Professional Documents
Culture Documents
1 Einfhrung
1.1 Literaturempfehlungen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 Pfadintegrale
2.1 Wiederholung der Quantenmechanik . . . . . . . . .
2.2 Feynman-Kac Formel . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3 Euklidisches Pfadintegral . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.3.1 Quantenmechanik fr imaginre Zeiten . . . .
2.3.2 Das Pfadintegral fr imaginre Zeiten . . . . .
2.3.3 Pfadintegrale in der statistischen Mechanik . .
2.3.4 Korrelationsfunktionen in der Quantenstatistik
2.4 Anhang A: Der harmonische Oszillator . . . . . . . . .
2.5 Aufgaben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 Hochdimensionale Integrale
3.1 Hochdimensionale Integrale . . .
3.1.1 Numerische Algorithmen
3.1.2 Monte-Carlo Integration .
3.2 Important Sampling . . . . . . . .
3.3 Wahrscheinlichkeiten . . . . . . .
3.4 Programme fr Kapitel 3 . . . . .
3.5 Aufgaben . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
4 Simulationen
4.1 Markovprozesse . . . . . . . . . . . . . .
4.2 Detailliertes Gleichgewicht . . . . . . . .
4.2.1 Akzeptanzrate . . . . . . . . . . .
4.2.2 Hasting und Metropolis Methode
4.2.3 Wrmebad-Methode . . . . . . .
4.3 Anharmonischer Oszillator . . . . . . . .
i
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
2
5
.
.
.
.
.
.
.
.
.
7
9
12
15
15
19
20
21
25
27
.
.
.
.
.
.
.
31
31
32
38
44
46
50
53
.
.
.
.
.
.
55
55
61
61
62
65
67
INHALTSVERZEICHNIS
Inhaltsverzeichnis
.
.
.
.
.
5 Reelles Skalarfeld
5.1 Quantisierung des Skalarfelds . . . . . . . . . . . .
5.1.1 Das freie Feld bei endlichen Temperaturen
5.2 Schwingerfunktion und effektives Potential . . . .
5.2.1 Die Legendre-Transformation . . . . . . . .
5.3 Skalares Gitterfeld . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.4 2-Punktfunktion als Wegintegral . . . . . . . . . . .
5.5 Zur Leibniz-Regel auf dem Gitter . . . . . . . . . .
5.6 Programme zu Kapitel 9 . . . . . . . . . . . . . . .
5.7 Aufgaben . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6 Klassische Spinmodelle
6.1 Isingartige Spinmodelle . . . . .
6.2 Beispiele von Spinsystemen . .
6.3 Spinsysteme im Gleichgewicht
6.4 Variationsprinzipien . . . . . .
6.5 Aufgaben . . . . . . . . . . . . .
7 Molekularfeldnherung
7.1 MFA fr Spinmodelle . . . . . .
7.1.1 MFA fr das Isingmodell
7.2 MFA fr Gitterfeldtheorien . . .
7.3 Programme zu Kapitel 7 . . . .
7.4 Aufgaben . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
8 Transfermatrizen
8.1 Ising-Kette . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.1.1 Der Hamilton-Operator . . . . . .
8.1.2 Die anti-ferromagnetische Kette . .
8.2 Pottskette . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.3 Der allgemeine Formalismus . . . . . . . .
8.3.1 Transfermatrix fr reelles Skalarfeld
8.3.2 Satz von Frobenius . . . . . . . . . .
A. Wipf, Quantenfeldtheorie II
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
ii
.
.
.
.
.
72
76
77
78
80
.
.
.
.
.
.
.
.
.
81
82
85
89
91
95
100
102
103
104
.
.
.
.
.
105
105
107
111
114
117
.
.
.
.
.
118
118
120
127
131
132
.
.
.
.
.
.
.
134
134
138
139
140
141
144
145
INHALTSVERZEICHNIS
Inhaltsverzeichnis
iii
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
11 Renormierungsgruppe
11.1 Ising-Modelle . . . . . . . . . . . . .
11.1.1 Ising-Kette . . . . . . . . . . .
11.1.2 Das zweidimensionale Modell
11.2 Fixpunkte . . . . . . . . . . . . . . . .
11.2.1 Herleitung der Skalengesetze
11.3 Blockspintransformation . . . . . . .
11.4 Kontinuumslimes fr freies Feld . . .
11.5 Kontinuumslimes fr Spinmodelle .
11.6 Programm: Blockspintransformation
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
12 Reine Gittereichtheorien
12.1 Eichtheorien im Kontinuum . . . . . . . . . .
12.1.1 Paralleltransport . . . . . . . . . . . .
12.2 Das Gitterfeld . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12.2.1 Wilsonsche Wirkung fr Eichtheorien
12.3 Invariantes Ma . . . . . . . . . . . . . . . . .
12.3.1 Das Theorem von Peter und Weyl . . .
12.4 Zweidimensionale Modelle . . . . . . . . . . .
12.4.1 Z2 -Eichtheorie . . . . . . . . . . . . . .
12.4.2 U(1)-Eichtheorie . . . . . . . . . . . .
A. Wipf, Quantenfeldtheorie II
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
155
155
157
158
166
172
.
.
.
.
.
173
173
180
183
189
192
.
.
.
.
.
.
.
.
.
205
206
206
210
213
218
222
228
232
233
.
.
.
.
.
.
.
.
.
236
237
240
243
244
247
250
252
252
253
INHALTSVERZEICHNIS
12.5
12.6
12.7
12.8
12.9
Inhaltsverzeichnis
12.4.3 ZN -Eichtheorien . . . . . . . . . . . .
12.4.4 SU(2)-Eichtheorie . . . . . . . . . . . .
Observablen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12.5.1 Die Stringspannung . . . . . . . . . . .
Nicht-Abelsche 2d-Eichtheorien . . . . . . . .
12.6.1 Casimir Scaling von Polyakovschleifen
Starke Kopplung . . . . . . . . . . . . . . . . .
Glueblle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12.8.1 Die Wrfelgruppe . . . . . . . . . . . .
Anhang: Haar-Ma . . . . . . . . . . . . . . .
13 Spinorfelder
13.1 Grassmann Variablen . . . . . . . . . . .
13.2 Spinorfelder auf dem Gitter . . . . . . .
13.2.1 Gitterableitungen . . . . . . . . .
13.2.2 Naive Fermionen auf dem Gitter
13.2.3 Wilson-Fermionen . . . . . . . .
13.2.4 Staggered Fermionen . . . . . . .
13.3 Das Nielsen-Ninomiya Theorem . . . .
13.4 Ginsparg-Wilson Relation . . . . . . . .
13.4.1 Weitere Vorschlge . . . . . . . .
13.5 Programme zu Kapitel 10 . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
255
256
257
258
260
262
267
269
271
275
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
277
279
282
282
287
290
293
294
297
300
301
Bibliography
304
Index
312
A. Wipf, Quantenfeldtheorie II