Politika se moe posmatrati kao proces i kao nauka. - Politika je proces u kojem nastaju, odravaju se i mijenjaju pravila.

Politiko je sve ono to je u javnoj sferi (odnosno, sve to nije privatno) Politika je umijede mogudeg. Politika je mod. Konsenzus: Supstancijalni = potpuno preklapanje Proceduralni = dolazi do usaglaavanja

Prouavanje: - normativno: spekulativna analiza - empirijsko: deskriptivno - nauni metoda

Sistem definiramo kao skup zasebnih jedinica povezanih u cjelinu, ili kao skup odvojenih i meusobno povezanih dijelova. Politiki sistem je mrea odnosa u kojima vlast stvara odluke (outpute), kao odgovor na zahtjeve (inpute) naroda.

S obzirom na pitanja 'ko vlada?' i 'ko ima korist od te vlasti', Aristotel je identificirao est sistema: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Tiranija (vladari) Oligarhija (nekolicina) Demokratija Monarhija Aristokratija Politeja

Klasifikacija

19. stoljede: republikanizam monarhizam 20. stoljede: kapitalistike, komunistike i zemlje u razvoju Danas: 1. Zapadne poliarhije 2. nove demokratije

3. Ist.azijski sistemi 4. Islamski sistemi 5. Vojni reimi

est determinanti koje odreuju p.sistem: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Ekonomska i drutvena infrastruktura Ustrojstvo Oblici politikog organiziranja Organizacija dravne administracije Politika kultura Meunarodni odnosi

Obiljeja kapitalistike ekonomije 1. Trina ekonomija 2. Sredstva za proizvodnju u privatnim rukama 3. Osnovni cilj je maksimiziranje profita

Obiljeja soc. ekonomije 1. Zadovoljavanje ljud. potreba 2. Drava daje odgovor na tri temeljna ekonomska pitanja (ta, kako i za koga proizvoditi) 3. Osnovni cilj je blagostanje drutva

Drutveni kapital = sistem moralnih vrijednosti koje ine drutvo stabilnim

Tipovi kapitalistikih sistema 1. Poduzetniki / trini kapitalizam 2. Socijalni kapitalizam 3. Kolektivni kapitalizam

Tipovi socijalizma a) Dravni socijalizam b) Trini socijalizam

Vrste odgovornosti 1. 2. 3. 4. Krivina Politika Moralna Eshatoloka

Partikratija: vladavina politikih stranaka

Tipovi politikih stranaka: a) Kadrovske i masovne b) Reprezentativne i integrativne c) Ustavne i revolucionarne d) Ljeviarske i stranke desnice

Obiljeja ljeviarskih stranaka: 1. 2. 3. 4. 5. Sloboda Jednakost Prava Reforme Socijalna pravda

Obiljeja stranaka desnice: 1. 2. 3. 4. 5. Autoritet Hijerarhija Obaveze Tradicija Privatni kapital

(navedena teorijska obiljeja su sporna kad se uzme u obzir stvarno stanje)

Funkcije politikih stranaka a) b) c) d) e) f) Predstavljanje (interesa, stavova, miljenja biraa) Formiranje elita Odreivanje ciljeva Artikulacija interesa Socijalizacija i mobilizacija Organizacija vlasti

Stranaki sistemi 1. 2. 3. 4. Jednopartijski Dvopartijski Viepartijski s dominantnom partijom Viepartijski

Interesne grupe i pokreti a) b) c) d) Obiajne Institucionalne Asocijativne Promotivne

- U odnosu prema vladi interesne grupe mogu biti: a) insajderske b) outsajderske

Naini utjecaja na donoenje odluka interesnih grupa: Birokratija Preko zakonodavnog tijela Pravosudni sistem (u SAD-u preko udruenja advokata, sudaca) Masovni mediji Politike partije Transnacionalne institucije

Nevladine organizacije mogu biti: a) Nacionalne b) Transnacionalne

Funkcije birokratije: a) b) c) d) Voenje administracije Davanje politikih savjeta Artikulacija interesa Odravanje politike stabilnosti

Izvori birokratske modi 1. Strateki poloaj birokrata u politikom procesu 2. Odnos birokrata i ministara 3. Status i strunost birokrata