Hizli Alistirma - Betonarme Reinforced Concrete Sap2000

SAP2000
Yaplar Sonlu Elemanlarla zmleme ve Boyutlama iin Yazlmlar Serisi
HIZLI ALITIRMALAR KILAVUZU

Blm III Betonarme ereve Boyutlama rnei
COMPUTERS & ENGINEERING

Srm 7.0, Ekim 1998 Trke Bask 1.7.2001
TELF HAKKI
Copyright Computer & Structures, Computers & Engineering. Her hakk sakldr. SAP2000 program ve ilgili tm yazl belgeler sahiplik ve oaltma haklar sakl rnlerdir. Evrensel sahiplik haklar Computers & Structures Inc.'a aittir. Trke yazl belgelerin sahiplik haklar Computers & Engineering kuruluuna aittir. Computers & Structures Inc. ve Computers & Engineering kurulularndan yazl izin alnmadan programn lisanssz kullanm veya yazl belgelerinin oaltlmas tamamen yasaktr. Daha ayrntl bilgi, yazlm lisans ve belgelerin kopyalar iin bavuru adresi: Trkiye, Almanya ve Rus Fed. Devletleri Ana Datm: COMPUTERS & ENGINEERING Holzmhlerweg 87-89 D-35457 Lollar, ALMANYA Tel: 0049 6406 73667 Fax: 0049 6406 4745 E-Mail: baser@comp-engineering.com http://www.comp-engineering.com http://www.csiberkeley.com ftp://ftp.csiberkeley.com/webdld
Copyright Computers and Structures Inc., 1978-2000 Copyright Computers & Engineering 1992-2000 CSI Logo'su Computers & Structures Inc. kuruluunun tescilli ticari markasdr. SAP2000 Computers & Structures Inc. kuruluunun ticari markasdr.
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-ii COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
SORUMLULUK
SAP2000 programnn ve yazl belgelerinin hazrlanmasna byk zaman, aba harcanm ve maddi fedakarlk yaplmtr. Program tam olarak test edilmi ve kullanlmtr. Bununla birlikte program kullanrken, kullanc, programn gvenilirlii veya kesinlii konusunda program hazrlayan veya datanlarn herhangi bir sorumluluk almadn veya bunu ima etmediini kabul eder ve anlar. Program, betonarme erevelerin boyutlamas iin ok pratik bir aratr. Programn bundan nceki srmleri ok baarl olmu ve eitli tr yaplarda kullanlmtr. Bununla beraber kullanc, bu klavuzu tamamen ve dikkatlice okumal ve betonarme hesabnda program algoritmalarnn kapsamad durumlar iyice anlamaldr. Kullanc, programn temel varsaymlarn aka anlamal ve programn oluturduu sonular kendisi bamsz olarak kontrol etmelidir.
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-iii COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
TEEKKR
Bu rnn bugnk durumuna gelmesinde yllar boyu sren deerli almalaryla katk salayan btn mhendis meslekdalarmza teekkr ederiz. zellikle orjinal SAP serisi programlarnn kavramsallatrlmas ve gelitirilmesinden sorumlu, California Berkeley niversitesi emekli profesrlerinden Dr. Edward L. Wilson zel olarak anyoruz. Kendisinin devam eden orijinal zmler retmesi, programn bu versiyonunda kullanlan esiz kavramlar oluturulmasnda rol oynamtr.
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-iv COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
Yukardan Bak Penceresi Ana Balk ubuu Balk st Men Ana Ara ubuu
Simge Durumuna Kltme Dmesi
Ekran Kaplatma Dmesi
Kapatma Dmesi Yan Ara ubuu
Durum ubuu mle Yeri Koordinatlar
Gncel Birimler
SAP2000 MENLERNN TANIMLARI

SAP2000 komutlarna Uygulama Simgeli (konlu) Ana Ara ubuu, Yan Ara ubuu, ve st Men'den (Pull Down) eriilecektir. Bununla birlikte Uygulama Simgeli ara ubuklar st Mende bulunan ilemlerin ouna, daha abuk eriimi salar. Atama (Assign) ilemi srasnda hatrlamanz gereken iki nemli nokta vardr. Birincisi; bir deeri atayacanz nesneyi belirtmeden nce o deeri tanmlam (Define) olmalsnz. kincisi; nce elemanlar semeli (Select) sonra onlara yeni byklkler atamal (Assign) ya da eskilerini deitirmelisiniz .
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-v COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-vi COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
NDEKLER:
BLM III Betonarme Boyutlama rnei Genel Modelin Tanmlanmas Geometri Malzeme zellikleri Ykleme Durumlar zmleme Altrmay Balatma Model Veritaban Dosyasn Ama Modelin zmlenmesi Boyutlama artnamesinin Seimi Boyutlamay Balatma Eleman zelliklerini Deitirme Sonu Deerlendirmeler III-1 III-1 III-2 III-3 III-5 III-6 III-10 III-11 III-11 III-13 III-16 III-18 III-25 III-30
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-vii COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
Blm III Betonarme Boyutlama rnei 1

Genel
Bu altrma blmnde SAP2000 betonarme boyutlama modllerinin birok temel zellikleri aklanmtr. Bu giriin amac, ilk kez kullananlara SAP2000 ile betonarme ereveleri boyutlamak iin el alkanl kazandrmaktr. Program size birok ABD ve uluslararas artnameden birini seip yapy boyutlandrma ve irdeleme olanan verir. Hzl biimde yararlanabilmeniz iin programa geni kapsaml bir ekranda yardm eklenmitir. Betonarme boyutlama hesaplar ile ilgili yeterli bilginiz olduu ve geerli betonarme artnamesi ile onun dayand boyutlama kavramlarn yeterince tandnz varsaylmaktadr. SAP2000 komutlarna Uygulama Simgeli (konlu) Ana Ara ubuu, Yan Ara ubuu ve st Men'den (Pull Down) eriilecektir. Bununla birlikte Uygulama Simgeli ara ubuklar st Mende bulunan ilemlerin ouna, daha abuk eriimi salar. Atama (Assign) ilemi srasnda hatrlamanz gereken iki nemli nokta vardr. Birincisi; bir deeri atayacanz nesneyi belirtmeden nce o deeri tanmlam (Define) olmalsnz. kincisi; nce elemanlar semeli (Select) sonra onlara yeni byklkler atamal (Assign) ya da eskilerini deitirmelisiniz (Assign).
Modelin Tanmlanmas
Yap 4.c Deprem Blgesi'nde (yksek deprem riskli blge) bulunan ikiye iki gzl, iki katl bir bro binasdr. ACI 318-99 artnamesi kullanlarak, zel moment karlayc ereve olarak boyutlandrlmtr. ACI 318 ile ilgili blmde belirtilecei gibi Deprem Ynetmeliimizde tanmlanan Sneklik Dzeyi Yksek ereve burada sz geen zel Moment Karlayc ereve ye kar gelmektedir.
4.5 m 9m 4.5 m
9m ATI KATI
90 kN
90 kN
45 kN
3.0 m DEME
45 kN
3.6 m TEMEL
Genel Eksen Balang Noktas
ekil III-1 Moment Karlayc Snek Betonarme ereve (Altrma rnei)
SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzu III-2 COMPUTERS & ENGINEERING Tel. 0049 6406 73667
Geometri ki katl yapnn birinci katnda ksmi bir diyafram, at katnda tam bir diyafram vardr. ekil III-1 e baknz. st ve alt katn ykseklikleri srasyla 3.0 m ve 3.6 m alnmtr. No 1 2 3 4 Yap Eleman st katta tipik kolon Alt katta tipik kolon Btn dier kiriler En byk aklkl kiri (Kiri 33) Tanmlama 0.30 m 0.30 m, donat ngrlmemi, donat merkezine kadar pas pay 0.05 m 0.45 m 0.45 m, donat ngrlmemi, donat merkezine kadar pas pay 0.05 m 0.30 m 0.60 m, donat ngrlmemi, donat merkezine kadar pas pay 0.05 m 0.30 m 0.90 m, donat ngrlmemi, donat merkezine kadar pas pay 0.05 m
Tablo III-1 Yapsal zellik Bilgileri (Altrma rnei)
ekil III-1a ubuk Kesitlerinin Hacmsal Grntlenmesi (View > Set Elements > Show Extrusions ile)
ekil III-1b ubuk Eleman Tanmlarnn Grntlenmesi (View > Set Elements > Frames (Labels) ile)
Malzeme zellikleri Modelde kullanlan malzemenin zellikleri Tablo III-2 de verilmitir. Kullanlan malzeme BS25 (fcd=16.7 MPa) ve BIII (fyd=365 MPa) olarak ngrlmtr. (Etriye BI). Kat demeleri diyafram olarak kabul edilmi ve bu amala gerekli giri bilgileri CONSTRAINT blmnde verilmitir. Kolon ve kirilerde kullanlan malzemenin ayn olduu varsaylmtr. Bununla beraber, kayma donats boyuna donatdan farkldr. Malzeme zellii fc Ec fy fys fcs 16.7 30250 365 191 16.7 MPa MPa MPa MPa MPa Deeri = = = = = 16700 30250000 365000 191000 16700 kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2
Burada fcs betonun kayma hesabnda kullanlacak hesap dayanmn gstermektedir.
Tablo III-2 Malzeme zellikleri (Altrma rnei) SAP2000 zmlemesinde Ec deeri, atlamay gz nne alabilmek zere deitirilir. Kolonlar iin %2 kadar donat olduu varsaylarak 0.4 arpan, kiriler iin de 0.5 arpan kullanlr. Bu arpanlar ACI 318-99 da biraz farkldr. ACI 318-99 un R10.11.1 blmne bakn. TS500 birinci mertebe statik zmlemede byle bir azaltma ngrmemektedir. kinci mertebe hesabnda, rnein narin kolonlarn boyutlamasnda, burada kullanlan katsaylar TS500 de nerilenlerle uyumludur.
Ykleme Durumlar zmlemede drt ykleme durumu gz nne alnmtr. Sabit yk ve hareketli yk srasyla DL ve LL yk durumu olarak tanmlanmtr. Yanal deprem ykleri de srasyla QX ve QY olarak adlandrlmtr. Sabit ve hareketli ykler kiriler zerinde izgisel yk olarak basitletirilmitir. Edeer statik deprem kuvvetleri, diyaframlarn arlk merkezlerine, yanal ykler olarak uygulanmlardr. Ykleme durumu 1: DL 15 kN/m, diyaframa X dorultusunda birleen btn kirilerde (Kendi arlklar dahil)
Sabit Ykler = DL (Dead Load) Kendi Arlklar Dahil Grntlenmesi (Display > Show Loads > Frame > Show Loading Values ile)
Ykleme durumu 2: LL 7.5 kN/m, diyaframa X dorultusunda birleen btn kirilerde
Hareketli Ykler = LL (Live Load) Grntlenmesi (Display > Show Loads > Frame > Show Loading Values ile)
Ykleme durumu 3: QX X dorultusunda edeer statik deprem yk
X Dorultusunda Deprem Yk = QX (Quake-X) Grntlenmesi (Display > Show Loads > Frame > Show Loading Values ile)
Ykleme durumu 4: QY Y dorultusunda edeer statik deprem yk
Y Dorultusunda Deprem Yk = QY (Quake-Y) Grntlenmesi (Display > Show Loads > Frame > Show Loading Values ile)
zmleme ki katta bulunan diyaframlara, iki ayr diyafram yerdeitirme kstlamas (diaphram constraint) uygulanmtr. Bu kstlamalar her bir katta dm noktalarnn dzlem ii rlatif yerdeitirmelerini nler. Yanal deprem yklerinin her katta diyafram arlk merkezine etkidii varsaylmtr. SAP2000 Betonarme ereve Boyutlama Klavuzunun ACI 318-99e Gre Boyutlama blmnde nerilen 0.75 (1.40 DL + 1.7 LL) / yerine TS500e uygun olarak 1.4 DL + 1.6 LL yk ile bir P - zmlemesi yaplmtr. TS500 Standard'na gre, yapda sadece sabit yk (DL) ve hareketli yk (LL) varsa, boyutlama iin sadece 1.4DL+1.6LL yk kombinezonuna ihtiya vardr. Eer bu ykler yannda deprem ykleri de varsa aadaki yk kombinezonlarnn gznne alnmas gerekir: BETONARME1.SDB dosyasnda bu yk kombinezonlar nceden hazrlanmtr. Deitirmeye gerek yoktur. ncelemek iin Define > Load Combinations ile eriilebilir. SM DLLL DLLLQX1 DLLLQY1 DLLLQX2 DLLLQY2 DLQX1 DLQX2 DLQY1 DLQY2 Boyutlama Betonarme hesab ACI 318-99 / TS500 e gre yaplmtr. SI birimleri kullanlmtr. Giri bilgisi veri taban dosyas ad, bu modelde BETONARME1.SDB dir. YK KOMBNEZONU 1.4 DL +1.6 LL DL + LL + EX DL + LL + EY DL + LL - EX DL + LL - EY 0.9 DL + EX 0.9 DL - EX 0.9 DL + EY 0.9 DL - EY
Altrmay Balatma
Aada, modelin boyutlama ilemi adm adm aklanmtr. Bu blm okurken bu admlar bilgisayarda uygulamanz tavsiye edilir. Program balatmay baardnz kabul ediyoruz. Bunu, Balat (Start) Mensnden SAP2000 i altrarak yapabilirsiniz. Bu altrmada, deiik seeneklere hzla erimek iin, Simgeli (konlu) Men ubuklar kullanlmtr. Simgeli Men ubuklarnda bulunan birok ileme Ana Ara ubuundan da ulalabilir. SAP2000 ekrannn ayrntl aklamas iin Ekranda Yardm kullann veya SAP2000 Getting Started elkitabna bavurun (Ayrca bu kitabn banda ve sonunda baz ksa aklamalar verilmitir). Program paketiyle birlikte gnderilen orijinal (EXCONC.SDB) dosyas programn yerletirildii (\SAP2000\) dizininin EXAMPLES adl alt klasrndedir. Modele ait giri bilgisi veritaban dosyasnn TS500 e uyarlanm (BETONARME1.S2K ve BETONARME1.SDB) bu Trke kitapla birlikte gnderilmektedir. ncelikle, bu kitabn eki olan CD-ROM dan programn kurulduu \SAP2000\EXAMPLES\ dizinine BETONARME1.SDB ve BETONARME1.S2K dosyalarn kopyalaynz. Trke kitapta kN, m birimleri, ngilizce orijinalinde ise Kip-nch birimleriyle hesaba balanmtr. Bu rneklerde zmleme modeli nceden hazrlanmtr. Bu altrma, betonarme hesabnn ana izgilerini verir. SAP2000 i kullanarak yapsal model oluturma ve biimlendirmeye aina olduunuz varsaylmaktadr.
Model Veritaban Dosyasn Ama

1. File (Dosya) mensnde Open (A) dmesini tklayn. Bu Open Model File diyalog kutusunu grntleyecektir. 2. Bu diyalog kutusunda : BETONARME1.SDB dosyasn sein Open (A) dmesini tklayn. Ekran bu durumda dey iki pencere grntleyecektir. Sol pencere modelin 6.60 m kotundaki plann gsterir. Bu grnmde kesit adlar grnmemektedir. Modelin boyutlu bir grn sa pencerededir. Birimler ve mlecin pozisyon koordinatlar alltaki Durum ubuunda grntlenir.
Not: ok pencere ile alrken belirli bir pencerenin herhangi bir noktasn tklayarak o pencereyi aktif duruma getirebilirsiniz. Daha fazla ilerlemeden nce, modeli yeni bir isimle, diyelim ki ALISTIR1.SDB ad ile kaydederek veri dosyasnn bir kopyasn elde edeceiz. Altrma ilemi boyunca bu kopyay kullanacak ve orijinal dosyaya dokunmam olacaz. 3. File (Dosya) mensnden Save As (Farkl isimle kaydet) i sein. Bu ilem Save Model File As diyalog kutusunu grntleyecektir. 4. Bu diyalog kutusunda: Yeni dosya ad ALISTIR1.SDB yi girin Not: Siz .SDB uzantsn yazmasanz da program bu uzanty otomatik olarak dosya adna ekler. Save (Kaydet) dmesini tklayn. Yeni isim Balk ubuu'nda Balk olarak grntlenir.
Modelin zmlenmesi
imdi modeli zmleyeceiz. Modeli zmlemeden nce P- ykn (kinci mertebe teorisine gre zm) ve P- zmlemesi iin gerekli dier parametreleri girmemiz gerekir. Bunun iin: 1. Analyze (zmle) mensnde Set-Options (Seenekleri Ayarla) dmesini sein. Bu hemen ekrana Analysis Options diyalog kutusunu getirecektir. Bu diyalog kutusunda: Include P-Delta (kinci mertebe hesabn iersin) kutusunu iaretleyin. Set P-Delta Parameters (P-Delta parametrelerini ayarla) dmesini tklayn. Bu P-Delta Parameters diyalog kutusunu getirir. Bu diyalog kutusunda: - Maksimum iterasyonu 5 yapn. - DL (Sabit Yk) lek arpann 1.4 olarak deitirin ve Modify (Deitir) i tklayn. - Load Case aa alan basamakl meny tklayn. - LL (Hareketli Yk) sein. - LL lek arpann 1.6 olarak deitirin ve Add (Ekle) yi tklayn. - P-Delta Parameters diyalog kutusunu kapamak iin OK i tklayn. Analysis Options diyalog kutusunu kapamak iin OK i tklayn.
2. Ana ara ubuunda Run Analysis (zmle) dmesini tklayn. inde deiik zmleme aamalarnn ardk olarak verildii bir st pencere alr. zmleme tamamlandnda ekran aadaki ekilde grnt verir:
3. st pencerenin sandaki dikey kaydrma ubuunu kullanarak zmleme mesajlarn gzden geirin ve bir hata veya uyar mesaj olup olmadn kontrol edin. Bizim durumumuzda bunlar olmamaldr.
4. Penceredeki OK dmesini tklayarak bu pencereyi kapatn. Bu ilem, birinci yk durumu (DL) iin ekil deitirmi modeli aktif olan pencerede (bu rnekte sa pencere) aadaki gibi grntleyecektir.
Boyutlama artnamesinin Seimi

Boyutlama artnamesinin seimi, Options (Seenekler) mensndeki Preferences (Tercihler) den harekete geirilir. nceden hazr olan (default) artname, betonarme kesit hesab iin, ACI 318-99 dur. TS 500e uyumlu olduundan bu altrmada ayn artname kullanlmaktadr. Gerekleme amac ile aadaki sray izleyelim. 1. Options mensnde Preferences dmesini tklayn. Bu Preferences diyalog kutusunu getirecektir. 2. Concrete (Beton) dmesini tklayn. 3. Halen seilmi olan betonarme boyutlama artnamesini, dayanm azaltma arpanlarn, karlkl etki diyagram parametrelerini ve dier parametreleri aada verilen ekildeki gibi grebilirsiniz. ACI artnamesini kullanarak TS500 e uygun kesit hesab yapabilmek zere btn dayanm azaltma arpanlarn 1.0 olarak deitirilmesi, buna karlk malzeme tanmnda beton ve elik iin hesap dayanm deerlerini girilmesi gerekir. Moment Bytme Ynteminin uygulamasnda katsays kullanld iin, bu ilemin zmlemeden nce yaplmasna zen gsterilmelidir.
4. Katsaylar 1.0 e deitirdikten sonra diyalog kutusunu kapamak iin OK dmesini tklayn. 5. SAP2000 in Betonarme Elemanlar ileyeceine emin olmak iin Design Mensnden Concrete Design (Betonarme Hesab) n seiniz.
Boyutlamay Balatma
zmleme aamasn tamamlam ve boyutlama artnamesini semi olarak imdi ACI 318-99 un gereklerini kullanarak yapnn betonarme hesabn TS 500 e gre yapacaz. 1. Design (Boyutla) mensnden Start Design/Check of Structure sein. Bu durumda program ereve elemanlarndan her birinin boyutlama hesabn yapar (Eer baz ereve elemanlarn semi olsaydk sadece seilmi olan elemanlar hesaplanacakt). Biraz sonra aktif olan pencerede gerekli boyuna donatlar grntlenir. Kirilerde ekme ve basn donatlar ayr ayr gsterilir. Kolonlarda toplam donat grntlenir. Grntde, etkili olan yk kombinezonu iin olan donat alanlar verilir. (Donat alanlar m2 olarak hesaplanacandan Durum ubuu nda birimleri kN ve cm ye deitiriniz)
Not: Modelde herhangi bir yk kombinezonu tanmlanmadndan, SAP2000 seilen boyutlama ynetmelii iin bir yk kombinezonu takmn otomatik olarak salar (Betonarme iin ACI). nceden hazr (default) yk kombinezonlar, aadaki yoldan biri ile eklenebilir:
Define (Tanmla) mensnden Load Combinations (Yk Kombinezonlar) ve sonra da Define Load Combinations seeneinden Add Default Design Combo (nceden Tanml Boyutlama Kombinezonu Ekle) yi bir defa tklaynz. Ya da, eer modelde tanmlanm bir boyutlama yk kombinezonu yoksa; Design mensnden Select Design Combos (Boyutlama Kombinezonlarn Se) i tklaynz. Ya da, eer modelde tanmlanm hi boyutlama yk kombinezonu yoksa; Design mensnden Start Design/Check of Structure (Yapnn Boyutlama/Kesit Kontrolne Bala) y tklaynz. 2. Bir kolon elemana, rnein 2 numaral elemana sala tklayn (Bkn. ekil III-1 ve III-1b). Bu, eleman boyunca deiik kesitlerde, deiik yk kombinezonlar iin, gerekli boyuna ve kayma donatsn gsteren Concrete Design Information (Betonarme Hesap Bilgileri) diyalog kutusunu aar (Bkn. aadaki ekran). Bu diyalog kutusu, kesit hesab ile ilgili Details (Ayrntlar), seilen elemann ReDesign (Yeniden Kesit Hesab) yaplmasna ilikin deiiklik atamalar ve kolon Interaction (Karlkl Etki) zellikleri ile ilgili bilgiler de verebilir. Ancak, eer eleman kolon deil de kiri ise Interaction (Karlkl Etki) zellikleri sz konusu deildir ve Concrete Design Information (Betonarme Hesap Bilgileri) diyalog kutusundan alnamazlar.
3. Bu diyalog kutusunda: Concrete Design Information (Betonarme Hesap Bilgileri) diyalog kutusundan bir boyutlama kontrol noktas sein. Not: Boyutlamada kullanlan durak says (para says+1) zmleme aamasndan nce, kullanc tarafndan, Frame ve Output Segment (ereve Para Says kts) dmeleri yolu ile Assign (Ata) mensnden girilir. nceden hazr olan (default) para says kiriler iin 4 kolonlar iin 2 dir. Details (Ayrntlar) dmesini tklayn. Bu ilem, sz konusu noktada seilmi yk kombinezonu iin donat alanlar, arpanlarla artrlm momentler de dahil olmak zere boyutlama parametrelerini gsteren bir Concrete Design Information ACI 318-99 (ACI 318-99 Betonarme Hesab) bilgileri ekrann aar. Bu aadaki gibidir.
Concrete Design Information ACI 318-99 (ACI 318-99 Betonarme Hesab) bilgileri penceresini kapatn. Interaction dmesini tklayn. Bu ilem, sz konusu noktada seilmi yk kombinezonu iin kolon karlkl etki diyagramn ve hesap kuvvetlerinin mevcut durumunu gsteren bir diyalog kutusu aar. Karlkl Etki diyagram, deiik dorultulardan bakabilmek iin herhangi bir eksene gre dndrlebilir. Aadaki ekrana bakn.
Interaction (Karlkl Etki) bilgileri diyalog kutusunu kapamak iin Done (Tamam) dmesini tklayn. Redesign (Yeniden Boyutla) dmesini tklayn. Bu ilem, K katsaylar, Cm vb. katsaylar ieren boyutlama arpanlar giri bilgilerini gsteren Element Overwrite Assignments (Eleman Atamalarn Yenile) diyalog kutusunu aar. Bu arpanlar yeniden boyutlama iin deitirilebilir (Bir sonraki ekle bkn.). Bir takm elemanlarn zelliklerini dzenlemek iin baka bir seenek Changing Member Properties (Kesit zelliklerinin Deitirilmesi) adl bir sonraki blmde gsterilecektir. Element Overwrite Assignment (Eleman Atamalarn Yenile) diyalog kutusunu kapamak iin Cancel dmesini tklayn. Concrete Design Information (Betonarme Hesap Bilgileri) diyalog kutusunu kapamak iin Cancel dmesini tklayn. imdiye kadar betonarme bir ereveyi zmleyip kesit hesaplarn yaptk ve baz boyutlama bilgilerini gzden geirdik. SAP2000 etkileimli olarak boyutlama artnamesini, eleman zelliklerini deitirme, yk kombinezonlar ekleyip karma vb. deiikliklerle zmleme ve boyutlama kademelerinin tekrarlanmas olanan verir.
Bu altrmada bir gsterim olarak bir sonraki blmde bir takm elemanda eleman zelliini dzenleme/deitirme ilemi yapacaz.
Eleman zelliklerini Deitirme

zmleme ve n boyutlama baarl olarak tamamlandndan, yeniden zmlemeden nce btn alt kat kolonlarnda kesit zelliklerini deitireceiz. Balangta zmlemede btn alt kat kolonlarnda kesit tipi numaras 2 alnmt. zleyen resimdeki ekrandan grlecek olan bu alt katn btn kolonlarnn kesit tipini 1 olarak deitireceiz. Modelde nceden kesit tipleri tanmlanm ve bunlar 1, 2, 3 ve 4 olarak saysal adlandrlm olduuna dikkat edilmelidir. Bu deiiklikleri yapmak iin sa penceredeki grnm deitirerek btn kolonlar seilebilecek ekilde grnr hale getireceiz. Bu pencerenin bundan nceki boyutlamaya ait boyuna donaty gstermekte olduuna dikkat edin. 1. Ana Ara ubuunda Show Undeformed Shape (ekil Deitirmi Modeli Gster) dmesini tklayn. 2. Grn elde etmek iin ana ara ubuunda 2D View (xz) (ki Boyutlu Gr xz) dmesini tklayn. 3. Ana ara ubuunda Perspective Toggle (Perspektif Grnt) dmesini tklayn. Bu ilem boyutlu bir grnt getirir. Ortadaki ikisi dnda btn kolonlar grlebilmektedir. Bu iki kolon biribirini rter durumdadr. Onlar daha iyi grebilmek iin modeli dey bir eksen etrafnda dndrmeliyiz. 4. View (Bak) mensnde Set 3D View...( Boyutlu Gr) dmesini tklayn. Plan View Direction Angle (Planda Dorultu As) deerini, Set 3D View penceresini ararak 270 ten 300 e deitirin, sonra OK dmesini tklayn. imdi, btn kolonlar grlmekte iken, boyutlama kesit bilgilerini deitirmek iin seme yapabiliriz. SAP2000 nin kesitler iin iki bilgi grubunu saklayabileceini hatrlayn. Bunlardan biri zmleme, dieri boyutlama iindir. Burada kesit tipinin deitirilmesi sadece boyutlamay etkileyecektir. zmleme kesitlerinde deiiklik yapmak iin Design (Boyutla) mensnde Update Analysis Sections (zmle Blmlerini Yenile) maddesini kullanarak geerli olan boyutlama durumundan zmleme bilgilerini yenileme isteinde bulunmalsn. 5. Geerli boyutlama kesitleri dzenini grmek iin aadakileri yapn: Design mensnden Display Design Info...men maddesini tklayn. Design Input (Boyutlama Verileri) dmesini sein. ekme listesinden Design Sections (Kesitleri Boyutla) y sein. OK i tklayn. Bu ilem aada verildii gibi boyutlama kesitlerini grntleyecektir. imdi alt katn kolonlarn seip kesitlerini deitirebiliriz.
6. Alt katn tm kolonlarn semek iin unlar yapn: Ana Ara ubuundan Set Intersecting Line Select Mode (Kesien Doru Seme Modunu Kur) dmesini tklayn. Fare imlecini alt katn en soldaki ke kolonunun ortasna gtrn. Farenin sol dmesine basp basl tutun. Basl tutarken fare imlecini, alt kat kolonlarnn tmn keserek elemanlarn sana yatay olarak hareket ettirin. Bir lastik erit izgisi kesien izgileri gsterecektir. Lastik erit izgisini kesen btn elemanlar semek iin sol dmeyi serbest brakn. Not: Alt kat kolonlarnn tmn semek iin bu ilemi sadece bir kez yapmamz gerekir. Herhangi bir eleman sadece o eleman tklayarak da seilebilir. imdi alt kat kolonlarnn seimi ilemi tamamlanmtr. Seilmi elemanlar kesikli izgi olarak belirir.
7. Design (Boyutla) mensnden Redefine Element Design Data...(Eleman Boyutlama Verisini Tekrar Tanmla) y sein. Bu ilem, kesitleri ve boyutlama arpanlarn dzenlemek zere Element Overwrite Assignments (Eleman Atamalarn Yenile) diyalog kutusunu grntleyecektir. Boyutlama arpanlar ynetmelie bamldr. Bu diyalog kutusundan kesitleri deitirmek iin; Element Section (Eleman Kesiti) alannda Change (Deitir) dmesini tklayn. Bu ilem Select Sections (Kesitleri Se) diyalog kutusunu grntleyecektir. Bu diyalog kutusunda: Bir kez tklayarak 1 i sein Deiiklii kabul etmek iin OK dmesini tklayn. Element Overwrite Assignment (Eleman Atamalarn Yenile) diyalog kutusunda OK dmesini tklayn. Bu, yeni kesit zellikleri ve nceki statik hesap sonular ile boyuna donatnn tekrar hesaplanmasn salayacaktr. Ana Ara ubuundaki Refresh Window (Grnty Gncelletir) dmesini tklaynz. 8. Yeniden hesaplanan boyuna donaty grmek iin aadakileri yapn: Design (Boyutla) mensnden Display Design Info...(Boyutlama Bilgilerini Gster) men maddesini tklayn. Design Output (Boyutama Sonular) seenei dmesini sein.
ekme mensnden Longitudinal Reinforcing (Boyuna Donat) y sein. OK i tklayn. Bu ilem yeni kesit zellikleri ve nceki statik hesap sonular ile yeniden hesaplanm boyuna donatnn grntlenmesini salar. Ana ara ubuundan 3D View (3-d) ( Boyutlu Gr) dmesini tklayarak sonularn daha nce kullanlm olan dorultularda grntlenmesini salayn.
Kesitleri deitirmekle sadece bu kolonlarda donat alanlarnn deitiine dikkat edin. Fark grmek iin bu grnty, (Boyutmaya Balama) daki ile karlatrn. Kesit zelliklerinde boyutlama kademesinde yaplan bu deiikliin statik hesap sonularn dorudan doruya deitirmediinin anlalmas nemlidir. Kullanc yeni elemanlarla zmlemenin yeniden yaplmasn istemedike, bu deiiklikler yeniden boyutlama ilemine zg yerel deiikliklerdir. Baka bir deyile, kesit zelliklerinin deitirilmesi sadece gerilme deerlerini etkiler ve bu deiiklikten nceki zmleme sonucunda elde edilmi arpanlarla artrlm eleman i kuvvetlerini etkilemez. Eleman i kuvvetlerinin, rijitliklerin (kesit zelliklerinin) deimesi sonucu, yeniden dalm zmlemenin tekrarlanmas ile gerekletirilir. Kesit zellikleri, sadece seilmi bir elemanlar takmnda gncelletirilebilir. zmlemenin ve boyutlamann tekrarlanmas iin unlar yapn: Restore Previous Selection (Bir nceki Seimlere Geri Dn) Yan Ara ubuundan tklayarak nceden seilmi olan ubuk elemanlar tekrar seiniz.
Design (Boyutla) mensnden Update Analysis Section (zmleme Blmlerini Yenile) yi tklayn. Bu ilem "Updating Analysis Section will unlock model! OK to update? (zmlemeyi deitirmek modelin kilidini aacaktr! Deisin mi?) sorusunu ieren bir diyalog kutusu getirir. OK i tklayn. Analyze (zmle) mensnden Run (altr) sein. Bu, hemen zmleme ilemini balatacaktr. zmlemenin deiik kademelerini sras ile grntleyen bir st pencere alr. Boyutlama kademesinde kesit zelliklerinde yaptmz deiiklikler nedeni ile bu sonular ilk yaplan zmlemedekinden kukusuz farkldr. Pencereyi kapamak iin OK i tklayn. Design (Boyutla) mensnden Start Design/Check of Structure (Yapnn Boyutlama/Kontrolne Bala) y tklayn. Bu ilem yeniden boyutlamay ve gerekli yeni boyuna donatnn grntlenmesini salayacaktr. Son zmleme sonularna dayanan boyutlama ileminden sonra fark grebilirsiniz.
Sonu deerlendirmeler
SAP2000 betonarme hesap seenei ile ilgili altrmann sonuna geldik. Ama, daha ileri dzeyde seenekleri tanyp kullanabilmeniz iin birka temel ilemi aydnlatp gstermekti. Deiik konular zerinde daha ok bilgi iin programla birlikte verilen Help (Ekranda Yardm) a bavurunuz.
rnek1 Veri Dosyas (BETONARME1.S2K) :

SAP2000 ORNEK1 - 3 BOYUTLU CERCEVE STATIK - TS500 ; File E:\CONC-TR-DENE\betonarme1.s2k saved 6.6.99 18:37:11 in KN-m SYSTEM DOF=UX,UY,UZ,RX,RY,RZ JOINT 1 X=0 Y=0 Z=0 2 X=9 Y=0 Z=0 3 X=18 Y=0 Z=0 4 X=0 Y=0 Z=3.6 5 X=9 Y=0 Z=3.6 6 X=18 Y=0 Z=3.6 7 X=0 Y=0 Z=6.6 8 X=9 Y=0 Z=6.6 9 X=18 Y=0 Z=6.6 10 X=0 Y=4.5 Z=0 11 X=18 Y=4.5 Z=0 12 X=0 Y=4.5 Z=3.6 13 X=18 Y=4.5 Z=3.6 14 X=0 Y=4.5 Z=6.6 15 X=18 Y=4.5 Z=6.6 16 X=0 Y=9 Z=0 17 X=9 Y=9 Z=0 18 X=18 Y=9 Z=0 19 X=0 Y=9 Z=3.6 20 X=9 Y=9 Z=3.6 21 X=18 Y=9 Z=3.6 22 X=0 Y=9 Z=6.6 23 X=9 Y=9 Z=6.6 24 X=18 Y=9 Z=6.6 25 X=9 Y=4.5 Z=6.6 26 X=9 Y=6.75 Z=3.6 RESTRAINT ADD=1 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=2 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=3 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=10 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=11 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=16 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=17 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=18 DOF=U1,U2,U3,R1,R2,R3 ADD=25 DOF=U3 ADD=26 DOF=U3 CONSTRAINT NAME=DIAPH1 ADD=7 ADD=8 ADD=9 ADD=14 ADD=15 ADD=22 ADD=23 ADD=24 ADD=25 NAME=DIAPH2 ADD=4 ADD=5 ADD=6 ADD=12 ADD=13 ADD=19 ADD=20 ADD=21 ADD=26 PATTERN NAME=TEMP MATERIAL NAME=CONC IDES=C M=2.54848 W=25 T=0 E=3.025E+07 U=.2 A=.0000099 NAME=STEEL IDES=S M=7.8271 W=76.81955 T=0 E=1.99948E+08 U=.3 A=.0000117 FY=248211.3 FRAME SECTION NAME=1 MAT=CONC NAME=2 MAT=CONC NAME=3 MAT=CONC NAME=4 MAT=CONC
LENGTH=m
FORCE=KN
LINES=59
TYPE=DIAPH
AXIS=Z
CSYS=0
TYPE=DIAPH
AXIS=Z
CSYS=0
WPL=4.903552 SH=R T=.3,.3 A=.09 J=1.14075E-03 I=6.750001E-04,.000675 AS=.075,.075 WPL=4.90355 SH=R T=.45,.45 A=.2025 J=5.775047E-03 I=3.417187E-03,3.417187E-03 AS=.16875,.16875 WPL=4.378171 SH=R T=.6,.3 A=.18 J=3.70786E-03 I=5.400001E-03,.00135 AS=.15,.15 WPL=6.65482 SH=R T=.9,.3 A=.27 J=6.40075E-03 I=.018225,.002025 AS=.225,.225
FRAME 1 J=1,4 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 2 J=2,5 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 3 J=3,6 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 4 J=4,7 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 5 J=5,8 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 6 J=6,9 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 7 J=10,12 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 8 J=11,13 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 9 J=12,14 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 10 J=13,15 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 11 J=16,19 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 12 J=17,20 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 13 J=18,21 SEC=2 NSEG=4 ANG=0 JOFF=.6 RIGID=1 14 J=19,22 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 15 J=20,23 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 16 J=21,24 SEC=1 NSEG=4 ANG=0 17 J=5,4 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225
RIGID=1
18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33
J=6,5 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=8,7 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=9,8 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=4,12 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=6,13 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=12,19 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=13,21 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=20,19 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=21,20 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=23,22 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=24,23 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=7,14 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=9,15 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=14,22 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=15,24 SEC=3 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1 J=13,12 SEC=4 NSEG=4 ANG=0 IOFF=.225 JOFF=.225 RIGID=1
LOAD NAME=DL TYPE=GRAVITY ELEM=FRAME ADD=1 UZ=-1 ADD=2 UZ=-1 ADD=3 UZ=-1 ADD=4 UZ=-1 ADD=5 UZ=-1 ADD=6 UZ=-1 ADD=7 UZ=-1 ADD=8 UZ=-1 ADD=9 UZ=-1 ADD=10 UZ=-1 ADD=11 UZ=-1 ADD=12 UZ=-1 ADD=13 UZ=-1 ADD=14 UZ=-1 ADD=15 UZ=-1 ADD=16 UZ=-1 ADD=17 UZ=-1 ADD=18 UZ=-1 ADD=19 UZ=-1 ADD=20 UZ=-1 ADD=21 UZ=-1 ADD=22 UZ=-1 ADD=23 UZ=-1 ADD=24 UZ=-1 ADD=25 UZ=-1 ADD=26 UZ=-1 ADD=27 UZ=-1 ADD=28 UZ=-1 ADD=29 UZ=-1 ADD=30 UZ=-1 ADD=31 UZ=-1 ADD=32 UZ=-1 ADD=33 UZ=-1 TYPE=DISTRIBUTED SPAN ADD=19 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=20 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=25 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=26 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=27 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=28 RD=0,1 UZ=-15,-15 ADD=33 RD=0,1 UZ=-15,-15 NAME=LL TYPE=DISTRIBUTED SPAN ADD=19 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=20 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=25 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=26 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=27 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=28 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 ADD=33 RD=0,1 UZ=-7.5,-7.5 NAME=QX TYPE=FORCE ADD=25 UX=90 ADD=26 UX=45 NAME=QY TYPE=FORCE ADD=25 UY=90 ADD=26 UY=45 PDELTA ITMAX=5 TOLD=.001 LOAD=DL SF=1.4 LOAD=LL SF=1.6 COMBO NAME=DLLL LOAD=DL SF=1.4 LOAD=LL SF=1.6 NAME=DLLLQY1 LOAD=DL SF=1 LOAD=LL SF=1 LOAD=QY SF=1 NAME=DLLLQX1 LOAD=DL SF=1 LOAD=LL SF=1 LOAD=QX SF=1 NAME=DLLLQX2 LOAD=DL SF=1 LOAD=LL SF=1 LOAD=QX SF=-1 NAME=DLLLQY2 LOAD=DL SF=1 LOAD=LL SF=1 LOAD=QY SF=-1 NAME=DLQX1
TOLP=.001
LOAD=DL LOAD=QX NAME=DLQX2 LOAD=DL LOAD=QX NAME=DLQY1 LOAD=DL LOAD=QY NAME=DLQY2 LOAD=DL LOAD=QY
SF=.9 SF=1 SF=.9 SF=-1 SF=.9 SF=1 SF=.9 SF=-1
OUTPUT ; No Output Requested END ; The following data is used for graphics, design and pushover analysis. ; If changes are made to the analysis data above, then the following data ; should be checked for consistency. SAP2000 V7.10 SUPPLEMENTAL DATA GRID GLOBAL X "1" 0 GRID GLOBAL Y "2" 0 GRID GLOBAL Z "3" 0 GRID GLOBAL X "4" 18 GRID GLOBAL Y "5" 9 GRID GLOBAL Z "6" 6.6 MATERIAL STEEL FY 248211.3 MATERIAL CONC FYREBAR 365000 FYSHEAR 191000 FC 16700 FCSHEAR 16700 CONCRETESECTION 1 COLUMN COVER .05 REBAR RR-3-3 CONCRETESECTION 2 COLUMN COVER .05 REBAR RR-3-3 CONCRETESECTION 3 BEAM COVERTOP .05 COVERBOTTOM .05 CONCRETESECTION 4 BEAM COVERTOP .05 COVERBOTTOM .05 STATICLOAD DL TYPE DEAD STATICLOAD LL TYPE LIVE STATICLOAD QX TYPE QUAKE STATICLOAD QY TYPE QUAKE COMBO DLLL DESIGN CONCRETE COMBO DLLLQY1 DESIGN CONCRETE COMBO DLLLQX1 DESIGN CONCRETE COMBO DLLLQX2 DESIGN CONCRETE COMBO DLLLQY2 DESIGN CONCRETE COMBO DLQX1 DESIGN CONCRETE COMBO DLQX2 DESIGN CONCRETE COMBO DLQY1 DESIGN CONCRETE COMBO DLQY2 DESIGN CONCRETE CONCRETEDESIGN "ACI 318-99" PHIBENDING 1 PHICOMP(T) 1 PHICOMP(S) 1 PHISHEAR 1 CONCRETEFRAME 12 SECTION 1 LLRF 1 LMAJOR 1 LMINOR 1 KMAJOR 1 KMINOR 1 END SUPPLEMENTAL DATA

Hizli Alistirma - Betonarme Reinforced Concrete Sap2000

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hizli Alistirma - Betonarme Reinforced Concrete Sap2000

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SAP2000

Yaplar Sonlu Elemanlarla zmleme ve Boyutlama iin Yazlmlar Serisi

HIZLI ALITIRMALAR KILAVUZU

COMPUTERS & ENGINEERING

Simge Durumuna Kltme Dmesi

Ekran Kaplatma Dmesi

Kapatma Dmesi Yan Ara ubuu

Durum ubuu mle Yeri Koordinatlar

SAP2000 MENLERNN TANIMLARI

Blm III Betonarme Boyutlama rnei 1

Genel Eksen Balang Noktas

ekil III-1 Moment Karlayc Snek Betonarme ereve (Altrma rnei)

Tablo III-1 Yapsal zellik Bilgileri (Altrma rnei)

Burada fcs betonun kayma hesabnda kullanlacak hesap dayanmn gstermektedir.

Ykleme durumu 2: LL 7.5 kN/m, diyaframa X dorultusunda birleen btn kirilerde

Ykleme durumu 3: QX X dorultusunda edeer statik deprem yk

Ykleme durumu 4: QY Y dorultusunda edeer statik deprem yk

Model Veritaban Dosyasn Ama

Boyutlama artnamesinin Seimi

Eleman zelliklerini Deitirme

rnek1 Veri Dosyas (BETONARME1.S2K) :

SF=.9 SF=1 SF=.9 SF=-1 SF=.9 SF=1 SF=.9 SF=-1

You might also like