Thm nh v Qun tr d n u t

Phn tch d n
t cc quan im khc nhau & gii thiu chi ph vn

Ng Thanh Tr

Ni dung
Phn loi cc quan im thm nh Xt v d Phn bit mt s khi nim Phn tch DA trn quan im ti chnh Gii thiu sut chit khu & chi ph vn Nguyn tc chit khu ngn lu

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Phn loi cc quan im thm nh

Govt Budget ECONOMY

Subsidy

Tax
Equity

DEBT Enterprise

Phn loi cc quan im thm nh Theo phn tch ti chnh, kinh t, phn phi thu nhp hay x hi. Theo quan im ca cc c nhn hay t chc: ch u t, nh cung ng NVL, ngi dn, ngn hng, Chnh ph, c quc gia. m bo c ph chun v thc hin thnh cng, DA phi hp dn nh u t v c nhng ngi thc hin c lin quan.

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Phn loi cc quan im thm nh

Quan im ti chnh: nh gi li ch v chi ph ca DA trn quan im ca cc bn c lin quan quyn li v mt ti chnh (nh u t, ch n, ngn sch chnh quyn) s dng gi ti chnh. Quan im kinh t: nh gi li ch v chi ph ca DA trn quan im ca x hi, xem c nn kinh t nh mt n v hch ton s dng gi kinh t. Quan im phn phi thu nhp: ng trn gc tc ng ca DA n cc nhm i tng lin quan trong x hi, tr li cu hi: ai c, ai mt.

Phn loi cc quan im thm nh

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Xt v d
Hy xt mt d n xy dng cu c thu ph.

Xt v d
Quan im ti chnh: Dng thu ca nh u t t DA l s tin thu ph thc t. Dng thu ca ch n l li vay v n gc. Dng thu ca ngn sch Chnh quyn l thu. Quan im kinh t: Nh c cu mi, ngi dn tit kim c thi gian i li, pht trin ngnh du lch hay kinh t a phng Tt c c th quy thnh tin l dng thu ca DA.

Trn quan im ti chnh, nh u t khng c dng thu ny.

Quan im phn phi thu nhp: Ai c, ai mt t DA ny: C quan ngn sch NN, ngi li qua sng, cng nhn xy cu cng ty qun l ph?
Bi ging ny ch yu phn tch trn quan im ti chnh

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Phn bit mt s khi nim

Gi ti chnh so vi gi kinh t (Financial vs. economic Price) Gi ti chnh Pf : gi thc s xut hin trn th trng. Gi kinh t Pe (gi m), l chi ph c hi ca ngun lc ca mt quc gia. chnh l gi c c iu chnh ng vi cc bin dng ca th trng phn nh chi ph ngun lc hay li ch kinh t thc s i vi x hi. H s chuyn i gi CFi (Conversion Factor): CFi = Pe / Pf Ngn lu ti chnh so vi ngn lu kinh t (Financial vs. economic Cashflow) Ngn lu ti chnh s dng gi ti chnh Ngn lu kinh t s dng gi kinh t

Phn bit mt s khi nim

C so vi Khng c d n (With vs Without Project) Trc so vi Sau d n (Before vs After Project) Khi nh gi d n dng khi nim C so vi Khng c d n VD: Trc y nng dn tnh A trng cy u phng c thu nhp rng l 50 triu VND. Nay hng ng k hoch 1 triu tn ng/nm ca Nh nc, tnh A thnh lp cng ty ng v mun nng dn chuyn sang trng ma. Tnh A cho rng DA trng ma l kh thi i vi ngi nng dn v theo h sau khi tr cc CP trc tip, ngi nng dn A c th thu v 40 triu VND (Gi nh cc con s qui v cng thi im

xem xt).
Ngi nng dn c g v mt g trong 2 trng hp: (i) C so vi Khng c d n? (ii) Trc so vi Sau d n?

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Phn tch DA trn quan im ti chnh

1 2 3 4

Ngn hng Ch u t Ngn sch Nh nc

(A) (B) (C)

Phn tch DA trn quan im ti chnh

Xt mt bo co ngn lu sau:

Nam Ngan lu ca d an Ngan lu vay va tra n Ngan lu chu s hu Lai suat tien vay

0 1 -1000 1200 400 -432 -600 768 8%

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

Phn tch DA trn quan im ti chnh

Dng ngn lu u tin: Dng ngn lu ca ton b d n = Dng ngn lu tng u t (TIP Total Investment Portfolio) = Dng ngn lu t do (FCF) = Dng ngn lu cha b chia. N cha ni ln c cu ti chnh d n, cha phn bit ngun vn t u n. Dng ngn lu th hai: Dng ngn lu i vay v tr n vay = Dng ngn lu n ca d n. D n vay nm 0, tr dn vn v li nm 1. Dng ngn lu th ba = Dng ngn lu ca ch s hu. Ch s hu chi u t 600 v mang v 768. Quan im ch s hu ng trn dng ngn lu ny. N ch c thu sau khi hon thnh ngha v tr n.

Phn tch DA trn quan im ti chnh

Trong thm nh d n, chng ta tch bit quyt nh u t khi vn ti tr vn. Trc ht, chng ta xc nh xem d n c ng gi hay khng. Nu c, k n chng ta mi c th tm nhng chn la ti tr vn.

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

1 Ngn hng (A)

Nh cho vay (hay ngn hng) quan tm trc tin l dng ngn lu th nht, tc ngn lu ca ton b d n, do: (i) Ngn hng c u tin thu trc t dng tin do DA mang v. (ii) nh gi c s an ton ca s vn vay. Quan im ca ngn hng cn gi l quan im tng u t.
A = Li ch ti chnh trc tip - Chi ph ti chnh trc tip - Chi ph c hi ca cc ngun lc hin c = Thu nhp rng tng thm ca DA (so vi khi khng c DA)

1 Ngn hng (A)

Ngoi ra, ngn hng s xt n t l an ton tr n (DSCR Debt service coverage ratio) DSCR nh gi DA c to ra dng tin p ng nhu cu tr li hng nm v n gc hay khng. Cng thc: DSCR (ln) = Ngn lu hot ng rng/Ngn lu n gc v li vay L thuyt: DSCR > 1 DA to ra dng tin thc hin cc ngha v n. Thc t, ngn hng thng yu cu DSCR >= 1,2. Cng c nhng ngn hng yu cu DSCR t 1,15 1,35.

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

2 Ch u t (B)
Ch u t quan tm n dng ngn lu th ba, bao gm: (i) Thu nhp rng tng thm ca DA (so vi khi khng c DA) (ii) Vn vay ngn hng nh l khon thu tin mt (iii) Tin tr li vay v n gc nh l khon chi tin mt
B = A + Vn vay Tr li v n vay

NPV ti chnh: Quan im tng u t v quan im ch u t

Tng u t NPV 0 NPV < 0

Ch s hu

NPV 0

NPV < 0

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

3 Ngn sch Nh nc (C)

Dng ngn lu ca CQ ngn sch ca Nh nc bao gm: (i) Tin thu v ph l khon thu tin mt (ii) Tr cp, tr gi l l khon chi tin mt

C = Thu, ph Tr cp, tr gi

Gii thiu sut chit khu

Thm nh DA da trn nguyn tc c lng ngn lu ca d n ri chit khu ngn lu ny v hin ti bng cch s dng mt sut chit khu thch hp. Ti sao phi s dng sut chit khu? ng tin nhng thi im khc nhau th c gi tr khc nhau. S tin hin ti/n sm hn (v thi gian) > S

tin tng ng tng lai/n mun hn (v thi gian)

Li ch (dng tin vo) v chi ph (dng tin ra) ca DA thng xy ra nhng giai on khc nhau. d so snh, cc dng tin ca DA phi c qui v cng mt thi im bng cch s dng sut chit khu.

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

10

Gii thiu chi ph vn

Chi ph vn ca d n phn nh chi ph c hi ca ngun ti chnh c s dng ti tr cho d n. Trong thm nh d n v mt ti chnh, sut chit khu p dng cho vic chit khu ngn lu ca d n trong tng lai v hin ti chnh l chi ph vn m ch d n phi tr huy ng vn cho d n.

Gii thiu chi ph vn

D n c ti tr bng vn ch s hu v vn vay. Ch s hu i hi mt sut sinh li k vng khi b vn vo d n. l chi ph ca vn ch s hu.

K hiu: RROE (Required Return on Equity) hay re

Ch n i hi mt mc li sut khi cho d n vay. l chi ph n vay.

K hiu: rd
Ngn lu ca d n l tng ca ngn lu thuc v ch s hu v ngn lu thuc v ch n. Do vy, chi ph vn ca d n l gi tr bnh qun trng s ca chi ph vn ch s hu v chi ph n vay.

K hiu: WACC (Weighted Average Cost of Capital) - Chi ph s dng vn bnh qun trng s

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

11

WACC (Quan im tng u t)

Khi khng c thu thu nhp DN: WACC = re*E/(D+E) + rd*D/(D+E) = re*%E + rd*%D (1)

(1) dng khi DA khng c thu TNDN hoc c thu TNDN nhng tnh n li ch l chn thu ca li vay trong ngn lu rng ca DA. Khi c thu thu nhp DN: WACC = re*E/(D+E) + rd*D/(D+E)*(1 t%) = re*%E + rd*%D*(1 t%) (2)

(2) dng khi DA c thu TNDN nhng cha tnh n li ch l chn thu ca li vay trong ngn lu rng ca DA. re - chi ph vn ch s hu; E - gi tr vn ch s hu; rd - chi ph n vay D - gi tr n vay tC - thu sut thu thu nhp doanh nghip

V d
Trong bo co ngn lu trn, sut sinh li ca vn ch s hu re l 28%, li sut tin vay rd l 8%, t trng n vay 40%, t trng vn ch s hu 60%. Chi ph s dng vn bnh qun gia quyn s c tnh theo cng thc nh sau: WACC = re*E/(D+E) + rd*D/(D+E) = re * %E + rd*%D = %6028% + 40%8% = 20%

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

12

Nguyn tc chit khu ngn lu

Ngn lu thuc v ch s hu phi c chit khu vi sut chit khu bng chi ph vn ch s hu. Ngn lu thuc v ch n phi c chit khu vi sut chit khu bng chi ph n vay. Ngn lu ca c d n (bao gm ngn lu ch s hu v ngn lu n vay) phi c chit khu vi sut chit khu bng chi ph vn bnh qun trng s (WACC). Ngn lu d n c c trn c s tnh n li ch l chn thu ca n vay (tc l chng ta khu tr li vay tnh thu thu nhp) th chi ph vn s dng phi l WACC trc thu (1). Nu cha tnh li ch l chn thu ca n vay th ta phi s dng WACC sau thu (2).

Tng kt
Quan im Doanh thu Tr cp Gi tr thanh l CP u t CP hot ng CP c hi Vay, tr n vay Tr li vay Thu Sut chit khu Ngn hng (Tng u t) Ch u t Ngn sch NN

+ + + -

+ + + +,-,+ + + Reco -

WACC

Re

Ngo Thanh Tra Khoa Kinh te DHQG TP. HCM

13