Professional Documents
Culture Documents
4 SOLO: Perspectiva funcional: 4 Plataforma de sustentao dos ecossistemas. 4 Integra as esferas do planeta (Biosfera). 4 Mediador de processos globais.
INTRODUO
4 Em agricultura e geologia, solo a camada que recobre as rochas, sendo constitudo de propores e tipos variveis de minerais de hmus.
Clima e organismos
Processos
INTRODUO
4 Os microrganismos atuam como decompositores para clivar a matria orgnica do solo (dejetos animais e biomassa microbiana) em nutrientes simples que podem ser utilizados pelos vegetais e pelos prprios micrbios.
INTRODUO
4 Solo: 4 Maior reservatrio de microrganismos do planeta. 4 Direta ou indiretamente recebe todos os dejetos dos seres vivos. 4 Local de transformao da matria orgnica em substncias nutritivas. 4 Com grande abundncia e diversidade de
microrganismos.
1 hectare de solo pode conter at 4 toneladas de microrganismos.
INTRODUO
COMPONENTES DO SOLO
4 O solo dividido em vrias camadas ou solo: 4 Solo superficial. 4 Subsolo. 4 Matriz. 4 Componentes rochas, gases. 4 Componentes orgnicos: inorgnicos: gua e horizontes do
minerais,
COMPONENTES DO SOLO
4 Os solos diferem bastante nas propores relativas de seus componentes: 4 Solo superficial: maior nmero de microrganismos (bem suprido de oxignio e nutrientes). 4 Camadas inferiores (subsolo e matriz): contm menos organismos.
COMPONENTES DO SOLO
4 Componentes inorgnicos: 4 Mais abundantes: rochas
pulverizadas e minerais: 4 Elementos mais abundantes: silicone, alumnio e ferro. 4 Tambm esto presentes:
COMPONENTES DO SOLO
4 O solo contm gua e os gases dixido de carbono, oxignio e nitrognio: 4 A gua est aderida s partculas do solo ou intercaladas entre elas. 4 A quantidade de gua : clima, chuva e drenagem. 4 Os gases esto dispersos nas partculas do solo ou dissolvidos na gua. 4 Concentrao varia com a atividade metablica dos organismos.
Comparado com o ar atmosfrico o solo contm menos oxignio e mais dixido de carbono.
COMPONENTES DO SOLO
4 O hmus constantemente modificado: decompositores vo degradando molculas mais complexas em molculas mais simples. 4 Os solos diferem muito na quantidade de hmus: 4 Maioria: 2 a 10%. 4 Turfa: pode ter at 95%.
Camada de hmus
Turfa
COMPONENTES DO SOLO
4 Alm de microrganismos o solo tambm contm: sistemas radiculares, invertebrados e poucos rpteis e mamferos. 4 Os microrganismos so os mais numerosos tanto em nmeros totais quantos em diversidade de espcies. 4 A quantidade de microrganismos depende da disponibilidade de nutrientes do solo.
COMPONENTES DO SOLO
4 Biota do solo: 4 Partculas sozinhas no fazem um bom solo. 4 Em cada kg de solo frtil tem-se em torno de: 4 500 bilhes de bactrias. 4 10 bilhes de actinobactrias. 4 1 bilho de fungos. 4 0,5 bilho de invertebrados macroscpicos. 4 1.000 km de hifas e vrios de razes. 4 Numerosos vertebrados macroscpicos.
COMPONENTES DO SOLO
COMPONENTES DO SOLO
COMPONENTES DO SOLO
4 Rizosfera: Regio onde o solo e as razes das plantas entram em contato .
Efeito rizosfrico
Com vegetao
Sem vegetao
4 Zimgenes
(fermentativos)
populao
de
decomposio.
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Todos os principais grupos de microrganismos esto presentes no solo, mas as bactrias so as mais numerosas.
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Bactrias do solo: autotrficas, heterotrficas, aerbias, anaerbias, mesoflicas e termoflicas. 4 Alm de bactrias fixadoras de nitrognio, nitrificantes e desnitrificantes tambm so encontradas bactrias que
Bactrias nitrificantes
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Bactrias: 4 Grupo mais numeroso e mais diversificado. 4 3 x 106 a 5 x 108 por g de solo seco. 4 Limitaes impostas pelas discrepncias entre tcnicas. 4 Heterotrficos so mais facilmente detectados. 4 Gneros mais freqentes: 4 Bacillus, Clostridium, Arthrobacter, Pseudomonas, Nocardia,
Streptomyces
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Mais de 4.000 espcies bacterianas diferentes em 100 g de solo. 4 Menos de 1% das espcies microbianas conhecidas (no cultivveis no crescem em meio de cultura, ex. fungos micorrzicos arbusculares).
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Fungos: 4 5 x 103 - 9 x 105 por g de solo seco. 4 Limitados superfcie do solo. 4 Favorecidos em solos cidos. 4 Ativos decompositores de tecidos vegetais. 4 Melhoram a estrutura fsica do solo.
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Os fungos do solo so na sua maioria filamentosos. 4 Tanto miclio quanto esporos esto presente principalmente na camada superior aerbica. 4 Funes dos fungos: decomposio de vegetais (celulose e lignina) e dar ao solo atravs dos miclios uma textura frivel (Que se fragmenta facilmente).
Micorriza
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Pequenas quantidades de cianobactrias, algas, protistas e vrus so encontrados na maioria dos solos. 4 As algas so encontradas na superfcie, onde podem realizar fotossntese. 4 No deserto e em outros solos improdutivos, as algas contribuem para o acmulo de matria orgnica. 4 Os protista (amebas e protozorios flagelados) se alimentam de bactrias.
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Algas: 4 103 - 5 x 105 por g de solo seco. 4 Abundantes na superfcie. 4 Acumulao de matria orgnica: solos nus, erodidos. 4 Protozorios e vrus: 4 Equilbrio das populaes. 4 Predadores de bactrias. 4 Parasitas de bactrias, fungos, plantas, ...
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 Os vrus do solo infectam principalmente bactrias, mas alguns infectam os fungos e uns poucos infectam os vegetais. 4 So comuns vrus que atacam insetos. 4 Os vrus animais no so indgenas do solo, mas podem ser adicionados ao solo (adubao). 4 Sobrevivncia de vrus no solo: 4 Depende das condies ambientais e tipo de vrus. 4 Pode durar de horas a anos.
MICRORGANISMOS DO SOLO
4 possvel usar certos vrus para biocontrolar pragas de insetos no solo. 4 Quando todo as pragas de insetos tiverem sido controladas, os vrus tendem a desaparecer (aprovao governamental).
Lagarta da soja
estas liberam cido ntrico, diminuindo o pH do solo (aumento da populao de fungos filamentosos).
4 Temperatura: 4 Varia de acordo com a estao do ano. 4 Temperaturas abaixo do ponto de congelamento. 4 At 60C em superfcies expostas a intensa luz solar no vero. 4 Solos mornos e quentes: mesoflicos e termoflicos. 4 Solos frios: mesoflicos termotolerantes ao frio. 4 Fungos filamentosos: mesoflicos (temperatura moderada).
As interaes entre os organismos e entre estes e seus ambientes podem ser bastante diferentes, no importando quo perto eles estejam uns dos outros.
4 Decomposio de substncias orgnicas (processo gradativo envolvendo muitos tipos de microrganismos): 4 Celulose, lignina e pectina (parede celular dos vegetais). 4 Glicognio (animais). 4 Protenas e gorduras (animais e vegetais).
4 Ligninas e pectinas: parcialmente digeridas por fungos, sendo os produto da ao dos fungos posteriormente digeridos por bactrias. 4 Protozorios e nematdeos tambm podem participar da degradao de ligninas e pectinas.
4 Condies de anaerobiose (solos alagados em brejos e pntanos): metano principal produto que contm carbono. 4 Produzido por bactrias anaerbias estritas:
Methanococcus, Methanobacterium e Methanosarcina. 4 Estas bactrias tambm podem obter carbono da oxidao do hidrognio gasoso.
4 H2 Hidrognio gasoso
CH4 Metano
2 H2 O gua
metabolizadas a dixido de carbono, gua e outras molculas pequenas. 4 Para cada composto orgnico natural existe um ou mais organismos que podem decomp-lo (reciclagem continua do carbono).
organismos nitrognio.
fixadores
PATGENOS DO SOLO
4 So principalmente patgenos de vegetais. 4 Alguns podem afetar o homem e outros animais. 4 Clostridium: principal gnero de patgeno do homem encontrado no solo.
PATGENOS DO SOLO
Clostridium botulinum: causa o botulismo. Esporos econtrados em vegetais parcilamente processados. Produz toxina mortal.
PATGENOS DO SOLO
Clostridium perfringens: causa a gangrena gasosa em ferimentos mal limpos.
PATGENOS DO SOLO
Bacillus anthracis: esporos causam antraz em ruminantes.
As temperaturas do solo geralmente so muito baixas para manter as formas vegetativas dos patgenos do solo, portanto, a maioria dos organismos que infectam os animais de sangue quente existem na forma de esporos.
CICLO DO CARBONO
CICLO DO CARBONO
FIXAO/LIBERAO DE CARBONO
4 CO2 fixado via fotossntese (autotroficamente em compostos biolgicos) com liberao de O2. 4 Calcula-se que cada molcula de CO2 da atmosfera fixada via fotossntese a cada 300 anos.
FIXAO/LIBERAO DE CARBONO
4 Os oceanos e a fotossntese terrestre absorvem cerca de 200 bilhes de toneladas de CO2 da atmosfera a cada ano (93% nos oceanos) principalmente algas e cianobactrias. 4 Cerca de 40 quatrilhes de toneladas de CO2 esto dissolvidos nos oceanos e formam grandes depsitos de CaCO3 e MgCO3. 4 100 mil toneladas/ano de C so fixadas em fsseis fazendo parte do estimado volume de 4 quatrilhes de toneladas de carvo, leo, gs natural.
200
Respiracao Respirao
10
Fsseis Fosseis
Microbios Micrbios
0,1
ESTIMATIVAS DE QUANTIDADES APROXIMADAS CONTIDAS EM CADA AMBIENTE E OS FLUXOS ANUAIS (GtC/ ANO) ENTRE OS MESMOS
Fixao do CO2
CO2 + 4H
(CH2O) + H2O
Plantas bactrias verdes e prpuras fotossintetizantes algas cianobactrias bactrias quimiolitrficas algumas bactrias heterotrficas: CH3COCOOH + CO2 HOOCCH2COCOOH cido pirvico cido oxaloactico
celobiose (n molculas)
2 glicose
6CO2 + 6H2O
MICRORGANISMOS E O AQUECIMENTO
4 Aumento da temperatura: decomposio mais rpida (> emisso de CO2 que incorporao via fotossntese).
4 O degelo das capas polares pode estar trazendo de volta vida formas virulentas de
MICRORGANISMOS E O AQUECIMENTO
4 O aumento da agropecuria - CH4 (Archaea, protozorios, leveduras, etc.) que vivem no estmago de ruminantes como ovelhas, gado, bfalos, camelos, etc. 4 CH4 absorve 20% a mais de calor que CO2.
4 Aumentos das temperaturas aumentam as reas biogeogrficas de certos microrganismos relacionados a doenas: malria, dengue, febre amarela, viroses etc.
MICRORGANISMOS E O AQUECIMENTO
4 Alterao temperatura da
inclusive as microbianas.
4 reas de tundra e do rtico esto com temperatura mais elevadas, aumentando a produo de CH4 (Archaea metanognicas). Mais nocivo que o CO2 como gs de efeito estufa.
MICRORGANISMOS E O AQUECIMENTO
4 Microrganismos podem ter vrias respostas positivas e negativas mudana climtica global. 4 Aumentos das temperaturas fazem com que os microrganismos decomponham os resduos orgnicos mais rapidamente (> emisso de CO2 que incorporao via plantas fotossintticas).
MICRORGANISMOS E O AQUECIMENTO
4 Aumentos nas populaes microbianas ocenicas: 4 Vrus: o total de C em vrus nos oceanos equivale ao C de 75 milhes de baleias azuis (mdia de 100.000 kg cada X 75.000.000 = 75,1011 kg de C).
MICRORGANISMOS E AS SOLUES
4 Fertilizar os oceanos com Fe para aumentar as populaes de algas (fitoplncton) e outros microrganismos como Prochlorococcus e Synechococcus que absorvem quantidades enormes de CO2. 4 Prochlorococcus e Synechococcus (cianobactrias) absorvem cerca de 700 bilhes de toneladas de CO2 por ano, o que 2/3 de todo o CO2 fixado anualmente nos oceanos.
Prochlorococcus
Synechococcus
CICLO DO NITROGNIO
4 O Nitrognio compe 80% dos gases da atmosfera.
4 Est presente em aminocidos, protenas, cidos nuclicos (DNA, RNA), clorofila etc. 4 Fixao do N2 atmosfrico necessria para que o mesmo possa ser utilizado: 4 Fixao biolgica (grande maioria), via
CICLO DO NITROGNIO
4 Formas quimicamente disponveis de N: amnio (NH4+), nitrato (NO3-), e uria ((NH2)2CO) 4 Elemento verstil que pode ser encontrado na forma orgnica e inorgnica.
CICLO DO NITROGNIO
CICLO DO NITROGNIO
N2 + 3 H2 2 NH3 + energia
A enzima nitrogenase utilizada na fixao biolgica do N capaz de promover a mesma reao a temperatura e presso normal.
CICLO DO NITROGNIO
4 Eucariotos: plantas, animais e seres humanos no conseguem fixar o N2. 4 Procariotos: possuem a enzima, nitrogenase que reduz o produzindo amnia.
N2
ATP, Mg N2 + 8e + 8H+
Nitrogenase
2NH3 + H2
FIXAO/LIBERAO DO N
4 5 processos principais que ciclam o N: 4 Fixao. 4 Absoro (crescimento dos organismos). 4 Mineralizao (decomposio). 4 Nitrificao. 4 Desnitrificao.
4 Os microrganismos (principalmente bactrias) tm um papel fundamental na ciclagem do N: 4 Bactrias de vida livre. 4 Bactrias simbiticas.
FIXAO DO N
4 N2 NH4+ ou NO3-. 4 nica forma que os organismos conseguem obter N da atmosfera. 4 Simbiontes como Rhizobium + legumes, Frankia + Alnus etc.: N em troca por carboidratos e ambiente favorvel. 4 Fixadores de vida livre (ambientes aquticos principalmente):
aminocidos
4 Fixao simbitica: 60-600 Kg/ha.ano. 4 90% pelas leguminosas. 4 Economia em fertilizantes nitrogenados.
SIMBIOSE
4 Relao benfica para ambos os organismos. Planta: recebe N para o seu crescimento.
Bacteride: tem um nicho protegido, rico em nutrientes. ( C fixado pela fotossntese) . 4 Simbiose leguminosa x rizbio: um dos melhores exemplos e tambm um dos mais bem estudados.
IDENTIFICAO DO RIZBIO
4 Frank (1879): mostrou que sementes de leguminosas cultivadas em solos esterilizados no formavam ndulos.
4 Hellriegel (1886-1888): realizou experimentos em reas com pouco nitrognio : 4 Leguminosas: bom desenvolvimento. 4 Outras famlias: desenvolvimento ruim. 4 Concluso: as leguminosas poderiam estar aproveitando o N2 da atmosfera.
4 Ward (1887): usou ndulos macerados para inocular sementes de leguminosas cultivadas em solos esterilizados.
O PROCESSO INFECTIVO
Ndulo
O PROCESSO INFECTIVO
2m
O PROCESSO INFECTIVO
Rhizobium trifolii aderidos superfcie da raiz de trevo. Formao de uma rede de microfibrilas (celulose/exopolissacardeos).
4 Rizbios - leguminosas: 4 Etapas da formao de um ndulo: 4 Reconhecimento: lectinas. 4 Disseminao: 4 Citocininas clulas tetraplides.
4 Formao dos bacterides nas clulas. 4 Leghemoglobina. 4 Maturidade: fixao do nitrognio. 4 Senescncia do ndulo: deteriorao.
RIZBIO NO SOLO
4 Rizbio no solo envolto por uma cpsula de exopolissacardeo, que protege a clula contra a dessecao. Tambm facilita a aderncia superfcie da raiz.
Microscopia de varredura
Lupa
NDULOS
NDULOS RADICULARES
NDULOS
Ndulos caulinares
Ndulos radiculares
NDULO CAULINAR
NODULAO EM SOJA
NODULAO EM FEIJOEIRO
NODULAO
Arachis hypogaea
CONTROLE DO OXIGNIO
4 Nitrogenase sensvel ao oxignio: dificuldade de purificao. 4 Aporte de eltrons e ATPs.
ABSORO DO N
4 NH4+ 4 NH4+ N orgnico.
rapidamente
plantas
organismos do solo. 4 Consumidores no topo da cadeia alimentar usam esse nitrognio fixado.
MINERALIZAO DO N
4 N orgnico NH4+. 4 Decomposio: N orgnico transformado inorgnico fungos e em (NH4+) bactrias fungos N por e
actinomicetos,
bactrias modificam o N da matria orgnica de NH3+ a NH4+. 4 Esse NH4+ pode ento ser usado por plantas ou transformado a NO2- e NO3via nitrificao
NITRIFICAO
4 NH4+
Nitrossomonas
NO2-
Nitrobacter
NO3-
4 Bactrias transformam amnio a nitrato ganhando energia. 4 Ocorre apenas em ambientes aerbicos. 4 NH4+ se adsorve as partculas de solo com carga negativa. 4 NO3- lixiviado com reduo da fertilidade contaminao fretico. do do solo e
lenol
DESNITRIFICAO
4 NO3NO2NO N2O N2
4 Processo anaerbico feito por denitrificadoras. 4 N2O um gs de efeito estufa. 4 Esta a nica bactrias
ATIVIDADES HUMANAS
4 Queima de florestas e de combustveis fsseis colocando N na atmosfera. 4 Fertilizao qumica que pode lixiviar-se para os corpos dgua. 4 Criao de animais com produo de NH3+ que pode entrar nos corpos dgua e no solo. 4 Derrame de excrementos em corpos dgua.
4 Formao de cido ntrico (HNO3) responsvel, junto com dixido de enxofre (SO2), pelas chuvas cidas. 4 Altas concentraes de xidos de N so precursores do oznio da troposfera, o qual causa dano aos tecidos vivos (NO e N2O). 4 Altas concentraes de N nos rios causando eutrofizao, reduzindo a diversidade dos ecossistemas aquticos.
Amonificao (desaminao)
CH3-CHNH2-COOH + O2 CH3-CO-COOH + NH3 alanina c. pirvico amnia A amnia rapidamente reciclada, mas uma parte volatiliza.
reduo de nitratos a N2 (nitrognio atmosfrico) 2NO3 2NO2 2NO N2O N2 (Agrobacterium, Alcaligenes, Thiobacillus, Bacillus etc.) - Como o N2 menos facilmente utilizado que o nitrato como fonte de N, esse processo prejudicial pois remove o N fixado no ambiente. - Por outro lado, importante no tratamento de efluentes.
Azolla
Anabaena Azolla
TECNOLOGIA DA INOCULAO
4 Qualidade e quantidade dos inoculantes:
4 Os inoculantes turfosos, lquidos ou outras formulaes devem conter uma populao mnima de 1x108 clulas/g ou mL de inoculante e devem ter comprovada a eficincia agronmica, conforme normas oficiais da RELARE (Rede de Laboratrios para a Recomendao Padronizao e Difuso de Tecnologia de
Inoculantes Microbianos de Interesse Agrcola), aprovadas pelo Ministrio da Agricultura, Pecuria e Abastecimento (MAPA).
4 A quantidade mnima de inoculante a ser utilizada deve ser a que fornea 300.000 clulas/semente.
TIPOS DE INOCULAO
4 Junto com a sementes. 4 No sulco de semeadura.
INOCULANTES
INOCULANTES
CALOPOGNIO
CROTALRIA
ETILOSANTES
FEIJO GUAND
FEIJO DE PORCO
LEUCENA
MUCUNA PRETA
PUERRIA
INCORPORAO
inoculado
no inoculado
CICLO DO FSFORO
4 O fsforo essencial para plantas e animais na forma dos ons: 4 PO43- (fosfato). 4 HPO42- (ortofosfato). 4 Faz parte de molculas: 4 cidos nuclicos (DNA). 4 Energticas (ATP e ADP). 4 Clulas lipdicas. 4 Da estrutura do corpo de animais como fosfato de clcio (ossos, dentes etc.). 4 Na fotossntese. 4 Transporte de nutrientes.
CICLO DO FSFORO
4 Encontrado em formaes rochosas, sedimentos, e em sais de fosfato (absorvido por plantas), mas nunca na forma gasosa.
4 A ciclagem do fsforo uma das mais lentas, especialmente se estiver nos sedimentos (feita por microrganismos).
4 No solo pode ser adsorvido por partculas do solo, tornando-se, assim, imobilizado.
CICLO DO FSFORO
4 Trs formas principais de fsforo: 4 Fsforo orgnico: na matria viva, plantas, microrganismos etc. 4 Fsforo solvel: disponvel (orgnico bem como HPO42-). Menor proporo de P do solo. 4 Fsforo adsorvido: indisponvel (anionicamente ligado a ctions de Al, Fe e Ca). 4 O ciclo do fsforo tem 2 componentes principais que ocorrem em diferentes escalas de tempo: 4 No componente local ele cicla nos ecossistemas em tempo ecolgico. 4 Nos sedimentos ele faz parte da poro classificada em tempo geolgico. Somente ser mobilizado milhes de anos mais tarde.
CICLO DO FSFORO
ATIVIDADES HUMANAS
4 Contaminao das correntes de gua pelo uso de cido sulfrico para extrair o fsforo das rochas.
4 Lixiviao eutrofizao.
contaminando
lenis
freticos
causando
BIODEGRADAO DO PETRLEO
4 Decomposio microbiana do petrleo e derivados: 4 Grande importncia econmica e ambiental. 4 Fonte rica em matria orgnica: prontamente atacada
aerobicamente por microrganismos. 4 Importncia das enzimas oxigenases. 4 Oxidao aerbica de hidrocarbonetos: 4 Bactrias. 4 Bolores e leveduras. 4 Cianobactrias e algas.
BIODEGRADAO DO PETRLEO
Bactrias oxidantes de hidrocarbonetos associadas a gotculas de leo. As bactrias concentra-se em grande nmero na interface leo-gua e no no interior da gotcula.
BIODEGRADAO DO PETRLEO
4 Cerca de 80% dos componentes no volteis so oxidados por bactrias aps um ano do
derramamento.
4 Hidrocarbonetos
ramificados
polciclicos:
resistentes oxidao.
4 Parte do leo pode migrar para os sedimentos: 4 Problemas de poluio das guas.
BIODEGRADAO DE XENOBITICOS
4 Produto totalmente sinttico que no ocorre
BIODEGRADAO DE XENOBITICOS
Embora nenhum destes compostos seja de ocorrncia natural, vrios microrganismos so capazes de degrad-los.
BIODEGRADAO DE XENOBITICOS
Avies espalhando agente laranja (Vietn). uma mistura de dois herbicidas o 2,4-D e o 2,4,5-T. Foi usado como desfolhante pelo exrcito americano na Guerra do Vietn.
(biopolmeros): 4 Plstico fotodegradvel: estrutura alterada sob luz UV. 4 Plstico associado ao amido: amido incorporado molcula. 4 Plstico sintetizado por microrganismos: 4 poli--hidroxialconoatos (PHAs).
Xampu embalado em plstico produzido a partir de plstico bacateriano, que consiste em um copolmero de poli--hidrobutirato (PHB) e poli-hidrovalerato (PHV). O frasco prontamente degradado em condies de aerobiose e anaerobiose.
MS
MS
Nitrognio Carbono Fsforo Potssio Clcio Magnsio Ferro Enxofre Mangans Cobre outros
Mquina decompositora
MS MS
Resduos orgnicos
MS
Microrganismo operrio
MS
Hmus
Decomposio de restos vegetais no solo: mquina decompositora operada pelos microrganismos (Siqueira & Franco, 1988)
+ SO4=
Utilizao dos sulfatos: plantas microrganismos S incorporado a aminocidos: cistina cistena metionina
(CH2O) + H2O + 2S
SO4=
S orgnico
S0
H2S
Aerbica
Chromatium
Anaerbica
O O2 o nico aceptor de eltrons que pode oxidar o ferro Fe2+, e em pH neutro. Em condies cidas ocorre o crescimento de acidfilos oxidantes do ferro.
Pirita em carvo, pode ser oxidada por bactrias oxidantes de enxofre e ferro. Os disco esfricos de colorao dourada correspondem a partculas de pirita (FeS2 ).
MINERAO DO COBRE
MINERAO DO COBRE
TRANSFORMAES DO MERCRIO
4 Presente em baixssimas concentraes nos
ambientes naturais: 1 ng/L. 4 Produto industrial amplamente utilizado . 4 Componente ativo de muitos pesticidas. 4 Acumula-se facilmente nos tecidos vivos. 4 Alta toxicidade.
TRANSFORMAES DO MERCRIO
Minerao de minrios de mercrio + queima de combustveis fsseis
TRANSFORMAES DO MERCRIO
Principal forma de mercrio: redutase mercrica Hg0 (voltil) (relativamente atxico)
oxidao fotoqumica
Peixes Homem
ABSORO DO NITROGNIO
4 NH4+ (inorgnico) N orgnico
4 NH4+ rapidamente incorporado em protenas e outros compostos nitrogenados orgnicos pelas plantas ou organismos do solo.
MINERALIZAO DO NITROGNIO
4 N orgnico NH4+ (inorgnico)
4 Decomposio: N orgnico transformado em N inorgnico (NH4+) por fungos e bactrias. 4 Actinomicetos, fungos e bactrias modificam o N da Matria Orgnica de NH3+ a NH4+ 4 Esse NH4+ usado por plantas ou transformado a NO2e NO3- via nitrificao.
NITRIFICAO
4 NH4+
Nitrossomonas
NO2-
Nitrobacter
NO3-
4 NH4+ se adsorve as partculas de solo com carga negativa. 4 NO3- lixiviado com reduo da fertilidade do solo e contaminao do lenol fretico.
DESNITRIFICAO
4 NO3NO2NO N2O N2
4 Processo anaerbico feito por bactrias desnitrificadoras. 4 N2O um gs de efeito estufa. 4 Esta a nica transformao que remove N dos ecossistemas (irreversvel) e faz o balano do ciclo do N.
4 NO3- = nitrato. 4 NO2- = nitrito. 4 NO = nitrxido, xido ntrico, monxido de N. 4 N2O = xido de dinitrognio (gs do riso).
O PROCESSO INFECTIVO
Clula rizobiana
Pelo radicular
1. Reconhecimento e aderncia.
2. Invaso: o rizbio penetra no pelo radicular e multiplica-se atravs de uma fibra infecciosa.
O PROCESSO INFECTIVO
Fibra infectiva
Plo no infectado
manitol/extrato de levedura, geralmente nodulam leguminosas tropicais, reao alcalina no meio. Teor G+C: 61-65 4 2. Clulas no causam a formao de ndulos nas razes mas a maioria das espcies produzem outros tipos de hipertrofia em vrias plantas. No fixam nitrognio.
BR33 - B. japonicum
BR29 - B. elkanii