1

Sonata No. 8 “Pathétique”

1st Movement

L. van Beethoven
Op. 13

\
Grave
 \ ! ! !
l r  !!! !!!  !!! !!!  !! !! !!  !!! !!!  !!
!! !!  !! !!  !! !! !!!
!!  !!  !!!  !!!  !!! !! !4
2 !!
! !
^
! ! ! !  ! !
fp

fp
! !  ! !  !sf! !4  ! !  !
j  r !
fp
!   ! !  ! ! ! !  ! ! !  !4
 ! !!  ! ! `

!

!! 
!!  ` d

\ ! !  ! !!  !!
4 ! ! ! ! ! ! ! ! !  ! !
!  !!  !!! ! ! k d  !!! !!! !!  !!
9
 ! ! ! !! \ ! ! !
l     !! ! !!! ! !!! 
4

!! ! !4 ! !  ! !  ! ! !
2 ! !
!
!  ! !
 !!4 sf
p cresc. sf

p
]! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
ff

! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !!
sf
j 
 ` ` ` ! ! ! !!
! ! ! ! !!
!! ! ! ^ \ ! ! ! ! ! ! ! ! !
j  !! ! !  ! !  ! ! !   !  ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! !
  !!!
6

  ` m! ! !! !  !! !  ! ! !
2 ]
`
 !!  !!  !! !! !! ! `
!!!!! !! !!!!
]   !! !! !! !! !! !! !!   !! !! !! !!  !!! !!! !!! !!!
p
! ! ! ! ! !
! !! !! !! ! ! ! ! !
ff
j 
p
   ! !! !! !!  !! !! !! !!   !!! !!! !!! !!!  ! ! ! ! !
! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 4 4 4 4 !
 ! ! !! !!
  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 
l 
8

` ` ` `
2 sfp
\
!4 !4 !!  k
cresc.
j  !! !! !! !! ! ! ! ! ! ! ! ! !! !! !! !! !
   ! ! ! ! !! !! !! !! !! !! !! !! ! ! ! !  !! m! !
4 `

Public Domain
 2

! ! !!!! !!!!!4!4!4 !4! ! !! !! ! ! ! !! 0

 ! ! ! !! !!
l  ! ! ! !! ! ! ! s
10

! ! ! !
2 p 6

! !4 !!4 !!
6
7
\
! ! !
0
j   ! !! !! s
 ` !
attacca subito il Allegro

4 4 4
4 !4  !!4 !!  !! 4
Allegro di molto e con brio
  !   !! 
l s !  !!4 !!4  !! ! 
11

  !!  !4 
2 p 4 !4 4 cresc.

j  s  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

 4
l    !
 !  !!4  !!4  !!
16

  !!
4   !!4
2 p
4 !4 4
j 
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
4 4  !4 4 4
 ! 4 !
 !!4 !  !! ! !  4
 !  
21

l !  4  
2 4 cresc.

j  ! ! ! !
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

 ! !!!
l      !!  !  ! ! ! ! !
26

!4 ! ! ! ! !  ! ! ! !
2 p
 !! sf!! !! !! sf!! !! !!
j  ! ! ! ! ! ! 


  ! ! ! ! ! ! !
! !

Mutopia-2003/04/30-299
 3

 ! !!!
l   !  ! ! ! ! ! !
31

 !4 !4 !4
! ! ! ! !  !
2 !4
 !! ! !!
! ! ! ! !!
!!
! !4 cresc.

! ! ! !
sf sf
j  


 ! ! ! ! ! ! !
!4 ! ! ! ! ! !
!4 4 4
4 !4  !!4 4 4 !4  !! !!4 !!
!
   !  !! ! ! 
 ! !4 ! !
l  !4
36

  !!
2 sf
j 
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
4 4 4 !!4
!!4 4 !4  !!4 !4  !! !! !! 
 
! !
l  ! ! 
41

   !
!
2 
sf
sf

j 
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
!
 !  !!   !  k
l  
46

! !!  ! ! ! ! ! ! !
2 sf
sf 
sf p
j 
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 
m
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

j  
51
4 !4
!  !4 4 !4 !4
!
\a   ! \a   ! !4 k !4  !4
 !4 m !4
2
! !
sf sf

    ! ! !  ! ! !  ! ! ! 
l  !! !! !! !! !! !!
  ! ! !  ! ! !  ! ! ! 

Mutopia-2003/04/30-299
 4

4
j  ! !
! !  !Q ! !Q ! !Q ! !4 !4 !4 k 4 !4  !4 4! !4 !4
!
56

 m !4 m
2

l   !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!
    

\a   \a   4  !4 ! ! !Q ! !Q  !
l   ! ! !4 k !4 ! m!
61

!4
2
! !
sf sf


l   ! ! !  ! ! !  !! !! !!  ! ! !  ! ! !
 ! ! !  ! ! !  
! ! !

! ! !

   !Q ! !4 !4 ! k  !4 !4 !4  !4 !4  !  !
l  m !4
66

!4
\a \a

2
! !
sf sf


l    !! !! !! 
 !! !! !!

 !! !! !!
 ! ! !  ! ! !
    ! ! !  ! ! !

 !4 k !4 !4  !4 ! ! !Q ! !Q  !  !Q ! !4 !4 ! k ! ! !

l  m!
71

!4 4
2
 
l   !! !! !!  ! ! !
! ! !
 ! ! !
! ! !
 ! ! !
! ! ! 
!!  !!
    

j 
! !  !Q ! !Q ! !Q  ! !4 !4 !4 k ! !  !4 ! !
  !4 m ! !4 m !
76

2 rf

   !
l   !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !!  !   !! !! !!
   

Mutopia-2003/04/30-299
 5

Q Q !Q ! !Q  !
 !  ! ! ! !Q  !  ! ! !Q ! ! ! !Q ! !Q ! !Q ! !Q  !
l 
81

2 
cresc.


l    !! !! !!  !! !! !!  ! ! !  !! !! !!  ! ! !  ! ! !
    ! ! ! 
! ! !

  !Q  ! !4 !4 Q
! ! !4 !4 ! ! ! ! ! ! ! ! !
l 
87

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
2 pp p
!!!! !!! !!!! !!! !!!! !!!
 k 
l    !! !! !!  ! ! !
! ! !

 

!4 !4  4
! !4 !4
 ! ! ! ! !
l   ! ! ! ! ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
92

2
cresc.

j   ! ! ! !  ! ! ! !4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
 ! ! ! !4 !4 ! !4 ! ! !
4
 !4  !4 !4  !4 !
  ! ! !  ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
l  ! !! ! !! ! ! ! ! ! !
97

2 f p
!!!! !!!
j  

 !!! !!! !!! !!! ! ! 

!4 !4 !4 !4 !4 !4

! !4
 ! !  !
l  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! ! ! !
102

2
cresc.

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  ! ! ! !4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! !
 ! ! !

Mutopia-2003/04/30-299
 6

4 4 4 4 !! !! !!
4! 4 ! !4 ! !4 !  ! !  ! ! ! !  ! ! !
 ! ! ! ! ! ! ! !
l   ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
107

2 f

j  !!! ! ! ! ! ! !
 ! ! ! ! !!! !!! ! ! ! ! ! 

4 !
4 !4 !4 !4 !
!4 !4 !4 ! !4

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
 ! !! ! !! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! !  ! ! ! !
l 
112

2 p

j  ! m! ! !  ! ! !   ! ! !k
 ! 
! ! !  ! ! ! !! !! !!
!4 !4   ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
 ! ! ! ! ! ! ! ! !4

l  !4 ! ! ! ! ! !
117

 !!4
2  ! ! !
cresc.

 !! !! !!
f

j   ! ! !  !!! !!! !!!  !! !! !!

  ! ! !
  ! ! ! ! ! ! !
! ! ! !
4 4 
4 !4 !4
4 !4 !!4 !! !!
  ! !  !! !
 
l  ! !4 ! !
122

! 
2 !4 f

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

 
   
1.

  0 

l  
127

 
2 f f f  
0 
j 
ff
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 
 

Mutopia-2003/04/30-299
 7


Tempo I
 \
2.

 0
l  r ! !  !   !! ! !! !!   !!! !!! !!! !!! !!! !!! !!  !
 !!! !!! !!! !!!   !!! !!!  !!
133

!!! !!!  ! ! !  ! !

 
2 sf
0 !   ! ! ! ! ! ! ! ! 
fp ` fp
! ! ! !  ! ! ! !
p

 !
ff
! `
!
fp
j   r
! ` `
    !! !! 
!! !!  d d attacca subito Allegro
 molto e con brio

Allegro molto e con4 brio 4  !!

4 !4
 0  4 4 ! ! !  4 !4
!
! ! ! !  !  !
l      !!!  !! !! !   s ! !4 !4 ! !  ! !
138

! !
2  ! !! !! p
4
cresc. f p 4

j  !
decresc.pp

  ` ! !
0 
\ s ! ! ! ! ! ! ! ! ! !! !! !! ! !! !! !!
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

4 !4 !4 !4 4  !4  !!4 !4
!   ! !
! ! !  !  !    !4 !4 !4
  ! ! ! ! !  !  !! ! !
143

l ! 4 4 4  !4 ! !
2 ! ! ! ! ! !
cresc. f
!! !! !!
p
!! !! !!
j ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! !
4
! !4 !4  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
!   ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
149

l
2 cresc.
! ! ! ! ! !
j ! !! !! !! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! 
!
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
l ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
154

2 ! ! ! !
j  ! ! ! 
! ! !

Mutopia-2003/04/30-299
 8

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
l ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
159

! !
2 ! ! !4 !4 !4 !4 4 ! !
j  ! !4 !    !  !  
! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
!
! ! ! ! ! ! ! k ! ! ! !  ! ! ! !  ! ! ! !
164

l ! !
2 ! ! ! ! ! ! !
p
j !  !  ! 




! ! ! ! ! !
! ! !
4
j !   !  ! ! ! !  ! ! !  ! !  ! ! ! !  !  !  ! ! !  ! ! !  ! !  ! ! !!
! m ! !4  !!
169

! ! !
2 pp
4
cresc.
4

j
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
 4
! 4  !!4
! B !!
4 !4 !
!  !! ! !  k !  ! ! ! !  ! ! !  ! !  ! !
174

l !4
2 sf pp

j
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! !  ! ! ! ! ! ! ! !

4 4  !4 !4  !!4
j !! ! ! ! ! ! ! ! !  !! !! ! !
 ! ! ! !  ! ! !! m ! !  !!
179

! ! !4
4 4 4
2 cresc. sf

j
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Mutopia-2003/04/30-299
 9

B !!4  !!4 B !!4  !!4 B !!4 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

184 !
l
2 sf sf fp

j 

! ! ! ! ! ! ! !
 !  !  !

! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! k ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
191

l
2 !

4 4
j  !  !!4 !4  !!4 !!  !!
 ! ! ! !
m  !  !!4 !!4  !! !
196

  !! !4 
2 p 4 !4 4 sf

j

! ! ! !  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
4 4 4
l       !
201

4   !!  !!
2 cresc. dim.
p
4 4
j  ! ! ! ! ! ! ! !
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! !  ! ! ! ! ! !
4 4 !4  !4 4 4 4
  !4 !  !
! ! !  4
!
l  !  !! !!4  !! !  ! !
206


2 !4 4 4 4
sf cresc.

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Mutopia-2003/04/30-299
 10

4
  4 4 4
l  4  
211

 4  
2 p
4 cresc.
4

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! !
4 4 4
  4

l    
216

4 4 4 4
2 p
! ! ! !
cresc.

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  ! !
 ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! !

 ! k 4 !4 !4
! 4 !4 !4  !  !
l  !  !4 !
221

m
\a \a

2  ! ! ! ! ! ! !
! !

p sf sf
!
j  ! 

 m  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!
   
Q Q 4
  !4 k !4 !4 !4 ! ! ! ! ! ! ! !Q  ! !4 !4 !4 k !4 !4 !4 !4 !4 !
l  !4 !4
227

m m
2

l   !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!
     

  !  !4
! 4! !4 !4 ! ! !Q ! !Q ! !Q
 k  !  !4 !4
\a

l 
233

m !
\a
!4
!

2
!
sf sf


l   ! ! !  ! ! !  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!  !! !! !!
! ! ! ! ! !    

Mutopia-2003/04/30-299
 11

4 !4   !  !4 ! !
 4 k 4 4 !4 ! !
k !4 !4 !4 !
l   ! ! !4 ! ! m
\a \a
239

!4 m
! !

2 4 sf sf

       ! ! ! 
l  !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! !! ! ! ! !! !! !!
     
!Q ! !Q ! !Q  !  ! ! !Q ! !Q ! !Q  ! Q Q
 ! ! ! ! ! ! !Q ! ! !

l 
245

2 decresc.

  
l  !! !! !!  !! !! !!  ! ! !
 ! ! !
 ! ! !  ! ! !
! ! !  ! ! !

!! !! !!
   
!Q ! !Q ! !Q  ! !4 Q Q
!4 ! ! !4 !4 ! ! !4 !4
 !
l 
251

! ! !!!! !!!
2 pp p! ! ! !

  
    k ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
l ! ! ! ! ! ! ! ! !
 ! ! !  ! ! !  ! ! !  !! !! !!

  ! ! !4 !4  !4
 !  !
l   !  ! ! ! ! !  !  ! ! ! ! ! ! !4 ! 4  ! ! ! 4 ! ! ! ! ! ! ! ! !  ! ! !
257

2 ! !
cresc.

j  !! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! ! ! ! ! ! ! !
  ! ! ! ! !4 !4
4 ! !4 !4  !4 !4 !4 ! ! !
   ! ! ! ! ! ! !
! !  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !! ! ! !

262

l
2 f

j  ! ! ! ! ! !  ! ! ! ! 
! 

 ! ! ! ! ! ! !
!4 !4 !4  !4 ! !4 ! ! ! !
4

Mutopia-2003/04/30-299
 12

  !  ! !
l   ! ! ! ! ! !  !  ! ! ! ! !  !  ! ! ! ! ! ! !4 ! 4  ! ! !
267

2 p! ! ! ! ! ! ! ! ! !
cresc.

j  ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !  ! ! ! ! ! !  ! ! ! ! ! ! ! 4 ! ! ! 4 ! ! !
  ! !

 !4 !4 !4  !4
 !4 ! !4 !4  !4 ! ! ! !

l  ! ! !!! !!! ! ! ! ! ! !!! !!!
272

2
j  4 !!! 4 !!! !!! !!! ! ! ! !
 ! ! ! ! !  ! !
!4 !4 !4 ! !4 ! !4  !4 !
!4 !4 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! !  !
! ! ! ! ! ! ! ! ! !! ! !! !  !

l 
276

2 f p
!! !! !!  ! ! !
j  !   ! ! !
 ! ! 

!
! !!! ! !
!4 !4 !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
 ! ! ! !  ! ! ! !  ! ! ! !! ! ! !
 ! !
281

l !  ! ! ! !
2  !! !! !!  !! !! !!  ! ! !
4 cresc.
j    ! ! !  !! !! !!  ! ! !
   ! ! !  ! ! !! !!

4 4
  ! ! !4 !  !!4 !4  !!4 !!  !!
  ! ! !  !!4 !!4  !! !
286

l !! ! !  !! !4 
2 f
4 !4 4 sf

j   !! !! !!
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
   ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

Mutopia-2003/04/30-299
 13

  
      0
l    r
291

  
2 f ff   
j  0 r
ff
 ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !    

!! !!   !! !! ! ! !! !! \
 r 
 ! ! ! !3  !! !! !! !! !! !!
Grave
l  

 !! !! ! 
 !!
 !!   !!!! ! !
! ! ! ! !!! s
  !! !! !! !! !
297

2 p
! ! ! !  !
` `
cresc. sf
!! decresc.
!  ! !
pp

!!
j  r 
 \ 
 k ! ! ! ! ! \
 ` m 
 ! ! ! ! !  !
  !!!!!!  !!! !!!! !!!  !!
! !! ! s
` !`
! !
4 4 4
4 ! !4  !!4 !!4  !!
Allegro molto e con brio
 !
l s  !  !!4 !!4  !! ! !
301

 !! !4 
2 p 4 !4 4 cresc.

j  s ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !

! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! !
4 4 !!!
 !!  ! !!4
 

! 
!! 
!! 
k !! 
! 
0
!
 !!

306

l
2 ff
! !!
 !!!
ff
j  ! 
0
 ! ! ! ! ! 


!! 

! !!
! ! ! ! !  !!!

Mutopia-2003/04/30-299 This music is part of the Mutopia project: http://www.MutopiaProject.org/

It has been typeset and placed in the public domain by Peter Samuelson and Chris Sawer.
Unrestricted modification and redistribution is permitted and encouraged—copy this music and share it!