Hoidapchinhtri

C©u 1: TÝnh tÊt yÕu cña chñ nghÜa x· héi
Sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù
nhiªn, tr¶i qua çc h×nh th¸i kinh tÕ –x· héi tõ thÊp ®Õn cao.
Mçi h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi øng víi mét kiÓu quan hÖ s¶n xuÊt
®Æc trng phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-
îng s¶n xuÊt vµ mét kiÕn tróc thîng tÇng x©y dùng trªn quan hÖ
s¶n xuÊt ®ã. Sù ra ®êi vµ tån t¹i cña mét chÕ ®é x· héi trong
mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh lµ do sù t¸c ®éng cña çc quy
luËt kh¸ch quan. Sù thay thÕ x· héi nµy b»ng mét x· héi kh¸c v¨n
minh vµ tiÕn bé h¬n lµ mét tÊt yÕu lÞch sö.
Sù ra ®êi cña chñ nghÜa x· héi kh«ng ph¶i lµ mét hiÖn tîng
tù ph¸t, ngÉu nhiªn, mµ nã ph¶i b¾t nguån tõ nh÷ng m©u
thuÉn n¶y sinh trong x· héi vÒ çc vÊn ®Ò kinh tÕ vµ x· héi. VÒ
mÆt kinh tÕ, biÓu hiÖn ë m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt x·
héi ho¸ cao víi quan hÖ chiÕm h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa vÒ
t liÖu s¶n xuÊt. VÒ mÆt x· héi, lµ m©u thuÉn gi÷a giai cÊp c«ng
nh©n víi giai cÊp t s¶n ngµy cµng ph¸t triÓn. Cuéc ®Êu tranh
cña giai cÊp c«ng nh©n chèng giai cÊp t s¶n ph¸t triÓn ®Õn
møc cao lµ çch m¹ng x· héi næ ra. ChÕ ®é x· héi míi ra ®êi, ®ã
lµ chÕ ®é XHCN – mét x· héi v¨n minh vµ tiÕn bé h¬n x· héi
TBCN. CNXH ra ®êi ®¸p øng ®îc m¬ íc vµ nguyÖn väng chÝnh
®¸ng cña nh©n d©n lao ®éng, hä mong muèn xo¸ bá mäi ¸p
bøc, bÊt c«ng, gi¶i phãng x· héi, gi¶i phãng con ngêi.
C©u 2: Nh÷ng ®Æc trng cña chñ nghÜa x· héi
Chñ nghÜa x· héi thay thÕ chñ nghÜa t b¶n, do ®ã nã ph¶i
cã nh÷ng ®Æc trng cã u thÕ h¬n h¼n CNTB ë chç:
- Cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao dùa trªn lùc lîng s¶n
xuÊt hiÖn ®¹i lµ nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ ®îc tõng bíc x©y
dùng vµ më ra kh¶ n¨ng hÕt søc réng lín ®Ó çc lùc lîng s¶n
xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
- Xo¸ bá chÕ ®é chiÕm h÷u t nh©n vÒ t liÖu s¶n xuÊt, thiÕt
lËp chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu.
- Ph¸t triÓn nÒn s¶n xuÊt x· héi víi tèc ®é cao, t¹o ra nhiÒu
cña c¶i cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu x· héi.
- Thùc hiÖn nguyªn t¾c, lµm theo n¨ng lùc, hëng theo lao
®éng
- ChÕ ®é d©n chñ x· héi chñ nghÜa ®îc x©y dùng vµ kh«ng
ngõng hoµn thiÖn, ®îc thùc hiÖn réng r·i trong thùc tÕ, b¶o
®¶m cho mäi ngêi d©n ®Òu cã quyÒn b×nh d¼ng tríc ph¸t
luËt, con ngêi lu«n ®îc quan t©m ph¸t triÓn toµn diÖn.
- NÒn kinh tÕ, v¨n ho¸ ®îc ph¸t triÓn mét çch cã kÕ ho¹ch
ë ViÖt Nam, dùa trªn nÒn t¶ng chñ nghÜa M¸c – Lªnin, §¶ng
ta ®· x· ®Þnh x· héi x· héi chñ nghÜa mµ nh©n d©n ta ®· vµ
®ang x©y dùng lµ mét x· héi cã ®Æc trng sau:
- Do nh©n d©n lao ®éng lµm chñ
- Cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao dùa trªn lùc lîng s¶n
xuÊt hhiÖn ®¹i vµ chÕ ®é c«ng h÷u vÒ çc t liÖu s¶n xuÊt chñ
yÕu
- Cã nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc
- Con ngêi ®îc gi¶i phãng khái ¸p bøc, boc lét, bÊt c«ng, lµm
theo n¨ng lùc, hëng theo lao ®éng, cã cuéc sèng Êm no, tù do,
h¹nh phóc, cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn toµn diÖn x¸ nh©n
- Çc d©n téc trong níc b×nh ®¼ng, ®oµn kÕt vµ gióp ®ì
lÉn nhau cïng tiÕn bé.
- Cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ hîp t¸c víi nh©n d©n tÊt c¶ çc n-
íc trªn thÕ giíi.
C©u 3: TÝnh tÊt yÕu cña TKQ§ lªn CNXH

Qu¸ ®é lªn CNXH lµ mét tÊt yÕu lÞch sö bëi v× ®©y lµ mét
thêi kú c¶i biÕn çch m¹ng nh»m thay thÕ x· héi TBCN b»ng x·
héi x· héi chñ nghÜa. Qu¸ tr×nh nµy lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan
theo quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ
tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. Do vËy, trong thêi kú
qu¸ ®é lªn CNXH, mét mÆt võa ph¶i cñng cè, x©y dùng vµ
hoµn thiÖn chÝnh quyÒn míi giµnh ®îc, mÆt kh¸c võa ph¶i x©y
dùng c¬ së kinh tÕ – x· héi cho mét chÕ ®é míi, tõng bíc ph¸t
triÓn m¹nh mÏ lùc lîng s¶n xuÊt víi quan hÖ s¶n xuÊt dùa trªn
chÕ ®é c«ng h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu vµ çc h×nh thøc
thÝch hîp ®Ó t¨ng søc s¶n xuÊt, t¹o ra cña c¶i vËt chÊt ngµy
cµng nhiÒu, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña nhan d©n lao
®éng; ®ång thêi ph¸t triÓn çc mÆt v¨n ho¸ tinh thÇn phï hîp
víi chÕ ®é x· héi míi.
Qu¸ ®é lªn CNXH còng lµ thêi kú tiÕp tôc cuéc ®Êu tranh
gay go, quyÕt liÖt gi÷a mét bªn lµ giai cÊp c«ng nh©n liªn minh
víi çc tÇng líp nh©n d©n lao ®éng (chñ yÕu lµ n«ng d©n) vµ
tÇng líp trÝ thøc ®· giµnh ®îc chÝnh quyÒn nhµ níc, víi mét bªn
lµ giai cÊp bãc lét vµ thÕ lùc ph¶n ®éng míi bÞ ®¸nh ®æ, cha
hoµn toµn bÞ xo¸ bá vÒ mÆt giai cÊp, l¹i ®îc sù ñng hé cña çc
thÕ lùc ®Õ quèc vµ ph¶n ®éng quèc tÕ. Mét cuéc ®Êu tranh díi
nh÷ng h×nh thøc míi, néi dung míi vµ ®iÒu kiÖn míi ®Ó ®a
®Êt níc qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Qu¸ tr×nh ®Êu tranh nµy
võa gay go, võa phøc t¹p vµ ph¶i tr¶i qua thêi kú rÊt l©u dµi.
CÇn ph¶i cã mét thêi kú qu¸ ®é l©u dµi míi cã thÓ lµm biÕn
®æi nÒn s¶n xuÊt x· héi. CÇn ph¶i cã mét thêi gian dµi míi thay
®æi c¨n b¶n trong mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi vµ ph¶i tr¶i
qua mét cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt míi cã thÓ th¾ng ®îc søc
m¹nh to lín cña thãi quen qu¶n lý theo kiÓu tiÓu t s¶n vµ t s¶n.
Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i, cã hai kiÓu qu¸ ®é
lªn chñ nghÜa x· héi: mét lµ, qu¸ ®é trùc tiÕp tõ CNTB lªn CNXH
vµ hai lµ, qu¸ ®é gi¸n tiÕp tõ x· héi tiÓu t b¶n lªn CNXH. Tuú
theo ®Æc ®iÓm cô thÓ cña mçi níc mµ qu¸ ®é lªn CNXH theo
kiÓu nµo vµ do ®ã thêi kú qu¸ ®é cña çc níc lµ dµi hay ng¾n lµ
hoµn toµn kh¸c nhau.
Qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi lµ mét xu thÕ tÊt yÕu cña
thêi ®¹i ngµy nay ®ã lµ thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n ®i
lªn chñ nghÜa x· héi trªn ph¹m vi c¶ thÕ giíi.
C©u 4: Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó qu¸ ®é lªn CNXH bá qua
chÕ ®é TBCN
Díi sù t¸c ®éng cña quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp
víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt th×
tÊt c¶ çc níc, çc d©n téc dï sím hay muén ®Òu ®i lªn chñ
nghÜa x· héi. §©y lµ xu thÕ tÊt yÕu cña thêi ®¹i ngµy nay – thêi
®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi trªn ph¹m vi
thÕ giíi.
Trong thùc tiÔn ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi, cã nh÷ng níc
ph¸t triÓn tuÇn tù tõ h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi thÊp lªn h×nh
th¸i kinh tÕ – x· héi cao. Nhng còng cã mét sè níc, trong nh÷ng
®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh cã thÓ ph¸t triÓn vît qua mét hoÆc hai
h×nh th¸i kinh tÕ – x· héi. Sù ph¸t triÓn ®ã còng kh«ng tr¸i víi
quy luËt ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi.
V× vËy, trong thêi ®¹i ngµy nay, çc níc cã nÒn kinh tÕ l¹c
hËu, cha qua giai ®o¹n ph¸t triÓn chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa còng
cã kh¶ n¨ng qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi. §Ó cã thÓ qu¸ ®é
®i lªn chñ nghÜa x· héi, çc níc nµy cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu
kiÖn sau:
- §iÒu kiÖn bªn trong: Sù nghiÖp çch m¹ng cña çc níc
qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi ph¶i do ®¶ng çch m¹ng ch©n
chÝnh cña giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o. Giai cÊp c«ng nh©n
ph¶i giµnh ®îc chÝnh quyÒn; hoµn thµnh c¬ b¶n cuéc çch
m¹ng d©n téc d©n chñ; cã ®êng lçi çch m¹ng ®óng, cã ph¬ng
ph¸p çch m¹ng khoa häc. ChÝnh quyÒn nµy ph¶i thùc sù lµ cña
d©n, do d©n vµ v× d©n, ph¶i quyÕt t©m ®a ®Êt níc qu¸ ®é
®i lªn chñ nghÜa x· héi.
- §iÒu kiÖn bªn ngoµi: Cã sù gióp ®ì vµ hîp t¸c cña çc
lùc lîng tiÕn bé trªn thÕ giíi. Trong thêi ®¹i ngµy nay, cuéc çch
m¹ng khoa häc – kü thuËt vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ
nhanh chãng, ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng s©u
s¾c, nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· h×nh thµnh vµ cã thÞ trêng thèng
nhÊt, çc níc ®Òu cã nhu cÇu quan hÖ hîp t¸c víi nhau ®Ó cïng
ph¸t triÓn. Trong hoµn c¶nh ®ã, nÕu cã chÝnh kinh tÕ ®èi ngo¹i
®óng ®¾n th× çc níc cã nÒn kinh tÕ l¹c hËu sÏ cã kh¶ n¨ng
kÕt hîp ®iÒu kiÖn bªn ngoµi víi çc ®iÒu kiÖn bªn trong, t¹o
thµnh ®éng lùc tæng hîp ®Ó thùc hiÖn qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x·
héi bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa.
C©u 5: Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó qu¸ ®é lªn CNXH bá qua
chÕ ®é TBCN ë ViÖt Nam
ViÖt Nam lµ mét níc thuéc ®Þa vµ nöa phong kiÕn, do vËy
chóng ta qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét nÒn kinh tÕ l¹c
hËu, s¶n xuÊt nhá lµ chñ yÕu. §Æc ®iÓm nµy cho thÊy chóng ta
®i lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa võa cã
nh÷ng thuËn lîi, võa cã nh÷ng khã kh¨n.
VÒ thuËn lîi: ChÝnh quyÒn thuéc vÒ nh©n d©n. D©n téc ta
lµ mét d©n téc anh hïng, cã ý chÝ v¬n lªn m¹nh mÏ. Nh©n d©n
ta cã lßng yªu níc nång nµn, cÇn cï lao ®éng vµ s¸ng t¹o, ®Êt n-
íc ®· x©y dùng ®îc mét sè c¬ së vËt chÊt ban ®Çu. Cuéc çch
m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, cïng víi xu thÕ quèc tÕ
ho¸ ®êi sèng kinh tÕ lµ mét thêi c¬ ®Ó níc ta ph¸t triÓn.
VÒ khã kh¨n: §Êt níc tr¶i qua hµng chôc n¨m chiÕn tranh,
hËu qu¶ ®Ó l¹i cßn nÆng nÒ, nh÷ng tµn d cña chÕ ®é thùc
d©n, phong kiÕn cßn nhiÒu, hËu qu¶ cña c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸
tËp trung, bao cÊp víi søc ú cña nã kh«ng thÓ dÔ g× xo¸ ngay
®îc.
Nhng chóng ta cã nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ
thùc hiÖn ®îc qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi, ®ã lµ:
§iÒu kiÖn bªn trong:
- Cã §¶ng céng s¶n l·nh ®¹o, kiªn tr× chñ nghÜa M¸c Lªnin
vµ t tëng Hå ChÝ Minh.
- Cã Nhµ níc cña d©n, do d©n, v× d©n, vµ quyÕt t©m ®a
níc ta qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t b¶n chñ
nghÜa .
- Cã khèi liªn minh giai cÊp gi÷a c«ng nh©n víi n«ng d©n vµ
tÇng líp trÝ thøc lµ lùc lîng c¬ b¶n trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ
nghÜa x· héi ë níc ta.
- Cã ®êng lèi ®èi ngo¹i vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i
®óng ®¾n.
§iÒu kiÖn bªn ngoµi:
- Cã sù ñng hé, gióp ®ì vµ hîp t¸c cña çc lùc lîng tiÕn bé
trªn thÕ giíi.
- Cuéc çch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ
cïng víi xu tÕ toµn cÇu ho¸ ®êi sèng kinh tÕ quèc tÕ ®· më ra
c¬ héi cho çc níc kÐm ph¸t triÓn cã thÓ tiÕp nhËn sù gióp ®ì
vµ hîp t¸c vÒ mäi mÆt cña çc níc trªn thÕ giíi.
Chóng ta ph¶i chuÈn bÞ tèt nh÷ng ®iÒu kiÖn bªn trong kÕt
hîp víi ®iÒu kiÖn bªn ngoµi ®Ó cã mét chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh
tÕ - x· héi ®óng ®¾n míi cã thÓ ®a ®Êt níc qu¸ ®é ®i lªn chñ
nghÜa x· héi, bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa.
C©u 6: HiÓu thÕ nµo lµ bá qua chÕ ®é TBCN ®Ó qu¸ ®é
lªn CNXH
Bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa cã thÓ hiÓu nh sau:
- ChØ bá qua sù thèng trÞ cña quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ
nghÜa, bá qua chÕ ®é bãc lét, ¸p bøc, thèng trÞ cña giai cÊp t
s¶n ®èi víi quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng, chø kh«ng bá qua
(hay xo¸ s¹ch) mäi quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa, nghÜa lµ
vÉn kÕ thõa nh÷ng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ çc thµnh thµnh
tùu vÒ khoa häc c«ng nghÖ mµ nh©n lo¹i ®· ®¹t ®îc díi chñ
nghÜa t b¶n,
- Bá qua nh÷ng khuyÕt tËt cña kinh tÕ hµng ho¸ hay kinh tÕ
thÞ trêng, chø kh«ng bá qua kinh tÕ hµng ho¸, hay kinh tÕ thÞ
trêng.
C©u 7: Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña TKQ§ lªn CNXH ë
ViÖt Nam, ®Æc ®iÓm nµo lµ quan träng nhÊt.
ViÖt Nam bíc vµo thêi kú qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi bá
qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa víi nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
Mét lµ, níc ta qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét níc
thuéc ®Þa, nöa phong kiÕn, nÒn kinh tÕ phæ biÕn lµ s¶n xuÊt
nhá, tù cÊp, tù tóc bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa.
Hai lµ, ®Êt níc tr¶i qua hµng chôc n¨m chiÕn tranh ¸c liÖt,
hËu qu¶ ®Ó l¹i cßn nÆng nÒ. Nh÷ng tµn d cña chÕ ®é cò,
nh÷ng tËp qu¸n l¹c hËu cña nÒn s¶n xuÊt nhá cßn nhiÒu. Nhng
níc ta còng ®· x©y dùng ®îc mét sè c¬ së vËt chÊt ban ®Çu
cña chñ nghÜa x· héi.
Ba lµ, çc thÕ lùc thï ®Þch thêng xuyªn t×m mäi çch ph¸
ho¹i c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ nÒn ®éc lËp cña
d©n téc ta.
Bèn lµ, nh©n d©n ta cã truyÒn thèng lao ®éng cÇn cï, s¸ng
t¹o vµ anh dòng trong ®Êu tranh, cã ý chÝ tù lùc, tù cêng ®Ó
thùc hiÖn c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.
Trong bèn ®Æc ®iÓm trªn ®Æc ®iÓm ®Çu lµ quan träng
nhÊt v× nã biÓu hiÖn râ nhÊt tÝnh chÊt lùc lîng s¶n xuÊt ë níc ta
khi bíc vµo thêi kú qu¸ ®é lµ ë tr×nh ®é qu¸ thÊp vµ do ®ã nã
lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng quyÕt ®Þnh néi dung,
nhiÖm vô, bíc ®i cña qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc
ta.
C©u 8: V× sao ph¶i thùc hiÖn môc tiªu vµ ph¬ng híng c¬
b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng CNXH?
V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX®· chØ râ:
“Con ®êng ®i lªn cña níc ta lµ sù ph¸t triÓn qu¸ ®é lªn chñ
nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa, tøc lµ bá qua viÖc
x¸c lËp vÞ trÝ thèng trÞ cña quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc thîng
tÇng t b¶n chñ nghÜa, nhng tiÕp thu, kÕ thõa nh÷ng thµnh tùu
mµ nh©n lo¹i ®· ®¹t ®îc díi chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa, ®Æc biÖt
lµ vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ, ®Ó ph¸t triÓn nhanh lùc lîng s¶n
xuÊt, x©y dùng nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i”.
X· héi x· héi chñ nghÜa mµ nh©n d©n ta x©y dùng lµ mét x·
héi mµ ë ®ã nh©n d©n lao ®éng lµm chñ, cã mét nÒn kinh tÕ
ph¸t triÓn cao dùa trªn lùc lîng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ chÕ ®é
c«ng h÷u vÒ çc t liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu, cã nÒn v¨n ho¸ tiªn
tiÕn dËmm ®µ b¶n s¾c d©n téc, con ngêi ®îc gi¶i phãng khái
¸p bøc, bãc lét, bÊt c«ng, lµm theo n¨ng lùc, hëng theo lao
®éng, cã cuéc sèng Êm no h¹nh phóc, cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn
toµn diÖn ç nh©n; çc d©n téc trong níc b×nh ®¼ng, ®oµn
kÕt vµ gióp ®ì lÉn nhau cïng tiÕn bé; cã quan hÖ h÷u nghÞ vµ
hîp t¸c víi tÊt c¶ çc níc trªn thÕ giíi.
Kiªn tr× môc tiªu cña chñ nghÜa x· héi vµ kh¼ng ®Þnh tÝnh
tÊt yÕu cña sù qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi, ph¸t triÓn vµ cô
thÓ ho¸ ®êng lèi ®æi míi, §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh môc tiªu vµ ph-
¬ng híng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh x©y dùng chñ nghÜa x· héi mµ
chóng ta ph¶i tõng bíc thùc hiÖn ®Ó ®i ®Õn th¾ng lîi c«ng
cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta.
C©u 9: Néi dung cña c¬ b¶n cña TKQ§ lªn chñ nghÜa x·
héi?
Thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi lµ mét thêi chuyÓn biÕn
çch m¹ng toµn diÖn vµ triÖt ®Ó trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc cña
®êi sèng x· héi, do ®ã néi dung cña thêi kú nµy bao gåm:
VÒ kinh tÕ – x· héi:
- X©y dùng vµ ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt trªn c¬ së nÒn
c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸, khoa häc – kü thuËt vµ c«ng nghÖ
tiªn tiÕn, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña
®Êt níc, kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu
qu¶ kinh tÕ ®Ó s¶n xuÊt ra nhiÒu uc¶ cña vËt chÊt cho x· héi,
®¸p øng nhu cÇu cña nh©n d©n vµ ph¸t triÓn ®Êt níc.
- Tõng bíc x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa phï
hîp víi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt trªn c¬ së thùc hiÖn
chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn trong ®ã kinh
tÕ nhµ níc ph¶i kh«ng ngõng ®îc cñng cè vµ v¬n lªn gi÷ vai trß
chñ ®¹o, ®¶m nhËn çc kh©u then chèt vµ çc lÜnh vùc träng
yÕu cña nÒn kinhtÕ nhÊt lµ trong c«ng nghiÖp, c¬ së h¹ tÇng vµ
tµi chÝnh tÝn dông.
VÒ chÝnh trÞ: tõng bíc cñng cè, x©y dùng vµ hoµn thiÖn
nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ nghÜa thùc sù cña d©n, do d©n
vµ v× d©n. Thùc hiÖn nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, ®a nh©n
d©n lªn ®Þa vÞ lµm chñ x· héi, thùc hiÖn liªn minh giai cÊp gi÷a
giai cÊp c«ng nh©n víi giai cÊp n«ng d©n vµ tÇng líp trÝ thøc díi
sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n. T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng,
t¹o ra sù nhÊt trÝ ngµy cµng cao vÒ chÝnh trÞ vµ tinh thÇn trong
x· héi. X©y dùng vµ ph¸t triÓn t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a çc
d©n téc.
VÒ t tëng v¨n ho¸:
Dùa trªn nÒn t¶ng t tëng cña chñ nghÜa M¸c lªnin, t tëng Hå
chÝ vµ cña §¶ng ta ®Ó x©y dùng nÒn v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n
s¾c d©n téc, x©y dùng con ngêimíi x· héi chñ nghÜa. Tõng bíc
n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, bå dìng nh©n tµi, t¹o ra
nh÷ng ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi n©ng cao møc hëng thô v¨n hãa
vµ trùc tiÕp s¸ng t¹o ra nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸. §Êu tranh chèng
mäi tµn d cña t tëng vµ v¨n ho¸ l¹c hËu ph¶n ®éng do x· héi cò
®Ó l¹i hoÆc do çc thÒ lùc thï ®Þch nhËp vµo.
C©u 10: Thêi kú qu¸ b¾t ®Çu tõ khi nµo vµ kÕt thóc khi
nµo
Qu¸ ®é lªn CNXH lµ mét tÊt yÕu lÞch sö bëi v× ®©y lµ mét
thêi kú c¶i biÕn çch m¹ng s©u s¾c vµ triÖt ®Ó tõ x· héi nä
sang x· héi kia; lµ mét thêi kú “sinh dÎ” kÐo dµi vµ ®au ®ín.
Thêi kú qu¸ ®é b¾t ®Çu tõ sau khi çch m¹ng v« s¶n thµnh
c«ng, giai cÊp c«ng nh©n giµnh ®îc chÝnh quyÒn nhµ níc vµ
kÕt thóc khi x©y dùng xong c¬ së vËt chÊt – kü thuËt cña chñ
nghÜa x· héi.
C©u 11: TÝnh tÊt yÕu vµ t¸c dông cña sù tån t¹i nÒn kinh
tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta
ë níc ta, trong thêi kú qu¸ ®é, sù tån tai nhiÒu thµnh phÇn
kinh tÕ lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, bëi v×:
+ Do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cßn thÊp, kh«ng ®ång
®Òu gi÷a çc nhµnh, çc vïng trong nÒn kinh tÕ.
+ Ph©n c«ng lao ®éng x· héi kh«ng mÊt ®i mµ cßn ph¸t
triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. H¬n n÷a sù chuyªn m«n
ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ lao ®éng ®· vµ ®ang ngµy cµng më réng ra
trªn ph¹m vi c¶ níc vµ quèc tÕ.
+ Thêi kú qu¸ ®é lµ sù ®an xen gi÷a kÕt cÊu kinh tÕ cña x·
héi cò vµ x· héi míi, do ®ã, mét mÆt nã bao gåm çc thµnh
phÇn kinh tÕ cña x· héi cò ®Ó l¹i vµ kh«ng ph¶i bçng chèc xo¸
bá ngay ®îc. MÆt kh¸c, do yªu cÇu cña c«ng cuéc x©y dùng x·
héi míi – x· héi x· héi chñ nghÜa, nªn tÊt yÕu bao gåm c¶ çc
thµnh phÇn kinh tÕ míi mµ §¶ng vµ Nhµ níc ta chñ ®éng x©y
dùng vµ ph¸t triÓn.
Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë níc
ta sÏ mang l¹i t¸c dông to lín vÒ nhiÒu mÆt thÓ hiÖn ë chç:
+ Cho phÐp khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ çc nguån lùc
nh: tµi nguyªn, vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ, søc lao ®éng v.v.. ;
+ Thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, t¨ng n¨ng suÊt lao
®éng, gãp phÇn kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸, t¹o ra
nhiÒu hµng ho¸, t¹o ra nhiªu viÖc lµm, t¨ng thunhËp, tõng bíc
æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n;
+ Gãp phÇn t¨ng tÝch luü vèn, t¨ng cêng søc m¹nh cña Nhµ
níc, æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«;
+ T¹o ®iÒu kiÖn më réng ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ.
C©u 12: Nªu b¶n chÊt çc thµnh phÇn kinh tÕ ë níc ta
Trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi, nÒn kinh tÕ níc
ta bao gåm 6 thµnh phÇn kinh tÕ, ®ã lµ: kinh tÕ nhµ níc, kinh
tÕ tËp thÓ, kinh tÕ t b¶n nhµ níc, kinh tÕ ç thÓ vµ tiÓu chñ,
kinh tÕ t b¶n t nh©n, kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
- Kinh tÕ nhµ níc gåm nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ mµ toµn bé
vèn thuéc së h÷u cña Nhµ níc hoÆc vèn cña Nhµ níc chiÕm tû
träng khèng chÕ. Kinh tÕ nhµ níc ®îc tæ chøc díi çc h×nh thøc
doanh nghiÖp nhµ níc, trong c«ng n«ng, th¬ng nghiÖp vµ dÞch
vô. Kinh tÕ nhµ níc ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ, lµ
nh©n tè më ®êng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc, híng
dÉn, hç trî çc thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn, lµ lùc l-
îng vËt chÊt ®Ó nhµ níc thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ qu¶n
lý vÜ m«, t¹o nÒn t¶ng cho chÕ ®é x· héi míi.
- Kinh tÕ tËp thÓ dùa trªn h×nh thøc së h÷u tËp thÓ vÒ t
liÖu s¶n xuÊt, mµ vèn dùa trªn sù tù nguyÖn ®ãng gãp cña ngêi
lao ®éng. Kinh tÕ tËp thÓ bao gåm çc h×nh thøc tæ, nhãm, hîp
t¸c x·, tËp ®oµn s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ
dÞch vô. Kinh tÕ tËp thÓ cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t
triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc, kinh tÕ tËp thÓ cïng víi kinh tÕ nhµ n-
íc ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ
quèc d©n.
- Kinh tÕ t b¶n nhµ níc dùa trªn h×nh thøc sö h÷u hçn hîp
vÒ t liÖu s¶n xuÊt, vèn do vèn cña nhµ níc vµ t b¶n t nh©n trong
vµ ngoµi níc cïng gãp vèn liªn doanh. H×nh thøc liªn doanh cã
thÓ lµ: gãp vèn, cho thuª tµi s¶n, ®¹i lý gia c«ng ®Æt hµng, x©y
dùng xÝ nghiÖp chung.v.v..
Kinh tÕ t b¶n nhµ níc cã vai trß quan träng trong viÖc
®éng viªn çc tiÒm n¨ng to lín vÒ vèn, c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng tæ
chøc, qu¶n lý... v× lîi Ých cña b¶n th©n nhµ t b¶n còng nh v× sù
®ãng gãp chung vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ
cña ®Êt níc.
- Kinh tÕ ç thÓ, tiÓu chñ dùa trªn h×nh thøc së h÷u ç thÓ
vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ dùa vµo søc lao ®éng cña b¶n th©n vµ gia
®×nh cña hä. Thµnh phÇn kinh tÕ nµy cã vÞ trÝ quan träng vµ
l©u dµi.
- Kinh tÕ t b¶n t nh©n dùa trªn h×nh thøc së h÷u t nh©n t
b¶n chñ nghÜa vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ cã sù bãc lét søc lao ®éng
lµm thuª. Kinh tÕ t b¶n t nh©n ®îc phÐp kinh doanh trong
ngµnh nghÒ cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh, vµ ho¹t ®«ng theo
ph¸p luËt.
- Kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi dùa trªn h×nh thøc së h÷u
vÒ t liÖu s¶n xuÊt cã vèn cña ç nh©n níc ngoµi hoÆc cña
doanh nghiÖp níc ngoµi tham gia. Kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc
ngoµi bao gåm çc doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, doanh
nghiÖp 100% vèn níc ngoµi.
C©u 13: Nªu gi¶i ph¸p ph¸t triÓn tõng thµnh phÇn kinh tÕ
ë ViÖt Nam hiÖn nay?
§èi víi kinh tÕ nhµ níc: TiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn cã
hiÖu qu¶ kinh tÕ nhµ níc. TËp trung ®Ó ph¸t triÓn nh÷ng
ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc träng yÕu nh kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x·
héi, hÖ thèng tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm, nh÷ng c¬ së
s¶n xuÊt vµ th¬ng m¹i, dÞch vô quan träng, mét sè doanh
nghiÖp liªn quan ®Õn quèc phßng, an ninh. §Èy m¹nh cæ phÇn
ho¸ doanh nghiÖp nhµ níc, tæ chøc hîp lý çc tæng c«ng ty, b¶o
®¶m võa tr¸nh ph©n t¸n lùc lîng, võa chèng ®éc quyÒn hoÆc
trë thµnh cÊp hµnh chÝnh trung gian.
§èi víi kinh tÕ tËp thÓ: Ph¸t triÓn kinh tÕ tËp thÓ díi nhiÒu
h×nh thøc ®a d¹ng, tõ thÊp ®Õn cao vµ ph¶i tu©n thñ theo
nguyªn t¾c tù nguyÖn, b×nh ®¼ng cïng cã lîi, qu¶n lý d©n chñ.
T¨ng cêng l·nh ®¹o, chØ ®¹o vµ cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, u
®·i gióp ®ì kinh tÕ tËp thÓ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶.
§èi víi kinh tÕ t b¶n nhµ níc: ¸p dông nhiÒu ph¬ng thøc gãp
vèn liªn doanh gi÷a nhµ níc víi çc nhµ kinh doanh t nh©n trong
níc nh»m t¹o thÕ vµ lùc cho çc doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¸t
triÓn. C¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý
®Ó thu hót cã hiÖu qu¶ vèn ®Çu t trùc tiÕp cña níc ngoµi. B¶o
vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng trong çc xÝ
nghiÖp hîp t¸c liªn doanh.
§èi víi kinh tÕ ç thÓ, tiÓu chñ: gióp ®ì kinh tÕ ç thÓ, tiÓu
chñ gi¶i quyÕt çc khã kh¨n vÒ vèn, vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ,
vÒ thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm. Híng dÉn thµnh phÇn kinh tÕ
nµy tõng bíc ®i vµo lµm ¨n hîp t¸c mét çch tù nguyÖn hoÆc
lµm vÖ tinh cho çc doanh nghiÖp thuéc çc thµnh phÇn kinh tÕ
kh¸c.
§èi víi kinh tÕ t b¶n t nh©n: khuyÕn khÝch kinh tÕ t b¶n t
nh©n ®Çu t vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt, yªn t©m lµm ¨n l©u dµi.
Nhµ níc b¶o hé quyÒn së h÷u vµ lîi Ých hîp ph¸p cña hä. T¹o
®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ t b¶n t nh©n ph¸t triÓn ®i ®«i
víi t¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý, kiÓm tra kiÓm so¸t, híng dÉn hä
lµm ¨n ®óng ph¸p luËt trong nh÷ng ngµnh nghÒ cã lîi cho quèc
kÕ d©n sinh.
§èi víi kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi: T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó
kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi ph¸t triÓn thuËn lîi, híng vµo s¶n
xuÊt çc mÆt hµng xuÊt khÈu, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh
tÕ x· héi g¾n víi thu hót c«ng nghÖ míi, t¹o thªm nhiÒu viÖc
lµm. C¶i thiÖn m«i trêng kinh tÕ vµ ph¸p lý ®Ó thu hót m¹nh
kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi.
C©u 14: T¹i sao ph¶i tiÕn hµnh CNH, H§H ®Êt níc.
Mçi mét ph¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh cã mét c¬ së vËt
chÊt kü thuËt t¬ng øng. V× vËy, ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi
cÇn ph¶i x©y dùng mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt t¬ng øng víi
chñ nghÜa x· héi.
C¬ së vËt chÊt kü thuËt cña chñ nghÜa x· héi lµ mét nÒn
s¶n xuÊt lín hiÖn ®¹i, cã c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, cã tr×nh ®é x·
héi ho¸ cao, dùa trªn tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®-
îc h×nh thµnh mét çch cã kÕ ho¹ch vµ thèng trÞ trong toµn bé
nÒn kinh tÕ quèc d©n.
C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn
®æi mét çch c¨n b¶n, toµn diÖn çc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh dÞch vô vµ qu¶n lý kinh tÕ x· héi tõ sö dông søc lao ®éng
thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét çch phæ biÕn søc lao
®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph¬ng tiÖn ph¬ng ph¸p tiªn tiÕn,
hiÖn ®¹i, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao. Do vËy, chØ cã
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ míi cã thÓ x©y dùng ®îc c¬ së
vËt chÊt kü thuËt cña chñ nghÜa x· héi.
Níc ta qu¸ ®é ®i lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét nÒn s¶n xuÊt
nhá, l¹c hËu, kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn cho nªn c¬ së vËt chÊt kü
thuËt cña chñ gnhÜa x· héi hÇu nh cha cã, v× vËy viÖc tiÕn
hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó x©y dùng c¬ së vËt
chÊt kü thuËt cña chñ nghÜa x· héi lµ tÊt yÕu vµ cÇn thiÕt. Do
®ã ®¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh: c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ
nhiÖm vô trung t©m cña thêi kú qu¸ ®é, lµ tÊt yÕu ®èi víi níc
ta hiÖn nay.
C©u 15: T¸c dông cña CNH, H§H ë níc ta
TiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc sÏ ®em l¹i
nh÷ng t¸c dông to lín sau:
- Cã c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ míi t¹o ra nÒn s¶n xuÊt
b»ng m¸y mãc, t¹o ra søc s¶n xuÊt míi, do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn lµm
thay ®æi vÒ chÊt nÒn s¶n xuÊt x· héi, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng,
t¹o ra c¬ së kinh tÕ lµm chç dùa cho viÖc c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn
çc ngµnh kinh tÕ quèc d©n. Trªn c¬ së ®ã t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng
trëng kinh tÕ, c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, gãp
phÇn æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi.
- Cã c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ míi cã ®iÒu kiÖn t¨ng c-
êng tiÒm lùc kinh tÕ cho Nhµ níc, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¨ng cêng
vai trß kinh tÕ cña Nhµ níc, t¹o tiÒn ®Ò ®Ó cñng cè khèi liªn
minh v÷ng ch¾c gi÷a c«ng nh©n- n«ng d©n – trÝ thøc. C«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµm ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, n©ng
cao n¨ng lùc tÝch luü, t¹o thªm viÖc lµm, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù
ph¸t triÓn toµn diÖn vµ tù do cña con ngêi, xo¸ dÇn sù çch biÖt
gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, gi÷a lao ®éng trÝ ãc vµ ch©n tay.
- C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cßn t¹o ®iÒu kiÖn vËt chÊt
®Ó t¨ng cêng cñng cè an ninh, quèc phßng, t¹o ®iÒu kiÖn vËt
cho viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, më réng ph©n
c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ.
C©u 16: Néi dung cña CNH, H§H ë níc ra
Néi dung cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ bao gåm hai
vÊn ®Ò lín. §ã lµ: tiÕn hµnh çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ®Ó
x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi vµ x©y
dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý.
Mét lµ: TiÕn hµnh çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ
Tõ mét nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn qóa ®é lªn chñ nghÜa x·
héi nh níc ta, viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho chñ
nghÜa x· héi lµ mét quy luËt mang tÝnh phæ biÕn nh»m x©y
dùng nÒn t¶ng vËt chÊt cho chÕ ®é x· héi chñ nghÜa. §èi víi níc
ta, muèn x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho chñ nghÜa x·
héi ph¶i ®Èy m¹nh çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ. Bëi v×, ngµy
nay çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh vò b·o vµ
®ang trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Cuéc çch m¹ng nµy
®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu lín vµ bao gåm nh÷ng néi dung míi
nh: tù ®éng ho¸ cao, sö dông nguån n¨ng lîng míi, vËt liÖu míi,
c«ng nghÖ míi, ®iÖn tö vµ tin häc. TiÕn hµnh çch m¹ng khoa
häc c«ng nghÖ ë níc ta ph¶i lµm tèt hai nhiÖm vô sau:
- Trang bÞ kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ
quèc d©n h×nh thµnh c¬ së vËt chÊt, kü thuËt cho chñ nghÜa
x· héi.
- Tæ chøc nghiªn cøu, thu thËp, phæ biÕn øng dông nh÷ng
thµnh tùu míi cña khoa häc hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt kinh doanh víi
nh÷ng h×nh thøc, bíc ®i vµ quy m« thÝch hîp.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn çch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ
chóng ta cÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò quan träng nh:
+ øng dông khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i kÕt hîp víi c«ng
nghÖ cò, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ truyÒn thèng.
+ Sö dông c«ng nghÖ míi g¾n liÒn víi yªu cÇu t¹o nhiÒu
viÖc lµm, tèn Ýt vèn, quay vßng vèn nhanh, gi÷ ®îc nghÒ
truyÒn thèng. KÕt hîp ph¸t triÓn c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u,
x©y dùng míi víi c¶i t¹o cò, thùc hiÖn tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶.
+ KÕt hîp çc lo¹i quy m« lín, võa vµ nhá cho thÝch hîp. ¦u
tiªn quy m« võa vµ nhá, coi träng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi.
Hai lµ, X©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý vµ ph©n c«ng
lao ®éng x· héi míi
Ph©n c«ng lao ®éng x· héi lµ sù chuyªn m«n ho¸ lao ®éng,
lµ ph©n chia s¾p xÕp lao ®éng cho çc ngµnh nghÒ, çc lÜnh
vùc, çc vïng kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n nh»m t¹o ra
nh÷ng quan hÖ kinh tÕ míi, gi÷a çc ngµnh, vïng, lÜnh vùc kinh
tÕ kh¸c nhau. Ph©n c«ng lao ®éng x· héi cã t¸c dông thóc ®Èy
sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nãi chung, ®Èy nhanh tiÕn bé khoa
häc, c«ng nghÖ, h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, ®Èy m¹nh
s¶n xuÊt hµng ho¸, t¨ng nhanh n¨ng suÊt lao ®éng, c¶i thiÖn
®êi sèng, æn ®Þnh chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi. Ph©n c«ng lao
®éng x· héi ë níc ta hiÖn nay ph¶i tu©n thñ çc qu¸ tr×nh cã
tÝnh quy luËt sau:
- Tû träng vµ sè lîng tuyÖt ®èi lao ®éng c«ng nghiÖp, dÞch
vô ngµy mét t¨ng, tû träng vµ sè tuyÖt ®èi lao ®éng n«ng
nghiÖp ngµy cµng gi¶m.
- Tû träng vµ sè lîng tuyÖt ®èi trong çc ngµnh s¶n xuÊt phi
vËt chÊt, ngµnh dÞch vô t¨ng dÇn vµ tèc ®é t¨ng nhanh h¬n çc
ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt.
- Tû träng lao ®éng trÝ tuÖ ngµy mét t¨ng vµ chiÕm u thÕ
so víi lao ®éng gi¶n ®¬n trong tæng sè lao ®éng x· héi.
Ph©n c«ng lao ®éng x· héi ph¶i ®îc thùc hiÖn trªn tÊt c¶
çc ®Þa bµn mét çch cã tæ chøc, cã kÕ ho¹ch vµ ph¶i g¾n bã
gi÷a ph©n c«ng t¹i chç, ph©n c«ng ®i n¬i kh¸c vµ ph©n c«ng
quèc tÕ. Ph©n c«ng lao ®éng x· héi cã liªn quan chÆt chÏ víi
viÖc x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý.
C¬ cÊu kinh tÕ hiÓu theo nghÜa réng bao gåm c¬ cÊu
ngµnh vµ lÜnh vùc kinh tÕ, c¬ cÊu thµnh phÇn vµ c¬ cÊu vïng
kinh tÕ. C¬ cÊu kinh tÕ hiÓu theo nghÜa hÑp lµ tæng thÓ çc
quan hÖ kinh tÕ gi÷a çc ngµnh, çc lÜnh vùc, gi÷a çc vïng
kinh tÕ... trong ®ã, quan hÖ gi÷a c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ
dÞch vô lµ ba bé phËn cã tÇm quan träng, “bé x¬ng cña c¬ cÊu
kinh tÕ”.
X©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ lµ yªu cÇu cÇn thiÕt kh¸ch quan
cña mçi níc trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. C¬ cÊu
kinh tÕ ®îc coi lµ hîp lý, tèi u khi nã b¶o ®¶m çc yªu cÇu sau:
- Ph¶n ¸nh ®îc vµ ®óng çc quy luËt kh¸ch quan, nhÊt lµ çc
quy luËt kinh tÕ
- Phï hîp víi thÞ trêng trong níc vµ quèc tÕ, víi sù tiÕn bé cña
khoa häc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi.
- Ph¶i tèn Ýt vèn, t¹o ngµnh nghÒ s¶n xuÊt míi, nhiÒu viÖc
lµm, khai th¸c tèi çc tiÒm n¨ng cña ®Êt níc, cña çc ngµnh, çc
thµnh phÇn, çc xÝ nghiÖp, ho¹t ®éng quay vßng nhanh, l·i suÊt
cao
- Thùc hiÖn ®îc sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ s©u réng
theo xu híng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn c¬ cÊu
kinh tÕ më.
- Ph¶i t¹o ®îc ®µ cho sù ph¸t triÓn tiÕp theo cña nÒn kinh
tÕ quèc d©n
C©u 17: Néi dung cña CNH, H§H ®Õn 2020
§¶ng ta x¸c ®Þnh néi dung c¬ b¶n cña c«ng nghiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸ ®Õn n¨m 2020 ë níc ta bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò
c¬ b¶n sau:
- Con ®êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ níc ta cÇn ph¶i
vµ cã thÓ rót ng¾n thêi gian b»ng kÕt hîp hµi hoµ gi÷a ph¸t
triÓn tuÇn tù víi nh¶y vät, g¾n c«ng nghiÖp ho¸ víi hiÖn ®¹i ho¸
b»ng tËn dông nh÷ng c«ng nghÖ truyÒn thèng, c«ng nghÖ hiÖn
cã kÕt hîp víi trang bÞ cong nghÖ ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn, hiÖn
®¹i, ®Æc biÖt c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, t»ng b-
íc ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc.
- ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo híng
c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, sù chuyÓn dÞch nµy ph¶i dùa
trªn c¬ së ph¸t huy thÕ m¹nh, lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc, t¨ng c-
êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng, më réng thÞ trêng trong
níc vµ ngoµi níc.
- Huy ®éng çc nguån lùc ®Ó ®Èy nhanh c«ng gnhiÖp ho¸,
hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. §a n«ng nghiªp l©m
nghiÖp ph¸t triÓn lªn mét tr×nh ®é míi b»ng øng dông tiÕn bé
khoa häc vµ c«ng nghÖ, nhÊt lµ c«ng nghÖ sinh häc, ®æi míi c¬
cÊu c©y trång vËt nu«i nh»m t¨ng gi¸ trÞ trªn mét ®¬n vÞ diÖn
tÝch ®Êt canh t¸c, ®Èy m¹nh thuû lîi ho¸, c¬ giíi ho¸, ®iÖn khÝ
ho¸; gi¶i quyÕt tiªu thô hµng n«ng s¶n; ®Çu t cho ph¸t triÓn h¹
tÇng n«ng th«n; ph¸t triÓn nhiÒu nµgnh nghÒ chÕ biÕn truuyÒn
thèng.
- §èi víi c«ng nghiÖp, võa ph¸t triÓn çc ngµnh nhiÒu lao
®éng, võa ®i nhanh vµo mét sè ngµnh c«ng nghÖ hiÖn ®¹i,
c«ng nghÖ cao, x©y dùng cã chän läc mét sè ngµnh c«ng
nghiÖp nÆng quan träng, chó träng ph¸t triÓn doanh nghiÖp
võa vµ nhá; x©y dùng mét sè tËp ®oµn doanh nghiÖp lín vµ
tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ kÕt cÊu h¹ tÇng.
- Ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ n©ng cao chÊt lîng ngµnh dÞch vô,
x©y dùng ®ång bé vµ tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ kÕt cÊu h¹ tÇng.
- Ph¸t triÓn m¹ng líi ®« thÞ hîp lý; ph¸t huy vai trß çc vïng
kinh tÕ trong ®iÓm cã møc t¨ng trëng cao, tÝch luü lín, ®ång
thêi t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn çc vïng kh¸c vµ çc vïng khã kh¨n,
vïng s©u, vïng xa.
- Ph¸t triÓn m¹nh vµ ph¸t huy vai trß chiÕn lîc cña kinh tÕ
biÓn kÕt hîp víi b¶o vÖ vïng biÓn, kÕt hîp nu«i trång, ®¸nh b¾t,
chÕ biÕn h¶i s¶n. Khai th¸c vµ chÕ biÕn dÇu khÝ, ®ãng tµu, vËn
t¶i biÓn, du lÞch, dÞch vô v.v..
PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 ®a níc ta trë thµnh mét níc c«ng
nghiÖp theo híng hiÖn ®¹i.
C©u 18: §Æc ®iÓm cña kinh tÕ hµng ho¸ ë níc ta.
NÒn kinh tÕ hµng ho¸ ë níc ta ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn
biÕn tõ nÒn kinh tÕ mang nÆng tÝnh tù cÊp, tù tóc thµnh nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao. Do vËy, nã cã
nh÷ng ®Æc ®iÓm lµ:
1. Kinh tÕ hµng ho¸ cßn ë t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn.
Thùc tr¹ng kÐm ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ë níc ta
biÓu hiÖn ë çc khÝa c¹nh sau:
- NÒn kinh tÕ cßn mang nÆng tÝnh s¶n xuÊt nhá, tù cung,
tù cÊp
- KÕt cÊu h¹ tÇng vËt chÊt s¶n xuÊt vµ x· héi thÊp kÐm
- Tr×nh ®é c¬ së vËtc hÊt vµ c«ng nghÖ trong çc doanh
nghiÖp quèc doanh l¹c hËu, kh¶ n¨ng c¹nh tranh kÐm.
- Kinh nghiÖm qu¶n lý kinh doanh non yÕu, thiÕu ®éi ngò
çc nhµ doanh nghiÖp cã tÇm cì.
- Thu nhËp vµ søc mua cña d©n c thÊp, t¨ng chËm.
- ThÞ trêng trong níc nhá bÐ, ®¬n ®iÖu, thÞ trêng ngoµi níc
cha ph¸t triÓn.
2. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ dùa trªn c¬ së nÒn kinh tÕ
tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn
Sù tån t¹i cña c¬ cÊu kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi nhiÒu
h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ t liÖu s¶n xuÊt lµ c¬ së kinh tÕ
g¾n víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸ trong thêi
kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta. Sö dông søc m¹nh tæng
hîp cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn t¹o kh¶ n¨ng ®a nÒn
kinh tÕ hµng ho¸ níc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng thÊp kÐm, chuyÓn
dÞch c¬ cÊu kinh tÕ c«ng – n«ng nghiÖp vµ dÞch vô theo híng
ngµy cµng hiÖn ®¹i. Trong nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë níc
ta, kinh tÕ Nhµ níc ph¶i v¬n lªn gi÷ vai trß chñ ®¹o, cïng víi kinh
tÕ tËp thÓ ngµy cµng trë thµnh nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cña nÒn
kinh tÕ quèc d©n.
3. NÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn theo c¬ cÊu kinh
tÕ “më”
Ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ theo c¬ cÊu kinh tÕ më lµ tÊt
yÕu kh¸ch quan, lµ xu thÕ cña thÕ giíi hiÖn nay. Xu thÕ nµy b¾t
nguån tõ quy luËt ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ vµ quy luËt
ph©n bè vµ ph¸t triÓn kh«ng ®Òu vÒ tµi nguyªn, lao ®éng vµ
thÕ m¹nh cña mçi níc. C¬ cÊu kinh tÕ më lµ ®iÒu kiÖn ph¸t
triÓn kinh tÕ hµng ho¸ trong níc víi tèc ®é nhanh vµ hiÖu qu¶
h¬n.
NÒn kinh tÕ hµng ho¸ ë níc ta ph¸t triÓn theo c¬ cÊu kinh tÕ
më lµ phï hîp víi chiÕn lîc thÞ trêng “híng ngo¹i”. Th«ng qua ho¹t
®éng xuÊt nhËp khÈu ®Ó ph¸t huy nguån lùc cña ®Êt níc, khai
th¸c søc m¹nh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi
®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸.
4. Kinh tÕ hµng ho¸ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng
cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ
nghÜa.
NÒn kinh tÕ hµng ho¸ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng cã u
®iÓm lµ: kÝch thÝch viÖc c¶i tiÕn, ®æi míi kü thuËt, c«ng
nghÖ, ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng,
®Èy m¹nh ph©n c«ng vµ hîp t¸c lao ®éng, khai th¸c ®îc mäi
nguån lùc trong níc vµ ngoµi níc ®Ó ph¸t triÓn. Song bªn c¹nh
®ã c¬ chÕ thÞ trêng còng ph¸t sinh nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ nh:
t¨ng cêng ph©n ho¸ giµu nghÌo, bÊt c«ng x· héi, khai th¸c tµi
nguyªn c¹n kiÖt, g©y « nhiÔm m«i trêng sinh th¸i, tÖ n¹n x· héi
ngµy cµng gia t¨ng v.v..
§Ó ph¸t huy mÆt tÝch cùc vµ kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ
nh»m gi÷a v÷ng sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo ®Þnh híng x· héi chñ
nghÜa cÇn ph¶i cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc. Nhµ níc qu¶n lý nÒn
kinh tÕ th«ng qua çc chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch, ph¸p luËt vµ çc
c«ng cô kh¸c: tµi chÝnh, tiÒn tÖ, tÝn dông, çc quü vµ lùc lîng
kinh tÕ cña Nhµ níc. Nhµ níc qu¶n lý nÒn kinh tÕ nh»m ®Þnh h-
íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn môc tiªu
d©n giµu, níc m¹nh, x· héi, c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh.
C©u 19: Çc ®iÒu kiÖn vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ
hµng ho¸ ë níc ta hiÖn nay
1. Çc ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ
hµng ho¸ ë níc ta lµ:
- CÇn cã sù æn ®Þnh vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi.
- CÇn cã c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt x· héi ®¸p øng yªu cÇu ph¸t
triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nh: giao th«ng, bu ®iÖn, th«ng tin, ®iÖn
nícv.v... nh»m phôc vô tèt ph¸t triÓn kinhtÕ – x· héi vµ thu hót
®Çu t níc ngoµi.
- CÇn cã hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé, hoµn chØnh vµ bé
m¸y thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. T¹o dîc t©m lý, tËp qu¸n phï hîp vµ
cã lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸.
- CÇn cã çc nhµ qu¶n lý vµ çc nhµ kinh doanh giái thÝch
nghi víi c¬ chÕ thÞ trêng.
2. Gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸
Mét lµ, Thùc hiÖn nhÊt quan vµ l©u dµi chÝnh s¸ch kinh tÕ
nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cã sù qu¶n
lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
Hai lµ, S¾p xÕp l¹i khu vùc kinh tÕ nhµ níc theo híng n¾m
çc kh©u, mÆt hµng träng yÕu, chuyÓn h¼n sang h¹ch to¸n
kinh doah, tù chñ vÒ mäi mÆt vµ ph¶i lµm tèt vai trß chñ ®¹o.
Ba lµ, Sö dung réng r·i çc h×nh thøc kinh tÕ t b¶n nhµ níc
®Ó tËn dông søc m¹nh tæng hîp cña nhµ níc, t b¶n trong vµ
ngoµi níc nh»m khai th¸c tèt çc nguån lùc vèn, c«ng nghÖ, tµi
n¨ng qu¶n lý ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸.
Bèn lµ, §Èy m¹nh ph©n c«ng vµ hîp t¸c lao ®éng trong ph¹m
vi c¶ níc vµ quèc tÕ.
N¨m lµ, §Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
nh»m c¶i biÕn lao ®éng thñ c«ng, n¨ng suÊt thÊp thµnh lao
®éng m¸y mãc cã n¨ng suÊt cao, lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ.
S¸u lµ, X©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ trêng híng ngo¹i.
BÈy lµ, Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®a d¹ng ho¸, ®a ph-
¬ng ho¸ theo nguyªn t¾c çc bªn cïng cã lîi, kh«ng can thiÖp
vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau vµ kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é
chÝnh trÞ – x· héi.
Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ
hµng ho¸ ë níc ta.
C©u 20: Çc nguyªn t¾c, h×nh thøc vµ gi¶i ph¸p mÊu
ch«t ®Ó më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ
1. Çc nguyªn t¾c
§Ó më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, héi nhËp víi bªn ngoµi,
chóng ta ph¶i tu©n thñ çc nguyªn t¾c sau:
- B×nh ®¼ng lµ nguyªn t¾c cã ý nghÜa rÊt quan träng, lµm
nÒn t¶ng cho viÖc thiÕt lËp mèi quan hÖ quèc tÕ gi÷a çc níc.
Nguyªn t¾c nµy b¾t nguån tõ yªu cÇu ph¶i coi mçi quèc gia
trong céng ®ång quèc tÕ víi t çch lµ mét quèc gia ®éc lËp, cã
chñ quyÒn. Mçi quèc gia cã quyÒn tù do kinh doanh, quyÒn tù
chñ nh mäi quèc gia kh¸c, cã t çch ph¸p nh©n tríc ph¸p luËt
quèc tÕ vµ céng ®ång quèc tÕ.
- Cïng cã lîi, nguyªn t¾c nµy lµ c¬ së kinh tÕ ®Ó thiÕt lËp vµ
më réng quan hÖ kinh tÕ gi÷a çc quèc gia víi nhau. Nguyªn
t¾c cïng cã lîi ph¶i trë thµnh ®éng lùc kinh tÕ ®Ó thiÕt Ëp vµ
duy tr× l©u dµi mèi quan hÖ kinh tÕ gi· çc níc.
- T«n träng chñ quyÒn vµ kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi
bé cña mçi quèc gia, nguyªn t¾c nµy b¾t nguån tõ nguyªn t¾c
b×nh ®¼ng, cïng cã lîi. Nã ®ßi hái mçi bªn trong hai hoÆc
nhiÒu bªn ph¶i thùc hiÖn ®óng çc yªu cÇu sau:
+ T«n träng çc ®iÒu kho¶n trong çc nghÞ ®Þnh th vµ
trong hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
+ Kh«ng ®a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn cã ph¬ng h¹i ®Õn lîi Ých
cña nhau.
+ Kh«ng ®îc dïng çc thñ ®o¹n cã tÝnh can thiÖp vµo c«ng
viÖc néi bé cña mçi quèc gia cã quan hÖ.
Më réng quanhÖ kinh tÕ quèc tÕ ph¶i nh»m thóc ®Èy sù
t¨ng trëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinhtÕ – x· héi. ë níc ta më réng
quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ph¶i nh»m ®a ®Êt níc nhanh chãng
tho¸t khái nghÌo nµn l¹c hËu, ®¹t tèc ®é t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn
kinh tÕ – x· héi cao.
2. Çc h×nh thøc quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ chñ yÕu
Ngo¹i th¬ng: lµ ho¹t ®éng bu«n b¸n gi÷a çc quèc gia nµy
víi çc quèc gia kh¸c vÒ hµng ho¸ vµ nh÷ng dÞch vô kh¸c kÌm
theo viÖc mua b¸n ®ã.Th«ng qua xuÊt nhËp khÈu, ngo¹i th¬ng
thùc hiÖn chøc n¨ng lu th«ng hµng ho¸ gi÷a thÞ trêng trong níc
vµ thÞ trêng níc ngoµi.
Hîp t¸c ®Çu t víi níc ngoµi: Thêng cã hai lo¹i sau:
- Mét lµ ®Çu t gi¸n tiÕp. §Çu t gi¸n tiÕp lµ h×nh thøc nhËn
vèn tÝn dông cña níc ngoµi ®Ó tù s¶n xuÊt kinh doanh, vèn tÝn
dông nµy ®îc tr¶ b»ng tiÒn c¶ gèc lÉn lîi tøc díi h×nh thøc tiÒn
tÖ hay díi h×nh thøc hµng ho¸.
- Hai lµ ®Çu t trùc tiÕp. Lµ h×nh thøc çc tæ cøc, ç nh©n
cña mét níc ®a vèn vµo mét níc kh¸c ®Ó tù m×nh s¶n xuÊt
kinh doanh hoÆc gãp vèn víi çc tæ chøc, ç nh©n níc ®ã ®Ó
cïng nhau s¶n xuÊt kinh doanh.
Hîp t¸c vÒ khoa häc – c«ng nghÖ: lµ h×nh thøc phèi hîp
gi÷a çc níc ®Ó cïng nhau nghiªn cøu, s¸ng chÕ, thiÕt lËp, thÝ
nghiÖm vµ trao ®æi çc kÕt qu¶ nghiªn cøu, th«ng tin vÒ khoa
häc, c«ng nghÖ vµ ¸p dông nã vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt kinh
doanh.
Hîp t¸c tÝn dông quèc tÕ ®îc thùc hiÖn th«ng qua thÞ tr-
êng tiÒn tÖ thÕ giíi, do çc ng©n hµng thÕ giíi vµ ng©n hµng
hhu vùc tiÕn hµnh lµ chñ yÕu. Ngoµi ra, cã thÞ trêng t¸c dông
trùc tiÕp gi÷a hai quèc gia víi nhau.
Nh÷ng h×nh thøc kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c: du lÞch quèc
tÕ, hîp t¸c lao ®éng gi÷a çc níc, dÞch vô thu ngo¹i tÖ, hµng
kh«ng d©n dông, kiÒu hèi, v.v...
C©u 21: TÝnh tÊt yÕu cña c«ng cuéc ®æi míi x©y
dùng chñ nghÜa x· héi
Chñ nghÜa x· héi hiÖn thùc ra ®êi vµ ph¸t triÓn ®· tá râ
tÝnh u viÖt vµ sù tiÕn bé thuéc vÒ b¶n chÊt cña CNXH. Tõ mét
níc ®· nhanh chãng trë thµnh hÖ thång thÕ giíi víi nhiÒu níc
XHCN. Trë thµnh lùc lîng chñ yÕu ®Êu tranh chèng chñ nghÜa
®Õ quèc, chñ nghÜa thùc d©n, chñ nghÜa ph¸t xÝt lµm thay
®æi c¨n b¶n bé mÆt thÕ giíi trong thÕ kû XX. Chñ nghÜa x· héi
®ãng vai trß lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh trong cuéc ®Êu tranh cho
hoµ b×nh, thóc ®Èy chiÒu híng ph¸t triÓn tiÕn lªn cña nh©n
lo¹i. Song cïng víi thµnh tùu ®ã th× chñ nghÜa x· héi hiÖn thùc
trong nh÷ng thËp kû qua còng vÊp ph¶i nhiÒu sai lÇm vµ
khuyÕt tËt trong qu¸ tr×nh c¶i t¹o vµ x©y dùng. §Æc biÖt lµ
trong linh vùc kinh tÕ vµ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi nh: nãng véi
thùc hiÖn c«ng h÷u ho¸ t liÖu s¶n xuÊt, phñ nhËn kinh tÕ hµng
ho¸, qu¶n lý theo c¬ chÕ hµnh chÝnh quan liªu bao cÊp, ph©n
phèi theo kiÓu b×nh qu©n nªn kh«ng kÝch ngêi lao ®éng, k×m
h·m tÝnh s¸ng t¹o trong lao ®éng cña hä, vi ph¹m quyÒn d©n
chñ x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n, lµm suy yÕu mèi quan hÖ
gi÷a §¶ng vµ quÇn chóng v.v.. Nh÷ng sai lÇm khuyÕt ®iÓm nµy
kÐo dµi qu¸ l©u trong çc níc x· héi chñ nghÜa lµm k×m h·m sù
ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ khoa häc kü thuËt, lµm cho
n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp, ®êi sèng vËt chÊt
vµ tinh thÇn còng nh ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña ngêi d©n, quyÒn
tù do d©n chñ cha dîc b¶o ®¶m.v.v.. Trong khi ®ã, thùc tiÔn
lu«n biÕn ®æi, nhu cÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ngêi gia
t¨ng mét çch tÊt yÕu theo quy luËt cña sù ph¸t triÓn, nhng l¹i
kh«ng ®îc ®¸p øng ®îc trong ®iÒu kiÖn suy tho¸ kinh tÕ.
Nh÷ng dÊu hiÖu khñng ho¶ng ®· xuÊt hiÖn vµ ngµy mét râ nÐt
h¬n. Tríc tiªn lµ khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi, cßn chÝnh trÞ chØ
lµ tiÒm Èn nh mét nguy c¬ hoµn toµn cã thÓ vît qua nÕu cã ®-
êng lèi vµ chÝnh s¸ch ®óng. Nh÷ng m©u thuÉn, dÊu hiÖu cña
sù khñng ho¶ng dÉn dÇn tÝch tô, ®a ®Êt níc l©m vµo cuéc
khñng ho¶ng toµn diÖn vµ s©u s¾c. Do ®ã, ®Ó duy tr× sù tån
t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh çc níc ph¶i tiÕn hµnh c«ng cuéc
®æi míi lµ mét tÊt yÕu lÞch sö.
Sù nghiÖp ®æi míi v× chñ nghÜa x· héi kh«ng cã nghÜa lµ
thay ®æi môc tiªu, mµ lµ con ®êng tÊt yÕu víi bíc ®i vµ biÖn
ph¸p thÝch hîp ®Ó kh¾c phôc sai lÇm, khuyÕt ®iÓm trong
nhËn thøc lý luËn vÒ chñ nghÜa x· héi vµ thùc tiÔn x©y dùng
chñ nghÜa x· héi, ®Ó thùc hiÖn môc tiªu chñ nghÜa x· héi ®óng
®¾n vµ cã hiÖu qu¶; ®Ó lÊy l¹i søc mn¹h tiÒm tµng cña mét x·
héi u viÖt ®· lo¹i trõ vÒ c¬ b¶n giai cÊp bãc lét vµ chÕ ®é ngêi
bãc lét ngêi; lµ phôc hng b¶n chÊt çch m¹ng vµ khoa häc cña
chñ nghÜa M¸c Lªnin trong ®iÒu kiÖn míi ë tõng níc còng nh
trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi.
C©u 22: V× sao §¶ng ta ®Ò ra ®êng lèi ®æi míi x©y
dùng CNXH ë ViÖt Nam.
C«ng cuéc ®æi míi ë níc ta do §¶ng ta khëi xíng xuÊt ph¸t
tõ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan sau:
VÒ nguyªn nh©n kh¸ch quan:
- Çc nhµ s¸ng lËp chñ nhÜa M¸c Lªnin vµ Chñ tÞch Hå ChÝ
Minh ®· x¸c ®Þnh râ viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë çc níc
gièng nhau vÒ môc tiªu cuèi cïng, vÒ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhng sÏ
kh¸c nhau vÒ h×nh thøc, biÖn ph¸p, bíc ®i, tèc ®é... vµ dùa
trªn ®Æc ®iÓm cña ®Êt níc m×nh çc níc ®i lªn chñ nghÜa x·
héi ph¶i lùa chän cho m×nh con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi
mét çch phï hîp nhÊt. Nh÷ng chØ dÉn ®ã cã ý nghÜa ®Æc biÖt
quan träng ®Ó §¶ng vµ nh©n d©n ta tiÕp tôc lµm s¸ng tá thªm
con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn
c¶nh cña ®Êt níc ta.
- MÆt kh¸c, trªn thùc tÕ viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi
theo kiÓu thËp trung ho¸, chuyªn m«n ho¸ cao ®é cña Liªn X«
®îc ¸p dông ë tÊt c¶ çc níc x· héi chñ nghÜa kh«ng cßn phï hîp
trong nh÷ng ®iÒu kiÖn míi, çc níc x· héi chñ nghÜa l©m vµo
khñng ho¶ng tõ nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX. ë nh÷ng níc ®ã
®· thùc hiÖn c¶i tæ, c¶i çch nh»m tho¸t ra khái khñng ho¶ng.
Nguyªn nh©n chñ quan:
- Níc ta ®· l©m vµo khñng ho¶ng kinh tÕ –x· héi tõ cuèi
nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX, khi hÇu hÕt çc chØ tiªu cña kÕ
ho¹ch 5 n¨m 1976 – 1980 ®Òu kh«ng thùc hiÖn ®îc.
- Khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi kÐo dµi dÉn ®Õn nguy c¬ lÖ
thuéc vÒ kinh tÕ. Nh vËy, sÏ khã gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn,
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. H¬n n÷a, ®êi sèng nh©n d©n khã
kh¨n sÏ lµm gi¶m lßng itn cña quÇn chóng vµo §¶ng vµ chÕ ®é
ta. §©y ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó kÎ thï lîi dông ph¸ ho¹i sù nghiÖp
çch m¹ng cña §¶ng vµ nh©n d©n ta.
Nh÷ng nguyªn nh©n trªn dÉn ®Õn §¶ng ph¶i suy nghÜ t×m
tßi con ®êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi ë níc ta. §¹i héi ®¹i biÓu
toµn quèc lÇn thø VI ®· khëi xíng c«ng cuéc ®æi míi ë ViÖt Nam
- ®©y lµ cét mèc lÞch sö quan träng trong sù nghiÖp çch m¹ng
x· héi chñ nghÜa cña nh©n d©n ta.
C©u 23: Nh÷ng nguyªn t¾c vµ ý nghÜa cña sù nghiÖp
®æi míi
Nguyªn t¾c
§¹i héi §¶ng VI ®· ®Ò ra ®êng lèi ®æi míi víi nh÷ng nguyªn
t¾c c¬ b¶n lµ:
- §i lªn chñ nghÜa lµ con ®êng tÊt yÕu cña níc ta. X©y dùng
níc ViÖt Nam x· héi chñ nghÜa lµ môc tiªu, lµ lý tëng cña §¶ng
vµ nh©n d©n ta. §æi míi kh«ng ph¶i lµ thay ®æi môc tiªu x· héi
chñ nghÜa mµ lµ lµm cho môc tiªu Êy ®îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶
b»ng nh÷ng quan niÖm ®óng ®¾n vÒ chñ nghÜa x· héi, nh÷ng
h×nh thøc, bíc ®i vµ biÖn ph¸p phï hîp.
- Chñ nghÜa M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t
tëng cña ®¶ng ta, chØ ®¹o toµn bé sù nghiÖp çch m¹ng cña
nh©n ta.
- §æi míi tæ chøc vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña hÖ thèng
chÝnh trÞ nh»m t¨ng cêng vai trß l·nh ®¹o cña ®¶ng, hiÖu lùc
qu¶n lý cña Nhµ níc, ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n.
- T¨ng cêng vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng – nh©n tè quyÕt ®Þnh
th¾ng lîi cña sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ Quèc x· héi chñ
nghÜa cña nh©n d©n ta.
- X©y dùng nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, ph¸t huy quyÒn
lµm chñ cña nh©n d©n trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi
võa lµ môc tiªu võa laf ®éng lùc cña sù nghiÖp x©y dùng chñ
nghÜa x· héi.
- KÕt hîp chñ nghÜa yªu níc víi chñ nghÜa quèc tÕ ch©n
chÝnh; kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i
trong ®iÒu kiÖn míi.
ý nghÜa:
§êng lèi ®æi míi cña §¶ng h×nh thµnh trªn c¬ së ph¸t huy
tinh thÇn ®éc lËp, tù chñ, tæng kÕt kinh nghiÖm s¸ng t¹o cña
nh©n d©n, cña çc cÊp, çc ngµnh, hîp quy luËt, thuËn lßng
d©n, nªn ®· nhanh chãng ®i vµo cuéc sèng.
C«ng cuéc ®æi míi nµy ®· ®¸nh dÊu mét bíc ngoÆt trong
sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë níc ta. §©y lµ ®êng lèi
®æi míi toµn diÖn, t×m lèi tho¸t ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ, x·
héi, ®Æt nÒn t¶ng cho viÖc h×nh thµnh con ®êng ®i lªn chñ
nghÜa x· héi, phï hîp víi hoµn c¶nh cña ViÖt Nam.
C©u 24: Nh÷ng thµnh tùu, h¹n chÕ qua h¬n 15 n¨m
®æi míi
VÒ thµnh tùu: C«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc h¬n 15 n¨m qua
bíc ®Çu ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu rÊt quan träng:
- Kinh tÕ t¨ng trëng kh¸. Tæng s¶n phÈm trong níc (GDP)
t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m 7%; n«ng nghiÖp ph¸t triÓn liªn tôc,
®Æc biÖt lµ s¶n xuÊt l¬ng thùc, nu«i trång vµ khai th¸c thuû,
h¶i s¶n,; hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ®îc t¨ng cêng; çc ngµnh
dÞch vô, xuÊt nhËp khÈu ®Òu ph¸t triÓn.
- V¨n ho¸, x· héi cã nh÷ng tiÕn bé, ®êi sèng nh©n d©n tiÕp
tôc ®îc c¶i thiÖn; sù nghiÖp gi¸o dôc ®µo t¹o ph¸t triÓn c¶ vÒ
quy m« vµ c¬ së vËt chÊt; tr×nh ®é d©n trÝ ®îc n©ng lªn;
khoa häc vµ c«ng nghÖ chuyÓn biÕn tÝch cùc, g¾n bã víi ph¸t
triÓn kinh tÕ – x· héi; çc nhu cÇu thiÕt yÕu vÒ ¨n, mÆc, ë, ®i
l¹i... cña nh©n d©n ®îc ®¸p øng tèt h¬n; c«ng t¸c xo¸ ®ãi gi¶m
nghÌo, d©n sè vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh cã nhiÒu thµnh tÝch...
- T×nh h×nh chÝnh trÞ – x· héi c¬ b¶n æn ®Þnh; quèc
phßng vµ an ninh ®îc t¨ng cíng.
- C«ng t¸c x©y dùng, chØnh ®èn §¶ng ®îc chó träng; hÖ
thèng chÝnh trÞ ®îc cñng cè.
- Quan hÖ ®èi ngo¹i kh«ng ngõng ®îc më réng, héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ ®îc tiÕn hµnh chñ ®éng vµ ®¹t nhiÒu kÕt qu¶
tèt.
V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng ®·
®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu ®Êt níc qua 15 n¨m ®æi míi: “®·
t¨ng dêng søc m¹nh cña nh©n d©n, cñng cè v÷ng ch¾c ®éc
lËp d©n téc vµ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, n©ng cao vÞ thÕ vµ
uy tÝn cña níc ta trªn trêng quèc tÕ.
§¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu nãi trªn lµ do §¶ng ta cã b¶n lÜnh
chÝnh trÞ v÷ng vµng vµ ®êng lèi l·nh ®¹o ®óng ®¾n; Nhµ níc
cã cè g¾ng lín trong viÖc ®iÒu hµnh, qu¶n lý; toµn d©n vµ toµn
qu©n h¸t huy lßng yªu níc vµ tinh thÇn dòng c¶m, ®oµn kÕt
nhÊt trÝ, cÇn cï, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, tiÕp tôc thùc hiÖn ®æi
míi, ra søc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ
nghÜa”.
C«ng cuéc ®æi míi h¬n 15 n¨m qua mÆc dï ®· ®¹t ®îc
nhiÒu thµnh tùu quan träng, nhng còng cßn nhiÒu h¹n chÕ, yÕu
kÐm thÓ hiÖn ë chç:
NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cha v÷ng ch¾c, hiÖu qu¶ vµ søc
c¹nh tranh thÊp. NhÞp ®é t¨ng trëng kinh tÕ 5 n¨m qua chËm
dÇn, n¨m 2000 ®· t¨ng trë l¹i nhng vÉn cha ®¹t ®îc møc t¨ng tr-
ëng cao nh nh÷ng n¨m gi÷a thËp niªn 90. NhÞp ®é t¨ng trëng
tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) vµ GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi,
nhÞp ®é t¨ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, dÞch vô, kim ng¹ch
xuÊt khÈu, nhËp khÈu... kh«ng ®¹t chØ tiªu do §¹i héi VIII ®Ò
ra...
NhiÒu s¶n phÈm n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, thñ c«ng
nghiÖp thiÕu thÞ trêng tiªu thô vµ thiÕu søc c¹nh tranh c¶ ë
trong níc vµ níc ngoµi. Rõng vµ çc tµi nguyªn kh¸c bÞ x©m h¹i
nghiªm träng... HÖ thèng tµi chÝnh – ng©n hµng cßn yÕu kÐm
vµ thiÕu lµnh m¹nh... C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch chËm. C¬
cÊu ®Çu t cha hîp lý, ®Çu t cßn ph©n t¸n l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t
nhiÒu. Quan hÖ s¶n xuÊt trªn mét sè mÆc cha phï hîp...
Mét sè vÊn ®Ò v¨n ho¸ - x· héi bøc xóc vµ gay g¾t chËm ®-
îc gi¶i quyÕt tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ vµ thiÕu viÖc lµm ë
n«ng th©n cßn ë møc cao, ®ang lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò
næi cém nhÊt cña x· héi. ChÊt lîng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o thÊp so
víi yªu cÇu...
Çc ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ cha ®¸p øng tèt yªu cÇu
cña sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y dùng vµ b¶o
vÖ Tæ quèc... M«i trêng ®« thÞ vµ mét sè vïng n«ng th«n bÞ «
nhiÔm ngµy cµng nÆng... C«ng t¸c qu¶n lý b¸o chÝ, v¨n hãa,
xuÊt b¶n nhiÒu mÆt cßn bu«ng láng... C¬ së vËt chÊt cña
ngµnh y tÕ cßn thiÕu thèn vµ l¹c hËu.
Møc sèng cña nh©n d©n, nhÊt lµ n«ng d©n ë mét sè vïng
qu¸ thÊp. ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng vµ ph©n phèi trong x· héi cßn
nhiÒu bÊt hîp lý. Sù ph©n ho¸ giµu nghÌo gi÷a çc vïng, gi÷a çc
tÇng íp d©n c t¨ng nhanh chãng. T×nh tr¹ng khiÕu kiÖn ë nhiÒu
n¬i kÐo dµi, phøc t¹p. Tai n¹n giao th«ng nghiªm träng. Çc tÖ
n¹n x· héi lan réng. Sè ngêi nhiÔm HIV vµ AIDS t¨ng...
C¬ chÕ, chÝnh s¸ch kh«ng ®ång bé vµ cha t¹o ®éng lùc
m¹nh ®Ó ph¸t triÓn. T×nh tr¹ng tham nhòng, suy tho¸i vÒ t tëng
chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, lèi sèng ë mét bé phËn kh«ng nhá çn bé,
®¶ng viªn lµ rÊt nghiªm träng.
Nh÷ng yÕu kÐm, khuyÕt ®iÓm nãi trªn do nh÷ng nguyªn
nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan g©y nªn, nhng nguyªn nh©n chñ
quan lµ chÝnh: §ã lµ viÖc tæ chøc thùc hiÖn nghÞ quyÕt, chñ tr-
¬ng chÝnh s¸ch cña ®¶ng cha tèt; kû luËt, kû c¬ng cha nghiªm;
mét sè quan ®iÓm, chñ tr¬ng cha râ, cha cã sù nhËn thøc
thèng nhÊt vµ cha ®îc th«ng suèt ë çc cÊp, çc ngµnh; c¶i çch
hµnh chÝnh tiÕn hµnh chËm, thiÕu kiªn quyÕt, hiÖu qu¶ thÊp;
c«ng t¸c t tëng, c«ng t¸c lý luËn, c«ng t¸c tæ chøc çn bé cã
nhiÒu yÕu kÐm, bÊt cËp...
C©u 25: Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm qua h¬n 15 n¨m
®æi míi
Trªn c¬ së tæng kÕt qua h¬n 15 n¨m ®æi míi §¶ng ®· rót ra
çc bµi häc chñ yÕu sau ®©y:
Mét lµ, Ph¶i gi÷ v÷ng môc tiªu ®éc lËp d©n téc vµ chñ
nghÜa x· héi trong qu¸ tr×nh ®æi míi; n¾m v÷ng hai nhiÖm vô
chiÕn lîc x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc, kiªn tr× chñ nghÜa M¸c
– Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh.
Hai lµ, §æi míi ph¶i dùa vµo nh©n d©n, v× lîi Ých cña nh©n
d©n, phï hîp víi thùc tiÔn, lu«n lu«n s¸ng t¹o. KÕt hîp chÆt chÏ
ngay tõ ®Çu ®æi míi kinh tÕ víi ®æi míi chÝnh trÞ, lÊy ®æi míi
kinh tÕ lµm träng t©m, ®ång thêi tõng bíc ®æi míi chÝnh trÞ.
Ba lµ, §æi míi ph¶i kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh
cña thêi ®¹i. Më réng vµ t¨ng cêng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n,
ph¸t huy søc m¹nh cña c¶ d©n téc, b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i.
Më réng hîp t¸c quèc tÕ, tranh thñ sù ®ång t×nh, ñng hé vµ
gióp ®ì cña nh©n d©n thÕ giíi, kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc
m¹nh thêi ®¹i.
Bèn lµ, ®êng lèi vµ sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng lµ
nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña sù nghiÖp ®æi míi.
N½m v÷ng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng nµi häc trªn ®©y lµ
b¶o ®¶m cho thµnh c«ng cña sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt níc
trong thêi kú míi.
C©u 26: T×nh h×nh ®æi míi ë çc níc XHCN
Tríc t×nh h×nh míi ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña
®Êt níc, nhiÒu níc x· héi chñ nghÜa ®· nhËn thøc ®îc cÇn ph¶i
c¶i tæ (Liªn s« vµ çc níc x· héi chñ nghÜa §«ng ¢u), c¶i çch
(Trung Quèc) vµ ®æi míi (ViÖt Nam) ®Ó vît qua nh÷ng thö
th¸ch míi n¶y sinh, ®a c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi
sang giai ®o¹n míi.
- Tõ cuèi thËp kû 80 vµ ®Çu thËp kû 90, Liªn x« vµ çc níc x·
héi chñ nghÜa §«ng ¢u tiÕn hµnh c«ng cuéc c¶i tæ ®Ó kh¾c
phôc nh÷ng khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi. Lóc ®Çu xuÊt hiÖn
khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi vµ tiÒm Èn khñng ho¶ng chÝnh trÞ.
Song, do nhiÒu sai lÇm nghiªm träng trong ®êng lèi chÝnh trÞ
cã tÝnh nguyªn t¾c ë thêi kú c¶i tæ, nªn ®· kh«ng cøu v·n ®îc
khñng ho¶ng ®ã. X· héi r¬i vµo rèi lo¹n, §¶ng mÊt ph¬ng híng,
mÊt vai trß l·nh ®¹o vµ kÕt côc lµ sôp ®æ chÕ ®é x· héi chñ
nghÜa ë Liªn x« vµ §«ng ¢u. C«ng cuéc c¶i tæ thÊt b¹i. Chñ
nghÜa x· héi thÕ giíi kh«ng cßn tån t¹i víi t çch lµ mét hÖ thèng.
ë Trung Quèc, sau mét thêi gian dµi t×nh h×nh kh«ng æn
®Þnh, ®· tõng bíc g©y ra nh÷ng hËu qu¶ tiªu cùc, lµm chËm bíc
tiÕn cña Trung Quèc mµ sau nµy, khi tiÕn hµnh c¶i çch vµ më
cöa, §¶ng Céng s¶n Trung Quèc ®· ®¸nh gi¸ l¹i víi tinh thÇn phª
ph¸n. C¶i çch vµ më cöa ®· thu ®îc thµnh tùu, ®¶m b¶o cho
chñ nghÜa x· héi tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
ViÖt Nam, sau khi ®Êt níc thèng nhÊt, c¶ níc ®i lªn chñ
nghÜa x· héi, nh÷ng sai lÇm chñ quan duy ý chÝ, kh«ng t«n
träng quy luËt kh¸ch quan, duy tr× qu¸ l©u m« h×nh vµ c¬ chÕ
cò ®· ®a ®Õn khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi. L¹m ph¸t nghiªm
träng. Sau h¬n mét thËp kû ®æi míi, ViÖt Nam ®· thu ®îc
thµnh tùu to lín cã ý nghÜa quan träng, ®a ®Êt níc ta tho¸t khái
t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi, tuy cßn mét sè mÆt ch-
a v÷ng ch¾c. Nh÷ng nhiÖm vô ®Ò ra c¬ b¶n ®· hoµn thµnh.
Thµnh c«ng trong sù nghiÖp c¶i çch vµ ®æi míi ®· kh¼ng
®Þnh tÝnh u viÖt vµ søc sèng cña chñ nghÜa x· héi, tÝnh ®óng
®¾n cña ®êng lèi ®æi míi.
Tõ thùc tiÔn x©y dùng chñ nghÜa x· héi, nh÷ng thµnh tùu
nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ nh÷ug sai lÇm cïng víi çc sù kiÖn
khñng ho¶ng vµ sôp ®æ chÕ ®é x· héi chñ nghÜa ë Liªn x« vµ
§«ng ¢u cã thÓ rót ra mét sè bµi häc ®èi víi cuéc ®Êu tranh
nh»m phôc håi vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa x· héi.
VÒ lý luËn vµ hÖ t tëng: ph¶i thÊm nhuÇn s©u s¾c b¶n chÊt
çch m¹ng vµ khoa häc cña chñ nghÜa M¸c – Lªnin phï hùp víi
®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh lÞch sö cña mçi níc, víi xu thÕ vµ yªu cÇu
cña thêi ®¹i. §iÒu nµy chØ cã thÓ ®¹t ®îc nÕu kh¾c phôc triÖt
®Ó chñ nghÜa gi¸o ®iÒu, chñ nghÜa kinh nghiÖm, chñ nghÜa
chñ quan duy ý chó còng nh ®Êu tranh chèng chñ nghÜa c¬ héi
vµ xÐt l¹i, lo¹i t tëng ph¶n béi lý tëng x· héi chñ nghÜa vµ ®i ng-
îc l¹i lîi Ých cña nh©n d©n, cña çch m¹ng.
VÒ x©y dùng §¶ng: Ph¶i lµm cho §¶ng céng s¶n lu«n lu«n
xøng ®¸ng lµ mét ®¶ng çch m¹ng ch©n chÝnh, v÷ng m¹nh c¶
vÒ chÝnh trÞ, t tëng vµ tæ chøc, cã kinh nghiÖmvµ b¶n lÜnh,
kh«ng ph¹m sai lÇm vÒ ®êng lèi, kh«ng ph©n biÖt vÒ t tëng vµ
tæ chøc, g¾n bã víi nh©n d©n, ®oµn kÕt vµ kû luËt, xøng
®¸ng lµ ®¶ng cÇm quyÒn.
X©y dùng nhµ níc: x©y dùng nhµ níc ph¸p quyÒn x· héi chñ
nghÜa thùc sù cña d©n, do d©n vµ v× d©n; trung thµnh víi lîi
Ých cña nh©n d©n, biÕt b¶o vÖ d©n vµ ®îc d©n hÕt lßng ñng
hé vµ b¶o vÖ.
VÒ kinh tÕ – v¨n ho¸ theo ®óng quy luËt kh¸ch quan, ch¨m
lo ®Õn nhu cÇu, lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ngêi.
Nguån lùc con ngêi lµ nguån lùc quan träng nhÊt cña sù ph¸t
triÓn.
VÒ ®oµn kÕt toµn d©n: ph¶i kh«ng ngõng ch¨m lo vµ ph¸t
triÓn mäi mÆt cho khèi ®oµn kÕt toµn d©n mµ nßng cèt lµ liªn
minh c«ng – n«ng – tri thøc. §©y lµ c¬ së x· héi cña §¶ng, cña
Nhµ níc, lµ søc m¹nh quyÕt ®Þnh cña sù bÒn v÷ng chÕ ®é x·
héi chñ nghÜa.
Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc lùc îng ph¶n ®éng quèc tÕ dï cã
hung h·n vµ x¶o quyÖt ®Õn ®©u, song kh¶ n¨ng cña chóng
kh«ng ph¶i lµ v« h¹n. Chóng kh«ng thÓ nµo ®¶o ngîc ®îc xu thÕ
ph¸t triÓn tÊt yÕu cña lÞch sö loµi ngêi.
C©u 27: HÖ thæng chÝnh trÞ lµ g×? Néi dung ®æi míi
vµ kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta hiÖn nay
HÖ thèng chÝnh trÞ lµ mét chØnh thÓ çc tæ chøc chÝnh
trÞ x· héi hîp ph¸p, çc ®¶ng chÝnh trÞ hîp ph¸p vµ Nhµ níc cña
chñ thÓ cÇm quyÒn cïng quan hÖ qua l¹i gi÷a çc yªu tè ®ã ®Ó
t¸c ®éng vµo çc qu¸ tr×nh kinh tÕ – x· héi nh»m cñng cè, duy
tr× vµ ph¸t triÓn chÕ ®é x· héi ®¬ng thêi.
HÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta hiÖn nay bao gåm: §¶ng céng
s¶n ViÖt Nam, Nhµ níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam,
MÆt trËn tæ quèc ViÖt Nam vµ çc tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi
cña nh©n d©n ho¹t ®éng theo c¬ chÕ ®¶m b¶o quyÒn lùc
thuéc vÒ nh©n d©n díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.
Néi dung ®æi míi kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc
ta hiÖn nay
Tríc yªu cÇu ngµy cµng cao cña sù nghiÖp çch m¹ng x©y
dùng chñ nghÜa x· héi ®· ®Æt ra yªu cÇu cÊp b¸ch, ®ßi hái cÇn
ph¶i tõng bíc ®æi míi kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta
nh»m thùc hiÖn tèt d©n chñ ho¸ x· héi chñ nghÜa, ph¸t huy
quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã, néi dung
®æi míi kiÖn toµn hÖ thèng chÝnh trÞ bao gåm çc vÊn ®Ò sau:
a. §æi míi tæ chøc vµ ph¬ng thøc l·nh ®¹o cña §¶ng
Sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n vµ s¸ng t¹o cña §¶ng lµ nh©n tè
quyÕt ®Þnh mäi th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt Nam. Tríc yªu cÇu
cña thêi kú ph¸t triÓn míi cña ®Êt níc, ®ßi hái ®¶ng ph¶i tù
®æi míi, chØnh ®èn, ra søc n©ng cao n¨ng lùc, phÈm chÊt l·nh
®¹o cña m×nh, ®¶ng cã sø m¹ng l·nh ®¹o x· héi, l·nh ®¹o hÖ
thèng chÝnh trÞ, ®ång thêi lµ mét bé phËn cña hÖ thèng Êy vµ
thêng xuyªn chÞu sù gi¸m s¸t cña nh©n d©n.
Trong t×nh hiÖn míi hiÖn nay, ®æi míi tæ chøc vµ ph¬ng
thøc l·nh ®¹o cña §¶ng cÇn tËp trung tæ chøc, x©y dùng h¹t
nh©n l·nh ®¹o cña hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta ngang tÇm víi
nhiÖm vô míi. §¶ng ph¶i tù ®æi míi, n©ng cao tr×nh ®é trÝ
tuÖ, tr×nh ®é l·nh ®¹o vµ n¨ng lùc tæ chøc cña m×nh. Kiªn
®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò vÒ quan ®iÓm cã tÝnh nguyªn t¾c lµ:
- §éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi lµ môc tiªu,
lý tëng cña §¶ng vµ d©n téc ta.
- Chñ nghÜa M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn t¶ng t
tëng vµ kim chØ nam cho hµnh ®éng cña §¶ng.
- §¶ng céng s¶n ViÖt Nam lµ lùc lîng duy nhÊt l·nh ®¹o çc
m¹ng ViÖt Nam, kh«ng chÊp nhËn “®a nguyªn, ®a ®¶ng”.
- Nhµ níc ViÖt Nam lµ nhµ níc cña d©n, do d©n vµ v× d©n,
thÓ hiÖn khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n trªn nÒn t¶ng liªn minh
cña giai cÊp c«ng nh©n víi giai cÊp n«ng d©n vµ tÇng líp trÝ
thøc díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng.
- TËp trung d©n chñ lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong tæ chøc
sinh ho¹t vµ ho¹t ®éng cña §¶ng.
- KÕt hîp chñ nghÜa yªu níc ch©n chÝnh vµ chñ nghÜa quèc
tÕ trong s¸ng cña giai cÊp c«ng nh©n.
b. §æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý cña Nhµ níc.
Nhµ níc cña ta lµ trô cét cña hÖ thèng chÝnh trÞ, v× vËy
®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ quan lý cña Nhµ níc lµ ®Ó x©y
dùng vµ kiÖn toµn bé m¸y Nhµ níc lµm cho Nhµ níc thùc sù lµ
c«ng cô quyÒn lùc cña nh©n d©n, b¶o ®¶m Nhµ níc lµ cña
d©n, do d©n vµ v× d©n. CÇn thùc hiÖn tèt nhiÖm vô sau:
- N©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng vµ kiÖn toµn tæ chøc cña
Quèc héi
- C¶i çch nÒn hµnh chÝnh Nhµ níc
- C¶i çch vÒ t ph¸p
c. §æi míi vµ kiÖn toµn çc ®oµn thÓ chÝnh trÞ x· héi.
MÆt trËn Tæ quèc vµ çc ®oµn thÓ nh©n d©n cÇn ®îc ®æi
míi tæ chøc vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng ®Ó thùc sù gãp phÇn
thùc hiÖn d©n chñ vµ ®æi míi ®êi sèng x· héi, ch¨m lo vµ b¶o
vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nh©n d©n, tham gia çc c«ng viÖc
qu¶n lý nhµ níc, qu¶n lý x· héi, gi÷ v÷ng vµ t¨ng cêng mèi liªn
hÖ gi÷a ®¶ng vµ x· tæ chøc, çc ®oµn thÓ nh©n d©n.
Lµm cho toµn §¶ng, toµn d©n nhÊt lµ nh÷ng çn bé l·nh
®¹o, çn bé qu¶n lý çc cÊp, hiÓu vµ thùc hiÖn ®óng nÕp sinh
ho¹t d©n chñ.
X©y dùng nÒ nÕp, quy t¾c sinh ho¹t d©n chñ nh»m më
réng quyÒn lµm chñ cña mäi c«ng d©n, gi¶i quyÕt ®óng ®¾n
mèi quan hÖ gi÷a d©n chñ vµ tËp trung d©n chñ víi ph¸p chÕ,
kû c¬ng, chèng khuynh híng tù do tuú tiÖn, v« chÝnh phñ, côc
bé, b¶n vÞ.
§æi míi hÖ thèng chÝnh trÞ ë níc ta lµ nh»m x©y dùng vµ
ph¸t huy nÒn d©n chñ x· héi chñ nghÜa, n©ng cao vai trß l·nh
®¹o cña §¶ng, t¨ng cêng hiÖu lùc qu¶n lý cña Nhµ níc, ph¸t huy
quyÒn lµm chñ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña nh©n d©n, t¹o ra ®éng
lùc tæng hîp cho sù nghiÖp x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸
®é lªn chñ nghÜa x· héi.
C©u 28: D©n chñ lµ g×? V× sao d©n chñ lµ b¶n chÊt
cña chÕ ®é XHCN, lµ môc tiªu, lµ ®éng lùc cña c«ng cuéc
®æi míi
D©n chñ, tríc hÕt lµ mét ph¹m trï chÝnh trÞ liªn quan ®Õn
quyÒn lùc cña nh©n d©n, quyÒn tù do vµ b×nh ®¼ng cña
c«ng d©n. D©n chñ víi t çch lµ mét chÕ ®é nhµ níc, lµ s¶n
phÈm cña quan hÖ giai cÊp vµ ®Êu tranh giai cÊp, ph¶n ¸nh b¶n
chÊt cña giai cÊp cÇm quyÒn vµ bÞ quy ®Þnh bëi quan hÖ s¶n
xuÊt ®Æc trng cho x· héi ®ã. VÊn ®Ò d©n chñ bao giê còng ®-
îc ®Æt ra lµ: d©n chñ víi giai cÊp nµo, tÇng líp nµo vµ chuyªn
chÝnh víi ai, víi giai cÊp nµo.
§¶ng ta quan niÖm d©n chñ lµ b¶n chÊt cña chÕ ®é x· héi
chñ nghÜa, trong ®ã mäi quyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n, tríc
hÕt lµ nh©n d©n lao ®éng lµ ngêi chñ ®Êt níc.
D©n chñ lµ b¶n chÊt cña chÕ ®é x· héi chñ nghÜa, nã ®îc
thÓ hiÖn ë çc khÝa c¹nh sau:
- ChÕ ®é ta lµ chÕ ®é do nh©n d©n lao ®éng lµm chñ, tÊt
c¶ quyÒn lùc thuéc vÒ nh©n d©n, nh©n d©n lµ chñ thÓ cña
Nhµ níc vµ cña quyÒn lùc.
- QuyÒn lµm chñ cña nh©n d©n trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi
sèng x· héi ®îc ®¶m b¶o b»ng hiÕn ph¸p vµ ph¸p luËt, ph¸p
luËt, chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ, ®iÒu kiÖn thùc hiÖn, ®îc hoµn
thiÖn vµ n©ng cao trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi,
ph¸t triÓn con ngêi.
- X· héi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ c¬ chÕ b¶o ®¶m cho
nh©n d©n lao ®éng tham gia vµo c«ng viÖc qu¶n lý nhµ níc,
qu¶n lý x· héi, tham gia vµo gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng viÖc träng
®¹i cña ®Êt níc, b¶o ®¶m cho nh©n d©n cã quyÒn vµ cã ®iÒu
kiÖn bÇu cö. ÷ng cö tù do, d©n chñ, cã chÊt lîng, tham gia kiÓm
tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña çc c¬ quan §¶ng, Nhµ níc vµ çc tæ
chøc chÝnh trÞ – x· héi.
- QuyÒn con ngêi ®îc t«n träng vµ b¶o ®¶m. çc quyÒn vµ
lîi Ých ç nh©n, tù do ç nh©n, tù do t tëng... ®îc t«n träng vµ
b¶o vÖ trogn chõng mùc kh«ng x©m ph¹m ®Õn lîi Ých, tù do
cña ngêi kh¸c vµ cña céng ®ång trong khu«n khæ cña ph¸p
luËt.
- Mäi hµnh vi x©m ph¹m ®Õn chñ quyÒn quèc gia, lîi Ých
quèc gia vµ lîi Ých cña mçi c«ng d©n ®Òu bÞ nghiªm trÞ. D©n
chñ ®i ®«i víi kû luËt, kû c¬ng, quyÒn lùc g¾n liÒn víi tr¸ch
nhiÖm vµ nghÜa vô, d©n chñ víi nh©n d©n, chuyªn chÝnh ®èi
víi kÎ thï.
D©n chñ lµ môc tiªu vµ lµ ®éng lùc cña qu¸ tr×nh ®æi míi.
C«ng cuéc ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc lµ nh»m ph¸t huy
quyÒn lµm chñ vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña nh©n d©n, t¹o ra ®éng
lùc tæng hîp cho sù nghiÖp x©y dùng ®Êt níc trong thêi kú qu¸
®é lªn chñ nghÜa x· héi.
§æi míi vµ d©n chñ ho¸ x· héi võa lµ tiÒn ®Ò, võa lµ ®iÒu
kiÖn cho nhau. §æi míi më ®êng cho qu¸ tr×nh d©n chñ ho¸ x·
héi vµ lÊy sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, lÊy viÖc më réng vµ ph¸t
huy quyÒn lµm chñ, søc s¸ng t¹o cña nh©n d©n, ®éng viªn,
kh¬i dËy søc m¹nh vËt chÊt vµ tinh thÇn to lín cña nh©n d©n
trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi,
t¨ng cêng ®oµn kÕt toµn d©n, c¶i thiÖn d©n sinh, n©ng cao
d©n trÝ, x©y dùng ®¶ng, chÝnh quyÒn, çc ®oµn thÓ chÝnh
trÞ – x· héi trong s¹ch, v÷ng m¹nh, ng¨n chÆn vµ kh¾c phôc
t×nh tr¹ng suy tho¸i, quan liÖu, tham nhòng.
V× vËy, d©n chñ võa lµ quy luËt h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ
tù hoµn thiÖn cña hÖ thèng chÝnh trÞ x· héi, võa lµ môc tiªu
võa lµ ®éng lùc cña c«ng cuéc ®æi míi.
C©u 29: V× sao ph¶i thùc hiÖn vµ ph¸t huy d©n chñ
ph¶i g¾n liÒn víi t¨ng cêng ph¸p chÕ XHCN
Thùc hiÖn vµ ph¸t huy d©n chñ ph¶i g¾n liÒn víi t¨ng cêng
ph¸p chÕ XHCN bëi v×:
- Më réng d©n chñ x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn vµ ph¸t huy
quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n ®ßi hái ph¶i t¨ng cêng ph¸p chÕ
x· héi nghÜa. D©n chñ ph¶i ®i ®«i víi ph¸p chÕ.
- QuyÒn lµm chñ cña nh©n d©n ph¶i ®îc thÓ chÕ ho¸
thµnh luËt ph¸p vµ nh÷ng ®iÒu nµy quy ®Þnh th× míi cã c¬ së
thùc thi thèng nhÊt vµ b¾t buéc trong toµn x· héi. §ång thêi
quyÒn lµm chñ ®ã ph¶i ®îc b¶o vÖ b»ng çc c¬ quan b¶o vÖ
ph¸p luËt. Ph¸p luËt lµ c«ng cô qu¶n lý x· héi, gi÷ v÷ng vµ ph¸t
huy quyÒn lµm chñ nh©n d©n.
BÊt kú mét c«ng d©n, mét c«ng chøc Nhµ níc, mét tæ chøc
nµo vi ph¹m ph¸p luËt, lµm tæn h¹i quyÒn lµm chñ cña nh©n
d©n ®Òu bÞ nghiªm trÞ. Ph¸p luËt b¶o ®¶m ®iÒu chØnh çc
quan hÖ kinh tÕ: quy ®Þnh chñ quyÒn cña c«ng d©n, cña tËp
thÓ, vµ Nhµ níc trong viÖc së h÷u, sö dông vµ qu¶n lý t liÖu s¶n
xuÊt; quyÒn s¶n xuÊt, kinh doanh; quyÒn trao ®æi vµ ph©n
phèi s¶n phÈm; quyÒn thu nhËp hîp ph¸p vµ nghÜa vô ®ãng
gãp cho Nhµ níc.
Ph¸p luËt còng gãp phÇn ®iÒu chØnh çc quan hÖ kh¸c, kÓ
c¶ çc quan hÖ ho¹t ®éng cña hÖ thèng chÝnh trÞ... Ph¸p luËt
®îc thi hµnh thèng nhÊt vµ b×nh ®¼ng ®èi víi mäi c«ng d©n,
mäi tæ chøc lµ søc m¹nh ®Ó hiÖn thùc ho¸ chÕ ®é d©n chñ.
Trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, ®Ó t¨ng cêng ph¸p chÕ
b¶o ®¶m thùc thi vµ ph¸t huy quyÒn d©n chñ cña nh©n d©n,
m«t mÆt cÇn quan t©m gi¶i quyÕt ®ång bé c¶ ba vÊn ®Ò:
hoµn thiÖn hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt; n©ng cao ý thøc ph¸p
luËt, trËt tù kh¼ng ®Þnh døt kho¸t quan ®iÓm kh«ng chÊp
nhËn ®a nguyªn ®a ®¶ng, thùc hiÖn nguyªn t¾c: “Më réng
d©n chñ ph¶i ®i ®«i víi t¨ng cêng kû luËt, kû c¬ng, quyÒn lîi ®i
®«i víi tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô; d©n chñ ®îc thÓ chÕ ho¸ thµnh
ph¸p luËt, d©n chñ trong khu«n khæ ph¸p luËt; kh¾c phôc t×nh
tr¹ng v« kû luËt, d©n chñ cùc ®oan, lîi dông d©n chñ ®Ó g©y
r¾c rèi”.
C©u 30: ChÝnh s¸ch x· héi lµ g×? Mèi quan hÖ gi÷a
chÝnh s¸ch x· héi vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ
ChÝnh s¸ch x· héi lµ bé phËn cÊu thµnh chÝnh s¸ch chung
cña mét chÝnh ®¶ng hay mét chÝnh quyÒn Nhµ níc híng tíi lÜnh
vùc x· héi, nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn cuéc
sèng con ngêi, nhu cÇu lîi Ých cña çc nhãm ngêi, çc tÇng líp x·
héi, çc iai cÊp, çc d©n téc trong x· héi, ®ång thêi gãp phÇn
®iÒu chØnh çc quan hÖ x· héi phï hîp víi b¶n chÊt giai cÊp, vµ
nh÷ng môc tiªu cña chÝnh ®¶ng hay chÝnh quyÒn ®ã.
ChÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi cã quan hÖ g¾n
bã h÷u c¬ víi nhau trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña
®Êt níc nh»m môc ®Ých v× con ngêi vµ lÊy con ngêi lµm trung
t©m. Mèi quan hÖ nµy, tríc hÕt b¾t nguån tõ mèi quan hÖ biÖn
chøng gi÷a lÜnh vùc kinh tÕ vµ lÜnh vùc x· héi, gi÷a kinh tÕ vµ
x· héi. LÜnh vùc kinh tÕ lµ s¶n xuÊt ra nh÷ng t liÖu tiªu dïng
(tiªu dïng trong s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong ®êi sèng), cßn lÜnh
vùc x· héi lµ lÜnh vùc tiªu dïng nh÷ng t liÖu tiªu dïng do lÜnh
vùc kinh tÕ s¶n xuÊt ra.
ChÝnh s¸ch kinh tÕ ph¶i híng tíi môc tiªu x· héi, t¹o ®iÒu
kiÖn vËt chÊt ®Ó gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò x· héi, lÊy hiÖu qu¶
phôc vô x· héi lµm thíc ®o cao nhÊt ®Ó x· ®Þnh ph¬ng ¸n vµ
kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh tÕ. Ngîc l¹i, chÝnh s¸ch x· héi ph¶i gãp
phÇn thóc ®Èy sù t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ, lµm nh÷ng
nh©n tè ®éng lùc x· héi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ.
ChÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi t¸c ®éng lÉn nhau,
thóc ®Èy nhau ph¸t triÓn, do ®ã cÇn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ vµ
gi¶i quyÕt hµi hoµ quan hÖ gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh
s¸ch x· héi phï hîp víi tõng thêi kú vµ ®iÒu kiÖn cña ®Êt níc.
Sù kÕt hîp chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi lµ nÐt
®Æc trng cña ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa; thÓ hiÖn b¶n chÊt
tèt ®Ñp, nh©n ®¹o cao c¶ cña chñ nghÜa x· héi. Sù kÕt hîp ®ã
thÓ hiÖn quan ®iÓm nhÊt qu¸n cña §¶ng vµ Nhµ níc ta tõ khi
tiÕn hµnh ®æi míi vµ trong suèt qu¸ tr×nh ®æi míi trªn c¬ së
coi con ngêi lµ trung t©m, lµ môt ®Ých cña sù ph¸t triÓn kinh
tÕ, lÊy viÖc phôc vô con ngêi lµ môc tiªu cña çc ch¬ng tr×nh
ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi.
C©u 31: Ph¬ng híng vµ quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ
níc ta vÒ chÝnh s¸ch x· héi
1. Ph¬ng híng: C¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt níc trong thêi
kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®·
x¸c ®Þnh: ph¬ng híng lín cña chÝnh s¸ch x· héi lµ: ph¸t huy
nh©n tè con ngêi trªn c¬ së ®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng
vÒ quyÒn l¬i vµ nghÜa vô c«ng d©n; kÕt hîp tèt t¨ng trëng kinh
tÕ víi tiÕn bé x· héi; gi÷a ®êi sèng vËt chÊt vµ ®êi sèng tinh
thÇn; gi÷a ®¸p øng çc nhu cÇu tríc m¾t víi ch¨m lo lîi Ých l©u
dµi; gi÷a ç nh©n víi tËp thÓ vµ x· héi.
2. Quan ®iÓm chØ ®¹o
HÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi ®îc ho¹ch ®Þnh ph¶i dùa trªn
c¬ së qu¸n triÖt nh÷ng quan ®iÓm sau:
T¨ng trëng kinh tÕ ph¶i g¾n liÒn víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng
x· héi ngay trong tõng bíc vµ trong suèt qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
C«ng b»ng x· héi ph¶i ph¶i thÓ hiÖn ë c¶ kh©u ph©n phèi hîp lý
t liÖu s¶n xuÊt lÉn kh©u ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt, ë viÖc t¹o
®iÒu kiÖn cho mäi ngêi cã c¬ héi ph¸t triÓn vµ sö dông tèt n¨ng
lùc cña m×nh.
Thùc hiÖn nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi, lÊy ph©n phèi theo
kÕt qu¶ lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ chñ yÕu, ®ång thêi
dùa trªn møc ®ãng gãp vµo çc nguån lùc kh¸c vµo kÕt qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi ®i ®«i
víi chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt hîp lý, b¶o hé quyÒn lîi cña ngêi lao
®éng.
KhuyÕn khÝch lµm giµu hîp ph¸p ®i ®«i víi tÝch cùc xo¸
®ãi gi¶m nghÌo. Thu hÑp dÇn kho¶ng çch vÒ tr×nh ®é ph¸t
triÓn, vÒ møc sèng gi÷a çc vïng, çc d©n téc, çc tÇng líp d©n
c.
Ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc “uèng níc nhê
nguån, ®Òn ¬n ®¸p nghÜa”, nh©n hËu, thuû chung.
Çc vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi ®Òu ph¶i theo tinh thÇn x·
héi ho¸, Nhµ níc ®ãng vai trß nßng cèt, ®ång thêi ®éng viªn
mçi ngêi d©n, çc doanh nghiÖp, çc tæ chøc x· héi, çc ç
nh©n vµ çc tæ chøc níc ngoµi cïng tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng
vÊn ®Ò x· héi.
C©u 32: Nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch x·
héi ë níc ta hiÖn nay
§¶ng vµ Nhµ níc ta ®· x¸c ®Þnh trong nh÷ng n¨m tíi cÇn tËp
trung gi¶i quyÕt tèt mét sè vÊn ®Ò x· héi sau:
Thø nhÊt: TËp trung søc t¹o viÖc lµm
Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm theo çc híng c¬ b¶n sau:
- Nhµ níc cïng toµn d©n ra søc ®Çu t ph¸t triÓn, thùc hiÖn
th¾ng lîi kÕ ho¹ch vµ çc ch¬ng tr×nh kinh tÕ – x· héi.
- KhuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi tÇng líp nh©n
d©n, mäi nhµ ®Çu t më mang ngµnh nghÒ, t¹o nhiÒu viÖc
lµm. Mäi c«ng d©n ®îc tù do hµnh nghÒ, thuª mín c«ng
nh©n theo ph¸p luËt.
- Ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin dÞch vô viÖc lµm
- TiÕp tôc ph©n bè l¹i d©n c, lao ®éng trªn ®Þa bµn c¶ níc.
- Më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu
lao ®éng.
Çc ph¬ng nªu trªn nh»m môc tiªu: ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh
doanh vµ çclo¹i h×nh dÞch vô, thùc hiÖn tèt çc ch¬ng tr×nh
kinh tÕ – x· héi, gi¶i quyÕt viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao
®éng. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy cÇn thùc hiÖn tèt çc gi¶i ph¸p sau:
- TriÓn khai mét çch tÝch cùc cã kÕt qu¶ ch¬ng tr×nh quèc
gia gi¶i quyÕt viÖc lµm trong nh÷ng n¨m tíi
- Tæ chøc thùc hiÖn tèt luËt lao ®éng, x©y dùng chÝnh s¸ch
b¶o hiÓm thÊt nghiÖp.
- Ph¸t triÓn c«ng t¸c d¹y nghÒ vµ dich vô viÖc lµm
- Ph¸t triÓn çc lµng nghÒ truyÒn thèng vµ nh÷ng ngµnh thu
hót nhiÒu lao ®éng nhÊt lµ çc doanh nghiÖp võa vµ nhá.
- Tæ chøc tèt viÖc ®a lao ®éng ®i khai th¸c vïng ®Êt trèng,
®åi träc.
C©u 33: Nªu râ vai trß cña viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch
gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ chÝnh s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo
®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi ë níc ta hiÖn nay
Thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ chÝnh s¸ch xo¸
®ãi gi¶m nghÌo cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh
tÕ – x· héi ë níc ta hiÖn nay. §iÒu nµy thÓ hiÖn trªn çc khÝa
c¹nh sau:
Thø nhÊt, t¹o ®iÒu kiÖn thu hót çc tiÒm n¨ng vÒ vèn, lao
®éng trong toµn x· héi ®Çu t cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng
suÊt lao ®éng x· héi, t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm, t¨ng thu nhËp
cho ngêi d©n, t¨ng trëng kinh tÕ, gãp phÇn t¨ng tÝch luü cho
néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Thø hai, t¹o ®iÒu kiÖn cho con em çc vïng khã kh¨n, çc hé
nghÌo ®îc ®¶m b¶o häc tËp vµ søc khoÎ, n©ng cao d©n trÝ,
gi¶m dÇn sù ph©n ho¸ giµu nghÌo, ®Èy lïi çc tÖ n¹n x· héi.
Thø ba, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së ë nh÷ng
vïng s©u, vïng xa, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. T¹o ®iÒu
kiÖn cho çc vïng cïng ph¸t triÓn, trªn c¬ së ®ã cã ®iÒu kiÖn
ch¨m lo toµn diÖn ®Õn nh©n tè con ngêi.
Thø t, thùc hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, gi÷ v÷ng môc
tiªu cña chñ nghÜa x· héi
C©u 34: TÇm quan träng cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña
§¶ng ta
ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i lµ sù tiÕp nèi chÝnh s¸ch ®èi néi, lµ
mét bé phËn quan träng trong ®êng lèi chÝnh trÞ vµ chÝnh s¸ch
cña mäi quèc gia, d©n téc. Trong çc thêi kú cña çch m¹ng ViÖt
Nam, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®Òu rÊt coi träng chÝnh s¸ch ®èi
ngo¹i. Nã thÓ hiÖn môc tiªu, b¶n chÊt chÕ ®é x· héi chñ nghÜa
cña níc ta vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n ta, phï hîp víi quy luËt
vËn ®éng cña thêi ®¹i vµ xu híng chñ yÕu cña thÕ giíi.
ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt
thÓ hiÖn ë chç:
- Th«ng qua viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i, chóng ta
cã thÓ khai th¸c tèt nhÊt nh÷ng tiÒm n¨ng, kinh nghiÖm, nguån
vèn, thµnh tùu v¨n ho¸, khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ cña
thÕ giíi ®Ó ph¸t triÓn ®Êt níc.
- Th«ng qua më réng quan hÖ quèc tÕ mµ nh©n d©n ta vµ
b¹n bÌ n¨m ch©u hiÓu râ nhau h¬n, n©ng cao ®Þa vÞ vµ uy tÝn
cña §¶ng vµ Nhµ níc ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ, gãp phÇn
xøng ®¸ng vµo cuéc ®Êu tranh chung cña nh©n d©n toµn thÕ
giíi v× hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi.
- Trªn c¬ së ®êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®óng ®¾n vµ
réng më cña §¶ng vµ Nhµ níc ta, Chóng ta ®· tÝch cùc më réng
quan hÖ víi tÊt c¶ çc níc. HiÖn nay, ViÖt Nam ®· cã quan hÖ
ngo¹i giao víi 165 níc vµ vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi, bao gåm tÊt
c¶ çc cêng quèc lín, çc tæ chøc, çc trung t©m kinh tÕ, chÝnh
trÞ hµng ®Çu trªn thÕ giíi. Chóng ta ®· gi÷ v÷ng, më réng vµ
t¨ng cêng quan hÖ h÷u nghÞ truyÒn thèng víi çc ®¶ng céng
s¶n vµ c«ng nh©n trªn thÕ giíi, ®· cã quan hÖ th¬ng m¹i trªn
140 níc. Çc c«ng ty cña h¬n 70 níc vµ vïng l·nh thæ ®· ®Çu t
trùc tiÕp vµo ViÖt Nam...
Çch m¹ng níc ta lµ mét bé phËn cña çch m¹ng thÕ giíi vµ
vËn ®éng trong bèi c¶nh chung cña thÕ giíi. Sù ph¸t triÓn m¹nh
mÏ cña cuéc çch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ víi tr×nh ®é
ngµy cµng cao lµm t¨ng nhanh lùc lîng s¶n xuÊt vµ qu¸ tr×nh
quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi trªn thÕ giíi. Xu thÕ
®ã cã ¶nh hëng lín, t¹o ra thêi c¬ lín cho nhÞp ®é ph¸t triÓn
cña tÊt c¶ çc d©n téc, nhng còng ®Æt ra nh÷ng thö th¸ch gay
g¾t, nhÊt lµ ®èi víi çc níc nghÌo, kinh tÕ cha ph¸t triÓn. V×
vËy, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ níc ta kh«ng t¸ch rêi
nh÷ng biÕn ®æi trªn thÕ giøoi, kh«ng thÓ khÐp kÝn mäi ho¹t
®éng cña m×nh trong ph¹m vi mét quèc gia hoÆc bÊt cø mét
khu vùc nµo.
Trong qu¸ tr×nh l·nh ®¹o çch m¹ng níc ta, §¶ng vµ Nhµ níc
ta ®· tæng kÕt bµi häc lín lµ lu«n lu«n kÕt hîp søc m¹nh d©n téc
víi søc m¹nh thêi ®¹i, ®oµn kÕt d©n téc vµ ®oµn kÕt quèc tÕ.
Trong bèi c¶nh hiÖn nay, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng ta thÓ
hiÖn tinh thÇn ®æi míi, réng më: ViÖt Nam muèn lµ b¹n víi tÊt
c¶ çc níc. PhÊn ®Êu v× hoµ b×nh, ®éc lËp vµ ph¸t triÓn.
ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®óng ®¾n ®ã võa ®¸p øng ®îc nguyÖn
väng tha thiÕt cña nh©n d©n ta, võa phï hîp víi trµo lu chung
cña thÕ giíi hiÖn nay. Chóng ta cã ®ñ c¬ së ®Ó tin tëng §¶ng
vµ Nhµ níc ta sÏ tõng bíc kh¾c phôc khã kh¨n, giµnh nhiÒu
th¾ng lîi to lín h¬n n÷a trong thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i,
gãp phÇn xøng ®¸ng vµo phong trµo çch m¹ng thÕ giíi.
C©u 35: Ph¬ng ch©m c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ®èi ngo¹i
cña §¶ng vµ Nhµ níc ta
Mäi ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña §¶ng cÇn ph¶i qu¸n triÖt çc
ph¬ng ch©m chØ ®¹o sau:
Mét lµ, b¶o ®¶m lîi Ých d©n téc ch©n chÝnh, kÕt hîp
nhuÇn nhuyÕn chñ nghÜa yªu níc víi chñ nghÜa quèc tÕ cña giai
cÊp c«ng nh©n.
Lîi Ých cao nhÊt cña §¶ng, d©n téc ta vµ nh©n d©n ta lµ
x©y dùng thµnh c«ng chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam. Thùc hiÖn
®îc lîi Ých ®ã chÝnh lµ sù thÓ hiÖn cao nhÊt chñ nghÜa yªu níc
ViÖt Nam vµ phï hîp víi chñ nghÜa quèc tÕ, thùc hiÖn xø mÖnh
cao c¶ cña giai cÊp c«ng nh©n xo¸ bá bãt lét, ®ãi nghÌo x©y
dùng x· héi míi tèt ®Ñp trªn toµn thÕ giíi.
Hai lµ, gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ, tù lùc tù cêng, ®Èy m¹nh
®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸ quan hÖ quèc tÕ.
§éc lËp tù chñ, tù lùc tù cêng lµ b¶n s¾c truyÒn thèng d©n
téc. Kh«ng cã ®éc lËp tù chñ cña d©n téc th× kh«ng thÓ cã
chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ®éc lËp.
§éc lËp tù chñ, tù lùc tù cêng kh«ng cã nghÜa lµ tù m×nh
khÐp kÝn víi t tëng d©n téc hÑp hßi, xem thêng sù phong phó
cña çc gi¸ trÞ v¨n ho¸ thÕ giíi. §éc lËp, tù chñ kh«ng ®èi lËp mµ
g¾n bã víi më réng vµ ®Èy m¹nh ®a d¹ng ho¸, ®a ph¬ng ho¸
quan hÖ quèc tÕ.
§éc lËp tù chñ cµng cao sÏ cµng v÷ng vµng khi lµ b¹n víi tÊt
c¶ çc níc, khi héi nhËp vµo quèc tÕ mµ kh«ng hoµ tan trë thµnh
“çi bãng” cña ngêi kh¸c. MÆt kh¸c, khi më réng çc quan hÖ
®èi ngo¹i, hîp t¸c quèc tÕ sÏ cµng thóc ®Èy vµ t¹o ra kh¶ n¨ng
míi cñng cè ý thøc, tinh thÇn ®é lËptù chñ, tù cêng ë tr×nh ®é
cao h¬n, n©ng cao vÞ thÕ ViÖt nam trªn trêng quèc tÕ.
Ba lµ, N¾m v÷ng hai mÆt hîp t¸c vµ ®Êu tranh trong quan
hÖ quèc tÕ.
Hîp t¸c vµ ®Êu tranh trong cïng tån t¹i ho¸ b×nh lµ hai mÆt
kh«ng thÓ t¸ch rêi cña xu thÕ chñ yÕu trong quan hÖ quèc tÕ
hiÖn nay. Chñ nghÜa ®Õ quèc vµ çc thÕ lùc thï ®Þch vÉn cßn
tiÕp tôc thùc hiÖn “diÔn biÕn hoµ b×nh” nh»m thñ tiªu thµnh
qu¶ çch m¹ng cña §¶ng vµ nh©n d©n ta.
Trong ®iÒu kiÖn më cöa, nguy c¬ ®ã ngµy cµng lín, v×
vËy hîp t¸c ph¶i cã ®Êu tranh ®Ó b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn lîi Ých
d©n téc. §Êu tranh khong cã nghÜa lµ xo¸ bá hîp t¸c. Chóng ta
ph¶i chñ ®éng ph¸t huy thêi c¬, ®Èy m¹nh hîp t¸c, ®ång thêi
ph¶i lu«n kiªn quyÕt ®Êu tranh víi nh÷ng thÕ lùc thï ®Þch lîi
dông më cöa, hîp t¸c ®Ó chèng l¹i lîi Ých cña §¶ng, Nhµ níc vµ
nh©n d©n ta.
Bèn lµ, Tham gia më réng hîp t¸c khu vùc, ®ång thêi më
réng quan hÖ víi çc níc trªn thÕ giíi.
Hîp t¸c khu vùc xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan
gÇn gòi vÒ ®Þa lý tù nhiªn, tµi nguyªn, lÞch sö vµ d©n c, sù t-
¬ng ®ång vÒ v¨n ho¸... §©y lµ truyÒn thèng coi träng quan hÖ
l¸ng giÒng cña d©n téc ViÖt Nam.
Chóng ta nhËn thøc ®Çy ®ñ muèn ph¸t triÓn ph¶i co sù æn
®Þnh trong quan hÖ hîp t¸c víi l¸ng giÒng vµ khu vùc. Mäi sù
th©n thiÖn vµ ®oµn kÕt quèc tÕ, tríc tiªn lµ sù hiÓu biÕt, hîp
t¸c víi çc quèc gia l¸ng giÒng vµ khu vùc. V× vËy §¶ng vµ Nhµ
níc ta ®Æc biÖt coi träng vµ chñ ®éng c¶i thiÖn quan hÖ th©n
thiÖn, gi¶i quyÕt tranh chÊp, bÊt ®ång b»ng th¬ng lîng hoµ
b×nh víi çc quèc gia lµng giÒng; coi träng hîp t¸c khu vùc vµ
më réng quan hÖ víi çc níc trªn thÕ giíi.
Thùc hiÖn ph¬ng ch©m chØ ®¹o trªn ViÖt Nam sÏ cã thªm
ngµy cµng nhiÒu b¹n bÌ, cµng t¹o c¬ héi thuËn lîi h¬nd dÓ ®Èy
m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, x©y
dùng ViÖt Nam thµnh mét níc x· héi chñ nghÜa d©n giµu, níc
m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ vµ v¨n minh.
C©u 36: Nh÷ng nguyªn t¾c cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i
cña §¶ng vµ Nhµ níc ta.
§Ó më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ mét çch cã hiÖu qu¶
cÇn qu¸n triÖt nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n sau:
Nguyªn t¾c b×nh ®¼ng: §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong
quan hÖ quèc tÕ, nguyªn t¾c nµy b¶o ®¶m cho mäi quèc gia
trong céng ®ång quèc tÕ, dï lín hay nhá ®Òu lµ nh÷ng quèc gia
®éc lËp cã chñ quyÒn, cã quyÒn b×nh ®¼ng trong quan hÖ
quèc tÕ. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc nguyªn t¾c nµy,
çc quèc gia ph¶i liªn tôc ®Êu tranh giµnh quyÒn b×nh ®¼ng
thôc sù, ®ång thêi t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò cÇn thiÕt ®Ó duy tr×
sù b×nh ®¼ng ®ã trong quan hÖ quèc tÕ.
Nguyªn t¾c cïng cã lîi: Suy cho cïng trong quan hÖ quèc tÕ
çc bªn tham gia còng chÝnh lµ nh»m tíi môc tiªu lîi Ých tríc m¾t
hoÆc l©u dµi. Nhng víi môc tiªu vµ ph¬ng thøc thùc hiÖn kh¸c
nhau. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy, çc níc tham gia hîp t¸c
quèc tÕ cÇn ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt
vÒ çc lÜnh vùc ký kÕt th«ng qua viÖc x©y dùng çc ®iÒu
kho¶n quy ®Þnh quyÒn lîi, tr¸ch nhiÖm cña çc bªn trong çc
hîp ®ång. Lîi Ých çc bªn trong quan hÖ ®îc cô thÓ ho¸ trong
çc ®iÒu kho¶n ®ã.
Nguyªn t¾c t«n träng chñ quyÒn vµ kh«ng can thiÖp vµo
c«ng viÖc néi bé cña mçi quèc gia.
Trong céng ®ång quèc tÕ, mçi quèc gia víi t çch lµ quèc
gia ®éc lËp ®Òu cã chñ quyÒn vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héi vµ
®Þa lý. V× vËy trong quan hÖ kinh tÕ, çc bªn quan hÖ ph¶i t«n
träng, ®ång thêi kh«ng ®îc phÐp can thiÖp vµo c«ng viÖc néi
bé cña nhau. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy ®ßi hái mçi bªn trong
çc quan hÖ ph¶i t«n träng çc ®iÒu kho¶n ®· ký kÕt, kh«ng ®-
a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm ph¬ng h¹i ®Õn lîi Ých cña nhau,
kh«ng ®îc dïng çc biÖn ph¸p cã tÝnh chÊt can thiÖp vµo néi bé
cña çc quèc gia, ®Æc biÖt lµ kh«ng dïng çc thñ ®o¹n kinh tÕ,
kü thuËt, kÝch ®éng, can thiÖp vµo ®êng lçi chÝnh trÞ cña çc
quèc gia, t«n träng quyÒn tù lùa chän con ®êng ph¸t triÓn cña
çc quèc gia.
Nguyªn t¾c gi÷ v÷ng ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh híng x· héi
chñ nghÜa. §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n nhÊt trong viÖc ph¸t
triÓn quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña ViÖt Nam.
Më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i nh»m khai th¸c cã hiÖu
qu¶ nguån lùc quèc tÕ chñ yÕu vÒ vèn, c«ng nghÖ, kinh
nghiÖm qu¶n lý nh»m ph¸t huy lîi thÕ, t¨ng søc c¹nh tranh,
n©ng cao hiÖu qu¶ nh»m thùc hiÖn môc tiªu cao nhÊt lµ ®éc
lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi.
Trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu ho¸ ®ang ®îc ®Èy m¹nh, viÖc
chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tranh thñ çc nguån lùc bªn
ngoµi lµ hÕt søc cÇn thiÕt, song cÇn ph¶i ®Ò cao viÖc võa hîp
t¸c võa ®Êu tranh ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých chÝnh ®¸ng, gi÷ v÷ng
®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
§Ó thùc hiÖn tèt çc nguyªn t¾c c¬ b¶n trªn mét mÆt cÇn
ph¶i nghiÖm tóc thùc hiÖn, ®ång thêi sö dông çc h×nh thøc
phï hîp ®Ó ®Êu tranh ®ßi hái çc ®èi t¸c cïng thùc hiÖn.
C©u 37: Môc tiªu vµ néi dung chÝnh cña chÝnh s¸ch
®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ níc ta
Môc tiªu cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i
ChÝnh s¸ch ®èi ngo¹i ph¶i g¾n liÒn víi nhiÖm vô d©n téc vµ
nhiÖm vô quèc tÕ. Môc tiªu chÝnh s¸h ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ
Nhµ níc ta nh»m thùc hiÖn môc tiªu chung cña çch m¹ng lµ:
d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh theo ®Þnh h-
íng x· häi chñ nghÜa. Môc tiªu bao trïm ®ã ®· ®îc §¹i héi ®¹i
biÓu toµn quèc lÇn thø VIII cña §¶ng cô thÓ ho¸ lµ:
Mét lµ, Cñng cè m«i trêng hoµ b×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn quèc
tÕ thuËn lîi h¬n n÷a ®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi,
c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, phôc vô sù nghiÖp x©y
dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc.
Môc tiªu cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i lµ kÕt hîp hµi hoµ lîi Ých
d©n téc, søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i, t¹o ra søc
m¹nh tæng hîp ®Ó h¸t triÓn ®Êt ní. Hoµ b×nh, æn ®Þnh vµ hîp
t¸c ®Ó ph¸t triÓn ngµy cµng trë thµnh ®ßi hái bøc xóc cña çc
d©n téc vµ quèc gia trªn thÕ giíi. TÊt c¶ çc níc ®Òu hµnh u tiªn
cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, coi ph¸t triÓn kinh tÕ cã ý nghÜa
quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc t¨ng cíng søc m¹nh cña quèc gia.
Hai lµ, Gãp phÇn tÝch cùc vµo cuéc ®Êu tranh chung cña
nh©n d©n thÕ giíi v× hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ
tiÕn bé x· héi.
MÆc dï cã nh÷ng bíc quanh co, phøc t¹p, nhng tÝnh chÊt
thêi ®¹i hiÖn nay vÉn kh«ng thay ®æi. Loµi ngêi vÉn ®ang
trong thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n l©n chñ nghÜa x· héi.
Çc m©u thuÉn c¬ b¶n trªn thÕ giíi vÉn tån t¹i vµ ph¸t triÓn, cã
mÆt s©u s¾c h¬n, néi dung vµ h×nh thøc biÓu hiÖn cã nhiÒu
nÐt míi. §Êu tranh giai cÊp, ®Êu tranh d©n téc vÉn tiÕp tôc, do
®ã cuéc ®Êu tranh v× môc tiªu chung cña thêi ®¹i v× hoµ
b×nh, ®éc lËp d©n téc, d© chñ vµ tiÕn bé x· héi cña nh©n
d©n thÕ giíi vÉn tiÕp tôc. Do ®ã, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i nh»m
gãp phÇn hoµn thµnh th¾ng lîi sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa
x· héi ë nãc ta còng chÝnh lµ thùc hiÖn nghÜa vô quèc tÕ, gãp
phÇn ®¾c lùc vµo sù nghiÖp ®Êu tranh chung cña nh©n d©n
thÕ giíi.
Néi dung cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i
§Ó ®¹t ®îc môc tiªu trªn, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ®Ò ra
nh÷ng chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cô thÓ sau:
Mét lµ, T¨ng cêng quan hÖ víi çc níc l¸ng giÒng vµ çc níc
trong tæ chøc ASAN. Kh«ng ngõng cñng quan hÖ víi çc níc b¹n
bÌ truyÒn thèng, coi träng quan hÖ víi çc níc ph¸t triÓn vµ çc
trung t©m kinh tÕ – chÝnh trÞ trªn thÕ giíi. Lu«n lu«n nªu cao
tinh thÇn ®oµn kÕt anh em víi çc níc ®ang ph¸t triÓn ë ch©u
¸, ch©u Phi, Mü Latinh, víi phong trµo kh«ng liªn kÕt.
NhiÖm vô nµy xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa lý, lÞch sö
vµ chÝnh trÞ cã ¶nh hëng lín vµ cã vai trß quan träng, ®ãng gãp
vµo th¾ng lîi cña çch m¹ng níc ta.
Hai lµ, T¨ng cêng ho¹t ®éng vµ tÝch cùc ®ãng gãp vµo çc
ho¹t ®éng cña çc tæ chøc quèc tÕ nh: Liªn hîp quèc, tæ chøc
çc níc sö dông tiÕng Ph¸p, çc tæ chøc tµi chÝnh – tiÒn tÖ quèc
tÕ, tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi vµ çc tæ chøc quèc tÕ kh¸c.
TÝch cùc ®ãng gãp cho ho¹t ®éng ë çc diÔn ®µn quèc tÕ,
tham gia gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu. ñng hé cuéc ®Êu
tranh nh»m lo¹i trõ hoµn toµn vò khÝ h¹t nh©n vµ nh÷ng ph¬ng
tiÖn ngêi hµng lo¹t kh¸c.
ViÖt Nam thêng xuyªn tham gia, hîp t¸c chÆt chÏ vµ cã hiÖu
qu¶ víi tæ chøc Liªn hîp quèc nh»m gãp phÇn vµo nç ùc chung
cña céng ®ång quèc tÕ v× hoµ b×nh, ®éc lËp, h÷u nghÞ hîp
t¸c vµ ph¸t triÓn. Xu thÕ hîp t¸c ®èi ngo¹i ngµy cµng t¨ng lªn.
Bèi c¶nh quèc tÕ ®ßi hái bøc xóc víi çc d©n téc vµ quèc gia
ph¶i dµnh u tiªn cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ tham gia ngµy cµng
nhiÒu vµo qu¸ tr×nh hîp t¸c vµ liªn kÕt khu vùc, liªn kÕt quèc
tÕ. ThÕ giíi ngµy nay ®ang ®÷ng tríc nhiÒu vÊn ®Ò cã tÝnh
chÊt toµn cÇu, cÊp b¸ch nh b¶o vÖ m«i trêng, sinh th¸i, h¹n chÕ
bïng næ d©n sè, ®Èy lïi bÖnh dÞch hiÓm nghÌo... cÇn cã sù hîp
t¸c quèc tÕ míi cã thÓ gi¶i quyÕt næi.
Ba lµ, Ph¸t triÓn quan hÖ víi çc §¶ng Céng s¶n vµ c«ng
nh©n, çc lùc lîng çch m¹ng ®éc lËp d©n téc vµ tiÕn bé; më
réng quan hÖ víi çc ®¶ng cÇm quyÒn vµ çc ®¶ng kh¸c trªn
c¬ së t«n träng ®éc lËp chñ quyÒn, kh«ng can thiÖp vµo c«ng
viÖc néi bé cña nhau, hîp t¸c h÷u nghÞ, b×nh ®¼ng vµ ph¸t
triÓn.
Chñ nghÜa x· héi mÆc dï t¹m thêi l©m vµo tho¸i trµo nhng
vÉn kh«ng lµm thay ®æi tÝnh chÊt cña thêi ®aÞ. Nh÷ng níc x·
héi chñ nghÜa cßn l¹i vÉn ®ang tiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn.
Bëi vËy, yªu níc ngµy nay g¾n liÒn víi gi÷ v÷ng ®éc lËp d©n
téc, kiªn tr× chñ nghÜa M¸c – Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh vµ con
®êng x· héi chñ nghÜa, tiÕp tôc t¨ng cêng chñ nghÜa quèc tÕ
cña giai cÊp c«ng nh©n, tham gia tÝch cùc vµo phong trµo çch
m¹ng thÕ giíi. Chóng ta më réng quan hÖ víi çc ®¶ng cÇm
quyÒn vµ çc ®¶ng kh¸c kh«ng chØ ®Ó më réng quan hÖ hîp
t¸c toµn diÖn mµ cßn ®Ó nghiªn cøu kinh nghiÖm vÒ h¸t huy
thÕ m¹nh cña mét §¶ng n¾m chÝnh quyÒn trong x©y dùng ®Êt
níc.
Bèn lµ, Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i nh©n d©n, quan hÖ víi
çc tæc høc phi chÝnh phñ, tranh thñ sù ®ång t×nh vµ ñng hé
réng r·i cña nh©n d©n ç níc, gãp phÇn thóc ®Èy xu thÕ hoµ
b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn.
Chñ tr¬ng nµy nh»m khai th¸c tèi ®a mèi quan hÖ gi÷a çc
tÇng líp nh©n d©n, çc ®oµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam víi çc
tæ chøc phi chÝnh phñ ë çc níc trªn thÕ giíi, trong ®ã cã céng
®ång ngêi ViÖt Nam ®Þnh c ë níc ngoµi. Víi chÝnh s¸ch ®ã
chóng ta cã thÓ huy ®éng mäi sù ®ãng gãp, mäi tiÒm n¨ng ®Ó
x©y dùng ®Êt níc th«ng qua viÖc hîp t¸c, ®Çu t, viÖn trî díi çc
h×nh thøc, trªn tÊt c¶ çc lÜnh vùc kinh tÕ, khoa häc vµ c«ng
nghÖ, v¨n ho¸, nghÖ thuËt, thÓ thao...
Môc tiªu vµ çc chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cô thÓ trªn cña §¶ng ®·
ph¶n ¸nh lËp trêng cã tÝnh nguyªn t¸c cña §¶ng ta lµ kÕt hîp
chÆt chÏ chñ nghÜa yªu níc ch©n chÝnh víi chñ nghÜa quèc tÕ
cña giai cÊp c«ng nh©n trong ®iÒu kiÖn lÞch sö míi.
C©u 38: NhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng t¸c ®èi ngo¹i cña
§¶ng vµ Nhµ níc ta
§Ó ®¶m b¶o cho mäi ho¹t ®éng ®èi ngo¹i ®i ®óng híng vµ
thùc hiÖn tèt môc tiªu, nhiÖm vô ®· nªu, t tëng chØ ®¹o chÝnh
s¸ch ®èi ngo¹i ®· ®îc HiÕn ph¸p n¨m 1992 níc Céng hoµ x· héi
chñ nghÜa ViÖt Nam kh¼ng ®Þnh: “Thùc hiÖn chÝnh s¸ch hoµ
b×nh, h÷u nghÞ, më réng giao lu vµ hîp t¸c víi tÊt c¶ çc níc trªn
thÕ giíi, kh«ng ph©n biÖt chÕ ®é chÝnh trÞ vµ x· héi kh¸c nhau,
trªn c¬ së t«n träng ®éc lËp chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·n thæ cña
nhau, b×nh ®¼ng vµ çc bªn cïng cã lîi, t¨ng cêng t×nh ®oµn
kÕt h÷u nghÞ vµ quan hÖ hîp t¸c víi çc níc x· héi chñ nghÜa vµ
çc níc l¸ng giÒng, tÝch cùc ñng hé vµ gãp phÇn vµo cuéc ®Êu
tranh chung cña nh©n d©n thÕ giíi v× hoµ b×nh, ®éc lËp d©n
téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi”.
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng kh¼ng ®Þnh
nh÷ng nhiÖm vô ®èi ngo¹i cña §¶ng trong thêi gian tíi lµ:
Mét lµ, Thùc hiÖn nhÊt qu¸n ®êng lèi ®èi ngo¹i ®éc lËp, tù
chñ, réng më, ®a ph¬ng ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ çc quan hÖ quèc
tÕ víi tinh thÇn ViÖt Nam s½n sµng lµ b¹n, lµ ®èi t¸c tin cËy cña
çc níc trong céng ®ång quèc tÕ, phÊn ®Êu v× hoµ b×nh, ®éc
lËp vµ ph¸t triÓn.
TiÕp tôc gi÷ v÷ng m«i trêng hoµ b×nh vµ t¹o ®iÓu kiÖn
quèc tÕ thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, c«ng
nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ
quèc, b¶o ®¶m ®éc lËp vµ chñ quyÒn quèc gia, ®ång thêi gãp
phÇn tÝch cùc vµo cuéc ®Êu tranh chung cña nh©n d©n v×
hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ v× tiÕn bé x· héi.
NhiÖm vô trªn thÓ hiÖn b¶n chÊt truyÒn thèng tèt ®Ñp cña
d©n téc ViÖt Nam vµ kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ ch©n lý cña khÈu
hiÖu mµ Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®a ra: “Kh«ng cã g× quý
h¬n ®éc lËp tù do”.
Hai lµ, Më réng quan hÖ nhiÒu mÆt, song ph¬ng vµ ®a ph-
¬ng víi çc níc, çc tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc trªn nguyªn t¾c
t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ cña nhau,
kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, b×nh ®¼ng,
cïng cã lîi, gi¶i quyÕt çc vÊn ®Ò tån t¹i vµ çc tranh chÊp b»ng
th¬ng lîng; lµm thÊt b¹i mäi ©m mu vµ hµnh ®éng g©y søc Ðp,
¸p ®Æt vµ cêng quyÒn.
T tëng chØ ®¹o chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ Nhµ níc ta
xuÊt ph¸t tõ xu thÕ kh¸ch quan vµ ®Æc ®iÓm chñ yeÐu cña
quan hÖ quèc tÕ hiÖn nay lµ çc quèc gia lín nhá tham gia ngµy
cµng nhiÒu vµo qu¸ tr×nh hîp t¸c vµ liªn kÕt khu vùc, liªn kÕt
quèc tÕ vÒ kinh tÕ, th¬ng m¹i, khoa häc vµ nhiÒu lÜnh vùc ho¹t
®éng kh¸c. Xu thÕ hîp t¸c ngµy cµng t¨ng nhng c¹nh tranh còng
rÊt gay g¾t. Çc d©n téc, quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu nªu cao ý
thøc ®éc lËp tù chñ, tù lùc, tù cêng, ®Êu tranh chèng l¹i sù ¸p
®Æt vµ can thiÖp cña níc ngoµi ®Ó b¶o vÖ ®éc lËp chñ quyÒn
vµ nÒn v¨n ho¸ d©n téc.
Ba lµ, KÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i, søc
m¹nh trong níc víi søc m¹nh tranh thñ ®îc tõ bªn ngoµi, t¹o nªn
vµ ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp trªn mÆt trËn ®èi ngoµi, b¶o
®¶m lîi Ých toµn d©n téc kÕt hîp víi chñ nghÜa quèc tÕ cña giai
cÊp c«ng nh©n.
§©y lµ bµi häc kinh nghiÖm lÞch sö cña §¶ng ®îc tæng kÕt
qua l·nh ®¹o çch m¹ng ViÖt Nam ®îc §¶ng ta h¸t huy chóng
trong ®iÒu kiÖn míi ®Ó x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc. Sù ph¸t
triÓn cña d©n téc ViÖt Nam lµ kÕt qu¶ cña sù kÕt hîp søc m¹nh
d©n téc, quèc tÕ vµ thêi ®¹i; gi¸ trÞ v¨n ho¸ truyÒn thèng d©n
téc vµ v¨n ho¸ nh©n lo¹i. Søc m¹nh cña d©n téc ViÖt Nam chÝnh
lµ søc m¹nh cña con ngêi hiÖn ®¹i víi nh÷ng gi¸ trÞ bÒn v÷ng
cña truyÒn thèng d©n téc nh yªu níc, ®oµn kÕt, nh©n nghÜa
thuû chung... lµ søc m¹nh vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ®Êt níc, kÕt
hîp søc m¹nh cña khoa häc vµ c«ng nghÖ, søc m¹nh cña xu thÕ
hoµ b×nh, ®èi tho¹i, hîp t¸c, søc m¹nh cña çc lùc lîng tiÕn bé vµ
çch m¹ng thÕ giíi.
Bèn lµ, Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc theo
tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c
quèc tÕ, b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh híng x· héi chñ
nghÜa, b¶o vÖ Ých lîi d©n téc, b¶o vÖ m«i truêng.
ChÝnh phñ cïng çc bé, ngµnh vµ çc doanh nghiÖp khÈn tr-
¬ng x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ
víi lé tr×nh hîp lý vµ ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ, ph¸t huy
tÝnh chñ ®éng cña mäi cÊp, ®Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu
kinh tÕ vµ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi, hoµn chØnh
luËt ph¸p, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña çc doanh nghiÖp
vµ nÒn kinh tÕ.
Thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô trªn nhÊt ®Þnh chóng ta sÏ t¹o
ra søc m¹nh tæng hîp gãp phÇn t¹o ra thÕ vµ lùc cho x©y dùng
thµnh c«ng mét níc ViÖt Nam hoµ b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp,
d©n chñ vµ giµu m¹nh.
C©u 39: Vai trß cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam
Ngay tõ khi ra ®êi giai cÊp c«ng nh©n ®· tiÕn hµnh ®Êu
tranh kh«ng ngõng ®Ó chèng l¹i ¸p bøc, bãc lét cña giai cÊp t
s¶n. Sù kÕt hîp cña chñ nghÜa M¸c víi phong trµo c«ng nh©n
®· dÉn ®Õn sù ra ®êi cña chñ nghÜa M¸c víi phong trµo c«ng
nh©n ®· dÉn ®Õn sù ra ®êi chÝnh §¶ng cña giai cÊp c«ng
nh©n.
Çch m¹ng th¸ng Mêi Nga n¨m 1917 th¾ng lîi ®· më ra
thêi ®¹i míi, thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n lªn chñ
nghÜa x· héi trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. T¸c ®éng cña thêi ®¹i
vµ sù ra ®êi Quèc tÕ céng s¶n (3-1919) ®· t¹o ra ®iÒu kiÖn
kh¸ch quan cho sù ra ®êi çc §¶ng Céng s¶n trªn thÕ giíi.
§Ó ®¸p øng nguyÖn väng cña nh©n d©n vµ yªu cÇu cña
lÞch sö ViÖt Nam, ®a çch m¹ng níc ta ®i ®óng quü ®¹o thêi
®¹i, ph¶i cã mét bé tham mu l·nh ®¹o lµ ®éi tiªn phong cña
giai cÊp c«ng nh©n. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam do Chñ tÞch Hå
ChÝ Minh s¸ng lËp vµ rÌn luyÖn lµ bé tham mu ®ã. Vai trß cña
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam thÓ hiÖ ë chç:
- §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam vËn dông s¸ng t¹o chñ nghÜa
M¸c – Lªnin ®· ph©n tÝch ®óng ®¾n hoµn c¶nh lÞch sö trong
mçi thêi kú çch m¹ng, ®Ò ra môc tiªu, ®êng lèi, chÝnh s¸ch
®óng ®¾n, phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña ®Êt níc.
- §¶ng gi¸o dôc, tæ chøc, l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n vµ
nh©n d©n ViÖt Nam thùc hiÖn th¾ng lîi cuéc çch m¹ng d©n
téc d©n chñ nh©n d©n vµ tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi.
- Trong phong ba b·o t¸p cña çch m¹ng ViÖt Nam vµ thÕ
giíi, §¶ng ta vÉn v÷ng vµng, kiªn ®Þnh môc tiªu, lý tëng;
kh«ng run sî tríc kÎ thï, kh«ng nhôt chÝ tríc khã kh¨n chång
chÊt, ®øng v÷ng trªn vÞ trÝ tiªn phong chiÕn ®Êu vµ tr¸ch
nhiÖm l·nh ®¹o, tæ chøc mäi th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt
Nam.
- Vai trß quyÕt ®Þnh cña §¶ng biÓu hiÖn ë chç §¶ng lµ lùc
lîng tiªn phong cã tæ chøc vµ lµ tæ chøc chÝnh trÞ cao nhÊt
cña giai cÊp c«ng nh©n. §¶ng ®¹i biÓu trung thµnh lîi Ých
kh«ng chØ cña giai cÊp c«ng nh©n mµ cña toµn thÓ nh©n
d©n lao ddéng vµ cña c¶ d©n téc. §ã lµ c¬ së ®Ó ®oµn kÕt
giai cÊp, ®oµn kÕt toµ d©n trong cuéc ®Êu tranh thùc hiÖn
sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam.
Trong th¾ng lîi còng nh khi vÊp v¸p, sai lÇm, khuyÕt
®iÓm, §¶ng vÉn gi÷ v÷ng tinh thÇn çch m¹ng lu«n lu«n tù
®æi míi vµ chØnh ®èn, x©y dùng §¶ng ngang tÇm ®ßi hái
cña thùc tiÔn vµ nguyÖn väng cña nh©n d©n. NhiÒu thËp kû
®· qua, kÓ tõ ngµy thµnh lËp, §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®·
ph¸t huy cao ®é nh÷ng truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc,
l·nh ®¹o nh©n d©n ta vît qua biÕt bao gian nan thö th¸ch, ®-
a níc ta ®i tõ th¾ng lîi nµy ®Õn th¾ng lîi kh¸c, viÕt thÕ
nh÷ng trang sö vÎ vang cña d©n téc ViÖt Nam. Sù l·nh ®¹o
®óng ®¾n vµ s¸ng suèt cña §¶ng lµ nh©n tè hµng ®Çu
quyÕt ®Þnh mäi th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt Nam.
C©u 40: V× sao §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi lµ mét
tÊt yÕu lÞch sö, lµ bíc ngoÆt vÜ ®¹i cña çch m¹ng ViÖt
Nam
Sù thÊt b¹i cña çc phong trµo yªu níc tríc khi §¶ng ra ®êi ®·
lµm cho d©n téc ta ®øng tríc nguy c¬ khñng ho¶ng c¶ vÒ ®êng
lèi cøu níc vµ giai cÊp l·nh ®¹o çch m¹ng. Thùc tÕ ®ã ®ßi hái
ph¶i cã mét ®êng lèi çch m¹ng ®óng ®¾n vµ mét tæ chøc
çch m¹ng cã kh¶ n¨ng ®a phong trµo yªu níc ®i ®Õn th¾ng lîi.
Gi÷a lóc d©n téc ta ®ang khñng ho¶ng vÒ ®êng lèi cøu níc
th× n¨m 1911, NguyÔn ¸i Quèc ®· ra níc ngoµi quyÕt t©m t×m
con ®êng cøu níc cho d©n téc. Ngêi ®a ®i rÊt nhiÒu níc ë ch©u
¸, ch©u ¢u, ch©u Phi ch©u Mü, v.v.. vµ nhËn thøc râ ®©u lµ
b¹n, ®©u lµ thï cña ta. Çch m¹ng th¸ng 10 n¨m 1917 ®· cã ¶nh
hëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng cña ngêi.
Sau nhiÒu n¨m ho¹t ®éng ë níc ngoµi, NguyÔn ¸i Quèc ®·
t×m thÊy con ®êng cøu níc ®óng ®¾n, ®ã lµ con ®êng ®éc
lËp d©n téc víi chñ nghÜa x· héi, kÕt hîp chñ nghÜa yªu níc víi
chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n. Sù kiÖn nµy ®· gióp Ngêi më ®êng
gi¶i quyÕt sù khñng ho¶ng vÒ ®êng lèi cøu níc ë ViÖt Nam.
Khi trë thµnh ngêi céng s¶n, NguyÔn ¸i Quèc tÝch cùc chuÈn
bÞ vÒ chÝnh trÞ, t tëng, tæ chøc cho viÖc thµnh lËp §¶ng Céng
s¶n ViÖt Nam. ®©y lµ sù chuÈn bÞ c«ng phu, ®ång thêi ®Æc
biÖt cã ý nghÜa ®èi víi sù th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt Nam.
3/2/1930 díi sù chñ tr× cña NguyÔn ¸i Quèc, Héi nghÞ hîp
nhÊt çc tæ chøc céng s¶n nhÊt trÝ thµnh lËp §¶ng Céng s¶n
ViÖt Nam. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi ®· ®¸nh dÊu bíc
ngoÆt vÜ ®¹i cña lÞch sö çch m¹ng ViÖt Nam, chÊm døt thêi kú
khñng ho¶ng vÒ ®êng lèi cøu níc trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû
XX, ®ång thêi kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng
nh©n ®èi víi çch m¹ng ViÖt Nam.
C©u 41: V× sao nãi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ra ®êi lµ
sù kÕt hîp cña chñ nghÜa M¸c Lªnin víi phong trµo yªu níc
vµ phong trµo c«ng nh©n
§¶ng Céng s¶n viÖt Nam ra ®êi ®Çu n¨m 1930 lµ kÕt qu¶
tÊt yÕu cña cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc, gi¶i phãng giai
cÊp ë ViÖt Nam, lµ s¶n phÈm cña sù kÕt hîp gi÷a lý luËn çch
m¹ng víi phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc s«i sôc ë
ViÖt Nam nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX. §iÒu nµy thÓ hiÖn ë chç:
- Lý luËn cña chñ nghÜa M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµ
lý luËn çch m¹ng ®ãng vai trß nÒn t¶ng t tëng vµ vò khÝ tinh
thÇn cña §¶ng. Tõ khi cã lý luËn çch m¹ng, çc phong trµo c«ng
nh©n vµ phong trµo yªu níc ph¸t triÓn mét çch cã tæ chøc vµ
tù gi¸c.
Giai cÊp c«ng nh©n lµ lùc lîng, lµ søc m¹nh vËt chÊt cña
§¶ng. ChØ qua ho¹t ®éng cña giai cÊp c«ng nh©n, lý luËn tiªn
tiÕn míi biÕn thµnh hiÖn thùc sinh ®éng. Cã lý luËn M¸c Lªnin
soi s¸ng th× phong trµo c«ng nh©n míi cã kh¶ n¨ng ®Êu tranh
chÝnh trÞ vµ ®Êu tranh giµnh ®îc th¾ng lîi. Sù ph¸t triÓn cña
phong trµo c«ng nh©n, cña ho¹t ®éng truyÒn b¸ lý luËn M¸c
Lªnin vµo trong níc ®· thùc sù ®Æt ra yªu cÇu vµ t¹o ®iÒu kiÖn,
tiÒn ®Ò cho §¶ng Céng s¶n ra ®êi.
- ChÝnh phong trµo yªu níc, kh¸t väng gi¶i phãng d©n téc vµ
sù thÊt b¹i cña çc phong trµo yªu níc tríc n¨m 1930 ®· ®Æt ra
yªu cÇu ph¶i cã l·nh tô chÝnh trÞ míi. Tõ lùc lîng yªu níc, çc
thµnh phÇn tiªn tiÕn xuÊt s¾c tÝch cùc tham gia vµo tæ chøc
§¶ng Céng s¶n. Sù tham gia cña phong trµo c«ng nh©n còng
chÝnh lµ sù tham gia cña phong trµo yªu níc vµo viÖc thµnh lËp
§¶ng, v× b¶n th©n phong trµo c«ng nh©n còng lµ phong trµo
yªu n¬c. Tæ chøc T©n ViÖt vµ Héi ViÖt Nam Çc m¹ng thanh
niªn ban ®Çu lµ tæ chøc yªu níc, sau chuyÓn biÕn thµnh çc tæ
chøc céng s¶n. çc tæ chøc nµy cã vai trß tÝch cùc trong qu¸
tr×nh vËn ®éng thµnh lËp §¶ng.
Sù t¸c ®éng gi÷a çc yÕu tè ®· thóc ®Èy lÉn nhau, ®a
phong trµo çch m¹ng ViÖt Nam kh«ng ngõng ph¸t triÓn dÉn
®Õn ®iÒu kiÖn chÝn muåi cho sù ra ®êi cña §¶ng Céng s¶n
ViÖt Nam. V× vËy, cã thÓ nãi: §¶ng céng s¶n ViÖt bam ®îc
thµnh lËp lµ s¶n phÈm cña sù kÕt hîp chñ nghÜa M¸c Lªnin víi
phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo yªu níc cña nh©n d©n ta
C©u 42: V× sao nãi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - ®éi tiªn
phong cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam, ®¹i biÓu trung
thµnh lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng
vµ cña c¶ d©n téc.
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - ®éi tiªn phong cña giai cÊp c«ng
nh©n ViÖt Nam, ®¹i biÓu trung thµnh lîi Ých cña giai cÊp c«ng
nh©n, nh©n d©n lao ®éng vµ cña c¶ d©n téc. Bëi v×:
Thø nhÊt, §¶ng lµ ngêi ®¹i diÖn trung thµnh vµ ®Çy ®ñ
nhÊt lîi Ých sèng cßn, lµ nguyÖn väng ch©n chÝnh cña giai cÊp
c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng vµ cña c¶ d©n téc ViÖt Nam.
Thø hai, §¶ng lu«n lu«n gi÷ v÷ng vµ t¨ng cêng b¶n chÊt giai
cÊp c«ng nh©n cña m×nh.
Thø ba, §¶ng ®Ò ra ®êng lèi, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, phï
hîp víi quy luËt kh¸ch quan vµ thùc tiÔn ViÖt Nam, phï hîp víi
nguyÖn väng cña nh©n d©n.
Thø t, §¶ng thêng xuyªn cñng cè vµ t¨ng cêng mèi quan hÖ
gi÷a §¶ng víi quÇn chóng.
Thø n¨m, §¶ng lu«n coi träng c«ng t¸c x©y dùng §¶ng vÒ
chÝnh trÞ, t tëng vµ tæ chøc; lu«n x©y dùng, chØnh ®èn ®Ó
ngang tÇm víi nhiÖm vô trong çc giai ®o¹n çch m¹ng.
C©u 43: Nh÷ng th¾ng lîi to lín cña çch m¹ng ViÖt
Nam
Çch m¹ng th¸ng T¸m ®· giµnh chÝnh quyÒn vÒ tay nh©n
d©n trªn c¶ níc.
Çch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng ®· ®Ëp tan ¸ch ¸p bøc bãc
lét cña bÌ lò thùc d©n, x©y dùng mét chÕ ®é míi, chÕ ®é d©n
chñ nh©n d©n vµ më ra mét kû nguyªn míi trªn ®Êt níc ta, kû
nguyªn ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi. Nã ®·
chøng tá r»ng díi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, víi
®êng lèi chÝnh trÞ ®óng ®¾n, cuéc çch m¹ng d©n téc d©n
chñ nh©n d©n ë mét níc thuéc ®Þa dï nhá yÕu vÉn hoµn toµn
cã thÓ cã kh¶ n¨ng giµnh th¾ng lîi.
Çch m¹ng th¸ng T¸m th¾ng lîi lµ th¾ng lîi ®Çu tiªn cña chñ
nghÜa M¸c Lªnin ë mét níc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn, gãp phÇn
lµm phong phó kho tµng lý luËn M¸c Lªnin, gãp phÇn ®Èy m¹nh
sù tan r· kh«ng thÓ cøu v·n næi cña hÖ thèng thuéc ®Þa, më
®Çu cña qu¸ tr×nh sôp ®ç cña chñ nghÜa thùc d©n cò, hç trî
vµ cæ vò phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi.
2. Gi÷ v÷ng chÝnh quyÒn çch m¹ng, ®¸nh th¾ng cuéc
chiÕn tranh x©m lîc cña ®Õ quèc Ph¸p (1945- 1954).
Th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ can thiÖp Mü
®· lµm s¸ng tá ch©n lý cña thêi ®¹i lµ mét d©n téc dï nhá nhng
cã §¶ng cña giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o víi ®êng lèi chÝnh trÞ,
qu©n sù ®óng ®¾n sÏ ®¸nh th¾ng mäi kÎ thï x©m lîc. Th¾ng
lîi nµy lµ th¾ng lîi cña t×nh ®oµn kÕt nh©n d©n §«ng D¬ng vµ
nh©n d©n tiÕn bé yªu chuéng hoµ b×nh trªn thÕ giíi.
3. KÕt hîp çch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë miÒn B¾c vµ çch
m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n ë miÒn Nam, tiÕn hµnh cuéc
kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu níc, giµnh th¾ng lîi hoµn toµn (1954
– 1975)
Th¾ng lîi nµy ®· quÐt s¹ch bän x©m lîc ra khái toµn bé ®Êt
níc ta, hoµn thµnh çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n trong
c¶ níc. Tæ quèc ta hoµn toµn ®éc lËp, thèng nhÊt vµ b¾t ®Çu
x©y dùng kû nguyªn míi – kû nguyªn ®éc lËp tù do vµ chñ
nghÜa x· héi.
4. X©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa trªn c¶ níc
®¹t thµnh tÝch to lín
Nh÷ng th¾ng lîi cña c«ng cuéc ®æi míi, chøng tá r»ng con
®êng ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi mµ d©n téc ta ®·
chän tuy ®Çy ch«ng gai nhng lµ tÊt yÕu lÞch sö. §¶ng Céng s¶n
ViÖt Nam ®¶m nhiÖm va trß duy nhÊt l·nh ®¹o çch m¹ng x· héi
chñ nghÜa ë ViÖt Nam, kh«ng mét tæ chøc chÝnh trÞ nµo cã thÓ
thay thÕ ®îc. Chñ nghÜa M¸c Lªnin, t tëng Hå ChÝ Minh lµ nÒn
t¶ng t tëng vµ kim chØ nam cho chóng ta vît qua tÊt c¶ nh÷ng
thö th¸ch ®Ó ®¹t môctiªu d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng
vµ v¨n minh.
C©u 44: Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm lÞch sö cña çch
m¹ng ViÖt Nam do §¶ng céng s¶n l·nh ®¹o
1. Bµi häc kinh nghiÖm n¾m v÷ng ngän cê déc lËp d©n téc
vµ chñ nghÜa x· héi.
§êng lèi ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ nghÜa x· héi ®·
gi¶i quyÕt th¾ng lîi mét lo¹t vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ chiÕn lîc, s¸ch l-
îc trong çch m¹ng d©ntéc d©n chñ còng nh trong çch m¹ng x·
héi chñ nghÜa. §êng lèi nµy cho phÐp §¶ng ta kh¬i dËy søc
m¹nh cña qu¸ khø vµ hiÖn t¹i, cña t¬ng lai, kÕt hîp vµ ph¸t huy
søc m¹nh cña d©n téc víi søc m¹nh cña thêi ®¹i, t¹o nªn søc
m¹nh tæng hîp ®Ó x©y dùng ®Êt níc ViÖt Nam giµu m¹nh.
2. Bµi häc çch m¹ng lµ sù nghiÖp cña nh©n d©n, do nh©n
d©n vµ v× nh©n d©n.
Bµi häc nµy cho chóng ta thÊy râ: Çch m¹ng tõ nh©n d©n
mµ ra, do nh©n d©n lµm lÊy, v× lîi Ých cña nh©n d©n, ba vÊn
®Ò nµy thèng nhÊt víi nhau, t¸c ®éng lÉn nhau t¹o nªn tÝnh
chÊt nh©n d©n – tÝnh chÊt bao trïm toµn bé qu¸ tr×nh çch
m¹ng, ®ång thêi t¹o nªn søc m¹nh v« ®Þch cña çch m¹ng. §©y
lµ vÊn ®Ò mÊu chèt ®Ó ®a sù nghiÖp çch m¹ng ®i ®Õn
th¾ng lîi.
3. Bµi häc kh«ng ngõng cñng cè vµ t¨ng cêng khèi ®¹i ®oµn
kÕt d©n téc.
Bµi häc nµy cho chóng ta kinh nghiÖm khi x©y dùng khèi
®¹i ®oµn kÕt d©n téc chóng ta ph¶i ®øng trªn lËp trêng giai
cÊp c«ng nh©n, cã ®êng lèi ®óng ®¾n. Ph¶i t¨ng cêng khèi
®¹i ®oµn kÕt trong ®¶ng, x©y dùng §¶ng thµnh mét khèi
thèng nhÊt vÒ chÝnh trÞ, t tëng, tæ chøc. Ph¶i lu«n xuÊt ph¸t tõ
lîi Ých cña nh©n d©n, kÕt hîp hµi hoa lîi Ých céng ®ång, lîi Ých
tËp thÓ, lîi Ých ç nh©n.
T¨ng cêng khèi ®¹i ®oµn kÕt d©n téc sÏ t¹o nªn nguån søc
m¹nh v« tËn cña çch m¹ng ViÖt Nam.
4. Bµi häc sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng lµ nh©n tè
quyÕt ®Þnh b¶o ®¶m th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt Nam.
Bµi häc nµy cho chóng ta thÊy r»ng mäi th¾ng lîi cña çch
m¹ng ViÖt Nam do nhiÒu nh©n tè t¹o nªn. Nhng nh©n tè quyÕt
®Þnh lµ cã sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng Céng s¶n ViÖt
Nam. §¶ng thùc sù lµ bé tham mu cña çch m¹ng ViÖt Nam.
V× vËy, chóng ta ph¶i kh«ng ngõng cñng cè, x©y dùng §¶ng
ngµy cµng trong s¹ch vµ v÷ng m¹nh, xøng ®¸ng lµ ®éi tiªn
phong cña giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam.
C©u 45: Chøng minh r»ng, ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn
víi CNXH lµ ngän cê b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng cña çch m¹ng
ViÖt Nam
§êng lèi ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi CNXH ®îc §¶ng ta
thùc hiÖn mét çch ®óng ®¾n vµ s¸ng t¹o qua çc thêi kú:
Thêi kú B¸c Hå t×m ®êng cøu níc vµ chuÈn bÞ vËn
®éng thµnh lËp §¶ng.
Trong thêi ®¹i míi, sù nghiÖp cøu níc, gi¶i phãng d©n téc
chØ cã thÓ g¾n liÒn víi cuéc çch m¹ng v« s¶n mµ vai trß l·nh
®¹o lµ giai cÊp c«ng nh©n. B¸c Hå ®· chØ râ: “Muèn cøu níc,
gi¶i phãng d©n téc kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c con ®êng çch
m¹ng v« s¶n”, “chØ cã chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa céng s¶n
míi gi¶i phãng ®îc çc d©n téc bÞ ¸p bøc vµ ngêi lao ®éng trªn
toµn thÕ giíi khái ¸ch n« lÖ”
Trong “LuËn c¬ng chÝnh trÞ” ®· nªu: Çch m¹ng ViÖt nam,
tríc hÕt lµ çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n, sau ®ã lµ
çch m¹ng x· héi chñ nghÜa bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa,
Môc ®Ých cuèi cïng lµ x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n ë ViÖt
Nam.
Thêi kú c¶ níc thùc hiÖn mét chiÕn lîc çch m¹ng d©n
téc d©n chñ nh©n d©n (1930-1945)
Thêi kú nµy, çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n lµ môc
tiªu trùc tiÕp, cßn çch m¹ng x· héi chñ nghÜa míi chØ lµ ph¬ng
híng vµ triÓn väng cña çch m¹ng ViÖt Nam. §iÒu nµy thÓ hiÖn
®îc tÝnh triÖt ®Ó cña cuéc çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n
d©n, v× çch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n do §¶ng ta
tiÕn hµnh çc çch m¹ng d©n chñ t s¶n kiÓu míi, thuéc ph¹m trï
çch m¹ng v« s¶n. Dã lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn çch
m¹ng kh«ng ngõng tõ çch d©n chñ h©n d©n chuyÓn sang çch
m¹ng x· héi chñ nghÜa.
Thêi kú c¶ níc tiÕn hµnh ®ång thêi hai chiÕn lîc çch
m¹ng (1945-1975).
TiÕn hµnh ®ång thêi hai chiÕn lîc çch m¹ng thÓ hiÖn tÝnh
®éc ®¸o, s¸ng t¹o cña ®êng lèi gi¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n
téc vµ chñ nghÜa x· héi. Çch m¹ng x· héi chñ nghÜa ë miÒn
B¾c cã t¸c dông quyÕt ®Þnh nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña toµn
bé çch m¹ng c¶ níc, ®èi víi sù nghiÖp thèng nhÊt níc nhµ. Çch
m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n ë miÒn Nam cã t¸c dông
trùc tiÕp quyÕt ®Þnh sù nghiÖp ®¸nh ®uæi ®Õ quèc Mü gi¶i
phãng miÒn Nam.
§êng lèi chiÕn lîc gi¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n téc vµ chñ
nghÜa x· héi cho phÐp §¶ng ta kÕt hîp søc m¹nh cña d©n téc víi
søc m¹nh cña thêi ®¹i, t¹o thµnh søc m¹nh tæng hîp to lín trong
sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë miÒn B¾c vµ çch m¹ng
d©n téc ë miÒn Nam.
Thêi kú c¶ níc tiÕn hµnh çch m¹ng x· héi chñ nghÜa
Thêi kú nµy lµ thêi kú ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x· héi
g¾n chÆt víi nhau. §éc lËp d©n téc lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nh©n
d©n ta x©y dùng chñn ghÜa x· héi. X©y dùng chñ nghÜa x· héi
mang l¹i ®êi sèng tù do, Êm no, h¹n hóc, v¨n minh lµ ®iÒu kiÖn
®Ó b¶o vÖ vµ cñng cè nÒn ®éc lËp d©n téc. X©y dùng chñ
nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ Tá quèc x· héi chñ nghÜa lµ hai nhiÖm
vô chiÕn lîc cña çch m¹ng níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay.
Tõ khi cã §¶ng, ®êng lèi ®éc lËp d©n téc vµ chñ nghÜa x·
héi lµ sîi chØ ®á xuyªn suèt toµn bé lÞch sö cña çch m¹ng ViÖt
Nam, V× vËy, cã thÓ nãi ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi chñ
nghÜa x· héi lµ ngän cê b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng cña çch m¹ng
ViÖt Nam.
C©u 46: T¹i sao nãi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng lµ
nh©n tè hµng ®Çu b¶o ®¶m th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt
Nam
Sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng lµ nh©n tè hµng ®Çu b¶o
®¶m th¾ng lîi cña çch m¹ng ViÖt Nam. Bëi v×:
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lµ ®éi tiªn phong cã tæ chøc vµ lµ
tæ chøc cao nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n, cña d©n téc ViÖt
Nam.
§¶ng lÊy chñ nghÜa M¸c Lªnin vµ t tëng Hå ChÝ Minh lµm
nÒn t¶ng t tëng vµ kim chØ nam cho hµnh ®éng, nh»m gi¶i
quyÕt kÞp thêi vµ ®óng ®¾n nh÷ng vÊn ®Ò vÒ chiÕn lîc, s¸ch
lîc cña çch m¹ng níc ta.
§¶ng lµ ngêi ®¹i diÖn trung thµnh vµ ®Çy ®ñ nhÊt lîi Ých
sèng cßn, lµ nguyÖn väng ch©n chÝnh cña giai cÊp c«ng nh©n,
nh©n d©n lao ®éng vµ cña c¶ d©n téc ViÖt Nam. §¶ng lÊy
nhiÖm vô cao c¶ lµ phôc vô Tæ quèc, phôc vô nh©n d©n lµm
môc ®Ých cao nhÊt cña m×nh.
§¶ng cã truyÒn thèng ®oµn kÕt thèng nhÊt, kû luËt nghiªm
minh, thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ, tù phª b×nh vµ
phª b×nh, nh»m ph¸t huy d©n chñ, t¨ng cêng kû luËt ®oµn kÕt
thèng nhÊt toµn §¶ng. Chèng tËp trung quan liªu, ®éc ®o¸n,
chuyªn quyÒn, chia rÏ bÌ ph¸i trong §¶ng.
§¶ng cã mèi liªn hÖ m¸u thÞt víi quÇn chóng. §©y lµ tiªu
chuÈn c¬ b¶n cña mét ®¶ng çch m¹ng ch©n chÝnh. §¶ng kÕt
hîp chÆt chÏ chñ nghÜa yªu níc ch©n chÝnh víi chñ nghÜa quèc
tÕ trong s¸ng, tÝch cùc ñng hé sù nghiÖp ®Êu tranh v× hoµ
b×nh, ®éc lËp, tù do vµ tiÕn bé cña nh©n d©n çc níc trªn thÕ
giíi.

Hoidapchinhtri

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hoidapchinhtri

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

C©u 1: TÝnh tÊt yÕu cña chñ nghÜa x· héi

C©u 3: TÝnh tÊt yÕu cña TKQ§ lªn CNXH

You might also like