Professional Documents
Culture Documents
` leT +~s>+B
` eTV>+B
| s n_e~ #+<{ |P] neX\T+& |]d
eTq+ k~+#* +~. |<], sT<> s*+#+
eTq b<$ T \ + y*. n b+ n esZ\ deq
neX\T *+#*.
` u ^eHsyT
` dssY e\usTT |f
1
kj>+B n_q+<q
mdt.d. mdt.{. ||D[ # < *+#& sh |uT +
rdTq sj
n_q+~dTH qT. <X+ H #]yT q #{
eTT+<T> +< |<X sb+~+#+ n_q+<jT+. mdt.d. mdt.{.\
ke, ], eqe eqsT\ n_e~ ]q T #+ <s
u neT+< dTH qT.
mdt.d., mdt.{.
| |D[\ neT\T|
|D[ d+|T+ $XwD
q e | s+..
k
h Xdqdu eTTKeT+
l mH. sDYesY s& VMT q
|s+, mdtd, mdt{ ||D[\
neT\T| sh |uT+ eT+esZ
|d+| jT$T++~. $T{
s +q $< T \T + ~ $< + >
HsTT.
mdtd, mdt{
| |D[\ _\T
eTTK <X\T
eT+es Z | d + | T + d u T \T sh
y|+ > $d +> |s {+, 10 esTc|\T,
dy\jT+ 20 deyX\T, CrjT esTc|,
n sjT b\T, my\ deyX\T, mdtd,
mdt{ esZ\ #+~q bsyT+T duT\T, Xdq
duT\+<] deyX\T, |D[ d+|T+
deyX+ sV+#sT.
H|<+ `
] XK ` k+|T d+ e T XK, ]q d+ e T
XK\T ||D[\qT jT++#&, |{w + >
neT\T #jT & #+ |P]> |j >|& T T+~.
10
mdtd, mdt{
||D[\ _\T
11
eTTKeT+ n<q
mdtd, mdt{ n_e~ eT+&*
12
13
14
us sC+>+ 4e n~s D
+ |s+,
\VqesZ\ nuT q |uT + bT|&*.
y] $<, ] |j H\ | eT]+ X<
rdTy*. eTTK+> w& \T, CT\
y] ke nHj\ qT+N, n s\
<| & \ qT+N b&*q u<
|uT \q~.
15
sh d>
T n_e~ s T md, md\ n_e~
s T eT< q n>< |P&+<T +< |<X
|uT+ dsX\q <sbj\ ds
XjT+ +~. du bHq T neT\T #jT &+
q TbT\qT n< jTq+ #d+<T
_H{ du $T{ jT$T++~. sh ksTT,
ksTT $$< |C HjT\T, n~sT\
dTBs #s \T ]|q nq+s+ |uT
y~qT deT]++~.
s Y uu kVu
n+u< sY #| qT @ |uT yTH
` \VqesZ\qT s+#&+ `
y] d e + n+< ]
deq+> eTT+<T rdTbe&+
\ +> |#j * nq e
sh |uT <s +. n+<T
esZ\ nuT q d+ <X+
@ sh+ q d+ e T, n_e~
se\qT |uT + neT\T #k+~. mdt, mdt{\
n_e~, d+ e # < *d | , HjT+
s>< sh |uT + <&+ > qeTT+~. q
e yTs #{ rdTe+~.
Hu b|~q y] {sTT+q |
sbsT y] d+ e , n_e~ KsT#d $<+ >
#s \T e+{sTT. de+ sT \ b{|& $<+ >,
y] u+ ]> $<H |uT + ne\+_dT+ ~.
#+ <s |&T \ + yTs , mdtd, mdt{\
|P] \_ #L sTT+~. #+ e\ mdtd, mdt{
||D[\ |< \ d++~+q j XK\
16
17
18
19
+s $yV\ # bV yTT
s.10 y\ qT+& s.50 y\ |+#sT.
k+|T d+eT Vd
k+|T d+ e T XK {sTT+q yTT+ =+ u>+ w& \ $<sT\ d+
sV+# 2358 Vd d+ KsT|&TTHsT. M{ 1691 Vd u\TsT d+, 667
Vd u*\ d+ HsTT. M{ > @&~ 1,96444 eT+~ $<sT\ T #ssT. $>,
J $<sT\ d+ 152 b Vd , 400 = Vd HsTT. J Vd yTT+
32,974 eT+~ $<sT\ THsT. k+|T d+ e T Vd sVD sh |uT + @&~
566.95 sbjT\qT {sTT++~.
: 1 qT+ 7e s>
: 8 qT+ 10e s> es
- H\ s. 475/- H\ s. 535/-
d{
: u\Ts
: u*\ (3-7e s> )
: u*\ (8-10e s> )
20
<TdT\ T @&~ 4 \T
\ TL * : s.40/-
e s+ : H\ s.12/-
eT<V uq |<+ e\ sE
b<T|q nsTT<d sbjT\ ys
H\T> T > T & T , eT& T | + & T < s
bwVs uss dTHsT.
) d+ e T XK Vd #]q
$<sT\ $es\T
|
bdq ysT bdt X+ sh d> T
LsTq ysT
bdt X+
26,272
22,430
85.37
81.63
24,280
19,813
81.60
83.10
23,527
20,418
86.79
87.84
21
esTd
d+K
1
2
3
4
5
$<
md $<sT\
d+es+
d+K
2007-2008
2,48,024
2008-2009
2,45,274
2009-2010
2,46,646
2010-2011
2,31,352
2011-2012
1,96,444
+|PsD
2011-12 $< d+es+ Vd sVD
n+ { sh k+| T d + e T XK
+|P]++~. B <s Vd q T s+s+
|s yd , <T \T <T]j>+ +&, ne\qT
n]& + k< yT+ ~. bs<s , yT< q+
|]+~. u>dt $<sT\ qT @]yd, $<sT\ s
d+KqT sT.
) ^H #H &{
Vd sV\ <T \ =s e+{ ]
+<T\T +& +&+<T ^H #H |< +
+< ] d+es+ bs+u+ H @&~ n+{
<T \qT $&T<\ #d , |uT + s T \qT C #d+ ~.
qT+&s\T, d{ e+{ y{ =qT>\T
#jT&, n<\T, sT, $<TY _\T\T d\+
#*+ #+<T <T \T u> |j >|& T THsTT.
) bsds | s XK qT+
eds edTe \ =qT>\T
HDyTq qT+&s\qT n+~+#+<T >
@&~ qT+ Vd y*q || \T, qH\T e+{
eds edTe \qT |uT bs ds| s \ $u>+
qT+ =qT>\T #dT H sT.
22
}) Vd ue H\T
yTT+ Vd d+K
|uT ue H\
|y T ue H\
q Vd
q Vd
u\Ts u*\ yTT+ u\Ts u*\ yTT+ u\Ts u*\ yTT+
1,640 718 2,358 1,180 585 1,765 460
133
593
TT) Vd ue H\ eTseTT\ T
# Vd b ue H\ HsTT. y{ eTseTT\ 116.34 sbjT\T nedse TejT
n+#H. s XK\ md du bH +< KsT +& $T*bsTTq <T \qT Vd eTseTT\ $j+#
#s \T rdT+THsTT.
yTT<{ <X
eT+psq +| \T
90
69
18
m) H H Vd |s yD
@&~qT+ Vd eT* d<T bj\T,
d+~, uss $es\qT +|Ps | + #d
k\sYw| \t wH |E
\qT sTT+sY
#ksT . | #<T e\T #~y $<sT\ qT 4 >|\T>
$u +#sT. n<>+f........
>|t-1
>|t-2
>|t-3
>|t-4
23
2. md $<sT\ k\sYw|t\T
24
>|t
>|t-1
>|t-2
>|t-3
>|t-4
2010-11 es neT q s T
|+q s T (2011-12)
Vd\sY
$<sT\T
&k\sY Vd\sY &k\sY
sV+# Vd\ sY
962
442
429
1200
550
682
442
429
820
530
520
325
240
570
325
520
325
182
520
325
;d/yTH]{/$+>T\T
20 @
25 @
30 @
md/md/;d\T
24@
29 @
34 @
) HH <s k\sYw| \t T
2008-09 qT+ md $<sT\ bdt yT{ k\sYw| \t T dTH sT. HH k\sYw| \t qT e&+ e\
n$ |P]> s\q nsTT+~. d\+ $<sT\
|j q+ #L sT+~. <\T n+]+ bjsT.
jTb+ |< nqTd]+#&+ |P] bs<s
k< yT+ ~. 2011-12 ss{ +s{ u++>
eed neT e# n s> $<sT\ T, J n+
<T \qT dsT u T #jT &+ M+ ~. @&~ sh |uT +
md/md/;d ;d/m+&T/&&T $<sT\ yTT+
3748.91 sbjT\qT k\sYw| \t d+ $&T<\
#d+~. +<T md $<sT\ dyT 372.76
sbjT\qT $&T<\ #d+ ~.
25
) | y T pj T sY
J md $<sT\
n&wqT
md Vd , k+|T d+ e T
XeT bsX\ #~$ |u
q|]q md $<sT\ |sTq
pjTsY J #]+# |< +
L& { neT +~.
|<+ +< @&~ =]
38,000 s bj T \ | E qT
|uT + #*d T + ~. |< + +<
@{ 5,500 eT+~ ss{ J n&wqT b+<
neX+ +T+~. M] 2,172 eT+~ md $<sT
HsT. M] |uT + k\sYw| \t s|+ 16.66
sbjT\T #*+ +~. k\sYw| \t ]dw H ,
eT+psT, q><T |+|D yTT+ HH <sH
sT>TT+~. |dT + 4,384 eT+~ md $<sT\ T
|< + +< eT |sq T qy<T #dT HsT. y]d+
16 sbjT\qT y+#& |uT + d<+ >
+~.
}) e T bsX \ / |_ d
n&wqT
26
3. md, md bdt\ y\ u
|uT <>\ u md, md
bdt\ qT +|{ sh |uT + dw
&y #|{ + ~. |uT XK 1`9`2012
H{ u bdt\ $es\T.
d+es+
|Ps|
dT\T
= dT\T
yTT+
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
3,233
3,780
4,369
4,247
4,315
4,260
4,548
2,340
2,080
1,885
1,744
1,869
2,187
649
5,573
5,860
6,254
5,991
6,184
6,447
5,197
1,449
1,199
1,698
1,392
1,047
1,509
570
261
226
292
213
806
265
40
3,780
4,369
4,247
4,315
4,260
4,548
4,581
3. md, md bdt\ y\ u
|uT <>\ u md, md bdt\ qT +|{ sh |uT + dw &y #|{ + ~. |uT
XK 1`9`2012 H{ u bdt\ $es\T.
u bdT\ T
30`01`2011 H{
30`01`2012 H{
u nsTTqbdT\ T
u y*q bdT\ T
md
md
yTT+ md
md yTT+ md
md
yTT+
15,226 14,234 29,460 11,540 9,299 20,839 3,686 4,935 8,621
4. +s $yV\T
+s $yV\T #dT H +\ # b]w |uT + 10y\ qT+ 50y\ sbjT\ |++~.
27
esTd d+K
d+es+
dT\ d+K
#*+ q |]Vs+ (s.\\ )
1
2006
756
155.81
2
2007
1,793
250.80
3
2008
689
167.55
4
2009
995
221.95
5
2010
911
160.43
6
2011
1,256
180.50
n#s s< #{\ +< u~T \ #*+ # |]Vs yTT |+#T |uT +
16`16`2012q s T \T C #d+ ~. => de]+q s T +~ $<+ > HsTT.
Hs+
b |]Vs+ (s.\) |+q yTT+ (s.\)
equ+>+
50,000
1,20,000
T+ bw D #+|
2,00,000
5,00,000
k<sD T+ duT D #+|
1,00,000
2,50,000
eTT& us# |qH
1,000
3,000
\+ |sT <w+H
eeq |]H, Tud>
+#TH, b u #dH
25,000
60,000
q&e& <e ebsTTH,
e{ s]+H
1,00,000
2,50,000
28
6. y{ #]
2003-04 qT+ 2012-13 es dubH +< {sTT+q <T \T, KsT\ $es\T
y{ #] s\H
#{ neT\T #d u<
k+| T d + e T XK< .
1995`96 qT+ <<|
32,000 eT+~ y{ #]
qT+ $eTT\qT #XsT.
y] | qsyd + L &
* +#s T . u~ T \
| ] V s + > md s= s w H s . 20,000\qT
n+<Cd + ~. n+<T 1,000 sbjT\qT D
yT
#*+ # @sT L& +~. #+ +< 162 dT\qT
n~sT\T qy<T #XsT.
e.d+ d+es+
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10.
8. w& \ | |D[
w& \ | |D[ (dubH) |sT
+~ #s \T rdT+~.
7. u dsD
29
2003`04
2004`05
2005`06
2006`07
2007`08
2008`09
2009`10
2010`11
2011`12
2012`13
yTT+
md du du bH
dubH du bH
|D[
bH y{ yTT+ KsT KsT
y{
{sTT+|\T {sTT+| X+
KsT
10,970.45
13,291.20
15,650.77
20,000.00
30,500.00
44,000.00
36,635.58
36,727.97
43,000.00
48,934.90
1,113.19
1,181.03
1,332.12
1,557.65
4,355.90
7,630.42
5,609.30
6,132.55
7,233.35
8,369.08
10.15
8.89
8.51
7.79
14.28
17.34
15.31
16.70
16.82
17.10
10,758.80
11,456.54
13,439.41
18,206.85
27,170.80
30,617.68
29,390.97
32,248.71
37,629.51
7,373.91
1,374.41
1,341.50
1,333.54
2,369.37
3,830.16
3,611.44
2,764.80
3,739.90
4,915.21
656.10
12.77
11.71
9.92
13.01
14.10
11.80
9.41
11.60
13.06
8.93
(pH 2012 es )
30
mdt{\
deT>_e~
d+...
9. @| d& d]
d+ dddt y> s
sh md nu sT\ sh|uT +
@| d& d] qT+ yTsT> q D
|dTq ~. 1980 qT+ D
b+~q 389
eT+~ nu sT\ T $$< bdT\ m+|j
sT.
y] $es\T +~ $<+ > HsTT.
@mdt
|mdt
m|tmdt
d+ dddt
:
:
:
:
43
42
7
297
31
s . 8.40 q T eT+ps T # X s T .
V <su< +CsV +<+
C-SAT 2013 |*$Tq |\ 230
eT+~ D
qT dTH sT. V <su<
n+u< sY ue H >|t ` 1 yTsTTH 115
eT+~ D qT # +< T @sT
k>TTHsTT.
$jTy& @| d& d] u+
buwq |d s |\ D
dTH sT.
D
b+< u*\ d+ s. 335 \\
Vd qT ]dTH sT.
4 sbjT\ $jTy& @| d&
d] d+ XX ueH\qT ]+#
|b<q L& +~.
32
= eTTKyTq sj\T
]q b+\ #<Te\
d+|< |+b+~+|
]q b+\ $<y| ]q
d+ e T XK mH |< \qT |yX |{+ ~.
11e |+#es |D[ sh+ mdt{ ||D[ d+ {sTT+q <T \T, ejT+
sh |D[ {+|\T
d+es+
{sTT+|
sh &{
2007`08
30,500.00
2,170.79
2,454.82
2008`09
44,000.00
31,048.19
3,331.96
1,590.81
7.57
5012
2009`10
33,496.75
29.695.49
2,370.86
1,527.58
7.08
5014
2010`11
36,800.00
30,933.08
2,529.20
1,576.78
6.87
5010
2011`12
43,000.00
37,629.51
2,973.13
2,206.42
6.91
5.86
1,87,796.75
1,56,477.06
13,661.75
9,354.67
7.27
5.97
48,934.89
16,112.59
3,591.58
877.99
7.34
5.44
2012`13
KsT\T
sh&{
.|. ejT+
{sTT+| .|.KsT
X+
2,453.08
8.05
9.03
yTT+
{sTT+|
]q ||D[
33
KsT
34
uq KsT\T
: 7e s> es H\ =] s. 473/`
8`10e s> es s. 535/`
bs |d \T
H{T
: =] s. 252/`
<T|T
: @&~ d{ s. 439/`
+|f
|+ , >dT \T
d{
: Vd s. 1,000/-
edTe \
: Vd s. 1,000/-
<TdT\ T
: @{ 4 \T
\ TL *
: 4 \ s. 160/`
u*\ X H|H
u\Ts e s+ KsT
: =] s. 12/`
|u sD+# $<sT\ qT |
>T]+ y] |uT KsT\ n+<TuT
q e T bsX \\ (udt mysTT\T
d) #]dTH sT.
35
| yT{ k\sYw|t\T
|H~
]q d+ e T XK #|{ q $q |< + ~.
B+< 1,293 ]q d+ e T d+d\ qT m+| #XsT.
3e s> qT+ 9e s> es 2.5 \\ eT+~
$<sT\ T, 8,300 eT+~ b<jTT\T |< +
u>keTT\T> O+{sT. \T>T, \T, +^wt
du \ b{\T sVksT . yTT+ 1.69 \\ eT+~
$<sT\ T +<T u>keTT\esT. y] |uq T
HH <s |syksT.
~X
|< s> |s TT nsTTq ]q $<sT\ qT
eTs #~$+, |<s> bdt nj <>
d<+ #d+<T |< < +#sT. |< +
+< 12 y\ eT+~ $<sT\ \_ #L s\
\ +> |T HsT. eTTK+> ~eT >\ #+~q
y], u*\qT B+ #sT H+<T b<q+
ksT . > eT& |< s> |s TT nsTTq
y]d+ p 15,2012 qT+ 9 H\\ bT
u$
]q jTTeqT ]+#+<T < +q eTs
$q |< + ~. n+<TuT q $$< b~
|< \qT d~j>+ #dT H+<T
37
dt
sb+sY
{ d& d]
= |b<q\T
$<sT\ D d+ V <su< ]q {
d& d]qT @sT #XsT. e T bsX \ >D + ,
dH du \ qT u~+#& n<q| b<jTT\qT
jT$T+#sT. {#s + <] eT+ | +& D
s> T \T+{sTT. s >T\sY sT #s $<sT\ +<]
_& sT\qT sVksT. bs|d\ bT
&+> yT{]jTqT L& ksT .
s #s\T
+s &{ d+ eT&T +<\qT
@sT #XsT. 77 d+d\ bCsY,
+|PsY, sT yT{]jTqT #sT. 8 #
+ | P sY s > T \THsTT.
n+{qT |s y+ #+<T =
k|yt s qY T =qT>\T #XsT. {#s
V ]sT #d+<T 21 #
jyT{ yTwqqT @sT
#XsT. yTwqq T +s{
nqTd+<q+ #XsT. n ]q
$<d+d (13,050 #)
ksY +sq T @sT #XsT.
40
fsY
sJy jTTesD\T
e# eT& \ juy \ eT+~ ]q
jTTe |uT ddT\, |y
T d+d <
djT+ b~ *+#\q~ |uT \ +. ]q
b+\ yTT+ 27 jTTeq D +<\THsTT.
$> eTs 23 +<\ @sT |b<q\qT
|+bsT. +< 3 sbjT\ ejT+
]+#sT.
*|t ]>wH
196 n+#H 229 yTq sY *|t ]>wH
|< \ |b<q\T #d |uT |+bsT. M{
41
42
u ~ +<q\T
esTd
d+K
1
2
3
4
$wjT+
2012`13
yTT<{ qT+ |{<
dT\ d+K ms\ $ds + dT\d+K ms\ $ds +
T#d q dT\T
666
1,670 78,700
3,46,363
|]csyTq$611
3,332
76,326 3,36,746
md\ nqTL\+
423
995 40,649
1,52,903
md\ ] q u $T
141
892 33,893
1,32,580
]q $<sT\ d+ d& d]
|\ D
qT ksTT.
43
44