You are on page 1of 231

LAIS1I\C1\IA

!N1IINA
II"AI CHI
Tai Chi Chi Kung I
5' edicin: julio 205
Ttulo original: HL NNLK hK\L\K I A! LH1
Traducido del ingls por Vctor Hernndez Garca
Ilustraciones: Juan Li & Michael Abbey
Diseo de portada: Editorial Sirio
1996, Mantak y Maneewan Chia
Publicado en 1996 por Healing Tao Books
P.O. Box 1194
Huntington, NY 11743
de la presente edicin
EDITORIAL SIRIO. S.A.
CI Panaderos, 9
2905-Mlaga
Espaa
www.editoriaisirio.com
E-Mail: sirio@editorialsirio.com
l.S.B.N.: 84-7808-224-7
Depsito Legal: B-32.625-205
Nirvana Libros S.A. de C.V
Calle Castilla, n 229
Col. Alamos
Mxico, D.F. 03400
Impreso en los talleres grficos de Romanya/Yalls
Yerdaguer 1, 08786-Capellades (Barcelona)
Printed in Spain
Ed. Sirio Argentina
CI Castillo, 540
1414-Buenos Aires
(Argentina)
LAIS1I\C1\IA
IN1IINA
IL 1AI CHI
Tai Chi Chi Kung I
Mantak Chia y Juan Li
Prefacio por
Mackenzie Stewart
Ilustrado por
Juan Li y Michael Abbey
editorial lirio, s.a.
Dedicado a todos
los practicantes del Tai Chi
donde quiera que se hallen
Scbre IcsAuIcres
Mantak y Maneewan Chia
EL MAESTRO MANTAK CHI A
E' Vaast|o Vatas 0 aasa| c|aado| da| s|sta1a da' Tao 0c|atvo y d| |acto| da |os
1a|dasda'Tao, cc cadosaa| a|1oso mo|tadaTa|' ad|a.0asdasclacaastcda| alo
qca taosta soc|a |a v da. Scdo1| oda asta at|gco cooc| 1| ato, co1p|a1atado po|scs
astcd|osdaot|asd sc p' |as,doco1o|asc|tadoa'dasa||o||oda' S|sta1ada|Tao0c|at|vo,qca
a' aactca|dadsaasa^aatodoa| 1cdo.
Vatas0|aacaTa ' ad|aa 944, dapad|asc|os.A 'ossasa^osdaadad'os
1o|asccd|stas' aasa^a|oc1osata|sayca'1a||a1ata.P|otoap|ad|| a|ccat|a
dc|oa|taosta.|cagoa|Vaast|o|c| aasa^a'Ta 0|0cayposta|o|1ataAsdo,Yoga
yva'as1sa' avadosda|Ta|0| .
A^os daspcs, s|ado astcdata a dog Kog, cco1pa^a|o da 1sadad | ' a1ado
0agScasca|op|asataqc asa|ascp| 1a|1aast|oasot||co,a'Vaast|oTaostaY|Eg
YYc). 0o'co1aza|Vaast|oVatas0 aaastcda|sa||a1ataa' 1ododav|dataos
ta.Ap|adc1oc||cc'a||aaa|gaat|avsda'a0|ctaV| c|ocs1cay, 1adata|ap|ctca
da' a Fcs da'os 0co E' a1atos,ap|ad|a ac||| 'os Sa|s 0aa|as Espac|a|as. Posta|o|
1ata astcd|A|qc| 1a | ta|a, ap|ad|ado |a | | c1| ac| da' Kay a' ||, a' Sa|'ado da |os
9
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
0| ^cc0|ga^csda'cssa^tdcs,' a0c^ca|tac^da|0| a' cyda|aTa||ay| ad^|^da|0 a| cya|
dc1c|a.E| Vaast|cYE^glcaqc|a^actc||za' Vaast|c0^aaa^sa^a|yacc|a|.
0c^ pccc1sdava^ta a^cs, Va^ta- 0^ aastcd|cc^ a| Vaast|cVacg| a^ S|^gapc|,
qc| a^'aa^sa^a'Kc^da| ^ , a|YcgaTacstay|aPa|1a6cd|sta.Vcyp|c^tclcacapazdaa| | 1
^a|c' cqcacsdaa^a|gaa^scp|cp ccca|pc.Ta1c ^ap|a^d|at|a^s1 t||' aa^a|g|aat|avs
dascs1a^cspa|acc|a|a|cspac|a^tasda| Vaast|cVacg . Pcsta||c|1a^ta,a^Ta||a^d|a,ap|a^
d| a'0^| ma|Tsa^gda|Vaast|cVc|Y|Watta^a.
0aspcsastcd|cc^a| Vaast|c0^a^gYac|c^qc| a^|aa^sa^a| 1tcdcS^ac||^da|
Pcda| | ^ta|| c|. 0a| Vaast|cYac|c^ ap|a^dta1c|^ | cs ca| csa1a^ta gca|dadcs a|a|c|c|cs
sac|atcsda| cs|ga^cs,|asg|^dc|asy| a1dc|asaacc^cc| dcscccNei Kung de la Mdula
Osea ya| a|a|c|c| ccc^cc|dccccReforzamiento y Renovacin de los Tendones. E| ssta1ada'
Vaast|c0^a^gYac|c^cc1c ^aca|a|cc^ata|'a^dasacc^a' Kc^gFc. E^aqca' |a1| s1apcca
a| Vaast|c Va^ta- 0^|a astcd| ta1c^ cc^ a' Vaast|c Pa^ Yc, ccyc ssta1a cc1c|^aca
a^sa^a^zastac|stas, ccd|stasyza^.0a|Vaast|cPa^Yc ap|a^d|a| ^ta|ca1c cda|alca|za
da'Y|^ya| Ya^ga^t|a^c1c|asy1c|a|asyta1c|^c1cdasa||c||a|a| Cuerpo de Acero.
Pa|a1a|c|a^ta^da|| cs1aca^|s1csda'aa^a|g|acc|at|vaa| Vaast|cVa^ta-0^| aastc
d|dc|a^tadcsa^csa^atc1|ayca^c|a1d|caccc|da^ta|.V| a^t|asp|csagc|ascsastcd| cs, lca
d |actc|da|acc1pa^|a0astat^a|,lac||ca^tadaaqc| pcsdacl| c| ^a,pc||cqca |'agata^a|c^
cc^cc| 1| a^tc1cyp|clc^dcda| atac^c|cg|ada| 1p|as^cllsatyta1c^da|as1qc^aslctc
ccp adc|as.
dsa^dcccccasasccc^cc 1|a^tcda's|sta1atac|staycc1c ^^dc|ccc^ct|asd|sc|p||
^as,a'Vaast|cVa^ta-0^| acc1a^zaa^sa^a|a|S sta1ada'Tac0c|at|vc, | cagca^t|a^a
ct|cs| ^st|cctc|aspa|aqcapcd a|a^cc1c^|ca|astcscc^cc 1| a^tcsyastac|aca^Ta| ' a^d aa|
0a^t|cda 0c|ac|^ matc|a|. 0|^cc a^cs 1sta|da dacd 1cda|sa a mcavaYc|-, dc^da a^
!979 ^acgc|a| 0a^t|cda' Tac0c|atvc.0c|a^ta|csa^csqcaastcvca^A1||caa' Vaast|c
0^|acc^t ^ccc^scsastcd| csda|ssta1awcdaTa0^| , cc^EdWa|dYaa a^mcavaYc|-.
0asdaa^tc^casa|Vaast|c0^ a^aa^sa^adcadaca^asda1 |asdaastcd|a^tasdatcdas
|aspa|tasda| 1c^dcy^aa^t|a^adc1sda2OO ^st|cctc|asactc|zadcspa|ad|lc^d||scs|s
ta1a.Sc^1cc^cs|cs|cga|asdc^dasa^a^ac|a|tc0a^t|csda|Tac0c|at|vc,a^t|aa' | cs6cstc^,
F||ada|l|a,0a^va|,0^| cagc,Sa^F|a^c|scc,|csA^ga|as,Sa^0 agc, dccstc^,Tccsc^,Sa^taFa
yTc|c^tc. Ta1c ^ sa ^a^ lc|1adcg|cpcs a^ | ^g|ata||a, A|a1a^ a, dc'a^da, |ta|a, F|a^c|a,
Scza,Acst|a,| ^d| a,Acst|a' |a,1ap^yTa||a^d a.
E^!994a' Vaast|c0^ ayscla1 | | asa1cda|c^da^cavcaTa| | a^d| a, dc^dacc1a^za
|c^'acc^st|ccc|^da|cs1a|d^asda|Tac, 0a^t|cdaMat||c|^ta|^acc^a|a^0^a^g Va|.E^'a
actca||dadvvaa||cc^scaspcsa,Va^aaWa^,ysc^|| cVaxa^!99O,a' aadaddac^caa^cs,
Vaxsacc^v|t|a^a| ^st|cctc|1s| cva^da'Ssta1ada|Tac0c|atvc) .
E| Vaast|c0^| aasc^apa|sc^ac||da,a1 stcsaysa|vc|a|,qcasacc^s|da|aas|1| s1c
a^tasqca^adacccdcca^ta. P|asa^taa| Tac0c|at|vcda |a1a^a|a1ss| 1p| ay p|ct|ca,
aslc|z^dcsacc^t| ^ca1a^taa^^a| ' a|^cavcsa^lcqcasqcas| 1p| l|qca^|aa^sa^a^za.Esc|ca
scs| | c|cscc^ c^p|ccasadc|dataxtcyast 1cyla1|'a|zadccc^ ' a1s|ac|a^tatac^c'cg|a
^lc|1tca.
10
SOBRE LOS AUORES
A^ta||o|1a^taa sta a asc||to y pco||cado d|az | | o|os soo|a a' Tao 0c|at|vo. a^ !9B8,
Despertar la Energa Curativa del Tao; a^ !9B4, Secretos Taostas del Amor: Cultivando la
Energa Sexual Masculina; a^!9B5,Sistemas Taostas para Transformar el Estress en Vitalidac
a^ !9B6,Automasaje Chi: Sistema Taosta de Rejuvenecimiento, Chi Kung Camisa de Hiero I y
Amor Curativo a Tavs del Tao: Cultivando la Energa Sexual Femenina; a^ !9B9, Nei Kung de
la Mdula Osea; a^ !99O, Fusin de los Cinco Elementos yChi Nei Tsang: Masaje Intero Chi
ya^ !998,Despertar la Luz Curativa del Tao.
E| Vaast|o0|aco^s|da|aqcasa|a^^acasa||osc^osva^ta'|o|ospa|aco^ta^a||atota||
dadda's|sta1ada|Tao0c|at|vo.E^1c^| oda!99O,a^c^aca^aca'ao|adaa^Sa^F|a^c|sco,lca
agasa|adopo|a|co^g|aso|^ta|^ac|o^a|daVad|c|^a0|^ayD|0o^g0|Kc^g),qca|o^o1o|
Vaast|odaD|0o^gda|a^o,s|a^doa|Vaast|o0| aa| p||1a|oa^|ac|o||astaga|a|d^a^ca| .
1 1
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
JUAN LI
1ca^| ^aca^|adaca^a,0cca, a^ 946.| ^|c|scsastcd|cstac|stasa^ 965cc^ c^
astcd| ccc1pa|atvcda'asva|s|c^as| ^g'asasda|TacTa 0^| ^g. Pcsta||c|1a^ta|aa||zastcd| cs
scpa|| c|asa^a| 6|cc-'y^0c'|aga,dc^dasaaspac|a'|za^^|stc||ac^| ^ada'asd| ^ast|asS^a^g
y 0^cc. E^asapccacc1a^zta1c|^ c^a| ^vast|gac^ aspaca' y c^ p|cyactcdaastcd|c
scc|aa|1 0^| ^g, ta1aa^a' cca' s|gcatcdavap|clc^da1a^ta| ^ta|asadc.
Sc p|| 1a|a^t|a^a1a^tca^Ta 0^| tcvc |cga| a^ Sa^ F|a^c|scc, cc^ S|lc S|- dc 0^c,
qc| a^| aa^sa^a|ast|'cFcda| Ta0^ , 1cda|daddasa||c|'adaa^| ap|cv| ^c|adadc^a^dc|a^
taa| s|g'c/| /pc|Fc1ca^Kc.E| ast||cFcsaca|acta||zapc||^c|c||1cv| 1 a^tcsda1a^csaxt|a
1ada1a^tag|c|'asypcstc|asca|asdag|a^pcda|.T|asa^sa^a||aa|ast||cFc, S|lc S|- dc0^c
' aa^sa^a|Ta|0^| ast| ' cwcy' alc|1a| a^gYaadaKc^gFc.
1ca^||cc^cc|a'Vaast|cVa^ta-0^| aa^ 9B2a| ^| c| scsastcd csda'aslc|1astacs
tast|ad|c|c^a|asdaa^a|g|a|^ta|^a.Vcyp|c^tccc1a^zaaycda|a|Vaast|c0^|acc^|as||cs
t|ac|c^asdascs| | c|cs.E' Vaast|c0^| ata1c^'aa^sa^' cs 8 1cv| 1| a^tcsda'ast|'cYa^gy
|alc|1a da' sac'aa^c^cda| ast||cwc.
0c^a| t| a1pc1ca^|sacc^v|ta^| ^st|cctc|vata|a^cda| S|sta1ada'Tac0c|at|vcya^
|a actca|dad pasa g|a^ pa|ta da sc t a1pcp|asa^ta^dcastas a^sa^a^zas a^ | cs pa|sas da
Ec|cpa0cc|da^ta'.7|vaa^Sa^taFa,mcavcVxcc,cc^scaspcsaHa^c,qc|a^ta1c|^as|^s
t|cctc|avata|a^ada|S|sta1ada' Tac0c|atvc.
1 2
PREFACIO
Dr. Jampa Mackenzie Stewart
0ca^dca^ 9B2cc^cca' Vaast|cVa^tas0^ a^acayac^csdaza^cs qca p|actcaca
y a^sa^acaTa| 0^| . dac|a ap|a^d|dcya a' a^tgccast|'c0^a^, a' ast'cYa^g, a' ast ' cwc, a'
0^a^gVa^0^ ^gya'ast|'c7a^tccat|c.0c^cc|ata^taslc|1asdaTa|0^qca^c^cca|as| dc
capazdap|actca|'astcdasa^c^sc' cda.
0c|a^taa^cs^ac|a' adc' | c|csqca^ac'aca^da' cs1|sta|cscsca1c cs|^ta|^csqcasa
scpc^accc||a^acc^sacca^cada'ap|ct|cada'Ta0^ . 'at|a^slc|1ac|^da'aa^a|g|asaxca'
a^0^|yda'0^| a^asp||tc.Pa|c' cs1aast|csdaTa|0^|cc^' csqcaastcdcca^ ^ccc^cc|a^
d|c^as p|ct|cas c^cdasaaca^ d vc' ga|sc cc^cc|1a^tc. V a^t|as p|act|caca a|dca1a^ta ' c
ap|a^d|dc1asa^t|al|cst|adcpc|' a'a^ttcda ' aqca, a^1 cp| ^ ^, |cap|cg|asa^dc. Pc|asc
lca 1cyg|a^da 1 a' cc|czccca^dcl|^a'1a^ta ^a'' a' Vaast|cVa^tas 0^|a, c^ va|dada|c
Vaast|ctac|staqcaa^sa^acaaca|ta1a^ta' cssac|atcsda' aA' qc 1a '^ta|c|Tacsta.
S|^ a1ca|gc, 'cc't 1cqcaycdasaacaa|aap|a^da|ct|alc|1adaTa|0^ . 0ca^dcv|pc|
p|| 1a|avaz'alc|1adaTa| 0^ Kc^g da' Vaast|c Va^tas0^ a1apa|ac| qca ^c^aca^ada
^cavca^a' ' a, s'cTc1a|'a0c'ada' P|a|cya'AzctaSa^c ' ' c.Ycyacc^cc|ac ^cclc|1asd|la
|a^tasda |aa'|za|d| c^cs 1cv 1|a^tcs.Pc|a' ' c, sa|a capazdaap|a^da|'alc|1a da' Vaast|c
0^|aa^c^sc'cda. A'1a^csascpa^sacayc.
V a^t|as1ad| || ga-a^a'va|a^cda!9B6- ^aca'asVc^ta^asda0atss|' ' , a^a'mc|tada'
astadcdamcavaYc|s, pa|a|aa'|za|c^|at||cdaa^t|a^a1a^tccc^a'Vaast|c0^| a, 1asa^ta
1cyc|gc' ' cscda1| Ta|0^ . E' Vaast|c0^aaxgaqcatcdcsscs^st|cctc|asap|a^da|a^Ta
0^| Kc^gcc1c|aqc|s|tcpa|aa^sa^a|'asp|ct|cas scpa|| c|as da'Tac0c|at|vc.m ^gc^p|c
c'a1a,pa^s.0|acasa1 sa^csdaa^t|a^a1 a^tc1avaa|asc'ta|axt|a1ada1a^talc|'.
Dcdaspa|ta|ta^dc|cy^c1 ' ' a^ta1aaspa|aca'E' Vaast|c0^| alca ^1| sa| cc|dacc^
1 gcyva' c|1 Ta|0^|cc^c^al|a^qcazac|cta'.dasap|ccadcpc|' cspa' cs, 1ad|| c.01c
aspcsc'aqcadaspcsdap|actca|a'Ta| 0^| dc|a^tata^tcsa^csca|azcastcdavada|a|z7
E^' csa^css gc|a^tas cc^t^c d|c|^dc1a.Tcdava ^c'ccc^sgcas' mct|a^aslca|zaa^ 'a
cc' c1^a. mc^acasa' 1cv|1|a^tcasp|a'.Pa|aa^sa^a|Ta| 0^ t|a^as qca saca|astasccsas.
01caspcsc'aqca ^cc| a|ata^tasccsasqcaap|a^da|c^ c^alc|1ata^c|avadaTa 0^| 7
13
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
.
Pcccapccc,at|avsda| csva|csda1 ccst|^adcc|gc| | cyda1 ta^az| g^c|a^ca, 1alc|
da^dccca^taqcaa|Ta| 0^| ^cta^a^adaqcava|cc^a| ^c1a|cda1cv|1a^tcsqcac^cap|a^
da^|cc^' csd|la|a^tasast|csqcac^ccc^czca.|acca|daddacada1cv1a^tcas|cqcacca^ta.
S c^ca^t|a^da' csp|clc^dcsp||^c|pcsda|a1ac^|cacc|pc|a',a|1cv|1|a^tcda'aa^a|g|ay|a
cc^ca^t|ac^1a^ta'qca^a^ sdccc^sa|vadcsa^a|Ta| 0^dasda| csp||1a|cs1aast|cs^asta
^cast|csdas,a^tc^castcdc|cqcac^c^agasa|Ta0^ . Ya|cc^t|a|c,s|^csacapta^' csp||^c|
p csda'aast|cctc|a|^ta|^a,ac^qca' cs1cv|1|a^tcssaa^asttccsasta|^vac|csy^caccs.
E| ccxacccc|da^ta| t|a^a s|cc| ^cctc^|cas, s|^ a1ca|gcl||acs |cd lc | qca as||aga|a
sa| c^ ca1pa^cc1cVc^a11adA|| cV| -aTysc^. E| Ta| 0^| pcsaat|acatc^|cascs|casy
c|a^tcsdap| ^c p| cs^ta|^csda1cv 1 a^tc.|asa^c|||alc|1a da|Ta|0^ 0^| Kc^g |cscc^ta
^aatcdcsa| ' cs.
A|ta^a|qca|aa|za|pcccs1cv 1 a^tcsaxta|^cs,a|astcd|a^tadaTa|0^| 0^ Kc^gp|c
g|asa p|c^tcdasda 'alasa ^|c a| a^ |a qca ap|a^da |as lc|1as axta|^as a |aatapa a^ ' aqca
cc1a^zaadc1 ^a||aast|cctc|a^ta|^ada' Ta 0^ . A|aga^ad|a^tastcvaqcaad1 t |qca' cs
a| c1^cs da| Vaast|c0^ a, qca ^ac|a^astcd adccc^|Ta 0^ Kc^g a^ c^ cc|sc|^ta^svcda
ta^s|ct|assa1a^as, astaca^ 1sava^zadcsqca 1| sa' c1^cs qca ' |avaca^dcs ct|asa^cs
astcda^dclc|1as 1s|a|gasdaTa0^ .
|a1ayc|ada| cs1aast|cst|adc c^a|asdaTa 0^| ^aca^qcascsa| c1^csp|act|ca|a^
dc|a^taa^csa^tasdaa^sa^a||as|apa|ta|a'ac|c^adacc^|aa^a|ga^ta|^acc1c|aVadtac|^
da'a0|c|taV c|ccs1 ca.S| cdaspcsdaa^csdaastcd| cysa|v|cc,a' 1aast|c' | avacaa|d| |
ga^tay alc|tc^adca' c1^ca sc sa^cta sa^ctc|c1^y a| | |, a^ sac|atc, |a a^sa^aca | a0|c|ta
V| c|ccs1|ca,a1cdcda ^c|ac^qcacc| 1 ^acasca^t|a^a1| a^tc.
Pa|ta da| ga^| c da| Vaast|c 0^ a as sc ^s sta^c|a a^ qca | cs a| c1^cs ap|a^da^ 'a
Vadtac^da' a0|c|taV| c|ccs1|caya| 0^ Kc^gda|a0a1|sadad a||ca^tasdaacc|da|a'
Ta| 0^ 0^| Kc^g. E^sa^aa| Ta 0^| cc1cc^a da |as pa|tas | 1pc|ta^tas da' S|sta1a da|Tac
0c|atvc.|asd|la|a^taspa|tas da|Ssta1a-1ad|tac^sa^tada,1ad|tac|^a^p|a, 1ad|tac^
a^ 1cv 1| a^tc, cc'tvcda|aa^a|gasaxca|yt|aca| ccc|atvc- saapcya^ 1ctca1a^ta c^asa
ct|as.E| p|cg|ascda|a| c1^ca^1ad|tac|^,cc|ac^y 0^| Kc^g sa|al|a|a ^1ad|ata1a^taa^
scTa0^| yv|cava|sa.
E' Ta| 0^| 0^ Kc^g ^cs a^sa^a a 1cva|^csa^a|1c^|acc^ ' csp| ^c p| cs da|Tac. Est
casadca^ ' al | cscl|atacsta c'sca ta| cc1c apa|aca a^ a' I Ching, a^ a' Tao Te Ching, a^
0^ca^gTzcy||a^Tzcyta1c|^a^a| Arte de la Guerra daSc^Tzc.Scsp| ^c| p| csast^ta1
c|^ a^|azadcs a^ |as a^sa^a^zas asct|cas tacstas da ' a A| qc 1| a | ^ta|| c|, qca lca|c^
a^sa^adcsa^t|a ct|cspc|' csg|a^das ^1c|ta|asKcdc^gy |cTc^gP| ^. |as|aya^dasdca^
qcalcaa' ^1c|ta|tac|sta0^a^gSa^Fa^gda|a1c^ta^adawcTa^gqc a^c|aa'Ta| 0^| ,
ac^qca| as1s|ac|a^tas ^vastgacc^as^st|caspa|aca^| ^d| ca|qcalca0^a^wa^gT ^g,
ga^a|a||at| |adcda' ad| ^ast|aV| ^g, qc| a^dasa||c||a|Ta|0^ y' ca^sa^a|aga^tadascpca
c| ccc1cc^a|ta 1a|c a' . 0acca|qc a|1cdc, ' cs asc|tcs da0^a^1cast|a^ c|a|a1a^taqca
ta1c ^|sacasacaa^|aasct||caA| qc| 1| a| ^ta|^atac|sta
E' cc^cc|1|a^tcaspcda|.E^c^apccaa^|aqca|agca||as|g^lcacacc1catacca|pca
cca|pc,|asa|tas1a|ca|asa|a^sac|atcs1 | |ta|asy ^csaa^sa^aca^ac|a|ta1a^ta.0a' 1| s1c
14
PREFACIO
1cdc' cs 1tcdcs asct||ccs da cc|tvca' qc|1 cc ^ta|^ca|a^ |asa|vadcs pa|a c^ sa'actcy
|adccdcg|cpcda ^c|adcscc|dadcsa1a^taasccgdcs.| ^c' csca^a|p|asa^tas g| c, asat|ad|
c^dasac|atc^asagc| dca^g|a^1ad da. |cs1aast|cs cc^ta1pc|^acsdaTa| 0^ tcdava
ta^a^scsa| c1^csasct||ccsysac|atcsaqc| a^assat|a^s1ta' atcta'dadda' a|ta. |csc^
^cs sc^ta^^c | as1a^ta^| a^dcsac|atcs qca ^c|1a' 1a^ta | cs a| c1^cs axta|^cs ^ s qc a|a
scspac^a^qca ^aya| gc1s.
Alc|tc^ada1a^taastapat|^astca1c|a^dc.0|acasa|aapa|tc|ada|Vaast|c0^aya
ct|cs 1aast|cs|ac|a^tas,a'gatcsaastsa' a^dcda| sacc. E^' aactca|dad' aa^sa^a^zaast
ad|spcs|c^datcdcaqca'qcadasaaap|cvac^a|sadaastag|a^cpc|tc^ dadyqca|a|ac| c |a|
scc' | 1a|asc|tadcda1||asdaa^csdacc^cc 1 a^tc.
Esta | c|cp|asa^ta | cs p| 1a|cs ^va'as da' a|ta da|Ta 0^ 0^ Kc^g. E' 1aast|c0^| a
da^c1| ^aasclc|1a Tai Chi Chi Kung, a^' cga|da|csca' ^c1c|ada Tai Chi Chuan. Chuan s g
^ l ca'ta|a'1a^tapuo a ^d cac'a|a1a^ta'act|' zac^daastaa|tapa|a' a' cc^a. Chi Kung s g
^|lcacultivo de la energa. Ac^qcaa|0^ Kc^gpcadaap|ca|saapctaca|'as^ac | dadas1a|
c|a|asda| ^d v dcc,ta1c|^sapcadad|| g||^ac|a' acc|ac|^dac^c1 s1cyda' csda1sc
^ac|aa||al|^a1a^tcda| asp||tcpa|a|cg|a|' asac|dc|ay|apaz^ta||c|.
Ac^qca'as^ac | dadas1a|c|a|ascc^sttcya^ca|ta1a^tac^apa|tasg^lcatvada |ap|a
sa^tac^qcaa| Vaast|c0^a^acada' Ta0^0^Kc^g,|acapacdaddadala^da|sac^c1| s1c
ydaasagc|a|c^a^tc|^cpacl|ccdacasa|acc1pa^adapc|c^asacact ' zac|^daasalca|
zav|ta|qca^csaslc|za1cspc|cc^sa|va|.d^av|dadadcadas' ca'cc^a|pa|acaa'gct|gcc,
^casas7Ap|a^da|acc|a|^csa^csct|cs1| s1csya| csda1s, ap|a^da|aasca^da|^asta
a' |a ^cda' asp|||tc, vc'va|a |aa|1c^acc^ c^c1 s1c, cc^ ' asccadadycc^ ' a^atc|a'aza,
pa|aascaspa|a| cqca|aa'1a^taasta1csaqc.
1a1paVac-a^za StaWa|t ascc||actc|ga^a|a' da | cs | c|cs da'Tac0c|atvcyta1c|^
|^st|cctc|vata|a^cda|Tac0c|at|vc.Fcaqc| a^1scc^t|ccycc^scsasc||tcsa' | c|cDespertar
la Luz Curativa del Tao Tac0c|atvc, 998),asactc|da The Lite of Gampopa: The Incomparable
Dharma Lord of Tibet S^cW| c^ Pcc| cat|c^s, 995)y Foundations of Taoist Practice 995).
dapcc||cadc1sdacca|a^taa|t|cc| csscc|aTa0^|,1adtac|^tacsta,0^ Kc^gycc|a
c^a^^c1a|csas|avstasp|clas|c^a|as.Fcaadtc|da'Ta0^ Jou|^a',|avsta^ta|^acc^a'da
Ta|0^| ,yta1c^d |actc|da|Hcc^asta|Ta|0^
0^ca^0a^ta|,a^Hcc^asta|,mcavaYc|s.
Esta1c|^dcctc|a^1adc|^ac|a^ta|y
accpc^tc|p|act|ca^ta.E^|aactca|daddac|asas
yta'|a|asda|Tac0c|atvca^' csEstadcsd^ dcs
yc|ga^|zacc^l|acca^ca|at||csysa1|^a|csa^
a|das|a|tcdamcavcVx|cc.
Jampa Mackenzie Stewart y el Maestro Chia
15
PROLOGO
|alc|1adasc||taa^asta' | c|csa'|a1aTa|0|0|Kc^g.daastcd|adcyp|act|cadcTa|0|
dc|a^ta1sdat|a|^taa^cs. 0c1a^cap|a^d|a^dcdad|va|scs 1aast|cst|aslc|1asd|la|a^
tasda' ast||cYa^g.0aspcs ap|a^d|a| ast|'cwccc^ a' Vaast|cEdWa|dYaa y |cagca| ast|'c
0a^.|^a|1a^tacc^cca'Vaast|cPY.Ta1, qc a^1aa^sa^a| Ta|0|0|Kc^g,c^alc|1a
p|| 1|t|vada|ast|'cYa^gqcaaca^tca' act|||zac|^da' a1a^tayda|cc|az^pa|a1cva|a|0| .
Ascvaza| 0| 1a|c|a' ac||cc'ac|^, |aav|va' aast|cctc|asaay|av|ta||zatcdca| s|sta1a.
|alc|1aTa|0|0| Kc^g|asa'ta' aast|cctc|a|^ta|^ada'Ta| 0|, a'1cdca^qcaa| 0|
l|cyapc|a| cca|pcy a' 1cdca^ qca ' aa^a|g|aast|a^s1|t|daa ' aast|cctc|asaadasdaa'
sca| c. Estalc|1aassa^c||' aylc||daap|a^da|, s|^ a1ca|gccc^t|a^atcdcs ' cs 1cv| 1| a^tcs
asa^c|a|asda|Ta|0| .
E^a' pasadc,' a1ayc||ada' cs1aast|csa^sa^aca^lc|1asdaTa|0| qcacc^staca^da
OB1cv| 1|a^tcs,pc||cqcaa| p|ccascdaap|a^d|za|aa|aaxt|a1ada1a^tacc1p||cadcy|a^tc.
E^ 1cccs cascs sa ^acas|taca^ a^csta^ s|c pa|a qca a' a' c1^cap|a^d|a|a |alc|1a s|^
s| qc| a|acc1a^za|aaxp|c|a||aast|cctc|a|^ta|^ada'Ta|0| . 0c^astalc|1ac|avayasa^c|a'
Ta|0| 0|Kc^g, a'a| c1^cpcadacc1a^za|aap'|ca|cas|| ^1ad|ata1a^ta|csp|| ^c| p| csv|ta
|as da| Ta| 0| . acsc|ca|, t|a^slc|1a|y d| || g| |'ast|as lca|zas. |as t|as lca|zas sc^ ' alca|za
d^|va|sa| , qca p|ccadada|as ast|a||as,a|sc'y|a| c^a, |alca|za0s1|ca, qca p|ccadada'as
pa|tcc|ascs1|cas,da|aat1sla|ayda| 1ad| ca1c|a^ta,y' aa^a|g|ada' aT|a||a, qcav|a^a
da|ap|cp|at|a||a.
|cs1tcdcsy| csp||^c|p|csda'alca|za|^ta|^ada|Ta|0|sc^ap||cac|asatcdas|aslc|
1asdaTa|0| , s| ^a1ca|gc,a|Ta|0| 0| Kc^gdacasa|a^ta^d|dc,astcd|adcyp|act|cadcda^
t|cda|cc^taxtcda|tac|s1c,^cass|^cc^a|a1aac^qca| 1pc|ta^ta)dac^s|sta1acc1p' atc
dap|ct|castac|stas.0adac^ada'as|a1assaapcyaa^'asda1s.As|,a^asta||c|cl|gc|a^
^c1a|csas|ala|a^c|asa'as1ad|tac| c^astac|stasya'asp|ct|casda0| Kc^gqcaa^sa^ca
1| sastcd|a^tasdaTa|0| da^t|cda| cc^taxtcda|S|sta1ada|Tac0c|at|vc.daasc||tcyava||cs
| | c|cs qca dasc||ca^ cc^ tcdcdata|'aasas p|ct|cas, pc| 'c qca |cs 'actc|as qca dasaa^ 1s
|^lc|1ac|^ daca|^accd||a d|cas cc|as. mc ccsta^ta, pa|a ' cs ^cavcs 'actc|as, ta^tca^ a'
1 7
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAJ CHI
taxtoco1oa 'osapd|casa|c'c|docao|avadasc||pc|da'asp|ct|cascc|at|vasda'p|
1a| va' .
.asdasaoa'1ayo|x|toascastcd oyascdo1|oda'Ta 0 0| Kcg. Dcaa| 0|
astcocstadas'
18
Vata-0 a
0 agVa| , Ta||ad|a, 995.

AGRADECIMIENTOS
Exta^da1cs^cast|ag|attcda|as1cc^asga^a|ac|c^asda1aast|cstacstasydaTa0^
qcat|a^s1ta|c^sca^sa^a^zac|a| 1a^tadc|a^ta1| ' asdaa^cs.Espac|a'1a^tada1cs|asg|a
c|asa| Vaast|ctac|staYYc^ Y E^g) pc|sc apa|tc|a a't|a^s1|t|'asl|1c|asda|aA' qc 1 a
|^ta|^atac|sta,a'Vaast|cdaTa0^| ast ' cwcEdWa|dYaa,qc a^1aa^sa^' atcta|dadda'ss
ta1ada|Ta| 0^| , a| Vaast|cdaTa 0^| P.Y.Ta1, pc|sc a^sa^a^zada|Ta 0^ 0^| Kc^gy a|
Vaast|c0^a^gYac|c^pc|scsa^sa^a^zasscc|a' aMa^cvac|^da| csTa^dc^asy|a| 1paza
da|aVdc|a0saa.
mcast|a ata|^ag|attcd a ^cast|cs pad|asy 1aast|cs pc| 'c 1cc^cqca ^cs da|c^. Sc
|acca|dct|aaa| ag|aysat|slacc|^a^cast|cscc^t ^ccsaslca|zcspc|pasa^ta|a'ssta1ada|
Tac0c|atvc.
Exp|asa1cs ^cast|as g|ac|as a 1ca^ | pc| scs | ' cst|acc^as y pc| sc p|apa|ac|^ da|
cc||adc|c||g|^a' da|ap|| 1a|a1 tadda'1a^csc||tc.0c1cs a1p|a,^a|cgadcc^papa|dac s
vca^|ap|asa^tac^da|cscc^captcsy|astc^|casda|Tac0c|atvc.
Exp|asa1cs^cast|a1sp|clc^daap|acac|^a1a1paVac-a^zaStaWa|t pc|scaycda
a^|ac|ga^zac|^yadc^daasta' | c|c, pc||acc^t|ccc^dascsasc|tcs, pc|a| dsa^cda|
|c|cypc|scaycdayscgcadc|a^tatcda|ap|apa|ac^da'1 s1c.
0|acasa1cd|t^ Sta^ pc|scgcaadtc|a'cc^a|taxtcl|^a| .
Ag|adaca1csa K|1ca|'ay6a|dt scs cc||accc^asysct|a^sc||pc|1da |asagc^dapa|ta
da'1a^csc|tcya0a^^ s|aWsscaxca|a^tayga^a|csccc^sa| cad|tc||a'.
Ag|adaca1csa0a|y0s^ ^s-yscscpa|vs^yscsasc|tcsa^ 'asc|t|1asatapasda|a
p|apa|ac|^. Vcc^asg|acasta1c^ aKa|| 0a^s-|^ pc|l | 1a|'asda1cst|ac|c^as daTa| 0^
0^| Kc^gy'asa^sa^a^zaspa|a| cs^|va|asava^zadcs.
0|acasa .y^^atta 6|cc-s pc|sc aycda, scs cc^t||ccc| c^as ysc assta^cadc|a^ta |as
d va|saslasasda'' c|c.
Esta1cs ta1c|^ 1cy ag|adacdcs a Vc^aa| Va^a||s pc| sc aycda | ^lc|1tca, pc| a'
d sa^cda|apc|tadaya|dsa^cy|ap|cdccc^da|| c|c.
F|^a'1a^ta,dasaa1csda||asg|ac|asa^cast|cs^st|cctc|asd p' c1adcs, a' csastcda^
1 9
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CH!
tasyaqc|aascsapcyaatcdca| 1cdcpc|scsccstatascct|ccc|casa|s|sta1aypc|
1ataa||avta'|dadda|asp|ctcasda'Tac0c|atvc.
20
(Todas las personas que se mencionan en este apartado
contribuyeron a la preparacin y publicacin de la
edicin original inglesa de la presente obra)
ADVERTENCIA
.asp|ct|casdasc||tasa^asta| c|c^a^s dcaxtcsa1a^tacsadasdc|a^ta1 | asdaa^cs
pc|' cstacstasy' csp|actca^tasda'Ta 0^|qca|acc|a|c^c^aa^sa^a^zapa|sc^a'..cs'actc
|as^cdaca|a^|aa'|za||as p|ctcas da'Ta| 0^| 0^ Kc^gs^ |ac c| |c^ a^t|a^a1a^tcpa|sc^a|
da|Tac0c|at|vcyaqcaa' gc^asdadc^asp|ctcas,s|sc^ ^cc||acta1a^ta|aa|zadas,pcada^
cacsa|da^cscga^a|a|p|cc'a1asdasa' cd. |a^ta^c|^daasta' | c|cassa|v|dacc1p'a1a^
tca'a^t|a^a1a^tc|^d|v|dca||ac|cdcda|Tac0c|atvcysa|v||ta1c^cc1cgcada|ala|a^ca
pa|a ta'asp|ct|cas.Dc a^as a1p|a^da^ astas p|ctcas cas^dcsa ta^ s|ca^asta '|c|c 'c
^a|^ca| csc|asgcy|aspc^sac| |dad.
|as p|ctcasaqc dasc|tas ^cp|ata^da^ sa| c^ sccsttctcda|aata^c|^ 1d|cap|cla
s|c^a'.|cs 'actc|as qca scl|a^cca' qc| a|dasc|da^dat pc1a^ta' ca1cc| c^a' daca|^ cc^sc'
ta|a' csta|apactascp|clas|c^a'asda|asa|cdadaccadcscstat pcdap|cc'a1asdaca|^sa|
cc||ag|dcsa^tasda ^ c| a||ap|ct|cada'Ta0^| .
m a|Taccc|at|vc^|scsa1p'aadcsa|^st|cctc|assa|^ |aspc^sac|asda'ascc^sacca^
casga^a|adaspc||ap|ctca^adaccadacpc|a'1a' cscda|a^lc|1ac|^cc^ta^|daa^asta
| c|c. S a' |actc| a1p|a^da cca| qc| a|a|a|cc cs|^ sagc| |ast||cta1a^ta 'as | ^st|ccc c^as, 'as
^ctasy' csav|scs, 'a|aspc^sac|'dadda|cqca pcadaccc|| |sa|tcta|1a^tascya.
2 1
:mC:a a:lC
INTRODUCCION
E'Tacs1casa'ssta1al | cslccyasp||tca'1sa^tgccda0^| ^a.|cstacstasal||1a^
qcatcdcs lc|1a1cspa|tada'a^atc|a|azayqca^a1cs ^ac|dcda|aa^a|gada|at|a||a, |cs
ast|csy' csa' a1a^tcs.S^a1ca|gc,pc|a' gc^a|az^^a1cs c|v|dadccc|as^cast|c| cga|a^
asas|sta1a,pc||cqca^acasta1csap|a^da|a|accpa|a|^cast|a^a|a^c|a|ag|t|1acc1c^ |cs
da|a^atc|a'aza
|alc|1aa^ qca' a^atc|a|azalc^c|c^a sa ||a1aTac. |a 1a^a|ada dasa||c||a|^cast|c
1x1cpcta^c|a|yv|v||a^a|1c^acc^| cspat|c^asy'aa^a|g|ada'a1|s1ata1c^sa|'a1a
TacPa|a' cstac|stas,a| l|^y| cs1ad| cssc^' a1s1accsa.E' | csvva^| av|dacc1cc^p|cca
sc,cc1cc^adaza.
A'|gca' qcaa' c^|va|sc, cast|ccca|pcasc^tcdc|^tag|adcycadac^adascspa|tassa
|a'acc^acc^|asda1sydapa^dadaa||as.S^a1ca|gc,a||'aga|a|aadadadc|tay| | ava|c^a
v|da sada^ta||a, cc^ l|acca^c|a ^cs c'v|da1cs da csa|tcdas 'as pa|tas da ^cast|ccca|pc.
Sc' a1csdapa^da|da|acacazay| csc|azcs, ct|za^dc'acc|c1^ava|tac|a|, 'ascada|asy'as
p|a|^ass' cpa|aca|a|da| ccc^a,pa|ascc |a'asca^sc|ypa|asa^ta|^csa^ ^cast|as| | ' ag| |a
tc|a,dc^da^cava1a^tacsa1css' c|acacazay' csc|azcs.A||ast||^g||^cast|cs1cv| 1| a^tcs
c'vda1csc1c1cva|^cscc^lca|za,ag|||dadyal|c|a^c|a.mcsc|v|da1csdac1cvv||p'a^a
1a^taa^^cast|ccca|pc, ' | 1ta^dccadavaz1s^cast|alc|1ada1cva|^cs, ^astaqcal|^a'
1a^ta^csc'v|da1csda' cqca|aa|1a^tasc1cs.
E' Ta 0^ 0^ Kc^gasc^apa|ta1cy| 1pc|ta^tada'tac|s1c.Estcasadca^| cs p||^c|
p| csda'Tacyasc^aaxp|as|^c| ^t|cadaastadcct|| ^a,a' t| a1pcqcacc^sttcyac^ap|ct|ca
pa|sc^a'a^ca1^adaacc1p|a^da|ypa|c|c||scasa^ca.|ap|ctcad|a||ada|Ta0^ 0^| Kc^g
^cs^acasa|^cava1a^tacc1c^ ^cs,a| | 1 ^a^dc|a||g|dazy|ata^s|^y^cspa|1|taap|a^da|
a1cva|^cs a^lc|1a' | c|ay ^atc|a|, cc^tcdc^cast|ccca|pc|^tag|adcast|cctc|a|ya^a|gt|
ca1a^ta.0aastalc|1a|al|a|a1cs^cast|a|a|ac|^cc^a| g|a^tcdc,cc1cpa|tasda|c^|va|sc
E'Ta0^ 0^| Kc^g ^csda|acpc|tc^daddasa|^csct|cs1| s1cs.
Actca|1a^taaxsta^1cc^csast|csdaTa|0^| S| ^a1ca|gc,a^tcdcsa| ' csa'p|| 1a|pasc
cc^s|sta a^ ap|a^da| y 1a1c|za| ' cs 1cv| 1 a^tcs axta|^cs. |a p|ct|cadatcdcs | cs 1cv
25
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
.
1| atcsasaccac|asaccccacc1c|alc|1ada|Ta|0^| . davazap|ad|da|alc|1a,a| |astc
da|t|aca|cpa|aa|dc1| | cda|Ta| 0^| asap|ada|act|||za|| aaa|g|aacadapcstc|a. E|t|a
ca|ccca| 0^ caa|g|asa| | a1atrabajo intero.
E| t|aca| c|ta|cas |cqca ^aca da|Ta| 0^| cad|sc|p||ac|cay |cqca |cd|stgcada
|aslc|1asaxta|asda|asa|tas1a|c|a|as.|aast|cctc|a|ta|apa|1|taqcaa|cca|pcsa1cava
cc1cc tcdc.mcap|ada||a pa|ta|ta|ada|Ta|0^ ascc1cc1 |a|a| ta||c|da |a cst|a
pa|adasccc|||a pa||a.
|acasapa|adc1| a|| aast|cctc|a|ta|ada|Ta0^as|a1adtacaa|gt|ca.Vcc^cs
astcdatasdaTa0^ datcdca| 1cdcca|acadap|apa|ac|aastat| pcda1ad|tac.Pc|
dasg|ac|a,|a 1ayc||adaa| | csap|adap||1a|c|aslc|1as 1s |a|gasyd|l|c||asdaastadsc|
p|a.Pa|a^aca||c,t|aaqcadad|ca|1cc^csa^csa|ap|ctcaya|acc||acc|,cca| cc|a
tcdapa|lacc|ca||alc|1aaxta|ay ^aca|qcasavaac a. |ag|acat|dadda t|a1pcqca
dadcaa| alc|1aaxta|a^acaqcaccl|accac|aa|t|aca|cta|csaadasccdadc.
|ap|cpa|vata|ada|Ta|0^| 0^| Kcg asqca sat|atada ca lc|1accc|sa,cc1pcas
tadat|aca1cv| 1 atcsqcasa|ap|taaccat|cd| |acc|cas.Apasa|dascc|avadad,cctaa
|aasacada|cs1cv| 1|atcsda|aslc|1as1s|a|gasda|Ta|0^| ydadcqcaas|apatt|vasa
ap|ada|p|da1ata, pc||cqca ^acapcsc|aa1p|ada|da 1ad|atca|t|aca|c|ta|c. da
vazqcaa| p|act|catasala1|||a||zacc| aasac|ada|Ta| 0^| 0^| Kcg, a|ap|ad|za|ada| as
lc|1as1s|a|gas|asc|ta|a|at|va1atalc||.
|ala|tadaaxpa||ac|aa1ad|tac|,|ctca|aacasdaddaap|ada|lc|1as1cy|a|gas
d|l|cc|ta1cc^asvacasa| accasca|t|aca|c|ta|c.Ea| Tac0c|at|vcascsaspactcsda|Ta|0^|
scasa^adcssapa|ada1ata,cc1c|a1ad|tac|aa|gt|casatada,|a1ad|tacap|ay
|a1ad tac|a1cv| 1 atc.
Meditacin energtica sentada
Eastat|pcda1ad|tac|,a| p|act|catasas|ataacapcsc|c1cda.
A| adcpta|astapcstc|a,lc|ta|acascccsc|ac|aysccccat|ac|s|d|s
t|aa|sacc|cs1cv| 1| atcsda|cca|pc. E| cc|at|vcp||cpa|daastap|ct|ca
ccs|staaap|ada|as||aca|ycccat|a||a1ataya|a|a|a|| cs|gacs
|ta|csy ct|as pa|tas aspac|l|casda| cca|pc. Estalasasacc1p|atacc |a
Sc|sa|ta||c|y|csSa| sSc| dcs0c|at|vcs.
E| s gc|ata pascasccacta|sa cc |a aa|g|av|ta|. Estcsa | cg|acc |as
1ad|tac casda |a0|c|taV| c|ccs1|cay|aFcsda|cs0 cca| a1atcs,
a|asqcasacapac|taa|a1atapa|aqcas|ataa|0^| , | cgaa|a, |ca|1a
caaaccat|cdaaa|g|aaspac|l|cc||a1adcTaT| a,|cd| |||a^ac|act|as
El
sonido pulonar |aas pa|a saa||as y lc|ta|aca||as y |o gca|da pa|a asa|| o a a| lctc|c.
Ada1s, |aaa|g|asa t|aslc|1a a c |va| 1s a|avadcda paz 1ata|,
aqc|| | c||cyla||c|dad|ta|apc|1ad|cdacp|ccascdapc||l|cac|. S| ccap|adaa| Ta 0^|
s| |aa||za|| gct pcda1ad|tac|satada, | asa|1sd|l|c||sat||a|0^| ycsa||a1 |ada
da|a1atapa|a|accga|,cccat|a|yd| || g ||aaa|g|a.
26
INTRODUCCION
El canal goberador El canal funcional
Q
~
Pai-Hui (coro rlla)
Glndula p1tmtaria (entrece o)

5
r
_
~
"'"'"Chl(<'"""de l "''"") - ( j~
Shan Chun
g
(timo)

} A
Centro del re juvenec uiento
c
Chung Wa (plexo solar, pncreas) |
j j -
----
| l
Kuan Yuan (palacio de los ovarios)
|
Jing Gong (palacio del semen)
0-
Yung Chuan K- 1

La ruta de la rbita Microcsmica
Meditacin energtica en pie
Yu Chen (bomba craneal)
Ta-Chui (C -7)
Shen Tao (frente al cen tro
cardiaco)
Chi Chung (centro de las
g
lndulas suprarrenales en
T
-11 pequea bomba)
Mg Men (
p
unto del h ga
do;
P
uerta
d
e la Vida)
Tan Ten
Chan
g
Chian
g
, coxis
(bom
o
a sacra
Hui Yi (perineo , puerta
de la vida y de la muerte)
E| ap|a^d|za|a da ' a 1adtac^ sa^tada lac||ta |a p|actca da |as
1adtac| c^as a^ p| a, cc1ca| 0^ Kc^g 0a1|sa da da||c E^ stas, sa
cc1p| 1a scava1a^ta |a a^a|g|a y sa ' a gc|a a t|avs da | a 0|o|ta
V| c|ccs1|ca.Ada1as,saap|a^daaa|csta||aast|cctc|ada| apcslc|aa|
^aa^dc|acc^|alca|zadag|avadad,da1a^a|aqcac^cqcadacc^acta
dcat a||aca^|azadcast|cctc|a|ya^a|gt|ca1a^ta.
d^avazqcapa|c| o| 1cs' aa'|^aac^a|^tag|ac|^da^cast|ap|cp|a
ast|cctc|a asta^dc a^ p|a, pcda1cs da| 1cv|1|a^tca asta axpa||a^c|a
da^t|cda|alc|1ada|Ta 0^| . |a1adtac|^a^p|aas|alc|1a1as|ap|
daylac|dadc1^a|astavta'aspactc|^ta|^cda|Ta|0^| . 0astcdcs | cs
g|a^das1aast|csdaTa| 0^| al||1a^qca 'a1ad|tac|^a^p| aasc^lactc|
dacs|vcpa|aa|ca^za|^|va|asda^ao|||dad1asa| avadcs.
27
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAJ CHI
Meditacin energtica en movi miento
E| Ta 0^| 0^| Kc^gpa|1|ta|^tag|a|| cap|a^ddca^|ap|ct|cada' a1ad|tac^sa^tada
ydapaycc^va|t| |' ca^1cv 1| a^tc.A dc1| ^a|' csp||^c| p csc|^tccsda|Ta0^| , pcd|ap||
ca||csg|adca'1a^taatcdcs |cs 1cv| 1| a^tcs dascv|dacct| d|a^a.Ya saa |ava^dc|csp|atcs,
a||ag'a^dca'|a|d|^ cca1 ^a^dcpc||aca' |a, sa 1cva|aspc^t^aa1a^taa^a|1c^|acc^a|
Tac.Estaas'aasa^c|ada|Ta 0^| 0^ Kc^g.
E^astacc|asap|asa^ta^a^p| 1a|'cga|' cslc^da1a^tcs,' a^ stc||ay| csp|| ^c p cscs
ccsda'Ta0^|0^ Kc^g.Sagc|da1a^tasa1cast|a^a' gc^csa|a|c c|csdaca|a^ta1a^tcsa^c|
' | cspa|calactvcsqcaaycda^aac|||' csca^t|csdaa^a|g|a, 'asa|t|cc|ac|c^asy| csta^dc^as.
0aspcsda' csa|a|cccs,ap|a^da|asa^t|a'0^pc|1ad|cdac^asa^c|||a1adtac|^a^a|g
tcaa^p|a.Pc|c| t 1c,' agca|a1cspascapascat|avsda|alc|1a0^ Kc^gda|Ta|0^| .
0adcqcaastalc|1asacc1pc^as|cdat|aca1cv| 1 a^tcslc|'asdadc1 ^a|,sc1a^ta
p|c^tcasta|' | c|apa|aap|a^da|aaxpa|1a^ta|yd| | g| |a| l'c| cda'0^ .
E| Ta|0^ asc^a|taya^| , a||gca'qcaa^' asda1slc|1asdaaxp|as|^a|tst|ca,'a| ^s
t|ccc|^ pa|sc^a| as | ^dspa^sac'apa|aa|ca^za|| cs ^| va| as1sa| avadcs. .a p|asa^ta cc|a
ta^adcslc^c|c^ascscas.|^t|cdcc| |a' csp||^c| pa^tasa^a| a|tada'Ta|0^| yaycda|aqc| a
^as| cp|actca^acc1p|a^da||csp||^c p| cscsccsyp|clc^dcsqca|a1ayc|ada' cs 1aas
t|cs daTa| 0^| sa ^aga^ a |ava|a|.|as pa|sc^as qca p|act|ca^ a| Ta| 0^| 0^| Kc^g cc^ c^
| ^st|cctc| 0| p| c1adcda'Tac0c|at|vcpcada^ csa|asta ||c|c cc1c c^ 1a^ca|.As| 1 s1c, |cs
astcda^tasdact|csast | csdaTa| 0^| |ca^cc^t|a|^dag|a^ct ' dad,yaqca' csp| ^c p| csp|a
sa^tadcssaap'|ca^atcdcs' csast | csdaTa|0^ .
0^avazqca^ayaap|a^ddc|alc|1a,pcd|pasa|a|cap|tc' c6, dc^dasap|asa^ta^d|la
|a^tasa^lcqcaspa|acc1a^za|c^ap|ct|cada^|va||^ta|1ad c.E^a||astcda|acc|asap|a
sa^ta^ | ^st|cccc^as data''adas pa|adc1 ^a|| cs ^|va|as 1sa'avadcsda'asd|st|^taslc|1as
da|Ta0^ .
28

Orgenes del Tai Chi Chi Kung:


Historia del Tai Chi y su
funcin en el Tao curativo
Orgenes del Tai Chi Chi Kung
|osdascco||1 a^tosa|qcao|gcos|aa
|zadosa^ |as c|t1as dcadas 1a^ sacado a
' a' cz1c't|p'asp|caoasda qca 'osa|a|ccos
ca|st^cosyda|asp||ac|^sap|actcaoa^ya
a^ t|a1pos ta^ |a1otos co1o | a 0 ^ast|a
01oc OO22 A.0. ). Esp|ooao|a qca a'Ta
01|sadasa||o'|a|aapa|t|da'aslo|1asa^t
gcasdaa|a|c|c|osdaTao| ^y01| Kc^gco1
o|^adas co^ | a c| |cc| ac ^ |^ta|^a da |a
a^a|g|ay' a|asp||ac|^yco^|asap||caco^as
1a|ca|asda|apoca.
|as 1|sto|as t|adc|o^a|as da' Ta 01
lca|o^asc|tas1cc1ota1podaspcsdaqca
astaa|tasad| a|aaco^oca|a1p|a1a^ta.E^
a' |as sa al|1a qca dc|a^ta a' s| g' o /|7, c^
a|1ta^o ''a1ado01a^gSa^Fa^g |ac|o 'as
a^sa^a^zas da| Ta| 01 a^ c^a sa||a da
sca^os. 0t|as va|s|o^as al|1a^ qca 01a^g
Sa^Fa^gc|aa' Ta01|a'oosa|va|c^apa|aa
a^t|a c^a sa|pa^ta y c^a g|c| | a. 0t|as |^ta|
p|atac|o^ass|tca^ 'os o|ga^as daastadsc
p|^aa^|ad ^ast|aTa^g6 B9O70.0. ).
Dczs |a tao|a 1s va|os1 ' saa ' a
qcad|caqcaa'Ta 01 lcac|aado po|01a^
wa^gT| ^g, a' ^ova^o | ala da| c'a^ la1||a|
01a^, da |a p|ov|^c|ada do^a^. Esta pa|so
^a|a a|a ga^a|a| da| a||cto da ' a 0 ^ast|a
V| ^g. 0ca^do sta cay a^ 1a^os da 'os
1a^c1cas a^ a' a^o 664, 01a^ sa |at | a
01a^||agoc 'a v ' | ada |ala1||a 01a^) a^ |a
p|ov ^c a da do^a^ y cs sc a^t|a^a1a^to
1 | ta| pa|a c|aa| c^a sa||a da 1ov1|a^tos
qcaa^sa^a'os1 a1o|osdascc|a^.0| c1os
1ov1| a^tossaoasaoa^a^a' ast'oda' Pc^o
Mo|o da| vac|^o Ta1p' o S1ao' | ^, co1o|^ado
co^ 'os 1ov 1 a^tos da' la1oso 1a^ca| da
ooxaoda'0a^a|a|011| 0ca^g.
A|gc^os |a'atos al|1a^ qca a^os das
pcs,c^tao|stavagaoc^do''a1ado01ca^Fa
vst 01a^||agoc y a^sa^ a| c|a^ 01a^ a
^co|po|a| 'os p|^cpos da| Tao co1o a' cso
da' l'c|oda| 01 y a'Y|^ yYa^g) a scs 1ov|
1a^tos, co^v|t|a^do a' ooxao da 'a la1||a
01a^ a^Ta| 01 01ca^, a| Hoxao Scp|a1oy
Aoso|cto. S^ a1oa|go, |a la1 ' a 01a^ dasa
p|caoaasta|a'atoyal|1a qca01ca^Fas|1
29
p|a1a^taa|a c^ a' c1^oda 0^a^ wa^gT ^g.
E'c' a^al|1aqca| osp||1a|osasc|tosdasc
a^tapasadoda1cast|a^qcacca^do'c|a'as
lo|1asdaTa|0^ ast||o0^a^yaastacala1||a
||zadoco^'aA|qc|1a|^ta|^atao|sta.Ta1c|^
astc'a|oqca|asda1slo|1asdaTa|0^ sa
da||va|o^posta||o|1a^tada|ast||o0^a^.
Chang San-Feng, el legendario creador del Tai Chi.
dastap||^c|posdaastas|g|o,a|Ta 0^
a|ac^ap|ct|casac|ataqcasat|a^s1t|ac^|
ca1a^taaos1| a1c|osda' aca||adaast|cc
tc|ala1'|a|y a d|scpc'os'aa'as. E' a^t|a^a
1a^to a^ a|tas 1a|c|a|as a|a c^a a1p|asa
1cy costosa. 0o^ l|acca^ca, |os 1aast|os
co^sc1ados ax|ga^ pagos axo|c|ta^tas a^
30
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAJ CHI
| ^gotas da o|o, d ^a|o o sa|vcos. 0asda a'
pc^todav|sta1o|a|,astos1aast|ospada^a
scs dscpc|os c^a |aa|tad y c^a ocad|a^c|a
acso|ctas.Ada1s,a'a^t|a^a1a^to|aqca||a
1cc^osa^osdap|ctcaco^sta^ta.
A|ac1a^ta|a'csoy'ad|spo^|c|' |dadda
'asa|1asdalcago,castodas|asa|tas1a|
ca'as co1a^za|o^ a dac||^a| |pda1a^ta.
0ado qca a| do1| ^ o da astat|po da a|1as
axga1cypocoa^t|a^a1|a^toyp|ct|ca1a^
ta^ ^gc^ad|scp|^a,|aspa|so^asqcaap|a^
d|a|o^acsa|'astcv|a|o^c^aavda^tava^ta|a
soc|a aqca|'as qca sa ^aca^ a^t|a^ado a|
dca1a^taa^a|tas1a|c|a'as.
Po|asta|az^, a'pa^o|a1a pa|aastas
d|sc|p'|^as a p|^cp|os da s g' o ^o a|a 1cy
a|a^tado|.A|a^l|a^ta|a'^ac^odaqcasca|ta
pod|avo'va|saocso'ato, a'gc^osda'osva|os
1aast|osco1a^za|o^a a^sa^a|ac|a|ta1a^
taacca|qc|a|aqcapcd|asapaga|'as.0ca^do
a^a'a^o 9 2a| a^t|gco |1pa||o c^|^ocay
a^ a| caosy a' axpa||1a^toda c^a |apcc||ca
da1oc|t|ca cc| 1 ^ co^ ' a v|cto|a da 'os
co1c^|stas a^ 949, |as a|tas 1a|ca|as co
1a^za|o^ c^a atapa dat|a^s c|^, a^ 'a qca
da|a|o^ da sa| c^ a|ta c'co 1o|tla|o pa|a
co^va|t|sa a^ c^a p|ct|ca dalo1a^to da |a
sa' cdy' a|o^gav|dad.
E^'asc|t|1asccat|odcadasa'Ta| 0^|
sa^aco^va|tdoa^c^ssta1adasa|cd1cy
popc| a| a^t|a ' os ^ac ta^tas da 0^ ^a.
Dca^asvsta^ asa pa|so cca| qc| a|a da 'as
co1c^| dadas c^^as a^a| axt|a^|a|o, pcada^
va|g|cpos ^c1a|osos da pa|so^as datodas
|as adadas qca p|act|ca^ asta d sc p' ^a a^
|cga|asaca|tosdc|a^ta'asp| 1a|as^o|asda
' a1a^a^a.|alasc^ac^po|a| Ta|0^ sa^a
axta^d|do a 'as co1c^dadas ^o c^ ^as da
todoa| 1c^do.A^tasda |a Sagc^da 0ca||a
Vc^d a' , |as a|tas 1a|ca'as ast|cas a|a^
cas| tota'1a^ta dasco^oc|das a^ |osEstados
1 - ORIGENES DEL TAi CH! CH! KUNG: HISTORIA DEL TAi CH! Y SU FUNCION EN EL TAO CURATIVO
d| dcs. S| a1ca|gc, dc|ata |a gca||a da|
Paclcc, ' cs sc'dadcs astadcc|dasas qca
|ag|asaca a sc pat||a cctaca ^ stc||as
aca|ca da |as axt|ac|d| a||as ^ac|||dadas da
a' gccscc1cat|atas|apcasas.
0c|ata ' acccpac| da1ap, 1cc^cs
sc'dadcsastadcc|dasascc1aza|caastc
d|a|1cdc,1|c|tsc,Ka|atayct|asa|tas1a|c|a
|as c|ata'as. Pcccdaspcs da |a 0ca||a da
0c|aa,|asa|tas1a|c|a|asdaasapa|scc1a
za|cta1c|asa|cccc|dasa0cc|data.
0c|ata| csp|| 1a|csa^csda|adcada
da | cs 6O y 1ad|adcs da ' cs 7O, |as lc|1as
p|adc1|atasda|asa|tas 1a|c|a|as qca sa
p|act|caca a ' cs Estadcs d| dcs y a
Ec|cpaa|aa| 1cdc, a' Ka|ata, a| A|s|dcy a'
TaaKWc 0c.E' Ta|0^| cc1azasa|ccc
c| dcat|a a| pcc| | ccala'asda ' csa^cs6O.
0asdaatccas^acct cadcd|lcd|dcsa
y sa ^a ccva|t dca ca da |as lc|1as da
a|a|c|c|ccc1sadaptcsatcdca| 1cdc.
"Cepillo de rodilla y paso giratorio" - Tai Chi al estilo de la
familia Chen, realizado por Chen Fa-Kor (1887-1955),
descendiente del fundador.
|a p|ctca da| Ta| 0^| pcpc|a|zada
dc|ata a| p|asata s|g|c ^a |'agadc ^asta
cast|csd|asat|avsdat|ast|ad|c|casla1|
' a|asp|c|pa|as.|ap|| 1a|aasa|ast||cda|a
la1|| a 0^a, dasc|tc ' aas a|||ca, a' cca'
cc1ca tccasdalca|zascavasyaxp|cs|
vas.|asagcdaasa'ast|'cda'ala1| ' |aYag,
da||vadcda| ast | c0^aaa|s| g' c/| /yqca
pcsaa c||t1cscava y cl'c| cclc|1a. |a
ta|ca|aasa' ast||cda 'ala1|| awc, da||vadc
da|aslc|1as0^ayYagta1caa| s g| c
/| /, ccscssct|'as1cv| 1atcsa|tcc'a|as.
"Cepillo de rodilla y paso giratorio" - Tai Chi al estilo
de la familia Yang, por Yang Chen-Fu (1883-1936).
dast|cla1|' |a|c'ac|a,acqca1acs
cccc dc, as a' Ta| 0^| ast| ' cSc, qca as c
s|sta1ac|aadcap||c| p csda's| g' c/| /pc|a'
g|a ccxaadc|daast||c ta|cSc |cTag,
a|cca| cc1c|aa' a1atcsdads g1 0^cay
PaKca0^agdat|cda 'a saccacada'Ta|
0^| . 0t|cssta1ala1 | | a|pccccccc dcasa'
Ta| 0^| ast| ' cdac,da||vadcda' ast|c0^aa
a| s| g' cpasadcy qca saca|acta|za pc| scs
1cv| 1 atcsc||cc'a|as 1cycc|tcsa t| ca
dcs.Et|act|aslc|1aspcda1cs1ac ca|a|
Ta 0^ ast| | cFc y a| ast||c 0^a Pag ||g,
a1ccs c|aadcs a a' p|asata s g| c. Estcs
ast||cs sa ' |a1acc1c|adcs`pc|qca a sc
lc|1a da |aa||za|| cs 1cv 1 atcs cc|pc|a
a| sacc|y|aaxp|as|da' cst|asast|'csla1
| a|as1s| 1pc|tatas.
Ta1c| ax|sta ct|cs ast | cs cla1||a
31
"Cepillo de rodilla y paso giratorio" - Tai Chi al estilo de
la familia Wu, creado por Wu Chien-Chuan (1870-1949).
|as. 0a a' gc^cs da a| ' cs sa al|1a qca lca|c^
c|aadcs a^ | cs ta1p'cs y 1c^asta||cs ^aca
s g' cs 1|a^t|as ct|cs sc|g|a|c^ a^ a' s g' c//.
E^t|aa| ' cssaa^cca^t|a^a' Kca^gP ^Ta0^ ,
a|wcTa^gTa|0^| , a'ast|cva|^t|ccat|cdaYa^g
ya'0^a^gVa^0^|^gastac't|1casc^ava||a
c|^ac|av|adada|ast ' cda'ala1| ' aYa^g).
Tai Chi Chi Kung 1: l a forma de los
trece movimientos
|alc|1aqcasaastcd|aa^astacc|aas
' ada ' cs t|aca 1cv| 1 a^tcs y qca | ' a1a1cs
Ta|0^|0^ Kc^g |.Sac|aaqcalcac|aadapc|
|ala1 | | a0^a^.E^a| s|g|c/| /lca1cd|l|cada
pc|' ala1 | aYa^gy scl|| ^c1a|csast|a^s
lc|1acc^as^asta'|aga|a^cast|csdas.
A pasa|da ' cs 1c|t|p|as ast||cs yva|a
c| c^as,|csp|| ^c p cscs|ccsdatcdas'aslc|
1asdaTa|0^| sc^asa^ca|1a^ta| cs1| s1cs.
32
. 0c^ca^t|a||a1a^taya'0^ .
2. Ma|a|a|saa^1cv 1| a^tc1| a^t|assa
d st ^gca|ap'a^|tcdYa^g)da' vac|c
Y| ^).
8. Va^ta^a|a' cca|pca^|a|zadca^ a'
LA ESTRUCTURA ITERA DEL TAi CH!
sca'cya' ca^t|cdag|avadada^c^
^| va| ca| c.
4. Va^ta^a| 'a ast|cctc|a saaa||^aa
dacc^ 'aslca|zasda' 0a|cyda |a
T a||a y t|a^s1| t| | sta c' t 1a a
t|avs da d|c^a ast|cctc|a ^aca c^
pc^tcdadasca|gac^|cc.
5. Pa|1|t|qca a| 0^| c||cc'a y 1cava
| cs 1cscc' cs, |cs ^cascs y |cs ta^
dc^as a^ lc|1a |a^ta y ccc|d|^ada
s| ^| ' ava|^asta' csaxt|a1cs 'as' | 1
tacc^asl|s|casda|cca|pc,y1cva|
sa scava y cc^t|^ca1a^ta cc^ c^a
|^tag|ac|^cc|pc|a'acsc'cta.
.aast|cctc|ada|ast||cda| cst|aca1cv|
1| a^tcsas1cys 1p' a, pa|ccc^ta^a' aasa^
c|a da' Ta| 0^|. Esta lc|1a as 'c sclc|a^ta
1a^tacc1pactacc1cpa|apcda|p|actca|'a
a^c^aspac|cccad|adcdac^1at|cy1ad| c
da|adc.E|Ta|0^ 0^ Kc^gsad| | ga^ac a| cs
ccat|cpc^tcsca|d ^a' as, cc1a^za^dccc^ a|
^c|ta y 1cv ^dcsa da da|ac^a a zqca|da,
a1paza^dccc^ ' a 1a^c|zqc|a|day v|cava|
sa,dazqca|daada|ac^acc1a^za^dccc^|a
1a^c da|ac^a. 0c1c 'as lc|1as da| ' adc
da|ac^cyda' 'adczqc|a|dcsc^cc^sacct|vas,
as pcs|c'a p|c|c^ga| ' a p|ct|ca da| Ta| 0^|
ta^tccc1csa dasaa. S| ^ay| 1tac|c^as da
t| a1pcsa pcada^ p|actca| s| 1p' a1a^ta ' cs
t|aca1cv 1| a^tcsa^c^asc'ad| |acc|^.
|aspa|sc^asqcap|act|ca^a' Ta|0^ a^
'as ccdadas, cc^ l|acca^ca sa dasa^|1a^
pc|' a^acas|daddaa^cc^t|a|c^aspac|cp|
vadcy axta^scpa|a|aa||za||aslc|1as1s
|a|gas,ccyap|ct|caadaccadapcada|aqca|||
c^ascpa|l|c|a daa^t|a 2O y 8O 1at|cs cca
d|adcs. 0c^ l|acca^c|a, astas lc|1as t|a^a^
ta^tcs1cv 1| a^tcsqcaas^acasa|ca1p|aa|
va|^ta 1 ^ctcs c 1s pa|a cc1p'ata||as. |a
lc|1ada |cst|aca 1c-|1 a^tcsasa' ssta1a
pa|lactcpa|a cca|qca|a qcadasaa p|act|ca|
1 - ORIGENES DEL TAI CH! CH! KUNG: HISTORIA DEL TA! CH! Y SU FUNCION EN EL TAO CURATIVO
astad| sc p| | ^acc^|as| | 1|tacc^asdat|a1pcy
aspac|cqca |av dac|ca^a^cs 1pc^a.
EI Wu Chi
Sagc^ ' accs1cgc^|atacsta, a^tas da
|ac|aac^da'c^|va|sc1a^|lastadcax|stac^
astadcda vac|ctcta| . E^ asa astadcp| 1c|
d| a| , ^ada sa 1cva. E| cc^captc |a'at|vcda'
ta1pc^cta^aap||cac|^a^asaastadcp||
1c|d|a',yaqca^c^aca^adacc^qccc1
pa|a|'c.Tcdca|ac^vacc.
El crculo vaco simboliza el Wu Chi,
el estado de abertura pura.
|cs a^t gccs tacstas ' ad a|c^ a' ^c1
c|a dawc 0^ . wc sg^l|caacsa^c a, ^aga
c|^, ^ada..as|aca0^ , s| c|a^sap|c^c^c|a
a^ aspa^c| da ' a 1s1a 1a^a|a qca' apa'a
c|a qca das|g^a a | a lca|za v|ta|, t|a^a a^
c^ ^cc^s g^|l|cadctcta| 1a^tad|la|a^ta.Esta
s||aca s g^|l|ca'c 1sa|tc cacsc|ctc, pc|
'cqcawc 0^| s|g^lca'a ^adaacsc'cta.
Tai Chi : Yi n y Yang primordiales
E' wc 0^| sa 1cv g|ac|as a a| gc^
1pc| scdascc^ccdcya' | cc1a^za'p|| 1a|
1c1a^tcda'ac|aac^.Esta p| 1a|| 1pc| sc
sa1a^lastcc1c0^| at|avsda'apc|a|dad
p|| 1c|d|a| daY|^ yYa^g, ^agat|vcy pcs|t vc.
|a| ^ta|acc|^da'Y| ^ya|Ya^gas'aaxp|as|^
asa^c|a| da|wc 0^ . .cs tac|stas | ' a1a|c^ a
asta p|ccasc Ta| 0^| c scp|a1c acsc|ctc.
|cs1c't|p|asla^1a^csda'c^va|scv|s c|aa
^v|sc|a sc^ a| |asc'tadc da ' a |^ta|acc|^
a^t|aa|Y ^ya'Ya^g.
El diagrama del Tai Chi.
El Chi : origen de todo movimiento
E' 0^ clca|zavta' as|acasadatcdas
|asp|ct|castac|stas da' 1| s1c1cdcqca 'a
a'act|c|dadasa'lc^da1a^tcda'ac|v|' |zac|^
1cda|^a. S| ^ a|'a, p|ctca1a^ta cca| qc| a|
aspactcda ' av|da1cda|^asadata^d||a.0a
|gca| lc|1a, s ^ a| 0^, ^cast|a v|da casa|a
ac|cpta1a^ta.
E'0^|pcadasa|dal ^|dccc1cc ca|act|
cdad, lca|za vta|, vta'|dad c s|1p|a1a^ta
33
aa|g|a.Estcdasastasccsasy|gcadaa'|as
axc|cs|va1ata.Ascc1c|aa|act|c|dad,atcda
scp|clcd|dadyvastadad,sgcas|adcc1|s
ta||cpa|a|csc|at|l|ccs,a|0^|saaccat|a1s
a||datcdacc1p|asta'actca|.
0aacca|dccc|csat|gccstac|stas,a|
0^| astaa' a| |aqca|asp|a1cs,acqcac
ass| ccx|gac| | gccda |csgasasqca
cc1pca |a at1sla|a. E| 0^| sa accat|a
ta1oa | csa| 1atcs qca cc1a1cs, ac
qcacass|ccavta1|a,1| a|a|c^| d|atc
daca|occqcapcadaas' a|saqc1|ca1ata.
E| 0^ saaosc|oa a | csa| 1atcs 1ad|ata
| alctcstas|s, acqca cas ' a 'cz da| sc'
| gccda| cst|pcsda|aycsdatactao|aspc|
|cs1cda|csapa|atcssasc|as.
E| 0^|as|aasac|ada' csa' | 1atcsqca
ccsc1| 1csy da|a |aqca|asp|a1cs,asa|
ct||ata|aa|da|cca|pc.A||asp|a|ya| 1a
ta|cs, | |ava1cs a| 0^| a| |ta||c|da cast|c
cca|pc.S|a|0^| c^ao||av da.
Los ci nco elementos o fases
|a|ta|accda|Yya| Yagsaaxp|a
saat|avsdac| cclasasoscasdacc1pc|
ta1| atc aa|gtcc, cccc| das cc1c | cs
0| ccE| a1atcs.stcs cs| csa |ala|aa
| cs a| a1atcs l|s|ccs qca acct|a1cs a
tcdaspa|tas,s| cta1o|a |asc cclc|1as
aqcaa| 0^|saaxp|asaas|1| s1caa|c
va|sc. |ap||1a|alasa asaa|g|aa|apcsc,
aa|g|aacastadcdaqc| atcdycccat|a
c| axt|a1as. Esta lasa sa | | a1a Agca pc|
qca asta a' a1atc, s| csa |c ag|ta, at|a
atc|a|1ata a c astadcda qc| atcd axt|a
1a. |a sagcdalasa as ca avc' cc| da 'a
p| 1a|a, s| |a aa|g|a ast axt|a1ada1ata
|1v|| y cccat|ada, at|a a act|v|dad a
c1c1atcdadc,a' |gca|qcaa| wc0^|.Esta
34
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
lasaas' ada|aaxpas da' aaa|g|aysa
|'a1a Vada|a pc|qca ' cs |oc|as at|a a
actv|dad a p||1ava|a daspcs da c 'a|gc
pa||cdcdadascasc|va|a'.|aaxp|csda
act|v|dad da asta lasa c dc|a da1as|adc,
pcas p|ctc sa astao||za a c pa||cdc da
Primavera,
Madera,
Hgado
Inviero,
Agua,
Rones
Verano,
Fuego,
Corazn
Los Cinco Elementos
Verarullo de
| oa|ac cct| ca da aa|ga. Esta ta|ca|a
lasasa' |a1acagcpc|qcad| c^ca|a1atcas
capazda1ataa|ca|tc|d|cada| oa|ac|
da aa|ga dc|ata c pa||cdc p|c|cgadc.
0cadcasta | oa|ac| da aa|ga da| lcagc
cc1|aza a dac'| a|, da c||ga a ' a cca|ta
lasa, |ada |acct|acc| da ' aaa|ga.Esta
lasasa||a1a Vata|,pc|qcaastaa|a1atcas
ca lc|1a da aa|g|a 1cy cccat|ada. |a
qc| talasa da | a aa|g|a as |a da| aqc| | o|| c
cat|a'y' aa|1cada|asct|asccat|clasas.
Estalasa la| sa ' |a1aTa||a pc|qca aa| | a
saapcyatcdcs|csda1sa' a1atcs.
E'Y /Yagas|a|azya|t|cccdatcda
|ac|aac|,' csc cca' a1atcssc'as|a1as
I - ORIGENES DEL TA! CH! CHI KUNG: HISTORIA DEL TAi CH! Y SU FUNCION EN EL TAO CURATIVO
qca scpc|ta^ a 'as ^c|as, l| c|as y l|ctcs da|
c^|va|sc.E' |asc|tadcda|asc|^cclasasda' a
a^a|gaas ' a1a^|lastac|^y |aact|v|dad da'
sc|,|a' c^a, 'asast|a'|as,' csp'a^atasytcda|a
vdada|aT|a||a.
Esta v|s|^ da |a ccs1cgc^a tac|sta
pcd| pa|aca| acst|acta y s 1p| sta, pa|c 'a
ca^c|a 1cda|^a ^a '|agadcasa^ca|1a^ta a
'as 1|s1as cc^c| cs| c^as cc^ |aspactc a |a
c|aac|^.Tcda1ata||ada' c^va|scsacc1pc
^adapa|t|cc|asat1cas.|cstc1cs, cc^s
da|adcsa^t|gca1a^tacc1c|aspa|t|cc'asda
1ata||a1spaqca^asa ^dv|s|c'as,sacc1
pc^a^ascvazdapa|t|cc|asyc^dassccat
1 caspcastasa^1cv 1|a^tcpc|'apc'a||dad
pcs|tva y ^agatva.As| 1 s1c, ' cs c|a^tlccs
^a^ dasa||c| ' adca' cc^captcda ' aaxp|cs|^
c||g|^a' da a^a|g|a, qca a| | cs ''a1a^ a| 6g
6a^g c0|a^ Exp|cs|^.
|cs tac|stas cc^s da|a^ a' c^|va|sc
cc1cc^vastccca^cdaa^a|ga|^ta|actca^
ta, 1pc|sada pc| |a ^ta|acc^ lc^da1a^ta'
da'Y|^ ya| Ya^g. |cs sa|as ^c1a^cs sc1cs
c^ada|as1a^lastac|c^as1scc1p'a|asda
ta'^ta|acc|^.
E' c^va|sc, cc^s da|adc cc1c c^a
1a^|lastac|^ da | cs 0 ^cc E' a1a^tcs, as
actcscsta^tac|a. Tcdcs ' cs sa|as v|vcs |^ta
|actca^ cc^sta^ta1a^ta cc^ tcdcs ' cs a|a
1a^tcsda|ac|aac^pc|1ad|cda' aa| 1a^
tac|^,|a|asp|ac|^,' apa|capc|^dasa^sa
c c^asysa^t1|a^tcsypc|a'pa^sa1a^tc.
De dnde se deriva nuestra
fuerza vital ?
Sagc^| cstac|stas,' alca^tacscada' a
a^a|g|a^c1a^ap|cv|a^ada^cast|cspad|as.
|a a^a|g|aY ^ da | a 1ad|a cc^ta^da a^ a|
vc|cy|aa^a|g|aYa^gda' pad|aaxsta^taa^
a| aspa|1atczcda p|cpc|c|c^a^ 'as c^ spas
^| c|a|as qca a^c|a^da^ a' lcagc da ' a v da.
Esta a^a|g|a da ^cast|cs pad|as sa | | a1a
a^a|g|a| ^^atac0^| 0|| g| ^a| .
d^asagc^dalca^tada0^| as' a|ad|a
c^ p|ccada^ta da 'as ast|a|'as a^lc|1ada
' cz, c^das a| act|c1ag^tcas y v|c|acc^as
sccs^|cas. |asast|a'|as1s| 1pc|ta^tasa^
astap|ccascsc^a'sc',|aEst|a''aPc|a|y|as
qcalc|1a^' acc^sta|ac^da' a0saVayc|.
Pa|a sccsst||, |cs ^c1a^cs dapa^da
1cs pa|t|cc' a|1a^ta da' 0^| ||ad|adcpc|'as
ast|a' |asy' csp|a^atasat|avsda'aspac|c.E|
a| |aqca|asp||a1csastca|gadcdaa^a|g|a
cs1ca a^ lc|1a da pa|t|cc|as axt|a1ada
1a^tapaqca^asdapc'vccs1|cc,lc|1adc
pc| |as dccs da ast|a|'as, p|a^atas y asta|c|
das qca asta' ' a|c^. ||agacc^t|^ca1a^ta a |a
T|a||ayasc^a|a1a^tcasa^ca'da|sca| c.
|as p'a^tas sc^ ' cs c^ ccs c|ga^|s1cs
vvcsqcapcada^t|a^slc|1a|d |acta1a^ta|a
' cza^^ct||a^tas.|cs^c1a^csacsc|ca1cs| a
a^a|ga ' c1^|cada 1a^a|a | ^d| |acta a' cc^
sc1| |vagata'as c' aca|^ada ct|cs a^| 1a|as
qcasaa' 1a^ta^dap'a^tas.
|a | ^ta|acc|^da'a 'cz, a' pc|vccs1|
ccda|sca| c,a' a||aya|agca,lc|1a| acasada
35
'alctcs|^tas|sda|asp'a^tas.Tcda' avdada|a
t|a||adapa^dad |acta c ^d |acta1a^tada |a
vdavagata| . |a g|a^ 1ayc||a da ' cs c|ga^|s
1cssaa| 1a^tad |acta1a^tada'asp'a^tasy
c^apaqca^a1 ^c||asaa' | 1a^tadactcsa^
1a'as^a|c|vc|cs.
w- Mediante la prctica
del Tao es posible
acumular una gran
cantidad de Chi en
el Tan Tien inferior.
Esta presin del Chi
atrae ms fuerza vital
(Chi) del universo
que nos rodea.
E| 0^ as ' a vda y ' a acc^da^ca da
a^a|g|a 1p'caacc^da^cadavda.S|^cast|c
sc1| ^st|cda a^a|g|a as ca|c dacdc a c^a
a^la|1adadcaaxcascsa1ccc^a'as,^cast|a
vta|dad y^cast|a 1ctvac^d s1 ^cya^.|a
vda da|a da sa| c^a axpa|a^c|a ag|adac|a,
^cssa^t|1csdascc^actadcsda' a1ca^ta,da
' asccadad y da ^csct|cs 1 s1cs. Pc| asta
|az^, pa|a | cs tac|stas as 1cy 1pc|ta^ta
cc'tva|y 1a^ta^a|c^ ^va| a|avadcdaa^a|
g|aal ^dalc|ta'aca|^cast|ac^|^cc^a| c^|
va|scycc^^csct|cs1 s1cs.
E' cc|atvc p| ^c pa' da ' a p|ct|ca da'
Taccc^s|sta a^ '|aga| a c^ astadcda c^|^
cc1p|ata cc^ |a lca^ta da' c^|va|scTcda 'a
v|da p|ccada | ^cc^sca^ta1a^ta da' wc 0^| .
36
LA ESTRUCTUR ITERA DEL TAi CHl
|a p|ct|ca da' Tac ^cs pa|1ta |cg|a| |a |^
1c|ta'|dad y |atc|^a|cc^sca^ta1a^taa|wc
0^ pa|ad| sc|va|^csa^|ac^|dad.|cstac|stas
apcya^ act|va1a^ta cca' qc| a| act|v|dad c
pc^tcdavsta qca aycda alc|ta'aca|^cast|a
c^ ^cc^a| c^|va|sc.
|alc|1a1sd |actada1a^ta^a|^cas
t|cs|azcscc^tcda|ac|aac^cc^s| staa^cc|
t va||aa^a|g|aqcaas' acasadatcda|av da.
E' Ta 0^ dasa1pa^ac^alc^c ^p|| 1c|d|a|
a^a| Tac|s1c,pcasasc^ada|aslc|1as1as
alc|a^tas y sa^c'|as da cc|tva| a| 0| y da
axpa|1a^ta|^cast|csp|cp|csc||ga^asa^a|
gtccs.|ap|ctcap|ac|sada|aspcstc|asda|
Ta| 0^| ac|ay a| | 1| ^a| cs ccqcacs a^a|gt|
ccsda^cast|csca^a|asdaa^a|g|a,|cs1cv
1a^tcs |a^tcs y scavas da^ a|ast|c|dad a
ascs ca^a'asy ' cs 1a^ta^a^lca|tasyl|ax|
c|as, ' cs 1cv| 1 a^tcs ||t1|ccs da ' cs 1cscc
' cs, |a cc|c1^a va|tac|a| y |as a|t|cc|ac|c^as
| 1pc|sa^' aa^a|g|aatcdca| cca|pc.Pc|tcdc
astc,a| Ta|0^ asc^a|a|c|c cqca^csda1as
a^a|g|a da |a qca cc^sc1a, ac|a^dc qca
daspcs da c^asas ^ ^cs s|^ta1cs |a|a|a
dcsylc|ta' ac dcs.
El Tai Chi : parte vital del sistema
del Tao Curativo
Ac^qcaa| Ta|0| as| dcp|act|cadcpc|
p|cla^csdc|a^tas g| cs, sc| 1pc|ta^c|ayp|c
lc^d|dad s' c sa pcada ap|aca| p|a^a1a^ta
da^t|cda' cc^taxtcga^a|a|da|ap|act|cada|
Tac|s1c|cstac|stasa^t|gccsycc^ta1pc|a
^acs p|actcaca^ y p|actca^ a|Ta| 0 cc1c
pa|ta da c^ p|cg|a1a g' cca| pa|acc|tva| y
dasa||c|'a| scs cca|pcs l|scc, a^a|gt|cc y
asp ||tca' . Escs t|as cca|pcs cc||aspc^da^ a
' cs T|as Tasc|cs da Sa^ 6ac. 0^| ^g c 1| ^g
a^a|g|a c asa^c|a saxca'), 0^| a| a| a^tc
1 ORIGENES DEL TAi CH! CH! KUNG: HISTORIA DEL TAi CH! Y SU FUNCION EN EL TAO CURATIVO
~.~.
ta|c, aa|g|a csca da 'a lca|za vta') y
S^aasp||tc cccscaca).Tcdas'asdsc
p' as tacstas sa cccat|a a a' lc|ta'ac
1atcdaastcst|asaspactcs.
mc^ay gcad sc p' aqcacc'tva' cs
T|asTasc|cs cc gca' lass y alactvdad.
Pc| asta |az, 'a 1ayc||a da ' cs adaptcs
sa| cscsa cacc1cactag|a'dap|c
tcaspa|aa' 1ata|' csT|asTasc|csylc|ta'a
ca|ydasa||c''a|' csT|as0ca|pcs.
0c1capcta1csa'at|cdccc,aa'
ssta1ada'Tac0c|atvcp|actca1cscacc1
c acdatccassatadas,dapaya1cv
1atcqcasacc1p'a1ata at|as|yc|aa
cacasas'dapa|adc1a|'asa|tas ta|as.
La Orbita Mi crocsmica
Vcc^as pa|scas ^a p|actcadc d '
gata1ata a'Ta 0^ dc|ataa^cs, pa|cc
t aacadaac'a|adac1csasataa' 0^ .
dcda' cs|aqc stcsda' at|aa1atcava
zadc da 'as a|tas 1a|ca'asas sa| capaz da
pa|cc| ' a tac da' cpcata atas da
^aca| cca'qc a| 1cv 1 atc. S c pcda1cs
sat| cast|a p|cpa aa|ga, sa| 1pcsc'a
qca s ta1cs ' a da ct|a pa|sca y 1cc^c
1acsa'0^ qcaactva' cspasa1atcsda'
cpcata atas da qca sa 1alasta a
lc|1adaacc.
Pc|a' ' c,a'p| 1a|pasca' ap|ctcada'
Ta 0^ 0^ Kcgccsstaacccca|' alca|
zaqcaa1acast|csa|yap|ada|asat|
!d, ad | g |' aya^aca|'ac|cc'a|at|avsda' a
0|ctaV c|ccs1 ca.
|a1adtacda'a0|ctaVc|ccs1 ca
as ' a casa da tcdas 'as p|ctcas da' Tac
0c|atvc. 0c^a|cta ascast|cp|cpa'c |
cc tcaa|gtcc, pcas a' 1ata a ' cs da1s
caa'asda'cca|pc.A'ac||'a0|ctaya' 1 a|
c' cqcacsasc|ctaaa|gtca,sa' ca|a1s
0^,qca|avta'zaa' atcta'dadda'cca|pc.Pc|
1adcdaastap|ctca, ap|ada1cs a |acc
cca|c1csasata a' 0^ ccadc'c ^aca
1cs c|cc'a| pc| a' Va| d ac 0cca|adc|
qcava da 'a pa|ta ca|a da ' aaspa'da ^aca
a||ca) y pc| a' Va| d ac cc ca' c da ' a
0ccapc qcacc||a pc|a'l|atada' cca|
pcdaa||ca^acaaca| c).
0cadcsc1cscapacasdasat|a' 0^
c |cc'adcpc|cast|ccca|pc,pcda1cssaca|
s capcstc|a daTa 0^ asast|cctc|a'1ata
cc||acta, ccsa|vadc s pa|1ta c 1p da a'
l'c|cdaaa|gaaa' c|gas1c. Es 1slc'
ap|ada|' cslcda1atcsda'ac|cc'acda'
0^ dc|ata 'a 1adtac satada, a 'aqca
ccsd st|aaa'^ac^cdataa|qca1cva|cs
cdap|asta|ataca' csc atcsdadata''as
lc|1a'as da' Ta 0^. 0cadc cs la1'a|za
1cscc 'asasacqcap|cdcca' ac|cc'a
cda' 0^, pcd|a1cscc1aza|a tag|a|'a
lc'1ataa' cs1cv 1 atcsda'Ta0^ .
La Sonrisa Interior y l os Seis
Sonidos Curativos
E'ap|ctcada'Taccc|atvc,a' p|cca
scdasat| cast|cp|cpc0^ sadapc|apc|
1ad c da 'a Sc|sa | ta| c| y da ' cs Sa s
Sc dcs0c|atvcs.
.a 1adtacda 'aSc|sa'ta|c|cs
pa|1ta cc1cca|cs cc cast|cs |gacs.
Pc| 1ad cda a''a cs pca1cs a cctactc
cc a' Ycscpa| c|y d | g 1cs cacccaca
a1c|csa y ag|adacdaa 'as dla|atas pa|tas
dacast|ccca|pc.Tcdcs ^a1csaxpa|1ata
dcstcaccasa 'as qca cssat 1cscc1c
axt|a^cs a c cavc atc|c, pc| a|a1p' c,
ccadcvsta1cs c pa|s axt|a|a|cy dascc
cca1csa' d c1a. S a1ca|gc, ca sc|sa
37
cc1c|ca actc1t|ca1ata a |cs da1s qca
cast|as|tac|cassca1|stcsas.Pc|a| ' c,|a
sc||sa as ca lc|1a da |agca|a a1|gac'a
qca csa1cs a ' a p|ct|ca da| tac|s1cpa|a
cc1c|ca|cscs|cccct|aspa|scas,s| c
ta1c|cccast|csp|cp|cs|gacsv|ta|asy
cc|asda1s pa|tasdacast|ccca|pc.
|a p|ct|ca da |cs Sa| s Sc| dcs 0c|a
t|vcsasc1tcdcpa|aa|1c|za|yaqc| | | c|a|
' aaa|g|ada|cs|gacsv|ta|aspc|1ad|cda
1cv| 1| atcs, pcstc|as y sc|dcs. Pc| qc
cc1c|ca|cs cc ' cs |gacs v|ta|as7 E |a
p|ct|cada|tac|s1csaal||1aqcata|as|ga
cs sc |aspa|tasda|cca|pcqca acsc|ca,
p|ccasaya|1acaaa|0^|y'c1at|aaa
cast|a d| spcs|c| pa|a 1ataa|cs v|vcs.
Es |d|spasac|a adqc|||| ccsc|ac|a da |cs
|gacsysat||a'0^| pa|apa|c|c|||asaca
s|dadas da' cca|pcy | aaa|g|a qca| ada' a
v|da.|csSa|s Sc| dcs 0c|at|vcs |al|asca y
das| tcx|ca a ascs |gacsy cs aycda a
| | ca|a| |as a1cc| cas agat|vas qca | 1p|da
a'l|c|cda|aaa|g|a.
Ap||1a|av|sta,|ap|ct|cada' aSc||sa
|ta||c|pa|aca ctaa||a'ac|cc' ada|cs
Sa|s Sc| dcs 0c|at|vcs, pa|cpcsta||c|1ata
ap|ada1cs a sc|a|| a| |gac cc a| qca
asta1cst|aca|adca|l| a| dacadasc|dc.
|cs tac|stas c|aa qca |a ccc|ac|a
asta|a|zadacs| caa|ca|ac|c,s|cta1
c| a ' cs |gacs v|ta|asy, a c sat|dc
1ssct||y|al|adc, acadacada'asc|c
|as. |cs Sa|s Sc| dcs 0c|at|vcs y |a Sc||sa
|ta||c|sca| pctcdapa|t|dapa|aasccc^a|
a' cca|pcyc|aa|casas|c|||dad|ta||c|p|c
lcda.A'sc|a||a|cs|gacsyag|adaca||as
a| t|aca| c qca |aa||za, daspa|ta1cs cava
1ata|a|ta'|gac|adatcdccast|ccca|pc.
Pc| tatc, a a| Tac 0c|at|vc s| a1p|a
cc1aza1cs |a p|ct|ca da|Ta|0^| 0^| Kcg
cc | a1ad|tac|da' aSc||sa | ta|| c|. Estc
38
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
aycdaaqcaa'astcd|atasa|a|a|ayd| |||asc
ccsc|ac|a ^ac| a |as sct||as sasac|cas
|ta|as.Acqcapc|'cgaa|a|' ap|ct|cada
| cs Sa|s Sc| dcs 0c|at|vcs c lc|1a pa|ta
d| |acta da ca sas| daTa| 0^| , sc |aa||za
c|acca|qc|a|^c|ada| d|aac1ata' a|a'a
|ac| y | a ccsc|ac|a |ta|a. Esta astadc
scpa||c| |l|cya pcs|t|va1ata a |a p|ct|ca
da|Ta|0^| .
El Chi Kung Camisa de Hierro
E' ap|ct|cada|Tac0c|at|vc,a' t|aca|c
aa|gt|cccccs|stas|casat|||aaa|g|a
y cc1c|ca|sa cc | cs |gacs. |a aa|g|a
v|ta' c||cc'a a tcda ' a ast|cctc|a da| cca|pc
l|s|cc, pc| a||c pca1cs 1cc^a atac| a
1ataa|asaast|cctc|aaccaalc|1a.
Pcda1cs taa| cag|av|ta||dad, pa|c
s| ccstata1ata cs tc1ca1cs acast|c
as|atc, cs 1ataa1cs a p|a lca|a da
cast|c cat|c da g|avadad c ca1| a1cs
acc|vadcs,acaca|a1csdalc|1adccast|a
ast|cctc|a asqca't|ca. Ada1s, |cs |gacs
|ac|c||cap|as|| acasa||ay|cs cc||ga
|a1cs a t|aca|a| a ccd|c| cas da ast|s
|ta|c. |a c||cc|ac| da| 0^| qcada| c| c
qcaada a c|a|tcs | cga|as y p|cvcca| axca
scs y ca|ac|as aa|gt|cas qca pcsta|| c|
1atap|cdcc||ala|1adadas.
Pa|aav|ta| c|a1ad|a|a| da^ca |a as
t|cctc|a l|s|ca y aa|gt|ca, asa^a1cs c
cc|ctc da p|ct|cas cccc|das cc1c 0^|
Kcg0a1|sadad| a||c.|as|| acaKcgaC|
Kcg ya Kcg Fc)s| g|l|cat|aca| c|tas|
vc.Ea| 0^| Kcg0a1|sadad| a||c,t|aca|a
1cs |tasa1atacct|asaspactcs da| 0^| .
a| 0^| da| a||a qca |asp||a1cs, a| 0^| |atc
qcasaaccat|aacsct|csdasdaqcalc|
1cscccac|dcsya| 0^| da| cs|gacs.
1 ORIGENES DEL TA! CH! CH! KUNG: HISTORIA DEL TAi CH! Y SU FUNCION EN EL TAO CURATIVO
Tan lien
^.
Si sabemos permanecer al ineados con las
Fuerzas Celeste y Terrestre, podremos aprender
tambin a movemos con ellas
Ta1c ^ t|aca|a1cs cc^ ' a ast|cctc|a
asqca|t|ca, |csta^dc^as, a' ta|| dccc^|c^t|vc
qca|cdaaatcdcs| cs|ga^csy1cscc| csy' a
1dc' asaa.Ap|a^da1csaa|csta||aa||^aa
c|^ asqca|t|ca da ta' lc|1a qca s a|gca^
ap||ca c^a g|a^ lca|za a ^cast|a ast|cctc|a,
pcd|a1cs|ad| | g| || a^ac|aa'sca| ccc^sa|va^
dca'aqc| ' | c|| c.A'ap|a^da|acc| cca|^cast|a
ast|cctc|a saa tcta'1a^ta a||^aada cc^ 'a
lca|za da g|avadad, lac ' |ta1cs ' ac||cc|ac|^
da|aa^a|g|av|ta|pc|tcdc^cast|ccca|pc.
|csa^t| gccstac|stasc|a|a^l |1a1a^ta
qcacca' qc| a|ca1c|ca^a' cca|pcl|sccp|c
dcca c^ca1c| cs| 1 ' a|a^ ' a 1a^ta y a^ 'as
a1cc| c^as.0a gca' lo|1a, |csca1c| csa^a|
sa| 1a^ta| y asp||tca| sa 1a^|l|asta^ a^ a|
cca|pcl|scc.|a|^tag|ac^ast|cctc|a|qcasa
' cg|acc^ |ap|ct|cada ' a 0a1|sa da d| a||c
aqc| ' |c|a ^cast|c ^ va| da a^a|g|a, p|cdcca
c^a1a|c|sa'cdyc^a1ayc|astac | |dada1c
c| c^a|yl|s|ca.
E't|aca| c|^ta^svcqcasaalactcaa^|a
0a1|sa da d a||c as |a'at|va1a^ta astt|cc,
pcas 'as d|st|^tas pcstc|as sa |aa||za^ a^|a
z^dcsa a^ c^ sc| cpc^tc. S| ^ a1ca|gc, ^c
sc1cs |cc|as |^1v|' as' A| pc^a| a^ 1cv|
1| a^tc| cs p| ^c p| cs da| a0a1|sada d| a||c,
| ' aga1csa|ap|ctcada|Ta|0^ .
El Amor Curativo a travs del Tao
E'0^|^g0^|c1|^g0^|),qcaas|aa^a|g|a
da ^cast|c apa|atc |ap|cdcctc|, as |a asa^c|a
a^a|gt|ca1scc^ca^t|adada^cast|cc|ga^|s
1c,as|cc1c|asa1|||acc^t|a^aatmca|1c|,
^cast|aa^a|g|asaxca|cc^t|a^a'aasa^c|acc^
da^sadadac^sa|^c1a^ccc1p|atc.
Tcdas 'as lc|1as dav|daqcasa |ap|c
dcca^ saxca'1a^tapcsaa^ c^aca^t|dad t|a
1a^dadaa^a|gaa^sc apa|atc|ap|cdcctc|.
S|asaa^a|g|a ^csaa1p' aapa|a cc^cac||y
^csa|ac|c|aa^a|^ta||c|da' cca|pc, s|1p|a
1a^tasap|a|da.Estap|d daasc^g|a^das
pa|d|c|c da lca|za v|ta|, da ^ac^c, 1cc^as
p|a^tas1ca|a^pcccdaspcsdasc'ta|' asa
1||' ay1cc^csa^ 1a|aspa|aca^daspcsda
|ap|cdcc||sa.
.ap|ctcada' Ta|0^ 0^Kc^gaycdaa
sa^ta||ascasasda' at|a^slc|1ac|^a' qc|1|
catac|stada0^ ^ga^0^| , da0^| a^S^a^y
da S^a^ a^ wc 0^| . .a cc^sa|vac|^ da 'a
a^a|g|asaxca| as c^ |aqc|s|tcp|av| cpa|a |a
t|a^slc|1ac|^. Pc| asta |az^, as asa^c|a|
qcaa|p|act|ca^tadaTa|0^ 0^| Kc^gap|a^
da|cs1tcdcsda|A1c|0c|at|vcat|avsda|
Tacpa|acc^sa|va|sca^a|g|asaxca|.
E| A1c|0c|at|vcta1c|^^csa^sa^aa
aqc| | | c|a||cs aspactcsY|^ yYa^gda ^cast|a
a^a|g|asaxca'.Vcc^cs1aast|csla1cscsda
Ta 0^| ^ccc^cc|a^ | cs sac|atcstac|stas da|
a1c|ysa| ^c| | ^a|c^da1as|adc^ac|aa| Ya^g,
pc|' cqcaccsca|c^das^aca|sada|axcascda
asta a^a|g|a a^ p|ct|cas dast|cct|vas cc1c
|csaxcascssaxca'as,| asd|cgasya'a|cc^c|.
39
Pc|scpcastc, 1cccsdaa' ' cs1c||a|c^ |a'a
tva1a^ta |va^as y ^c axpa||1a^ta|c^ ' cs
l|ctcsda'a 'a|gav daqca a^accla1csa
a'ap|ctcada'Ta0 .
El Nei Kung de l a mdula sea
|cs 1aast|cs da Ta 0 ta1c|^ sc^
c'ac|aspc|ta^a|cascsaxt|ac|d|^a| a1a^
talca|tasyda^scs,cc1cs| lca|a^da aca|c
|accc|a|tcda a'gcd^. d^ axpa||1a^tc |aa'|
zadc|ac|a^ta1a^taa^0|^aa^t|ap|actca^
tasdaTa|0|1ayc|asdacca^taa^cs,1cs
t| qca ^| ^gc^c da 'cs sc|atcs axa1| ^adcs
padacas g^csdacstacpc|cs| s.
E^' al|s|c' cgatacsta,' aasa^c asaxca'
saa'1aca^aa^' cs| ^c^as,qcasc^' cs|ga
^cs qca gcc|a|^a^ a' apa|atc |ap|cdcctc|.
Estcs |ga^cs cc^t|c'a^ta1c^ 'cscascs,
'a 1dc'a saa y a' ca|ac|c. |as p|ct|cas
tacstas |a'ac|c^adas cc^ 'a a^a|ga saxca'
1a^t|a^a^a' cs|ga^cssaxca'assa'cdac'as
y a^ cca^alc|1a. 0ca^dcsa cc1c|^aa' Ta
0 cc^ 'as p|ctcas da' A1c| 0c|at|vc, 'a
0a1|sadada||cya' ma| Kc^g da 'a1dc'a
saa,'aasa^c|ada'aa^a|gasaxca'sa|ac
40
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAJ CHI
c'aysad ||gaac|a' cscascspa|alc|ta' aca|
y|astac|a|' a1at|zsaay'a1dc'asaa.
Cmo i ntegrar las meditaciones y
el movimiento
0ca^dca' a' c1^cascapazda pa|cc||
c'a|a1a^taa'0|, a's gc|a^tapascasap|a^
da|a|a'a|a|sa'cscl|ca^ta cc1cpa|a pa|1|
t | qca asta a^a|g|a cc'acc|a cc^ 'a 1a^ta
pa|a1cva|' aast|cctc|a.0ca^dca' astcd|a^
taap|a^daaasta|dap|ayaa' | ^aa|sacc^'as
lca|zas 0a'ast|a' y Ta||ast|a, ' a as 1s lc'
ap|a^da| a 1cva|sa tcta' 1a^ta a' |^aadc a^
tcdc1c1a^tc.0ca^dcascapazdapa|c|c||' a
sa^sac^daasta|a^|a|zadca^a'sca' cya
dasa||c''adc'acc^ca^t|ac^y ' aastac'|dad
1a^ta'at|avsda'a1ad|tac| ^, ^c'aasd|l
c|' ''ava|'as 1|s1as p|ctcas a scsact|v|da
dascct|d|a^as.
Pc|tcdc'ca^ta|| c|, a'Ta0|asc^|al
^a1|a^tc da ' a 1ad|tac|^ sa^tada da ' a
0|c|taV| c|ccs1|cayda' asp|ct|casda'0
Kc^g0a1|sadad|a||cqcasa|aa'za^asta^
dca^p a. Estad| sc| p' | ^at|as'ada 'a ca^t|a'|
zac|^ dasa||c''ada a^ ' a 1ad|tac|^ y 'a
0a1|sadad| a||ca' cs1cv1|a^tcsda' av da
d|a||ayp|cpc|cc^ac^asa^sac|^daca^as
ta|1scc1p'ata.
. ..
2
Por qu practicar el
Tai Chi Chi Kung?
|cp|| 1a|cqca | ' a1a ' a ata^c^ da ' a
p|ct|cada| Ta|0^ as|aca'|azay' ag|ac|ada
scs1cv 1| a^tcs. A d|la|a^ca da | aslc|1as
|apc^asaycc|aa^a,astaa|ta^cax|ga^| ^gc^
aslca|zc axta^ca^ta y pcada p|actca|sa s ^
pa| g|ca c^aadadcasta^taava^zada.Pc|a'
cc^t|a| c,1cc^asda'aslc|1asdc|asda'as
a|tas 1a|ca|as p|cvcca^ sa| cs da^cs a 'as
a|tcc|ac| c^ass sap|actca^|^adaccada1a^
tay|asc|ta^da1as|adclca|taspa|a|a1ayc
|ada|aspa|sc^asdaadad.
1c^dca^ta|caccastas.Estapcstc|a |al|a|a
astadcsa1cc| c^a|as^agatvcscc1ct||staza,
El Tai Chi Chi Kung mejora
la postura
d^cda ' cs ca^al|c|cs 1s | 1pc|ta^tas
qca p|cdccaa| Ta| 0^ asa' 1a|c|a1a^tcda
' apcstc|a.|asdalc|a^c|asa^stasc^|asc|
tadcdac^acc1c^ac^daastadcsa1cc c
^a|as^agat|vcsydala|tadaactccc^sc a^c a.
|a|1aga^dac^apa|sc^adap||1dac|^ca
1a^ta ^cs |asc|ta 1cyla1|| a|. a^cc|vada y
cc^ | cs ^c1c|cs ca|dcs, cc1c s ' | ava|a a|
La mala postura es resultado de las cicatrices
provocadas por las emociones negativas y
por la falta de autoconsciencia.
41
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHl
---- .--
dap|as|^, ^dla|a^c|a,aca^dc^c,a||cga^c a,
scca|c|a,1| adc,asta|a' adala^sva,atcta|a.
0ca^dc|as a1cc| c^as ^agat|vas sa vca|va^
c|^|cas,da|a^scca' ' aa^| aast|cctc|al|s
ca.Estas1a'lc|1ac|c^asd|slc^cc^a'as| 1p|
da^ qca a| astadc a1cc| c^a| da |a pa|sc^a
saaa|1c^|cscyaqc| ' | c|adc.
E^ c^cda' csa|a|c|ccsqca|aa| za1cs
cc^ 1ayc|l|acca^c|aa^1| sta||a|as, ' cs pa|
t|c|pa^tassas|a^ta^a^c^apcstc|atcta| 1a^
taa^a|gat|zadayaca^qca|a1| s1aavcqca
sa^t1|a^tcs da va| c|, a||a|gc, lca|za y c| a
^asta| a1cc|c^a|. Pcsta||c|1a^ta, |as pad|
1csqcasatc1ca^a^ta1a^taa^scsasa^
tcs y pa|1|ta^ qca scs cacazas cca' gca^
ac| aada|a^ta.E^astapcstc|aa^cc|vada|as
pad| 1csqcas|a^ta^t||staza,dap|as|^yla|ta
daa^a|g|a.
0ca^dc' cspa|t|c|pa^tasa^axpa||1a^
tadcastcs astadcsdaa|tay ca|aa^a|g|a,'as
pad|1csqcasas|a^ta^cc^|aaspa|da|actaa^
c^a pcstc|a qca da^cta va|c|ylca|za, y qca
t|ata^^cava1a^tadasa^t||t||staza,dap|as|^
yla|tada a^a|g|a. 0aspcs da c^t|a1pc, |as
Postura Wu Chi
pad|1csqcasatc1ca^a^scsas|a^tcsyqca
t|ata^ da avcca| ^cava1a^ta ' cs sa^t|1|a^tcs
da va|a^t|a, a||a|gc, lca|za y a|1c^|a. |a
1ayc|ada|aga^ta as ^capazda|ac|aa|c^
astadca|1^|cccca^dcast tc1cada a^ a'
asa^tcydasa^t||sadap||1das|sas|a^taa^
c^apcstc|acc||acta1a^taa'|^aada.
Estasa^c|| ' caxpa|1a^tcqca | a |acc
1| a^dc qca aga) da1cast|a 'a | 1pc|ta^c|a
da ' a|a|ac|^ axsta^ta a^t|a| apcstc|ay ' cs
astadcs a1cc| c^a|as. S| ^c ta^a1cs cc^s
c|a^c|a da ' alc|1aa^ qca asta1cs a^ p|ay
^cs1cva1cs,'c1sp|ccac'aasqcata1pc
cc pa|cca1cs |cs sct||asastadcs a1cc| c^a
|asqcaasta1csga^a|a^dc.
d^ada'as |azc^aspc||as qca |a1ad|
tac|^ as c^ a|a1a^tcda apcyc1cy | 1pc|
ta^tapa|aa'Ta|0 asqcaga^a|ac^astadc
da actccc^sca^caqca asdcc|a pc|qca ^cs
acapa|c|c||a| 1cv| 1|a^tcdaaa^a|g|ada^
t|cda| cs 1a| d|a^cs, as|cc1c' aast|cctc|a
a^ ' aqcasa1cavad|caa^a|g|a.
|atc1adacc^sca^cada^cast|apcs
tc|aa1p|azadasda| ap|| 1a|apcsc|^da|Ta|
-''-- 9. La Fuerza Celeste tira ligeramente de la coronilla
42
7. Los omplatos se encuentran
ligeramente curvados.
2. Sentir si el peso est bien repartido
entre los dos pies.
`
f
f
8. El mentn est ligeramente retrado.
6. No hay tensin y los hombros
no estn levantados.
5. Pequeo espacio bajo las axilas.
4. Concentrar la mente, el Chi y el centro
de gravedad en el Ta Tten.
--
3. No hay ninguna ligera tensin en la
cadera debida a cierta inclinacin.
.
l. Sentir si todos los puntos del pie
estn en contacto con el suelo.
0^ , ||a1adawc 0^| . 0c1aza1cs stadc
|as p|atas da | cs p|as pa|ava| s tcdcs ' cs
pctcsdacadacadaa||asastacctactc
cca| sca| c.Sagc|da1ata pa|c| c 1css ca
p|a|ascpc|ta1spascqca' act|a cs|ax|s
ta a|gca tas| |ava a |acada|a dac|da a
qcaasta1cs1s|c| adcs^ac|acccstadc.
0csa|va1css^aytasa' cs^c1c|csys
| csc1p|atcsastcc|vadcsdata|lc|1aqca
|1pda qcaa| pac^csa p|cyacta ^ac|aada
|ata.A|'|aga|a|acacaza, |av|sa1cs ' apcs
cda|1atyda' acasada|c|ac,asa
gc|dccs da qca a| p||1a|c sa accat|a
' ga|a1ata |at|adcy pa|1ta ca sasac|
daaca|tc|aa|asagcda. Pc|c| t| 1c, a|aa
1cs a| gc| cda |acc|c | | a^asta sat| c
||ga|c t|| da aa|g|a, cccat|dccs a
ca cc|ada 0^| scc|a |a ccspda da cast|a
cacaza.Estat||d|caqcatcda'aast|cctc|a
sa accat|a scspad da at|a ' a lca|za
0a|ast|a|a||ca)y|alca|zaTa||ast|aaca|c).
|aa| aacast|cctc|a'as calcc
atc|a|da|cca|pc^c1ac, pa|ctada1csa
pa|da||a daspcs da 'a |laca. |a p|ct|ca
da| Ta| 0^ cs pa|1|ta a|csta| cava1ata
cast|apcstc|ada1aa|accscatayccs
tata ^asta qca 'aa| | aac|ast|cctc|a| ada
ccadavca|vaalc|1a|pa|tadacast|cccc
c|1|atccc|pc|a|atc|a|yda|a1csdaacc|
va|cs | ccsc|ata1ata dc|ata pa| cdcs
p|c|cgadcs.Esta1a|c|a1atcda|apcstc|a
l|s|ca sa |al|a|a da 1adatc a ca 1a|c|
ast|cctc|a1ata| y a1cc ca|. |a actcccs
c|ac|a qca cs ^aca pa|c|c|| |a pcstc|a 1a'
a' aadata1c|cspa|1tava|| csastadcs
a1cc| ca|as agat|vcs qca da ct|a lc|1ac
cta||a1cs.
.a ccaa pcstc|a as 1cy | 1pc|tata
pa|a ' a c||cc|ac| sa|cdac|a da ' a aa|g|a.
Estc sa da1cast|a a a| a|a|c| c c c|tadc,
dcdacssata1csa |apcstc|adap|| 1| da
2 POR QUE PRACTICAR EL TAI CHI CHI KUNG?
Una postura encorvada impide que la
fuerza vital circule eficientemente.
y a |aaa|gtca. mcs sat|1cs aa|gatza
dcs s| 1p| a1ata pc|qca | a pcstc|a da
va|at|a pa|1|ta qca | a aa|ga l'cya 1a| c|.
| gca' 1ata, cs sat|1cs dap| 1| dcs pc|qca
|a1a|apcstc|aav|ta qca cast|alca|zavta'
c|cc|adac1cdcal|cata.
|ap|ctcatac|sta^ada1cst|adcdc|a
ta c|atcs da a^cs qca ca c||cc'ac| dal|
c|atada' aaa|g|aaslactc|p|| 1c|da'pa|aa|
sc|g|1|atc da |as ala|1adadas. 0cadc
lc1ata1cs 'a ccaa c| |cc' ac| aa|gtca
pc|1ad| cda|a 1adtac|, a| a|a|c|c cy | cs
astadcs1ata|aspcst|vcs,|acdac|ada|as
ala|1adadasdac|aca|pda1ata.
El Tai Chi Chi Kung fortalece el
sistema nervioso
dcda| csaspactcs 1sda^ csda|a
v daccta1pc|aa| cccsttcya' csalactcs
dast|cctvcs qca |a ccta1|ac, |as a1c
c| casagat|vasccct|c|adasy|ascc|apc
c'ac c|caa t|aa scc|a cast|cs|sta1a
a|v| csc cat|a|. |cs accdatas acc| cs
43
qcava1csa^|ata'avs|^da|a1ad| cscc^t|a
a| dc' c| da cacaza, a' 1a|asta| astc1aca', a'
^sc1^| c,a|ast|a^ 1a^tcyct|cspadac| 1 a^
tcs|al'a|a^ a' astadca^qcaa^ |aactca|dad
saa^cca^t|a^cast|cs|sta1a^a|vcsc.
Esta ssta1a as a| 1aca^|s1ca'act|c
qc1 ccqca ct'|za ^cast|ccca|pcpa|a|agc
| a| tcdas scs lc^c c^as. |a lca|za v|ta', a^
lc|1a da 1pc| scs a' act|c1ag^tccs, as a|
1ad| cqcact| ' | zad| c^cssta1apa|a|aa'|za|
scs lc^c c^as da cc1c^|cac^ E| 1a| c|a
1|a^tcda'ac |cc|ac|^a^a|gtcaqcap|cdc
ca^ ' a1adtac|^ya'Ta 0^ |aga^a|a^cas
t|cssta1a^a|v csc.
El Tai Chi Chi Kung es til en
casos de enfermedades crni cas
0t|c da | cs aspactcs pcs|tvcs da ' a
p|ct|ca da |a 1ad|tac|^ y a' Ta 0^| as sc
alactc scc|a | as a^la|1adadas. A| |av|sa|
va||as pcc' cacc^as scc|a Ta 0^| 1| a^t|as
p|apa|acaasta ' | c|c, qcad| 1p|as|c^adcpc|
|cs|a|atcsda|asv|das daa| gc^cs p|act|ca^
tas.Vcc^asda|asg|a^dasl|gc|asda'Ta0^
cc1a^za|c^ap|act|ca|astad|sc|p' |^adac|dc
a qca padaca^ a^la|1adadas cc^sda|adas
cc1c c|^cas c ta|1^a'as pc| a 1ad|c|^a
1cda|^a.
E' 1a|c|a1a^tcda ' ac |cc|ac^ a^a|
gt|ca y 'a t|a^slc|1ac^ da | cs astadcs
a1cc c^a'as y 1a^ta|as ^agat|vcs sc^lactc
|as 1cy 1pc|ta^tas pa|a a| 1 ^a| 'as a^la|
1adadas. 0|acasa' cst|aca| csda|^vastga
dc|ascc^ta1pc|^acscc1ca'dcctc|6a|^|a
Saga'ya'dcctc|da|ca|t6a^sc^,|a1ad c ^a
ccc|da^ta| ^a cc1a^zadc a ad1|t|| qca as
pcsc|acc|a|c| a|tasa^la|1adadasc|^casc
ta|1|^a' asqca ^c|aspc^da^a' cst|ata1 a^
tcsla|1acct|ccs c qc |c|g ccs, 1cd|l|ca^dc
44
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
a| pc^tcda v|sta a1cc c^a| y 1a^ta| da| pa
c a^ta y ^ac a^dcqca sta p|act|qca a' gc^a
lc|1adaa|a|c|c|ca^a|gt|cc.
El Tai Chi el i mi na las emoci ones
negativas
d^cda| cs|asgcs^atc|a|asdac^cca|
pc sa^c as |a capacdad da 1cva|sa ' | c|a
1a^ta, cc^ ca|1a y s|^ aslca|zc, as|cc1c|a
pcsc||daddaaxp|asa|tcda' aga1adaa1c
c| c^as ^c1a^as, pcst|vas y ^agatvas. E'
apagca 'as a1cc| c^as y ' a ^capacdad da
| | ca|a|'astcta'1a^tasc^a|gc^asda| ascac
sas p||^c|pa|as da |a ta^s^ y a' ast|s.
As 1| s1c, astcs lactc|as p|cdcca^ c' cqcacs
a^a'l|c|cdaa^a|g|a,' cscca'asascvazp|c
vcca^a^la|1adadas.
|ap|ct|caax|tcsada' a1ad tac^p|c
dccaa^ ^csct|csc^acc^sc|a^cac'a|ays| ^
ca|a da ^cast|c astadc |^ta|^c. E' Ta 0^
axpa^daastacc^sc|a^c|ay^cspa|1|ta^cta|
g|adca|1a^ta a^ ^cast|c p|cpc 1cv|1|a^tc
|as|aassct|asdata^s|^yala||a1|a^tc.A|
dasccc| |c^azc^adacc^t|acc|^yta^s^,
adva|t 1cs a' pat|^ a1cc| c^a' qca ast
dat|sda'aa|1adc|acc|pc|a'qca p|cvcca
asa astadc. Pcsta| c|1a^ta pcda1cs ap||ca|
c^aa1p| aga1ada1tcdcspa|aa' | 1 ^a|' c.
Pc| a|a1p| c, a| |aa'|za| ' a 1adtac^ da |a
Sc^||sa|^ta||c|dc|a^ta^cast|asas^daTa|
0^ , pcda1cssc^|a|a asas zc^as y a^va|
'assa^t1| a^tcspcst|vcspa|aa| 1| ^a||ata^
s ^. Ta1c^pcda1csd || g ||alca|zav|ta|a
|as|aasqca ^acas|ta^sa|sa^adas.
El Tai Chi Chi Kung beneficia al
tej ido conjuntivo, a los tendones
y los mscul os y favorece la
ci rculacin del Chi
|alca|zav|ta|t|a^stapc|c^aast|cctc
|a lsca 1cy dal|^da. 0c|a^ta |cs c' t 1cs
t|a|^ta a^cs sa ^a^ |aa||zadc ^c1a|csas | ^
vast|gac|c^asta^tca^As|acc1ca^0cc|da^
ta pa|adata|1| ^a|'as |ctas p|acsasdaasta
lca|za. E^ va||cs astcd|cs |ac|a^tas sa ^a
|^vast| gadc|alc^c|^ qcaa'ta| dccc^|c^t|vc
cc1p|aa^|at|a^s1|s|^da' aa^a|ga.
E| ta| dccc^| c^t|vcclascaasc^acapa
1cyda'gadaqcasaaxt|a^dapc|tcdca'c|ga
^| s1cya^vca|vaa| cs|ga^cs,' cs1cscc' cs,
' csta| dcsy| cs^cascs.0c1csc^c1c|a|^d
ca,' alc^c|^daastata| dccc^s staa^cc^ac
ta|.|apa|ta1sv|s|c|adaastata| dcas|alas
c|a, pa|ca ^va| 1 c|cscp|cc' csta||dcs cc^
| c^t|vcs saaxt| a^da^acadac^ada 'asc'c
'as,c^|^dc'ascc^a||astcda'c|ga^|s1c.
|as |^vast|gac|c^as 1s | 1pc|ta^tas
Piel
Tejido subcutneo
La capa profunda
Primera capa de fascia anterior
Segunda capa de fascia
Tercera capa de fascia posterior
2 POR QUE PRACTICAR EL TAi CH! CH! KUNG?
aca|cada'ta|dccc^| c^tvca^t|1 ^csdasc
|a|ava^c|a pa|aa'Ta 0^| ) sa cc^ca^t|a^ a^
scs p|cpadadas c| ca'ct|cas y c|cqc|1|cas.
Sa ^a dasccca|tc qca asta ta| dc lc^c| c^a
cc1cc^a^c|1assta1aa'ct|ccdacc1c^
cac^ qca c^a a^t|a s a cada c^a da ' as
c' c| asda'cca|pc
A| va||c a^ a' 1| c|csccpc, asta ta| | dc
apa|acacc1cc^acc1p|a|aast|cctc|a|at|cc
'a|c| sta| ^a.0ca^dc|aa|za1cs1cv 1 a^tcs
sa^c| | ' cs,scast|cctc|asacc1p||1ayga^a|a
sa^a'as c ca'ct||cas Actca'1a^ta sa c|aa
qca a' ssta1at|adcc^a' c^| ^cda ' cs 1a||
d| a^cs ast |^t1a1a^ta |a'ac|c^adccc^ a'
ta| dccc^|c^t|vc.
E^t|a a' vastc |apatc|| c da a|a|cccs
tacstas^ca^cc^t|a1cs^|^gc^ap|ct|capa|a
dasa||c'|a| c^a 1cscc'atc|avc' c1 ^csacc1c
ccc||a a^ a' l| s ccc'tc|| s1c ccc da^ta' . .a
|az^ p||^cpa' |adca a^ 'as | ^vast gacc^as
tacstas scc|a a' pcda|da ' cs ta^dc^as. |cs
1cscc|cs sa dasa||c''a^ 1ada^ta a|a|cccs
lsccspasadcs. Ac^sa^t|a^a1csd|a||a1a^
tadc|a^ta a| |astcda ^cast|asv|das^ayc^a
Peritoneo
Capas de fascia
45
LA ESTRUCTUR ITERNA DEL TA! CH!
Cavidad craneal
Mdula espinal
Cavidades del pericardio
Diafragma
Pericardio
Msculo psoas
Cavidad abdominal
Cavidad plvica
Cavidad plvica
Cada rgano posee una capa de fascia que cubre su cavidad.
adad a |a qca ' alca|za y a' ta1a^cda | cs
1cscc' cs cc1|aza a data|| c|a|sa. E' ta| dc
1cscc'a|sacc'apsay csa |accst|cya ta
alc|ata1atacc1ca'a|cvatcd.As 1 s1c,
pa|a scactcccsa|vac , asata|| dcacapa|a
1cc^csda| csct|atasqca| ga|| 1cs.
Pc|a'cct|a|c, ' cstadcas csava
alactadcspc|' aadadyaxgapccavascc|a|
zac|pa|accsa|va|sa. S capa|scalc|
ta'aca scs tadcas 1ad|ata c |g| 1a
ap|cpadcdaa|a|c|c|cs,ccsa|va|asapcda|
^astacaadad1cyavazada..cstadcas
actcacc1cg|casascadasdagc1aqcasa
cct|aaatc|a|1ataylac|'|ta,|ctccc|cs
^cascs,a|1cv| 1 atcda|aast|cctc|asaa.
|a p|ctca da| 0^ Kcg 0a1|sa da
@
l. El tejido conjuntivo posee una estructura reticular.
2. Al hacer ejercicio, la estructura reticular se comprime y genera seales bioelctricas.
46
d| a||ool|acad|la|atas1todospa|alo|ta'a
ca|'ostadoas.dada'as1atasdaasad|s
c| p| | acos|staa|a|a|a|'os1cscc|os^asta
dodasaapos|c|a, ^ac|adoqca'ostadoas
sopo|ta |a ast|cctc|a a' asta| da p|a. Esta
at|aa1|ato| | avad| |acta1ataa' ap|ct|ca
da'Ta|0^| .
|a vata|a da dasa||o' ' a| tadoas
poda|ososasqca|a1cscc|atc|apcadaasta|
1s|a|a|ada1| at|asasta1ov|1|ato.S|
|os 1cscc|os sa |a'a|a, a| ta||do co|ct|vo
pcadat|aspo|ta||1pc|sosa|ct||cosylca|za
v|ta| co 1ayo|al|c|ac|a.Ea|Ta| 0^| ap|a
da1osa1ova|osacastadoda|a'a|ac|
1cscc'a|, pa|1|t|ado qca 'os tadoas y 'a
lca|zav|ta'p|opo|c|oa|alo|ta|aza|ta||or'.
2 " POR QUE PRACTICAR EL TA! CHI CH! KUNG?
47
d
Principios bsicos del
Tai Chi Chi Kung
E' Ta 0^ 0^ Kc^gsacasaa^'osp||^
c p|osda|Tao.0ca^to1s|^tag|aa^co|po|a
asos p|^cp|os a^ scs 1ov|1a^tos, ta^to
1ayo|sa|sc ^|va' dado1^o.mo1po|tas|
p|actca c^a lo|1a 'a|gaoco|tadaTa0^| , |o
qca 1po|ta as qca co^ozca y ap|qca scs
p||^c|p|os.
E^ a| p|asa^ta captc'o sa axpo^a^ |os
p| ^c p|os cs|cos da| Ta 0^| 0^| Kc^g
Estcda'os, 1a1o||ca'os a ^co|p|a'os a scs
1ov1 a^tos.Pa|aa1paza|,|a1a|o|1a^a|ada
p|act|ca|co^s|staa^to1a|c^p|^cpoa'avaz
yt|aca|a|co^ ' ^asta qca saacapazdaap'
ca||o acto1tca1a^ta, s^ ct'|za| a| pa^sa
1|a^to co^sca^ta. Posta|o|1a^ta, t|aca|a co^
'oss|gca^tasp|^cp|os^astado1^a|'ostodos.
E^' asagc^dapa|tadaastaoc|asap|a
sa^ta^ 'os p||^c|pos 1s ava^zados da' Ta
0^ 0^ Kc^gT|atadaap|a^da|'oss'occa^
do^ayado1^ado'osa'a1a^toscs|cosqca
sa p|asa^ta^a^ astacaptc'oycca^do^aya
adqc||doca|ta ^ac|dad a^ 'a lo|1a da| Ta
0^| 0^ Kc^g oa^cca|qc a|ot|oast'odaTa
0^| ), sagc^saaxp|caa^a'captc|o5.
S| p|act|ca a d|a|o ||aga| c^ 1o1a^to
a^ a' qca dasccc|| qca ^a ^co|po|ado |os
p||^c|pos da' Ta 0^| a scvdad|a|a. mota|
qca a| sa^ta|sa, a|ca1 ^a|,a| po^a|saa^p a
y a' acosta|sa, scs1ov1|a^tos so^l|ascos,
ca|'os y s^ aslca|zo. Esa as |a |aco1pa^sa
qca^osdaa| Ta| 0^ 0^ Kc^g.
Permanezca enraizado en
cada movi miento
Esta|a^|a|zado s g^l|caasta|co^acta
do co^ a' sca|o.Todas |aslo|1as dat|aca|o
a^a|gt|coaxga^qca pa|1a^azca1osl||1a
1a^taa^|azados. Po|dasg|ac|a,astap||^c|
poascasta^ta |^co1p|a^ddolca|ada||aa
da 'asa|tas 1a|c|a|as.Vcc^aspa|so^asqca
^a^ p|act|cado |a 1adtac^ dc|a^ta a^os
|a1s ^a^ odo ^ac|a| da '. | 1ag| ^a a c^
a' act|cstaqca ^c^ca^ayaodo^ac|a|da |a
co^ax^ata||ada sc aqcpo' Ta|da o ta1
p|a^oscl|||a|gc^dasast|a.
E' Ta 0^ ^co|po|aa' a||a|gols|coa' a
49
Todas las formas de trabajo energtico exigen que
permanezcamos firmemente unidos al suelo.
lo|1a1|s1aa'aqcat|asta1ospo||av|da.
Sc p|ct|ca sa cc|t|va co ' a 1ad|tac . E'
a||a|golscoyaa|gt|cosadasa||o||aco' a
0a1|sadad|a||oya| Ta0^ ys| |vadaapoyo
a |os ca1cos 1ata'as y a1ocoa|as qca
p|odcca ' a 1ad|tac. 0ada co |al|a|a a|
ot|o.E' a||agoqcasacc|t|vacoa'Ta0^sa
1a|l|astaa |aastac|dadda |os 1ov1|a
tos. E1oc|oa'1ata, p|odccacapa|soa'|
En el Tai Chi, estar enraizado o arraigado es ms que
estar simplemente en pie sobre el suelo. Este proceso
se inicia con los aspectos mentales, emocionales
y espirituales de la personalidad.
50
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
dad l||1a co p|opstos c'a|osy cdo1||o
tota| da ' a lca|za da vo|ctad. E a' Tao a|
a:|a|go o a|a|za1ato as c aspacto 1cy
|1po|tata da' dasa||o|'oasp|tca'. |a p|ct|
cada|Ta 0^y|a0a1|sadad a||oaycdaa
dasa||o'|a|asta^ac|' dad.
E| Ta| 0^| ta1c|lo|1apa|ta da |as
a|tas1a|ca'asy sc lass a a| a||a|go as
cada|aslacatasqca^a^ac^oda|cs|s
ta1ascpa|o|da actodalasa. Easta d|sc|
p' | a, a|poda|y|aastac|dadp|ov|aada|a
a' aac| ast|cctc|a| co a' sca'o. Es 1cy
dlc' ^aca|caa|a ca pa|soa a' | aada, a'
opoata sat| qca sa ^a topado co c
s' do|co| da |acas p|olcdas.0cadoasa
pa|soa ataca, ' a t a||a |aspa'da scs 1ov|
1atos. A' ^aca|'o, cocat|aasalca|zaa|
aada y todas 'as pa|tas da sc ast|cctc|a
asqca't|cat|aca|a| ctasatag|adas.
Po|a|cot|a||o, 1cc^osp|act|catasda
|asa|tas1a|ca'asdasa||o''apa|tasa|s'adas
yaspacl|casdasccca|po. Et|aapa|t|cc
'a|1ata pa|ac|aa| 1cscc'os lca|tas a |os
c|azosy a |as pa|as y ccado 'aza c
go|pa ct|za p| c|pa|1ata ' a potac|a da|
c|azo y a| ^o1c|o. 01o pcada ca pa|ta
a|s|adasa|ta poda|osaco1o 'alca|zata
g|adaycdadatodoa'cca|po7Eot|osast|
|os da a|tas 1a|ca|as sa csa|alca|zada |a
c tc|ay 'aspa|aspa|a'aza|go'pas, pa|o
s 'os co1cat|atas o ast a|a|zados y
ca|acadacaa' aacast|cctc|a|adacca
da,otad|va|dada|opoda|.
Mantenga su centro de gravedad
en el Tan Tien i nferior
E a' Ta 0^| sa p|atada 1ataa|c
aqc | c| oycaastac '|dadpa|lactosatodos
'os1ov1|atostatoa' ap|ctcad|vdca'
co1oascsap'|cac|oasa|asa|tas1a|ca
|as. Pa|a 'og|a| ca astac||dad pt|1a, 'os
a|c1osdaTa 0^| saat|aaal da1a
taa|sc cat|odag|avadad a| apa|ta ca|a
Generalmente mantenemos nuestro centro de gravedad
flotando entre el pecho y la parte baja del abdomen.
da' cca|po,aa||aaqca saaccat|aat|a
a| o1c||go, |a Pca|ta da ' a 7da y a' cat|o
saxca| . E| cat|o da| cca|po sa accat|a
ap|ox|1ada1ata a asta zoa, coocda
co1oTaT|a la||o|.0cadoasta1ossa
tados,as|a|atva1atalc|1ataa|cast|o
cat|odag|avadadaasa|aa.Sa1ca|go,
ccado os |avata1os y a1paza1os a
1ova|os,d c^ocat|osaa|cstaa|1ov1|a
topa|tcc'a|qcaasta1os|aa|zado.
2 3
3 PRCIPIOS BASICOS DEL TAI CHI CH! KUG
E' gataoascoda|osp| 1a|os tatos
qca ^aca |os cacspa|aaxp|o|a|a| 1cdo.
E asa pos|c|, sc cat|o da g|avadad sa
accat|a a c pcto 1cy ca|o. Posta|o|
1ata, ccado|os ^casos dascs p|a|asco
1aza a so|dl|ca|sa, tata poa|sa a
p a y dc|ata a' gcas sa1aas caa y sa
'avatacayot|avaz^astaqcaap|adaa
a' ava|sc cat|o dag|avadadyapa|1aaca|
cat|ados. A pa|t|| da atocas, cosgca
^aca| cosas cada vaz 1s dlc'as co1o
ca1|a|, co||a|, t|ota|, 1ota| a c|c|c|ata y
p|actca|a' gcdapo|ta.Estasactv|dadaspa|
lacc|oaa'aqc | c| oa|1x1o.
A|ava|aca|,cast|ocat|odag|avadad
a' caza c pcto l' cctcata a a| t|ax.
0cado axpa|1ata1os a1ocoas agat|
vas,d|c^ocat|osadasp'aza^acaa|||ca.Po|
a|a1p'o, s capa|soasaalc|aca, sc ca
t|odag|avadadpcadascc| |^astasc pac^o,
p|odcc|adocap|as|aa|gtcacapazda
p|ovoca|'acataqcaca|daco.Es|tcacoas
da 1|ado axt|a1o, a| cat|o da g|avadad
pcada | ' aga| ^asta |a ga|gata, ^acado
1pos|c|a|aa|tcc|acdaso|dos.
A| ||aga|a a' adad adc'ta, a| cat|o da
g|avadad pcada a|o|a|sa pa|1aata1ata
4 5
l. El centro de gravedad es muy bajo. 2. El centro de gravedad es un poco ms elevado. 3. El centro de gravedad est en
equilibrio entre el ombligo y las pieras. 4. El centro est equilibrado entre el abdomen y el plexo solar.
5. El centro de gravedad es demasiado alto y se encuentra entre la parte alta de la cabeza y el pecho.
51
aa| gcpctoda|apa|tascpa||o|da' pac^o,
^ac|adoqca|apa|soasacc|va ^ac|aada
'ata. Po|asta |az |os ac|aos t|ada a
caa|colac'|dadyacas|ta csa|c cast
pa|aca1a|.
La furia excesiva puede elevar el centro de gravedad
hasta el pecho o la garganta.
A|p|c|p|o,as1slc|ap|ada|aca
t|a|os 1| at|as pa|1aaca1os satados
qcaastadoa1ov|1ato.Po|a|'o,aa'ss
ta1ada|Tao 0c|atvo asa^a1os ' a1adta
c da' a0|c|taV| c|ocs1cay|a0a1|sada
d| a||oatasqcaa'Ta|0^ .
E| a1adtac|da|a0|cta V c|ocs
1ca a| p|actcata co1|aza ap|adado a
cocat|a|sc coscacaa a| |aa da' Ta
T|a, qca as ' a pa|ta cat|a| da| cca|po.
0cadosc |asp||ac|adqc a|a c||t1oc
lo|1aysccca|posa|a|a|a,a| cat|odag|a
vadad dasc|ada atc|a'1ata ^asta ' azoa
da| o1c'|go. E |a p|ctca da |a 0a1sa da
d a||o occ||a c p|ocaso s 1| ' a|. |a pa|soa
pa|1aacadap aacada'asccopostc
|asya|ax^a|a|,|a'a|a|a|pac^oya'dal|ag1a
ycot|o'a||a |asp||ac| a |apa|taca|ada|
acdo1a, sccat|odag|avadadsadasp'aza
^ac|aa| TaTa|la|o|.
|as|gcatalasada|t|aca|ocoa'ca
52
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
t|o da g|avadad cos|sta a dasp|aza| |a
ast|cctc|a 1| at|as 1ataa1os a todo
1o1ato d|c^o cat|o a | a pa|ta ca|a da|
t|oco.Pa|acasac|||o,pa|o|aqc|a|ap|ct|ca.
E a'Ta| 0^| , cast|ocat|odag|avadad sa
1at|aa ca|occadoap|ada1os a 1ova|
os a| | aados co |as lca|zas 0a' asta y
Ta||ast|a, ccado ap|ada1os a gaa|a| 'os
1ov|1atos dasda |acada|ayapa|1aaca|
lscay1ata'1atacdosa|sca|o.
|a pos|c| cat|ada y ' a c| co ' a
ta||aosaadqc|a|as|oat|avsda'coo
c| 1| ato1accoda|aast|cctc|als|ca,s| o
ta1c 1ad|ata |osastados a1oc|oa'asy
1ata|asco||aspod|atas.S|so1oscapacas
da axpa|1ata| |as a1oc|oas, dasp|ada|
os da a||as y |a|a|a|os, cast|o cat|o da
g|avadad |ag|asa| a c pcto da |a pa|ta
ca|ada|t|ocoytodo||c|a.Sa1ca|go,s|
ccaos| ca|a1osda| asa1oc|oasyta
da1osa v|v||a a' pasado, pa|da|a1osp|a
sac|a. mcast|o cca|po sa ca|acta||za| po|
taa|sccat|odag|avadadacpctoa|to.
cap|ct|cada|a1ad|tac|ospa|1|ta
ap|ada| a 1ataa| cast|a 1ata coca
t|adaaa|TaTa. |aaa|gadasta,gc|a
da po| |a 1ata, d|||ga todos cast|os 1ov|
1atos. Ea| Ta| 0^| , astap|ct|casadasa
||o||aac1s,pcasa1p|aa1osa'poda|1a
ta| adqc|||do a 'a 1ad|tac pa|a d|g|| |a
aa|gav|ta|^ac|acca|qc a|' cga|da cast|o
cca|po.Po|a|a1p'o,s|dasaa1osv||a|^ac|a|a
|zqc|a|da, |a1atad|||ga a' 0^ da'Ta Ta
pa|a|aa'za|d|c^aopa|acy|aaa|ga^aca
qca|acada|ag||aaasasatdo.|o1s1osa
ap||caa'avaza|o|at|ocada|.
Las personas cuyo centro de gravedad SC encuentra
en un punto alto viven desconectadas del suelo.
Mantenga su cuerpo al ineado verti
calmente, como si estuviera sus
pendido de la cspide de su cabeza
0t|oda|osp||cposda'Ta|0^| cossta
a 1ataa| cast|o cca|po a' aado co |a
lca|zadag|avadad,actvado|oscaa'asdas
cadatasqcat|as|tapo|' apa|tacat|a'da'
cca|poco1oslcasa ca|acat|a', a||ada
do|da'cca'pcdsa1os1ova|os' c|aylc'
1ata. Es co1o s cast|a cacaza astcv|a|a
atadaaca co'ada0^ oacaast|a|' astca
da d |acta1ata soc|a osot|os. Vcc^aspa|
soast|atadaast|a|' acacaza^acaa||caa
pa|t| da sc casa, a c aslca|zo ct|| po|
1ataa| |a co'c1a |acta. E 'cga| da a|'o
p|actqca c1o d|||g|| a'l'c|oda 0^ ^acaa'
ta|o|da |aco' c1ava|tac|a' . Esto ast||a y
'avataasapa|ta s aslca|zo. cacoscaca
da|0^ a'accsp|dada' acacazaa'pctoHa
dc , 7aso 0oca|ado|2O)t|aqc|' zay |a'a|a,
a||aadoa|cca|poco' aca|za0a|asta.
ca lca|za da g|avadad actca soc|a 'a
ast|cctc|a l|s ca a|a|cado ca at|acc|
^ac|aa'sca'o. Estalca|zava|t|ca| osa' aa
dasdaaccsp dadaacacaza^asta' asp'a
3 PRINCIPIOS BASICOS DEL TAI CHI CHI KNG
El Chi endereza sin esfuerzo la columna vertebral.
tasda'ospas,pasadopo|a| pa||ao.E |os
1ov|1atos da| Ta 0^| 1ataa1os asta
' aacat|a| dag|avadada|avaza|, |al|oca
da| o da|vca|ta.Todoscast|os 1ov|1|alos
pa|tada'cat|o,ls|cay1ata|1ata.
S|capa|soasas atada|ac^a,co|a
| aa cat|a' da g|avadad pa|lacta1ata a| |
aadadasda' accsp|dada|acacaza^asta|os
pas,pasadopo|a|pa||ao,a| pasosad|sl||
ccya aqc|tat|va1ata at|a 'os cava pclos
j ,
- O
Ligera traccin en la cspide de la cabeza
4
l

<
Mirada hacia el frente.
Barbilla ligeramente retrada.
Hombros a la misma altura.
Pecho ligeramente hundido.
Presin del Chi en el Tan lien inferior
Manos a la misma altura
.= = - - -- -- -
Peso repartido en ambas pieras, sin
inclinarse hacia los lados
Peso repartido entre ambos pies. Los
nueve puntos en contacto con el suelo
Al estar en pie completamente erectos y sentir como si
estuviramos suspendidos de una cuerda, nuestra energa
fluye hacia arriba fortaleciendo los rganos interos y
produciendo una sensacin de bienestar.
53
da cada p|a. Esto sa co^oca co1o aqc| | c|| o
pa|lactoa^t|a|aslca|zas0a'astayTa||ast|a.
0ca^do ^osapoya1os 1sa^ c^ |ado
qcaa^a' ot|o, |a| ^aaca^t|a'dag|avadad^o
co||adasda|accsp|da da|acacaza ^astaa|
pa||^ao y sa 1od|l|ca sagc^ |alo|1aa^qca
^osapoya1os.Esto|1p|daqcaa' pasoqcada
d|st||ccdopo||gca|a^t|a|os^cavapc^tosda
'osp|as.
Po|a|a1p'o,cca^doa' cca|posa| ^c| ^a
| ga|a1a^ta ^ac| a ada|a^ta, |a pc^ta |ac|ca
1spasoqcaa' ta|^. E| ca^t|odag|avadad
sa dasp|aza ^aca a| gc^ | cga| da' pac^o,
dapa^d|a^do da ' a a|tc|a, paso y l|ax| c | | dad
da|apa|so^a.S|a| gc a^a1pc|aa'apa|so^a
a^ asta pos| c| ^, caa| lc||1a^ta ^ac| a
da|a^ta.
El equilibrio perfecto armoniza y nivela las fuerzas
Celeste y Terrestre en el Tan 1ien.
Vcc^as pa|so^as acostc1c|a^ a |^c||
^a|sa ^aca ada|a^ta cca^do ca1|^a^. A|
^aca||o, 1a^t|a^a^scca^t|odag|avadada^
c^pc^toa'toy, da ^ac^o, ast^ caya^do. |o
qcaav|taqca| ' agca^^astaa| sca| oas|a|ap
daz co^ |a qca 1cava^ 'as p|a|^as. 0o1o
|asc|tado,axpa||1a^ta^acto1t|ca1a^tac^a
ta^s|^ axcas|va qca 1 ^a sc a^a|ga. |os
^c|tos |1p|da^qca pa|c|ca1os|oqca scca
54
LA ESTRUCTURA IERNA DEL TAi CH!
daa^|aa||dad,pa|o^cast|os|sta1a^a|v|oso
|osacay^cast|oo|ga^s1oscl|aca^sa^c|oy
lat gap|olc^doscacsadospo|asta1a' csoda
|aa^a|ga.
1 -

` ` `

:
8
Al iclinamos hacia adelante cambiamos la ruta de
la lnea central de gravedad.
E| ^ctoda| ^c| ^a|sata^aalactosdas
t|cct|vossoc|aa| cca|pols|coysoc|a 'ac||
cc|ac|^ da' aa^a|ga pcas p|ovoca |aco1
p|as^dac a|tos |ga^os, alacta^doa|l'c|o
a^a|gt|co.Ta1c|^ t|asto|^a a| co1cao da|
d|al|ag1a y ^aca qca a' co|az^ t|aca|a da
1spa|aco1caa|' asa^g|a.0ca| qc| a||^ta|
la|a^caco^a| d|al|ag1aalacta a |a |asp||a
c|^y,po|ta^to, a 'a1a^ta.|osc'oqcaosda
a^a|gaqcap|ovoca|a1a|apostc|ad|sto|so
^a^ |a ast|cctc|a ls|ca, 'os poda|as da |a
1a^tay'asa1oco^as.
|osp|oc'a1asdacada|aydaco|c1^a
co^l|acca^casadaca^a c^a1a|ad|st|cc
c|^da|pasoa^|os^cavapc^tosda|p|a.|a
lo|1aa^qcasagasta^'assca|asda^cast|os
zapatos ^os ^d ca^ |o c^|lo|1a o das|gca|
qca as ^cast|a lo|1a da asta| a^ p|a y da
ca1|^a|.
Ex|sta^c|a|tosast|osdaTa| 0^| , p||^c|
pa|1a^taa| ast'owc, a^'osqca'osa'c1^os
pa|aca^ | ^c| ^a|sa ^ac|a ada'a^ta cca^do
a1pc|a. S| a1ca|go, s| aa| za1os sc
ast|cctc|a, dasccc|||a1os qca |a co| c1a
pa|1aaca|actaypa|pad|cc|a|co|aspac
toa'os ^casosda| acada|a,axacta1atada
' a1|s1alo|1aaqcaasta|as| astcv|a|aa
p|aa|actos. |o qca pa|aca sa| ccat|o da
g|avadad a|to saaqc| | c|aa| ast||a||a p|a|a
^acaat|s, da1aa|a qcaa| cat|o dag|a
vadad pa|1aaca a a| Ta T|a la|o|. Es
co1o ca astaca c| | ada a c|a|to gc|o
pa|o c|da l |1a1ata a' sca|o. |a postc|a
|c|| adaa astos ast||osdaTa| 0^ asta
alact|vaco1o 'aspostc|asa|actasqcasact|
||zaa|alo|1a0^ Kcgda|Ta0^ .
Respire con la parte i nferior del
abdomen
0cado c |ac| ac| do sa|a da |a
1at||z,|op||1a|oqca^acaas|asp||a|p|olc
da1ata. |os sa|as ^c1aos poda1os v|v||
va|as sa1aas s| co1a| y va||os das s|
caca|agca, pa|os| oxgaoda|a|a1os da
ax|st||acosccatos1| ctos.
|a |asp|ac| as ca lcc| co|po|a|
vo|cta||a a vo|cta|a. Poda1os 1od|l|ca|
cosc|ata1ata| a1aa|aa| aqca|asp||a
1osa c' csopoda1osda|a|da|asp||a|,pa|o
o poda1os agcata| |a |asp||ac| vo|cta
|a1ata ^asta a^oga|os. mcast|o cca|po
posaac1acas1oacto1t|coqca|oavta.
Eacc|datasdoda ' avct1a^ada|adoda
|asp |a|,a|ca|ac|oscl|aa|da^oo|g|co1s
| 1ad|ato.Estoda1cast|aqca' a|asp|ac|y
a|lcc|oa1|atoca|ac|a'ast |t|1a1ata
|a|ac|oados.
|os at|gcostaostas dasccc|a|o qca
' a |asp||ac o s|o ast |gada a| ca|ac|o,
soa| acoscaca1 s1a. |os1ad|tado|as
tao|stas da| pasado os ^a da|ado c t|a
3 PRClPIOS BASICOS DEL TAi CHI CHI KG
~
1ado'agadodaasc||tos|acop||adosa1s
da 1| vo'c1aas, qcaa co|cto sacoo
ca co1o a' 0ao Tao|sta. E 1cc^os da
asos taxtos sa dastaca ' a | 1po|taca da ' a
|asp|ac| y sa p|asata c1a|osos 1to
dos da |asp|ac| pa|a a' dasa||o||o da |a
sa'cdy|aasp|||tca'|dad.Estaao|1a|apa|to
||oda a|a|cc|os ^acada' tao|s1o ca da |as
lo|1asdayoga1sco1p'atas.
S ' a|asp||acast|aqc | a, c|lo|1ay
|t1ca, |a 1ata axpa|1ata asas 1|s1as
cca||dadas. Po|a| cot|a||o, s as dlcc|tosa,
das|gca'ya|||t1ca,' a1atasava|alacta
da po| toda c'asa da sat|1 atos y a1oc|o
as |ta|1tatas. |a p|x|1avaz qca vaa a
a|gc aaxt|a1ada1ataao|ado, ocsa|va sc
pat|da|asp| |ac . E 1cc^asda'asta|a
p|as1oda|assa|aco1|adaqca 'ospac|a
tasco p|oc|a1as a1oc|oa|as |aa'|caa|a|
cc|os da|asp|ac p|olcda, c|lo|1ay |t
1ca,pa|a|accpa|a|'aca'1a.
E' ap|ct|cada|Ta0^s| a1p|asact|
' za ' a|asp||ac acdo1|a' . Vcc^as pa|so
asc|aa qcaastat|poda|asp|ac|cos|s
ta a |asp||a|co|apa|taca|ada|acdo1a,
pa|oda ^ac^o, a' a|a s'o pcada |asp||a|sa
co|ospc'1oas.
ca |asp||ac| acdo1a| s| 1p' a1ata
1p'|ca 1ataa|a| acdo1a|a|a|adoa| |as
p| |a|. E' a ^a|ac|,a| dal|ag1asa 1cava
^aca aca|o y dc|ata 'a ax^a'ac 'o ^aca
^acaa||ca.S |os1cscc|osda' apa|ta la
||o| da' acdo1a sa accat|a |a|a|ados
dc|ata|a ^a|ac|,stasaaxpada, a|da
l|ag1ataa1saspacopa|a1ova|say'os
pc|1oas|acca1sa||a.0aastalo|1a|as
p|a1os1sp|olcda1atay, po|tato, |ac
c|1os 1saa|g|a.S a|acdo1aastcos
t|a^do po| |atas 1cscc|a|, a| dal|ag1a
o pcada axpad||sa tota|1ata. |os sa|as
^c1aosco1pasa1osastoacto1tca1a
55
ta axpad|ado a| pac^o. Esto sa cooca
co1o|asp||ac|pacto|a|scpa|l|c|a'.|a|asp|
|ac| pacto|a' as 1aos aa|gt|ca po|qca
'os pc|1oas o pcada axpad||sa a ' a
1|s1a1ad| daqcaco|a|asp||ac|acdo1|
a|. 0asda a| pcto da v|sta l|s|o|g|co, 'os
1cscc|os | ta|costa|asast d|sa^ados pa|a
p|opo|c|oa|c|ca1ataa' 25po|catoda|a
lca|za1cscc' a|acasa||apa|a' |aa||ospc|
1oas. E| d|al|ag1adacap|opo|c|oa|a' 75
po|c|ato|astata.
La|asp||ac|acdo1|a'aycdaa1ata
a| a| cat|o da g|avadad a c pcto ca|o.
Ada1s ast |a|acoada co 'a ca|1a y 'a
|a|a|ac|. |a |asp||ac| pacto|a' y a' ^ac^o
da 1ataa| a| cat|o da g|avadad a c
pcto a|toast ac|o|g|ca1ata |a'ac|oa
dos co a' ast|s, |a as|adad y |a ^pa|ta
s|. dastcd|o|ac|ata 1ost| qca 1sda'
7Opo|c|atoda|ospac|atas^| pa|tasos|as
p||acaco|apa|taa|tada' pac^o.Eot|oastc
d|oalactcadoa0|aH|ata^a,1sda|9Opo|
c|atoda|ospac|atasago|alc|cospa|soas
qca scl|a c 1|ado |||acoa| a sa||| da sc
casa) lca|o t|atados co x|to s 1p|a1ata
asa^do' as a |asp||a| acdo1| a| 1ata
ccadoaxpa||1ata|a |os sto1as lc|cos.
La p|x|1a vaz qca vaa a a' gca pa|soa
1o|asta,ocsa|vas||asp||adasdaa|acdo1a
56
Respire de manera que su
abdomen adquiera una
forma abombada. Expanda
no slo el estmago, sino
todos los lados.
Inhale haciendo que el diafragma
presione hacia abajo. El abdomen
se expande hacia afuera. Sienta la
presin exterior hacia adentro .

. / ..
.
. .
.

` Corte transversal
f del abdomen
LA ESTRUCTUR IERA DEL TAi CH!
o s sc pac^o sa 1cava ^acaa|||cay ^ac|a
aca|o.E' aqc|||c||oa1ocoa|sa|accpa|aco
lac'|dadg|ac|asa'alactoca'1ataqca|a|as
p||ac|acdo1|a't|aasoc|a' a1ata.
La |asp|ac acdo1|a| ta1c| lavo
|aca'ac|cc'acsagcaa.E'co|azasa'
|gao aca|gado da co1caa| 'a sag|a a
todoa'cca|po.0cadoa'd|al|ag1asa1cava
' | c|a1ata ^ac|a a||cay ^acaaca|o dc|ata
' a|asp||ac|, sc 1ov|1|ato ac1atay d|s
1| cya | a p|as a |a pa|ta |la||o| da |a
cav|dad acdo1| a' , at|avsda| acca|l'cya
'as vaas ao|ta y cava. Esto p|odcca ca
acc| da co1caoqca|adcca alactva1ata
' aca|gadat|aca|oda|co|az, pcasaycdaa
qca |a sag|a vaosa |ag|asa a asa |gao.
0aasta1odo,| apa|taca|ada'acdo1alc
coaco1ocsagcdoco|az.
As|1|s1o, ' a scava acc| da 1asa|a
gaa|adapo|' a|asp||ac|acdo1|a'col|a
ccac|aa| v|aa| ast|a^|1|atop|ovocadopo|
|atas|aa| acdo1a.
Es 1s lc|| |asp||a| da asta 1aa|a
ccado cast|o cca|po ^aap|ad|do cava
1ataa1ataa|'aco' c1ava|tac|a|a||aa
da co |as lca|zas 0a' asta y Ta||ast|a. S|
cast|aco| c1as|a1p|a ast cc|vada ^ac|a
ada'ata, a'|o | 1pad | qca a| d|al|ag1a sa
1cava||c|a1atadc|ata|a|asp||ac .
Exhale haciendo que el
diafragma presione hacia
arriba. El abdomen se
contrae. Sienta la presin
del Chi.

.. Corte transversal
f
del abdomen.
La respiracin abdominal ayuda a mantener el
centro de gravedad en el Tan Tien inferior.
ca |asp||ac| acdo1|a' as 'a lo|1a
atc|a| da |asp |a|. Todos 'os cacs saos
acasacadoc1o^aca||o.0cadoc|aca
1os y axpa|1ata1os |as tas|oas y |os
t|ac1asda |a v|da, os adc|aca1os lsca,
a1ocoa| y 1ata'1ata. Poco a poco 'os
1cscc|osda'acdo1aya'd al|ag1asata
saac a|taszoasysavca'val|ccdosa
ot|as, |o qca ^aca qca pa|da1os |a 1ayo|
pa|tada cast|a capacdad atada|asp||a|
p|olcda1ata.
Pa|aap|ada|dacavoa|asp|a|dasda
a'acdo1asaacastadoscosas.|ap|1a
|aas|a'a|a|osa1oc|oa'1ata.casagcda
as lo|ta|aca| 'os 1cscc'os acdo1|a'as qca
sa^avca'tol|cc|dospo|la|tadacso.
|a lo|1a 1s alact|va da cc|t|va| ca
|asp||ac|clo|1asacoocaco1o|asp|a
c|da cota|'ay |ac|caastao1c|a po|qca
sa asa1a|aa|alo|1aaqca|os' qc dos' | a
a ca cota' | a vaca. 0cado va|ta1os c
' qc doac|ac|p|ata,stasa'|aadaa||
ca^ac|aaca|o.
|a|asp||ac p|olcdaasaxacta1ata
| gca| . |a a|zasco1o' aaca|tc|ay ' apa|ta
ca|a da| acdo1a |ap|asata a| lodo da ' a
cota' | a.E astat|poda|asp|ac| , ap|ada
1osa|^a'a|scavayc|lo|1a1ataya|a'a
3 PRINCIPIOS BAS!COS DEL TAI CHI CH! KUNG
En la respiracin de botella, la parte inferior
de sta se llena primero.
|a| 'os 1cscc'osda|apa|tala||o|da| acdo
1a. 0cado a| a|a paat|a y axpada 'os
pc|1oas, a'd al|ag1asad| |ata^ac|aaca|o.
S 'os 1cscc|osacdo1|a|asast |a|a|ados,
|aaxpasda| d al|ag1a^aca qca |apa|ta
|la||o|da|acdo1asaaxt|ada.
Ex|sta c a|a|c|c|o 1cy sac|''o pa|a
ap|ada|a |asp||a|dasdaa'acdo1a.Pcada
|aa'za||o a | aca1a, |csto atasda do|1||
Presin del Chi
Aprendiendo a incrementar la presin del Chi
S| 1p| a1ata accstasa coca a|||ca, co^ |as
pa|asyc|azosaxtaddosy|a|a|ados.0aca
vast|||opaa1p||aysca|ta, aspaca|1ataa
| ac tc|a.0o|oqcac| | c|opasadooc|ad||
' | oa' apa|taca|adascacdo1a.| ^a|a|a
ta1ataytap|olcdoco1o|asaapos|c|ay
ax^a|a |ata y c|lo|1a1ata co |os |ac|os
at|aac|a|tos ^asta axpc'sa| todo a| a||a.
0| a||a ' a coca y co1aca a ^a'a| po| |a
57
a||za lo|1a 'ata y clo|1a.0csa|va c
1o sa a| ava a' | c|o ccado sc acdo1a sa
axpada. Pcada co'oca| ca a|1o^ada ca|o
sc cacaza pa|a va| 1s lc|1ata a' 1ov
1|atoda|' c|o.
Esta sac|||o a|a|cc|o da 'avata1|ato
dapasocoa'acdo1apa|1|taqcaa|cca|
pocava1atato1acosc|ac|ada'os1cs
cc|osda'apa|taca|ada'acdo1a.S|sap|ac
t|ca|agc'a|1atadc|atac a|to t|a1po, c|a
1ataag|a1adda'alca|zada|acdo1a.
0c|ata |a p|ctcada'Ta 0^| 0^| Kcg,
|agc|a|1ata co1c|a1os |a|asp||ac| acdo
1|a' co 'acodasac da 'a |asp||ac|,
qca cossta a |^a'a| co 'a pa|ta ca|a da|
acdo1aa'ta1poqcasaa1pc|a^acaa|||ca
'os1cscc'osda'aoysap|as|oascava1ata
^ac|aaca|ocoa|d|al|ag1a.E|ap|ct|cada|
Ta| 0^ oas acasa||oa|accta|'acodasa
c da |a|asp|ac, pa|o osot|osco1c|a
1os|a|asp||acacdo1a|co'acot|acc|
||ga|ada|os 1cscc'os aa'as. Aasto 'a '|a1a
1ossa''a||apa|tadaaca|o.Estaa|a|ccoavta
qca |aaa|gasalcgcaat|avsda|osl'cc|dos
1cscc|osdaasapa|tada'cca|po.
|o1s|1po|tataal|dadasa||o' ' a|a|
0^| acasa|opa|ap|act|ca|a'Ta|0^| as1a
taa| ca p|as| l |1a y scava a |a pa|ta
ca|a da' acdo1a. 0cado | ^a| a, sata
c1oasapa|tasa' 'aadaa|aysaaxpada
pa|alo|1a|caco|ada p|as|da 0^| aa|
TaTa,s 1c'taa1ata,pa|c|ca|ap|as|
co||aspodata qca a1pc|a dasda alca|a.
0cado ax^a'a, p|as|oa ' |ga|a1ata ' a co'a
da0^^ac|aaca|ocoa| dal|ag1ay|os1cs
cc|osacdo1|a|as.0acasat| ||ap|as||ta
||o|a1pc|ado ^acaalca|a 1| at|as |a p|a
s|axta|aa1pc|a^ac|aadat|o.
Sat||c|aca|g|adca'1atacaco|ada
0^asc|ta||o|.0cadoastosccada,pod|
^aca|'ag| |a|yt|as'ada||aa|coxspa|a'cago
58
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
^aca|'ascc| |po|' aco|c1ava|tac|a|^asta' a
ccsp|dada' acacaza, ca|a|'a^asta' a' agca
ypo||apa|tal|ota'da|cca|po^astaa|o1c|
go y da a^ |ag|asa||a ^asta a| Ta T|a.
P|oto pod|d| || g| |a| 0^ ^asta |os c|azos y
'asp|a|as.
0o1o 'a sa|a da 1ov|1|atos da' Ta
0^sa|aa||za1cydaspaco,aspos|c|aap|a
da|a |agc'a| |a |asp||ac| yat|aqc|||za||a
1ata. E' cot|o' da |a |asp||ac| co1|aza
co |a |asp|ac| acdo1|a|, pa|odaspcs,
ccadoa'cca|posaac|ay|aaa|gaco1a
zaal| c |,a| p|actcatadaTa|0^ sataco1o
s|asp||a|acotodoa'cca|po.
|a 1ad|tac as co da |os 1a|o|as
1todospa|acot|o'a|' a|asp||ac .davaz
qca ^a1osap|ad|doa^aca||opo|1ad|oda
|a1adtac| satadaoap|a,a| Ta| 0^| os
asa^aa 1ataa| ca |asp||ac| c lo|1a
1|at|asasta1osa1ov|1|ato.Po|astosa
d| caqcaa'Ta|0^| ascalo|1ada1ad|tac
ctca. |a ast|cctc|a adaccada da cada
1ov1|atopa|1|taqca' a|asp||ac|'|agcaa
todoa| o|ga|s1o.
|a|asp||ac|acdo1| a' , cctaay da
|a 1dc'a saa asap|ad|daa a| 0^| Kcg
0a1sada d| a||o. Ea| Ta 0^ co1ca1os
asastc|casda|asp|acco' a|a'a|ac|
y ' a c||cc|ac| aa|gt|ca y |as poa1os a
1ov1|ato.
Abra suavemente sus articul acio
nes por medio de la rotacin
hacia adentro
0t|oda|osaspactos 1po|tatasda|Ta|
0^ cossta a ac|||todas 'asa|tcc|ac|oas
da| cca|po. E| ast|s qca p|odcca | a v|da
1oda|a gaa|a|1ata alacta p||1a|o a 'as
a|tcc'acoasa|t||t|s)ypa|t|cc|a|1ataa'as
v|tac|as p|oc'a1as da aspa'da). E' ast|s
a|a1dc'aasp|a'ocst|cyaa| l'c|o da' 0^| .
Esta oc|cs| alacta posta||o|1ata a |os
|gaos, a 'as g|dc'as y a| s|sta1a | 1c
o'g|co,pcd|dosagaa|a|ala|1adadas.
|ostaostasal||1aqca|asa|tcc|ac|o
as so pcatas o cat|os aa|gt|cos qca
pcada a|1acaa| y gaa|a| 0^| y qca |os
tadoasast|a|ac|oadosco a''as.Todos
'os 1ov|1| atos da|Ta| 0^ dasa||o'|a asos
cat|osac|ado |as a|t|cc|ac|oas y lo|ta'a
c|ado |os tadoas y ^aca qca a' 0^ y |a
lca|zada|ostadoassapcadaa| 1acaa|y
||ca|a|avo|ctad.
costaostasdasccc|a|oqca'os1ov
1|atospaqca^osata|osda'Ta|0^gaa
|a0^|qcasaa|1acaaa|asa|tcc|acoas,
1at|asqca'os1ov1|atosaxta||o|as1s
a1p'|osgaa|alca|za1cscc'a|. E| dasa||o
' ' o |ta|o pa|1|ta qca a| 0^ co1acaa | | a
a| 'os ^casos ccado 'as a|t cc| ac oas
ast||aasdaastaaa|gaatodasccapac|
dad.|a|otac|ta|ada|asa|t|cc'ac|oasy
'os tadoas sa daca |aa'|za| |ata1ata,
csado 'a 1ata pa|a | ' ava|a| 0^ ^ac|a |as
a|t|cc|ac|oasy |ostadoas. 0aastalo|1a,
' a a|t|cc'ac| sa ac||| y actca| co1o c
co|c^ y a' 0^ pod| sa|acso|c|do po|| os
^casos.|os1ov|1atos|pdosodat| a1
poa' a1atapa|agc| a|yd || g| || aacso|c
da 0^| . |a atc|a'aza actca da gca| lo|1a.
cos|co| as1slca|tas osoaqca| | osqca
sc|ga|p|da1ata, s o|osqcac|aca| a
ta1atadc|atac|atosdaa^os.
|aa|tcc|ac|da' acada|aas|ap||1a
|aqcaac||1os.Estaa|t|cc'aclo|1apa|ta
da| sca, qca c|cyata1c| a |os 1cscc|os
psoas, a' ta||doc|ado, |osvasosy |os 1a||
daosda|a|ag||gc|a|.0cado| aa|t|cc
'ac| da |a cada|a ast ca||ada, |a |g|a sa
c'oqcaay|osvasossagcaos, |a| lay 'os
3 " PRINCIPIOS BASICOS DEL TAi CH! CH! KUNG
a|v|osda|azoa| gc| a| sadoc'aysac|a
||a. Esto p|ovoca p|oc|a1as c||cc|ato||os a
1p|daqca a| 0^| l|cya| | c|a1ata.Pa|ap|ac
t|ca| |aaca|tc|ada' aa|t|cc'ac|da|acada
|ayda'a g' a,1ataga|as|od|'assca|tas,
pa|o o pa|1|ta qca sa cc|va da1as|ado.
Ap|adaa | c| a|sap| 1a|o dasda|aa|t|cc
'ac|da|acada|ays|atac1oca|aa| paso
d| |acta1atadasda' apa'v|s^asta|osta'oas,
o a 'as |od| ' |as. Pa|a lavo|aca| ac 1s |a
aca|tc|ada|asa|tcc'ac|oas,coct|asaa
'ascoyctc|asda'ostoc|||osyd| |||aa| 0^| da
|a a|tcc'ac da ' acada|a ^asta |a a|t|cc'a
c|da|toc'|oyda a|'^asta|osdadosg|ca
sosda|osp|as.
Esagcdo| cga|,asacasa||oac||||as
a|t|cc|ac|oas da |a co|c1a. Pa|a ^aca||o,
pcadap|act|ca|acc1c|adoa| 0^| aa|Ta
T|a |la||o| acdo1a), s|tado |a co' a da
0^|y ' ap|asda| 1|s1o aasa|cga|. dsa
|a 1ata pa|a ^aca|g||a|a| 0^| a a' acdo
1a co1o s| lca|a ca pa'ota |odado da
at|spa|a ada'atay pa|1ta qca |aaa|ga
sa acc1c|a. 0aspcs d |||a a| 0^| ^ac|a a|
coxs y ^ga|o scc| | po| |a co' c1a, p|aso
ado| aaa|ga^ac|a'osaspac|os |ta|va|
tac|a'as. Esto ^a| qca ' aco|c1asa ast||a.
|a1ad|tac|ta1c|pcadaaycda||aasa
t| | c1o a| 0^| ac|a |a co' c1a va|tac|a'.
S|ata c ^| | o qca pasa po| a| cat|o da ' a
co' c1a y t| |a da ' a ccsp| da da | a cacaza
^acaa||ca.| 1ag| aqcaasa^ ' oastcoac
tadoa caast|a||aqcasaaccat|ad| |acta
1ata soc|a cstad.S atac1o ada|azasc
cca|poya|a|gasc co' c1a. 0cadostasa
ac|a,' aaa|gal'cya^ac|a|ospctosT2y0
7yda a^pasaa|osc|azosy|as1aos.
Pa|aaycda|aac|||todas' asa|t|cc|ac|o
asda|cca|po, |c|a1ataa' 0^| a|asa|t|
cc|ac|oasda|osdadosd|casdascs1aos
y|osdadosg|casosdascsp|as.
59
Integre toda su estructura y haga
gi rar la fuerza terrestre
Pod|a1os co1aza| a t|aspo|ta| 'a
Fca|za Ta||ast|a po| cast|as p| a|as s
so1oscapacasda^aca|t|ascosasa|1 s1o
t| a1po. |ap| 1a|adaa' |ascosstaa|a|a|a|
cast|osp|aspa|acoacta||oscodc^alca|
za. |a sagcda as g||a| a| p|a ^aca alca|a
pa|ac|aa|c1ov1|atoaasp||a|^ac|aa||
ca.|ata|ca|aasa1pc|a|^ac|aa|||caco1os|
lcsa1osasa|ta|.
Movimiento en espiral, primera parte: l. Presione los pies
hacia abajo y gire la pierna hacia afuera. 2. Presione hacia
abajo y empuje hacia arriba como si fuera a saltar. El Chi le
ayudar a abrir las articulaciones.
Maa'|zado astos t|as actos a |p|da
sccas|, pa|1t|1os qca ' aca|zaTa||ast|a
c||cc|a^acaa|||ca.
0cado asta lca|za ||aga a |a cada|a
da|a1os qca cot|ca ^asta |a co'c1a y
aca1os qca t|asta po| a' | a g |ado 'as
cada|as pa|aal|ota|d| |acta1ataa|oc|atvo
da dasca|ga. Esta 1ov1ato da |a cada|a
pa|1|ta qca |a Fca|za Ta||ast|a cot| ca
scc|adopo||aco|c1a^asta' av|tac|a0-7,
qcaas|a ta|saccda| osc|azosya|cca''o.
Posta||o|1ata^aca1osqca|a ca|za
Ta||ast|a l|cya ^ac|a a' c|azo da dasca|ga
^cd|ado | | ga|a1ataa' pac^oy |at|ayado
60
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
c pocoa' 1at co1o s a' gc|aos d a|a
ca1pc|. Esta co1c|ac| da 1ov|1|a
tos sa |aa||za a c |stata. Todas astas
acc|oas,apa|ata1ata|coaxas,dag| |oy
dasca|ga, s' o lcc oa s| coo|d a1os
Gire la cadera
Gire en espiral
los tobillos y las
rodillas
Movimiento en espiral, segunda parte: Gire la cadera para
que apunte directamente hacia adelante. Permita que la
fuerza ascienda en espiral hasta el punto T-11
Empuje y gire en
espiral los brazos
hacia adentro
como si estuviera
manejando un
destornillador
Movimiento en espiral, tercera parte:
Hunda el pecho y retraiga el mentn
todos |os 1ov|1 atos co1o s| lca|a co
so'o,po|'oqcadaca1osadqc || |c|a|ta^ac
|dadpa|a1ova|osco1oslcsa1osdaca
so'ap|aza.
|acapacdadda^aca|c||cc'a|a asp
|a|' aca|zaTa||ast|aoass| 1p| a1ataca
apt|tcd 1ac|ca. E asta caso, a' |gca' qca
a todos | os aspactos da' Ta| 0^| , | a 1ata
dasa1pa^a ca lcc p| 1o|d|a|. S| o
so1oscapacasdacocat|a|cast|a 1ata
a c so'o pcto, |a lca|za qcat|ata1os da
dasca|ga|sad|s|pa|ad|la|atasg|ados.E'
a' c1odaca|tag|a|1ata,cca|poyasp|tc
acso|oa|a1ato.A| ac||||oscaa|aspo|
1ad|o da ' a1ad|tac| da ' a cs| da |os
0|co E|a1atos, |c|a1ata1os a g|a
1ad|dacast|acapac|dadpa|a^aca|c||cc'a|
a|0^|aasp||a'po|todas'aspa|tasdacas
t|occa|po.
Distri buya su peso entre los
nueve puntos de sus pies
|aast|cctc|a^c1aaasco1oc|co' .
|as|acassaaccat|aa|osp|as,a| t|ax
y|aspa|assoa't|ocoy|osc|azosso|as
|a1as.E| lcda1ato|ta||o|da|Ta|0^| as'a
lca|zavta|,1|at|asqcaa| lcda1a^toaxta|
o|ocost|tcya|osp|as.Estosc't1ossopo|
ta todo a| paso da' cca|po y os coacta
co |a ca|za Ta||ast|a. |a doct|a taosta
al|1aqca'osp|assoa|cac'adacoax|a
t|a||ada cast|occa|po.
da 1asao cas| | | aas1sastac'a s|
sc paso sa d|st||ccya aqc|tat|va1ata at|a
scs ccat|o patas. 0a |gca| lo|1a, osot|os
adqc|||1os1ayo|astac||dad ccado cast|o
pasosad|st||ccya at|a |os cavapctosda|
p|a.Estospctosso a|ta|, a| co|daaxta
||o|, ' a co|a paqca^a, |a co|a g|ada y |os
c|codados.Ea| Ta|0^ taa1os1cc^occ
dado da co|oca|astoscavapctosaco
tacto c|lo|1a co a' sca'o cada vaz qca
da1oscpasooapoya1oscast|o pasoa
co da |os p|as. E asos casos, a' paso da
cast|occa|posaco'ocaaa| |aacat|a|da|
3 - PRCIPIOS BASJCOS DEL TAi CH! CH! KUNG
p|a, cooc|da co1o cata H|otata. Mac|ca
astao1c|a po|qcaccadoa' | aa1os cas
t|oaqc | |c| oaastapcto, |aaa|gata||as
t|a pa|aca l' c | '|c|a1ata ^aca a| cca|po
co1oslca|acgsa|aactv|dad.
K-1:
El punto de la fuente brotante
El punto K-1 y los Nueve Puntos del pie.
Gi re suavemente la articulacin
de sus tobi l l os
E' p|ocaso dat|asla|ac|ada|alca|za
co|po|a'ya|0^|^acaa'sca'oydasta^ac|a
a't|ocoy'osc|azosco1|azaa'asa|t|cc
'ac|oas da |os toc|'|os.A| p|as|oa| adacca
da1ata|asp|atasda'osp|asyg|a|scava
Al girar muy suavemente la articulacin del tobillo hacia
afuera mientras presionamos el pie contra el suelo contri
buimos a trasladar hacia arriba la Fuerza Terrestre.
61
1ata|ascoyctc|asda'ostoc||'osaycda1os
a t|asla|| | cast|o paso ^ac|a a| sca'o. As
co1o c p|opc'so| cova|ta |alca|zada c
l' c| doa1ov1|ato,asta|otac|t|aslo|1a
| a lca|za co|po|a' a ca|za Ta||ast|a qca
pcadasa|t|aspo|tadapo||ap a|a^ac| a' a
co' c1a va|tac|a| , sc1dosa a ' a p|op|a
lca|zaast|cctc|a||ta|a.
Gi re suavemente en espiral la
articulacin de las rodi l las
E' 1ov|1|atoa asp||a| qcaco1aza
a'ostoc|'|ospasaa|aa|tcc'acda|a|od
'|a, qca as a' s| gc| ata a' a1ato vta| a a'
t|aspo|ta da |a ca|za Ta||ast|a ^ac|a ' a
cada|a. Esto sa |og|a co'ocado l||1a1ata
|os p|as soc|a a| sca|oy g| |ado ||ga|a1ata
a| l1c|cocpaqca^o1ov|1|ato|otato||o
da|as|od|||as.Esta1ov|1| atog| |ayat|ava
sa|at|c|a ya| pa|o qca so|os ^casos da
|as pato||| '|as, gaa|ado ca lca|za axt|a
1ada1atag|ada.Sa^ada1ost|ado qca a'
g||a|aastalo|1a'os^casospcadasopo|
ta|calca|zada^astacatoa|ada.
0cadoastag |oda|a|od|'|asa |aa'|za
adaccada1ata,dac|doa'1ov|1atog| |ato
||o|ostadoasavca|vaa|os^casosyp|o
dcca ca g|a lca|za da 1ca| ' a. E asta
pos|c|, |aT|a||a,' a|od|||ay|acada|alo|1a
ca| |aadapoda|. E|cga|daqca |a|od||'a
ca|gca cotodoa| pasoda' cca|po, sta sa
t|asla|a a |os toc|''os y da a^ a' sca'o a
t|avsda'osta'oasy'asp|atasda'osp|as.
0a |a 1|s1alo|1a, |a lca|za qca da |acota
sc|gada' at|a||a, scca ^asta|as|od|'asyo
sadat|aaa| ' .
Es | 1po|tata ^aca| las|s qca a
astosg| |os,|os1ov1| atosdacasa|| | ga|os
yscavas.|a|od|||aascaa|t|cc|ac|da'|ca
62
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAl CHI
Al girar la rodilla hacia afuera, todos los tendones envuel
ven al hueso y conducen hacia arriba el flujo de energa
Abre la ingle y
estira el msculo
psoas
Para transferir la fuerza terrestre desde el suelo hacia
arriba, gire la rodilla ligeramente hacia afuera
Al girar las rodillas en espiral hacia afuera, la fuerza se
traslada a la parte posterior de la piera, desciende en
espiral hasta los pies y de ah pasa a la tierra
Si giramos demasiado la rodilla, generamos
mucho estrs en esa articulacin
Msculo gastrocnemio
Msculo exten
sor largo de los
dedos
Msculo tibia!
anterior
Los msculos de la parte exterior y posterior de la pierna
se activan al presionar los pies firmemente contra el suelo
y girar la rodilla hacia afuera.
da y daca ccda| da o g|a||a da1as|ado.
Esccc^aa sc cca|po, s| satado|o|, dat
gasa' Pa|a p|act|ca|co||acta1ata a' Ta| 0^|
o as acasa|o a1p'aa| da1as|ada lca|za,
a|cga|daa'|o,dacaacc1c'a|'alca|za^aca
adat|o.Vsada|atapod|csa|a'poda|da
3 PRCIPIOS BASICOS DEL TAi CHI CHI KUG
|a 1ata, da' o|o y da| co|az y todas 'as
lca|zas sa 1ova| co1c dosa aspot
aa1ata.
Abriendo el Kua y al i neando la
cadera y el sacro
Ea|Ta|0^| , 'aspos|c|oasda' aa|t|cc
|ac|da|acada|ayda|sac|oso1cy|1po|
tatas. 0o1aza1os po|ac||||a g| a, '|a1a
dakai kua a c^|o.Estapa'ac|asat|adcca
| c|a1ataco1oaxtada|| acasapa|aadqc
| |1ayo|l||1azaylca|za.Estao1c|a|al|a
|a ' a|1po|tacaqca t|aaa' ast|a1|atoda
astazoa.|a 1po|tacada|a|g|aa|ap|o
dccc| da lca|za co 'os 1ov|1atos da
a1pc|a da' Ta 0^ o sa| cca axcas|va
1ata |asa|tada.0cadog| |a1osscava1a
ta 'as|od|'|asco1osadasc||ca' aasa|||ca,
'asa|tcc'ac|oasda' acada|asaac|ay|os
tadoas da |a g|a adqc|a|al|1aza. Esto
pa|1ta t|asla|| ' a lca|za da |as p|a|as
^acaa't|oco.
|a a' aac da| sac|o data|1| a qca
cast|aast|cctc|asaalca|taodc| | . Ma|a|a
do|apa|taca|ada ' aaspa'dayda|adocaa|
| | ga|a1ata' apa|v|sya' sac|oco1os| t|at
|a1osda1ata|a|coxs at|a |asp|a|as,a| |
aa1os ast|cctc|a' 1ata a| sac|o co | a
co' c1a va|tac|a| . 0cado s| ta1os qca
cast|osp| assaapoyaco1sl||1azaa
a| sca'o^ac|a1osa' aado a|sac|oco 'as
pa|asysat||a1osca' aadapoda|qca
vada'osp| asa'a| g| a, a|sac|oyqcaasc|a
dapo|' aco' c1a.
E' ^caso sac|o asta1c| ca da |as
p||c|pa|asco1casda' l|c|doca|ac|oasp|a|,
ccyalcc| as p|otaga|a |os 1c|t|p|asa|
v osa'o|adosa' aco' c1a. Esta^casota1
c|aycdaaco1caa|a| 0^ po||aasp|ado|
63
Empujar el sacro
hacia adelante
Abrir Ja ingle y hun
dir esta parte, no las
rodillas
Al empujar el sacro hacia adelante y presionar los pies
contra el suelo la columna vertebral se alinea totalmente
sa' .Po|asta|az, ccadoact|va1osa'sac|o
a|a1pc|a||oyso|ta||o, 1a|o|a1os| aactvdad
da|ssta1a a|vosocat|a|.
|a apa|tc|a da| sca dapada a g|a
1ad|da da ' a |a'a|ac| da 'os ^cscc' os
psoas. E' Ta| 0^| 0^| Kcg, a| 0^ Kcg
0a1 sadad| a||oya|TaoY|sos|sta1asda
a|a|cc|o|ta|occyop|opstoasp|o|oga|y
|ca|a| a' lcc|oa1|ato da asos 1cscc|os.
Ea|Ta 0^| 0^| Kcg sa|coscatada|os
psoasasdav|ta||1po|tac|a.E' poda|1ac
|coda|Ta0^sc|gaa|csa|' alca|za|tag|a
dadatodoa' cca|po. 0adoqca |os1cscc|os
psoas ca a 'as v|tac|as la|o|as co a|
sca|la||o||a|ag|| gc a' y' aa|tcc|ac|
da|acada|a),sodag|a | 1po|tacaco1o
c|at|a|asp|a|asy|aco|c1ava|tac|a' .
64
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
|os 1cscc'ospsoas ta1c ast t
1a1ata |a|acoados co 'os1cscc|osdo|
sa|asqcavada' apa|tascpa|o|da|aco' c1
a ^asta a' ^c1a|o y ' os^o1c|os. Po|todo
a''o, 'os psoas lo|1a c pcata | 1po|tata
at|a'aspa|tasscpa||o|ala|o|da|cca|po.
S ast |a'a|adosyl|axc'as, |alca|zada'as
pa|aspod|l|c | | ta||c1p|da1ata,co1o
cao|a, dasda|as pa|as a' aco' c1ayda
a^^asta'osc|azos.
Activar el cinturn de chi en la
ci ntura
E| TaT| a, ta1c''a1ado0caoda
0^ , saaccat|aa|apa|tala||o|da||aa
acdo1 a| , qca as doda sa a' 1acaa y sa
actvaa'0^0| g|a' A'dasa||o|'a|asapa|ta,
a| 0^saaxtada^aca'os| ^oas a'^gado,
a| cazo, |os |tast|os da|gado y g|caso y a'
cat|osaxca' . Estaaxpas||ta|asa1a
lasta ^ac|a a| axta||o|lo|1ado c ctc|
da 0^, qcaasco1ocala|a co|ocadaa||a
dado|da' ac tc|a.
E' ctc|da0^actcaco1ocpca
ta qca ca |as pa|tas scpa|o| a la||o| da'
t|oco.S astactc| osa dasa||o|'aada
ccada1ata, 'osp|as, 'aspa|asy|acada|a
o tad| | gca coax co |a pa|ta
scpa|o|da'cca|poysa|co1oso|dadoss
gaa|a'.ca|aca|dacot|o|ydalca|za.
Ea|cotaxtoda' 0tc|da0^ , asta
pa|ac|asa|ala|aa' aco1cacda|asp|a
c y aa|ga. E a' 0^| Kcg 0a1sa da
d a||o ap|ada1os a csa|a' d|al|ag1a pa|a
ac1ata| ' a p|as da ' a pa|ta la||o| da'
acdo1a atodaa' |aa da ' ac|tc|a. Esta
p|as| ac1atada taa |a 1 s1a lcc
qcaa'a|aa c ac1tcooqcaa| 1o|ta|o
at|a'os' ad||' ' os, pcasaycdaa |a|'aa|cca'
Cuando active el cinturn de Chi, perciba una presin
equivalente del interior y el ex terior
qc| a| aspac|o dc|| qca ^aya a cast|a
ast|cctc|ay caat|asa'aspa|tasscpa||o|
a|la||o|da|cca|po.Pa|o|alca|zaoasast
t|ca | |cosc|ata, s|o d|1|ca, vva y
cosc|ata, capaz da c||cc|a| co 'os 1ov|
1|atos ca1c|atas da|Ta| 0^| . Esacca||dad
d|1|ca as a| a|a1ato aa|gt|co da| c|
tc|da0^| .
Los 1cscc| os psoas sa accat|a
ca|cada|os||^oasyda|aPca|tada|a7|da.
Estac|t|1aas|apca|tat|asa|ada|TaT|ay
as a| | doda sa a| 1acaa cast|o 0^|
0||g|a|. 0cado | os 1cscc|os psoas ast
|a|a|ados,a| 0^ 0||g|a|l|cyalc| ' 1ataa'os
caa|as y p|opo|c|oa aa|ga a cast|os
1ov|1|atos.Ada1s,aa| 0aoTaostasa
al||1a qca | a|a|ac| at|a 'os ||^oas a|a
1atoagca)ya' co|aza'a1atolcago)as
' acasada|aqc|||c||oat|aa| Y|ya|Yagda
cast|oo|ga|s1o.Los||^oasso|a|az, |a
co| c1aasa| ta||oy a| co|az as|al|o|. E|
aspacto accla|o da |os ||^oas |al|asca a|
co|az, 1| at|as qca a| aspacto |gao da
sta ca'|ataa |os ||^oas.0cado |os 1cs
cc| os psoas ast |a'a|ados y l|ax|c'as, |a
3 PRCIPIOS BASICOS DEL TA! CH! CH! KG
aa|gal|cya | | c|a1ata at|a 'os ||^oas, |a
co| c1aya| co|az.
Los1cscc'ospsoasta1c|sa|a|ac|o
a ast|ac^a1ata co a| d|al|ag1a. S| so
l|ax|c|as, os pa|1|ta |asp||a|1s p|olcda
ylc||1ataycsa|a|1x|1oa| poda|da|d|a
l|ag1ay | a|asp||ac| pa|aapoya|cast|os
1ov|1|atosyc| ||aspa|tasscpa||o|a |la
|o|dacast|o cca|po po|1ad|oda|c|tc|
da0^| .
Di rija su fuerza a travs de la
col umna vertebral :
el tren de poder
Error: arqueo excesivo de la espalda.
ca co| c1a va|tac|a| sa co1poa da
va|t|ccat|ov|tac|as, ada1sda| sac|o y a'
cox|s.da| acacaza,'osc|azosy| asp|a|as.
E| 0^| daca pasa| po| |a co'c1a va|tac|a|
atasdac||cc|a|po||acacazay |asaxt|a1|
dadas.Po|a||o,|aa|| aac|da|aco| c1aas
capa|taasac|a|a|ap|ct|cada|Ta|0^| .
0cadoastpa|lacta1ataa||aada,| a
co| c1asa| | aadapoda|ypcadaa1p||l|ca|
ao|1a1ata' alca|zaqcavada|asp|a|as
a |osc|azoso dastosa |osp|as.A| |c||a|
65
L alineacin deficiente de la columna, la constriccin
del abdomen y las emoiones negatvas evitan que el
diafragma s mueva libremente.
| | ga|a1ataa| sac|oydoo|a||as va|tao|asT
y07, cast|aco|c1aadqc|a|a| alo|1a
daca|coa| apos|c|dad|spa|o.
Correcto: Alineando la
columna con la fuerza de
gravedad y doblndola
ligeramente hacia afuera,
podr sntr cmo s abren
todas sus articulaciones.
Hunda el pecho y los hombros y
curve los omplatos
Loso|Mossacaa|cca|popo|1ad|o
da|ac|av|cc|a,qcasaaccat|aa|l|atay|os
o1p|atos,qcaasta|aaspa|da.7a||osg|c
psda 1uscc|os, tadoas, ||ga1atosyta||
dosco|ct|vos 1at|aa a asos casos a
sc|cga|ypa|1|taqcasa1cava||o|a1ata.
E|pctodacotactoat|aa|o|azoy|aaspa|da
as| aa|t|cc|ac|da|o1p|atoya|u1a|o.
66
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
|oso1p|a
tos sa ca a |a
aspa|da a ca
lo|1a ast|cctc|a|
1ata a|| aada
ccadot||a1osda
a'|os ac|a ada
|ata y a| 1|s1o
t|a1po cd|1os
|os o1o|os y a|
asta|. E a'
0| Kcg 0a1|sa
da d| a||o ax|sta
Hundir los
ca postc|a'|a1adaa| Ao|azo da| A|oo|,qca
aspa|t|cc|a|1ataut| | pa|aap|ada|acc|va|
|os o1p|atos y a |at|aa| |os o1o|os y a|
paco.
E|cd|1|atoda|pacosa|og|aaxa
|ado c poco, |a|a|ado |os 1uscc|os da|
pacoyda|adoqcaa|asta|sacda.A|
cd| |a| asta| |os o1p|atos sa 1cava
|ata|a|1atayac|aa| l|ata.
Trmo

1
El timo se activa al hundir el estern
E| cd|1|ato da| asta| ta1o|a
act|vaa| t.1o, qcaascag|dc|aadoc||a
1cy| 1po|tatapa|aa|s|sta1a| 1co|g|co
co|cada oa|o ' a pa|ta scpa||o| da| asta|.
Esta p|ocaso sa |aa||za acto1t|ca1ata
ccado ao|aza1os c g|caso |oo| o ca
une con el
omplato
Omplatos curvados adecuadamente
El
estern
se hunde
y el trax
se retrae
pa'ota g|ada. S| |asp|a1os c||ca1ata
dasdaa'pac^oytaa1os1cc^atas|acc
1c|ada a 'os 1cscc|os pacto|a|as, cast|o
asta| ca|aca| da l|ax|c|'|dad. S| |tata
1os^cd| |a| pac^oaasascod|c|oas, 'os
^o1c|os sa a|ava| pa|a co1pasa| dc^o
1ov|1|ato.
:
El esternn
:
se proyecta
! hacia afuera
; y el trax
Curvatura incorrecta de los omplatos
permanece
expandido
Todos los tendones, msculos y ligamentos se extienden
totalmente desde la columna, pasando por la espalda,
hombros y brazos, hasta las puntas de los dedos
|a p|ctca da| 0^ Kcg 0a1|sa da
d a||oascag|aaycdapa|aap|ada|a|a'a
|a|a| pac^o y a' d|al|ag1a. cacodasac|
da|a|asp||ac|qcasaap|adaaasad|sc
p|a),ccadoasap' cadaa|osdla|ataspc
tos da|acdo1ay |aasp ado|sa|, | | ca|a |as
tas|oas acc1c|adas ylo|ta|aca |os 1cscc
'os,|ostadoas,'osta||dosy|a1dc|asaa.
Ada1s, |apostc|ada|Ac|azoda'A|co|
3 PRNCIPIOS BASICOS DEL TA! CH! CH! KUNG
as c axca|ata pcto da pa|t|da pa|a a' Ta|
0^ da|osT|acaVov|1atos.0o1ova|a1os
aa'captc|o4, a'cooc|1atoda| a0a1|sa
da d| a||o lac||ta |a p|ctca da' Ta 0^ . Po|
a|'o, a a' Tao 0c|atvo cos|da|a1os a' Ta|
0^| co1o0a1sadad|a||oa1ov|1|ato.
|acc|vatc|ada'oso1p| atosya| ^c
d|1|ato da| pac^o so lacto|as c' ava pa|a
dasca|ga|' aaa|ga, pa|o o so 'os c|cos
a|a1atos. ca postc|a da 'os p|as y |od|'|as
pa|1taqca ' aEa|gaTa||ast|asccapo|'as
p|a|asy'aco|c1a,| ' avadocascavalca|
zacc|at|vaatodoa'cca|po.
l lfI
m ~
Curvatura de los omplatos
Activar y al i near los puntos Er
Chui Hsia (T-2), Ta Chui (C-7) y T2
E' pctoT2sa|oca||za|cstoca|o a' p|o
casoasp a' daT2. |a spt|1a v|tac|aca|
vca| 07) asa| p|ocaso aspa| 1ayo|a |a
casada' cca|' o.|osc^|os||a1aaastapa|ta
Ta 0^c , qca s|g|l|cav|tac|asg|adas.E
|a p|ct|ca taosta, sa cos|da|a qca astos
^casos so 'os p|cpa'as pctos da poda|
c|dos a |os c|azos. Todos |os caa'as da
aa|gaYag da cast|o cca|po sa ca a
asos stos, qca sa cooca ta1c| co1o
pctosdacot|o'datodos|ostadoas.Pa|a
actva|'os ^cdaa' pac^o, cc|va |os o1p'a
tosy|at|a|gascava1ataa'1at.
67
E| cca||o ta1c| dasa1pa^a ca lc
c | 1po|tataa' at|asla|acada ' alca|
zaTa||ast|aa |osc|azos. S| osaaccat|a
a||aado, |alca|za saato|a a ' yt|asto|a
toda' aast|cctc|a.
Relaje su cuerpo y tranqui l i ce
su mente
|atasas va|sa1atap|opo|c|oa|
a|asas|c|dad.a1ayo|tas,1ao|sa
s c| | dad. S pa|1aaca1os |a|a|ados, cas
t|ossatdossa|1s|acapt|vosatacas
t|o opoata. E |as a|tas 1a|ca'as as 1cy
|1po|tata pa|c c ||ospctoslca|tasy dc
|asda| |va|.0aasalo|1apod|a1os|ad| | g| |
' a1ayo|pa|ta dasclca|zayataca|s 1c|t
aa1atascs pctosdc|asa|dalasos.
Po|a|cot|a|o,sdapada1osdacas
t|a lca|za 1cscc' a|, cast|as |aacc| oas
sa|tasas, |sasc|as, axcas|vas a |ada
ccadas. 0aspa|d|c|a|a1os cast|a aa|ga a'
al|ata| d |acta1ata ' a potac|a da' opo
ata y csa|a1os lca|za cot|a lca|za, ap|
cadocaslca|zo1x1opa|aoctaa||asc'
tados1 1os.Estosa|'a1aal|c|aca.
E' p||c|po da 'a acoo1a da 1ov|
1 atossc|gada'astadoda a|1oa |ta|a.
68
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
Es d|lc|' t|asto|a| o dasaqc | | c|a| a ca
1ataapaz. Esta p|cp|ota1c|asv|ta|
acast|av|dad a||a,a|osagoc|osoaa|
co1cata. S| cast|as |aacc|oas so axcas
vasy actca1os a lo|1a das1ad|da o | a
casa||a,ospoa1osadasvata|a.
E' p||cpo csco da| Ta| 0^ cos|sta
a ap|ada| a |a'a|a|os, t|aqc|' |za|os y
1ataa| cast|a 1ata c|a|a tato a| alac
tca||os1ov1|atosda|Ta|0^ co1oa|^aca|
agoc|oso|aa||za|ot|asact|v|dadas.
E' p|act|catadaTa|0^|asco1oct|g|a
qca ca1|a t|aqc||a1ata po| | a p|ada|a y
ccyalo|ta|azaasav|data.Estaastado|ta|o
daca|1aypoda|saa|qcacaco|as1adta
coassatadasco1o' aSo|sa |ta||o|y |a
0|c|taV c|ocs1|cayco|as1ad|tac|oasa
p a da| 0^ Kcg 0a1|sa da d| a||o. A1cos
t|pos da 1adtac ax|ga qca |a ast|cctc|a
ls|ca sa accat|a a|| aada, da 1aa|a qca
o^ayatas.daast|cctc|adalc|atap|o
dccaast|syd|l|cc|ta'a|a|a|ac.
Eocas|oassacolcdaa| a|a|a|ac|
coa'^ac^odada|a|qcatodas|ascosas| ' a
gcaa'pctodaco|apsa|'asast|cctc|asl|s|
cay1ata|.Estoasla|so.E| Ta|0^|asa| aqc|
||c| oat|aa' Y| ya| Yag.Po|asop|atada
1os' | ca|a|cca|qc a|tas| | acasa||a,saa
1ata| o lsca y pa|1aaca| 1ata|1ata
a'a|ta y ls|ca1ata aqc| | | c|ados. Ma|a|a|sa
s| g|lcada|a|da'adocca| qc| a|p|aoccpac|
ls|ca y 1ata| pa|a at|a| a castado da
|acaptvdadyaca|tc|a1sa|avado.
|os0'scosda'Ta0^|d ca.dasp|
datadatcvo|ctadys|gcaa| ada|osda1as.
E |as a|tas 1a|c|a|as, astoqc| a|adac||qca
ccadota | ca|as da tcs p|aoccpac|oas, ta
vacas, dasp|a|tas,tavca|vas| | 1p| oco1oc
aspa|oypcadaspa|c|c||da| 1ad|atoccdo
tcopoataastapctodaataca|.S pa|1a
acas|a'a|adoy o|aaccoasaxcasva1a
ta, pcadas |aspoda| a lo|1a |stataaay
adaccada, ct|||zado|alca|zadatcopoata
cot|a s 1|s1o. 0o c paqca^o aslca|zo,
pcadas c| |ta a| 0| da| ataqca da tc |va| y
d|||g|'o ac|a doda ' o dasaas. |os 0'as|cos
da'Ta 0| |'a1a aastocsa|s'ocag|a
1osdatc|lca|zapa|adasv|a|c|ccatas||os
[da |alca|zadatcopoata|.S'opoda1os
adqc||||astaao|'|dads|ap|ada1osa|a|a|a|
os, aspaca|1ataa1adodaccol||cto.
Es1a|o|co1aza|a p|actca|' a|a|a|a
c dc|ata ' a 1ad|tac| satadaoacosta
da. 0o1o a| cca|po sa accat|a 1v||,
|asc|ta 1as lac|| cocat|a|os a a| 1| a|
tas|oas l|s|cas o 1ata|as. Posta||o|1ata
pod|a1os|co|po|a|astaastadoda|a|a|ac|
acast|ap|act|cada|Ta0| , ' ap|olcd|dad
da |a |a|a|ac| qca sa axpa||1ata a ' a
1ad|tac|sa|tag|aa cag|ava|adadda
1ov|1|atos.
0ca' qc| a| 1ov|1|ato co|po|a| |1p||ca
cot|acc| y | | oa|ac| 1cscc|a|. Es1pos|
o|a 1ova|'a ast|cctc|a s| tasa|y cot|aa|
sa||asata|asda1uscc'osytadoas.E' |ato
da|Ta|0 cos|staaa|accta|todos'os1ov|
1 atoss|tasa|oap|ata|astaa' pctoda
|ta|la|||co a|l|c|odaaa|g|ayap|ada|a
|a|a|a|os cavazqcaa| 1ov|1|atoaco
c'c|do da 1aa|a qca poda1ossat||a| 0|
|ac|a adqc| ||do. Esto sa

cooca co1o wc
wa|, as dac||, aca| 'as cosas s| | gu
aslca|zo, a| 1p| | cacsa|a| 1|| 1odaaa|g|a
pa|acosagc||a| 1ax|1oda |asc'tados.|os
0|as|costaostas asta ||aos da |ala|ac|as
! wc wa, s| a1oa|go, a | gu ' cga|sa
da1cast|a1a|o|qcaa|os1ov1| atossca
vasyl|c|dosda|Ta|0| .
Eot|apa|tada'os0|as|cosda|Ta|0|
saacosa|a.dsa |a 1ata, o ' alca|za. E'
at|aa1|atoda' a1ata/o|o/co|azd| || ga
a'0| , 1ovado|asag|ay|aast|cctc|aco|
3 PRINCIPIOS BASICOS DEL TAi CH! CH! KUNG
po|a|s|dapada|axcas|va1atada|os1us
cc|os.E|gastoaa|gat|coas1| 1oyp|odc
ca ca1ayo|sasac||ta|adao|aasta|.
Disti nga claramente el Yi n
y el Yang
E a| c|va|so, toda 1alastac| as
ca | ta|acc at|a a| Y y a| Yag. 0a'
1| s1o 1odo, todos ' os 1ov 1 atos da' Ta
0 soca| ta|acc|costata at|aastas
doslca|zas.S| a'Y|ya'
Yag, as dac||, s 'o
actvo y ' o pas|vo,
o ao||a 1ov
1 ato. |a p|act|
ca da| Ta| 0|
|ac|aa a| p|ocaso
da|aaxp|as|cs
1|ca po| 1ado da |a
saccac|ada1ov|1atos.
E|astado p|1o|d|a' wc 0) sa 1a
l|asta a ' ap| 1a|a postc|a, qcacos|sta a
pa|1aaca| da p a, tota'1ata cat|ado y
aqc| | o|ado, as dac||, s| 1a|lasta|sa. E a|
1o1ato a qca sapa|a1os |as p|a|as y
co1aza1osa 1ova|os,saactvaa' p|oca
soda|Y| ya| Yag. Ea'Ta| 0 , astaslca|
zassacos|da|ap||c|pa'1ataata|1|os
dascstac|a'Yag)a|scstac|a'Y|).Esto
as|oqcagaa|aa'l|c|odaaa|g|a.
|oscstac|a'Yag)a a'Ta 0| asc
ta|1|o |a|at|vo y das|ga a' a|a1ato 1as
act|voda'1o1ato.A| |ala||saa'aspa|as,
pcadas| g l|ca|qcatodoa' pasoo 'a 1ayo|
pa|tada a| saapoya a c p|a.A| |ala|||sa a
|os o|azos, pcadas|g|l|ca|qca co daa|'os
astaa|l|ata,dasca|gadoaa|gapo|1ad|o
dacgo|paoa1pc|a.
|o scstac|a| Y|) sa |al|a|a a' ot|o
69
YANG
c|azoo pa|a,qcaa asa 1o1atodasa1
pa^acalcc|daapoyoyastac|||dad.
E ta|1|os da avaca y |at|ocaso, a'
p||1a|o asYagya| sagcdoasY| . Eta|
1|osda|asp|ac,| a| ^a|acasY|y'a
ax^a|ac| as Yag. |avata| |os c|azos as
Yag,ca|a||osasY| .
mcast|opasosat|as'adacostata1a
El avance
es YANG
. -
El retroceso
es YIN
-
70
Sienta cmo
se libera la
presin del
Chi
Sienta cmo se
acumula la pre
sin del Chi y se
almacena en el
Tan Tien
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
ta da cap|a|aa ot|a. A| 1|s1ot|a1po, c
c|azo y ca1aosodo1atas, 1| at|as
qca |os ot|os dasa1pa^a ca lcc| da
apoyo.A'gca|qca|asp|a|as,a|c|azoactvo
ca1c|acostata1ata.
|a cosc|ac|a da ' o scstac|a' y |o
|scstac|a't|aacp|opstocastata p|ac
t|co lca|a da sc ap| cac| a |as a|tas 1a|
c|a'as. 0cado cast|o cca|po ap|ada a
1ova|sa pasadocostata1atada'ap' a|
tcda' vacoyv|cava|sa, |asc'taav|dataqca
poda1os ap' | ca| |os 1 s1os p| c|p|os a
cast|os aslca|zos soc|a'as, cast|as|a|ac|o
aspa|soa'as,cast|aca||a|aoa' apo'|t|ca.
Ap|ada1osa1aa|a|alactva1ataa|Y|y
a'Yagydst|gc|1osccadodaca1osava
za|yccado|at|ocada|acast|av|dad|a| a.
Coordine l o exterior y l o i nterior,
la mente y el cuerpo
0t|ada|as|ag|asda|ac||cc'ac|da' a
aa|g|a | d| caqca |a lca|za v|ta| sgca a |a
|tac da ' a 1ata/o|o/co|az. |os 0|a
s|cos da' Ta 0^| d|ca. |a |tac| da ' a
1atad || gaya| 0^| ' as|gca,a' 0^ d| | gaya'
cca|po|osgca.0aastalo|1a,s||atac|
da|a1ataas 1ova|a' c|azoda|ac^o^ac|a
aca|o,|alca|zav|ta|cot||cc||aa|aa|za|asa
1ov|1|ato.
|os 0'as|cos da|Ta 0^| dca ta1c|a.
dsa ' a|tac| da ' a 1ata, o ' a lca|za
1cscc|a|''.A' csa| |a 1ata/o|o/co|az pa|a
1ov||za| a' 0^| , |aa|za1os cast|os 1o\
1| atoscocaslca|zo1|1o.Ea| Ta|0^|
ap|ada1osa1ova|oscsados|o'acat|
dad adaccada da aa|g|a pa|a cc1p' | | co
cast|op|ops|to.ccada1as|ada da1a
sado poca, cca da1asado ta1p|ao |
da1as|adota|da.
Moviendo la estructura como una unidad
doda|osp|cp|oscas|cos da'Ta0^
cos|staa1ova|saasaccacascoo|da
dasycot|cas,cotodas'aspa|tasda|cca|
po c|das at|a s| yt|aca|adoa a|1o|a.
Estacot|col|c||sa 1alastaco1og|aca
a' aast|cctc|al|s|ca,1| at|asa' aast|cctc
|a a1ocoa' asc1a |a lo|1a da aqc| | c||o
a1oc|oa| y l||1aza da ca|acta|. Esto as 'o
qca ' | a1a1os |tag||dad. E| ^ac^o da qca
asta pa|ac|asa ct||catapocoa ' aactca||
dad|al'a|aa' dasaqc| | | c|oda cast|aast|cc
tc|a 1ata' y a1oc|oa|, as| co1o cast|a
la'tadatag|ac.
E| 'og|o da caast|cctc|a tag|ada as
cp|ocaso da |apa|ac| qcat|aa | cga|a
dla|atas|va|as.E' 1ascascodaa''osasa|
l'c|oaa|gat|coaa'cca|po.S|' alca|zavta'
as|capazdac|cc|a|s|ocstacc|os,a|gcas
a|aasda|cca|posava|aalactadasda| 1a
d|ato co c axcaso o co ca la'ta da
aa|g|a. Estosa 1a!asta a cast|ospa
sa1|atos,cast|asa1oc|oasya|alo|1a
aqcaos1ova1os.
0o1o 1acoa1os ata||o|1ata, 'os
astados 1ata'as y a1oc|oa|as sa |al'a|a
a |a ast|cctc|a l|sca. |aaa|g|a a1oc|oa'
agat|va| ^| caa| 1ov|1ato.0oa' pasoda|
ta1po 'as a1ocoas co1|aza a a'o|a|sa
a|os1cscc|os,|os|gaosy|osta|dos,p|o
vocado tas| y |ast| g| ado cast|os
3 PRCIPIOS BASICOS DEL TAi CH! CH! KUG
1ov|1|atos. |a 1ad|tac| da |a 0|c|ta
V| c|ocs1|caa|1aasosc|oqcaosaa|gat|
cos|astac|adoa|l|c|odaaa|g|a.
E| astcd|atadaTa| 0^|qcaca|azcada
aqc|'|c|o1ata|yastac|||dada1oc|oa|,co
l|accac|a'cc^a|aavaopo|1ova|saco1o
ca c|dad.S| |aaycdada|a1ad|tac|, |a
to1a|a 1cc^os a^os da p|actca ||aga| a|
astado da aqc| | c| o 1ata' y a1oc|oa| qca
p|odcca|a|tag||dadl|s|ca.
|as a1ocoasda a|ag||a, lc||a, 1|ado,
t|staza, p|aoccpac|, a1o|y |aspato at|a
ot|as,so'aslo|1asdaaa|g|a1aspoda|o
sasqcaaxpa||1ata1osacast|av|dao|d|
a|a. ca capac|dad da axp|asa| p|aa1ata
|asa1ocoasascada|asca|acta||st|casda
capa|soa||dadd|a1caa tag|ada.
S a1ca|go, odaca1os asta|a 1a|
cad da 'as a1oc|oas. |a 1ad|tac| da |a
cs|da|os0| co E|a1atosascoda|os
1atodos 1as poda|osos pa|a |agc|a||as y
t|aslo|1a|cca' qc| a|axcasodaaa|g|aa1o
coa'alca|zavta|aqc| ' | c|ada.|ostao|stas
axpa|1ata p|aa1ata scs a1oc|oas y
|as da|a l| c | ca vaz qca casa |a s|tcac|
qca 'as p|ovoc. |a p|act|ca |agc| a| da 'a
1ad|tacda|acs|gaa|ag|adca| 1ata
c astadodaaqc| ' c|| oa tag||dada1oc|oa|
qcasa1a|l|astaal||1azadaca|acta|ylo|
ta|aza|ta|o|.
ca p|act|ca da|Ta 0^| pa|1|taaxp|asa|
asaastadoa1oc|oa'a 1ov|1|atos |tag|a
dosa 1ados ta|o|1ata.0ada 1ov1|ato
sa cova|ta a ca axp|as| da |a 1ata, a|
cca|poya|asp||tcactcadoco1ocac|dad.
Ap|ada| a 1ova| |a ast|cctc|a co1o
ca cdad t|aa 1cc^os va|as da |al|a
1 ato.0aa|a'1ataa1p|aa1oscaco1c|
acda 1cscc|os,tadoasy^casospa|a
1ova|os, pa|o ^aca1os poco alas|scos
cataaa| csodacast|o0^ . Ea|Ta|0^| ,
71
' astcacsava|tapo|co1p|atoE' ^ac^o
da adqc | |cada vaz 1as coscaca da |a
lca|zavta|a |as1adtacoassatadas, da
p aya1ov 1 ato, ospa|1tasat|c|a|a
1ata' ac |cc|acda|aaa|gaa'asaxt|a
1 dadasyaa't|oco.0ada|as|ag'asda' a
c|cc|ac aa|gatca dca qca ccato 1as
|a|a|adosasta1os, 1as lac|1ata sa |aa'za
|ac |cc|acda' aaa|g|a.E| p|1a||atopa|a
a| p|actcatadaTa 0 cosstaa|a'a|a|sa
a| 1ax1o a cada 1ov1ato y sat| ca
ca|1aycalca|zata|asqcapa|1taqca
' aaa|g|ac |cc' ata|apdoco1osaaposc'a.
E|s gc atava'da|ala1atocosstaa
^aca|qca|os1ov 1 atossc||ada|alca|za
72
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
vta|y o da 'a cot|acc 1acaca da |os
1cscc'os, |oscasosy|ostadoas.
|a lca|za vta| c|cc'a po| a' cca|po a
t|avasda|os1a| d aos,po|tato, a' |aqc s
to p|avo pa|a co|po|a|'a a cast|os 1ov
1 atosasac|||oscaa'asTa1c aaasta
caso, ca ccaa lo|1ac a 1adtac
costtcyacacasa s|dapa|aaco|da|asta
atapatasct'da|Ta0^ S pa|1t1osqca|a
lca|zavta' lo|ta|azca cast|os 1ov1atos,
'og|a|a1os qca a' 0^ l'cya co1o c |o y
asto, asc vaz, ospa|1 t |a 1ova|osscava
y cot ca1ata, s va| ac oas ||t1cas
c|cscas
4
Ejercicios de calentamiento

y preparac1on
|a p|actca as asaca' tato pa|a 'os
ap|ad cas co1o pa|a ' os axpa|tos S|
a1ca|go, ca sas da p|act|ca pcada sa|
l|cctcosas| a'cca|pooasdoatasp|a
pa|ado pa|a 1aa|a| ' a aa|g|a qca asta a
pcto da acso|ca| Po| asta |az, a1os
c'c|do'oss gc atasa|a|ccosadcoa'asa'
at|aa1| atoda'Ta|0| . E' t|1|oca'ata
1 ato| 1p' |caactva|a' 0 ya'l'c|osagc
ao y vgo||za| ' a c||cc'ac da a1cos a
todoa' cca|po|osa|a|c|cosdacalentamien
to so pa|t|cc'a|1ata | 1po|tatas pa|a 'as
a|aasco|po|a'asqcasaast|aco pocal|a
ccaca,co1o' aco' c1ava|tac|a'ya'caso
sac|o m| s| qc a|a 'as pa|soas qca |aa'|za
a|a|ccos 1cscc'a|as y aa|c|cos asta p|a
pa|adaspa|a 1aa|a|g|adascatdadasda
aa|ga.|ala'tadacca'ata1atoadacca
doatasda' a|a|c|coacaqca 'os1cscc'os
sa poga|gdos, sa cot|a|ga y ca|azca
da ca ||gac sagc|aa adaccada pa|a
al|ata|' ascctada1ada 1pcastapo|ca
actvdad vgo|osa. Esta as cada 'as p||c
pa'ascacsasda'as'asoasdapo|tvas
Acot|cac|sap|asatacasa||ada
a|a|cc|os aspac a' as qca | c|a1ata 'a
|acaptvdad co|po|a' y ' a agcdaza 1ata'
acasa|as pa|a ' a p|act|ca da' Ta 0 |os
a|a|cc|os da ca'ata1 ato da' Tao 0c|at|vo
so scavas y alactvosAs|1|s1o, dasccc||a
ta1c.qcasolac ' asdaap|ada|y|aa'|za|
Esccca 'os 1asa|as da sc cca|po
ccado aga 'os d|st|tos a|a|c|c|os E' do'o|
as ' a sa^a' da a'a|ta qca sc o|ga|s1o 'a
av|accadosaaxt|a' 1ta |a 1ata oco
s sta aast||a|sa a' 1ax1o adasa||o' ' a|
'as1asas1cscc' a|as, s oal'o|a| 'asa|t|cc
'ac|oasy'os1cscc'ospa|a'og|a|qcaa'0|
l'cyas 1pad|1atosmosalca|caastaa'
' |1|ta,as1a|o|qcaactcaco 1asc|a, aspa
c a' 1ata a' p||cpoS s|ataa' gcdo'o|o
1o' asta a 'as a|t|cc'ac|oas a' p|act|ca|
a' gcoda'osa|a|c|c|os,|adczcasc|tas|dad
astaqcasas atac1odoS|acas|s|ata
tasodo'o|,o1taa'a|a|cc|o
Tagaaspac|a'ccdadospadacaa' gca
'as, p|oc'a1ac|coo ' | 1laclscaS|
asgat|'ya1ac'acosccca|po,staco1a
73
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
za|a a col|a|a cstad y sa |a|a|a|a po| s|
1| s1o. 0ascco|||a qca pcada |a'a|a|sa 1as
p|olcda1atasaslo|za|sa0aasta1aa|a
p|og|asa|aalo|1aatc|a|,g|adca'ysagc|a
E| Ta| 0^ | a asa^a a |ao|ga|za| sc
lo|1ada1ova|sayapa|t.cc|a|,acoo|d a|
todos scs 1ov1|atos dasda sc cat|o y a
csa|a' poda|da'ac tc|ayda|TaT|a la
|.o|pa|adasp'aza|sacolca|za,astao|dada
|tag||dad Po|asto, 1cc^osda 'os a|a|c|c|os
daca|ata1ato^acaalassaa| dasa||o
'|oda'ac tc|a
Aflojamiento de la ci ntura
1 . 0o'oqca|ospaspa
|a|a|osysapa|a|osacad|s
tac|a | | ga|a1ata 1ayo|
qca a| ac^o da scs ^o1
o|os. 0a|a qca scs o|azos
cca| gca | . o|a1ata a scs
costados
0o1| aca a g. |a| 'a
cada|ada c 'ado pa|aot|o
0a|a qca scs o|azos sa
oa| acaa atc|a| y | o|a
1ata co a| .1pc|so da |a
cada|a. Expa||1ata ^asta
ddapcadag| |a|sccada|a
a lo|1a atc|a| y c1oda
movayaa|osaxt|a1os,1a
74
taga scs 1ov1atos da
t|oda cazoada co1od|
dady' oa|tad.
2. 0aspcasdag |a|s|o
|acada|acasOo 2 vacas,
|a|a|a y al|o|a |as va|tao|as
' c1oa|asy pa|1|ta qca g |a
scava1atacoa|1ov| 1.a
to Esta daoa pa|t|| da | a
cada|aypa|1.t||qca| asva|
tao|as' c1oa|as|aacc|oa
3. Sagc|da1ata,^aga
qca |a pa|ta 1ada da sc
co|c1a,'apa|tascpa|o|da
sc aspa'day sc cca|'o g||a
scava1ata co a| 1ov|
1|ato Vataga |os ^o1
o|os sca|tos y pa|1|ta qca
scso|azossaoa'acaaco
a' 1ov|1.ato mo ct'ca |a
lca|zapa|a1ova||oso|azos,
sca|ta|os co1p|ata1ata y
da|a qca sa 1cava co a'
vava da| cca|po A' 1s1o
t.a1po,adqc a|a coscac.a
da 'a ' ga|a to|s qca sa
p|odccaa'asa|t|cc'acoas
da|a|od|'aya'too|||occado
g| |a todo a' cca|po Maa'ca
asta a|a|c|co a| 1aos 86
vacas^ac.acada|ado.
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Abriendo la puerta de la vida
1 . 0o1 aca co ' a
1| s1apostc|aqcaaa|al'o
|a1|ato da |a c|tc|a. 0 |a
aca|a zqc|a|daco1oa a'
a|a|c|coata|o|, c|adoa'
1ov1|atodasda|acada|a.
Pa|1|taqcaa|o|azoda|aco
sa oa'acaaac|aa'l|atay
'avata|oasta|aa|tc|adasc
caoaza, co |a pa|1a da 'a
1ao apctado acaalca
|a.A' 1s1ot|a1po,da|aqca
sco|azo zqc a|dog| |a ac|a
scaspa|dayco'oqcaa|do|so
da |a 1ao soo|a ' a Pca|ta
da |a 7|da a| pcto da 'a
co|c1aopcastoa|o1o||go).
2. 0cadosaayaast|
|ado a' 1ax1o, |a|a|asa y
axt|adasadacavo,al|o|a
Ejercicio del mol i no de viento:
abriendo las articulaciones i ntervertebrales
do |apa|taoa|a da |aaspa|
da. Sata a| | | ga|o ast||a
1 ato p|ocadata da| a|aa
da ' aPca|tada |a 7|da y o
da 'os o1o|os. Est||asa da
astalo|1adosot|asvacas.
3. 0|aac|a|ada|aca
y |ap|ta |os pasos ata||o|as
acaasa'ado.Map|taa|a|a|c|
c|ocavavacascocada|ado.
Maa||cacadalasadaastaa|a|c|c|o1cy 'ataycc|dadosa1ata.
Extensin frontal exterior
1 -3. 0o1|acaco|a1 s1apostc|aqcaa a' al|o|a1|atoda|ac|tc|a.da| as1aosy
agaca 'os pc|ga|as. Vataga |as 1aos ca|cada| t|oco. |a|ay |avata |os o|azos asta
axtada|'ospo|ac|1ada|acaoaza,co|osdadosapctadoacaa|||oa.Est||asascava1ata
a asta posc|, |c'|ado |a co'c1a va|tao|a| |ga|a1ata ac|a at|as. |c'cso pcada dac||
'Aco1occadosaast|aa|'avata|sapo|'a1a^aa.
75
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
4-5. 0o1|acaaax^a'a|scava1ata a c| |asa^acaada|ata,ast||adosa^ac.aa'l|a
tatatoco1o| asaapos|o|a.Vataga|acaoazaat|ascso|azos.T|atadasat|c1o'asa|t|
cc|ac|oasda' aco|c1asaal'o|acaaca,coc1ov 1| atoalo|1adaoda.0oo|ap||
1a|o|asva|tao|as' c1oa|as,daspcas'asda't|axyl|a|1ata |asca|v|ca|as.A' |'aga|aasa
pctoasta|atota'1ata|c' ado.
6-9. Eda|acasa'ata1ata.S|atacavaz1asc1osaao|acadaa|t|cc|ac||ta|va|
tao|a',co1azadopo|a'sac|o,'asva|tao|as| c1oa|as,|asto|ac|casy'asca|v|ca|as.Vataga
|oso|azosy' acaoazaco'gadopasada1ata^astaqcada|tota|1ataa|acto.Map|ta'oda8a
5vacas.Ta|1| aco|oso|azossoo|a' acaoazaco1oa|l|a'da' paso1 .
76
4 " EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACJON
Extensin frontal i nterior
1 -3. daga |os 1|s1os
1ov|1|atospa|oa satdo
cot|a||o. 0 |||a |as pctasda
scs dados ^ac|a a| sca|o y
oa|a |os o|azos |ata1ata,
1ata|ado|as1aosca|ca
4-5. Vataga|acaoa
zaat|a|oso|azosyco1|a
caa ada|aza|sa axtada
da|t|oco0cado|as1aos
^ayadascad|dotota'1ata,
co1aca a doo'a|sa ^ac|a
ada|ata,al'o|a|acaoaza,'as
v|tao|asca|v|ca'as, |asto|a
ccas y |as | c1oa|as ^asta
do|os o|azos ^acaa' l|ata
A| l| a| , scso|azos daoa|a
asta|tota|1ata|actossoo|a
qcada| co1p'ata1ata |c'
adoco1oa|l|a|da|paso2
da| a|a|c|co ata||o| S|ata
c1o sa ao|a cada a|tcc|a
cta|va|tao|a|
sccaoaza.Map|taa' a|a|c|co
da8a5vacas
77
Extensin exterior hacia la izquierda
(i ncl i nacin hacia el lado izquierdo)
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CH!
1 . Vataga'osc|azosaxtad|dos^ac|aa||cay|acacazaat|aastos.| c| |asa^ac|a|a
|zqc|a|da.0acasat||c' | ga|oast||a1atoaa|'adoda|ac^oda|ac|tc|a.0otcaast|
dosaac| dosa^acaasa'ado^astaqcada|co1p|ata1ataagac^ado.
2. Vcava c||cc|a|1ata |osc|azos^aca|ada|ac^a^asta qca vca'va a asta|soc|a sc
cacaza.Mapta'oda8a5vacas.
Extensin exterior hacia la derecha
(i ncl i nacin hacia el lado derecho)
Map|ta|os 1 s1os 1ov1| atos da ast|a1|ato |ata|a| da| a|a|c|c|o ata||o|, pa|oa^o|a
c'|asa^aca 'ada|ac^aMap|ta|oda8a5vacas.
78
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Concl usin
Pa|ata|1|a|,dasagaca| ospc|ga|asyda|aqcascso|azos|ag|asa'ata1ataascs
costados.
Ejerci cios de torsin de los tendones
Eastos a|a|c|c|os, ast||a1os y g| |a1os |ostadoasda |as 1c^acas, |oscodos y |os
o1o|ospa|aac1ata|scl|ax|o|| |dadypoda|.0aoa|sat||astos1ov|1|atosco1os|astc
v|a|a 1at|adocto||||oac1c|o.
Torsin corta de los tendones
1 . 0o1|aca ast||ado
a1oos o|azos ac|a ada|a
ta. 0| |a scs 1aos ac|a
alca|acoc1ov|1|atoc||
cc|a| a asp||a|. 0ot| ua
g||ado asta lo|1a| c pa
qca^o c||cc|oy|ag|asa|a|a
pos|c|||c|a|.A|aca|asto,
scs 1c^acas y scs codos
daoa to|ca|sa co1p|ata
1ata, da 1aa|a qca s|
ascccacoatac|, pa|c|
o||a| c|c||doda|ostadoas
a|ast||a|sa.Scaspa|dadaoa
asta| |a|a|ada y cc|vada.
Map|ta|oda8a9vacas.
2. Map|ta a| a|a|c|c|o
ac|a a| l|ata, ac|a a|||oa,
ac|a a1oos|ados a| 1|s1o
t|a1po y |cago ac|a aoa|o,
po||apa|tal|ota|da|cca|po.
79
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
3. Map|ta|ospasos y2, |v||t|adoa| sat|doda| ato|s| da|ostadoas.
Torsin ampl i a de los tendones
1 . Estaa|a|c|c|oas|gca|qcaa| da| ato|s|co|tada|ostadoas,pa|oaa' sadasc||oa
cc||cc|o1sa1p||o.S|odaoa|p|act|ca||o^ac|aada|ata.Map|ta|oat|a8y9vacas.
2. Map|taa|paso pa|o|v|a|ta'ad| |acc|da| ato|s|y| aapa|tc|ada|asa|t|cc|ac|oas.
80
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Rotacin de la cabeza y apertura de la arti cul acin del cuel l o
1. 0a|a qcasccacaza
cca'gca ^aca ada'a^ta. S'o
|a'|asays|a^tac1oa'paso
dasccacazap|ovocac^'ga
|o ast|a1a^to a^ 'a pa|ta
posta|o| da' cca''o.0a|a qca
asa paso p|opo|co^atoda'a
so'tc|ay'alca|za,a''o'aayc
da| a |a'a|a|sa p|olc^da
... .
1a^tayada|a|sa ||,ada1s
daav|ta|a'||asgoda'aso^as
po|ast|a1a^toaxcasvo.
2. 0a|a qca sc cacaza
g| |a^ac|a' ada|ac^a.Pa|c|ca
a' ast|a1a^to a^ a' 'ado
zqc a|doda'cca' 'o.
3. 0a|aqca sc cacaza
g| |ascava1a^ta^acaat|s.
Sa^ta sc paso y pa|cca a'
ast|a1a^toda' apa|tal|o^
ta'da'cca''o.
4. 0a|aqca sc cacaza
g| |a^aca' a|zqc| a|days|a^
ta a' ast||a1|a^to a^ a' 'ado
da|ac^oda'cca' 'o.
5. Mapta'ospasos 1 a
4 dos vacas 1s y ^aga a'
a|a|ccot|asvacasa^d| |ac
c^co^t|a|a.
Rotacin de los hombros y apertura de las articulaciones
Estaa|a|c|c|o ^c|a1a^tascpoda|ascapc'a|.Vcc^aspa|so^as, a^ aspaca' 'asqcapo
saa^ c^aaspa'dalca|ta, dasa||o''a^pc^tosdata^s^ a^'os^o1c|os.E^astaa|a|c|c|oal'o|a
1osycc|va1os'oso1p'atospa|aadqc | |a' t|podapoda|ascapc'a|qca posaa^ 'ost|g|asy
ot|osla'^os1ayo|as.
81
1 . 0o1 aca co'ocado
scsp|aspa|a'a'osyacad|s
tac|ac poco 1ayo|qca a'
ac^odascs^o1c|os.Ma'a|a
todo sc cca|po, a aspaca'
'os^o1c|os, 'oso1p'atosy
'aaspa'da.Vataga'as pa'
1asda'as1aos'ga|a1a
Rotacin de la cadera
1 . 0o'oqca'ospaspa|a'a
'osysapa|adosaca dsta
c|a'|ga|a1ata 1ayo|qca a'
ac^o da scs ^o1c|os. Po
ga'as 1aosa a1cos'ados
da sc cada|a. A| |aa|za| 'os
g| |os, 1ataga 'a cacaza
d| |acta1ata soc|a 'os p|as.
~&.. . .
82
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
ta apoyadas a 'os 1cs'os
dc|atatodoa'a|a|c|co.
2. |avata'os^o1c|os.
3. c'ava'os^acaada'ata.
4. T|adaa''os^acaaca|o.
5. T||adaa''os^acaat|s.
6. Mapta oc^ovacas 1s
'ospasos a'4.
Vcavasa 'ata1ata y s
aslca|zo. Masp||a p|olcda
1atayalo|1acot|ca.
2. P|oyacta ' a cada|a
^acaada'ata.
3. 0||a|a^ac|a' ada|ac^a
lo|1adocg|aa|co.
4. Vcava'a^aca'aaspa'da,
7. | v a|ta 'a d| |acc .
'avata'os^o1c|os,a1pc|a
'os ^ac|a at|s, c|a'os y
a1pc|a' os ^ac a ada' ata.
Map|tacavavacas.
/
lo|1adocava1ataca|co.
5. 0||a'a^aca'azqc|a|da.
6. Maptaoc^ovacas1s
'ospasos2a'5.
7. |v|a|ta ' ad| |acc| da'
1ov|1 ato y |apta cava
vacas 'os pasos2a'5.
Rotacin de las rodi l l as
1. 1c^ta |osp|as.0oc'a'as
|od|||asyco|oqca'aspa'1asda
scs1a^ossoc|a|as|tc|as.
2. 0| |a |as |od|'|as |a^ta y
scava1a^ta^ac|a'azqca|da.
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
3. 0||a|as^acaat|s.
4. 0||a'as^ac|a' ada|ac^a.
5. Map|ta |os pasos a'4
oc^ovacas1s.
6. |^v|a|ta |a d| |acc|^ y
|ap|ta ^cavavacas.
Rotacin y apertura de las articulaciones del tobi l lo,
la rodi l l a y la cadera
Es1cy| 1po|ta^ta 1a^ta^a|ac|a|tas 'asa|tcc'aco^as pa|aa|1aca^a|adaccada1a^ta
|aa^a|g|a.Esto^acaqca|a1|s1aastad|spo^|c|apa|al| c| |a' |^ta||o|da|os^casos.E| p|asa^ta
a|a|ccoaycdaa'og|a|astaoc|at|voyada|l'axc|'|dada|osta^do^as,al|^daqca^osaso1a
ta^ac^ast|asaxcas|vodc|a^ta|ap|ct|cada|Ta|0^| .
1 . |ava^ta| ap a|^ada|ac^ayco|oqcascs1a^osa^' acada|a.0| |aa| toc|||oda|zqc|a|
daada|ac^aa^t|a9y86vacasya' 1|s1o^c1a|odavacasdada|ac^aa|zqc|a|da.
2. Sagc| da1a^ta,s| ^ca|a||ap a|^a, g||a|adasda|a|od| ' | a^ac|a^doc||cc|osda|zqc|a|da
ada|ac^a.Map|ta|oda9a86vacas.Map taa| a|a|c c oa| 1 s1o^c1a|odavacasdada|ac^a
a zqc|a|da.
83
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
3. Va^ta^ga|ap|a|^a'ava^tadayg||a|aco^c^1ov|1|a^toc||cc|a|dasda'aa|t|cc|ac|^da
|acada|a Maptada9a86vacasda|zqc a|daada|ac^ayot|asta^tasdada|ac^aa|zqc|a|da.
4. F|^a'1a^ta,dac^apatada^ac|aa|l|a^tadoc|a^do'ap|a|^aa^^gc|o|actoy|ava^t^
do|ata^a|toco1o| asaaposc|a.Ta^gaccdadoco^ astoa' p||^c|p|o.|ava^taco^cc|dado|a
p|a|^apa|a^o|ast|1a|accda^ta|1a^taa'ta^d^qcaco||apo|scpa|taposta||o|.
5. Maptaastospasosco^'aot|ap|a|^a.
Gol peo del Tan Tien
0ado qca a| Ta^ T| a^
as a| p|| ^c pa| ca^t|o da
a|1aca^a1|a^to da 0^| da
^cast|occa|po,as^acasa|o
act|va|'oa^tasdap|actca|a|
Ta|0^| .
1 . Ma'a|atota|1a^ta| os
c|azos y pa|1ta qca cca'
gca^' | c|a1a^ta.
Ha|a^caa'os g|ac|osa
84
1a^ta da zqc|a|da a da|a
c^a.A|g||a|^ac|a' azqc|a|
da, sc 1a^oda|ac^ava^d|
a' l|a^ta da sc cca|po, go'
paa^do | a zo^a da' o1c|go
co^' apa|1a,axacta1a^taa|
1|s1o ta1po qca a' do|so
da |a1a^o zqca|dago|paa
|a Pca|tada ' a7|da, qcasa
a^cca^t|aa^a||adoopcasto
da'o1c|go.
2. |cago, a| g| |a|^ac|a
|ada|ac^a,|a1a^o|zqca|da
pasaa|l|a^tada|cca|poysc
pa|1a go|paa a| |aa da|
o1c|goaxacta1a^taa| 1|s
1ot|a1poqcaa| do|soda| a
1a^o da|ac^a go' paa | a
Pca|tada|a7da.
3. Map|taa|a|a|c|co86
vacas^ac|acada|ado.
4 " EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Rebote y sacudi miento de las arti cul aciones
E' |acota da' cca|po
pcada co1pa|a|sa co^ c^
v a|a co|to a^ a' 1at|o. |os
'acto|as qca v|a|a^ pcada^
p|act|ca|'oca1^oa't|aca|o
1 . Ma' a|a a' cca|po
1 a^t|as sa co^ca^t|a a^
ac|| 'as a|t|cc'aco^as. Ma
cotaa^ a' sca'os ^ ^ ^gc^a
ta^s^.
2. 0a|aqca' av c|ac|^
da 'os ta'o^as asca^da po|
todo sc asqca'ato ^asta ' a
co' c1^ava|tac|a'ydaa' ' a'
cca''o y a' c|^ao. |os ^o1
c|os y 'os c|azos v c|a^
Ejerci cios de conexin energtica
Sacudindose para
abrir las articulacio
nes y sentir cmo el
Chi penetra en
ellas.
1|a^t|as cca'ga^ sca'tos a
a1cos 'ados da sc cca|po.
Pcada a^|qcaca| asto 1c|
1c|a^do c^a voca' , a l|^ da
asccc^a| 'a v| c|ac ^ qca
a|ta1c'a|scvoz.
3. 0asca^sa y s|a^ta
c1oa'0^a^t|aa^scsa|t|
cc'aco^as.
0ca^do^ac'a1osdap|actca|'a|aco'acc^,d |acc|^ya'1aca^a1a^toda'aa^a|g|a,
'ap|| 1a|ap|agc^taqca^aca^qc|a^as^oast^la1 ' | a|zadosco^a'Ta0^ as,qcaa^a|ga7
Aco^t^cac|^p|asa^ta1osc^asa|adaa|a|ccosqca^os'op|apa|a^a'cca|popa|aco^ac
ta|saco^asta, s|^oqcata1c|a^1a|o|a^'ac^^a^t|a' a1a^taya'o|o.
Lavando el cuerpo con las Energas Celeste y Terrestre
85
1 . 0o'qcasaap|a, a
'a postc|a da| Ac|azo da|
A|co|. |a sapa|ac| at|a
scspasdacasa|aqc|va|ata
acavazy1ad|aa|ac^oda
scaspa|day|oscavapctos
da |os p|as daca apoya|sa
l||1a1ata cot|a a| sca'o
|as |od|||as ^a da asta|
doc|adasy ||ga|a1ata vca|
tas^ac|aalca|a,p|odccado
|aco||aspod|atato|s|a
|os toc|||os y cada|as. Esta
postc|aato||||asccca|poa|
sca|oa |c|a |acoax|co
|aT|a||a. Eda|aca |aco|c1
aa1pc|adoa| sac|o ^ac|a
adat|o asto |c|a1ata |a
coax|co|at|a||a)y|at|a
gaa| 1atpa|ac||saco
|aEa|g|a0a|asta.
86
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
2. Est||a |os c|azos
^acaaca|oy^ac|aada'ata,
co'aspa'1asda'as1aos
a^cacadasy apctado ^a
c|aa|||ca.Aca||aa'ata1a
ta 'a aa|g|aTa||ast|a ^ac|a
sccca|poa|p||cp|o,ct||ca
sc | 1ag ac| ^asta qca
adqc|a|a sas c|' |dad). Pa|c
cas 1c|taa1atacasa
sac saado|a da co| o|
azc|, l|asca y accosa, qca
ascadapo|todo sccca|po
1|at|as |avata |as 1aos,
^astaqcaastasqcada pa|
lacta1ata axtad|das po|
ac|1adasccacaza
3. 0||a ^ac|a a||ca 'as
pa|1asda'as1aosycoac
tasaco'aEa|g|a0a|asta.
4. A|qcaa |ata1ata
|osc|azos^acaaca|oya|os
'ados.S|1c'taa1ata,sa
tac1odascada|aEa|g|a
0a|astapo|todosccca|poa|
va' da scs 1aos. Pcada
sat||astaaa|gaco1o ca
sasac| axpasva, sa1a
|ataa' lcagoydaco'o|c|a
co, qca '1p|a sc cca|po da
a||ca aca|o ^asta ''aga| a'
sca'o. E asa 1o1ato, scs
1aosdaca||ag|asa|asc
posc|o|ga'.
5. Map|taasta a|a|cco
at|a9y86vacas^astaqca
sa s ata co1p' ata1ata
satc|ado da a1costpos da
aa|g|as.
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Conexin del entrecejo con la Energa Csmica
1 . Mapta|apostc|ada'
Ac|azo da|A|co|dasc|taa^
|os dos p|| 1a|os pasos da|
a|a|c|c|oa^ta||o|, pa|oa^o|a
a^p|al|a^taa'so'o |a| c^a.
S a| | gaa' so' , daca| ^aca|
asta a|a|c|c|o so|a1a^ta a|
a1a^aca| o a| ata|daca|,
pcas a^ asos 1o1a^tos ' a
' czso| a|as 1sscavay ^o
da^a| sc v|sta. 0 a||a |os
o|os y ^ga| os dasca^sa|
s| a1p|aqca|a' czsaada1a
sado|^ta^sa.
2. cava^ta 'a^ta1a^ta
|as pa' 1as da ' as 1a^os
^aca a| l|a^ta da' cca|po,
doc'a^do | | ga|a1a^ta |os
El entrecejo
codos ^ac|a alca|a. cava^ta
'os c|azos |csto po| a^c|1a
da| a^t|aca|o y lo|1a c^
t|^gc|o co^ |os pc' ga|as a
^d|cas da a1cas 1a^os.
E^ccad|aa|so| o 'a ' c^aa^
a|ca^t|odaasat|^gc|o.
3. Va^ta^ga asta pos
tc|a y acso|ca ' a a^a|ga
Ya^g so| ) o Y| ^ ' c^a) a
t|avasda| a^t|aca|o.
4. Acc1c|ac^pocoda
sa'va a^ |a coca y 1azc'a
co^a'|a' aa^a|gaacso|c|da
pa|a lo|1a| c^a co'a da
a^a|g|a0^a^sccoca.Esto
^c|a1a^ta| |a ca^t|dad da
sa'vap|odccda.
5. Exta^da| | ga|a1a^ta
a'cca||o.T|agca|asa' |vaco^
c^lca|ta 1ov|1|a^to da da
g|cc^ yd| ||a|a 1a^ta|1a^
ta ^aca a| o1c| go. S|a^ta
c1osaca|a^taasapa|taa|
'|aga|asta^cavaa^a|g|a.
6. Mapta astos pasos
da9 a 86vacas. Pa|ata|1
^a|,ca|a|a^ta1a^ta|osc|a
zos ^aca a' o1c' |goy co'o
qca |a 1a^o|zqc| a|dasoc|a
' a da|ac^a pa|a |acoga| |a
a^a|ga, |aa| za^do 1ov|
1|a^tos a^ asp||a' co1o sa
dasc|ca| ^aasa|||ca.
"Puedes abrazar el papel de la receptividad
femenina abriendo y cerrando las Puertas del Cielo?"
Tao Te Ching, Captulo 10
87
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
Conexin entre las palmas y el ombl igo
1 . 0o|oqca | as pa|1as
da a1cas 1aos a cos 5
c1da| o1c||go.
2. |^a|a |ata1ata y
pa|1|ta qca sc acdo1a sa
|'aatota|1atadaa||a.
V| at|as ' o ^aca
saqca c ^|' o da aa|g|a
da| o1c'|go, t||ado | | ga|a
1ata da a| ^ac|a a' l|ata,
co a| cat|o da 'as pa|1as
dascs1aos.
Conexin con el rbol, retroceso y empuje
1 . Eccat|a c |co'
qcaa1aaaa|g|apos|t|va.Es
1cy |1po|tata a'ag||a| |co|
adcado,pcasax|staaspac
1aascoaa|gaagat|va.
2. Pgasaa p|al|a
taa||co|y asc1a |apostc
|a da Mat|ocaso co|ocado
scp|a|a^ac|aada'ata.Scs
dados daca apcta| ^ac|a
a| |co|.
88
3. A' avaza| ^ac|a 'a
pos|c| da E1pc|a, s|ata |a
coax| qca sa p|odcca
ccado|aaa|g|aqcadasp|
da scs dados sa ca a 'a
aa|g|a pos|t|va da' |co'.
P|oyacta ^ac|aasta |asa1o
c|oasala|1|zasoagat|vas
pa|a qca saa saadas y sa
|ac|c|aat|avasda|at|a||a.
3. Ex^a|a |ata1atay
s|ata c1o a' ^| 'o|ag|asa
cava1ataa' o1c||go.
4. Map|ta cava vacas
asta a|a|c| c| o y |aco|a ' a
aa|g|aaa| o1c||go
4. Mat|ocadayacso|ca
' aaa|gapos|t|va|ac|ap|o
casada.
5. Map|ta asta p|ocaso
Y|yYag9, B o 86vacas.
Esta a|a|c|c|o as pa|t|cc'a|
1ataalact|vopa|asas|c|||
za|osata|aaa|gaa ' a
lo|1ada|Ta|0^| .
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
EJERCI CIOS PARA LA ESTRUCTURA
|os s gc|a^tas a|a|cc|os | ^c|a1a^ta^ a| poda| y |a lca|za ast|cctc|a|. 0^a vaz qca | a
a^a|g|apcadal| c| |, as| 1po|ta^ta a' ^aa|' aast|cctc|a pa|aco^dcc||d|c^aa^a|g|aa| osd|la
|a^tasco^dcctosya|aspa|tasda|cca|poqca ^acas|ta^ sa^ac|^ylo|ta|aza.Estosa|a|c|cos
saco^ca^t|a^pa|t|cc|a|1a^taa^|aapa|tc|aydasa||o'|oda|aasaspacl|cas, pa|apa|1|t||a|
l'c|oa^a|gatcoadaccado.
Postura en una pierna con el brazo levantado
|aco^ax^a^t|aa' 0|a'oy' aT|a||aat|avasda'cca|po^c1a^oasc^oda|osco^captos
p||^c|pa'as da |a p|ct|ca da| Ta| 0^ . ca lca|za s|o pcadal| c| |s |osca^a'assaa^cca^t|a^
aca|tos. Pa|aasagc|a|^osda qca c^|ado da| cca|po ^oasta 1sac| a|to qca a| ot|oy pa|a
'og|a|c^aqc| ' c|| oa^t|aa''ado zqc a|doY|^)ya| da|ac^oYa^g),astaa|a|cc|opa|1taqca |a
ca|za 0a|astal|cya po| 'a 1a^o da c^ 'ado da' cca|poy sa|ga a 'a t|a||a po|a| ot|o. Estoda
aqc| ' | c|| oyac|aa|ca^a|a'a' | 1 ^a|ta1po|a'1a^taa| pasoda' ap|a|^aya'c|azoopcastos,co^
'oqca|alca|zaqcao|d ^a|a1a^tasad|vdaa^t|a|osdos1| a1c|ossaco^ca^t|aa^o|aa^c^
so|o'ado.
1 . Sosta^gasasoc|a|a
p a|^a da|ac^a. |ava^ta y
doc|a ' a|zqc|a|dapa|aavta|
cca|qc|a| l|c|o a t|avas da
a''a.|ava^taa'c|azo|zqc|a|
do co^ |a pa|1ada ' a1a^o
^aca a|||ca. 0a|a qca sc
c|azo da|ac^o pa|1a^azca
|a'a|ado|c^toa'costado.
2. Va^ta^ga a' aqc| | |
c||ota^toco1o' asaapos|
c| a. Acso|ca|aca|za0a|as
ta co^|apa' 1adasc 1a^o.
S| a^ta c1o l|cya po| sc
cca|po y c1o sa'a po| sc
p a|^a ^aca |a ta||a. Va^
ta^ga asta postc|a ta^to
t| a1po co1o saa pos c| a
^astaacc1c'a|t|as1| ^ctos.
3. 0a1c|a da p|a|^a y
|ap|ta a' a|a|c|c|o co^ a| ot|o
'ado da sc cca|po. T|ata da
t|aca|a| dc|a^ta c^ pa||odo
|gca|co^cada'adopa|aaqc
' | c|a|adaccada1a^tascl|c|o.
89
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
Postura del perro sostenindose una pierna:
Apertura de las arti culaciones i ntervertebrales
E^astaoc|a ^o a^sa
^a1os co^ data'|atodas 'as
postc|as da 'a 0a1|sa da
d a||o, s| ^ a1ca|go, |os 'ac
to|as qca sapa^ c1o ^aca|
| a postc|a da ' a To|tcga
pod|^ap'|ca|asaa|a|ccoa
sc p|ct|cada'Ta|0^| .
1 . Pa|ta^do da |a pos
tc|ada'aTo|tcga,co'oqcasc
c|azo da|ac^o a'|adado| da
'a p|a|^a da|ac^a. Po^ga a'
c|azo zqca|do a^t|a a1cas
p|a|^asysosta^gaco^a|sc
a^tac|azoda|ac^o.
2.T|a'a^ta1a^ta^ac|a
a||ca y a|qcaa 'a aspa'da.
S|a^tac1ol|cya'aco||a^ta
dasda |a co'c1^a ^asta 'as
pa|^asydaa^a'at|a||a.
3. Map|ta a' a|a|cco
co^'aot|ap|a|^a.
4. Pa|a l|^a||za|, doc|a
c^ poco 1s 'as |od|''as y
ac|aca scs p|a|^as co^ a1
cos c|azos, sosta^|a^do a|
a^tac|azo da|ac^o co^ 'a
1a^o |zqc a|da. T |a ^ac|a
a||ca ^cava1a^ta, co1o s
qcs|a|a'ava^ta|sada|sca'oy
a|qcaa 'a aspa|da pa|ac|aa|
c^ lca|ta l|c|o da a^a|g|a a
t|avasdatodoscasqca'ato.
Apertura de la i ngl e (kua)
90
Afloje las
rodillas
Baje
la pelvis
No doble
/ las rodillas
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
.
|a apa|tc|a da' sca
ast |t1a1ata |a|ac|oa
da co |os 1cscc'os psoas.
0cado ^aga asta a|a|cco,
poga 1cc^a atac| a |os
1cscc'osda 'apa|ta|la|o|
dascaspa|da|ospsoas).
1 . 0o|oqca'ospaspa|a
|a'os y c|a'os ap|ox1ada
1ata'ad|stac|aqcasapa|a
scs ^o1c|os. 0o|oqca |a
1aoascp'agca gc a|.
2. A|qcaa | | ga|a1ata
|a aspa|da a | c' | a ^ac|a
at|ssc^casosac|o.E1pc|
a|o ^acaada|atay ca|a |a
pa|v|sco1oslca|aasata|
ta, pa|o s doc|a| 'as |od
'|as. Sat | co sc 1ao
c1o a| p||agca | gc a' sa
^aca1sp|olcdo.0oca
t|asa a ' a a|tcc'ac| lo|
1ada po|a' la1c|y |a cav|
dad g|aodaa da 'a cada|a.
0cado asta a|tcc|ac| sa
ac|a,sat||co1os| sa|l'a
|aa|| |sa'|aadoda0^| .
3. S ata c1o sa
t|asl a|a | a lca|za ^ac| a
aca|o, ^astaa| ta| . A'ac|||
yg|a|aasp||a' 'asa|tcc|a
coasda|as|od|''as,sat||
dacavoc1osal|aysa
ac|aa'' | aa|sada0^| .
EJERCICIOS DE PODER
4. T|asl|a|a |a lca|za
^aca|osta|oas.S|atac1o
saac|aysa|'aada0^| .
5. S|ata c1o |acota
scava1ata |a lca|za a |a
t|a||a y scca po| |os ta|oas
^astaa|sac|o.Pa|c|cac1o
sa axpada a| |aa at|a a|
sac|oy'azoa| c1ca|1|a
t|as sa ||aa da 0^|. Sata
c1o asc|ada |alca|zapo|
|a co|c1a ^asta |a Pca|ta
da 'a 7|da ccado a| 0^|
at|a a aqca| | a. Pa|c|ca
c1otodaastapa|tasaast|
|aysaada|aza.
Ea| co|ctodaa|a|c|cosata||o|assa^acaalas|sa|apa|capcda|aaa|g|aya
'aapa|tc|ada 'oscaa|aspa|apa|1t|||ac||cc|ac| da| 0^|. Estodst|gca a'Ta| 0^| da | a
1ayo||adaot|aslo|1asdaa|a|cco.E|asa||aqcap|asata1osacot|cac|,a'poda|o
asdat| po1cscc|a|,s o|ap|ctcadacsa|'aast|cctc|aco|po|a|aco| cc|co' aaa|ga
pa|ap|odcc|cag|alca|za.
Ejercicio de la ci gea
91
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHJ
= .
E| p|ops|to da asta
a|a|c|c|o as ^c|a1a^ta| a'
poda| da |os ta^do^as da
Aqc|as, lo|ta|aca| |as pa|
^asyac1a^ta|a| sa^t|doda'
aqc| | c||o.
1 . Va^ta^gasa soc|a
sc p|a|^a da|ac^a, |ava^ta y
doc| a |a |zqc| a|da co1o
^aca^'ascgca^as).
2. 0oc|a|a^ta1a^tasc
p|a|^a da|ac^a, axt|a^da to
ta|1a^ta'osc|azosyapc^ta
'as pa'1as da scs 1a^os
^acaaca|o0ocasccca|po
^as!a qca scs pa'1as sa
apoya^ a^ a' sca' o. S a'
co1a^za| ^o pcada ' | aga|
^asta aca|o, s| 1p| a1a^ta
dasc a^da ^asta do^da | a
saapos| c' a. |apa|tascpa|o|
dasccca|podacapa|1a^a
Prctica de la bola medici nal
ca| |acta y scs 1cscc| os
|a|a|ados. 0oc| a |a ^g| a/sca
a^tasdal|ax|o^a||as|od| | ' as.
3. cava^ta a' cca|po
^cava1a^ta, csa^do' alca|
zaqcact||zascpa|^ada|a
c^aa|a^da|aza|sa.
4. Mapta asta a|a|c|c|o
a^t|a 9 y 8 vacasy ^aga 'o
1|s1oco^|apa|^azqca|da.
Ex|sta^ a|gc^as p|ctcasdaTa 0^ 1sa^tgcasa^ 'as qcasa csa^ot|osaccaso|os
ada1sda|p|opocca|po.d^adaa'|assa||a1aco|a1ad|c|^a|ya^a'|asa ct|'zac^aasla|a
pasadapa|ap|opo|c|o^a||as|sta^caaxt|aa'p|actca|a|1ov1a^toda'Ta^Ta^.Estoaycdaa
dasa||o||a|c^alca|zaadco^a'a^|apa|ta ^la|o|da' cca|po.
Ejercicio con un madero pesado
0t|a da|as p|ct|cas a^t|gcasco^ accaso|os asa| a|a|c|c|oco^ c^ 1ada|opasado.A'
p|act|ca|'os1ov1| a^tosda|Ta 0^ co^ c^|a^oo c^aca||ada^ a||odag|a^pasosoc|a|as
aspa'das,ac1a^ta1os|alca|zada'asp|a|^asy'as1c^acas.
Levantamiento de peso con la i ngle
F|^a'1a^ta, c^aspacto 1po|ta^ta da |as 1adtac|o^asda ^va'as1s a|avados yda 'a
lo|1a da'Ta|0^ 'oco^sttcya^|osa|a|c|cosda'ava^ta1|a^todapasoco^' a| ^g| a. Ac^qca|os
data|'asdaastosa|a|c|c|osast^a1p'a1a^tadasc|tosa^a|' | c|odad cadoa' ma|Kc^gda|a
92
4 EJERCICIOS DE CALENTAMIENTO Y PREPARACION
Vadc| a0saa,va|a|apaa1ac|oa||osaqc|.E| csodaastatac|ca|c|a1ataa g|a 1ad|
daa| poda|da| a|g|aysc|a|ac|co|os|gaos|ta|os.Ada1s,scp|ct|caosaycdaa
coacta|os1a|o|co|osp|aatasa|alo|1a0c|at|va.
Presin con la planta y el taln
1 . 0o|qcasa a |a postc|a l|ota' da'Ta| 0^| , co a| p|a at|asado a' |zqc|a|do) a c
gc|oda45g|adosy| ap| a|aada|atada|ada|ac^a)l'ax|oada.
2. 0oo'asc|od|||a|zqc|a|da,t|as|adascpaso^ac|aat|syp|as|oaa|p|aat|asadoda' a
p|ata^ac| aa| ta| ,pa|a^aca|qca|aaa|g|aco|po|a|y|ata||ast|a|aoota^ac| aada
|ata.Es|1po|tataqcaacqcas|ataa'sa|toda|aaa|g|aco1occaoa||o ^ac|a
docacao||o|a,cot| cap|act|cadoa'a|a|c|c|o|ata1atapa|apa|1|t||qcasa1a|
l|asta' alca|zaccadoa|pasoda' cca|popasada' ap|a|aat|asadaa|aavazada.
3. P|act|qcaastalo|1ada B a86vacaspa|aadqc||||cpoda|oso1ov|1|atodaavaca.
4. Map|taa|a|a|c|c|oco|aot|ap|a|a.
5. Sagc|da1ata,pa|t|adoda|apos|c|daavacaycsado' aoo|ada|p|al|ota|,p|a
s|oa ^ac|aaoa|opa|a^aca|qcasccca|posa1cava^ac|aat|salo|1acot|o|ada
^asta asc1|| |apostc|ada|at|ocaso.mcava1ata, a| 1ov|1|atosa||c|aco |aoo|a
y|ap'atada|p|aya| |asto' ocot|o|a|a'atat|asla|ac|ada'pasoda' ap|a|aava
zadaa'aposta||o|.
.
6. Map|taasta1ov|1|atoda B a86vacas.Posta||o|1ata, |ap|ta|oco |aot|ap|a|a.
7. Pa|al|a| |za|,co1o|a'os1ov|1|atos^ac|aat|sy^ac|aada'ataacso|oypoda
|oso1ov|1|atoyp|act|qca|oco|os|ados |zqc|a|doyda|ac^oda B a86vacas.
Postura baja
0cado^ayado1|ado|osa|a|c|c|osdapoda|p|asata
dosata||o|1ata,as| 1po|tataqcaopt|1|caastapoda|da
t|oda| ap|ct|cada|Ta| 0^|.Estosa|og|a|aa||zado' alo|1a
0^|Kcgcoa|cca|poca|cada|sca|o.A| doo|a||as|od||'asy
ao||||apostc|a, astalo|1adaTa|0^| ac1atacast|acapac|
daddacsa|astaa|taaap||cac|oasyactodalasa.|alca|za
ac1atada da |os tadoas da 'os too|'|os y da |as |od||'as
|c|a1ataa|poda|da|p|act|cata.
A| p|act|ca| |as postc|as oa|as asagc|asa da 1ataa|
|acta| apa|tascpa||o|da'cca|poycc|dadaqcaa|apostc|a
daavacasc|od|||aosoo|apasaa|osdadosda'osp|as.
93
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
Preparaciones energticas para la prctica del Tai Chi Chi Kung
Pa|ado1| a|a| Ta|0^| 0^| Kcgasacasa||odo1| a|ta1c|a| asp|ct|casaa|gat|cas
lcda1ata'as da| tao|s1o. Et|a a'|as sa accat|a |a So||sa |ta|o|, |a 1adtac| da 'a
0|c|taV| c|ocs1|ca,a' 0^| Kcg0a1|sadad| a||oy|osSa|sSo|dos0c|atvos.
Ea'Apad|ca daasta ' | c|osa p|asata ca va|s| s 1p||l|cadadaastasd|sc|p||as.
|os |acto|as qca dasaa cao||atac| 1s data'|ada daca| |ac| c ||st|ccc| pa|soa|
| 1pa|t|da po| c | st|ccto| d p| o1ado da Tao 0c|at|vo. Ada1s, pcada cosc|ta| cast|os
| |c|os,v|daosycassattaspa|a1ayo||lo|1ac|.
Acqcaap|| 1a|av|stapa|aca^aca|tatasp|ct|casqca|as^o|asda|d|avaasa||sc
l|c|ataspa|a|aa||za||astodas,cavazqcaadqc|a|ac|a|ta^ac ' | dadacadacadaa|'asdas
ccc||| qca pcada |aa||za||as |p|da1ata s| da|a| da octaa| axca'atas |asc|tados.
Posta||o|1atapod|co|po|a||asascsasdaTa|0^| .
Nosa1p|aasacasa||op|act|ca|todos'osa|a|c|c|osaa|gat|cosdap|apa|ac|atasda
cadasas|daTa|0^| 0^| Kcg. Sapcadad|st|| cc| |scp|ct|caa|o|a|goda' d|a. S| a1ca|go,
| oc|a|toas qcas|atacadascp|ct|cadaTa| 0^| co casas|da|aSo||sa| ta|o|, da'a
1ad|tac| da |a 0|c|ta V| c|ocs1ca y da| Ac|azo da| A|co', sc ^ac|| dad a asa d|scp'|a
a|caza|c|va|1sa| avado.
A|gcosp|al|a|a |aa||za||as1ad|tac|oasda|aSo||sa |ta|o|yda' a0|c|ta1|c|ocs
1|cadaspcasdascsas|daTa|0^ 0^ Kcg, pcas^adasccc|a|to qca'os1ov1| atosda
ca|ata1|ato,|a1ad|tac|ap|aya| Ta|0^| ^acaqcascscca|possavca|va1sac|a|tos
yl|ax|c|as,|occa||aslac|||ta|a|a'a|ac|y ^acaqcascs 1adtac|oassaa 1sp|olcdas.E|
Tao|aco1|adaacadacoacot|a|scp|op|o||t1oydasccc|||qcaas|oqca| as|ata1a|o|.
T|as ^aca| ap|ad|do |asp|ct|caslcda1ata'as daca|ata1|ato y p|apa|ac|, ast
| | stopa|aaco|da||alo|1a0^| Kcgda|Ta|0^ .
94
b
Tai Chi Chi Kung:
l a forma de l os trece
movimientos
|osp| ^c|p a^tasy|aspa|so^asdaadadsca|a^|aa||za||alo|1ada|osT|acaVov|1|a^tos
da'Ta| 0^ 0^| Kc^ga^ c^apos|c|^a' avada.A| | |p|og|asa^do, a|astcd|a^tapod|p|act|ca|
co^c^apos|c|^daast|cctc|a1ad|a,1sca|ca^aa|sca|oal|^da|^c|a1a^ta|sclca|za.Pa|a
p|ops|tosdaco1cata, ga^a|a|1a^tasact|'|zac^a pos|c|^ axt|a1ada1a^taca| a.
MOVI MI ENTOS I NTRODUCTORIOS
POSTURA Wu CHI
8. Omplatos ligeramente curvados.
--
4. Sienta cmo entra el Chi en el
coxis y pone derecha su columna.
N
o
2. Observe que su peso est
distribuido entre ambos pies. --
l
10. Tirn de la Fuerza Celeste
~en la cspide de la cabeza.
` !

1
7. Los hombros no deben
estar levantados ni tensos.
3. No debe sentir ninguna leve tensin
en la cadera por apoyarse ms en O
lado que en el otro.
- l. Observe que todos los puntos de sus
pies estn en contacto con el suelo.
95
E| p||1a|1ov|1|a^toda' alo|1ada|Ta
0^ as|^ta|^o,^oaxta|^o.Exta|o|1a^ta,c^o
asta^p a,t|a^qc |oy1 |a^do^acaa'^o|ta.
Estapostc|asa |a'aco^aco^ a| wJ0^ , qca
asa'astadop|1o|d|a'^o1a^lastado.
|ospasast^|c^toss|^qca|ostoc|''ossa
toqca^a^t|asy|os^cavapc^tosdascsp|a^
tas^aca^co^tactoco^a|sca|o.Estaas|a|az,
a'pc^todaco^ax^co^|aE^a|gata||ast|a.
|as |od'|asast^ |actas, pa|o ^ot|aca
das.|a aspa'da pa|1a^aca da|ac^ay |a|a|a
da.modacasa^t||^| ^gc^ap|as.^,ta^s^ ^
do|o|a^'azo^a' c1ca|.
|os ^o1c|os ast^ |a|a|adosy ' acaca
za as t |ada ^ac|a a||ca dasda sc ccsp.da.
Esta asa't |^daE^a|ga 0a'astaqca^aca
qca|osp|asacso|ca^' aE^a|gaTa||ast|a.
S|a^taa|t||^ 0a|astaco1os| c^a co'a
da 0^| t |a|a ^ac|a a|||ca. Esta t |^ ta1c|a^
a^da|azascaspa|daypa|1taqca'aa^a|ga
c |cc' a co^ 1ayo| '|ca|tad. A| 1|s1o t|a1po,
s|a^tac1oa' 0^|pa^at|aa^a'cox|syc1o
a^da|azascco| c1^a.
|oso|osast^aca|tospa|os|^^ ^gc^a
ta^s^yco^ca^t|a^ sc 1| |ada ^ac|a a'l|a^
ta, a^a' ^o|zo^ta.|aca|c ' ' aast|ava1a^ta
|at|a|da.E|' | ga|o1ov|1a^to^acaat|sac|a
a||aada'acasada|c|^aoypa|1|taqca'a
a^a|gac||cc|a' | c|a1a^ta^aca|accspdada
'acacazaydasc|a^dapo|a'l|a^ta.
96
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
|apc^tada' a|a^gcatoca' ga|a1a^taa'
pa|ada|a^c^pc^toqca|^dcca' asa| |vac|^.
|a 1a^dcc'a sa a^cca^t|a |a'a|ada y
'osda^tassatoca^' | ga|a1a^taa^t|a s|.S |a
1a^dcc|aastap|atada, p|odcc||ta^s.^a
'os 'adosda'acacazaya^|aga|ga^ta.
|aga|ga^taast|a'a|ada.S t|agasa||va
yax^a'ascava1a^ta,|a|a|a|'os1cscc'osda
sccca''o.
E| pac^o ast |a|a|ado y ' | ga|a1a^ta
^c^d do.Esta^c^d| 1 a^to|op|ovoca|a' | ga|a
cc|vatc|ada'oso1p|atos.
S| sc pac^o ast ta^so, pcada |a|a|a|' o
|^^a' a^do scava1a^ta s|^ p|odcc|| ^ ^gc^
so^|do y ax^a|a^do s |a^cosa1a^ta co^ |os
|ac|osa^t|aaca|tos.
|a |asp||ac^asc^|lo|1ayp|olc^day
axpa^daa| acdo1a^.
|aata^c^saco^ca^t|aa^a| o1c'|goo
a^ a'Ta^T a^,qcaasa| pc^toco|po|a| 1s
p|olc^doy ca|ca^o a |os ||^o^as. |a |asp|a
c|^pa^at|aa^asazo^ayp|odcca|asa^sa
c^dac^aco'ac|aca^tadaa^a|ga.
|os c|azos sa a^cca^t|a^ |a|a|ados y
p|odcca^ c^ ^caco a^ |as ax|as, co1o s|
astas sostcvasa^ c^a pa|ota da p ^g po^g.
|osc|azos^otoca^a'cca|po.
|aspa'1asdaa1cas1a^osast^|a|a
|adasy'osdadosast^sca'tosy|actos.
|osdados ^dcassaa^cca^t|a^| | ga|a
1a^ta |ava^tados, |o qca ^aca sa^t | |a
a^a|g|ac^spaa^doa^scspc^tas.
La sonri sa
So^||aa't 1o,qcaas' ag' ^dc' aqcasa
a^cca^t|a a^ 'a pa|ta a'ta da| pac^o daca|o
dasccca|' o0a|a qca |aso^||sa saaxpa^da
^ac|ascco|az^yda1s|ga^os. So^|a a
sco1c' go.
5 TAI CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS

"
::
.:

?
:
Esccc^a|os|at|dosdascco|az. S| ga
a|pc|sodaasta|gaoat|avasdascpac^o,
^o1o|os, o|azos, codos, atao|azos, 1c^a
cas, 1aosy dados. S| ata a| pc|so a | os
dados|d|casy1a^|qcas.
Sienta cmo
respiran las
palmas de
sus manos y
las plantas
de sus pies
Respiracin
To1a cosc|ac|a a scs p|as da |a
Ea|g|a Ta||ast|a, da| t|| qca p|odcca |a
Ea|g|a0a| astaa|accsp|dadasccaoazay
da |a Ea|g|a 0s1|ca qca ast l|ata a
cstad. |^a| a scava1ata s| a1|t|| | gc
so|doyaoso|oa|aaa|g|acs1|ca^ac|aa|
at|aca|o.
0a|aqcaastaaa|g|apaat|ap|olcda
1ataascspc| 1oas, saaxt|adaatodos
scs|gaosy ||aa|asp|atasdascsp|as.
A| ta|1|a|da| ^a|a|,|atagaa| a||apo|
c1o1atos|tasa|sayco1|acaaax^a
|a| scava1ata s| a1|t|| | gc so|do. S|
co|oca|a c padazo da papa| l|ata a scs
losas asa|as, a| a||a qca ax^a|a o daoa|
1ova||o.
Sienta cmo su
respiracin
hace que la
bola de Chi en
el Tan Tien %
expanda y %
contraiga
97
LA ESTUCT IRA DEL TAi CHI
APERTURA DEL TAi CHI
Preparacin: Separacin de las pi ernas
Flexione la
ingle (kua)
1 . V|al|as axa|a, co
1|aca a oa|a| |a cada|a y
t|as|adaa|pasodasccca|po
a |a p|a|a da|aca. E| 1ov|
1|alo daoa o||g| a|sa a |a
cadaya|sac|o.0aoadoo|a|
| a |g|a |ca) s| l|ax|oa|
da1as|ado|as|od|||as.As|1|s
1o,daoasal||c1osat|as
l|a|ascpasoa|apa|taposta
||o| da |a |od|||a, da doda
paa|ta|.S|oa|a|acada|a
s|1p|a1ata doo|ado 'as |o
d|||as, gaa|a| 1ccoast|as
a a||as y p|odcc|| |l|a1a
c| y |as|oas. cos o|azos
adasapa|a|sa ||ga|a1ata
da| cca|po, cd|ado a| pa
coyccNado|oso1p|atos
cpo 1s.G||a |as 1aos
da 1aa|a qca |as pa|1as
apcla ac|a at|s. L aa|
g|al|c||po|scso|azosasta
|aspa|1asy|osdados.
A| cd|| a| paco, sc
98
asta|sa|at|aay1asa|aa
a|t|1o.
caccsp|dadasccaoa
zaadapa|1aaca|a||aa
da co | a ca|za 0a|asta.
Esto av|ta| qca sc cca|po
sa |adaa pa|a co1pasa| a'
acodaapoya|saa|ap|a|
ada|aca.
0cado todo sc paso
sa apoya a d|ca p|a|a,
|a|a y |avata a| ta| |z
qc| a|do s| daspaga| da|
sca|oa|dadogo|do.
2. Sapa|a | a p| a|a
|zqc|a|daoa|||adoa|sca|o
| | ga|a1ata co a| dado
go|do co1o s| t|aza|a ca
| |aa. ca sapa|ac| at|a
a1oosp|asdaoasa|ap|ox|
1ada1atada|acodascs
o1o|os. Estaas|aoasa.S|
sca1p||tcdas1ao|qcaa|
aco da |os o1o|os, sa|
1s agosta qca a pa|ta
Bola de Chi.
Sienta la presin
del Chi
scpa|| o| da| cca|po y | a
ast|cctc|a asta| dasaqc| | |
o|ada. Eastaast||o|aoasa
1|da |o1|s1oqcaa| aco
da|oso1o|os.
Exa|a1|at|asco|oca
sc p|a |zqc|a|do l||1a1ata
cot|aa|sca|oysaapoyaa
a'da1aa|aqcaa|pasoda
sccca|posa|apa|taaqc|tat|
va1ataat|aa1oosp|as.
Scs|od|||asdaoapa|
1aaca| ||ga|a1ata cc|va
dass|soo|asa| | |1sqca| a
pctada|osp|as.
ca zoa pa|v|ca a da
asta| ao| a|ta. ca oo|a da
aa|g|a sa accat|a a a|
|aada|o1o||go.
E| t|| da |a Fca|za
0a| asta ast||a sc co'c1a y
|aca|zaTa||ast|at||adasc
casosac|o ac|aaoa|o.
5 " TAi CH! CHI KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
. .- ..,.
Levantami ento de los brazos
1 -6. Ha|acaasa | ga|a
1ata ^ac a ada' ata, a
lo|1acas| 1pa|capt|c'a.|os
cava pctos da scs p|as
daca pa|1aaca| c|dosa|
sca|o. Ha|acaasa ^ac| a
at|s y ^aga dascada| a'
cox|s ^asta qca sata qca
scsp| asastc|dosa|at|a
||a co 1ayo| l|1aza. 0a|a
qca a' |1pc|so da |a ca|za
Ta||ast|aasc|ada^astascs
o1p|atos atas da |avata|
Empuje con dos manos
N
o
'os c|azos. | ^a|a a| ca|
asta1ov1|ato.
Scs codos daca pa|
1aaca| doc|ados. |as pa'
1as da 'as 1aos y |os
dados^adaasta||a'a|ados.
Exsta c ||ga|o p|ado1| | o
aa|gat|coa 'osdados|d
cas. |as 1c^acas daca
asta||actasy |a|a|adas. Esto
pa|1|taqca|alca|zavta'''a
gca1slc||1ata^asta'as
pa|1as. |os codos apcta
^aca aca|o y o ^ac|a |os
|ados. |a dstac|a at|a 'os
c|azosdaca sa|gca' qca a'
ac^o da scs ^o1c|os. mo
pa|1 ta qca asa d|stac|a
ac1ataod|s1 cya.
|os c|azos sa a' ava
p||c|pa|1ata co a| poda|
|ta|o qcasagaa|aa|os
o1p'atos.|aa'tc|aa' aqca
sa |avata o daca sa|
1ayo| qca ' a a|tc|a da 'os
^o1c|os.
.... ..
Vista lateral ,
99
1 -2. 0ca^doscsc|azos
' ' agca^ a c^a a'tc|a | ga|a
1a^ta |^la||o| a |a da scs
^o1c|os, ax^a|a 'a^ta1a^ta
1a^t|as doc'a |os codos y
l'axo^a 'as 1c^acas pa|a
^aca|qca'aspa'1asdascs
1a^osapc^ta^^acaalca|a.
Esto sa 'og|a ^c^d a^do a'
pac^oy 'os ^o1c|os. | ^c| ^a
Descenso de los brazos

Bola de Chi
1 -2. cos c|azos das
ca^da^ cca^doa' poda|da'
0^ ^ta|^o|a'a|aa| poda|da
'oso1p'atosyda'osta^do
^asqcasost| a^a^a 'osc|a
zosa^a'to.cas 1c^acas sa
|a|a|a^y'as1a^os|ag|asa^
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
a| sac|o ^cava1a^ta y ca|a
a' cox|s ^asta sa^t| qca |os
^cava pc^tos da scs pas
p|aso^a^ l|1a1a^ta co^t|a
a'sca'o.
3. S|a^tac1oasca^
da |a ca|za Ta||ast|a po|
scspa|^asyscco|c1^a.
4. 0c|va'oso1p|atos,
|^c'|^a a' sac|o | ga|a1a^ta
a ' a posc^ ^o|zo^ta|. |os
codos pa|1a^aca^doc'ados
y d||ga^ a' 1ov1|a^to das
ca^da^taco1o s |as 1c^a
cas astcv|asa^ scspa^ddas
da^|' os. 0acasa^t|co1os
^aca ada' a^ta, ^c^da c^
poco a| pac^o y |at|a ga a'
1a^t^. 0c|da qca scs co
dospa|1a^azca^||ga|a1a^
tadoc|adosy qca scs ^o1
c|os ^o sa a'ava^. S|a^ta
c1o 'a lca|za asca^da^ta
a^da|azascco' c1^a.
Presione
hacia abajo
con la bola
de Chi.
scs c|azosl|ota|a^o sa1o
v|a|a^da^t|oda|agca.
3. dagaqcascs1a^os
dasca^da^^asta'aa|tc|ada
' a cada|a pa|a co1a^za| a|
s gc a^ta1ov1a^to.
MOVI MI ENTOS BASICOS LA FORMA DE LA MANO IZQUI ERDA
cas|gc|a^tasacca^c|aas'apa|ta ca^t|a' da' alo|1ada'Ta 0^ ysa |aptaa^|asd|st|^
tasd |acc|o^as,co1o1a^co^a1osa^pg^asa^ta|o|as.
Estos1ov1|a^tosco1a^za^co^|alo|1ada|a1a^o zqca|dayat|avasa^ c^aatapa
dat|a^sc|^a^tasdapasa|a|alo|1ada' a1a^oda|ac^a.A'l^a'sap|asa^ta^ c^a sa|a da
1ov|1a^tosco^c'csvos.
100
5 TA! CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
cap| 1a|a1|tadda|Ta|0^| 0^ Kcgsacoocaco1o|ao|1ada' aVao|zqc|a|da.cos
1ov|1atossa |aa'|za p|og|as|va1atadada|ac^aa|zqc|a|da.
.....
Tomando la Cola del Pjaro: Norte
Pri mera Guardia Exteri or: Sosteni endo la bol a de Chi
1. 0o1aca ^a'ado
y|a'a|dosa1| at|asapoya
|a1ayo|pa|tadascpasoa
' a p| a|a da|ac^a. Pa|1ta
qca' alca|zavta'a'o|adaa
a'TaT|ad||||aa' g |o^ac|a
|a zqc|a|da oasta) . Evta a'
a||o|dag |a|p||1a|o|acaca
za y 'os ^o1c|os. V| at|as
g|a ' a c|tc|a y |a cada|a
^ac|a ' a zqc a|da, s| 1p' a
1ata |avata ' osdados da'
pazqc|a|doyda|aqcasta
g|asoc|aa|ta'.
2. A| g|a|' ac|tc|a, ' a
+:ao |zqca|da dasc|ca c
c|cc'odada|ac^aa |zqc|a|
da ^asta |a a'tc|a da| co
|az. E' codo apcta ^ac|a
aca|o. ca pa'1a da ' a 1ao
da|ac^aapcta^acaa||ca,
co1o s| |aa'|za|a c 1ov|
1| ato da aca||ao, y sa ca
|acaa ^asta | | aga| | | ga|a
1ataaca|oda'o1c'|go.cas
1c^acas y |os dados da
a1cas1aos^adapa|1a
aca||actosy|a'a|ados.
|a d staca at|a 'os
c|azos y a| cca|po 'a data|
1| a a| ^cd| 1| ato da'
pac^o y |a cc|vatc|a da |os
o1p'atos. ca 1a|o|1ad|da
as |apos|c da |os c|azos
a |a postc|a da| Ac|azo da'
A|co|.S' a1c^aca|zqca|da
g| |a|a da 1aa|a qca |a
pa|1a apcta|a ^aca ada
t|o, qcada||a co|ocada a |a
1|s1ad|stac|aya|tc|aqca
a|a0a1| sadada||o.

E| cca|po g| |a ^asta
1|a|^acaa'oasta.cosdados
da' p|a zqc|a|do sa apoya y
apcta^ac|aasad |acc.
V| at|as ax^a' a, co
1|aca a apoya| ap|ox|1a
da1ataa'6Opo|c|atoda|
paso da sc cca|po soc|a a|
p|a|zqc| a|do.
|a||aacat|a|dag|a
vadad qca va da ' a ccspda
da|acacazaa'pa|aosaa'|
aacoa'pa|zqca|do.Esto
|a pa|1|ta aqc ' c|a| sc as
t|cctc|a pa|a a' s gc ata
1ov|1ato.S|a' |aacat|a|
dag|avadadoasta|| aada
a |a lo|1a dasc||ta, dc^o
1ov1ato asta| dasaqc | |
c|adoydascat|ado.
1 01
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CH!
Segunda Guardia Exteri or: Sosteni endo l a bol a de Chi
1. Vat|as|^a|a,1ca
va 1ata'1ata |a aa|g|a
da|TaT|a^ac|a|ada|ac^a.
Sagcda1ata, 1cava |a ca
da|a a asa 1|s1o sat|do.
0asp|aca' apa|tascpa|o|da
sc ast|cctc|a ^asta qca sc
cada|a apcta^ac|aa| o|o
asta. A| 1s1o t|a1po, co
cat|atodoscaqc|||c||oaa'
p|a zqc| a|do y |avata a|
ta| da|ac^o. Vataga |os
dados da' p|a da|ac^o a
cotacto co a| sca|o ^asta
qcada|tota|1ataaqc '| c|ado
soc|a sc p|a|a |zqc|a|da y
sata co1o s| 'a da|ac^a
pcdasa a'ava|sa da| sca|o
s| aslca|zo y s| |o1pa| a|
aqc|||c||o.
2. daga qca sc p| a
da|ac^o,| c|adapaso,ava
ca ^aca a| o|ta, a| 1|s1o
t|a1po, ca|a ' | ga|a1ata sc
cca|po apoydosa a | a
p| a|a|zqc|a|da. |a|og|tcd
daastapasoasta|data|1|
adapo|a| 'a|godascp a|
ay po||adstacaa|aqca
102
pcada ast|a||a s pa|da| |a
| aacat|a'dag|avadad.
S|tcascpada|ac^oda
1aa|a qca |a sapa|ac
at|a sta y a| |zqca|dosaa
|gca| a| ac^o da scs ^o1
c|osda|zqc|a|daada|ac^a).
3. 0aspcs datoca| a|
sca'o co a| ta| da|ac^o,
co1|acaa ax^a'a|1| at|as
a| |asto da| p|a sa apoya
^ac ado qca scs dados
apcta d| |acta1ata ^ac|a
a' l|ata o|ta). T|asl|a|a
ap|ox|1ada1ata a' 5O po|
c|atodascpasoa' pada|a
c^o.A| 1|s1o t|a1po, |ava
ta a| c|azo da|ac^o cas|
^asta |a a|tc|a da| co|az,
co | a pa| 1a apctado
^ac|a a' pac^o. ca a|tc|a,
pos|c|ygc' osoaxacta
1ata 'os 1|s1os qca a |a
postc|a da| Ac|azoda| A|co'.
4. Ha|a | ga|a1ata a|
codo |zqc| a|do, da 1aa|a
qca' apa'1a zqc|a|daqcada
l|ata a |a da|ac^a y scs
dadosapcta^ac|aa|||ca.
|a 1ao da|ac^a sos
t|aapo|da|ataa' aco|ada
aa|gaqca^ac|adqc|||do
a| ta1a^oda c 1a| 1a
dao)y' a1ao zqc|a|da' o
^acapo|dat|s.
Vataga a' pac^o
^cddo.
E| cat|o da g|avadad
sad|st||ccyaaqctatva1ata
at|a|osdosp|as.
Esasa1o1atoasta|
1 |ado^acaa| o|oasta. E|
pa zqca|do apcta| ^aca
a| oastaya|da|ac^o^ac|aa'
o|ta.
Vataga a' cox|s ca|
doyco1acaa|^a' a|1|a
t|ast|as|adaa|pasosopo|ta
dopo|scpa|ada|ac^aa' a
pa|ta ta|a da' ta'. 0| |a
^ac|aadat|odc^apa|a.Ei
p|a zqc a|do g |a 45 g|ados
^acaa' o|oasta, p|as|oa
docot|aa' sca'oy apoy
dosaaa|ta'.
5. 0| |||a ' a lca|za da|
Ta T|a pa|a g |a|^ac|a |a
da|ac^a. 0cado |a cada|a
5 " TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
-
co1|acaavo|va|sa ^ac|aa|
o|ta, |a |od|||a da|ac^a g| |a
^aca alca|a da|ac^a). Esto
o|| g| a c 1ov| 1| ato a
asp||a|, co1o da t|accz,
qca1at|aa|ap|a|aa||a|
gada a a| sca|o. 0cadoa|
p|a | zqc| a|do co1| aza a
g| |a|^ac|aalca|a,sac|aac
1ov 1 ato a asp||a| qca
^acaascada||aaa|gapo|
|ap|a|a.
6. A| g| |a||apa|a^a
c|a a| l|ata, |c||a a| sac|o
^ac|aadat|o^astaqcas a
tacas||dacoax|coa|
sca|o. |a p|a|a |zqc|a|da,
ada1s da p|as|oa| ^ac|a
aca|o y g||a| a asp||a|, co
1|azaaa1pc|a|^ac|aada
|ata. Esta |1pc|so pa|1|ta
qca|aaa|g|a qcasa1cava
a asp||a| sa t|asl|a|a a |a
cada|ay|aco|c1a.
V| at|asscp|a|aa1
pc|a a asalo|1a, ax^a|ay
apyasa ^acaada|ata^as
taqcaa|7Opo|c|atodasc
cca|poastsopo|tadopo|a|
p|ada|ac^o.
Scsc|azosdaca pa|
1aaca| a pos|c| ^asta
qca a| pa |zqc|a|do da|a da
g| |a|aasp||a|ydaa1pc|a|
^aca ada|ata. |a cada|a
apcta ^aca a| o|ta. |os
1ov1|atos da| sac|oy da|
T ^acaascada||aaa|
gaaasp||a|.|alca|zaast
a^o|aaa| 07.
0cado |a aa|g|a ||a
gca a| pcto 07, ^cda a|
pac^oycc|va|oso1p|atos.
Vataga |os codos | ga|a
1atadoc|ados.|alca|zaa
asp||a|pasada|oso1p|atos
^ac|a a| 07 y da a^ a |as
1aosat|avsda|osc|azos.
S|1c|taa1ataa|^c
d|1|atoda|pac^o, |at|a|gaa|
1atcoc1ov|1|atoda
|at|ocaso.
Esta 1ov| 1| atosasc
1aa|aaa|g|ada|aco1ca
c|aaa|yav|taqca| aaa|g|a
qcasadasca|gaat|avsd
|as 1aos saccda a| cca||o.
Ta1c| 1at|aa | a | |aa
cat|a|dag|avadada| | aada
co a| pa||ao y | a p|a|a
da|ac^a.
0c|daqcasc|od|||ada|a
c^aosoc|apasa|osdosda|
payqcasct|ocoosa|d|
a ^ac|a ada|ata, |o1p|ado
|a | |aa t|a| da g|avad.
Ma||asaco1p|ata1ata.
. ..
Retroceso
N
o
103
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
1 -3. Pa|a co1aza|,
| ^a' a y s| ata ' a ca|za
Ta||ast|aqcat||a^ac|aaca|o
da sc ^caso sac|o daga
dascada| sc cca|po | ga|a
1ata, apoydosa a sc
p a|a da|ac^a. ca ca|za
0a'asta p|odcca c t| |
aqc|va|ata^ac aa||| ca. 0o
1 aca a p|as|oa| ^ac aa|
sca|oco|ap|a|ada|ac^a.
0oc'a | a |od| | ' a zqc| a|da
pa|a^aca|qcascast|cctc|a
dasc|ada.
Vataga scs p| as
axacta1ata a a| 1 s1o
| cga|. Eda|aca | a 1c^aca
da|ac^ayaxt ada|osdados
pa|aapcta|^ac|aada|ata,
da 1aa|a qca ' a pa'1a da
sc 1aooapcta^acasc
cca|po, s| o ^aca a| |ado
|zqca|do.dagag |a||a1ao
co a c|azo zqc| a|do da
1aa|aqca|apa|1aapcta
^ac|a a|||ca. A' dascada|,
poga sc 1ao |zqc a|da
daca|oda|ada|ac^aypsa
' a po| |a pa|ta la||o| da'
c|azo da|ac^o s| toca|'o)
^astaqcaqcadaca|oa| codo
da|ac^o.
Vataga a| pac^o
^cd| do y 'os c|azos cc|va
dos. mopa|1|taqca a' c|azo
da|ac^osaco|apsa,aca|c
dosaa|cca|po.
4. Ex^a|ay^aga1a
ta|1ata qca a|TaTa g||a
^ac|a|azqc|a|da.0||a||ga|a
1atasccada|a^ac|a|ada|a
c^a1|at|asscTaTaysc
c|tc|ag||a^ac|a|a|zqc|a|da
p|ovocadoca '|ga|ato|s.
ca ast|cctc|a scpa||o| da sc
co'c1ay scs c|azos daca
pa|1aaca| axacta1ata a
' a 1s1a postc|a. A' g |a|,
axtada a| 1ov|1ato a
asp||a|^acaa|c|azoda|ac^o,
da 1aa|a qcasc 1ao g||a
^asta qca sc pa|1a apcta
^acasc|ost|o.
E' a||o|qcasaco1ata
1s co1c1ata a asta
postc|acos|staa g|a| p|
1a|o ' a cacaza y |os o|os
pa|asagc| |co |os^o1c|os
y coc' c |co |acada|a. E
asta saccac|a, a' g| |a| | a
cacaza y |os ^o1c|os ' a
co|c1asatca|ca.
"Es necesario distinguir claramente entre el vaco y la plenitud".
Clsicos del Tai Chi
Presi n con las dos manos
104
1 . 0ca^do ^aya g |ado
' a cada|a ^ac|a ' a |zqc|a|da
^asta a' 6O po|ca^toda sc
capacdad,co1|a^caa|1ov|
1|a^to da ' a 1a^o |zqc|a|da
s ^to|ca||aco' c1^a.
| ^^a'a1 a^t|assc c|a
zo|zqca|dodasc||cac^ 1o
v| 1 a^to c| |cc' a| co1o da
ccc^a|a co^ ' a pa'1a da 'a
1a^o^ac|aa|||ca.
_
sta^c^
cadaca| |1sa' |da' ^va'
da' ao|a|a.
2-3. V a^t|as sc 1a^o
zqc| a|da |aa'za a| 1ov|
1|a^to c||cc'a| ^aca a|||ca,
a| 0^| da'Ta^T|a^co1|a^za
a d|||g||a|acada|apa|aqca
g| |a ^cava1a^ta ^ac| a a|
^o|ta.Esosdos1ov1a^tos
sa s|^c|o^za^ da ta' lo|1a
qca a' ta|^ da | a 1a^o
zqc|a|daco1p'ataa| c|cc'o
y p|as|o^a a^ a' ta|^ da ' a
1a^o da|ac^a a' 1 s1o
ta1po qca ' a cada|a co1
p' ata sc g| |o ^ac|a a' ^o|ta.
|a 1a^o |zqc|a|da s| |va co
1oapoyoa ' a1c^acada|a
c^apa|a|adcc |a| |asgoda
'as|o^asa|a1pc|a|co^lca|
zaac^opo^a^ta.
5 " TAi CHI CHI KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
4-6. E^ |os 1ov1|a^
tosa^ta|o|as,' a1ayo|pa|ta
da' paso dasca^sa soc|a a'
p|a zqc a|do. 0ca^do scs
1a^ossa|c^ta^ysccada|a
apc^ta ^aca a' ^o|ta, co
1 a^ca a g|a| a^ asp|a' |a
a^a|ga y a 1ova|'a ^aca
ada|a^tapa|adasca|ga|'a a
t|avsda'as 1a^os.
d^a||o|co1c^co^ss
ta a^ t|a^sla||| a| paso da|
cca|po a' p a da|ac^o a^tas
daa' |^aa|' acada|apa|aqca
apc^ta d| |acta1a^ta a' l|a^
ta. As| ' a a^a|ga a^ asp||a'
sads|paa^tasda|'aga|a|as
1a^osya|1ov1|a^to|asc'
taco1p|ata1a^ta ^ct | .
E' g| |o a^ asp||a| da|a
a^a|ga co1 a^za cca^do
ax^a|ayp|as|o^aa'p ada|a
c^o co^t|a a| sca'o. 0 |a ' a
|od ' | a |zqc|a|da ^ac| a lca|a
zqc a|da). 0ca^do sc p|a|
^azqca|daco1|a^caap|a
so^a|^ac|aa| l|a^ta, g| |a ' a
|od ' 'ada|ac^a^ac| alca|a,a
'a da|ac^a. 0ca^do 'a a^a|
gaa^asp|a|asc|a^da^asta
sc sac|o, a' | ^aa y actva |a
co1ca sac|aa1pc|a^do d
c^o^caso| ga|a1a^ta^aca
ada^t|o. V| a^tas sc p|a|^a
zqc|a|da co^t|^ca a1pc|a^
do y |a a^a|ga a^ asp|a|
' ' aga^astaa| T , ^c|a1a^
ta ' alca|zada |a co1ca da
asa zo^a cc|v^do' a y
a1pc|^do'ac^poco.Posta
|o|1a^ta,' alca|za||aga|a'
07. ca lca|za da asa zo^a
saact|va^c^d a^doa| pac^o
ycc|va^do|oso1p|atos.
0ca^do 'a lca|za t|a^
s|tapo|scsc|azosyco1|a^
caa ' ' aga|^astascs1a^os,
g |a |a 1a^o da|ac^a a^ a|
sa^tdoda|as1a^ac||'asda'
|a|o| , a| ta1po qca g |a |a
zqc|a|da a^ sa^tdo co^t|a
|o,co1os|ac|a|ac^l|asco.
E| c't|1o 1ov|1|a^to co^ss
ta a^ |at|aa| a' 1a^t^ pa|a
act|va|'a co1cac|a^aa'.
0a|cada'7Opo|c a^to
da| paso sa apoya a^o|a a^
scp|ada|ac^o.0c dadaqca
'a |od | | a da|ac^a ^o sa ax
t|a^da1s a' | qca ' apc^ta
da'osdadosda'p| a.
"El movimiento se arraiga en los pies, se desarrolla en las piernas,
lo di rige la cintura y se expresa en las manos y los dedos.
Debe haber un flujo i ni nterrumpido de Chi entre los pies,
las piernas y la ci ntura:
Clsicos del Tai Chi
105
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
Empuje con las dos manos
N
o
1 -5. |^a| a, |a||asa y
^aga dascada| sc cca|po
apoydosaaa| p|a|zqc|a|
do.E|sac|oasa1pc|adoda
cavo ^ac|a aca|o 1|at|as
| a Ea|g|a 0a|asta ast||a|
scco|c1a^ac|a a|||ca. 0o
1|aca a a1pc|a| ^ac|a 'a
t|a||acoscp|a|ada|ac^a,
qca sa accat|a a| l|ata,
asto ^a| qca sc ast|cctc|a
sadasp|aca^ac|aat|s.
0c| dadao|acota|^a
c|a a|||ca. E| cca|po daca
cosa|va|sc |va| ^o||zota|
co|aspactoa| at|a||a.
0| |a|aspa|1asdaa1
cas 1aos ^ac|a aca|o s|
sapa|a||as.0o1|acaaapa|
1 06
ta|'asco|ocado |a |zqc|a|da
| | ga|a1ata soc|a a| do|so
da 'a da|ac^a. 0ot|ca sa
pa|do|as^astaqca' ad| s
tac| aat|aa1cassaaaqc|
va|ataa|ac^odascs^o1
c|os.0oc|a|oscodos1ata
|ado 'as 1aos a|| aadas
co |os atac|azos y ^aga
qca 'as pa|1as apcta ^a
c|aa| l|ata.|alo|1aypos|
c|da| a1aoco|aspacto
a' atac|azo a asta 1ov|
1|atoyatoda' alo|1asa
cooca co1o |a Vao da |a
Ha||a0a1ayasca1azc|a
pa|lacta daY| y Yag. |os
dados daca asta| |actos,
acqca o da1as|ado, |a|a
N
o
|ados, s| c^oca| at|a s|, y
o axcas|va1ata sapa|a
dos. |as 1c^acas odaca
doc|a|sa^ac|aat|s| ^ac|a
ada|ata, asc1| ado ca
postc|aqcapcadadasc||c||
saco1o|ag|aoa|agata.
Acqca sa c|aa | a | | c
s|pt|cadaqca| oscodos
sa cot|aa y sa aca|ca a|
pac^o, o as as|. E' pac^o
pa|1aaca ^cd| do y |os
o1p|atoscc|vados.
|aa|tc|aco||actada|a
1aosaaccat|aca|cada|
|va' da|aso|a|as.Estapos
tc|asacoocata1c|co1o
P|otacc|da| a0acaza.
5 " TAl CHI CHI KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
..
6-9. 0aspcs da' das
caso, a' s gc ata 1ov
1 ato cossta a a1pc|a|
^acaada'ata.davaz1s,
co1aca aax^a|a|1 at|as
sc p a|a zqca|da p|asoa
cot|a|ata||a.Actva' aco1
casac|a, |aT y' a07co
1o ^a1os axp'cado ata
|o|1ata1 at|as'aaa|ga
ascada a asp|a|. Sata
co1o s sc cca|po lcasa a
sa|ta| ^aca a||ca, pa|o cc
dadao|acota|.
0cado |a aa|g|a |'a
gcaa'07ysaaxpada^a
c a|osc|azos,da|adaa1pc
|a|dasda|oscodos.Pa|1ta
qca ' a aa|g|a da 'os o1
p| atosapo|ta|alca|zap| c
pa' . Pa|a la|za| a' 1ov
1 ato, |at|aga a' 1at,
actvado |a aa|g|a da |a
co1cac|aaa|.
0cado|aaa|g|a||aga
a|aspa'1asdascs1aosy
sa axtada a |os dados, |a
lca|zada |ostadoasast|a
|os dados pa|o |a pa|ta ca
t|a|da|aspa'1aspa|1aaca
|a'a|ada. 0cda daqcadc^a
pa|ta o soc|asa'ga, pcas
^a||aqcascsdadossa cc|
vasa^acaat|s.
EL AZOTE SENCILLO: SUR
Pri mer gi ro: cambi o y vuelta
N
o
1 -3. | ^a' a y apyasa
a |ap a|a zqca|da. Est|a
'os codos pa|o otota|1a
ta, 1ataga s a1p|a |os
codos y 'as |od||as | ga|a
1atadoc'adospa|apa|1t|
qca a| 0^ l'cyaa t|avs da
|asa|tcc'acoas)da1aa|a
qca|aspa|1asapcta^aca
a| sca|o. Scs c|azos daca
qcada|pa|a'a|osasta.
4. 0o1aca a ax^a'a|
y d ||a 1ata|1ata a| 0^
da' TaT a^acdo|og |a|
^aca|azqca|da.|acada|a
s gca a| g |o da| 0^ . |a
co' c1a, |os ^o1c|os y 'a
cacaza g|a co a| 1ov
Scs 1c^acas daca
pa|1aaca| pa|lacta1ata
|actas y a| aadas co |os
atac|azos. d a||o| co1c
cossta a doc|a|'as ^aca
at|s. E c co1cata, asa
posc |asc|tavc| a|ac|ay
pod||a p|ovoca||a |asoas,
pa|1tadoqcascopoata
| adoc|a'as1aosco1p|ata
1ata ^aca at|s. 0 |a a'
c|azoy|a1aozqca|daa
a| satdo da |as 1aac||as
da' |a'o| 1 at|as sc c|azo
da|ac^o g |a a asp |a| a
satdocot|a|o.
N
o
1ato da 'a cada|a. Estas
pa|tas o daca v |a| da
padata1ata.
5-6. 0cado g |a 'a
cada|a, pa|1ta qca sta
a1pc|ay^agag|a|a|ap a|
ay a| pa da|ac^os, qca sa
accat|a a' l|ata. S|o
|avata |os dados da' pa y
107
s
o
N
^aga qca sta g| |a soc|a sc
a|a apoydosa a a| ta' .
0otca g| |ado ^asta qca
' a cada|a o pcada ^aca||o
1s asa pa|ta g| |a| cos
9O g|ados ^asta 1| |a| a'
oasta). E| p a da|ac^o g| |a
soc|a sc a|a, |os dados da|
1|s1o apcta ^ac| a a'
oasta y 'a p'ata sa apoya
cava1ata a a' sca|o. Es
1po|tata qca 1ataga
astac|a sc p a|a |zqc|a|da
ccadog |a|acada|a.A'|aa
|za|a' g |o, da|a qca ' aa|t|
cc' ac | zqc| a|da da |a
cada|ag| |aysac|a||a^asta
dodasaapos|c'a.
7-8. Ma|a|a ' a pa|ta
la||o|da|aaspa'dayg| |a|a
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
c| tc|a | dapad|ata1ata
da |a cada|a, to|c|ado |as
v|tac|as ' c1ca|as ^asta
qca scs c|azos apcta
^ac a a' scdoasta. 0| |a | a
cada|a ' | ga|a1ata ^ac|a ' a
da|ac^apa|a 1ataa|'al|a
1|at|as g |a |a c tc|a y |a
pa|ta scpa||o| da sc cca|po
^aca |a zqc|a|da. 0otca
a' g| |o co ' apa|tascpa|o|
da' aco' c1ay'os^o1c|os
^asta qca scs c|azos apc
ta ^aca a' sc|. d a||o|
co1c cos|staacot|ca|
g |ado ' a cacaza, o|os y
^o1c|os daspcs da qca | a
cada|a ^a da|ado da 1ova|
sa, ' o cca| p|ovoca ca to|
s| a|aco|c1a.
E' g| |oda' ac tc|ap|o
dccacalca|zada|accpa|a
c| a'stca a ' a p| a|a
|zqc|a|da, co1os| a|o'||a
1os cacadadago1aa
c pa|o. S atsa1os d|c^a
cada a' axt|a1o da' pa'oy
|a a|o'||a1os soc|a | , a'
so|ta|'o |ota||a po| s| so'o,
' | ca|dosa ' a aa|g|a da |a
cadadago1aa|o'|ada.ca
p|a|a |zqc| a|da |ap|asata
|acadadago1ay |osc|a
zos so a' axt|a1o da' pa|o.
E' 1ov1|ato ^aca qca |a
lca|zaasc|adapo||ap|a|a
y s|ga po| ' apa|ta scpa||o|
dasta,po|' aco|c1aypo|
'osc|azos.
Segundo gi ro: Formaci n del pico
108
s
o
N
Vista lateral
s
o
N
1 -2. 0cado^aya g| |a
do tota|1ata ^aca 'a z
qca|da,|^a|a,1 at|asp|a
s|oa sc p| a|a | zqc a|da
cot|aa| sca'oyco1|azaa
t|as'ada| sc paso a |a da|a
N
o
4. V at|as g| |a 'a ca
da|a ^ac|a |ada|ac^a, doc'a
a| codo da|ac^o y lo|1a c
pco co |a 1ao da|ac^a.
1cta ' os dados pc| ga| y
1a^| qca y ^aga qca 'os
da1s p|asoa a' |adado|
daa' | os. E' p|coascaa|1a
olasvaqcasacsapa|ada|
clca|ta go|pa alo|1ada
pcadc|a o pa|a aga||a|. S|
|os da1s dados o p|ota
5 TA! CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
c^a.A|^aca|'o,doc|a|osco
dos| ga|a1ata.
3. 0cado ^aya t|as|a
dadotodoscpasoa'apa|a
zqca|da,ax^a'ay^agag |a|
sc cada|a ^aca 'a da|ac^a
ga a' 1a^ qca, sta pcada
|o1pa|sacolac | dad.
5-7. A'ta1poqcaco
t|aa a' c|azo da|ac^o pa|a
lo|1a|a'pco, | ' ava sc1ao
|zqc| a|da ca|o a| codo da|a
c^ococ1ov|1atoco1o
da ccc^a|a. J a||o|co1c
cossta a ap|ata| a| c|azo
da|ac^o cot|a a| cca|po y
^aca| qca a| |zqc|a|do cas
toqcaa'acdo1a.Esto^aca
0aastalo|1a, 'aaa|gada
|accpa|ac| a|stca da sc
p|a|azqca|dasat|asla||
a|ada|ac^a.Easa1o1a
totodoscpasoasta|apoya
doascpa|ada|ac^a.
N
Vista lateral
qcasap a|daa|^cd| 1ato
da| pac^o y |a cc|vatc|a da
'os c|azos. |a t|asla|aca
da' alca|zada |accpa|ac
a'stcagaa|ada a |ap|a|
aqcadaatocasta||c1
pdaa 'oso1p'atos
Vataga ' a 1c^aca
da |a1aoda|ac^aa|pco)
a caa'tc|aat|aa' ^o1c|o
ya| 'cc|odasco|a|a.
"Todas las articulaciones del cuerpo deben estar
conectadas sin permitir la ms mnima fisura."
Clsicos del Tai Chi
109
LA ESTRUCTUR INTERNA DEL TA! CHI
Tercer gi ro: Li beracin del pico
O!
1 -2. |^a'ayco1|acaa
'|ca|a||aaa|g|ada|accpa|a
c| a|stca da | a p| a|a
da|ac^ad|||gadoa|TaTa
pa|aqcag|a^ac|a|azqc|a|
da. V at|as ' a aa|g|a sa
'ca|aysccada|a|aa||zaasa
1ov1 ato, ^aga qca sc pa
da|ac^o g||a soc|a sc a|a
Ll egando al Ci el o
s
o
1 -2. davaz qca ^aya
| ca|ado 'a aa|g|a da |acc
pa|ac| a' stcaat|avasda
sc c|azo da|ac^o y qca sc
pasosaapoyaaa' p ada|a
1 10
apoydosaaa|dadogo|do.
Sc p|a|a da|ac^a sopo|ta|
todoa'pasodasccca|po.
3. 0cado | a lca|za
co1azaac |cc'a|, sccapo|
|aco|c1aysa' ca|aat|avas
da| c|azoda|ac^oya|pco.
Ext ada asta c| t| 1o
^ac aa' oasta, 1ata|ado
c^o, sc pa|a |zqca|da as
ta| ' | c|a pa|a da| c paso
|ata|a|a1p|o.
|a' |aacat|a|dag|a
vadad qca va da 'a ccsp|da
a| codo ' | ga|a1ata cc|vado
a| l|a' da| 1ov1 ato. S
ast||atota|1ataot|acaasa
a|t|cc|ac|,|a|asc|ta||a1cy
d l|c | |at|aa| a| c|azo s| sc
opoata | o aga||a|a, pc
d| ado |asc|ta| lc ' 1ata
d|s|ocado.
da|acacazaa| pa||aodaca
asta| d |acta1ata soc|a a|
p|ada|ac^o, da 1aa|a qca
1atagaa'aqc| ' |c||oco |a
p|a|ada|ac^ayqcaa' paso
co|a|zqc|a|dasaal|c|do.S|
o as as|, tad|a qca da|
asta paso |ap|da1ata pa|a
ocaa|.
E| p|a |zqc|a|do daca
lo|1a| c agc|oda45 g|a
dosco|aspactoa|da|ac^o.
S| p|act|caaca^actac|,
pcada d| || g| || a p|a|a ^ac|a
| a asqc|a 1|at|as sc p|a
apcta^ac|aa|1c|o.
0acaapoya|p||1a|oa|
ta| da| p|a | zqc| a|do. S|
pcd|asava||osdasda a|||ca,
scsp|aslo|1a||acagc| o
da 9O g|ados. E| da|ac^o
apctadoac^ac|aa| oasta
ya| |zqc| a|do^ac|aa| sc|.
Empuje con una mano
s
o
o:
1 -2. | ^a|ay^agag| |a|
a| p|ada|ac^osoc|aa|ta|,
da 1aa|a qca lo|1a c
agc|oda45g|adosco|as
pacto a| scdoasta. 0| |||a
1ata|1ata a| 0^| da| Ta
T|apa|a^aca||og||a|^ac|a
|a |zqc|a|da. Posta||o|1ata,
g| |a| acada|a.
5 TAi CHI CHI KUNG: LA FORMA DE LOS TECE MOVNTO
3. Ex^a|a 1| at|asd|s
t||ccya cava1ata sc paso
at|aa1cosp|as.
S | 1 c| t aa a 1a t a ,
^agadascada||osdadosda
sc p| a |zqc|a|do da 1aa|a
qca apcta d| |acta1ata
^ac|a a| sc|y qca |os ot|os
oc^opctos da| 1|s1oasta
c|azca c l| |1a cotacto
coa| sca|o.
4-5. A| 1 s1o t|a1po,
dasc||caca|cocoa| c|azo
|zqc| a|do, ^ac|ado qca |a
pa|1adasc1ao1||a^ac|a
sc cca|po. E| ava sc 1ao
|zqc|a|da a |a a|tc|a da sc
|ost|o, a cad|stac|aaqc|
3-4. Ex^a|a y p|asoa
a| p|ada|ac^ocot|aa|sca|o.
0o1|acaag||a|aasp||a||a
aa|g|a y ^aga|a ascada|
po|scp|a|ada|ac^a.
5-6. E1p|aca a p|as|o
a|scp|a|ada|ac^acot|a
a| sca| o, ^ac| ado qca |a
cada|aapcta^ac|aa| sc|y
va|ata a |a |og|tcd da sc
atac|azo.Asagc|asadaqca
scs^o1c|osasta |a|a|ados
yda qca scs codos apcta
^ac|aa| sca|o.Ac|a|apa|1a
dasc1ao^ac|aa|||cad|||
g|ado|a^ac|aa| 0|a|o)1|a
t|as 1at|aa a| p|co co |a
da|ac^a.
0cado sc paso asta
d| st|| cc| do aqc|tat|va1ata
at|a a1cos p|as, poga a|
c|azo da|ac^osoc|a|a p|a|
ada|ac^aya|c|azo|zqc|a|
do soc|a |a | zqc| a|da. Sc
| g| aasta|aac|a|taysc|os
t|o1||a|a^ac|aa| scdoasta.
s
o
qca |a aa|g|a sa a|ava a
asp||a| po| |a cada|a y | a
co|c1a.|asco1cassac|a,
T y 07 saact|vaco a|
ascaso da |a aa|g|a.
dcda a| pac^oy cc|va |os
o1p|atos pa|a t|asla||| |a
lca|za a| c|azo | zqc| a|do.
F|a|1ata, a^ada |a lca|za
1 1 1
da|aco1cac|a^aa|a' ^c^d| |
a| 1a^t^co^c^1ov1|a^to
da|at|ocaso.
Va^ta^ga a| codo
|zqc|a|do ||ga|a1a^ta doc|a
LA ESTRUCRA ITERNA DEL TAi CH!
do, da1a^a|aqcasc1c^a
ca^oastcc|vada.
Asagc|asadaqcaa| 7O
po| c|a^to da sc paso sa
apoyaa^| ap|a|^aava^zada.
Ac|a| a|^g|aco^ d|c^ap|a|
^aypa|1|taqca|aco^ax|^
co^ a| sca|o salo|ta|azca y
pasa a |a pa|ta |^ta||o| da
d|c^ap|a|^aava^zada.
s
o
Con esto concluimos los movimientos bsicos del Tai Chi Chi Kung l.
Las secuencias de Tomar la Cola del Pjaro y el Aote Sencilo
se repiten cinco vces ms. En cda una de las repeticiones,
la direccin vara 9 grdos hacia la derecha.
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: OESTE
A|co^c|c|||assacc|o^as a^ta||o|as, |assacca^c|asdaTo1a|| aco|ada|pa|a|oya|Azota
sa^c|||osa|ap|ta^dosvacas 1as,l|^a||za^doco^stac|t|1o^ac|aa| ^o|ta.
Movi mi ento de transicin: descenso y protecci n del pecho
1 1 2
1 -3. |^a|ay ^aga das
cada|sccca|po,apoydo
sa a |a p|a|a da|ac^a. A'
1|s1ot|a1po,g |a'a1c^aca
zqc|a|da da 1aa|a qca |a
pa'1a 1||a^acasc cca|po.
5 TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
ca 1ad da adaccada pa|a
astapostc|aas' aco'ocac
da |os c|azos a |a pos|c
da' Ac|azo da' A|co| .
S| 1c' taa1ata, ca|a a|
c|azo da|ac^o ^aca sc cos
tado,ca|cada| 1cs|oy|a'a|a
'osdados.
Vatagaa'pac^o^c
ddoy'oso1p|atoscc|vados.
Pri mera Guardi a Exteri or: Sosteni endo la bol a de Chi
1 -4. Ex^a'a y a1pc|a
^ac|a ada'ata co a' pa
da|ac^o^astaqcaap|ox|1a
da1ata a' 6O po|c|atoda
scpasosaapoyaa ' ap a|
a |zqc| a|da. 0o1 aca a
g |a| ' a 1ao |zqca|da da
1aa|a qca sc pa'1a 1ra
^ac a aca|o. 0asp' aca sc
1ao da|ac^a a c 1ov
1|ato da ccc^a|a. S| 1c't
aa1ata, d| ||a sc TaT|a
^aca ' a |zqca|da y g |a ' a
cada|a. 0c da da qca sta
^aga g |a| a 'a co' c1a, 'os
^o1c|osy'acacaza.
"Tu postura debe ser erecta pero relajada, capaz
de enfrentar un ataque desde las ocho di recciones".
Clsicos del Tai Chi
1 1 3
LA ESTRUCTURA IERNA DEL TAI CHI
Segunda Guardi a Exteri or: Sosteni endo la bola de Chi
A pa|t||daaqc|, a| co|ctosa|aptaaxacta1ata |gca'qcaatas, pa|oacacava
d| |acc|.E| |asto da |asaccacaTo1ado|aco|ada'P|a|osa|aa'|zaa^o|a1| |ado^ac|aa|
oasta,sagc| dada|AzotaSac||' o^ac aa| asta.
o
Retroceso
Presin
Descenso
Empuje
1 14
5 " TAi CHI CHI KG: LA FOR DE LO TECE MOVN
Azote Senci l l o: este
EOO
N
"Comprtate como un halcn al acecho de un conejo;
tu espritu es como un gato cazando a un ratn".
Clsicos del Tai Chi
1 1 5
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: SUR
Mapta cava1ata ' os1ov|1 atos cs|cos. Estavaz, |aa'|ca |asaccacaTo1ado |a
0o' ada|P|a|o^ac|aa'sc|, sagcdada'AzotaSac||'o^acaa|o|ta.
1 16
.
"Distingue lo plano de lo curvo.
Almacena primero la energa y luego distribyela ...
Retirarse es atacar y atacar es retirarse".
s
o
Clsicos del Tai Chi
AZOTE SENCILLO: NORTE
s
o
N
5 " TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVENTOS
Con esto concluye la Forma de la Mano Izquierda.
1 1 7
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
MOVI MI ENTOS B

SICOS: FORMA DE LA MANO DERECHA


dastaa| 1o1ato,^a1os|aa||zadotodoscast|os1ov|1|atosg |ado^ac|a'a|zqca|da.
0aspcsda'1ov|1|atodat|as|c|,alactca|a1os'os1|s1os1ov|1 atos^ac|a|ada|ac^a.
TRANSICIN HACIA LA FORMA DE LA MANO DERECHA: SOSTENIENDO AL BEB
o
N
1 -2. Ha|aa1cosc|azos1 at|asscTaT a^acag|a|sccada|a^aca|ada|ac^ao|as
ta).0| |a'aspa|1as^acaa||ca.
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: NORTE
Pri mera Guardia Exteri or
E asta 1ov 1| ato da t|as|c| ^ac a |a o|1a da |a Vao da|ac^a, o axsta ca
P|| 1a|a0ca|d|aExta||o|.Etodas| as|apatcoasposta|o|asda|asaccacaTo1ado' a0o|a
da|P|a|o,|aa||ca|aP|| 1a|a0ca|d|aExta|o|da' a1|s1a1aa|aqcaa'ao|1ada|aVao
|zqca|da, pa|o alactca |os 1ov|1atos da |a 1ao y a' p|ada|ac^osco a| c|azo y a| pa
zqca|doyv|cava|sa.
Segunda Guardi a Exteri or: Sosteni endo l a Bol a de Chi
1 18
5 " TA! CHJ CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
===.=.
1-3. 0asc||cacc||cc'o
co sc c|azo da|ac^o, s |
1sa''dasco|a|ada|ac^a.
|avata a| c|azo zqc a|do
^asta | a pos|c| da ' a
0ca|d| a Exta||o|. A| 1|s1o
t a1po, t|as|ada sc paso
^aca|ap|a|a|zqc|a|da,qca
Retroceso
o
N
o
N
Empuje
u
N
saaccat|aa'l|ata.0||asc
cada|a ^asta qca apcta
^ac|a ada|ata 1|at|as co
c|cyaa|1ov|1|atoda'c|azo.
Scs 1aos sost aa ca
co|a da aa|g|a a a| l|ata.
Esta postc|a as 'a Sagcda
0ca|d|a Exta||o|. Esta sa||a
da 1ov 1|atos cot| ca
axacta1ata a | a 1| s1a
lo|1adasc|taa|ao|1ada
' a 1ao |zqc|a|da, pa|o co
'as1aosopcastas.
"Almacenar energa es como tensar un arco; l i berarla es como disparar la flecha".
Clsicos del Tai Chi
1 19
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
EL Azore SENCILLO: SUR
s
o
N
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: ESTE
Haga descender
su cuerpo para
proteger su pecho
120
s
o
N
Primera Guardia
Exterior
"Es necesario reservar y almacenar discretamente
la energa de un modo aproximado,
para que siempre exista un excedente".
Clsicos del Tai Chi
5 TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
Segunda Guardi a Exterior
Retroceso
Presin
1 21
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
Descenso Empuje
AZOTE SENCILLO: OESTE
122


"La energa parece relajada, pero en realidad
es poderosa y est fi rmemente enraizada".
Clsicos del Tai Chi
5 TAi CHI CHI KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: SUR
"La mente dirige y el cuerpo la sigue".
Clsicos del Tal Chi
123
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
EL AZOTE SENCILLO: NORTE
s
o
N
1 24
"Recuerda siempre que cuando una parte se mueve,
todas las partes se mueven y cuando una parte
est i nmvil, todas las dems tambin lo estn".
Clsicos del Tai Chi
5 TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
MOVI MI ENTOS CONCLUSIVOS
calo|1ada|Ta 0^ ta|1|aco|os1ov|1|atoscoc|csvos.0aspcsda^aca|gaa|ado
yacso|c|dotoda|aaa|g|ac||ccdataas1po|tata|acoga|'aaa|TaTapa|aa|1acaa|'a.
MANOS CRUZADAS
1 . | ^a'a 1 at|ast|as
'ada sc paso a ' a p|a|a |z
qc a|da. A| 1| s1o t a1po,
|avata |as 1aos po| ac|
1a da sc cacaza y po| a|
l|ata da sc cca|po, da 1a
a|aqca| aspa' 1asapcta
^acaalca|ay ^acaa|||cay
qca scs dados qcada l|aa
al|ata.
2. |'ava |os c|azos
^ac|a |os 'ados a c 1ov
1|ato c |cc|a|. 0cado sa
accat|a a |aa|tc|ada|os
^o1c|os,ax^a'ay'avata|os
dadosda'p|ada|ac^o,dc
paso^ac| aat|sco|ap|a|
a |zqc a|dayapoya'osda
dosaa'sca'o.Pogaa|pa
apc!ado ^ac|a a| o|ta y
sap|a'o da| zqc a|do a ca
d|stac|a aqcva'ata a| a
c^odascs^o1c|os.
3. 0ot|ca ca|ado 'as
1aos ^aca 'os 'ados co c
a1p||o 1ov|1|ato c|cc'a|
co1o da ccc^a|a. A| 1s1o
ta1po,t|as'adatodoa'pasoda
sccca|poa'ap|a|ada|ac^a.
4. | ^a' a y cot|ca a'
1ov1ato da ccc^a|a co
'os c|azos ^asta qca scs
1c^acassac|ccal|ata a'
o1c' | go co 'as pa' 1as
apctado^acaa|||ca,|aco
g adoco'osc|azostoda'a
aa|g|a c |ccdata y a'1a
cado|a a a' o1c' | go.
S| 1c'taa1ata, d c pa
so ^acaadat|oco |ap| a|
a zqc a|da y poga a| p|a
|zqc a|do ca|ca da| da|ac^o.
Vataga |as |od|''as | ga|a
1atadoc'adas.
5. T|as'ada a| paso da
sc cca|po ^aca c pcto
1ado,da1aa|aqcaqcada
d st| cc do aqctatva1ata
at|a a1cas p|a|as. 0ot|
ca 'avatado |as 1aos
c|czadas po|a'l|atada sc
cca|po ^asta a|caza| a|
va' dascga|gata.
125
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CHI
CONCLUSIN DEL TAi CHI (POSTURA HUN YUAN)
1 . Sapa|a|asdos1aos
a cad|stac|aaqc|va|ataa|
ac^odascs^o1c|os.Poga
|aspa|1as^ac|aa|||ca.
2. 0o1|aca a ax^a|a|
1 at|as g| |a |as pa| 1as
^ac|a aca|o y ^acadasca
da||ata1ata|osc|azos.
3. 0cado scs 1aos
saaca|qcaa||va|da| ac|
tc|a, ada|aca |ata1ata
RECOGIDA DE LA ENERGA
|as p|a|as ^asta |accpa|a|
sc astatc|a o|1a' . | a'
1ata, |ag|asa | osc|azos a
scscostados y pga|osco
1oa|apostc|awc0^ , qca
as|aqcada| | c| oa|alo|1a
Pa|1aazca a asa
postc|a dc|ata c 1| cto,
|asp||ado co atc|a||dad.
S| ata 'a aa|g|a qca ^a
gaa|ado p|act|cado a| Ta|
0^| 0^| Kcg. 0a|a ac|a|tos
todos 'os caa|as y pa|1|ta
qca | a aa|g|a l|cya ' | c|a
1ata po| todo sc cca|po.
Pa|c|ca |a ax|stac|a da c
||o cot| co da 0^| a sc
cca|po, s| ocst|ccc|oas |
c|oqcaos.T1asasct|a1po
pa|ad|sl|cta|asasasac|
cop|aacoscac|a.
A||gca|qcatodas|asp|ct|casda|Tao,' acast|acoc'cya|acog|ado|aaa|g|a,poa
doa1cas1aossoc|aa| o1c||goyg| |do|aaasp||a|1ata|1ata86vacasda| zqc| a|daa
1 26
5 " TAi CH! CH! KUNG: LA FORMA DE LOS TRECE MOVIMIENTOS
da|ac^ay 24 vacas da da|ac^aa zqc|a|da 'as 1c|a|as daca| ^aca|'ag||a| a asp|a' 86
vacasdada|ac^aa|zqc|a|day24vacasdazqca|daada|ac^a).S|'odasaa,pcadaac|av|a|' a
opa|ac|g| |ados'o9vacas^ac| aalca|ayot|astatas^ac aadat|o.
"Relaja el abdomen y el Chi penetrar en tus huesos".
Clsicos del Tai Chi
127
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
Resumen: Elementos de la forma Chi Kung del Tai Chi
A cotcac| p|asata1os cco1pad|oda' os1ov1atosda' Ta 0^ 0^| Kcg.S|
1a1o|za 'os o1c|asda'os d|la|atas 1ov1|atos, pod| |aco|da| ' asaccaca 1slc '
1ata.
MOVIMIENTOS INTRODUCTORIOS
POSTURA wcCHI
* Sonrisa
* Respiracin energtica
Apertura del TAi CH1
* Preparacin: Separacin de las
piernas
* Levantamiento de los brazos
* Empuje con dos manos
* Descenso de los brazos
MOVIMIENTOS BASICOS:
FORMA DE LA MANO IZQUIERDA
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: NORTE
* Primera Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
* Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
* Retroceso
* Presin con dos manos
* Empuje con dos manos
AZOTE SENCILLO: SUR
* Primer giro: cambio y vuelta
* Segundo giro: formacin del pico
* Tercer giro: l i beracin del pico
* Llegando al Cielo
* Empuje con una mano
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: OESTE
1 28
* Movimiento de transicin: descenso
y proteccin del pecho
* Primera Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
* Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
* Retroceso
* Presin a dos manos
* Empuje a dos manos
AZOTE SENCILLO: ESTE
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: SUR
AZOTE SENCILLO: NORTE
MOVIMIENTOS BASICOS:
FORMA DE LA MANO DERECHA
TRANSICIN A LA FORMA DE LA MANO
DERECHA: SOSTENIENDO AL BEB
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: NORTE
* Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
* Retroceso
* Presin con dos manos
* Empuje con dos manos
AZOTE SENCILLO: SUR
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: ESTE
AZOTE SENCILLO: OESTE
TOMANDO LA COLA DEL PJARO: SUR
AZOTE SENCILLO: NORTE
MOVIMIENTOS CONCLUSIVOS
MANOS CRUZADAS
CONCLUSIN DEL TAi CHI (POSTURA HUN VAN)
RECOGIDA DE LA ENERGA
b
Secuencia para
practicar en casa
|asaccac|apa|ap|actca|acasasa
d|vda a t|as |va'as. | | c a| , ta|1ad|o y
avazado. da s|dalo|1ac|a'as p||1a
|asatapasasagc|a|ca1a|o|co1p|as
da'os|va|asposta||o|as.
ETAPA I NICIAL
Meditacin y Chi Kung
para el Tai Chi
E| Ta|0^ 0^ Kcgascaaxtasda
|as dla|atas d sc p' | as da 1ad tac|
So||sa | ta|o|, 0|c|ta V| c|ocs1ca, p|ct|
cada|acs ,atcata|a).Es 1po|tataco1
p'a1ata||aa|acccda|Ta0^ co|ap|c
tca |agc|a|da |a 1adtac|. E' Ta 0^ ta1
c a as ca p|o' ogac| da| 0^| Kcg
0a1| sadad a||o, po||oqcaasvta|p|act|ca|
|as d|la|atas postc|as da asa d|sc| p| a,
aspaca'1ata|ada'Ac|azoda|A|co'y|ada
'aTo|tcga0o|adaSc1a|g|daaa'Agca.
La Postura Wu Chi
0ad| qcaa|gct a1poa' ap|ct|cada|a
p|| 1a|a postc|a da| Ta 0^|, cooc|da co1o
wc 0^|. S|oacas|tapoa|saap|ayda|a|
qcasccca|posa|a'a|atodo'opos|c'a.
0cadoadoptaastapostc|a,asagc|asa
daqca osaapoya1sac|ado qca aa|
ot|o. E' t| 0a'asta' as |a a|o| gca pa|a
a||o. 0cado os apoya1os 1s ^ac|a c
|ado, a| t| | dac|aca o sa | ta||c1pa.
Expa|1atacoasto. Scaxpa|aca| apa|
1|t|astac'aca||a1a|o|coax|ast|cctc|a| .
Pa|1aazca|1v|dc|atava||os1|c
tos y pa|1ta qca sc cca|po sa |a'a|a tato
co1o 'asaa pos|c|a aasa postc|a. S s|ata
do'o|aa'gcazoa, a||o d|ca| qcasc a||
aac|a' apostc|awc0^|asdal|cata.
Los pies
Adqc a|acosc|acada'cotactoda|os
cavapctosdascsp|ascoa| sca|oy|av|sa
qca sc paso sa d|st|ccya aqc|tat|va1ata
at|aa1cosp|as.
Asagc|asadaqcascsdadosasta|a|a
1 29
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
.......
|adosyosacot|agaco1os| saaga||a|a
a|sca'o.
Las rodi l las
|' ava sc cosc|aca a |as |od|''as y
ocsa|va s sa accat|a | ga|a1ata doc|a
das. Esto avta qca a' paso da| cca|po sa
qcada ato|ado a a||as, co1o sccada||a s|
astcva|atota'1ataaxtad|das^ac aat|s,
co1o t|acadas. T|aca| 'as |od||'as ^aca qca
sopo|ta g|a pa|ta da ' a ca|ga da' cca|po,
ada1sdaalacta|a| apa|taca|ada' aaspa|
daa |ta||c1p||' ac||cc'acda0^| ya'l|c|o
sagc|aoaa| |astoda|o|gas1o.
Ha'acasa' | ga|a1atasoc|ascs p|as
da|ta'a|apctaysatac1oa|pasodas
c|adag|adca|1ataaa|' osysaa|a|ada'as
|od||'as.Scpaso^adaapoya|sacpoco1s
a 'os ta|oas, avado |alca|za a 'a pa|ta
posta|o| da ' a |od | | a, a | cga| da ^aca|'o
^acaa| l|ata.
La medula espinal
T|as|ada sc cosc|ac|a da ' as p|a|as
^ac|a|aaspa|day|avsas^aya|gcatas|a
a||aada'asv|tac|as 'c1ca|aso||gadapo|
cac||ac|da'apa|vs.Asagc|asadaqcasc
co'c1aoastacoNada^ac|aa'l|ata.
0ot|ca dasp'azado sc coscaca
po|' aaspa'da^astascs^o1c|os.Mav|saqca
stososaaccat|atasos |avatados.
||ava sc atac ^aca |acasa da' c|ao y
asagc|asadaqcascca|c||'aast' |ga|a1ata
|at|a|daydaqcap|ovoqcacasasac|da
apa|tc|a.
La cabeza
Mavsa qca sccacaza occa' gca^ac|a
ada|ata. Pa|cca c ||ga|o t|| ^aca a||ca
a |a ccsp|da, 1 at|as 'a ca|za 0a|asta'
^acaascada|a' aca|zaTa||ast|a.Ma||asa
1 30
tato co1o 'a saa posc'a y pa|1ta qca a'
t|| 0a|asta|| a1atagascspad|doyast
|ascco' c1a.
Dczsacas|taa|csta|1cy|ata1ata
a|gc|odasccacaza.0csa|vac1ol|cya|a
aa|gadasda|asp'atasdascsp|as^astasc
co|o | | accadoa't|0a|asta|saa|taso.
Los ojos
Vataga 'os o|os ac|a|tosy |a|a|ados.
0| |||ascv|stad |acta1ata^ac|aa| l|ata, o
^aca a| sca'o ^ac|a a| c|a'o. To1a cos
c|ac|ada' asct|'so||sata|o|qca|a|a|a'os
|ac||osdascso|os
La mandbula
Ma|a|a|a1adcc|ayasagc|asadaqca
oastap|atada.|os1o|a|asposta|o|as o
dacaop|| 1| |colca|za.Vataga|a|agca
' | ga|a1ataacotactocoa| pa'ada|a c
gc' oc1odo qca o p|odczca ca sa'|va
c|axcas|va.
Comisuras de los labios
dagaqcacaso||sa|ta||o||avata|as
co1 sc|asda scs |ac|os. Ma|a|a'os1cscc|os
da| cca' | o y ' a ga|gata tato co1o 'a saa
pos|c|a.T|agcacpocodasa'|vapa|aaycda|
aqcascs1cscc|ossa|a|a| a.
El pecho
T|as'ada sc cosc|aca a' asta|. S
asttaso,| ^a' a|ata1atastasa||oac
1s y ax^a|a co |at|tcd po| |a coca ^asta
vac|a|tota'1atascspc|1oas.
Parte baja del abdomen
Mavsaqca|os1cscc|osda|apa|taca|ada
scacdo1aast |a|a|adosyqcasaaxpada
co cada ^a|ac y sa cot|aga co cada
ax^a'acda1aa|aatc|a'ysaslca|zo.
Ano y perineo
0asp|aca sc atac ^ac|a a' ao y
1atga|o | | ga|a1ata cot|a|do. Es | 1po|
tata qca astacot|acc aa| osaalo|za
da, pcasp|ovoca||atas|atodoa't|oco.
0c^acot|acc| daca 1s ca sa||asc|ta
dodacccatoo1cscc|a|aa' pa||ao.
Axilas
T|as|ada sc coscaca a |as ax|as.
Pa|1|taqcadaca|odaa||asaxstacaspac|o
scl|c|ata co1o pa|a sostaa| ca pa'ota da
p| gpog.
Palmas
Pa|1|ta qca a| cat|o da scs pa|1as
asttota|1ata|a'a|adoyqcascsdadoscca|
gca' | c|a1ata.
Puntos de observacin
0cado p|act|qca a| co|cto co1p|ato
da postc|as da' Ta 0^ 0^| Kcg, atada a
cada co da |oss gcataspctos.
E' cat|o da g|avadad daca asta|a|
aadop||c|pa| 1atacoa| TaTa.
Esacasa|o1ataa|a| t|0a|as
t a' atodo1o1ato.
|ava|oc|dad^adasa|clo|1a.
|os 1ov|1atosdaca l'c||cot|ca
1ata, s saccddas ca1cos |a
pat|os.
|a |asp|ac| ^a da sa| c|lo|1a y
ccadaca |ataa|sa.
0aca 1ataa|sa s|a1p|a ' a |asp|a
cacdo1a'atc|a|.
E' pac^o^adaasta|| ga|a1ata^c
d| doy' oso1p| atoscc|vados.
cos cava pctos da 'os p|as daca
asta| a cotacto pa|1aata co a|
D -SECUENCIA PARA PRACTICAR EN CASA
sca'o a 1aos qca saast |aa'zado
c1ov1|atoqca|aqca|a'ocot|a||o.
E cada paso as acasa||o d st| gc| |
at|aY|yYag, p| a tcdyvac|o.
|acada|ad||gaa'1ov 1|atoda|t|oco.
caast|cctc|ada'aaspa'daosaa|ta
|aa|dascada|.
|os codos sa1p|a apcta ^ac|a a'
sca' o.
Sa'acc|oacoda|ospctosata|o|as
y ^agalas|sa ' dc|ata cadasas| da
p|ctca. No pasa a' sgcata ^asta qca 'o
^aya do1 ado, | cago, sa'acc|oa c cavo
pctoda las|s.
Manteni miento de la postura
0o1aca a' co|cto da postc|as da|
Ta 0^|. 0atgasa a cada ca da a'|as y
1atga'a1 at|as|av|sa' os|gc|ata.
S ata c t|| a ' a ccsp|da da ' a
cacaza7
Esta| aadascco|c1a7
Sa | c' | a 1s ^ac|a c 'ado qca
^ac| aa|ot|o7
Saaccat|asccat|odag|avadad
a|apa|taca|adascacdo1a7
Soc|apasasc|od ' ' a' apctadascs
pas7
Est a cotacto co a' sca'o 'os
cavapctosdascspas7
Esscpostc|as|dao| astac'a7
V |ascso|os^ac|aa' l|ata7
Sc |asp|acas|a|a|ada7
T1asa sc t|a1po pa|a cada postc|a.
|c|a1ata g|adca'1ata |a dc|ac da 'a
1s1apa|tadoda8Osagcdos,^asta' ' aga|
a|oscco1| ctos.0csa|vas| s atado|o|o
tas|. Esto 'a dca| qca ^aya| gc||ga|o
dalactoasca'|aac|.
131
NI VEL I NTERMEDIO
da vaz qca ^aya tag|ado todos 'os
pctosda| va| c a| a 'alo|1ada'Ta| 0^ ,
cotcaa'p|ocasoda|al| a1|atoaa'va'
|ta|1ad|o.
Sienta cmo los msculos se
separan de los huesos
Expa|1ata ca|a'a|acp|olcdaa
' a 1ad|tac|, a| g|ado da sat| c1o scs
1cscc|ossasapa|ada|os^casos.Esta|va|
da |a'a|ac| pa|1|ta qca a' l|c|o da aa|ga
vta| saa1cc^o1sal|c|ataqcacca' qc a|a
qca ^aya axpa||1atado co ata|o|dad.
T|as'ada asa va' da |a'a|ac a |a p|ctca
da|Ta0^ .
Di rija la forma con la mente/ojo/
corazn y con el flujo del Chi
0o1o ca p|o|ogac da| 1ov1|ato
a |a|a|ac p|olcda, pa|1|ta qca scs 1ov|
1 atos daTa| 0^ ast d |gdos 1s po| |a
1ataya|0^|y1aospo||acot|acc|1cs
cc'a|qcasact|zatpca1ataaa'va|ca'.
Conserve un ritmo suave
y uniforme
0csa|vacc|asa'||t1oqcact'|zapa|a
|aa'|za||os 1ov1|atosa| ||c|oda|asas
y t|ata da 1ataa|'o ^asta|os 1ov1atos
la'as. 0o1o |o 1po|tata aqcas ' ag|aca
da sc Ta 0^, sc |t1o daca sa| c|lo|1a
dc|atatoda|ap|ct|ca.
Concntrese en la descarga de
energa
0o1|aca po| d|st|gc | cada pa|ta da|
1ov1|ato y s ata ' a t|asla|ac|a da |a
132
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHJ
aa|ga a cada atapa. P|act|ca| co 1ov|
1 atos |atos pa|1ta sat| ' a cc| cac|
axactada' aaa|g|aa|asd|sttaslasas.
Controle el tamao del paso
|a 1a|o| gca cossta a 1a|ca| a|
pctoaa| qcaco1aza|ap|ctca.S todos
scspasossosa1p|agca'as,ta|1a|aa'
1|s1opcto aa| qca co1az o 1cyca|ca
da|.Ada1s,asto'apa|1|t||apcta|s|a1
p|aa|ad |acc|axactaacadat|asc|.
E| ta1a^o da' paso daca| |agc|a|sa
sagc saa ' a 'og|tcd da |as pa|as. S| |os
pasos so da1as|ado co|tos, gaa|a|1ata
sata|1|aco|as|od''as1sa' ' da|aspc
tasda|osp|as.Esto^acaqca|as|od||asca|
gca da1asado paso y sa pcada p|ovoca|
do'o|.S a| paso asaxcasva1ata a1p|o, a|
|aa'za||osapa|da a'cat|odag|avadad.
Revise si se i ncl i na ms hacia un
lado que hacia el otro
|ossgosaspac|lcosso.
d^o1c|oast1sa' toqcaa'ot|o.
cas 1aos o sa accat|a a'
1 s1ova| a'a1pc|a|og |a|.
E' ^casosac|oy' acada|asa| c| a
^ac| ac |adoa | os1ov1|atos da
dascaso.
Sc cca|po sa c' a ^ac|a ada|ata
dc|ata a' a1pc|a y ' a 0ca|d a
Exta|o|.
Sc cca|po sa | c| a ^aca at|s a
'os1ov|1| atosdadascaso.
PRACTICA AVANZADA
davazqcaa| p|actcata^aas|1||ado
todos|os pctos da 'os|va'asc|a| a |ta|
~.
1ad|oyot|aayaqca|avsa||os pasa|a
a'|os, sacos|da|aqca ^aa'cazadocva'
avazado a ' a p|ct|ca da' Ta 0^|. A cot|
cacp|asata1os'osa|a1atos 1po|ta
tasqcasa^adaocsa|va|aasta|va'.
. |at|aqc||dad1ata|qcasacc|t|va
po| 1ado da |a 1ad|tac p|odcca
'aacsac|adapasa1|atosa'aato
||os.T|atada1ataa|asaastadoa|
p|act|ca|a| Ta0^| .
2. S|ata a| l|c|o da aa|g|a a cada
atapa da 'os 1ov|1atos. Pa|1ta
qca sc 1ata sa d| sca'va a |a
aa|g|aya| 1ov|1ato.
8. Vataga ca |asp|ac| clo|1a
a todo 1o1ato. | ^a|a dc|ata |a
lasa Y| da cada 1ov1|ato das
caso,g |o,atcta|a)yax^a'adc|a
ta ' a lasa Yag 0ca|d a Exta|o|,
a1pc|a, Azota Sac ' 'o, atcta|a).
6 -SECUENCIA PARA PRACTICAR EN CASA
Posta||o|1ata pod| coo|da| 'as
^a|ac|oasyax^a|acoasacto1
t|ca1atays aslca|zocoscata.
4. Vatagasc1| |ada| 1v| ' , s|pa|
padaa|axcas|va1ata | 1 |a|a sc
a' |adado|.|oso|osso a| aspa|o da
|a1atayda' asp||tc. Vatga|os
|a'a|adosya' a|ta.
5. 0oct|asatota'1ataa'os1ov|
1|atos s d|st|aa|sa co |os so|
dos.
6. Adqc a|a |a|a|ac| y a| ast| c| dad
1cscc' a| y cosa|va sc capac|dad
dadasca|ga|' aaa|ga stataa
1ata.
7. Vcvasayavacaas | ac|o.
8. Pa|1aazcacat|adoaa| TaTa
dc|atatoda|asas|.
1 33
CCgUnda a:lC
1
Las formas Yin y Yang de l a
Sonrisa Interior
YI N Y YANG EN EL
TAI CHI CHI KUNG
|a|sapa|ac| ' |dad, |a ta|paat|acy
a| d|a1 s1oda|Y|ya|Yagastaxp|asa
dosa a| s|1co'o da|Ta 0^| . 0c^os1co|o
|ap|asata a' 1ov|1|ato. a|Yag a1pc|a a|
Y|ya| Y|paat|aaa'Yag. |osca|acta|as
c^|oso||g|a|asqcadas|gacaaastosa' a
1atoss|1co| zacaa' |adooscc|oya| |ado
| c1 adodaca1ota^a
|aspactva1ata. Scs
cca| dadas so |a|at
vas. a' |ado Yag as
ca| ata, | c1 oso y
saco, a cot|asta
coa''adoY|, qcaas
l||o,oscc|oy^c1ado.
Pasa a sc p|olc
Simbolo del Tai Chi
ddad,astas|1co'ooda|adasa|cs1co|o,
a' cocapto daY| yYag ca|aca da va|o|a
1aos qca sa|a'ac|oacoa|cot|co1ov|
1|atoda|adazada|av|da.
|osca1c|osda|Yya'Yagcosa|va
a|cc'odaaqc| | c||oa|aatc|a|aza,'aoc^a
sgcaa|da,|a| caa' so',a' va|oa|va|ao.
0cado a' |v|a|osavca|va da1as|ado l||o,
saca1osqcasaap|ox1a|ac|dap| 1ava|a.
0cado a| va|ao as da1asado ca|c|oso,
saca1osqcaa|l|ascooto^oastpo|'|aga|.
| gca|1ata, a a| Ta| 0^ 0^| Kcg a|
cocaptodaYyYagadqc a|aca|aa|dad
l|s|ca.E' Ta|0^|ascalo|1adaaxpa||1ata|
coscata1ata astos a| a1atos. 0| a|tos
1ov| 1 atos so ca|acta||st|ca1ata Y ,
1|at|asqcaot|osso1sYag
Et|a| as|ta|p|atacoasl|scasda|Y|
yYagsaaccat|a' ass gc|atas.
Yi n
Ta||a
I nhalar
Yang
0 a| o
Exhalar
Acopodaaa|ga 0asca|gadaaa|g|a
0ascada| E' ava|sa
Mat|ocada|
0a||a|
Ha|a|
0oc|a|
Avaza|
Ac|||
Scc| |
Eda|aza|
1 37
Yi n Yang
0ot|aa| Expada|
Macaptvo Actvo
0aapoyo 0o1| ata
H'ado ||1a
odo Scpa|lca
A|1acaa1|ato 0asca|ga
| ta||o| Exta||o|
Scava 0c|o
0alasa Ataqca
0oo|dcaa's|1co|oda|Ta0^| , cada
1ov1|atoda|Ta| 0^ 0^ Kcgascaco1
cac|pa|t|cc'a|daYyYag. A1asYag,
1aos Y , a 1as Y| , 1aos Yag. |a
saccac|a da 1ov|1atos da| Ta| 0^ asta
co|aog|aladadata|lo|1aqca|asp|opo|c|o
as|a|atvasdaYyYagca1c|a costa
ta1ata. da s|tcac qca a' p||c p o sa
ca|acta||za po| sa| p|| c| pa| 1ata Y| sa
t|aslo|1a,1ad ataa'l|c|oda'os1ov 1| a
tos, a ca s|tcac qca pcada dasc|c |sa
coop||c|pa'1ataYaga| c|a1ata|g|a
dca| 1ata asta a' a1ato y a| 1|s1ota1po
|adcc||a| Y|.
Acqca |as p|opo|coasdaY yYag
ca1c a costata1ata, po| covac|
dasc||c|os| os1ov|1|atos at|1|osda'
po' o^ac aa' cca| os1ovaos.Po|tato,| os
ca1c| osdasc||tossaaxp|asa||acoos| gca.
VasY| a VaosY| a VaosYag a Vas
Yag a VaosYaga VaosY| a VasY.
Estac|c'osa|ap|taa' o|a|godatoda|alo|1a
0^ Kcgda'Ta|0^| .
Relajacin y actividad
|a |a|a|ac as |a c| ava pa|ad|st|gc||
at|aY|yYagy as|acasada| aactv|dad.
Ta1c|aacso|c|da' 0^ asc|cc|a' .0oo
1 38
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
v1osa |ap|actcada |aSo||sa |ta||o|, ' a
so||saascatccada|a|a|acaxt|a1a
da1ataalactva. Es | 1po|tataco1aza||a
lo|1a0^| Kcg da|Ta 0^| co caso|say
so|a|cot|ca1atadc|ata' asas|.
|a so||sa co1|aza a |os o|os y sa
axtadapo|todoa| |ost|o, 'avatado' ga|a
1ata |as co1|sc|as da |os |ac|os. Posta
|o|1ata,sad||ga^ac|a|os|gaos,pa|t|cc
|a|1ata^acaa| co|azy'os||^oas.
|asa|tcc'ac|oassaac|aa|so|a|||as
yastop|odcca1ayo|| ca|tadda1ov|1|atos.
As|1|s1o, 'os 1cscc
|os sa |a'a|a co ca
so||sa. Esto |os ^aca
sapa|a|sa da 'os ^ca
sosypa|1|taqcaa|0^|
c |cc|a co 1ayo| l|c|
daz.A'so|a||a'os^ca
sos,av|aosaa|g|aa
sc ta||o|. |a 1ata da'
Ta0^|0^| Kcgcos|s
taacsa||a1atapa|a
acso|ca|, t|aslo|1a|y
d | g |a|0^ . |aSo||sa
|ta||o|sata'ascasas
pa|a|og|a|asa1ata.
Cielo y Tierra
La Sonrisa Interior
A|| | c a|'ap|actcada|Ta0^| 0^| Kcg
as ct|' avoca| |a|1aga da' a|co', ya qcaa
a|' asap|asatacad|spos|c| |daa|pa|a|a
acso|c| da | a aa|g|a. |as |a|cas sa
accat|a ata||adas p|olcda1ata a a|
sca|oyacso|ca ' aca|zaTa||ast|a. E| t|o
copa|1aaca|actoysaa'zapa|aacso|ca||a
ca|za0a'asta.|as^o|assaaxt|ada^ac|a
a'axta||o|pa|aacso|ca||aca|za0s1ca.
Absorcin de la Fuerza Terrestre
Pa|a ||c|a| |a lo|1a 0^ Kcg da' Ta|
0^| , a1pc|aa' ^casosac|o| | ga|a1ata^ac|a
adat|o,da1aa|aqcaa' cox|ssaa||aaco
sc co' c1a y qca pa|c|ca |a lca|za a |a
|ag | c1ca|. Esta ' |ga|o 1ov1|ato ^a|
qca p|as|oa co 1ayo| l|1aza 'os cava
pctos da sc p|a cot|a a' sca' o. Ha|acaa
'ata y g|adca|1ata scs p|as da| ta| a ' a
p' ata^astaqcas| atac1oasc|ada' alca|
za po|a' ta' ^ac|a ' acada|ay ' aco' c1a.
Pa|c|cac1osaact|va| aslcatasc|otatas
ccado|aEa|g|aTa||ast|aascadaa|pcto
da|aFcataH|otata,qcasaaccat|aa|a
pa|ta1ad|ada|p a, dadodapasaa'asp|a|
aspa|a| t|odcc |saa|aco|c1aya|cox|s.
|a Ea|g|a Ta||ast|a p|odcca a 'a
co' c1a c 1ov|1|ato a lo|1a da oda.
0cado dc^aaa|g|a|'agaa 'os o1p|atos,
a|0^|^acaascada|'osc|azos^asta' aa'tc
|ada'os^o1c|os.A|^cd| |a|pac^oy|at|aa|
|aca|c|||a,' aaa|g|acot|cascc|adopo|a|
|aa ca|v|ca' da ' aco|c1a^asta 'accsp da
da |a cacaza. A| a| ava|sa ' a ccsp|da da |a
cacazat|aa| cga|cacoax|co|aFca|za
0a|asta. mota| c t|| ^ac|a a|||ca qca 'a
^a|sat||co1os| todoscasqca|atoastcv|a
|ascspaddodasda' oa'to.
Vataga|a c| co'asT|as Fca|zas
dc|atatoda|ap|ct|ca.S|atasaa||agadoa
7 " LAS FORMAS YIN Y YANG DE LA SONRISA INTERIOR
|at|a||aa| 1pc| sado^acaa'0|a|o.Vataga
scs dados sapa|ados co1o s lca|a ^o|as
1ov|das po| a| v|ato, 1|at|as pa|c|ca |a
Fca|za0s1|ca.Sat|| asta c| t 1aco1o s|
lca|acocaaoda0^|qca| a|odaa.
|a aa|ga sa acso|ca dc|ata ' alasa
Y| da| 1ov|1|ato. E' p|ocaso da dasa'o|o,
cosda|adoY|, c|aa c aspac|o qca ^ada
sa| |'aado. |a |asp||ac| as c a|a1p'o da
asta p|ocaso. E' l a' da ca | ^a|ac| as
tota'1ataY a a| axta||o| da' cca|po. E
asa 1o1ato, a| ta|| o|da 'os pc' 1oasas
co1p'ata1ata Yag y sa accat|a tota'
Absorcin de la Energa Celeste
1ata axpaddos. A' axpa'a| a' c||do a||a
Yag, a' axta||o| da' cca|po sa vca|va 1s
Yag, 1|at|as qca a| |ta||o| sa vac|a y sa
vca|vaY| , ac1atadoscpotaca'daacso|
c| daa||a.Acso|cascava1ata |aaa|g|a
po|scspa|1asyp|atas.dga|ocoda'|ca
daza,co1ost |a|adac^|odasada.
|a Fca|zaTa||ast|a as l||ay paat|a a
cast|o cca|poat|avasdasc pa|ta 1sY| .
|os p|as. Po| tato, asa aa|g|a sacos|da|a
Y|.|aFca|za0a|astaasc||daypaat|apo|
' apa|ta1sYagdacast|occa|po,asdac||,
'acacaza.Po|asa|azsacos|da|aYag.|a
^c1adadsaaccat|aat|aa1caslca|zas
ytaa|a|asposac'|daddaa|1o|za||as.
139
A| acso|ca| 'as aa|g|as Y y Yag y
co1c|a|'asaa'TaT a,sat|aslo|1aa
0^ a'ta1atact|'|zac|a,a'cca|ct|aatodoa|
o|ga|s1o a| c| |cc| a| po| |a 0|cta V| c|o
cs1|ca.

Armonizacin de las Fuerzas Celeste y


Terrestre en el Tan Tien
Plenitud y vaco en las piernas
da da ' as ca|acta||stcas 1s 1po|
tatas da'Y ya| Yagaa|Ta 0^| 0^| Kcg
as ' acoscacada|ap' a|tcdya'vac|o.A|
|aa'|za||os 1ov|1atos cscos, t|as'ada sc
paso ^ac|a ada|ata y ^ac|a at|sat|a scs
p|a|as da|ac^a a zqc|a|da. |a pa|a qca
sopo|taa' pasoas |ap|a|a |'aa, as |a1s
Yag o 1s actva po|qca |aa||za ' a 1ayo|
pa|tada't|aca|odasopo|ta.0a1aa|as| 1
|a|, | a p a|a vac|a as aqc' | a qca sopo|ta
poco o gc paso co|po|a', sa accat|a
1s|a'a|ada,1sYyca|acadatas.
Tagaaccataca|1po|tata 'ayda|
Y ya' Yag. adaasata|a1ataY ata
|a1ataYag. E' Yags|a1p|a cotaaa|go
daY|ya'Ysa1p|acot|aaa'godaYag.
Po|tato,' oscocaptosdap' a|tcdyvac|osa
|al|a|aa|p|ado1 odaY|oYaga|ap|a|
140
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CH!
a. Po|a|a1p'o, 'apa|a| ' aaasYagda5
a99po|cato,s| a1ca|go,acqcaa' Yag
p|ado1|a,d|c^apa|ataaacat|a y49
po|c|atodaY| .
0cadoco1acaa 1ova|sa, dacads
t|gc||c|a|a1ataat|aY|yYag.|apa|a
'|aa as |a qcataa a| poda|, pcas | | ca|a |a
aa|g|aa|1acaadaco1oca|coqcadspa
|a|al'ac^a.A|^aca||o,d|c^apa|asavac|ay
|aot|asacova|taaYagop|aa,a| |ac c |
a| paso da| cca|poccadosa apoyaaa' | a.
Ea|Tao Te Ching saaxp|asaasta daaa|os
s gc atasva|sos.|oqcasadacaada|aza|,
dacasa|atasdoc'ado,'oqcasadaca| ' aa|,
p| 1a|odacavac|a|sa.
Vaco y plenitud en los brazos
0a 1aa|a s| 1| | a|, 'os c|azos ca1c|a
cot|ca1ata, pasado da vacos a ''aos.
dodaa||oss a1p|aasdo1| ataysccsta
c a' , 1 at|asqcaa| ot|os||vaco1oapoyo,as
|acaptvoa|sccstaca' .E| c|azo| ' aosa1
p|aasa|opcastoa ' ap|a|a' 'aa. Po|a|a1
p|o, s a| pasosa apoya p|ado1 ata1ata
a 'a p|a|a | zqc a|da, a| c|azoda|ac^osa|
a' qcaast||ao.
vaco
lleno

7 " LAS FORMAS YIN Y YANG DE LA SONRISA IERIOR


,
Oposi ci n funcional
cos'adosvacoy' ' a^oca1c|a^co^cada
1ov|1|a^to. Po|a|a1p'o, a^ a| 1ov|1|a^to da
E1pc|a da 'alo|1ada' aVa^o |zqca|da), |a
p|a|^ada|ac^asaa^cca^t|a^|c|a' 1a^ta^ac|a
ada|a^taysopo|taa'pasoda'cca|po.A't|as
|ada| a| paso a 'a p|a|^a zqca|da, 'a 1a^o
da|ac^asaco^va|taa^do1|^a^tay|azqc|a|
dadaca||a'a|a|sac^poco1spa|adasa1
pa^a|c^alc^c^ daapoyo y |acapt|vdad.A|
t|a^sla|| |scpaso^acaa' l|a^ta,' a1a^oda|a
c^aas|ado1|^a^taa| | ^|coda'a1pc|a, pa|o
co1o 'a pa|^a da|ac^a co1|a^za a ' 'a^a|sa
co^a|pasoda|cca|po,|a1a^oda|ac^adaca
|a|a|a|sap|opo|c|o^a|1a^ta1|a^t|as' azqc|a|
dasaco^va|taa^do1|^a^ta.
Esta |daa sa | cst|a co^ |a lo|1a a^ 'a
qca |a^za 'a pa'ota c^ p|tc^a|da|ac^o a^ a|
casco'.P|| 1a|osavca|va^ac|aa||cayt|as
|adaa| pasodasccca|poascp|a|^ada|ac^a
pa|a a| 1aca^a| a^a|ga. Posta| o|1a^ta,
t|a^sl|a|ascpaso^acaada|a^ta,ascp a|^a
|zqca|da, y |a^za |a pa|ota. 0t|o a|a1p|o |o
co^st|tcya |alo|1aa^ qca ca'a^caa1os 'os
c|azos cca^do ca1 ^a1os o co||a1os.
0ca^do c^a p a|^a sa ada|a^ta, a' c|azo
opcasto sa ca'a^caa ^ac|a ada'a^ta co1o
co^t|apaso.caopos|c|^lc^co^a'sap|asa^
taa^toda|alo|1ada|Ta|0^| 0^| Kc^gys| |va
pa|a aqc| | | c|a||oa|to y 'o ca|o, 'a zqc|a|day
|ada|ac^a.
Evite el error del doble-peso
Sa||a1adoc'apasoa'^ac^oda^od|s
t| ^gc| |a^t|aY|^yYa^gya^t|ap|a^|tcdyvaco.
Estadalactopcadap|asa^ta|saa^va|aslo|
1as. ca p| 1a|a da a' |as as cca^do a1cos
c|azost|ata^ dasa|Ya^ga| 1|s1ot|a1poo
cca^doa'pasoda' cca|posad|st|ccyaaqc|
tatva1a^taa^t|aa1casp|a|^asa|avazasto
as c^ a||o| a^ 'os Vov1|a^tos Hs|cos, pa|o
^oa^'os| ^ca'as.E^astos,a| Y|^ya'Ya^gsa
axp|asa^ a^ ta|1| ^os da a|||ca y aca|o,
axpa^s^yco^t|acc|^) .0ca^doa'pasoast
d|v d doaxacta1a^taa^t|aa1cosp|as, |asc'
ta1sd|l|c|'t|as|ada||o|pda1a^taac^'ado
c ot|o. Vcc^as pa|so^as ^a^ axpa|1a^tado
astasa^sac|^cca^do, p|actca^dodapo|tas
co1o a' ta^s o a' |aqcatco|, 'as ^a^ p ' ' ado
co^'osp asp' a^osy^a^s|do|^capacasda
|aacc o^a|co^|ap|daz.
ca sagc^da lo|1a a^ 'a qca occ||a a|
doc|apaso as cca^do 'as pa|tas scpa|o| a
|^la||o| da c^ 1|s1o |ado da| cca|po so^ |as
dosYa^g o |as dosY|^. Pa|a co^t|^ca|co^ a'
a|a1p|oda' ptc^a|dacasco|,^ ^gc^|a^zado|
da|ac^o sa apoya a^ sc pa|^a da|ac^a a'
^aca|a||a^za1 a^to.Dca^'o|^ta^ta,sada|
cca^tada'od|l|c||qca as.Pa|aavta|astat|po
dadoc|apaso,asagc|asas|a1p|adat|as|ada|
sc paso a 'a pa|^a |zqca|da cca^do dasaa
ta^a|'alca|zaa^scc|azoda|ac^oyv|cava|sa.
| gca| 1a^ta, cca^do dasaa qca sc c|azo
|zqca|do saa l|ax|c|a o vaco, sc p|a|^ada|a
c^a ta1ca^ daca| asta|vac|a. ca ocsa|va
c^daastas|ag'asdaY|^yYa^g|a1a^ta^d|
a^aqc ' c| odc|a^ta|ap|ctcada|Ta|0^| .
Doblar y enderezar
0oc'a| asY ^, 1| a^t|as qca a^da|aza|
as Ya^g. 0ca^do doc|a1os 'os c|azos, |as
p a|^as y | a co| c1^a, a' 1aca^a1os |a
a^a|ga, y cca^do |os a^da|aza1os, ' | ca|a
1os asa a^a|g|a a|1aca^ada. cos 0'scos
da' Ta| 0^ dca^. A|1aca^a| |a a^a|g|a as
co1ota^sa|a'a|co,| ca|a||aasco1odspa
|a| ' al|ac^a. Po| asa |az^, 'os c|azos, |as
1 41
p|a|asy|aco|c1asacoocaaa| Ta0^|
co1o| osT|as A|cos.S dasaad| spa|a||al|a
c^aacag|ad|staca, p|1a|odacatasa|
a'a|co.
0o l|accac|a, |os p| c p atas o
doc|a |as |od| ' | as ' oscl|cataccadot|as|a
da a| paso da sc cca|po ^aca ada'ata y
^ac|a at|s. Po| asa |az, scs 1ov1 atos
ca|aca da lca|za. S| a1ca|go, ca l'ax
axcas|vapcadap|ovoca|qca|aast|cctc|asa
co'apsa, po| 'o qca as 1po|tata o doc'a|
da1as|ado| da1asadopoco.
0a1aa|as|1||a|,a|^ac^odaada|aza|
da1asado|osc|azoso'asp|a|as pcadap|o
voca| |g|dazy ast|a1|atos axcasvos. E a'
0^ Kcg, a'asa|tcc|ac|oassa'as||a1aco
l|accaca|aspca|tasaa|gt|casda|cca|po.
Po|tato,s|a1p|aqca ada|aca 'osc|azos o
'asp|a|as,ot|acacca|oscodoso|as|od|
|'as. E 'cga| da a||o, 1ataga sa1p|a ca
|ga|a l'ax| a asas a|tcc|ac|oaspa|aco
sa|va|ac|a|tas |aspca|tasda'aaa|g|a.Esto
pa|1|t|| qca a| 0^| y 'a sag|a l|cya | | c|a
1ata po||as axt|a1dadass|' aocst|ccc|
qcasac|aaa't|aca||asa|tcc|ac|oasyca||a|
adva|t|da1atadc^aspca|tas.
Arriba y abajo, avance y
retroceso, izqui erda y derecha
|os 0's|cos da' Ta 0^| d|ca. S ^ay
a|||ca, ^ay aca|o, s| ^ay |at|ocaso, ^ay ava
ca, s ^ay |zqc|a|da, ^ayda|ac^a.S tc|ta
c|as1ova|ta^acaa||ca,dacasa' 1|s1o
ta1po c' c| |' a|daada'oca|o.A|||cayaca|o
so dos ca|as da ca 1 s1a 1oada. |o
1 s1osaap|ca a'avacaya||at|ocaso,a|a
da|ac^a y a | a zqca|da. Esto as aspac|a|
1ata 1po|tataa|asap|cacoasyast|a
tag|as da' Ta 0^ a 'as a|tas 1a|c|a'as. A|
142
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
1ova|sa ^ac|a ada|ata, daca asta| s|a1p|a
| sto pa|a |at|ocada| s| lca|a acasa||o. 0a'
1 s1o 1odo, ccado |at|ocada, daca asta|
a|a|ta pa|a ap|ovac^a|cca| qc| a|opo|tc|dad
daavaca.S sacocat|aaxc|cs|va1ataa
avaza| y o sa occpa da |at|ocada|, lc|

El retroceso es Yin; el avance es Yang


1ata|opod|^aca|caa|acat|a1pa.Sc
1atasa||capazdaca1c|a|co' a|ap|daz
scl c ata pa|a poda| ascapa| po|qca as
da1asadoYagy cstad o ^a 1ata|do |a
sa1| ' | ada|Y|asc|tato.
S| dasaad| || g |ascopoata^acaa|||
caasccaaast|atag aap| ca|atasca||ga
|alca|za ^ac|aaca|o. Sc aa1|gotada|a
t|ata| da dalada|sa da' la|so ataqca la||o|
1ovdosa ^aca a|| ca. Etocas, cstad
sa| qc|a d||ga sc|tac|,to1a|p|asta
dasc aa|gac|do|aa ' ascyaa scata
qcascpa|o|y|odasa||aga|s| aslca|zo.
Esta p||c p|o ta1c| as v||do co |a
zqc|a|day|ada|ac^a.S| dasaaataca|a||ado
da|ac^o da sc opoata, daca| dst|aa||o
ap|cado ca | | ga|a lca|za a sc zqca|da.
0cado sc atac| sa t|as|ada ^aca asa
|ado,da|a| dalasosc|adoda|ac^oylac|
' |ta|a| ataqca.
. .
Suave y duro
|os0|s|cosda|Ta|0^| d ca.'|a1ayo|
dc|azasc|gada 'a1ayo|scavdad.0o l|a
ccac asaal|1aqca a| Ta| 0^ 0^ Kcg as
ca|ta 1a|c|a|daast|'oscava.Estosadaca
aqcaa|a1ayo|ada|asa|tas1a|ca|assa
^acalas|sa|alca|zay|ava'ocdad, 1 a
t|asqcaa| Ta|0^| dastacaa| aqc | | c|| oat|a|a
scav|dady|adc|aza.Acas|,asa||aoco
sda|a| a| Ta| 0^| c ast|o scava, po|qca a'
vocac|o Ta 0^| s g|l|caY y Yag, dc|o y
scava. A|gcos astcd|atas cc't|va a||aa
1ataa| |adoscavayaxc'cyaa'dc|o,po|'o
qcaacacap|act|cado' oqca'osva|dada|os
1aast|os'|a1acodasp|acoTa| 0^|tolc''.
Acqca|a1ayo||ada'agataco1p|a
dalc ' 1ataa|poda|da'adc|azaa|asa|tas
1a|ca'as,a| poda|da|ascavdady'aa'ast|c|
dad ' as pa|aca cot|ad|cto||o y colcso. |a
lca|za da'Ta| 0^ sa co1pa|a co a| |al|ado
aca|o da 'os1ca|'as. Esta 1ata| asl'ax|c|a y
|as|stata, scava y poda|oso. Pa|a |al|a| a|
^| a||o 1| a|a|^astacova|t||oaasatpoda
aca|o, as acasa||o lcd|||o 1cc^as vacas
^astacova|t|'o a c||qcdo 1cy scava da|
cca| sa^a |at||adotodas'as 1pc|azas. 0a'
1|s1o 1odo, a ' ap|ctcada|Ta| 0^| daca
1osap|ada|p|| 1a|oa|a|a|a|osyada|l'a
x|c | dadatodascast|asa|t|cc'ac|oas^asta
a| 1| a|todatas|y||g|daz| acasa||asda
cast|os 1ov1atos. 0o1o |asc|tado, os
vo|va1os lca|tas y l|ax|c|as. Exta||o|1ata
scavasyl||1asacast|ota||o|,co1oaca|o
avca|toaa|god.Estaasa| poda|actt
co,a|aqc ' | c||oat|aY|yYag.
E' p||c|p|oda|aqc| | | c||oat|ascav|dady
dc|azata1csaap||caa |a^o|adaal|a
ta|sa a c opoata. El|ata1os |a lca|za
Yag da| aa1|go co Y| y ataca1os co
Yagsc|aaY| . Ea|Ta 0^| ccaal|ota
7 LAS FORMAS YIN Y YANG DE LA SONRISA INTERIOR
1osd| |acta1ataa| ataqcaYag. E'cga|da
al|ata||o1s|tasoda|alca|zaYagda'
opoata,'o^aca1osdaca1aa|aY1s
scava.0adoqcaa'Yagsa1p|acotaaY ,
daca1osccsca|a| 1|s1ot|a1po' oss|t|osa
'os qcaa| opoata asscava yY| dc' a
dalaso)yap||ca|cast|alca|zaYagaasa
|aa. modaspa|d|ca1os cast|alca|zaYag
al|atado d| |acta1ata |a lca|za Yag da|
aa1|go, s. o qca cosa|va1os cast|a
aa|g|a Yag y aspa|a1os a ap|ca|'a a
doda sa acas|ta ' a 1ao| catdad da
aslca|zopa|aoctaa||a1x|1avata|a.
Defensa y ataque
E1cc^osast'osdaa|tas1a|ca'as|os
1ov|1atosdadalasay daataqcasad| v
daadospasossapa|ados.P|| 1a|oasta|
c'oqcao y 'cago a' ataqca. E a| Ta 0^| 0^|
Kcg, a| Yya| Yag, |adalasaya| ataqca
sa |tag|a a cada 1ov|1| ato | d| v| dca| .
0aa|a|1ata, aastad sc p| a, a1cosa|a
1atos sa a|accta da 1odo s 1c'tao.
V| at|as ca 1ao dal|ada, |a ot|a ataca,
1 at|as ' apa|ta scpa||o|da' cca|podala
da, ' apa|tala||o|ataca.
TENDON YI NNANG:
EJERCI CI O DEL ARBOL
E' a|a|cc|oda| |co| as c 1ado pa|a
axpa|1ata|yd st| gc| |1a|o||alca|zaY|y
Yag y alat|za| scs sct | as d la|ac as
aa|gt|cas
. Eccat|a c |co| sao, ^a|1osoy
va|da yco1acad|| g|adoa| 1ov
1 ato da 0ca|da Exta||o| ^ac|a ' ,
143
144
coscp a|ayscc|azoda|ac^osa|
l|ata.
2. ||c|a co ca ^a'ac 1cy |ata.
S|atac1o|aca|zaTa||ast|at||ada
sc^casosac|o^acaaca|o.caca|za
0a|asta p|odcca a' t| co||aspo
d|ata^acaa||ca.0o1|acaaa1pc
|a| 'a p|a|a da|ac^a ^ac|a a' sca|o,
ac^ado^acaat|sscast|cctc|as
1ova|'as1aos.
Vataga ' os p|as a sc s t| o.
Eda|aca | a 1c^aca da|ac^a da
1aa|aqca|apa'1ada|adaapcta|
^ac|asccca|poysavca|va^aca'a
|zqca|da.0o'oqca|a1ao|zqca|da
dalo|1aqcasc pa'1aapcta^ac|a
a||ca.

Ejercicio Yin - Yang con un rbol
8. Ha|a ' a cada|a p|olcda1ata apo
ydosa a a| p|a |zqc| a|do. S ata
c1otodoa'pasodasccca|podas
casaaa'p a, ' ap'ata,a| ta'y|a
cada|a. V at|as |aa|za asta 1ov|
1 ato,poga|a1ao|zqc|a|daca|o
| a da|ac^a y das||ca|a po| |a pa|ta
la|o| da| c|azo da|ac^o ^asta qca
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
~ ,.
qcada|csto po|daca|oda| codo. Esta
1ov|1 ato sa cooca co1o P|otac
c|da|0odo.
Estaas|apa|taY|da| a|a|c|c|o.Po|
a'|o, a| ca|a||acada|a, ' aaa|g|asa
acso|caat|avsda'aspctasda'os
dadosy|ostadoasda|osc|azosy
sa t|as|ada a| |asto da |os tadoas
da | a ast|cctc|a. 0oct|asa a
acso|ca||aaa|g|ada||co' , qcaas
ca|calcatadaaa|g|asa|cdac|a.
0c| dada1ataa|a|pac^o^cd| do
y | os c|azos cc|vados. mo pa|1|ta
qca a| da|ac^o sa co|apsa aca|c
dosa a' cca|po. 0o l|accac| a,
dc|ata a| dascaso, | a cada|a sa
tca|ca ^aca c|ado, a ' ad| |acc
da|apa|a|zqc|a|da. Estosadacaa
ca co1c|ac|da lacto|as. co da
a' | osas |a ||g|dazda| os1cscc'osy
||ga1atos qca coacta ' a cada|a
co |a co| c1a y |as p a|as, a'
sagcdo as c dascaso axcas|vo
qca ^acaqca |a ||aacat|a|dag|a
vadad|acasa|ap'atada|pa|zqc|a|
do.A'g |a|^ac|ac'ado,a| cat|oda
g|avadadsa|accpa|aac|a|ta1ad
da,pa|osapa|da|aa' aacco|a
co' c1a.Estap|oc|a1aasl|accata,
pa|tcc'a|1ataat|a'as1c|a|as.Es
acasa||o p|act|ca| |agc| a|1ata
a|a|c|cospa|aal|o|a||acada|a,| cto
co|a|asp||ac|acdo1| a| .
4. |alasaYag co1|azaa'coc| c| |a|
dascaso. Estavaz|as1aososa
1cava a acso|cto. 0osa|va sc
postc|a a ||c|a astalasa ax^a'ado
|ata1ata y p|asoado ' a pa|a
zqc|a|da cot|a a' sca' o. Esto c|aa
calca|zaqca sao| g aa |a| g| a
aca|tay|cagosadasp|aza^ac a|os
tadoas da |as p|a|as, qca a^o|a
|ac|ca| a Ea|g|aTa||ast|ada |aco
ta. E casa a 'a p|acs da sc
ast|cctc|a, | a Ea|g|a Ta||ast|a
ascadaa 'ostadoasdasccca|
po, pasadoda|acada|a a ' av|ta
c|a 07y da a^| ^ac|a |ostadoas
da|c|azoda|ac^o, pa|a sa'|| po| |os
dados^ac|aa| |co'. Easa1o1a
to, a| |co' acso|ca |a aa|g|aYag
qcacstadastgaa|ado.
davazqcasa^ayasas c | zadopa|a
pa|c|c||ossct|as|ta|ca1cosdaaa|g|aY
yYag qca t aa ' cga|co a| |co|, pod|
cotca| asta a|a|cco s pa|da| aa|g|a,
pcas co1pa|t|| co a| |co| |as lasasY| y
Yagdada|y|ac|c||.
Pa|aadqc || |cos|stac|a,^agaqcascs
| ^a|acoas y ax^a|acoas co||aspoda
co'os1ov|1|atosY yYagda|a|a|c|c|o.A
l da octaa| |asc'tados pt1os, todos 'os
1ov|1atos ^a da sa| ta 'atos y scavas
co1osaaposc|a.
YIN Y YANG: LA FORMA DE LA
SONRISA I NTERI OR
cos a|a1p|os y a|a|c|c|os ata||o|as | a
^ac| pa|1|t|do co1p|ada| y ap||ca| 'os
p||c|p|osda|Y|ya'Yagascp|ctcada'
Ta| 0^ 0^| Kcg. da1os axp'|cado paso a
paso'os1ov|1|atost|odccto|ospa|aayc
da||aa|og|a|astaoc|atvo.
E 'os s gc atas 1ov|1atos cs|cos,
ap|qca 'osp||c|posda' Y|ya| Yagsagc
^as|dodasc||tosa|aspg|as|ca'asda|
p|asatacap|tc|o.
7 LAS FORMAS YIN Y YA G DE LA SONRISA INTERIOR
Movi mientos i ntroductorios
Postura Wu Chi
La sonrisa
caSo|sa |ta|o|dasa1pa^acalc
c|pa|tcc'a|1ata| 1po|tataa|apostc|a
wc 0^| . Estavocac|os| g|l|camadaScp|a1a
oApa|tc|aPc|a.A|so|a||a' cat|odacas
t|a ga|gata o pa|at |odas, ac||1os cast|a
capac|dad daaxp|as . Pa|apa|t|c|pa|da 'a
ta|acc|at|aYyYag, ^aca1oslas|s
a|acapac|dad daca1c|a|cog|ac|aysca
v|dad.0cadoac||1osa'cat|oda' aga|ga
ta,sat|1osdasaosdaca1c|a|.
ca so||sa a ' a p|ctca da' Ta 0^
axp|asa ca la| | z c co a| c va|so.
As1|s1o, a' 1| a |a tas| co1o |a qca
axpa||1ata1osccadosat1osccdoa
'aga|gatadac|doa|aas|adad).
Sagc|da1ata, so||a a scs 1cscc'os.
Estoaycdaaco||ag||cca' qc|a|tasaxca
s|vap|ovocadapo|capoyo ast|cctc|a| a
casa||oa| os1cscc' osycot|ccyaat|as
la||ca1ayo|catdadda't|aca|odaca|gaa
'os ^casos y tadoas. S| 'os 1cscc|os sa
sapa|ada'ostadoas, a|0^|l'cya.
|a'1ata,so||aa|ostadoasya'os
^casos a l| da p|apa|a| adaccada1ata sc
cca|po pa|aa| 1ov|1ato.Estosa||1po|
tata 1s ada|ata pa|a a|accta| co||acta
1ata|ao|1ada|0a1coda|osTadoasy
'aMasp||ac|0saa.
Respi racin y acopio de energa
ca |asp||ac aycda a d || g | 'as lasas
da' 1ov|1ato. La inhalacin es Yin (acopio
de fuerza), mientras que la exhalacin es Yang
(expresin y liberacin de la misma). Ta1c
145
actca co1o 1ad|da da |as d|v|s|oas Vao|,
Vayo|y Vx|1ada |os cc'osY| yYag Es
asaca' qca a| p|act|cata cca sa qcada
s|a|aotagaqca|^a|a||pda1atapa|a
cotca| dc|ata a' cc|so da ' alo|1a co1
p'ata.|a|asp|ac|dacasa|tascava, |ata
yc|lo|1aco1o|os1ov|1atos.Sadcaqca
s| cot|o|a1os cast|a |asp||ac|, cot|o|a
1oscast|avda
Pulsacin
de la cs- -:
pide de la
cabeza
Pulsacin de -
las palmas
de las manos
Pulsacin del
entrecejo
Pulsacin de las plantas
de los pies
Poga1cc^aatac|a|aspc|sac|oas
da|aspa|1asda|as1aos,da' at|aca|o,da
'accspdada'acacazayda'asp|atasda'os
p|as,pcass||vapa|acoo|d|a|'a|asp||ac
y a| l|c|o da 0^| co 'os 1ov|1|atos. As|
1|s1o,atadaa|aspc'sac|oasda|asa|t|cc
'acoasdc|ata |apostc|awc 0^ , aspaca'
1ataa'asa|tcc|acoas|ta|va|tac|a'as.
I NI CI O DEL TAi CHI
Preparacin
|a t|asla|ac|a da| paso co1|aza a'
dascada|apoydoosa ' a pa|a zqca|
146
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
da. 0aastalo|1a,a'paso1s' | ga|oasY|y
a' 1s pasado asYag. As|1|s1o, |azqc|a|
daasYy|ada|ac^aasYag,co1oatc|a|
1ataocc||aaa| cca|po.|aslccoasda' a
|zqca|day' ada|ac^asava|tadc|ata| os
1ov1|atos da t|asc| a |as dst|tas
d |accoas. da vaz 1s, |a aspa|da daca
1ataa| ' a c| at|a ' aT|a||a Y) y a'
0|a|oYag).
Separacin de las piernas
|asapa|ac|da'asp a|as^acaqcaa|
paso co|po|a' sa d|st| ccya aqc|tat|va1ata
at|a a1cas pa|as y p|odcca c aqc|||c| o
at|a a|Y y a|Yag. E asta lasa sa ^aca
lassaa| wc 0^| , qca as' aada, qca sa
accat|a1sa||da|Y|ya'Yag. Esa|sct||
cot|apasoda| cca' a1a|ga posta||o|1ata
a| Yya|Yagalo|1adaTa0^ .
Preparacin Separacin de las piernas:
equilibrio entre Yin y Yang
Levantamiento de los brazos
cas pctas da |os dados, qca apcta
^ac|aaca|o,oscaco' aaa|gaTa||ast|a
y acso|ca asa co|||ata l|asca, sa|cdac|a,
azc' y pa|acda a ' a a'act||cdad, dc|ata 'a
lasa Y da| |avata1|ato da 'os H|azos. A
asto sgca |alasaYag, a 'a qca |os c|azos
sadasp|aza^acaalca|ayl|ota ' | ga|a1a
taalo|1aascadata^ac|aa|0a'o.0cado
|as1c^acas|'agaa'aa|tc|ada'os^o1c|os,
co1azacat|as|c^acaa| Y|1at|as
'osc|azossadoc|aysacot|aa^acada
t|o,p|apa|dosapa|aa| E1pc|aco 'asdos
Vaos.
Contine inhalando lentamente
Yin Yin Yin
Levantamiento de los brazos
Empuje con las dos manos
caacc|odc|atada|E1pc|aco|as
dos Vaos as 'a acc| Yag da ' a aa|g|a
Ta||ast|adasp|azdosapo|todoa|cca|poa
|ad| |accda'a1pc|a.Ea| 0^ Kcg0a1sa
da d|a||o 11 sa dastaca pa|tcc'a|1ata asta
^ac||dad. |os tadoas codcca a| l|c|o da
aa|g|as c|ozdo'o co a| pc|soda| 0^| .
| |ca a| 1ov|1|atoco 'os cava pctosda
scsp|as,qca^ac|dap|asoa|^acaa'sca|o
c|aado caodaqcaasc|ada po||as |od|
''as, |a|g|ay|acada|a, ^acaa| sac|o.Ma|a|a
'os 1cscc'os psoas y a1pc|a ^aca ada|ata
sc ^caso sac|o a a' 1o1ato | csto pa|a
1pc|sa||aodapo|scco' c1a^astaa'07,
doda | c|a1ata| sc lca|za |at|ayado a|
1at y ' a d | g| | ^ac|a |os ^o1c|os, |os
7 LAS FORMAS YIN Y YANG DE LA SONRISA INTERIOR
Exhale larga y
pausadamente
Con las dos manos empuje la exhalacin - Yang
codos, |as 1c^acas y 'as pa'1as da |as
1aos. 0||||a a| 1ov1|atoco |alca|za da
|os tadoas da todo sc cca|po, 'as 1aos
ccasa1cava|dapad|ata1ata.
Descenso de los brazos
E 'a lasa Y, |at|a|ga scava1ata |os
c|azosy^agaqcascs1c^acasapctaca
va1ata^ac|asccca|pos^aca|'asdasca
da|da||va|da|os^o1c|os.0aspcs,co'os
c|azos|a|a|adosypas|vos,ax^a'ayda|a qca
' aca|zada0|avadadTa||ast|a^agadasca
da||osc|azos^asta|aa|tc|adasccada|a.
Levante los brazos
e inhale - Yin
Haga descender las manos
y exhale - Yang
1 47
RESUMEN
0o1opcadava|a' alo|1ada' Ta|0^
0^| Kcg axsta 1cc^os aspactos da ' a
axp|as| da'Y y a' Yag. E' Tao Ta 0^| g
d|caqcacv|a|ada1 ' 1 | ' asco1azaco
c so'o paso. |a 1a|o|1aa|a da ap|ada|
cosstaacocat|a|saacoda'osp| c
p|osa |avaz E'||a caspacto daY| yYag
sagcsadasc|caa'aspgasata|o|asy
cov|ta|oaa' oc|atvodascp|ctca^asta
qca |odo1 ay' o tag|aatodos |os 1ov
1 atos da sc a|accc da ' a o|1a da| Ta
0^ 0^| Kcg. 0aspcspasaa|s|gc ata.0a
asta 1odo, pasoa paso, p|oto do1 a| 'os
d|va|sosa'a1atosda|Y|ya'Yag.
148
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
~~.
b
Arraigo y conexin a tierra:
unin con el pl aneta
QUE ES EL ARRAI GO?
Ea' dcc|oa||o, cada'asdal|coas
da'apa'ac|a|a|zas'alcataco|gadaca
accocca'dad.Ta'dal|c|cocca|daco
'os0's|cosda'Ta0^| . 'odos'os1ov|1|atos
taasc|a|za'osp|as,sadasa||o''aa'as
p|a|as, 'os d ||ga 'a ctc|a y sa axp|asa a
t|avsda'osdadosyda'as1aos.
E' p|ocaso l|s|co da' a||a|go o a|a|za
1 ato 1p'|ca a'aa| ' aast|cctc|a asqca't
ca co ' a lca|za da g|avadad. |a |asc'tata
coaxco ' at a||a pa|1ta a' ' c|at|sto
aa|gt|co da ' aast|cctc|a asqca't|ca ^aca
' ata||aydasta^aca' aast|cctc|a.
Arraigo y autodefensa
E' a||ago as asaca' a todos 'os
aspactosda'Ta| 0^ 0^| Kcg. dalasa, ac
t|a'zacyataqca Et|1|osdadalasa,
' acapacdadda|ad || g :va|tca'1atay^ac|a
a' sca'occa' qc a|lca|za ^o|zota', ^acaqca
saa cas| |1posc'a da||ca| a ca pa|soa
a||a|gada o a|azada. E' alacto as s 1| ' a|a
c' ava| caastaca a a' sca' o. A 1ayo| p|a
s|, 1ssa^cda' aastacaa' ata||a.
E ca postc|aa||a|gada, 'aact|a' za
codasvac|sa'og|as |asgodapa|da|
a'aqc| ' | c||o.E'poda|datodoataqca, co1o'a
0ca|da Exta|o|, a' E1pc|a y ' a P|as p|o
vaa da ' a l'ax y da ' a axtas| da 'as
p|a|as.
Desarrol lo de la fuerza
en las piernas
|os1cscc' osda'asp| a|asso'os1s
lca|tas da' cca|po. E cast|a soc|adad, 'as
p|a|assa^acova|tdoapoco1sqcac
1ado pa|a t|aspo|ta| cast|a cacaza y
cast|osc|azosdac'cga|aot|o.S a1ca|
go, a a'Ta 0^ 0^ Kcg dasa1pa^a ca
lcc 1cy | 1po|tata. E astad|sc|p'|a, a'
ovatapo|c|atoda'alca|zap|ov|aada'as
pa|as. 0|c^a lca|za o pcada sa| csada a
149
1aos qca sa apoyaa ca casaastac'alo|
1adapo|'ospas.S|stosoastco'ocados
adaccada1ata, cast|o cca|po as co1o c
|co|co ' a1tad dascs |a|casda^adas. d
|co'astad|ad|l|cc'tadaspa|aacso|ca|scl
catasct||atasda|sca|o.Ada1s,asta||aa
||asgodasa|da|||cadopo|cvadava| .
Wu Wei y arraigo
doda| osoc|at|vosda|Ta0^| 0^| Kcg
as p|odcc|| |a 1x|1a lca|za co a' 1| 1o
aslca|zo. |ostao|stas| ' a1aa asta p||c|p o
wcwa|oacsac|adaaslca|zo.Po|a' |o,aa'
Ta|0^| 0^Kcgsa^acalas|sa ' a|a|a|a
c| 1cscc|a| y a t|asla| | a' aslca|zo da
ca|gaa 'aast|cctc|aasqca't|cay a |osta
doas.|atas|axcasvacosc1aaa|g|a,
1| at|as qca ' a p|ctca co||acta da|Ta 0^|
0^| Kcggaa|aaa|gaa c|a1ataa|0^| .
Estaaxcadatada0^| asta|dspo|c|apa|a
saac|ot|aca|oasp||tca|.
La i mportancia de la unin con la
Energa Terrestre Yin por medio
del enraizamiento o arraigo
|os va| asa| avados da t|aca|o asp| |
tca|| 1p' |ca|aacso|cdag|adascat|da
das da Ea|g|a 0a'asta| Yag. Dcaas o
ccataco ca1aa|aalact|vadacoacta|
a ta||a asa aa|g|a y aqc| | c|a:'a co ' a
Ea|gaTa||ast|aY|t| adaa |acc||||a 'as
d|ogas,a|saxo,a' a'co^o|oa' asoc|aa' |1a
tac| pa|a octaa| a| Y| qca acas|ta.
Vcc^osda 'osla1ososVaast|osda|Ta| 0^|
da|pasadolca|ov|ct|1asdaasosvcos,a
c| tato1a|d ||g|dodaaqc| ' |c|a|scaxcaso
da Yag. |os 1ados c|tados taa cosa
1 50
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
ccac|as agatvas pa|a |a sa' cd. E a' Tao
0c|atvo sa ^aca las|s a 'a acso|c| da
'as aa|gasY pc|as da ' aTa||a 1| at|as
asta1osa||agados,po||oqcaasposc|a|aa
||za|1ad|tac|oasdava|as1sa|avadoss|
accsa|da 'asd|ogas, da' saxo, da| a|co^o| o
da' aco1|da.
E1| ' | c|o0^| Kcg0a1sadad| a||o1 ,
doy dasc||pcoas data'|adas soc|a ' alo|1a
dacoacta|toda|aast|cctc|a.E| |acto|daca|
cosc|ta| dc^o | c|o pa|a octaa| 1ayo|as
|ala|acasaca|cada|aa| aac|ast|cctc|a'.
Los nueve puntos del pie
.a ast|cctc|aasqca'tcaast d|sa^ada
pa|adst|cc||c|lo|1a1ataa| pasoda|cca|
poat|a|oscava pctosda' p a. S|pcs||a
1osttaa |asp'atasda|osp|asy p|s|a
1ossoc|acpapa', |oscava pctosapa|a
ca||a 1p|asosasta.a'pctoda|ta|, |a
o|| | ' aaxta||o|da'p|a,|aco|apaqca^a, |aco|a
g|aday|osc|codados.|ad|st|ccc c|
lo|1a da| paso co|po|a| at|a astos pctos
p|opo|c|oa ca casa s'da a' |asto da |a
ast|cctc|a.
Punto de la
Fuente Brotante
8 " ARAIGO Y CONEXION A TIERA: UNTON CON EL PLANETA
E cot|asta, |ad|st||ccc|||agc|a|da|
pasop|odcca astac| ||dad,tas | acasa
|ay p|d|da dapoda|. d a|a1atoqca | d|
ca'adst||cccdasgca|da'pasoco|po|a|as
|alo|1aa' aqcasadasgasta|assca' asda
'os zapatos. E| ca'zado qca ^a s|do csado
dc|ataa' gct|a1pot|aa c pat|dadas
gasta|||agc|a|s ca pa|tada|pasa ast|asa
^actca|1ata1sqca |asot|as.
.a 1po|taca da |a coax| at|a a'
p|aya| sca'oas |acoocda a |os dapo|tas.
|os zapatos d sa^ados pa|a act|v|dadas
dapo|t|vas aspacl|cas ast p|o|la|ado. c
|a actca' dad, cadadapo|taposaasc p|op|o
tpo da ca|zado y cada lac|cata t|ata da
c|aa|c1oda'oqcaoto|gcacavata|aco1
patt|vaascscsca|os.|oszapatosct|| zados
a|osdapo|tasqcasap|act|casoc|a^| a|ca
c|cso t|aa c' avos pa|a aycda| a qca 'os
|cgado|assa a||a|gcaa|sca|o. Ea| Ta 0^|
0^| Kcgsaoct|aac|asc|tados 1| |a|ap|
cadoa| cooc|1atoda|aaato1a.
mo csa| | os cava pctos da| p| a as
coo sata|sa a cas| | | acos|o dosda
scspatasacotactocoa'sca| o. |aposc
|asc|tata as | astac|a. |a atac qca, da
^aca| astado apoyados a lo|1a astac|a a
| asccat|opatasda' as| ' | a, pcdo^aca|sadad
cadoa' ata|aa,dacadasv|a|sapa|a1ataa|
a| aqc| | c|| o. Estota1c axga c aslca|zo
1cscc|a| acasa|o.
moapoya|saa|oscavapctosda'p|a
asta1c|cooavaga|acaga| a|aa|a
qca |a1a s|o |a 1tad da |os asc| avos. E
asacasosaa1p|aas'o|a1tadda|a1ao
da oc|a d| spo| c' a pa|a 1ova| a' ca|co.
Ada1s,'osasc|avosqcao|a1asadac |
ta g|adca' 1ata a cacsa da |a |actv|dad,
a|'o^acaqcaastalcatadapoda|,yadapo|
s|adcc|da,cot| cad| s1| cyado.|osp|ac
t|catas da' Ta 0^| qca |o1pa sc a||a|go
|adcca s g|lcatva1ata sc lca|za, pcas
p|a|da sc casa da sopo|ta a| ^aca| qca a|
ta', |osdadoso 'a o| ||a axta| o|sadaspa
gcada|sca'o.
EJERCI CI OS DE ARRAIGO
El Cami nar del Tai Chi
0c|ata a' d| a, asccao qca 1 at|as
ca|asaacoscatadascsp|as.c's|gc|a
taa|a|c|c|o,a| 0a1| a|da|Ta| 0^ , |aaycda|
asa|1scosc|atadascspasa'ada|.
1 . 0a cpaso ^ac|aada|ataapoyado1cy
| ga|a1ata a| p|a atas da t|as'ada| sc
pasoa| .
1 51
2. Apyasa'ata1ataa'ao|| | ' aaxta||o|da'
p a, 'cago a |a co|a paqca^a qca sa
accat|a ca|o a| dado 1a^| qca y a 'a
co'a g|ada, qca ast daca|o da| dado
go|do.Apyasa a 'os dados. a| go|do, a'
sagcdo,a| ta|ca|o,a'cca|toya|1a^ qca.
S atac1osc paso sa d|st||ccya c|lo|
1a1ata.
3. 0asp'aca da cavo sc paso ^ac|a a' pa
posta||o|.A|^aca||o,cc dada1ataa||os
cava pctosdad|c^op|aapoyados aa|
sca' o, asagc|asadao'avata|a'ta' .
4. |avata | os dados, |a co| a paqca^a, ' a
g|aday ' ao|| | ' aaxta|o|da' paavazado
y g||a|o ^ac|a alca|a a c gc|o da 45
g|ados.
1 52
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
5. Apyasa a a| p|a avazado y dasp|aca
todo a' paso da sc cca|po ^ac a | .
Eqc ' |c|asa y d c paso |actocoa' p a
' | c|a, apoyadop||1a|oa'ta|1cy| | ga|a
1ata.
6. Map|ta'ospasos2a5^asta2Ovacaspa|a
sat||aa|yp|olcda1ata'oscavapc
tosda|p| a.
Pa|ccaacadapaso ' asasac|qca
p|odcca' oscavapctosa'toca|a|sca|o.A|
p|as|oa||os cot|a a' sca'o y |a|a|a|sa, sa
act|va |a ca|za Ta||ast|a. 0cado adqc|a|a
cosc|ac|ada'os^casosyda|oscavapc
tosysa|a|a| a, sat||g|adca'1atac1osa
t|aslo|1a d c^a lca|za y c1o ascada
dasdaa|sca'o^astascast|cctc|asaa.
|alasada|a|a|ac|as1cy| 1po|tata.
0ascasays|ata|aaa|ga.0cato1ssa
|a|a| a, 1slc ' 1atasat|| ' alca|za,cca
to 1staso sa ^a|'a, 1s sa ala||a| |os
1cscc'osascs^casosysa|1sdl|c| qca
a'0^|l'cya.0cadosa|a|a|a,a|0^l|cya1cy
lc|'1atapo|'os^casos,|ascapaslac|a'asy
|os 1cscc|os. 0cado p|as|oa |os ^casos,
stosp|odcca1s0^| .
Estalo|1ap|ac|sadaca1| a|cot|asta
co ' a1aa|aa qcaca1|a' a1ayo|ada|a
gata, qca as ca va|s' ga|a1ata|al|a
da da' 1odo da ada| da c ^o paqca^o.
Pa|a c|a| c paso, |c||a a| to|so ^aca
ada|ata y av|ta caa| a| at|apa| sc p|op|o
8 ARAIGO Y CONEXIONA TIERA: UNION CON EL PLANETA
paso co a' pa dasp'azdo|o |pda1ata
^acaa| l|ata.|atota| dadda|aast|cctc|asa
saccda co cada paso. .os |^oas sa va
pa|t| cc' a|1ata alactados. A 1aos qca
^aga1os c aslca|zo cosc|ata pa|a |aa
t|aa|os, cast|o 1odo da ca1 a| cot
ca|sadocp|ocasodacaa|yat|apa|os.
0o1pa|a astoco a' ada| ca|cc|ado da c
la' | oa| acac^o. Esto as 'o qca t|ata1osda
a1c'a|aa| Ta| 0^0^ Kcg.
Gi rar en espi ral para
soldar l a estructura
E' 1ov| 1|atoaasp|a|ca|aast|cctc
|ada|aspa|asdacalo|1a1cypoda|osa.
|os^casosda |acada|asa coacta co a'
l1c| a| ^caso scpa|o|), qca sa ca a |a
|od | ' aco|osdos^casosda' apato|| ||a'a
t|c|ay a| pa|o). Estos a scvazsaa|aza
coa| paa' aa|tc|ada|toc||o.
1 . Pa|a co1aza|, pgasa a p|a co 'os
passapa|adosacadstacaaqc|va'ata
a|ac^odascs^o1c|osyco|as|od|'as
' | ga|a1ata doc|adas. E1pc|a a| sac|o
^acaada|ata^astaqcascs p|asp|aso
a co 1ayo|l|1aza ^ac|a a' sca|o. E
asac|a, asta 1ov| 1ato gca a| 0^ da|
Presione los pies firmemente contra el suelo
TaT|a^aca'asp|a|as,|osp|asy|at|a
||a. S |a pa|ta scpa||o| da sc cca|po sa
accat|a a'|aada va|tca|1ata, todo sc
pasosaacc1c' aa' acada|a.
2. So||aa|azoada|a|g|a.Pa|1taqcasa
al|o|a^astaqca|asataco1os|lca|ac
ca'davac|o.
3. Ac|a' a| g' ap|asoado^ac|aalca|aco
'apa|tascpa||o|da'os1cs|os.Esta1ov|
1| ato |c aa' g| |o aasp||a|a|as p|a|
as. da da|ac^a a zqc a|daa 'a p|a|a
|zqc|a|da y da |zqc|a|da a da|ac^a a 'a
p a|ada|ac^a.
4. A1p| l qcaa'g| |oaasp|a|da|as |od|||as
p|asodo|asscava1ata ^acaaca|oy
^ac|aalca|a.
5. E' g |o a asp||a| cot|ca dascad|ado
po||apato|| ' | a^ac|a|ostoc||'osy|osp|as.
Estosc't|1osg| |aaasp|a|^ac|aalca|a.
6. |alca|zasat|asl|a|aclo|1a1ataa|os
cava pctosda|ospas.a|ta|, | apa|ta
axta||o| da| pa, ' a co|a paqca^a ca|o a|
1a^| qca, |aco| ag|adaca|oa| dadogo|do
y|osc|codados.
Prctica con las rodi l las
1. Asc1a|apostc|ada'A|coy|a' ac^aco
a' pa zqc a|do ^ac| a at|s y a| da|ac^o
ada|ata.
2. S ata 'os cava pctosy pa|c|caa| co
tactodascsp|ascoa|sca|o.Pcadaapo
ya|a'5Opo|c|atodascpasoacadap|a
o ^aca|qca| apa|al|ota|sopo|taa|7O
po|catoy| aposta||o|a'8Opo|c|ato.
3. Adqc|a|acosc|ac|ada|a|od|||a.P|asoa
|osp|ascot|aa|sca|oyg|a||ga|a1ata' a
|od| | | a |zqc|a|da a sat|do cot|a||o a | as
1aac''as da| |a|o| y |a da|ac^a ^ac aa|
1 53
Gire suave
mente la
rodilla hacia
fuera y sien
ta cmo la
fuerza se
"atornilla"
en el suelo
'adoopcasto. Ma||asaysatac1ol'cya
a'0^|^acaa||ca,dasdaa|sca|o^ac|ascs
p|as,|od|||asycada|a.Mapta'ova||asvacas
a va|ta' aco|ocac|dascsp|a|as.
Prctica con las rodi l las en pareja
1 . Pgasaa p|aco ' a|od| | ' avca|ta ^aca
alca|ay pdaacco1pa^a|oqcaa1pc|a
|apa|taaxta|o|da' a1|s1a,co1azado
co ca 1ao y posta| o|1ata co
a1cas.
1 54
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHJ
2. Pa|apa|c|c||ccto sa | c|a1ata|alca|
zacoa| g |oda|a |od||a, |aptaa| a|a|c|
co,pa|oastavazt|atadaog||a||a|od| ' |a.
P|as oa'ospascot|aa|sca|otalca|ta
co1o pcaday ^aga qcasc pa|a|a a1pc|a
sc |od|'|a.0csa|va|adla|ac|a.
El gi ro en espiral mul ti pl ica
l a fuerza del avance
E |os 1ov| 1|atos da avaca da| Ta
0^| 0^ Kcg qca cossta a t|as'ada| a|
paso^acaada'ata),a'g |oaasp |a|da|as
p|a|asas1cy 1po|tata.Et|ad|c^os1ov
1 atosast|a0ca|daExta|o|,|aP|as|y

a| E1pc|a. Es acasa||o co|oca| a' p|a ada


ccada1ata.|ad|stacaat|aa'p|al|ota|y
a' posta|o| ast data|1ada po| ' a |og|tcd
dascpasoccadotodoa| pasodasccca|po
sa apoya a ' a p a|a posta|o|. S| tata
|acasa|asta' og tcd, sc postc|asa| asta
c| a. |ad|stacaat|ascs pas dacasa|aqc|
va'ataa|ac^odascs^o1c|os.Scp|apos
ta|o|dacalo|1a|cgc|oda45g|adosco
|aspactoa|l|ota| .
Pa|a | c| a|a' avaca, daca apoya|todo
sc paso a ' a p|a|a posta||o|. Sa cosda|a
qca'asp|a|asso co da|ost|asa|cosda'
cca|po.Apoya|sa a ' ap a|aposta|o|aqc
8 ARAIGO Y CONEXIONA TIERA: UNION CON EL PLANETA
va|aatasa|a|a|co.S|atac1oacc1c|asc
lca|zaco1o c caca||o a pcto da sa|ta| c
||oocaca|ca.
| c|aa'1ov| 1 atodaavaca^cd a
do' a g' aycoactadoa|coxsco' osp|as.
dagag|a|aasp|a| a1cos p|as.S| a'da|a
c^oasa|da|ata|o,a'sat|doda'g|osa|da
|zqca|da a da|ac^a. S a| p a zqca|do sa
accat|aa|l|ata,a'satdoda|g| |osa|da
da|ac^aa zqc| a|da.0ot|caa| g| |o1 at|as
avaza. 0a|a| da g| |a| a asp||a' as co1o
saca|a'a |adacac1t|co, pcassap|a|da
' alca|zaqcasa^ac|agaa|ado0cadota|
1|adaavaza|sccada|adacaqcada|pa|a
|a|aa|l|ata.
LA FORMA DEL ARRAIGO
E |a lo|1a da| A||ago sa co|po|a
todos 'os p|c|posy ^ac||dadas ap|ad|das
a 'osa|a|c|c|osata|o|as.Pa|aava' ca|scs
^ac | dadasdaa||a|go, p daa c co1pa^a|o
qcaaxa1| ascast|cctc|aacadacada'as
postc|as qcasap|asataaastasacc|.
Movi mientos i ni ciales
Postura Wu Chi
|a postc|awc 0^| as pa|tcc'a|1ata 1po|
tatapa|aastac'aca|a|a||a|goa|ap|ct
ca da| Ta| 0^ . .a mada s|o sa pcada
a|caza|1ad|atacacadaccadaco
a|0|a'oy' aT|a||a,|occa'|1p'caasta|a||a|
gados. Po| tato, as acasa||o |avsa| |os
s gc atas pctospa|adata|1|a||aalact
vdadda' apostc|awc0^|aa|a||ago.
|oscava pctos da' pa astcoacta
dosadaccada1atacoa| sca'o.
.osp|asast|a|a|adosyac|a|tos.
|os 1cscc|osast |a'a|adosy 'osta
doasactvados.
.as |od||'asast ' ga|a1atadoc|adas,
ac||ado |as pca|tas aa|gtcas pa|a
pa|1 t | ' a c| |cc' ac da | a Ea|g|a
Ta||ast|a.
.a| g' ascaoa|tcc'ac|da|acada|a)
astaca|ta.
|apa|v|sapcta^ac|aa|o|ta.
.os1cscc'ospsoasast|a|a|ados.
E' sac|oya'cox|sasta|| aadoscoa|
sca'o.
.aco| c1ava|tac|a'ast|acta.
.aca|c||aast' ga|a1ata|at|a|da.
d a' a1ato ad|coa| a gca| 1ata
| 1po|tata pa|a a' a||ago adaccado da |a
ast|cctc|a as ' a |a|a|ac| 1ata'. So||a a
todas |as a|t|cc'acoas qca |l'cya a a|
a||a|go.toc|''os, |od|'|asycada|a.Estaa||a|go
1ata'asacasa|opa|aqca|aaa|g|ada|a
t|a||ac||cc'a' | c|a1ataa|apostc|a.E' a||a
go o a|aza1ato sa va|lca st|ado ca
l|asca y ag|adac|a c co ' a Ea|ga
Ta||ast|adaco'o|azc|.
davazqca^ayaasc1|doastapostc|a,
p|da a sc co1pa^a|o qca co'oqca ca 1ao
a sc aspa'da y |a ot|a a sc cada|a y qca
a1pc|a. S| sc ast|cctc|a y sc a||a|go so
co||actos, |alca|zasat|asla|||a'sca'o.
1 55
Una estructura y un arraigo correctos
transfieren la energa hacia el suelo
Tai Chi i nicial
E' 1ov| 1 ato |c|a| da'Ta| 0^ 1p||ca
^aca|dascada|a'pasoda' cca|po ^aca |a
lca|zaTa||ast|a.Esto|c|a1ata ' acoax|
co |a lca|za a|a|zata da |a g|avadad.
0cado a| cca|po dascada, |a1atadaca
|a|ac|oa| a1cos a|a1atos pa|cc|ado a'
c|a1atoda't|ta||ast|aco1os|at|a||a
|aa|1atat| |a|a da' paso ^ac|a s| 1 s1a. |a
t|as|c| da' paso at|a ca p|a|ay ' aot|a
os da |a opo|tcdad da sas c | za|os a|
a||agodaa1cas p|a|as.
Movimientos bsicos: la Forma
de la Mano Izquierda
TOMANDO LA COLA DEL PJARO
Primera Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
0cadot|as'adaa'pasodasccca|poa
|ap|a|a|zqca|dayaxtada' ada|ac^a^ac|a
ada'ata,' ad|stac|adastadasa1pa^aca
lcc| 1cy | 1po|tata pa|aa| a||ago da |a
lo|1a.0acaco|oca|scp|a|ada' ata|aco|a
| g| a co1p|ata1ata aca|ta, |a|a|a||a ^asta
qca a'caca sc1x|1aaxtas|yapoya|a|
ta| c1oda1ataaa|sca|o.| 1ag|aasta
1 56
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
1ov1|atoco1occo1psdad cc|o,co 'a
pa|aactcadoco1oa''pz.davazqca^a
aca|to sc |g'a y qcascs pa|as lo|1a a|
gc|o adaccado, p|ct|ca1ata ^ac| c
so' o' cga|co||actopa|aco'oca|a'ta| . S sa
|aa'zaalo|1aadaccada, astoasagc|aqca
' ass| gc| atas acc|oasYag 1ataga ca
postc|aco||acta1ataa||a|gadaqcaacso|ca
'aEa|gaTa||ast|ada1aa|aal|c|ata.S||a
poscolcasa'accoadaadaccada1ata

'apostc|a sa|da1as|adoa1p| | aoda1asa


doco|taya| a||a|gosa|dal|cata.
El arraigo en la Primera Guardia Exterior
Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
E'a||agoas1cy 1po|tataa| aspa|
tas Yag da |a 0ca|d a Exta|o|. |os cava
pctos daca astac'aca|a| cotacto co||acto
tatoaa'p|a l|ota' co1oaa'posta|o|.Es
acasa|og| |a||ostoc|'|osasatdoopcasto
a|as|od||'aspa|agaa|a||aacasa|aact|va
c| dascstadoas. |a |od| | ' a zqc|a|da ^a
daasta|| | ga|a1atato|cda^aca'a zqc|a|da
y' a|od| ' ' ada|ac^a|oasta|^aca' ada|ac^a.
A1casdacavo'va|sa ^ac|aalca|a, 1ovdas
po||alca|zaqcasagaa|aa|ac| |' a g| a. S|
a1pc|a1osa' sac|o ^ac|aada'atay a'|aa
8 ARAIGO Y CONEXIONA TIERA: UNION CON EL PLANETA
1os adaccada1a^ta |a cada|a, ^cast|a
ast|cctc|a ^la|o|asta|co||acta1a^ta a||a|
gadayactca|co1oco^dcctoda|a E^a|g|a
Ta||ast|a ^ac|a |a pa|ta scpa|o| da' cca|po
pa|a pa|1|t|qcaa| 1ov|1|a^to a^ lo|1ada
o^dad ||a|aacc^Ya^g.
Es muy importante empujar el dedo meique hacia
adentro y el pulgar hacia afuera y sentir esta torsin
en Ja mueca y el codo. Asimismo, es necesario
curvar los omplatos para alinear correctamente
los brazos y la columna
|asa^s|c'|zac^1a^ta|a |aacc^ a^
asp|a|da|aa^a|ga ^osaycda aa||aga|^os
adaccada1a^taa^|at|a||a.As1|s1o,as1cy
1po|ta^ta qca |a acc^co1a^ca co1o c^
| 1pc|soco^' asp'a^tasda' osp|asp|aso^a^
do co^t|a a| sca'o, sagc|do da c^ a1pc|a
^1ad atoda|ta|^da'p aposta|o|Estoc|aa
a| | 1pc|so qca ^aca |acota| | a E^a|g|a
Ta||ast|a ^ac a |os ta^do^as da' cca|po.
Ac^qcaa1cosp|assacsa^pa|aastap|op
s|to, a' p|a posta| o|lc^co^a co1o |alca^ta
p||^c|pa|dapoda|ya| da|ac^oactcaco1o|a
lca^tadaapoyosacc^da|a.
Retroceso
0c|a^taa'|at|ocaso,'ospassaa^cca^
t|a^ ^1v | as y l |1a1a^ta c^|dos co^ |a
T|a||a. Pa|c|cac1o |a a^a|g|a asc|a^daa^
asp |a'po|scs|od''as1 a^!|as|acada|ay' a
c^tc|aca|ga^'apa|tascpa|| o|dasccca|po.
Esto^acag |a|'osta^do^asyp|ovocaqca|a
E^a|ga Ta||ast|a g |a a^ asp||a| dsa sc
1a^tapa|aa||a|ga|sadc|a^taasta1ov|1a^
to,al|^dapa|cc|c1osaco^acta' aa^a|g|a
a ' at a||a po| 1ado da |as asp||a|as da 'as
p|a|^as.
Presin con las dos manos
E^' aP|as|^co^'as0osVa^ossact
|za^|as1s1astc^casdaa||a|godasc|tas
a^' aSagc^da0ca|daExta||o|,pa|o' aacc|^
da'osc|azosasd|st^ta.
Empuje con las dos manos
E^ a| E1pc|a co^ 'as 0os Va^os ta1
c^ sa csa^ |as 1s1as tc^|cas da a||ago
1 57
dasc||tas a |a Sagcdagca|da Exta||o|. ca
acc|da|osc|azosasdla|atapa|a|aa||za|
a| a1pc|a.
AZOTE SENCILLO: SUR
Primer giro
Vataga a||a|gada 'a p a|a posta| o|
dc|ata |a acc| da to|s| , da1aa|aqca
pa|c|ca c1o sa coacta ' a aa|g|a co |a
T|a||a a t|avs da |as asp||a|as da |a p|a|a
posta||o|. |a |od ' ' a da asta p a|a d| || ga a'
ca1 o, co a' p|a c|doa| sca'o 1| at|as ' a
p|a|aacso|ca' aaa|g|aap|apa|ac|pa|a
a|go|pa.
Formacin del pico (segundo giro)
0cado t|asl|a|a sc paso a 'a p|a|a
da|ac^a,coctasaat|avsda'oscavapc
tosda|p|ayc|vasaa' at|a||a1at|asocc
||a|a1|s1aacc|^ac|aat|s.
Liberacin del pico (tercer gi ro)
Easta1ov| 1| atocstad ' | ca|a' alca|
zadato|s|a' 1acaadaasc p|a|ada|a
c^a. E| pa|zqc|a|dosadascoactaa' a'za|sa
soc|a 'as co|as da |a p|ata, da 1aa|a qca
|cstoatasda|go| patodoa|poda|a' 1acaa
dosaaccat|aa| apa|ada|ac^a.S|ata
a| g |o a asp||a' qcapa|tada' p|aysa das
Gire la mueca y el codo
como si fuera un torllo
1 58
El hombro se hunde
LA ESTRUCTURA IERNA DEL TAi CH!
p'azapo|toda' ap|a|a.Ac|a' a| g' ada|ac^a
y s|ata c1o ascada ' a lca|za a asp|a|
po|a|t|oco,a'^o1c|oya'c|azoda|ac^o.E|
p|a da|ac^o daca pa|1aaca| c' avado co
scs cava pctos a||a|gados a ' at|a||a, da
1aa|aqca'aaa|g|asa| ca|aalact|va1ata
at|avsda|pco.
Llegando al Cielo
davaz 1s, ' adstaca a |a qca sa
ac|a ' a p a|aas pa|tcc'a|1ata | 1po|tata
pa|aa| a||a|goda'asaccoasposta||o|as.|a
p|a|adaca asta||acta,co |a g| aaca|tay
a' ta' apoyado | | ga|a1ata a a| sca'o, a
ca postc|a co1p'ata1ata axtad| da.
0cadoapoyascp|a^ac|aaca|oyt|as'adasc
paso da |a p|a|a zqca|da a |a da|ac^a y
v| cava|sa, coct|asa aspac a' 1ata a
a||aga|sa 1ata|1ata a a| sca|o 1| at|as
'a accYagsaa' ava^ac|aa| 0|a|o.
Empuje con una mano
E| a1pc|acoca1ao,a|gca|qca'as
acc|oas Yag ata|o|as, posaa a' 1s1o
a||a go dasc||to a ' a Sagcda 0ca|d| a
Exta||o|.|ac cadla|ac|aas' aaccda|os
c|azosa| |aa||za|a'a1pc|a.
8 ARRAIGO Y CONEXION A TlERRA: UNION CON EL PLANETA
El hombro se hunde
Movi mi entos de transi cin
Proteccin del pecho
|a acc| da P|otacc da' Pac^o, a'
gca| qca a| E1pc|a co ca Vao, taa a|
1s1oa||agodasc|toa' aSagcda0ca|da
Exta||o|.ac cadla|acaas|aacc|da|os
c|azosa||aa|za|'ap|otacc|da|pac^o
Sosteniendo al Beb
0c|ataasta1ov1|ato,|oscavapc
tosda'p asac' avaa' ata||apa|a1ataa|
a' a||ago astac'acdo a a' a1pc|a co ca
1ao^ac aa|o|ta.
Movi mi entos fi nales
Manos cruzadas
A|da|a'paso^ac|aat|s,aspa|t|cc'a|
1ata 1po|tata ^aca||o co g|aca, aqc| |
c||oya||a|go,co1o|o^a||acla|o.E' 1ov|
1 ato da dascaso, sagc do da |a 'ata
axtas|da|as|od||as,sa|aa'|zatota|1ata
s da|a|dataa|a1ata' al||1a cco
' at|a||a.
Postura Hun Yuan
E| a||ago pa|a |aa'za| ' a postc|a dc
Ycaasaxacta1ataa' 1 s1oqcasact||za
a|||c|oda' alo|1a.
159
J
Transferencia del Chi
a travs del cuerpo
TRASLADO DE LA FUERZA POR
LA COLUMNA
E' oc|at|voda|acoax|co 'aFca|za
Ta||ast|apo|1ad|oda| a||agoast|as|ada||a
aa|g|ada |os p|as ^asta |as 1aos. S| c|a
|os p|as y 'as pa|as costtcya |a casa
ast|cctc|a|,ocastacotaa|ast|cctc|as|o
a ' a pa|ta ca|a da| cca|po. |a lca|za qca
dasa||o||a1osa|asp| a|aspo|1adoda' a
p|ct|ca da| a||a|go t| adaa ato|a|sa a | as
pa|tascc|vasda|aco| c1a.
E| |a1ad oas ada|aza|' ascc|vas da
|ast|assacc|oasda|aaspa'da.' a|ag|' c1
ca|, |ato|c|cay|aca|v|ca'.0aastalo|1a,| a
lca|za sa dasp| aza| scava1ata po| | a
co| c1aa|gc|da.daco| c1a|actaasco1o
cpa'oda|ac^o.S||op|as|oa1os,sac| ava|
aa| sca|o.0cato1ayo|saaa|a1pc|a,1s
p|olcda1ata sa ^cd |. Po| ot|o 'ado, s
a1pc|a1oscolca|zacpa|oqcatagaca
doc|azocc|va,sa |o1pa|.
mosot|os s|st 1os a ada|aza| 'a
co|c1apo|1ad|odact|aca|oascadataa
pa|t|da| coxsya'sac|o^asta|apa|tascpa
||o|daaqc||a.E' cox|sya|sac|ocosttcya
|apa|ta1sca|ada|aco|c1a.S| a| sac|osa
p|oyacta^acaalca|a,todas|asv|tac|as' c1
ca|as sa c|a||a. 0cado sa p|oyacta ^ac|a
aca|oysaa||aaco|ospas,d|c^asv|tac|as
saac|a.E|sac|osaa'aapa|aac||||asv|
tac|as | c1ca|as, co a||o sa ||c|aa| p|ocaso
daa'a|ga1|atoda|aco' c1a.
|as v|tac|as to|c|cas ta1c| ast
cc|vadas.E| a1pc|a^ac|alca|ada|av|tac|a
T s| |va pa|aada|aza|d|c^acc|vay a'a|
ga|ac1s|aco| c1a.|asv|tac|asT5yT
6sa cacoa'|astoda|aco' c1aa' ^cd| |
a| pac^o.|acc|vada||aaca|vca'saada
|azaa|a1pc|a|^ac aat|s' av|tac|a07ya|
0o| da1ada.0aastalo|1a,|osp|ocasosda
|aco| c1asa |a'a|a y sa ac|a. 0cado |a
lca|za| ' agaa asa |ag|, ast|as1t|dapo|
'oso1p|atos^asta'osc|azosy'as1aos.
1 61
LA ESTRUCfURA INTERNA DEL TAI CHI
,...,
ALI NEACI ON DE LA COLUMNA
Prctica: el sacro
. Pdaascco1pa^a|oqcaa1pc|asc^caso
sac|ocoa'pc^o.
2. Vcavaa| sac|o^ac|aat|sy^acaada|a
ta ^asta qca sa s|ata a'| aado. 0o|oqca
scs1aosa|a|ag| c1ca|.
8. | c| | a a' sac|o ^ac|a aca|o adat|o).
|cago,a1pc|a'o^ac|aat|s,pa|o1ata
ga aca|ta |a |ag | c1ca|. S| a1pc|a
da1as|ado ^ac|a alca|a, d|c^a |ag sa
ca||a|.
0acasat||qcasc|ag|| c1ca|saaxpa
daco1oslca|acg'oco.0cadoscsac|o
ast co||acta1ata a| aado, sat|| qca
scsp| asp|as|oaco1sl||1azacot|a
a| sca'oa1ad|daqca |alca|zada'a1pc|a
sacoactaaa| ' os.
Aprendemos a alinear nuestra estructura de tal forma
que cualquier fuerza aplicada a la misma %
transfiere al suelo sin hacemos
perder el equilibrio
La vrtebra T-1 1
|a dac|1op||1a|a v|tac|a to|cca T
) sa cooca ta1c co1o a| 0at|o Sc
1 62
p|a||aa' , dacdoa sc p|ox|1dadco dc^as
g|dc'as. 0a ccaalo|1ada'oca||za|asta
v|tac|aasacot|a|a|pcto1adoat|a |a
pa|ta |la|o| da' asta| y a' o1c'|go. Esta
pctosacoocaco1op|axoso'a|.T|as'adasc
dado ^asta a' pcto opcasto a' p|axo so'a|.
_
sa as |a v|tac|a T . S| poa sc 1ao
soc|a a| ' ay sa c' | a^ac|aada|ata, ota|
qca soc|asa'a1s qca gcada|asv|ta
c|asc||ccdatas.
Iniciando el empuje sobre la T-11
P|da a sc co1pa^a|o qca poga sc
pc^o a 'a T . E1pc|a ^aca alca|a da
1aa|a qca | acc|va da ' a pa|ta ca|a da sc
aspa'dasa ada|aca, sa ' | aaysa axpada.
E1pc|acolca|zacot|aa' pc^odascco1
pa^a|o co1o s t|ata|a da da|||ca||o. S ata
cava1ata'ap|as|ascspas1| at|as|a
lca|zaast|asla||daa|sca'o.
Inhalando hacia el punto T-11
La vrtebra C 7
|a v|tac|a 07as 'a spt|1ay ' a1s
ca|a da |as v|tac|as ca|v|ca'as. E' ^o1c|a
c^| ^odaasa^casoasTa0^c| ys|g^|l|cav|
tac|ag|a^da.Esa'^casovo' c1| ^osoqcasa
a^cca^t|aa^|acasada|cca''o.
P|daascco1pa^a|o qcaa1pc|aa^ |a
07co^' apa|1adasc1a^o..a1a|o|1a^a
|adapa|c|c||' alca|zada|a07ass|1c'a|c^
l|a^azo |apa^t^o. a1pc|a 'os pas co^t|a a|
sca' o, a^da|aca' asp| a|^as, co|aco^lca|zaa|
vo|a^ta, t|aca 'oscodos, |at|a|gaa| 1a^t^y
p|oyacta ^ac|a alca|a |a v|tac|a 07 y a|
0o||^ da1ada.0|d^a|a1a^ta^oa|a|cta1os
a| cca|'o daasta lo|1a, pa|o co^ ' a p|ct|ca
|og|a|qcaasta |aacc|^ savca'vaacto1t|
ca. E^ c^a s|tcac|^ da t|ac1ats1o pod||a
sa|va||aa' cca|' o.
Empujando en C-7 y T-2 con la palma de la mano
El Cojn de Jade
P da a sc co1pa^a|o qca co'oqca | a
pa| 1ada sc 1a^o soc|a a' 0o||^ da 1ada.
0acacc|da|da^oa|a|ca|da1as|adap|as|^
a^ asa pc^to. P|da|a qca opo^ga c^a |ass
ta^c|a 1cy||ga|a. E1pc|a ^acaat|s, ga^a
|a^dolca|zaa^a' 0o| ^da1adaa' |at|aa|a'
9 TRANSFERENCIA DEL CHI A TRAVES DEL CUERPO
1a^t^ 1| a^t|as a' ava s| 1c|t^aa1a^ta |a
co|o^ ' | a.
Empuje en la base del crneo
Prctica i ndivi dual para al i near la
col umna: en pie
. S|^ot| a^ac^co1pa^a|o,pcadacsa|c^a
pa|ad.P^gasaa^paco^'ospaspa|a'a
'osysapa|adosa c^adsta^c|aaqc|va|a^
ta a'a^c^odascs ^o1c|os. daga qcasc
co' c1^atoqca'apa|ad.Ma|a|aa|sac|o.
2. P|aso^a 'os pas co^t|a a' sca|o. 0 |a 'a
|od| | ' a, a||^aa' acada|ayp|as|o^aa| sac|o
co^t|a |a pa|ad. Va^ta^ga asa postc|a
dc|a^ta c^os 1o1a^tos y |a||asa. S|a^ta
c1ol|cyaa'0^| ^acaa| sac|o.
8. P|as|o^a ' av|tac|aT co^t|a |a pa|ad.
Va^ta^gaasapostc|adc|a^tac^os|^sta^
163
tas y |a||asa. S|ata c1o l'cya a| 0^|
^ac|aa'sac|oy' av|tac|aT .
Presione el Chi
del Tan Tien
hacia abajo y
hacia atrs
Pared
4. dcda a| asta|, |at|a|ga a' 1at,
cc|va |oso1p|atos y co|oqca |av|tac|a
07ca|cada|apa|ad. Vatagaasapos
tc|a dc|ata cos |statas y |a||asa.
S|atac1ol'cyaa' 0^| po|a'sac|oy|as
v|tac|asT y07.
Ejerci ci o en el suelo para al i near
l a col umna
. Accstasacocaa||caaa| sca'o.Pa|c|ca
a' cotacto da sc co| c1a co a| sca'o.
|avata'as|od|''asysatac1oscsp|as
tocaa|sca|o.
2. P|as|oa |os pas cot|a a| sca'o y sata
c1o 1cava a' sac|o, ' a co'c1a y |a
cacaza. Mapta|o va||as vacas y ocsa|va
c1o 'os p|as 1cava a todo a' cca|po.
Ma||asays|ataa| l|c|oda|0^| .
8. A^o|a p|as|oa |os p| as cot|a a' sca|o.
E1pc|a a' sac|o y ' a v|tac|a T ^ac|a
aca|o. S|ata a| cotacto da asos ^casos
co | a t a||a y pa|c ca sc a| | aac| .
Ext|ada| osc|azos,^cdaa'pac^o,|at|a|
gaa| 1atys|ataa'cotactoda| pcto
1 64
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
07 co a|sca|o. Ma||asay s|ataa|l|c|o
da'0^ .
@ @
1. Presione los pies. 2. Empuje el sacro hacia el suelo.
3. Empuje la vrtebra T-11 hacia el suelo.
4. Presione la vrtebra C-7 contra el suelo.
5. Su cabeza se extender automticamente hacia arriba
debido al estiramiento de la columna.
6. Sus brazos, que se extendieron al curvar los omplatos,
se conectan con la fuerza generada en la columna
Prctica del hundi miento
del pecho
. P|daascco1pa^a|oqcaco|oqcasc1ao
a a' cat|o da sc pac^o y soc|a a|
asta|.
Hundimiento del pecho
2. Expadaa|pac^oa lo|1aaxaga|ada.
8. P| da a sc co1pa^a|o qca a1pc|a sc
asta| da 1aa|a g|adca'. No pa|1|ta
qcascaspa|dasa 1cava.Ex^a|a,cot|a|
ga a| pac^o y cc|va |os o1p' atos y 'a
aspa|da.T|asl|a|a |alca|za ^ac|aa| sca|o
po| | a pa|ta l|ota' da sc cca|po. S|ata
c1o|oscava pctosdascsp|asp|as|o
aco1ayo|l||1azacot|aa| sca|o.
Hunda el pecho y alinee la estructura sea
de su columna, pelvis y piernas para
transferir la fuerza hacia el suelo
E| ^cd| 1| ato da| pac^o as capa|ta
|1po|tatada|a||a|goy|asc'ta1cyct||cca
do a|gc|a os a1pc|a. 0|c^apa|soaaspa
|a| ^aca|os |at|ocada|, pa|o s| asta1os
a||a|gados, pod|a1os|aspoda|da| 1ad|ato
coot|atc|ca.
E| ^cd| 1| ato da| asta| oc||ga a'
a| |aa at|a|a |apa|ta posta||o|da' ospc'
1oas. Esto ^aca qca ' a aa|g|a sa d| |||a
acto1t|ca1ata ^ac|a a| acdo1a, da asta
lo|1a|asp||a1os 1s^ac|aa|TaT|a | la
||o|ya||ast|a1os ^ac|aaca|otoda|atas|.
|a1dc|aasp|a|asco1oca|oco1o
to|a o co1o a| a|a t|asa|o da c coc^a. |a
cada|aasco1o|at|acc|da|as|cadaspos
t-||o|as, 1|at|asqca|oso1p'atos|ap|asa
ta |a t|acc| da |as ata||o|as. S| |as ca,
octad| cadoc|at|acc|.| tg|a|asysa|
capaz da t|as1|t|| |a lca|za. Esto sa ||a1a
ca||a||aast|cctc|a.0cadostasaaccat|a
c|a,aspos|c|a acso|ca|cag|acat|dadda
lca|zaydasca|ga|cacat|dadaqc|va|ata.
9 " TRNSFERENCI DEL CH! A TRVES DEL CUERPO
|a cada|a t|asl|a|a a| paso ^ac|a a|
sca|o.As|1|s1o,|a ca|zaTa||ast|aasc|ada
po||osp|asy'asp|a|as^ac|a|acada|a,pasa
po|' aco| c1ay sat|asl|a|aa |as1aosa
t|avsda'os o1p|atos.0a1aa|aa|ta|at|
va, ' alca|zapcadat|asla|| |sa da|as1aos
^ac|a |a pa|ta |la||o|da |aast|cctc|a, a |os
p|asyl|a| 1ataa|sca|o.
LAS UNI ONES DE LOS
OMOPLATOS Y LOS CODOS
La unin de los omplatos
|apa|taqca|'a1a1os^o1c|oa|aa||
dadsaco1poadat|as^casos.a| o1p|ato,
|a c|av|cc|ay a| ^c1a|o. |os ^o1c|os ast
d|sa^adospa|a1ova|sa' | c|a1ata,po||oqca
| ac|ca pa|ta da a||osqcaast c|da ^caso
El estern
se retrae y la
caja torcica
se hunde
Omplatos curvados correctamente
: El estern
:
no s retrae
: y la caja
;
torcica per
manece
expandida
Omplatos curvados incorrectamente
Desde la columna y a travs de la espalda, los hombros,
los brazos y los dedos, todos los tendones, msculos y
ligamentos, estn completamente extendidos.
165
co ^caso a |a ca|a to|c|ca as a' pcto da
cotacto at|a |ac|av|cc' ay ' apa|tascpa||o|
da' asta|. |os o1p'atos 1|s1os l'ota
soc|aa| t|axa|aaspa|dayastc|doss'o
a |a c'av|cc' a y a' ^c1a|o. Esto p|opo|c|oa
ca vata|osa l|ax|c|'|dad a |c|a1ata |a
a1p' |tcdda1ov|1|atosda|aa|t|cc|ac|.Sc
dasvata|aas qca, dadoqca d|c^aast|cctc|a
a|t|cc|a|astal'ax|c|ay' | c|a, pcadacova|t||
salc|'1ataacpctoaa' qca |a|tag||
dadast|cctc|a'saqcac|ataodasapa|aca.
E| Ta| 0^| osax|gasa|capacasdad|||
g| |ycoacta|'alca|zaqcagaa|a1osa|as
p|a|as y cada|as y ^aca||a ascada| po| 'a
co' c1apa|adasca|ga||aat|avsda'osc|a
zos.Pa|a|og|a|astaoc|at|vo,asacasa||occ|
va|'oso1p|atos.Estoc|t|1o|1p||ca^cd| |a|
pac^o,|at|aa|'aca|c| | ' a,t||a|^ac|aat|sda' a
v|tac|a07y a| 0o|| da1adaysapa|a|| os
o1p|atos tato co1osaa pos|c'a. A| ^aca|
asto, a| ^o1c|osa dasp|aza ^ac|aada'atay
'oso1p'atos p|as|oal||1a1atacot|a |a
ca|a to|c|ca, c|dosa o pagdosa co
lca|zaaa| | as| p|oyacta|sa ^ac|a lca|a. S| |a
v|asa dasda a|||ca, sc aspa'da apa|aca||a
|adodaadaysat||a ca g|alca|zaascs
o1p|atos. Vcc^os a|1a|as ct|||za atc|a|
1ata|alca|zaascapc| a|.S| ocsa|vac1osa
dasp'azact|g|a,sada|ccatadaqcaca1|
acsadoa' poda|ascapc'a|.0cadoda c
za|pazo, sc |c|a|c|a aa|g|a p|ov|aa da|
1ov|1|atodascso1p'atos.
Prctica i ndivi dual de la conexin
escapular: ejerci cios en el suelo
Ejercicio 1
. Accstasa cocaa|||caaa' sca|o.|avata
|as |od| | | as. Apoya 'os p|as a a' sca|o y
sap|a|os a ca d|stac|a aqc|va|ata a|
ac^odascs ^o1c|os.
166
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
...
2. |avata 'os c|azos ^asta qca qcada pa|
pad|cc|a|as a| sca|o y apctado ^ac|a a|
tac^o. Vatga|os |actosyt|aca|oscodos
cca^agaastoa|alo|1a|aa|da|Ta|0^|).
8. S|ataa' cotactodascso1p'atoscot|a
a' sca|o.
4. .avata |os o1p'atos tato co1o | a saa
pos|c|as|doc|a||osc|azos.0csa|vac1o
scs 1aos sa a' ava cos cat|1at|os
^ac|a a'tac^oa' ^aca|asta1ov| 1| ato.
Presione la bola de Chi contra el suelo
5. Ha|a 'os o1p' atos ^asta qca toqca a|
sca' o. Vataga |os cazos ast||ados y
apctado^ac|aa|||ca.
6. Map|ta va||as vacas |os pasos 4 y 5.
Expa||1ata |aa||zadoa' a|a|c|c|o|atay
|p|da1ata,pa|os|tasa|saaaxcaso.
7. A|ta|1|a|, ca|a|osc|azos ^ac|a scs cos
tados. 0ascasaypa|c|caa' l|c|o da| 0^| .
Ejercicio 2
. Accstasacocaa|||caaa| sca|o.|avata
|as |od||'as. Apoya |os p|as a a' sca|o y
sap|a|os a ca d|stac|a aqc|va|ata a'
acodascso1c|os.
2. |avata |os c|azos asta qca qcada pa|
pad|cc|a|as a| sca|o y apctado ac|a a|
taco.Vatga|os |actosyt|aca |oscodos
ccaagaastoa|alo|1a|aa'da|Ta|0|).
8. S| ataa|cotactodascso1p|atoscot|a
a| sca|o.
4. E1pc|aa' sac|oac|aada|ata.Pa|c|caa'
cotactodascsp| ascoa| sca|o.
5. Pa|c|ca|ac|da|osp|as,'asp|a|asya|
sac|oco1os|lca|acao'aadadalca|za.
S| ata c1o asc| ada |a c| /o|aada
asta| aT y|a07.Hat|a|ga|aca|c| ' | a.
6. dcdaa' asta| 1|at|asa| ava| oso1
p' atosco1o|o|zoaa|a|a|c|c|o . S|ata
|acoax|dasda|osp|asasta|as1aos.
7. Ha|a |os o1p|atos y |a'a|a a| sac|o y a'
|astodasccca|po,pa|o1ataga|osc|a
zosa'avados.
B. Hap|ta va||as vacas |os pasos 4 a 7. E
cadacodaa||os,s|atac1osadasp|aza
| alca|zaalo|1adaodadasdaa| sac|o
asta|osp|asydaa| ac|a|osc|azos.
9. dagadascada|scsc|azos ac|a |oscos
tados.0ascasays|ataa| l|c|oda|0| .
La conexin del codo
0cadosaacapazdacoacta|a|o1
c|oco ' aco| c1ayda1ataa|a'|aados
todos 'os pctos atas 1ac|oados, pod|
t|as|ada||aaa|g|adasda a| sca'oasta'os
c|azos.S| a1ca|go, d|ca lca|za cca ||a
ga|ascs1aosa1aosqcaposaa'acoa
x|da'oscodos.
E|os0|s|cosda|Ta|0| , |osat|gcos
9 " TRANSFERENCIA DEL CH! A TRAVES DEL CUERPO
1aast|ososasa^aacd| ||oso1c|osy
'oscodos.Estos| g|l|caqca a 'a 1ayo||ada
'as postc|as y 1ov|1|atos, 'os codos daca
apcta|ac|aa| sca'o.
Pa|a pa|c|c||1a|o|asto, p|da a a'gc|a
qcasostagascc|azoto1do'ada|a1c^a
ca.0a|aqcascaxt|a1|dadsa|a'a|aco1p'ata
1ata. E asa postc|a |a'a|ada, scs codos
apcta|acto1t|ca1ata ac|a a|sca'o.mo
asta|csado| gcaaa|g|aaxt|apa|a1a
taa|'apostc|a,po|'oqcapod|d|||g||todasc
lca|zada1aa|aal|c|ataac|a'as1aos.
0t|o pcto ast|cctc|a| | 1po|tata as
1ataa|'oscodos ' oscl|c|ata1ata |actos
acapostc|a dadasca|gadaaa|g|a,ac
qcas| t|aca||os.0o1o1|| 1o, a| c|azoya|
atac|azodacalo|1a|s| a1p|acgc| oda
1s da 9O g|ados. 0o1o 1x|1o, a' codo
pcada lo|1a| c gc' o ca|cao a 'os BO
g|ados, pa|o |a a|t|cc|ac| cca daca t|a
ca|sapa|a1ataa|'atasa.
Prctica: transferencia de la
fuerza del suelo
. 0o1|aca a ca postc|a a ' a qca sc
pasosaapoyaa|apa|tat|asa|aypoga
scsc|azosa' apostc|adaE1pc|a.| a| a
1| at|ast|as|adascpasoac| aat|s.
Baje los hombros
Inhale y absorba el Chi
1 67
2. Ex^a'a yavaca ^asta acot|a|sa ca|ca
da'l|a|da'a1pc|a.
8. Eda|aca |aco'c1ada aca|o ^aca a|||ca
1at|assc|od'|asaco|ocaa'va|dascp|a.
l. Presione el Tan Tien hacia el suelo y perciba cmo sus
dedos gordos giran ligeramente hacia afuera. 2. Gire las
rodillas ligeramente en espiral hacia afuera. 3. Empuje el
sacro hacia adelante. 4. Abra la ingle estirando el msculo
psoas. 5. Curve la parte baja de su espalda y empuje la
vrtebra T-11 hacia atrs. . Hunda el pecho y empuje la
vrtebra T-5 hacia atrs. 7. Curve los omplatos.
8. Retraiga la barbilla y levante la coronilla
4. E1pc|aa'sac|o ^acaada'ata.Pa|c|ca|a
c dasc|ag| c1ca|co 'aTa||a.
5. E1pc|a^ac|alca|a'av|tac|aT .
6. dcdaa' pac^o.E1pc|a|asv|tac|asT5
yT6^acalca|a.
7. 0c|va |os o1p'atos. Ext|ada |os '|ga
1atosda'codo,|a1c^acay|osdados.
B. Mat|a|gaa'1aty|avata' aco|o| | ' a.
9. Satac1oodaayc1o| cagosa' | ca|a
' aaa|ga.
O. daga' oata|o|alo|1a1cy|a|a|ada,s|
lo|za|sa. P|act qca astaa|a|cc|oda 8O a
4O vacas da|as. Esaya ^asta qca a|
1ov1 atosavca'vaatc|a|.
1 68
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
Un pri nci pi o de empuje:
la di reccin del mentn
|a d| |acc da |a ca|c|'|a o 1at
dapadada|sat|do^ac|aa| cca| a1pc|a.S
|o^aca^acaa|l|ata,ada|aca' a|ag|ca|
vca'da'aco' c1ay|avata|aco|o| | | aco1o
sa dasc||ca '|aas a||ca. S a1pc|a ^ac|a |a
zqc| a|da, g| |a| aca|c||'a| ga|a1ata^ac|a|a
zqc| a|da, pa|os axcada|sa.0cadoa1pc
|a^ac|a ' ada|ac^a,d| ||a |a ca|c||a c poco
^ac|a |a |zqc|a|da. 0cado a1pc|a ' alca|za
^ac|a aca|o, |avata ' | ga|a1ata |a ca|c'|a.
Estaasc1ov1|ato|ta|o1cysct ' .
RESUMEN
A^o|a pcada ap'|ca| |os p||c|p|os qca
^a ap|addo a astos a|a|c|c|os acadaco
da 'os 1ov1atos da| Ta| 0^ 0^ Kcg.
Asagc|asadaqcatodosccca|poastcoac
tado dasda a' p||c|po ^asta a| l|a| da |a
lo|1a.mo^ay| gc1ov1atoaa| qca'as
1aosyc|azossa1cavas| qcaa| |astoda|
cca|po ^aya | |c|ado ta1c| a' 1ov|1| ato.
dac| do1| ado asta lasa ccado a cada
1ov|1ato,a| poda|saa||agcaa|osp|as,
sadasa||o'|aa'aspa|as,'od |||a' acada|a
y a| sac|o|, asc|ada po| |a co' c1a y sa
axp|asaat|avsda'as1aos.
1
Activacin de los tendones
POR QUE LOS TENDONES?
|osp|actcatasda'Ta|0^ asp||aasa|
co1oaca|oavca'toaa|god.Estal|asa
dasc||ca c astado a a' qca |os 1cscc'os
ast |a'a|ados y so ta scavas co1o a|
a|god. 0aca|odaa||ossa accat|a cos
tadoas, cos | ga1atos y cos ^casos
axt|a1ada1atalca|tas.Pa|aadqc| | ||aca||
dad daaca|o avca|toa a|god, as 1cy
| 1po|tatado1| a|' aFo|1ada' aAct|vac
da |osTadoas, qca |1p|ca a' 0a1c|o da
|os1|s1os
|ostadoasca a 'os 1cscc|osco
|os^casos.|a1ayo||adaa|'ossaco1poa
da ta| do co|ct|vo daso co'gao). Esta
ta|do,daco'o|c|acop|ataado,ta1c|lo|1a
'os | ga1atos qca ca a |os ^casos at|a
s) , | alascap|olcdaco1pcastadacapasda
ta||doco|ct|vo qcaavca'va a 'os 1cscc
|osy|os1at aaascs|t|o)y|ascpsc'as
1a1c|aosas qca avca|va |os ||^oas, a|
co|az, ' ostastcc'os, a| ^gadoy |osodos
' | ltcos. E' ta||do co|ctvo as axt|a1ada
1ata lca|ta y l'axc|a. |os pc| 1oas, |as
cca|das voca|as y |os | ga1atos ta|va|ta
c|a'asastlo|1adospo|cta| doco|ctvo
1sa| stco.
E vastgacoas1dcas|acatassa
^a dasccc|a|to 'a lcc| qca astos ta|dos
cc1p' a a a't|aca|odaca|ga da' pasoco|
po|a'.0a^ac^o,|ostadoasy'os||ga1atos
|aa'zaasaact|v|dadco1ayo|al|cacaqca
' os1cscc|os. Esavdata qca |a axpa||aca
p|ct|ca a |as a|tas 1a|c|a|as |ava| asta
^ac^o a 'os c^|os ^aca 1cc^o t|a1po. Pu|
asa|az,ad|c^acc|tc|asa ^aca las|s a
169
a' at|aa1|ato da 'os tadoas y o a a|
dasa||o||oda|osao|1asyvo|c1| osos1cs
cc|osqcaa ' acc|tc|aocc|data|so actca'
1atas|gosdacaccaacod|c|ls|ca.
Pa|acosa|va||os1cscc|osasacasa
||ocosc1||g|adascat|dadasdaa| | 1ato,
pa|t|cc|a|1ata p|otaas. E| a|a|c|c|o pa|a
ac1ata|a| vo|c1a1cscc|a|dacasa|axt|a
1ada1ata v|go|oso. Esa t|po da act|v|dad
t|ada a cosc1| | a| 0^| a |cga| da | c|a
1ata||o.E| axaga|adolas|saa'dasa||o
|'o da |os 1cscc'os codcca a |a p|d|da da
1ov|||dad. |os dapo|t|stas 1cy 1cscc|osos
sootac|a1ata|l|ax|c|as.
|os 1cscc|os sa data||o|a acasa||a
1ataco|aadad,co|oqcasadaspa|d|c|a
cag|apa|tada|aslca|zo|va|t|doadasa
||o||a||os.Po|a|cot|a||o, |ostadoas, s|sa
at|aa adaccada1ata,1at|aasclca|
zayscl|ax| c| | | dad.Ada1s,sca|ast|c|dad|as
pa|1|taa|1acaa|poda|1|g)a|to|ca|sa.S|
1ataa1os | a a|ast|c|dad y l|ax|c|||dad da
cast|ostadoas, av|ta|a1os ' a||g|dazqca
csca|1atasoc|av|aaco|aadadavazada.
Ea|Ta| 0^|0^|Kcgsacsa|aast|cctc
|a, coo|d|ada 1ad|ata a| 1ov| 1|ato da |os
tadoas, pa|a |og|a| c t|a1ado poda|co
c1|| 1oaslca|zo.Eslc||da1ost|a||aalac
t|v|dadda' csodatodoa|cca|popa|aa1pc|a|
aa|gc|a.S| |tat|a1osa1pc|a|a capa|
soacsadocso'odado, osaslo|za||a1os
1cc^oy'og|a||a1os1cypoco.S|doc|a1os|a
1c^aca pa|a |co|po|a| a| |astoda |a 1ao,
dasccc|||a1osqca poda1osa|a|ca|1sp|a
s|co1aosaslca|zo.S|a^ad|1os' alca|
zadatodoa|c|azo, |c|a1ata|a1os cast|o
poda|acap|opo|c|gao1t||ca.
E |a o|1a da | a Act|vac| da |os
Tadoas,stos,a| |gca| qca|os||ga1atos,
sa ct|||za pa|at|as1|t||calca|zaalo|1a
daoda.E| a1pc|a sc|gaa a| sca|oy pasa
1 70
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CH!
po||osp|as,|asp|a|as,'aco| c1ay|osc|a
zos. |a lca|za sa 1c' t|p' |caa|t|as|ta| po| a|
cca|po.0o tataaa|g|acocat|adaa c
|aata paqca^a a asta caso, |apcta da
cdado),aspos|c|a|l||g||cda^o |aa|.
Articulaciones
l. Al almacenar la energa antes de la descarga, los tendo
nes y ligamentos % contraen y cierran las articulaciones
Articulaciones
abiertas

2. Al descargar la energa, los tendones y ligamentos


se extienden y abren las articulaciones.
Cuando esto sucede, stas % llenan de Ch,
que tambin sirve como amortiguador
T|ad|c|oa|1ata, a| at|aa1| ato y a|
lo|ta|ac|1|ato da |os tadoas sa cooca
co1o0a1c|oda|osTadoas.Ea|s|sta1a
da|Tao0c|at|vo,|ap|ct|caco1p| atadad|c^o
0a1c|osaasa^aaa| 0^| Kcg0a1|sada
d| a||o 1 1 . E| 0a1c|oda|osTadoaso| 1p| |
casc|aa1p|azol|s|co,s| o^aca||oslca|tasy
l|ax|c|as.Estaat|aa1| ato|l|cyaaa| s|s
ta1als|coco1p|atoyaaspac|a|a|asa|t|
cc|ac|oas.0oa'pasoda|t|a1po,ccca|po
dc|' sa t|aslo|1a a c o|ga|s1o lca|ta
co ca accdata |asa|va da 0^| . 0cado
|asa|t|cc|ac|oassa ac|a, sa ||aadaasa
aa|g|a.
_
stasat|as|adaa|a1dc|asaaya|
ca|ac|o pa|a ct||||os 1ad|ata ca p|ct|ca
'|a1ada||1p|azada |aVdc|a, qca sa astc
d|a a a' ma| Kcg da |a Vdc| a0saa, qca
cost|tcyaa|ta|ca|| va| da' 0^| Kcg0a1|sa
dad| a||o.
Esti l o Mente-Ojo-Corazn
E| ast|o Vata0|o0o|az as a| alo
qca 1s poda|oso da| 0a1c| o da ' os
Tadoas.0a acca|docoa| at|gcoadag|o,
E| 1 p|occa|co1o| a|at|a |ata)d| || ga
y a| 0^| 'os|gca. E' 0^| d ||gay a| cca|po |o
s|gca.E' 1 as' aco1c|acda|a1ata,|os
satdos,a' co|azy|os|gaos.E|alo|1a
da|Ta| 0^| 0^ Kcg, | a1atao|oco|azsa
csapa|ad || g| |a|0^|y1ova|a|cca|po.
E| co|az cot|o'a a |os tadoas. S
ca|1a sc 1atay sa |a'a|a co1p' ata1ata,
pod| sat||a' co1cao da sc sag|a a |as
a|ta||ascadavaz qcascco|azsacot|aa.
E ' ap|ct|cadaAct|vac|da|osTadoas,
a' 1ov|1ato da stos c|t|1os sa a|csta a|
||t1oca|d aco.
E| 1ov| 1| ato axpas|vo da |os tado
assa|tas|lcapo|1ad|oda|a1atay'os
o|os.Macata1atasa^aco1azadoaastc
d|a|a'potac|a|da| poda|1ata' pa|a |l' c| |
a' osp|ocasosco|po|a|as.0 a|tospacatas
qca o |aacc|oaca ata |as ta|ap|as 1d|
casco1cassacc|a|oa|v|sca'|za|'asaa
c da scs pa|tas ala|1as. |as1ad|taco
asda|ssta1ada|Tao0c|at|vop|opo|coa
axpa||acaaa| t|as|adoda|aaa|g|aa| a
posc| satada. Esta axpa| ac|alac||ta sc
ap|cac| a c cotaxto d|1|co co1o a|
Ta|0^ 0^ Kcg.
|os o|os aycda a d||g|y cocat|a|' a
atac. Ada1s, ast c|dos a c1a|osos
tadoas. A| ast|a| |os tadoas qca |os |o
daa,actva1os|ostadoasdatodoa|cca|po.
10 " ACTIVACION DE LOS TENDONES
EJERCICIOS PARA LOS
TENDONES
Accin de todos los tendones
. 0o1|acaa|apostc|adadascasoyco|o
qcascs1aosa|aposc|daa1pc|a.
Inhale: sienta cmo sus tendones absorben el Chi
2. Avaca|ata1ata^astaqcasaaccat|a
cas|tota' 1ata^ac|aada|ata.
8. Esccc^aascco|az. Satac1ol|cya|a
sag|a^acascsaxt|a1dadas.
4. Ac|a c|a 'os o|os y cocat|a sc 1ata
1| at|as pa|c|caa' pc|sosagc|ao ^aca
a| axta||o|. |a odadaaxpasva|ada
1aa|as|1'a|a|adasc|taa|alo|1ada
l. Escuche a su corazn. 2. Abra bien los ojos y concentre
su mente. 3. Dirija el Chi del Tan Tien hacia la tierra.
4. Sienta cmo se extiende la Energa Terrestre por todo su
cuerpo. Abra todas sus articulaciones y perciba cmo sus
tendones se estiran como si fueran de goma.
1 71
|aT|asla|ac|ada|0^ . E'1ov|1|atopa|ta
da|TaT|aysat|as|ada ^ac|aa'sca'o.
5. |aodasat|as|adadasdaa|sca'o^aca'os
pas, |as p|a|as, ' aco| c1a, |os c|azos y
|as 1aos. |o 1s 1po|tata as adqc || |
coscac|ada' ostadoasy||ga1atosy
pa|c|c||sccoax|co' a1ata,a| o|oya'
co|az.Sta|osco1oslca|adago1a.
6. davaz qca |aoda||agaa |as1aos,a|
ast||a1|ato da |os tadoas ^aca qca 'os
dadossasapa|aysaast||a'|ga|a1ata.|a
axpasycot|acc| da| cca|po sa |a|a
c|oacoa'l|c|oda|0^ , a'cca|saaxpada
a'as1aosa'ast||a||ostadoas.
7. 0c|ata 'as| gc| atacot|acc| , a' 0^ sa
|aacso|ca.
Primero absorba el Chi
Cuando Jos tendones se tuercen y se estiran, los dedos %
abren y se extienden. La prctica del estiramiento del dedo
ndice contribuye a abrir toda la articulacin del brazo
Estalo|1asa|a|acoaco|alo|1aY
yYag, a |a qcasadasc|caa| p|ocaso da
ta|ca1coda 0^ o aa|g|aco a| ato|o.
|a capac|dad da coax| co |a t|a||a y da
acso|c| da |a Ea|g|aTa||ast|a as c a'a
1atocs|coda' alo|1adaAct|vac da'os
Tadoas. As|1|s1o, a| 1ov1ato da ' a
1dc| aaspa'qcasaastcd|aa|alo|1ada
| aT|asla|acada0^| )a|a|cta| ostadoas
l|axc|asda |aco' c1a pa|alo|1a||aoda
1 72
. LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CIl
a |a qca v|a|a a| 0^| . E |as gc|atalo|1a,
'|a1ada da|Ta Ta, sa co1c|a ' aasac|a
datodos'os|gaospa|alo|1a|capa||ada
aa|g|a ccyo 1ov|1ato d| | ga |a actvdad
da||astoda'cca|po.
ACTIVACI ON DE LOS TENDONES
EN EL TAi CHI CHI KUNG
Movi mientos i ntroductorios
Postura Wu Chi
|apa|ta 1s 1po|tatadaastapostc
|a, ada1s da 'a a| aac| adaccada da |a
ast|cctc|apa|alac|||ta|| aacc|da|ostado
as,as|acoo|d|ac|da|pc|soda|0^|, qca
l|cyaat|avsdastosc|t|1os,co|a|asp||a
c| y a' |t1oca|d|aco. Es posc|a sat| |
c| a' 1ataa|pc|soa' aspa'1as,a' at|aca|o,
|a co|o| | ' a, a| pa||ao y |as p| atas da |os
p|as.S| a1ca|go,daspcsdaastasas|c|||
zac|| c a|ataa|||t1oda'pc|so,asaca
sa||ococat|a|' aataca|asa|tcc|ac|o
asda|as1c^acas,|oscodos,|acada|a,|as
|od| ' |asy|ostoc||'os,pa|asat||aapa|tc|ada
astospctosdaact|vac.
|a|asp||ac ||t1|ca,co1c|adaco|a
Postura Wu Chi. Perciba el pulso en el corazn, en las pal
mas de las manos, en las plantas de los pies, en el entrece
jo, en Ja coronilla y en el perineo. Sienta cmo se abren y
se expanden todas sus articulaciones.
so||saa|cca|poy|acocat|ac1ata' a
|aapa|tc|ada|asa|t|cc|ac|oas,|a|a|aa'p|ac
t|catayp|apa|aa |ostadoas pa|agc a||a
aa|g|a0^ as|1|'adadc|ata' ap|ct|ca.
Tai Chi i nicial
Es acasa|o s|st||cavaz1sa ' a
|1po|tac|adaapoya|a| pasoco|po|a'a 'os
tadoasyoa|os 1cscc|os. |a1a|o|| d
cac|daqca| ostadoasasts|adoct'|
zadosap|op|ada1ataas|aacsac|adalat|ga
1cscc'a|.A' p||c|po, as posc'a qca |os ta
doas dca' a po| la'ta da cso p|avo. S|
a1ca|go,daspcsdacco|topa||odo,scl|a
xc|'dadysclca|za1a|o|aag|a1addaa|
ct|||za|'osatodos|os1ov|1atosda'Ta|0^| .
Movi mientos bsicos
Tomando la Cola del Pjaro: norte
La1ayo||ada'as|aasdaatac|a
astapa|tada' alo|1asa axp||caa 'adas
c||pc|da'aslo|1asY yYagda'A||ago.
S| a1ca|go, a^o|a dacacocat|a|sa a a'
g|adoda|otac|da'ostadoasya|aal|
c ac ada' a|accpa|ac|yt|asla|aca da
aa|g|a da |os tadoas ^ac|a a| cca|po
dc|ata|alasada' | ca|ac|Yag.
Primera Guardia Exterior:
Sosteniendo la Bola de Chi
Poga 1cc^aatac a ' ostadoas
da' acada|a,' a|od ' | aya'toc||'oda' ap a|a
dasopo|taccadot|asl|a|aaa| ' aa' pasoda
sccca|po.Pa|1|taqcascs1cscc|ossa|a|a
|a 1 at|as 'os tadoas d|| ga a' paso
^ac|aa' sca|o.
10 - ACTIVACION DE LOS TENDONES
Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la bola de Chi
0c|ata | a p| 1a|a acc axta|o|,
coct|asa a a' 1ov|1ato da |aso|ta da
'ostadoasqcad| | ga |aaa|g|aTa||ast|a
po| |as p|a|as, a' cca|po, |a co| c1a, |os
o1p'atos y |os c|azos. Los pctos aspacl|
cosdaaccda'ostadoasso'ostoc|'|os,
|as|od ' |as, ' acada|a,'os^o1c|os,|oscodos
y 'as 1c^acas.A| 1a|o|a|sc cocat|ac| ,
pod| |co|po|a| |as a|t|cc|ac|oas da | os
dadosda'as1aosyda|osp|as,as|co1o|a
c|av|cc|a.
Retroceso
Eastapa|ta, |aacc|da|ostadoas
t|aa|cga|a|a|od ' | a, | acca|d|||ga|aacc|
da |a cada|a. Esta c't|1a sopo|ta a toda |a
pa|ta scpa||o| da' cca|po co1o ca c dad.
0cado' a|od| ' |asa1cava, ' osp|aspa|1aa
Giro en espiral de la articulacin de la rodilla
caa scpos|cy|ostadoassaavca|
va dasdaa| toc|'|o^asta|a|od| ' | a. Esaca
sa|osat||y1ax|1|za|astaacc|dc|ata|a
p|ctca.Pa|ccaa| alactodato|s|adc|oa|
a' 1ova|' a|od ' ' aada'atada|acada|a,a|o
|'ado |os tadoas a||adado| da' l1c| a|
^casoda' 1cs|o).
0aspcs,co|a|g|aac|a|ta, ' acada|a
co1aza a 1ova|sac|aado c 1ov|1|ato
1 73
da to|s|^ da |os ta^do^as, qca co||a aca
a||capo|a| costado da| cca|po. |^a'1a^ta,
a| a^co^t|a|sa a^ sc 1x|1a axta^s|^, ' a
pa|ta scpa|| o| da| cca|po co^t|^ca a' g| |o
asta qca a| o1c||go lo|1a c^ ^gc|o da 9O
g|adosacaa|oasta).
Presin con l as dos manos
|as 1|s1as co^s|da|ac|o^as dasc||tas
a^'aSagc^da0ca|d|aExta|o|saap||ca^a|a
P|as|^a0osVa^os.
Empuje con las dos manos
A| gca| qcaa^' aP|as|^co^dos 1a
^os, ' as co^s|da|ac|o^as dasc||tas a^ | a
Sagc^da0ca|d|aExta||o|saap|ca^ta1c|^
a|E1pc|aco^dos1a^os.
Azote Sencillo: sur
E' Azota Sa^c ' ' o 1p' ca ' a T| p' a
To|s|^. Esto s|g^|l|ca qca a^ sc ap|cac|^,
'osta^do^assact'|za^a^lo|1a|^ta^sva.E^
astapostc|a, ' alca|zasa ga^a|a a| a^vo'va|
|osta^do^asa |o|a|godatodoa' cca|poa^
c^1ov1|a^toda|otac| ^).
Gi ro sobre el propio eje
T|as|ada sc paso a |os ta^do^as da ' a
pa|taposta||o|da|ap a|^aal|^daapoya|a^
a' ' aa|pasodatodosccca|po.mcava1a^ta,a|
|gca| qca a^ a| 1ov|1a^to da Mat|ocaso, 'a
|od| | | aqcaacag|a|a|cca|pod|||gaa'1ov|
1 a^to 1|a^t|asa^vca|va a'ta^d^ a||adado|
da' apa|taca|ada' ap|a|^a,pa|t|a^doda'toc|
''o.E'ta^d^da'l1c|saa^vca|vacca^doa
a|ca^zadosc1x|1aaxta^s|^|otaco^a|.
Formacin del Pico
.a cada|a sa dasp|aza pa|a c|aa| c^
1ov|1|a^todato|s^ a^ a| costadoda|aco
da'cca|po,do^da' apa|tascpa||o|da|1s1o
1 74
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
dac^g| |oco1p'ato ac|a' ada|aca.E^asta
postc|a, a| paso sa t|a^sl|a|a a |a p|a|^a
opcasta. Esto ax ga qca | a t|a^s|c|^ da c^
co^|c^todata^do^asa|ot|osa|aa| cascava
1a^ta, da 1a^a|a qca a| 1ov1|a^to saa
'a^to y g|acoso. |a acc|^ dato|s^ da |as
p|a|^asdc|a^ta|alo|1ac^ da| pcoasd^
t|ca, pa|osa |aa||zaa^ |a d |acc|^ opcasta.
S| ^a1ca|go, 'osc|azosy|a1c^acacc|vada
da| p|co|^co|po|a^|aco^t|acc^ da 'osta^
do^asda|apa|tascpa||o|da| cca|po,' acca|
sa |^|ca a^ |os o1c|os y sa t|as|ada a |os
codos, 1c^acas y dados da |a 1a^o qca
lo|1aa| pco.
Al girar, transfiera su peso a los tendones
de la parte posterior de las pieras
Li beracin del Pico
Esta pa|ta da ' a p|ctca ^os pa|1ta
p|oca| 'os l|ctos da |os ta^do^as |ac|a^ta
El poder de los tendones se libera al girar
1ata lo|ta|ac|dos y da| cca|po tota| 1ata
a1cocadoycova|tdoaca|1aalact|va.
0cado ' a acc| as |ata, |a atac a |a
| ca|ac|yaxtasda|ostadoas'a^a|
to1a| cosc|ac|a da| poda|cotado a |a
||ca|ac|da| p|co.
Alcanzando el cielo
Eastapa|ta,asagc|asadaop|acp
ta| a' 1ov| 1|ato da |ostadoasda a1cas
pa|asydaqca|aaccYag c|adaa|a
||ca|ac|da|p|cosat|as|ada,at|avsda'os
tadoas,a|s|gc| ata1ov| 1 atoda|E1pc|a
cocaVao.
Empuje con una mano
|aslccoas da |os tadoas a asta
lasaso|dtcasa|asda|aSagcda0ca|d|a
Exta||o|.
Transi ci n hacia una
nueva di reccin
Sosteniendo al beb
0cadosostaa1osa c cac-|occa|
sa|aa' za1sal|cata1atas|ct|| |za1os|os
tadoas da c|azos y pa|as-, daca1os
actca|cog|acayscav|dad.|o1s1o^ada
cosagc |sa a asta pa|ta da | a p|ctca,
|og|ado qca 'os tadoas saa poda|osos
pa|oda||cados.
10 " ACTIVACION DE LO TENDNES
Forma de la Mano Derecha
|as accoas da |os tadoas a |a
o|1ada|aVao0a|ac^aso|dtcasa|as
dasc||tas a |as pg|as ata||o|as, co |a
axcapc| daqcasa a|accta co |os 1|a1
c|osopcastos.Ea'Ta| 0^,todos|ostado
as daca a|a|cta|sa da gca| lo|1a pa|a
'og|a|a| 0a1c|o,al|daqca|os1sdc|as
saaqc| pa|aco|os1slca|tas.
Movi mi entos fi nales
A|l| a' | za||alo|1ada|Ta0^ , asaca
sa||o|acoga|' aaa|g|aa'ostadoasyd| |
g| || aacac||cc|ac|qca|aco|acta'os|as|
dcos at|apados a ca|tas |aas. Posta||o|
1ata,astaaa|g|asa 1pc| saat|avsda'os
tadoasy' a0|c|taV| c|ocs1|capa|aa|1a
caa||aaa| o1c||godc|ataa| u|t|1og |oa
asp||a|da|apostc|adcYca.
1 75
1 1
La forma del Tan Tien
Todos' os1ov|1a^tosda'Ta|0^ sao||
g ^a^a^a'Ta^Ta^.Esta 1po|ta^tazo^asa
a^ca|ga da| co^t|o' y a' aqc| ' | c||o, dos a' a
1a^tosc' ava pa|a |aa|accc|^adaccadada|
Ta0^|.Ada1s,a| 0^ qcasaga^a|aa|p|ac
tca||osaa|1aca^aa^a'Ta^Ta^.As, d|c^a
a^a|ga co^lo|1a c^a |asa|va qca poda1os
|^c|a1a^ta|a^cadasas|^daTa|0^| .
S c a^a' Ta^T|a^ as|alca^taya||ac
p|a^tada|poda|da'0^ , ' a1a^taasco1oc^
ga^a|a|qca'ada|da^aspa|ad ||g||' o.E| Ta^
T|a^asco1oa| ca1pa1a^to1| '|ta|qcaa^v|a
|as t|opas Pa|a ta^a|x|to a^ ' a Fo|1a da|
Ta^T|a^, as^acasa||olo|ta'aca|yco^ca^t|a|
' a1a^tay |'a^a|asapa|taco^p|as^0^| .
|a1ad|tac^ac1a^ta' acapac|dadda
|a1a^tapa|aco^ca^t|a|sayt|as|ada|a|0^ .
|a 1adtac|^ da | a 0|cta V| c|ocs1|ca, | a
0a1|sadad| a||o,a| A1o|0c|atvoya|Ta|0^|
so^ d sc| p' | ^as qca ta^a^ qca va| co^ ' a
ga^a|ac^, a' a| 1aca^a1|a^to y |a c|cc|a
c|^ da| 0^ . Es | ^d| spa^sac'a |acoga| |a
a^a|g|aa^a| Ta^Ta^a|l^a'za|astasp|ct
cas, pcas da asta lo|1a pod|a1os dspo^a|
daasaa^a|g|a 1sada|a^ta.S| ^o|o ^aca
1os,a| 0^sad|s|pa|y^opod|a1oscsa|'o.
E' a' 1aca^a1| a^toda'0^|sa |aa'|za1ada^
ta c^ 1ov1|a^to a^ asp |a' a^ |a zo^a da'
o1c||godc|a^ta|apostc|al|^a' dc^Yca^.
0a^a|a| 1a^ta ' ' a1a1os Ta^ T a^ a|
|aaacdo1 ^a' ^la||o|,pa|oa^ |aa'dad^ay
t|asTa^ T| a^. a' Ta^ Ta^ ^la|o|, a| 1ad o
co|az^)ya'scpa|o|a^t|aca|o) .0a|ost|as
qcasact||za^a^|aa| qc| 1 a|^ta|^ataosta,a|
Ta^ Ta^ 1s | 1po|ta^ta a^ a| Ta| 0^ 0^|
Kc^gasa| |^la||o|.
_
staa'qcaa^'osccasvo
' ' a1a|a1os s 1p| a1a^ta Ta^ T| a^) sa
a^cca^t|a a^ a| acdo1a^, ap|ox1ada1a^ta
t|as dados po|daca|o da' o1c'|go y ^ac|aa|
ca^t|o da| cca|po. |a cc|cac|^ p|acsava||a
dac^apa|so^aaot|ay dapa^da da|t|poda
cca|po qca sa posaa. E' Ta^ T|a^ gca|da
^cast|o 0^| 0||g^a|, ga^a|ado po|a' vc|oy
a| aspa|1atozo|dada^cast|ospad|as,da'os
qcasada||vatodo^cast|oo|ga^|s1o.
|as p|ctcastaostas ^aca^^las|s a^
a' dasa||o||o y ' a c |cc|ac|^ da' 0^|. E' Ta^
Ta^ sa co^oca ta1c^ co1o a| 0ca^o da
1 77
0^ . Sagc 'a tao||a 1dca c^ a, ca vaz
qca a| ocao ast |' ao, sadasco|daa |os
oc^o 1a|| d aos axt|ao|d a|| os. 0cado
stos sa ' ' aa, a' 0^ l|cya ^ac| a ' os doca
1a||d|aoso|da|os,cadacoda|oscca|as
saasocacoc|gaopa|tcc'a|.Estoco
v|a|taa'TaTaa ' acasadatodoa's sta
1aaa|gt|co.
|alo|1ada|TaT|alo|ta'aca|a1ata
y 'as lascas, |o qca pa|1|ta a| p|actcata
axt|aa|aa|gadac|aayd || g| |' aaot|aa
lo|1a|pdayalact|va.Esta^ac | dadaspa|
t|cc|a|1ata ct|' a ot|as p|ctcas tao|stas
co1o 'a da| A1o| 0c|at|vo, a 'a qca |a
aa|ga pcada p|asoa| lca|ta1ata ^aca
cad |accodasaadalca|ada|cca|po).
0t|ada|aslo|1asa|asqca|aaa|g|a
pcadaascapa|sada| o|gas1oasdc|ata' a
1 cc .|ap|ct|cada| TaT aospa|1|ta
lo|1a| ca co'a da0^ ya|a|a||ada||aada
|a va||ga dc|ata |a axpc|s| da ' ao|| a, ' o
cca| |adccaa g|a 1ad|da |ap|dda|d|s
c| 1|adadaaa|ga.
E| TaT asacsacaco1o|aco|ato||o
pa|aa|t|aca|odaA| qc 1 a| ta|adacdoasc
capacdad pa|a 1aa|a| g|adas catdadas
da 0^ . |a pa|ac|a c^| aTa s|g|lca a' |x||'
' ta|a'1ata, cac|o, qca as c 1|a|a|qca
sact | zacaa|aA' qc| 1| aExta||o|co1ocasa
pa|aa' a| x| |da| a| 1o|ta'dad, pcassa co
sda|acaqcata|aa'aqc | | c| opa|lactodaY|
yYag)yTas glcaca1poo|cga|'.E| a' |
x| |, ta1c| coocdoco1o|apa||a, sa lo|
1acaaa'TaT|aco1cado'asaa|g|as
datodos'osssta1asco|po|a|as, c| c dos|os
|gaos, 'as g|dc|as y |os sat|dos. E | a
1ad|tacda' acsda' os0 coa|a1a
tossadast|cccoasp|ac|saspa|alo|1a|
dc^apa||a.
1 78
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CHI
EJERCI CI OS PRELI MI NARES DEL
TAN TI EN
Respiracin del Tan Tien
. Pgasaap| a, a| apostc|ada|0aca||o,
co |os c|azos cc|vados y |as pa'1as
apctado^ac|aa| TaT|a.
2. Saacoscatada|asp' atasdascspas
y da |as pa|1as da scs 1aos. 0spa|a
aa|g|a a sc o1c' | goat|avs da |as pa|
1as,co1os|staslcasados|ayos|sa|.
8. Satac1oa| TaTaco1|azaaaxpa
d |sa.dagaqcascs1aossaa|a|adasc
cca|poa1ad|daqcaa|TaTasad||ata.
4. T||a^ac|aadat|o|apa|taca|ada|acdo
1aycodasa|aaa|g|aaa| TaT|a.
Aca|qca| as1aosasccca|poa't|a1po
qcacot|aaa'o1c||go.
5. S ataco1ostcvasacaco'ada0^| a
a' vat|a. Pa|c|ca c1o sa axpada a|
|^a|a|yc1osacot|aay sa codasa
ccadoax^a|a.
6. Maa|caastaa|a|ccoda| ^a|ac/axpa
s|yax^a|ac|/codasac|da2Oa8O
vacas,^astaqcas|ataqca' aco|ada0^|
adqca|asclcata |aa'|dad.
Expansin de la bola de Chi
Cmo di ri gi r sus movi mientos
desde el Tan Tien
. 0cpaso^ac| aada|atacoa| pada|a
c^o pa|a asc1 ||a postc|a da| A|co y 'a
'ac^a. Vataga scpasoapoyadoa' a
p a|azqc|a|da.
2. T|as'ada sc paso ^aca ada'ata p|aso
ado sc p|a |zqc| a|do cot|a a' sca'o.
S| atac1o' alca|zada|sca|oasc|aday
axpada|aco' ada0^| .
Empujando hacia adelante l a bola de Chi
8. T|as|adascpasocava1ata^ac|aa'p|a
zqc a|do.S atac1o' aco'ada0^ d|||
gaa|1ov| 1| atoa' cot|aa|sa.
11 LA FOR DEL TAN TIEN
Hundimiento de la bola de Chi
4. 0| |a^aca' a zqc a|da,d|| g|adoa|1ov|
1|atoco|a|otac|da|aco'ada0^a
a' TaT|a.
Giro de la bola de Chi
0aca sa|capazdasat|qca' aco'ada
0^| c|ayd||gatodosscs1ov|1|atos,saa
stos^ac|aada|ata,^acaat|s,a|ada|ac^a
o a ' a zqca|da, a d|agoa' ^aca a|||ca o
^ac|aaca|o.
1 79
TRABAJO CON EL TAN TI EN EN
EL TAi CHI CHI KUNG
Movimientos i ntroductorios
Postura Wu Chi
Easta pa|ta da' ap|ct|ca, c|aa|ca
co' ada0^| aa|TaT a,|acca|sat|as|ada|
aot|aspa|tasdc|ata' alo|1a. |a so||sa as
ca|a1atoacx|| a|1cy 1po|tatapa|ac|a
a|'a.A'|gca'qca aa' p|ocasodagaa|ac
da 'apa|'aa ' a1ad|tac da 'a cs, 'as
g' dc' asy'os|gaosdaca|a|a|a|say||ca
|a|scaa|g|ada1aa|aqca' a1atapcada
d|||g||'a^ac|aa| TaT|a,dodapcadacsa|sa
co1o ca poda|osa lca|za pa|a saac| a
|ta|ca1c|oaa|gtcocoa|ato|o.
Divida la bola de Chi y empjela hacia sus piernas.
Esto har que se sienta arraigado.
Pa|a c|aa| c |aa a 'a qca pcada
a'1acaa||aaa|g|aqcasa| | ca|accadosa
|a'a|a, ^aga dascada| a' d|al|ag1ato|c|co
a|a|c|adocap|assoc|aa'TaT a.Esta
p|as| a1pc|a| ^ac|a aca|o |a co'a da 0^| .
S| 1c|taa1ata, cot|aga scava1ata scs
|gaos saxca|as y a' ao. .a p|as da
a1caspa|tasco1p||1ay| ' aa' aco'ada0^
aa'TaT|a.
180
LA ESTRUCTURA INERA DEL TAI CHI
Cuando se relaja, la Energa Terrestre
asciende hasta el Tan Tien.
0cado ast |sto pa|a ||c|a| |a lo|1a,
dv|da|aco|ada0^ adospa|tasyav|a'as
^aca a' sca'o a t|avs da cada ca da scs
pa|as.Esto'ada|c1a|o|a||a|go.0cado
ast c|a a||a|gado, acso|ca | a Ea|ga
Ta||ast|a t|as|adado 'asdos 1|tadas cava
1ata^acaa|TaT|a.Maca'aspa|alo|1a|
ot|avaz|aco'ada0^| .
Tai Chi i nicial
. 0cpaso^ac| aalca|ay |astac|azcasc
coax|co' at|a||a.|avata|osc|azosy
coct|asa a a| poda| adcoa| qca |a
co'a da 0^| p|opo|coa a sc ast|cctc|a.
T|as' ada d| c^a co|a ^ac| a ada|ata y
axpda|a^acaa| l|ata 1| at|as |aa||za
a' p| 1a|E1pc|aco'asdos1aos.
Traslade la bola de Chi desde el ombligo hasta el brazo
Sata c1o |aaa|gaacso|ca ' alca|za da|
sca|o a t|avs da scs pa|as y c1o 'a
ava^acascspa'1asat|avsda'osc|a
zos. 0||ata a| |aa da| Ta T|a o s|o
^acaa|l|ata,s|ota1c|^ac|a|os|ados
y|apa|taca|ada|aaspa|da,co1ostcv|a
sacapa|otadap|ayaaa| acdo1a.
2. Hat|a|gayca|a 'osc|azos.Ha|a|acada|a
y a1pc|a |a co'ada 0^ ^aca a| coxs, a'
sac|oya|pa|ao.
Al bajar los brazos, absorba
la energa a travs de ellos y
trasldela hacia el Tan Tien
Cuando sus brazos estn
abajo, empuje la bola de
Chi hacia el Tan Tien
8. Esto c|aa|c vac|oac| 1ada |aco' ada
0^| , a| cca| pcada' |aa|saco0^| acso|
cdo |acata1ataat|avsda'osc|azos
dc|ata |alasaY| . Ta1c| 1a|o|a| sc
coaxco' at|a||a.
Movimientos bsicos -
Forma de la mano izqui erda
0cadot|as'adascpasodacap|a|aa
ot|a a 'as |otac|oas posta||o|as, |a co'a da
0^ sa 1cava ^ac|a a' |ado da| g||o, s| v||a
^ac|a |a |zqc|a|da, a' 1ov 1 ato 1asa|aa a'
|^ zqc|a|do, a| cazo, a'ast1ago, a| p
c|aasya|co'odascadata.Ys|g||a^ac|a' a
da|ac^a,l|ccoaa|^gado,'avas|cc'ac| | | a|y
11 " LA FOR DEL TAN T!EN
a| co|o ascadata. E cada t|as|c, 'a
co|ada0^pasasoc|aa||tast|oda|gadoya'
co'ot|asva|so,p|opo|c|odo|as1asa|a.
.ac cad|la|acaat|a|alo|1ada'Ta
T|ay'aslo|1asda' aVao |zqc a|dayda|a
Vao 0a|ac^aas a' 'ado da' cca|po^acaa|
cca' sa 1cava |a co'a da 0^ . Esto sa ^aca
patataaa' t|ascc|soda|ap|ct|ca, po|'o
qca'os1ov1atossadasc||cas|oaca
d||acc|.
Tomando la Cola del Pjaro: norte
Primera Guardia Exterior:
Sosteniendo la Bola de Chi
E asta pa|ta da |a lo|1a, t|as'ada ' a
co| ada 0^| ^ac|a at|s y co|qca'acot|a |a
co|c1apa|ada|1asa|a a 'os||^oas1a
t|asg| |a'as1aosydascadaacalasaY .
Segunda Guardia Exterior:
Sosteniendo la Bola de Chi
T|as'ada' aco| ada0^ ^ac| a' ada|ac^a
yp|as|a|acot|aa' |^da|ac^o1|at|as
g||a|acada|a^ac|aasa|ado.|cago,t|as|da
' a^aca a| |ado ata|o| da|ac^oy p|as|a'a
cot|a|ad|ast|ada' ava| gaya' cat|osaxca' ,
a| t|a1po qca | c a a| 1ov| 1| ato Yag da
avaca da ' a 0ca|d a Exta|o| Esto pa|1|ta
qcaa| 1ov1|ato^acaalca|ada' aaa|ga
sat|as'adadasdaa|TaT|a^aca|osc|azos
ysa|ga po|'aspa'1asda'as1aos.
1 81
Retroceso
0c|ata |a pa|ta da' dascaso, ca|a |a
co|a da 0^| ^ac|a a' cox|s, a| sac|oy a| pa|
ao. Estogaa|a c vac|o qca pcada ' | aa|
coaa|g|a|acata1ataacso|cdayav|a
daasco1c||goat|avsda'osdados,'aspa'
1asda scs 1aosy |os c|azos. Malca|ca a'
g| |o ^ac|a' a zqc a|dat|as|adado| aco|ada
0^| ^ac|a|aaspa|daya|||^zqc|a|do,asto
| a pa|1| t | acso|ca| aa|g|a ad c oa| a
t|avsdasc1aoda|ac^a,qcasaaccat|a
'avatada.
Presin
7ca'va|aco|ada0^| ^acaa' l|atada
sc cca|po pa|a a|a|ca| |a P|as. E1pc|a|a
^aca' ava||gaya|cat|osaxca|pa|aastac'a
ca| ca coax| at|aa| sca|oy|ad| |acc
da' alca|za.
1 82
LA ESTRUCTURA IERNA DEL TA! CH!
Empuje con las dos manos
Ea| a1pc|aco|asdos1aos,' aco|a
da0^| |aa'|zaa' 1|s1o1ov1|atoqcaa' a
P|as . Apoyaasta1ov| 1| atodavavda
' aco'a |c||ado a' sac|o co1o sa dasc||ca
a|oscap|tc'osata|o|as.
Azote Sencillo: sur
Primer gi ro
T|as|ada cava1ata |a co'a da 0^
^aca ' a d| |acc| da' g |o. Esto 1asa|aa |os
|gaosta|osda|cat|oda' cca|poyp|a
soa scava1ata a' ||^ zqc a|do ccado
a|cazasc1x|1aaxtas|.
Segundo giro: Formacin del Pico
T|as'ada ' a co'a da 0^ cava1ata
^acaa' ||^ da|ac^o 1 at|aslo|1aa| p|co.
0acavo, 'aco' ada0^| p|asoascava1a
ta a' |^ da|ac^o ccado a| 1ov1|ato
a'cazasc1x1aaxtas.
Tercer giro: Liberacin del Pico
0cado|ca|aa' pco,t|as'ada|aco|ada
0^| cava1ata^ac|aa|l|atadasccca|poa
| ca |a accYag, qca cosstaa p|as|o
a||ava| |gaya'cat|osaxca', pa|acoacta|
' aEa|gata||ast|aco a' cavo 1ov|1|ato
aa|gtco^ac|alca|a.
Alcanzando el Cielo
Mat|a' aco'ada0^|da|'adoda|ac^oda'
cat|osaxca'y' ava||gayt|as'da'a^acaa'ca
t|o.Estac|azca' a1s1acoax|coa|sca|o,
d|st|ccydo|aa^o|aat|aa1casp|a|as.
Empuje con una mano
T|as'ada ' a co'a da 0^ ^aca a' 'ado
zqc| a|doda' cat|osaxca'yda|ava| |ga.Esto
co1p|ata |a acc| Yag d| | g| ado ' alca|za
Ta||ast|a adcoa' ^aca' apa|1a zqc|a|daa
t|avsda| c|azo.
Transicin hacia una
nueva di reccin
0cado |aa|za ' os 1ov| 1atos ^ac|a
cadacoda|ospctosca|d|a'as,a|TaT|a
alactca axacta1ata a| 1|s1o 1ov1|ato
dasc|toa' apa|taco||aspod|ataa|ad |ac
c| o|ta. 01 t 1os d c^a dasc|pc| po|
ccast|oasdac|avadad.
Sosteni endo al Beb
T|as'ada' aco'ada0^|da||aada|ca
t|o saxca| y |a va||ga a| l|ata da' cca|po)
^aca |apa|taposta|o|da ' aco' c1a, a 'a
|ag| da' sac|o y a| cox|s y |ag|sa'a da
cavo ^ac|a a| l|ata. da vaz 1s, asta
acc| |alca|za y as |alo|zada po| ' a acc|
11 " LA FORMA DEL TAN TIEN
da|sac|o.Ta1c ascpoda|oso1adopa|a
acso|ca|aa|g|aadc|oa| aa|vac|oqcasa
c|aaa|p|asoa||aco'ada0^| ^aca' apa|ta
ca|a da' cca|po. Poga'as pa'1as ^ac|aa|||
capa|aacso|ca|asaaa|gaaxt|a.
Forma de la Mano Derecha
0o1o sa 1acoa '|aas a|||ca, o
ax|sta| gcad|la|acaat|a |aslo|1asda
|a Vao |zqc|a|da y da ' a Vao 0a|ac^a,
axcaptoqca' aco'ada0^saaccat|aaa'
'adoopcasto.
MOVI MI ENTOS FI NALES
Manos Cruzadas y Conclusin
del Tai Chi
0|cca ' as1aosy vca|va a | apostc|a
wc 0^| . 7ca|vaaco'oca||aco|ada0^ aa'
cat|o axactodasc cca|po, qcaas sc pcto
da pa|t|daycov||ta'aasccat|odaaqc
| c| o, sccat|odag|avadadyaa'cat|oda
scatac| . 0oastococ|cya|ap|ct|ca.
Postura Hun Yuan
|apostc|adcYcaas1cy 1po|tata
a'alo|1ada'TaT a. Pgasa a p|a, a
capostc|a|a'a|ada,co'osp|as| ctosy|as
1aossoc|aa' o1c'|go, ' apa|1ada'a1ao
da|ac^asoc|a' a| zqc| a|da.0|| |atodascata
c a' o1c' |go y ^aga g||a| a asp|a| |a
aa|gapa|ad||g||'a^ac|aa'TaTa.
Esacasa||o sst|| ca vaz 1s a |a
| 1po|tacaqcat|aa|acoga|ya| 1acaa|'a
aa|g|a. 0o todo a| aslca|zo y gozo qca
1 83
| 1p| | ca|ap|ctca,sa||aca|st|1ada|a|qca
| os |asc'tados sa p| a|da po| o alactca| a'
c|t1o paso, qca cos|sta a aca||a| ' a
aa|g|aaa| TaT a.
Use su mente para girar en espiral el Tan Tien
y recoger la energa
moco1a|vayaa|ca^oa'os451| c
tosposta||o|asascsas|daTa0^| . Toda|a
aa|g|asacocat|aaa'|aada' o1c' | goy
sc cat|dad d| s1| cya co |os p|ocasos da
d| gast| y axc|ac|, |os cca|as cosc1a
caotac|acatdaddaaa|g|a.
1 84
LA ESTRUC ITERNA DEL TAi Cl
I2
La Forma Curativa
CONEXION DE LOS ORGANOS
CON LAS CI NCO DI RECCI ONES
Absorcin del Chi
de l as Ci nco Di recciones
d^a' a1a^to| 1po|ta^taa^a|ap|a^d|za
|a da| Ta| 0^ as ' a sa^s|c|||dad ^ac|a 'as
a^a|g|as d| |acc|o^a'as. |a So^||sa |^ta|o|
pcada aycda| a' astcd|a^ta a |aco^oca| |a
a^a|g|a sa|cdac|a a l|^ daacso|ca||aslca|
zas co1p' a1a^ta||as da 'as dla|a^tas d| |ac
co^as.|as| gc a^taasc^a||stadaasasd| |ac
co^asy da 'os|ga^os1ayo|as, 1a^o|asy
sa^so||a|asqcasaco||aspo^da^co^a''as.
. mo|ta a|a1a^toagca |aa^a|gada|os
||^o^as,|ava||gay|oso|dos.
2. Sc| a' a1a^to lcago ' a a^a|g|a da'
co|az^,a||^tast|^oda|gadoy'a|a^gca.
8. Esta a|a1a^to 1ada|a ' aa^a|ga da|
^|gado,' avascc'ac|'|a|y|oso|os.
4. 0asta a| a1a^to1ata| |aa^a|gada|os
pc| 1o^as, a| |^tast ^og|casoy'a^a|z.
5. 0a^t|o a| a1a^to ta||a ' a a^a|g|a da'
cazo,a| ast1ago,a' p^c|aasy|acoca.
|alo|1aa^qca^os1ova1osa^^cas
t|o a^to|^o data|1| ^a ^cast|a axposc^ a
cadac^ada|asd| |acco^as.^o|ta,sc|,astay
oasta |os c^| ^osta^a^ c^a qc| ^tad| |acc|^,
a'ca^t|o).|ao|a^tac^da^cast|acasaco^
|aspactoa|ospc^tosca|d^a|asass| a1p|a|a
1 s1a. dsca| 1a^ta ^os sa^ta1os a^ | a
1s1a s| | ' ay 1| |a1os ^ac|a ' a1| s1ad |ac
c|^dc|a^ta|aco1|da,p|ala||1osc^as|a^to
pa|t|cc|a|pa|apasa||a1ayo|pa|tada'ta1
po po|'asta|das,cca^do do|11os, a'|^aa
1os ^cast|occa|poa^c^ad| |acc|^pa|tcc
|a|. 0ca^do ^os 'ava^ta1os po| |a 1a^a^a,
ca1^a1os s| a1p|a a^ |a 1|s1a d| |acc|^
pa|a|a|ca^o,'apca|tapo|'aqcasa'|1osda
^cast|acasas|a1p|asaac|a^ac|aa'1|s1o
|adoya| ca1 ^o^astaa| coc^aas|^va||ac|a.
0a^a|a|1a^ta to1a1os |a |cta 1s |p|da
pa|a|'aga|a't|aca|o.d^avaza' | |, ^cast|aol
c|^a sa a^cca^t|a a^ c^ 'ado da| adl|c|o y
^cast|a 1asa 1| |a ^aca c| a|ta d |acc|^.
185
0o^dcc1os da |ag|aso po| |a 1|s1a |cta y
| ' aga1os a c^a casa qca ^o sa ^a 1ovdo
dc|a^ta ^cast|a acsa^c|a a1a^osqcavva
1osa^0a|||o|^ a).
A'asta|co^l|^adosa^c^a1c a^tal||oa
cacsa da ^cast|asact|v|dadas, |a1ayo||a da
^osot|os asta1os soc|aaxpcastos a ca|tas
d |acc|o^asysccaxpcastos aot|as.A| |apat||
a| 1|s1o pat|^ da c^ d|a t|pco dc|a^ta
sa1a^as, 1asas y a^os, astas soc|aaxpos|
c^ysccaxposc|^saag|ava^.
0ada d| |acc^ ast asoc|ada co^ c^
t|podaa^a|gaca|acta|stco.E' aqc| | c| oy'a
a|1o^|a sa co^s| gca^ 1a^ta^ a^do asas
a^a|g|as a^ p|opo|co^as aqcva|a^tas. Pa|a
|og|a| asta oc|atvo, 'os 1ov|1a^tos da' Ta
0^ sa p|act|ca^ a^todas |asd| |acc|o^as. E^
' a o|1a 0c|at|va, ' a a^a|ga da ' as ccat|o
d| |acc|o^as y a' ca^t|o as acso|cda a^ scs
|ga^osasocados.S d|a||a1a^tasa1a^t|a
^a a^ co^tacto co^ |a a^a|g|a da 'as c|^co
d| |acc|o^as, pod| co^sa|va| y lo|ta|aca| a|
lc^c|o^a1 a^todascs|ga^os.S a^la|1a,'a
c^|^ co^ asasa^a|g|as |a pa|1|t| cc|a|sa
1s|pda1a^ta.
A 'os|ga^osta1c|^ 'asco||aspo^da
c^co|o|,c^a^|1a'yc^p|a^ata..osco|o|asy
'osa^ 1a'asso^s|1co'osda|aa^a|gada'as
d |acc| o^as. Sc al|cac|a pa|a avoca| ' as
a^a|g|as ^a ' |agado ^asta ^osot|os a^ ' a
lo|1ada ^a||a1a^tas t|a^s1t|daspo| ^^c
1a|ac'as1ad|tado|astaostas.E' csodaasos
co'o|asyasosa^ 1a|as^osaycdaaa^t|a|a^
co^tactoco^'asa^a|g|asasocadasco^a' |os,
co^|ascca|ast|aca|a|o^|osadaptos.
mcast|os |ga^os ast^ ^ac^os da 'as
1|s1as pa|t|cc'as qcalo|1a^a 'osp' a^atas.
E^astasa^tdo,saco^s|da|aqca'osp|a^atas
so^ 'os pad|as da ^cast|os |ga^os. |as
a^a|g|asda|os |ga^os pcada^ sa| ^ct|das
co^|asa^a|gasdascsp|a^ataspad|as.
1 86
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
|a o|1a 0c|atva ta^a va|os ^|va|as.
a'Ta||ast|a, a' dc1a^oo 0s1coy a' ^|va'
0a'asta. E^ |ap|ctcada' ^va'Ta||ast|a, sa
csa^|aslca|zasd |acc|o^a'as,'osa^|1a|asy
'os co' o|as pa|a s ^to^| zamos co^ scs
a^a|gas asoc|adas. 0|c^as a^a|gas so^
acso|cdas a t|avs da 'as pa|1as da |as
1a^os,|asp'a^tasda|osp|asya| pa|^ao.
E^ 'a p|ct|ca da| ^|va' dc1a^o o
0s1co, sa csa^ |os Sa|s So^|dos0c|at|vos
y |a Ho'a da 0^ pa|a s^to^|zamos co^ scs
a^a|gasasocadasyacso|ca||asda|l|a^taa
t|avsda| a^t|aca|o.
E^a|^va|0a'asta,sacsa^|osp|a^atasy
scsco|o|aspa|as|^to^|zamosco^scsa^a|g|as
asoc|adas,'ascca'assaacso|ca^at|avsda' a
ccspdada 'acacaza.Vsada'a^ta p|asa^ta
1osc^atac|aco^asasasocaco^as.
A^tas da pasa| a 'a lo|1a 0c|at|va as
^acasa||o do1|^a| |os ^|va'as p|av|os da| Ta
0^| 0^ Kc^g. 0ca^do ^aya a'ca^zado asta
,.?
-
-
._



\
1
//

12 LA FOR CURATA
0||acc|
a1ato

mo|ta
1
Esta


S

0
_
as
_
ta

0a
_

_
t|
_
o
_
Vada|a cago V
_
a

ta
_
|__

T
=
|
_
a|

a _ 1 Agca
Ea|ga A'1acaa| Expad|| ||ca|a|

Racoga| Eqc| ' | c|ada
1----
0|gaoY M|^oas
0|gaoYag 7a| |ga
t d|gado 0o|az

P
_
c
_
' 1
_
o
-
a

a
=
z
=
o
=
y

P
_

c
-
|a
_
as

7ascc'a | tast|o | tast|o Est1ago
c| | a| da|gado g|caso
0o|o|
=
A
=
zc

7a|da Mo|o

' a

o
==
A

a|

| ' |

o|

do
1

A| 1a|
P|aata
To|tcga
azc'
Va|cc|o

0|ag
va|da
1cp|ta|
|va|, a'a||ago, |os1ov1|atosa asp|a|, a'
Yya'Yag, 'ostadoas, ' aast|cctc|ay|os
ot|osp||cp|osda|Ta|0^| sa^ac| tag|ado
asclo|1aa'g|adodaqcaotad|qcapa
sa|a a||os, so qca s|1p|a1ata sccada|
po| s| 1 s1os, |o cca' 'a da| 1ayo| ' ca|tad
pa|a|a|a|a|sayacso|ca|'aaa|g|acc|atva.
Ta1c as 1po|tata qca sa a|a|cta
a a| |va| Avazado da 'a Vadtac| da |a
csda'os0coa' a1atos,' acca|' aayc
da| a la1| | a| za|sa co |as dla|atas
aa|g|asda|asd |acc|oasyscsco|o|as,p' a
atasya 1a'asasocados.
0cado p|act qca po| p| 1a|a vaz 'a
lo|1a 0c|atva, coct|asa s 1p'a1ata a
a' |gao asocado co cada d| |acc .
Hcsqca' os|gaosa c ' c|o daaato1|a,
ocsa|vac1osoycc'assoscslcc|oas.
Posta||o|1ata,pod|vsca'za|'oslc| | 1ata
dc|ata ' a lo|1a. |a p|ct|ca da |a So|sa
| ta||o|y da 'os Sa|s Sodos0c|atvosta1
c |a la1|| a||za| co ' a cccac da |os
|gaosyscaa|g|a.
E|as|apat|c|oasposta|o|as,coc
t|asas'oacaasocac|po|cada|gao.
as
|o|o
Va|ta
Tg|a |x
c'aco do|ado
7acs Satc|o
p| 1a|oa'co|o|, |cagoa'a| 1a' ypo|c't|1oa|
p'aata. Masp||a a| co'o|. | 1ag| a qca a| a
1a' sa aca|ca a cstad.7|sca||caa| p' aatay
s|ata c1o acso|ca sc aa|g|a. 0cado sa
^aya la1|'|a||zado da asta 1aa|a co 'as
asocacoas,pod|co1c|a||astodasaca
so|alo|1a.
A'p|actca||alo|1a0c|at|va,aspa|t|cc
' a|1ata ct| | co|po|a| 'os Sa|s So|dos
0c|atvos da acca|do co ' a d| |acc da ' a
postc|a To1ado ' a 0o| a da| P|a|o. Esto
aycda a a|1o|za| ' a 1ata co 'a aa|g|a
pa|tcc'a| y a ast| 1c| a| a| |gao co ca
v|c|ac saado|a qca ||ca|a| ' asaa|g|as
agat|vasat|apadasyct|||'aspotac|asv||
tcosasda'os|gaos|aspactvos.
PRACTICA DE LA FORMA
CURATIVA
mova1osa|apat||'osdata|'asaspac|l|
cosda|alo|1ada|Ta 0^| 0^| Kcg. Acot|
cac| p|asata1os c |asc1a da 'as
aa|g|asco1c|adasda|os|va|asTa||ast|a,
187
0s1co y 0a'asta da ' a lo|1a 0c|at|va.
Pcada d v d | ' a p|ctca aco|dado 'alo|1a
0c|atvaco1cada,opcadaa1paza|co'o
qca a' p| c p|o 'a pa|azca 1s avdata y
dasa||o|'a|daspcs|asaa|gas 1ssct||as.
E| data' ' a1s 1po|tata qcadaca |aco|da|
co |aspactoaastalo|1aas qca scoc|at|vo
as |og|a| |a sa|cd tota| da' cca|po y da |a
1ata.Po|tato, as | dspasac|acota|co
ca acttcd 1ata| adaccada y c cot|o'
a1ocoa'v||tcoso.
0cadoapcta^acacad |accpa|t|
cc'a|a|alo|1ada|Ta|0^ 0^| Kcg,acso|ca
'a aa|ga a |os |gaos asoc|ados a 'a
1|s1a.Vcavaa|TaTay' aco|ada0^|pa|a
1asa|aa|'os. 0a asta 1aa|a, pod| actva|
todos|os|gaosaa't|ascc|soda|asas|.
Postura Wu Chi
E' csoda|apostc|awc0^ pa|aso|a|
a|co|azlo1atacsat1|atoco|po|a'da
a1o|,a|ag|ayla|cdadqcaastac|acaa| too
dascp|ct|cacc|at|va.
Norte
0o1aca |alo|1a 0c|at|va da'Ta 0^|
d| | g dosa^ac|aa'o|ta.Easapctoca|
d| a' , |os ||^oasy 'ava||gasacoacta co
a' a' a1ato agca, 'a lca|za Ta||ast|a y |a
To|tcgaAzc' . 0asdaa| pctodavstaaa|g
tco, asta d| |acc ast |a'acoada co ' a
Est|a|'aPo|a|,a| p|aataVa|cc| oyco' alasa
da|aco|acc|ycosa|vacda'aaa|g|a.
So||a ysaacoscatadascs||^oas
ydascva||ga.Pa|c|cac1oacso|ca|acca'|
dad accosada ' a |aco|acc| y |a cosa|va
c|. .os ^casosy 'osd|atasta1c| ast
coactadosa' 'ado o|ta dac|doa qca ast
|agdospo||os ||^oas),po|a| ' occado|aco
1 88
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAl CH!
Apuntando hacia el norte: nutra sus riones
con la energa de la Estrella Polar
|a' aaa|g|a, ^aga qca asas pa|tas |aacso|
ca. Acso|caa|co'o| azc' yat|aga|aTo|tcga
da|alca|zaTa||ast|a qcasaaccat|aaa|
p|ao^o|zota|^ac| aa| o|ta.
A| dascada|, a1pc|a |a co|a da 0^|
^acaa1cos|^oas.P|as|a'a^acasc|ta
||o|csado' a1ataycot|ayado|ga|a1a
ta a' ast1ago. 0cado |at|ocada ^aca |a
zqc| a|da, p|asoa ^acaa| ||^ |zqc|a|doy
co1p||1a'o.0cado |at|ocada ^ac|a 'a da|a
c^a,p|asoaa' ||^da|ac^o.A'|a|a|a|sa,a'
|^ sa axpaday acso|ca 1s lca|zavta|
asc|ta|o|.
.a aa|ga da Va|cc||o p|ov|aa da |o
a|to. Esa p'aata da poda| a 'os ||^oas.
Ag|agca|aaa|g|a1a|cc||a|ascva| gayscs
||^oas.| 1ag| aa' co|o|azc|daasap'aata,
sata c1o sc poda| cc|atvo lo|ta|aca scs
|^oas,scva||gayscs^casos.
Oeste
E| 'adooastasa|a|ac|oaco|ospc|1o
asy a' tastog|caso,qcaso |os|gaos
asoc|adosco' aa| | 1 ac|.|aaa|g|adaasa
pctoca|da|saasocacoa|a|a1ato1ata|,
qcaascalo|1adaaa|g|a1cycodasada.
0cado ' |ava1os asa aa|g|a a' |ta|o| da
cast|ospc| 1oasosvo|va1os1sva|atas.
12 LA FORMA CURATfVA
..
E| co|o|co||aspod|ataasa| c|aco.S
v|sca||za astos |gaos 1 at|as p|act|ca | a
lo|1a,|ac|c||1spoda|cc|at|vo.
So||a a scs pc|1oas y pa|c|ca ca
lca|za da co|o| c|aco v||ado ^ac|a cstad
dasda a' oasta. P da a| Tg|a H|aco da asa
pctoca|d|a'qca| ad1saa|ga.
S|ataa|1ov|1|atoda'aco|ada0^| . S
^cda a' pac^o y vac|a |os pc| 1oas, pod|
|asp|a|dasda|apa|taposta|o|da|os1|s1os,
as|co1odasda|apa|ta la|o|da|acdo1a.
Mirando hacia el oeste, absorba con sus pulmones la
energa del Tigre Blanco
0cado taga c cca cotacto co a'
oasta, coctasaco|aca|za0a' astayco
a| p|aata 7acs. | 1ag|a a d|c^o cca|po
ca' asta y saa cosc|ata da| dascaso da ' a
lca|zac|aca.Pa|aa| | o,acas|ta|poda|1a
ta| . 0cadoa1pc|a^ac alca|acoct|asaa
^cd||a'pac^oyvac|a|scspc| 1oas.
Sur
E| |adosc|sa|a|ac|oaco' alca|zada|
cago.Esaaa|gaasaxpas|vay|ad|atay
caal|c|aa' co|azy|ac||cc|ac|.
So||aascco|az. Pa|cca' aaa|g|a
axpasva y |ad|ata da' a1o|. 0cado sa
s|ata gozoso y la'|z, axpasvo y |adata,
pa|c|c|1a|av '|asatodaspa|tas.So||aa
sc co|az y a sc |tast|oda'gado. E' co'o|
|o|o as 1cy 1po|tata pa|aa1cos|gaos.
E| lcagoasacasa||opa|a' ad| gast|da|os
a| 1atos.As1|s1o,a| co|azacas|taasa
a|a1atopa|a^aca|c||cc'a|'asag|a.
Absorba en su corazn la energa del Faisn Rojo del Sur
Sata c1o sc co|az |||ad|aa| co'o|
|o|o 1 at|as p|act|ca |a lo|1a ^aca a' sc|.
dcda a' asta| y saa cosc|ata da sc
co|az. | voqca a' poda| da| a|s Mo|o,
qcaas a| a| 1a| da| sc|, pa|alo|ta'aca|sa y
p|otaga|saaasapctoca|da|.
Expadasccoscac|a^ac|aa|axta||o|y
saacoscatada|p|aataVa|ta.Acso|caaa'
co|azscco'o||o|oqcap|ov|aadasda'oa|to.
Este
Mirando hacia el este, absorba en el hgado la energa
verde del elemento Madera
189
E' asta sa |a|ac|o^a co^ a' ^gado y 'a
vas|cc'a c'a|.Scco'o|asa|va|da.Sca^a|g|a
as axpa^sva y c|ac|a^ta co1o c^ |co|. |os
ta^do^asta1c|^ast^co^actadosco^a|asta.
P|as|o^ay1asa|aaa' ^|gadoco^|aco|a
da 0^ 1a^t|as g |a ^ac|a at|s. Ap|a^da a
csa|a|Ta^T|a^,qcaasa||cga|do^dasaa|1a
ca^a 'a ca|za 0||g|^a|. 0ca^do |aa'ca a|
1ov|1a^to da dasca^so, vca|va a' ca^t|o y
p|aso^aco^t|aa'cazo.0o^c^t|asaa^a'das
ca^soyp|as|o^aa|^gadoy' avascc'ac|' a|.
| ^voqcaa' 0|ag^ 7a|da, qca asa| a^|
1a|da' asta.
Saa co^sc| a^ta da| p| a^ata 1cpta|.
0c^o p'a^ata posaa c^aca^tdad t|a1a^da
daa^a|g|a, ca^lcapa|aa| ^|gadoy pa|a|a
vascc'ac|'a|.
Centro
E' 0a^t|osaasoc|aco^a| cazo,a' p^
c|aas, a| ast1ago y ' a ca|za Ta||ast|a. |a
a^a|g|aaqc| | c|adaya|1o^osada| ca^t|osa
En la postura de descenso, absorba la energa amarilla del
Centro en el bazo y en el estmago
acso|ca 1a|o| a^ 'as postc|as l^a|as da
0asca^so, wc 0^| y dc^ Ya^. S|^ | 1po|ta|
^acaqcd |acc^ast1| |a^do,cca^dodas
c| a^da, co^ctasa y acso|ca s| a1p|a 'a
a^a|gaa1a||' |a.At|aga^ac|acstada| ^|x
A1a|||' oypsa'osoc|asccacaza.
190
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
0o^ctasaco^ |a 'cz sa^ado|adaco|o|
a1a|| ' | oda' p|a^ataSatc|^o.E^a| 1ov1|a^
toda|at|ocaso,p|as|o^aa' cazoya|p^c|aas
co^' aco|ada0^| .
Id
La forma de l a Respiracin
Cutnea y Osea
0adoqca a' asqca|ato as |a casa y a|
cc|aodacast|aast|cctc|alsca,pa|ado1|
a|a| Ta0^ 0^ Kcgasacasa||oap|ada|
aactva|,aa|gat|za|yt|aslo|1a||os^casos
y' a1dc|asaa.
0c|ata sg'os, |os p|act|catas da 'as
a|tas1a|ca|asda0^|a^a|co|po|adoasc
at|aa1ato va||as p|ctcas da| 0^ Kcg,
coa|oc|atodaa|a|c|ta|ydasa||o||a|scs^ca
sos.Ea' 1tododa|Tao 0c|atvo, p|asata
1os asas p|ctcas a |os cotaxtos da| 0^|
Kcg0a1|sada d| a||o y da| ma| Kcgda|a
La Respiracin Osea en la postura del
Abrazo del Arbol del Chi Kung Camisa de Hierro
Vdc|a0saa0^| Kcg 0a1|sadad a||o| ' | )
|a Masp|ac| 0saa,| aMasp||ac0ctaa
y|a||1p|azada|aVdc|aso|asp||cpa|as
p|ct|casda|a0a1|sada d| a||o qcasaco
cat|aa|aact|vac da'os^casos
Todasastasp|ct|cas^acaqca'os^ca
sosacso|caaa|g|aEstoa||1a' ag|asada
|a1dc'asaayc|aaaspacopa|aqcasta
c|azca, 'o cca' c|a1ata cast|a capacdad
pa|ap|odcc||g|cc|ossagcaossaos
|asc|c'assagc|aasct|aa|cca|po
y | a aycda a |as|st| |as ala|1adadas. |a
1dc|ada|os^casos|adodos,co1o|osda
|os c|azos, pa|as y co' c1a, p|odcca |os
La prctica prolongada de la Respiracin Osea
contribuye a eliminar la grasa de los huesos
y favorece el desarrollo de la mdula roja
1 91
g'cc'os |o|os o a|t|octos, 'os cca'as t|a^s
po|ta^ox|ga^oy^ct|a^tasatodas'asc'c'as
da ^cast|o cca|po. .a 1dc'a da 'os ^casos
p'a^osco1o 'osda'c|^ao, 'ascost ''asy 'a
cada|a, p|odcca g'cc'os c'a^cos o ' accoc|
tos, qca so^ 'ast|opasda'ssta1a| ^1c^o'
g|co.d^asa^g|asa^aasasa^c|a'pa|ata^a|
c^cca|posa'cdac'a.
Estas p|ct|cas ta1c^ lo|ta'aca^ 'a
1at|zsaa. .a |as|sta^c|ada 'a1at|zsaa
as, a^ asa^ca, 'a lca|za ast|cctc|a' da 'os
^casos. |a 1at|z saa as a' p||^c|pa' pc^to
daa' 1aca^a1| a^todaca'c|oa^^cast|occa|
po. As1|s1o, a' 0^| sa a'1aca^a a^ a''a da
1a^a|a poco csca' . a' ^caso as c^a da 'as
pocasscsta^c|as,ada1sda'c|sta'dacca|
zo, qca posaa^ p|opadadas p azoa'ct|cas.
Esto s|g^|l|ca qca 'a ca|ga a'ct|ca da 'os
^casossa ^c|a1a^taa^ p|opo|c^ a' ap|a
s^a|a|c|dasoc|aa''os.
E' Ta 0^| 0^ Kc^gasc^oda'os1a|o
|as a|a|ccos pa|a a|a|ca| p|as|^ soc|a 'os
^casos,yaqca^aca^lassa^a't|as'adoda'
t|aca|odaca|gada'os1cscc'osa'os^casos
a^todosycadac^oda^cast|os1ov| 1 a^tos.
Ada1s, a' ^aa1os toda ^cast|a ast|cctc|a
asqca't|cada1a^a|a qca' alca|za1ac^|
ca ga^a|ada a^ cada 1ov1a^to pasa po|
todos 'os ^casos. |a p|as^ qca sa ga^a|a
v|v|l|cay actva 'a a^a|g|a a'1aca^ada a^ a'
ta|dosao.
|asc'c'asqcalo|1a^'a1at||zsaasa
a^cca^t|a^ a^t|a 'as 1s act|vas da ^cast|o
cca|po.|asc'c'asda'ta| dosaosaa'|^aa^
a^t|as|daacca|doco^a' tpodalca|zaa 'a
qcaast^sc|atas.E^a'Ta|0^| 0^| Kc^g, 'os
^casos sa axpo^a^ s| 1c't^aa1a^ta a c^a
lca|za va|tca' y ^o|zo^ta' qcasa 1a^l| asta
co1o c^aasp||a'. Esto ^aca qca 'as c'c'as
saaslo|1a^ c^ pat|^ |at| cc' a|1cyda^so,
'oqcap|odcca^casos|^c|a|c'a1a^talca|tas.
192
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CH!
Primera etapa: respiracin a travs de los dedos. En las eta
pas iniciales de la Respiracin Osea, utilizamos la mente y
los ojos para atraer y absorber la energa del exterior
l. Respire por la punta de sus dedos
_
_
utilizando la mente y los ojos

2. Dirija la energa hacia su cabeza y
trasldela hacia la parte media de
su espalda. Con la prctica, lograr
dirigirla a travs de las pieras
hasta llegar a los pies
Sgunda y tercera etapas: Respiracin a travs de los
dedos de los pies y prctica simultnea
En la segunda etapa de la
Respiracin Osea, inhale a travs de
los dedos de sus pies y traslade la
energa hacia los huesos de la cade-
ra, el sacro y la columna
En la tercera etapa, respire simultneamente
por los dedos de las manos y de los pies
|os tao|stas p|asa qca 'as pa|tcc'as
cs1|cas qca acso|ca1os po| 1ado da |a
Masp||ac|0saay0ctaalo|ta|acacas
t|occa|po, cast|as c| c| asy cast|os|ga
os. A| acso|ca| d|c^as pa|t|cc|as cast|a
aa|g|a ac1ata acto1tca1ata. Ea| Ta|
0^|0^| Kcgsaastcda'astc|cascscas
da| at|aa1|ato sao. V|s | c|os 0^ Kcg
0a1|sa da d|a||o 1 y ma| Kcg da |a Vdc| a
0saa cot|aa 1ayo| |lo|1ac soc|a a|
p|ocasoda|asp||ac|da|os^casosysoc|a
|astc|casad|c|oa|aspa|a|alo|za|a| 0^|a
|a1dc' asaa.
S ca |a Masp|ac| 0saa, |a Mas
p |ac| 0ctaay |a | 1p|aza da |a Vdc' a
a|a|c|ta a asta c|t|1a, a1cas cc1p' a sc
p|opstoalo|1as1cydla|atas. E |aa||
dad, as co1c qcatodosastos a|a|c|cossa
c'asl|qcaca|oa| o1c|ada|asp||acsaa.
Ea| cotaxtoda|p|asatacap|tc|o, os |ala
|||a1osaa||osco1oat|dadassapa|adas.
E | a Masp||ac| 0saa ct||za1os a|
poda|dacast|a1atapa|a^aca|qcaa|0^|
axta|o l|cya a t|avs da ' os dados da |as
1aosyda|ospasydaot|os^casossa|a
tas y pa|a d st|| cc| | d|c^a aa|ga po| toda
cast|aast|cctc|aasqca|t|ca.
E |a Masp||ac| 0ctaa, |os catos
da1||asdapo|osylo||cc|osp | ososax|statas
a cast|a pa| acso|ca ' a aa|g|a da |a
at1sla|a. Esaspa|tasda'a pa' so|as1s
sas|c|as da cast|o cca|po a t|1|os da
at|acc da |oas, a|act|oas y p|otoas da'
a||a.|ac||cc|ac|da' aca|gaa|ct||cadat|o
da| cca|po scstata todos 'os p|ocasos
1atac||cos.A| | ^a|a|, acso|ca1os a| 0^ a
t|avsda|ospo|osylo'|cc|os^asta|ascpa|l
c|a da |os ^casosy a| ax^a|a|, codasa1os
asa0^|aa||ta|o|da|os1|s1oscot|aya
do|os1cscc|osca|caosaa'|os.Estap|oca
sosacoocata1cco1oco1p|as|saa.
13 LA FORMA DE LA RESPIRACION CUANEA Y OSEA
l. Gire la energa en espiral
2. Respire el Chi del exterior y envulvalo
alrededor de sus huesos
3. Empuje la energa hacia el interior de sus huesos
.aMasp||ac|0ctaay'aMasp||ac|
0saasoco1p|a1atosal|catasda' a|as
p |ac asa|. .a scpa|lca da 'a p a| as
1cc^o 1s g|ada qca |ada ' aa|z, po||o
qcaccatacoc1ayo|potac|a'daacso|
c|daaa|ga.
|a| 1p|azada'aVdc' aascp|ocaso
1s pasvo. S| c|a acso|ca1os a| 0^| da|
axta|o|a| gca' qca a |as p|ct|cas ata||o
|as, ' o qca ' a dla|aca da |a Masp |ac|
0saay 0ctaa as qca asa acso|c osa
coo|daco|a|asp||ac|asa|.Eastads
cp'|a, os ac||1os pa|a|ac| c |a| l'c|odas
cadatada0^| 0a| astaat|avsda|accsp|
dada' acacazay|aspa|1asda|as1aos,a'
l|c|o ascadatada0^ Ta||ast|a at|avsda
'aspa|1as, |as p|atas y a| pa|aoy a|l'c|o
^o||zota' da| 0^ 0s1|co o at1osl||co a
t|avsda| at|aca|o.Posta||o|1ata,acso|ca
1osa'0^|atoda|ap|a|y|oav|a1os^aca
|os^casos,co'oqcaco1ca1os|asp|ct|
casda|aMasp|ac0ctaay||1p|azada
' a Vdc|a. .a aa|g|a da ' a |1paza da 'a
1 93
Vdc' aas 1cy scava, co1oc da||cadova|o
da | czqca | 1p| ay lo|ta|aca cast|a 1dc|a
saacoaa|g|aY , Yagyact|a.
EJERCICIOS BASICOS
Li mpieza de l a Mdul a y
Respiracin Osea y Cutnea
. Asc1a|asac ' |apostc|a0a|asta.co'oqca
|os pas pa|a|a|os y sap|a|os a cad|s
tac|aaqc|va|ataa|aqcasapa|asc|od|
||ada|apctadasc pa. |avata |osc|a
zos po| ac| 1a da sc cacaza, doc|a |os
codos y d||||a |as pa|1as da |as 1aos
^ac|aa|||ca.
2. dsa sc 1ata pa|a acso|ca| |a Fca|za
0a'asta.Dc|zsa| o|odasc1atapa|cca
c va|o da | cz vo|ata qca a1aa da |a
Est|a||a Po|a|. Acso|ca |a aa|g|a a scs
^casosat|avsda|accsp|dadasccaca
zay da'as pa|1asda |as 1aos. S|ata
c1oa| va|ov|o|ata| | 1p| asc1dc|asaa
daa|||ca^ac|aaca|o.
1 94
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
\ \ ' J ) ) J \ \ \
. '\ . .
Absorcin de la Fuerza Celeste
8. Ha|a |as 1aos da 1aa|a qca qcada
^ac|aa|l|ata, a |aa|tc|ada' ac|tc|a,y
co 'as pa|1as apctado ^ac|a aca|o.
Estaas|apostc|aTa||ast|a.
4. Acso|ca ' a Ea|g|aTa||ast|a, as dac||, |a
ca|gaagat|vada'aVad|aT|a||a,at|avs
da|asp|atasdascsp|as,a'pa||aoy|as
pa|1asda|as1aos.|aEa|g|aTa||ast|a
pcada 1a|lasta|sa ata a' o|o da sc
1ataco1ocva'oa1a|||' o.S|atac1o
' | 1p a scs ^casos, co1o s| lca|a ca
co|||atadavapo|| | 1p|ado|.

! U tf ' >
H \ ::

f i \

Absorcin de la Fuerza Terrestre
5. da vaz qca ^aya satdo |as lca|zas
0a| astayTa||ast|ay|as^ayacocat|ado
a a| o1c| go, d |||a |aatac| a sc p| a| .
Pcadal|ota||ascava1ataco'as1aos.
Pa|c|ca|assasac|oasqcasap|odcca
ascscpa|l|c|a.
6. | ^a|a y acso|ca a| 0^| da |a at1sla|a
|oas, p|otoas, a| act|oas y pa|t|cc'as
da 'cz) a t|avs da sc p|a| y av|a|o a |a
scpaJca |ta||o| da scs ^casos. S| ata
c1o scs lo||cc'os p| ' osos actca co1o
pa|a||ayos oataasqcaat|aayacso|
ca' aaa|g|a.
7. Ex^a'a, cot|a|ga| ga|a1ata |os 1cscc
|osca|caosa'os^casosya1pc|aa| 0^|
a' |ta|o| da stos pa|a ca|ga||os da
aa|g|a. Sat | scs ^casos p' aos,
axpaddos,dstad|dosya| act|l|cados.
Al inhalar a travs de la punta de los dedos y la piel, y al
envolver, girar en espiral y empujar la energa hacia el
interior de los huesos, %crea U impulso elctrico
B. | ^a|acava1ata.Saacosc|atadascs
||^oasy dasccat|osaxca|.Estosca
t|osaycda a qca a' ^caso acso|ca |as
pa|t|cc| as pa|a |agaa|a| | a 1dc| a.
Ex^a|acpoco.0ascasa,|a|a|asc|asp|
|ac|ys|atac1oscp|a| |asp|apo|s|
1|s1adc|atasa|sacava|asp||acoas.
Li mpieza Terrestre y
Celeste de la mdula
. Ha|a 'os c|azos y 1atga'os cc|vados
co|aspa'1as ^ac|a a|||ca,co1os| aca
||aa|a|aaa|g|ada|at|a||a.
13 LA FORMA DE LA RESPIRACION CUNEA Y OSEA
2. |^a' ay s|ata c1o |a aa|g|aTa||ast|a
asc|ada po|'as p'atas da scs p|as y a'
pa||ao. 0ot|aga | | ga|a1ata a' ao a
^a' aaa|ga^ac|aa| sac|o.|^a' a^asta
' aT , a1pc|ado|aco| c1a' ga|a1a
ta ^aca alca|a. 0ot|ca da |a 1s1a
lo|1a ^asta |as v|tac|as T5 y 07, ' a
casada|c|aoy| accsp| dada|acacaza.
8. Saa cosc|ata da |a 0sa Vayo| y da ' a
Est|a| ' a Po|a| qca sa accat|a soc|a
cstad | ^a|a. Es posc|a qca s|ata c
g|apasoa' accsp|dada|acacaza.dsa
|aEa|g|a0a|astapa|a||1p|a|sc1dc|a
saa.Ex^a|a. 0ascasays|atac1o | a
ca|gapos|t|va dad| c^aEa|ga ' | 1pa sc
acla|o,scc|ao,scsv|tac|asca|vca
'asyscasta|.
195
daga dascada|'aaa|g|a po| 'asv|ta
c|asto|ccasy' c1ca|as^ac|asccada|a
y|os^casosda|asp|a|as.S|atac1o'a
'czvo'atapc||lcascasqca'ato.0ascasa
y|asp|ascava1ata.0a|aqcaa'p|ocaso
sccada po|s|1|s1o.
Respiracin por la clavcula, el estern y las costillas
5. 0ascasaycot|ca|asp||adocoscav
dadSaacoscatada'asp' atasdascs
pasyda'aspa|1asdascs1aosypa|
c cac1osc|ga'a|cza1a||'|ada'at|a||a.
Pa|1ta'a ' | 1p a| sc 1dc'a saa dasda
'as p|a|as^acaa'sac|o, 'a co|c1a a
scszoas' c1ca|, to|c|ca y ca|vca' ) , a|
ca|ac|oy1sa'|daca|^aca|'avata
do scs 1aos g|adca'1ata ^asta co|o
ca|'aspo|ac|1adasccacaza).
6. Maptaa' a|a|c|codaOa2Ovacas.
Li mpieza solar de la mdul a
|a| czda|so|,aspac|a|1ata' a1atct|a
qca sa v|sca|za da co'o| v|o|ata y a1a|||'o),
act|va |a aa|g|a da |a 1dc'a saa. Pcada
p|act|ca|1 |ado^ac|aa|so'| cstoa|a1aaca|,
atasdaqca'a|czso'a|saada1as|adolca|ta.
196
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAJ CHI
1 . 0o1|aca 1 |ado a| so' y pa|padaado
|p|da1ata. 0 a||a 'os o|os. A' ^aca||o,
pa|c c|| |os co'o|as v|o'ata y a1a|||'o.
Sapa|aasosco'o|asyacso|ca|aaa|ga
po|sc p|a' yscs ^casos.
2. | ^a'a ^ac|a a' |ta|o| da scs ^casos y
ax^a' a. Ma' |asa. Map|ta asta p|ocaso
dc|ata cos 1| ctos ^asta qca sata
qca |o^aap|ad|do. da vaz qca 'o^aya
^ac^o,'aacso|cda'aaa|g|asaalac
tca|acto1tca1ata.
Absorcin de la energa solar
8. ca| cza1a|||'ada' so' dasc|ada^asta |a
1dc|asaa, ' | 1p|do|a,|c|a1atdo
' aylo|ta|ac|do|a.Eocas|oas,ccado
1| |a ^aca a' so| , pa|cca 'a ' cz|o|a. |os
^casosta1c||aacas|ta.7 sca||ca'ay
acs|ca'aat|avsda|at|aca|o, 'acocay
'ap|a|dc|ata|a ^a'ac|ycodsa'aa
|t|a'a a' ax^a'a|, a l| da | 1p|a| 'a
1dc|asaacot|ayado ' | ga|a1ata |os
1cscc'osca|caosa'^caso.
La Sonrisa I nterior de
la Mdula Osea
0aspcsda|aa|za|'a| 1p|aza0a'asta
yTa||ast|ada'aVdc| a0saa, datgasapo|
c 1o1ato y so||a a toda sc ast|cctc|a
asqca't|ca. 0ocdasa a' t|a1po acasa||o
pa|aso|a||acadacodascs^casos.
. So||aascc|ao.
2. So||aacada ca da|asv|tac|asca|v|
ca'as. Pa|c|ca c1o paat|a a| 0^| a
cadacadaa'|as,'|aadoyaxpadado
a' aspac|o ta|va|tac|a|.
8. So||a a ' a c|av|cc'a, |os o1p'atos, a'
^c1a|o,a||ad|oya' cccto,as|co1oa|os
^casos da |as 1c^acas y 'as 1aos.
So||aaspac|a'1ataa 'asa|t|cc|ac|oas
qca caasasast|cctc|as, pa|ccac1o
'|aaa'0^| 'osaspacosa|t|cc|a|as.
4. So|aa|asv|tac|asto|ccas, | c1ca|as
y a |a pa|v|s. S|ata c1o a| 0^| |'aa a|
aspacoa|t|cc'a|.
5. So||a a ' a |g|a -ca) y sata c1o sa
| ' aa da 0^| |a a|t|cc|ac| da |a cada|a.
So|aascl1c|, qcaascoda|os^ca
sos1s | 1po|tatas a ' ap|odcccda
a||t|oc|tos.
6. So|aa' aa|t|cc|ac|da'a|od | ' ays|a
tac1osa||aada0^|.So|aa' at|c|ay
a' pa|o, as co1o a |os ^casos da |os
toc|'|osy'ospas.
7. 0ascasac 1o1ato y pa|c|catodasc
ast|cctc|asaa.
COMO I NCORPORAR LA
RESPI RACION CUTANEA Y
OSEA EN LA FORMA DEL
TAI CHI CHI KUNG
Movi mientos introductorios
Easta pa|tada 'alo|1a, as1po|tata
qca sa cocada t|a1po pa|a sat|| todos |os
^casosdasc cca|po. Escova|ataqcaco
13 " LA FORMA DE LA RESPIRACION CUANEA Y OSEA
sc|tac||c|odaaato1|apa|ala1|||a||za|saco
|a apa||ac|a da 'os ^casos da| c|ao, da |a
co'c1ava|tac|a',da'aspa|tasscpa||o|a|la
||o|da'osc|azosy 'as p|a|as, |as 1aos, 'os
p|asy 'acada|a. Esto |a pa|1|t| v|sca||za|'os
1a|o|dc|ataa|p|ocasoda|asp||ac|saa.
La estructura esqueltica
davazqcasaa|t|1a1atacosc|a
tadatodoscasqca'ato,t|as'adascatac
^ac|aa' co|azy|os|^oas.Estoact|va|sc
asp||tcyscaa|gaasac|a', |aspact|va1a
ta.Ma||asaypa|c casccapac|daddaacso|
ca||aaa|g|aasc|ta|o|.
| ^a'a' aaa|g|aat|avsda'aspa|1as
da|as1aos, da|osdadosy'ospo|osdasc
p|a| .0csa|va|osd| cc|os|ala|atasa|a|asp|
|ac saa, s|gc|ado co |a vsta ' o qca
a^o|apa|ccayaco1ocasasac|.
Los huesos son muy porosos y "respiran"
en todo momento
197
Movimientos bsicos
E ' a sacc| |ala|ata a |os Vov|
1|atos Hs|cosda |alo|1a da|Ta| 0^| 0^|
Kcg,co1pcastada'aspostc|asTo1ado' a
0o|ada|P|a|oyAzotaSac|||oalactcadasa
|asd| st|tasd||acc|oas,a| poda|da|a1ata
o|oco|azas1cy| 1po|tata,sagc^a1os
axp||cadoa' alo|1ada|osTadoas.| ^a|a
a|alasaY|dacada1ov| 1| ato,acso|ca|a
aa|gaat|avsda| ap|a|yt|as|da'a^asta| a
scpa|l|c|adascs^casos.0cato1s|a|a|a
do ast, 1s aa|g|a acso|ca|. 0c|ata |a
lasaYag, ax^a|aycodasaa|0^|aa| |ta
||o|dascs^casos.
dt|||ca| aast|cctc|asaay|a|asp||ac|
pa|a |alo|za|a| l|c|oaa|gt|co.S|atac1o
d|c^aast|cctc|aacso|cayco1p||1acosta
ta1ata|aaa|gaaa' |ta||o|da|a1dc| a,
v| sca' | cascs^casosyso||a|asdc|atatoda
|asas|.
E|dascasoas|alasaY|da|1ov| 1|a
to. | |c|a 'a Masp||ac| 0saa acso|c|ado a|
0^| at|avs da|as pctas dascsdados, pa|
1asda 'as1aosy at|aca|o. A 1ad|daqca
vayaadqc|||ado1ayo|^ac|||dad,pod|acso|
ca||aaa|g|aat|avsda1s|aasycat|os
co1o|accsp|dada|acacaza,|aspctasda'os
dadosda|osp|as,|asp|a|asy|ap|a'.
Inicie la Respiracin Osea durante la fase Yin del
descenso, absorbiendo el Chi por las puntas de sus dedos
1 98
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
E| |at|ocaso as |a lasaYag da| 1ov|
1| ato.Ex^a'aycot|a|ga'os1cscc'os^ac|a
|os^casos,p|as|oadoycodasadoa| 0^|
^ac|asc|ta||o|S|atac1o' aaa|g|apaa
t|ap|olcda1ataaa||os. |a |asc|ta| 1cy
ct|' |1ag|a|qcascs^casossotapo|osos
co1o caaspo|a.
Absorba el Chi a travs de los dedos
de las manos y de los pies
Cuando traslade su peso hacia adelante durante la fase
Yang, sienta como si los huesos de todo su cuerpo fuesen
porosos como esponjas. Perciba la respiracin de todos
ellos y use su mente para comprimir el Chi en su interior
davazqca^aya| |c|adoy act|vado a|
p|ocasoda Masp||ac|0saa, sta |aax|g||
1aosaslca|zo. S|o |a||asa y s|atac1o
acso|ca a| 0^| po||as pctas da scs dados,
scs cat|os aa|gt|cos y sc p|a' dc|ata |a
|^a|ac|, y pa|c|ca c1o sa codasa a
scs^casosdc|ata|aax^a'ac|.
Pa|1aazcacosc|atadaastap|ocaso
dc|ata toda |a lo|1a da| Ta| 0^| . Posta
||o|1ata, pa|aacso|ca|a| 0^| ascasqca
|ato,pod|csa|1s'a1atay1aos|aco
t|acc|1cscc|a|.
Pa|aqcaasta|va|avazadoda'ap|c
t|ca| a|asc'taalact|vo,daca aco|da||oco|a
t|tcd. Acso|ca |atay scava1ata |aaa|g|a
a |os pctos qca sa 1cast|a a ' a ||cst|a
c| , co1o s|t| |a|a da' ^| | oda ccapc||o da
sada.s||o^acacoda1as|adalca|za,sa|o1
pa|,ys|t||a1cydc|' 1ata,a|^||oosa|d|.
0o1o1ac|oata||o|1ata, |os||^o
as ||ga 'os|gaossaxca'asy 'os ^casos.
0cato 1s so|aa asos |gaosy ccato
1s |atos saa scs 1ov|1|atos, pod|
acso|ca|' aaa|gaalo|1a1sal|c|ata.
|osco|o|as a1a||'|o, v|o|atay |o|o ayc
da a |a|cvaaca| | a 1dc|a saa. 0cato
1s sa |a|a|a y 1s cosa|va ca ccaa
ast|cctc|a, 1a|o| pa|c|c|| ' a acso|c| da|
0^| . S|ata sc p|a' a' | ^a| a|y |os ^casos a|
ax^a'a|.Acso|ca |a aa|g|a po|cada po|oy
lo||cc|oda|ap| a| ,pcada|1ag|a|' ap|a|co1o
s|lca|acg|apc| 1.T|aspo|ta|alca|zaa
t|avsda|a1dc| aasp|a|sagcsadasc||ca
a|oscap|tc|osata||o|as.
Es tl abrir las articulaciones para absorber el Chi
en los huesos durante la Respiracin Osea
13 LA FORA DE LA RESPLRACION CUTANEA Y OSEA
0oct|asa a a| Y| | ^a|ac|) y
Yag ax^a|ac| ). S|tasa co1o s| ada|a
|aa|1ata a c ocao da 0^| y co1o s|
tcv|a|a qca a1pc|a| a t|avs da sta pa|a
c|aa||aacc|da| a|asp||ac|saa.0cado
acso|caa| 0^|, pos|c|a1atasat||qca as
1cy daso. Pa|1aazca cosc|ata da sc
ast|cctc|a,da|1ov| 1|atoda|TaT|aypa|
t|cc|a|1atadascs^casos.Estalo|1aax|ga
c a'to |va| da cosc|ac|a, ya qcaada1s
da|csca|l'c|o|og|tcd|a|da|0^| at|avsda
| a ast|cctc|a, ta1c| sa p|asata c 1ov|
1| ato t|asva|sa| da ' a aa|g|a dasda ' a
scpa|l|c|ada| ap|a| ^asta |os^casos, gc|ada
po| | a 1atao|oco|az. As|, a a' Ta| 0^|
0^| Kcgdasa||o' |a1oscacosc|ac|a1cy
p|olcdada' 1ov|1|atoda' aaa|ga.
Transi cin hacia una
nueva di reccin
0c|ata| apa|tada|alo|1aco1pcasta
po| |a postc|a da Sosta|ado a| Hac y |os
Vov|1| atos |a'as, daca1ova|sa1cy' a
ta1ata o pa|1aaca| qc|ato dc|ata c
1o1ato,al| daqcataga|aopo|tc|dadda
sat|||aa|1ataa| p|ocasop||c|pa'da| t|aca
|oco|a|asp||ac|y|oscat|osaa|gt|cos.
Acso|ca|aaa|g|aat|avsdasc caca|'o, da
|accsp|dadasccacazayda't|oco' 'avdo
| a^ac|aaca|o,a|asp|a|asya|asp'atasda
|osp|as.0oct|asaatodos |ospctosda
|a0|c|taV|c|ocs1|ca.ccsp|dada' acacaza,
at|aca|o,ga|gata,p|axoso'a|,o1c' | go,ca
t|osaxca|,pa||ao,sac|o,Pca|tada' a7|da,T
, T5/TG,07y 0o||da1ada.Todosastos
pctosacso|ca|aaa|gaco 1slca|zas|
d| || gascatac| ^ac|aa'|os.
Ha^a todo sc cca|po co ' a aa|g|a
|ac|ata1ata adqc|||da, da 1aa|a qca sc
1 99
1dc| a saa qcada tota'1ata |1acc'ada.
Todosccca|poasco1ocaaspo|aaxpcas
taa|sc1| st|oaxta|oda0^ . Estoas pa|t|
cc' a|1atac|a|toaastalo|1a,yaqcatodos
scspo|ossaac|adacdoa'acoscac|ada
sc1atao|oco|az.
MOVI MI ENTOS FINALES
0cadoast| |stopa|acoc| c| ||alo|1a,
so||a da cavo a toda sc ast|cctc|a saay
|aco|aa| 0^| asco1c||go.
200
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CI
14
La Forma de l a
Estructura Integrada
E|aslo|1asata||o|as^a1osaxpcas
totodos'osaspactosda|aast|cctc|a|ta|a
da|Ta|0^| 0^|Kcg.E|alo|1aY| yYagsa
p|asata 'asT|as ca|zasy sa |s|sta a|a
| 1po|tac|aqcat|aa |aso||say |a |a'a|a
c| pa|aacso|ca||as..aa' | aac|y csoda
' aast|cctc|aasqca't|caqcasaaxp'|caa' a
lo|1ada|A||a|goyda'aT|asla|ac|ada|0^|
os capac|ta pa|a acso|ca| y dasca|ga|
g|adascat|dadasdaaa|gay1ataa|c
cotacto adaccadoco' aslcatas0a'astay
Ta||ast|a. E |alo|1a da' aAct|vac| da |os
Tadoas sa asa^a c1o a' | , qca as | a
co1c|ac|da|a1atao|oco|az,y^aca
c||cc'a| |a aa|g|a pa|a dasp'aza| a| cca|po.
E ' alo|1ada|TaT|asaaxp'|cac1oo||
g| a|todos |os 1ov| 1|atos dasdaa| cat|o
dao|ga|s1o.
|alo|1a0c|at|vapoa'aaa|g|ada'as
c|co d||acc|oas a' a|caca da scs |gaos
asoc|ados.|ak|1ada' aMasp||ac|0ctaa
y0saas| |vapa|aacso|ca|a|0^|a|os^casos.
E' alo|1ada' aEst|cctc|a|tag|adasa
co1c| a toda ' a ast|cctc|a | ta|a, tato
asqca't|caco1oaa|gt|ca,qca^as|dodas
c||ta a 'os cap|tc'os ata||o|as. Pa|a taa|
x|to a 'a p|ct|cada|Ta| 0^| 0^| Kcg, as
| 1po|tataap|ada|acsa|| a1ataalo|1a
adaccada. Po|aso 'as 1ad|tac|oas co1o 'a
da'a0|c|taV| c|ocs1|cay|ada|acs|da
|os0|coE| a1atos,qcaosasa^aad| ||
g| |, codasa| y acso|ca| cast|a aa|g|a
|ta|a,sota| 1po|tatasaastad| sc| p| | a.
Dc|a ap|adas|o a' Ta| 0^| 0^| Kcg s|
| gct| poda 1ad|tac| satada, o pod|
csa| sc 1ata pa|a cocat|a| ' a aa|g|a,
pcas daca| ap|ada| 1cc^as cosas a'
1|s1o t|a1po. Es co1o s| t|at|a1os da
asa^a|a a'gc|a a d| cc|a|s| 1c|taa1ata
co|as1aosyco|osp|as.Ess| 1p' a1ata
|1pos|c|a1aa|a|'otodoa|avaz.
da vata|a | 1po|tata da |as lo|1as
co|tas co1o a' Ta| 0^| 0^| Kcg as qca sa
ap|ada|p|da1ata.Estoospa|1|tadad|
ca| 1s t|a1po a' t|aca|o |ta|o. E' p||1a|
oc|at|voda|Ta|0^| asap|ada|co||acta1a
ta ' a lo|1a axta|a y a|accta||a a lo|1a
acto1t|ca. da vaz do1|ada, a| va|dada|o
201
t|aca|ocos|staaap|ada|acsa||aaa|g|a
a cada postc|a. |a |aco| ta|a as ca
ca|acta||stca c|ca da|Ta| 0^| y ' od|stgca
da|aslo|1asaxta|asda'asa|tas1a|c|a|as.
mo ap|ada| ' a pa|ta |ta|a da' Ta| 0^| as
co1otaa|caost|ayo1o'asta|saaccs
ca|| apa||aqca^ayascta||o|.
PREPARACI ON DEL ARCO
|aast|cctc|a ta|aospa|1|ta1ova|
cast|o cca|po co1o ca c| dad. doda|os
p|c|p|osca|da|asda|Ta|0^|0^ Kcgco
s|staad| | g| |cada1ov| 1|atocoa' cca|po,
oco|as1aos.Vcc^aspa|soast|adaa
1ova|p||1a|ostas, s| a1ca|goasacasa
||oqca|asp|a|asy| acada|asa1cavap|
1a|oydasp' acaa'|astoda|cca|po.Estosa
ap||catatoa|t|as|adoda|paso^ac|aada' a
taco1oa|1ov| 1atodadascaso.
Esta c|t|1o as 1cy | 1po|tata.0cado
sc cca|po dascada, sc pa|a posta||o| sa
doc'aco1oca|cop|apa|dosapa|adspa
|a| ca l'ac^a. mosot|os |'a1a1os a asto
a'1acaa1|atoda|aaa|g|a.E a|Ta 0^|
daca^aca|acop|oda' alca|zaascta||o|
atasda | ca|a||a. S o| o^aca, as co1o s
El movimiento de descenso es como "tensar un arco".
202
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CH!
tasa|a|acca|dada|a|cos|o^asta|a1|tad
da sc capac|dad atas da d|spa|a| |al|ac^a.
Esto| a| 1p daacc1c| a|' alca|za.
As|1|s1o, as acasa||o qca 1ataga
sc|va'ccadot|as|adascpaso^acaat|sy
^aca ada|ata, t|ata da av|ta| |os dasp|aza
1 atos^ac|aa|||cay^ac|aaca|o,oopod|
coacta|saco|aca|zaTa||ast|a.
No se estire hacia arriba al dar un paso hacia fuera
Acqcaastopcadapa|aca|1cys| 1p' a,
pa|a a|gcas pa|soas as 1cyd| l|c| | po|qca
astacostc1c|adasacsa|scs1aos|da
padata1ata da| |asto da' cca|po. S| scs
1aossa1cavapo|s|so|as,satasayocs
t|cya a| l'c|o da' 0^ . E ca1c|o, s dasp|aza
todosccca|poda1aa|a|a|a|adaa |tag|a
da, 'osat||scavay| | ga|o,acqca| c|a|c|a
1atapoda|oso.E|os0|s|cosda|Ta|0^sa
al||1a. V s 1aos o sa 1cava | 1ad|a
pc|gada[po|s 1 s1as|.Eot|apa|tasad|ca
qcaV s 1aos oso 1| s 1aos, todo 1|
cca|po as 1 1ao. S| co1p|ada asto,
^ac| as|1||ado ca pa|ta | 1po|tata da | a
tao||ada'Ta|0^| . Scs1aossa1cavag|a
c|asascs p a|as, ascco| c1ayascsta
doas.Acqca^ayvacasa qca pa|acaqca
s| oa| ' assa1cava,a|aa|dadsoscsta
doas'osqcasaast|a.Estaascapa|tada
' oqca|'a1a1os0a1c|oda'osTadoas.
Toda |a pa|ta scpa|o|da sc cca|po ast
c^daasccada|ayascs pa|^as. Po|ta^to, s|
asta casa sa 1cava, sc cca|po sa dasp|aza|
co1oc^ac^|dad|^d|v|dca'yco^t|o'ada.0ca^do
csa1os^cast|osc|azosy1a^osa^lo|1aas|a
da,^osd|v|d|1osa^da1as|adaspa|tas.
Estota1c^saap'|caa|a1a^ta.A'p|ac
t|ca|, dacat|ata|da1a^ta^a|sc1a^taca^t|a
daa^a|wc0^ . S sc1a^tad|vagadac^pa^
sa1a^toaot|o,savo|va|dc||yd|lcsa.
APRENDA A SER COMO UN NI

O
E| astcdo da' Ta 0^ as co1o vo|va| a
sa|^|^osda1a^taycca|po.|ospaqca^os^o
ta^a^g|a^das1asas1cscc' a|as, po||oqca
sa dasp'aza^ ^atc|a'1a^taco^ ' aast|cctc|a.
E^asasa^tdo,c^^|^oas1cc^o1sl|ax|c'a
qcac^adc'toqca^op|actcaa| Ta|0^ . |al|a
x| c ' |dadsaadqca|aa'|a|a|a|saysa^t||da|a|
ta,a|ag|ayla'c|dad.
ABSORBA V DI RIJA LA ENERGIA
0a^a|a'1a^ta,a'Ta|0^| sap|actca|a^
ta1a^ta.E| | t1o|a^toyc^|lo|1a'apa|1t||
|al ^a|ypa|lacco^a||aa'1a^tascast|cctc|a
a' asc1 |c^ag|a^va||adaddapostc|as.d^a
vazqcascast|cctc|asadasa1pa^aco||acta
1a^ta a 'o 'a|go da 'alo|1a, pod| a^t|a^a|
sc1a^tapa|a1a^a|a|a| 0^| .
E^a|Ta|0^ csa1os|a1a^tapa|a|aco
ga| y d| || g | ' a a^a|g|a ^aca a| |^ta||o| da
^cast|occa|po,do^da' at|a^slo|1a1os.
d^avazqcaap|a^da1osaacso|ca||ay
1odlca|'a, poda1os axpa^d | ^cast|a co^s
c a^c a^acaaca|o, ^acaalca|ay^ac|aa||
ca.Esto^ospa|1taaxta^da|'acadavaz1s,
co^act^do^os co^ |as a^a|gas Ta||ast|a,
14 LA FORMA DE LA ESTRUCTURA INTEGRADA
0a| astay0s1capa|aat|aa||as,acso|ca||as
ycsa||as.
0ca^do s a^ta qca pcada at|aa| ' a
a^a|g|a a sc a| |adado|, acto1t|ca1a^ta
co1a^za|a 1ova|sa 1s |a^ta y pac|l|ca
1a^ta. Sasa^t|' | ga|o,a|ag|a,vvazypa|c|
c|||alca|zav|ta'. E^a'Ta| 0^| , cca^to 1s
sa |a|a|ay so^||a a s|1|s1o, 1ayo|sa| a'
co^tactoco^sc|^ta|o|,y,po|ta^to,1sgozo
act^t|co sa^t||. mc^casa d| | a s 1| s1o.
0^,ta^goqcap|actca|a| Ta0^ ot|avaz.. .
da p|actcado Ta| 0^| dc|a^ta 1cc^os
a^osy^a| ' agadoac^pc^toa^a' qcaasaas
|aa|1a^ta 1^o|ada|ac|ao.Pcadop|asc| ^d |
da' ata|av|s|^,da|acac dayda'os' ' a1ados
p|aca|asda|av|da,pa|o^oda|ap|ct|cada|
Ta 0^| . Po|qc 1| sas^ daTa| 0^| as 1|
^o|a da |ac|ao7 Po|qca 1a da|ato a' p|act|
ca||o, 1asa^toa^a|gat|zadoyla||zypa|cco
1 p|opalca|zavta'.
Vcc^osgoza^va^dota'av|s^ol|acca^
ta^do'osc|ccs^octc|^ospa|acaca|ylc1a|,ya
qcascv|da|asacc||asoc|a1a^a|a.Aqcsa
daca asto7 A qca ca|aca^ da lca|za vta'.
macasta^a'goqca'osast| 1c|ay'asd|oqca
a|'osc|aa^qcaas1slca?avta'.Esavda^ta
qca ast^ aqc|vocados. E^ |cga|da acc1c|a|
1s 0^|, ast^ daspa|d|c|^do|o. mosot|os '|a
1a1osaastoa'p|aca|dapa|da|a^a|g|a.
Pa|aacso|ca||aa^a|g|a, as 1po|ta^ta
co1a^za|co^ c^aso^||sa.Ma||asa,s^tasa
a|ag|a y | ga|o a^ sc ^ta||o|. So^||a a sc
co|az^.0asca^dayco^ctasaco^' aVad|a
Ta||a. S| ^tasa co1o c^ |co' y ast|asa
^ac|a|os0a|os.Ac|a|as ax|'as. S|a^taco1o
s sa |a1l|ca|apa|aacso|ca||aa^a|gaqca
|a|odaa.
203
LOGRANDO LA UNI DAD
CON EL UNI VERSO
ca 1ata dal|tvada| ssta1atao|sta y
da|Ta|0^ cos|staa|og|a||acdadco a|
Taoyco|amatc|a|aza.Ea|Ta0^| , astosa
|al|a|aacast|occa|poyacast|a1ata.
0cadoos1ova1os,|o^aca1osco1oca
c dad, todosadasp|azaa|1 s1ot|a1po.
S pcada1ova|saco1octodoa|cga|
da dasp|aza| p| 1a|o |as 1aos y |cago a|
cca|poy|aspa|as,stas| a 1pc|sa|ysc
cca|po sa 1ova| s| 1c|taa1ata a co
|cto.Scsat|doda cdad co|po|a|sa| c|a
1ata|g|adca|1ata.
mos|osccca|posa1ova|a|c|soo,
s|oqcata1csc1ata|o^a|.Vataga
sc 1atay sc tac| co1p|ata1ataco
cat|adas a scs 1ov|1atos. mo pa|1ta
204
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
qca sc 1ata d|vagcay sa dvda a pasa
1 atosa|aato||osaca|cada|pasadooa| lctc
|o. Pa|1aazca a a| p|asata. 0cado sa
1cava ^ac|aada|ata, csasc|tac1a
ta|pa|a1ova||otodo^ac|aada|ata.0cado
axt| ada|a1ao,axt|adata1c|sc1ata.
|a1atad||gaya| 0^||as gca,a| 0^|d || ga
ya| cca|po|os gca.0aastalo|1a,aa|Ta
0^ p|actca1os|ac dadda|cca|po,a| 0^|y
|a1ata.
0cadooscoacta1osdasdaastac|
dadta|acoa|1cdoqcaos|odaayqca
astca|oysoc|aosot|os, ossat1os|t|
1a1ata||gadosa| c|va|so. E| TaoTa 0^ g
dca.||avado a| cca|poy |a 1ata y ac|a
zado a |a c|dad, pcadas avta| |a sapa|a
c|70oca atac|tota|yvo|v|dotal|a
xc|a,pcadassa|co1oc|ac|ac|do7.
1b
Acero envuelto en algodn:
Aplicaciones en l as
artes marciales
Ea'Ta 0^ax|staoc^olca|zas,cadacada 'ascca|aspcadacsa|sapa|a|aactoda
lasa. |aslca|zascsca' 1ata ct||zadas so. ) a| a1pc|a dascadata, 2) a| a1pc|a asca
data,8)a| dasv|o^ac|a|ada|ac^a,4)a|dasv|o^aca'a| zqc| a|da,5)' aasp||a',6)|ap|asa,7)
a|t| ^ac|aat|syB)' ac|aac|dacalca|zadaavaca.
Todas a'|as posaa ap'|cacoas p|ctcas a cada co da |os oc^o 1ov| 1| atos da ' a
lo|1a. ) 0ca|d| a Exta|o|, 2) Mat|ocaso, 8) P|as|, 4) E1pc|a, 5) T| | dascadata, 6)
0vs|,7)0o' pacoa| codoyB)0o' pacoa| ^o1c|o.
LA GUARDIA EXTERI OR
0o1osaaxp||caacap|tc|osata|o|as,
a |alo|1ada|Ta 0^| 0^ Kcgaxstados
Guardia Exterior Yin
(Sosteniendo la Bola).
Guardia Exterior Yang
t|pos da 0ca|das Exta||o|as. |aY qca as
ca ap|cac da |a postc|a Sosta|ado |a
Ho|a da 0^| ) y | aYag. Poda1os csa| cada
cada'asoc^olca|zasaa1cosco1poa
tasda|a0ca|d|aExta|o|.
|a0ca|daExta|o|Sosta|ado' aHo'a
ascccaa|a1p|odap|asa.0cadoco|oca
1os a1cas 1aos a ca postc|a Y| da
|acapc|,poda1os|ac| c |cgo'paopatada
y at|apa|| a a ca pos|c| da c|oqcao.
Posta||o|1ata y dado qca os qcada ca
p a|a ||c|a, poda1os gaa|a| ca lca|za
^ac|aada'atapo|1ad|odacapatada.
Po| aso as ta | 1po|tata ap|ada| a
1ataa|a| aqc | | c| osoc|a ca p|a|a,cada
vaz qca da c paso ^ac|a alca|a y apoya a|
205
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
....
OOpo|c|ato dascpasoa cadascsp| a|
as, dacataa|a1ataqca|aot|aast' | c|a
pa|a'aza|ca patadalc' 1| ata.
E |a 0ca|d| a Exta||o| Yag ta1c
at|apa1os |a lca|za, pa|o a a| caso da c
ataqca Yag pcada sa| acasa||o dasv|a|
codo co codo y ap'|ca| |a p|asa co'ocado
ca 1ao ca|o ' aca|c ||a da' opoata y |a
ot|a a sc co' c1a. E asta 1ov| 1|ato, 'a
Dirija la fuerza del oponente hacia un lado
Empuje la barbilla de su adversario con la mano derecha
para desequilibrar la estructura de su cuello y simultnea
mente tire de sus vrtebras lumbares hacia usted con l a
mano izquierda para quebrantar su estructura espinal.
206
La ruptura de la estructura y de la alieacin es una de las
metas principales de las aplicaciones del Tai Chi
0ca|d|a Exta||o|l'axoa' aco| c1ada| opo
ata da 1aa|a at|atc|a| y 'o c'oqcaa
^asta'og|a|sc|adc|.
E |as ap' cacoas da| Ta| 0^ o as
acasa||o aga||a| o sc|ata| a| al|ata|sa a
calca|za.Todo' oqcasaacas|taasc| ga
|ocotacto co 'as pa'1as ac|a|tas. Esto sa
coocaco1oaa|g|a1aca' ad^a|ataya
a|'asaap'cacalca|zadapa|acaa1c^a
casycodos.
Ecastcac|daataqcat|pca,cca
doa|opoata|azasc1ao^ac|aada'ata
co cgo|pa, dacaad^a| |sa a sc 1c^acay
ap||ca| c t|| ^aca at|s a a| codo pa|a
cosa|va| a' 1ov1|ato ^aca ada'ata da|
opoata).S|a1ca|go,a' |gca| qcaatodas
|as a|tas 1a|ca|as, a| xto da ca tcca
co1o|aad^a|ac|ada|as1aosac|aa
aspac|lca ccaastga|at|zado,po||oqca
Use la energa manual adherente en la Guardia
Exterior para romper la estructura de la mueca
y la fuerza del codo de su oponente
15 " ACERO ENVUELTO EN ALGODON: APLICACIONES EN LAS ARTES MARCIALES
saa|accta caco1c| ac|daacc|oas 1c|
t|p|as pa|a d| v| d| | |a lca|za da| ataqca a
va||asd| |acc|oasd|la|atas.
E| oc|at|vo p||c|pa|da|Ta| 0^| asav|ta|
qca| alca|zada|ataqca| | agca^astacstad.E|
ac^oda|cca|poasdaat|a85y7Oc1.a|o
sc1o, po||oqcaap|ovac^ado|asoc^olca|
zasco1ov| 1| atosco|po|a|asc|aasaya
dos, g|ac|osos y coo|d|ados, 'o qca ||c|a|
1ataa|a caa1aazasacov|a|taa ca
opo|tc|dadpa|aap| | ca||oqca^a1osp|act|
cadoa|alo|1a.
A' csa| ' a0ca|d|a Exta||o|, ' a potac|a
sad|v|daat|a|asoc^olca|zas1ac|oadas.
Po|a|a1p'o, pcadadasv|a|cgo|pa^ac|a'a
da|ac^ay a| 1|s1ot|a1po,at|apa||ap|a|a
l|ota|da|opoataco' ascyap|op|a.Pcada
cot|ca| asa 1ov| 1| ato co c a1pc|a
co|to ^ac| a aca|o y ta|1|a| co c lca|ta
a1pc|a ascadata a asp| |a| ap' |cado a |a
cada|a.Estaast|atag| asacasaaa|p||c|p|o
dad|v|dayvaca|s.
Atrape la piera frontal del oponente con la suya propia.
Esto har que su rodilla se trabe y se extienda en exceso
Combi naciones de
Guardias Exteriores
.a co1c|ac| da 'a 0ca|d| a Exta||o|
co a| E1pc|a o |a P|as| s|gca ' a 1|s1a
saccac|a. 0ca|d| a Exta||o|, E1pc|a
0ascadata y ap| | cac| da| E1pc|a o
P|as| a a| asa|to l| a| . Pa|a p|otaga|sa a
cstad 1|s1o, s'o t|aaqcacc| da| ca |aa
dacos85c1. dad|1at|oa sca'|adado|y
t|ata|daav|ta|a| go'pa.
Guardia Exterior y Presin
1. Combinacin de Guardia Exterior y Presin: desve sua
vemente el derechazo de su oponente hacia su diestra.
2. Una vez que haya neutralizado la fuerza, una su palma
derecha con su mueca izquierda.
3. Dirija hacia abajo la fuerza de su oponente.
Absrbala en su pierna posterior y acumule
energa para la Presin.
. Libere la energa almacenada en su piera posterior e
impulse al atacante hacia atrs por medio del Empuje.
Puede atacar con su piera frontal y atrapar
su piera simultneamente.
207
Guardia Exterior y Empuje
1. Utilice la Guardia Exterior y el Empuje para adherirse y
desviar suavemente hacia la diestra el derechazo del opo
nente. Recuerde que no debe usar la fuerza: slo debe
esquivar el golpe por unos 30 cm.
2. Cuando su oponente comience a retirarse, inicie el
Empuje con un movimiento descendente para
atrapar su brazo contra su cuerpo.
3. Contine con el Empuje, dirigiendo a su enemigo
hacia arriba usando la fuerza en espiral de sus
piernas y su columna.
EL RETROCESO
E^a' |at|ocasota1c|^sacsa|alca|za
da|ap|asapa|aa| | 1|^a|a' go'pa da'ataca^
ta. A sta sgca c^a P|as|^ y |otac|^ da|
a^tac|azosoc|aa| cododa'opo^a^ta,coo|d
^adaco^' alca|zaa^asp|a|da|acada|a,qca
^aca g| |a| a| adva|sa|o ^asta ^aca|'o caa|
co^sc^o1c|ot|acado.
Ta1c^ as pos|c|a asqcva| a' go|pa
co1c|^a^do a' Mat|ocaso co^ a| 1ov| 1|a^to
da dasca^so. Esta ' | ga|o 1ov1|a^to actoda
la^s|vod|v|daa| go'payct|'|za'alca|zadasc
opo^a^tapa|aa'a|a||odacstad.
208
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
d^aap|cac^1ssava|ada'Mat|ocaso
co^s|staa^t||a|da|ataca^ta^ac|aaca|oco1o
sastcv|a|aazota^doc^'tgoa^astacaso,sc
p|op|o c|azo) pa|a a^va| c^ 1ov1a^to a^
lo|1a da o^da ^ac|a a' |aa da| ^o1c|o.
0a^a|a'1a^ta, toda |a lca|za da' 1ov| 1 a^to
sadapos|taa^ |as v|tac|as' c1ca|asoca|v|
ca'asyp|ovocada^osg|avasa ||apa|ac'as.
.asava||daddaastatc^|caass|1||a|a
|aqcasa1a^co^a||^aasa|||ca,a^|aqcasa
co'oca c^a1a^oca|o 'aca|c|''ay|aot|aa^' a
co| c1^a,p|ovoca^do c^adasv|ac|^ a^o|1a|
da|asv|tac|as.E^'asap' cac|o^asda|Ta|0^ ,
asta co^t|aataqca pcada p|ovoca|dasda c^a
' as|^1oda|ada^asta|a1ca|tada'ataca^ta.
LA PRESI ON
.ap|as^ast | cst|adaadaccada1a^
taa^a|t||g|a1aKa^da'I Chingo Libro de las
Mutaciones: a'Ya^gastda^t|oya'Y|^lca|a.
E| Ka^s| 1co'|zaa' pa' |g|o, co1oa' 'ococo^
p|a|daova|a. E^a'Ta0^||ap|asa^taa'poda|
da|aca|oa^vca|toa^a|god^.Scc|azoaxta
|o|pa|1a^aca 1cy |a'a|adoysa^sc|a1| a^
t|as sc lca|za sa axp|asa a t|avs da| c|azo
^ta|o| 0ac|do a asto, as 1cy d|l|c|' qca sc
opo^a^tapa|ccascs|^ta^co^asat|avs da
scc|azoaxta||o|ya'poda|qca' ca|a1ad|a^
taa||^ta|o|asscctoa^aspa|ado
.a P|as|^sa ap|cacca^do a| opo^a^
15 ACERO ENVUELTO EN ALGODON: APLICACIONES EN LAS ARTES MARCIALES
ta t|ata da | 1ov| | | za| sc c|azo axta|| o|
at|apdo|ocot|aa| cca|podacstad.Vcava
sccca|po^acaat|spa|ac|aa|1saspaco
y ca |a 1ao posta|o|coa| c|azoaxta||o|
p|as|oado^ac|aada|ata.Pa|adasa||a|ga|
a sc opoata, ap| qca p|1a|o ca lca|za
^ac|a aca|o a l| da |o1pa| sc |a|z y a|a|za
|cagocalca|za^acaa|||ca.
|a P|as| sa ct|zata1c pa|aco
t|a||asta|a| Mat|ocasoda|opoata.
EL EMPUJE
Acqcaaa| E1pc|apa|acaqcaap||ca
1os ca lca|za gca| co a1cas 1aos, a
|aa|dadoasas|.S||o^c||a1os,asta||a1os
a doc'apaso. A| a|accta| asta 1ov|1|ato
daca|aco|da||os p|c|p|osda|Yya| Yag.
S apoya sc paso a |a p| a|a da|ac^a, |a
zqc|a|dasa vca|vaYag. Po|tato, sc 1ao
da|ac^aas ' aqcat|aa a| poda| Yag) y |a
|zqc|a|daas|a1aoY| , |acapt|vaysas|c|a.
Sc 1aoY| pa|c|c||a| pctodc' da|opo
ata, da 1aa|a qca sc 1ao Yag sac|
Yi
cc' as a' ' cga| 1s vc| a|ac|a pa|a ataca|.
0cadot|as|ada scpaso^acaada|ata,asc
p a|ada|ac^a, a| Y| y a'Yagsa co1cta
scc|ta1ata.' a1ao|zqc|a|dasavca|vaYag
y |a da|ac^a sa vca|va Y . Po|tato, s sc
adva|sa||o sa |assta ata a' ataqca da sc
1ao da|ac^a, pa|da| a| aqc|||c||o ccado
aqc||asavca|vascavayc|adayoopoga
|a|as|stac|aaspa|ada.Easa1o1ato,t|as
|adaa|ataqcaa|a1aozqc|a|daya1pc|a|o.
A|gcosp|asaqcaa|E1pc|aocos
t|tcya catcca1a|ca'da1as|ado1o|t|la
|a o alact|va, dac|do a qca a| opoata o
|asc'ta|ast1adoypcada|aa1p|ada|a'ata
qca. Esva|dad qca a' E1pc|apcadasa|1cy
scavayo^a| |a|atacata.S| a1ca|go, a
1cc^asstcac|oaspcadasa||occoqcasa
acastapa|adataa|cataqca 1pc|svo.S
sc opoata sadaccatada|alac|' |dadco
'a qca |oa'a|ada cstad scacsa||ada^o, as
pos|c|a qca |accpa|a 'a |az y dataga |a
ag|as . E astos t|a1pos, as covaata
ap|ada| tc cas 1a|c| a| as qca pcada
so1ata|acadva|sa|os cacsa||ada^o. S|
osacac1oal|ata|acag|aso|1sqca
pataadoygo|paado,pcadaco1p||ca||a
casa||a1ata'ascosas.
Apa|tadatodoa||o,s|'as|tcac 1a|a
cacaloqca1sag|as|vo,a'a1pc|apcada
sa|c1ov|1ato1o|t|la|o.dE1pc|a|p|
do, apoyado po| toda sc ast|cctc|a, pcada
p|ovoca|ct|a1adoda^ota|oa|opoa
ta..alca|zaaxp'osvada'a1pc|a,sa1a|ata
acaoda,ascapazdads|oca|^casos,p|o
voca| a| asta| ' | do da |os |gaos ta|os y
dasv|a||aco| c1a. S|saal|ataa1sdac
atacata,pcadacsa|a' E1pc|apa|a'aza||os
cocot|aot|o,ast|a| | a|acodaa|'oscot|a
a| sca|o o cot|a c 1c|o o |co| , o a||o|a||o
^ac|a ca padata. mo sccast|1a a| poda|
da|E1pc|a'
209
EL TIRON DESCENDENTE
0cado sc opoata da c go' pa o
a1pc|a d |acta1ata ^ac|a cstad a lo|1a
^o||zota|,pcada|ad| || g| |sclca|zac|dosa
a a| | a y avdo|a |apat|a1ata ^ac|a
aca|o. dsa todo a| paso da sc cca|po pa|a
ap|ovac^a| |a lca|za da| dascaso. Esto
pcada p|ovoca| a| dascca1| ato da sc
adva|sa||o, po||oqca daca1ad |sclca|za.
21 0
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TAi CH!
LA DI VI SI ON
.alca|zada' a0|v|s|sacsaacas
todas |asap||cacoas da| Ta 0^ . E a'|a sa
ct||za a| p||c|p|o da dvda y vaca|s. E
gaa|a|, ccado c opoata ataca, ' o qca
cstad ^acaas d v d| |sclca|zaat|as d |ac
c|oas.|ap|a|adacstadatacaa|ada|y|a
a1pc|a a cad| |acc, cada scs1aos
d || gaa| cca|poda ' a casagcdad| |ac
c 1 at|asscot|a 1ao 'o p|as|oa ^aca
cata|ca|a.E| adva|sa||oosac|^acaqc
'adodacag| |a|saycaa|lc | 1ata ocsa|va
|as | cst|acoasda' AzotaSac ||o).
E ot|a da ' as ap| | cac oas da | a
0v|s, |a lca|za da' atacata sa dv|da a
dos. Po| a|a1p|o, s| sc opoata t|ata da
a1pc|a||acoa1cas1aosccado|aa||zaa'
1ov1|atodadascasoat|a|aP|asya|
E1pc|a,|avata' osc|azos,pga'osat|a|os
da | y axt|da'os | | ga|a1ata ^aca alca|a
co1os|lca|a cacc^apa|t|ado ct|oco.
Posta||o|1ata pod| cot|aataca| co a|
E1pc|ao|aP|as|,a| Ataqcacoa| 0odoo
a| 0o|pa co a| do1c|o ocsa|va 'as | ' cst|a
c| oas co||aspod atas a' 0o| pa co a|
do1c|o"2).
mosaaxpadada1as|ado,|o c|coqca
daca^aca|asasagc|a|sadaqca' as1aosda
scopoatasaa|a|adasccca|po.0ca|qca|
1ov1|atoaxt|a |asc|ta|aaxcasvoy'ada||a
a sc adva|sa||o ' a opo|tc|dad da pa|c| c | |o
qcaast^ac|adoyto1a||ap|asa||as.
EL ATAQUE CON EL CODO
S|scopoata|a|azacgo'pa,aga||asc
codo,dc|a|oya1pc|a'o^ac|aa||capa|aava|
sclca|zaa|ad |acccot|a||a.A|^aca|asto,
pcada csa|a'codo da| opoataco1opa'aca
15 ACERO ENVUELTO EN ALGODON: APLICACIONES EN LAS ARTES MARCIALES
pa|ago|paa|scca|c||'a,pac^o,ast1agooca|a
to|c|caco'apctada|cododacstad.Ta1c|
pcadaat|a|coasaa|t|cc'ac|pa|a|aa||za|c
cot|aataqca1spa||cdca|.
Exsta ca|cada 8 tccas d|la|atas
a'asqcasa ct||zaa' codoyot|astatasa
'as qca ta|v|aa ' a pa|1a da ' a 1ao. 0
ataqcacoa| codoas1cypoda|oso,aaspa
c|a|s|og|aqcatodoa|pasodasccca|poysc
ast|cctc|a apoya a asa a|t|cc'ac|. Pcada
l|actc|a|'ascost|' ' asdascopoatadac|doa
'adasdadda|osdos^casosqcaco1poa
a' codo.mcava1ata'a|aco1|adoqcataga
ccdado a' ataca| co 'os codos, ya qca as
cstad1slca|tada' oqca | 1ag| a.
EL GOLPE CON EL HOMBRO
Ta1c pcada csa| a' ^o1c|o co1o
ca a|1a alact|va cot|a c ataqca. S das
pcsda|aa||za|' a0ca|d|aExta|o|accat|a
qca|apa|taposta||o|da|^o1c|odascadva|
sa|o astaxpcasta,pcadaa^caca|scp|opo
^o1c|o y 'aza|'o cot|a |. E' go'pa co a'
^o1c|odaca|aza|saa' costadooa' apa|ta
1ad|ada' cca|poda'opoata.
Pa|aalactca|astaataqca,asacasa||o
cc|va||oso1p|atosal|daavta|qca|alca|
zada' 1pacto|o|ast1aacstad.
Golpe con el hombro n 1
1. Desve hacia Ja derecha el ataque del oponente.
2. Ataque su pecho con su hombro derecho.
Estaas ot|ada|as |azoas po| 'asqca
as| 1po|tatasa'accoa|'as|aaspotac|a
'asdaataqca.
E pa|tcc'a|,s|a|opoata^a|avata
do 'os c|azos da|ado |dalasos scs costa
dos, c ' | ga|o1ov1|atodadascaso 'apa|
1|t||'aza|sc ^o1c|ocot|asc asta| o
scca|ato|cca.
Golpe con el hombro n 2
l. Divida la fuerza de su oponente.
2. Ataque su estern con su hombro.
2 1 1
Todo sc paso sa d |ga dasda a' sca'o
^asta ' acada|a y a' ^o1c|o, 'o qca p|ovoca
c^aco's^l|o^ta' a^t|aa|^gc|odasc^o1
c|oyc^apa|tavc' ^a|ac'adascadva|sa|o.
0o^ l|acca^ca co1ata1os a' a||o| da
c|aa|qca^cast|ospasy1a^osso^'asc^
casa|1asco^| asqcaco^ta1os.E^a| Ta0^
daca |aco|da|s a1p|aqcatodoa'cca|poas
c^a|1a. S a| opo^a^ta aga||a sc 1c^acao
sc codo, |a'|asa, d|a|o qca to1a sc 1a^o
1 a^t|asdoc|aa'c|azoy' oatacaco^a'^o1
c|o.d^go'padaasta^atc|a|azaascapazda
|o1pa|^casos,ds'oca|a|tcc'aco^asyda|a|
^co^sca^taa|adva|sa|o.
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CH!
LA FUERZA DEL DESCENSO
E| 1ov 1 a^to da dasca^so as 1cy
1po|ta^ta pa|ada|c^alca|zaalactvaascs
co^t|aataqcas.S^o|oa1p|aa,asco1osta^
sa|a' acca|dada|a|cos'o^asta|a1tadda
sccapacdada^tasdadspa|a|'al|ac^a.E^a|
Ta 0^ dacaacc1c'a||alca|zaa^sc ^ta|o|
^astaqcata^gaqca' ca|a|'a.Esta|ast|cc^
p|odcca c^ataqca1sco^t|o|ado, 1a|o|d |
gdoy1spoda|oso.E' oc|atvop| ^c pa| da' a
lca|zadadasca^soasco^acta|saco^' ata||a
pa|a da| pota^ca a sc ataqca. Po| a||o as
1po|ta^ta qca avta 1ova|sa ^aca a||ca o
^aca aca|o, pcas s ' o ^aca, sa| dlc' qca
|og|a|aco^ax^co^|alca|zaTa||ast|a.
Ejercicio en pareja para adquirir fuerza de descenso
l. Pida a su compaero que empuje su cadera desde atrs.
2. Traslade su peso hacia su piera posterior y empuje
hacia atrs con la fuerza de su pierna frontal.
EL AZOTE SENCI LLO
E| azota Sa^c |' o pcada co^sda|a|sa
co1oc^ 1ado pa|ad spa|sa||aslca|zasda
c^ataqcaa^sacca^caco^a1cas1a^os.A'
p| ^c p o, a' Pco da |a 0|c|'a sa c' ava a^ ' a
1c^acact ' zadapo|a| adva|sa|o a^ sc p|
1a| ataqca a^ a' 1 s1o |ado da' p co). E|
p cosa csapa|a dasva|asa1a^o^ac ac^
|adoa^ga^c^^do'adasdaalca|aya'a|^do
|adac^t |^.
21 2
La fuerza de descenso proporciona la
potencia en el Tirn Descendente
Sagcda1a^ta,dc|a^taa|1ov1a^toda
A'ca^za| a' 0a'o, 'a pa|ta ^ta|o| da |a ot|a
1c^acadasvaa|sagc^doataqca da'opo^a^
tadasdaa| ^ta|o|,a|a|^do'o.E^asa1o1a^
toa'adva|sa|oastco^|osc|azossapa|ados,
vc' ^a|ac|aa^ta c^a sa|adaataqcasd |gdos
^aca|apa|ta1adadasccca|po.
15 ACERO ENVUELTO EN ALGODN: APLICACIONES EN LAS ARTES MARCIALES
Aplicacin del Azote Sencillo
l . Desve el izquierdazo del atacante con el Pico de la
Grulla en su mano derecha.
2. Desve el derechazo hacia su izquierda con el
movimiento de Alcanzar el Cielo.
3. Enganche su piera frontal y tire de ella hacia usted.
+. Empuje hacia atrs su barbilla con el
Empuje con una mano.
E' Azota Sa^c | ' o |ac|ca asa ^o1c|a
dacdo a qca pcada csa|sa co1o c^ 't|go.
0aspcsda c^a 0ca|da Exta|o|, as posc|a
'a^za| a' pco pa|a da| c^ p|^c^azo, po|
a|a1p'o, a| t|apac|o da| opo^a^ta. S| ap||ca
todoscpasoylca|zaa^a'paqca^opc^toda|
pco,p|ovoca|c^g|a^do'o|asca^a1go.E'
p co ta1c^ pcada csa|sa pa|ago' paa| a^
pc^tosvc| ^a|ac'as da| cca|po da| opo^a^ta,
co1o 'as a|tcc'aco^as y 'as v|tac|as. E'
ce^t|o da ' aga|ga^tay ' a ^g' ata1c^ so^
|aas'ata'aspa|aastaataqca.
LA PI ERNA CORTANTE
|a P a|^a 0o|ta^ta sa da|va da'
0a1| ^a| da' Ta| 0^ . Es posc|a qca ta^ga
opo|tc^|dad daco|ta||a p|a|^a da|opo^a^ta
dac|doaqca'dacadala^da||ast|aspa|tas
dasccca|po.scpa|o|, 1ad|a a ^la||o|. Esto
pcada scpa|a| sc ^| va| da co^sc| a^c| a.
0ca^do |aa'|ca a| 1ov|1|a^to da ' a P| a|^a
0o|ta^ta, sc asp|^|||a daca asta| a^dc|ac|da
da1a^a|aqca^osa|ast|1aacstad1|s1o.
S co|tadasda a|l|a^ta,sa|asp|^||a co^t|a
asp| ^ | | a y |a 1s lca|ta sa| |a qca va^za.
Pa|a |aa|za|asta1ov 1 a^to ^ac|aa|l|a^ta,
po^gascp|adat|sda'dascadva|sa||o,g||a
' o^ac|aa||caapoy^dosaa^a| ta'^,a^ga^
c^aco^||ap a|^adascopo^a^tay^agaa|
co|ta to|c|a^do a| toc| ' ' o co^ ' a asp| ^| | ' a.
Pcada^aca|astoco^|apa|ta^ta||o|oaxta
||o|dascp|a|^a.
|os1aast|osda'Ta0^ ct|||za^astatc
^|cadaco|tapa|aa1p|a^da|c^ataqcadoc|a,
a||ca y aca|o. |a P|a|^a 0o|ta^ta sa pcada
csa|p|ctca1a^taa^todos|ospasosda|ata
qcayco^t|aataqcadc|a^ta|aco^l|o^tac|^.
21 3
COMO I NCORPORAR LAS
APLICACI ONES EN LA FORMA
0cadop|act| qca|alo|1ada|Ta|0^| a
so||ta||o,v|sca||casacsadoalo|1aactoda
las|vacadacada|asap||cac|oasdasc||tas
ata||o|1ata.Po|astoa|Ta|0^|sa'a' ' a1aa
vacasa|coxaoda|asso1c|as.E| | o1a|o|a|
a| aspacto p|ctco dasc actodalasaco a'
Ta| 0^| yac1ata|sccosc|ac|apa|ad ||
g| ||aaa|gada1aa|aqcastaac1ataa
' ap|ct|ca' aalact|v|daddascs1ov|1|atos.
Ex|sta 1cc^as ot|as ap||cac|oas da'
Ta| 0^| , 'as cca|as sa dasc||ca co 1ayo|
data'|aaa| 'c|oTai Chi Chi Kung 11, dap|x|
1aapa||c.
21 4
LA ESTRUCTURA lNTERNA DEL TA! CH!
1b
La Danza del Tao
E|Tao|s1oas c1ododav|daqcasa
axp|asaat|avsda|Ta|0^|.|ap|ct|cada|Ta|
0^| co1c|a a| t|aca|o da c|ac|1|ato da|
cca|po, da |a 1ata y da |a aa|g|a aqc| | |
c|ado y coo|d| ado astos aspactos da
cast|osa|. S| a1ca|go,a| Taool|a||zaa|
coc|c|||a p|ct|ca. Es acasa||oqcaa| p|o
casodac|dadat|aa|cca|po, |a1atay |a
aa|g|acot|caa |av|dad|a||a.
UNI DAD CON EL TAO
E|aspacto1s| 1po|tatada|ap|ct|ca
da|Ta| 0^| cos|staaua|caza||ac|dadco
osot|os 1|s1os y at|a osot|os y a| Tao.
Esto sa |og|a a t|avs da va||os |va|as da
p|ct|ca.
MU

VASE COMO UNA UNIDAD


S|sa1cavaco| alca|zada|0^| ypa|
1ta qca sta sa 1cava co cstad, pod|
acso|ca|yco1ca||aaa|g|aaxta|aco|a
lca|zav|ta|.Easta|va|,| acdadcoa|Tao
co1azaccadoap|ada1osa1ova|cas
t|occa|poalo|1a| tag|ada. |asas|c|||za
c|ospa|1|ta|og|a||aa|1o|aat|aa|0^|
ya|cca|po.
|asacc|oasda |osa|1a|as |la||o|as
1a|l|asta ca cdad acto1t|ca, 1| at|as
qca|ossa|as^c1aostada1osad|v|d||os
a|sapa|a||as1aosda|asp|a|as,| a1ata
da|cca|poyda|asp|||tc.0a|a1p|odaa||oas
ccado a|gc|a tasa scs 1cscc|os y acaca
|ast|1dosa a| t|ata| da |avata|, t||a| o
a1pc|a|a|go.Estosadacaa qca |agatao
ct|||zasccca|poalo|1a|tag|a|.Scs1a
tas,1aos, p|a|asyaspa|dast|aca|asapa
|ada1ata, |oqcap|ovocacadaa^o1| | | oas
da |as|oas da aspa|da, dasga||a1| atos a
|asp|a|asy^o1c|osd|s|ocados.
21 5
LA CONSCI ENCIA
EN MOVI MI ENTO
E|ap|ct|cada|Ta| 0^ ' acoscac|a
a 1ov1ato as 1cy 1po|tata. Po| 'o
gaa|a|, |agatadsoc|asc 1ataysccca|
poa'^aca|cacosa1 at|aspasaaa'go
co1p|ata1atadstto.
Ea|Ta|0^oscocat|a1os^astaa
'os data|'as 1s |s|gl|catas da cast|os
1ov1atos, cast|a |asp|ac| y a| cso da
cast|a tac 1ata|. |a p|ctca |agc' a|
^acaqca astacosc|ac|aco1 acaa paa
t|a|acast|avdada||a.Estac|a1atoa
' acosc|ac|aocta|doa' ap|ct|ca^acaqca
|ospa' g|osda' av dao|d|a|a-'asoas,a||o
|asyaccdatas- sa|adczcaotac|a1ata.
UNI DAD CON LA NATURALEZA
|a d|v|s as a' sgo da 'os ta1pos,
saa sta casapa|ac| da| pa|s da o| ga,
^a|ac acc'tc|a',costc1c|ast|caso|a| g o
sas,saxo, adad, |azaocodcaco1ca.
0o1o |asc|tado, c|aa1ossa|dapad| atas
da ' aatc|a'azaa 1aga1os qca poda1os
dast|c|| a' 1ad|o a1cata s da^a|os a
osot|os1|s1os.0aca1osda|osccatada
qca cast|aaxstacadapadada |acapac|
daddavv||aa|1o|ayaqc| | c|ocoa'c
va|soy' aatc|a'aza.
|alcc| atc|a|da|asaca|ascos|s
ta apo||| za|, ' ada 'ascacta|as, a|ac|c|a|
'os 1ata|a|as codag|adac'as y ' a da |os
gcsaos,a|astac|a||ata||apa|a'as|a1c|a.
S 'a atc|a'aza o cota|a co cada coda
scsaspactos, oaxst|||a1sqcaca1o
ta^adacadva|as.Todas'ascosas,dasda|os
|co'as^asta |asp|ad|as, t|aa calcc
a ' a atc|a'aza. S a1ca|go, osot|os os
21 6
LA ESTRUCTURA ITERNA DEL TA! CH!
da1os a| 'c|odao|vda|a' o|ga da cast|o
p|oposa|.
E' 1ov|1|ato da' Tao as c l|c|o cot
codaY|aYag. a|d|al'cya^aca|aoc^a,
a'so'co1pa|tasccc'oco|a|caya'v|a|
o codcca a ' a p| 1ava|a. Todos astos
aspactos da |a atc|a|aza pa|t|c|pa a c
cc'o |lto y 1at|aa a| aqc| ' |c||o c|va|
sa|. mosot|os poda1os axpa||1ata|asto a'
p|act|ca|a'Ta|0^| .
El Tao
E'Taoas 1s qcacas1p'al|'osola o
a|a|cc|ota|actca|.E|aa'|dadastodoc1odo
dav|da,at|avsda|cca||osdva|sos|va'asda
'ap|ctca,s|sa'|avaacacop'aa1ata,p|o
po|c|oagozo,la|c|dadysat|slacc.
E'Taoas' alo|1adavv|aa|1o|aco
|aatc|a'azaya| c|va|soqca^agc adoa 'a
c|v|||zac| c^|a dc|ata c|co 1|' a^os. S|
a1ca|go, |ac|calo|1adaoctaa|'oscaal|
cosp|ct|cosda'1s1oasat|avsdascp|c
tcaycc|t|vo.Et|1|oss|1p|as,s||o^acas,
'ooct|aas,so'o^acas,o' ooctaas.
E'Ta|0^| 0^ Kcgascapa|ta|tag|a'
da| Tao, qca as |a daza da| Y y a| Yag.
Todosscsp|| c| p ossa1alastaa' ap|c
tca da' Ta 0^| 0^ Kcg S| p|actca da||a
1ata, sa cova|t| | a | a aca|ac da'
Tao. E' aqc ' | c||o, 'a a|1oa y ' a |tag||dad
asta| p|asatas a todo ' o qca ^aga,
co1aza|a1ova|sapo|' av| dacowcwa|,
as dac||, s| aslca|zo, o ^acado y, s|
a1ca|go, oda|adoadas ^aca|.
AP

NDICE I
Preparaciones energticas
para el Tai Chi Chi Kung
LA SONRISA I NTERIOR
|aSo^|sa|^ta|o|asc^apoda|osatc
^ca da |a|a|ac^ y actocc|ac^, a^ |a qca
ct' za1os' aa^a|g|ada|ala'cdadya'a1o|
co1oc^| a^gca|apa|aco1c^ ca|^osco^|os
|ga^os ^ta|^os da| cca|po. 0^a so^|sa
act^tca t|a^s1ta a^a|g|a a1o|osa, qca
posaaa|poda|daca|1a|,aqc ' c|a|ysa^a|.
S ap|a^daaso^|a|^ta|^a1a^taascs
|ga^osyg|^dc|as,todosccca|posasa^t|
a1ado y ap|ac ado. |a So^| sa | ^ta| o|
co1 a^zaa^ |os o|os y a| a^t|aca|o. .osp|
1a|ossa |a'aco^a^co^a' ssta1a ^a|voso
act^o1o,a'cca| ,ascvaz,astco^actadoa
todos|os1cscc|os,|ga^osyg' ^dc' as.
S a^do c^a da |as p| 1a|as pa|tas da|
cca|poa^ |ac c |sa^a|as, 'oso|os^aca^qca
' aactvdadda|ga^osyg|^dc'assaaca'a|a
a^stcaco^asdaast|sopa| g|oysa^o|1a
|ca c^avaz qca |ac|ss ^apasado.0ca^do
'oso|ossa|a'a|a^, actva^a| ssta1a^a|voso
pa|as1ptcoy^aca^qcaa'|astoda|cca|po
ta1c^sa|a'a|a.
0ca^do actva1os |a a^a|ga a1o|osa,
pa|cc1osa'l|c|odasca^da^tada|aa^a|g|a
da|aSo^|sa|^ta|o|a|o|a|godatodo^cas
t|o cca|po, co1o s lca|a c^acascada. Esta
as c^a ^a||a1a^ta 1cy poda|osa y alactva
pa|aa| 1 ^a|a| ast|sy|ata^s^.
Cmo practicar l a Sonrisa Interior
0adalasada' aSo^|sa|^ta|o|saco1
po^a da t|as pa|tas vta|as. E^ p| 1a|| cga|,
daca d | g | sc co^sca^ca ^aca c^a pa|ta
aspaclca da sc cca|po. E^ sagc^do |cga|,
so^|a a asa pa|ta y a^va|a c^ sa^t 1a^to
ga^c ^odaa1o|, g|attcdyap|acopo|1a^
ta^a|sc cca|posa^oylc^c o^a^dos ^ p|o
c|a1as. E^ta|ca|' cga|, sa^tac1osa |a'a|a
y' aso^||aasapa|tadasccca|po.
. Asc1a|apostc|awc0^ qcasa das
c|ca a^ a| cap|tc|o5) o s^tasaa^ a|
co|dadac^as ' | aco^'as1a^os|c^tas
y co|ocadas c1oda1a^ta a^ a' |aga
21 7
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
zo.0| a||a'oso|osy|asp||ao|1a'1a 6. So||aa| |asto da 'os|gaoss||dos.
ta.0csa|vasc|asp||ac|^astaqcasa pc|1oas,^|gado,pc|aas,cazo,||^o
vca|va l|c|da, s||ac|osa, p|olcda, c| as, |gaossaxca|asyapa|ato |ap|o
lo|1a, t|aqc| | ayscava. dccto|.Ag|adazcaa cada co daa| 'os
2. Ma'a|a'al|ata a |1ag|a qcaast a a| t|aca|oqca|aa||zapa|a1ataa||o
codascs|cga|aslavo||tosda|1cdo. v|c|ataysa|cdac'a.0oastococ|cya
Macca|da|as| 1gaas,so|dosysa |ap|| 1a|a||aada|aSo||sa|ta||o|.
sac|oasdaasa'cga|^astaqca|aspa| 7. 7ca|va|acosc|ac|aascso|osy|aca|
c|cavv|da1atacoa|o|odasc1ata. gca' aaa|g|a da sc so||sa.Acso|ca
| 1ag| a qca accat|a scc|ta1ata a 1s |cz do|ada da 'a lca|za da |as
co da scs sa|as qca||dos.7|sca||ca a Pa|t|cc|as0s1|cas.
asapa|soaso||do|aalo|1aado B. E|o|'a ' a | agca dat|o da sc coca
|ac|ay |ad|ata.0|asa aca||c|a|po||a ^asta qca acc1c' a a| go da sa||va.
ca'|dazdaasaso||saco1os|sat|ata So||a|ayt|as'ada|aaa|g|ada|aso
|a da|os|ayos da|so| yacs|ca|aco ||sa y da |a |cz do|ada ^ac|aa| | apa|a
sc1| |ada.S|atac1oscso|ossa|a'a t|aslo|1a||aac cta|cc|at|vo.
|ay |aspodacocaso||sa. 9. T|agca|asa||vaadosot|asdag|cc|o
8. |1ag|aa' 0^| cc|at|voda|aatc|a|aza aslca|tas.dagaqcasccosc|ac|a|a
| a l|asca aa|g|a da 'as cascadas, s|gaat|avsda|aslago,so||adoasc
1ota^asyocaos co1os|lca|aca pasoys|t|adoc1oa|cta|cc|at|vo
cca do|ada da aa|g|a cavo|a y ca|1ay|al|ascaasacodccto.0ot|ca
a1o|osal|ataacstad.mosot|os| a||a so||ado a| |asto da| t|acto d|gast|vo.
1a1os aa|g|a at1osl||ca da| P|ao ast1ago, |tast|o da|gado, vas|cc|a
dc1ao Scpa||o|, 1azc|a da| 0^| 0a c|' |a|,|tast|og|caso,|acto,ao,va||ga,
|astayTa||ast|a olca|zada |as Pa|t| y c|at|a. Ag|adazca a asos |gaos a|
cc|as 0s1|cas. 0| |||a ' a lca|za da |a t|aca|o qca |aa||za pa|a da||a aa|g|a
so||sadascso|os^ac|a|aaa|gada po|1ad|oda' a| gast|,|ad|gast|,|a
|asPa|t|cc'as0s1|casqca| a|odaay acso|c|y|aa| | 1|ac|.
acs|ca|aat|avsda|at|aca|o.S|ata 0oastococ|cya| a||aaSagcdao
c1o scl|ata sa |a|a|aysaaxt|ada. |ta|1ad|ada| aSo||sa|ta||o|.
0| |a a asp||a| |a aa|g|aaa| |ta||o| !O. T|as|ada | a cosc|ac|a a scs o|os y
da' at|aca|o y pa|c|ca c1o a1p||l|ca |aca|gcascso||sa.0octasa cava
a| poda|dascso||sa. 1ataco|a' czdo|adada'alca|zada
4. 0a|a qca |a cosc|ac|a da 'a so||sa |asPa|t|cc|as0s1|cas.
l|cyapo|scs1a||'|as,po||os1cscc|os !!. So||aa scca|ac|o,a scs^a1| sla||os
dasc1ad|cc|a,sc| agca, sccca||oy |zqc|a|do y da|ac^o, a' t|a1o y a |as
scga|gata,t|aqc| '|zadoy|a|a|do g'dc'as p|tc|ta||a y p|aa|. So||a a
|otodoascpaso. cada cada|asv|tac|asdascco'c1
5. So||a a| t| 1o y a| co|az. S|ta|os a, ag|adac| adosc'aco|a|ap|otac
ac|||saco1ol'o|asa|a1aaca|y|aco c| da 'a 1dc'aasp|a'y a| sopo|ta
sa|daa1o|, a|ag||ayla||c|dad. da |a ast|cctc|a asqca|t|ca. 0o asto
21 8
A
PENDICE 1 " PREPARACIONES ENERGETICAS PARA EL TAI CHI CHI KUNG
saco1p|ata|a|aaTa|ca|aoPosta|o|
da|aSo|sa| ta|o|.
2. 7ca|vasccosc|acaa|oso|oscavaz
1sy|aca|gca'aaa|g|adascso||sa.
8. So||aatodosccca|po,pa|tcc|a|1a
ta a aqca|'as pa|tas qca ast casa
das, ala|1as, do|o|das, dc|as, va
casotasas.H^a|ascoa' cta|cc
|at|vodasccosc|ac|aso|ata.
4. Fa|1ata,so|aasco1c'goy|aco
|aa|toda' aaa|g|a.
Hombres: daga g||a| |a aa|g|a a
asp |a| ^ac|a alca|a, da zqc| a|da a
da|ac^a, co1azado a a| cat|o da'
o1c| | go. 0acada|86 g |os.0cda da
qcaa'd 1at|oaxta||o|da' aasp||a'o
saa1ayo|qcaa|dacato|o|a.S| |aa
'|za a' g|o po| ac| 1a da' d|al|ag1a,
p|ovoca| c l'c|oaxcas|vo da aa|ga
a a| co|az y soc|aast| 1c|a| scs
a1ocoas, 1|at|asqcas|'o^acapo|
daca|oda'^casopcc|co,av|a|da1a
s adaaa|g|aascapa|ato|ap|odccto|,
a| cca'' aa' | 1 a|1ad|ata|aayacc| a
c|oa'l'c|o1ast|ca's as1c|a|).
0cado ^aya coc| c| do | os g| |os da
zqca|da a da|ac^a, g |a 24 vacas
^ac|aadat|oa |ad |acc| cot|a|a,
ta|1|adoaa|cat|oda|o1c||go.
Mujeres: 0| |a a asp |a| da 1aa|a
s| 1| | a|a |adasc||taa|asacc|ata
|o|, pa|oco1|acag| |adodada|ac^a
a zqc| a|da, ^ac|a alca|a dasda a|
o1c| go, y g |a 'cago^ac| aadat|o da
zqc|a|daada|ac^a.
LA MEDITACI ON DE LA
ORBITA MI CROCOSMI CA
Esta1adtac|dasp|a|ta,d|||gay^aca
c||cc'a|a' 0^ po|a| 0aa' 0oca|ado|, qca
ascadadasda' acasada' aco' c1a^asta|a
ccspdada|acacaza,ypo|a|0aa|Fcc|oa|
ta1c|'a1ado7asoda' a0ocapc|),qca
co||apo|| apa|tal|ota|da|cca|po.|ap|ct|
cadad|cadadaastaat|gco1todoasot||co
a| 1| a a' ast|s y |a tas| a|vosa, da
aa|g|a a |os |gaos ta|os, |astac|a 'os
ta| dos da^ados y gaa|a c sat1ato da
pazyc aasta|.
|as 1ad|tacoas da' s|sta1a da | a
0|ctaV| c|ocs1|cata1c|lo|ta'acaa' 0^
0| g| a| yosasa^a| ascasasda|ac||cc
'acda|1|s1o,a|t|a1poqcaac|a'aspa|
1asda|as1aos, |asp|atasda'ospas, a'
at|aca|o y |a ccspda da ' a cacaza. Estos
' cga|asaspac|l|cosso|ospctosp|cpa'as
a 'osqcapoda1osacso|ca|ycodasa|' a
aa|g|a pa|a t|aslo|1a|' a a lca|za v|ta|
cavayl|asca.
Cmo practi car la meditaci n
bsica de l a Orbita Mi crocsmi ca
E 'os 0|s|cos da|Ta| 0^| sa d|ca qca
|a1atad || gay a' 0^| ' as gca. Po|tato,
ccado cocat|a sc atac| a c | cga|
aspacl|co da sc cca|po, act|va acto1tca
1ataa| 0^daasast|o.E's| 1p' aactoda'a
atac| | a ^aca c | coscata1ata sc
ca|ac|o co 'os |acapto|as saso||a'as p|o
pos da asa |aa. E| ssta1a a|voso, a sc
vaz,p|ovocaca1cos|oca'asa|ac|cc'ac|
cap|| a|,' aact|v|dad1cscc'a|ya' l|c|o| ltco.
Todos'os1ov1|atosaasosssta1as
|aqca|a aa|ga. mosot|os '|a1a1os 0^ a
asa aa|g|a. |as sasacoas qca p|ovoca
|osca1cosaa|gtcos pcada sa| sct||aso
aspactacc|a|as. 0|c^osca1c|ossa ca|acta|
za po| p|odcc| sasac|oas co1o ca'o|,
ascozo|, pc|sacoas, axpas|, vc|acoas
21 9
o ala|vasca^ca. Es posc|a qcaaxpa|1a^ta
c^ao1sdaa||as,dapa^da^dodascsa^s|
c|||dadyaxpa||a^caa^|a1adtac|^ya'0|
Kc^g. No sa p|aoccpa s| a| p||^c|po sa^ta
1cy pocoo ^ada.S 1p|a1a^ta co^ca^t|asc
ata^c|^a^cadapc^to,a| 0sa1ova|ac^
s ^o|opa|c|ca.
0o^ ' a p|ct|ca, co1a^za|a sa^t| sc
1ov|1|a^toco^1ayo|vvaza.
. Comience con la Sonrisa Interior.
Asc1a |a postc|awc 0 co^sc'ta a|
cap|tc|o 5) o s|^tasa a^ a| co|da da
c^as| | ' aco^|as1a^os|c^tasyco|oca
das c1oda1a^ta a^ a| |agazo, co1o
|zo a^ |a 1ad|tac^ da |a So^||sa
|^ta||o|.0| a||a|oso|osy|asp|a^o|1a|
1a^ta. 0csa|va sc |asp||ac|^ asta
qcasavca'val| c da, s||a^cosa,p|olc^
da, c^lo|1a,t|a^qc 'ayscava.
So^||aa'as| |^aasl|o^ta| , 1ad|aypos
ta||o|pa|a |a'a|a|y a|1o^|za|sc cca|
po, sc |asp||ac|^y sc 1a^ta.A' co^
c| c |, so^|aa'Ta^T|a^, pa|o ^o |aco|a
' aa^a|ga.
2. Active el Chi Original del Tan Tien
inferior. 0o^ca^t|ascata^c|^a^ asa
pa|ta y |asp||a ^atc|a'1a^ta dasda a'
acdo1a^. 0sa sc ^ta^c^ pa|a c|aa|
c^asa^sac|^daca||daza^a| Ta^T|a^
|^la|o|. Pa|c|ca a sta c|t|1o co1o a|
daps|to da sc 0 0|| g ^a| , qca as |a
cata||a p||^cpa' da todo sc s|sta1a
a^a|gtco. | 1ag ^a qca cada |asp||a
c|^ as co1o c^ lca|'a qca avva a|
lcago qca ay a^ a| Ta^ T|a^ |^la||o|.
Va^ta^gaa| | |scco^sc|a^caastaqca
sa^taqcasa' | a^ada0| .
8. Comience a trasladar la energa por
el Canal Funcional. |' avascco^sca^
c|aa|o1c||goyco^c^t|asaa^|asta
qca s|a^ta qca |a a^a|ga sa a co^
220
4.
5.
6.
7.
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHl
.. .~
ca^t|adoa^ asa pc^to. |cago, d|| |asc
ata^c^ a' ca^t|o saxca' Pa'aco da'
Espa|1aoda' os0va||os,sagc^saaa'
caso).0ca^dos|a^taqca a acc1c|a
do ' a sclca^ta a^a|g|a a^ asa | cga|,
p|ocadaa^lo|1as 1| ' a|co^a|pa|^ao
' aPca|tada|a7 dayda|aVca|ta).
Dirija la energa a travs del Canal
Gobernador. 0ca^do aya acc1c|ado
|asclca^taa^a|gaa^c^pc^to,t|as'a
dascco^sc|a^caa' s gca^ta.0o^ca^
t|a|aa^a|g|aa^cadac^oda|ospc^tos
qca ay a^t|a a' pa|^ao y |a cacaza.
cox|s, sac|o, pca|ta da ' a 7da, T ,
0o||^ da1ada, 0csp|dada' acacazay
a^t|aca|oTa|ca|0|o).
Conecte ambos canales. T|as|ada sc
ata^c|^ac|a' apc^tadasc 'a^gcay
aga qca sta toqca a| pa|ada| pa|a
c^ | 'os dos ca^a'as da 'a 0|cta V
c|ocs1ca. P|aso^a |a | a^gcaco^t|a
a|pa|ada|ysc|ta'a.Mapta'oda9a86
vacas.Estoactvaa'pc^toda|pa|ada|y
pa|1|ta qca ' a a^a|g|a l'cya po| a'
0a^a'c^c|o^a' .
Complete la circulacin en el Canal
Funcional. 0 ||a sc ata^c^ a cada
pc^toda' 0a^a' c^c|o^a|.a| ca^t|oda
|a ga|ga^ta, a| da' 0o|az^, a' p'axo
so'a| y a' o1c'go. csto co1p'ata c^
cc'o da |a 0|c|ta V c|ocs1 ca. cs
pos|c'aqca a' 0a^a| c^c o^a' | ap|o
dczca1a^ossa^sac|o^as,yaqcaa^'
axsta^ va||as |ctas pa|a'a'as po| 'as
qca dasc|a^da |aa^a|ga, ' o qca aca
qcastasavca'va1sdlcsa.
Contine recorriendo la Orbita Mi-
crocsmica. daga c||cc'a| |a a^a|ga
po|todoa| cc'occa^do 1a^os 9 o 1 O
vacas. A 1ad|da qcavaya adqc||a^do
axpa|a^c|a,pod|^c|a1a^ta|a' ^c1a
A
PENDJCE 1 PREPARACIONES ENERGETICAS PARA EL TA! CH! CHl KUNG
|oda|aco|||dos^asta86,72, OBo86O.
P|ocac|a1atasataqca |a aa|g|asa
1cava po| s| 1|s1a a c 1o1ato
dado.Estaascaccaasa^a'yssap|a
sata, o t|ata da cotaa||a. S1p'a
1atad|a'al'c||ascp|op|o|t1o.
Conctese con el Chi del Cielo,
de la Tierra y del Hombre
1 . da vaz qca ^aya aca|to |a 0|c|ta
Vc|ocs1|ca, ac|a 'as p|atas da scs
pas ^aca |a t a||a y pa|1|ta qca |a
Ea|g|aTa||ast|aascadapo|scsp|a|
as ^asta a| pa||ao pa|a c |sa a ' a
0|c|ta V| c|ocs1|ca. Dczs a' o|oda
sc 1ata pa|c|ca asta aa|g|a co1o
ca| czl|ascadaco|o|azc|.
2. 0cado' aaa|g|a' 'agcaa|apa|taa'ta
da sc cacaza, ac|a a| pcto da 'a
0cspda da |a cacaza pa|a |ac c | 'a
ca|za 0a| asta y c ||a a ' a 0|cta
V| c|ocs1|ca. Pos|c'a1ata ' a axpa|
1ataco1oca' czc||dadaco|o|v|o
|ataqcadasc|adada' aEst|a' ' aPo'a|.
8. 0cado' aaa|ga' ' agcaascat|aca|o,
|a|a|a'al|ataycoctasacava1ata
co' alca|zada|asPa|t|cc'as0s1|cas
qca axpa|1ata ' aSo||sa | ta||o|.
Pa|1taqcaasta|czdo|adasa caa|a
0|ctaV| c|ocs1ca.
4. 0cadota|1 a, d|| |a|aaa|ga ^aca
a'o1c||goy|ac|a' ag| |do'a86vacas
^aca alca|a y 24 ^aca adat|o, co1o
^|zo a| coc' c | |a 1ad|tac da 'a
So||sa|ta|o|.
0ad|qcapo|' o1aoscaodossa1a
asaco1p'ata|' a0|ctaV| c|ocs1|ca
atas da co1aza| a| astcdo da| Ta|
0^| 0^| Kcg. |aa |os ' | c|os Despertar
de la energa curativa a travs del Tao o
Despertar la Luz Curativa a travs del
Tao, a aspac|a| 'as saccoasda p|a
gctas y |aspcastas. Sc cotado |a
aycda| t|a1ada1ata dc|ata toda
scv|da.
Qu hacer si tiene difi cultades
para completar la
Orbita Mi crocsmica
A' gcas pa|soas ta|da 1s t a1po
qca ot|as a co1p'ata| | a 0|c|ta V| c|o
cs1|ca,dapadadodasc| va| daaa|ga,
astado gaa|a|dasa' cd, c1a|odaocst|cc
coas a |os caa|as y a' t|a1po acasa|o
pa|aa' | 1 a|cadacadaa|'as.
. S daspcsdadossa1aasaco^a
co1p|atadoaxtosa1atatoda|a0|c|ta
V| c|ocs1|ca, |va|ta a' l|c|oda aa|
g|a, c cat|o cadavazapa|t||da' c|t|
1opctoa|cazado
2. 0ad|qca1sta1poa|aPca|tada'a7da.
8. Eva|aaa|ga^ac|a|ospctosda'os
M^oas a 'as p|atas da 'os p|as, a
t|avsda'pa|aoy' apa|taposta||o|da
| aspa|as.
4. Mag|asa a| pa|ao avazado po| |a
pa|tata||o|dascsp|a|as.
5. Asc|ada ^asta a' cat|o saxca| , a'
o1c| go y a| p|axo so|a|. 0oct|asa
astac't|1odc|ata casa1aa.
6. Avaca ^asta a| pcto da' 0o|az y
coct|asaa|dc|atacasa1aa.
7. Avaca^astaa| pctoda|a0a|gatay
dad|qca'a casa1aa.
Esta p|ocad| 1| ato ac|| | a' 0aa|
ccoa' .davazqca'o^ayaac|a|to,
t|as|ada|aaa|g|aa|apctadasc| a
gca pa|a c | asta |cta co a| 0aa|
221
0oca|ado|.|aaa|gadaca|c|cc|a|
adaccada1ata po| sc 0|cta V| c|o
cs1|ca.S oas as|, coct|asadc
|ata casa1aaa cada coda 'os
pctos da |a co|c1a qca p|asata
ocst|ccc|oas. Esto | a pa|1|t| a'ca
za|a|xto.
MEDITACI ON EN PI E DEL
CHI KUNG CAMISA DE HI ERRO
E' 0^| Kcg0a1sadad a||oascoda
'os aspactos 1a|c|a'as da' Tao 0c|atvo. A|
1|s1ota1po,costtcyacacasa 1po|ta
ta pa|a a| t|aca|oasp|||tca' y cc|at|vo. E' 0^
Kcg 0a1|sa da d| a||o dasa||o'|a cast|o
poda| |ta|o y acod|coa cast|o cca|po
1ad|ata tc|cas sac||'as qca gaa|a y
a|1acaa a' 0^| . 0|c^as tccas ta1c|
osaycdaaa||a|ga|osco| aaa|g|ada|a
t|a||a, 'oqca1at|aaa cast|occa|poca
t|adoyaqc| ' | c|ado.
E| at|aa1|

toda|0^|Kcg0a1|sada
d|a||op|asata1cc^osaspactos.Eastasac
c| axp|ca1os c|ca1ata |os lcda1atos
acasa||ospa|a'ap|ct|cada'Ta|0^ 0^ Kcg
Pa|ado1|a|co1p'ata1ata'a0a1|sa
dad| a||o, daca|ac|c||'a st|cccpa|soa|
da c| st|ccto|cca||l|cado. As|1|s1o, pcada
cosc|ta|'os| | c|osChi Kung Camisa de Hierro
y Nei Kung de la Mdula Osea.
Fundamentos del Chi Kung
Cami sa de Hi erro:
el Abrazo del Arbol
. Pogascspaspa|a'a|osysap|a'osa
cad stacaaqcva|ataa|aaxstata
at|a sc |od| ' |a y |a pcta da sc p| a.
222
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
0oc'a |as |od||as ||ga|a1ata, co1o s|
lca|a a sata|sa. 0 |a scava1ata |as
p|a|as ^ac|alca|aco1os 'asato|||'a
|a a| sca|o. E1pc|a a| sac|o y a| cox|s
^ac|aada'ata ^astaqcas|ataqcascs
pasp|as|oacolca|za^ac|aa|sca|o.
0c|va 'os o1p'atos, |a|a|a a' pac^o y
1ataga'acacazaa|gcda.0o|oqca'os
c|azos co1o s| |odaa|a a c |co'.
Vataga |oscodos ^cd|dos. 0 |||a |os
pc|ga|as^acaa|||cay^agaqca|osda
1s dados sa apcta at|a s. Sap
|a|osscava1ata^astaqca|ostadoas
saaccat|atasos, pa|ooda1asa
do. Eqc|c|a sc paso a a| pcto da |a
cata H|otata. Pa|c|ca c1o toda sc
ast|cctc|aasqca|t|casaa'|aapa|lacta
1ataco |alca|zadag|avadad.
2. Pa|1|taqcasccca|posaca|acaa' | ga
|a1atadaat|s^ac aada'ataydac
' adoa ot|o pa|a ac|||sa y pa|1| t| |qca
ascada' aEa|gaTa||ast|a.
8. P|act|qca |a Masp|ac da ca||a. a|
| ^a|a|, p|asoa^acaaca|o a| d|al|ag
1a y axpada 'a pa|ta ca|a da' acdo
1a,|oscostadosy|aaspa|daa|va|da
|ac tc|a.A|ax^a|a|,a|avaa'd|al|ag1ay
t| |a ^ac|a adat|o da| ast1ago. daga
qca cada |asp||ac| co1p|ata | ^a|a
c|yax^a|ac)dc|aap|ox|1ada1a
tacsagcdo.Mapta B o86vacas.
4. E|accta todos 'os pasos da 'a 0|c|ta
V c|ocs1ca a asta postc|a. S scs
c|azossacasa,pcadaca|a||os,pa|o
cosa|vascast|cctc|ac||cc'a|.
5. P|act|qca' aMasp||ac|0saay' a||1
p|azada|aVdc|adasc||tasacap|tc
|osata|o|as).
6. a||ca |acogado |a aa|g|a a a'
o1c| go
APLNDICE2
La fsiolog a del Tai Chi
por el Dr. Albert L. Chan
El antiguo arte marcial del Tai Chi se
desarroll tras muchos aos de experiencia y
prctica. Sin embargo, los avances experimen
tados por la ciencia en Occidente han hecho
que muchos cuestionen las bases del vasto
incremento de poder que se alcanza con su
ejecucin. Para aquellos que insisten en
"hasta no ver no creer", incluimos el principio
de una investigacin cientfica realizada por el
Dr Albert L. Chan.
LA ESTRUCTURA I NTERNA
E| asqca'ato^c1ao,cosda|adoco1o
cssta1a, as,da^ac^o, c1ad|odat|as
po|ta c|o1ac|co. |a lca|za 1acca s|o
pcada t|as|ada|sa da c axt|a1o a' ot|o da'
s|sta1a s| todos | os co1poatas vo|cc|a
dos1at|aacaa||aac|co||actadaa^
' a| 1po|tac|ada' aast|cctc|aJ . E| Ta 0^ ^a
avo' cc|oadoapa|t||da' astcd|oda|acoo|d
ac y ' a ast|cctc|a da| 1ov| 1 ato, da
1aa|a qca | a lca|za da |as pa|as pcada
t|as|ada|saa' apa|v|s,a|acasada|aco|c1
a, acadaca da 'asv|tac|as, a |os o1
p' atos y l|a|1ata, a |os atac|azos y |as
1aos,qcasoscdast|ola' a| aactoda
lasa.da1a|apostc|aocaa| aac|a
daccada|ast|gaa| l|c|odaastapoda|.
0adoqca|asp|a|as,qcaso|os1 a1
c|os qcagaa|a a| poda|, posaa | os1cs
cc| os 1s lca|tas y g|adas da| cca|po, |a
lca|zaqcapcadat|as1t||a' c|azoataca
ta as t|a1ada. Esta aa|g|a pcada csa|sa
pa|a a||o|a| a| opoata a va||os 1at|os da
d|stac|ao capac|ta||o,a|a|a|ca|cpoda|o
soa1pc|aogo|pa.
|a lo|1a da| Ta 0^| avo'cc|o co1o
ca1aa|adad| || g |ycocat|a|' aaa|g|a
da'ospctosdapoda|aspac|l|cosda|cca|po
1ad ataa| csoda|aast|cctc|a.|astc|cas
dasa||o|'adas so |a'atva1ata lc||as da
do1| a|, pcasaa| | assaat|aacc|dadosa
1atacadapa|tada'cca|popa|a|aa||za|s|o
casccataslcc|oas.
223
0adoqca|aspa|asso'aslcatasda|
poda|, stascot|o|aa|aqc| | | c|| oy|os| 1pc'
sos^ac| aat|sy^ac| aada|atada| os1ov|
1| atos.|acada|agoc|a|aa'1ov| 1 atoda
|otac| datodoa|t|oco,a||gca'qca|asp a|
as.Estalca|zadasa1pa^a calcc|pa|
t|cc|a|1ata | 1po|tata a| csa| asta acc
c||cc|a|pa|a|ad| | g| |a|ataqcadacopoa
ta.0cadosaal|atacalca|zad| |acta, a
' cga|daa|a|ca|a| poda|acasa|opa|ascpa
|a|y|ad| || g| ||alca|za,|aacc|c||cc|a|ct|||za
a| p|op|opoda|da|ataqcay| adacot|c|dad
dasvdo'oya|a|do'oda|cca|po.
|a co|c1a t|asla|a a| poda| da |a
cada|aa |os o1p|atos dac|do a qca pcada
to|ca|sayl|ax|oa|sada1aa|acot|o|aday
adaptac|a.S| a1ca|go,s|astto|c|daocc|
vada a lo|1a atatc|a|, 'a cat|dad da
aa|g|a qca pcada t|asla||| sa |adcca. |os
o1p'atoscot|o'aa| l'c|odaastapoda|ya|
1ov|1|atoda'osc|azos1ad|atacaccda
dosa co|ocac co |a|ac| a ' a co|c1a.
0cado' acada|a,| aco' c1ay|oso1p' atos
sa 1cava co1o ca cdad, gaa|a ca
lca|za| tag|ada1spoda|osaqcascsco1
poatasd|v|dca'as.
|osc|azossacsapa|apa|c| c |' alca|
zada|atacataa ||c|a|a| p|ocasoaa| qca
sa|ac|caysadasv|acapa|tadad|c^alca|
za,sagc co||aspoda.
Todos |os 1| a1c|os da| cca|po daca
asta||a|a|adospa|asat||' alca|zadaataqca
y|aaccoa|s||asstac|a.S| a'c|azoc^o1
c|oasttaso,a't|a1poda|aacc|ac1ata
y s 1c|taa1ata, |a t|asla|ac|a alcata
dapoda|at|avsda' cca|posa |adcca.Esto
^aca qca |a ast|cctc|a acso|ca ca 1ao|
cat|dadda|alca|zada|ataqca.Ecot|asta,
s|a'cca|poast|a'a|ado,|acat|daddapoda|
gaa|adosa| c|a1ata.
d ccaa|a1p|odaastoas ca1pc|a
224
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAI CHI
sac||'o. |a ast|cctc|a |acoga |a lca|za da|
a1pc|ada|asp|a|ascot|aa| sca|o,da|g| |o
da|acada|a,da|al'axda|aco| c1ayda
' aaxtas|da|os^o1c|os.E| poda|tota|sa
c|a1ata a cada pcto a 1ad|da qca
asc|adapo|a| cca|po^astaa| c|azoc ^o1
c|oco qcasa |aa'zaa| ataqca.|acat|dad
dalca|za qca '|aga a ' a1aoo a| pc^oqca
a1pc|aas1cc^o1ayo|qca| aqcasagaa
|as'oa|asp|a|as.
|a ast|cctc|a sa csa ta1c| co1o
pa|acapa|adasv|a|od|spa|sa|cpoda|oso
go|paoa1pc|ada|opoata.Esposc|a|ad|
| g| |a| a1pc|a^ac|aot|ad| |accdasv|o)o
acso|ca|g|a pa|tada| 1|s1oa|aast|cctc
|aat|avsda' aco' c1ay av|a||o ^ac|a|as
p|a|as pa|a d|spa|sa||o a a| sca|o s| qca
cacsada^oa' p|act|cata. Estaas|aasaca
da| a||a|go. |a a||aac| adaccada da |a
ast|cctc|aco|po|a|p|opo|c|oaca|ctapo||a
qcal| cyaasag|alca|za,a|t|a1poqcasc1|
| st|a aa|g|a ad|coa| a ot|os pctos da'
cca|popa|aalactca|a| cot|aataqca.
La forma del Tai Chi Chi Kung
E| Ta| 0^| sa co1poa da oc^o 1ov|
1 atoscscos.0ca|d|aExta||o|, Mat|ocaso,
P|as|,E1pc|a,T||0ascadata,0|v|s|,
0o|pa co a| 0odo y 0o|pa co a| do1c|o.
davazqcaa' p|actcataco1p|adayap||
ca |osp|c p|os cscos, pcada ct||za|ot|as
tccas gca' 1ataalact|vas.
E a| Ta| 0^ sa csa |a g|avadad y 'a
lca|za da pa|acada |as p|a|as pa|a ^aca|
qca a| adva|sa||o p|a|da a| aqc| | | c|| o. d
aspacto | 1po|tatada| ap|ct|cacos|staa
av|ta|a| dasp'aza1|atoda|cat|odag|ava
dad^ac|aa||cao^ac|aaca|o,pcasastoco
sc1acacat|dadcos|da|ac'adaaa|g|aa
| ta|la|a co |ascavdadda 'os 1ov1|atos
ast|cctc|a'as.
|a ast|cctc|a ^c1aa as co1o ca
pa'ota dago1a 0cato 1ayo| saa ' alca|za
coqcasa' ago|paa,1sda|dasdasca
so)y1ayo|lca|zaa|a|ca|cot|aa|opoa
ta a| |accpa|a|sa.A l| da ccatas, ' apa|ota
t|aa |avata|a, ya qcaa' atacata sa agota
1| at|asaqc||aacso|casclca|zadaataqca.
Los tendones
Pa|a1ataa|' apostc|aco||actaaa|
Ta|0^ asacasa||oct| ' za||a1ao|catdad
posc|a da aa|ga pa|a sopo|ta| |a 1x|1a
cat|daddalca|zadaataqca. Ada1s,aca
ccaapostc|adaTa|0^|sacsa|ostadoas
yo|os1cscc|ospa|a1ataa|ca||a|goy
poda|adaccados.
0cadoa'p|actcatag| |a|acada|aa' a
| zqc a|da a| |aa| | za| c 1ov| 1| ato da
Mat|ocaso, sc 1cs' o zqc a|do g| |a ^ac a |a
1|s1a d||acc. 0ado qca a| pa |zqc|a|do
pa|1aacal|oaa' sca|oyqca' a|od | ' aas
p|ct|ca1ata ca a|t|cc|ac| tpo csag|a
asdac||, qca o pcadag |a|), toda |ap|a|a
| zqca|dasatca|ca, ' oqca^acaqca'osta
doassaa|o|'aa|os^casos,ast||dosa
.os tadoas so l'axc'as y a|stcos.
Esto ^aca qca pcada a'1acaa| aa|ga a|
ast|a|sa y a|o' |a|sa co1o s lcasa ca
cadadago1a.Pa|t cc' a|1ata,|ostadoas
da Aqc|'as, qca sa |oca|za a |os toc|'os,
so |os 1s 'a|gosdacast|occa|poy pca
da a'1acaa| |a aa|g|a da c a1pc|a da
1s da 45O s | og|a1os. E| Mat|ocaso a |a
|zqc| a|daa'1acaacacatdadcosda|ac|a
da aa|g|a a |os tadoas da |a p|a|a
zqca|da.Posta||o|1ata, ' aaa|g|aa'1aca
adasa' ca|aa a|cca|poccado ' apa|a
A
PENDICE 2 LA FISIOLOGIA DEL TAi CHI
sadasa|o'|ay 'o^acag||a|^asta 'a postc|a
da ' a P|as|. 0a asta lo|1a, |a aa|g|a sa
a|1acaaosaacc1c' aaa| Mat|ocasoysa
| | ca|a a ' a P|as. Esto sa ap'ca a cas
todas |as t|ascoas da Y a Yag da |a
lo|1ada'Ta0^ .
.os tadoas actca co1o |aso|tas.
dapostc|aco||actapcada acso|ca|y|ad||
g|||alca|zaco1o|o^aca|os1ca|'asdascs
pas|dacacto1v| ' . Ec|a|talo|1a, |os
tadoascosa|vay|acc|a' aaa|g|aqca
daot|alo|1asadaspa|d|ca|a.
|os 'azado|as da| csco' ct'za ca
tc|cas1|'a|a'|aza|sccca|poysccada|a
ta a||ca co1o pcada atas da |aza| |a
pa'ota.0a |a 1s1alo|1a, a ' a 1ayo||a da
'asa|tas1a|ca'as,a'cca|po|aa|zacato|
s co1p'ata atas da |aza| |a patada o a'
go' pa. S a1ca|go,|avata|ac'avada|Ta|0^|
assca1p'ocsoda'poda|da' ostadoas
Estapoda|sact'zaatoda|alo|1ada|
Ta 0^ . Po| a|a1p|o, a a| 1ov1|ato da'
AzotaSac|'|oco|a1aoda|ac^a,|apa|a
daapoyo|ada|ac^a)g|aacos4Og|adoso
1s, 1 at|asqcaa| pa pa|1aacal||oaa|
sca'o. |a aa|g|a sa a'1acaa a |ostado
as da |a p a|a y sa | | ca|a pa|a aycda| a|
cca|poadasavo|va|say |aza|a| go|paco
' a1aoda|ac^aa|axtada|a| pco.
Pa|a| ' cst|a|asta al||1ac, 1ataga
|a postc|a da| Azota Sac||o co |a 1ao
da|ac^as||aza|a| go'pa.S|'avata|ap| a|
azqca|da^astasapa|a||ada|sca' o,scpa|
ada|ac^asadasa|o|'a|alo|1aatc|a|y
| ca|a| |a aa|g|a a|1acaada pa|a ^aca|
g|a|sccca|po^ac|a'a zqc|a|da.
|os tadoas sa csa ta1c pa|a
acso|ca| y |acota| a' poda| da| a1pc|a da'
atacata. 0cado a' gc a a1pc|a |as 1aos
da|p|actcata1| at|asstasaaccat|aa
' apostc|ada|aP|as|, ' alca|zasat|as'ada
225
dasc 1ao a|codoy capa|ta da |a1| s1a
sa csa pa|a ast|a| a| tad da| t||caps. E'
|astoda' alca|zava|a^aca' os^o1c|os,qca
ta1c| cosc1acapa|tadaa' | aat|avs
da 'os tadoas qca |odaa 'os o1p' atos.
0cado ' alca|za |astata sa t|as'ada po| |a
co|c1ay |apa|taposta|o|da|a p a|a, as
acso|cda po| 'os tadoas qca aycda a
sopo|ta| asas |aas.Toda|alca|za ocsada
sa t|as1ta a| sca'o a t|avs da |os cava
pctos da' p a. dacado acso|c|do da asa
lo|1aa'poda|dascopoata,a' p|actcata
pcada ' ca|a| sc aa|g|a a| 1acaada |cto
coscp|opopoda|1cscc|a|adc|oa|ya|a|
ca|ccot|aataqca 1cc^o1spoda|oso. ca
p|asa|a|cdadaasta1aa|apcada^aca|
qca a' opoata pa|da a| aqc| ' | c| oy pcada
|aza||oava|os1at|osdadstac|a.
Investigacin
cas vast| gac|oas|acatas|aa'|zadas
at|aco||ado|as ^a col||1ado qca |osta
doasda|aspa|asaspac| a' 1ataa' tad
daAqc| ' as) c|a1ata' aal|c|ac|ada' paso.
cos tadoas acso|ca ' aaa|g|a da| ata|||
za|ay' a' | ca|aaa|s|gcata| 1pc| so.S |os
tadoasolca|aa|stcos,a'at|ataacas
ta|a t|as vacas 1s aa|g|a pa|a co||a| ' a
1 s1adstac|a.
Estaalacto sa ap|ac|aco1ayo|c|a|
dad a |os a 1a|as ccad|cpados, co1o 'os
caca''osyca1a||os.Scspatasposta||o|assa
co1poa p||c|pa| 1ata da tadoas qca
1ax1|za ' aal|cac|adascspasosy1a|o
|a|acosa|vac|da' aaa|ga.
Ada1s, a| acto| da asta a|t|cc'o ^a
co1p|ocado a ca d sa|tac docto|a|)
qca, g|ac|asasc a'ast|cdad, |ostadoasda
' a1ao|c|a1ata ' ava'oc|dad 1x1a da
226
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TA! CHI
c go|pa ^ac|a ada|ata ^asta a c 6 po|
c ato, |o qca aqcva'a a c ac1ato da| 1 2
po|c atoaa'poda|da|| 1pacto.
Concl usi ones
Ea|Ta 0^| sa csa' apostc|aco||acta
pa|a dst|cc| 'a aa|g|a a todo a| cca|po,
|ad || g| |' alca|zayt|as'ada||aa' sca|o.S as
acasa||o |aast|cctc|a |acoga |aaa|gada
|ostadoasy1cscc'osy'acocat|aac
pctodago'pao.
Ada1s da| aso1c|oso poda| qca sa
cot|o|a aa| Ta| 0^| , stalo1ata |accaa
sa|cdl|s|cadac doaqcaa|a|c|ta|aco| c1a,
' acada|a, ' aspa|asy |osc|azos, as|co1o
|os tadoas, ' os1cscc' osy |as a|t|cc|ac|o
asco||aspod atas.As1|s1o,capactaa|a
1atapa|agaa|a|calca|zav|ta|||a1ada
0^|) dat|o da| cca|po. E| a|a|c|co l|sco y
1ata' sa co1p|a1ata at|a s| y da ca
|a|gav|daa|p|actcata.
E' Ta|0^|asca|taaa|qcasaap'ca
|oslcda1atosda'1ov|1|atoy|aast|cctc
|aco|po|a|.Easad|sc|p| a,a|poda|saco
cat|a y sa caa'za dat|o da| cca|po pa|a
p|opstos daactodalasa, qca saaxp|asa
pt1a1ataat|1osda|csoalc|atada
' aaa|ga.
Albert L. Chan ha practicado y estudiado
Tai Chi Chi Kung y Meditacin Taosta con el
Maestr Chia durante 14 aos. Asimismo, ha
estudiado Wing Tsun Chuan durante 12 aos.
Es doctor en Fsica y tiene un Master en
Informtica. Actualmente, el doctor Chan
investiga los aspectos fsicos del deporte. Est
particularmente interesado en el anlisis de
las artes marciales y los deportes.
BIBLIOGRAFIA
0^ a, Vata-adVaaaWa.
Awaken Healing Light of the Tao
dctgto, mY.daa| gTao Hoo-s, 998.
(Despierta la energa curativa a travs del Tao.
Ed|to|a'V |ac^. Vad| d. Espa^a).
0^a,Vata-adVc^aa|w| .
Taoist Secrets of Love:
Cultivating Male Sexual Energy.
Sataa, mV. Ac|o|a P|ass, 9B4.
(Secretos taostas del amor: cultivando la
energa sexual masculina. Ed|to|a'V| |ac^.
Vad| d. Espa^a).
0^| a, Vata-.
Taoist Ways to Tansform Stress into Vitality.
dct|gto,mY.daa' |gTao Hoo-s, 9B5.
(Sistemas taostas para transformar el stress
en vitalidad. Edto|a|S||o.V|aga.Espa^a).
0^a,Vata-adVaaaWa.
/ron Shirt Chi Kung /.
dctgto,mY.daa|gTaoHoo-s, 9B6.
( Chi Kung camisa de hierro. Ed|to|a|S| | o.
V| aga.Espa^a).
0^|a,Vata-adVaaaWa.
Bone Marrow Nei Kung.
dct|gto, mY. daa| gTaoHoo-s, 9B9.
(Nei Kung de la mdula sea. Edto||a'S||o.
V'aga.Espa^a).
0^|a, Vata-adVaaaWa.
Fusion of the Five Elements l.
dct|gto, mY.daa| gTaoHoo-s, 9B9.
(Fusin de los cinco elementos. Ed|to|a|S||o.
V|aga.Espa^a).
0^|a, Vata-adVaaaWa.
Chi Nei Tsang: Intera/ Organs Chi Massage.
dct|gto, mY. daa| gTaoHoo-s, 99O.
( Chi Nei Tsang: Masaje de los rganos inter
nos). Ed|to|a'V |ac^.Vad| d. Espa^a).
0' aa|y,T^o1as,t|as
The Taoist I Ching.
Hosto. S^a1c^a'a, 9B6.
do|Wtz,Ta1adScsaK| 11a| 1aWt^
dd. |c|
T'ai Chi Ch'uan: The Technique of Power.
0^cago.0^|cago?avaWP|ass, 976.
227
caa,Y|^gA|^g.
Lee's Modified Tai Chi Chuan for Health.
do^gKo^g.d^co|^P|ass, 96B.
||ao,waysc^.
Tai Chi Classics.
Hosto^& |o^do^.S^a1c^a' a, 99O.
|o, Ha^|a1| ^Pa^g1a^g, W| t^Va|t| ^| ^^,
Moca|tA1acsa|a^dScsa^oat|as|ato|s
a^dadto|s).
The Essence of T'ai Chi Ch'uan:
The Literary Tadition.
M| c^1o^d, 0A.mo|t^At|a^tcHooss, 979.
228
LA ESTRUCTURA INTERNA DEL TAi CHI
1oc, Tsc^g dWa.
The Tao of Tai-Chi Chuan.
Mct|a^d,7T.0^a||asE.Tctt|a0o. , 9BO.
0|so^,Stca|tA|vaco1p||a|)a^d0a|a|d
Kca^|adto|).
lmagination Becomes Realit:
The Teachings of Master TT Liang.
St. 0| ocd, Vm. Hccc| ^gwa'|P|ass, 9B6.
wa^gPas^a^g& a^gwa| q| .
Wu Stle Taiiquan.
do^gKo^g. da a^g Pcc| s^ ^g0o1pa^y,
9B8.
INDICE
Soc|a|osacto|as.. . . . ..... . . . . . ..... . . . ..... . . . ...... . . . ..... . . . . . . . . . .... . .. . . . .. . . . . . ... . . .. . ...... . . . ..... . .. . 9
P|alac|o . ... . . . . . . . .. . . . . . . . . ..... . . . . .. . . . . . . . . ... . . . . . .... . . . . . . ..... . . . ... . . . . . . . .. . . . . . .... . . . . . . ..... . ........ . . 8
P||ogo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Ag|adac 1 a^tos . . . . . .... . . . . . . . ...... . .. . .... . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .... . . . . . . . . .... . . . ...... . . . . ... . . . . . . . . . . . .. . 9
Adva|ta^ca ... . . . . . . . ... . . . . . .. . . . . . .......... . . . . . ...... . . . ... . . . . . ....... . . . ..... . . . . .... . . . ... . . ... . . . . . . . ...... . .. . . 2
PRI MERA PARTE
| ^t|odccc^ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
0|ga^asda|Ta|0^| 0^| Kc^g.d sto||ada'Ta 0^
y sclc^c^a^a| Tao0c|atvo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2 Po|qcp|act|ca|a'Ta| 0^ 0^ Kc^g7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
8 P| ^c p oscs|cosda'Ta|0^ 0^ Kc^g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
4 E|a|ccosdaca'a^ta1a^toy p|apa|ac^ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
5 Ta0^ 0^ Kc^g.|alo|1ada 'ost|aca1ov1 a^tos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
6 Sacca^capa|ap|actca|a^casa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
SEGUNDA PARTE
7 caslo|1asY^y Ya^gda 'aSo^|sa|^ta||o| . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
B A||agoy co^ax^at|a||a.c^ ^co^a|p'a^ata. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
9 T|a^sla|a^c|ada|0^ at|avsda' cca|po . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
O Actvac^da'osta^do^as . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... 69
ca lo|1a da'Ta^T|a^ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
2 |a lo|1acc|at|va . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B5
8 calo|1ada'a|asp|ac^cct^aay saa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
4 .alo|1ada' aast|cctc|a| ^tag|ada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2O
5 Aca|oa^vca'toa^a|god^.Ap'|cac|o^asa^|asa|tas1a|ca'as . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2O5
6 |a0a^zada'Tao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 5
Ap^d|ca P|apa|aco^asa^a|gt|caspa|aa|Ta0^ 0^ Kc^g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 7
Ap^dca2 calso'ogada'Ta0^ , po|a'0|.A'ca|t|. 0^a^ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
H| c' og|ala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . + . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227
229
Para ms infrmacin sobre los cursos impartidos en los centros, y
tambin sobre los libros, posters, tarjetas, etc. , pueden ponerse en con
tacto con:
Universal Tao System
274 Moo 7, Luang Nua, Doi Saket,
Chiang Mai, 50220 Thailand
Tel : (66)(53) 495-596
Fax: (66)(53) 495-853
www. taogarden.com
e-mai l : info@tao-garden.com
Existen tambin centros curativos Tao en los siguientes lugares:
Tucson, AZ
San Diego, CA
San Francisco, CA
Los ngeles, CA
Francia
Montvale, NJ
Florida
Hawaii
Washington, DC
Bonn (Alemania)
Boston, MA
Ithaca, NY
Rochester, NY
Toronto (Canad)
Londres (Inglaterra)

You might also like