Professional Documents
Culture Documents
2
twGJ (2)? trSwf (12)? Edk0ifbmv? 2012 &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwD\ owif;tcsuftvufESifh okawoetzGJUrS xkwfa0onf
rif;'&m;csdwf&Gma[mif;rS aiG(50050)usyfvSL'gef;
ppfawG? atmufwdkbm-30 ppf a wG N rd K Ue,f ? rif ; '&m;csd w f a us;&G m (&G m a[mif ; )rS OD ; od e f ; aZmf t ygt0if (7)OD ; onf &yf o l & G m om;rsm;pk a ygif ; vS L 'gef ; onf h aiG u syf (50050)usyfudk &cdkifjynfe,ft&yf&yf&Sd 'kuonf rsm;tm; ulnDaxmufyHhEdkif&ef &cdkifwdkif;&if;om;rsm; wdk;wufa&;ygwD? A[dkXmecsKyf odkY vma&mufvSL'gef; cJhaMumif; od&Sd&onf/
pm(7)odYk
D E D
&cdkifjynfe,fNydKuGJcJhvQif
te,f e ,f t &yf & yf w G i f &S d a eMuonf h 'kuonfrsm;tm; udk,fwdkifudk,fus vSL'gef;EdkifrI rjyKvy k E f i kd o f nft h wGuf &cdi k w f i kd ;f &if;om;rsm;wd;k wuf a&;ygwDrw S qifh vdt k yfonfrsm;udk ulnD axmufyE hH i kd f &ef vma&mufvSL'gef;aMumif; od&Sd&onf/ ]]uRef a wmf & d k U teeef Y trsm;BuD ; vS L 'gef ; csifyga&/ ZmbJjzpfjzpf wwfEdkifoavmuf vSLEdkifpGm udk&m 0rf;omyga&}}[k vma&muf vSL'gef;vmolrsm; xJrS OD;odef;aZmfu ajymjyonf/ rif;'&m;csdwfaus;&Gmonf qwfdk;usacsmif; wzufwGif &SdaMumif; od&onf/ &cdkifjynfe,ft&yf&yf&Sd ab;'kuBuKHawGYae& olrsm;twGuf RNDP ESifh wjcm;vlrIa&;toif;tzGJU rsm;od k Y v nf ; vma&muf v S L 'gef ; aeMuaMumif ; od&onf/
pm(18)odkY
jynfawmfom'kuo nfpcef;
rif;*H'u k o nfpcef;
&cdi k jf ynfe,fw0ef;vH; k &Sd owif;rSef jzpf&yfre Sr f sm;udk wd; k wufa&; owif;vTmrS jynfoUl xH ruG,r f 0Suf yGiy hf i Gv hf if;vif; tcse dE fi Sw hf ajy;nD wifjyay;aeygonf
PHOTOS NEWS
owif;vTm
CRISIS PHOTOS
owif;vTm
EDITORIAL
]wGJ}a&;udkawmh rawG;0Hhawmhyg}
vu& f nfqi kd ?f t&ufqi kd ?f rkew Yf q D i kd ?f [if;oD;[if;&Guf a&mif;olrusef axmifw h i kd ;f acsmifwdkif; wD;wdk;aqG;aEG; aeMuonf/ onf;xdwf&ifzdk Zmwfvrf;wpfyk'fES,f/ &cdkif-ukvm; wGJaerSmvm;/ ESpfaygif;(75)ESpfavmufrSm wpfausmhjyefvmonfh cGJa&; wGJa&;jyem/ jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&;r&cifu tdEd,ESifhcGJrSmvm;? wGJrSmvm; tacstwifaqG;aEG; cJhMu&onf/ jrefrmrsm; cGJMurnf[Jh woHwnf;atmf [pfcJhMu onfqdk\/ tajctaecsi;f wlno D nfawmhr[kw/ f aemufwpfckMum;zl;onf/ qdkAD,uf Edi k i f H orw cl;a&Smh vufxuf ]Nir d ;f csr;f pGm twlwuG yl;wGa J exdi k a f &;}(Peacefully co-existance with Capitalism) ,aeY &cdkifjynfe,f jzpfay:aeonfh tajctae t&yf&yfonf cl;a&Smr h 0 l g'ESiv hf nf; r[yfpyfonfukd awG& Y \/ &cdi k jf ynfov l l xkqE wGif tpOfxm0& Nir d ;f csr;f rIuo kd m vdc k siMf uonf/ tpOfxm0& wnfNir d r f u I kd wrf;wMu onf/ ,if;aMumifh vlpnf; bDvl;pnf; cGJjcm;csifMuonf/ twlwuGyl;wGJaexdkifMu aomtm;jzifh rvdkvm;tyfonfh vlowfyGJrsm;jzpfvmEdkifonfudk ajy;Munfp h &mrvdk awGMY unf h jHk zifh jrifEi kd o f nf/ ,aeY taetxm;wpfcu k kd jyef&jcif;onfyif rnfou Yl kd aus;Zl;wif&rSe;f rod? rif;*H&Gmywfvnf ppfwyf? vkHxdef;wyfrsm; csxm;&onf/ tifbmvm&yfuGuf vrf;rsm; ydwx f m;&onf/ rnfonft h cse d t f wdi k ;f twmtxd uJo h Ykd xde;f xm;Edi k r f nf enf;/ vkNH cKa H &;wyfzUJG rsm; r&So d nfEi S hf tifbmvm NyKx d u G v f mEdi k o f nf/ xdt k ajctaeudk jrif ppfawGNrdKU&Sd NrdKUrd NrdKUzrsm;? &[ef;oHCmawmfrsm;u tifbmvmudk NrdKUjyif 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 xk wdku fay;&ef ;qdkMuonf/ 123456789012345678901234567890121234567890123456789 ,kHv fygawmhtBud r,f rfaygif;rsm;pGm wifjy awmif 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 tenf qkki H;frzwf ww ,ff/q k&fO ifD;ESawmif 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 Nidrf;csrf;a&;qdkonfrSm wzufowfv kyfum; ; &Ed nfr[k ESdp pfbuf 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 ,kHMunf rI? em;vnfrI&SdNyD;rS jzpfEdkifonf/ ,aeY &cdkifjy nfmfol rsm; &ifq cifa ;onf ema&;aM u jimavmuf ydki gyfaJ/e&j uRef wmf 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 &efoludkrjrif&bJ NcKHcdktwdkufcHae&onf/ rnf onf if &S drm Sef;rod Edkif/ ; pmud rnfok l 123456789012345678901234567890121234567890123456789 vnf ; ha 'De&mwG a vmuf o owif 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 onf &efolrSef;rodEdkif/ 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 123456789012345678901234567890121234567890123456789 tok H;cscJ gw,f 123456789012345678901234567890121234567890123456789 bl;oD;awmif? armifawm? &aohawmif NrKd Ue,f &hy dS aus ;vufae &cdi k w f i kd ;f &if;om; 123456789012345678901234567890121234567890123456789 rsdK;EG,fpkrsm;onf v,f,mudkif;uRef;? acsmif;ajrmif;rsm;udk ykHrSeftwdkif; rvkyfEdkifMu ojzifh pm;0wfaea&;tcuf BuKa H eMu&onf/ u,fq,fa&; ypn;f rsm;vnf; &Gmpka H tmif raxmufyHhEdkif/ rD;IdUcH&onfh jynfolrsm;udkom EdkifiHawmftpdk;&u 'kuonfpm&if;xJ oGif;onf/ rD;wdkufrcH&bJeJY ukvm;&efudkaMumufNyD; tvkyfrvkyfEdkifMuonfh &yf&m G rsm;pGm 'kuB uKa H e&onf/ twdi k ;f om qufoGm;rnfqdkvQif &cdkifjynfe,fta&; rawG;0Hhp&myif jzpfonf/ &cdkifjynfe,f t"du rSDcdktm;xm;ae&onfhvkyfief;rSm a&vkyfief;? v,f,m vkyi f ef;om&So d nf/ xdv k y k i f ef;rsm;udk ykr H e S r f vkyu f i kd E f i kd o f nfh NrKd Ue,frsm;wGif jynfor l sm; \ ynma&;? use;f rma&; pm;0wfaea&;rsm;udk rnfou l wm0ef,l ajz&Si;f ay;rnfenf;/ wnfNidrfat;csrf;rIudk ,aeY tiftm;jzifh xdef;csKyfxm; &jcif;omjzpfonf/ t&yfzuf Oya'jzifh xde;f csKyx f m;jcif;r[kw/ f 144-trdeYf xkwjf yefxm;&onf/ vkNH cKa H &; wyfzGJUrsm; wif;usyfpGm csxm;&onf/ jynfe,ftpdk;&wm0ef &Sdolrsm;taejzifh A[dk tpdk;&odkY jywfjywfom;om; wifjy&ef vdktyfonf/ vlxkqEudk rnfonft h pd;k &rS
]]
}} }}
vGeq f efr&Edi k / f 1982-Edi k i f o H m;Oya'udk wdwu d sus taumiftxnfazmf&ef jynfol rsm; awmif;qdkxm;onf/ EdkifiHawmforwtae jzifhvnf; twdtvif;aMujimxm;NyD; om; jzpfonf/ xkdMum;xJ twlaexdkifa&;rl Mum;vm&onf/ tifbmvmonf tcse d r f a&G; aygufuE JG i kd o f nf/ tjrefq;Hk enf;jzifh a&TUajymif;&ef vdktyfonf/ ausmif;om;rsm;taejzifhvnf; wuodkvfwuf&onfrSm vkHNcKHrIr&Sd[k xifjrifMuojzifh bkar&Gmudk a&TUajymif;&ef awmif;qdkvmonf/ tqdk;qkH;tcsufrSm rSefpDocsKif; tokbcsr&jcif;onfyif vkHNcKHrIr&Sdonfudk twdtvif; azmfjyae onf/ ocsKif;a[mif; jzpfovdk tokbcsae&jcif;onf &cdkifjynfol\ ta&;udpudk jynfe,ftpdk;&taejzifh rsufuG,fjyK&m a&mufaeonf/ ,aeYumvwGif EdkifiHawmftpdk;&ESifh jynfolrsm; yl;aygif;NyD; b*FgvDrlqvif ta&;ESifhywfouf jywfjywfom;om; rl0g'wpfckvdkvmonf/ tcsdefqGJrjzpfEdkif awmhyg/ tcsKyt f jcmydi k f Edi k i f w H pfct k aejzifh tmPmok;H &yfukd usio hf ;Hk &mwGif rnfonfh zdtm;udkrS *kpdkuf&efrvkd/ Oya'twdkif;omvkyf&efvdktyfonf/ ,cif tpdk;&tquf quf Oya'twdkif; wdwdusus rvkyfEdkifcJhojzifh ,ckuJhodkY y#dyursm;ay:ayguf vQuf &Sv d monf/ rnfoy Ykd ifqa kd pumrl tpd;k & jynfolrsm;onfum; a&SmifvGJ &vdrr hf nf r[kwa f y/ uRea f wmfwYkd rsKd ;qufBuKa H wGa Y e&onfh jyemrsm;udk &J&& J if& h ifh rajz&Sif;bJ jyemrsm;udk aemufrsdK;qufodkY vTJajymif;ay;cJhrnfqdkvQif ordkif; wm0efrausor l sm; jzpfygvdrr hf nf/ ol&a J bmaMumifor l sm; jzpfygvdrr hf nf/ uRea f wmfwYkd jynfot l wGuf uREy fk w f Ykd Ak'b momEdi k i f w H nfwa hH &;twGu?f uREy kf w f Ykd ,Ofaus;rI tarG tESpfrsm; raysmufysufapa&;twGuf ay;qyfMu&awmhrnf/ onfum; ordkif;ay; wm0efomjzpfonf/ 1997-ckEp S w f i G f wkwa f cgif;aqmif wdea Yf &Smifze d u f urmausmr f 0 l g'wpfcu k kd csEi kd c f o hJ nf/ ]]wdi k ;f jynfwpfjynf pepfEp S c f }k } (One country two systems)yifjzpfonf/ onfum; wkwjf ynfrESihf a[mifaumifuRe;f wpfom;wnf;jzpfa&;twGuf xda k y:vpD u aqmifMuOf;ay;EdkifcJhonf/ wkwfjynf wnfwHha&;twGufvnf; jzpfayonf/ ,if;tcsdefu a[mifaumifuRef;\ jzpfwnfrIudk todtrSwfrjyKbJ wkwfjynf jzpfwnfrE I i S o hf m toufoi G ;f cJr h nfqv kd Qif ,aeYa[mifaumif yk@ H mefwpfrsKd ; jzpfom G ;Edi k f onf/ ,if;aMumifh acgif;aqmifwpfO;D onf wdi k ;f jynf twGuf trSew f u,fvt kd yfvm vQif jywfom;onfhrl0g'udk csrSwf&efvdktyfonf/ [pfwvmESifh tdkufcref;onf *sL;rsm;twGuf r[m &efolBuD;jzpfaomfvnf; *smrefrsm;twGufawmh ol&Jaumif; jzpfcsifjzpfaeygvdrfhrnf/ tar&duefonf [Ddk&SD;rm;ESifh em*gpuD NrdKUrsm;udk tEkjrLAkH;BuJcscJh&onf/ tb,faMumifhenf;/ vlom; rqefonfh vky& f yfonf wpfcgwavrSm vlrsKd ;wpfrsKd ;? wdi k ;f jynf wpfjynf&yf wnfEi kd a f &;? tcsKyftjcmtmPm wnfwHhcdkifNrJa&;twGuf vkyfcGifh&SdrnfqdkvQif...uREfkyfwdkY &cdkif vlrsdK;&yfwnfEi kd a f &;? jynfaxmifpjk refrmEdi k i f H \tcsKyftjcmtmPm a&&SnfwnfhwHh Ekdifa&;twGuf BuKd ;yrf;&jcif;onf vlom;rqefq kd um; &Edkifvdrfhrnf r[kwfay/ xm0& yl;aqG;ae&rnfh taetxm;uda k wmh pdwu f ;l r,Ofcsia f wmhyg/ wcPbJ pdwn f pf cHcsifMuygonf/ ,if;aMumifh ]]xm0&ylaqG;&rnfh wGJa&;rl0g'}}udk &yfvdkuf ygawmh/ t,f'Dwm wwf&ygzdkY/ ckrmtqH? vlrmPfvdkY &cdi k p f um; ykHwpfck [dyga&/ Bu;D us,x f e G ;f aygufa,mif vkyu f wf pGmrm ratmifjrifpm G eefY pdw" f gwfrusvm;zdYk av; vdkyga&/ xyfvdkYxyfvdkY BudK;pm;oifh yga&/ zavmif;pm wpfaMumif;u a'ydkif qdkxm;yga&/ ''Greatness lies in trying
again and again without being discouraged by failure''
''Greatness is not being strong, but in the right use of strength,'' H.W.Bucher
BuD;us,fxGef;aygufawqdkpGm
,if;tm;wdukd wawhtok;H cswwfzYkd vda k & vdYk qdy k ga&/ tok;H cs wwfawqdp k m G tod PfydkifnmeefY qdi k a f &ydi k f tvdtusie hf efY avhoi G hf qdi k y f ga&/ tcse d t f cgeefY ud, k r hf m [da&tm;udk wawhusa,mif okH;uwf& ygzdkY/ a,rS&m tusdK;[dygzdkY/ y&Gufqdwfacsa& cEmi,fyga&/ olYrm udkufawtm;? BudK;pm;a&tm; [dyg a&/ olx Y uf tjyefwpfoe d ;f ? wpfoef;ru oefa& qifaumifBuD;\ ESmEkacsudk&m udu k y f pfau? ,if; qifaumifa& tm;ZmrQ Zm&Gdyif[d[d cHEdkifygzdkYvm;/ ,if;csia hf & cEmi,fa&y&Guq f w d f acs u olYtm;udk tvSy wawhusa,mif okH;ypfpGm jzpfyga&/ a,ES ud, k r hf m[da&tm;udk tvSy wawhusa,mif ok;H wwfzYkd Pfukd tok;H cs
vdkufwdudk wdk;vdkY xkwfyD;zdkYpGm r[kwf/ a*gif;aqmifwdudk wdk;vdkY&m xkwfyD;&zdkY jzpfawvdkY &mhzfem'g(Ralph Nader) u
'The function of leadership is to produce more leaders, not more followers.' vdkY ajymcyga&/
Bu;D us,x f e G ;f aygufpm G a& tm;[dpm G xufrm raw/ tm;udkwawhokH;wwfpGmrm&m awa&/ -tdyfcsf 'AvsL bkcsm BuD;us,fxGef;aygufawqdkpGmudk vlwdkif;yif vdkuwfyga&/ vlrsdK;wd? wdkif; ajy EdkifiHwduavhoGifh BuD;us,fcsifuwf aw? xGef;ayguf csifuwfaw a*s;&m/ a,au ,if;a,Smif BuD;us,f xGe;f aygufzYkd ]tm;}vka d &vdYk qdu k wfyga&/ jyKysifEdkifa&tm;? zefwD;,lEdkifa&tm;? azomtm;? ap;vkH;rItm;? vufeuftm;? a'ydkif xdkydkifpGmwdudk &a,mif ydkifqdkif a,mif BudK;yrf;uwfyga&/ ,if;tm;wd [dpGmavmufeefYyif udk,f&dkUvdkcsifa& BuD;us,f xGef;aygufpGm udk r&EdkifvdkY u0dbkcsmu qdkyga&/ olu
vl r sd K ;eef Y wd k i f ; ajy BuD;us,fxGef;aygufzdkYtwGuf TOe TA RAY CARTOON qdkau a*gif;aqmifaumif;wd vdy k godra hf &/ urmausmf Edi k i f & H ;D u0dwpfqu l 'Our great nation
came up through great leader'
vdkYqdkxm;yga&/ a*gif ; aqmif a umif ; [dau aemufvu kd a f umif;qdkpGm tvdkvdk[dNyD;om;yg&m/ wpfcg a*gif;aqmiftvkyfa& aemuf
PUBLIC VIEW
aMumifh ydkufrsm; vkH;0ysufpD;oGm;um ydu k r f cs&ojzifh 'kua &mufae&Ny;D pm;0wf aea&; tcuf t cJ a wG Y a e&aMumif ; od&Sd&onf/ ]]tP0goabFmwd tpD;(30)cefY [d y ga&/ ,auavh uRef a wmf d k U u tm;vkH;olemarudk rrSwfrdyg/ xm0& jrifhatmif? wdk;jrifhatmif? jynfvIdif;ausmf? atmifoefYpif a'oabFmav;pD;udk&m rSwr f y d ga&/ trSer f m S tP0goabFmwdpm G rkefwdkif;jzpfay:vmau vGrf;ydkufcsvdkY r&a& twGuf qifwufarmf&DvufMum; xJrSm&m eD*wfyga&/ t*k e,fausmfvm a&twGuf a'jyemwdjzpf&jcif; jzpfyg a&}}[k ydkufysufpD;oGm;ol a&vkyfom; wpfOD;u ajymjyonf/ ud p t m; ig;vk y f i ef ; OD ; pD ; XmeESihf oufqi kd & f mtzGUJ tpnf; toD;oD; od k Y wif M um;xm;aomf v nf ; ,aeY x d tajzray:ao;aMumif; od&onf/
owif;vTm
eef;&mukef;em; tdrfomraqmufpDcsif
&cdkifjynf\ txifu& txGwf tjrwfjzpfaw ajrmufOD;NrdKU? eef;&mukef; udk aemufypfxm;yem t0D;NyD;um;*dwf vkyfxm;pGmrSm xrif;qdkif? pm;aomuf qdkifwdeefY tdrfomtnpftaMu; trdIuf Yf pfxm;pGma& aumif;aumif; odu k w f d pGey jrifraumif;&Iraumif;a& udpyg/ &cdkifom;wd\ ordkif;wefzdk;udk *krpdkufvdkYjzpfaw/ trSefrSm eef;&mukef; qdp k m G ordi k ;f \ txifu& vlrsKd ;wpfrsKd ;\ jrifhjrwfcrI? ax0gcrIwdjya&eD&mjzpfaw/
oGm;aom ydkufrsm;\ umvwefzdk; pkpk aygif ; wef z d k ; rS m aiG u syf ( 12)od e f ; cef Y &SdaMumif; od&onf/ tqd k y g a&vk y f o m;rsm;onf uRJul;jrpfxJwGif ig;vkyfief; OD;pD;XmerS owfrw S a f y;xm;aom ig;zrf;uGu{ f &d,m twGif;om ydkufcsNyD; tNrJvkyfudkifpm; aomufaeolrsm; jzpfonf/ oabFmrsm;? pufavSrsm;oGmvm&m a&vrf;aMumif; vnf ; usL;ausmf y d k u f c sxm; jcif ; r&S d aMumif; od&onf/ rdom;pkpm;0wfaea&;udk tcuf tcJrsKd ;pkjH zifh ydu k c f s 0rf;pm&SmaeMuaom a&vkyfom;rsm;rSm tP0goabFmtkyfpk ,ck Edi k i f a H wmftpd;k &u Edi k i f a H &; wH c g;zG i f h 0 g'ud k usif h o k H ; vmaomtcg uRef a wmf w d k Y &cd k i f w d k i f ; &if ; om;rsm; udk,fpm; ygwDonfvnf; &cdkifjynfol\ b0udk jrifhwifEdkif&eftvdkYiSg ay:ayguf vmcJhNyD[k xifjrif ,lqrdygonf/ tcrf; tem;zGifhvSpfNyD; ygwDudk,fpm;jyK yk*dKvf toD;oD;wdkYu olwdkY\ xifjrif,lqcsuf? cH,lcsufrsm;udk aqG;aEG; wifjyMuonf/ vlxkuvnf; pdwfyg0ifpm;pGm em;axmif Muonf/ awmifukwfvnf; &cdkifygyJ/ udk,fh&cdkifudkawmh tm;ay;&rSmaygh[k vlxkajymqdkoHudk Mum;&onf/ reuf t apmBuD ; uwnf ; u aus;vuf awm&GmrS vlawGvmMuonf/ [Gef'gpufavSawGeJY? armfawmfqdkifu,f awG e J Y tm;&p&m? aysmf p &mtwd y if / rS w f w rf ; wif " gwf y k H a wG d k u f M uonf / tcrf;tem;wGif vlwef;pm;aygif;pkH awG& Y onf/ tm;yg;w& tm;ay;Muonf/ &&Sd vmonfh tcGifhta&;umvwGif aMumuf jcif;ESifh rGJjcif;om <uif;usefaecJhaom uRefawmfwdkY &cdkifjynfolwdkY\ &&SdcHpm; &rnfh w&m;aomtcGifh ta&;rsm;udk trdt& f i kd a f wmif;qdMk uwm obm0 t& qkyu usygonf/ awmif;qdk Mu&ygrnf/ xd k a eY u uRef a wmf h t aejzif h b0ifrus aumif;aom olrsm;udkvnf; awGYjrifcJh&onf/ ,kHMunfrI ray;Edkifaom olrsm;jzpfonf/ xdkolwdkYonf wpfudkif; raumif;? wpfudkif;ajymif;olawG? [dkygwD aumif;Edk;Edk;? 'DygwDaumif;Edk;Edk; 0ifMunfh MuolawG? ukvm;xdkifrufolawG? ygwDudk ckwkH;vkyfNyD; pD;yGm;a&; tjrwfxkwfrnfh olawG? tomacsmif; wapmif;ujyefMunfh aeMuolawGom jzpfygvdrfhrnf/ xdo k w l a Ykd Mumifh ygwD\*kPo f u d m usqif;rSm pdk;&onf/ qefjzLx J<uufacs;
jynfolawGodygw,f...
&cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwD? awmifuw k Nf rKd Ue,f? NrKd Ue,f;Hk zGihf vSpfyGJtcrf;tem;odkY <ua&muftm;ay; yg&ef Nrd K Ue,f p nf ; twG i f ; a&;rS L ; ud k a z<u,f r S zd w f p myd k Y v d k u f o jzif h uRefawmf 29.1.2012 aeY? kH;zGifhyGJtrD oGm;cJhygonf/ xdkYaeY eHeuf(10)em&D r*Fvm &Sdaom eHeufcif;tcgor,wGif &cdkif ykavGo?H &cdi k p f nfawmfow H E Ykd i S t hf wl &cdi k f wdkif;&if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwD qdkif; bkwfonf 0ifhx,fpGmxGuf ay:vmcJhyg onf/ &cdkifpnfawmfoHESifh ykavGoHudk Mum;vdkuf&ol uRefawmfhtzkdY &cdkifordkif; *E0if pmrsufESmopfwpfcsyf zGifhvSpfNyD[k &if x J u qd k a erd y gonf / igvJ &cd k i f jynfzGm;? &cdkifom; wpfOD;ygvm; qdkonfh ,cifuodaecJhaom todxufausmfvGef odaom todpdwfopf wpfrsdK; trSef wu,f 0ifvmcJhygonf/ uRefawmf EdkifiHa&;taMumif;udk xkH;vdk acs? a&vdkaESmuf xJxJ0if0if em;r vnfyg/ EdkifiHa&;[laom a0g[m&udk em;vnfoavmufqdk&vQif EdkifiHa&;[l onf t rdEi kd i fa H &;\ ta&;udp aumif;usKd ; trd [lorQudk jyKvkyfjcif;[k qdkcsifygonf/ trdEdkifiHawmf\ EdkifiHa&;tajymif;tvJ umvwGif wdkif;&if;om;wdkYonf rdrdwdkY &oifh&xdkufaom tcGifhta&;udk wifjy aqG;aEG;awmif; qdkvmMuonf/ ,cifu xdktcGifhta&;rsdK; r& cJMh u/ wdi k ;f &if;om; jynfow l \ Ykd &ifxw J i G ;f cHpm;csufwdkYonf jyif;jypGm udef;atmif aecJhMuonf/
]]
awmifuw k v f nf; &cdi ky f gyJ/ ud, k hf &cdkifudkawmh tm;ay;&rSmaygh[k vlxk ajymqdkoHudk Mum;&onf
}}
a&maerS m pd k ; &onf / onf v d k v l a wG wpfa,muf0ifvmonft h wGuf uf 0ifNy;D om; vl a wG x J u q,f a ,muf xG u f o G m ; Edkifonf/ Edi ki fa H &;\t"dyg ,fonf us,0 f ef; eufeo J avmuf vky& f rSmvnf; tifrwef cufcJrnf[k xifygonf/ EdkifiHa&;vkyfol onf EdkifiHESifhvlrsdK;udk trSefwu,f cspf& rnf/ rdrdudk,fESifhwuG jynfoludk vdrfnm olrjzpfap&/ opm&Sdol jzpf&rnf/ 'Dvdk vlawG Edi k i f a H &;vkyr f S Eki d i f w H ;kd wufrnf[k uRea f wmfxifygonf/ Edi ki fa H &;udk ud, k w f i kd f 0ifrvkyE f i kd a f omfvnf; wdi k ;f jynfEi S hf vlrsKd ; twGuf rdrdwdkY\ &cdkifjynfwdk;wufa&; twG u f vk y f a eol r sm;ud k uRef a wmf trSeftm;ay; aeygonf/ a&;cG i f h B uKH & if ; 1988-vl x k tkH<urIjzpfpOfu tjzpfoepftenf;i,f udk azmfjycsifygonf/ xkdpOfuwnf;uyif uRefawmf trIxrf; jzpfaecJhNyD; jzpfyg onf/ 'Drdkua&pD&&Sda&;udk trsm;jynfol ES i f h t wl qE j yawmif ; qd k c J h z l ; ygonf / oli,fcsi;f rsm;u ausmif;om;acgif;aqmi aqmiff awG vkyfMuonf/ acgif;ywfeDeDywf ta&;qdkcJhMuonf/ pufwifbmvwGif ppftmPmodrf;aomtcg onfvlawG acG;ajy;0ufajy; xGufajy;Muonf/ uRef a wmf w d k Y & G m wG i f vmyk e f ; aeMuonf/ xrif;udk wvavmuf auR; vdu k & f onf/ cH,c l su& f a dS om ausmif;om; acgif;aqmifawG tzrf;cH axmifusoGm;
a,ZkeefY eef;&mukef;em;u qdkif cef;(pm;aomufqdkifwd)eefY? tdrfomwdudk wjcm; oif h a wmf a & ae&mwpf c k o d k Y a&GUajymif;oifhyga&/ ]]eef;&mukef;onf rpifpGefY&m trIdufpGefY&m eD&mr[kwfyg}}/ armif;armif(udef;omNrD) aomtcg xGufajy;vmolawGu pdwf ajymif ; td w f a zgif ; oG m ;Muonf / xdktjzpfoepfudk jyefajymif; ,ckonf vlawGvnf; 'DvdkjzpfoGm;vQif [laom b0ifrusonfh tawG;rsdK; 0ifvmcJh& ygonf/ NcKH i k H ajym&vQif ? 'D r d k u a&pD vrf;pO foYkd csw D ufaeaom tcgor, pOfod wGif ygwDaxmifrvm;? axmifyg/ ygwD0if rvm; 0ifyg/ odkYaomf aumif;atmifvkyf yg/ wkd;wufatmifvkyfyg/ acwfa&pD; aMumif ; awG b,f v d k a jymif ; aeonf / b,foa l wGu bmawGvy k a f eonf/ onf wdkif;jynf twdwfu bmawGjzpfcJhonf qdo k nfwu Ykd kd jynfoa l wG odaeMuygonf/ twd w f u d k oif c ef ; pm,l RNDP ygwD0ifrsm;onfvnf; &cdkifjynf \ vd k t yf c suf ? &cd k i f j ynf o l w d k Y \ qE oabmxm;ud k Oya'abmif t wG i f ; rS awmif;qdkay;yg/ wdkif;jynfESifh vlrsdK; twGufvnf; ygwDudk,fpm;? &cdkifjynfol awGudk,fpm; aumif;atmif vkyfay;yg[k arwm &yfcHcsifygonf/ pum;ykHwpfck&Sdygonf/ dkif;jy vQif cGifhvGwfapcsifygonf/ a&SUaqmif EGm;vm; ajzmifhajzm ifo h m G ;aomf aemufEm G; mif wpfou kd f ajzmifa h jzmifvd hvku d f\ [ljzpfyg onf/ xda Yk Mumifh wnfw h nfh omoGm;Muyg/ jynfoa l wG ajzmifa h jzmifh vdu k y f grnf[ l / rsdL;cspfuRef;om; awmifukwf
owif;vTm
LOCAL NEWS
twdkifyifcHpmwnf;csKyf
armifcdkifatmif (ppfawG) cdkifjynfpdk;
wm0efcH t,f'Dwm
aZmfvdIifxGef;( IT Blogger )
ydkif&SifwpfOD;u IRCR odkY ajymMum;onf/ ajrykHNrdKUe,fwGif &Gmwdkif;eD;yg; [G e f ' gpuf w yf a vS r sm; tajctaeud k vnf; odkY&Sif;jyonf/
puf w yf a vS y d k i f q d k i f r I
1/ urf;axmifhBuD; 150 cefY 2/ a&acgif;csdef 145 pD; 3/ aygufwl;awmif 50 cefY 4/ o&ufawmif 120 cefY 5/ ief;awmif 30 cefY 6/ ausmufzsm 30 cefY 7/ wyf&Gm 50 cef Y & S d aMumif; od&onf/ ajrykHNrdKUe,fwGif &Gmaygif; 124 &Gm&Sd&m ysrf;rQ wpf&GmvQif 10 pD;cefY&SdNyD; wpfpD;vQif aiG(8000)usyf&&Sdrnfqdkygu ajryk H N rd K Ue,f twG u f puf w yf a vS tcGefaiGonf wpfvvQif odef;aygif; (99)od e f ; ausmf & S d r nf j zpf a Mumif ; wGufcsufjyonf/ xdktcGefrsm; &cdkifjynfe,ftpdk;& tzGJUodkY trSefwu,fpD;0if rI&Sd^r&SdESifh pyfvsO;f OD;armifv;Hk (jynfe,fvw T a f wmf udk,fpm;vS,f) rS vTwfawmfodkY ar;jref; xm;aMumif; od&onf/
vufaxmuf t,f'DwmtzGJU
bdkusef
"gwfyHkESifh owif;tzGJU
'DaEGOD;? cdkifrdk;0if; (&aohawmif) oef;xdkufNzdK;
&efukef-ppfawGum;vrf;
&efukef-ppfawG um;vrf;udk tus,fcsJUa& ae&mrSmcsJU? uw &mtopfavmif;a& ae&mavmif;vdkY jyefjyKjyifep D m G wpfcgvnf;rus, D m/ jynfrzufuawmhcg [dNy;D om; uw&mrSm xyfavmif;xm;au vrf;wd&, S e f D pGm,m/ &cdkif&dk;rudk wufvmpGmeefY rdk;cgqdkau usKyf w&mvrf;? EGc D gqda k u zkew f axmif;axmif;eefY zkew f &m? jymw&mvrf;jzpfeDpGm acwfrDzGHYNzdK;wdk;wufaom EdkifiH awmf B uD ; rS m &ck d i f j ynf e ,f u vrf ; wd Zmcgaumif ; zdkYa&mif/ azmf j yxm;pG m yk H a &/ &ef u k e f - ppf a wG v rf ; &cdkifjynfe,f trf;-ajrykHvrf;ydkif;rSm &dkufxm;pGmyga,/ um;rD;avmifvdkY rD;cdk;xGuf eDpGmr[kwfyg/ c&D;onfwd aumif;aumif;'kuqdkufyga&/ um;wdxJrSm Air Corn vnf ; r&/ zk e f w d 0 if p G m vnf ; rajymuJ h ? tqk y f e m vdkifajcmi;femwd jzpfvdkY oD&zdkY*g/ &cdkifjynfu um;vrf;wd uw&mvrf;acsmvdkY a'wpfouf rSm jrifcsifyga&axm/ atmf... aus;Zl; armif;armif(udef;omNrD) &SifdkU/
*sme,f tjyiftqif
K.EC
oQpfaomif;ykxdk; 'DZdkif;
'DaEGOD;
pmpDtzGJU
armif0if;odef;? armif0if;pdk;
aMumfjimtzGJU
&wy (A[dkXmecsKyf)
zvifcGJ
Eagle Color
OD;jrifhEdkif (RNDP) aygufawm? atmufwdkbm? 30 eo-013 &cdkifjynfe,f? aygufawmNrdKUe,f? qifwuf armfuRef;&Sd qiftdkifaus;&Gmae rS xkwfa0NyD; OD;pdefvSatmif(65-ESpf? tb-OD;atmifacs)onf 1-11-2012 aeY nae(11) em&DwGif ppfawGjynfolYaq;kHBuD; aoqkH; oGm;aMumif; OD;aomif; ynmtvif;jy(021745) od&onf/ OD;pdefvSatmifonf 30-10-2012 aeY n(8) em&DcefYwGif uGrf;NcHodkYtoGm;wGif 130?AdkvfcsKyfvrf;?&efukef b*FgvDrlqvifrsm; vkyfaoewfjzifh ypfcwfrI cHcJh&aMumif; od&onf/ 01-290927 wGif yHkESdyfonf tcif;jzpfyGm;ykHrSm 30-10-2012 aeY n(8) em&DcefYwGif OD;pdefvSatmifonf &GmteD;&Sd ol\uGrf;NcH odkYtoGm;wGif vkyfaoewf(,rf;axmifh)jzifh ypfcwfcH cJh&onf/ xd k a eY u qif t d k i f & G m wG i f &yf o l & G m om;rsm;rS m aus;&G m vk H N cKH a &;twG u f tpnf ;
jynf o l r sm; cH p m;cG i f h & atmif vT w f a wmf o d k Y x d wifjyyg w,f/ bmrSrxl;jcm;ygbl;}}[k OD;wifazrS qufvuf &Sif;jyonf/ rD;rokH;pGJbJ rDwmc(4000)pD ay;aqmif ae& aMumif; ]]NrdKUrD;vif;a&;aumfrwD? ausmufjzL NrdKU aiGoifh awmif;cHvTm}}twdkif; aumufcHae aMumif; od&onf/ IRCR^ausmufjzL
ta0;jyKvk y f a e pOf aoewf o H Mum; &mt&yfodkY vd k u f M unf h M u&m OD ; pd e f v S atmif vJ u saeonf u d k awG Y & S d c J h a Mumif ; od&onf/ nwG i f ; csif ; ppf a wG a q;&k H o d k Y y d k Y a qmif c J h a Mumif ; ? 0rf ; Ad k u f w G i f 'Pf & mok H ; csuf & NyD ; ? twG i f ; 'Pf & m(13) csufawGY&Sd&aMumif; od&Sd&onf/ OD;pdefvSatmifonf b*FgvDrlqvifrsm;\ aoewfjzifh tMurf;zuf ypfcwfrIaMumifh aoqkH;&jcif; jzpfonf/ qif w uf a rmf u Ref ; &S d &cd k i f & G m rsm;onf &G m jyif o d k Y xGufroGm;Edkif avmufatmif Ncdrf;ajcmufcHae&onf[k vnf; od&onf/ qiftdkifaus;&Gmonf qifwarmfuRef;wGif wnf&SdNyD; b*FgvD&efudk tvGefpdk;&drf&aom tajctaewGif &Sdaeonf [kvnf; od&onf/
LOCAL NEWS
qefaps;EIef;
trsdK;trnf
owif;vTm
ta&;twGuf aps;EIef; tdwf ayguf a wmNrd K Ue,f o nf &cd k i f j ynf e ,f & S d (1 tdwf) 24000 qnfajrmif;wmwrH 35%cefu Y kd ydi k q f i kd x f m;onfh NrKd Ue,f ay:qef;arG;(&S,f) wpfckjzpfaMumif; od&Sd&onf/ ay:qef;arG;(ta&m) (1 tdwf) 21000 xdkqnfajrmif;wmwrHrsm;onf ,ck t csd e f ay:qef;arG;(dk;dk;) (1 tdwf) 18000 trsKd ;rsKd ;aom taMumif;rsm; aMumifh ysup f ;D rIrsm;&Sa d eNy;D {nfhrx(ta[mif;) (1 tdwf) 15500 v,f,mvkyi f ef; vkyu f i kd a f eMu&onfh awmifol v,form; {nfhrx(topf) (1 tdwf) 10000 rsm;rSm tcufcr J sm; &Sa d eaMumif; od&Sd&onf/ (1 tdwf) 15500 1993 aemufydkif;rSp pDrHudef; wmwrHrsm; oD&D'kH(ta[mif;) tm; yk*vduvufodkY vTJtyfNyD; ig;ykZGefzrf;jcif;jyKvkyfcJh oD&D'kH(topf) (1 tdwf) 11000 &mrS a&wHcg;rsm; ysufpD;um teD;tem;rS v,f,m rD;'kH;(ta[mif;) (1 tdwf) 14000 rsm; ysufpD;oGm;aMumif;vnf; od&Sd&onf/ ipdef(ta[mif;) (1 tdwf) 13000 uRJ? EGm;rsm; aomufokH;Edkif&ef a&csdKacsmif; (1 tdwf) 10000 r&Sdojzifh rsm;pGmtcuftcJ &SdaeaMumif;vnf; od&Sd& ipdef(topf) onf/ 2005-06 ckESpfwGif qnfajrmif;Xme\ tajccH Z,m; t& pDrHudef;wmta&twGuf (11)ck xdef; qDaps;EIef; odrf;xm;aMumif; awGY&Sd&onf/ trsdK;trnf aps;EIef; if ; wmwrH r sm;xJ yk P m ;BuD ; wmwrH ? ausmufawmfyJqD(ppfppf) 4000 qifydkufwmwrH? acsmif;apmuf wmwrHwdkYtwGif;wGif rEav;yJqD(ppfppf) 3900 pdkufysdK;ajr pkpkaygif; 30% cefYom pdkufysdK;vQuf&SdNyD; 1750 use{ f ursm;rS a'ocHrsm;vufxr J S Xmeqdi k & f m oufom ,dk;',m;pm;tkef;qD(ywfuif) 1650 tjzpf? a'ocHr[kwo f nfh pD;yGm; a&;orm;rsm;vufxo J Ykd pm;tkef;qD(yDyg) a&muf&SdoGm;ojzifh a'ocHrsm;rSm v,frJh,mrJhb0odkY a&muf aeMuaMumif; od&Sd&onf/ tmvl;aps;EIef; xd k t ajctaet&yf & yf u d k jynf e,f t pd k ; & trsdK;trnf ta&twGuf(ydm) aps;EIef; tzGJUodkY vdktyfovdk Muyfrwf aqmif&Gufay;Edkif&ef (1 ydm) 1500 tm;vl;(ok) wifjyxm;aMumif; vnf; od&onf/ tm;vl;(S1) (1 ydm) 2000 IRCR^aygufawm (1 ydm) 1400 tm;vl;(k1) pm(17)rStquf tm;vl;(qGJ) (1 ydm) 1200 qdkcsuft& vTwfawmfrSaz:aqmifay;cJh aom toD; tm;vl;(a*:vD) (1 ydm) 1000 tyGifh&vmbfwpfckjzpfaom 16-rdkif&Sd yef;ajrmif;rS pyg;xm;txd ajrom;vrf;udk vTwfawmfudk,fpm;vS,f atmufwdkbm(16)&ufrS (21)&uftxd rif;jym;NrdKUe,f? ud, k w f i kd f avhvmcJo h nf/ Edi k i f a H wmf\apwemudk jynfol td k i f 0 ef ; tk y f p k ? uRJ w uf tk y f p k ? v[mus,f t k y f p k ? rsm; todtrSwfjyK&NyD/ qufvufNyD;vnf; aus;&Gmcsif; Ow&mtkyfpk? acG;awmufacsmif;tkyfpk paom ig;tkyfpk qufvrf;rsm;udk jynfolESifhvTwfawmfudk,f pm;vS,f odkY pnf;kH;uGif;qif; avhvmcJhMuonf/ aus;&Gmwdkif;rS yl;aygif;NyD; EdkifiHawmfodkY wifjyrnf/ aus;&Gm wpf&GmESifh jynfolrsm; vIdufvSJysLiSm pGm BudKqdkorIjyKMuonf/ wpf&Gm? wpfNrdKUESifhwpfNrdKU? jynfe,f wpfjynfe,fESifh ygwDESifhjynfol wom;wnf;&SdMuonf/ rNyKH;aysmfMuyJ wpf j ynf e ,f quf o G , f u l ; vl ; rI & S d v mygu acwf r D aeEdkifdk;vm;/ jynfe,fvTwfawmfudk,f pm;vS,f\ zGHYNzdK;wdk;wufaom EdkifiHawmfBuD; jzpfwnfvmrnfrSm wifjyawmif;qdkrI toD;tyGifh &vmbfwpfckjzpfaom rkcsrvGJwnf/ tdkif0ef;? uRJwuf a&iHwm; wmwrHqnfzdkYrI avhvma&; &cdkifjynfe,f NrdKUe,fwdkif;&Sd &cdkif wdkif;&if;om; c&D;yifwnf;/ rsm;wd;k wufa&;ygwDrsm; onf rdrw d NYkd rKd Ue,f&dS jynfor l sm;? ,if;e,fw0dkuf v,form;rsm;aysmf armf awmifol v,form;rsm;ta&;udk wwfEdkifonfhzufrS rqkH;NyD/ ,cifu ywf0ef;usifacsmif;rsm; ajrmif;rsm;wGif ulnDMuonf/ jznfhqnf;Muonf/ jynf e,fvTwfawmf? ig;r&Sm&? uGefrypf& vufvkyfvufpm;rsm; 'ku jynfov Yl w T a f wmf? trsKd ;om;vTwa f wmfu, kd p f m;vS,r f sm; yifv,fa0cJh Mu&onf/ a'oudk pGefYcGg wpfe,f u vTwfawmftoD;oD;wGif rdrdwdkYNrdKUe,f? rdrdwdkYjynfe,f wpfaus;wGif aomifwifaeMu& onf/ twGuf wifjyawmif;qdkMuonf/ atmifjrifrI&Sdovdk ,ckum; a&csKd &Ny/ D ig;rsm;udk vnf; vGwv f yfpm G ratmifjrifonfvnf; &So d nf/ xyfqdy k g&ap? &cdi k w f i kd ;f zrf ; pm;&NyD / Ow & m &G m qd k v Qif ,cif u &if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwD tdyfidkufraeyg/ rsufpdzGifh td y f a jc(200)eD ; yg;&S d cJ h & mrS wpwp a'ojcm;ok d Y em;pGifh tNrJwrf; Edk;xvQufyg/ pGefYcGmoGm;Mu tdrfajc(100)rjynfhawmh/ rif;jym;NrdKUe,f? trSwf(2) rJqE e,f? jynfe,f txufyg aus;&Gtkyfpkw0dkuf aus;&Gmcsif; vTwfawmfukd,fpm;vS,f OD;omausmf(c)OD;xGef;vif;? qufvrf; vkH;0r&Sd? acsmif; ajrmif;wmwrHaygvS onf/ Nrd K Ue,f ygwD O u | OD ; armif o d e f ; xG e f ; ES i f h t zG J U onf ajcusifc&D;udk cufcufcJcJ oGm;&onf/ pufavSESifhoGm;
az:jyygukefaps;EIef;rsm;onf (6.11.2012) ppf a wG N rd K U? Nrd K Uraps;BuD ; rS vuf & S d j zpf a y:aeaom aps;EIef;rsm; jzpfygonf/
+++
vQif wmabmif tenf;qkH; av;ig;ck wGef;wif&onf/ jrpfaMumif;vrf;twdkif;oGm;vQif rdk;aomufrS ae0if ywf & rnf / aeyl u sJ u sJ a tmuf w G i f pyg;cif ; rsm;ud k jzwfoGm;&onfrSm tarmqdkYrwwf/ tqdk;qkH;vQif taumif;zufudkawmh a&mufudk a&muf&rnf/ rif;jym;NrdKUe,f? &cdkifjynfe,fzGHYNzdK;wdk; wuf&ef trsm;Bu;D vda k eao;onf/ trsm;Bu;D tvkyv f y k f Mu&OD;rnf/ jynfolrsm;tydkif;? EdkifiHawmf tydkif;uvnf; yHy h ;kd ulnr D I rsm;pGmvdt k yfonf/ tcsKyfqdk&ygrl &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwDonf &cdi k jf ynfol twGuf xm0&&Sio f efaernf qdkaom uwdu0wftm; rnfonfhtcgrQ aoGz,f vdrfhrnfr[kwf qdkaom tcsufudk &J&JBuD; tmrcHvQuf &Sdaernfomwnf;/ &marmifewf-rif;jym;
Article Section Vol:2, No-12, November 2012 7 tawG;awGcs tdrfarmusNyD; Edk;cJh&mrS xvm&if; pma&;ckHrS zkef;udk aumufudkifvdkufw,f/ (5)em&DcGJNyD/ 'Dtcsdefqdk tdrfomwuf? rsufESmopf NyD;vQif tdyf&may:wufvm... om;rsufESmudk wpfacgufMunfh? abmufcsm rsm; xnfhxm;wJh tdyfukd,l/ 'gykHrSefvkyfaewJh twdkif;aygh/ ]]rdef;r&,f raeYn rsm;xnf u wpfckckxl;Edkifayr,fh ckcsdefxd bmrSrMum;&ao;bl;? qdkifudktjrefvmcJhyg}} 'DvdkeJY qdkifudkoGm;NyD/ tajymrus,f Adkufuus,fawmh aps;a&mif&wm b,farm &ufyghrvJav/ tarSmifxkaysmuf tvif;a&mufawmh Munfvif aewJh eHeufcif;tvif;u trSefwu,f MunfvifEdkifygapuG,f/ a&SUrSm vlawG trsm;BuD;ygvm;/ awGudk kyf&Sifwpfum;vdk rsufawmif udk,fydkiftcsKyftjcmtmPm r&SdvdkYyJvm;../ vlxkeJY uRefawmfwdkYtem*gwfudk Ncdrf; b,fvdkjzpfwmygvJ.../ b,folrsm; rcwf MunfhIMobmay;aewm tMurf; ESpa I wGukd z,f&m S; f wG tvDva D ygif;u tMurf;zufc& H wJh ajcmufaewJh tMurf;zufra ygvJ.../ [kwfygNyD/ tawG;awGcs a&SU zufawG&JU BuH&myg [kwfygavp/ rsdK;&cdi ka f wG enf;a&mhvm;/ vaygif;rsm;pGmeJY &ygvdrfhr,f/ uRefawmf wdkY&JU tm;xkwfrI? ajy;awGp Y &mrvdb k J uRea f wmfov d u kd y f gNy/ D b,fvdkyJajymajym 'DrIcif;aeY uRefawmfwdkY&JUowdeJY 'Dudpudk urmudk &if u G J r wwf c H p m; rsuf & nf a wG 'va[m aq;kH0if;xJu cGJkHrSm &cdkifwpfa,muf rSm... tar&dueftvHawG rD;IUd cH&w,f/ vIHYaqmf pnf;kH;&ygvdrfhr,f/ uRefawmfwdkY a,muf a&mufaeNyDqdkwmyg/ cHpm;csuf oHtrwf&JU toufudkawmif ay;vdkuf& pD;&if;eJY uRefawmf avQmufvmcJhygw,f rarmyef;bl;/ r,dr;f ,ki d b f ;l / uRea f wmfwYkd
owif;vTm uda k b;z,fxm; vlMum;xJw;kd umoGm;awmh trav;... vnfrsdKxuf "g;&mcsufu vnf w H u d k xuf 0 uf a vmuf u RH a ewm ajy;umrawG;ayrJh nDrav;oDwmaxG; &,f/ igwda Y k usmufawmfrm S vJ touf(64)ESpf &SdwJh vlBuD;wpfa,muf(o&uftkyfaus; &Gm) *lawmif&Gmtwdkif;ygyJ/ idkdIufjcif; toHrsm;eJY awmufacgufo?H BuK;H 0g;oH... ]]igwdkYajrrSmaeNyD;awmhuGm}} toHAvH rsm;...csuc f si;f qdo k vdk &meJc Y sND y;D vlawG a&mufvmMua&m/ rZdra'orSm Ak'&JUtEG,fawmf awGvdk igwdkY&cdkifawGvJ rD; IdUtowfcHae &w,f/ udk,fydkiftcsKyftjcmtmPm r&Sd vdkYyJvm;.../ ESpfawG tvDvDaygif;u tMurf;zufcH&wJh rsdK;&cdkifawG enf;a&mh vm;/ vaygif;rsm;pGmeJY &ifuGJrwwfcHpm; rsuf&nfawG 'va[mpD;&if;eJY uRefawmf avQmufvmcJhygw,f/ tMurf ; zuf j cif ; ud k cH a e&wm ae&mtESHYygyJ/ atmf-ocFg&rD; b,fawmh Nir d ;f rSmvJav/ ud, k a hf jrrSm ud, k a f e&wmu aep&mr&Sd/ ajy;p&mewd/ 'kutwdeJY rsdK;&cdi k a f wG&,f... aESmif;twdwf ordi k ;f &dyfu bk&ifheef;awmfudk awG;umarQmf ajy;umrac:aveJ Y ord k i f ; [mord k i f ; vufawGYydkif;rSm raz:&if ay:rvmyg/ ordkif;[mordkif; rIdifaer,f/ ,kefeJY vdyf ykjH yifvy dk a J ygh/ awGa0ai;idi k a f ewJh tawG; awGeJY jynfhvQHaewJh rsuf&nfawGaMumifh a&mif0gxdefvif; aerif;BuD;&JUtvif;udk rjrif&Edi k o f vdk wdra f wGuif;&Si;f vrif;Bu;D &JUtvif;udkvnf; rjrifEdkifaybl;aygh/ kef;uefvIyf&Sm; &cdkifom;yJav/ awG ; omawG ; r&J a ybl ; av/ ordkif;r&SdbJ ykHjyifawGudk ordkif;vkyfNyD; puFmylvdk ao;ao;av;awGawmif urmh tv,f *kPf,lzG,f EIdif;p&m&Sm;vdkY a&T ajrmuf O D ; acwf e J Y rjcm;atmif b J a ygh / trSefw&m;eJY csdefcGifvQmh0ifdk; 'la0a0 vlpnfo( H aMu;pnf)aMumifh tusKd ;cH&oygh/ igwdkY&JU vGwfvyfpGm&yfwnfaexdkifrIudk t[efYtwm;jzpfapwm? igwdkY&JUat;csrf; pGmaexdkifjcif;udk aESmuf,u S z f sup f ;D apwm? tMurf;zufawG&UJ ADve d f tdu k w f iftuf&i S f w,fqdkvm;yJ/ xif&mpdkif; tdkif;awG&JU vkyf&yfawGudk tzrJhom; a&enf;ig;u b,fvkdcGeftm;awGeJY wGef;vSef&ygh/ 2001-ckESpf? pufwifbm(11) &ufaeY? t,fvfau'gtMurf;zuftzGJU wpfzUJG u jynfwi G ;f c&D;onfwif av,mOf av;pD;udk tydi k p f ;D Ny;D ESpp f ;D u e,l;a,muf NrdKU? urmhukefoG,fa&;taqmuftOD;udk wpf p D ; u yif w *G e f t aqmuf t OD ; ud k wdkufcdkufcw hJ ,f/ usew f pfp;D u yifpa D A; eD;,m;jynfe,fwGif ysufusw,f/ 'Dwdkuf cdu k r f r I m S tar &duefjynfo( l 3000)ausmf toufay;vdkuf&w,f/ 'Djzpf&yfESifhpyfvsOf;NyD; tar&d ueforw a*sm* h s' f AvsLbk&fS &JU ajymMum;wJh rdefYcGef;udk em;axmifMunfh&atmif]]'D a eY r S m uRef a wmf w d k Y [ m tE & m,f & J U vI y f E d I ; rI u d k c H c J h & w,f / umuG,fzdkY qifhac:jcif;cH&wJh EdkifiHjzpfcJh ygNy/ D uRea f wmfw& Ykd UJ 0rf;enf;aMuuGr J [ I m trsuf a 'gotjzpf u d k ul ; ajymif ; NyD ; trsua f 'gou oEd|meftjzpfoYkd ajymif;vJ cJy h gNy/ D uRea f wmfwu Ykd &efoa l wGukd w&m; pD & if r I q D ac:aqmif v mwmyJ j zpf j zpf ? w&m;pD&ifrIudk uRefawmfwdkY&JU &efolawG udk ac:aqmifwmyJjzpfjzpf w&m;pD&ifrI udkawmh vkyf&ygvdrhfr,f/ tm;ay;axmufcHrIrsm;twGuf tar&duefjynfoa l wG&UJ ud, k p f m; urmudk aus;Zl;wifygw,f/ uRefawmfwdkY EdkifiH awmfoDcsif;oH bufuif[rfeef;awmfrSm? yg&Dvrf;awGay:rSm? bmvifNrdKU&JU b&if; 'if;abmhcf *dw0 f rSm oDqw kd ;D rIwa f ewmudk b,fawmhrS arhrSmr[kwfygbl;/ puf w mbm(11)&uf a eY r S m vGwfvyfrI&JU&efolawG[m uRefawmfwdkY EdkifiHtay: ppfqifETJwJhvkyf&yfudk usL; vGec f y hJ gw,f/ tar &duefvx l [ k m ppfukd odygw,f/ 'gayr,fh vGefcJhwJhESpfaygif; (136) ESpfrSm ppf[m EdkifiHjcm;ajray:rSm jzpfcJhwmyg/ 1941-ckEp S f wpfca k om we*FaEG aeY u vG J & if a ygh / tar&d u ef a wG [ m ppfaMumifh vlawGaoaMuMuwmudk odyg w,f/ 'gayr,fh NrdKUBuD;wpfNrdKU&JU tv,f A[dk Nidrf;csrf;wJh reufcif;wpfckrSmjzpfwm rsdK;udkawmh rBuKHzl;ygbl;/ kwfw&uf tidkufzrf;wdkufwmudk odygw,f/ 'gay r,fh axmifeJYcsDwJh t&yfom;awGtay: wd k u f w mud k a wmh rod y gbl ; / 'gawG tm;vkH; wpfaeYwmtwGuf BuKHcJhwmyg/ nbufa&mufawmh urm[m t&ifer YJ wl jcm;em;cJhygNyD/ vGwfvyfrIonfyifvQif twdkufcdkufcHxm;&wJh urmajrjzpfae ygNyD/ 'gayr,fh tar&duef&JU wdkufyGJ oufoufrQom r[kwy f gbl;/ tIKH ; tEdi k f csd e f c G i f v Qmay:rS m &S d a ewmvnf ; tar&duef&JU vGwfvyfrIwpfckwnf;rQ om r[kwy f gbl;/ 'g[m urm&JUwdu k y f y JG g/ 'g[m vlY,Ofaus;rI&JU wdkufyGJyg/ 'g[m wd k ; wuf r I e J Y A[k 0 g'ud k ,k H M unf w J h ? onf;cHre I YJ vGwv f yfru I kd ,kMH unfwv hJ a l wG tm;vkH;&JU wdkufyGJyg/ ,Ofaus;wJu h rm[m tar&duef buf u 0d k i f ; 0ef ; d k i f ; yif ; vmaeMuyg w,f/ 'DtMurf;zufrIudk tjypfray;&if aemufwpfBur d [ f m olw& Ykd UJ NrKd UawG? olw& Ykd UJ EdkifiHom;awGtvSnfh jzpfaumif;jzpfEdkif w,fqdkwm olwdkY em;vnfMuygw,f/ twkefYjyefrcH&wJh tMurf;zufrIawG[m taqmuf t OD ; awG u d k NzKd v S J k H o mru Oya'eJYtnD zGJUpnf;xm;wJh tpdk;&rsm;&JU wnfNir d r f u I y kd g Ncr d ;f ajcmufvmEdi k y f gw,f/ 'D a wmh cif A sm;wd k Y v nf ; od y gw,f / uRefawmfwdkYuawmh tJ'gudk cGifhjyKrSm r[kwfygbl;/ Bu;D rm;wJt h E&m,f[m uRea f wmf wdkY tay: usa&mufcJhyg NyD/ uRefawmfwdkY tBuD;tus,f qkH;IHK;epfemcJh&ygw,f/ aMuuGJrI trsua f 'goawGxr J m S uRea f wmf wd[ Yk m uRea f wmfw& Ykd UJ wm0efeYJ tcGit hf cg udk awG& Yc dS y J gw,f/ vGwv f yfre I YJ taMumuf w&m;[m ppfjzpfaew,f/ vlYvGwfvyfrI &JU wdk;wufrIjzpfwJh uRefawmfwdkYacwf&JU BuD;rm;wJhatmifjrifrI? acwfumvwdkif;&JU BuD;rm;wJh arQmfvifhcsufawG[m ckqdk&if uRefawmfwdkYtay: rSDcdkaeygNyD/ uRefawmf wdkY EdkifiH&JU 'DrsdK;quf[m uRefawmfwdkY IH;rSmr[kwfbl;/ cHpm;&wJh 'D'gPf&mudk uRea f wmfwYkd arhrm S r[kwb f ;l / 'kuz efw;D olawGuv kd nf; rarhbl;/ uRefawmfwdkY tIH;ray;bl;/ uRefawmfwdkY tem;ray;bl;/ tar&duef vlxk&JU vGwfvyfa&;eJY vkHNcKHa&;twGuf wdkufyGJqifETJ&mrSm uRefawmfwdkY tavQmh ay;rSm r[kwfbl;/ 'Dy#dyu&UJ OD;wnf&mvrf;aMumif; ud k uRef a wmf w d k Y r od y gbl ; / 'gayr,f h &v'fuawmh aocsmw,f/ vGwfvyfrIeJY taMumufw&m;? w&m;rQwrIeJY &ufpuf Murf;MuKwfrI[m tNrJwrf; ppfjzpfae wmyg/ tJ'DESpfckMum;rSm bk&m;ocif[m Mum;raebl ; qd k w mud k uRef a wmf w d k Y odygw,f/
cHpm;&wJh 'D'gPf&mudk uRefawmfwYkd arhrm S r[kwfbl;/ 'kuzefwD;olawGudkvnf; rarhbl;/ uRefawmfwdkY tIH;ray;bl;/ uRefawmfwdkY tem;ray;bl;
Edi k i f o H m;taygif;wdYk cifAsm;.../ uRea f wmfw[ Ykd m tMurf;zufru I kd pdw& f n S f onf;cHwJh w&m;rQwrIeJY &ifqdkifMu& ygr,f / uRef a wmf w d k Y t a&;awmf y k H & J U rS e f u ef r I [ m aocsmygw,f / atmif jrifr,fvdkYvnf; ,kHMunfygw,f/ aus;Zl;wifygw,f}}/ [k w f w maygh / tMurf ; zuf w J h tdkprm? u'gzD? t,fvfau'g awGudk okwo f if&i S ;f vif;oGm;wm ajy;rvGww f rf; aygh/ uJ . .. tm&u E G , f w d k Y & ,f rsdK;&cdkif trsdK;*kPfNrdKifapzdkY oZifBudKifwJh a&T&cdkifjynfeef; igwdkY avQmufvSrf;Mu pdkYaemf/ tyrm a'e orma'x/ (pufwifbm(11)&ufaeYu tMurf;zuf cH&aom ausmufawmfNrdKUe,f? o&uftkyf aus;&Gm OD;ausma f rmifacstm; 0rf;enf;jcif; trSwfw&) vlxkaZmf0if;
21-10-2012 aeY
1/ b*FgvDukvm;(3)a,mufu if; wdkYom;ig;udk 0,f,laeaom &cdkif OD;cif armifjzLtm; owfjzwf&ef ajymqdkBuHpnf onfukd b*FgvDuv k m; armifwifatmifrS ,if;odkY rjyKvkyf&ef ajymMum;&m if;wdkYrS armifwifatmif\ aetdrfudk cJESifhypf aygufMuojzifh &JwyfzUJG odYk taMumif;Mum; cJ h o nf / &J w yf z G J U rS b*F g vD u k v m;(3) a,muftm; zrf;qD;ppfaq;um (2)OD;udk jyefvnfvTwfay;cJhNyD; 1 OD;udk csufcsif; k;H wifppfaq;um axmif'Pf(6)vcsrw S f cJhonf/
rS 0ifa&mufrnfjzpfaMumif; od&onf/ xdo k wif;udk ajrykq H ufo, G a f &;odYk uHapmuf&m G (0949670686)rS taMumif; Mum;cJ& h m ajrykq H ufo, G a f &;rS atmifr*Fvm q&mawmf x H taMumif ; Mum;cJ h o nf / q&mawmfrS [kwf^r[kwf uHapmufESifh NyKd i;f cswYku d q kd ufo, G c f& hJ m [kwr f e S a f Mumif; odojzifh 'k-&Jtkyf oD[atmif tm;ac: ,lum owif;tcsut f vufrsm; ay;cJo h nf/ 3/ (6;30)em&D c ef Y - OD ; ausmf j rif h p d k ; tdrfa&SU&Sd vQyfppfrD;wdkifrS rD;acsmif;udk b*FgvDukvm; OD;pHodef;\ oruf b*FgvD ukvm; qef;vif;rS "g;jzifh ckefNyD;dkufcsdK; um rD;jzwfawmufonfudk teD;&Sd OD;vS armifodef;rS awGY&Sdonf/ 4/ (7)em&DcefY- b*FgvDukvm; OD;b ausmftdrfa&SU&Sd vQyfppfrD;BudK;udk b*FgvD ukvm;rsm; tkyp f jk zifh jzwfawmufMuonf udk if;ae&m vrf;ajrmufbuftqkH;rS OD;armifpef;a&T? OD;atmifwifxe G ;f (txjy) wdkYrS awGYjrifMuonf/ 5/ (7)em&DcefY- b*FgvDukvm;rsm; aexdi k & f m&yfuu G t f wGi;f rD;rsm;jywfawmuf oGm;NyD;aemuf &yfuGuftwGif;rS b*FgvD ukvm;rsm; tkyfpkzGJUum if;wdkY\ bmom pum;jzifh oHcsyfxdk;oHuJhodkYwdkifwnfum a<u;aMumfoHrsm; Mum;&onf/ 6/ OD;ausmfjrifhpdk;? OD;vSarmifoef;? OD;xGef;armifO;D wd\ Yk tdra f emufaz;Ncp H nf; dk;rsm;wGif vQdKU0Suf0ifaygufrsm; azmuf xm;Muonfudk OD;vSarmifodef;u awGY&Sd ojzifh jyefvnfjyifqif zmax;xm;cJh onf/ if;NcHaygufrsm;rS 0ifa&mufum b*FgvDukvm;rsm; 0ifa&mufrD;IdKUrnf[k rxifcJhaMumif; ajymjyonf/ 7/ (7)em&DcefY- OD;a&TZH\om; armif rsdK;ol& aps;ydkif;bufrS oJoef; rdrdtdrfodkY jyefvmpOf wkwfwef;ESifh aps;ydkif;tpyf vrf ; Mum;xJ r S b*F g vD u k v m;rsm;\ av;*Gjzifhypfjcif;udk cH&onf/ 8/ (7;30)em&DcefY- &cdkif OD;qef;0if; \aetdrfudk b*FgvDukvm; cifarmifacs? aZmfrif;vuf? qef;vif;wdkYu pwifrD;IdKU Muonf/ 9/ (8)em&DcefY- if;wdkYuyif &cdkif a':ryktdrfudk qufvufrD;IdKUMuonf/ 10/ (8;15)em&DcefY &cdi k f OD;xGe;f ode;f \aetdrfudk b*FgvDukvm;wdkY pwifrD;IdKU Muonf/ 11/ (7;30)em&DcefY uHomxGu0 f &yf uGuf&Sd &cdkif OD;atmifodef;\aetdrfudk b*FgvDuv k m;rsm; rD;uGi;f ypfaygufum rD; IdKUMuonfudk if;&yfuGufwGif wm0efus aeaom (550)wyf&if;rS ppfAdkvfwpfOD; ESifh &yfuGufrS a':cif0if;EG,f? a':odef;Ek cdkif? a':ra&TwifwdkYu awGYjrifMuonf/
wausmhjyefjyemonf &cdkif vlrsdK;rsm;tay: pGyfpGJajymqdkrIrsm;&Sd aomfvnf; yuwdtaetxm;t& b*FgvD rsm;\ pwifwdkufcdkuf &efrljcif;aMumifh jzpfMu&onfqo kd nft h csuu f kd ae&ma'o toD;oD;wGif jzpfysufcJhonfh taMumif; w&m;rsm;tm;axmufjy wufa&muf olrsm;u taMutvnf &Sif;vif;jycJh onf[k od&onf/ tqdkyg oHtrwfrsm;ESifh wjcm; tzGJUtpnf;rsm;vnf; awGYqkHcJhaMumif; od&onf/ IRCR^ppfawG
&aohawmif-ykPm;uRef;vrf; jynfaxmifpk&efykHaiGtay:rlwnf
yk P m ;uRef ; -&aoh a wmif azmuf v k y f v Quf & S d o nf h um;vrf ; um;rsm;oGm;Edkifrnfh umvonf 20132014 ckESpf jynfaxmifpk bwf*suf tay:rSm rlwnfae aMumif; od&& dS onf/ xdu k m;vrf;onf ykPm ;uRe;f NrKd U e,ftydkif;wGif 0^0-18^1 xd (18)rdkif (1)zmvkHESifh &aohawmifNrdKUe,f tydkif; wGif 18^1 rS 22^6 xd (4)rdi k f (5)zmvkH pkpk aygif;(22)rdkif (6)zmvkH &Snfonf/ 2009-2010 b@ma&;ES p f r S p azmufvy k f cJ& h m ajrom;vrf; wmabmif wif j cif ; 22^6 zmvk H N yD ; pD ; cJ h N yD ; ausmufvrf;cif; jcif; 3 rdkif 4 zmvkHom NyD;pD;xm;aMumif; od&Sd&onf/ xdkvrf; pkpkaygif;wHwm; Box Culverb(78)pif;? ay-50 atmuf(13) pif;? ay-50-100 Mum; (1)pif;? ay100 rS 180 xd (4)pif ; ? ay-180 txuf ( 4)pif ; pk p k a ygif ; (100)pif ; wnfaqmuf&ef vQmwm;xm;aMumif; od&Sd&onf/ 2011-12 ukex f d Box Culverb (10)pif;? ay-50 atmuf(9)pif;? ay50 rS 100 twGif; (1)pif;? ay-100 rS 180 twGif; (2)pif; wnfNyD;jzpfonf [kqdkonf/ 2012-13 b@mES p f w G i f yk P m ; uRef ; tyd k i f ; &ef y k H a iG ( 93) oef;jzifh 5-ay oHuluGefu&uf(1)pif;? 10-ay oHul uGefu&uf(1)pif;ESifh rdkif 4^5 rS 6^5 xd ausmufvrf;(2)rdkif cif;rnf[k qdkonf/ 2013-14 wGif ykPm;uRef; tydi k ;f ausmufcif;&ef usyf(472.5) oef;? wH wm;twGuf usyf(494)oef; pkpkaygif; (966.5)oef; okH;pGJoGm;rnf [k vnf; od&Sd&onf/ &aohawmifNrdKUe,ftydkif;wGif ausmufcif;&ef usyf(161.88)oef;? wH wm;twGuf usyf(199.62)oef; pkpk aygif ; (361.5)oef ; vQmwm;xm; onf[k od&onf/ &aoh a wmif - yk P m ;uRef ; um;vrf; ausmuf c if ; vrf ; NyD ; pD ; &ef usyf ( 1328)oef ; vd k t yf v Quf & S d & m jynfaxmifp& k efyHk aiGjzifh azgufvy k o f nfh vrf ; jzpf a om aMumif h jynf a xmif p k &efykHaiGcGJa0rIwGif rlwnfaejcif;aMumifh BuUH MumEdi k o f nf[k avhvmawG& Y & dS onf/ IRCR(&aohawmif) ___
owif;vTm
PUBLIC VOICE
&cdkifjynf\ tqdk;qkH;oabFmqdyf
&cdkifjynfe,frSm um;vrf;&Sm;a& twGuf &Dvrf;c&D;udk t"du tm;udk;NyD; au c&D;vm;uwfyga&/ &aohawmifNrdKU od k Y vd k u f y gvd k a & vl w d a & ppf a wG bl ; oD ; awmif c&D ; pOf \ c&D ; wpf 0 uf &aoh a wmif a csmif ; xJ u &aoh a wmif oabFmqdyfrSm qif;uwf&yga&/ ,au oabFmxufu c&D;onf wd uke;f udr k wufcifuyif &aohawmifu txrf;orm;? tvkyform;? ta&mif; orm;wd tvkt,ufckefysHyem qif;ypf uwfpGm? Zmajymaumif;zdkYvJ/ c&D;onfwdu ]]r[d r[d a'qdyf urf;ydkifqdk;a& qdyfurf; &cdkifjynfrSmr[d? aumif;aumif;qdk;a& qdyfurf;&mrvm;? wm0ef [da&vlwd [efy Y ifr[efu Y wfvm; rod ? c&D ; onf w d twuf p k H a &cg pm;okH;jcif; rjyKvkyfaomfvnf;? jrefrm vlrsdK;rsm;taejzifh tvSLtwef;? oma&; ema&;yG J r sm;rS p NyD ; tysif ; ajyuG r f ; ,m pm;jcif;txd ukvm;-jrefrmrcGJjcm;bJ? ES d r f c sapmf u m;aES m if h , S u f j cif ; rjyKbJ ? 0,f,ltm;ay;jcif;/ vlYtcGifhta&;[k watmfwnf; atmf aeaom EdkifiHBuD;rsm;rSmyif r&Edkif aom txufyg tcsuftvufrsm;pGmudk jref r mEd k i f i H w G i f tcrJ h ? pnf ; urf ; rJ h ? txde;f tuGyr f ?hJ Oya'rJ?h taESmift h ,Suf rJh? azmoDpGm&&Sdaejcif;udk jrefrmvlrsdK;rsm; tm;vk;H Munfw h wfvQijf rif& rnfjzpfonf/ OIC udk jrefrmEdkifiHwGif xm;&SdcJh ygu txuf y gtcsuf r sm;tjyif aemufxyf tcsuw f pfcsuf xyfrw H ;kd vmOD; rnfjzpfonf/ xdt k csur f m S ]]Ak'b mom0if jrefrmvlrsdK;rsm;tm; xpfueJ&Sd jyem vkyf? r[kwfaom owif;rsm;tm; EdkifiH wumwGif 0g'jzefY? olwdkY tm;apmfum; onf[k taMumif;&Smum? wmvDbef? t,fva f u;'g;wdjYk zifh touftE&m,fukd uG e f , uf t zG J U onf &cd k i f t rsd K ;om; pnf ; vk H ; nD n G w f a &;ud k xd e f ; od r f ; apmifa h &SmufNy;D ygwDEi S jhf ynfou l kd ud, k p f m; jyK&rnf/ 2/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uGef,uftzGJUonf &cdkifjynfolvlxkESifh ygwDudkrxdcdkufaponfhtjyif EdkifiHawmf Oya'ESifhrqefYusifaom udk,fxludk,fx enf;jzifh &Hya Hk iG&&Sa d &;twGuf pnf;k;H jcif;? pDrHcsufqGJjcif;? aqmif&Gufjcif;// 3/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uG e f , uf t zG J U onf aus;vuf a 'o vrf;yef;qufo, G a f &;? ynma&;? use;f rm a&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;? owif;ESifhenf; ynmwd k Y \ zG H Y N zd K ;wd k ; wuf a &;twG u f a&mif;au rjzpfvm;rqdE k i kd }f }vdYk ajymoHwd udk &ufjywf&ufjywf Mum;eD&yga&/ ork ' & m0rf ; wpf x G m twG u f qif ; &J ' Pf u d k rcH E d k i f v d k Y tvk t,uf v k y f p m;uwf & a& rvm;a,/ 0rf;wpfxGmjzpfvdkY&m wpf awmifqdkau yaZmifysifuwfzdkYvJ*k/ armif;armif(udef;omNrD)
pmrsufESm(18)rStquf
xm;&Sd vkyfudkifcGifhay;aomfvnf; jrefrm EdkifiHwGifrl trsm;ydkif tcsuftcsmus aom ae&mrsm;wGif qdkifBuD;uEm;BuD; rsm;zG i f h v S p f N yD ; pd w f B ud K uf pD ; yG m ;a&; aomif;usef;Edkifjcif;/ bmoma&;ywfoufaom aysmy f JG &GifyGJrsm;tm; uefYuGufolrJh usif;ycGifh&Sd onfhtjyif? tuefYtowfrJh qlnHhpGm AvDrsm;rS EGm;atmfouJo h Ykd tBur da f &rsm;pGm ywf0ef;usiftm; taESmifht,Sufay;Edkif jcif;? tjcm; 'Dru kd a&pD[q k a kd om Edi k i f r H sm; wGif tueft Y owfjzifo h m owfjzwfni ;f qJcGifh&aom tpfyGJawmfudk ydkufqH&SdvQif &So d avmuf jrefrmEki d i f w H i G f 0,f,E l y dS p f uf owfjzwfcGifh&Sdjcif;/ 'Drdkua&pDEdkifiHrsm;wGif tdrf? NcH? ajr? wdu k w f mtaqmuftOD;rsm;udk ydu k q f H &Sdwdkif; tukefvkH; vuf0g;BuD;tkyf 0,f,l cGifhr&Edkifaomfvnf; jrefrmhajray:wGif ydkufqH&SdvQif rGwfqvif &yfuGuftjzpf rnfolYudkrQ *kpdkufp&mrvdkbJ wpf&yf
uG u f v k H ; 0,f , l w nf a xmif c G i f h & xm; jcif;/ Ak'bmomEdkifiHwGif apwDykxdk; rsm;ES i f h t Nyd K if &if a bmif w ef ; vQuf AvDBuD;rsm; [D;aeatmif pnf;rJhurf;rJh rxDrJhjrif aqmufvkyfcJh? aqmufvkyfOD; rnfjzpfjcif;/ tpvmrfrpfEdkifiHrsm;ESifh bmom jcm;ESifh vufxyfygu olwkYdbmom0if tjzpf ul;ajymif;udk;uG,frS twnfjyK w&m;0ifZeD;r,m; vifa,musm f ;Edi ki fo H m; jzpfcGifh&Sdaomfvnf; jrefrmEdkifiHwGif Ak' bmom0if jref r mtrsd K ;orD ; rsm;tm; t"rjzpfap? aiGESifhaygufjzpfap? acsmh armhjzm;a,mif;jzpfap? enf;rsKd ;pko H ;Hk um pdwfBudKufcs,fvS,fNyD; Ak'bmomxJodkY ul;ajymif;p&mrvdo k nft h jyif? uefu Y u G o f ?l wdkifMum;ol? ta&;,lolrJh? vGwfvyfpGm olwdkYbmomxJodkY ZmwfoGif;? tvkd&Sd oavmuf pdwfBudKuf,lydkifcGifh&Sdjcif;/ rG w f p f v if w d k Y t aejzif h 786 r[kwf aomqdkifrsm;wGif tm;ay;0,f,l 3/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uG e f , uf t zG J U tm; oif w ef ; yd k Y c sjcif ; (om"u-ajrmuf O D ; Nrd K UwG i f Myanmar Egress rS vma&mufNyD; vlrIa&; oifwef; ay;jcif;uJhodkY) 4/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uGef,uftzGJUtm; aus;vufa'o zGHYNzdK; a&;vkyi f ef;aqmif&u G E fi kd & f ef wm0efay;jcif;/ 5/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uGef,uftzGJUtm; tqifhqifh BuD;Muyf vrf;nTefjcif;/
Ncdrf;ajcmuf? bmomvlrsdK;udk tjrpfjzKwf taysmufu kd v f mrnf}}qda k om tcsuy f if jzpfonf/ 'D r d k u a&pD t a&;? trsd K ;om; jyefvnf oifhjrwfa&;[kqdkum OIC udk jrefrmEdkifiHwGif w&m;0if xm;&Sdvkdufygu a>rayG;cg;ydkufydkuf onfxuf q,fjyef ru qd;k 0g;rnfjzpfaMumif; orwESiw hf uG ppf A d k v f c sKyf B uD ; rsm;tm;vk H ; em;vnf oabmaygufxm;&ef txl;vdt k yfaMumif;/ jrefrmwdu Yk jynfwi G ;f ae tpvmrf bmomudk;uG,fol[k? owif;ESifh owif; pmrsm;wG i f xnf v J o k H ; aeaomf v nf ; dk[if*smxdvQif jynfwGif;ae tpvmrf bmomud k ; uG , f o l [ k q d k a om jref r m rG w f q vif t rnf c H xpf u eJ & S d tcG i f h ta&;awmif;zdkYwpfckom acsmif;aeaom vl Y w d & p m ef r sm;ES i f h wpf u r m vk H ; &S d rGwfqvifrsm;tm;vkH; dk[if*smbufu emwwfaMumif; odzt Ykd cse dw f efNyD jzpfygonf/
pmrsufESm(14)rStquf
awm,m,DwHwm;? txkyfonfr,m,D wHwm;rsm;udk wnfaqmufNy;D jzpfygonf/ Ed k i f i H w pf c k ? jynf e ,f w pf c k \ EdkifiHa&;az:aqmifrI^EdkifiHa&;taqmuf tOD ; wnf a qmuf & mwG i f trsd K ;om; pnf;vkH;nDnGwfa&;onf rygrNyD;aom t&mjzpfygonf/ xdkYaMumifh &cdkifwdkif;&if; om;rsm;wdk;wufa&;ygwDonf1/ a'ozGNYH zKd ;a&;aumfrwD tqifq h ifh zGJUpnf;aqmif&Gufjcif;/ 2/ NrdKUe,f a'ozGHYNzdK;a&;aumfrwD tm; &yfuGuf^aus;&Gm aus;vufa'o zGNYH zKd ;a&; vli,fue G , f uftzGUJ udk zGUJ pnf;&ef wm0efay;jcif;/
pDrHcsuf a&;qGJjcif;? ygwDodkY tqifhqifh wifjyjcif;? vkyfief;aqmif&Gufjcif;/ &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwDtaejzifh azmfjyyg aus;vuf a'ozGHYNzdK;a&; vli,fuGef,uftzGJUudk zGJUpnf;NyD; pepfwus aqmif&GufEdkifvQif &cdkifwpfrsdK;om;vkH; pnf;vkH;nDnGwfNyD; cdkifrmawmifhwif;aom EdkifiHa&;tajccH taqmuftOD;tjzpf &mEIef;jynfheD;yg; atmif j rif o nf h e nf ; wl tay:xyf taqmuftOD;twGuf taxmuftyHh aumif; jzpfygonf/ jromatmif(a0,Hvif;) acwfopfodyHEdkifiHa&;okawoD
10
ARITICLE SECTION
owif;vTm
owif;vTm
INTERVIEW
11
tJ'DAvDteD; tem;ywfvnfrSm &cdkiftdrfawGcsnf;ygyJ/ &yfuGufu vnf; &cdkif&yfuGufyg/ tpdk;&drf&qkH;udpwpfcku tJ'A D vDeYJ zifcsi;f uyf&ufrm S "gwq f a D &mif;wJh tdra f wGcsn;f ygy/J wu,fvYkd tJ't D r du f o kd m rD;ul;oGm;cJr h ,fq& kd if rawG;&Jp&mygy/J &yfuGufwpfckvkH; jymusoGm;rSm aocsmw,f/ aemufNy;D &if wpfNrKv dU ;H k udk rD;qufu;l rSmvnf; taotcsmygy/J olwu Ykd tJ'v D kd &nf&G,fcsufeJY vkyfMuwmyg
23 &ufaeYudkyJ rD;IKd UwmvJ/ ajz/ ig;pifqw kd m ig;awGukd tajcmuf vSr;f zdt Yk wGuf ajymwmvm;/ 0g;awGeJYvkyfxm;wJh pifuav;awGyg/ bmrS wefzdk;&Sdwm ajz/ [kwfygw,f/ r[kwy f gbl;/ tJ't D ay:rSm tajcmufvr S ;f xm;wJh ig;awG Coral Arakan- b,fvdkjzpfMuwmvJ cifAsm;/ ajz/ tJ'a D eYu Oykoa f eYAs/ NrKd UxJu vlawmfawmfrsm;rsm; yJ&SdrSmyg/ olwdkYxGufoGm;awmh olwdkY ig;awGudk &cdkifawG u bkef;BuD;ausmif;awGudk a&mufaeMuw,f/ tJ'DaeY r&apcsifwmvJ ygrSmaygh/ aemufNyD;awmh olwdkYydkifwm k a f wGu rD;IKd Uzsuq f ;D ygw,fvYkd ajym Edi k a f tmif eHeuf 11 em&DavmufrSm qm;jyifuGif;&yfuGufxJudk awGukd &cdi ukvm;av;wpfa,muf "gwfqy Dv k if;wpfv;H k udi k Nf y;D wufvm vnf; ygrSmaygh/ w,f/ tJ'gudk teD;tem;u &cdkifawGu jrifvdkufawmh Coral Arakan- yifv,fbufudk xGuf oGm;wJhbkwfu ukvm;av;udk 0di k ;f zrf;Muw,f/ Ny;D awmh &JawGvufxu J kd b,fEp S p f ; D avmuf&o dS vJ/ tyfvu kd Mf uw,f/ tJ'D uwnf;u tajctaeu rwnf ajz/ tpD; ajcmufq,favmufawmh &Sr d ,fxifygw,f/ rNidrfeJY vIyfvIy& f& G jG zpfaew,f/ nydi k ;f (8) em&D avmufrSm tJ'D pufavSawGxJu ta&;twGuf awmfawmfrsm;rsm; oHacsmif;acgufoHawG Mum;w,f/ uRefawmfwdkYxMunfh udk armfvNrdKifu rlqvifvkyfief;&Sifwpfa,mufydkifwhJ awmh &cdi k y f u kd q f y d u f kd rD;avmifaeNy/ D vmvkqw kd hJ ukvm; ]]atmifqr k e G }f }wefu( J ig;zrf;oabFm) awGu u,fq,f,l u olwt Ykd r d e f u YJ yfvsuf &cdi k t f r d u f kd rD;pIKd Uwm/ (vIy& f m S ; Ny;D awmh armfvNrKd ie f YJ jrefrmjynfu wjcm;ae&mawGqr D m S wdkufcdkufaeMuwJh)ukvm;awGu acgif;aygif;tjzLawG b*FgvD'kuonfawGudk ydkYaqmif0Sufay;xm;w,fvdkYvJ aygif;xm;w,fvYkd ajymMuw,f/ tJ'( D rD;IKd UcH&wJ) h tdru f ajymMuygw,f/ atmifqkrGefrSm &cdkifurf;dk;wef;rSm trsdK;orD;u teD;tem;u &cdi k a f wGukd tultnDawmif; ig;zrf;aewJh wefuJaygif; q,fh&SpfpD;&Sdygw,f/ awmh rD;avmifwJhtdrfudk &cdkifawG0dkif;vmMuw,f/ tJ'D Coral Arakan- 'Pf&m&wJh vlta&twGuu f b,favmuf tcsdefrSm ukvm;awGu *sif*vdeJYypfawmh tem;udk &Sdr,fvdkY xifygovJ/ b,for l S uyfvr Ykd &awmhb;l / ukvm;awGu rD;uGi;f awGeYJ ajz/ vlaygif;(90)avmuf *sif*vdxdrSef ygw,f/ ypfMuw,f/ NyD;rS "gwfqDykvif;awGeJY ypfMuw,f/ &cdkif *si* f vdxw d v hJ a l wGxr J m S vnfyif;udk xdww hJ pfa,mufu awG a&SUude k nf;enf;wd;k awmh "g;awGeYJ vdu k c f w k Mf uw,f/ cGJcef;xJrSm cGJxkwf&if;uae aoygw,f/ rD;avmif jyefNy;D aemufqw k Mf u&w,f/ yxrawmh tdra f cgifawGukd 'Pf&meJY aq;kHwufae&wJh vlawG&Sdygw,f/ avmifaewm/ aemufrS ukvm;awGu ud, k w f i kd f wufvm Coral Arakan- aowmu/ NyD; tdrfxJudk "gwfqDykH;awGeJY avmif;xnfhMuw,f/ ajz/ avmavmq,f av;a,ufvdkY pm&if;&xm;yg tJ'DtcsdefusrS wpftdrfvkH;udk rD;pGJw,f/ NyD;rS ab;em;u w,f/ aemufNyD;awmh 'D av;a,muftjyif ukvm;awGeYJ tdrfawGudk rD;ul;oGm;wm/ tdrfaxmifusaewJh &cdkiftrsdK;om;^orD;awGudkvnf; Ykd owfNy;D rS yifv,fxu J k d qif;oGm;ygw,f/ ]]vkyu f v k m;}} Coral Arakan-rD;uGi; f awGukd b,fvkd ykp He H YJ ypfMuwmvJ olwu vdYk uRea f wmfwa Ykd c: wJh ukvm;tdra f xmifzuf &cdi k v f r l sKd ; cifAs/ f ;Hk olwo Ykd wfom G ;w,f/ 'gayrJh vkyu f v k m; ajz/ BuKd ;pawGeYJ vTNJ y;D ypfMuwmyg/ tJ'r D ;D uGi;f awGxr J m S awGukd tukev oHvdkufjym;awG xnfhxm;w,f/ tjyifurS t0wfeJY awG&JU om;orD;awGudkawmh olwdkY ac:oGm;ygw,f/ &cdi k t f rsKd ;om; vkyu f v k m;wpfa,mufq& kd if y#dyujzpfpOf ywfxm;wmyg/ Coral Arakan-ukvm;tdra f wGusawmh b,fvkd pavmif twGif;rSm ukvm;awGtay:rSm ol&JUopm apmifhodrIudk jyzdt Yk wGuf ydu k q f y d& f yfuu G x f u J &cdi kt f rsKd ;om; OD;Munf0if; wmvJ cifAs/ k f udk olv Y ufeYJ rD;IKd Ujy&ygw,f/ rD;IKd UNy;D wJh tcgusrS ajz/ tjyeftvSef wdu k c fu kd Mf uwmaygh/ rD;avmifaewJh ig;'di h pmifa h ewJh vlty k p f e k YJ 0di k ;f du k f tdrfawGu tpawGudk qGJxkwfNyD; ukvm;tdrfawGqD olwYkd ukvm;awGu toifa kd w f ,f/ olw( Ykd rlqvifuv k m;awG)xGut f oGm;rSm vSrf;ypfMuw,f/ ukvm;tdrfawGeJY &cdkiftdrfawGu eD;eD; owfvu av;awG/ Ny;D awmh avu ukvm;tdrf awGbufukd OD;wnf yifv,fxJu bkwfawGtay:uae ydkif;jzwfxm;wJh f v k m;) &cdi kv f r l sKd ;awG&UJ cEmud, k t f pdwt f ydi k ;f awGukd wdkufvmw,f/ ukvm;tdrfawGu 0g;tdrfuav;awGrsm; (vkyu awmh rD;pGJavmifzdkYvG,fw,f/ olwdkY tdrfawGrSmu "edeJY axmifjyoGm;Muw,f/ tck 'kuonfawGygqdkNyD; bkwf tdrfacgifrdk;xm;wmrsm;w,f/ NyD;awmh olwdkYtdrfawG awGpD;NyD; 'kuonfpcef;awGudk a&mufoGm;wJh ukvm; Du k o nfawGMum;xJrm S vlowf uvnf; wpftdrfeJY wpftdrf yl;yl;uyfuyfawGcsnf;yJ/ awGaygh/ wu,fawmh tJ'' orm;awG ygoGm;ygw,f cifAs/ 'geJY olwdkYbufudk rD;pGJwm ydkrsm;oGm;w,f/ Coral Arakan- 'Dawmh b,fvkd qufjzpfMuao;vJ/ Coral Arakan- rD ; owf X meua&m tm;oG e f c G e f p d k u f ajz/ olwt Ykd r da f wGukd rD;pGa J wmh yifv,fbufukd xGua f jy; rD;Nidrf;owfzdkY vkyfygovm;/ Muw,f/ bkwfawGeJY xGufajy;Muw,f/ yifv,fxJqif; ajz/ vkyfygw,f/ jyemu ukvm;awGu &cdkifawGudk a&m vkNH cKa H &;awGuy kd g *si* f vdeYJ ypfr Hk u rD;owfwyfzUJG udk cgeD; olwYkd ig;pifawGukd rD;IKd Uxm;cJMh uw,f/ yg *si* f vd eJy Y pfwmygyJ/ &Gma[mif;*smarAvDBuD; tay: Coral Arakan- ig;pifawGaum olwdkYydkifwmvm;/ bufuae ae&m,lNy;D awmh *si* f vd rd;k &Gmovdk ypfaewm ajz/ [kwfygw,f/ Coral Arakan- olwy Ykd i kd w f mawGukd olwu Ykd bmaMumifh pmrsufEm S (12)odYk
Coral Arakan-aemufwpfaeYqdkwm
12
INTERVIEW
pmrsufEm S (11)rStquf rD;owf&JabmfawGa&m uRefawmf(owif;axmuf)yg rD;owfum;udk tumtuG,f,lNyD; a&SUudkwuf&w,f/ ukvm;ydkufqdyf&yfuGufrSmu ukvm;tdrfeJY &cdkiftdrfawG u uyfaeMuwm/ ukvm;tdrfawGu rD;Nidrf;ay;ygvdkY vmtultnDawmif;awmh ydkufudk olwdkY tdrfawGzufudk a&ydu k e f a YJ &xd;k &w,f/ cPaeawmh &cdi k t f r d a f wGukd rD;pGJ aeNyD;qdkjyefawmh &cdkiftdrfawGbufudkvSnfhNyD; a&ydkufeJY xdk;jyefw,f/ 'gayr,fh uRefawmfwdkYu b,favmufyJ a&ydu k e f x YJ ;kd xd;k ukvm;awGu rD;uGi;f awGeYJ tqufrjywf ypfaeawmh rD;rNir d ;f Edi k b f ;l / cPaeawmh a&ydu k e fx YJ ;kd &if; uae a&ydu k u f ae a&xGur f vmawmhb;l / 'geJY ydu k a f wGukd oGm;Munfa h wmh a&ydu k u f kd ckwjf zwfwm;wmudk awG& Y w,f/ 'geJY rvG,faMumyJqdkNyD; csufcsif; jyefxGufMu&w,f/ ppfwyfu t&m&Sdwpfa,muf *sif*vdxdvdkY 'Pf&m& cJw h ,f/ rD;owf&Jabmfwpfa,mufvnf; *sif*vdxdwJh 'Pf&m&w,f/ *smarAvDa&SUu rD;owfum;jzwfwJh tcsdefrSm rD;owfum;&JU wpfbufjcrf;udk *si* f vdawG axmufaxmuf axmufaxmufeJY tqufrjywfxdaecJh wmaygh/ Coral Arakan- Oyrm rSm;&ifvnf; onf;cHygaemf/ abmvkH;yGJwpfyGJudk Oyrmxm;NyD; ajym&r,fqdk&if tck tajctaeu ukvm;awGbufu *d;k jywfKH I;oGm;wJh oabmvdY k qdkcsifqdkEdkifygw,f/ 'Dvdktajctaeudk a&mufr,frSef; odvsufom;eJY ukvm;awGu 'Djyemudk bmvdkYpwm vJ/ 'gudkaum b,fvdkajymcsifygovJ cifAsm;/ ajz/ olwdkY IHKUvdrfhr,fvdkY xifcJhykHr&ygbl;/ olwdkYEdkif vdrr hf ,fvYkd wGuc f y hJ & Hk w,f/ bmaMumifv h q J a kd wmh olwr Ykd m S BudKwifvkyfxm;wJh vufeufawG&Sdw,f/ *sif*vdawGu wpfnOfheJYwpf&uf rdk;&Gmovdkypfwmawmif rukefbl;/ &cdkifawGu avmufpmvkH;awGeJY jyefypfae&wJhtcsdefrSm olwb Ykd ufu ykp H w H pfrsKd ;wnf;eJY pepfwusxw k f vkyx f m; wJh *sif*vdt&SnfBuD;awGeJY rem;wrf;ypfaecJhMuw,f/ olwb Ykd ufrm S "g;udi k Nf y;D wufcw k c fo hJ a l wGwi kd ;f rSm oHjzLjym; (tdrfrdk;oGyfjym;)eJYvkyfxm;wJh 'dkif;umawG udk,fpDygMu w,f/ 'gu BudKwifjyifqifrItydkif;/ aemufwpfcku AsL[mydkif;t&vnf; olwdkY BudK;pm;cJhao;w,f/ olwdkYrSm AsL[m&Sdw,f/ ukvm;ydkufqdyfu ausmufjzLNrdKU ta&SUbuf tpGefqkH;rSm&Sdwm/ ausmufjzLNrdKU&JU ajrmufbuf? urf; wpfaMumrSm ukvm;awGaewJh oefyefacsmif;qdw k hJ &yfuu G f &Sdw,f/ aemufNyD;awmh taemufawmifbufrSm t&m&Sd &yfuu G r fm S vnf; ukvm;awGaeMuw,f/ 'Dawmh ausmufjzL NrdKUtaetxm;udk ajym&r,fq& kd if tv,fom;rSm&SdaewJh &cdkifvlrsdK;awGudk ukvm;awGu zdkcaemufykHpH okH;yGifhqdkif 0di k ;f xm;wm/ uRea f wmfwYkd odrE Di kd c fw hJ hJ owif;tcsut f vuf awGt&qdk&if (1) ta&SU buftpGefqkH;rSm&SdwJh ukvm; awGu NrdKUxJu&cdkifawGudk wdkufcdkufaer,fh tcsdefrSm (2) ajrmufbuf oAmefacsmif;rSm&SdwJh ukvm;awGu vnf; rD;IKd UrIukd vky& f awmhrm S jzpfw,f/ (3) 'Dawmh oAmef acsmif;udk NrdKUxJu &cdkifawGu jyefNyD;tmkHpdkufvmwJh tcsdefrSm ta&SUbufuv k m; ydu k q f y du f v k m;awGu NrdKUxJ 0ifNyD; &cdkifawGudkckwfr,f/ (4) tJ'DtcsdefrSm t&m&Sd &yfuGufxJu ukvm;awGuvnf; vkyfief;p&awmhrSm jzpfw,f/ tJovdr k sKd ;omjzpfc& hJ if &cdi k a f wG[m tl;rD;0di k ;f ovdkjzpfoGm;NyD; ausmufjzLNrdKUvnf; jyususef&pfcJhrSm jzpfw,f/ &cdi k a f oG;awGvnf; 'va[mpD;cJr h m S jzpfw,f/ 'gayr,fh uHaumif;csifwmu t&m&Sd&yfuGuf u udt k *Fvy d v f a Ykd c:wJh ukvm;eJY tjcm;ukvm;wpfa,muf
]]
olwdkYu &cdkifjynfrSm &ckdifawGeJY twlaecsif ykHray:bl;/ olwc Ykd sn;f oufoufaecsiy f& Hk ygw,f/ e,fajrudk vk;H 0ydi kp f ;kd rI vdc k siMf uyk& H ygw,f/ 'DtwGua f Mumifh 'Djyemudk pMuwmyg
ESpa f ,mufqu D rD;uGi;f awG tckav;ig;q,fpe D YJ BuKd wifNy;D zrf ; qD ; &rd E d k i f c J h w ,f / 'D a wmh t&m&S d & yf u G u f r S m acgif;aqmif ukvm;rJhoGm;cJhw,f/ oAmefacsmif;u ukvm;awGu &cdkifawGeJY y#dyurjzpfyJ Nidrf;Nidrf;csrf;csrf; aecsifwJh ukvm;awG&Sdaew,f/ (ausmufjzLNrdKUe,f&JU) &cdi k w f i kd ;f &if;om;rsm;wd;k wufa&;ygwD0if ukvm;wpfa,muf u ukvm;awGudk y#dyuqD OD;wnfaqmif&GufrIrjyKzdkY olwdkYukvm;awGudk wwfEdkiforQ azsmif;zsEdkifzdkY BudK;pm; cJw h m&Sw d ,f/ ausmufjzL &wy ygwDu acgif;aqmifwcsKd U udv k nf; oltNrJ owif;ydc Yk w hJ ,f/ &cdi k e f YJ Nir d ;f csr;f pGm twl ,SOw f a JG exdi k v f w kd hJ oabmxm;udk tNrJ olazmfjycJw h ,f/ 'gayrJh ukvm;awGu pwdkufMur,fqdkawmh olvnf; b,fvdkrS wm;qD;vdkY r&Edkifawmhygbl;/ tJonfaeYnu olwp Ykd p D Ofxm;wJh twdi k ;f zdc k aemuf qdkif ukvm;wdkufcdkufrI jzpfrvmcJhbJ? oAmefacsmif;eJY t&m&Sd&yfuGufu ukvm;awGu tcsdefrD rx<uEdkif ao;wJh tcsdefrSm teD;tem;&GmwcsdKUu &cdkifvlrsdK;wcsdKU w,fvDzkef;owif;aMumifh ausmufjzLudk vma&muf umuG,Mf uwm aMumifh ausmufjzLNrKd U jymusroGm;cJ& h wm jzpfygw,f/ ol w d k Y b uf r S m vnf ; jyemvk y f csif w J h o l ? &efvkyfcsifwJholawG&Sdaeovdk at;at;csrf;csrf; aexdkif csifwJhvlawG vnf; &Sdwygw,f/ Coral Arakan- olwu Ykd jyemudk bmaMumifh zefw; D csifMuwmvJ cifAs/ ajz/ &cdkifjynf&JU ajrmufbuftpGefqkH;u bl;oD; awmifeYJ armifawmNrKd Ue,f ESpNf rKd Ue,f ukvm;awGvufxJ udk vkH;vkH;a&mufvkeD;yg;tajctae b,fvdkjzpfoGm; &ovJqdkwmudk ajymjyNyD; &Sif;jy&ygr,f/ &cdkifawG ckESpfq,f&mcdkifEIef;xufrenf; aecJhMuwJh tJonfESpfNrdKU rSm rsdK;yGm;EIef;jrefwJh ukvm;awGu rsdK;yGm;EIef;jrefkH oufoufeJY tJ'DESpfNrdKUudk tydkifpD;vdkufwmvm; qdkawmh r[kwfygbl;/ Oya'pdk;rdk;rIr&Sd ao;wJh e,fajrvkHNcKHrIr&Sd ao;wJhumvawG vGwfvyfa&;r&cifumv? vGwfvyf a&;&Ny;D umv? rl*sm[pfaomif;use;f rI umvawGtwGi;f rSm rob-rape-raze vdkY ac:wJh enf;vrf;tm;jzifh &cdkifawG aMumufvefYNyD; rae&Jatmif "g;jywdkufr,f? rk'drf;usifh r,f? &GmvkH;uRwfrD;wdkufr,f/ 'Dvdkenf;tm;jzifh a'oae wd k i f ; &if ; om;awG u d k aMumuf & G H U xG u f a jy;apcJ h w ,f / 'ghtjyif olw& Ykd UJ rsKd ;yGm;EIe;f uvnf; wtm;jrefawmh tck qdk&if ukvm;vlOD;a& (95)&mcdkifEIef;avmuf wdkif;&if; om; ArmawG ? &cd k i f a wG u (5)&mcd k i f E I e f ; avmuf y J usefawmhw,f/ vk,uf-rk'drf;usifh-rD;IdKUcH&wJh e,fajrawGxJu wdkif;&if;om;awG[m ab;uif;&mudk xGufoGm;&wJh tcgus&if ukvm;awGu tJonfae&mawGukd 0if,w l ,f/ 'Dawmh 'Dvo kd rdi k ;f aMumif;awG 'Dvkd tusia hf wGu ukvm;awG&JUOD;aESmufxJrSm taoG;tom;xJrSm &SdaeMu w,f/ 'Dawmh ukvm;awG[m olwdkYEkdifr,fvdkYwGuf&if ol w d k Y b uf u pNyD ; jyemzef w D ; zd k Y 0ef r av;bl ; / vlowfzv Ykd nf; rwGew Yf b kd ;l / ao&rSmvnf; raMumufb;l / tckvnf; &ckdifawGudk Edkifavmufw,fqdkNyD; vkyfMuwm jzpfygw,f/ olwdkYu &cdkifjynfrSm &ckdifawGeJY twlaecsif ykHray:bl;/ olwdkYcsnf; oufouf aecsifykH&ygw,f/
}}
rSwc f su/f / Coral Arakan rD', D mtzGUJ \ awGq Y a Hk r;jref;rIukd &cdkifjynfol pmzwf y&dwfowfrsm;twGuf jyifqifrIr&SdbJ azmfjyvdkuf ygonf/
pmrsufESm(10)rStquf
txufyg Z,m;udkokH;oyfMunfh vQif &cdi k f wl ; ajrmif ; ryG i f h r D u v,f { &d , m wjznf ; jznf ; wd k ; wuf c J h y k H E S i f h pl ; tuf w l ; ajrmif ; 1896-ck E S p f yGifhNyD;aemufydkif; wdk;wufrI jrefcJhykHudk awGUEdkifygonf/ xdjYk yif v,fajropfrsm;wd;k csUJ aomtcg ppfawG cdi k r f m S obm0tm;jzif h e,f a jrus,f 0 ef ; aomaMumif h usef c d k i f r sm;xuf v,f a jr opf r sm; wdk;csJUEdkifcJhykHudkvnf; awGUEdkifyg onf/
aemufqufvufazmfjyygrnf
13 S f 'Pf&m&&So d t l m; 25-10-2012 aeY ]]ausmufawmf}}NrdKUe,fwi G f jzpfymG ;cJo h nfh &cdi kf b*FvD ta&;tcif;wGif aoqk;H olpm&if; aoewfre OD;wifaz oGm;a&mufMunf hI pOf trnf aus;&Gm^&yfuGuf touf tztrnf aeYpGJ tcif;jzpfonfhae&m
owif;vTm
Vol:2, No-12, November 2012
NEWS
39 37 32 44 37 23 32 41
30-10-2012 &rf ; NAJ N rd K Ue,f ? eHuf(7)em&DcefY ausmufeDarmfaus;&GmteD; vltkyfrsm; OD;armifausmf / vufaqmifaumufteD; qEjycsDwufvmjcif;udk aoewfypfedrf OD;jzLatmif / vufaqmifaumufteD; eif;cJh&mrS wpffa,mufao? wpfa,muf 'Pf&m&&SdaMumif; od&Sd&onf/ OD;vSjzLoH / awmifaygufteD; &rf;NAJNrdKUe,f? oajyacsmif;aus;&Gm OD;armifomjr 25-11-12 awmifbG,fteD; rS OD;armifoef;wif(46-ESpf)\ nmzuf n(4)em&DcefY aygifwGif aoewfxdrSef tdk;usdK;oGm; OD;OD;vSa&T / awmifbG,fteD; aMumif; od&Sd&onf/ OD;zdk;om / awmifbG,fteD; xdkuJhodkY ypfcwfrIaMumifh 'Pf&m&&Sd / awmifbG,fteD; aMumif;udk ajymjy&efoGm;onfh OD;ausmf [efacs(56-ESpf? a&rsufaus;&Gm)tm; &J0efxrf;wpfOD;rS aoewfjzifh ypfcwf tztrnf aeYpGJ tcif;jzpfonfhae&m vdkufojzifh usnfqH &if0rS0ifNyD; aMumrS azmufxGufum yGJcsif;NyD; aoqkH;oGm; OD;atmifausmfxGef; 22-10-12 yk&drf onf[k owif;&&Sdonf/ OD;atmifjrZH / yk&drf OD;armifodef; OD;armifat;xGef; OD;armifbkacs OD;awmvlacs / / / / / / / / / / / 23-10-12 22-10-12 22-10-12 yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf yk&drf ,dkifao ,dkifao ,dkifao ]]olu acgif;ay:rSm vufwifNyD; tusdK;taMumif; ajymzdkYoGm;wm? 'gudk wnf h w nf h y pf v d k u f w mbJ } }[k rsuf j rif wpfa,mufajymjycsuft& od&Sd&onf/ 'Pf&m&&Sdol OD;armifoef;wiftm; ausmufjzLNrdKUe,f trSwf(2) rJqEe,frS jynfe,fvw T a f wmfu, kd p f m;vS,f OD;wifaz rS aq;bdk;ulnDaxmufyHhay;cJh aMumif;? if;vlemtm; aq;0g;uko&ef &efukefodkY av,mOfjzifh ,loGm;aMumif; od&onf/ IRCR^ausmufjzL
OD;armifOD;jzL
25-11-12
vufaqmifaumufteD;
OD;atmifausmfvS
jrif;ckefwef;&yfuGuf 42
pmrsufESm(17)odkY
14
POLITICAL VIEW
owif;vTm
&cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwD? A[dkaumfrwDodkYwifoGif;aom ]]vli,fuGef,uf aus;vuf a 'ozG H Y N zd K ; a&;pD r H u d e f ; }}(Native Youth Network Development's Project)pmwrf ;
a'ed e f Y &cd k i f w d k i f ; &if ; om;rsm; wdk;wufa&;ygwDonf &cdkifjynfol &cdkif om;rsm;ud k O D ; aqmif N yD ; jynf a xmif p k or w jref r mEd k i f i H \ 'D r d k u a&pD a zmf aqmifrI vrf;aMumif;ay:wGif wdkif;&if; om;nDaemifygwDrsm;? tjcm;aom 'Drdk ua&pDaz:aqmifa&;ygwDrsm;ESifh twl jyKjyif a jymif ; vJ r I j zpf p Of u d k tajccH N yD ; 'Drdkua&pDyef;wdkifodkY ta&mufvSrf;ae aom tcsdeftcgaumif; jzpfygonf/ 1/ wnfaqmufjcif;(Structure) ta qmuftOD;wpfckudk wnfaqmuf&mwGif acwfESifhavsmfnDpGm wnfaqmufrIjzpfEdkif&eftwGuf pdwful; pdwfxm;(Plan)? wnfaqmufrItwGuf &nf&G,fcsuf(Objective)? wnfaqmufrI twG u f &if ; jrpf r sm;(Resources)onf r&Sdrjzpfvdktyfaom t&mrsm;jzpfygonf/ pdwful;pdwfom; aumif;rGefjcif;? &nf&G,f csuf x d r d j cif ; ? yp n f ; yp , jynf h p k H j cif ; ? aqmufvy kx f q k pfrnfy h* k Kd vr f sm; wwfuRr;f vdrmjcif;ESifh jynfhpkHvQif xnf0gcefYjim; aooyf c d k i f r maom acwf r D t aqmuf tOD; jzpfvmrnfrSm rvGJyg/ a'enf;twl ygwDwpfck\ EdkifiHa&;tqmuftOD;wpfck wnfaqmufMu&mwGifvnf;1/ pHrHcsuf(Plans)rsm; 2/ &nf&G,fcsufrsm;(Objectives) 3/ &if;jrpfrsm;(Resources)wdkY vdk tyfygonf/ tcsufokH;csufudk tajccH NyD; wnfaqmuf&mwGif t"dutcsuf ESpfcsufjzpfaom(u) tajccHtaqmuftOD; (Infrastructure) (c ) tay:xyftaqmuftOD; (Superstructure) wnf aqmufjcif;wdjYk zifh aqmif & G u f & rnf r S m rvG J r aoG a om? oG,fz,f r&aom jzpfpOfBuD;yg/ jynfaxmifpkorw jrefrmEdkifiH wGif 1990 -jynfhESpfvGefrsm;rSpwifNyD; toGiu f ;l ajymif;a&;umvwGif jynfci kd Nf zKd ; toif ; ud k NGO toG i f j zif h zG J Y p nf ; wnfaxmif aqmif&u G c f o hJ nf/ 1990jynfh ES p f v G e f ES p f r sm;rS 2010-jynf h E S p f x d ESpfaygif;(20)aomumvudk toGiful; ajymif;a&;umvtjzpf tajccHtaqmuf tOD ; ES i f h tay:xyf t aqmuf t OD ; ud k cdi k r f matmif tcse d , f w l nfaqmuf cJMh uyg onf/ onfum; olwdkYarQmfrSef;xm; aom 'D r d k u a&pD v rf ; aMumif ; ay:wG i f olwdkYpdwfwdkif;us oGm;vdk&efjzpfonf/ ,aeY &cd k i f w d k i f ; &if ; om;rsm;wd k ; wuf a&;ygwDonfvnf; oGm;vdkaomyef;wdkif odkY a&mufatmif jynfaxmifpkorw jrefrmEdkifiHawmf\ 'Drdkua&pDaz:aqmif rIvrf;aMumif;ay:wGif &cdkifjynfol\ qE u d k t ajccH u m tajccH t aqmuf tOD ; ES i f h tay:xyf t aqmuf t OD ; ud k pdwfwdkif;us wnfaqmuf ,loGm;&rnf jzpfygonf/ 1/ (1) wnfaqmufrItwGuf pDrHcsuf (Plan) &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwDonf &cdkifjynfe,f? &cdkifvlrsdK; rsm; ud k , f p m;jyK Ed k i f i H a &;taqmuf tOD;udk wnfaqmuf&mwGif Party Mission Statement udk a&;qGJxm;NyD; jzpfyg onf/ (&cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wufa&; ygwD\ zGJUpnf;ykHtajccHOya') 1/ (2) wnfaqmufrItwGuf &nf&G,f csur f sm;(Objectives) &cdkifwkdif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwD(RNDP)\ &nf&G,fcsufwGif(u) zGHUNzdK;wdk;wufa&;(Development) (c) nDwlnDrQtcGifhta&;(Equality) (*) 'Dru kd a&pDjzpfxe G ;f a&;(Democratization) wnf;[laom ta&;okH;yg;jzpfyg onf/ 1/ (3) wnf a qmuf r I t wG u f t&if ; tjrpfrsm;(Resources) &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwD(RNDP)\ EdkifiHa&; taqmuf tOD;udk wnfaqmuf&mwGif &cdkifjynfol rsm;? &cdkifjynfe,f\ ajray:ajratmuf o,HZmwypnf;rsm;ESifh enf;ynmrsm; onf &if;jrpfrsm; jzpfygonf/ &cd k i f w d k i f ; &if ; omrsm;wd k ; wuf a&;ygwDonf &if;jrpfrsm;udktokH;csNyD; &nf&G,fcsufNyD;ajrmufap&ef aumif;rGef aom Plans jzifh Party Mission StateJ m acwfra D om? odye H nf; ment udk a&;qGu usaom EdkifiHa&;taqmuftOD;udk &cdkif jynf e ,f &cd k i f j ynf o l r sm;twG u f wnfaqmuf Mu&ygrnf/ 2/ &cdkifjynfe,f &cdkifwdkif;&if;om; rsm; zGHYNzdK;wdk;wufa&; (Rakhine Nationalities Development) &cdkifjynfe,f zGHYNzdK;wdk;wufa&; wGif &cdkifjynfe,f? aus;vufa'ozGHYNzdK; wd k ; wuf a &;onf ta&;BuD ; ygonf / aus;vufa'o zGHUNzdK;wdk;wufvmygrS NrdKU&Gmrsm; zGHYNzdK;wdk;wufNyD; jynfe,fwpfck vkH; zGHUNzdK;wdk;wufygrnf/ aus;vufa'o zGHYNzdK;wdk;wufvmap&ef a,bk,stm;jzifh atmuf y gtcsuf ( 6)csuf u d k taumif txnfaz:&rnf jzpfygonf/ wenf; tm;jzif h zG H Y N zd K ;wd k ; wuf a tmif aqmif &Guf&ygrnf/ 2/(u) &cdi k jf ynfe,f? vrf;yef;qufo, G f a&; vG,fulacsmarGY zGHYNzdK;wdk;wufap jcif ; ( Rakhine Educational Development) 2/(c ) &cdkifjynfe,f? usef;rma&;zGHYNzdK; wd k ; wuf a pjcif ; ( Rakhine Healthful Development) 2/(* ) &cdkifjynfe,f? pD;yGm;a&;zGHYNzdK;wdk; wufapjcif; (Rakhine Economical Development) 2/(C) &cdkifjynfe,f? ynma&;zGHYNzdK;wdk; wufapjcif; (Rakhine Educational Development) 2/(i ) &cdkifjynfe,f? vlrIzGHYNzdK;wdk;wuf apjcif; (Rakhine Social Development) 2/(p) &cdkifjynfe,f? enf;ynmzGHYNzdK;wdk; wufapjcif; (Rakhine Informational Technology of Development) tcsif ( 6)csuf u d k taumif txnfaz: aqmif&Guf&mwGif &cdkifwdkif; &if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwDonf vli,f uG e f , uf aus;vuf a 'ozG H Y N zd K ;a&; pDrHudef;udk taumiftxnfaz:aqmif &Guf&rnf jzpfygonf/ 3/ vli,fuGef,uf aus;vufa'o zGHUNzdK;a&;pDrHudef;(Native Youth Network Development Project) jynfaxmifpo k rw jrefrmEdi k i f \ H zGJUpnf;ykHtajccHyk'fr(51) wGif EdkifiHawmf udk atmufygtwdi k ;f pkpnf;onf/ aus;&Gm rsm;udk aus;&Gmtkyfpktjzpf pkpnf;onf/ &yfuGufrsm;udk NrdKU(odkYr[kwf) NrdKUe,f tjzpf pkpnf;onf/ aus;&GmtkyfpkESifh &yfuGufrsm;(odkYr[kwf) NrdKUrsm;udk NrdKUe,f tjzpf pkpnf;onf/ NrdKUe,frsm;udk cdkif tjzpf pkpnf;onf/ cdi k r f sm;udk wdi k ;f a'o BuD;(odkY) jynfe,fe,ftjzpf pkpnf;onf/ ponf j zif h az:jyonf h t wd k i f ; &cd k i f jynfe,fwi G v f nf; jynfe,f? cdi k ?f NrKd Ue,f? &yf u G u f ? aus;&G m tk y f p k ? aus;&G m jzif h zGUJ tpnf;xm;&m vli,fue G, f uf aus;vuf a'ozH G Y N zd K ;a&;tzG J U ud k atmuf y gwd k i f ; zGJUpnf; aqmif&Gufoifhygonf/ 1/ &cd k i f j ynf e ,f a'ozG H Y N zd K ;a&; aumfrwD? &cdkifwdkif;&if;om;rsm;wdk;wuf a&;ygwD? A[dkXmecsKyf? &cdkifjynfe,f/ &cd k i f j ynf e ,f a'ozG H Y N zd K ;a&; aumfrwDudk &cdkifwkdif;&if;om;rsm;wdk; wufa&;ygwD? A[dkaumfrwD0ifrsm;jzifh oifhawmfovdk zGJUpnf;aqmif&Guf&ef/ 2/ NrdKUe,f a'ozGHYNzdK;a&;aumfrwD? &cd k i f w d k i f ; &if ; om;rsm;wd k ; wuf & ;ygwD ? ...NrdKUe,f/ NrdKUe,f a'ozGHYNzdK;a&;aumfrwD udk &cdi k w f i kd ;f &if;om;rsm;wd;k wufa&;ygwD? NrKd Ue,faumfrwD0ifrsm;jzifh oifa h wmfovdk zGJUpnf;aqmif&Guf&ef/ 3/ aus;vuf a'ozGNYHzKd ;a&; vli,fue Gf ,uftzGUJ ? &cdi kw f i kd ;f &if;om;rsm; wd;k wufa&; ygwD ...&yfuu G ^ f aus;&Gm? ...NrKd Ue,f/ aus;vufa'ozGHYNzdK;a&; vli,f uGef,uftzGJUudk &cdkifwdkif;&if;om;rsm; wd;k wufa&;ygwD? aus;&GmaumfrwD0ifrsm; a'ocHvli,frsm;jzifh zGUJ pnf;aqmif&u G & f ef/ 3/(u) vI y f & S m ;aqmif & G u f r I w G i f &yfuu G ^ f aus;&Gmrsm;wGif aexdi k Mf uaom &cdi kw f i kd ;f &if;om;rsm;wd;k wufa&;ygwD0ifwi kd ;f tjyif jynfolwdkif; yg0ifaqmif&GufEdkif aom tcGit hf vrf;zGia hf y;jcif;jzpf ygonf/ &yf u G u f ^ aus;&G m aexd k i f o l vl w d k i f ; vlwdkif;? a,mufsm;^ rdef;rra&G; tzGJU0if tjzpf yg0ifaqmif&GufcGifhonf &cdkif wpf r sd K ;om;vk H ; pnf ; vk H ; nD n G w f a &; Rakhine National Solidarity udk a&SU&Ijcif;? taumiftxnfaz:jcif; wpdwfwydkif; jzpfygonf/ (om"u wpfct k aejzifh ajrmufO;D NrdKUe,f awmifydkif;wGif aus;vuf a'ocH vli,f? vlBuD;rsm;pnf;&kH;NyD; ajrmufOD; NrKd Ue,f awmifyi kd ;f a'ozGNYH zKd ;a&;aumfrwD zGJUpnf;NyD; a'ocHaus;&Gmrsm;rS vlBuD;? vli,f? a,mufsm;? rdef;r tzGJU0iftjzpf pnf;&kH;um tzGJU0if wpfOD;vQif wpfv vQif - 500d ^ ? wpf E S p f - 6000d ^ vpOf aumufcHygonf/ xdktoif;aiGrsm;tjyif tvSLaiGrsm;aumufcNH y;D vrf;rsm; aqmuf vkyfjcif;? wHwm;rsm;wnfaqmufjcif;rsm; udk aqmif&GufvQuf&Sd&m avmif;Muufyg; awmfvrf;(10)rdkifcefY? vufyHawmOum ausmf v rf ; ? r[mxD ; Ou m ausmf v rf ; ? txkyo f nfrZD;Zmvrf;? txkyo f nf r,di k f onf oH&i S jf yifvrf;rsm; azmufvy k x f m;Ny;D jzpfygonf/ azguf acsmif;BudK;wHwm; (NyD;pD;)? yg;awmfBudK;wHwm;(50%NyD;)? armif n d K uRef ; oH u l u G e f u &pf w H w m; pwifaqmif&GufaeNyD jzpfygonf/ vufyH
owif;vTm
POLITICAL ARTICLE
15
OD;a0pdefatmif
olrsm;\qE wpfpdwfwpfydkif;udk,fpm;jyK az:jyvdkufjcif; jzpfonf/ ppfawGNrdKUe,f &'ztaeESifhrl wyfaygif;pktqifhrQESifh rvkHavmuf[k ,lqonf/ wyfaygif;pkonf ygwDwpf&yf r[kwb f J ygwDrsm;pkaygif;xm;aom tpkom jzpfojzifh wpfaygif;wpfpnf;wnf;aom ygwDwpf&yftaejzifo h m(wpfenf;tm;jzif) h wpfrsdK;om;vkH; pnf;vkH;nDnGwfrIjzifhom tz&cdi k jf ynfuMH urmudk taumif;bufoYkd OD;aqmifzefwD;Edkifrnf[k ,lqonf/ xdkY aMumifh wpfygwDwnf;jzpfa&;odYk tjrefq;Hk BudK;yrf;aqmif&GufoGm;rnfjzpfaMumif; qkH;jzwfonf/ ausmufjzNrdKUe,ftaejzifhvnf; wyfaygif;pkonf &cdkifwpfrsdK;om;vkH;udk udk,fpm;jyKaom EdkifiHa&;tzGJUtpnf; wpfcr k [kwa f o;[k ,lqonf/ xda Yk Mumifh ygwDtm;vkH;aygif; &cdkifwpfygwDwnf; jzpf&efvdktyfNyD; ygwDrsm;yl;aygif;&m vnf; yg0ifaom ygwDrsm;tm;vkH;udk kyfodrf;&rnf[k az:jyonf/ &'z A[dk\ oabmxm;aMujim csufwGif ]]&'zonf rlBuD;(5)csuftay: cdkifrmpGm &yfwnfrnfjzpfaMumif;? wyf aygif;pkwGifyg0ifaomfvnf; rdrdygwD\ &yfwnfcsuu f kd rpGev Yf w T E f i kd a f Mumif;}}azmf jyxm;onf/ xkdYaMumifh tcsdefraESmif;rD wyfaygif;pkrS wpfygwDtjzpfoYkd ul;ajymif; a&;vkH;yrf;vm&awmhonf/ 29-4-89 aeYwGif usif;yaom wyfaygif;pk A[dt k vkyt f rIaqmif tpnf; ta0;rS &cdkiftrsdK;om;ygwDrsm;tm;vkH; wpfygwDwnf;tjzpf zGJUpnf;a&;udk uefY uGuo f r l &Sd qk;H jzwfco hJ nf/ wpfygwDwnf; jzpfa&;vkyfief;udk arvtwGif; taumif txnfaz:&ef twnfjyKcJhMuonf/ wyfaygif;pkrS wpfygwDwnf;jzpf a&;twGuf &cdi k jf ynfoE Yl i kd i fa H &; twdi ky f ifcH uGef*&ufudk owfrSwf&ufxuf wpfveD;yg;aemufusNy;D rS 4-6-89 aeYwi G f usif;yEdkifcJhonf/ zGJUpnf;a&;pnf;rsOf;rsm; csrSwf&mwGif wufa&muf&rnfh ygwDnD vmcHudk,fpm;vS,frsm;udk a&G;cs,f&m(u) ygwDtoD;oD;rS A[dktvkyftrI aqmifrsm;tm;vkH;? A[dkaumfrwD0ifrsm; tm;vkH; (c) NrKd Ue,fygwD w&m;0ifzUJ G pnf;Ny;D aom ygwDtoD;oD;rS wpfNrdKUe,fvQif udk,fpm; vS,f(5)OD;pD (*) xif&m S ;aom wpfo;D yk*v rsKd ;cspf
yk*dKvfrsm; [l owfrSwfcJhygonf/ ygwDnDvmcHodkY (1) &cdkifjynfolY nDnw G a f &;tzGUJ ? (2) &cdi k jf ynfnn D w G a f &; ESihf 'Dru kd a&pDygwD? (3) &uKd ia f usmif;om; vli,frsm;tzGJUcsKyf? (4) &cdkiftrsdK;om; vlYtcGifhta&;ESifh Nidrf;csrf;a&;tzGJU? (5) &'zrS ppfawGNrKd Ue,fEi S hf ausmufjzLNrKd Ue,f udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufcJhMuonf/ ppf a wG N rd K Ue,f &'z udk,fpm;vS,frsm;tjzpf OD ; apmarmif ? OD;a0pdea f tmif? OD;wifatmif? OD;omyGifh? OD ; xG e f ; atmif a usmf w d k Y u d k a&G ; cs,fcJhMuonf/ &cd k i f w pf y gwD j zpf a &;twG u f usif;yaom &cdkifjynfolY EdkifiHa&;twdkif yifcH uGe* f &ufukd ppfawGNrKd U?ausmif;wuf vrf;&yfuGuf? OD;Owrvrf;? trSwf(250) wGif (3)&ufwdkifwdkif usif;cJhMuonf/ nDvmcHudk,fpm;vS,frsm;teufrS A[dk aumfrwD0if(51)OD;udka&G;cs,fNyD;? ,if; txJrS A[dktvkyftrIaqmifrsm;udk a&G; cs,c f MhJ uonf/ Ou|ESihf taxGaxGtwGi;f a&;rSL;wdkYudk vQdKU0SufrJpepfjzifh a&G;cs,f wifajrmufcJhMuonf/ &cdkifwyfaygif;pkygwD\ EdkifiHa&; OD;aoQmiftzGUJ 0ifrsm;tjzpf OD;MumvSatmif? OD;omausm( f bka H yguf)? OD;ausmZ f& H ?DT OD;btke;f ? OD;apmatmif A[dktvkyftrIaqmiftzGJY 0ifrsm;tjzpf Ou| OD;atmifpdefom? 'kOu|-OD;apmarmif? 'k-Ou| OD;atmif bef;om? 'k-Ou| OD;pHomxGe;f taxGaxG twGif;a&;rSL;-OD;a0pdefatmif? wGJbuf twG i f ; a&;rS L ;-OD ; vS a rmif ( vl ^ Nid r f ; )? twGi;f a&;rSL;rsm;tjzpf-OD;b&Se d ?f OD;omyGi?hf OD;azodef; b@ma&;rSL;-a'gufwmwif atmif? wGJbuftwGif;a&;rSL;-OD;OD;oef; armif? pm&if;ppf-OD;xGef;atmifausmf? wGb J ufpm&if;ppf-OD;ausmZ f o H m tygt0if (37)OD; yg&Sdonf/ &cdkijf ynfoYl 'Dru kd a&pDwyfaygif;pk ygwD(odkY) &cdkifjynfolY'Drkdua&pDygwDudk atmifjrifpm G zGUJ pnf;Ny;D aemuf a&G;aumuf yGJaumfr&SifodkY pm&if;ay;ydkYcJhonf/ wyf aygif;pkygwD\ EdkifiHa&;&nfrSef;csufrSm ]]ppfrSefaom jynfaxmifpktwGif;rS udk,f ydkifjy|mef;cGifh tjynfht0&Sdaom &cdkif jynfopfwnfaqmufa&;}}jzpfonf/ jynf axmifpkwdkif;&if;om;rsm; 'Drdkua&pDtzGJU csKyf ( UNLD)od k Y v nf ; tzG J U 0if j zpf & ef avQmuf xm;cJhonf/ odkYaomfvnf; &cdkiftrsdK;om;(3)
ygwD raygif;pnf;bJ &Sa d ecJo h nf/ (1) &cdi k f wdkif;&if;om;rsm; nDnw G a f &;tzGUJ (&wn)? (2) &cdi k' fr Du kd a&pDtzGUJ csKy( f &'z)? (3) &cdi k f jynfoYl 'Dru kd a&pDwyfaygif;pkygwD(&y'w) wdkYjzpfonf/ &cdkif(3)ygwD nDnGwfa&; twGuf qufvufBuKd ;pm;Mu&onf/ &cdi k f (3)ygwD qufvufyl;aygif;a&;(r&vQif) r[mrd w f j yK a&G ; aumuf y G J 0 if a &;wd k Y jzpfonf/ &cdkiy f gwDBu;D (3)ckawGq Y a Hk qG;aEG; yGJudk 1990-ck? Zefe0g&DvtwGif; (3)Budrf jyKvkyfcJhMuonf/ yxrtBudrfaqG;aEG;yGJ wGif &y'wrS taxGaxGtwGif;a&;rSL; OD;a0pdefatmif? b@ma&;rSL;-a'gufwm wifatmif? twGi;f a&;rSL;tzGUJ 0if-OD;azode;f ? OD;oef;ausmf wdkY wufa&mufcJhMuonf/ 'kwd,tBudrf? wwd,tBudrf aqG;aEG;yGJ rsm;udkvnf; &'z XmecsKy?f &wn XmecsKyf wd k Y w G i f quf w d k u f jyKvk y f c J h M uonf / odkYaomf rnfodkYrQ ndEIdif;r&cJhMuacs/ xdkYtjyif &cdkifjynfe,fwGif trsdK; om;'Drdkua&pDtzGJUcsKyf(NLD)? wdkif;&if; pnf;vkH;nDnGwfa&;ygwD(wpn)paom ArmOD;aqmifygwDBu;D rsm;vnf; 0ifa&muf ,SOfNydKifMurnfjzpfonf/ &cdkifjynfuHMurmtwGuf &cdkif jynfow l Ykd rnfov Ykd y k a f qmifMu&rnfenf;/ &cdkifvlxkrSm ZmwdaoG;Zmwdrmefjrifhrm; rI? rsdK;cspfpdwf"gwfxufoefrI? EdkifiHa&; tod? EdkifiHa&;owd&SdrIwdkYaMumifh &cdkif(3) ygwD t euf r S toif h a wmf q k H ; ygwD u d k 1990? arv(27)&uf taxG a xG a &G ; aumufyGJBuD; ykHatmrJay;vdkufMuawmh onf/
pmrsufESm(20)rStquf
ojzifh tcufBuKHae&onf[k qdkonf/ ]],if;ydkif jyKvkyfpGma& vkyfief; aqmif&GufeDa& a'ocHv,forwdudk uaumif;xdcdkufpDyga&/ xkwfjyefxm;a& trd e f Y p mwd u d k EI w f e ef Y & yf w ef Y p G m a& vkyfxkH;vkyfenf;r[kwf}}[k ajrykHNrdKUe,f trSw( f 2) rJqEe,frS jynfe,fvw T a f wmf udk,fpm;vS,f OD;armifvkH; uqdkonf/ qif ; &J r G J a wrI a vQmh c sa&;ES i f h aus;vufaejynfolrsm; vlaerItqifh twef ; jrif h r m;a&;ud k OD ; pm;ay; aqmif&Gua f eaomtcse dw f i G f a'ocHjynfol trsm;pktwGuf xdcdkufepfemapEdkifaom vkyfief;rsm;tm; a&Smif&Sm;vQuf a'ocH jynfolrsm;\tusdK;udk OD;pm;ay;aqmif &GufoifhaMumif; if;uqufvufajym Mum;onf/ &cd k i f j ynfe,fa'o toD;oD; tvm;wl v,f , majrjyem rsm; qufvufjzpfyGm;aeaMumif; od&onf/ IRCR^ajrykH
16
ARTICLE SECTION
awmh bDbDpD? AGDtdkat pwJh toHvTifhXme awGu toHvTifhoGm;wmudk Mum;vdkufzl; ygw,f/ 'g[m 9^11 a0gx&dwfpifwm wdkufcdkufcHvdkuf&NyD;uwnf;u ocFef;pm aumif;aumif;&&SdoGm;wJhtwGuf jzpfEdkif ygw,f/ olYpum;eJYtnD vufawGYvnf; tdkprmbmvm'ifudk ygupwefEi kd i fx H J 0if wdu k o f Gm;wmbJ r[kwv f m;/ ygupwef tpd;k & bmrSawmifr&dyfrdvdkufbl;/ 'g[m trsdK;om;EdkifiHvkHNcKHa&;twGuf vlYtcGifh ta&; pnf;rsOf;abmiftay:u aqmif &GufoGm;wmvdkY ajymEdkifygw,f/
owif;vTm
vltcGihfta&;pHeJYvkHNcKHa&;pH
avmuBu;D rSm vlvjYkz d pfwnfvm&if vl r I b 0ywf 0 ef ; usif q d k w mvnf ; &S d y g w,f / b,f o l r S vl Y y wf 0 ef ; usif e J Y uif;uGmvdkYr&Edkifygbl;/ vlESifh vlYywf0ef; usif&SdaeorQ vlrIy#dyuqdkwmvnf; wenf ; r[k w f wenf ; jzpf w nf v m& wwfygw,f/ vlom;tcsif;csif; vlrIy#d yuawG jzpfMu&wJhtwGuf wpfOD;tay: wpfO;D Edi k x f ufp;D eif;rjyK&atmif? vlom; tcGifhta&;? vlrItcGifhta&;qdkNyD;awmh awmif;qdkvmMuygw,f/ 'gudk ]]vlYtcGifh ta&;}}qdk&ifvnf; &Edkifaumif;ygw,f/ vl Y t cG i f h t a&;qd k w m bmvJ ? vlqdkwmubmvJ? rdbESpfyg;u arG;zGm; ay;vdkufNyD; yckH;ESpfbufMum; acgif;ygvm wmeJ Y ? vl Y p um;ajymwwf w meJ Y vl v d k Y jzpfvma&mhvm;/ vlqw kd m pOfpm;awG;ac: qk H ; jzwf w wf w J h tod Pf j ynf h 0 ae& r,f/ taumif;eJYraumif; em;vnfEdkif& r,f/ t&m&mudk tEkvkH y#dvkH cGJjcrf; pdwjf zm ok;H oyfEi kd & f r,f/ 'grS vlw Y efb;kd eJY nDr,f/ ]]vlYwefbdk;&SdrSvnf; vlvdkYowf rS w f E d k i f r ,f / acgif ; wpf v k H ; ygwd k i f ; ? vlpum;ajymwwfwdkif; vlvdkYrowfrSwf Edkifygbl;/ 'gaMumifh vlYtcGifhta&;qdkwm vnf; vlwdkif;twGufr[kwfbl;}}/ vlvdk usifh? vlY0w&m;eJYtnD aexdkifwJh? vlYwef bdk;&SdwJholawGtwGufrS vlYtcGifhta&; qdkwJhpHeJY udkufnDrI&SdEdkifr,f/ aygufvTJyJ pm;? tMurf;zufwo hJ a l wGtwGuf vlt Y cGihf ta&;qdkwm r&Sdoifhbl;? ay;vnf; ray; Edkifbl;/ 'gaMumifh vlYtcGifhta&;qdkwJh pum;udk tm;tm;&Sw d i kd ;f t&omawGw Y i kd ;f atmfaevdkY rjzpfbl;/ 1948-ckESpf? 'DZifbm(10)&uf aeY r S m ur m h u k v or* t zG J U nD v mcH tpnf ; ta0;BuD ; u vl Y t cG i f h t a&; aMujimpmwrf;BuD;udk twnfjyKay;vdkuf wm[m vlYaygufyef;awGtwGuf r[kwf Edkifbl;qdkwm pOf;pm;Edkifygw,f/ rsdK;dk; *kPfodumeJYwuG vlvdkyDyDoo aexdkif
&cdkifajru ZmwdzGm;wdkif;&if;om; ppfppf awGyg/ 'gaMumifv h nf; &cdi k jf ynfe,fqNkd y;D ZmwdzGm;vltrsdK;trnfeJY a'o trnfu vnf; jzpfae&wmyg/ rlqvifawG[m 'Da'ozGm;? 'Dwdkif;&if;om;vnf; r[kwf MuolawGtwGufom jzpfrSmyg/ vlYtcGifh bl;/ ]]b,fvdkvkyfNyD; trnfawG trsdK;rsdK; ta&; aMujimpmwrf ; ? tyd k ' f ( 1)rS m rSnfhcsifovdkrSnfhNyD; wdkif;&if;om; jzpfcsif a&;om;xm;wJ h tcsuf u d k , f w d k i f u vd k Y & rS m ygvJ } }/ e,f a jrud k v nf ; ol w d k Y ]]vlwdkif;onf wlnDvGwfvyfaom *kPf e,fajrtjzpfyg vdkcsifao;w,f/ jynfy odumjzifhvnf;aumif;? wlnDvGwfvyf toHvTifhXmeawGvnf; em;NiD;avmuf aom tcGifhta&;rsm;jzifhvnf;aumif; atmif tm;ay;tm;ajrmuf toHvTifhay; arG ; zG m ;vmol r sm;jzpf o nf / xd k o l w d k Y aeMuw,f/ tifwmeufpmrsufESmawG ydi k ;f jcm;a0zefwwfaomPfEi S hf usi0 hf wf ay:rSmvnf; awGYae&w,f/ rlqvifawG odwwfaom pdwfwdkY&SdMu tcsif;csif; 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 arwmxm; qufqHusifhokH;oifh\}}vdkY 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 [m tJavmufBuD; vuf0g;BuD; tkyfxm; 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 vlw Y efb;kd &Sr dv S nf; vlvo Ykd wfrw S E fi kd r f ,f/ k w 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 f ,f/ 'g[m Edi k i f & H UJ vkNH cKa H &;udy k g xdyg; a&;om;wmbJav/ 'g[m vlYwefbdk;eJY 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 Edi 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 tnD ok;H oyfq;Hk jzwf twnfjyKcMhJ uwmyg/ 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 acgif;wpfvkH;ygwdkif;? vlpum;ajymwwf aESmifh,SufvmNyDqdkNyD; a0zefolawGu 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 a0zefvmMuNyD/ olwdkY[m bmtm;udk;eJY 'gjzifh EdkifiHwpfEdkifiHrSm vlYtcGifh 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 wd i k ; f vl v r Y k d owf r w S E f i k d y f gbl ; / 'gaMumif h 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 'D a &T U 'D r Qtxd twif h & J v mMu&wmvJ ta&;qdkwm eHygwfwpf ta&;BuD;wJh 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 rodb; l / aemufu, G r f m S tMurf;zufty k p f k t&mvm;/ olYxufydkNyD; ta&;BuD;wJh 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 vlt Y cGit hf a&;qdw k mvnf; vlwi kd ;f twGuf 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 awG trmcH&SdaevdkYvm;/ t&maumr&S d awmh b l ; vm;/ Ed k i f i H 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 r[k w f b l ; 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 'gqdk&if &ckdifawGu aMumuf'l; vk H N cKH a &;? trsd K ;om;vk H N cKH a &;uaum 12345678901234567890123456789012123456789012345678901234 ta&;rBuD;awmhbl;vm;/ uRefawmftae ,ck uRefawmfwdkYEdkifiHrSmvnf; wkefae&awmhrvm;/ e,fajrpGefYvTwfay; eJY ajym&&if EdkifiHwpfEdkifiHvkHNcKHa&; [m &cdkifa'orSm y#dyuta&; tcif;awG &awmhrvm;/ 'Dae&mrSm &cdkifwdkif;&if; vlYtcGifhta&;qdkwmxufydkNyD; ta&;BuD; jzpfaew,f/ &ckdif-rlqvif t"dukPf;/ om;rsm;wd;k wufa&;ygwD Ou|Bu;D ? trsKd ; w,fvYkd xifygw,f/ ]]trsKd ;om;Edi k i f v H NHk cKH 1942-ckEp S u f wpfBur d jf zpfcz hJ ;l w,f/ tck om;vTwfawmfudk,fpm;vS,f a'gufwm h sme,feY J awGq Y c Hk ef; a&;eJY EdIif;pm&if vlYtcGifhta&;udpu ES p f a ygif ; (70)MumrS wpf B ud r f j yef j zpf at;armifu oHawmfqif* h nfNh cr d ;f ajcmufru I r kd S raMumuf? omref t ao;trT m ;rQom jzpf y gvd r f h vmw,f / tcif ; tusif ; tajctae rSm ]]rnfo r,f}}/ vlrItcGifhta&; azmufjyefysuf yko H @mef[m ,cife, YJ ck wlcsir f w S r l ,f/ trsd K ;om;a&;ES i f h y wf o uf v mvQif H m G ;rnf}}qdNk y;D &cdi k f jym;wmudk wnfhrwfrSefrSefuefuefjzpf uG J j ym;csif u G J j ym;r,f / bmbJ j zpf j zpf wpfa,mufrusef ckco atmif vdkufemusifhokH;aexdkif&if NyD;oGm; at;twlyt l rQ wnfNir d a f ewJh tajctae wpf r sd K ;om;vk H ; &J U &if x J u pum;ud k Ed k i f w J h u d p y g/ Ed k i f i H w pf c k & J U trsd K ;om; awGudk ysufjym;atmif b,folawGu udk,fpm;jyK ajymMum;cJhNyD;NyDav/ txufu uRea f wmfqc kd y hJ gw,f/ vkHNcKHa&;udp[m zdkz&JjzpfNyDqdkwmeJY? zefwD;cJhovJ/ 'Dae&mrSm xJxJ0if0ifoyf Y cGit hf a&;? vlt Y cGit hf a&;qdw k m vlvkd y#dyujzpfNyDqdkwmeJY EdkifiHwpfckvkH; qkH;&IH; vQKd aewJh olawGaum r&SE d i kd b f ;l vm;? &S& d if vlt aysmufuG,foGm;r,fhudp/ vlYtcGifhta&; b,folawGvJ? b,ftzGJUtpnf;awGvJ/ usifhNyD; vlY0w&m;eJYtnD at;twlyltrQ csd K ;azmuf a evd k Y Ed k i f i H q k H ; &I H ; oG m ;r,f h w&m;Oay' pdk;rdk;rIaES;auG;vdkY bmvdkYqdk *k P f o d u m &S d & S d d k ; om;pG m aevd k o l a wG vu P mvnf ; r[k w f a o;ygbl ; / wmawG u d k cPab;z,f x m;OD ; / twGufqdkwm/ ckawmh EdkifiH&JU vkHNcKHa&; 'gaMumifh trsdK;om;EdkifiHvkHNcKHa&; trsdK; 'D j yem? 'D t a&;tcif ; jzpf a y:vm udkyg? trsdK;om;tusdK;pD;yGm;udkyg xdyg; om;tusKd ;pD;yGm;u ydNk y;D ta&;Bu;D w,fvYkd atmif zefw;D cJw h m &cdi k a f wGvm;? rlqvif aESmifh,SufwJhtxd &SdvmNyDqdk&ifawmh qdkvdkwmyg/ awGvm;? owif;pm? *sme,fawGzwfxm; vlYtcGifhta&;pHeJY vkHNcKHa&;pHESpfrsdK;rSm tJ ' gaMumif h [d k ; wavmuyJ MuolawGjzpfwJhtwGuf tJ'D pme,fZif; b,fpHu tay:u&Sdae&rvJ/ tm;vkH; Yk gbJ/ vkNH cKa H &;pHua kd wmh tar&duefEdkifiHuvnf; olYEdkifiHvkHNcKHa&; awGuwqifh tjzpfre S u f kd tm;vk;H em;vnf rQrQwwpOf;pm;zdy k v f ufui kd f twGuf olYEdkifiHudk xdyg;vm&if rnfonfh odxm;NyD;MuwJh olawGyg/ ZmwfaMumif;pkH wpfrsKd ;om;vk;H twGuf vufqy wif;MuyfpGm udkifwG,f&awmhr,fvdkY ,lq tMurf;zuform;awGrqdk b,fEi kd i f x H r J m S jyefajymif;ajymaezdkY rvdkawmhygbl;/ yJ &Sdaeygap tJ'DEdkifiH&JUcGifhjyKcsufudk &cdi k a f wG[m ud, k t hf ;kd ud, k t hf r d u f kd ygw,f/ a*g,majrapm0if;(4-9-2012) rvdkbJ wdkufcdkuf acsrIef;oGm;r,fqdkNyD; b,folrS rqlylcsifygbl;/ &cdkifawG[m
]]
}}
,kv H u kd y f gawmhr,f
eD0ef;opf
rsufpdrSdwfNyD; ,kHyg&ap/ tm;vkH; udk ,kHcsifygw,f/ ,kHvnf;,kHxdkufNyD xifygw,f/ tm;vkH;udk &Sif;&Sif;vif;vif; jrif&NyDyJ/ tarSmif&dyfxJu vGwfajrmufcJh Nyy D / J [kwu f hJ uRea f wmf tm;vk;H udk ,kv H u kd f ygawmhr,f/ owif;tarSmifcsjcif;[m jynfol vlxkudk rsufvkH;ydwfcdkif;NyD; olwdkYvdk&m csjywJh vdrfvnfrIwpfckyg/ ododBuD;eJY tvdrfcHcJh&wm 'DvlxkygyJ/ udk,fhEdkifiHu owif;awGudk udk,fhjynfolawG odcGifhr& cJMh uygbl/ owif;pmrsuE f m S awGrm S vnf; qdk;? aumif; bmrSrygbJ taumif;csnf; oufouf du k E fy dS x f w k a f 0cJMh uwm tm;vk;H todyg/ owif;pmBuD;rSm vQyfppfAdkYtm;
rsm;vGef;vdkY owif;zwf&if; tBudrfBudrf aoqkH;cJholawGvnf; ra&wGuf EdkifcJhyg bl;/ zJBuKd ;jzwf r*FvmawG wykw H yifeYJ owif;pmrsufESmawG[m jynfolvlxkudk qG J a qmif r I r &S d q k H ; t&mjzpf c J h y gw,f / aumufzwf csip f &mraumif; avmufatmif &GHrkef;cJhMuygw,f/ tenf; qkH; zwfw,f qd& k ifawmif ema&;aMumfjim avmufygyJ/ uRea f wmfvnf; 'Davmufom owif;pmudk tokH;cscJhygw,f/ tm;udk; vd k Y r &wm/ bmudk ,kHMunf&rSmwJhvJ/ kyjf rifoMH um;awGrm S qdk ]]b,fol b,f 0 g b,f w d k i f ; jynf e ,f a &muf N yD ; vdktyfonfrsm; rSmMum;aMumif;}}ygwJh/ b,f v d k r S e f ; ud k r od b J vd k t yf o nf r sm; rSmMum;cJhygw,fwJh/ awmfawmf jyufvkH; qefwJh owif;ay;ydkYcsufawGyg/ rD'D,m
qdw k t hJ cef;u@ ud, k E hf i kd i f r H m S rxGe;f um; awmh udk,E hf i kd i fu H rD', D mudk pdwr f 0ifpm;wm tqef;rS r[kwfcJhygbl;/ tysKd ? ttd?k vlBu;D ? vli,ftm;vk;H EdkifiH jcm; owif;rD'D,mawGjzpfwJh DVB? VOA? BBC owif;XmeawGudk tm;udk; wBu;D eJY ,kMH unfcMhJ u&ygw,f/ olwa Ydk jymrS trSefvdkY todpdwfrSm udef;atmif;cJhMuyg w,f/ udk,fhNrdKUudk,fh&GmrSmjzpfwJh udpav; udkawmif BBC uaMujimvdkufrS trSefyg vm;vdkY ,kHMunfcJhwJh txdyg/ 'DaeYawmh uRea f wmfwYkd vGwa f jrmuf cJy h gNy/ D tarSmifuc kd i G ;f Ny;D tvif;aqmifEi kd f cJhygNyD/ oifhwifhwJh vGwfvyfcGifhawG&NyD; od o if h w J h o wif ; awG Mum;ae&ygNyD / aemifqdk&if owif;vGwfvyfcGifh wpfvkH; w0 &ygvdrr hf ,f/ trSe& f vdrr hf ,fvv Ykd nf; ,k H M unf y gw,f / wu,f a wmh 'D a eY
owif;pm? *sme,f awG[m uRefawmfwdkY EdkifiHudk rD;armif;xdk;jyrJh ordkif;&JU a&S;ajy; edrdwfygyJ/ EdkifiHwpfEdkifiH&JU ordkif;udk owif;rD'D,mawGu yka H z:oGm;ygvdrr hf ,f/ xdkYtwlygyJ EdkifiHwpf EdkifiH&JU pwkwr @dKiBf u;D [m ,if;Edi k i f u H kd r,di k v f J atmif usm;uefay;rJh wpfckwnf;aom tm;udk;&mygyJ/ uRef a wmf w d k Y w pf a wG tm;ud k ; ,k H M unf y g&ap/ pwk w r @d K if B uD ; ud k ykHazmfaeMuwJh rD'D,morm;awG&JU wdus jrefqefwJh owif;awGudk uRefawmfwdkY jynfolawG tm;udk;,kHMunfpGmeJY apmifh pm;aeMuygw,f/ tm;ud;k ,kMH unfxu kd w f hJ rD'D,mawG rsm;rsm;ay:aygufvmygap/ [kwfuJh uRefawmfuawmh uRefawmfwdkY rD', D mudk ,kv H u kd f ygawmhr,fcifAsm;.../
owif;vTm
LOCAL NEWS
17
&cdkifjynfe,f? tkyfcsKyfa&;,E&m;
1/ 2/ 3/ 4/ 5/ 6/ jynfe,ftpdk;&tzGJU cdkiftkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme NrdKUe,fcGJtkyfcsKyfa&;OD;pD;Xme &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL; aus;&GmtkyfcsKyfa&;rSL; (1)zGJU (4)ck (17)ck (3)ck (133)OD; (1040)OD; &marmifewf-rif;jym;
jynfolYtwGuf &cdkifygwD
2010 a&G;aumufyGJwGif &ckdif jynfor l sm;\ toJMum;u rJwpfjym;pDjzifh trwfae&m(35)ae&m &&SdoGm;NyD/ ]&cdkif wdkif;&if;om;rsm;wd;k wufa&;ygwD bmvkyf aevJ}? vTwa f wmfu, kd p f m;vS,a f wG? vTwf awmfxJwGif tdyfidkufaeMuNyDvm;}/ &cdkifjynfolrsm;Mum;rS xGufay: vmaom pum;oHwcsdKU pifppf&cdkifwdkif; &if;om;rsm;wdk;wufa&;ygwD atmifjrifrI &,lcJhNyD; tdyfidkufraeyg/ &cdkifjynfolrsm;twGuf tvkyf vkyfaeygonf/ ajymif;vJvmaom acwf pepfudk ykHaz:&ef tNrJwrf;BudK;yrf;aeyg onf/ csif ; jynf e ,f ? bmbk v wef tmxa&m a'orS t[kefjyif;pGm pD;qif; vmaom tee'Dac: av;NrKd Ujrpfa&onf tcgrSm ukefonfBuD;awGuae aemufqkH; vufvkyfvufpm;txd qkH;IH;wmuawmh trSefyJ/
pmrsufESm(13)rStquf
tpdk;&u rnfodkYrnfykH udkifwG,frnfudk jynfolvlxktm; &Sif;&Sif;vif;vif; tod ay;oif h y gonf / vl o m;csif ; pmemrI taxmuftulrsm;udk vdktyfolrsm;tm; vkH;twGuf ESpfOD;ESpfbuf vufcHEdkifaom enf;rsm;jzifh tjrefqkH; pDpOfay;&ef vdk tyfygonf/ e,f p yf v k H N cKH a &;ES i f h vl 0 if r I BuD;Muyfa&;udpwdkYwGifvnf; e,ferdwf csif;xdpyfaeonfh ESpfEdkifiHpvkH;\ tpdk;& rsm;wGif wm0efudk,fpD &SdMuygonf/ wpf EdkifiHwnf;tay:wGifom wm0ef&Sdjcif; r[kwfyg/ ESpfEdkifiHpvkH;u Oya'ESifhtnD wm0ef,ljcif;? wm0efcHjcif;wdkY &Sd&ygrnf/ e,fpyfjzwfausmfrIrsm;udk pepfwusjzifh vkHvkHNcKHNcKH&Sdatmif ESpfEdkifiHpvkH;u um uG,fMu&ef txl;vdktyfygonf/ odjYk zpfyg Edi k i f a H wmftpd;k &tae jzifh jynfaxmifpkta&;twGuf txuf azmfjyyg csuc f si;f vufiif; vufawGu Y sus vkyfudkifaqmif&GufEdkifrnfhudp&yfrsm;udk jynf a xmif p k & J U tem*wf u d k a&S ; I N yD ; tvsiftjrefaqmif&GufMu&ef wdkufwGef; Edk;aqmif vdkufygonf/ (2012-ckEp S ?f Ed0 k ifbm(5)&ufwi G f jyKvkyf aom wdi k ;f &if;om;vTwa f wmfu, kd p f m;vS,f tcsKd UESihf w&m;Oya'pd;k rd;k a&;ESihf wnfNir d f at;csrf;a&;aumfrwDOu| a':atmif qef ; pk M unf w d k Y \ nd E I d i f ; aqG ; aEG ; oabmwlnDcsuft&/)
pmrsufESm(19)rStquf
wqaps;jrifhwJhtcgusawmh tat;cef;ykH rSefvnfywfEdkifrIr&Sdbl;/ tJ'DvdkyJ urf; dk;wef;u rdkif(700)ausmfavmuf&SdwJh &cdi k r f m S tJ'u D rf;d;k wef;&JU uefo Y wfra I wG &Sdygw,f/ urf;eD;u ig;rdkifyJ&wmudk;/ 'D jyemrjzpfcifuwnf;u 'Dvkyfief; awG odyfratmifjrifygbl;/ jyemjzpf oGm;NyD;wJhtaemufrSmawmh ydkqdk;wmaygh/ uRefawmfwdkY urf;eDeJYywfoufwJh vkyfief; BuD;BuD;rm;rm;qdk&if &cdkifawGydkifwm&Sdyg w,f/ olwdkY&JU pufavS tpD;(30)avmuf &SdwJh[mav; ckevdk tvkyform;awGu trsm;tm;jzifhawmh rGwfpvifawGrsm;Mu w,f Mum;ygw,f/ tJ'Dae&mawGrSm vkyf ief;rwGifwmawGvnf; jzpfoGm;wmaygh/ tJ'grsdK;tm;jzifh pD;yGm;a&;t& epfemrI awG &SdwmMum;ygw,f/ &cdkifukefonfBuD; wcsKd Uu ig;zrf;pufavSvy k r f ,fo h & l UJ vuf atmufcv H ufa0cHvy kw f o hJ a l wGukd aiGxw k f acs;xm;wmawG &Sw d mud;k / aemuf b*Fvm; a'h&Sfudk ukeful;wJh ukefonfBuD;awGu vnf; aiGxkwfacs;xm;wm tukefvkH;qkH; w,fajymygw,f/ odef;axmif*Pef;csDNyD; IH;w,fvdkY ajymygw,f/ tJ'grsdK; pD;yGm; vkyfw,fqdkwmudk &cdkifjynfolawGodrSm pd;k vdYk Buw d c f v H u kd w f ,fvv Ykd nf; od&w,f/ odef;axmif*Pef; qkH;IH;oGm;wmawmifrS rajym&Jbl;ayghAsm/ jyemawGjzpfwJh
ajrykNH rKd UteD; [ef;wm;yifv,foYkd pD;0ifNr/ J rif;jym;NrdKUe,f? trsdK;om;vTwf awmfu, kd p f m;vS,f OD;armifapmjzLESihf wd;k wufa&;ygwDtzGJU0ifrsm;onf [Gef'gpuf avSjzifh tee'DjrpfnmodkY a&qefckwf armif;aeonf/ jrpfa&rSm tnmydi k ;f usav Munf vifNyD; wjznf;jznf; wdrfaumvmonf/ ta&SUzufwi G f awmifEi S a hf jrmufo, G w f ef; aeaom &cdkifdk;rawmifpG,frSm pdrf;pdkrIdif; jyaeonf/ eHeufcif;\ aea&mifjcnfonf tysdKjzef;uav;\ yg;jyifvdk eD&JpGm xGuf jyLvmonf/ eHeuf(9)em&DcefYwGif anmif yif0dkif;&Gmuav;odkY a&mufonf/ anmif yif0dkif;&Gmuav;rSm pm;yifoD;yif t&dyf &yifrsm;jzifh qdkif;qdkYaeonf/ &Sif;oefY aomoJjyifvrf;uav;rSm ajyjypfnDnm aeonf/ OD;armifapjzLESifhtzGJUtm; &Gmol &Gmom;rsm;u vIdufvSJpGm BudKqdkMuonf/ &Gmv,fjyifnDuGif;wGif a&aEG;Murf;jzifh {nfc h MH uonf/ aus;&Gmom;wd\ Yk tNyKr H sm; awmufyonfhrsufvkH;rsm;? az:a&Gonfh qufqHrIrsm;onf ygwD0ifrsm;\&ifudk at;jraponf/ tiftm;wdkY jynfhNzdK;ap onf/ ]]jynfolYtoH? vTwfawmftoH}} aqmify' k t f wdi k ;f jynfow l i G ;f odYk uGi;f qif; NyD; jynfolwdkY\cHpm;csuf? vdkvm;csufrsm; udk udk,fpm;vS,fudk,fwdkif Mum;emrSwf wrf;,lonf/ NyD; pkpnf;&&Sdcsufudk vTwf awmfwGif wifjyawmif;qdkrnf/ OD;armifapmjzL\ wifjyawmif;
pmrsufESm(6)odkY
18
ARTICLE SECTION
owif;vTm
&efukefrSm &ckdifawGtrsm;BuD; jzpfvmNyD/ &cdkifawG trsm;Bu;D jzpfvmawmh &cdi k w f pfa,mufjzpfwJh usaemfvnf; &cdkiftodkif;t0dkif;eJY rawGYrjzpf awGYvm&w,f/ [dkt&ifwkef;u usaemfwdkY wpfvrf;aygif;rS &cdkiftdrf(2)tdrfyJ &Sdw,f/ tckqdk wpfvrf;vkH;aygif;&if &cdkiftdrf (6)tdrftxufrSm jzpfvmNyD/ usaemf awG;rdw,f/ &cdi k jf ynfBu;D [m Edi k i f jH cm;odYk vlO;D a&,kp d ;D ko H mru jynfrBu;D eJY tjcm;jynfe,fawGuy kd g wpdrfhpdrfh vlOD;a&,dkpD;jcif; cHae&w,f/ &efukefrSm &ckdifawGtrsm;BuD; enf;enf;r[kwb f ;l ? tBu;D tus,u f x kd u G f jzpfvmNyD/ &cdkifawG trsm;BuD;jzpfvm wm/ &cdkifurf;ajrmifa'o[m a&euf awmh &cdi k w f pfa,mufjzpfwhJ usaemfvnf; qdyfurf;aqmuf&wJhtxd tcsuftcsm &cdkiftodkif;t0dkif;eJY rawGYrjzpf awGYvm usw,f / 'gayr,f h tcG i f h t a&;awG ? &w,f / [d k t &if w k e f ; u usaemf w d k Y tusKd ;aus;Zl;awG tukev f ;Hk udk Edi k i f a H wmf wpf v rf ; aygif ; rS &cd k i f t d r f ( 2)td r f y J tpd k ; &uyJ &,l o G m ;w,f / obm0 &Sdw,f/ tckqdk wpfvrf;vk;H aygif;&if &cdi k f "gwfaiGt Y vQH tyg,fxu G w f hJ &cdi k a f 'orSm tdr( f 6)tdrt f xufrSm jzpfvmNyD/ usaemf NrdKUe,ftcsdKUuvGJNyD; &GmawGrD;r&Mubl;? awG;rdw,f/ &cdkifjynfBuD;[m EdkifiHjcm;odkY rD;&wJh NrKd Ue,fawGuvnf; nae(6)em&D vlOD;a&,kdpD;&kHomru jynfrBuD;eJY tjcm; uae (10)em&DavmufyJ&w,f/ rDwmc jynf e ,f a wG u d k y g wpd r f h p d r f h vl O D ; a& uvnf; acgif;cdkufae&JU/ ,dkpD;jcif; cHae&w,f/ yk*v u d rD;awGqkd ud, k w f i kd r f ;D BuKd ; ESpp f OfEp S w f i kd ;f yJ tjcm;jynfe,feYJ oG,?f wdi k a f xmif? rDwmcudk eifa h eatmif jynfrBuD;u vli,fawGvy kd J &cdi k v f i l ,f ay;NyD; ,l&w,f/ &cdkifajru o,HZmw awG rav;&Sm;? xdkif;eJY pifumyl tp&Sw d hJ awGudk &cdkifjynfe,fom;awG (10)&mcdkif Edi ki fa H wGukd tvkyt f udi ke f YJ aiGaMu;twGuf EIef;awmif cHpm;cGifhr&Sdbl;/ pD;yGm;a&; xGufcGmaeMuw,f/ armifawmeJY bl;oD; tcGifhta&; wpfckrSray;Edkifbl;/ trsm;pk awmifvdk vkHNcKHpdwfcsrIr&SdwJh a'ou [m v,form;eJY wHigonfawG jzpfae &cdkifawGuvnf; jynfrBuD;udk tvkH; w,f/ v,form;awGu vnf; ppfwyf&JU t&if;eJY ajymif;a&TUvmMuw,f/ tck todr;f udk cPcPcHae&w,f/ wHigonf qd& k if &efue k w f i kd ;f rSmqdk &cdi k w f i kd ;f &if;om; awGqDu e,fAD(wyfrawmfa&wyf)u a&;&m0efBuD; &wJhtxd rsm;jym;aeNyD/ "gwfrD;wvufvufeJY urf;uyfcdkif;NyD; &efukefrSm rsm;jym;aewm[m &cdkifrSm pufavSqdk qDawmif;w,f? avSqdk ig; &cdkifvlrsdK;awG wjznf;jznf; tm;avQmh awmif;w,f/ aewmud k nT e f ; w,f / 'D y k H p H t wd k i f ; b*FgvDawG[m taygif;toif; quf o G m ;r,f q d k & if b*F g vD a wG u d k qHhw,f? &cdkifawGu uefYvefYajymw,f? b,fenf;eJYrS wGef;vSefEdkifp&m vrf;rjrif b*FgvDawGu zm;,m;wwfw,f? &cdkif bl;/ wpwp avQme h nf;vmwJh vlO;D a&[m awGu *Gajymw,f? b*FgvDawGu q&m Edkifia H wmftpd;k &tzdYk tJ'a D 'orSm pD;yGm;a&; tac:aumif;w,f? &cdkifawGu 'kwfxdk; vkyfief;awG xlaxmifay;zdkY? vkHNcKHrI&Sd tdk;ayguf/ &cdkifjynfnfrSm wm0efuswJh atmif vkya f y;zdYk rD;armif;xk;d jyaeayr,fh tpdk;&t&m&Sd 0efxrf;trsm;pku b*FgvD wm0ef & S d o l a wG u awmh jrif y k H r &bl ; / awGeJY wnfhw,f/ &cdkifawGudk&GHw,f/ wm0ef & S d o l a wG j rif w mu b*F g vD e J Y 'Ja h jymvGe;f awmh? tajymtqdr k wwfawmh ywfoufNyD; EdkifiHjcm;&JUtNidKtjiif rcH& &di k ;f w,fjzpfw,f/ b*FgvDawGu tJa h e&m zdy Yk ?J 0efBu;D OD;cif&u D awmif ajymvdu k y f gNy/ D awmfw,f? oem;atmifaew,f? ajcovk;H &cd k i f j ynf r S m cd k ; 0if w J h b*F g vD r &S d w J h / zufrwwfzm;w,f? &cdkifjynfrSm &cdkif rtHhMord awmhygbl;/ cHcJh&aygif;vnf; trsm;pk[m vl&mr0ifawmhbl;/ rsm;cJhNyDav/ um;vrf;awG[m t*FgN*dKvf&JU jyemwpf B ud r f j zpf N yD ; wd k i f ; rsuE f m S jyifukd rSe;f qrdapw,f/ aq;ka H wG &cdi k v f r l sKd ; awG ud, k a hf jrudk pGec Yf gG aeMu&if [mvnf; NrdKUe,fawGrSmyJ&Sdw,f/ wcsdKU aemifra0;vSwJh ESpfawGrsm;rSm &cdkifjynf aus;&Gmbufu vlemawG[m um;vrf; &JU tem*gwf[m rawG;&Jp&myJ/ jrefrm r&S d a wmh ( raumif ; awmh ) vrf ; rS m yJ EdkifiHrSm yxrOD;qk;H aom jynfe,fup kd e G c Yf m G touf qk;H oGm;&&Smw,f/ awmifuw k Nf rKd U oGm;cJhMuwJh wdkif;&if;vlrsdK;tjzpfudkyg uae ausmufjzL? trf;? ppfawGbufudk a&mufoGm;Edkifacs &Sdw,f/ oGm;&if aEG&moDqdk arsmufjzLjzpfw,f tpdk;&taeeJY ESpf aygif;ig;q,f (zkefwufvdkY)? rdk;&moDqdk um;udkvlawGu avmuftwGif; jrefrmEdkifiH wpfckvkH;udk Bud K ;eJ Y q G J w if & w,f ( &T H U EG H e pf v d k Y ) / b0 jyefYESHYoGm;wJh &cdkifvlOD;a&udk tckxJu wpfoufwmrSm ae&mpkHoGm;cJhzl;w,f/ pm&if;BudK aumufMunfhoifhw,f/ b,f tqd;k qk;H uawmh &cdi k jf ynfu um;vrf;yJ/ vlrsdK;urS udk,a hf 'ovkNH cK& H if? ud, k a hf 'o &Gmbufudk oGm;wJhvrf;awG[m pD;yGm;a&;aumif;&if? udk,fha'oudk pGefYcGm ydkqdk;w,f/ &THUawGu 'l;qpfausmfavmuf rSmr[kwfbl;/ &Sdw,f(a&r[kwfbl;aemf &THUawG)/ &Gm &cdkifurf;vGefa'orSm obm0 rlvwef;ausmif;rSm wm0efuswJh q&mr "gwf a iG Y x G u f w ,f ? a&eH x G u f w ,f / aygufpav;awGu aeYpOf 'Davmufq;kd 0g;
]]
&cdi k jf ynf&UJ tem*gwf[m rawG;&Jp&myJ/ jrefrmEdkifiHrSm yxrOD;qk;H aom jynfe,f udp ke G Uc fm G oGm;cJMh uwJh wdi k ;f &if;vlrsdK;tjzpf udkyg a&mufoGm;Edkifacs&Sdw,f
wJv h rf;udk roGm;MuEdi k a f csb;l / awmfawmf rsm;rsm;u xGufpmwifMuw,f/ &Gmrl vwef;ausmif;awG[m ydwfxm;&w,f/ &Gmu uav;awGuawmh &THU'l;qpfausmf udk aeYpOf toGm;wpfcg tjyefwpfcg jzwfNyD; NrdKUausmif;udk wpfaeY ysrf;rQ(3) em&D ajcusif c &D ; eJ Y wuf & &S m w,f / tem*gwf&JU oem;p&m om;aumif;awG &cdkifawG[m udk,fae&wJhb0udk udk,f jyefrkef;vmw,f/ OayumtjyKcH&rIudk emusOf;vmMuw,f/ tkyc f sKyo f v l w l ef;pm; ud k v nf ; pd w f e mvmMuw,f / b0ud k 'Dae&muxGufrS wufvrf;&r,fqdkwJh tawG;awG aygufvmw,f/ NrdKUrSmae&if qd k u f u m;orm;? awmrS m ae&if v,f orm;? urf;rSmae&if wHigonf (trsm;pk uda k jymwmyg) jzpfrt hJ wlwl vli,fawG[m &S d o rQ&if ; NyD ; Ed k i f i H j cm;xG u f M uw,f ? &efukefudkvmMuw,f? jr0wDudkoGm;Mu w,f? wmcsv D w d u f kd wufMuw,f/ t"du tiftm;,dkpD;rIBuD;/ pD ; yG m ;a&;uvnf ; raumif ; ? usef;rma&; twGufvnf; roifhawmf? vk H N cKH r I v nf ; pd w f r cs&? b,f t csd e f vnf v S D ; cH & rS e f ; rod & wJ h a e&mu (bl;oD;awmif? armifawm? &aohawmif) &cdkifvlrsdK;awG[m rdom;pkvdkuf rl&if; ae&mawGudk pGefYcGmvmMuw,f/ wpwp avsmhenf;vmwJhtcg tEdkifusifhrIBuD;eJY BuKH v m&w,f / Ed k i f i H a wmf t pd k ; &ud k tm;udk;ayr,fhvnf; &moDOwku tcsdef awmfawmfrsm;rsm; udk,fhbufudkryg/ [dk t&ifu &cdkifvlxk[m tpdk;&xufpm&if teft,f'Dudk ydkNyD;awmh tm;udk;cJhMu ayr,fh y#dyutwGif;rSmawmh orw OD;odef;pdef[m &cdkifvlxk&JU axmufcHrIudk tjynfht0&cJhw,f/ 'g &cdkifvlxk[m acgif;aqmif&Smaew,f(tm;udk; &rJhvl&Sm aew,f? tm;udk;&Smaew,f? tm;iwf aew,f)qdw k hJ t"dyg ,fukd zGiq hf E kd i kd w f ,f/ y#dyu tNyD;rSmawmh orwtpdk;&&JU &yfwnfcsuftm;enf;rIeJY 0efBuD;OD;cif&DeJY cdk;0ifvmolr&Sdbl;/ b*FgvDawGudk EdkifiH om;ay;r,fqdkwJh aumv [mvawG aMumif h &cd k i f v l x k t wG i f ; u emusOf ; rIawG[m tjyifudkvQHxGuf vmMuw,f/ wcsdKUvli,fawGqdk b,fwkef;urS pdwf r0ifpm;cJhMuwJh &cdkifvufeufudkif tzGJU tpnf;xJudk a&mufoGm;w,f/ &efukefeJY tjcm;ae&mudka&muf
}}
aewJh &cdkifvlrsdK;awG[m &cdkifjynfu owif;udk tavmwBuD;em;pGifhaeMu& &Smw,f/ rdbarmif bGm;awGa&m vGwf&JU vm;? aqG;rsdK;awGrsm; aoNyDvm;? tod awGrsm; towfc& H Nyv D m;? uGejf rLewDawG zGJUNyD; vIyf&Sm;vmMuw,f/ t&ifuxuf pm&if ydNk y;D tzGUJ tpnf;qefvmwJh oabm awGudk awGY&ayr,fh &cdkifjynfuawmh olwdkY&JU tiftm;udk udk,fxdvufa&muf vdkcsifcJhrSmyg/ jyefcsifwdkif; jyefvdkYr&? ulcsifwdkif; ulvdkYr&wJh tjzpfawG/ jynfaxmifpkorwjrefrmEdkifiH awmftpdk;&eJY av;pm;&ygaom orw BuD ; ? jref r mh ' D r d k u a&pD a cgif ; aqmif a':atmifqef;pkMunfwdkYudk tBuHjyKvdk ygw,f/ vlBu;D rif;wdr Yk m S tifrwef tvkyf rsm;aMumif;odayr,fh? jynfe,fwpfckNydKuGJ rJh? wdkif;&if;om;vlrsdK;wpfckvkH; aep&m aysmufrJh? EdkifiHawmf&JU &SufzG,fvdvdudp awG jzpfrvmap csib f ;l qk& d if usaemfw& Ykd UJ &cdkifjynfe,fudpudk tay:,Hr[kwfyJ? ig;yGuf&mig;pmcs cPwm omr[kwfyJ? pD r H u d e f ; awG e J Y taotcsm Muyf M uyf rwfrwf jyKjyiftpDtpOfcsEi kd r f o S m (tck csuc f si;f taumiftxnfazmfEdkifrSom jynfe,fNydKuGJrJh tjzpfrS tcsdefrDEdkifao;yg aMumif;/ rmCopm
}}
pmrsufESm(9)odkY
owif;vTm
INTERVIEW DESCRIPTION
19
&cdkiw f i kd ;f &if;om;rsm;wd;k wufa&;ygwD Ou| a'guw f mat;armifEi S hf jrefrmydp Yk o f wif;*sme,f(twGJ 4? trSwf 42) awGUqkHar;jref;onfrsm;udk &cdkifjynfolrsm; zwfIap&eftwGuf jyifqifrIr&SdbJ tjynfhtpkH azmfjyay;vdkufygonf/
rsufESmzkH;rS-
&cdi k jf ynfe,frm S vuf&jdS zpfym G ;ae wJh y#dyuawGeJYywfoufNyD;awmh ygwD Ou|wpf OD;taeeJY okH;oyfay;yg vm;/
y#d y u u d k ok H ; oyf w ,f q d k & if awmh a,bk,so;Hk oyfcsut f aeeJY wpfrsKd ; jzpfr,f/ aemufwpfck twGif;ususqkH; jzwfcsufcs&if wpfrsdK;jzpfr,f/ tJ'Dawmh a,bk,srqefwhJ tao;pdwo f ;Hk oyfcsuf rsKd ;qd& k if aoaocsmcsmavhvmzdv Yk w kd ,f/ ordkif;aemufcHudk xJxJ0if0ifavhvmzdkY vdkr,f/ jzpfpOfwpfckcsif;tay:rSm EdkifiH a&;&nfrSef;csuf b,favufyJ&SdvJqdkwm udk jyefvSefokH;oyfzdkYvdkr,f/ tJ'Dvdk ao aocsmcsmokH;oyfNyD;cgrS jzpfpOf&JUeufIdif; rIudk ,lqEdkifr,f/ tJ'gaMumifh twGif; ususavh v mwJ h y k * d K vf w pf a ,muf e J Y a,bk,savhvmok;H oyfwhJ vlwpfa,muf qkH;jzwfcsufcsif;? tjrifcsif;wlcsifrSwl r,f/ a,bk,sqefqef aqG;aEG;MuolawG uawmh ckeuvdk bmomrwlwJh yk*dKvf ESpfrsdK;aygh/ aemuf uGefjrLewD ESpfckaygh Asm/ y#dyujzpfMuw,f/ ckeuvdk rD;IdKU w,f/ owfjzwfw,favufyJ awG& Y rSmaygh/ 'gudk ajyvnfatmif ajz&Sif;ay;&r,f/ Oya't&dyfrSm xm;EdkifatmifBudK;pm;& r,f/ 'DvlrsdK;EG,fpkESpfcktwGuf Nidrf;csrf; wJhywf0ef;usifwpfck zefwD;ay;&r,f/ twl,SOfwGJaexdkifatmif BudK;pm;&r,f qdkwJh tjrifav;eJY qkH;jzwfMuygw,f/ EdkifiHwumtultnDay;r,f/ vlYtcGifh ta&; vlom;csi;f uk, d c f si;f pmwJh taxmuf tyHhawGay;&r,f/ tJ'grsdK;awGeJY csOf;uyf ygw,f/ aemufwpfrsdK;u ckeuvdk euf eufIdif;dkif;avhvmolawGuawmhjzifh y#d yuaemufu, G r f m S tifrwefBu;D rm;us,f jyefYwJh AsL[m&nfrSef;csufawG&SdEdkifw,f/ 'Djyemudk aoaocsmcsm rudkifwG,f rajz&Si;f vd& Yk & dS if 'Dxufru qd;k &Gm;Bu;D rm; wJh jyemBuD;awG jzpfvmEdkifw,fvdkY arQmr f e S ;f Ny;D ok;H oyfwy hJ * k Kd va f wG&r dS ,faygh/ uRefawmfwdkYuawmh ckeu uRefawmf aemufqkH;ajymwJh csOf;uyfrIrsdK;eJY csOf;uyf ygw,f/ 'DjzpfwJhjyem[m tay:,H vQyfNyD; oGm;wJhjyemrsdK; r[kwfbl;/ tifrwefudk twGi;f usus ESpa f ygif;rsm;pGm pDrHudef; odkYr[kwf pDrHcsufwdkYeJY wpfuGuf csif;a&TUvmNyD;umrS 'DaeYtcsdefrSm ayguf uGJoGm; 'grSr[kwf zefwD;azgufcGJwmvdkY uRefawmf okH;oyfygw,f/ tJ'gaMumifh 'Djyemu us,fjyefYeufIdif;w,f/ aygh ao;ao;wGuv f r Ykd &bl;/ tEkwr f m S yJjzpfjzpf twufrSmyJjzpfjzpf tifrwefaMumufp&m
aumif;wJh jyemzefwD;rIrsdK;vm; uefY vefYumaemufuG,frSm&Sdaew,fvdkY tNrJ wrf;,kHMunfaeygw,f/ tJ'gaMumifh vIyf &Sm;rIwdkif;udk csOf;uyfw,f/ tJ'DtwGuf uRefawmfwdkY jyemjzpfwdkif;jzpfwdkif; acwftqufquf tkyc f sKyw f y hJ * k Kd va f wGukd jyefNyD;pOf;pm;w,f/ acwftqufquf tkyfcsKyfwJh yk*dKvfawGrSmvnf; wm0ef&Sd w,f/ tkyc f sKyw f t hJ pd;k & odr Yk [kwf tmPm ydi k t f zGJUtpnf;awG&UJ jc,fv, S r f I odr Yk [kwf pDrHtkyfcsKyfrIatmufrSmyJ uRefawmfwdkY[m bmrSjyefajymydkifcGifhr&SdbJeJY 'Dtwdkif;csnf; cHvm&w,f/ tckrSyJ ajymcGifh qdkcGifh&vm wmyg/ tJ'gaMumifh uRefawmfwdkYu b,f vdkcsOf;uyfvJqdk&if uRefawmfwdkYajymajym aewm wpf c k & S d w ,f / 'D u ef Y v ef Y u m aemufuG,fu &SdwJhtzGJUtpnf;qdkwm bmrSe;f uRea f wmfwr Ykd odb;l / 'gayrJh tzGUJ tpnf;wpfca k wmh&w dS ,f/ yk*Kd vf odr Yk [kwf tzGUJ tpnf; odr Yk [kwf Bu;D rm;wJt h iftm;pk aiGaMu;tm;jzifhvnf;aumif; &SdolawGu 'DvdkcsOf;uyfw,f/ tJ'gaMumifh 'Dy#dyu jzpfwJhtcgrSm tJ'Dy#dyuu uRefawmfwdkY zefwD;wmr[kwfbl;/ olYbmomjzpfvm wm/ jzpfvmNyD;tcgrS &cdkifawGtukefvkH; udk oGwfoGif;cJhygw,f/ zefwD;wJhyk*dKvfudk ckeu &yfr,fqdkwJhtcsdefa&mufrS &yfrSm yg/ tJ'gaMumifh b,favmufus,fjyefYvJ b,f a vmuf r us,f j yef Y o vJ q d k w mud k uRefawmfwdkY cefYrSef;&cufygw,f/ 'Djy emtay:rSm uRea f wmfwYkd xJx0 J if0if euf eufdIif;dIif;pOf;pm;zdkYvdkygw,f/ a&&Snf pDrHcsufeJY oGm;rS&r,fhjyemrsdK;qdkNyD; okH;oyfygw,f/ bmvdkYvJqdk&if 'Djyem u eufeufIdif;Idif;tjrpfwG,fNyD;cgrS 'D tcse d u f srS aygufuv JG mw,fvy Ykd J ,lqw,f/ aemifEp S a f ygif; (20)aemufusNy;D rS aemuf xyfig;ESpfaemufusNyD;rS 'DjyemrsdK; aygufuGJchJ&if jrefrmEdkifiH tdyfarmusae &mu ckvdk Edk;xvmrSm r[kwfbl;vdkYyJ uRea f wmfo;Hk oyfygw,f/ 'Dtcse d u f mvrSm aygufuw JG mudu k uRea f wmfwYkd jrefrmEdi k i f H &JU uHMurmtwGuf tifrwefuHaumif; w,fvdkY ajymcsifygw,f/ todw&m;&zdkY twGuf uHaumif;wJhtcsdefav; aygufuGJ rdvsuo f m;jzpfom G ;Nyv D y Ykd J uRea f wmfo;Hk oyf ygw,f/
tckcsdefjzpfwmu 'kwd,tBudrfaygh/ tJ'v D kd 'kw, d tBur d jf yefjzpfwt hJ cgrSm tpdk;&taeeJY b,fvkdtpDtrHawG csxm;oifhovJ/ aemufNyD; a'ocH awG b uf u a&m b,f v d k y l ; aygif ; yg0ifoifo h vJ/
yxtBudrfjzpfw,fqdkwm yxr tBudrfjzpfzdkYtwGuf taMumif;&if;awG &SdrSmaygh/ jzpfNyDqdkuwnf;u zefwD;wJh olawG&v dS / Ykd qEyjJ yjy/ qEjyNyq D & kd ifvnf; qEjyzdkYtwGuf &nfpl;wJhvl qGJaqmifwJh vl&v dS jYkd zpfwm/ jyemwpfcr k m S zefw;D wJh qJva f wG&r dS ,f/ tJ'q D v J a f wGvy I& fm S ;atmif aemufuG,fu BudK;udkifwJhyk*dKvfu tif rwefta&;BuD;w,f/ tJ'Dawmh yxr tBur d jf zpfom G ;w,f/ umvwpfcr k S tcse d f wdktwGif;rSm rD;awGIdKUw,f? vlawGowf NyD;aoMuw,f/ jyemu urmBuD;udk a&mufoGm;w,f/ tmkHpl;pdkufrIcHvdkuf& w,f/ NyD;&if b,fvdkajyNidrf;rvJqdkwm urmBuD;wpfckvkH;u arwmydkYMuw,f/ aus&mausaMumif;av;awGudk vrf;jyMu w,f/ csO;f uyfMuw,f/ vmMuw,f/ tJ'D vdktcgrsdK;rSmvnf; ckeuvdk 'Da'orSm jyefNyD;awmif rD;avmifjyvdkufao;w,f/ Edi k i f jH cm;u vlwpfpv k [ kd mrsKd ;? vlwpfO;D vdk [mrsdK;? 'DtxJrSm&SdwJh yg0ifcJhwJh Nidrf;csrf; a&;rpf&Sifvdk[mrsdK; vmwJhumvrsdK;rSm awmifrS wyfNyD; rD;yGm;av;u xyfavmif vdkufao;w,f/ jyemudk urmBuD;udk jyapcsifwJh tkyfpk odkYr[kwf ckeu yk*dKvf wpfcku&Sdw,f/ odkYr[kwf tzGJUwpfzGJUu &Sdaew,f/ tJ'gaMumifh 'kwd,tBudrf jyefpwJu h mvuudk jyefMunf& h if uRea f wmf wdYk OIC eJy Y wfoufvYkd jrefrmwpfEi kd i fv H ;Hk u qEjyaeMuwJhaemufydkif; odkYr[kwf qE jyvsuf wef;vef;BuD;rSm jyefjzpfw,f/ 'Djyemudk urmBuD;udk odapcsifw,f/ olwdkY[m vlom;csif;udk,fcsif;pmemrI r& ao;bJeJY 'DvdkajymcsifwJhtcgMuawmh pDpOfxm;wJt h wdi k ;f vkyMf uw,f/ pGyp f w JG m r[kwfbl;/ jzpfysufcJhwmawGudk MunfhwJh tcgrSm uRea f wmfo;Hk oyfwmyg/ tJ'gaMumifh 'Djyemudk b,fvdkajz&Sif;rvJqdk&if uefv Y efu Y maemufu, G u f vlawG &yfqw kd hJ tcg &yfom G ;r,f/ tJ'y D * k Kd va f wGu rvkyf oifa h wmhb;l vdYk ,lqwJt h cse d r f m S Nir d ;f oGm; vdrfhr,f/ tJ'Dyk*dKvfawG b,ftcsdefNidrf; rvJqdk&if 'D&cdkifjyem[m jrefrmjynf udk ul;awmhr,fv, Ykd q l &if eufjzefu;l r,f qdk&if 'DaeY&yfvdrfhr,fAsm/ qdkygawmh &efue k Nf rKd UBu;D rSm &cdi ke fr YJ [kwb f e J YJ ArmawGeYJ jyemBuD;jzpfawmhr,fvdkY ,lqwJhaeYrSm tckjzpfaewJh jyemNidrf;oGm;vdrfhr,f/ 'g uRea f wmf,q l xm;wJh aemufq;Hk tajz cifAsm;udk ajymvdkufwmyJ/ tJ ' D a wmh 'D j yemtay:rS m vuf&Sdtpdk;&u bmvkyfEdkifovJqdk&if aemufrjzpfzdkYtwGuf wpfckyJ&Sdwmaygh/
aemufuG,fu tiftm;pkawmh uRefawmf rajymwwfbl;/ aemufuG,fu tiftm; pk&Sdw,fvdkYawmh okH;oyfw,f/ jynfwGif; rSm&Sdovm; jynfyrSm&Sdovm;/ jynfwGif; eJY jynfyrSmvnf; aygif;NyD;awmh &SdEdkifyg ao;w,f/ 'gayrJh uRefawmfwdkYpdwfxJrSm u &Sdaew,fvdkYodaew,f/ b,folvJ qdw k m uRea f wmfvufnKd ;xd;k Ny;D awmh ajym vdkYraumif;bl;Asm/ qdkygawmh reufjzef ppftkyfcsKyfa&;pepfeJY &cdkifjynfe,fwpfck vk H ; ud k tk y f c sKyf a wmh r ,f q d k w J h t cgrS m uRef a wmf a jymwJ h a r;cG e f ; [m ck e u uRefawmfhtajz[m wpfrsdK;jzpfoGm;vdrfh r,f/ odkYr[kwf reufjzef &cdkifjynf&JU wpfpdwfwpfa'oudk wdkif;&if;om;r[kwf aom vlYtodkif;t0dkif;EdkifiHtjzpf owf rSwv f u kd Nf yq D & kd if owfrw S r f ,fqw kd hJ yk*Kd vf awG&UJ vufxa J &mufawmhr,fq& kd if uRef awmfajymr,f[ h mu aemufwpfrsKd ;jzpfom G; vdrfhr,f/ b,fvkdyJjzpfjzpf vuf&Sdjzpfae wJh[mudk Nidrf;csrf;atmif? wnfNidrfatmif Oya'pd;k rd;k atmifvy k E f i kd w f hJ tiftm;pkawG trsm;BuD; &Sdygw,f/
y#dyujzpfNy;D ? jzpfaeqJ &cki d jf ynfe,f&UJ pD;yGm;a&;? usef;rma&;tajctae awGeYJ y#dyurjzpfcif &cki d jf ynfe,f&UJ pD;yGm;a&; eJY use;f rma&;tajctaeudk ok;H oyfay;yg/
b,fwr l vJ/ y#dyuqw kd m t&m &mudk ysufpD;apw,f/ wnfaqmufwJh vkyi f ef;omMumwm/ zsuq f ;D &wmu tif rwefjrefygw,f/ wpfckawmh&Sdwmaygh/ &cdkifjynfe,frSm jyemrjzpfcif pD;yGm; a&;u tqifoy d a f jyvSw,fr[kwy f gbl;/ jyemtvGef tckvdkjyjzpfaeqJum vrSm &cdkifjynfe,f&JU pD;yGm;a&;[m ydkqdk; vmw,f/ y#dyurjzpfcif pD;yGm;a&;udk jyefMunfh&if uRefawmfwdkYa'orSm zGHUNzdK; oifhwJh tajctaeavmufudkr&Sdbl;/ bm vdkYvJqdk&if yifv,fjyifuxGufwJh o,H Zmwawmif uRefawmfwdkYa'ozGHYNzdK;a&; twGuf rokH;Edkifbl;/ tJ'Dwkef;u jrefrm wpfjynfvkH;udk pD;yGm;a&;ydwfqdkYrIawG &Sd wmudk;/ xGufvmwJh o,HZmwudk EdkifiH jcm; wdkufdkufwifydkYEdkifjcif;r&Sdbl;/ wqifh cHEdkifiHawGuaewpfqifh ydkY&wJhtcgus awmh xGufukefwpfcku rwefwqaps; ESdrfjcif; cH&w,faygh/ tJ'gawG&Sdw,f/ aemuf pufkHtvkyfkHawG jyefMunfh&if vnf;yJ vQyfppf"gwftm; aps;EIef;csdKcsdK omomeJY ray;EdkifwJhtcgusawmh rwef
pmrsufEm S (17)odYk
20
LOCAL NEWS
owif;vTm