EN EL MEDELLN DE LOS NOVENTA ANA MARA JARAMILLO ARBELEZ RAMIRO DE J. CEBALLOS MELGUIZO MARTA INS VILLA MARTNEZ 2 IrImorn ouIcIon junIo l998 IuIfnn UororncIon !ogIon UnIIo 55 o 4ll0 ToI 2l6 68 22 A.A. 6?l46 MouoIIn UoIombIn Socrofnrn uo CobIorno MunIcInI Uonfro AumInIsfrnfIvo !n AIujnrrn InIncIo MunIcInI UnIIo 44 52l65 Iso 3 Of. 309 ToIofono 385532l385530l MouoIIn Irogrnmn nrn In !oInsorcIon !ou uo SoIIunrIunu SocInI UnIIo 39 23l8 ToI IIX 369 0l 69 Inx 33? ?l 06 Snnfnfo uo Iogofn UoIombIn ISI 9589626564 IuIforn !uz IIIy UnrvnjnI C. Isono o ImrosIon Irogon !fun. Inrn osfn ubIIcncIon In UororncIon !ogIon rocIbo oI noyo uo Agro AccIon AIomnnn 3 UOTIIO UAIT!!O !O MII!! IU!!UIJAAS I S! HISTO!IA SOUIA! Y IO!TIUA ACI!CA I !A CI!A CO!OMIIAA ........................................................ 29 MII!! C!ICIMIITO !!IAO Y I!ACMITACI................................ 32 C!ISIS I! MOI!O T!AICIOA! I COT!O! Y C!ICIITI IO!A!IZACI SOCIA! ........................................................... 34 I! IVO!CIO IT!I !A CI!A Y !A IO!TICA ........................................... 39 !A ISIC!!IA Y !AS IO!MAS I II!ITA!!A...................................... 42 !A C!ISIS I !OS OCHITAS ...................................................................... 46 UAIT!!O OS AUTO!IS !IUIITIS I! UOI!IUTO A!MAO CIISIS I !OS C!!IOS A!MAOS ............................................................ 5? !ns bnnuns .............................................................................................. 5? !ns mIIIcIns ............................................................................................. 60 !OS !IVOS !!MIOS.................................................................................. 6? Innuns y combos hoy ............................................................................. 68 !ns Innuns ......................................................................................... 69 !os combos ........................................................................................ ?3 !ns mIIIcIns ncfunIos ............................................................................... 80 Su InsorcIon on Ins comunIunuos ........................................................ 85 !ImIozn socInI o njusfIcInmIonfo ouInr .......................................... 86 I!ISITAUI................................................................................................. ? IT!O!UUI ................................................................................................. 9 4 Injo oI mnnfo uo In sosochn .............................................................. 88 MIIIcIns con vocncIon socInI ............................................................... 92 !ns nrouos oyon... y hnbInn ............................................................... 94 SI Ins mIIIcIns no nos cuIunn onfoncos quIon`.................................... 95 Aufouofonsns comunIfnrIns..................................................................... 9? !os ofocfos uo In comofoncIn ............................................................ 99 !n uofonsn uo In comunIunu.............................................................. l00 uovos gunruIns bnrrInIos..................................................................... l0l COC!!SIOIS ........................................................................................ l06 C!A!OS AIXOS UAIT!!O T!IS MIIAUIOIS I! UOI!IUTO !A AMIIST!ACI M!ICIIA! S! ITI!VICI I I! COI!ICTO ......................................................... ll5 !n sogurIunu y In convIvoncIn on oI Inn uo uosnrroIIo uo MouoIIn ll995l99? ................................................... ll6 AIgunns InIcInfIvns uo ncIfIcncIon ....................................................... l20 InInnco uo gosfIon on mnforIn uo sogurIunu ......................................... l26 MIIACI CIVI! I I! COI!ICTO......................................................... l28 OrgnnIzncIonos socInIos comunIfnrIns y OCs bnrrInIos ....................... l32 !os crIforIos...................................................................................... l32 !os rocouImIonfos .......................................................................... l34 !n cnso uo nogocIncIon con mIIIcIns .................................................... l36 !n IgIosIn. Sncoruofos uo hnchn y mnchofo ......................................... l39 !os InfInnuoros uo In Inz ..................................................................... l44 COC!!SIOIS ........................................................................................ l5l UAIT!!O U!AT!O !A IO!TIUA S! !II!ISITATIVIA Y S!S !II!ISITAUIOIS I! COCIJO I MII!! !IVAS !II!ISITACIOIS Y VIIJOS MOOS I ACCI IO!TICA ...................................................... l58 !n rorosonfnfIvIunu socInI uo Ios concojnIos........................................ l58 !os rorosonfnuos... !nn oIfIcn nuforroforIun` ............................. l59 !orosonfnr nI bnrrIo, n Ios socforos ouInros.............................. l59 !os uoI mouIo fnmbIon nocosIfnn rorosonfncIon........................... l62 !orosonfnr nI nrfIuo ................................................................... l63 !nn nuovn cInvo oIfIcn rorosonfnr nmIgos ................................ l65 5 Uomo Ios rorosonfnn` uovns osfrnfogIns uo InformouIncIon............................................... l6? II ofocfo uo In oIImInncIon uo Ios nuxIIIos uovos cIIonfoIIsmos` .................................................................. l68 Yo gosfIono, fu gosfIonns... nuovns conjugncIonos oIfIcns ........... l?0 IoIfIcn nI monuuoo !n InvIsIbIIIzncIon uo In cIuunu ..................... l?2 !os concojnIos nnfo oI osojo ................................................................ l?4 !AS O!CAIZACIOIS SOCIA!IS !IVAS ITI!MIIACIOIS IO!TICAS ..................................................... l?9 !n rorosonfncIon uo In rosoncIn osfnfnI .............................................. l?9 !ns vonfnjns uo In oIIgrosIunu ............................................................. l8l uovns roIncIonos con oI Isfnuo........................................................... l83 o Ins omnnnuns y Ios nuxIIIos n In gosfIon uo royocfos .................... l84 !n cInvo uo su gosfIon hncor nmIgos .................................................... l86 IoIfIcn buonn y oIfIcn mnIn ............................................................... l88 Su roIncIon con In cIuunu ...................................................................... l9l COC!!SIOIS ........................................................................................ l93 UAIT!!O UIUO UOI!IUTO, UI!A Y IO!TIUA !OS IMACIA!IOS !!IAOS I! COI!ICTO ......................................................................................... 20l !n urogn uofonnnfo uo In confIIcfIvIunu urbnnn.................................... 204 !n mozcIn oI ofro snfnnIznuo ................................................................ 20? !n nusoncIn uo nuforIunu y uo unn jusfIcIn ofIcnz .................................. 2l2 !n sogurIunu rIvnun............................................................................. 2l? !n orcocIon uo Ios gruos nrmnuos ................................................... 220 !A CI!A ............................................................................................... 224 !n forrIforIo frngmonfnuo..................................................................... 225 uovns socInbIIIunuos .......................................................................... 229 II oso uoI osfIgmn ofrns mnrcns uo In cIuunu ..................................... 232 !n Imngon uo In cIuunu ......................................................................... 236 !A IO!TICA............................................................................................. 238 COC!!SIOIS ........................................................................................ 242 III!IOC!AIA ? I!ISITACI II foxfo quo hoy so ubIIcn os oI rosuIfnuo uo In Inbor uo Invos fIgncIon ronIIznun uurnnfo oI orouo l996l998 or oI oquIo uo InvosfIgncIon uo In UororncIon !ogIon. IIIo rorosonfn un nvnn co on In consfruccIon uo unn Inon uo InvosfIgncIon sobro cIuunu y confIIcfo quo so InIcIo on In rosonfo uocnun con In ronIIzncIon uo ofrns InvosfIgncIonos roforIuns n fomns como oI nnrcofrnfIco, ncforos uo Ins vIoIoncIns urbnnns y sobro In cIuunu mIsmn. !os Infogrnnfos uoI oquIo uo InvosfIgncIon quoromos hncor un roconocImIonfo n In Junfn IrocfIvn uo In UororncIon or In confInnzn quo uoosIfo on nosofros nrn In ronIIzncIon uo osfo frnbnjo y n In coInborncIon quo nos brInunron Ios Infogrnnfos uo Ios rogrnmns uo In UororncIon, orochos Humnnos, Juvonfuu, osnrroIIo y n In Inbor uo nsosorn n cnrgo uo In rofosorn o In vosfIgnuorn Mnrn Torosn !rIbo. 8 Isfo frnbnjo no hubIorn sIuo osIbIo IIovnrIo n cnbo sIn In go norosn confrIbucIon uo orgnnIzncIonos y Iuoros socInIos, sn coruofos, concojnIos, funcIonnrIos uoI Isfnuo o Infogrnnfos uo gruos nrmnuos comromofIuos con uIvorsos rocosos uo con vIvoncIn bnrrInI. IgunImonfo nos fuoron uo muchn ufIIIunu Ins crfIcns y sugo roncIns hochns or nrfo uo ofros InvosfIgnuoros como IrnncIs co CufIorroz, MnurIcIo Cnrcn, Ionvonfurn o Sousn Snnfos y nnIoI Iocnuf, onfro ofros. o ofrn nrfo, quoromos hncor un roconocImIonfo nI noyo quo nos brInuo UoIcIoncIns con In nrobncIon uoI royocfo uo InvosfIgncIon quo fuo somofIuo n su consIuorncIon y con oI oor funo cumIImIonfo con Ios comromIsos nuquIrIuos nrn In cofI nnncIncIon uo In rosonfo InvosfIgncIon. 9 IT!O!UUI II objofIvo confrnI uo In rosonfo InvosfIgncIon uouo sor In forrofnuo como un osfuorzo or fomnrIo oI uIso n In vIun oI fIcn uo In cIuunu uo MouoIIn. Isfn fnron, InoIuuIbIo on cunIquIor socIounu, so nsumo n monuuo como uosIIoguo uo furoros oI nnnfos nuosfro roosIfo vn on unn uIroccIon ouosfn quoromos norfnr n In consfruccIon uo horrnmIonfns nnnIfIcns nrn oI uo bnfo cIuununno on forno n nuosfrn ronIIunu or unn vn mns n cIonfo osfo os, mouInnfo In sujocIon n In uIscIIInn quo suono In nfoncIon n Ios hochos y su nnnIIsIs y uoscrIcIon oscruuIosos. Isfn InfrouuccIon un cuonfn uo Ios crIforIos foorIcos quo hnn guInuo nuosfrn nroxImncIon n In robIomnfIcn objofo uo uos crIcIon y nnnIIsIs. IgunImonfo, nIuuImos on oIIn n ofros uofnIIos quo son uo rIgurosn moncIon on osfos cnsos In mofouoIogn, In uoIImIfncIon uo Ins fuonfos y, or suuosfo, unn snfosIs nrofnun uoI confonIuo uo Ios cnfuIos. l0 !n foorn !n robIomnfIcn nborunun movIIIzn or Io monos fros nuuos concofunIos n Ios cunIos nos vnmos n roforIr or sonrnuo son oIIos In nocIon uo cuIfurn oIfIcn, In roIncIon confIIcfooIfIcn y In Iuon uo mouIncIon. C!!T!!A IO!TICA II rIncIIo foorIco bnsIco on quo so fununmonfn In rosonfo InvosfIgncIon hn sIuo oxrosnuo or AInIn TournIno on Ios sI guIonfos formInos 1a a1n su1a1 es 1a /ase ue 1us un1ex1us en gue e11a se ex1esa l . o obsfnnfo, In nccIon socInI numIfo or Io monos uos mouos uo nroxImncIon n snbor sogun so focnIIco In IogIcn uo In nccIon uosuo Ios comononfos osfrnfogIcos uoI ncfor y uosuo Ios fncforos oxfornos quo In uoformInnn, o sogun so nfIonun n Ios sIsfomns uo rncIonnIIzncIon gIobnI quo In rosIuon, os uocIr, n Ios vnIoros, IuooIogns y orIonfncIonos normnfIvns. !os Infonfos uo rouucIr uno nI ofro son mns frocuonfos on Ins cIon cIns socInIos quo Ios Infonfos uo concIIInrIos. !n orsocfIvn uo nnnIIsIs uosuo In ofIcn uo In cuIfurn oIfIcn rofonuo sor un onfoquo InfogrnI y concIIInuor. !n nocIon uo cuIfurn oIfIcn suono, uos, no soIo oI onfoquo uoI confoxfo y uoI nnnIIsIs osfrnfogIco sIno fnmbIon oI comonon fo uo In normnfIvIunu socInI. Uomo cnfogorn nnnIfIcn nunfn hncIn osos Iugnros InformouIos o Inforfnsos onfro InuIvIuuos, socIounu y Isfnuo, on uonuo os osIbIo cnfnr In uImonsIon uo unn sIfuncIon socInI unun, quo nrn nuosfro cnso sorn In ovoIu cIon rocIonfo uo In confIIcfIvIunu urbnnn y sus concomIfnncIns o ImIIcncIonos socIooIfIcns. l. TO!!AII, AInIn. !o rofour uo I'ncfour. Inrs Inynru, l984, . l09 ll UuIfurn oIfIcn no so rouuco nqu n vnrInbIo subjofIvn uo Io oIfIco, son quo so In onfIonun como oI conjunfo uo mouoIos uo rorosonfncIon roforIuos n In vIun oIfIcn, como Io hnco oI nrn uIgmn uo u11u1a 1+1a uo AImonu y Vorbn 2 , son quo so In In forrofo como mouoIos monfnIos uoformInnnfos uo In nuoIo o IfIcn y nun osIrIfunI uo Ins socIounuos 3 . !nn ocIon nIfornnfIvn nrn onfonuor In cuIfurn oIfIcn os In quo so sIfun on oI cruco uo In nccIon y Ins InforrofncIonos sImbo IIcns uo In nccIon. osuo nII os osIbIo conjunfnr Ins nccIonos uofInIuns or oI confoxfo y Ins osfrnfogIns con Ios uIforonfos son fIuos quo orfnn Ios ngonfos y hnsfn Ins coIocfIvIunuos n Ins quo orfonocon. So frnfn uo unn mounIIunu uo nnnIIsIs hormonoufIco quo nIIcnuo n In oIfIcn, osocInImonfo n Ins socIounuos com Iojns, InuIo IInmn 1u1111a 1una1aua 4 y quo fomn su InsIrn cIon uo In nnfrooIogn cuIfurnIIsfn, concrofnmonfo uo In Infor rofncIon somIofIcn uo In cuIfurn uo UIIfforu Coorfz 5 . II nnnIIsIs ns omronuIuo, nunquo no rofonuo In vorIfIcncIon concIuyonfo, no os Inmuno n In crfIcn y buscn In objofIvIunu. Auomns uo In uoscrIcIon ormIfo nvnnznr hncIn In Inforrofn cIon, uos In roforoncIn nI sonfIuo IIovn n In comronsIon uoI juo go uo Ios ncforos socInIos, uo Ins roIncIonos uo Ios ncforos y uoI funcIonnmIonfo uo Ins InsfIfucIonos. Inrn ImIomonfnr osfo nnnIIsIs os rocIso uoIImIfnr Io mojor osIbIo In cInso uo rorosonfncIonos quo confIgurnn oI nmbIfo uo 2. A!MO, CnbrIoI y Vorbn, SIunoy. Tho UIvIc UuIfuro. IoIIfIcnI nffIfuuos nnu uomocrncy In fIvo nnfIons. Iosfon, l965. 3. UnfnIognnso on osfo sonfIuo muchos osfuuIos sobro oI cnrncfor nncIonnI, sobro In IuonfIunu y, on nnfrooIogn, foun unn frnuIcIon confrnun on In concocIon uo In cuIfurn como couIgo sImboIIco subynconfo, como Iongunjo. 4. IAII, I. y Hormof, C. IoIfIcn Uomnrnun. MoxIco Ionuo uo UuIfurn IconomIcn, l99l. 5. CII!TZ, UIIfforu. !n InforrofncIon uo Ins cuIfurns. InrcoIonn, CouIsn, l990. l2 Io oIfIco, uos uo Io confrnrIo In orsocfIvn cuIfurnI so fornn osforII sI fouo Io cuIfurnI os oIfIco, onfoncos nnun uo Io oIfIco sorn roInmonfo cuIfurnI. II concofo quo osfnbIoco oI frnnsIfo onfro In objofIvIunu y In subjofIvIunu on oIfIcn os, sIn uuun, oI concofo uo IogIfImIunu 6 . ObvInmonfo hny quo fIoxIbIIIznr In oosIcIon subjofIvIunu/objofI vIunu y comronuor osfn uIfImn como rocosos uo crIsfnIIzncIon, fomornIos y rovorsIbIos, uo rncfIcns y vnIoros, mns quo como InsfnncIns fIjns y, sobro fouo, unIuIroccIonnIos. II concofo uo IogIfImIunu o IogIfImncIon so rofIoro fnnfo n Ins rncfIcns uoIIbornuns fonuIonfos n hncor nnfurnI In uomInncIon, or nrfo uo un gruo uomInnnfo, como n In osfrucfurn uo vnIo ros, hnbIfos y cosfumbros quo confIgurnn, nrn un cIorfo congIo mornuo socInI, In nnfurnIIunu o normnIIunu uo In obouIoncIn n unn nuforIunu Io mIsmo quo In frnnsIgoncIn o no con un uoformI nnuo oruonnmIonfo juruIcooIfIco. As, oI unIvorso subjofIvo nuscrIfo InmouInfnmonfo n In oIfI cn, nunquo bIon ourn osfnr InfIuIuo or rorosonfncIonos uo foun nuoIo lroIIgIosns, nrfsfIcns, ofc. uouo uoIImIfnrso bnjo In nocIon uo mornI ubIIcn. !n mornI ubIIcn os oI nombro gonorIco quo unmos nI conjunfo uo vnIoros y rncfIcns confrnuns nIrouo uor uo In soIucIon coIocfIvn uo robIomns bnsIcos uo nuforIunu, jusfIcIn, nz, jornrqun y rorosonfncIon uo Inforosos. II confrnmIonfo uo In uImonsIon cuIfurnI uo Io oIfIco on for no n In nocIon uo mornI ubIIcn oxIgo uo fouos mouos unn mnI mn ncInrncIon. Anfo fouo, oI cnrncfor objofIvo uo In mornI rnuIcn on quo In gonfo ncfun conformo n vnIoros quo fIonon vIgoncIn nrn 6. Inrn unn oxIIcIfncIon uo Ios nsos quo conIIovnn uosuo Io cuIfurnI hnsfn In IogIfImIunu n frnvos uo In uoIImIfncIon uoI oruon mornI y In obouIoncIn, vonso IAII, I. y Hormof, C., O, UIf., . ?0 y ss. l3 oIIn, uosfo quo In movIIIznn or consIguIonfo uIchos vnIoros, o sIsfomns uo vnIoros, oxIgon un Iugnr on Ins oxIIcncIonos hIsforI co socIoIogIcns ? . !n mornI ubIIcn sorn onfoncos oI conjunfo uo rouos uo vnIo ros lmuchns vocos confrnuosfos quo unn sonfIuo n Ins conuuc fns nrfIcuInros, onIonuoIns on roIncIon con Ins oxIgoncIns so cInIos. Uomo fnI, osfos sIsfomns, nnfos quo onfonuorso corrocfn monfo como conjunfos uo normns, ovnIunbIos or comnrncIon con nrnmofros unIvorsnIos, so Ios comronuo como rnsgos Inso nrnbIos uo unns uoformInnuns corrIonfos uo ncfIvIunu. Is ns como Ios vnIoros n Ios quo hncomos nIusIon con In Iuon uo mornI ubIIcn no son juIcIos uo vnIor sIno, mns bIon, orIonfncIonos uo In rncfIcn socInI, cuyn osfrucfurn nyuunn n rovoInr. In consocuoncIn, In rncIonnIIunu uo Ins sIfuncIonos osfuuInuns uosuo osfn orsocfIvn so comronuorn como uns1s1en1a 1an11a ue 1a a1n un una s11ua1n ) una nane1a 1a /11ua1 ue 1ae1 1as usas 8 . Isfo sIgnIfIcn quo no hny uIsfnncIn onfro hochos y vnIoros, sIno quo In nccIon mnnIfIosfn formns uo vIun quo son InmouInfnmonfo nufns mornIos. !n mornI os unn uImonsIon osocfIcn uo In nccIon humnnn quo so mnnIfIosfn on rncfIcns y quo no uouo IuonfIfIcnrso nI on conuucfns nIsInuns y monos nun on juIcIos nIsInuos, sIno on sIs fomns hnbIfunIos uo roIncIon. !n mornI os un Iongunjo, un uIscur so, oro uoonuo uo hochos mnforInIos, uo mnnorn quo su oxII cIfncIon oxIgo osfuuIos uo sIfuncIon. !n osfuuIo uo sIfuncIon onurn on ovIuoncIn osns frnmns vnIornfIvns, osns Ioyos quo unn su cnrncfor nI nmbIfo ubIIco, n In frnmIfncIon uo Ios nsunfos quo ?. !n cnrncforIzncIon rngmnfIcn uo In mornI, nI mouo como oIIn sorn objofo uo In socIoIogn omrIcn, In hncomos nqu sIguIonuo Ins consIuorncIonos uo Iornnnuo IscnInnfo, on su obrn UIuununnos ImngInnrIos. MoxIco. UoIogIo uo MoxIco, l992. 8. IbIu, . 30. l4 nfnnon n fouos o n conjunfos uo InuIvIuuos on un cIorfo osncIo socInI, on un fIomo uoformInnuo 9 . Isfn orsocfIvn, quo Infogrn sIn nbsoIufIznr In vnrInbIo subjo fIvn uo In oIfIcn, os nsImIInbIo fnmbIon n Io quo Irunnor IInmn In Infrnosfrucfurn cofIuInnn uo In oIfIcn, 1a uns11u1n u1a 11a ue 1u u1111u unu un1+e1su s1n/11u... gue nu+111za une1en1as ue un1ens1n e 1uen1111a1n... l0 . Ior suuos fo, uIchn Infrnosfrucfurn os fnmbIon In bnso uoI oruon consfIfu cIonnI, on oI sonfIuo uo quo os on Ins uIforonfos rncfIcns y rufI nns cofIuInnns uonuo so vnn souImonfnnuo Ios uIsonos socInIos y oIfIcos uo Ins InsfIfucIonos. !n nfoncIon uIrIgIun hncIn osfos Iugnros uoI nconfocor oIfIco no buscn, uos, fnn soIo Ins mnnIfosfncIonos uIscursIvns y sImbo IIcns uo Io oIfIco sIno fnmbIon In rou uo nccIonos y su rncIonn IIunu roIn. In sumn, hny quo mnnfonor oI vncuIo onfro rncIo nnIIzncIon y rncIonnIIunu oIfIcns, osfo os, onfro Ios mofIvos InsfrumonfnIos y osfrnfogIcos quo InsIrnn In nccIon socInI, oI confoxfo on oI quo so sIfunn y oI nmbIfo uo Ios uIscursos, smbo Ios y rorosonfncIonos quo confIgurnn oI sonfIuo uo Ins frnmns uo nccIon. 9. II foxfo uo IscnInnfo os, rocIsnmonfo, un osfuuIo uo sIfuncIon, con cnrncfor mucho mns hIsforIco quo oI nuosfro, y so roono mosfrnr como oI royocfo IIbornI uo Isfnuo uo Ios IIbornIos moxIcnnos uoI sIgIo XIX osfnbn on confrnuIccIon con In nocosIunu uoI confroI oIfIco uoI forrIforIo, oI quo soIo orn osIbIo usnnuo Ios mocnnIsmos InformnIos, os uocIr, In oIfIcn rofnnn ronImonfo oxIsfonfo, bnsnun on unn mornI fofnImonfo uIsfInfn uo In mornI cvIcn uoI IIbornIIsmo mouorno. l0. I!!I!, J. !ns cIoncIns socInIos y oI fomn uo In cuIfurn ofns nrn unn ngonun uo InvosfIgncIon. In Cnrcn UnncIInI, . lcom.. UuIfurn y osoIfIcn. II uobnfo sobro In mouornIunu on AmorIcn !nfInn. MoxIco Uonsojo ncIonnI nrn In UuIfurn y Ins Arfos, l995. gs. 396l. l5 I! COI!ICTO Y !A IO!TICA !ns socIounuos no son nuncn uro ncuoruo nI urn uIscoruIn. Son sIomro unn ocuncIon onfro nmbns fonsIonos unn fuorzn quo fIonuo n In cohosIon, quo gonorn cooorncIon uosInforosnun, y ofrn quo fIonuo n In uIsgrogncIon, quo gonorn In nogncIon oxngo rnun uo In cooorncIon cuyo oxfromo IogIco os In surosIon fsI cn uoI ofro. As, on un oxfromo osfn oI IuonI normnfIvo suromo uo unn comunIunu uo osrIfus lKnnf y on ofro In guorrn uo fo uos confrn fouos, oxfromo cuyn ronIIunu fnmoco hn sIuo osfu Inun nI sIquIorn or Hobbos, oI grnn monfor uo In boIIcosIunu uoI osfnuo uo nnfurnIozn, uos Io quo nnroco on oI nroxIsmo uo In nnnrqun os mns bIon unn conuIcIon uo oxfromn IncorfIuumbro y mIouo, y no In mnfnnzn uosonfronnun, Iuon quo nIogn fnnfo In nnfurnIozn uoI confIIcfo socInI, cunnfo In nrmonn Ionn osfuIn unn ufon mns o monos sobrohumnnn o surnhIsforIcn. !o quo nos Inforosn uo mouo osocInI nqu os cnrncforIznr oI confIIcfo como nccIon socInI quo movIIIzn unn uImonsIon oIfI cn. In fnI sonfIuo, os rocIso uofInIr oI confIIcfo como un como nonfo normnI uo In cooxIsfoncIn socInI y onfonuor quo Io quo so cuosfIonn os oI nIvoI quo uouo y uobo foIornrso y or onuo In oconomn uo su frnmIfncIon or roforoncIn n Ios cosfos, no soIo on sonfIuo mnforInI sIno fnmbIon mornI y socInI. II confIIcfo os, on osfos formInos, oI nombro gonorIco nrn nIuuIr n In formn no cooornfIvn uo In nccIon socInI. Ioro no sIomro osfn no cooorncIon ImIIcn vIoIoncIn y, on fnI sonfIuo, In confIIcfIvIunu os unn mounIIunu mucho mns nmIIn uo nccIon socInI quo oI onfronfnmIonfo nI quo subynco In vIoIoncIn. ormnImonfo, bnjo Ios nrnmofros uo orgnnIzncIon uo Ins so cIounuos mouornns, oI confIIcfo so es11una uo mouo quo ormn nozcn fuorn uo Ios ImIfos uo In confronfncIon vIoIonfn onfro nr fos. II Isfnuo, n frnvos uoI nnrnfo uo jusfIcIn InsfIfucIonnI, so l6 yorguo como In ngoncIn gosfIonnuorn confrnI uoI confIIcfo. o obsfnnfo, nuncn hn IIognuo n sor In unIcn y no sIomro os sufIcIon fomonfo ofIcnz. !n socIounu cuonfn, or s mIsmn, con un sInnu moro uo rncfIcns, InsfIfucIonos y mocnnIsmos quo rovIonon, noufrnIIznn y rosuoIvon confIIcfos. !n nguuIzncIon uo Ios confIIcfos, quo suoIo rovocnr In Irru cIon uo In vIoIoncIn on unn socIounu, no os In consocuoncIn mo cnnIcn uo In InofIcncIn uoI nnrnfo uo jusfIcIn formnI. Ioro, on cunIquIor cnso, InuIcn In quIobrn uo Ins ngoncIns y mocnnIsmos quo mnnfIonon Ios onfronfnmIonfos uonfro uo cIorfos nrnmofros uo nogocIncIon y frnmIfncIon ncfIcns, IncIuIun In jusfIcIn osfn fnI. o so frnfn, sIn ombnrgo, uo unn roIncIon IInonI uo cnusnIIunu, sIno, mns bIon, uo unn comIojn nrfIcuIncIon uo rocosos, uo Ionfo frngunuo, quo so rofronIImonfnn onfro s. II confIIcfo os un InuIcnuor uo In oIfIcn or cunnfo fIono In vIrfuu uo Iovnnfnr cuosfIonos oIfIcns como fnIos. In ofocfo, In mnnorn como so oxrosnn Ins muIfIIos fncofns uo In confIIcfIvI unu socInI ormIfo onInznr In cuosfIon uoI uIsono InsfIfucIonnI uo Io oIfIco con rncfIcns InsfIfuyonfos, IncIuso cunnuo fnIos rnc fIcns so sIfunn on In frnnjn uo In confIIcfIvIunu vIoIonfn, In cunI os nrn nIgunos unn uImonsIon rooIfIcn ll . II robIomn ncorcn uo In uIforoncIn onfro cuosfIonos uo oII cn y cuosfIonos roInmonfo oIfIcns hnbrn uo onfonuorso on foncos or roforoncIn nI nIvoI quo nIcnncon on oI oruon uo Ios nsunfos ubIIcos, no or In fIIcIunu mIsmn uo Ios ovonfos. !o mIsmo sucouo con cunIquIor onfronfnmIonfo socInI su nuoIo o ll. Isfn uIsfIncIon os mns nconfunun on quIonos onfIonuon In oIfIcn como oruon InsfIfucIonnIIznuo, gonornImonfo uomocrnfIco y IIbornI. uosfrn Iuon uo Io oIfIco, mns oncnuznun on In formInoIogn socIoIogIcn, ongIobn no soIo In oIfIcn formnIIznun y osfnbIocIun sIno nuomns su conuonsncIon socInI, su InsfnurncIon n nrfIr uo Ins rncfIcns socInIos. l? IfIcn os mns unn cuosfIon uo grnuo quo uo nnfurnIozn. Inrn nuos fro cnso os cInro como nIgunos confIIcfos, cuyn mnforIn so suoIo fIIfIcnr uo oruInnrIo on formInos uo uoIIncuoncIn comun, nsu mon on In cIuunu un cnrncfor oIfIco bIon son orquo In formn uo onfronfnrIos so fornn on nsunfo uo uobnfo ubIIco, bIon or quo Ins nrfos comIonznn n uofInIrso como uofonsorns uo Inforo sos ubIIcos nogocInn nuomns uo combnfIrso y comIonznn n sI funrso como ncforos quo so oncuonfrnn on In Inon uo uocIsIonos oIfIcns. In snfosIs, In orsocfIvn nqu nsumIun ImIIcn In no nsIgnn cIon n rIorI uo In conuIcIon oIfIcn nrn Ios ncforos socInIos on vIrfuu uoI crIforIo uo quo foun confIIcfIvIunu comorfn, sogun oI grnuo, un robIomn oIfIco. o ofro Inuo, In roIncIon onfro con fIIcfo y cuIfurn oIfIcn so comronuorn on Ios sIguIonfos formI nos founs Ins nccIonos socInIos on Ins quo nfIorn unn roIncIon uo nuoIo oIfIcn y quo IncIuyon nquoIIns quo so nrfIcuInn como rocosos uo rosoIucIon y gosfIon uo confIIcfos, onon on ovIuon cIn osfrnfogIns y sonfIuos quo orfonocon nI nIvoI uo Ios cImIon fos uoI oruon oIfIco. In osfns rncfIcns so rovoInn Ins rncIonn IIunuos or mouIo uo Ios cunIos Ios ngonfos socInIos so unn un fIo uo oruon, os uocIr, ouIfIcnn Io oIfIco l2 . !n mnnorn como funcIonnn osfns rncfIcns y sus sonfIuos ox rosnn Ins formns uo orgnnIzncIon uo unn socIounu y sus cnrnc forsfIcns nrfIcuInuns uo cIuununnn, Isfnuo, oruon socInI, ofc. unn cuonfn, on sumn, uo In formn como so osfrucfurn unn uofor mInnun vIun nsocInfIvn, ormIfIonuo fIIfIcnr Ios mouos como so nroInn socInImonfo cnfogorns bnsIcns uo In oIfIcn quo son n l2. !n uIsfIncIon onfro rncIonnIIunu y rncIonnIIzncIon, Io mIsmo quo In Iuon uo unn corrosonuoncIn onfro In mIcroconfIIcfIvIunu y oI oruon InsfIfucIonnI In homos fomnuo uo IrnncIsco CufIorroz Snnn on CosfIon uo confIIcfos on onfornos furbuIonfos. II cnso UoIombInno. In UonfIIcfo y Uonfoxfo. Snnfnfo uo Iogofn, InsfIfufo Sor uo InvosfIgncIonos y Torcor Munuo IuIforos, l99?. l8 su voz ojos uo In cuIfurn oIfIcn In jornrqun, oI bIon comun, In nuforIunu, oI oruon, In Ioy, ofc. !A MIIACI Infro Ins nccIonos on Ins quo so ono uo mnnIfIosfo unn cun IIunu oIfIcn, quo fIonon or fnnfo sIgnIfIcnuo y nIcnnco oIfI cos, osfn In nccIon mouInuorn. II formIno mouIncIon orfonoco n In socIoIogn juruIcn. Uon oI so suoIo nombrnr un fIo osocInI uo soIucIon uo uIsufns quo, confrnrInmonfo n Io quo os usunI on Ios frIbunnIos, so funun on un osfuorzo or onconfrnr un comro mIso on oI quo cnun unn uo Ins nrfos coun nIgo y rocIbn nIgo. II mouoIo fIco uo soIucIon uo confIIcfos on Ios sIsfomns juruIcos formnIos os oI uo In au)uu1a11u, quo consIsfo on quo unn forcorn nrfo, noufrnI y con ouor sobro Ios ofros, uocIuo conformo nI crIforIo uo fouo o nnun. Inrn sor mns rocIsos, In au)uu1a11u os un crIforIo uo jusfIcIn on oI quo In consIuorncIon uo gnnnuoros o oruouoros rosocfo uo Io uIsufnuo no fIono roIovnncIn nIgunn. In cIorfos cnsos osn au)uu1a11u uouo unr Iugnr n unn busquoun uoIIbornun uo oquIunu onfro Ins nrfos uIsufnnfos on roIncIon con oI bIon on forno nI cunI osfnn onfronfnuns oro no os osfo oI cnso fIco nI un crIforIo consfnnfo uoI juoz. Ior oI confrnrIo, In mouIncIon os unn busquoun uo un formIno mouIo quo ImIIquo In nboIIcIon uo In unun voncouorvoncIuo. II hocho uo quo rovnIozcn In mouIncIon on un osconnrIo unuo uouo sor oI rofIojo, on un confoxfo IognI, uo osfuInuos cuIfurn Ios mns nmIIos uouo osfnr roIncIonnuo con oI fIo uo vncuIos socInIos quo rovnIocon onfro Ins nrfos quo onfrnn on uIsufn fInnImonfo, In mouIncIon uouo rosuIfnr uoI hocho uo quo In for corn nrfo o oI juoz Ioruo oI ouor uo Imonor su uocIsIon, sIfun cIon quo os roIn uo socIounuos oco osfrucfurnuns uonuo unn IurnIIunu uo gruos, cunsI gruos y rouos so uIsfrIbuyon oI o l9 uor y uonuo, or consIguIonfo, oI ouor confrnI os muy uobII o osfn nusonfo l3 . In osfo sonfIuo gonorIco uouo onsnrso onfoncos quo In no gocIncIon, oI rognfoo y uomns rocouImIonfos mns o monos uI rocfos onfro Ins nrfos uIsufnnfos son fouos formns uo mouIn cIon. SIn ombnrgo, Io quo so hn Imuosfo como sonfIuo uomInnn fo uoI concofo uo mouIncIon no os fnnfo oI hocho uo quo cnIIfI quo nrrogIos mns o monos uIrocfos, no mouInuos or un forcoro noufrnI formnIIznuo, sIno oI cnrncfor no coorcIfIvo, no vIoIonfo y no nrbIfrnrIo quo uouon fonor Ios nrrogIos uo uIsufns. In osn mouIun no ournn sor consIuornuns como rncfIcns uo mouIn cIon muchns nogocIncIonos. !o quo osfn on juogo on In uIsfIncIon au)uu1a11uneu1a11u no os onfoncos oI roI uo unn forcorn nrfo, noufrnI, ouorosn y formnImonfo IrrorochnbIo, sIno unn cIorfn cunIIunu uo Ins soIu cIonos ununs n Ins uIsufns os uocIr, nnfos quo oI crIforIo formnI uo In jusfIcIn, In mouIncIon rovo Ins consocuoncIns socInIos y In osfnbIIIunu uo Ins soIucIonos Iogrnuns on oI rocoso. II nugo rocIonfo uo Ios rocouImIonfos InformnIos uo rosoIu cIon uo confIIcfos nbro fnmbIon on ofro nIvoI oI uobnfo sobro In mouIncIon. Sobro osfo nrfIcuInr bnsfo sonnInr Ins uos osIcIonos quo usunImonfo rovnIocon on roIncIon con oI sonfIuo uo In mo uIncIon y uo In jusfIcIn InformnI on gonornI nrn unos so frnfn uo unn oIfIcn uo uoscongosfIon uo Ios frIbunnIos y quo, on oI fon uo, obouoco n un roncomouo uo Ins osfrucfurns uo ouor n In Iuz uo Ios nuovos rofos uo In uomInncIon. Inrn ofros, on In mouIn cIon, y on gonornI on In InformnIIzncIon uo In jusfIcIn, so jugnrn fnmbIon In osIbIIIunu uo roconsfruccIon uoI fojIuo socInI mo uInnfo In croncIon uo osncIos quo uovuoIvon n In socIounu cIvII l3. Inrn un nnnIIsIs uofnIInuo uoI concofo uo mouIncIon vor n Snnfos, Ionvonfurn. Townru n ow Uommon Sonso. !oufIougo. ow York, l995, . 240 y ss. 20 su cnncIunu uo InforvoncIon on nsunfos uo nuoIo cofIuInnn, fnmIIInr, vocInnI, ofc. y quo n In osfro sIrvon como Insfrumonfos nrn In consoIIuncIon uo In uomocrncIn. Son cunI fuoro su sIgnI fIcncIon uIfImn, fnI como vIono sIonuo ImIomonfnun on muchos nsos In mouIncIon osoo osfns cnrncforsfIcns on rImor Iugnr, so omIon on confIIcfos uo fIo InuIvIuunI y, on monor mouIun, on cnsos coIocfIvos on sogunuo formIno Ios confIIcfos quo suo Ion sor objofo suyo oxcIuyon Ios uo nuoIo onnI, consfIfucIonnI y uo oruon ubIIco y on forcor Iugnr, os muy cInrn on fnIos cnsos In nnfurnIozn ImnrcInI uo In forcorn nrfo. !os confIIcfos n Ios cunIos hnromos roforoncIn on In rosonfo InvosfIgncIon son, cnsI on su fofnIIunu, ouosfos n Ios nnforIoros. TIonon unn uImonsIon coIocfIvn uosombocnn gonornImonfo on nsunfos fIcos uo jusfIcIn onnI y son, on su grnn mnyorn, oco mouInbIos on Io quo rosocfn n In osIbIIIunu uo quo un forcoro uoun mnnfonor In noufrnIIunu y nI mIsmo fIomo In cnncIunu uo roonor nrrogIos quo sonn ncnfnuos or Ios uIsufnnfos. Ior fnIos mofIvos, Ins mouIncIonos uoI confIIcfo n Ins quo nIu uIromos ournn onfonuorso como InformouIncIonos, nogocIncIo nos y frnnsnccIonos, nnfos quo como mouIncIonos roInmonfo uIchns. SIn ombnrgo, Io quo juzgnmos orfInonfo no os fnnfo so nnInr In InnuocuncIon uo un concofo quo no obsfnnfo ufIIIznmos sIno ncInrnr oI Iugnr foorIco hncIn uonuo nos roconuucIrn In cn rncforIzncIon uo In confIIcfIvIunu n In quo nIuuIromos y cuyo rns go uomInnnfo os In uo uosborunr sIomro oI rogIsfro uo Io juruI co o InvoIucrnr Ios oruonos mns vnsfos uo Io socInI, Io oIfIco y Io cuIfurnI. In osfns cIrcunsfnncIns, Ins mouIncIonos uoI confIIcfo nnro cornn como osfrnfogIns uo roconsfruccIon uoI oruon socInI nnfos quo como un conjunfo uo rocouImIonfos uo nrrogIos uo uIsu fns. SI so Ioyoson ns nnrocornn sIomro o InuofocfIbIomonfo como mouIncIonos mns o monos frusfrnuns. !o quo on vorunu 2l rovoInn son Ins uIvorsns rosuosfns uo In socIounu fronfo n Ios confIIcfos rosuosfns on Ins quo, or ofrn nrfo, In socIounu mnnIfIosfn Ios rnsgos cnrncforsfIcos uo su vIun ubIIcn y como fnIos consfIfuyon nrfo Imorfnnfo uo nuosfrn nroxImncIon n In cuIfurn oIfIcn. !n nofodoIogn o conformIunu con oI onfoquo foorIco uoscrIfo homos nuo fnuo unn mofouoIogn cunIIfnfIvn bnsnun on oI uso un fnnfo mo uIfIcnuo uoI uonomInnuo mofouo uo cnso nmIInuo. Isfo mofouo fuo uosnrroIInuo or In nnfrooIogn cuIfurnI nngIosnjonn, uo uonuo hn nsnuo n In socIoIogn. Su cnrncforsfIcn osoncInI con sIsfo on quo oono n In gonornIIzncIon osIfIvIsfn or In cnnfIunu y or In unIformnIIzncIon uo Ins obsorvncIonos In gonornIIzncIon or In cnIIunu y or In ojomInrIunu. Isfo sIgnIfIcn quo so fomn un cnso o un numoro oquono uo cnsos quo ojomIIfIquon Ios rnsgos mns Imorfnnfos uo Ins oconomns InfornccIonnIos uo Ios uIforonfos ncforos nrfcIos uo unn rncfIcn socInI unun, uo mnnorn quo, n nrfIr uo su uoscrIcIon uofnIInun, uounn osfnbIo corso vncuIos nnnIfIcos con ofrns rncfIcns o ncforos on un mIsmo confoxfo o on confoxfos uIforonfos, o Ir uonsIfIcnnuo In uoscrIcIon y nvnnznnuo or mouIncIonos mns comIojns hncIn osfrucfurns uo nnfurnIozn mncro oxIIcnfIvn l4 . II uso quo homos hocho uo uIcho mofouo hn sIuo un oco hoforouoxo. In rImor Iugnr, homos consfruIuo Ios cnsos no como unn uoscrIcIon omrIcn sImIo sIno como unn uoscrI cIon osfIIIznun quo so ncorcn un fnnfo n In consfruccIon uo un mouoIo fIco. In oI cnso uo Ios ncforos nrmnuos os cInro osfo l4. !nn oxosIcIon mns uofnIInun uo osfo mofouo, y quo soguImos nosofros, so oncuonfrn on Snnfos, Ionvonfurn. Isfnuo, uorocho y Iuchns socInIos. Snnfnfo uo Iogofn, I!SA, l99l, .99 y ss. 22 rocouImIonfo so consfruyo un roInfo uo Ins mIIIcIns, or ojom Io, con bnso on unfos omrIcos, oro oxfrnuos uo uIvorsns ngruncIonos. Ahorn bIon, Ios cnsos nrocIornn sor fIoIogns, oro no Io son or In soncIIIn rnzon uo quo no ngofnn oI unIvorso uo ncforos o ovonfos y no buscnn rImoruInImonfo cInsIfIcnrIos conformo n osquomns. In sogunuo Iugnr, hny un mnnojo uoIIbo rnunmonfo Inxo uo cooruonnuns quo, nI monos on nnfrooIogn, son uocIsIvns nrn In mofouoIogn uoI cnso nmIInuo, onfro oIIns oI osncIo, Ins IuonfIunuos o IncIuso nIgunos comononfos uo sus uIscursos y rncfIcns. In forcor Iugnr, Ins uoscrIcIonos no soIo fIonon on cuonfn nc foros sIno fnmbIon rocosos, como on Ios cnsos uoI Uoncojo Mu nIcInI y Ins orgnnIzncIonos socInIos comunIfnrIns. Isfo os Im orfnnfo uo sonnInr orquo nqu onfrnn on juogo mns oIomonfos concofunIos quo so Infogrnn uosuo nrrIbn, or ns uocIrIo, n ofoc fos uo orfIInr In ouIfIcncIon uoscrIfIvn omrIcn. oIInIfncIon y fuonfos II crIforIo comnrnfIvo hn guInuo In soIoccIon uo Ios uIforon fos socforos uonuo so ronIIzo oI frnbnjo uo cnmo so oscogIoron fros osconnrIos bnrrInIos, cnun uno con cnrncforsfIcns osocfI cns uosuo oI unfo uo vIsfn urbnnsfIco y socIooconomIco. TnIos osconnrIos uouon cnrncforIznrso sInfofIcnmonfo uoI sIguIonfo mouo oI rImoro, orfonocIonfo n In comunn confrorIonfnI, os un socfor uo rocIonfo IncororncIon nI ormofro urbnno ll992 rovnIocon nII conuIcIonos bnsfnnfo rocnrIns on formInos osn cInIos y socIooconomIcos. !ns osfrucfurns orgnnIznfIvns uo fIo socInI son muy ocns y rogIsfrn In rosoncIn uo vnrIos gruos uo mIIIcIns y unn bnnun fuorfo. II sogunuo socfor orfonoco n In comunn noroccIuonfnI son bnrrIos fununuos hncIn Ios nnos 60 y ?0, consfruIuos muchos 23 mouInnfo Innos uoI InsfIfufo uo UrouIfo TorrIforInI I.U.T., on uonuo hubo rosoncIn uo obIncIon obrorn, nI confrnrIo uoI soc for nnforIor uonuo hn rouomInnuo In oconomn InformnI. Son bnrrIos mojor uIsfrIbuIuos, con monos uIfIcuIfnuos foogrnfIcns, mojoros sorvIcIos uo frnnsorfo, snIuu, morcnuoo, ofc. Toun In zonn rosonfn un cunuro uo orgnnIzncIonos socInIos bnsfnnfo nufrIuo y osfrucfurnuo y rogIsfrn In rosoncIn uo bnnuns nrmnuns uo fouo fIo y soIo un oquono rouucfo mIIIcInno hncIn In orIfo rIn. !n forcorn zonn os II IobInuo, uonuo rouomInnn bnrrIos uo cInso nIfn frnuIcIonnI y omorgonfo cuyn robIomnfIcn yn no os In uo In rocnrIounu socInI y oconomIcn oro s In uo InsogurIunu, uosconfInnzn y uIscrImInncIon, como voromos on uofnIIo. Ioro, nnrfo uo osfos osncIos urbnnos uo fIo bnrrInI, homos hocho fnmbIon un soguImIonfo nI Uoncojo MunIcInI on cunnfo osconnrIo uo In oIfIcn. As mIsmo nborunmos nsocfos uo In gosfIon uo In ncfunI numInIsfrncIon munIcInI nuIcIonnImonfo homos consfruIuo un cnso nIrououor uo ncforos socInIos oI cunI, como os obvIo, nos sIfun on osncIos no rouucfIbIos n Ios yn moncIonnuos. Auomns uo Ios bnrrIos nIuuIuos so ronIIzo frnbnjo uo cnmo on ofros socforos, uo mouo mns ocnsIonnI y nrn nsunfos mns un funIos, fouo con mIrns n obfonor un nnornmn rorosonfnfIvo quo uoun mnnIfosfnr, nrn uocIrIo con unn nnnIogn mouIcn, oI cun uro sInfomnfIco mns comIofo osIbIo uo In cIuunu. Is cInro, uos, quo In InfoncIon so uIrIgo hncIn In cIuunu como un fouo, nunquo so hnbIn uosuo Iugnros osocfIcos cuyn uoIImIfncIon so orIonfn or oI rIncIIo mofouIco uo In rorosonfnfIvIunu. !n obsorvncIon y oI soguImIonfo uo ncforos on Ios confoxfos moncIonnuos so hn hocho fununmonfnImonfo con bnso on onfro vIsfns on rofunuIunu, In mnyorn uo Ins cunIos son consocuon 24 cIns o uorIvncIonos uo unn roIncIon mns comIojn y osfrochn quo IncIuyo vIsIfns InformnIos, convorsncIonos grunIos y, on go nornI, un ncorcnmIonfo nI ncfor lIuor bnrrInI, ncfor nrmnuo, o bInuoros, concojnIos cuyn confInnzn hn sIuo nocosnrIo Ir gnnnn uo como conuIcIon rovIn nrn nuosfro ncorcnmIonfo n cIorfns zonns y osconnrIos. SIn ombnrgo, os nocosnrIo sonnInr quo on ocnsIonos In InformncIon hubo uo obfonorso uo mouo mns InuI rocfo. !ns fuonfos socununrIns IncIuyon ronsn y uocumonfos vnrIos, roIncIonnuos fouos uo mnnorns muIfIIos y uIvorsns con nuosfro objofo uo InvosfIgncIon. Unbo uosfncnr In consuIfn uo Ins ncfns uoI Uoncojo MunIcInI, unn fuonfo oco oxIornun oro ufII nrn obfonor un conocImIonfo nI uofnIIo uo su noI como InsfnncIn uo rorosonfncIon oIfIcn. In roIncIon con oI orouo soIoccIonnuo, l9?5l995, os uoI cnso sonnInr quo oI uosnrroIIo uo In InvosfIgncIon uoformIno un onfnsIs on un suborouo l988l996, unuos Ios cnmbIos quo so rouucon on Ios ncforos y on Ins nuovns uInnmIcns uoI confIIcfo y In nnrIcIon uo nuovns formns uo mouIncIon uoI mIsmo. II fono gonornI uoI foxfo osfn mnrcnuo or Io quo quIzn son In cnrncforsfIcn mns sInguInr uo In InvosfIgncIon, osfo os, In voIun fnu oxIcIfn uo quo Ios ncforos oxroson on su roIo Iongunjo In mnyor nrfo osIbIo uo confonIuos orfInonfos. !n osfrucfurn doI foxfo In oI rImor cnfuIo so Infonfn unn confoxfunIIzncIon hIsforI cn n frnvos uo In romIsIon n cIorfos rocosos uoI nconfocor socInI y oIfIco uo MouoIIn quo so sIfunn on unn orsocfIvn uo mns Inrgn uurncIon. Su roosIfo os nmbIonfnr Ins uoscrIcIonos sub sIguIonfos uo In confIIcfIvIunu y uo In vIun oIfIcn y socInI on gonornI. 25 II sogunuo cnfuIo roconsfruyo un comononfo sIgnIfIcnfIvo uoI confIIcfo nrmnuo rocIonfo uo In cIuunu. Inrn fnI roosIfo so uoscrIbo, on rImor Iugnr, oI orIgon y frnyocforIn uo uos gruos nrmnuos gonorIcos Ins bnnuns y Ins mIIIcIns, oInbornnuo nIgunns hIofosIs sobro su cnrncfor, IogIfImIunu y orIonfncIon. In sogun uo formIno so uoscrIbon Ins nuovns uInnmIcns uo gruos nrmn uos nsocInuos con Ios uos fIos nnforIoros y con bnso on In cons fruccIon uo cunfro cnsos rorosonfnfIvos. II cnfuIo forcoro, In mouIncIon uoI confIIcfo, nborun In oI fIcn uo sogurIunu uo In nIcnIun uurnnfo oI orouo l995l99?, Io mIsmo quo Ins InforvoncIonos mouInuorns uo In socIounu cIvII. In osfn sogunun InforvoncIon mouInuorn so uIscrImInnn cunfro cn sos uo mouIncIon cIvII on oI confIIcfo. II cunrfo cnfuIo os, mofouoIogIcnmonfo, oI mns hoforouoxo. AII so rofonuo cnIIbrnr In oIfIcn nunfnnuo hncIn Ios Iugnros uonuo so rogIsfrn con mnyor cInrIunu oI InforcnmbIo onfro Io socInI y Io oIfIco. II nnnIIsIs uo In oIfIcn rocIonfo uoI Uoncojo MunIcInI y uo Ins uInnmIcns rocIonfos uo In orgnnIzncIon socInI comunIfnrIn uouon concobIrso como un Infonfo uo ojomIIfIcnr oI rumbo, oI fono y oI orfII uo In oIfIcn on In cIuunu. !os uos cnsos rofonuon sor rorosonfnfIvos uoI fonomono gonornI uo Io oIfIco y uo nII su uorocho mofouoIogIco n sor concobIuos como cnsos. II cnfuIo quInfo consfIfuyo un ojorcIcIo uo oruonnmIonfo y nnnIIsIs uo foIcos urbnnos uo nnfurnIozn sImboIIcn y quo son sInfomnfIcos on roIncIon con nuosfrn vIun oIfIcn. !os homos cInsIfIcnuo on fros grnnuos gruos oI confIIcfo, In cIuunu y In o IfIcn. II oruon uouo onfonuorso soIo como oxouIonfo hours fIco oI Iocfor ourn concobIr ofrn cInsIfIcncIon osIbIo oro Ios confonIuos hnn uo Inforosnr or s mIsmos como nofns urns uo In sInfonn socInI urbnnn uo MouoIIn. 2? !O UAIT!!O MII!! IU!!UIJAAS I S! HISTO!IA SOUIA! Y IO!TIUA 29 A nrfIr uo mouInuos uoI sIgIo XX MouoIIn comonzo n oxorI monfnr unn sorIo uo cnmbIos quo frnsfocnron uofInIfIvnmonfo su oruonnmIonfo frnuIcIonnI nrn unr Iugnr n In consfruccIon uo unn nuovn cIuunu con unn mnyor uIvorsIunu urbnnn, socInI y cuIfurnI. In osfo cnfuIo so hnrn nIusIon n nIgunns uo Ins mns Imorfnn fos frnnsformncIonos quo hnn fonIuo IncIuoncIn on In confIIcfIvI unu y, on gonornI, on oI uosfIno oIfIco uo In urbo. Uomonznmos con unn brovo sombInnzn on forno nI confoxfo urbnno nncIonnI y nos roforImos Iuogo nI crocImIonfo y frngmonfncIon urbnnos, nI mouoIo frnuIcIonnI uo confroI socInI, nI uIvorcIo onfro In cIuunu y In oIfIcn, n In InsogurIunu rocIonfo y n In crIsIs uo Ios nnos ochonfn. AUI!UA I !A UI!A UO!OMIIAA !n cIuunu coIombInnn rosonfn uos rnsgos uIforoncInIos con roIncIon nI cunuro InfInonmorIcnno on rImor Iugnr, rosonfn unn rou urbnnn mns oxfonuIun l y, on sogunuo Iugnr, omorgo n l. IA!AUIOS, Mnrco. Infro In IogIfImIunu y In vIoIoncIn. UoIombIn l8?5l994. Snnfnfo uo Iogofn ormn, s.f. . 309. Ior Io uomns, In fonuoncIn hncIn In conconfrncIon uo obIncIon on Iogofn os hoy un rocoso uofocfnuo y roconocIuo. Vonso MInIsforIo uo osnrroIIo IconomIco. UIuunuos y cIuununnn. !n oIfIcn urbnnn uoI snIfo socInI. Snnfnfo uo Iogofn, l995. . l25l26. 30 nrfIr uo un rocoso mucho mns frnumnfIco y vIoIonfo quo on ofros nsos 2 . II crocImIonfo uo In cIuunu coIombInnn hn sIuo, como on Ios uomns nsos uo In rogIon InfInonmorIcnnn, oI ro uucfo uoI oxouo mnsIvo uo cnmosInos quo so uosInznron uo Ins nrons rurnIos hncIn Ins cnbocorns urbnnns uosuo rIncIIos uoI sIgIo XX nfrnuos or Ios horIzonfos uo rogroso quo so nbrnn on Ins cIuunuos con In mouornIzncIon y In osornnzn uo mojoros conuIcIonos uo vIun oro so frnfo uo un fonomono Ionfo, mouo rnuo y grnuunI. A nrfIr uo In uocnun uoI cunronfn cnmbIn oI rIf mo, oI voIumon y In InfonsIunu, n rnz uo Ins vIoIoncIns quo so uosnfnron on oI cnmo, gonornnuoso un vorunuoro nIuu cnmosI no sobro Ins cIuunuos quo on oscnsns uos uocnuns InvIrfIo In ro orcIon uo In obIncIon urbnnn con rosocfo n In rurnI 3 , forno mnyorIfnrIn In obIncIon rurnI uo Ins urbos y uIsIoco sus osfruc furns on un fonomono quo confInun hoy uoformInnnuo In vIun urbnnn nncIonnI, n osnr uo quo Ios rIfmos uo crocImIonfo osfnn bnjnnuo yn 4 . urnnfo Ins uocnuns uo l950 y l960 In obIncIon urbnnn so frIIIco. !ns cIuunuos crocIoron on un 95 y 98 mouInnfo un ro coso uo nufoconsfruccIon IIognI quo rorosonfn In confInuncIon on In urbo uo In Iuchn cnmosInn or In fIorrn. In osfo sonfIuo uouo uocIrso quo oI robIomn urbnno on UoIombIn, sIonuo oso cfIco y uIforonfo, os fnmbIon un robIomn ngrnrIo 5 . II crocImIonfo uo In cIuunu coIombInnn uouo cnrncforIznrso 2. AI!I!I CISIT, Jncquos. !n cIuunu coIombInnn. SIgIo XIX y sIgIo XX. Snnfnfo uo Iogofn Innco IouInr, l992. . ?89. 3. !n roorcIon uo rurnIos uo orIgon, on In cIuunu, os hoy uIfcII uo osfnbIocor. In cnmbIo, In conconfrncIon urbnnn, con rosocfo nI fofnI, so fnsn, sogun unfos uoI conso uo l993, on oI oruon uoI ?4. Vonso InIncIos M., o. cIf., . 300. 4. MIISTI!IO I ISA!!O!!O IUOMIUO, o. cIf., . l0?. 5. IOTI!O, InbIo. !n cIuunu coIombInnn. MouoIIn Auforos AnfIoquonos, l99l. . l05 y l60. VoI. 58. 3l onfoncos como oxnnsIon uosInfogrnun 6 . Is unn formncIon osn cInI quo gonorn unn foroz oInrIzncIon y on uonuo In Iuchn uos IgunI or oI suoIo y oI morcnuo uo In vIvIonun hnn rovocnuo unn urbnnIzncIon sIgnnun or In oxcIusIon socInI y In frngouIn ocoIo gIcn. A nrfIr uo osfns romIsns uo In gonosIs vIoIonfn, frnumnfIcn y oxcIuyonfo so sIguon Ins uomns cnrncforsfIcns. Trns oI robIomn uoI suoIo y uoI focho, confIgurnuoros bnsIcos uoI uorocho n In cIuunu, osfnn Ios nsocInuos nI nn, oI frnbnjo, In cuIfurn y In IIbor fnu, uomnnuns uo IncIusIon socInI y roconocImIonfo socInI y o IfIco quo hnn nuquIrIuo roonuornncIn on In cIuunu. Isfns hnn sIuo vIsfns como unn nmonnzn or Ins oIIfos y soIo hnn ouIuo sor nfonuIuns uo mnnorn rocnrIn y uIforoncInI or un Isfnuo uobII y on buonn mouIun uosborunuo or osfn robIomnfIcn. II rosuIfn uo hnn sIuo cIuunuos InformnIIznuns y mnrcnuns or un uIvorcIo onfro 1+11as y u11s, mnnIfIosfo on unn oscnsn nrfIcIncIon o IfIcn, InsogurIunu y uofIcIonfo numInIsfrncIon. Son, como nfIrmn Hornnnuo Comoz Iuonun 1uuaues 1anues en sen11uu 11s1u e1u eguenas en su sen11uu u1111u ? . Isfo uosoncuonfro onfro cIuunu mouornn y mouornIunu socInI y oIfIcn, ormIfo onfonuor In onfromozcIn uo oIomonfos roIos uo In mofrooII mouornn con Io uobIorIno y In nnfurnIozn uo unn confIIcfIvIunu urbnnn quo gunrun roIncIon con Ins fonsIonos quo rosuIfnn uo In uIfIcuIfnu nrn hncor comnfIbIo oI Iognuo roIo uo In frnuIcIon con In ncofncIon uo Io nuovo y Io uIforonfo. 6. AI!I!I CISIT, o.cIf, . 6l0. A nrfIr uo osfn formn uo oxnnsIon os quo so gonorn unn cIuunu Inmonsn oro rocnrIn quo oI nufor, fomnnuo In nnnIogn uo In rofocIuunu uo Mumforu, IInmn rofooIIs lIbIu., . 595. Is In vIsIon quo oI roIo !ovISfrnuss fuvo sobro Ins cIuunuos InfInonmorIcnnns on gonornI y quo consIgno on TrIsfos TroIcos. ?. CMIZ I!IA, Hornnnuo. Incfo coIocfIvo y gobornnbIIIunu on In cIuunu UoIombInnn. In !ovIsfn Ioro, o. 25, uIcIombro uo l994, g. 44. 32 MII!! U!IUIMIITO !!IAO Y I!ACMITAUI !ns frnnsformncIonos uo In cIuunu on In rImorn mIfnu uoI sI gIo XX rosonuon n In ufon uo rogroso quo fuo ncogIun uo mn norn onfusInsfn or unn ujnnfo oIIfo IocnI, omrosnrInI y comor cInI quo Infrouujo mojorns nofnbIos on oI oquInmIonfo urbnno y on In InnIfIcncIon uo su crocImIonfo. SIn ombnrgo, osfn fIobro mouornIznuorn bonofIcIo, nnfo fouo, n nIgunos socforos uouIcn uos n nogocIos uo comrn vonfn uo fIorrn so hIzo nuomns n cosfn uoI nrrnsnmIonfo uoI nfrImonIo hIsforIco uo In cIuunu y uo In sogrogncIon uo cIorfos osncIos uo consfruccIon uo unn osIbIo cuIfurn cIfnuInn quo oscnnbn nI confroI mornI y socInI ojorcIuo or In IgIosIn y Ins nuforIunuos cIvIIos. Inrn In sogunun mIfnu uo sIgIo, osfn ufon hIzo crIsIs nnfo In omorgoncIn uo unn nuovn cIuunu surgIun uo In consfruccIon uo numorosos bnrrIos 11a1as o uo 1n+as1n. !ns oxrosIonos con quo so uonomInnron osfos bnrrIos ovIuoncInn In vnIorncIon quo so fonn fronfo n Ins nuovns gonorncIonos uo mIgrnnfos quo IIogn bnn n In cIuunu ornn unn nmonnzn socInI y un fncfor uo uosoruon urbnno 8 . !o cIorfo os quo su mnsIvn rosoncIn on In cIuunu no ImIIco In rufurn con unn suuosfn nrmonn y homogonoIunu sIno, mns bIon, In nconfuncIon uo In uIvorsIunu y In confIIcfIvIunu yn oxIsfonfos, ovIuoncInbIos on socforos frnuIcIonnImonfo consI uornuos mnrgInnIos y hnbIfnuos or gonfos uo oscnsos rocursos como CunynquII y ofrns orIforIns o bnrrIos uo oxfrnmuros. !n cIuunu so hIzo mns uIvorsn con oI rocoso uo oxnnsIon hncIn oI suroccIuonfo, mouInnfo In consfruccIon uo bnrrIos y ur 8. In l95l MouoIIn fonn 358.l89 hnbIfnnfos on l964, ??2.88? y on l9?3 l.0?l.252. Vor oI cunuro UrocImIonfo uo In obIncIon on MouoIIn. In MouoIIn on cIfrns. MouoIIn, IInnoncIon, l9?5. 33 bnnIzncIonos uosfInnuos n socforos mouIos, InconfIvnuos or Ins numInIsfrncIonos munIcInIos con In nuocuncIon uo forronos y In consfruccIon uo vns. Inrn In uocnun uoI ochonfn so rogIsfro ofrn oxIosIon urbnnn on II IobInuo con oI nrrIbo uo unn nuovn cInso omorgonfo, rouucfo uoI nogocIo uoI nnrcofrnfIco. Isfn consIuornbIo frnnsformncIon urbnnsfIcn uo In cIuunu on soIo fros uocnuns l960l980 frnnscurrIo on nrnIoIo con un ovIuonfo uoforIoro uo Ios osncIos ubIIcos, mnnIfIosfo on oI nbnn uono uoI confro hIsforIco uo In cIuunu, oI cunI, hnsfn mouInuos uo sIgIo, hnbn jugnuo un Imorfnnfo noI sImboIIco como roforonfo comun uo IuonfIunu nrn Ios hnbIfnnfos uo MouoIIn. !n rocoso sImIInr so rosonfo on nIgunos bnrrIos ouInros frnuIcIonnIos con oI cIorro uo fonfros y hoInuorns quo hnbnn jugnuo fnmbIon un noI uosfncnuo on In socInIIzncIon uo Ios jovonos. AIgunos uo osfos Iugnros fuoron roomInznuos or osfnbIocImIonfos comor cInIos o nuovns urbnnIzncIonos. Isfo vnco uo Io ubIIco on Ios bnrrIos ouInros mns rocIonfos so hn comonsnuo con In sobro ufIIIzncIon uo Ins cnIIos quo, nuomns uo sor Iugnr uo frnnsIfo, so hnn convorfIuo on osncIos ImrovIsnuos uo socInIIzncIon. Uon In gonornIIzncIon uo uIforonfos formns y ncforos uo vIoIon cIn on In cIuunu so nconfunrn unn fonuoncIn uo roIIoguo hncIn Io rIvnuo quo hn uosvnIorIznuo nun mns Io ubIIco y Io hn nsIgnnuo mnyor ImorfnncIn n In busquoun uo sogurIunu on oI onforno In mouInfo nI cunI so orfonoco. II confroI uo forrIforIos cnun voz mns oquonos or nrfo uo ncforos nrmnuos on nIgunos socforos uo In cIuunu, hn fonIuo un Imncfo nofnbIo on In frngmonfncIon uo Ios bnrrIos y on unn mnyor rIvnfIzncIon uo In vIun cIfnuInn, ununs Ins rosfrIccIonos Imuosfns nI IIbro frnnsIfo o In rohIbI cIon uo In rosoncIn uo orsonns o InsfIfucIonos cnfnIognuns como InuosonbIos. Ior su nrfo, oI Isfnuo hn frngmonfnuo fnmbIon In cIuunu con In uIvIsIon on comunns y zonns, con oI roosIfo uo mojornr In 34 gosfIon 9 . IIIo so hn hocho obouocIonuo unos crIforIos focnIcos quo hnn uojnuo uo Inuo In consIuorncIon uo ofrns vnrInbIos uo fIo cuIfurnI y socInI, gonornnuo con oIIo uIvIsIonos o unIonos nrfIfIcInIos. SIn ombnrgo, osfo rocoso uo frngmonfncIon no hn conIIovnuo In oruIun fofnI uo sonfIuo uo orfononcIn n In cIuunu. IrouomInn unn Imngon osIfIvn uo MouoIIn como un mouoIo uo cIuunu mouornn y rogrosIsfn, oso n fouos Ios rIosgos quo sus hnbIfnn fos uobon oncnrnr nrn ouor sobrovIvIr on oIIn. U!ISIS I! MOI!O T!AIUIOA! I UOT!O! Y U!IUIITI IO!A!IZAUI SOUIA! osuo Ins rImorns uocnuns uo osfo sIgIo In IgIosIn y Ios om rosnrIos usIoron fouo su omono on oI uIsono y nIIcncIon uo unns osfrnfogIns uo confroI socInI uIrIgIuns hncIn Ins rImorns gonorncIonos obrorns. In Ins fnbrIcns fuoron ImInnfnuos unos uIsosIfIvos uIscIIInnrIos quo, sogun Io hnco nofnr nnIoI Iocnuf, nu 1u+1e1un a1ann en e1 nunuu u1 1a 1u1na nu 1us nean1snus a1a es1a/1ee1 una u1s111na ue 11a/a)u se us1e1un en 1e1a1n un 1u 1e111usu, 1as1a e1 un1u ue 1ae1 ue 1as en1esas una ese1e ue unun1uau 1e111usa su1 ene11s l0 . !n ofIcncIn uo osfo mouoIo no uoonun soIo uo Io quo uuIorn 9. In l963 mouInnfo oI ncuoruo o. 52 In cIuunu so uIvIuIo on 6 comunns. In l98? mouInnfo oI ncuoruo o. 54 so ngrognron 3 comunns y so osfnbIocIo In uIvIsIon or zonns. Vor nrnnjo, CIorIn. MouoIIn on zonns lmnns. MouoIIn, UororncIon !ogIon, l992. l0. IIUA!T, nnIoI. IroIogo nI foxfo uo Arnngo, !uz CnbrIoIn. Mujor, roIIgIon o InuusfrIn, InbrIcnfo l923l982. MouoIIn, !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, l99l. 35 nconfocor uonfro sIno fnmbIon fuorn uo Ins fnbrIcns, on In cIuunu. Ior oIIo so frnbnjo on In croncIon uo unn rou uo orgnnIzncIonos nrn In snnn ufIIIzncIon uoI fIomo IIbro, In uIvuIgncIon uo Ios vnIoros crIsfInnos on Ins fnmIIIns y In ronIIzncIon uo cnmnnns uo consurn confrn fouo fIo uo osocfncuIos o ncfIvIunuos ubIIcns cnIIfIcnuns como confrnrIns n In mornI y buonns cosfumbros. Auomns, so usIoron on rncfIcn uIvorsos mocnnIsmos nrn In sogrogncIon socInI y osncInI uo gruos consIuornuos orfnuoros uo Ins uosvIncIonos vngos, rosfIfufns, jugnuoros y bobouoros, onfro ofros ll . !n frngIIIunu uo osfo mouoIo so uso on ovIuoncIn uosuo In rImorn mIfnu uo sIgIo con In gonornIIznun ncofncIon uo unn uobIo mornI, y con In rosIsfoncIn ofrocIun or Ios socforos objofo uo osfIgmnfIzncIon. Ioso n Ios osfuorzos uo In IgIosIn y uo In oIIfo IocnI or mornIIznr y confroInr, MouoIIn ocuo sIomro un Iugnr uosfncnuo on Ins cIfrns roInfIvns n rosfIfucIon, consumo uo bo bIuns nIcohoIIcns y obIncIon cnrcoInrIn l2 . In In sogunun mIfnu uoI sIgIo In crIsIs uo osfo mouoIo uo con froI nIcnnzo oxfromos no rovIsfos con In oxnnsIon uo Ins IInmn uns zunas ue 1u1e1an1a, In omorgoncIn uo In uoIIncuoncIn orgn nIznun, unn frocuonfo noIncIon nI soborno uo In nuforIunuos y Ios a)us1es ue uen1as or nrfo uo uIvorsos socforos socInIos nrn gnrnnfIznr In uofonsn uo sus Inforosos nrfIcuInros. !n nusoncIn uo un ncfor ubIIco con oI ouor sufIcIonfo nrn Imonor oruon y nuforIunu confrIbuyo n cronr unn sonsncIon uo cnos quo hn sIuo comonsnun con In busquoun frngmonfnrIn uo ll. Sobro Ios rnsgos uo osfo mouoIo uo confroI on Ios nIboros uoI sIgIo, vor Mnyor Morn, AIborfo. IfIcn y rouucfIvIunu on AnfIoquIn. IromIos ncIonnIos UoIcuIfurn. Snnfnfo uo Iogofn, l995, gs 5495. Iogofn Torcor Munuo, l984. Y ArchIIn oIrn, MnurIcIo. UuIfurn o IuonfIunu obrorn. Snnfnfo uo Iogofn UIII, l993. l2. !IYIS, UnfnIInn. Asocfos uo In vIun socInI y cofIuInnn on MouoIIn l890l930. Snnfn Io uo Iogofn, IromIos ncIonnIos uo UoIcuIfurn, l996, gs l54l69 2l22l5. 36 ocIonos uo consfruccIon uo un oruon mornI y socInI uonuo so combInn In noIncIon n formns uo confroI frnuIcIonnI y un ncnfn mIonfo soIocfIvo n cIorfns normns o InsfIfucIonos IognIos oncnr gnuns uo numInIsfrnr jusfIcIn. Ahorn bIon, In oruIun uo ofIcncIn on oI confroI socInI y mornI uo In obIncIon so rouujo on nrnIoIo con unn uIsmInucIon uo Ins osIbIIIunuos uo IncIusIon on In vIun oconomIcn. In In rImo rn mIfnu uo sIgIo founvn orn osIbIo obfonor, or nrfo uo socfo ros mouIos y ouInros, un omIoo on Ins InuusfrIns o on InsfIfu cIonos uoI Isfnuo. SIn ombnrgo, In cnncIunu uo In cIuunu nrn rosonuor n Ins oxocfnfIvns uo omIoo or nrfo uo unn obIn cIon on confInuo numonfo fuoron cnun voz monoros. A nrfIr uo In uocnun uoI sosonfn so rouuco un numonfo uo In oconomn InformnI nnfo In ImosIbIIIunu uo obfonor un omIoo on Ios socforos frnuIcIonnIos uo In oconomn y un nmbIonfo uo oInrIzncIon unun In IncnncIunu uoI Isfnuo y Ios gruos uo o uor IocnI nrn snfIsfncor Ins uomnnuns uo Ins mnsns urbnnns y ofrocor nIfornnfIvns uo nsconso oconomIco y socInI. As mIsmo Ios nrfIuos oIfIcos Ioruon cnncIunu nrn rorosonfnr y frn mIfnr Ios Inforosos uo Ins mnyorns cIuununnns, formnImonfo bonofIcInrIns uo un oruon uomocrnfIco, oro ronImonfo somofI uns n unn fuorfo sogrogncIon y oxcIusIon quo on MouoIIn nIcnn znn nIgunos uo Ios nuIcos comnrnfIvnmonfo mns oIovnuos uo UoIombIn l3 . As y fouo Ios rocIon IIognuos n In cIuunu hnn Iogrnuo unn nrcInI InfogrncIon n In vIun urbnnn. In rIncIIo Ins nuforIunuos IocnIos rocurrIoron n Ins mouIuns uo fuorzn uosnIojos y frnsInuos l3. Infro l986 y l992 oI orconfnjo uo obIncIon or uobnjo uo In Inon uo obrozn on MouoIIn y su ron MofrooIIfnnn osfuvo or oncImn uoI romouIo rogIsfrnuo nrn Ins sIofo cIuunuos mns Imorfnnfos. !o mIsmo ocurro con Ins fnsns uo uosomIoo y on oI coofIcIonfo uo conconfrncIon uoI Ingroso. Vor IInn uo uosnrroIIo uo MouoIIn l995l99?. MouoIIn, AIcnIun, l996, gs 66 y 6?. 3? forzosos omoro, In consoIIuncIon uo Ios bnrrIos uo InvnsIon conuujo n In nuocIon uo ofrns mouIuns quo fnvorocIoron su In fogrncIon n In frnmn urbnnn oIIns fuoron rIncInImonfo In nm IIncIon uoI ormofro urbnno lon l963, In InsfnIncIon uo sorvI cIos bnsIcos uomIcIIInrIos, In nvImonfncIon uo vns, nIgunos royocfos uo vIvIonun y In consfruccIon uo oscuoIns y confros uo snIuu l4 . !ns ofrns vns uo IncIusIon osfuvIoron ununs or Ins vncuIos onfro Ios nuovos obInuoros con In IgIosIn y Ios nrfIuos oIfI cos. As, numorosos nrrocos ouIfIcnron con In nyuun uo sus fIo Ios Ins rImorns IgIosIns quo sIrvIoron muchns vocos como con fros uo nsIsfoncIn nrn Ios mns obros Ios oIfIcos consfruyo ron sus rouos uo InfIuoncIn conformo n mocnnIsmos frnuIcIonn Ios l5 Ios cunIos no fonurnn yn In mIsmn ofIcncIn sobro nuovns go norncIonos urbnnns hIjns uo Ios rImoros mIgrnnfos, formnuns on un mouIo socInI on uonuo nuovos osfIIos uo vIun y In cuIfurn uo mnsns Ios IIovnrnn n uosmnrcnrso, rImoro uo In oIfIcn frnuIcIo nnI y Iuogo uo foun oIfIcn. In Ios sofonfns y ochonfns confInunron Ins mIgrncIonos y so rouujo oI obInmIonfo uo zonns uo nIfo rIosgo gooIogIco y grnn rocnrIounu osncInI. Isfo mofIvo nuovns nmIIncIonos uoI or mofro urbnno l98l y l992. SIn ombnrgo, In IncIusIon uo os l4. In roIncIon con Ins oIfIcns uo osncIo urbnno y uosnrroIIo on MouoIIn uurnnfo oI rosonfo sIgIo, oI Inn roguInuor uoI osncIo urbnno, In InnoncIon, In oIfIcn forrIforInI, uo nsonfnmIonfos, rohnbIIIfncIon y obrns vInIos, vonso nrnnjo, CIorIn y VIIIn, Mnrfn. Infro Iucos y sombrns IsncIos y oIfIcns urbnnns on MouoIIn. UororncIon !ogIon. MouoIIn, l99?. l5. !n osfuuIo ormonorIznuo sobro nrfIuos oIfIcos on oI osconnrIo bnrrInI uosuo mouInuos uoI sIgIo hnsfn Ios 90`s, quo IncIuyo nnnIIsIs uo Ins JAU, Ins JA! y Ios comIfos bnrrInIos, nI IgunI quo In sucosIvn frngmonfncIon y uobIIIfnmIonfo uo Ios gruos frnuIcIonnIos, so oncuonfrn on VIIIogns, !ucoIIy. IrnccIonos y cIIonfoIns. !os nrfIuos oIfIcos on MouoIIn. MouoIIn UororncIon !ogIon, l994. IsocInImonfo oI cnfuIo VI IrosoncIn nrfIuIsfn on Ios bnrrIos uo In cIuunu. 38 fos nuovos obInuoros soIo cubro sorvIcIos snnIfnrIos bnsIcos y vns. Ahorn bIon, cunnuo so cron quo oI rocoso mIgrnforIo focn bn n su fIn, so rouuco In nguuIzncIon uo In guorrn on Ios uos uIfImos nnos y so hnn roInIcInuo Ins InvnsIonos, uo mouo quo In cIuunu hn vuoIfo n soorfnr unn rosIon uo crocImIonfo quo nIojn In osornnzn uo unn IncIusIon InfogrnI nrn Ios na11nauus frn uIcIonnIos uo Ins orIforIns l6 . In In ncfunIIunu In conformncIon socInI uo Ios bnrrIos ouIn ros, quo son In mnyorn, rofIojn Ios ImIfos on Ins osIbIIIunuos uo In IncIusIon un 68.9 uo In obIncIon corrosonuo n Ios osfrnfos mouIobnjo y bnjo, con Ingrosos quo so uorIvnn uo In oconomn InformnI l? . Aunquo sus conuIcIonos uo vIun son mojoros quo Ins uo ofros gruos uo mnrgInnuos quo vIvon on cIuunuos con mnyo ros uofIcIoncIns on In rosfncIon uo sorvIcIos ubIIcos, omoorn ron Ios nIvoIos uo hncInnmIonfo y numonfnron Ios nuIcos uo uosomIoo l8 . !o quo so hn rouucIuo onfoncos, on osfn sogunun mIfnu uo sIgIo, os un uobIo movImIonfo quo hn nguuIznuo Ins confrnuIccIo nos socInIos or un Inuo, unn consIuornbIo nmIIncIon uo In uo mnnun or rocursos y roconocImIonfo socInI y oIfIco or oI l6. SIn uuun Ins mIgrncIonos n MouoIIn hnn numonfnuo on Ios uos uIfImos nnos or ofocfo uo In vIoIoncIn on oI uonrfnmonfo. AIgunos nuovos bnrrIos uo InvnsIon so obsorvnn, conformnuos or uosInznuos rIncInImonfo. SIn ombnrgo, no hny InformncIon oxhnusfIvn sobro oI fonomono, uIfcII uo suyo uo rnsfronr. !o uIfImo sobro uosInznuos on AnfIoquIn uouo vorso on IquIo uo InvosfIgncIon VIoIoncIn y uorocho humnnIfnrIo on AnfIoquIn. HncIn uonuo vn UoIombIn` !nn mIrnun uosuo AnfIoquIn. MouoIIn I.I.U., l996. Vonso nuomns ron uo uorochos humnnos y soIucIon uo confIIcfos. osInznuos Infornos on AnfIoquIn. MouoIIn I.I.U., l995. s. l?. Socrofnrn uo IIonosfnr SocInI, Inor, UororncIon !ogIon. IngnosfIco SocInI uo MouoIIn. MouoIIn, AIcnIun l996, ngs. ?0?l. l8. Inrn l994 oI romouIo uo uonsIunu uo hnbIfnnfos or km 2 on In zonn nororIonfnI os uo unos 30.000 hnbIfnnfos mIonfrns quo on In zonn uo II IobInuo os uo 5.000. Vor oI mnn uonsIunu uo obIncIon or comunns. In nrnnjo, CIorIn y VIIIn, Mnrfn Inos. O. UIf. 39 ofro, un cIorro uo Ios cnnnIos frnuIcIonnIos uo nsconso y unn oruIun uo ofIcncIn uo Ios mocnnIsmos uo confroI frnuIcIonnI quo hn roIcInuo In busquoun uo ocIonos uo IncIusIon quo no oncn jnn on oI mouoIo uo InuusfrInIIzncIon nI on oI fnn nnhoInuo roo sIfo uo mornIIzncIon uo Ins cosfumbros. I! IVO!UIO IT!I !A UI!A Y !A IO!TIUA Isfo foIco so nborunrn soguIunmonfo uosuo In InjoroncIn quo ncforos coIocfIvos rorosonfnfIvos uo In vIun socInI y oIfIcn hnn fonIuo fronfo n In consfruccIon uo Io ubIIco. Uomo so vorn, In oIIfo, In cInso oIfIcn y oI mIsmo Isfnuo hnn fonIuo IncIuoncIn on In rIvnfIzncIon uo Io ubIIco y on In consfruccIon uo unn vIsIon nognfIvn fronfo n In oIfIcn y Ios oIfIcos, fncforos quo fnmbIon oxIIcnn In crIsIs ncfunI uo In cIuunu. In In rImorn mIfnu uo sIgIo In oIIfo IocnI osfnbIocIo un mono oIIo uo rorosonfncIon uo Io ubIIco on In cIuunu unun su cnn cIunu uo InjoroncIn on In InnoncIon urbnnn y on In nuocIon uo un osrIfu cvIco or nrfo uo sus hnbIfnnfos. II Isfnuo orn con sIuornuo como un goronfo quo uobn fnvorocor sus royocfos y In uofonsn uo sus Inforosos l9 . IIIo oxIIcn or quo oI InforvoncIo nIsmo uo Isfnuo on In cIuunu on oI orouo on moncIon fuo un nsunfo fonuo y IImIfnuo n In InvorsIon on cIorfos cnmos roInfI vos n In consfruccIon uo obrns uo Infrnosfrucfurn y In nfoncIon n uomnnuns bnsIcns uo In obIncIon. !n oIIfo IocnI fnmbIon so oncnrgo uo romovor unn vIsIon no gnfIvn fronfo n In oIfIcn. !n nrfIcIncIon ouInr on oIfIcn l9. IOTI!O, Iornnnuo. MouoIIn l890l950. HIsforIn urbnnn y juogo uo Inforosos. MouoIIn, !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, l996, . 62. 40 suscIfnbn nrfIcuInr rosquomor, como Io ovIuoncInn Ins orIonfn cIonos ImnrfIuns n Ins orgnnIzncIonos cvIcns on Ios bnrrIos nrn quo soIo so ocunrnn uo Io cvIco y nrn quo nsumIornn In nrfI cIncIon oIfIcn soIo como nrfIcIncIon oIocfornI. II fomor nnfo unn oIIfIzncIon uo In 1e/e u1/ana so ncrocon fo con Ios uIsfurbIos uoI 9 uo nbrII on MouoIIn, Ios cunIos, nun quo no fuvIoron In uImonsIon uoI Iogofnzo, cnusnron unn rofun un ImrosIon onfro In oIIfo nnfIoquonn y Ios nrfIuos frnuIcIonn Ios, on osocInI oI InrfIuo Uonsorvnuor. A In osfro so Imuso unn fonuoncIn rngmnfIcn confrnrIn n nrrIosgnr on In oIIfIzncIon uo unn mnsn consIuornun como rocIIvo n In nnnrqun. Ironfo n Ios oIfIcos so croo unn ncfIfuu uo uosconfInnzn or consIuornrIos como nrfo uo unn burocrncIn oco monos quo InufII. Ior oIIo so onsnbn quo onfIunuos como oI Uoncojo MunI cInI uobnn osfnr conformnuns or rofosIonnIos y no or oI fIcos. Hnsfn In uocnun uo l950 In SocIounu uo Mojorns IubIIcns fuvo unn nofnbIo InjoroncIn on oI nombrnmIonfo uo concojnIos. Isfn sIfuncIon omozo n vnrInr n nrfIr uo Ios sosonfns con oI nsconso uo unn nuovn cInso oIfIcn conformnun or oIfIcos rovonIonfos uo uIvorsos munIcIIos uoI uonrfnmonfo y uo ox frnccIon mouIn y ouInr. Ioro su orfII no Ios fornnbn uIgnos uo confInnzn nrn unn oIIfo quo, on Iugnr uo rocurrIr n sus sorvIcIos uo mouIncIon, roforn ncuuIr n InsfnncIns uoI gobIorno confrnI. !n rufurn uo osfos vncuIos no fuo obsfncuIo nrn quo Ios oIfIcos uosIognrnn su InIcInfIvn fonuIonfo n conquIsfnr unn mnsn uo nuhoronfos on In cIuunu, mouInnfo oI sIsfomn uo Infor cnmbIo uo vofos or fnvoros con socforos uo cInso mouIn y ou Inr. Ioro oI IncumIImIonfo uo Ins romosns y Ios robIomns uo corrucIon ncnrronron un mnyor uosrosfIgIo uoI ojorcIcIo uo In oIfIcn y uoI noI uo Ios oIfIcos. Isfo nnornmn so nguuIzn con Ins uonuncIns sobro onrIquocImIonfo IIcIfo, Ins uIsufns on 4l fro jofos oIfIcos y In consIguIonfo nnrIcIon uo nuovns frnccIo nos onfronfnuns on uurn comofoncIn or oI confroI uo Ins mnsns uo oIocforos. In roIncIon con oI Isfnuo, nunquo os cIorfo quo n nrfIr uoI Ironfo ncIonnI so formuInn oIfIcns uo InforvoncIon on Ios robIomns urbnnos, no so Iogrnn mnyoros nvnncos on In cons fruccIon uo unn Imngon osIfIvn como gnrnnfo uoI Inforos ubII co. In oIIo fIono quo vor In rosIon rIvnfIznuorn ojorcIun or Ios nrfIuos oIfIcos nI somofor n Ins rogIns uoI ronrfo burocrnfIco Ios Infonfos uo mouornIzncIon y uo rncIonnIIzncIon uoI gnsfo ubIIco, Io mIsmo quo oI rouomInIo uo unn vIsIon nfornnIIsfn, quo rofuorzn In Iuon uoI Isfnuo como rovoouor uo sorvIcIos bnsIcos, y In uosnfoncIon n roformns uo vIfnI ImorfnncIn nrn su InforvoncIon on Ins confIIcfIvIunuos quo osfnIInn on In cIuunu, como unn oorfunn y ofIcnz roformn n In jusfIcIn, In mouornIzn cIon uo In oIIcn y uo ofrns InsfnncIns oncnrgnuns uo In sogurI unu cIuununnn 20 . II rochnzo nI Isfnuo fnmbIon fuo un rnsgo cnrncforsfIco uo Ios movImIonfos socInIos y uo Ins orgnnIzncIonos uo IzquIorun quo Irrumon on In cIuunu. !n roIvInuIcncIon uo unn nufonomn fofnI fronfo nI Isfnuo y Ios nrfIuos oIfIcos frnuIcIonnIos so consfIfuyo on un smboIo uo consocuoncIn on In uofonsn uo Info rosos ouInros. Imoro, oI confroI ojorcIuo sobro orgnnIzncIo nos y movImIonfos con In Iuon uo quo uobnn sorvIr uo corrons uo frnnsmIsIon uo Ins orIonfncIonos ImnrfIuns or In uIrIgoncIn uo Ins orgnnIzncIonos uo IzquIorun 2l uomuosfrn oI nrrnIgo uo unn vI 20. IIJA!AO, Ann Mnrn. II forfnIocImIonfo soIocfIvo uoI Isfnuo uurnnfo oI Ironfo ncIonnI. In !ovIsfn UonfrovorsIn. Sogunun Ifnn. o. l69, novIombro uo l996, gs l035. 2l. A!UHI!A II!A, MnurIcIo. !fon nrmnun` oosIcIon oIfIcn y movImIonfos socInIos uurnnfo oI Ironfo ncIonnI. In !ovIsfn UonfrovorsIn, Sogunun Iocn, o. l68, . 45. 42 sIon InsfrumonfnIIsfn, con ofocfos nognfIvos on In vnIorncIon uo In oIfIcn. In Ins uocnuns uo Ios sofonfns y ochonfns In crIsIs uo Ios ncfo ros oIfIcos so ngrnvn nun mns. I Ins orgnnIzncIonos nI Ios movImIonfos socInIos uuIoron oscnnr n In crIsIs uo IogIfImIunu quo nfocfo n Ios nrfIuos frnuIcIonnIos y jofos cIIonfoIIsfns or Ins uIvIsIonos Infornns y In IncnncIunu nrn ngoncInr In rorosonfn cIon uo Ins nsIrncIonos uo nuovns gonorncIonos mns uosoncnn fnuns uo Ins ufons uo IzquIorun. Ior nnnuIuurn, oI rIvIIogIo oforgnuo n In nccIon nrmnun conuujo nI nbnnuono uo Ins cIuun uos o nI uosmnnfoInmIonfo uo sus fronfos uo frnbnjo onfro socfo ros obroros, osfuuInnfIIos y bnrrInIos. !A ISIC!!IA Y !AS IO!MAS I II!ITA!!A !os Iogros obfonIuos or Ios gobIornos uo !Iorns Unmnrgo y uo VnIoncIn on oI oxformInIo uo Ios uIfImos focos uo rosIsfoncIn bnnuoIorn on uIvorsns zonns uoI ns n comIonzos uo Ios sosonfns fuoron vnIornuos como un vIcforIn uofInIfIvn confrn In vIoIoncIn. Ioro on Ins cIuunuos hIzo su nnrIcIon In uoIIncuoncIn orgnnIzn un, bnnuns uo nfrncnuoros y socuosfrnuoros, quo nuquIrIoron ro nombro or In ofIcncIn on su nccIonnr. !os nvnncos uo In uoIIncuoncIn on In cIuunu gonornron unn ronccIon uo nInrmn or nrfo uo In oIIfo IocnI y Ins nuforIunuos, quIonos yn uosuo Ios sosonfns consIuornbnn n MouoIIn como In cIuunu mns Insogurn y uosrofogIun. Inrn onfronfnr osfos robIo mns so rocInmo uoI gobIorno confrnI, unn InforvoncIon mns ofI cnz uo In oIIcn y uo In jusfIcIn nrn oI cnsfIgo uo Ios uoIIncuon fos, oro fnIos oxocfnfIvns no fuoron snfIsfochns. !n nncIonnIIzncIon uo In oIIcn, mouIun nuofnun or oI rI 43 mor gobIorno uoI Ironfo ncIonnI, no confo con In ncofncIon uo Ins nuforIunuos y oIIfos IocnIos, uos so uosconfInbn uo In Imnr cInIIunu y honosfIunu uo Ios ngonfos y uofocfIvos rovonIonfos uo ofrns rogIonos y uo In ofIcncIn uo roformns romovIuns or oI gobIorno confrnI. Sobro osfo onfonuIuo so ofo or In croncIon uo unn InsfnncIn roIn somofIun nI confroI uo Ins nuforIunuos Iocn Ios oI onrfnmonfo AumInIsfrnfIvo uo SogurIunu y UonfroI, fun unuo on l966 con oI roosIfo uo confrIbuIr nI rosfnbIocImIonfo uoI oruon y oI combnfo n In uoIIncuoncIn. AI IgunI quo Io nconfocIuo con Ins uomns InsfnncIns quo fun cIonnbnn on In cIuunu oIIcn, ns, I2, so hIcIoron frocuonfos Ins quojns or nbusos uo nuforIunu y robIomns uo corrucIon, Io cunI IIovo n In nuocIon uo mouIuns nrn su mouornIzncIon sIn Iogrnr onuoroznr oI rumbo uo In InsfIfucIon. Anfo oI oscnnunIo quo so rouujo or oI confroI ojorcIuo or InbIo Iscobnr sobro oI OU onrfnmonfo uo Oruon UIuununno uo InvIgnuo osfn onfIunu fuo uIsuoIfn on l990 or oI gobIorno uo Uosnr CnvIrIn, nunquo sIn In nnuoncIn uo Ins nuforIunuos munIcInIos. In l96? y on concorunncIn con In oIfIcn uoI gobIorno uo CuIIIormo !oon VnIoncIn 22 so Io nosfo n In croncIon uo gruos uo nufouofonsn confrn In uoIIncuoncIn y so croo un cnfuIo uo In IInmnun ofonsn UIvII, consfIfuIun con oI roosIfo uo coInbornr con founs nquoIIns cnmnnns uosfInnuns n In Iuchn confrn oI uo IIfo 23 . urnnfo oI gobIorno uo !Iorns !osfroo so confInuo con In romocIon uo osfos gruos uo nufouofonsn. MouInnfo oI uocrofo l.355 uo l9?0 so nuforIzo n In IoIIcn ncIonnI nrn fomonfnr Ins 22. AIgunns uo Ins normns confonIuns on oso uocrofo so surImIoron on oI gobIorno uo VIrgIIIo Inrco, uos son ufIIIznuns or gruos nrnmIIIfnros nrn unrso un fununmonfo IognI. Vor nI rosocfo IInIr, IIsn. !ns fuorzns nrmnuns. !nn mIrnun cIvII. Iogofn UIII, l993. . l60. 23. !n uofonsn cIvII so nbro nso. In II UoIombInno, mnyo 22 uo l985 . 3. 44 ngruncIonos quo Ios mornuoros orgnnIznrnn voIunfnrInmonfo nrn In vIgIInncIn y rofoccIon uo In vocInunu. TnmbIon so roco monuo quo sus Infogrnnfos fuornn orsonns Iuonons y honosfns y so nuforIzo n Ins Junfns uo AccIon UomunnI y uo ofonsn UIvII nrn quo rosfnrnn sorvIcIos uo vIgIInncIn on sus socforos 24 . Isfns InIcInfIvns fuoron bIon rocIbIuns on bnrrIos ouInros nfocfnuos or oI numonfo uo nfrncos y robos. !ns Junfns uo Ac cIon UomunnI, grncIns n Ios vncuIos osfnbIocIuos con oIfIcos y funcIonnrIos osfnfnIos, frnmIfnron soIIcIfuuos nrn rocIbIr onfro nnmIonfo con mIrns n In conformncIon uo comIfos uo vIgIInncIn 25 . SoIo on confnuos cnsos rocIbIoron rosuosfn oorfunn. IgunI nconfocIo con Ins uomnnuns quo so hIcIoron nrn In InsfnIncIon uo uosfos uo oIIcn oro osfn onfIunu, sogun Ins oIfIcns osfn bIocIuns, rosunfnmonfo soIo uobn gnrnnfIznr In vIun, honrn y bIonos uo Ios roIofnrIos y hnbIfnnfos uo Ins IInmnuns zonns ro sIuoncInIos. Auomns, In vIgIInncIn uo Ios bnrrIos ouInros so uI fIcuIfnbn or In nusoncIn uo cnIIos nvImonfnuns. Ioso n fouo, In fIgurn uoI Insocfor uo IoIIcn Iogrn fonor nIgu nos mnrgonos uo IogIfImIunu, n uosocho uo In InofIcncIn on In soIucIon uo Ios nsunfos n su cnrgo y oI uosconfonfo uo muchos uo oIIos or su bnjn romunorncIon o oI rocnrgo on Ins funcIonos. In Ios novonfn, y uobIuo n Ins nuovns uIsosIcIonos confomIn uns on In Ioy 60 uo l995 nrn roguInr su funcIonnmIonfo, Ins Ins occIonos uo IoIIcn hnn oruIuo cnncIunu uo InjoroncIn on In rosoIucIon uo confIIcfos uo In vIun bnrrInI, quo nhorn son como foncIn uo ofrns InsfnncIns uo concIIIncIon. 24. ocrofo o. l355 uo l9?0. In InrIo OfIcInI, so. 4 uo l9?0 . ?39. 25. !n uomnnun uo rosoncIn oIIcInI os un hocho sIgnIfIcnfIvo, no obsfnnfo oI uosrosfIgIo uo osfn InsfIfucIon on In oocn uo In vIoIoncIn, Ios nfrooIIos comofIuos confrn Ios obInuoros nrn ImouIr su InsfnInmIonfo on In cIuunu y In osforIor crIsIs uo corrucIon on In oocn uoI nnrcofrnfIco. 45 Anfo In nusoncIn uo nuforIunu, Ios obInuoros rocurrIoron nI omIoo uo Ios mofouos uo vIgIInncIn nronuIuos on Ins zonns uo vIoIoncIn y n unn osocIo uo jusfIcIn ouInr ruuImonfnrIn quo IncIuyo nI comIonzo oI nnIonmIonfo y In oxuIsIon uo mnIhocho ros y quo Iuogo so frnnsformnrn on njusfIcInmIonfo sumnrIo. Inrn fInnIos uo Ios sosonfns nnrocon on In cIuunu Ios oscun uronos uo In muorfo, nrn oI oxformInIo uo nquoIIos uoIIncuonfos quo snInn uo In cnrcoI uo IoIInvIsfn or fnIfn uo ruobns. Isfo hocho no cnuso mnyor nInrmn nI fnmoco InvosfIgncIonos nrn osfnbIocor Ios rosonsnbIos. Isfn rncfIcn uo In IInmnun 11n1e za fnmbIon hn fonIuo ocurroncIn on ofrns cIuunuos uoI ns y so uIrIgo confrn gruos socInIos consIuornuos como uese1a/1es. In Ios ochonfns surgon nuovos gruos uo oxformInIo, rIncInImon fo on Ins cIuunuos uo MouoIIn y UnII, con oI nfrocInIo uoI nnrco frnfIco, como oI M.A.S Muorfo n Socuosfrnuoros, nI quo so Io nfrIbuyon Ins muorfos uo Iuoros uo In !nIon InfrIofIcn y uo ro fosoros y osfuuInnfos uo In !nIvorsIunu uo AnfIoquIn. Isfns ngru ncIonos coIncIuon on In Iuon uo rocuorncIon uo unn cIuunu IIm In, IIbro uo gonfos InuosonbIos homosoxunIos, rosfIfufns, mon uIgos, urognuIcfos y fnmbIon ncfIvIsfns uo IzquIorun 26 . II roconocImIonfo uo In InsogurIunu como unn nmonnzn nrn uIvorsos socforos uo In obIncIon roIcIo In nuocIon uo mocn nIsmos uo nufouofonsn romovIuos uosuo Io socInI y con un uo bII Infonfo uo roguIncIon or nrfo uoI Isfnuo. SIn ombnrgo, osfo fIo uo rosoncIn rouujo un ofocfo confrnrIo nI quo so osornbn numonfo Ios nIvoIos uo IIogIfImIunu uoI Isfnuo nnfo su InofIcncIn como nuforIunu y nnfo oI uosborunmIonfo uo unns formns uo nufouofonsn on Ins quo so Imono In Iuon uoI oxformInIo uo founs nquoIIns orsonns n Ins cunIos so consIuorn InuosonbIos. Touo 26. !OJAS, UnrIos Iuunruo. !n vIoIoncIn IInmnun IImIozn socInI. Snnfnfo uo Iogofn, UIno, l994 y Unmncho, Ivnro y Cuzmnn, Ivnro. O. UIf, ngs. l69l?3. 46 oIIo confrIbuyo n cronr un nmbIonfo roIcIo nrn oI nccIonnr uo nuovos ncforos nrmnuos !A U!ISIS I !OS OUHITAS !n sIfuncIon uo confIIcfIvIunu urbnnn on MouoIIn onfro on un orouo uo frnncn nguuIzncIon n mouInuos uo Ios nnos ochonfns y coIncIuIo con In consoIIuncIon uoI nnrcofrnfIco y con oI fIn uoI orouo uo foIornncIn quo Io ormIfIo uosnrroIInrso sIn uosnfnr Ins vIoIoncIns quo Iuogo Io osfnrnn nsocInuns 2? . !n crIsIs uo rouucfos bnsIcos uo In ngroInuusfrIn, In mInorn y oI comorcIo fncIIIfnron In consoIIuncIon uo uIvorsos nucIoos mnfIosos 28 . In AnfIoquIn, oI nsconso uoI cnrfoI uo MouoIIn no soIo coIncIuIo con In crIsIs uo In InuusfrIn foxfII sIno fnmbIon con unn crIsIs osfrucfurnI mns nguun nun uoI royocfo oconomIco y ofIco cuIfurnI uo In oIIfo IocnI frnuIcIonnI. IIIo fnvorocIo In cnfn cIon uo un cIorfo cnIfnI humnno cnIIfIcnuo on Ios nogocIos y vncnnfo, Io mIsmo quo uoI muy moncIonnuo ofhos monofnrIsfn uo Ios nnfIoquonos 29 . II nugo uoI cnrfoI uo MouoIIn fuo un fncfor uoformInnnfo on In frnnsformncIon uoI nnornmn uo In crImInnIIunu urbnnn, uos 2?. Aunquo comnrfImos In fosIs uo quo oI nnrcofrnfIco on s mIsmo os vIoIonfo, fnmbIon os vorunu quo osfo cnrncfor so nconfun cunnuo so omIoznn n romor Ios noxos quo mnnfuvIoron Ios nnrcos con Ios ngonfos ofIcInIos, on oI orouo uoI rosIuonfo Turbny, sobro fouo. 28. Sogun oI InvosfIgnuor nro Iofnncur osfos nucIoos mnfIosos fuoron Uosfn AfInnfIcn, crIsIs uoI nIgouon VnIIo, crIsIs uo In InuusfrIn nzucnrorn zonn confrnI, Ioyncn y zonn osmornIuforn y zonn IImfrofo con VonozuoIn, cnun uoI rocIo uoI IoIvnr. Iofnncur, nro Cnrcn, Mnrfn. UonfrnbnnuIsfns, mnrImboros y mnfIosos. !nn hIsforIn socInI uo In mnfIn. Snnfnfo uo Iogofn, Torcor Munuo IuIforos, l994, ngs. 43??. 29. !nn oxosIcIon uo In gonosIs uoI nnrcofrnfIco on un confoxfo fomornI quo nbnrcn sus orgonos on In uocnun uo Ios ?0`s so oncuonfrn on SnInznr, AIonso y JnrnmIIIo, Ann Mnrn. SubcuIfurns uoI nnrcofrnfIco. Snnfnfo uo Iogofn UIII, l992. 4? roIcIn In omorgoncIn uo nuovos ncforos uo vIoIoncIn, sIcnrIos y bnnuns, y In gonornIIzncIon uo Ins muorfos vIoIonfns, fncfor quo consngrn ronfo n MouoIIn como In cIuunu mns vIoIonfn uoI munuo. Isfns muorfos fIonon uos cnrncforsfIcns confrnIos oI uso uo nrmns uo fuogo y oI fIo mns comun uo vcfImns jovonos uo soxo mnscuIIno 30 . Uon oI nnrcofrnfIco In uoIIncuoncIn Iogro mnyoros nIvoIos uo orgnnIzncIon y uo ofIcIoncIn nI uIsonor uo un sofIsfIcnuo nrmn monfo, orsonnI cnncIfnuo y osocInIIzncIon on cIorfo fIo uo uoIIfos nIfnmonfo ronfnbIos, como oI robo uo vohcuIos y Ios so cuosfros, mounIIunuos on Ins quo MouoIIn hn rogIsfrnuo nuIcos oIovnuos. !os nvnncos uo In uoIIncuoncIn comun fIonon un grnn Imncfo sobro ofrns mounIIunuos uoIIcfIvns quo nrn ouor sub sIsfIr hnn fonIuo quo nuofnr Ins formns uo oorncIon on rouos, como os oI cnso uo Ios robos y nfrncos on Ins cnIIos. TnI voz or oIIo on MouoIIn oI fonomono uoIIncuoncInI Iogrn nuquIrIr unn uImonsIon mns coIocfIvn y orgnnIznun, Io cunI mnrcn unn uIforon cIn con ofrns cIuunuos uoI ns nfocfnuns or unn uoIIncuoncIn mns uIfusn. In Ios bnrrIos ouInros In InsorcIon uoI nnrcofrnfIco ncnrron In frnnsformncIon uo numorosns gnIInuns uo bnrrIo on ouorosns bnnuns uoIIncuoncInIos, un nofnbIo Incromonfo uoI consumo uo urogns y uo Ios homIcIuIos nI IgunI quo un nmbIonfo uo zozobrn nnfo In frocuonfo ocurroncIn uo muorfos, bnIncorns y mnsncros. Isfn sIfuncIon uIfIoro, con mucho, uo Io nconfocIuo on In mIsmn uocnun on In cIuunu uo UnII, uos nII Ios hochos uo vIoIoncIn osfuvIoron on roIncIon con oI onfronfnmIonfo onfro oI ojorcIfo y oI Ml9, y Iuogo con Ins ncfIvIunuos uo uIvorsos gruos uo I1n1e 30. 1n l979, en eue111n, e1 40" ue 1us 1un11u1us se une11an un a1na ue 1ueu. 1n l9oo e1a ue1 70" ) en l99o 1enus 11eauu a 111as ue1 oo", en es1a Senana San1a 11eanus a1 92" ue 1un11u1us un a1na ue 1ueu. Iorsonoro MunIcInI uo MouoIIn on oxosIcIon nnfo oI Uoncojo. Acfn o. 23, juIIo 9 uo l996 gs 464?. 48 za. II cnrfoI uoI VnIIo, nunquo fnmbIon rocurrIo nI nsosInnfo, Io hIzo uo mnnorn mns soIocfIvn y sIn quo oIIo ImIIcnrn un rocIufn mIonfo mnsIvo uo sIcnrIos on Ios bnrrIos ouInros uo UnII 3l . In Ios ochonfns, on In zonn mns oxcIusIvn uo MouoIIn, II IobInuo, oI nnrcofrnfIco Iogro unn rosoncIn IgunImonfo uoformI nnnfo nI convorfIrso on uno uo Ios Iugnros uo rosIuoncIn uo 1a/1u 1su/a1 y uo muchns nu1as ) 11ague1us. So uIo Iugnr n un ro coso uo mozcIn onfro In nuovn cInso omorgonfo y Ios rIcos frnuI cIonnIos quo fnvorocIo In vIncuIncIon uo en1es ue /1en nI nogo cIo uo In urogn, unn rongncIon uoI consumo uo cocnnn y oI uo forIoro on Ins conuIcIonos uo sogurIunu nI hncor uo II IobInuo un Iugnr vuInornbIo n Ios nfonfnuos forrorIsfns, Ins mnsncros y Ios nfrooIIos uo Ins nuforIunuos. Uon fouo, oI nugo uo Ins vIoIoncIns on MouoIIn no fuvo como unIco rosonsnbIo nI nnrcofrnfIco. osuo l980 so nsIsfo n unn oscnInun uoI confIIcfo nrmnuo con In rosoncIn uo nuovos gruos nrnmIIIfnros, bnnuns, mIIIcIns y nufouofonsns. IIIo hn confrIbuI uo n In gonornIIzncIon uo Ins vIoIoncIns y, on sumn, n unn grnn roIIforncIon uo ncforos con movIIos uIvorsos on uonuo so borrnn Ins fronforns uo Io oIfIco, Io socInI y Io uoIIcfIvo 32 . In osfns conuIcIonos no os uo oxfrnnnr oI ngrnvnmIonfo uo In sonsncIon uo fomor y uosconfInnzn or nrfo uo In obIncIon, Io cunI hn mofIvnuo un nofnbIo rofuorzo uo In fonuoncIn uo In socIo unu n rovoor sus roIns soIucIonos n Ios robIomns uo Insogu rIunu. In MouoIIn osfn fonuoncIn hn fonIuo un mnyor uosnrroIIo quo on ofrns cIuunuos uoI ns. Ior nrfo uo Ins numInIsfrncIonos IocnIos so confInuo on Ios ochonfns con In romocIon uo comIfos uo sogurIunu on Ios bn 3l. UAMAUHO, Ivnro y Cuzmnn, Ivnro. O. cIf, ngs. 6?85. 32. !n nnnIIsIs uo In vIoIoncIn nncIonnI on osfn orsocfIvn os oI quo ronIIzn nnIoI Iocnuf. Vonso Iocnuf, nnIoI. Irosonfo, nsnuo y fufuro uo In vIoIoncIn. In !ovIsfn AnnIIsIs IoIfIco. Iogofn, III!I, !.., o. 30 lIno.Abr./l99? ngs. 336. 49 rrIos, ojomIo uo oIIo fuo In numInIsfrncIon uo Iornnruo Cuorrn, quIon nuomns oxIuIo un uocrofo nrn rogInmonfnr osfos gruos, y Iuogo Ivnro !rIbo on l985, quIon on cnIIunu uo nIcnIuo croo oI Ionuo MofrooIIfnno uo SogurIunu lMofrosogurIunu quo ro muovo In conformncIon uo comIfos uo sogurIunu on Ios bnrrIos 33 . In Ios novonfns In InnovncIon mns oIomIcn os In uoI gobornn uor Ivnro !rIbo con In croncIon uo Ins UonvIvIr quo, nunquo on rIncIIo fuoron onsnuns nrn Ins zonns rurnIos, so hnn romo vIuo on In cIuunu. II nuovo confoxfo on oI cunI nnrocon uosvIr fun su cnrncfor nufouofonsIvo y Ins InscrIbo uo IIono on In uInnmI cn uo In confronfncIon nrmnun. Ior su nrfo In oIIcn ImuIsn In croncIon uo comIfos comunI fnrIos uo fIo bnrrInI nrn noynr su Inbor, oro no nroco hnbor Iogrnuo concIfnr un nmIIo rosnIuo cIuununno. Is osIbIo quo on oIIo hnyn fonIuo quo vor oI nIcnnco IImIfnuo uo osfns InIcInfI vns y Ios mnrgonos uo uosconfInnzn quo nun rovnIocon fronfo n In oIIcn 34 . Ior nrfo uoI Isfnuo so hnn hocho uIvorsos Infonfos or com romofor n In obIncIon on unn ncfIvIunu uo nufouofonsn y uo noyo n In Inbor uo Ins nuforIunuos formnImonfo osfnbIocIuns. InrnIoIo n oIIo so obsorvn un nugo uo nIfornnfIvns gosfIonnuns or gruos socInIos, mnnIfIosfn on In croncIon uo orgnnIzncIonos comunIfnrIns nufouofonsIvns, sIonuo su oxrosIon mns uosfncn un Ins mIIIcIns, nrrnIgnuns on Ios bnrrIos ouInros oro con nI voIos uo ncofncIon socInI como so uso uo rosonfo con oI ro coso uo nogocIncIon on l994. Ofrn vnrInnfo uo nufouofonsn os In quo so concrofn on In cron cIon uo un ojorcIfo uo vIgIInnfos rIvnuos y on In consfruccIon uo 33. UomIfo nrn Ios bnrrIos romuovo MofrosogurIunu. In II UoIombInno, junIo l uo l985 . l5b. 34. !oy 62 uo l992 y oI ncuoruo o. 48 uo l995. 50 urbnnIzncIonos corrnuns nrn rofogorso uo Ins nmonnzns rovo nIonfos uoI oxforIor. In nIgunns zonns uo rosIuoncIn uo cInso nIfn so nuvIorfo In nnrIcIon uo unn osocIo uo cIuunu uonfro uo In cIuunu, quo so nsomojn n Ins ronIIzncIonos urbnnsfIcns uo Ios gruos uo oIIfo on cIuunuos norfonmorIcnnns, nrfIcuInrmonfo on !os ngoIos 35 . o osfn suorfo, MouoIIn so hn convorfIuo on unn uo Ins cIuun uos mns sobrovIgIInuns. Auomns, con In nnrIcIon uo unn grnn vnrIounu uo ncforos nrmnuos so hn hocho uo In oforfn uo sorvI cIos uo rofoccIon ofrn fuonfo uo Ingrosos. Aunquo osfo os unn cnrncforsfIcn comun n muchns cIuunuos uoI munuo, Io nrfIcu Inr on MouoIIn sorn In vnrIounu uo oforfns uonfro y nI mnrgon uo In IognIIunu. !o nrnuojIco os quo Ios cosfos uo InvorsIon on so gurIunu, ncuuIonuo n ngonfos nrfIcuInros, no gonornn unn ofIcn cIn ngrognun uo Ios sIsfomns uo rofoccIon on su conjunfo, sIno quo roorcIonnn soIucIonos nrcInIos quo on nuoInnfo uouon fonor ofocfos mns nognfIvos quo osIfIvos sobro In cIuunu 36 . II nnornmn uoscrIfo hnsfn oI momonfo no un cuonfn uo In oxIsfoncIn uo unn cIuunu or comIofo sInguInr on oI cnmo uo In InsogurIunu y Ins vIoIoncIns nnfos or oI confrnrIo, on buonn nrfo rofIojn Ios robIomns quo on In ncfunIIunu omIoznn n sor objofo uo roocuncIon n nIvoI munuInI. In un rocIonfo bnInnco sobro In InsogurIunu urbnnn or nrfo uo Ins ncIonos !nIuns so uosfncn unn fonuoncIn nI numonfo uoI crImon vIoIonfo on Ins cIu unuos, un Incromonfo uo Ios uoIIfos confrn In roIounu no soIo on Ios socforos uo nIfos Ingrosos sIno fnmbIon on Ins nrons uo bnjos Ingrosos y unn frnnsformncIon uo In osncInIIunu urbnnn 35. AVIIS, MIko. UIfy of qunrfz` IxcnvnfIng fho fufuro In !os AngoIos. VInfngo Iooks, ow York, l992. 36. !ATIOII, !uIs. IfIcn, vIoIoncIn y sogurIunu cIuununnn. Incuonfro uo rofIoxIon. WnshIngfon, fobroro uo l996 locumonfo uo consuIfn. . l?. 5l con In croncIon uo oncInvos forfIfIcnuos y rofIro uo Ins cnIIos, Io mIsmo quo un sen11n1en1u ue 1nseu11uau gue ene1a uesun 11anza, 1n1u1e1an1a, 1e111u ue 1us 1nu1+1uuus ue 1a +1ua unu n11a11a ) 1ea1unes +1u1en1as 3? . !ns nuovns formns uo vIoIoncIn urbnnn nrocon fonor como oIomonfo comun unn rufurn uoI consonso n nIvoIos mIcro y mncro socInI, Io cunI hn cronuo un nmbIonfo roIcIo nrn oI uosnrroIIo uo guorrns cIvIIos on In cIuunu quo ovocnn Ins guorrns frIbnIos y quo surgon como unn nIfornnfIvn n Ios uosgnrrnmIonfos quo hnn rovocnuo Ins uInnmIcns rovnIocIonfos uo rIvnfIzncIon uo Io ubIIco 38 . In UoIombIn In orsocfIvn uo guorrn cIvII ImII cn un ngrnvnmIonfo uo Ios fonomonos uo vIoIoncIn yn rosonfos uo suyo on Ins cIuunuos. !n rouIccIon uoI oscrIfor !mborfo Ico sobro oI nuvonImIon fo uo unn nuovn Iunu MouIn on Ins cIuunuos, su/u1+1u1uas en una se11e ue su/s1s1enas au1nunus un n1111as ne1ena11as ) aun1n1s11a1n au1nuna ue 1a )us111a 39 , hn omoznuo n hncorso ronIIunu nunquo no soIo on nIgunns Iugnros uo Iuron y orfonmorIcn sIno fnmbIon y quIzn con mnyor cruuozn on cIuun uos uoI IInmnuo forcor munuo, como on MouoIIn. o osfo mouo, ournmos uocIr quo In fonuoncIn munuInI hnco uoI cnso uo MouoIIn uno onfro ofros oro In formn nrfIcuInr como so hnn onfroInznuo Ios fncforos uo crIsIs n Ios cunIos homos hocho nIusIon, Io mIsmo quo oI confoxfo nncIonnI uo guorrn Io convIorfon on un cnso bnsfnnfo nguuo uo uososfrucfurncIon y uosoruon urbnnos. 3?. ncIonos !nIuns. UrImon urbnno y vIoIoncIn. In !n munuo on rocoso uo urbnnIzncIon. Informo munuInI sobro nsonfnmIonfos humnnos l996. Snnfnfo uo Iogofn, Torcor Munuo IuIforos, l996, gs 259264. 38. I!CAO, MnnuoI. UonfInos InbIIos In guorrn cIvII onfro InuIvIuuo y socIounu. InrcoIonn, ocumonfo, l994. 39. IUO, !mborfo. !n nuovn Iunu MouIn. MnurIu, AIInnzn IuIforInI, l9?4, ngs. 934. 53 OS UAIT!!O AUTO!IS !IUIITIS I! UOI!IUTO A!MAO 55 A nrfIr uo l985 oI homIcIuIo so convIorfo on In rImorn cnusn uo muorfo on In cIuunu y uosuo l984 Ins muorfos vIoIonfns, nI IgunI quo ofros uoIIfos, onfrnn on unn osIrnI nIcIsfn vorunuorn monfo nInrmnnfo. !n fnsn uo homIcIuIos vIono on rogrosIvo uos conso on Ios uIfImos nnos oro founvn rogIsfrn nIvoIos fnn oIovn uos quo jusfIfIcnn consIuornr In sIfuncIon como uo omorgoncIn socInI. lVonnso nnoxos sobro In osfnusfIcn uo Ins muorfos vIoIon fns on MouoIIn l98ll996, nI fInnI uoI cnfuIo. ofrns uo osfos nuIcos uo vIoIoncIn, Ios cunIos nuomns uoI homIcIuIo IncIuyon unn sorIo uo ovonfos uoIIcfIvos conoxos, oxIs fo unn gnmn uo ngonfos y uo fuorzns movIIIznuorns nccIonnuns or Inforosos uo uIvorsn nuoIo. Muchos uo osfos ngonfos son uofInIfIvnmonfo oscuros o InnborunbIos. os roforImos n gruos nrmnuos uo nnrIcIon osornuIcn y roonfInn, como Ios gruos uo IImIozn socInI, oro fnmbIon n ofros quo consfIfuyon oquo nos ojorcIfos rIvnuos nI sorvIcIo uo nrfIcuInros y cuyo nccIonnr osfn sogurnmonfo rovocnnuo un numoro Imorfnnfo uo muorfos vIoIonfns y uoIIfos on In cIuunu. TnmbIon son ngonfos oscuros uo vIoIoncIn ncforos InuIvIuunIIznuos rosonsnbIos uo hochos vIo Ionfos nunquo sIn noxos con nIngunn orgnnIzncIon uoIIcfIvn. !os ncforos uo Ios quo nos ocunmos lbnnuns, mIIIcIns, nufouofonsns comunIfnrIns no son cIorfnmonfo Ios rosonsnbIos uo foun In vIoIoncIn y In crImInnIIunu. Tnmoco son fofnImonfo 56 frnnsnronfos y nsoquIbIos, oro su nrfIcuInr ubIcncIon on unn frnnjn ImIfo onfro guorrn y nz, IognIIunu o IIognIIunu, Ios con vIorfo on sujofos mouInnnmonfo nborunbIos n frnvos uo Ios cun Ios so rovoIn, on grnn mouIun, In nnfurnIozn uo Ios confIIcfos ur bnnos y su sIgnIfIcncIon socInI. In ofocfo, son gruos quo vohI cuInn unn cIorfn vIoIoncIn socInIIznnfo o socInIIznuorn y cuyn nuoIo grunI y nfInIunuos con Io oIfIco Ios convIorfo on InuIcn uoros uo Imorfnnfos rnsgos uo In socInbIIIunu y uo In cuIfurn oIfIcn urbnnns. !ns roIncIonos uo nIInnzn o onfronfnmIonfo onfro uIchos gru os son confInuns o ImrouocIbIos, Io cunI no ormIfo osfnbIocor gonornIIzncIonos sobro quIonos son Ios nmIgos y Ios onomIgos. UunIquIorn uouo sor oI nIInuo y cunIquIorn oI onomIgo In oII cn, Ins bnnuns, In fIscnIn, ofc., sIomro y cunnuo oIIo uoun sor uo ufIIIunu nrn gnrnnfIznr oI confroI sobro oI forrIforIo y oI ncco so n Ios rocursos nocosnrIos nrn ouor oornr l . Touos, on cnm bIo, combInnn rocursos IognIos o IIognIos uo mnnorn InuIscrImI nnun. II nborunjo uoI confIIcfo nrmnuo rocIonfo, uosuo In ofIcn uo ncforos uIrocfos y rorosonfnfIvos, so ofocfun n confInuncIon uo In sIguIonfo mnnorn unn rImorn nrfo oxIorn oI orIgon hIsforI co uo uos gruos gonorIcos bnnuns y mIIIcIns. !nn sogunun nr fo uofnIIn Ins rocIonfos uInnmIcns uo Ios gruos nrmnuos mouInn fo In consfruccIon uo cunfro cnsos quo ojomIIfIcnn, n nuosfro mouo uo vor, rnsgos uocIsIvos uo osfo fIo uo confIIcfIvIunu, nI IgunI quo roforonfos omrIcos nrn oI nnnIIsIs uo su Imncfo socIocuIfurnI. l. In oI frnbnjo ronIIznuo, homos snbIuo uo nIInnzns onfro bnnuns onomIgns nrn onfronfnr un gruo uo mIIIcIns uo ojorcIfo con bnnuns nrn goIonr mIIIcIns fnmbIon so hnbIn uo nIInnzns uo oIIcn con mIIIcIns nrn goIonr zonns uo IIIos ofro fIo uo nIInnzns fnmbIon son osIbIos or ojomIo, nIInnzns uo ojorcIfo con mIIIcIn uo mIIIcIns con bnnuns y uo mIIIcIns con nrnmIIIfnros nrn goIonr ofrns mIIIcIns. 5? CIISIS I !OS C!!IOS A!MAOS !nn nroxImncIon uIncronIcn n osfos ncforos os InuIsonsnbIo nrn comronuor su nnfurnIozn, su ovoIucIon y sus uInnmIcns ncfunIos. !n busquoun uo sus orgonos nos sIfun, sIn uuun, on Ins uocnuns nsnuns fronfo n uos robIomns crucInIos In onfronIzn cIon uoI nnrcofrnfIco y oI roInnfonmIonfo uoI mouoIo uo roson cIn guorrIIIorn on In cIuunu. Ambos rocosos, onfrocruznuos, nos ormIfon sIfunr n bnnuns y mIIIcIns on In orsocfIvn uo sus uos nrroIIos, frnnsformncIonos o hIbrIuncIonos. Ior suuosfo quo on In gonosIs y ovoIucIon uoI confIIcfo y on In uInnmIcn y frnnsfor mncIon uo Ios ngonfos InfIuyon fnmbIon Ios rocosos osfrucfurn Ios quo onmnrcnn oI uovonIr uo In socIounu, nI IgunI quo cIorfn uInnmIcn Infornn y Ios roIos rocosos uo onfronfnmIonfo onfro gruos. !ns bnndns In In uocnun uoI sofonfn In roIncIon onfro Ios yn oxorImonfn uos confrnbnnuIsfns, quo fonnn n !rnbn como su confro uo oo rncIonos, y Ios nuovos gruos uouIcnuos nI nogocIo uo In cocn nn, hnco osIbIo In rnIun consoIIuncIon uoI nnrcofrnfIco, quo rocIufn n gruos o orsonns vIncuInuns n In uoIIncuoncIn comun, quIonos so InIcInn on oI nogocIo sIrvIonuo uo nu1as, s1a11us o 11ague1us. Ior ofrn nrfo, on Ios nnos ochonfns so nconfun In crIsIs uoI mouoIo uo rosoncIn guorrIIIorn on In cIuunu, rovocn uo on nrfo or oI uosoncnnfo uo unn nuovn gonorncIon uo mIII fnnfos uo IzquIorun con Ios rIncIIos IuooIogIcos, In Inon oIfI cn y In orIonfncIon uoI frnbnjo urbnno. So rouucon numorosns uosorcIonos uo Ins orgnnIzncIonos uo IzquIorun y so conformnn oquonos nucIoos quo nsumon como rIorIunu oI frnbnjo mIIIfnr, oI cunI Infonfnn fInnncInr mouInnfo In ronIIzncIon uo socuosfros, 58 nfrncos y 1ues con oI nnrcofrnfIco. So cronn ns roIncIonos fIuI uns onfro nIgunos ncfIvIsfns uo IzquIorun y nnrcofrnfIcnnfos. o IgunI formn, oI nnrcofrnfIco Iogrn osfnbIocor noxos con Ins bnnuns uo uoIIncuoncIn comun quo yn uosuo In uocnun uoI soson fn oornbnn on In cIuunu y quo nuomns fonnn nIgunos vncuIos con rouos uoIIncuoncInIos on cIuunuos norfonmorIcnnns 2 . !n nn rIcIon uo un nuovo nogocIo, mucho mns ronfnbIo quo Ios socuos fros y nfrncos, fnvoroco oI rocIufnmIonfo uo nfrncnuoros, socuos frnuoros y mnIovos uo bnrrIo nrn oI nnrcofrnfIco. AIgunos uo oIIos conformnrnn Iuogo un socfor mouIo uo cnos con nIgunns osIbIIIunuos uo oorncIon InuoonuIonfo nunquo sIomro con oI osfrIcfo confroI ojorcIuo or oI a11n, InbIo Iscobnr 3 . Inrn In uocnun uoI ochonfn so omIozn n hnbInr uo un nuovo fonomono, oI uo Ins bnnuns juvonIIos, quo Irrumon on Ios bnrrIos ouInros uo In cIuunu. In osfns bnnuns, conocIuns fnmbIon como a11auas, orn frocuonfo oI consumo uo mnrIhunnn y In ron IIzncIon uo nIgunos uoIIfos monoros nfrncos y robos. Isfo roco so coIncIuo con In conformncIon uo gruos uo sIcnrIos quo om Ioznn n oornr nI sorvIcIo uoI nnrcofrnfIco os oI cnso uo In bnn un uo 1us 111sus on Arnnjuoz y uo 1a 1anaua on IoIIo. TnmbIon on osfo cnso so rouujo In mozcIn onfro uoIIncuoncIn juvonII y nnrcofrnfIco, quo unrn Iugnr n unn gonornIIzncIon uoI sIcnrInfo y n In frnnsformncIon uo muchns bnrrns y gnIInuns juvo nIIos on omrosns uoI crImon nIfnmonfo uofnuns y osocInIIznuns. 2. JA!AMI!!O, Ann Mnrn. MnrgInnIIunu y uoIIncuoncIn on oI MouoIIn rocIonfo. Infro Io ImngInnrIo y Io ronI. In SomInnrIo ncforos urbnnos y royocfos uo cIuunu. MouoIIn, UororncIon !ogIon, l994, gs 25. 3. !n buon ojomIo uo oIIo os !nmon Unchnco, un uoIIncuonfo uoI bnrrIo AnfIoquIn uo Ios nnos sosonfns quo Iogrn un uosfncnuo Iugnr como cno uoI nogocIo uo In cocnnn. Vor nI rosocfo n SnInznr, AIonso y UnrvnjnI, !uz IIIy. !n gonosIs uo Ios InvIsIbIos. !oInfos sobro In sogunun fununcIon uo MouoIIn. Snnfnfo uo Iogofn Irogrnmn or In Inz, l996, gs ?59?. 59 Oornron on Ins zonns uoI norfo, zonns ouInros, oro fnmbIon on munIcIIos uoI ron MofrooIIfnnn como InvIgnuo, !n Isfro IIn y IoIIo 4 . II nnrcofrnfIco fnmbIon so convIorfo on un nfrncfIvo IrrosIsfIbIo nrn jovonos uo cInso nIfn quo so vIncuInn nI nogocIo uoI frnfIco uo urogns, nI Invnuo uo uoInros y, uo mnnorn InuIrocfn, n frnvos uo nIInnzns mnfrImonInIos y nogocIos on comun 5 . AI Inuo uo Ins /anuas uu1as, o uo u111na, so vn cronnuo un cIrcuIfo muy comIojo quo IncIuyo ofrns bnnuns uouIcnuns n ncfIvIunuos uoIIncuoncInIos como robo uo vohcuIos y socuos fros, y In roIIforncIon uo /anuas /1anuas o uo 1111a1us, con formnuns or jovonos quo so uouIcnn n uoIInquIr uonfro uo sus bnrrIos uo orIgon. Isfo gonorn grnvos robIomns uo InsogurIunu, quo n su voz uosoncnuonnn In gonornIIzncIon uo In IInmnun 11n 1eza su1a1 n cnrgo uo ofros gruos nrmnuos. Uon In roIIforncIon uo Ins bnnuns so hncon mns frocuonfos Ios IncIuonfos y comofoncIns onfro unns y ofrns. Isfo gonorn muIfI Ios onfronfnmIonfos y In subsocuonfo frngmonfncIon quo con vIorfo oI fonomono uo bnnuns on un robIomn uo confornos uIfu sos uobIuo n Ios consfnnfos cnmbIos on su comosIcIon. Uon rnzon, un funcIonnrIo uo In IIscnIn hn sonnInuo quo Ins bnnuns son como In mouusn mIfoIogIcn oI oxformInIo o uosnrfIcuIncIon uo unn nroco gonornr In nnrIcIon uo ofrns. A osfn concIusIon hn IIognuo uosuos uo Ios ocos rosuIfnuos obfonIuos on In orsocu cIon confrn bnnuns quo oornn on In cIuunu 6 . 4. II sIcnrInfo, como un mouoIo uo morcnuo uoI uoIIfo, hn sIuo uoscrIfo or OrfIz, UnrIos MIguoI, on II sIcnrInfo on MouoIIn onfro In vIoIoncIn oIfIcn y oI crImon orgnnIznuo. !ovIsfn AnnIIsIs IoIfIco. umoro l4, Snnfnfo uo Iogofn, soocf l990, .62. 5. In In mnyor nrfo uo Ios nnnIIsIs quo so hnn hocho sobro oI nnrcofrnfIco on MouoIIn foun In nfoncIon so hn voIcnuo sobro Ios bnrrIos ouInros uo In cIuunu uojnnuo uo Inuo In consIuorncIon uo Ios noxos quo so onfrofojIoron con jovonos y nuuIfos uo In oIIfo IocnI. In oI cnfuIo sobro obInuoros so uofnIInrn osfo con bnso on Ios fosfImonIos rocogIuos. 6. InfrovIsfn con funcIonnrIo uo In IIscnIn. InfrovIsfn V 0l4. 60 !n muorfo uo InbIo Iscobnr, sI bIon os cIorfo quo rouuco In uosnrfIcuIncIon uo In ouorosn rou quo oornbn n su sorvIcIo, no ImIIco In uosnnrIcIon uo Ins bnnuns sIno unn mnyor frngmonfn cIon uo Ins mIsmns. SobrosnIon hoy nIgunns bnnuns IIgnuns n rouos uo uoIIncuoncIn comun, nIfnmonfo rofosIonnIIznuns y quo son Ins quo so hnn nrfIcuInuo nI nnrcofrnfIco. !no uo Ios cnsos mns rorosonfnfIvos os In /anua ue 1a 1e11aza quo oorn on MnnrIquo y fIono un nmIIo rnuIo uo nccIon quo comronuo n MouoIIn y vnrIos munIcIIos uoI ron MofrooIIfnnn. AI Inuo uo oIIns so sIfun unn nmIIo fojIuo uo /anuas /1anuas con un fuorfo sonfIuo uo orfononcIn n sus bnrrIos y con nIgunn cnncIunu oornfIvn. Is rocIsnmonfo on osfo fIo uo bnnuns uonuo so hnn gonornuo frnnsformncIonos quo sornn objofo uo un nnnIIsIs mns nrfIcuInrIznuo. Iuouo sosfonorso, on snfosIs, quo Ins bnnuns uoIIncuoncInIos hnn sobrovIvIuo n In romocIonnun vIcforIn sobro oI cnrfoI uo Ins urogns on MouoIIn, n cuyo cnIor oIIns nncIoron hoy on un, sIn ombnrgo, oI fonomono uo bnnuns no fIono In mIsmn noforIounu quo fuvIoron Ins bnnuns uoI nnrcofrnfIco. IInnIIznnuo In uocnun uoI ochonfn oI nnornmn uo gruos nrmnuos so comIojIzn nun mns con In nnrIcIon uo Ins mIIIcIns, un nuovo fIo uo ncfor uoI quo nos ocunromos n confInuncIon. !ns nIIIcIns Uon oI nombro uo mIIIcIns so nIuuo n un vnrInuo mosnIco uo gruos nrmnuos quo nnrocIoron on MouoIIn, y on ofrns cIuun uos, n fInnIos uo In uocnun nsnun. !ns mIIIcIns son un ncfor com Iojo unn mIxfurn on In quo confIuyon Iuons y conuucfns oIfI cns, osquomns uo socInIIzncIon, Inforosos nrfIcuInros vnrInuos y rnsgos uo nuosfrn IuonfIunu socIo cuIfurnI. !n gonosIs uo Ins mIIIcIns on MouoIIn so InscrIbo on oI rocoso 6l uo oxnnsIon uo In vIoIoncIn uoIIncuoncInI, osocInImonfo on Ins zonns ouInros uoI norfo y coIncIuo con oI orouo mns crfIco quo vIvIo In cIuunu, os uocIr, Ios uIfImos nnos uo In uocnun uo Ios ochonfn. o nfIrmnmos quo Ins mIIIcIns sonn un robIomn uo urn uoIIn cuoncIn oro s quo oI /anu1ua)e uo Ios bnrrIos ouInros os oI quo Ios roorcIonn oI nIcho socInI on oI quo nncon y oI quo Ios fncIIIfn In nuocIon uo un mouoIo socInI uo InsorcIon quo Ios or mIfIrn hncor Io quo no uuIoron, on uocnuns, ronIIznr Ins coIuIns y comnnuos urbnnos uo Ins guorrIIIns. !n rou cnusnI ImIIcnun on In gosfncIon uo Ins mIIIcIns IncIuyo rocosos uo mns Inrgn uurncIon, nnrfo uoI yn moncIonnuo uo uoIIncuonfIzncIon, uoI cunI oI nnrcofrnfIco os oI uofonnnfo. Isfos rocosos osfnn roforIuos nI robIomn osfrucfurnI uo In mnrgI nnIIunu socInI y In osfIgmnfIzncIon on mouIo uo In cunI surgon osfos bnrrIos. TIonon fnmbIon quo vor con robIomns uo oruon socIo oIfIco y cuIfurnI, on osocInI con Ios rocosos uo IncIuon cIn uo In IzquIorun guorrIIIorn, or un Inuo, y con Ios cnmbIos rofunuos y frnumnfIcos uo In socInIIzncIon urbnnn uonfro uo Ios cunIos so sIfun In crIsIs uo Ins InsfIfucIonos frnuIcIonnIos lIgIosIn, fnmIIIn, oscuoIn y In omorgoncIn uo In cuIfurn uo Ios mouIos mnsIvos. o or nznr surgon Ins mIIIcIns on In nororIonfnI, In zonn mns uosnfonuIun or oI Isfnuo on Ins uocnuns uoI sosonfn y sofonfn y fnmbIon In zonn mns osfIgmnfIznun or rnzonos oIfIcns, uos so frnfn uo bnrrIos con frnuIcIon IIbornI gnIfnnIsfn y uo IzquIorun or In oxIsfoncIn uo roconocIuos Iugnros uo rosfIfucIon, combnfIuos como oIconfros uo oruIcIon y rofugIo uo uoIIncuonfos y or In funcIon quo so Io nsIgnn on cunnfo sIfIo uo roubIcncIon uo gonfos uosnIojnuns uo ofros Iugnros uo In cIuunu. A fouo oIIo so sumn, on In uocnun uoI ochonfn, un nuovo fncfor uo osfIgmnfIzncIon oI sor 62 una uesensa ue s1a11us, sogun In curIosn oxrosIon uo un mI IIcInno. !ns mIIIcIns fIonon un nnfocouonfo rocIonfo on orgnnIzncIonos uo nufouofonsn surgIuns n mouInuos uo In uocnun uoI ochonfn. !n ojomIo uo oIIo os In ngruncIon conocIun como 1us 1au1us, quo uouo consIuornrso un mouoIo uoI osInbon quo IIgn /anu1ua )e con n1111anauu. AII so unn cIfn ox Infogrnnfos uoI Ml9 y jo vonos quo nrfIcInn uo Ios cnmnmonfos uo nz uoI Ml9 y uoI IjorcIfo IouInr uo !IborncIon I.I.! quo so InsfnInn on Ios bn rrIos IouInr l y 2 y VIIInfInn n fInnIos uo l984, mIonfrns so nogo cInbn In roInsorcIon con oI Isfnuo, InIcInfIvn uoI rosIuonfo IoII snrIo Iofnncur. In osfo gruo os mns vIsIbIo oI rogrnmn uo oII mInnr sIsfomnfIcnmonfo uoIIncuonfos monoros quo e)e11an on oI InforIor uo Ios bnrrIos, nI IgunI quo urognuIcfos. !ns mIIIcIns fnmbIon son uoosIfnrIns uo In oxorIoncIn uo bnnuns uo uoIIncuoncIn comun con nrrnIgo on In zonn nororIon fnI y quo cumInn con In funcIon uo rofogor Ios bnrrIos. So conocon nuomns nnfocouonfos uo vongnuoros nnonImos, en1e sa11us InuoonuIonfos uo In IImIozn socInI, nIgunos uo Ios cun Ios ongrosnrnn Ins mIIIcIns o so voIvornn gosforos uo nuovos gru os o sucursnIos mIIIcInnns. II cnso uo vor, uo Ins MIIIcIns IouInros lM.I/I.I, os rovoInuor n osfo rosocfo. Su hIsforIn so rocron on oI IIbro 1a Unes1s ue 1us 1n+1s1/1es ? . o osfos orso nnjos, jusfIcIoros rIvnuos, soIIfnrIos o cooornuos, homos cono cIuo su oxIsfoncIn on Ios bnrrIos MnnrIquo, VIIInfInn, VIIIn uoI Socorro, II TrIunfo, UnsfIIIn y oI l3 uo ovIombro. Is buono moncIonnr fnmbIon oI hocho uo quo Ins nccIonos uo Ios oscunuronos uo In muorfo y gruos uo IImIozn quo vonnn oornnuo on In cIuunu uosuo fInnIos uo In uocnun uoI sosonfn y ?. SA!AZA!, AIonso y ofros. O. cIf. 63 quo cobrnn In vIun uo numorosos uIrIgonfos y sImnfIznnfos uo Iz quIorun cronn un nmbIonfo fnvornbIo nI ojorcIcIo uo In jusfIcIn or mnno roIn on In cunI so Insorfn oI royocfo mIIIcInno. Sogurnmonfo oI bonofIcIo osfrnfogIco uo osfn rncfIcn uo IIm Iozn so hIzo onfoncos roconocIbIo osfos gruos nuquIrIoron mnyor movIIIunu Iogrnron unn ncofncIon mns nbIorfn uo In o bIncIon, confroI forrIforInI y muIfIIIcncIon uo Ins osIbIIIunuos uo cnmufInjo y ocuIfnmIonfo uoI onomIgo ofIcInI In oIIcn. A osfn osfrnfogIn nufouofonsIvn, quo os rosuosfn n Ios roco sos uo uoIIncuonfIzncIon uo Ios bnrrIos, so sumn un rocoso uo onfronnmIonfo boIIco y nuocfrInnmIonfo quo romuovon Ios cnm nmonfos uo nz ImuIsnuos or oI Ml9. Uunnuo osfos cnmn monfos so Iovnnfnn, nIgunos uo Ios jovonos rocIufnuos so nIIsfnn on In guorrIIIn, oro In mnyorn so Incorornn n Ins bnnuns oxIs fonfos o formnn ofrns. In nmbos cnsos un comononfo uo oII fIzncIon vn onofrnnuo on Ins bnnuns. AI fIomo quo osfo sucoun, uo Ios nuovos nucIoos uo IzquIor un quo oornbnn uo mnnorn InuoonuIonfo con roIncIon n Ins orgnnIzncIonos guorrIIIorns surgon Ios Iuoros quo Iuogo confor mnn Ins mIIIcIns, osocfIcnmonfo Ins MIIIcIns IouInros uoI Iuo bIo y nrn oI IuobIo M.I/I.I. SIn ombnrgo, !ns MIIIcIns uoI VnIIo uo Aburrn M.I.V.A, quo surgon InmouInfnmonfo uosuos uo Ins MIIIcIns uoI IuobIo y nrn oI IuobIo, son In oxrosIon uo unn voIunfnu conscIonfo or nrfo uo In guorrIIIn uo coInr oI mouoIo mIIIcInno. Ioro Iuogo osfns mIIIcIns so sonrnn uo In uIroccIon uoI IjorcIfo uo !IborncIon ncIonnI I.!. o InIcInn unn vIun roIn. In l99l Ins mIIIcIns so unn n conocor Ionnmonfo on In cIuunu. !ns gonfos so sorronunn nnfo oI osocfncuIo uo unos jovonos oncnuchnuos y nrmnuos quo nnunbnn on Ios mouIos uo comunI cncIon rocInmnnuoso n s mIsmos como oI ouor nrmnuo uo Ios bnrrIos. 64 o mnnorn monos ubIIcn yn Ins gonfos conocnn uo su oxIs foncIn como gruos quo nrocnn uIsuosfos n oxformInnr uoIIn cuonfos y urognuIcfos. Sus rocouImIonfos fIcos ornn conocI uos y comonfnuos on Ios bnrrIos. Su rosoncIn on un nuovo forrI forIo so nnuncInbn con In nnrIcIon uo IIsfns nogrns on Ins quo so nmonnznbn uo muorfo n cIorfos InuIvIuuos uoI Iugnr, o con In rosoncIn uIrocfn uo nfruIIoros nocfurnos fronznuos on onfron fnmIonfos nrmnuos con Ins bnnuns. !n oxnnsIon uo Ins mIIIcIns on oI VnIIo uo Aburrn os rnIun y confunuonfo, nunquo hny Iugnros uonuo no uouon onfrnr y son rooIIuos or Ins bnnuns 8 . SIn ombnrgo, yn so hnbn cronuo sufI cIonfo nInrmn, nI unfo quo oI nIcnIuo Junn Comoz y oI gobornn uor CIIborfo Ichovorry uocIuon confncfnr nIgunos Iuoros on l990 con oI fIn uo roonorIos In uosmovIIIzncIon. So frnfn uo convorsncIonos socrofns quo no Iogrnn crIsfnIIznr orquo In mngnIfuu y oI cnrncfor uoI robIomn Io convorfn on un nsunfo uo oIfIcn nncIonnI y Ios mnnunfnrIos IocnIos osfnbnn mnnInfnuos con rosocfo n Ins uocIsIonos quo oI nsunfo uomnn unbn. !n nuovn cnrfn oIfIcn uo l99l os, on uofInIfIvn, In quo uosojn oI cnmIno nrn unn soIucIon nogocInun con Ins mIIIcIns. o obs fnnfo, Ios gruos nrmnuos quo oI gobIorno roconoco como ncfo ros oIfIcos, bonofIcInrIos uo osIbIos soIucIonos nogocInuns, son Ios guorrIIIoros, y Ios mIIIcInnos nuucnn quo no ornn guorrI IIoros. Ioro oI rosIuonfo Uosnr CnvIrIn snbn uo In uIfcII sIfuncIon on In quo so onconfrnbn MouoIIn. In unn cnrfn oI gobornnuor CII 8. Isfo os oI cnso uoI bnrrIo Arnnjuoz on In nororIonfnI, confroInuo or Ins bnnuns uoI nnrcofrnfIco y uoI socfor uo Snnfn !Ifn, IImfrofo con Ios bnrrIos IouInr l y 2, confroInuos or unn ouorosn bnnun uo uoIIncuoncIn comun. o IgunI formn so conoco In rosIsfoncIn quo Ins bnnuns y Ios roIos obInuoros Ios ousIoron on In zonn noroccIuonfnI. 65 borfo Ichovorry Io Iuo nyuun y Io hnbIn uo In nmonnzn comunIs fn quo so cIorno sobro In cIuunu, uos nunquo uIco snbor quo Ins mIIIcIns son nufouofonsns, fomo quo sornn cnfnuns ronfo or Ins guorrIIIns 9 . AIgunos hnbInbnn uo un numoro suorIor n Ios fros mII mIIIcInnos nI fInnI no rosuIfnron sor fnnfos l0 . !os ncuoruos uo uosmovIIIzncIon uo nIgunos gruos guorrIIIoros yn Ibnn on mnr chn como consocuoncIn uo In oIfIcn uo nz uo Uosnr CnvIrIn. !ns mIIIcIns, onfro fnnfo, nfronfnn robIomns Infornos muchos mIIIcInnos, IncIuyonuo nIgunos uIrocfIvos, son cnfurnuos. !ns ngruncIonos omIoznn n fonor robIomns uo corrucIon, mu chos mIIIcInnos comIonznn n uoIInquIr, Io cunI uosuo oI unfo uo vIsfn mIIIcInno sIgnIfIcnbn, nnfo fouo, comofor IIcIfos on rocurn uo bonofIcIos nrfIcuInros. AuIcIonnImonfo, nI fIomo quo so ox nnunn, so frngmonfnbnn y Ios confIIcfos onfro bnnuos ornn cro cIonfos. In osfns conuIcIonos no os sorronuonfo quo Ins mIIIcIns hn ynn quorIuo nogocInr y oI CobIorno fnmbIon. Auomns, osfns uo bIoron nrocor nI gobIorno un movImIonfo monos rocnIcIfrnnfo quo In guorrIIIn y quo ourn sor ufIIIznuo como bnnuorn uo InuuI goncIn osfnfnI, como rongnnun uoI Inn gubornnmonfnI uo nz. II gobIorno uo CnvIrIn so oncuonfrn fnmbIon nnfo oI frncnso uo Ins convorsncIonos con In UooruInnuorn CuorrIIIorn. !o convIono onfoncos fncIIIfnr In nogocIncIon con Ins mIIIcIns y oI MInIsfro uo ofonsn Io onrosfrnrn n In guorrIIIn su fnIfn uo voIunfnu y Io mos frnrn oI ojomIo uo Ios mIIIcInnos. !n Uonsojorn IrosIuoncInI nrn MouoIIn jugo fnmbIon un Imorfnnfo noI on oI ImuIso n uIchn nogocIncIon y junfo con In nIcnIun romocIono oI rocoso 9. Unrfn uoI gobornnuor CIIborfo Ichovorry nI rosIuonfo uo In roubIIcn, Uosnr CnvIrIn. MouoIIn, 5 uo fobroro uo l99l. Inso uo unfos, UororncIon !ogIon. l0. Sogun Ios unfos sumInIsfrnuos or In OfIcInn uo !oInsorcIon nrn AnfIoquIn, oI numoro uo mIIIcInnos uosmovIIIznuos fuo nIrououor uo soIscIonfos. 66 uo nogocIncIon como un cnso oxcocIonnI uo frnfnmIonfo uo In confIIcfIvIunu urbnnn. Ambos bnnuos omIoznn Ios ronrnfIvos. II Isfnuo comIon zn IncIuyonuo n Ins mIIIcIns on In IIsfn uo ncforos oIfIcos. !n Ioy l04 uo uIcIombro uo l993 consngrn bonofIcIos juruIcos nrn oIIns oro Io hnco uo mouo nmbIguo, uos oI ffuIo fros, quo rogInmon fn Ios InuuIfos on cnso uo uoIIfos oIfIcos, no Ins moncIonn. Isfo cron InconvonIonfos. o ofro Inuo, In uofInIcIon uo uoIIfos oIfI cos nII consIgnnun so nuocun muy oco n Ios uoIIfos uo quo so ncusnbn n In mnyorn uo mIIIcInnos ll . !ns convorsncIonos con Ins mIIIcIns so InIcInn on un socfor nIounno n In cIuunu, IInmnuo MouIn !unn, corcn nI corrogImIonfo uo Snnfn IIonn, Iugnr quo un oI nombro nI rocoso. AII comIon znn Ios uInIogos n rIncIIos uo l994 In mosn uo nogocInuoros In Infogrnn uoIognuos uoI gobIorno nncIonnI, uoI gobIorno IocnI, Ins mIIIcIns y un fufor mornI uoI rocoso, Monsonor Hocfor InbIo Honno. A Ins nogocIncIonos concurron Ins MIIIcIns IouInros monos un socfor uIsIuonfo quo no uInIogn, un socfor oquono uo Ins MIIIcIns IouInros uoI VnIIo uo Aburrn oI gruoso uo osfns mIIIcIns so uno n Ins nogocIncIonos uoI IjorcIfo uo !IborncIon ncIonnI I.!. y so uosmovIIIzn como nrfo uo In UorrIonfo uo !onovn cIon SocInIIsfn U.!.S n Ins uos nnforIoros so sumn un socfor IIn mnuo MIIIcIns MofrooIIfnnns, oI monos numoroso, uIsIuoncIn uo Ins M.I.V.A. osuos uo vnrIos mosos uo forcojoo so IIogn n un ncuoruo quo confIono, on soIs unfos, oI comromIso uoI gobIorno nrn In uosmovIIIzncIon uo Ins mIIIcIns InvorsIon socInI on Ins comunns, normnIIzncIon uo In vIun cIuununnn, rogrnmn uo roInsorcIon, ll. !oy l04 uo l993. InrIo OfIcInI. Snnfnfo uo Iogofn, 23 uo uIcIombro uo l994. 6? bonofIcIos juruIcos, rogrnmn uo rofoccIon y fnvornbIIIunu o IfIcn. II 26 uo mnyo uo l994 so fIrmnn Ios ncuoruos. !os gobIornos IocnI y nncIonnI so comromofon n cumIIr con Ins conuIcIonos yn moncIonnuns y Ios mIIIcInnos n uosmovIIIznrso y onfrognr Ins nrmns. Trns un soguImIonfo n osfo rocoso uo nogocIncIon ouomos nfIrmnr quo oI rocoso uo eu1a 1una no Iogro noufrnIIznr o uofonor In uInnmIcn mIIIcInnn, uoI mIsmo mouo quo fnmoco In uorrofn uo InbIo Iscobnr sIgnIfIco In noufrnIIzncIon uo Ins bnn uns. !OS !IVOS !!MIOS Innuns y MIIIcIns vIonon oxorImonfnnuo Inforosnnfos frnns formncIonos. Anfo fouo In uIforoncIncIon Infornn uo osfns ngru ncIonos, Ins cunIos hnn crocIuo, nunquo on confInun frngmonfn cIon o hIbrIuncIon, un como rosuIfnuo In roIIforncIon uo gruos quo so uIforoncInn cnun voz mns onfro s, nI fIomo quo so nsImI Inn on sus formns uo nccIon, on su comosIcIon, ofc. !os cunfro cnsos quo so uofnIInrnn soguIunmonfo, nnfos quo rofonuor consfIfuIr unn fIoIogn quo nbnrquo fouo oI fonomono uo oxrosIonos nrmnuns, Infonfn ojomIIfIcnr, mouInnfo In cons fruccIon uo osfos cunuros uoscrIfIvos, Ios rnsgos comunos y Ins uIforoncIns orfInonfos roIns uo osfos ncforos, uobIunmonfo cnrncforIznuos on In rImorn nrfo uo osfo cnfuIo. II cnso uo Ins bnnuns so rosfn n unn subuIvIsIon onfro bnnuns y combos oI cnso uo Ios mIIIcInnos so uosngrogn conformo n unn sorIo uo rns gos cnrncforsfIcos IuonfIfIcnuoros Ios uos uIfImos cnsos, nufo uofonsns comunIfnrIns y nuovos gunruIns bnrrInIos uoscrIbon Ios rnsgos nrfIcuInros uo uos fIos uo gruos nrmnuos cuyo orIgon 68 so hnIIn on Ios rocosos uo uIforoncIncIon o hIbrIuncIon uo bnn uns y mIIIcIns. !n hIofosIs gun nrn IIusfrnr y nnnIIznr osfo rocoso os In sIguIonfo Ios nnos rocIonfos hnn mosfrnuo, on roIncIon con oI ncfor mIIIcInno, un rocoso uo oxnnsIon, oro cnun voz mns hncIn In orIforIn, y no soIo on formInos osncInIos sIno nuomns socInIos. Isfo InuIcn quo Ins mIIIcIns, on cunnfo ncforos oIfIcos boIIgornnfos, so hnn Iuo ues11nenuu. A Ins bnnuns, or su Inuo, Ios vIono sucouIonuo nIgo somojnnfo, osfo os, quo so muIfIIIcnn, oro cnun voz mns on unn cIorfn orIforIn uoI morcnuo uoIIcfIvo, rocoso quo so uouo onfonuor fnmbIon como un a/1anuan1en 1u, oI cunI uIsmInuyo su orfII uoIIcfIvo y nconfun ofros rnsgos uo osfo mouoIo uo socInIIzncIon nrmnun. !ns mIIIcIns fIonuon ns n rocnor on un mouoIo uo ncfuncIon mns nufouofonsIvo, ormonbIo n In uoIIncuonfIzncIon y mns cor cnno n un cIorfo fIo uo rofocfornuo comunIfnrIo uo corfo nsIs foncInI. !ns bnnuns osfnrnn nbocnuns, or su nrfo, n roforznr su InsorcIon socInI, n mouIfIcnr sus cosfumbros ogoconfrIcns uosn rroIInnuo formns comunIfnrIns uo nccIon y ovoIucIonnrnn hncIn unn zonn uo nronfosco con Ins mIIIcIns. !ns uIroccIonos uo osfns hIbrIuncIonos son, sogurnmonfo, mns vnrInuns y hnbrnn uo ro uucIr ofros fIos uo ngruncIonos, mns o monos ofmorns, sogun Ins cIrcunsfnncIns. Inndns y conbos hoy !n IogIcn quo rosIuo In uIvorsIunu uo Ins bnnuns surgo uo Ins fuorzns quo fIonuon n oInrIznr n Ios gruos on roIncIon con su cnncIunu oconomIcn y IogsfIcn. !n uIforoncIn onfro u111nas y 1111a1us, os uocIr, onfro gruos bIon roIncIonnuos y con un nIvoI oconomIco nIfo y Ios gruos uo muchnchos quo uoIInquon soIo on sus zonns nIuuo n osfo fncfor l2 . Ioro no soIo oI comor 69 fnmIonfo oconomIco conuIcIonn Ins cnrncforsfIcns uo osfo fIo uo ngruncIonos. TnmbIon nsocfos roforIuos nI fIo uo roIncIon quo osfnbIocon con ofros gruos, oI bnrrIo y In cIuunu mIsmn, InuIcnn cIorfns vnrIncIonos quo ormIfon or Ios monos Innfonr un nnornmn mucho mns comIojo quo In sImIo uIvIsIon onfro uoIIncuoncIn comun y orgnnIznun, cnrncforIznuo or Ins muIfI Ios InfornccIonos y frnnsnccIonos onfro oIIos, Ios Infogrnnfos uo Ins bnnuns, y oI mouIo on oI quo ncfunn. !n subuIvIsIon onfro bnnuns y combos nos hn ormIfIuo ngrunr nIgunos nsocfos uIforoncInIos vonmos !AS IAAS !nn rImorn cnrncforsfIcn uo osfo fIo uo gruos os su co noxIon con grnnuos rouos uoIIcfIvns roIncIonnuns rIncInImon fo con Ins IInmnuns u111nas uoI nnrcofrnfIco. !nn voz uosnrfIcu Inuo oI cnrfoI uo MouoIIn un grnn numoro uo oIIns fuoron uosnc fIvnuns oro ofrns confInunn funcIonnnuo. SobrosnIo onfro oIIns In uo !a Je11aza. Sogun In InformncIon obfonIun, sI bIon su bnso uo oorncIonos so ubIcn on In zonn nororIonfnI, oI nsIonfo forrIfo rInI no os uoformInnnfo. So frnfn mns bIon uo unn 1eu ue 111us quo so oxfIonuo or muchos bnrrIos uo In cIuunu y quo so ncfIvn o uosncfIvn sogun oI 11a/a)u quo so Io oncomIonuo. Sogun un fosfImonIo, oIIos juognn con osn uobIo conuIcIon cunnuo Ios IInmnn y Ios ngnn uo 1a u111na son uoIIncuoncIn orgnnIznun, oro cunnuo no hny nnun quo hncor on 1a u111na, son uoIIncuon fos comunos. Ioro, nuomns uo osfos un11a1us, oI ouor uo osfn bnnun con l2. II nnornmn uo frngmonfncIon uo osfos gruos on MouoIIn os, sogun un osfuuIo rocIonfo, bnsfnnfo nrfIcuInr con rosocfo n ofrns cIuunuos uoI ns. Vor Ioroz, Iogo Mojn, Mnrcos !nuI. o cnIIos, nrchos, gnIInuns y oscuoIns. Iogofn, UIno, l996, gs ??ll3. ?0 l3. MIombro uo unn bnnun. IxInfogrnnfo uoI cnrfoI uo MouoIIn. InfrovIsfn OU0l8. l4. IbIu. sIsfo on un vorunuoro confroI sobro oI morcnuo uoIIcfIvo. IIIos hnn monooIIznuo unn sorIo uo ncfIvIunuos uo Ins cunIos so nu frnn un grnn numoro uo bnnuns quo no osfnbnn roIncIonnuns uI rocfnmonfo nI con oI cnrfoI nI con osfn bnnun on nrfIcuInr. Uomo rouucfo uo oIIo 1a ue11nuen1a unun nu ueue 1u/a1 a11us nu ueue seues11a1 nu ueue 1u/a1, u1gue s1 `1a u111na ue1 a11e1` se ua uen1a, 1us e)eu1an 1us nanuan a na1a1 )a 11enen un 1e1u e1u 1us ue11nuen1es gue nane)an e1 a11e1 ue eue111n s1 ueuen seues11a1, s1 ueuen 1u/a1 a11us, s1 ueuen 1ae1 1u gue 1es ua 1a ana, nau1e ueue ue11ngu11, s1u e11us l3 . !os quo no orfonocon n osfns rouos hnn Infonfnuo ovnuIr osfo monooIIo nmIInnuo su rnuIo uo nccIon hncIn ofrns cIuunuos uonuo no oxIsfo osfo confroI y hny monos vIgIInncIn eue111n )a se a1en1 )a 1us `1eue1a1es` se u1e1un uen1a nu es `1a +ue11a` en1unes )a 1us ese1an ) 1us e1s1uen ) 1us `1eue1a1es` 1us uen u1 ue11s ) 1es uan es /a1a nu ese1an a gue 1u/en n1 naua... en1unes )a as1 1uuu e1 nunuu es1 +1a)anuu a u1s11n1as 1uuaues es1n `11e 11anuu` en u11as 1uuaues se +an a1a 1uu1, se +an a1a 1e1e11a, se +an a1a u11as 1uuaues gue es1n a1nauas, gue sun 11angu11as, gue nu unuen e1 s1s1ena ) ue a11 se +1enen u1eauus l4 . In ofro nIvoI onconfrnmos bnnuns quo, nunquo InuoonuIon fos uoI cnrfoI uo MouoIIn y sus ofIcInns, hnn Iogrnuo, or ofrns vns, un buon osIcIonnmIonfo on oI morcnuo uoIIcfIvo y unn cnncIunu oconomIcn Imorfnnfo quo Ios uIforoncIn uoI sogunuo ?l gruo, oI uo Ios combos, or sor 1a1uuus o osfnr bIon 1an1auus. SI bIon InuIvIuunImonfo oxrosnn un sonfIuo uo orfononcIn nI bnrrIo bnsfnnfo fuorfo, osfo no so roIncIonn nocosnrInmonfo con quo nII so oncuonfron sus bnsos uo oorncIon. Isfns bnnuns fun cIonnn mns bIon con oI sonfIuo uo rouos uo nmIgos, uo 1an111as uo IIIos, uIsfrIbuIuos or In cIuunu y quo so junfnn uo mouo unfunI nrn nsunfos uo frnbnjo, sIn mnyoros orfononcIns n jofn furns InuIvIuunIos y uonuo rouomInn mns un IIuornzgo oforgnuo or oI osIcIonnmIonfo on In osfrucfurn uo roIncIonos, oI cunI IncIuyo vncuIos con Ios orgnnIsmos uo sogurIunu l5 . IxIsfon nuomns unn sorIo uo couIgos quo uIforoncInn su nccIo nnr uoI uo Ios uomns. !os mIombros uo osfo fIo uo bnnuns, or Io gonornI, no consumon urogn, no uoIInquon y no oscnnunIIznn oI roIo socfor son Ios nanes sorIos. Ioro oI osfnfus oconomI co no oforgn or s mIsmo osfo rnngo mornI. !os uoIIncuonfos on In uocnun nsnun fuoron mucho mns rocIIvos n In a1a1+ane11a. Iuo In oocn on In quo un cIorfo snuromo uo Juan11u .11nana so nouoro uo In uoIIncuoncIn uo In cIuunu. Ioro unn nuovn ncfI fuu fronfo nI bnrrIo o IncIuso on In roIncIon con Ios su1us so hn convorfIuo on smboIo uo osfnfus y nrnmofro quo mnrcn In uIfo roncIn onfro sor un ane11u o un a1a1+n l6 . IIIos no comnrfon In orsocfIvn uo un bnrrIo nnnrquIznuo, sonnInuo or In oIIcn y uonuo no os osIbIo IIognr on fnxI o Iogrnr quo Ios vohcuIos ronrfIuoros surfnn Ins fIonuns. o mouo quo, sIn osfnr Inforosnuos on nsumIr oI roI uo )us111e1us, so uo cInrnn fnmbIon onomIgos uo In uoIIncuoncIn onuogonn. II njusfIcInmIonfo uo uoIIncuonfos monoros fuo mucho mns cnrncforsfIco uo Ins bnnuns vIncuInuns con oI cnrfoI l5. Sogun oI mIsmo fosfImonIo, 1us aen1es, ues, esus 1u/an a1e)u e11us nu 1u/an un 1uuu nunuu, 1u/an un en1e gue unuen,... e1u 1u/an a1e)u. IbIu. l6. IbIu. ?2 uo MouoIIn. !n jovon uo uno uo osfos bnrrIos uoscrIbo ns osfo rocoso Ios quo osfnbnn vIncuInuos con Io uoI cnrfoI, osn gonfo s fonn uo fouo sus buonos cnrros, sus buonns 'mofrns`, uo fouo, uos, oIognnfomonfo onfoncos n osn gonfo yn no Io gusfnbn In 'gnmInorn` o son, Io quo oIIos hncnn nnfos, yn no Ios gusfnbn, Ios gusfnbn orn 'gnnnr or Io nIfo`, 'hncor cnmoIIos uuros`, uo mIIIonos on nuoInnfo y como or nqu on oI bnrrIo Ios oInuos robnbnn ns... on foncos omoznron fuo n ncnbnr hnsfn con oI hIjuoufn l? . Ior oso Innfonn In rohIbIcIon oxIcIfn uo uosnrroIInr ncfIvI unuos quo fIonunn n ues+a1u11za1 oI bnrrIo nusu11us nu 1enus e1n111uu gue +enan a +aanunuea1 e1 /a111u, esu nu 1u 1enus e1n111uu l8 . !n gonfo uoI bnrrIo snbo quo oIIos ronIIznn ncfIvIunuos uu1as uo uoIIncuoncIn y on oso rnuIcn fnmbIon grnn nrfo uoI rosofo quo Ios rofosnn sIn ombnrgo, oIIos rofIoron soguIr hnbIfnnuo oI bnrrIo como obInuoros comunos y no InvoIucrnr n sus vocInos on sus rouos )u un en1e ue u1 agu1 as1 nuna sa11a a `ane11a1`, a n1 nau1e en 1a +1ua ueue ue11 gue ne 1a +1s1u un `11e11u` en 1a nanu, )ans... n1 gue ne 1a +1s1u 1u/anuu... )ans. o osfo mouo, nos onconfrnmos rosumIbIomonfo nnfo un rocoso uo InvIsIbIIIzncIon socInI uoI grnn uoIIncuonfo, Io cunI ImIuo fnmbIon un ncorcnmIonfo mnyor n sus rncfIcns y IogIcns uo nccIon. Ioro osfo, on s mIsmo, consfIfuyo yn uno uo Ios InuI cnuoros uo Ins frnnsformncIonos ocurrIuns on su mouo uo ro soncIn socInI. l?. MIombro uo unn Innun. Zonn confrorIonfnI. InfrovIsfn UO!005. l8. IbIu. ?3 !OS COMIOS AI Inuo uo Ins u111nas y uo Ios uoIIncuonfos uu1us, In mnyorn uo Ios cunIos fIonuon n nquIofnrso un fnnfo n mouIun quo so osfn bIIIznn oconomIcnmonfo, so sIfun unn frnnjn InformouIn quo ro uno Ios IInmnuos combos. In oIIos uouo hnIInrso fnmbIon nIgun uoIIncuonfo mnyor o bIon roIncIonnuo, oro In normn os quo Ios consfIfuynn uoIIncuonfos uo bnjo orfII, cuyn cnncIunu uoIIcfIvn IIogn nI robo uo mofos, ocnsIonnImonfo uo cnrros, nI nsnIfo n cIor fos nogocIos y nI robo cnIIojoro. In osfos gruos os mns uocIsIvo oI nsIonfo forrIforInI. Sus a11es o Iugnros uo rounIon, quo uouon sor unn ncorn, unn osquInn o unn mnngn, consfIfuyon su rIncInI roforonfo uo Iuon fIunu y uo orfononcIn nI gruo oI Infogrnnfo uo uno uo osfos combos uoscrIbo ns su uInnmIcn 1se es e1 a11e ue 1n1e1a1n nusu11us 11eanus ) nus 1n1e1anus, a 1una1 na111uana, a nu1es1a1 1a en1e unu s1en1e, e1u es un a11e en e1 gue es1anus a11... 1ese1anuu a1 +e1nu l9 . II numoro uo Infogrnnfos y su cnncIunu oconomIcn u oorn fIvn uofIno on grnn mouIun su forrIforInIIunu onfro mns combos hnyn, monor os su osncIo uo movIIIunu. As, nrn muchos uo oIIos, Ios nrchos y uos o fros cunurns n su nIrououor son oI osn cIo uoI quo cofIuInnnmonfo hncon uso 20 . AIgunos uo Ios a1e1us frnbnjnn unos ocos osfuuInn In mnyorn son fomrnnos uosorforos uo In oscuoIn. o Ios un/us omorgon nIgunos uoIIncuonfos uo ronombro. Ioro Io quo os hoy l9. Infogrnnfo uo un combo. InfrovIsfn OU020. 20. !n jovon nos uocn nuna ne 1a us1auu sa111 1e e+11auu 1e1a1unes un u11as e1sunas /ue u11us /a111us1, u1 esu n1snu, u1 nu sa111 ue1 /a111u. InfrovIsfn UO!005. ?4 un Iugnr comun onfro osfos muchnchos os oI roconocImIonfo uo quo on In cnrrorn uo IIIo os mns fncII es11e11a1se 2l quo u1una1 22 . o onfro osfos muchnchos so rouuco cIorfo rocIufnmIonfo or nrfo uo In uoIIncuoncIn mnyor oro In gonornIIunu os quo muchos uo Ios uoIIncuonfos mns osnuos so hnIIon n monuuo nsouInuos or jovonos uesen1eauus quo buscnn Io quo so cono co como anua, osfo os, In vIncuIncIon n nIgunn +ue11a 23 quo Ios sIrvn nrn 1u/a1 11nu1a 24 y cnmbInr uo vIun, sI u1ean 25 . II sonfIuo uo orfononcIn nI un/u os bnsfnnfo fuorfo y on oIIo IncIuon fnnfo Ins roIncIonos uo nmIsfnu y uo vocInunu como Ins comIIcIunuos cronuns on forno n In ncfIvIunu uoIIcfIvn roIn monfo. !os IIuornzgos so confIgurnn on grnn mouIun uo ncuoruo nI fIo uo roIncIonos y confncfos quo so osfnbIozcnn con ofros un/us mns uuros quo oIIos 26 sIn ombnrgo, osfo no so rofIojn on unn jornrqun Infornn muy uofInIun. SI bIon hny un osrIfu uo gruo, un crIforIo InuIvIuunI on su IogIcn uo roIncIon y ncfuncIon nroco fonor oso fnmbIon. Sogun uno uo Ios fosfImonIos, n In horn uo uIsfrIbuIr Ins gnnnncIns uo unn nccIon ronIIznun conjun fnmonfo no oxIsfo un crIforIo corornfIvo or oI confrnrIo, Unun quIon mnnojn su oconomn... cnun quIon so comrn Io uo oI, so comrn su 'fIorro` o so comrn su mofo o oI vorn Io quo quIorn hncor con su Infn, oI so In gnno oI n noso fros no nos fIono quo unr nnun.... cnun quIon hnco su vIun, uos... cnun quIon hnco Io quo quIorn 2? . 2l. Irncnsnr. 22. !ogrnr oxIfo on un nogocIo. 23. ogocIo uoIIcfIvo. 24. Mosfrnr cnncIunu y vnIor. 25. CoIonr os snIIr nIroso on un robo o cruco. 26. So obsorvn unn sImIIIfuu con Io quo nconfoco on ofrns cIuunuos uoI ns con In uonomInnuns nnuIIIns. Vor Ioroz, Iogo, O. UIf, g 8084 2?. InfrovIsfn UO! 005. ?5 Isfos un/us hnn uojnuo uo sor oI nIcho socInI uo Ios a1a1 +anes u1 nees1uau, como ourn IInmnrso n Ios 1111a1us hnn uosIognuo unn sorIo uo rncfIcns nuovns, on Ins quo sobro snIo su voIcnmIonfo hncIn oI confroI forrIforInI, su roocuncIon or In sogurIunu y In vIsIbIIIzncIon uo cIorfns conuucfns comunI fnrIns, quo son mucho mns ovIuonfos on oI ncfor mIIIcInno, oro quo no osfnn nusonfos on Ios jovonos uo Ios un/us, y consfIfu yon un fInnco or oI quo so orcIbon sus nrocIuos. In sus IogIcns uo nccIon y on Ios couIgos uo comorfnmIonfo hnn IncIuIuo oI vnIor uoI rosofo nI bnrrIo como oI rIncInI ojo uo su nccIon y smboIo uo uIforoncIncIon con Ios 1111a1us on su crIforIo, s1 a unu 1e us1a 1u/a1 u 1ae1 a1una u11a usa, unu )a sa/e gue es u1 /as1an1e, nu u1 agu1 en e1 n1snu /a 111u 28 . VIoInr osfn rogIn ImIcIfn so convIorfo on muchos cnsos on cnusn uo grnnuos confronfncIonos nrmnuns onfro un/us y oI cnsfIgo nrn oI Infrncfor IIogn hnsfn In muorfo, nun cunnuo osfo son mIombro uoI mIsmo gruo ns, s1 1e 1ua a unu /na1a11u1, 1e 1ua 1ae11u, u1gue es gue a11 es1 1a +1ua ue unu ) 1a a1a /1a ue1 /a111u 29 . Ioro sI bIon osfo nuovo couIgo hn gonornuo unn cIorfn az 1e1111u11a1, ofro uo sus ofocfos, nocIvo nrn oI conjun fo uo In cIuunu, hn sIuo oI uosInznmIonfo forrIforInI uoI uoIIfo cuyos InuIcnuoros mnyoros, robo y homIcIuIo, so hnn frnsInunuo hncIn cIorfos Iugnros, on osocInI nI confro 30 . !n mnyorn uo Ios Infogrnnfos uo osfos gruos son consumIuo ros nsIuuos uo In mnrIhunnn consIuornn quo osfo hnco nrfo uo Ins ocIonos uo vIun InuIvIuunI y or fnnfo rochnznn uo mnnorn fnjnnfo Ins ncfIvIunuos uo IImIozn socInI uIrIgIuns hncIn Ios uro 28. IbIu. 29. InfrovIsfn OU 020. 30. Sogun unfos uo ocyoI, onfro onoro y junIo uo l995 oI 55 uo Ios homIcIuIos on MouoIIn ocurrIoron on In comunn uo !n UnnuoInrIn. Vonso Uoncojo uo MouoIIn. Acfn ?9. JuIIo l8 uo l995. . ?3 y ss. ?6 gnuIcfos, y ronIIznun or uIforonfos gruos, on osocInI Ins mIII cIns. So orcIbo onfoncos unn ncfIfuu mns ormIsIvn, roforIun n In IIborfnu uo consumo, sIomro y cunnuo osfo no Inuuzcn n ronII znr ofrns ncfIvIunuos quo nfocfon oI bIonosfnr uo In comunIunu. So frnfn, sogun un fosfImonIo, uo quo aua gu1en agu1 1aa 1u gue gu1e1a `111e` su +11u, e1u nu 1e 1aa na1 a nau1e nu se ne1a un 1a en1e 11a/a)e a1a su +11u 3l . SIguIonuo osfo crIforIo, nIgunos uo osfos un/us hnn rohIbI uo n sus mIombros y n Ins uomns orsonns uoI bnrrIo oI consumo uo In /azua 32 y Ins 1u1es 33 . Y os quo osfns, nI confrnrIo uo In mnrIhunnn, osfnn nsocInuns nrn oIIos con oI uosoruon, oI cnos y oI uosconfroI fofnI. UnsI fouos rocuorunn, or ojomIo, In oocn on quo on su bnrrIo so comonzo n consumIr bnzucn y oI uosoruon quo osfo gonoro 1su 1us un1a 1ean1nauus ) u1 esu e1a gue esus e1auus a 1uua 1u1a un anas ue seu11 111anuu ue esu ) u1 1uuu na1a/an ) 1u/a/an a ua1gu1e1 e1suna... 1u gue 1ue1a, 1u gue 1ue1a un 1a1 ue unseu11 1a1a a`seu11 1unanuu 34 . !o mIsmo hn ocurrIuo con Ins 1u1es sogun osfo fosfImonIo, esu uesun11u1 e1 /a111u. Ior fnnfo, como unn mouIun quo or mIfn consorvnr In frnnquIIIunu uoI bnrrIo so hn fomnuo In uocIsIon uo 1u11/11 1as 1ueuas o quo In gonfo anue en a11nes. o osfn nu1na11za1n fnmbIon hnco nrfo In roguIncIon so bro Ios Iugnros y Ins horns uoI consumo. A osnr uo quo no osfnn uo ncuoruo con In osfIgmnfIzncIon quo so hn hocho uo Ios consu mIuoros, ncofnn como ofrn uo Ins normns uo convIvoncIn no sor uomnsInuo vIsIbIos, y, sobro fouo, no unr mnI ojomIo n Ins nuo 3l. InfrovIsfn UO! 005. 32. Inso uo cocn. 33. SIcofroIco quo fomo su nombro uoI InbornforIo quo In rouuco !n !ocho. 34. InfrovIsfn UO! 005. ?? vns gonorncIonos uno uo oIIos nos uocn s1 )u ne es1u) 11a/an uu agu1, ue1an1e ue unus n1nus, esu es1 na1 1e1u ) ua1gu1e1a ne 1u +a a 1e1u1a1 en1unes ese1u gue 1 se +a)a ) ne 1u 1unu 35 . Ior ofro Inuo, on osfo rocoso so hn rovnIunuo oso 1uus uo no fufuro quo IuonfIfIco n In cIuunu uurnnfo Ios nnos ochonfns. !nn ncfIfuu uIforonfo nnfo In vIun y In muorfo vn hncIonuo cnrrorn onfro Ios jovonos, quIonos nhorn cnIIbrnn mns uofonIunmonfo oI oIIgro y vnIornn mns In vIun. !nn uo Ins consocuoncIns InmouIn fns uo osfn rovnIuncIon os oI rochnzo uo muchos n mnfnr or uI noro, Io quo hnbn cnrncforIznuo nI sIcnrInfo. In In bnso uo osfns frnnsformncIonos hny uos fonomonos crucInIos oI uno os In ro sIon uo Ins cIrcunsfnncIns, os uocIr, oI hocho cInro uo quo oI no gocIo uoI uoIIfo so fornn cnun voz mns uIfcII oI ofro os unn oso cIo uo roconfIgurncIon Infornn uo vnIoros quo nrfo uoI roconocI mIonfo uo Ios nuovos jovonos uoI crcuIo vIcIoso y fnfIgnnfo uo In vIoIoncIn. IIIo fIono mucho quo vor con In concIoncIn quo vn nuquIrIonuo In nuovn gonorncIon uoI hocho uo quo su gonorncIon nnforIor, fnmIIInros y a1e1us, uo vorunu nu na1e1un a` sen1 11a 36 y In mnyorn osfnn muorfos. II sIguIonfo fosfImonIo os bns fnnfo InuIcnfIvo uo osfn nuovn sIfuncIon Yn osfnmos vIonuo quo osfo no os unn formn uo vIvIr sIomro uno snbo quo uo osfo Io unIco quo uouo osornr os formInnr on unn sIIIn uo ruouns o muorfo... onfoncos yn muchos fIonon hIjos, osfnn omoznnuo n fonor un suono, no quo oI suono os fonor un 'fIorro`, como unos 'cnrroIocos`, sIno quo yn os fonor In vIsIon uo un fufuro, uo quo ouo mos vIvIr, uo quo ouomos uIsfrufnr uo muchns cosns quo no homos vIvIuo... uno nnfos uocn hny quo consoguIr 35. InfrovIsfn OU020 36. Isfn oxrosIon hnco roforoncIn nI conocIuo IIbro uo AIonso SnInznr, o nncImos n` somIIIn. UIno. Snnfnfo uo Iogofn, l990. ?8 Infn, uojnr n In cuchn bIon y uos quo mo mnfon, quo mo oguon un fIro, sI mI cuchn osfn bIon... oro uno yn uosuos omIozn n vor y n nforrnrso n In vIun y n uIsfru fnr uoI 'nsoo`... !no omIozn n vor Ins oxocfnfIvns oI cnnsnncIo uo Ins nrmns, uo fnnfn vIoIoncIn n foun horn mns bIon uno quIoro como formnr unn fnmIIIn, fonor un fufuro, nronuor uo fouo, como In mIsmn gonfo, fonor yn unn vIun como normnI, mns sunvo, mns uoscnnsnun 3? . Y os quo muchos uo osfos gruos, nuomns uo Ios rIosgos ro Ios uoI munuo uoIIcfIvo, hnn asauu unn oIon n muorfo con ofros, bnnuns o mIIIcIns, Io cunI nconfun In sonsncIon uo osfnr vIvIonuo sIomro on mouIo uo unn guorrn quo muy ocns vocos uouon gnnnr. Aunquo fInnImonfo In mnyorn uo osfos jovonos roconocon no snbor oxncfnmonfo In cnusn uo osfos confIIcfos o IncIuso nfIrmnn quo muchos uo oIIos hnn omoznuo or un s1n 1e 1unu1, on mouIo uo In confronfncIon so vnn sumnnuo rnzo nos como unn uouun orsonnI, In ngrosIon or nrfo uo un Info grnnfo uoI ofro bnnuo o In ugnn or oI confroI uoI forrIforIo. In Ios socforos uonuo hny rosoncIn mIIIcInnn In IogIcn uoI confIIcfo nroco sor mns cInrn. !os un/us, or su ncfIvIunu uoIIcfIvn y or oI consumo uo urogns, so hnn convorfIuo on oI rIncInI onomIgo uo Ins mIIIcIns. Is ns como uno uo osfos gru os, Infonfnnuo uofonuorso, n s mIsmos y n In gonfo uo su bnrrIo, uIsonn unn sorIo uo osfrnfogIns uo confronfncIon onfro oIIns, nIgo nnronfomonfo InusunI como os In unIon con ofrn bnnun con cuyos mIombros InIcInImonfo hnbn uIsufns, nrn nfncnr conjun fnmonfo n Ins mIIIcIns consIuornuns como un enen1u unun. AIgo sImIInr ocurro con rosocfo nI ojorcIfo n osnr uo quo Ios muchnchos uIcon hnbor sIuo objofo uo mnIfrnfos y ngrosIonos uo su nrfo, combnfon oI mIsmo onomIgo y oIIo jusfIfIcn cIorfns ro 3?. InfrovIsfn UO!005. ?9 IncIonos uo uue1a1n e1 e)111u u1 1e11a 1azn `1e 11ene 1a na1a` a 1us n1111anus u1 se1 a11e ue 1a ue11111a ) us1eu sa/e gue 1us a/us a +ees u1en /uenu, unue es1n 1us n1111anus ) unu gu +ea, +a)a a`111/a, +ea, a11, esus sun 38 . !n uImonsIon quo hn nuquIrIuo osfo fIo uo confronfncIon hn nfInnznuo, on In uInnmIcn uo nIgunos uo osfos un/us, In funcIon uo vIgIInncIn on oI mIsmo bnrrIo. Sogun Io oxrosnn, 1a) gue u1ua1 nu s1u 1a +1ua ue unu s1nu ue nu1as e1sunas gue sun ue1 /a111u ) u1ua1 ue gue nu 1us +enan a a11ue11a1, ue gue nu aa/en un 1a 1an111a u as1 39 . o In ofIcncIn uo osfn nccIon so uosronuo In IogIfImIunu y rosnIuo quo uIcon fonor uo In gonfo uo su bnrrIo, nsunfo vIfnI nrn In subsIsfoncIn on mouIo uo In guorrn u1 esu es gue nusu11us nu nus 1enus aa/auu s1 e1 /a111u nu 1u gu1s1e1a a unu, 1na1u u1 seu1u gue agu1 )a nau1e e1a naua... nus nan1eu11an en1na 1a 1e) ) au)a11an ese 1uu /1as n1111as1 a1a gue nus aa/a1a 40 . Ioro on muchns ocnsIonos osfo roconocImIonfo hn gonornuo nuovns uomnnuns uo In obIncIon. Uon frocuoncIn sus vocInos ncuuon n oIIos nrn quo Inforcounn on In rosoIucIon uo nIgun robIomn fnmIIInr o vocInnI y, nunquo su objofIvo no os oI uo nsumIr osfo noI, oIIo rnfIfIcn In oxIsfoncIn uo un nmbIonfo ro IcIo n In nsuncIon uo un orfII quo no soIo combInn Io uoIIcfIvo con Io socInI sIno quo susfonfn, on osfn hIbrIuncIon, sus nIvoIos uo IogIfImIunu. !n +ua1n su1a1 uo Ios IIIos nuncn hn osfnuo nusonfo, soIo quo un osquomn uo royoccIon comunIfnrIn omorgo cunnuo Ins conuIcIonos oxfornns Io roIcInn, InuIcnnuo sobro fouo hnsfn uonuo os socInImonfo nofnsfo orcIbIr osfos gruos nrmnuos 38. IbIu 39. IbIu. 40. IbIu. 80 bnjo In ofIcn urnmonfo oIIcInI y rorosIvn, quo on MouoIIn hn mosfrnuo su frncnso rofunuo. Auomns, os sobro osfns conuIcIo nos uo osIbIIIunu sobro Ins quo uoscnnsnn rogrnmns uo Infor voncIon y mouIncIon ImuIsnuos uosuo In numInIsfrncIon munI cInI, Io mIsmo quo uosuo ofrns InsfnncIns uo In socIounu. !ns nIIIcIns ncfunIos II rocoso uo nogocIncIon uo l994 so concIbIo como unn ngonun nrn In roInsorcIon uo osfos gruos n In vIun cIvII. In uI cIombro uo l996 cunnuo so IIquIun In cooornfIvn uo vIgIInncIn lUoosorcom so uouo consIuornr quo uIcho rocoso hn con cIuuo. !ns nrfos quo confonn oI ncuoruo con Ins mIIIcIns ornn Ins sIguIonfos In oI rImor unfo, In roInsorcIon socInI on Ins comu nns. Sobro osfo nrfIcuInr In numInIsfrncIon rosonfo bnInncos nnfo oI Uoncojo MunIcInI quo nfosfIgunn su cumIImIonfo. o obsfnnfo, so uonuncIo quo In mnyorn uo Ios obrns romofIuns osfnbnn yn IncIuuns on oI Inn nnunI uo InvorsIonos fnmbIon so uonuncIo oI hocho uo quo oI munIcIIo no uIo oI crouIfo ubIIco n Ins mIIIcIns como romoforns uo Ins mIsmns 4l y nIgunos Iuoros bnrrInIos sonnInron quo Ios mIIIcInnos rocInmnbnn como suyns obrns quo ornn nrfo uo In Iuchn uo Ios movImIonfos cvIcos 42 . In oI sogunuo unfo, oI IInmnuo royocfo uo normnIIzncIon uo In vIun cIuununnn, fuo oI quo rouujo mnyoros uoIoros uo cnbozn n fouo oI munuo. Uomronun In croncIon uo nucIoos uo vIun cIu ununnn, quo no fuo osIbIo ImIomonfnr, y In cooornfIvn uo vI gIInncIn 1uuse1un. 4l. Sobro osfo nrfIcuInr uobomos In InformncIon n vocoros nuforIznuos uo In OfIcInn uo !oInsorcIon nrn AnfIoquIn. TnmbIon fuo uo ufIIIunu In InformncIon confonIun on ncfns uoI Uoncojo MunIcInI quo unn cuonfn uoI bnInnco quo so hIzo on osfn InsfnncIn sobro Ios rosuIfnuos uo Ios ncuoruos. 42. InfrovIsfn con Iuor cvIco. MouoIIn, UororncIon !ogIon, ngosfo uo l995. 8l !n cooornfIvn so formo con In Iuon uo IIovnr n cnbo un Inn uo convIvoncIn y sogurIunu. So omIoo n 350 mIIIcInnos on 5 so uos uo In zonn, ubIcnuns on Ios bnrrIos uonuo fonnn InfIuoncIn como gruos on nrmns. !os orgnnIsmos uo sogurIunu osornbnn con oIIo osfnbIocor unn osocIo uo vncuIo con osfos bnrrIos, uonuo no fuvIoron nc coso IogfImo or mucho fIomo. QuIsIoron frnbnjnr nI Inuo uo Ios mIIIcInnos nrn 1e1nse11a1se on In comunIunu. Sobro osfos Info rosos comunos, on junIo uo l994 so cron In cooornfIvn. AI oco fIomo comIonznn Ios Ios nfrooIIos n In comunIunu oxcosos uo nuforIunu comIsIon uo uoIIfos or nrfo uo Ios cooornuos on fronfnmIonfos onfro oIIos y onfro nquoIIos y In oIIcn. !ns quojns uo Ios obInuoros no so hIcIoron osornr 43 In ros uosfn uo Ios mIIIcInnos IncIuyo rofnIIncIonos confrn Iuoros y orsonns uo Ios bnrrIos. II rosuIfnuo fuo un oscnnunIo quo ro uujo In sonsncIon uo quo oI rocoso uo nogocIncIon hnbn sIuo un frncnso. II cnfuIo uo Uoosorcom fuo ronImonfo un cnfuIo ncIngo on oI rocoso uo mIIIcIns Ios muorfos on osfo Inso, fuoron mns uo cIon osfo y ofros robIomns roInfIvos nI mnnojo uo In onfIunu IIo vnron n quo so rousIorn su IIquIuncIon, quo so rouujo on no vIombro uo l996. !n vorunu os quo Ios mIIIcInnos, osocInImonfo Ios cooorn uos, so guena1un nnfo sus comunIunuos. Infro Ios mofIvos or Ios cunIos sucouo osfo onsnmos quo uobon moncIonnrso Ios oxcosos confrn In obIncIon, on rImor Iugnr. Ioro curIosnmonfo Ios oxcosos oxIsfnn nnfos fnmbIon, Io quo sucouo os quo nhorn osfos nbusos so vuoIvon InfoIornbIos, uos In mIIIcIn so orcIbo 43. Ioro sobro uorochos humnnos, bnrrIo IouInr l y 2. SofIombro uo l994. MouoIIn, Inso uo unfos. UororncIon !ogIon. 82 como unn InsfIfucIon ofIcInI lunIformnun, con vohcuIos ofIcIn Ios y so Io nsocIn con oI Isfnuo. Ofro fncfor uo uosIogIfImncIon Io consfIfuyo oI hocho uo quo ofros ncforos nrmnuos Io uIsufnn oI morcnuo uo In sogurIunu, con Ios mIsmos rocursos y con nIgunns vonfnjns nuIcIonnIos, or ojomIo, oI no cnsfIgo uoI consumo uo urogns y monos confroI sobro oI comorfnmIonfo mornI uo Ins orsonns or nrfo uo Ins bnnuns. IIIos mIsmos Ioruon vocncIon comunIfnrIn, como nos Io ro fIoro unn orsonn uo In zonn quo nfIrmn como osfos muchnchos ornn mns uIIIgonfos y sorvIcInIos nnfos y como nhorn son InuIfo ronfos nnfo muchos robIomns 44 . Auomns, cunnuo Ios mIIIcInnos so hncon ubIIcos, sus onomI gos lIIIos orsoguIuos, uouuos uo IIIos muorfos, oIIcn, ojorcI fo y mIIIcInnos no roInsorfnuos Ios ncorrnInn confrn s mIsmos. AI hncorso fnn vuInornbIos or fuorzn so uobon hncor mns rocn fnuos y rovonIuos, os uocIr, ogosfns. In oI ImngInnrIo uo muchn gonfo In nogocIncIon nrocIo unn onfrogn ns Io rogonnbnn Ios ofros mIIIcInnos, uo mouo quo so Ios vo fnmbIon, on nrfo, como frnIuoros y saus. II forcor unfo, oI roInfIvo n In roInsorcIon socInI roInmonfo uIchn, quo IncIun rogrnmns uo omIoo, noyo oconomIco, co mIsIon ovnIunuorn, onfro ofros, onconfro uIfIcuIfnuos sImIInros. IsocInImonfo Ios rogrnmns uo omIoo y romocIon uo cooo rnfIvns o mIcroomrosns no funcIonnron In voouurn y ncomn nnmIonfo nI rocoso on gonornI mosfro uoscooruInncIon y nogII goncIn or nrfo uoI Isfnuo y uo ofros ngonfos socInIos convocn uos. 44. InfrovIsfn V 00. 83 II cunrfo unfo, quo IncIun Ios bonofIcIos juruIcos, uouo consIuornrso unn bnfnIIn fnvornbIo n Ios mIIIcInnos, cunnuo so consIuornn Ios Iogros obfonIuos, osocInImonfo nrn Ios mIII cInnos oncnrcoInuos nI momonfo uo Ios ncuoruos. !os unfos quInfo y soxfo, oI rogrnmn uo rofoccIon oIIcInI nrn Ios jofos mIIIcInnos y oI cnfuIo uo In fnvornbIIIunu oIfIcn rosocfIvnmonfo no ormIfon sncnr concIusIonos osIfIvns. !os hochos son confunuonfos fuoron nsosInnuos vnrIos uo Ios jofos, IncIuyonuo nI mns cnrIsmnfIco, Hormnn Uorron, oI comnnunnfo 1a/1u Ua11a, uo un Inuo uo ofro Inuo, In romocIon uo un mo vImIonfo oIfIco quouo nrnIIznun frns oI frncnso oIocfornI uo Ios mIIIcInnos on Ins oIoccIonos uo ocfubro uo l99?. II rocoso uo roInsorcIon consfIfuyo nrn Ios uomns gruos uo mIIIcIns, guorrIIIorns o InuoonuIonfos, un oIomonfo Imorfnn fo uo uIforoncIncIon 45 . SI bIon so roconoco on Ins mIIIcIns quo so roInsorfnron oI orIgon uo In rouosfn mIIIcInnn, mIrnn con roco Io Ios rosuIfnuos uo In nogocIncIon, In cunI orcIbon como unn uoformncIon, unn onfrogn o unn oquIvocncIon. osuo onfoncos hnsfn hoy oI fonomono mIIIcInno vIvo un ro coso sImuIfnnoo uo oxnnsIon y frngmonfncIon. !n rImorn so hn unuo hncIn bnrrIos orIforIcos, nunquo os rocIso nnofnr quo on su orIgon fnmbIon on Ios bnrrIos orIforIcos fuvIoron mnyor uo mInIo y IogIfImIunu. SIn ombnrgo, on sus InIcIos, hIcIoron roson cIn on bnrrIos mns confrIcos y on sIfIos osfrnfogIcos confrnIos como Ins Inzns uo morcnuo. !n oxnnsIon osforIor n In nogo cIncIon os yn roInmonfo hncIn Ios suburbIos y on osn mouIun hnn oruIuo Imncfo y vIsIbIIIunu on In cIuunu. 45. II oIomonfo quo mns so uosfncn os quo hnynn nsnuo uo In cInnuosfInIunu n ncfunr bnjo oI nmnro y In rofoccIon uoI gobIorno. In osfo coIncIuon con muchos obInuoros nrn quIonos In IIognIIunu, osfnr nI mnrgon uo In Ioy y oonorso nI Isfnuo son Ios rIncInIos comononfos uo Io quo uonomInnn, con cIorfn nosfnIgIn, como In vorunuorn mIIIcIn. 84 !n frngmonfncIon os un rocoso uo subuIvIsIon crocIonfo quo InvoIucrn fnnfo n Ins mIIIcIns quo so roInsorfnron como n Ins ngru ncIonos quo ormnnocIoron nI mnrgon uo osfo rocoso. IIIo so un como consocuoncIn uo uIsufns Infornns quo rosonuon n muy uIvorsos mofIvos onfro oIIos sobrosnIon In Iuchn or oI confroI uo forrIforIos, Ios IIuornzgos y oI fIo uo nIInnzns n osfnbIocor con ofros ncforos nrmnuos 46 . In oI cnso uo Ins mIIIcIns roInsorfnuns uomuosfrn oI frncnso uo In fonfnfIvn uo mufun coInborncIon uo Ins mIIIcIns nnronfomonfo IuonfIfIcnuns on un royocfo comun. In Ios hochos, cnun gruo uo mIIIcIns sIguo Iuchnnuo n su mnnorn or consoIIunrso como oI gruo uomInnnfo o Imonor sus ro Ins conuIcIonos n Ios uomns. o conformIunu con Io nnforIor fonomos hoy grnn uIvorsIunu y hoforogonoIunu fnnfo on Ins uonomInncIonos uo Ios gruos como on Ios nIvoIos uo rochnzo o ncofncIon quo oncuonfrnn onfro Ios obInuoros. A osnr uo In rosIsfoncIn uo cnun gruo n IuonfIfIcnrso con ofros on In IuooIogn quo uofIonuon o on In nn furnIozn quo so nfrIbuyon, onfro fouos cIrcuInn uIscursos y rnc fIcns sImIInros. SIn uuun, su rIncInI fuonfo uo IogIfImIunu rnuIcn on In sogu rIunu quo brInunn y on Ios sorvIcIos socInIos quo rosfnn, nnfos quo on In sImnfn or su Imngon uo roboIuos oIfIcos In cunI, on nIgunn mouIun, fnmbIon royocfnn cunnuo Iogrnn hncor unn In bor rosoIIfIsfn, mouInnfo In uIsfrIbucIon uo rongnnun Ios boIofInos 11 1111anu y In romocIon uo ovonfos y rounIonos. Isfn osIbIIIunu, sIn ombnrgo, fuo mucho mns uocIsIvn on sus orgonos hoy so ngofnn mns on uofonuorso, orquo son nfncnuns or fouos Inuos y sobro oIIns osnn yn Ins Imngonos nognfIvns uoI 46. !n nnornmn uo Ins uIvIsIonos quo so rouucon hnsfn oI momonfo uo In nogocIncIon so oncuonfrn on JnrnmIIIo, Ann Mnrn. MIIIcIns IouInros onfro In guorrn y In nz. MouoIIn, UororncIon !ogIon, l994. 85 nccIonnr nsnuo uo muchos gruos. Isfo so onfIonuo fnmbIon on oI sonfIuo uo quo Ins nuforIunuos y In oInIon ubIIcn mnnojnn unn vIsIon osforoofInun uo Ins mIIIcIns 4? . Ioro oI fncfor rIncInI rocIonfo os, sIn uuun, In nrromofIun nrnmIIIfnr confrn oIIns, quo so InscrIbo uo fouos mouos on Ios rocosos nncIonnIos uo nguuI zncIon uo In guorrn. SoguIunmonfo uofnIInromos Ios rnsgos cnrnc forsfIcos quo uofInon hoy or hoy nI ncfor mIIIcInno. S! ISI!CI I !AS COM!IAIS !os bnrrIos osfuuInuos on Ins zonn confro, nororIonfnI y noroc cIuonfnI cuonfnn con un nnfocouonfo sImIInr In rosoncIn uo uoIIncuoncIn comun u orgnnIznun, uoI mIsmo bnrrIo o uo socfo ros vocInos. AI IgunI quo on Ios rImoros fIomos, Ins mIIIcIns so Insorfnn on un nmbIonfo uo InsogurIunu quo uofIno uo mnnorn nufomnfIcn sus onomIgos mns uIrocfos, Ios uoIIncuonfos, y su mofn InmouInfn Iogrnr In frnnquIIIunu y sogurIunu uoI bnrrIo. Aunquo Ins mIIIcIns surgIuns on In zonn nororIonfnI uouon sor consIuornuns on su rImorn ofnn como un fonomono onuogono, unun In rnIun IncororncIon uo hnbIfnnfos nI royocfo, oncnbo znuo or orsonnjos como 1a/1u Ua11a o 1u1u, In hIsforIn ro cIonfo on Ios bnrrIos soIoccIonnuos nos hnbIn uo unn ImInnfn cIon uosuo nfuorn. !ns mIIIcIns no nncon on oI bnrrIo, Ins mIIIcIns IIognn. Y su IIognun so consfIfuyo on unn mnrcn fununmonfnI on In momorIn uo In obIncIon. !n obInuor uoI bnrrIo IoIon AIfn vIsfn rocuorun 1ue un uun1nu u1 1a nanana esu 1ue 1a nu+euau en e1 /a 111u 11ea1un enau1auus e 111e1un unu una un+ua1u11a u un a1u u/11u ) esu se 11en e1 n1snu u1a na1a1un a Jen1a, 4?. Inrn Ins fuorzns uo sogurIunu fouos son guorrIIIoros. Inrn In oIIcn, oI ns y In IIscnIn 1uuus sun 111us. 86 unu ue 1us na1us ue1 /a111u, ) 1u na1a1un u/11anen1e unu a1a uenus11a1 gue 1a/1an 11eauu 48 . In Ins nochos sIguIonfos rocorrIoron Ins cnIIos oncnuchnuos y orfnnuo sus nrmns onfrnron n nIgunns cnsns n ouIr Informn cIon y roquIsnron Ios jovonos quo hnbIfunImonfo so ubIcnn on Ins osquInns. !n gonfo oxorImonfo unn sonsncIon uo oxfrnnozn, mIouo y, fInnImonfo, cIorfn conformIunu nI vor Ios rImoros ro suIfnuos uo In Inbor uo 11n1eza su1a1. !os hnbIfnnfos uoscono con, on su mnyorn, In conoxIon con royocfos oIfIcos o mIIIfn ros IncIuso Ios cuosfn uIfIcuIfnu IuonfIfIcnr como so IInmnn y sI son o no uo Ios mIsmos quo ncfunn on ofros bnrrIos uo In cIuunu. SoIo snbon quo son mIIIcInnos. Aunquo Ins mIIIcIns so vnn comonofrnnuo oco n oco con In vIun uInrIn uoI bnrrIo, nsocfos como In ormnnonfo rofncIon uo sus Infogrnnfos o IncIuso oI quo so mnnfongnn sIomro on In cInn uosfInIunu, cron un fIo uo InsorcIon uIforonfo nI oxorImonfnuo or Ins rImorns mIIIcIns. A osnr uo quo con oI fIomo nIgunns orsonns uoI bnrrIo so Incorornn n sus fIIns, osfns confInunn fonIonuo un cIorfo cnrncfor uo oxfornnIIunu. !IMIIIZA SOCIA! O AJ!STICIAMIITO IOI!!A! !n mnyor nrfo uo Ios gruos uo mIIIcIns, IncIuso Ins Inuoon uIonfos, so uofInon como unn orgnnIzncIon oIfIco mIIIfnr cuyo objofIvo os rouucIr frnnsformncIonos osfrucfurnIos on oI ns y nvnnznr on In fomn uoI ouor nrn oI uobIo. II Isfnuo y sus fuorzns rorosIvns sIguon sIonuo consIuornuns como onomIgos n combnfIr. In consonnncIn con oIIo hnn ronIIznuo nIgunns nccIo nos uo cnrncfor forrorIsfn como In coIocncIon uo bombns on Iugn ros ubIIcos y nfonfnuos confrn nI ojorcIfo o In oIIcn. 48. InfrovIsfn con gruo uo Iuoros. HnbIfnnfos uo un socfor uo InfIuoncIn mIIIcInnn. InfrovIsfn coIocfIvn. V008 8? SIn ombnrgo, In nccIon uo Ins mIIIcIns, InscrIfns como yn so hn uIcho on nmbIonfos uo suromn InsogurIunu, Ins IIovnn n rIvIIo gInr ofro fIo uo onomIgos uo cnrncfor mns uomosfIco. TnI os oI cnso uo Ios +11usus, quo so hnn convorfIuo on onomIgos uo rI mor oruon, yn quo, fnI y como Io oxrosn un mIIIcInno, a 1a 1u1a ue 1a +e1uau, e1 gue es +11usu es a11aauu1 aungue nu 1u/en en e1 n1snu /a111u, 1u/an en u11as a11es en1unes ue 1uuas na ne1as sun 1au1unes. !n uourncIon uoI bnrrIo uo osfo fIo uo orsonnjos hn concon frnuo grnn nrfo uo In nccIon uo Ins mIIIcIns. Inrn oIIo suoIon consfruIr IIsfns con In InformncIon quo In gonfo sumInIsfrn o In cIuso nIgunos Innfonn quo Ios nsosInnfos lo njusfIcInmIonfos so hnn hocho n soIIcIfuu hnsfn uo Ins mIsmns mnuros uo Ios vIcIosos o IIIos 49 . AIgunns vocos osfo so hnco uo mnnorn ubIIcn, nnfo Ios ojos uo foun In obIncIon on ofrns ocnsIonos, sImIomonfo nn roco oI muorfo on nIgun sIfIo uoI mIsmo bnrrIo y nII Ins rogunfns sobro su nuforn sobrnn 50 . Sogun Ios fosfImonIos rocogIuos, Ins Inboros uo InjoroncIn, InfImIuncIon y muorfo so hnn oxfonuIuo, on nIgunos bnrrIos, n fouos nquoIIos orfnuoros uo conuucfns Incorrocfns n Ios mnIos nuros, mnIos hIjos, mnIos vocInos y hnsfn n Ios homosoxunIos In muchns ocnsIonos Ios nsosInnfos osfnn rocouIuos or unn o vnrIns nuvorfoncIns uo Ios mIIIcInnos o IncIuso unns cunnfns muorfos so hnn ovIfnuo grncIns nI cumIImIonfo uo comromIsos 49. Isfo os un nrgumonfo bnsfnnfo rocurronfo on oI uIscurso uo Ios mIIIcInnos, cunnuo oxIIcnn In corrosonuoncIn uo osfn nccIon con Ins nocosIunuos y oxocfnfIvns uo In comunIunu. Sogun roInfn un mIIIcInno 1as1a 1as nans ue 1us e1auus gue 1a/1a gue na1a1 nus 1ua/an gue nus ues1111anus ue e11us. 50. Is Imorfnnfo rosnIfnr como, n frnvos uo osfns nccIonos, Iugnros osocfIcos uo Ios bnrrIos hnn nuquIrIuo nuovns Imronfns. IsncIos frnuIcIonnIos uo socInIIzncIon so hnn convorfIuo on Iugnros uo muorfo. !os Infogrnnfos uo un comIfo uoorfIvo rocuorunn como, uanuu 1as n1111as eneza1un un e1 ex1e1n1n1u 1a an1a se +u1+1 1a nu1ue se +u1+1 1a 1u1a esu a11. InfrovIsfn V008 88 uo corroccIon. In ofrns ocnsIonos oI cnsfIgo os In oxuIsIon uoI bnrrIo sI no so corrIgo so fIono quo Ir y sI no Io hnco, nh s, vIono In muorfo 5l . A fouo osfo os n Io quo In gonfo hn IInmnuo 11n1eza su1a1, conocIun nnos nfrns n nrfIr uo In nccIon uo gruos como .nu1 u1 eue111n, uouIcnuo n mnfnr rosfIfufns, monuIgos y vIcIosos. Ioro nrn Ios mIIIcInnos, unuo quo uIcon suscrIbIr un royocfo oIfIco rovoIucIonnrIo, osfn ncfIvIunu so InscrIbo on In osfrnfogIn uoI a)us111an1en1u uu1a1, uo muorfos InovIfnbIos on cunI quIor guorrn, uo muorfos on combnfo, como sonnIn un mIIIcIn no. Ior osfn vn, Ins mIIIcIns Io ImrImon un cnrncfor consorvnuor y nuforIfnrIo n su orsocfIvn oIfIcn. Ioro uo osfo mouo so hnn nrfIcuInuo con unn nocIon uoI oruon y oI buon comorfnmIonfo bnsfnnfo nrrnIgnun on nuosfrn cuIfurn. II fosfImonIo uo un obIn uor un cunnfn uo oIIo Hoy somos unn comunIunu nmonnznun y yo Io voo bIon no uouo hnbor Inuronos, nfrncnuoros no uouo hnbor vIcIosos, y oI quo so fumn oI vIcIo Io fonurn quo hncor or nIIn osconuIuo... oro fouos snbomos quo fonomos quo mnnojnrnos bIon 52 . IAJO I! MATO I !A SOSIICHA !ns mIIIcIns so hnn InsfnInuo on un nmbIonfo uo uosconfInnzn, on oI cunI fouos uouon sor sosochosos y/o ofoncInIos onomI gos. Isfo oxIIcn or quo, fonIonuo como objofIvo In uofonsn uoI 5l. !no uo Ios onfrovIsfnuos cuonfn quo un na11uu gue e1a nu) 1use1u en su asa ) 11ea/a /u11a1u a 1u11a1 a 1a nu)e1, ues nu, nu 1u na1a1un, e1u 11ea1un ) 1u un1en11za1un us1eu 11ene gue se1 un e)en1u en 1a 1an111a ) s1 nu, us1eu 11ene gue a/111se ue agu1, ues agu1 nu nees11anus an11su1a1es. !uor uo orgnnIzncIon bnrrInI. InfrovIsfn OU 0l2. 52. IbIu. 89 uobIo, Ins orgnnIzncIonos socInIos, quo so suono son un osn cIo rIvIIogInuo uo In rorosonfncIon uo osos Inforosos uoI uo bIo, hnn osfnuo somofIuns nI mIsmo rogImon uo vIgIInncIn y con froI, gonornnuo on nIgunos cnsos su uosnnrIcIon. AI mIsmo fIom o Ins mIIIcIns so uocInrnn ImuIsorns uo In orgnnIzncIon ouInr y romoforns uo nccIonos coIocfIvns quo vnn uosuo In vIgIInncIn y oI confroI hnsfn Ins ncfIvIunuos uoorfIvns, cuIfurnIos o IncIuso ocIosInIos 53 . Son muchos Ios fosfImonIos uo Infogrnnfos uo orgnnIzncIonos bnrrInIos quo hnn osfnuo somofIuos n osfrIcfns mouIuns uo fIscn IIzncIon or nrfo uo Ins mIIIcIns. osuo In IIognun uo Ins mIIIcIns, Iuoros uo osfns orgnnIzncIonos hnn uobIuo oxIIcnr uo mnnorn ormonorIznun sus objofIvos, uosfInnfnrIos, formns uo fInnncIn cIon y, uo mnnorn nrfIcuInr, oI fIo uo roIncIonos con InsfnncIns gubornnmonfnIos. UunIquIor royocfo n ronIIznr uobo sor nuforI znuo rImoro or Ins mIIIcIns. IIIo hn unuo Iugnr n un sInnumoro uo nogocIncIonos monuuns y cofIuInnns sobro Ios osncIos n ufI IIznr, oI ubIIco nI cunI vn uIrIgIun In nccIon y Ios fIomos y mo uos uo fInnncIncIon uo Ins ncfIvIunuos. In ofrns nInbrns, oquo nos ncuoruos quo Infonfnn uIsfrIbuIr Ios rocursos y osIbIIIunuos uo frnbnjo onfro fouos. Ioro osfos ncfos son muy frngIIos. VnrIos nsocfos IncIuon on oIIo !n rImor fncfor os oI Incromonfo uo In comofoncIn or Ios rocursos quo gonorn In rosoncIn mIIIcInnn y quo Io cIorrn osI bIIIunuos n Ins orgnnIzncIonos comunIfnrIns. !no uo nuosfros onfrovIsfnuos comonfn nI rosocfo Uunnuo osfnbnmos hncIonuo un frnbnjo nII lon oI bn rrIo fuImos n un nogocIo n ouIr unn confrIbucIon nrn 53. Sogun un fosfImonIo, on un bnrrIo, on oI cunI founvn no hny cnIIIn nI sncoruofo nsIgnnuo, Ios mIIIcInnos so oncnrgnn uo IIovnr, cnun quInco uns, un curn nrroco nrn quo coIobro In mIsn. InfrovIsfn con Iuor bnrrInI. Iromofor uo orgnnIzncIonos uoorfIvns. InfrovIsfn UO! 0l0. 90 unn ncfIvIunu quo fonnmos nosofros con Ios nInos y nos uIjoron no, nosofros no Io unmos Infn sIno n Ins mIII cIns osoron quo vongnn n vor sI uojnn quo Ios uomos Infn n usfouos... osfn sIfuncIon mofIvo cIorfo fomor on Ios mIIIcInnos uo quo nosofros osfuvIornmos IuIonuo Infn y osfuvIornmos, uo ronfo, quIfnnuoIos morcnuo n oIIos 54 . Ofro fncfor n fonor on cuonfn os In ormnnonfo rofncIon uo Ios mnnuos mIIIcInnos osfo hnco quo, nrn Ins orgnnIzncIonos socIn Ios, son cnun voz mns InfnngIbIo su InforIocufor y, nIgo oor, quo cunnuo IIogn nIguIon nuovo so uobnn roInIcInr Ios confncfos. !os rosuIfnuos uo osfns convorsncIonos uoonuon, mns quo uo orIon fncIonos cInrns, uoI cnrncfor y orsonnIIunu uo quIon osfo nI fron fo. In forcor formIno, In rohIbIcIon oxIcIfn uo nIgunos gruos mIIIcInnos uo ronIIznr cunIquIor fIo uo gosfIon uo rocursos con InsfIfucIonos uoI Isfnuo hn IIovnuo n muchns orgnnIzncIonos n su uosnnrIcIon or In fnIfn fsIcn uo rocursos 55 . IInnImonfo, oI ncoso uo uIsfInfns fuorzns on Ios socforos uon uo ncfunn Ins mIIIcIns hn gonornuo unn mnyor cInnuosfInIzncIon y oI rofuorzo uo Ins mouIuns uo sogurIunu nrn ovnuIr In ncfIvIunu uo InfoIIgoncIn ronIIznun or Ins nuforIunuos y oI nfnquo uo Ios nrnmIIIfnros. In osfo confoxfo Ins orgnnIzncIonos socInIos om oznron n sor vIsfns como cnnnIos ofoncInIos uo InfIIfrncIon uoI onomIgo n oIIo rosonuo unn ncfIfuu vIgIInnfo quo nconfun In sosochn sobro oIIns 56 . o osfo confroI fnmoco oscnnn Ios ro 54. InfrovIsfn UoIocfIvn V008 55. !n nuquIsIcIon uo rocursos n frnvos uo In gosfIon uo royocfos con onfIunuos osfnfnIos os un cnmIno quo hnn omoznuo n frnnsIfnr Ins orgnnIzncIonos bnrrInIos. Ioro osfn nIfornnfIvn vn on confrnvn uo Ins orIonfncIonos mIIIcInnns. 56. In un comunIcnuo rocIonfo uo Ins MIIIcIns IouInros, roforIuo n In IIognun uoI nrnmIIIfnrIsmo, hnbInn uo Ins osIbIos nIInnzns uo Ios `a1as` con orgnnIzncIonos y 9l IIgIosos. In uno uo Ios bnrrIos, Ios TosfIgos uo Johovn fuoron nmonnznuos or Ins mIIIcIns sI confInunbnn rouIcnnuo cnsn n cnsn como Io vonnn hncIonuo uosuo hnco nnos. Sogun oIIos, osfn ourn sor orfocfnmonfo unn ncfIvIunu uo InfoIIgoncIn on su confrn. !os TosfIgos uo Johovn InforusIoron unn TufoIn n Ins mIIIcIns, oro so fuvIoron quo Ir n rouIcnr n ofro Inuo 5? . AIgo sImIInr hn ocurrIuo con Ios oIfIcos. osuo su IIognun, Ins mIIIcIns hnn rohIbIuo oxIcIfnmonfo cunIquIor ncfIvIunu oIfIcn roIncIonnun con Ios nrfIuos frnuIcIonnIos o IncIuso uo IzquIorun, cnso uo In !nIon InfrIofIcn y uoI Ml9. In nIgunos bn rrIos nmonnznn n In obIncIon quo vofo y uosfruyon Ios uosfos uo vofncIon. o ofro Inuo, hnn ojorcIuo un confroI nbsoIufo sobro In rosoncIn uo InsfIfucIonos osfnfnIos. In sus uIscursos Innugu rnIos, on Ios voInnfos y on Ins chnrIns osornuIcns quo fIonon con In gonfo oxIIcnn oI surgImIonfo uo osfns oxrosIonos nrmnuns como rosuosfn nI nbnnuono y n In nusoncIn uoI Isfnuo on Ios socforos mns nocosIfnuos. Ioro oIIos sIguon rosonfnnuo rosIs foncIns n osfn rosoncIn, on rnzon uo su roIn sogurIunu. 111us 1e1aza/an 1a 1esen1a ) 1a 1e1a1n un ua1gu1e1 1ns111u1n es1a1a1 seun e11us, s1as +en1an a 1ea11za1 1n1e11en1a..., uIco un Infogrnnfo uo unn orgnnIzncIon bnrrInI 58 . Touns osfns nccIonos hnn fonIuo un ofocfo uosnrfIcuInuor uoI fojIuo socInI. In muchos bnrrIos, orgnnIzncIonos uo grnn frnyoc forIn como In nccIon comunnI, Ios gruos cuIfurnIos y uoorfIvos, Iuoros ln quIonos cnIIfIcnn uo snos y or fnnfo uo In nocosIunu uo roforznr Ins mouIuns comunIfnrIns uo sogurIunu. IoIofn II MIIIcInno. rgnno InformnfIvo uoI IIoquo IouInr MIIIcInno. MouoIIn, nbrII uo l99?. 5?. o os muy usunI onconfrnr osfo fIo uo rocouImIonfos on confrn uo Ins mIIIcIns. o hocho, un jovon uocn 1uuus une1en a11ue11us, 1a u11e1en1a es1 en gue us1eu a un u111a u a un su1uauu 1u ueue uenun1a1 e1u a un n1111anu nu 1u uenun1a unu an1e gu1n. InfrovIsfn con jovonos uo uIforonfos bnrrIos uo In zonn confrorIonfnI. InfrovIsfn coIocfIvn. UO!009. 58. InfrovIsfn coIocfIvn. V008 92 Ios gruos juvonIIos y hnsfn Ios somIIIoros InfnnfIIos, hnn sucum bIuo nnfo osfo confroI. InrnuojIcnmonfo, on Ios bnrrIos uonuo Ins mIIIcIns oncuonfrnn unn cnroncIn o uobII conformncIon uoI fojIuo socInI fomonfnn In consfruccIon uo orgnnIzncIonos y uo nccIonos coIocfIvns nIrouo uor uo uIvorsos fomns. AII su convocnforIn socInI os mucho mns ofIcnz y or fnnfo su nccIon cubro ofros nmbIfos mucho mns nmIIos quo oI osfrIcfnmonfo mIIIfnr. MI!ICIAS CO VOCACI SOCIA! !ns mIIIcIns no soIo ronIIznn ncfIvIunuos uo vIgIInncIn y IImIo zn socInI. AIgunns uo oIIns consorvnn rnsgos uo osn Imngon mfI cn uo !obIn Hoous con quo fuoron IuonfIfIcnuns on sus rImoros fIomos. Inrn muchn gonfo Ios mIIIcInnos son osos jovonos jusfI cIoros quo, nuomns uo rofogorIos uo mnIonnfos, Ios nyuunn on muIfIIos osncIos uo In vIun cofIuInnn, uomosfrnnuo ns su com romIso y ocIon uocIuIun or Ios socforos mns obros uo In obIncIon. Inconfrnmos nqu unn mIIIcIn con un cInro orfII nsIs foncInI. !osonuIonuo n soIIcIfuuos uo In gonfo, Ins mIIIcIns fnmbIon hnn fonIuo InjoroncIn on confIIcfos roIncIonnuos con uosnvonon cIns uo nuoIo fnmIIInr o vocInnI, quo con frocuoncIn uosborunn oI nmbIfo rIvnuo nrn convorfIrso on un nsunfo uo uomInIo u bIIco on Ios bnrrIos. o ncuoruo con oI cnso, osfnbIocon unos ncuoruos onfro Ins nrfos on ofrns ocnsIonos hnn rocomonunuo n Ins nrfos ncuuIr n UomIsnrns uo InmIIIn o IIonosfnr InmIIInr. Uomo yn so hn uIcho, on cnsos grnvos hnn omIonuo fnmbIon nqu mouIuns uo fuorzn como In nmonnzn, oI uosfIorro o oI nsosI nnfo. Ofro rongIon Imorfnnfo uo su nccIonnr fIono quo vor con In rocoIoccIon uo fonuos onfro In gonfo, n frnvos uo ncfIvIunuos 93 comunIfnrIns, nrn In ronIIzncIon uo uIvorsos fIos uo obrns uos uo comrnr unn formuIn mouIcn o rognInr oI morcnuo nrn unn fnmIIIn, hnsfn ngnr oI onfIorro uo nIguIon. !no uo Ios mIIIcInnos onfrovIsfnuos uosfncn In ncogIun quo hnn fonIuo Ins rouosfns quo hnn hocho nrn In conformncIon uo unos comIfos uo cunurn con oI objofo uo ronIIznr bIngos o vonuor omnnnuns, nrn roco gor uInoro y rosfnr nIgunn nyuun uo omorgoncIn n orsonns on formns o n Ins mns nocosIfnuns uoI bnrrIo. IorIouIcnmonfo Ins mI IIcIns convocnn n rounIonos nrn Informnr sobro Ins ncfIvIunuos uo cnun comIfo 59 . Is sorronuonfo In ImorfnncIn quo unn cnsI fouos n In IImIo zn fsIcn uoI bnrrIo, n sus conuIcIonos hIgIonIcns y ornnmonfnIos. Uon frocuoncIn romuovon cnmnnns uo nsoo y IImIozn con Ios jovonos y nInos bnrrIuo uo cnIIos, rocoIoccIon uo bnsurns, corfo uo cosou nuornnuo uo Ins cnIIos on oocn uocombrInn y oInbo rncIon uo nIgunos murnIos uonuo cnsI sIomro sobrosnIo In Imn gon uoI Uho Cuovnrn con nIgunn frnso coIobro. In ofrns ocnsIo nos In ronIIzncIon uo nIgunn uo osfns ncfIvIunuos os sImIomonfo In formn uo cnsfIgo or nIgun mnI comorfnmIonfo. !nns mnuros, or ojomIo, rofIoron comIncIuns como Ios mIIIcInnos sncnbnn y onnn n bnrror Ins cnIIos n sus hIjos cunnuo Ios sorronunn jugnnuo on Ins nagu1n11as 60 . In cIorfos socforos, uonuo ronIIznn unn ncfIvIunu ormnnonfo uo coInuurn, ncomnnnn nI borrnchIfo hnsfn su cnsn cuIunn oI uosInznmIonfo uo In sonorn hnsfn quo fomn oI bus cunnuo no nns nmnnoco o romuovon convIfos nrn In ronrncIon uo In cnsn uo nIgun vocIno, como hn sIuo cosfumbro onfro Ios hnbIfnnfos uo Ios bnrrIos ouInros. 59. TosfImonIo uo jovon mIIIcInno. InfrovIsfn UO! 00lb 60. Juogos mocnnIcos uo nznr. 94 Is osfo, jusfnmonfo, oI Iugnr uonuo mnyoros comofoncIns on cuonfrnn hoy Ins mIIIcIns. Uomo voromos Iuogo, cnsI founs osfns nccIonos son ronIIznuns hoy or ofros ncforos nrmnuos, como Ins bnnuns o Ins nufouofonsns comunIfnrIns, on quIonos fnmbIon so orcIbo un uosIIznmIonfo hncIn Io socInI y oI ofrocImIonfo uo In sogurIunu como oI unfnI bnsIco uo IogIfImncIon uonfro uo Ins comunIunuos. !AS IA!IIS OYI... Y HAI!A Uunnuo In uosconfInnzn so InsfnIn como un comononfo or mnnonfo uoI onforno socInI, no os convonIonfo hnbInr uomnsIn uo, nI onsnr on voz nIfn. Vor, or y cnIInr so convIorfo on In con sIgnn mns Imorfnnfo nrn ouor sobrovIvIr on confoxfos como osfos. Y os quo oI nungIo ouInr uo quo 1as a1eues u)en os nII unn vorunu quo In gonfo consfnfn fouos Ios uns y quo Imono, como snnn mouIun uo sobrovIvoncIn, oI sIIoncIo. !o quo In gonfo hn Iuo uoscubrIonuo, nuomns, os quo Ins nrouos fnmbIon hnbInn. In numorosns ocnsIonos, y uosuos uo uoformInnuos nconfocI mIonfos, Ins mIIIcIns o sus confrnuIcforos hncon ncInrncIonos, nuvorfoncIns, uonuncIns o nmonnzns n frnvos uo InscrIcIonos quo nnrocon on Ins nrouos. Ior ojomIo, frns In uosnnrIcIon uo un jovon, nI nrocor sIn cnusn rnzonnbIo, Ins mIIIcIns nnuncInron on Ins nrouos y muros ^u, nusu11us nu 1u uesaa1e1nus, rosonuIonuo con oIIo n rumoros n frnvos uo Ios cunIos so Ios rosonsnbIIIznbn uoI hocho. In ofrn ocnsIon, on cnmbIo, nsosInnron un mnosfro quIon, sogun oIIos, fonn uomnsInuos noxos con oI gobIorno. II Iofroro on osfn oorfunIunu fuo 1u1 u11u1u ) u1 1n1u1nan1e ue 1a 11sa 11a. TnmbIon sus onomIgos omIonn oI mIsmo mouIo nrn onvInr sus monsnjos In Ios bnrrIos vocInos, uonuo os vox ouII oI rochnzo n In nccIon mIIIcInnn, os frocuonfo onconfrnr Infns como un n111 95 1anu ueue se1 1u an1u, 1u +e1nu u 1u ases1nu n1a1u. A Io cunI Ins mIIIcIns rosonuon con ofrns uoI fIo nu gue1enus saus n1 u111as n1 a1an1111a1es 6l . o osfo mouo, n frnvos uo Ins nrouos, Ios hnbIfnnfos uo osfos bnrrIos so onfornn on sIIoncIo uo Ios vnIvonos uo In guorrn y uo In nnrIcIon uo nuovos onomIgos, no soIo nrn Ios mIIIcInnos, sIno fnmbIon nrn oIIos como hnbIfnnfos uo un socfor mIIIcInno. SI !AS MI!ICIAS O OS C!IA ITOCIS Q!II Isfo yn so vIno n comonor uosuos uo quo onfro In mI IIcIn, quo yn comonznron n IImInr oI bnrrIo uosuo nh comonzo In frnnquIIIunu on oI bnrrIo 62 . II confrnsfo onfro oI nnfos y oI uosuos uo Ins mIIIcIns os ovI uonfo. !n mnyorn uo osfos bnrrIos hnn nsnuo uo un osfnuo uo zozobrn y uosrofoccIon n uno uo roInfIvn frnnquIIIunu, or Io monos on roIncIon con In ngrosIon ormnnonfo uo bnnuns y I IIos, oro, sobro fouo, uo uoIIncuonfos monoros. !n ofIcncIn uo In nccIon uo In mIIIcIn, on formInos uo ofrocor sogurIunu n In obIn cIon, confInun mnnfonIonuo nIvoIos nIfos uo roconocImIonfo y rosofo. A frnvos uo su nccIonnr oIIns hnn gonornuo un cIorfo oruonnmIonfo Insfnurnn rogIns uo comorfnmIonfo y unn jornr qun on In quo oIIos son In mnxImn nuforIunu. II forrono InIcInI nrn su InsorcIon on Ios bnrrIos ouInros so Io uIsufnron con Ins bnnuns y Ios IIIos, no roInmonfo con oI Isfnuo, quo fIgurn, no obsfnnfo, como su mnxImo confonuor IuooIogIco y oIfIco. Y os quo, sI bIon no ouomos hnbInr uo mnnorn gonornIIznun uo In nusoncIn uoI Isfnuo sIno mns bIon uo unns formns uIforoncInuns y hoforogonons uo rosoncIn osfnfnI, 6l. IbIu. 62. TosfImonIo uo Infogrnnfo uo un gruo uo mujoros. Socfor uo InfIuoncIn mIIIcInnn. InfrovIsfn coIocfIvn. UO! 006. 96 Io quo s os cIorfo os quo In grnn mnyorn uo Ios bnrrIos ouInros on In cIuunu hnn roscInuIuo uo In fuorzn ubIIcn y uo Ins nuforI unuos juuIcInIos como roforonfos uo roguIncIon uo Ios confIIcfos, grnnuos y oquonos. Uon Ins mIIIcIns, muchos bnrrIos uojnron uo sor forrono uo nnuIo 1uanuu esa en1e nu ex1s11a, uanuu n1 s1gu1e1a se u1a 1a/1a1 ue esas u1an1za1unes, a111 se uu111an 1u/us ) a nusu11us u1n nus 1u1e1a... a11 11ea/a 1a u111a, en11a/a ) +u1+1a ) sa11a e11us nu a+e11ua/an 1a en1e u1 a11 `111anuu +11u` en 1as esgu1nas ) +1enuu a +e1 a gu1n 1u/a/an e1 ne1au11u... a nusu11us nu nus 1u1e 1a nau1e, nusu11us +1+1anus, ne)u1 u11u, a 1a ue11+a 63 . Ioro Ins mIIIcIns, como oI Isfnuo, hnn oruIuo oco n oco osfo monooIIo uo In sogurIunu. In Ios nnos rocIonfos nnrocon ofros ncforos y oforfns quo gonornn nuovns y mns uIfcIIos conuI cIonos uo comofoncIn nufouofonsns, bnnuns quo cuIunn oI bn rrIo, comIfos uo vIgIInncIn comunIfnrIn, cooornfIvns uo vIgIInn cIn rIvnun y nrnmIIIfnros. Uomo sI osfo fuorn oco, nIgunns mIIIcIns uonuncInn In oxIsfoncIn uo bnnuns quo nuofnn oI nom bro uo mIIIcIns y uo nIgunns uo sus rncfIcns como unn formn uo gnnnr roconocImIonfo nnfo sus comunIunuos 111us u1s11azauus ue n1111as, uIcon, oro quo uIsfnn rofununmonfo uo In +e1ua ue1a n1111a. In sumn, como bIon Io oxrosnbn uo mnnorn IronIcn un obIn uor, uo In fnIfn uo sogurIunu on In quo so onconfrnbnn hnco nIgu nos nnos, hnn nsnuo n unn sIfuncIon uo sobrovIgIInncIn 1u) es1anus sue1u1uauus su/e 1a u111a, a11u11a e1 e)111u, nus +1s11an 1us a1an1111a1es ) 1aen 1unuas 1us n1111anus 64 . 63. InfrovIsfn OU 0l2. 64. InfrovIsfn V 008. 9? Aufodofonsns conunIfnrIns 1u1 agu1 aua ua1 u1ua 1u su)u. Isfn frnso orfonoco n un obInuor uo In zonn, cooruInnuor uo un gruo quo so uofIno ox IcIfnmonfo como nufouofonsn. Sunus una au1uue1ensa gue au)a 1us 1uesus u1an1za11+us ue1 /a111u, nu 1unu+1enuu 1a ue11a s1nu 1e1us ue ue1ensa u1e11+a... 65 . II gruo osfn conformnuo rIncInImonfo or jovonos y fIono su nsIonfo uosuo rIncIIos uo Ios nnos 90 on In zonn noroccIuon fnI. ncIoron como un comnnuo nrmnuo IIgnuo nI IjorcIfo uo !IborncIon ncIonnI uonomInnuo Uomnnuos uo !osIsfoncIn Io uInr U.!.I. AI comIonzo ronIIznron IImIozn confrn uoIIncuon fos y nuofnron unn oIfIcn oxnnsIonIsfn, on Io cunI concorun bnn orfocfnmonfo con Ins rncfIcns uo Ios gruos mIIIcInnos yn oxIsfonfos on In cIuunu. SIn ombnrgo, onfro sus uIrIgonfos no oxIsfn In InfoncIon uocInrnun uo convorfIrso on mIIIcIns quornn romor con In Iuon uo IImIozn y romovor mns nmIInmonfo un frnbnjo oIfIco y socInI. As quo In rImorn fnso, on In quo ncfun ron como mIIIcIns, on nrfo so jusfIfIcnbn como unn mnnorn uo nbrIrso un Iugnr uonuo royocfnr oI frnbnjo y como unn nocosI unu nnfo oI nugo uo In uoIIncuoncIn. !nIunmonfo sus Infogrnnfos fuoron roomInznuos or ofrns gonorncIonos uo jovonos quo Io hnn unuo nuovns cnrncforsfIcns nI gruo y nI frnbnjo quo ronIIznn. Isfos nuovos jovonos no cuon fnn yn con In InfIuoncIn uoI movImIonfo osfuuInnfII y uo In IzquIor un crocIoron on un nmbIonfo roIcIo n un mnyor confncfo con Ins nrmns, In mnrIhunnn, y unn cIorfn roforIcn quo hnbIn uo Ios uo rochos humnnos, In nrfIcIncIon, In uomocrncIn y In nz. Isfo ormIfo Inforrofnr on cIorfn mouIun Ins fonsIonos ormnnonfos onfro oIIos on forno nI oso osocfIco quo uoborn unrso nI frnbn jo mIIIfnr o nI comunIfnrIo. 65. Infogrnnfo uo nufouofonsn. InfrovIsfn OU 0l6. 98 In unn y ofrn osIcIon oI crIforIo os cInro uofonuor su forrIfo rIo, no ormIfIr quo ofros so vnynn n unr oruonos nII y mnnfonor In nuforIunu y oI roconocImIonfo gnnnuo on oI socfor. Ior oIIo, nunquo no ronIIznn unn ncfIvIunu uo coInuurn, s mnnfIonon unn ncfIfuu y unns osfrnfogIns ormnnonfos uo vIgIInncIn confIosnn quo no usnn Ins nrmns nrn njusfIcInr, oro fnmoco uouon ormIfIr quo so Ignoro quo Ins fIonon, uos oIIo fnmbIon hnco nrfo uo In uofonsn, or vn uIsunsIvn. In cnso uo robos, or ojomIo, nunquo nIgunns orsonns uoI bnrrIo oInon quo uobo rnn mnfnr n Ios Inuronos no Io hnn hocho Ins nrmns soIo son om Ionuns como osfrnfogIn nrn gnrnnfIznr oI rosofo y ncnfnmIonfo uo sus oruonos. Sogun ofro Infogrnnfo uoI gruo, on cnso uo ro bos Homos cnfurnuo n Ios Inuronos so hnn norronuo so hn hnbInuo con In fnmIIIn y so Ios hn oxIIcnuo cunIos son nuosfrns conuIcIonos uo rosofo hncIn oI bnrrIo 66 . Hnn sufrIuo nfnquos nrmnuos uIrocfos uo ofros gruos y, on cIorfn formn, su rosuosfn hn sorvIuo nrn gnnnr rosofo y nrn quo ofros gruos uo In zonn, nnfos ronuonfos, quIornn uInIognr sobro oI confIIcfo. In osfos cnsos so ncfIvn In osfrucfurn mIIIfnr, Io cunI Ios ormIfo roforznr oI crIforIo uo quo 1as a1nas s1u es1n es a1a a1ua1 a 1a ue1ens1+a. Is frocuonfo quo rocIbnn uomnnuns uo InforvoncIon on nsun fos vocInnIos o fnmIIInros. In osfos cnsos no quIoron InvoIucrnr so, o InforvIonon como nmIgnbIos comonouoros, oro Infonfnn uo orsunuIr n In gonfo nrn quo uso Ins vns formnIos y, on fouo cnso, nrn quo no convIorfnn on ubIIcos Ios robIomns rIvnuos. Isfn Inbor uo vIgIInncIn os combInnun con su frnbnjo on uIvor sns orgnnIzncIonos socInIos como In nccIon comunnI y Ios gruos juvonIIos, Io mIsmo quo con oI ImuIso n cIorfns ncfIvIunuos ouu 66. IbIu. 99 cnfIvns, rocronfIvns, ofc. Auomns, uIfImnmonfo hnn osfnbIocIuo roIncIonos con In numInIsfrncIon munIcInI y osfnn nronuIonuo n gosfIonnr rocursos nrn In ronIIzncIon uo sus royocfos. !OS IIICTOS I !A COMIITICIA In Ios uIfImos nnos hny un nuovo fncfor quo hn cnmbInuo rnuIcnImonfo In sIfuncIon con rosocfo n Ios InIcIos uo su nccIo nnr hnn numonfnuo Ins comofoncIns. In oI rImor orouo oI onomIgo orn cInro Ios uoIIncuonfos. Hoy so oncuonfrnn rouonuos uo mIIIcIns, mIIIcIns roInsorfnuns, bnnuns y Ins uonomInnuns nnfImIIIcIns. Unun uno uo oIIos sIgnIfIcn unn nmonnzn nrn oI confroI uoI forrIforIo. Ioro, nI mIsmo fIomo, oIIos son onomIgos nrn Ios uomns gruos. !ns mIIIcIns croon quo son IIIos Ios I IIos croon quo son mIIIcIns. Y osfn mIsmn Imngon os In quo oIIos hnn consfruIuo on roIncIon con Ios ofros. AI rogunfnrsoIos or Ins uIforoncIns o sImIIIfuuos quo orcIbon onfro Ios mIIIcInnos y Ios IIIos, uno uo Ios mIombros uoI gruo rosonuo Is quo Ios IIIos hnn hocho uo mIIIcIns on Ios bnrrIos y Io hnn nronuIuo n Ins mIIIcIns cuIunn oI bnrrIo, vIgIInn y ojocufnn nI mnn quo so Ios forcIo, nI mnn quo osfn onco chInnnuo oI bnrrIo... hny IIIos quo hncon oI frnbnjo uo Ins mIIIcIns oro fnmbIon hny mIIIcIns quo hncon oI frnbnjo uo In uoIIncuoncIn 6? . Sogun oIIos Innfonn, os In mIsmn gonfo In quo soIIcIfn oI no yo nrmnuo cunnuo so nIognn n InforvonIr on nIgun confIIcfo, on osocInI uo nuoIo fnmIIInr o vocInnI, In gonfo Ios nmonnzn con ncuuIr n ofros ncforos nrmnuos, cosn quo oIIos Inforrofnn como uosIonIfnu uo In comunIunu. As quo, on un nmbIonfo on oI quo oI gruo no osfn soguro uo In fIuoIIunu uo sus bnsos y osfns uo su ofIcncIn como rofocforos, y uonuo hny sobrooforfn uo sogurI 6?. IbIu. l00 unu, su unIcn snIIun os mnnfonor Ins nrmns y no ronuncInr n In Imngon uo rofocforos y gunruInnos, uo Io confrnrIo so corro oI rIosgo uo uosnnrocor como gruo. !A IIISA I !A COM!IA Sus orsocfIvns hncIn oI fufuro so hnIInn on osfn oncrucIjnun croon quo no os osIbIo uosnrmnrso oro fnmoco comnrfon oI quo In gonfo so nrmo uoI fouo, uos conocon Io oIIgroso quo os oI uojnrso gnnnr or In IogIcn uo Ins nrmns InsIsfon on nosfnrIo n In nz, oro fIonon quo sorfonr sIfuncIonos uo guorrn. !o quo, or nhorn, Ios nroco unn snIIun os ImIomonfnr unn oIfIcn uo uofonsn comunIfnrIn quo consIsfIrn on cronr unn monfnIIunu uo vIgIInncIn onfro In gonfo, gue aua ua1 u1ue 1u su)u y osfo nfonfo n Ios movImIonfos uoI bnrrIo osfnbIocor nIgu nns nInrmns uosnrroIInr un Inn nrn ubIIcIfnr Ios oIIgros y Ins nmonnzns, usnnuo Ios mouIos mnsIvos o ImIomonfnr unn rou uo comunIcncIon vocInnI. Touo osfo ovIfnrn, sogun oIIos, osfnbIocor oI sIsfomn uo coInuurn, fnn uIfunuIuo or fouo oI socfor, uos /as1a un 1a su1a 1esen1a gue 1a en1e 1aa ) s1 sueue a1u, se `asa 1a /u1a` ) se uenun1a e1 1e1u gue uu11a 68 . IIIos vIgIInn or nhorn oI bnrrIo In oIIcn snbo quo fIonon nrmns oro osfo no os un ImouImonfo nrn quo oI gruo soIIcIfo In rosoncIn uo In oIIcn y foorIcnmonfo, nunquo con uosconfInn zn, In noyo. Is ns como So osfn Iogrnnuo quo con Ios comIfos uo cunurn oIIos mIs mos so rosfon vIgIInncIn y uonuncIon Ios hochos nnormn Ios quo so rosonfnn... so rocomIonun onfoncos quo nnfo un hocho sosochoso IInmon n In oIIcn 69 . 68. IbIu. 69. IbIu. l0l Ior uIfImo, no oncuonfrnn oxfrnno nI IncomnfIbIo con su ncfIvIunu como gruo In uofonsn uo In cIvIIIunu, uo In uomocrn cIn, uo Ios uorochos humnnos y uo In jusfIcIn uoI Isfnuo. !snn Ins vns InsfIfucIonnIos nrn nuquIrIr rocursos y sorvIr n sus comunI unuos y fIonon on sus Innos In nrfIcIncIon oIfIcn, nrn Io cunI Infonfnn romovor gruos o Iuons nIfornnfIvns, no frnuIcIonnIos y no cIIonfoIIsfns. uovos gunrdIns bnrrInIos !n oquono socfor uo In zonn noroccIuonfnI, frnuIcIonnImonfo oIIgroso y a11en1e, os or osfos uns oI forrIforIo uo nccIon uo un gruo uo jovonos quo combInnn con bnsfnnfo uosonfnuo nc cIonos IognIos y nccIonos quo no oncnjnn muy bIon on Ios crIfo rIos uo In IognIIunu. II socfor so hn conocIuo como forrIforIo uo IIIos. VnrIos uo Ios ncfunIos Infogrnnfos uoI gruo fIonon frnyoc forIn uoIIcfIvn y osIbIomonfo ojorcon, on nrnIoIo con In ncfIvI unu comunIfnrIn, ofros ofIcIos InconfosnbIos. In nnos nnforIoros oI socfor so cnrncforIzo or In rosoncIn uo unn bnnun fuorfo, con un nombro rosofnbIo on In zonn, Inzos y vncuIos con ofrns bnnuns fuorfos uo In cIuunu. Sus Infogrnnfos robnbnn n Ios mIsmos vocInos, n Ios nogocIos, n Ios cnrros surfI uoros uo gnsoosns, Iocho o nbnrrofos y n Ios busos y fnxIsfns. A osfn sIfuncIon, quo yn orn sufIcIonfomonfo grnvo nrn oI socfor, so sumo In confronfncIon con ofrns bnnuns vocInns or oI confroI uo forrIforIos. II rosuIfnuo uo osfn guorrn fuo, nnfurnImonfo, In InsfnurncIon uo un nmbIonfo ormnnonfo uo mIouo, InsogurIunu y zozobrn In muorfo uo muchos uo Ios Infogrnnfos uo osfos gru os y uo obInuoros quo nnun fonnn quo vor con oI confIIcfo y, osocInImonfo, In osfIgmnfIzncIon uoI bnrrIo como un Iugnr oII groso. o osn oocn Ios jovonos ncfunIos hnbInn uo hnborso gn nnuo una ue11a gue nu e1a ue unu. l02 VnrIos uo Ios Iuoros uo osfo onfronfnmIonfo onfro bnnuns fuo ron nsosInnuos y ofros oncnrcoInuos or osfn vn fuo mongunnuo In nguuozn uoI onfronfnmIonfo. o obsfnnfo, oI osfIgmn uo osfo socfor confInuo y, sIguIonuo osfo rnsfro, IIognron Ins mIIIcIns. So frnfnbn uo nfruIIoros uo Uoosorcom, uo mIIIcIns IognIIzn uns on oI ncfo uo l994. II rochnzo n Ios mIIIcInnos fuo vIscornI or nrfo uo In gonfo uoI bnrrIo, uos, nunquo nhorn Ins mIIIcIns no vInIornn on Inn uo oxformInIo, fonnn uo fouos mouos In Imngon uo sor onomIgos uo Ios IIIos, nInbrn osfn quo on oI con foxfo uo roIncIon con Ios mIIIcInnos fIono un sIgnIfIcnuo nmbIvn Ionfo yn quo nrron or IgunI nI sIcnrIo, nI Inuron o nI mnrI hunnoro. Hubo nIgunos connfos uo rosIsfoncIn orgnnIznun n Ios mIIIcInnos oro muy ronfo, como ofocfo uo un ncfo ronIIznuo onfro osfns y ofrns bnnuns uoI socfor, so rofIrnron uoI bnrrIo. Iso ovIfo, sogun oIIos, gue 1u/1e1a gue saa11us a /a1a. !os jovonos uo osfo gruo, nunquo no hncnn nrfo uIrocfn uoI ncfo, so sumnron n osfo rocoso y nuofnron Ios crIforIos nII osfIuInuos, onfro Ios cunIos so IncIun no ronIIznr ncfIvIunuos uoIIcfIvns on Ios bnrrIos, no InvnsIon uo forrIforIos, cuIunr oI bnrrIo mouInnfo coInuurn y ormIso nrn cIrcuInr IIbromonfo or Ios uIforonfos bnrrIos uo In zonn. In osfns cIrcunsfnncIns Ios jovonos consIuornron quo orn Im orfnnfo gnnnr un nuovo IIuornzgo y, mouInnfo ncfIvIunuos comu nIfnrIns, cnmbInr In Imngon uoI socfor. Su nccIon como gruo comonzo con In ronIIzncIon uo ncfIvIunuos uo nsoo, orquo us1e ues sa/en nos uIcon gue unu /a111enuu se ana 1a en1e, on Io cunI coIncIuon con ofros gruos lmIIIcInnos y bnnuns quo hnn hocho uo fnIos ncfIvIunuos unn uo Ins rIncInIos fuonfos uo IogI fImncIon uo su nccIonnr on Ios bnrrIos. Ofrn uo sus ncfIvIunuos rIncInIos os In uo In coInuurn, con Io quo so onon n fono con unn fonuoncIn fuorfo on oI socfor hncIn l03 osfo fIo uo vIgIInncIn rIvnun. Sogun su roInfo 1us +e1nus a1euanus )a es1a/an u1an1zauus unu e1a uu1es... en1unes se 1uusu ue gue s1 nusu11us 1an/1n nus 1/anus a u1an1za1, en1unes 1an/1n ue/1anus e 1a1 ) s1 nu, se 1/an a +en11 e1auu1es ue u11u 1auu a1a a ?0 . o osfo mouo, coInr, cuIunr oI bnrrIo, so rosonfn como In nuovn oxIgoncIn uoI mouIo. Inrn oIIo consuIfnron n In comunIunu n frnvos uo un IognbIo uonuo so ofrocn un nquofo uo sorvIcIos comunIfnrIos, IncIuIun In coInuurn ?l . osuos uo obfonor unn rosuosfn nfIrmnfIvn n su ofrocImIonfo or nrfo uo In mnyorn uo Ins fnmIIIns y comorcInnfos uoI socfor, osfn ncfIvIunu omozo n uosnrroIInrso on Ins nochos, nunquo hny fnmbIon un convonIo fncIfo nrn cuIunr oI socfor on fouo momonfo. AIgunos uo oIIos roconocon ufIIIznr nrmns nrn uosnrroIInr osfn Inbor, nunquo soIo son on cnsos oxfromos. !n oIIcn snbo uo osfn ncfIvIunu, uosfo quo cunnuo vnn or nII von n Ios coInuoros ronunnuo oro no nsn nnun. SoIo uos vocos Ios hnn Incnufnuo Ins nrmns ofrns fnnfns hnn nogocInuo con oIIos. Ioro In mnyorn uo Ins vocos, 1us u111as se 1aen 1us ue 1a +1s1a u1ua ?2 . AI Inuo uo osfn Inbor uo vIgIInncIn rosfnn sorvIcIos ocnsIonn Ios vnrIos, como nyuunr n sncnr un onformo uo In cnsn, nrnr un ?0. Infogrnnfo uoI gruo. Zonn noroccIuonfnI. InfrovIsfn coIocfIvn OU0l0. ?l. II IognbIo fonn In sIguIonfo InscrIcIon gue1enus 1n+11a1 a 1uua 1a unun1uau ue1 se1u1 a a1111a1 ue 1a Tn1n ) ue1 1an/1u gue gue1enus /11nua11es en 1us s1u1en1es ase1us .seu ) 1e11a)e, 1111an1a, 1e1ea1n ) u11u1a. 1a1a es1u es neesa11u gue nus u1a/u1en un una uu1a senana1 ue 5o00 a1a u1a/u1a1 un 1us +111an1es gue es1n 1es1anuu e1 se1+11u. ?2. !n InforvoncIon uoI ConornI AIfrouo SnIgnuo, on un uobnfo ronIIznuo on oI Uoncojo uo MouoIIn, rnfIfIcn osfn nfIrmncIon. Sogun oI, 1a) an11uau ue e1auu1es en 1us /a111us, e1u sun 11a1as`. ^u 1us 1euenus u1gue nu es1anus su1u1unanuu naua es1anus 1eanuu un un1111u ) en neu1u ue 1uuu nus es1n a)uuanuu a 1es1a1 un se1+11u. Acfn o. 254. MouoIIn, ngosfo 9 uo l996, . 83. l04 fnxI, ncomnnnr borrnchos, ofc ?3 . Uon In ncfIvIunu uo rocIcInjo buscnn fnmbIon nIgunns fInnnzns y Ios rocorrIuos uo Ios uomIn gos sIrvon n ofocfos uo rocnuunr In cuofn or vIgIInncIn y oI mn forInI uo uoshocho. Auomns uo In combInncIon uo ncfIvIunuos uo fIo uoorfIvo, cuIfurnI o uo vIgIInncIn os Imorfnnfo uosfncnr nIgunos couIgos quo rIgon su nccIonnr !osofo n Ios fronforns bnrrInIos !os ImIfos uoI bnrrIo son fnmbIon Ios ImIfos uo Io quo nrn oIIos os ormIfIuo o rohI bIuo. IIonsnn quo Io quo Ios uIforoncIn uo ofros gruos os quo oIIos ncofnn n fouo oI munuo on su zonn ... agu1 nu se u1s11 n1na n1 a1 +11usu n1 a1 1au1n n1 a1 1unusexua1... u1 gu u1gue 1uuus 1enenus ue1e1u a +1+11, s1en1e ) uanuu unu sea u11e1u osfo os, quo no enu11ne su roIo bnrrIo robnnuo on oI ?4 . Ior fnnfo, In romIsn bnsIcn fronfo nI robo os quo In Infn uobo buscnrso, oro uonuo oIIn osfn, os uocIr, no on oI roIo socfor sIno uonuo Ios rIcos. !oconocon quo osfo gonorn un uos InznmIonfo uoI robIomn uo sogurIunu oro su uIvIsn uo sonfI uo comun os quo cnun socfor uobo cuIunrso n s mIsmo as1 unu nusu11us es1anus u1uanuu u1 agu1, 1a uens en1e 1an /1n ueue u1ua1 u1 a11. In osfo nsocfo roconocon oI vnIor osIfIvo uo Ins mIIIcIns, on uonuo oIIns Imonon oI rosofo on oI socfor uonuo no son mIIIcInnos Ios quo cuIunn, hnbrnn uo cuIunr ofros, uo nII quo In Iuon quo fIonon sobro In cIuunu os quo 1uuu /a111u 11ene, a 1a 11na1, su 1u1a 1e1a1a ?5 . o InforvoncIon on confIIcfos orsonnIos !n obIncIon n monuuo uomnnun su InforvoncIon on oI frnfnmIonfo n confIIcfos ?3. IuonfIcns ncfIvIunuos fuoron uoscrIfns or obInuoros uo un socfor corcnno nI quo vonImos nIuuIonuo, oro ronIIznuns or Ins mIIIcIns. ?4. InfrovIsfn OU0l0. ?5. IbIu. l05 uIvorsos y orsonnIos. Ioro, on osfo nsocfo, oIIos son mns rnuI cnIos quo Ios nnforIoros snbon quo no son nI Ioy nI jusfIcIn y ro conocon Io comIIcnuo quo os ojorcorIn. Ior fnnfo hny unn rohI bIcIon oxIcIfn uo InforvonIr on osfos nsunfos. SIn ombnrgo, ro conocon quo osfo crIforIo os uno uo Ios mns uIfcIIos uo mnnfo nor ununs Ins consfnnfos uomnnuns uo In obIncIon. IrohIbIcIon doI consuno do Ins rochos o In oxorIoncIn con Ios oxcosos uo In urogn y sus InuosonbIos consocuoncIns nronuIoron quo oIIo Ios uouo cronr /1unas Infornns y convor fIrIos on bInnco fncII uo sus onomIgos. Ior oso no ormIfon oI consumo uo Ins 1ueuas uos snbon quo un jovon bnjo Ios ofocfos uo osfn urogn uouo vIoInr Ins normns uo convIvoncIn. Hnsfn nhorn no hnn onconfrnuo grnnuos uIfIcuIfnuos. Sus ors ocfIvns son nmIInr oI frnbnjo socInI, buscnr nsosorn juruIcn nrn nronuor n oInbornr y gosfIonnr royocfos con oI Isfnuo y ns hncorso n unn souo roIn. !ocIonfomonfo so hnn InvoIucrnuo on un movImIonfo oIfIco comunIfnrIo como nrfcIos uo unn IIsfn n Ins Junfns AumInIsfrnuorns !ocnIos. l06 UOU!!SIOIS II rImor nsunfo uIgno uo consIuorncIon os oI roInfIvo n In roIIforncIon uo gruos on nrmns, quo InuIcn unn ovIuonfo uosos frucfurncIon uo In socIounu oro nnfos quo In roIIforncIon mIs mn, su formn socInI uo oxIsfoncIn so convIorfo on oI mns crfIco InuIcnuor uoI fIo uo uesua111zan1en1u ue1 ue1u su/e1anu ?6 . !Ignuo n osfo nsunfo osfn nuomns In nfomIzncIon uo Ios roIos gruos y In oruIun uo foun osIbIIIunu uo nrfIcuIncIonos mnyo ros quo frnscIonunn In osfrucfurn uo In oquonn horun. InrocIorn como sI oI uosfroznuo no fuorn soIo oI cuoro sobornno, on cunn fo ncfor mncroosfnfnI y confro oxcIusIvo uo IogIfImIunu oIfIcn, sIno fnmbIon Ins roIns sobornnns nrcInIos quo so osfnbIocon uo mouo nrnsIfnrIo y snfoIIfnI con rosocfo nI ncfor osfnfnI con frnI. !o quo so consfIfuyo n mouo uo IogIcn Inmnnonfo uo In confIIc fIvIunu grunI quo homos uoscrIfo os onfoncos unn osocIo uo InoIucfnbIo uInsorn uo In socInbIIIunu, quo rouuco oI frnsvnso uo Ios Inforosos y mofIvos uo In confronfncIon socInI gonornun, uosuo In socIounu como orgnno Infogrnuo, hncIn In na1u1a1eza, on cunnfo osconnrIo quo so consfIfuyo on In Iuchn mIsmn on for no n cInusuIns oIomonfnIos uo fIo oIfIco y uo fIo socInI. !n formn uo oxIsfoncIn socInI n In quo homos hocho roforoncIn fIono quo vor con In comIojIzncIon uo Ins frnnsnccIonos y con In consocuonfo uIfumInncIon uo Ins frnuIcIonnIos fronforns onfro Io IognI y Io IIognI. So confIgurnn ns unn sorIo uo Iuchns n rImorn vIsfn confrn osfnfnIos quo, on vorunu, no fIonon oso cnrncfor, uos Ios ncforos nnfIosfnfnIos cnsI sIomro formInnn convIrfIonuoso on ngonfos InvoIunfnrIos n frnvos uo Ios cunIos so oxfIonuon rnsgos muy ?6. C!TII!!IZ, IrnncIsco. O. UIf, . 82. l0? nuforIfnrIos uoI ouor osfnfnI quo so oxrosnn, or ojomIo, mo uInnfo Ins rncfIcns uo IImIozn socInI y mouInnfo In ImosIcIon uo oquonos osnrfnnIsmos orIforIcos y mIcroosfnuos nbso IufIsfns uo nuoIo mornI on Ios bnrrIos. As, oI Isfnuo nuforIfnrIo y uosIogIfImnuo quo so combnfo so oxfIonuo n Ins zonns orIfo rIcns on In fIgurn uo sus roIos onomIgos, cronnuo unn orosIon nuIcIonnI on osfns zonns, uo suyo oxcIuIuns. In sogunuo Iugnr, y uorIvnuo uo Io nnforIor, Ios confIIcfos ns ngoncInuos yn no oxrosnn nfIunmonfo unn Iuchn socInI orIonfn un hncIn Ins roIvInuIcncIonos quo oI concofo uo InsorcIon socInI rorosonfn y so hnn fornnuo mns bIon confIIcfos boIIcos uo bnjn InfonsIunu on Ios quo so uIsufn cIorfnmonfo oI confroI uo bIonos o InfIuoncIns, IncIuIuos bIonos oIfIcos bnsIcos como In jusfIcIn y oI confroI uo forrIforIos, oro on uonuo In vnrInbIo uo rorosonfn cIon uo Inforosos socInIos o IuonIos oIfIcos so fornn cnun voz mns cInrnmonfo un nsunfo nuforroforIuo Ios rorosonfnuos son sIomro Ios roIos gruos quo uIcon rorosonfnr Inforosos co munos n cIorfos socforos socInIos o n fouo oI uobIo. Isfo nroco sor un rnsgo gonornI uo In vIoIoncIn coIombInnn, quo hn convorfI uo on boIIcosIunu roconfrncfunI IncIuso Ios confIIcfos roInfIvos n Ins Iuchns or frnnsformncIonos oIfIcns uomocrnfIznnfos, quo so InscrIbIrnn uonfro uo In IogIcn uoI confrnfo socInI. Isfn novounu Io quo hn rouucIuo os In oIovncIon uo In InufI IIunu uo In roIn vIoIoncIn, uos, nunquo nIngunn vIoIoncIn os ufII y monos nun jusfIfIcnbIo on osfos formInos, Io quo fuo unn voz un confIIcfo boIIco jnIonnuo or In ufon, un cIorfo uosgnrrnrso on os uoI fufuro, hoy so consfIfuyo on onfronfnmIonfo uo rofn gunruIn quo rouuco uosnngro hncIn oI nsnuo, hncIn oI osfnuo rosocInI y roconfrncfunI. Ahorn bIon, rosocfo n In connofncIon quo fIono oI fonomono nqu uoscrIfo, on formInos uo cuIfurn oIfIcn, vnIo In onn hncor osfns brovos consIuorncIonos l08 In rImor Iugnr, osfn osocIo uo uIsorsIon muIfIformo uo Ios roforonfos uo nuforIunu vn on confrnvn uo cunIquIor orsocfIvn uo consfruccIon uo un ofhos uomocrnfIco. !os ojomIos vIsfos uojnn bIon cInro como Io quo so gosfIonn uo mouo InformnI y In formn quo nsumo uIchn gosfIon, on Iugnr uo romocIonnr vnIoros omnncInforIos, unn roIncIon n mouos mns bIon nuforIfnrIos y n rocouImIonfos InsfrumonfnIIznuoros quo nguuIznn Ins conuIcIo nos uo cooxIsfoncIn on In cIuunu. In sogunuo formIno, oI Imncfo uososfrucfurnnfo uo osfo Iu rnIIsmo uo oruonos souuoIognIos y souuooIfIcos os uIforon cInI oro nqu Io uosfncnbIo os como Ins furbuIoncIns uosnfnuns gonornn mnyor rocnrIounu on Ios socforos y orsonns mns vuI nornbIos. In gonornI, os oIovnusImo oI rocIo quo ngnn fouos Ios cIu ununnos on formInos uo confInnzn on In Ioy, vnIor rofrIbufIvo uo In uIscIIInn urbnnn y oxocfnfIvns osIfIvns on roIncIon con oI rosofo uo Ins InsfIfucIonos y uo In normnfIvIunu cvIcn on gono rnI. !o quo so vn oxfonuIonuo oIIgrosnmonfo os, on Iugnr uo In nocosnrIn confInnzn on In noufrnIIunu, ImnrcInIIunu y jusfIcIn uo Ins InsfIfucIonos, unn osocIo uo uIvIsn soIvnfIcn quo Imono oI crIforIo sosgnunmonfo InuIvIuunIIsfn uoI s1+ese gu1en ueua. Isfn IogIcn, como Io homos InsInunuo mns nrrIbn, fnvoroco uIvor snmonfo y no fouos uouon consIuornrso sus vcfImns oro oI royocfo ofIco y oIfIco uo cunIquIor socIounu rofrocouo sIn uuun sogun oIIn nvnnzn. o ofro Inuo, hny quo onfonuor osfns mounIIunuos uo uosor uon, InIcInfIvns rIvnfIznnfos uo In jusfIcIn, monooIIos uo oquo nos forrIforIos y omrosns oconomIcns IIognIos, no bnjo In ofIcn sImIIsfn quo fIonuo n vIncuInrIos con un mouoIo ofIcocuIfurnI orvorso quo Io gonornrn uIrocfnmonfo, sIno quo Io quo nnroco cInrnmonfo nqu os mns bIon unn cIorfn vIrfuu oxnnsIvn uo osfns rncfIcns sogun unn IogIcn quo ncomoun, orvIorfo y cron vnIoros l09 uo mnnorn muy vnrInun. Muchns vocos hny rosIonos oxfornns fnn ImorIosns quo Ins rncfIcns quo gonornn so InscrIbon on unn uInnmIcn uo rosuosfns or oncImn uoI bIon y uoI mnI nos rofo rImos n momonfos on Ios quo, or ojomIo, In obIncIon rocurro n In nufouofonsn, ncosnun or sIfuncIonos ImIfos uo InsogurIunu. !o quo nroco Ioorso onfro Inons on foun osfn uososfruc furncIon os unn fonuoncIn muy fuorfo uo movIIIunu socInI quo, soguro, no hn sIuo oncnusnun or unn cIuunu y, on gonornI, or un ns quo hn uojnuo on In osfncnun Ins oxocfnfIvns uo grnnuos gruos obIncIonnIos. !ns soIucIonos, or onuo, fIonon quo nrfIr uo un IInmnuo n In socIounu on gonornI, nrn quo so roIonson Ios rumbos y In uIroccIon quo so Io vIono unnuo n In cooxIsfoncIn socInI. o or oIIo uouon uoscnIIfIcnrso Ins soIucIonos uo omor goncIn y In rouosfns oungogIcns s on cnmbIo Ins vIsIonos ofIcIonfIsfns, mIoos y rorosIvns quo uo mnnorn IrrosonsnbIo suoIon Ioor osfos robIomns urbnnos como uosborunmIonfos mnIIgnos y no como Io quo on vorunu son sIfuncIonos ImIfos n Ins quo so von nbocnuns Ins comunIunuos quo quounn IIbrnuns n sus roIns fuorzns, rocIsnmonfo on cIrcunsfnncIns on Ins cun Ios fnIos fuorzns cnrocon uo ouor cohosIvo uobIuo n Ins uInnmI cns uososfrucfurnnfos uo In socIounu mnyor on In quo so InscrI bon. ll0 I!ISITACI C!IICA 1T1^J1 1ea11anen1u ue 1s1uu1us 111n1nu11us e 1uen1111a1n /111J1/11. 11anea1n e11uu111ana /1ea11anen1u ue .n11s1s 1s1au1s11u1 IVO!!CI I !A TASA I!!TA A!A!, !MI!O I CASOS Y IO!CITAJI I VA!IACI I !A MO!TA!IA VIO!ITA, OC!!!IOS I MII!! II!OO l98l l996 INDI- AO CADOR 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 TASA BRUTA 11.8 11.7 11.6 13.2 16.2 18.1 19.8 25.6 29.2 36.8 43.2 38.2 33.2 30.8 26.9 24.7 NUMERO DE CASOS 1627 1655 1682 1957 2453 2807 3132 4128 4785 6166 7376 6638 6301 5671 5003 4676 % DE VARIACION * - 1.7 1.6 16.3 25.3 14.4 11.6 31.8 15.9 28.9 19.6 -10.0 -5.1 -10.0 -11.8 -6.5 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 45.0 11.8 11.7 11.6 13.2 16.2 18.1 19.8 25.6 29.2 36.8 43.2 38.2 33.2 30.8 26.9 24.7 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 T A S A
P O R
D I E Z
M I L
H B T E S AO lll 1T1^J1 1ea11anen1u ue 1s1uu1us 111n1nu11us e 1uen1111a1n /111J1/11. 11anea1n e11uu111ana /1ea11anen1u ue .n11s1s 1s1au1s11u1 AO Sexo 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Masculino 848 893 871 1129 1611 1940 2269 3175 3856 5155 6158 5388 5122 4467 3856 3555 Femenino 57 55 38 64 87 95 127 175 203 295 437 446 426 320 273 278 Se Ignora - - - - - - - - - - - - - - - - Total 905 948 909 1193 1698 2035 2396 3350 4059 5450 6595 5834 5548 4787 4129 3833 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 T A S A
H B T E S AO 1 Nor-Oriental 2 Nor-Occidental 3 Centro-Oriental 4 Centro-Occidental 5 Sur-Oriental 6 Sur-Occidental 1T1^J1 1ea11anen1u ue 1s1uu1us 111n1nu11us e 1uen1111a1n /111J1/11. 11anea1n e11uu111ana /1ea11anen1u ue .n11s1s 1s1au1s11u1 I!ISITACI C!IICA IVO!!CI I !AS TASAS A!A!IS I MO!TA!IA VIO!ITA I MII!! SIC! ZOA I OC!!!ICIA II!OO l98l l996 ll3 T!IS UAIT!!O MIIAUIOIS I! UOI!IUTO ll5 II confIIcfo socInI y oIfIco on In cIuunu uo MouoIIn, on Ios nnos rocIonfos, so hn Iuo convIrfIonuo on mofIvo uo roocun cIon y on objofo uo InforvoncIon, no soIo uosuo oI gobIorno IocnI sIno uosuo uIvorsns InsfnncIns uo In socIounu cIvII. Injo In Iuon uo mouIncIon homos Infonfnuo rounIr Ins rouos fns uo nborunjo o InforvoncIon uo nIgunns uo Ins mnnIfosfncIonos mns nguuns uo uIchn confIIcfIvIunu. Isfo nborunjo rosonfn unn uobIo fncofn, uosuo oI unfo uo vIsfn uo In ngoncIn mouInuorn. Sogun osfo crIforIo nnnIfIco mIrnromos, on rImor Iugnr, Ins ro uosfns uoI gobIorno IocnI roIncIonnuns con oI fomn y quo so Ins crIbon uonfro uo In oIfIcn uo sogurIunu uo In AIcnIun. In sogunun InsfnncIn, voromos cunfro ojomIos uo mouIncIon omronuIun or ncforos socInIos on oIIn so uoscrIbon uIvorsns oxorIoncIns quo son rorosonfnfIvns uo Ins IogIcns y Ins InfoncIo nnIIunuos con Ins cunIos In socIounu cIvII so movIIIzn nnfo oI con fIIcfo. !A AMIIST!AUI M!IUIIA! S! ITI!VIUI I I! UOI!IUTO !o quo consIuornromos nqu rosocfo uo osfo mouo uo mouIn cIon sorn, on Io fununmonfnI, Ins oIfIcns uo In numInIsfrncIon munIcInI nIrououor uo oIIns ourn vorso como onfrn on juogo In InsfnncIn osfnfnI munIcInI, Io mIsmo quo oI Iugnr y nIcnnco uo osfns oIfIcns fronfo n Ios confIIcfos urbnnos nqu consIuornuos. ll6 l. !uIs AIfrouo !nmos Ioforo, nIcnIuo uo MouoIIn on oI orouo l992l995, os consIuornuo como rIncInI rorosonfnnfo uo osfo crIforIo. Uon su rouosfn uo CoroncIn IsfrnfogIcn In Iuon uo mnnojnr In cIuunu como unn omrosn, con nIfos nIvoIos uo ronfnbIIIunu, so coIoco como roforonfo uo unn nIcnIun oxIfosn. osnforfunnunmonfo, nuncn so cInrIfIco In uIforoncIn onfro oI mnnojo uo unn omrosn quo fIono un nfnn IucrnfIvo y unn InsfIfucIon ubIIcn, cuyn ronfnbIIIunu uobo sor socInI. o obsfnnfo, osfn rouosfn fomn fuorzn como oI mouoIo ofImo uo In gosfIon ubIIcn on In cIuunu y on oI ns. Vonso nuomns, AIcnIun uo MouoIIn. IInn uo uosnrroIIo, MouoIIn l995l99?. MouoIIn l996. Ings. l05ll3. !n mouo uo uoIImIfnr oI nsunfo os confrnr In nfoncIon on oI orIouo l995l99?, on In numInIsfrncIon uoI nIcnIuo SorgIo nrnn jo, nrn obsorvnr como so InscrIbon osfos royocfos uo Inforvon cIon on oI mnrco uo su oIfIcn gIobnI uo sogurIunu, y osfn, n su voz, uonfro uoI Inn uo uosnrroIIo. Is uo nuvorfIr quo In orfInon cIn uo uIchn uoIImIfncIon so jusfIfIcn or oI hocho uo quo os on osfo orouo uonuo so consoIIunn Ios royocfos uo InforvoncIon on Ios confIIcfos n Ios cunIos ouomos roforIrnos como royoc fos uo InformouIncIon nI roIo fIomo, os fnmbIon on osfn nu mInIsfrncIon uonuo oI robIomn uo In sogurIunu so vuoIvo fnn crucInI quo so fornn on un nsunfo uo rImor oruon oIfIco. !n roIn cnmnnn oIocfornI uoI nIcnIuo so forjo sobro oI Iomn 1un seu11uau 1a/1 seu11uau, hnbIun cuonfn uo quo In InsogurIunu y In vIoIoncIn ornn, nrn In oInIon ubIIcn uo In cIuunu, oI ro bIomn confrnI. !n sogurIdnd y In convIvoncIn on oI Inn do dosnrroIIo do ModoIIn l995l99? Ior mouIo uoI ncuoruo l9, uo junIo 2? uo l995, oI Uoncojo MunIcInI nuofn IognImonfo oI Inn uo uosnrroIIo sobro Ios II nonmIonfos uoI rogrnmn uo gobIorno uoI nIcnIuo oIocfo SorgIo nrnnjo Ioroz. In osfo rogrnmn oI nIcnIuo roconoco su voIun fnu uo confInunr con oI crIforIo goroncInI uo numInIsfrncIon quo Imuso su nnfocosor AIfrouo !nmos l . ll? o so snbo muy bIon, or Io nII sonnInuo, quo sIgnIfIcn 111e 11u e1en1a1. Yn on oI Inn uo uosnrroIIo, foxfo nuofnuo uos uos uo Ins rovIsIonos corrosonuIonfos, so InuIcn con mns cInrI unu quo so frnfn 1e nane)a1 una une1n ue 1uuau en1uaua a 1a une1111+1uau, 1a 1n1e1na1una11za1n ) 1a nuue1n1za 1n, 1uuu 1u ua1 1egu1e1e un suu11e en e1 ne)u1an1en1u ue 1a a11uau ue +1ua ) un nue+u esguena ue u/e1na/1 11uau, sus1en1auu en 1a uesen11a11za1n ) e1 11ue1azu una111uu. 1e1u n11anuu 1a1a e1 1u1u1u, so sIguo nfIr mnnuo Iuogo on oI IInn es neesa11u 1eunue1 gue ue/e nus 1ea11za1 1anues es1ue1zus a1a a1enue1 1u 1e1a1una uu un 1a seu11uau, e1 en1eu ) 1a 1n+e1s1n su1a1, ese 1a1nen1e en euua1n 2 . As formuInun, In InsIrncIon uo In oIfIcn munIcInI cInrn monfo suboruInn Io socInI nI crIforIo uo In comofIfIvIunu. o obsfnnfo Ios rIncIIos InsIrnuoros uocInrnuos, so uofInon fros rIorIunuos bnsIcns, unu 1as nees1uaues ns sen11uas ue 1a unun1uau In sogurIunu, oI omIoo y In InvorsIon socInI 3 . So gun uIchns rIorIunuos Ios IInonmIonfos gonornIos uo oIfIcn sornn : Iuscnr In sogurIunu y In convIvoncIn cIuununnn : Incromonfnr In InvorsIon socInI : IorfnIocor In ouucncIon : ImuIsnr oI omIoo Touo oIIo Infogrn In IInmnun osfrnfogIn uo uosnrroIIo socInI. II mouo uo a11anza1 es1us u/)e11+us ) ua11es e1nanen1a en e1 neu1anu ) 1a1u 1azu 4 , sorn oIovnr In rouucfIvIunu urbnnn y 2. IbIu. Ing. l39 3. IbIu. Ing. l40 4. IbIu. Ing. l4l ll8 roIcInr In mouornIzncIon oconomIcn uo In cIuunu. A oIIo so orIonfn In sogunun osfrnfogIn uoI Inn, In osfrnfogIn uo uosnrroIIo fsIco osncInI uo In rouucfIvIunu urbnnn, Io mIsmo quo In forco rn, In osfrnfogIn uo uosnrroIIo InsfIfucIonnI. Aqu In cuosfIon nroco InvorfIrso y Io socInI nsumIr unn fofnI rIorIunu, uos Ins osfrnfogIns sogunun y forcorn so onfonuornn como Insfrumonfos nrn a11anza1 In rImorn. o conformIunu con osfos rIncIIos y su rIorIunu, oI Inn so roono fros fIos uo objofIvos socInIos, uo uosnrroIIo fsIco osncInI, mouIo nm bIonfo y rouucfIvIunu urbnnn y uo gobornnbIIIunu, uosnrroIIo InsfIfucIonnI y nrfIcIncIon. II rImor objofIvo socInI os oI uo sogurIunu y convIvoncIn cIu ununnn Io sIguon Ios uo bIonosfnr socInI, ouucncIon y cuIfurn, uoorfo y rocroncIon, y vIvIonun 5 . II objofIvo uo sogurIunu y convIvoncIn cIuununnn so uosn grogn on Ios sIguIonfos rouucIr Ins fnsns uo crImInnIIunu, rorI mIr oI uoIIfo n corfo Inzo, rovonIr oI uoIIfo n mouInno y Inrgo Inzo, 1ea1 nean1snus 1ea1es a1a 1a un+1+en1a a111a, rouucIr Ios mnrgonos uo ImunIunu, 1u11a1 1a su1u1n a1 11a ue un1111us, aunana1 1us 1uesus ue 1e1nse11n gue se ene1en y romovor In cuIfurn uo In convIvoncIn y In foIornn cIn 6 . !os objofIvos rosnIfnuos on In IIsfn nnforIor son oI mnrco uo cInrnfIvo on oI cunI so InsIrn oI rogrnmn uo In OfIcInn uo Aso sorn uo Inz y UonvIvoncIn y ofros rogrnmns uo monor roIIovo n Ios quo nIuuIromos Iuogo. o conformIunu con In nnforIor uosngrogncIon uoI objofIvo socInI uo In sogurIunu y In convIvoncIn cIuununnn so royocfnn Ins osfrnfogIns sIguIonfos mouornIznr Ios orgnnIsmos uo sogurI 5. IbIu. Ings. l45l48 6. IbIu. Ing. l45 ll9 unu, concrofnr con Ins InsfnncIns nncIonnIos mocnnIsmos nrn mojornr In jusfIcIn, numonfo y uofncIon uo oquIos nrn fncIIIfnr Inboros uo InfoIIgoncIn, ncfIvnr In rou socInI uo sogurIunu y con vIvoncIn con rogrnmns uIrIgIuos n In obIncIon mns vuInornbIo, gonornr omIoo y oIfIcns uIrIgIuns n unn mojor uIsfrIbucIon uoI Ingroso, forfnIocor mocnnIsmos uo soIucIon ncfIcn uo confIIc fos, rogrnmn uo uosnrmo confInuo y mnsIvo, ovnIunr Ios rogrn mns uo roInsorcIon on In cIuunu, forfnIocor In concIIIncIon y Ios confros uo concIIIncIon, y cronr oI mnrco juruIco nrn oI rogrn mn uo rocurnuoros comunIfnrIos ? . II Inn rovo, on Io roInfIvo n osfos objofIvos socInIos, uos 1anues 1ns11unen1us quo son Ins CoroncIns SocInIos y In Aso sorn uo Inz y UonvIvoncIn 8 . !ns rImorns son, so uIco, oI Insfrumonfo rIncInI uo gosfIon nrn oI Iogro uo Ios objofIvos on oI nron socInI y frnbnjnn funun monfnImonfo con In rou uo sogurIunu socInI y convIvoncIn, un 1u1naua u1 1u1anas ) 1u)e1us u1111uus a 1us 1uus ue u/1a1n ns u/1e ) +u1ne1a/1e 9 . Isfn rou InvoIucrn on su rogrnmn Ios uo In !ou uo SoIIunrIunu SocInI ncIonnI quo so ojo cufnn n frnvos uo In numInIsfrncIon munIcInI y con cofInnn cIncIon uo In mIsmn. Ior su nrfo, In Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn hnbn sIuo cron un on l993 como Insfrumonfo uo In nIcnIun nrn nrfIcInr on Ins nogocIncIonos con In mIIIcIns, In UorrIonfo uo !onovncIon SocIn IIsfn y on nIgunos ncfos con bnnuns on oI bnrrIo AnfIoquIn. 1s /.1 un egu1u ue 11a/a)u gue /usa 1unu+e1 1a un+1+en1a 1uuauana au11anuu a 1a uns11u1n ue una u1111a ue su 1u1n a111a ue un1111us l0 . ?. IbIu. 8. IbIu. Ings. l?5l?6. 9. IbIu. Ing. l?5. l0. IbIu. Ing. l?6. l20 Anfos uo onfrnr n uofnIInr Ios rogrnmns uo InformouIncIon uoI Isfnuo IocnI convIono nuvorfIr quo hny nmbIguounu on In roIn formuIncIon uo In oIfIcn uo uosnrroIIo socInI quo so quIoro co Iocnr como rIorIfnrIn. Isfn nmbIguounu os uo suyo rovoInuorn, nunquo Io fununmonfnI, como so vorn n confInuncIon, os quo oI roIo gobIorno IocnI no uIsono uo grnn cnncIunu uo mouIfIcn cIon uo Ios fonomonos quo on oI uIngnosfIco socInI uo In cIuunu so fIIfIcnron como cnusn uo In confIIcfIvIunu y quo son fouos oxrosIonos uo InoquIunu socInI ll . Auomns, Ins nccIonos omron uIuns on ronIIunu rIvIIogInn nsunfos quo no cnbrn consIuornr como uo oIfIcn socInI, fnIos como In InvorsIon on oquIos nrn roforznr In sogurIunu, ofc. AIgunns InIcInfIvns do ncIfIcncIon In oI rosuuosfo uo InvorsIonos In Asosorn uo Inz y UonvI voncIn cuonfn con unn nsIgnncIon uo l.000 mIIIonos uo osos nnunIos, quo so InscrIbon on oI rosuuosfo uo MofrosogurIunu, Io mIsmo quo oI rogrnmn 11ua a1a Juuus, quo cuonfn con ro cursos uoI oruon uo l50 mIIIonos uo osos nI nno l2 . !o quo fuorn on In numInIsfrncIon nnforIor unn consojorn, on In ncfunI so convIorfo on unn ofIcInn InuoonuIonfo con souo y rocursos roIos. osuo nII so Infonfn nIIcnr n Ins bnnuns In Iuon uo InforvoncIon or vn nogocInun, con oI roosIfo uo noufrnII znr sus ncfIvIunuos uoIIcfIvns y onfronfnmIonfos mufuos. !ns nccIonos uo osfn ofIcInn osfnn InsIrnuns, uo mouo oxI cIfo y conscIonfo, or In Iuon uo In jusfIcIn nIfornnfIvn o InformnI. Su uIrocfor concIbo oI rogrnmn como unn oIfIcn uo omorgon cIn quo Infonfn rosonuor n In crIsIs uo In jusfIcIn y n su conso ll. IbIu. Ings. 5l l00. l2. !os unfos oxncfos sobro InvorsIonos on fouos Ios rogrnmns on l996 osfnn on AIcnIun uo MouoIIn. Informo uo CosfIon uo un frnbnjo on oquIo, MouoIIn l99?. l2l cuoncIn InmouInfn In ImunIunu. Auomns, so InsIrn on Ios vnIo ros cIvIIIsfns roIos uo un Isfnuo uo uorocho quo uobo rocuo rnrso, uos, sogun sus roIns nInbrns, nuosfro Isfnuo hn oIvI unuo In rncfIcn uoI mnnojo ncfIco uo Ios confIIcfos l3 . Tros son Ios momonfos on Ios quo so uIvIuo oI Inn oornfIvo uo In OfIcInn uo Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn l4 oI rImoro, os oI roconocImIonfo y ncorcnmIonfo n Ios ncforos on confIIcfo, nI IgunI quo In InformouIncIon onfro oIIos oI sogunuo, os un ncom nnnmIonfo quo IncIuyo rocosos uo roouucncIon y nIgunos nuxI IIos oconomIcos oI forcoro, os oI momonfo roInfIvo n unn osocIo uo roInsorcIon o IncororncIon n In socIounu y quo so uonomInn 1a111us ue 1un+1+en1a. Isfo os un momonfo suromnmonfo comIIcnuo, uos so frnfn uo Iogrnr In uosncfIvncIon Ionn uo Ios royocfos non snncfos uo Ios jovonos y su roconuuccIon ormn nonfo hncIn In IognIIunu. Ioro In uouun socInI quo so fIono con osfos gruos obIncIonnIos os onormo y no so uouo ngnr con oxIguns nrfIuns uo uInoro, nI con rogrnmns uo omorgoncIn. !os jovonos rocInmnn soIucIonos uo omIoo y ouucncIon nrn Ios cunIos In cIuunu y nun oI ns no osfnn ronrnuos. Aunquo os ImosIbIo osfnbIocor Ios unfos oxncfos roInfIvos n jovonos en a1nas, su numoro os sufIcIonfomonfo grnnuo como nrn fonor oxocfnfIvns ofImIsfns on roIncIon con Ios nIcnncos socInIos uocIsIvos uo osfo rogrnmn, cuyo rosuuosfo nnunI os oxIguo con rosocfo n Ins mofns quo so roono. Auomns, com nrnnuoIo con oI rosuuosfo uo ofros rogrnmns quo nfIonuon ofrns robIomnfIcns on In cIuunu os rouucIuo, sobro fouo cunnuo so Ionsn on In rIorIunu quo fIono on oI Inn uo uosnrroIIo oI nsunfo uo In sogurIunu y uo In convIvoncIn. Uomo ojomIo soIn l3. InfrovIsfn con oI uIrocfor uo In ofIcInn uo Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn. InfrovIsfn V 002. l4. !n uoscrIcIon uo objofIvos y osfrnfogIns uo In ofIcInn so hnIInn on oI foIIofo AIcnIun uo MouoIIn. Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn. MouoIIn, l996, . 8l0 l22 monfo, comnronso osfns cIfrns oI InsfIfufo MI !o, on soIo osfu uIos y uIsonos sobro robIomnfIcn uoI ro MouoIIn, InvIrfIo on l996 In sumn uo l.?82 mIIIonos uo osos y on sonsIbIIIzncIon nmbIonfnI y aunanan1en1u su1a1 a u/1as 11s1as ) un1us 1111us ue gue/1auas, l.482 mIIIonos. Mofronrquos, on gosfIon socInI, rocronfIvn y humnnn losfo so onfonuorn on oI sonfIuo uo quo no so consfruyoron nuovos nrquos gnsfo 2.656 mIIIonos. Tnn soIo como nufn uo comnrncIon, oI Inrquo uo Snn Anfo nIo cosfo mns uo 9.500 mIIIonos uo osos In ronovncIon urbnnn IInzn UvIcn uo UIsnoros so royocfn n un cosfo uo l8.000 mIIIo nos. !os cosfos uoI Mofro son mns uIfcIIos uo usnr como formI nos uo confrnsfo, oro bnsfo soIo rocorunr quo In uouun oxfornn y nncIonnI or su concofo os uo l.?69 mIIIonos uo uoInros l5 . Isfo, nrn no hnbInr uo Ins InvorsIonos uuuosns, roforIuns n In rIorIunu o orfInoncIn uo cIorfns obrns mIIIonnrIns como oI IouIovnru uo Junn, oI uonfo uo In Mncnronn y oI royocfo uo foIoforIco. Isfo os sufIcIonfo nrn onuornr oI vorunuoro sonfIuo, nIcnn co y ImIfos uo unn oIfIcn uo InforvoncIon ncfIcn uo Ios con fIIcfos boIIcos on In cIuunu, Ios quo fIIfIcnn, sogun oI roIo Inn uo gobIorno y uo uosnrroIIo, uno uo Ios robIomns mns urgonfos uo In cIuunu oI uo In sogurIunu. As uos, oI rogrnmn uo In OfIcInn uo Asosorn uo Inz y Uon vIvoncIn, como foun In oIfIcn socInI uo In nIcnIun, rovoIn un grnn uosbnInnco onfro Ios roosIfos uocInrnuos y Ins mouIuns ofocfIvnmonfo nuofnuns. o ofro Inuo, oI funcIonnmIonfo mIsmo uo uIcho rogrnmn os crIfIcnuo, sobro fouo uosuo oI concojo mu nIcInI, on rnzon uo quo hn funcIonnuo como unn osocIo uo nI cnIun nrnIoIn nrn In nz, os uocIr, como unn InsfIfucIon quo, l5. !os unfos moncIonnuos hnn sIuo fomnuos uoI Informo uo CosfIon uo In AIcnIun roforoncInuo on In nofn l2. l23 oso n fonor rosonsnbIIIunuos uo gobIorno y uo Isfnuo, funcIo nn nI mnrgon uo In osfrucfurn confrnI uoI munIcIIo. AIgunos con cojnIos so rofIoron n osfo robIomn on formInos uo quo In ncfunI numInIsfrncIon osfnrn mnnojnnuo nsunfos crucInIos uo nz como sI so frnfnrn uo unn subconfrnfncIon con nrfIcuInros. A osfn sIfuncIon osfn nsocInuo fnmbIon un cIorfo uosoncuon fro on oI mnnojo uo In sogurIunu y In convIvoncIn on In cIuunu su couo quo, unun In conuIcIon uo osfn ofIcInn, no os fncII unr un mn nojo cooruInnuo n Ios Innos uo InforvoncIon y mouIncIon y so rosonfnn consfnnfomonfo rocos, IncumIImIonfos y uomorns quo ImIuon In ngIIIunu nocosnrIn on muchos uo osfos cnsos. AuIcIonnImonfo, In coInborncIon uo Ins uomns InsfnncIns oncnr gnuns uo In sogurIunu no nroco muy vInbIo y so rosonfnn or fnnfo muchns uIfIcuIfnuos or ojomIo con In fIscnIn, quo hnco soguImIonfo oIIcInI n muchos jovonos n Ios cunIos, or In vn uo In OfIcInn uo Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn, so Ios osfn unnuo un frnfo uIsfInfo. II Iugnr uo osfo rogrnmn uo mouIncIon on oI orgnnIgrnmn uoI munIcIIo comorfn nuomns uIfIcuIfnuos on cunnfo n Ins roson snbIIIunuos oIfIcns quo os osIbIo uomnnunr uo sus ojocuforos, nI IgunI quo uIfIcuIfnuos roIncIonnuns con oI Iugnr robIomnfIco quo so cron cunnuo, como Io sonnIn su roIo uIrocfor, oI so con vIorfo on Isfnuo nrn Ios gruos con Ios cunIos so nogocIn, oro nnfo Ins nuforIunuos confrnIos nroco osfnr mns on In sIfuncIon uo un nrfIcuInr. As, oI rogrnmn ormnnoco on un vorunuoro IIm bo oIfIco, frns Io cunI so ocuIfn, nnfo fouo, unn mnnorn romo uInI, cIrcunsfnncInI y oco cohoronfo uo onfronfnr oI robIomn uo In convIvoncIn. SIn ombnrgo, como oIfIcn uo sogurIunu os oIo gInbIo on cunnfo consfIfuyo unn nIfornnfIvn n In urn rorosIon. !n oIfIcn munIcInI orIonfnun n In nz y n In convIvoncIn no so rouuco, or suuosfo, n osfo rogrnmn. HncIn osfo objofIvo so l24 orIonfnn fnmbIon rogrnmns uo Ins socrofnrns uo CobIorno, uo osnrroIIo UomunIfnrIo y uo IIonosfnr SocInI, onfro ofrns l6 . osuo In Socrofnrn uo CobIorno so uosnrroIInn rouosfns quo nunfnn hncIn In confIIcfIvIunu, oro on formInos rovonfI vos, n frnvos uo rogrnmns ouucnfIvos como oI uo Ios Uonsojos uo UonvIvoncIn IsfuuInnfII y Ios Iromoforos y Cosforos uo Inz l? . !n Socrofnrn uo IIonosfnr SocInI, or ojomIo, cooruInn oI rogrnmn 11ua a1a Juuus. Su nombro os un Iomn sImIo y cn IfnI on unn cIuunu uonuo so hn hocho oxouIfn In muorfo nrn cunIquIorn. Su objofIvo fununmonfnI os ncorcnr In oIIcn n Ios jovonos uo Ios bnrrIos. ncIo uo In concIoncIn uoI uosrosfIgIo gnIonnfo uo osfo orgnnIsmo uo sogurIunu, comromofIuo, rI moro, con oI uoIIfo on cnIIunu uo comIIco, y Iuogo con In roro sIon brufnI y cIogn uo quo fuoron objofo Ios bnrrIos ouInros uo In cIuunu. Isfo rogrnmn IncIuyo rocosos uo cnncIfncIon y sonsIbIIIzn cIon uo In oIIcn y oI ncorcnmIonfo n Ios jovonos uo Ios bnrrIos n frnvos uo In fIgurn uo romoforos. Isfos, sInguInrmonfo, son jo vonos muy corcnnos n Ios confIIcfos, uos son obInuoros uo bn rrIos con muy buon IIuornzgo onfro Ios suyos y nIgunns vocos con hIsforIn uo mIIIfnncIn ncfIvn on Ins confronfncIonos. Isfo rnsgo, sIn uuun, os unn uo Ins forfnIozns uoI rogrnmn, uos os In IInvo nrn onfrnr on confncfo, ouIfIcnnfo or cIorfo, con Ios jovonos mns InvoIucrnuos on Ins guorrns. Uomo yn so InuIco, es un 1u 1ana un /a)1s1nu 1esuues1u, gue +a aue1aznuuse u1a a u1a, un1u1ne se aue1azan 1as us1/111uaues ue 1a az en una 1uuau ne11ua en una u1nn1a ue ue11a nqu homos usnuo Ins nInbrns foxfunIos uo su uIrocforn OIgn !ucn JImonoz, quIon hoy vo con roocuncIon oI fufuro nrn snIIuns cIvIIIsfns y nc l6. Informo uo CosfIon l.996. Ings. 55,46,5?. l?. Informo uo CosfIon, l996, O. cIf. Ing. 4?. l25 fIcns n Ios confIIcfos on In cIuunu, onfro Ins quo so uosfncn oI ro grnmn 11ua a1a 1uuus, con sus romoforos, Ios sImnfIcnmonfo IInmnuos 1au11nes ue 1a az l8 . !ns InforvoncIonos mouInuorns romovIuns or In numInIsfrn cIon munIcInI, osocInImonfo Ins uo In OfIcInn uo Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn y VIun nrn Touos, no IncIuyon In Iuon uoI uos nrmo y no son fnmoco unn nogocIncIon roInmonfo uIchn on fro Isfnuo y ncforos UonfrnosfnfnIos. Inrocon mns bIon rogrn mns uo nsIsfoncIn quo Infonfnn uosnrmnr Ios osrIfus, ofrocor nI fornnfIvns uo InsorcIon socInI y Iogrnr, or osfn vn, In noufrnIIzn cIon uo Ins nrmns. Son un comIomonfo n Ins oIfIcns rorosIvns, quo sIguon forfnIocIonuoso l9 y mosfrnnuo nuomns su InofIcncIn oro, nuIcIonnImonfo, muosfrnn como oI Isfnuo fIono quo nogo cInr In nz y In convIvoncIn, Io quo os, on rIncIIo, nnormnI on unn uomocrncIn, como bIon Io sonnInrn oI uIrocfor uo In OfIcInn uo Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn, Junn CuIIIormo SouIvoun, on sus InforvoncIonos nnfo oI Uoncojo 20 . UonvIono fnmbIon nnofnr quo sI bIon osfns socrofnrns y on gonornI Ios rogrnmns quo so nrfIcuInn n In osfrnfogIn uo uosnrro IIo socInI, y or fnnfo n In oIfIcn uo nz y convIvoncIn, mnnojnn un rosuuosfo suorIor n Ios uomns, oI gruoso uoI rosuuosfo 2l munIcInI so mnnojn n frnvos uo InsfIfucIonos uosconfrnIIznuns y, or Io fnnfo, In voIunfnu socInI uoI Inn uo gobIorno chocn fron fnImonfo con In oscnsn mnnIobrnbIIIunu rosuuosfnI. !n osIbI IIunu uo roorIonfnr Ins InvorsIonos osfn IImIfnun or In roor cIon uo Ios cnIfnIos uIsonIbIos or nrfo uo In numInIsfrncIon l8. !n uoscrIcIon uoI rogrnmn os fomnun, onfro ofrns fuonfos, uo In onfrovIsfn con In uIrocforn uoI rogrnmn. InfrovIsfn V 004. l9. Informo uo CosfIon, l996, Ings. 63 y 64. 20. Acfn uoI Uoncojo . l4, fob. l uo l995, Ing. ?0 y Acfn / 25, fob. l8 uo l995, Ing. 30. 2l. !n uIsfrIbucIon uoI rosuuosfo nrn oI orouo l995l99? on oI Inn uo uosnrroIIo. O. UIf. Ings. 2l42l8. l26 confrnI y or Ins rosonsnbIIIunuos fIjns n Ins quo uIcho rosu uosfo uobo rosonuor 22 . InInnco do gosfIon on nnforIn do sogurIdnd !ocIonfomonfo In voouurn nI Inn uo uosnrroIIo ubIIco un Informo sobro oI bnInnco uo gosfIon on mnforIn uo sogurIunu, uoI cunI oxfrncfnmos Ios sIguIonfos unfos roIovnnfos nrn nuosfro nnnIIsIs 23
uos Ios homIcIuIos or nrmn uo fuogo nIcnnznron oI 85 uoI fofnI on l996 y uoI 9l on oI rImor frImosfro uo l99? 24 . : !os nIvoIos uo crImInnIIunu numonfnron uurnnfo osfn numInIsfrn cIon. Ior ojomIo Ios homIcIuIos, quo vonnn on uosconso uosuo l99l, rovIrfIoron osn fonuoncIn y nsnron uo 3.98l on l995 n 4.449 on l996 oro fnmbIon hnn numonfnuo uoIIfos como In oxforsIon, oI hurfo uo vohcuIos, In Irnforn forrosfro y oI hurfo bnncnrIo 25 . : II gnsfo on sogurIunu hn osfnuo focnIIznuo on soIucIonos focnoIo gIcns, sIn quo hnyn cnncIunu nrn nrovochnr uIchos mouIos. So gun oI Informo, on l996 oI 65.8 uo Ins InvorsIonos fuo on oquIos o ImIomonfos nrn Ios orgnnIsmos uo sogurIunu y romouInnuo l99? os uoI 46.5 26 . 22. MIonfrns oI Inn uo InvorsIonos fIono un vnIor uo un bIIIon soIscIonfos froInfn y sIofo mII cunfrocIonfos novonfn y cunfro mIIIonos ll63?.494 mIIIonos Ios rocursos uo In numInIsfrncIon confrnI son uo 508. ??l mIIIonos. Isfo os, un 3l. IInn uo uosnrroIIo. O. UIf. Ing. l33. 23. Informo uo Voouurn nI IInn uo osnrroIIo o. 2, ngosfo uo l99?. Mns uo voInfo orgnnIzncIonos fIrmnn osfo Informo. In nuoInnfo nos roforIromos n oI como Informo uo Voouurn. 24. Informo uo Voouurn, Ings. 5. 25. II robo uo mofos nso uo 2.?l? on l995 n 3.095 on l996 oI robo uo nufos nso on oI mIsmo Inso uo 2.?28 n 2.962 In Irnforn forrosfro, uo 596 n 6l4 cnsos y oI hurfo bnncnrIo, uo l00 n ll6 cnsos. IbIu, Ings. 6. 26. IbIu, Ings. l2. Vonso nuomns In nofn 24. l2? : !os rocursos uo In numInIsfrncIon juuIcInI nrocornn unr rovnIon cIn n Ios Inforosos oconomIcos nnfos quo n uorochos fununmonfnIos vuInornuos, como In vIun. As, nrn InvosfIgnr uoIIfos confrn In vIun, In cIuunu uIsono uo 3 unIunuos conformnuns or 36 fIscnIos, mIon frns quo nrn InvosfIgncIonos roIncIonnuns con uoIIfos confrn oI nfrImonIo so cuonfn con l0 unIunuos conformnuns or l93 fIscn Ios 2? . : Hny cnsI unn fofnI nusoncIn uo un sIsfomn nrn In nfoncIon uoI monor Infrncfor. SoIo so cuonfn con 2 nIborguos nrn nfonuor n 200 monoros, cunnuo so roconoco on oI roIo uIngnosfIco gubornn monfnI ly muchns ofrns fuonfos fnmbIon Io rovoInn quo oI ?0 uo Ios uoIIfos, nroxImnunmonfo, Ios comofon monoros onfro Ios l4 y Ios l8 nnos uo ounu. AuIcIonnImonfo, In numInIsfrncIon so roonn romovor In rouuccIon uo In ImufnbIIIunu n l4 nnos, Io quo fnmo co nyuunrn uos oI hncInnmIonfo cnrcoInrIo on IoIInvIsfn, quo os In cnrcoI rIncInI uo MouoIIn os nInrmnnfo, yn quo fIono cnncIunu nrn l.800 rosos y hoy nsnn uo 5.l36 Ios rocIusos on osfo onnI 28 . : II Informo so rofIoro nognfIvnmonfo fnmbIon n Ios rogrnmns nrn ImuIsnr In cuIfurn uo In cIvIIIunu y uo In convIvoncIn, nI IgunI quo n Ios rogrnmns uo romocIon uo In nrfIcIncIon cIuununnn on nsunfos uo sogurIunu 29 . In osfo uIfImo unfo so uIco quo Ios mocn nIsmos uo nrfIcIncIon royocfnuos on In Ioy 62 uo l993 no so cronron. Isfo coIncIuo con In roIfornun uonuncIn on oI Uoncojo sobro In no ImIomonfncIon uoI ncuoruo 48 uo l995 quo fonn Iuon fIco roosIfo. : IInnImonfo, oI Informo hnbIn uo In fnIfn uo IIuornzgo y concorfncIon uo In nIcnIun nrn nfronfnr oI robIomn uo sogurIunu on In cIuunu 30 . So roconoco, sIn ombnrgo, quo In sogurIunu os unn mnforIn cnsI on su fofnIIunu uoI oruon nncIonnI lojorcIfo, oIIcn, jusfIcIn y onIfon 2?. IbIu, Ings. 3l. In osfo oI Informo coIncIuo con Io oxuosfo or oI Iorsonoro MunIcInI uo MouoIIn nnfo oI Uoncojo Acfn 23l, O cIf, Ings. 44 y 45. 28. IbIu, Ings. l0. 29. IbIu, Ings. l2 y l3. 30. IbIu, Ings. 8. l28 cInrns son InsfnncIns uo oso oruon. Uon fouo, In sIfuncIon nmorI fnrn quo oI nIcnIuo so usIorn nI fronfo uo In sIfuncIon y mosfrnrn mnyor nrovochnmIonfo uo sus osIbIIIunuos uo InjoroncIn on osfo unfo. A osfns uobIIIunuos so nfrIbuyo fnmbIon oI hocho uo quo In gobornncIon, or su cuonfn y confrn In voIunfnu uo In roIn nIcnI un, hnyn romovIuo In croncIon uo Ios gruos 1un+1+11 on In cIu unu. II uocumonfo quo osfnmos cIfnnuo uocInrn quo fnIos gruos son IIognIos on In cIuunu, uos su nombro mIsmo nIuuo n quo son uue1a11+as rurnIos 3l . Hnsfn oI mos uo nbrII uo l99? so conocn In oxIsfoncIn uo l0 uo osfos gruos on MouoIIn 32 . In snfosIs, In oIfIcn uo sogurIunu, nz y convIvoncIn, fnn uosfncnun on oI Inn uo gobIorno munIcInI, no os uosnrroIInun on In rncfIcn, como so muosfrn on oI nnnIIsIs uo Ios uos rogrn mns uo InforvoncIon mouInuorn on oI confIIcfo y como Io InuIcn oI bnInnco sobro sogurIunu. II Isfnuo IocnI so conuuco fronfo n osfns mnforIns uo mouo Incohoronfo, uos nI fIomo quo rIvIIo gIn unn roforIcn uomocrnfIcn fronfo nI confIIcfo y fronfo nI gobIor no uo In cIuunu on gonornI, sus nccIonos sIguon mosfrnnuo como orsIsfo un mouo frnuIcIonnImonfo rorosIvo uo Inforrofnr In robIomnfIcn uo In sogurIunu nI IgunI quo un mouo uo onfonuor oI mnnojo uo In cIuunu bnsfnnfo ronIuo con su sonfIuo socInI. MIIAUI UIVI! I I! UOI!IUTO !n ormnnoncIn uo un crocIuo numoro uo orgnnIzncIonos bn rrInIos o uo InsfIfucIonos quo uosnrroIInn unn Inbor socInI con Ins comunIunuos, on mouIo uo Ios confIIcfos quo hnn nfocfnuo In cIuunu, so rosonfn, n rImorn vIsfn, como ofrn uo Ins nrnuojns uo MouoIIn. In ofocfo, In uIfIcuIfnu nrn rosoIvor confIIcfos In 3l. Vonnso Ins osIcIonos nognfIvns uoI SocrofnrIo uo CobIorno, Jorgo !uIs ConznIoz Honkor, rosonfnuns nI Uoncojo MunIcInI Acfn 23l, O. cIf, Ings. 33 y 55. 32. AnfIoquIn, Ios ncforos uo In confronfncIon. In II UoIombInno, l3 uo nbrII uo l99?, Ings. 6A. l29 fororsonnIos sIn rocurrIr n In ngrosIon, In oxIsfoncIn uo muIfIIos y uIvorsos onfronfnmIonfos nrmnuos y oI consfnnfo nmbIonfo uo InsogurIunu on quo so uobnfo In cIuunu, son oI confoxfo on oI cunI osfns orgnnIzncIonos socInIos hnn ncfunuo uosuo hnco nIgun fIomo. Muchns IncIuso osfuvIoron n unfo uo uosnnrocor uos uos uo In muorfo uo nIgunos uo sus Infogrnnfos, uo In nmonnzn ormnnonfo, uo Ios robos confInunuos o uo In fsIcn ImosIbIII unu uo convocnr n In obIncIon nrn sus ncfIvIunuos comunIfn rIns. !n rImorn ronccIon uo muchns uo oIIns nnfo osfn sIfuncIon fuo oncorrnrso o uosncfIvnr In orgnnIzncIon como unn formn uo rofoccIon. SIn ombnrgo, oco so uomornron on roconocor oI ofocfo con frnrouuconfo quo oun fonor osfn ncfIfuu yn quo con oIIo con frIbunn uo mnnorn InuIrocfn n numonfnr oI nmbIonfo uo nnIco on In vIun uo osfos bnrrIos. Auomns, Ios Infogrnnfos uo osfns or gnnIzncIonos, hnbIfnnfos ue 1uua 1a +1ua uo Ios bnrrIos, so oncon frnbnn nocosnrInmonfo InscrIfos on rouos vocInnIos, fnmIIInros o uo nmIsfnu con Ios muchnchos InvoIucrnuos on Ios confIIcfos nrmnuos 33 . TnI voz or oso uocIuIoron nbocnr oI confIIcfo como unn uo sus osfrnfogIns uo frnbnjo, o como Io oxrosnn nIgunos uo oIIos, so frnfnbn uo onfonuor quo nu uu1anus 11a/a)a1 s1u un 1us /uenus, gue 1a/1a gue 11a/a)a1 1an/1n un 1us na1us 34 . o ofro Inuo, muchns uo Ins orgnnIzncIonos hnn ofnuo or un frnbnjo ouucnfIvo on forno n Ios uorochos humnnos, oI rosofo or In vIun y In uomocrncIn y or confrIbuIr nI mojornmIonfo uoI cIImn uo convIvoncIn uo sus bnrrIos. Isfos roosIfos InsfIfucIo 33. Sogun oI fosfImonIo uo uno uo osfos Iuoros uanuu enezanus 1a 1e1a1n, )u nu1u una usa uanuu )u es1u+e en 1a u1ua, nu1us ue 1us nanes gue ne unu1e1un ) en a1un nunen1u +1+1e1un usas unn1u, s1u1e1un +1+us, en1unes 1a/1a )a un 1eeuen1e. TosfImonIo uo Iuor bnrrInI y romofor uo ncfos onfro bnnuns on su socfor. InfrovIsfn OU00l. 34. InfrovIsfn OU 00l. l30 nnIos hnn IncIuIuo on oI roI quo uosuo hnco nIgun fIomo uocIuIo ron uosomonnr y quo Ins hn convorfIuo on mouInuorns uo Ios confIIcfos nrmnuos quo so unn on su onforno. Sogun uno uo osfos Iuoros Se 11a1a ue 1eneu1a1 1as usas e1u nusu11us nu 1u 1ae nus u1gue seanus )us111a n1 u1gue seanus 1us au1es ue es1u s1n1enen1e 1enus 11a1auu ue 1ea1 una u11u1a u1s11n1a, una u11u1a gue u1a gue en 1a zuna ue/e 1a/e1 unus n1n1nus 111e11us ue 1ese1u ) 1enus 11a1auu ue 11e +a1 es1u 1as1a 1u ns 1u1unuu Jo . !no uo Ios ofocfos mns roIovnnfos uoI confIIcfo nrmnuo nrn oI nccIonnr uo osfns orgnnIzncIonos os In consfruccIon uo forrIfo rInIIunuos mnrcnuns y uofInIuns or In guorrn. !n rosfrIccIon uo In cIrcuIncIon y on nIgunos cnsos In rohIbIcIon oxIcIfn uo uos Inznrso or uIvorsos socforos uoI bnrrIo hnn gonornuo vorunuo rns bnrrorns, fnmbIon sImboIIcns y sIcoIogIcns, on oI conjunfo uo In obIncIon. Ior osfo, nrohonuor Ins forrIforInIIunuos consfruI uns on Ios confIIcfos os uno uo Ios rocursos InuIsonsnbIos nrn confInunr uosnrroIInnuo sus ncfIvIunuos. !nn uo osfns Iuoros cuonfn, or ojomIo, como nI convocnr n unn somnnn cuIfurnI, se 1n1en1a/an 1ae1 unas a11+1uaues en 1a a11e ue a/a)u ) u11as en 1a a11e ue a111/a, uunue 1us nu1a1us uu1e1an a1111 a1 s1n nees1uau ue 1uza1 11un1e1as 36 . !n ofrn osfrnfogIn hn sIuo, or oI confrnrIo, convocnr n ncfIvIunuos quo oxIjnn frnsn snr osfns fronforns y so convIorfnn on oorfunIunu uo oncuonfro y roconocImIonfo uo In uIforoncIn. !n IIsfn nqu os InnumornbIo somnnns or In nz, fornoos uo fufboI, fosfIvnIos, bnIIos, cnmoo nnfos uoorfIvos, ofc., on Ios quo fouos ovnIunn como osIfIvo oI 35. IbIu. 36. InfrovIsfn OU 00?. l3l quo so hnynn ouIuo consfruIr, nunquo son momonfnnonmonfo, ofrns forrIforInIIunuos Uunnuo hncomos Ins ncfIvIunuos uo InfogrncIon como Ios vuooconcIorfos, Ios juogos muIfIIos, Ios nsoos, ofc., nosofros nos mofomos or foun In zonn y no nsn nbsoIu fnmonfo nnun... homos Iogrnuo uomosfrnr quo Ins bnrrorns no son cIorfns, sIno quo oso os un mocnnIsmo mns uo rosIon 3? . Sogun nIgunos fosfImonIos, Ins orgnnIzncIonos so oncuonfrnn con uomnnuns uo Ios mIsmos mIombros uo gruos nrmnuos nrn nrfIcInr on ncfIvIunuos n Ins quo so convocn nI conjunfo uo In obIncIon lsomnnns cuIfurnIos, bnznros o fnbInuos on cIorfo sonfIuo fIonon concIoncIn uo In oxcIusIon n In quo sus roIns ncfIvIunuos uoIIcfIvns Ios hn confInnuo. SI bIon oIIo Im IIcn on muchns ocnsIonos uuIIcnr rocursos y osfuorzos, osfo os jusfnmonfo In oorfunIunu nrn InIcInr unn roIncIon quo on muchos cnsos un como rosuIfnuo In ronIIzncIon uo ncfos uo no ngrosIon. !o nnforIor os vnIIuo no soIo nrn Ins orgnnIzncIonos bnrrInIos uo fIo comunIfnrIo. TnmbIon In IgIosIn, Ins InsfIfucIonos ouucn fIvns, Ins nccIonos comunnIos, Ios gruos cuIfurnIos y uoorfIvos, onfro ofros, fIonon quo onfronfnr sIfuncIonos sImIInros y, n su voz, juognn un Imorfnnfo noI como mouInuoros y romoforos uo ncfos uo convIvoncIn. A confInuncIon uofnIInromos cunfro fIos uo oxorIoncIns, ngoncInuns or uIvorsos ncforos, quo IIusfrnn y ojomIIfIcnn fnnfo Ins IogIcns uo In confIIcfIvIunu como Ins uIvor sns orsocfIvns quo nsumon Ins fonfnfIvns cIvIIos or uunes11 a1, noufrnIIznr y rosoIvor osfos confIIcfos. 3?. InfrovIsfn UO! 002. l32 OrgnnIzncIonos socInIos conunIfnrIns y OCs bnrrInIos In bnrrIos como MnnrIquo, AnfIoquIn, VIIInfInn, Arnnjuoz, on fro ofros, so hnn IIovnuo n cnbo uIvorsns oxorIoncIns uo mouIn cIon romovIuns or orgnnIzncIonos comunIfnrIns y OC's bnrrInIos, con rosuIfnuos y cnrncforsfIcns uIforonfos. !ocIonfo monfo, orgnnIzncIonos uo In zonn noroccIuonfnI uo MouoIIn hnn sIuo nrffIcos uo ncfos uo no ngrosIon onfro gruos nrmnuos, n nrfIr uo Ios cunIos so gonorn unn uIsfonsIon uoI confIIcfo, nIgu nns osIbIIIunuos uo InfogrncIon socInI uo osfos jovonos n sus comunIunuos y roIncIonos uIforoncInuns con oI Isfnuo. o Ios uIvorsos rocosos uosnrroIInuos on osfn orsocfIvn ouomos uosfncnr nIgunns consfnnfos on cunnfo n Ios crIforIos y rocouImIonfos uo osfo fIo uo mouIncIon, Ios cunIos, osfnmos soguros, rofIojnn momonfos y rnsgos uocIsIvos comunos n mu chos ofros quo so vIonon ronIIznnuo on ofrns zonns uo In cIuunu. !OS C!ITI!IOS II rosofo mufuo os In rImorn rogIn uo oro nusu11us 1us 1es e1anus a e11us ) e11us a nusu11us Jo . Isfo ImIIcn quo Ins orgn nIzncIonos socInIos no onfrnn juzgnnuo o crImInnIIznnuo sus nc cIonos y quo Ins bnnuns no vnn n ronIIznr nIngun fIo uo nccIon quo nfocfo oI frnbnjo comunIfnrIo. Sogun oI fosfImonIo uo uno uo osfos Iuoros, nusu11us nu 1n1e1+en1nus en 1u ns n1n1nu 1a 1a e1 as11u ue gu1enes a1a e11us sun 1n11a1u1es ue sus 1e)es, ues 1e1n1na11anus s1enuu a11e ue1 un1111u 39 . II sogunuo unfo os rosofnr oI bnrrIo no robnr, no nfrncnr, no mnfnr nII. So frnfn uo +enue1 1a 1uea uo In uovnIuncIon quo 38. IbIu. 39. InforvoncIon uo Iuor bnrrInI on oI Incuonfro !ogIonnI uo Inz y TrnfnmIonfo uo UonfIIcfos. InsfIfufo IouInr uo UnncIfncIon. MouoIIn, l996, . 44. l33 sufrIrn oI bnrrIo sI uonfro uo oI so ronIIznn osfo fIo uo ncfIvIun uos uoIIcfIvns osfo rovocnrn quo hnsfn nII no subnn Ios fnxIs, Ios coIocfIvos, Ios cnrros ronrfIuoros y, on cnmbIo, so nconfuo In vIgIInncIn uo In fuorzn ubIIcn 40 . In In mouIun on quo osfo fIo uo ncfos so hn nmIInuo, Ios muchnchos uo Ins bnnuns hnn Incor ornuo oI rosofo nI bnrrIo como un crIforIo nrn su nccIon y como un smboIo uo osfnfus. ojnr uo robnr on su socfor un ros fIgIo y roconocImIonfo nI confrnrIo, robnr, nfrncnr o mnfnr nII, os sInonImo uo 1111a1e11a... ue an1ne11a. !oIncIonnuo con Io nnforIor, osfn oI rosofo nI forrIforIo quo cnun uno uo Ios gruos mnnojn. Inrn fouos os cInro quo, nuomns uo roncIIIns orsonnIos, oI nsunfo uoI uomInIo forrIforInI os unn uo Ins rIncInIos fuonfos uo confIIcfo. Quororso nouornr uo un forrIforIo mnnojnuo or ofro o Imonor nII sus rogIns os uocInrnr In guorrn. Ior osfo, hncor un comromIso uo no rofonuor gnnnr nuovos forrIforIos os unn nrfo crucInI uoI ncfo. Isfo nuomns fIono como ofocfo In 11/1e 11u1a1n uo In obIncIon quo gonfo uo un socfor uoun frnnsIfnr frnnquIInmonfo or ofro os uno uo Ios ofocfos mns fnngIbIos uo osfos rocosos 4l . II rosofo n In nInbrn os ofro uo Ios crIforIos confrnIos. QuIo nos cumIon osfo noI uo mouIncIon vnn uo un Inuo n ofro, uo un gruo n ofro, a1a/1eanuu cnun uno uo osfos unfos. In osfo sonfIuo, nsumon Io quo uonfro uo Ins Ioyos Infornns uo osfos gru os nroco fonor un vnIor osocInI nunquo no InquobrnnfnbIo oI 40. Sogun In oxrosIon uo uno uo Ios Iuoros, 1enus `1uzauu` nu1u su/1e 1a 1uea ue gue en e1 /a111u nu ue/e 1a/e1 nue11us u1 gu u1gue se ue+a1ua e1 /a111u nu +1enen 1us 1ax1s n1 1us a11us 1ea111uu1es 1a 1nse1n ) 1a u111a en1ezan a `)uue1` a 1uuu e1 nunuu gu se ues+a1u11za 1as 1u1euaues, 1a en1e. InfrovIsfn OU 00l. 4l. !n nsocfo InuIcnfIvo uo In ImorfnncIn uo Io forrIforInI on osfos ncfos os oI nombro mIsmo quo hnn nuofnuo nIgunos uo osfos rogrnmns bnrrIos sIn fronforns, gruos sIn fronforns, fronforns uo convIvoncIn o fronforns uo nz, onfro ofros. l34 vnIor uo In nInbrn omonnun. Isfo oxIIcn or quo on cnsI nIn gunn uo Ins oxorIoncIns uo Ins quo homos fonIuo conocImIonfo hny un uocumonfo oscrIfo quo formnIIco Ios ncfos. As como In nInbrn os un nsocfo confrnI on oI orIgon uo Ios confIIcfos, fnm bIon Io os on In ronIIzncIon uo osfos ncuoruos 42 . !n crIforIo mns os oI uo roIncIonnrso con fouos Ios ncforos nrmnuos. Auomns, hncorIo uo mnnorn nbIorfn y cInrn, Io cunI no quIoro uocIr ubIIcIfnun. UnsI fouos mnnIfIosfnn uosconfInnzn rosocfo n In uIfusIon uo osfos ncfos or Ios mouIos mnsIvos. In su concofo, osfo os oI rImor nso nrn quo comIoncon n uosnn furnIIznrso, on In mouIun on quo omIozn n Imorfnr mns oI rofn gonIsmo quo Io quo ronImonfo so osfn hncIonuo. SIn ombnrgo, fnmoco son ncfos cInnuosfInos quo Ios ojos uo muchns orso nns osfon uosfos sobro oIIos os nIgo quo sIrvo como unn osfrn fogIn InformnI nrn vIgIInr oI cumIImIonfo uo Ios ncuoruos. Ior uIfImo, os cInrn cIorfn rosIsfoncIn n In InforvoncIon uoI Isfnuo. Sogun osfos Iuoros, osfo soIo uobo sor un gnrnnfo ocono mIco uo Ins ofnns osforIoros uo Ios ncfos n oI so soIIcIfn no yo oconomIco nrn In cnncIfncIon y nrn Ios royocfos uo gono rncIon uo omIoo. Is uo nnofnr quo, on osfo unfo, hny unn Imn gon bnsfnnfo uovnIunun uo Io quo hn sIuo oI rocoso uo nogocIn cIon con Ins mIIIcIns y In Iuon uo quo oI gobIorno fnnfo n nIvoI nncIonnI como IocnI hn IncumIIuo Ios ncuoruos. o nh In uocI sIon uo quo sonn oIIos y In roIn comunIunu Ios quo IIuoron os fos ncfos, y no InsfnncIns gubornnmonfnIos. !OS I!OCIIMIITOS Uomo yn so hn uIcho, In roIncIon InIcInI onfro Ios ncforos nr mnuos y Ios Iuoros uo Ins orgnnIzncIonos socInIos so uosronuo 42. Muchos uo Ios fosfImonIos quo homos onconfrnuo hncon roforoncIn nI noI uo In hnbInuurn, uoI rumor y uo Ios chIsmos on oI orIgon y uosnrroIIo uo muchns uo osfns uIsufns onfro gruos nrmnuos. l35 on grnn mouIun uoI sImIo hocho uo hnbIfnr oI mIsmo bnrrIo y on nIgunos cnsos uo orfonocor n rouos vocInnIos o fnmIIInros comu nos. o obsfnnfo, In roIn nnfurnIozn uo osfos gruos y In oII grosIunu n In quo son nsocInuos, hnn gonornuo uIsfnncInmIonfos, rochnzos y rosquomoros. Ior fnnfo, os nocosnrIo rocronr o rofor znr un cIImn uo confInnzn onfro oIIos, quo ormIfn oI InIcIo uo osfos rocosos. IosforIormonfo, vIono unn fnso on uonuo so ofroco n Ios jovo nos nuovns osIbIIIunuos uo InfogrncIon socInI. So ronIIznn con oIIos jornnuns uo rocroncIon, uo nufoosfImn, uo InfogrncIon con Ios jovonos uo Ios uomns gruos o onfro oIIos mIsmos. So frnfn uo rocobrnr, mouInnfo osfns ncfIvIunuos, oI vnIor uoI InuIvIuuo y brInunr nuovns osIbIIIunuos uo crocImIonfo orsonnI. !n sIguIonfo ofnn consIsfo on cnncIfnr nrn oI omIoo y cons fruIr con oIIos royocfos rouucfIvos. Isfo nrfo uo In Iuon uo quo, frns osfos confIIcfos, hny onormos uofIcIoncIns on cunnfo n In cnIIunu uo vIun grnnuos uIfIcuIfnuos on su InsorcIon socInI, on osocInI on nsocfos como In ouucncIon y oI omIoo. SIn ombnr go, os nqu uonuo osfos ncfos muosfrnn mnyor frngIIIunu. So corro oI rIosgo uo gonornr uomnsInuns oxocfnfIvns quo soIo oI Isfnuo y cnmbIos rofunuos on In osfrucfurn socInI y rouucfIvn ournn snfIsfncor. In snfosIs, osfns orgnnIzncIonos cumIon un noI uo mouIn cIon on In uIsfonsIon uo Ios confIIcfos. Ioro uo nIngunn mnnorn oIIns focnn nsocfos como oI uosnrmo, In confronfncIon o rohI bIcIon uo ncfIvIunuos uoIIcfIvns quo, fouos snbon, Ios muchnchos o Ios ncfnnfos sIguon hncIonuo or fuorn uoI bnrrIo. Ior oso fIonon cInro quo In unIcn osIbIIIunu uo gnrnnfIznr In confInuIunu uo osfos ncfos y sobro fouo quo Ios ncforos on con fIIcfo vnynn nuquIrIonuo unn vIsIon uo cIuunu y socIounu, os quo so frnbnjo nrnIoInmonfo on rocuornr In crouIbIIIunu on Ins Ins l36 fnncIns juuIcInIos y on In consfruccIon uo nuovos osncIos uo rosoIucIon uo confIIcfos, cronnuo nuovns InsfIfucIonnIIunuos ju uIcInIos lcnsns uo jusfIcIn, confros uo concIIIncIon, ofc.. !n cnso do nogocIncIon con nIIIcIns !os rocosos nnforIormonfo uoscrIfos so hnn ronIIznuo oso cInImonfo con Ins bnnuns. Muchns uo Ins orgnnIzncIonos quo homos IInmnuo mouInuorns oncuonfrnn mnyoros osIbIIIunuos uo InfornccIon con osfo ncfor. !ns mIIIcIns on cnmbIo rosuIfnn sor nrn oIIos un ncfor monos uInfnno, mns InnrohonsIbIo. o obsfnnfo, fnmbIon homos onconfrnuo nqu oxorIoncIns Im orfnnfos, yn no roforIuns n In mouIncIon nrn In ronIIzncIon uo ncfos, sIno mns bIon n In nogocIncIon onfro In orgnnIzncIon, oI gruo nrmnuo y In comunIunu, con oI fIn uo osfnbIocor unns m nImns rogIns uo juogo y uo convIvoncIn. o oIIo un cuonfn In oxorIoncIn uo un osfnbIocImIonfo ouucnfIvo ubIcnuo on unn zonn uo InfIuoncIn mIIIcInnn 43 . !n unfo confrnI on In ngonun uo Ins mIIIcIns os fonor oI con froI sobro fouos y cnun uno uo Ios movImIonfos ronIIznuos on oI socfor quo uomInnn. IIuIonuo cuonfn sobro Ins ncfIvIunuos quo ronIIznbnn, quIonos Ins ImuIsnbnn y sus objofIvos, osfnbIocIoron oI rImor confncfo con In InsfIfucIon ouucnfIvn quo homos fomn uo como cnso rorosonfnfIvo. !ns uIrocfIvns uoI coIogIo yn snbnn uo In rosoncIn mIIIcInnn nII y uoI confroI quo ronIIznbnn sobro oI conjunfo uo In obIncIon, osocInImonfo con Ios jovonos. IIIos ornn oI ouor ronI uoI bnrrIo. TonIonuo on cuonfn osfn consIuorncIon uocIuIoron buscnr, n frnvos uo Iuoros comunIfnrIos, un oncuonfro uIrocfo con Ios 43. uosfro frnbnjo no rofunuIzn sobro Ins ImIIcncIonos uoI confIIcfo nrmnuo on Ins InsfIfucIonos ouucnfIvns. Ioro os ovIuonfo quo osfo os uno uo Ios osncIos quo uo mnnorn uIrocfn ourn IIusfrnr Ios ofocfos uo osfn furbuIoncIn. l3? mIIIcInnos nrn Iogrnr un onfonuImIonfo quo Ios ormIfIorn n unos y ofros frnbnjnr on oI socfor. osuos uo onor on comun Ins orsocfIvns socInIos y oIfIcns uo cnun quIon, sus oncuon fros y uIforoncIns, uofInIoron Io quo sorn unn rImorn rogIn no onfrnr n roquIsnr nI coIogIo sIn In nuforIzncIon uo Ins uIrocfIvns y rosofnr In vIun uo Ios muchnchos urognuIcfos quo hncnn nrfo uoI osfnbIocImIonfo ouucnfIvo 111nus una 1usu1a un e11us gue nus 1ese1a1an 1us e1aus gue 11a1an u1ua, u sea, gue s1 enun11a/an un e1au gue 11a1a u1ua, 11s1u, gue se 1a ueun1sa1an, e1u gue a1 e1au nu 1e 111e1an naua ) gue nus 1u 11a)e1an u11e1anen1e 44 . IIIos, or su nrfo, rosofnrnn sus nccIonos y onurnn Ins InsfnIncIonos uoI coIogIo n su uIsosIcIon. In ofrns nInbrns, oIIos fnmbIon osfnrnn convocnuos nrn Ins uIvorsns ncfIvIunuos quo oI coIogIo royocfnbn hncIn oI conjunfo uo In comunIunu. Uon nIgunos nIumnos uoI coIogIo, o con nuros uo muchnchos quo hnbnn muorfo n mnnos uo Ins mIIIcIns, so gonornron fonsIo nos. SIn ombnrgo, Ins uIrocfIvns so rnfIfIcnron on oI rIncIIo uo quo oI osfnbIocImIonfo osfnbn nbIorfo nrn foun In comunIunu y quo Ios mIIIcInnos hncnn nrfo uo oIIn. Isfos ncuoruos so hIcIo ron rImoro uo nInbrn y Iuogo or oscrIfo. Aunquo con rocnucIonos InIcInIos uo nrfo y nrfo, nmbos Ios rosofnron. Hnsfn nqu Ins cosns Ibnn bIon. Ioro Ins roIncIonos so rosquobrnjnron oI un on quo Ins mIIIcIns nsosInnron n un nIumno uoI coIogIo sogun cuonfnn Ios mnosfros, nI jovon Io ncusnbnn uo sau, ue 1n1u1nan1e uo Ins bnnuns 11 e1au 1en1a una nu+1a ) 1a 1en1a en e1 1auu uunue es 1a/an 1as n1111as, en1unes se 1a/1a 11)auu un 11n11e, 44. Mnosfro uo InsfIfucIon ouucnfIvn quIon hn uosnrroIInuo, uo mnnorn sImuIfnnon, Inboros uo mouIncIon con bnnuns y mIIIcIns. InfrovIsfn OU 0l3. l38 una 11un1e1a gue nu uu1an asa1 1us ue1 se1u1 ue a/a)u, gue nu es se1u1 n1111anu e1u e1 nu1a1u 1/a ) +1s1 1a/a 1a e1aua ) un u1a 1u u1e1un ) 1u na1a1un 45 . !n rImorn ronccIon uo Ins uIrocfIvns fuo buscnr n Ios mIII cInnos nrn ouIrIos oxIIcncIon. Ioro no fuo osIbIo osfnbIocor confncfo. A osnr uo quo hnbnn ncorunuo quo oI coIogIo fonurn on cuonfn n Ios mIIIcInnos nrn ronIIznr cunIquIor ncfIvIunu, osfu uInnfos y rofosoros uocIuIoron ronIIznr unn mnrchn rofosfnnuo or oI ncfo, sIn consuIfnrIos. Isfn so ronIIzo or fouo oI bnrrIo. 1ea11zanus una na11a u1 1a +1ua. J 1us a1unnus, uanuu es1/anus asanuu u1 e1 uau1aue1u /gue es una zuna ue un11u1 ue 1as n1111as1, 111a/an 1as uns1nas, as1... uesan11auus 4o . Irn In rImorn rofosfn nbIorfn quo so hncn or fouo oI soc for confrn unn nccIon uo osfo fIo. !os mIIIcInnos, InuIgnnuos or osfn rofosfn y orquo so hnbn IncumIIuo oI ncfo uo confnr con oIIos, buscnron n Ios cooruInnuoros nrn rocInmnr or Io sucouIuo. !os mIIIcInnos roconocIoron oI orror n mouIns y nuujo ron quo Ios rosonsnbIos hnbnn sIuo mIIIcIns quo oornbnn on ofro socfor, oro so comromofIoron n ronIIznr Ios corrocfIvos nocosnrIos. SIn ombnrgo, nmbns nrfos ronfIrmnron quo no so frnfnbn uo cnsfIgnr mnfnnuo n ofrn orsonn, sIno uo coIocnr uo nuovo oI crIforIo uoI rosofo n In vIun como ojo uo cunIquIor nc cIon. o osfo mouo rohIcIoron sus ncuoruos uo rosofo mufuo. !ocIonfomonfo osfo bnrrIo hn sIuo objofo uo consfnnfos hosfI gnmIonfos or nrfo uo orgnnIsmos uo sogurIunu y uo gruos nrnmIIIfnros. Isfn InsfIfucIon ouucnfIvn hn sIuo sonnInun como nIInun uo Ins mIIIcIns hn rocIbIuo nmonnzns nnonImns hnn uofo 45. IbIu. 46. TosfImonIo uo unn mnosfrn uo In mIsmn InsfIfucIon. InfrovIsfn V003 l39 nIuo y nsosInnuo n vnrIos uo sus osfuuInnfos, ncusnuos uo sor mIIIcInnos. II ojomIo nos sIrvo nrn IIusfrnr, uo un Inuo, In nocosIunu uo consfnnfos frnnsnccIonos como un roquIsIfo InuIsonsnbIo nrn ouor mnnfonorso on oI mouIo y, uo ofro, Ins uIfIcuIfnuos quo ofroco un confoxfo como osfo nrn mnnfonor unn osIcIon uo forcorn sI onfnbInn roIncIonos con oI Isfnuo son vIsfns como Informnnfos or Ins mIIIcIns sI ocurro Io confrnrIo, como on osfo cnso, son sonnInuns como fosfnforros uo In guorrIIIn y or fnnfo nsnn n sor objofo uo foun In uomonIzncIon consnbIun. !n IgIosIn. Sncordofos do hnchn y nnchofo II confoxfo uo confIIcfIvIunu urbnnn y uo comofoncIn uo ouoros nrmnuos on Ios nmbIfos bnrrInIos fnmbIon hn obIIgnuo n In IgIosIn n jugnr un nuovo roI socInI. !n conoxIon con osns nuo vns ronIIunuos urbnnns y nIgunns vocos In ovIuonfo nmonnzn nrn sus vIuns o nrn In uo sus foIIgrosos IIovnn n muchos sncoruofos n Infonfnr mouInr on Ios confIIcfos uo sus bnrrIos buscnnuo mo jornr oI cIImn uo convIvoncIn. Ioro no so frnfn fnn soIo uo unn ronccIon n sIfuncIonos uIfcIIos nrn Ins nuforIunuos ocIosInIos nsumIr como unn uo Ins orsocfIvns uo frnbnjo In InforvoncIon on Ios confIIcfos urbnnos no os mns quo oI uosnrroIIo uo In uoc frInn socInI uo In IgIosIn, quo hnco roforoncIn n In nIIcncIon uo Ios rIncIIos fununmonfnIos uo nmor, jusfIcIn y soIIunrIunu socInI 4? . AsumIr osfn orIonfncIon hn ImIIcnuo nrn muchos unn rofIoxIon on forno n su ocIon nsfornI. So frnfn, sogun uno uo Ios fosfImo nIos, uo +1+11 e1 e+ane11u ne11uu un 1a en1e... a11a11u a 1a 4?. InfrovIsfn con Monsonor CuIIIormo Vogn. Irocfor uo In soccIon uo VIun, JusfIcIn y Inz uo In InsfornI SocInI uo MouoIIn. InfrovIsfn V005. Ioro Ios sncoruofos ns comromofIuos son roorcIonnImonfo ocos. !n mnyorn sIguo Inforrofnnuo oI ovnngoIIo uo ofrn mnnorn son Ios curns uo mIsn y oIIn. l40 +1ua e1 sae1uu1e 11ene gue en/a11a1se un 1a unun1uau s1 gu1e1e en1enue1 su 1e +1+1ua en u/1as 48 . AIgunos uo Ios sncoruofos quo fIonon su rnuIo uo nccIon on Ios bnrrIos osfuuInuos hnn fomnuo In InIcInfIvn uo InforvonIr on Ios confIIcfos, n vocos on comnnn uo orgnnIzncIonos socInIos o uo Iuoros comunIfnrIos. Isfo ImIIcn unn roIncIon con jovonos on muchos sonfIuos mnrgInnuos uo In vIun socInI y on no ocos cnsos uo In mIsmn nccIon uo In IgIosIn. Sogun Io oxrosnbn un sncoruofo Ju nu ueuu gue1e1 su1anen1e a 1as +1e)11as ue 1a 1e1n ue a11a u ue 1a Uua1u1a Sa1aua ue1 1u1azn u a1 1uu )u+en11, u1gue sun 1us sanus, nu es1us u11us nu sun 1us sanus e1u sun e1sunas ue1 /a111u ) gu1e1u una1111 un e11us 1a +1ua 49 . II ubIIco nI cunI osfnn rIncInImonfo uIrIgIuns sus nccIonos son jovonos Infogrnnfos uo Ins bnnuns. In sus bnrrIos fnmbIon osfnn Ins mIIIcIns oro Ios sncoruofos, nI IgunI quo Ins orgnnIzn cIonos socInIos, oncuonfrnn nII monos osIbIIIunuos uo confnc fo. Tnmoco osfo ncfor mouInuor cuonfn con un uoformInnuo Inn uo nccIon. So frnfn mns bIon uo guInrso or Ins conuIcIonos osocfIcns uoI bnrrIo, or su hIsforIn rocIonfo y Ins cnrncforsfI cns uo Ios gruos. Inrn roIncIonnrso on un rImor momonfo con Ios jovonos Infogrnnfos uo Ins bnnuns omIonn vnrIns osfrnfogIns hncorso nmIgos uo oIIos n frnvos uo sus hormnnos, uo Ins mnmns o uo Ins novIns frocuonfnr Ios Iugnros quo oIIos frocuonfnn /a1 1es1 omIonr su Iongunjo, y ronIIznr ncfIvIunuos IIfurgIcns quo obouozcnn n sus roIos couIgos. 48. Sncoruofo uo In zonn noroccIuonfnI. ImuIsor uo ncfos onfro bnnuns. InfrovIsfn OU 003. 49. IbIu. l4l !no uo Ios sncoruofos onfrovIsfnuos, on cunnfo IIogo nI bn rrIo, conocouor uo In fo quo osfos muchnchos hnn mnnIfosfnuo hncIn Mnrn AuxIIInuorn, comro osfnmns nrn cnun uno uo oIIos y fuo orsonnImonfo n onfrognrsoIns. o osfo mouo Insfnuro un rImor uonfo uo comunIcncIon con oIIos, nI roconocor un couIgo quo Ios orn comun. Isfn uImonsIon uo In roIIgIosIunu os Incorornun Iuogo como nrfo uo unn osfrnfogIn ormnnonfo uo comunIcncIon y osncIo uo rofIoxIon onfro oIIos 50 . Ofro ronIIzn con oIIos Io quo oI uonomInn In n1sa a1e1a un ncfo oco rogIuo or Ios cnnonos formnIos uo In IIfurgIn quo Se e1e/1a un 1a 1n1en1n ue ae1a1 un ugu11u a 1us 1nu 1uus gue 1a) en e1 se1u1, en una an1a ue 1u1/u1 unun ) u111en1e e1 e1auu u11ee a 1a u1a /1a nan1, e1 1au ue na111uana, a1a an/1a1, un e1 ueseu ue ue)a11u. 1s un 1enua)e un uu u1s11n1u 5l . Is nrfo fununmonfnI uoI rocoso ronIIznr frnbnjos uo sonsIbI IIzncIon quo ormIfnn uoscubrIr In nrfo humnnn, sonsIbIo y frn gII uo osfos muchnchos. Touos Ios sncoruofos, sIn oxcocIon, fIo non on sus roInfos oI rocuoruo uo momonfos osocInIos on Ios quo nquoIIos muchnchos quo IIovnn un sInnumoro uo muorfos n sus osnIuns, quo nfrncnn, quo robnn on Ios bnrrIos vocInos, muos frnn fnmbIon su onormo frngIIIunu y sobro fouo, In soIounu on In quo vIvon. osuos uo osfo ncorcnmIonfo InIcInI, on oI quo so sonuon In voIunfnu uo ronIIznr un nIfo n Ios onfronfnmIonfos nrmnuos, Ios sncoruofos rocouon n In croncIon uo osncIos uo oncuonfro onfro bnnuns, con oI objofIvo uo roIcInr unns nufns nrn quo coson, uonfro uo cIorfos formInos, Ins confronfncIonos onfro 50. IbIu. 5l. InforvoncIon uo sncoruofo uo In zonn confrorIonfnI on oI Incuonfro !ogIonnI uo Inz y TrnfnmIonfo uo UonfIIcfos. InsfIfufo IouInr uo UnncIfncIon. MouoIIn, l996, . 53. l42 oIIos. Inrn osfo so ronIIznn rounIonos, convIvoncIns, fnIIoros o cnmoonnfos uo fufboI. A nrfIr uo osfos oncuonfros so uouo rofIoxIonnr o Infonfnr uovoInr oI or quo uo Ins confronfncIonos. In In mnyorn uo Ios cnsos Ios mIsmos ncforos InvoIucrnuos uos conocon In rnzon uo oIIo. O so IIogn n In concIusIon uo quo uofrns uo Ins grnnuos guorrns onfro socforos, gruos o bnrrIos y uo muchns muorfos, Io quo hny os unn mIrnun fon, un comonfnrIo o un oncuonfro orsonnI InsIgnIfIcnnfo. Ior osfo, nrn Ios sncoruo fos, roIcInr osncIos uo rofIoxIon on Ios quo Ios muchnchos mIsmos ovIuoncIon In IrrncIonnIIunu uo In guorrn os un oIomonfo fununmonfnI uo su rouosfn. Inrn In mnyorn uo osfos sncoruofos Ins ncfIvIunuos uoIIcfIvns no fIonon fnnfo quo vor con quo Ios jovonos sonn buonos o mnIos, uo or s, sIno con In fnIfn uo oorfunIunuos on In vIun. Is or osfo quo so hn IIognuo nI uIsono uo osfrnfogIns uo cnncIfncIon y nI monfnjo uo nIgunns mIcroomrosns. Ioro, uo nuovo, nqu so oncuonfrn oI unfo mns vuInornbIo uo osfos rocosos. A osnr uo quo so hnn unuo nIgunos noyos or nrfo uo InsfornI SocInI o uo nIgunns InsfnncIns gubornnmonfnIos, In rogIn gonornI os In uIfIcuI fnu nrn rosonuor n Ins oxocfnfIvns cronuns, sobro fouo cunn uo oIIns fIonon quo vor con ouucncIon y omIoo. AIgunos hnn Infonfnuo oI monfnjo uo mIcroomrosns como nnnuorns, mnr quoforns, ofc. SIn ombnrgo, unun In fnIfn uo noyo oconomIco y In oscnsn oforfn uo cnncIfncIon on nsunfos numInIsfrnfIvos, rn Iunmonfo frncnsnn. Inrn fouos os cInro quo so frnfn uo ncfos, no uo nogocIncIon o onfrogn uo nrmns. !os sncoruofos coIncIuon on In sosochn uo quo oIIos no hnn uojnuo uo ronIIznr ncfIvIunuos uoIIcfIvns or fuo rn uoI bnrrIo 52 . o mnnorn ImIcIfn, nIgunns vocos so consIonfon 52. Sogun uno uo osfos fosfImonIos, a e11us 1es uue1e e1 /a111u... 1us u11us /a111us nu 1es 1nu11a. InfrovIsfn OU003. l43 ncfIvIunuos nrmnuns, on osocInI, formns nrfIcuInros uo vIgIInn cIn. Sogun Io oxrosnbn uno uo Ios sncoruofos, su rosoncIn, nr mnun o no, os un fncfor uo sogurIunu nrn sus vocInos. "1us nu1a1us, u1e Sun nu) gue11uus u1gue ue11en uen e1 /a111u nu ue)an gue 1a)a 1au1unes gue 1u/en en e1 /a111u e1u +an a 1u/a1 a u11us /a111us, en1unes esu 1es a1an11za a e11us ns 1ese1u 53 . Ofros consIuornn quo osfn sIfuncIon os unn nmonnzn ofoncInI nrn Ios rocosos 1ua1gu1e1a gue 1ena un a1na es u1gue es1 u1sues1u a usa11a en un nunen1u ue1e1n1nauu, nfIrmnbn un sncoruofo 54 . Ior oso, nunquo In IgIosIn como fnI no noyn ro uosfns como Ins uo coInuurns, quo so hnn ImuIsnuo on muchos uo osfos bnrrIos, nIgunos sncoruofos consIuornn quo fnmoco os vInbIo coIocnr como conuIcIon nrn Ios ncfos In uoI uosnrmo. A osnr uo quo so vnIornn on formn osIfIvn Ios ofocfos uo osfos ncuoruos on formInos uo unn frnnquIIIunu fomornI on oI bnrrIo, fnmbIon so roconoco su frngIIIunu, or Ins uIfIcuIfnuos on IIovnr n cnbo un rocoso InfogrnI uo nIfornnfIvns quo IncIuynn oI comononfo oconomIco, y or ofro, orquo bnsfn con quo uno soIo uocIun romor oI ncuoruo quo mnfo n nIguIon comromofI uo on oI ncfo, nrn quo osfo frncnso. IncIuso, nIgunos uo osfos jovonos, uosuos uo vnrIos Infonfos uo uInIogo y ncorcnmIonfo, no von on osfo mns quo unn osIbIIIunu nrn roconocor mojor nI onomIgo y or fnnfo unn osfrnfogIn quo sIrvo nrn su forfnIocI mIonfo on In guorrn. Ior Io vIsfo, In IgIosIn fnmbIon juogn su noI on In busquoun 53. Sncoruofo uo In zonn confrorIonfnI. ImuIsor uo rocosos uo ncfos onfro bnnuns y mIIIcIns. InfrovIsfn UO!004. 54. Inrn oI, 1a +111an1a, s1 es a1naua na1u, ) s1 es uesa1naua, eu1. Sncoruofo uo In zonn noroccIuonfnI. Coronfo SocInI uo In mIsmn zonn. InfrovIsfn OU 004. l44 uo soIucIonos nIfornnfIvns n Ios confIIcfos uo In cIuunu. Ioro, uo nuovo, su Imncfo so InscrIbo on un confoxfo on oI quo uIfcII monfo su nccIon os sIgnIfIcnfIvn nrn rovorfIr oI ofocfo uo frncfu rns rofununs on In socIounu y on oI Isfnuo. !os nfInndoros do In nz Inrn comIofnr osfo cunuro uo Ins InformouIncIonos socInIos nos roforIromos n Io quo homos uonomInnuo a11nauu1es ue 1a az. So frnfn uo Iuoros romoforos uo uIvorsns InIcInfIvns quo vnn uosuo In ronIIzncIon uo ncfos onfro gruos nrmnuos hnsfn In InforvoncIon on confIIcfos vocInnIos. SI bIon os osIbIo onconfrnr vnrIos ojomIos uo osfo fIo uo mouIncIon, IIusfrnromos osfo cnso n nrfIr uo In hIsforIn sInguInr uo un jovon quo vIono nsumIonuo, uosuo hnco nIgun fIomo, oI roI uo 1unu1u1 ue az. !n formn nrfIcuInr como on sus uIscursos y rncfIcns so nnuunn oIomon fos uo unn roforIcn uo In convIvoncIn y In frnfornIunu con un Imn gInnrIo guorroro y boIIcoso, hncon uo osfo un ojomIo bnsfnnfo sIgnIfIcnfIvo uoI confInuo onfro In nz y In guorrn ImIcIfo on Ins IogIcns uoI confIIcfo y uo In mouIncIon mIsmn. !n momorIn uo unn ue11a 1e1euaua mnrcn on grnn mouIun In frnyocforIn uo osfo jovon su InfnncIn frnnscurrIo on mouIo uo Imngonos uo unn guorrn quo, nunquo con cnrncforsfIcns uIforon fos n Io quo osforIormonfo hn vIsfo o vIvIuo, so convIrfIo nrn oI y Ios uomns nInos uo su gonorncIon, on un roforonfo InoIuuIbIo. So frnfn uo Io quo oI IInmn In +1e)a ua1u1a nfrncnuoros n cuchI IIo, consumIuoros nsIuuos uo mnrIhunnn, y Iuogo uo bnzucn, y rofngonIsfns uo confInuns oIons cnIIojorns. Son cosns quo quounn mnrcnuns on uno... oIIos ornn como Ios uoIos... oIIos hnbInbnn con uno y yo mo ncuoruo quo mo uocnn snbo quo hombro` on osfn vIun mnfo oI rImo l45 ro y fongn un hIjo y yn con oso so InmorfnIIzn 55 . Uon osfns IoccIonos y on mouIo uo osfo nmbIonfo, oI hoy ro mofor uo ncfos uo convIvoncIn, so vIo uosuo muy fomrnnn ounu InvoIucrnuo on ncfIvIunuos uoIIcfIvns y hncIonuo nrfo nc fIvn uo un gruo nrmnuo. AII nronuIo oI mnnojo uo nrmns, Ins osfrnfogIns y In IogIcn uo In guorrn y uo osfo mouo gnno rocono cImIonfo con Ios hnbIfnnfos uo su bnrrIo. Touo oI munuo snbo quo yo fuI muy confIIcfIvo on oso fIomo ornn somIIIoros uo sIcnrIos y IIIos, o son, soIo robnbnmos y mnfnbnmos or Infn, oro no hnbn unn concocIon oIfIcn nI unn IuooIogn nI unn rnzon uo sor sImIomonfo unn obrozn muy grnnuo y unn moun, or quo oso fuo mns quo fouo moun n Ins oInuns Ios gusfnbnn ornn Ios muchnchos quo fonnmos un fIorro, unn mofo, buonn ron y buon fIomo nrn uouIcnrIos n oIIns onfon cos hnbn quo onfrnr on In moun nrn consoguIr novIn 56 . Ironfo osfo cIcIo uo su vIun so ngofo. In nIgun momonfo vIo con horror como fouos sus nmIgos, Ios uo su gonorncIon, hnbnn muorfo. A osfns nIfurns yn hnbn fonIuo nIgunn oxorIoncIn on In cnrcoI y, sobro fouo, hnbn comrobnuo In grnn frngIIIunu uoI suono uoI rogroso y uo osfnbIIIunu oconomIcn snIIo uo In cIuunu como unn formn uo ovnuIr Ios corcos uo In guorrn. TIomo uos uos, cunnuo rogroso, muchns cosns hnbnn cnmbInuo oI confIIc fo nrmnuo sogun mnrcnnuo Ins nochos y Ios uns uoI bnrrIo oro yn Ios ncforos y In mnnorn como osfo so uosonvoIvn ornn uIforon fos In uIsufn so unbn onfro gruos uo mIIIcIns. !o cIorfo os quo, uosuo su rogroso, yn osfo jovon hnbn fomnuo In uoformInncIon uo vIvIr ofrn vIun, y uo jugnr ofro roI on su bnrrIo. osnrroIInnuo uIvorsns ncfIvIunuos como In romocIon uo 55. InfrovIsfn OU 0l4. 56. InfrovIsfn V 00?. l46 gruos juvonIIos, In ronIIzncIon uo fIosfns uocombrInns, cnmn nns ocoIogIcns uo roforosfncIon, sIombrn uo nrboIos y rocoIoc cIon uo bnsurns, gnno uo nuovo IIuornzgo oro, sogun sus nIn brns, un 11ue1azu /uenu quo so sInfofIzn on In sIguIonfo Iuon .s1 unu 1nu11e1anen1e )u 11e gue 1uuus se 1u11e1an, 1n u11e1anen1e 1us ueuu enue1eza1 a 1uuus 5? . SIguIonuo osfo cnmIno, osfnbIocIo roIncIonos con uIforonfos InsfnncIns uo In numInIsfrncIon munIcInI y con Ios uIvorsos nc foros nrmnuos uoI bnrrIo. !n Iuon orn obfonor rocursos nrn oI uosnrroIIo uo Ins ncfIvIunuos comunIfnrIns ns, n osnr uo quo fonn uouuns con In jusfIcIn, IIogo hnsfn Ins roIns uorfns uo In numInIsfrncIon. 1n1unes )a uanuu 1u1 a 1a aun1n1s11a1n a eu11 1e u1sus a1a una usa, a1a 1a u11a, a1a 1as un+1+en1as, a1a 1us e1aus, a1a 1as 11es1as ue 1us n1nus, a1a 1us ne1auus ue u11en/1e, a11 ne 1ue1un unu1enuu. Isfo roconocImIonfo conuujo Iuogo n su roIncIon con un ro grnmn munIcInI quo so Innfonbn, jusfnmonfo, In romocIon uo ncfos uo convIvoncIn onfro Ios gruos nrmnuos y oI ncorcnmIon fo uo In oIIcn n In obIncIon cIvII. Yn con un rosnIuo InsfIfucIo nnI su noI como mouInuor uo Ios confIIcfos on Ios bnrrIos nu quIrIo nuovns uImonsIonos. !nn uo sus funcIonos os In uo sor InformouInrIo on In ronIIzn cIon uo ncfos uo no ngrosIon onfro Ios gruos nrmnuos. TonIon uo on cuonfn In cnnfIunu uo ouoros quo hoy so onfronfnn on su bnrrIo 58 , su noI hn consIsfIuo mns quo on fncIIIfnr oI uosnrmo, 5?. IbIu. 58. As uoscrIbo oI su onforno . 1a) se1s su//1ugues ue n1111as, unu ue e11us un1an1nauu ue a1an1111a11snu, u11u ue e11us un1an1nauu ue ue11nuen1a unun u1gue )a sun 111anen1e 111us... ) es1anus 1uueauus ue uus ue 1as u111nas ns 1anues ue 111us gue 1a) en 1a 1uuau... en1unes es nu) u11111 unu e)e1e1 agu1 un un11u1 ue un+1+en1a 1enu. IbIu. l4? on cronr un mnImo oruon n frnvos uoI osfnbIocImIonfo uo rogIns uo juogo quo ormIfnn, rIncInImonfo, uofonuor n In obIncIon quo no osfn vIncuInun on oI confIIcfo. .1 un1enzu se u1sa1a/an as1 unu 1ue1a ) a 1a 1u1a gue 1ue1a )a en neu1u ue1 1uesu, 11e+/anus nusu11us u1 a11 se1s neses, 1e1/1nus 1a 11ne1a 11anaua ne u1 )e1un 11as gue +anus a /a)a1 a a1en1a1 e1 a11e, ne 1an a 1us n1nus a1a u11a a11e. / sea, )a eneza1un a 1una1 en uen1a 1a unun1uau, gue e11us nu 1en1an u1 gu nu111 59 . In Iugnr uo nogocInr In nz o IncIuso In uojncIon uo nrmns, osfo jovon rocnIcn In Iuon uo neu1a1 e1 u1uen uosuo osfn orsocfI vn, n osnr uo quo os bnsfnnfo crfIco con oI orfII ncfunI uo Ins mIIIcIns, roIvInuIcn su rosoncIn InIcInI on Ins comunIunuos, or quo 1un 1a n1111a a1 nenus se +1+1a s1u /a)u una 1e1a, gue e1a 1a ue 1a n1111a an1es e1a /a)u 1a 1e1a ue es1a uau1a ue agu1, 1a ue ns a111/a, 1a ue ns a11 ) unu nu sa/1a a gu1n 1ae11e asu 60 . Su noI como mouInuor os uos oI uo roIcInr un cIorfo oruon on mouIo uoI confIIcfo. Ior oso, nnfos quo consfruIr In nz, Io quo Infonfn os norfnr n In convIvoncIn sogun oI 1a az es 1a a1na a/su1u1a uunue 1uuu e1 nunuu gu1e1e a 1uuu e1 nunuu, ) 1a un+1+en1a es un esa1u uunue 11a1en ue ae1a1se 1uuus un sus u11e1en1as... 1a1a n1 esa es 1a u11e1en1a en11e az ) un+1+en1a ) 1eu gue es ns 1nu11an1e 1a un+1+en1a, nu ne us1a nu1u 1a az u1gue se11a un nunuu ue 1u1u1as uunue 1uuus u11en 59. IbIu. 60. IbIu. l48 a1a uunue 1us nue+en, ne us1a ns 1a en1e ues1e11a ) u1sues1a a 1a/1a1 sus u11e1en1as 6l . Ahorn bIon, ofro nmbIfo uo su InformouIncIon os oI uo Ios con fIIcfos vocInnIos o InfrnfnmIIInros. A nrfIr uo su roconocIuo IIuo rnzgo, uo In nuforIunu quo Io confIoro su nsnuo como nrfcIo uoI confIIcfo y su vocncIon uo nz ncfunI, vIono cumIIonuo fun cIonos on In rosoIucIon uo confIIcfos quo, aungue 11+auus, ueuen un+e1111se en un 1u/1ena ue u1uen u/11u. Sogun su fosfImonIo .n1es esa e1a 1a 1un1n ue 1a n1111a ) )a 1a es1u) 1a1enuu )u a e11us nu 1es us1a/a a11e1a1 esus 1u/1enas ) a n1 1anuu ne us1a nu1u e1u s1 es ne)u1 a11e1a11us un e11anuu gue un un 11e11u en 1a nanu. As, on oI osncIo uo In mIcroconfIIcfIvIunu bnrrInI, hn consfruIuo foun unn rou uo Infor mouInrIos, sogun oI aa11auus en 1esu1u1n ue un1111us, quo uIsufnn uo osfo mouo oI noI roguInuor uoI Isfnuo y In IogIfImI unu quo nnfos osfn mIsmn Inbor Io conforn n Ins mIIIcIns. o founs formns, y on mouIo uo In nufocomInconcIn or oI IIuornzgo gnnnuo, osfo jovon hn comonznuo n hncor nrfo fnm bIon uo oso cnmo uo comofoncIns. !os mIIIcInnos Io hnn or mIfIuo ronIIznr osfo fIo uo ncfIvIunuos, oro cuIunn con coIo quo oIIo no InforfIorn con sus Inforosos oconomIcos 62 1us n1111a nus eneza1un a +e1 gue )u es1a/a 1unanuu un 1u1aun1snu nu) 1anue ) ne 1/an a saa1 ue1 /a111u 1an/1n u1 esu 63 . !os nrnmIIIfnros, or su nrfo, Io von como mIIIcInno 1us a1an1111a1es 1een gue 1uuus 1us gue +1+1nus u1 agu1 sunus n1111anus ) gue 1us 11ue1es unun11a11us sunus 11ue1es n111 1a1es 1an/1n 64 . o uno y ofro Inuo vIonon nmonnzns, rosIonos, 6l. IbIu. 62. Sogun su fosfImonIo, 1us 1u/1enas ns 1anues sun 1us eunn1us, u1 e)en1u, uanuu +us us e1 esa1u ue1 u11u ) enezs a u/1a1 a 1as 11enuas, esu )a es un 1u/1ena 1anue. IbIu. 63. IbIu. l49 sonnInmIonfos, quo uomuosfrnn unn voz mns Ins uIfIcuIfnuos nrn ojorcor un noI uo forcorn on mouIo uoI confIIcfo. !ns huoIIns uo su nsnuo no so hnn borrnuo uoI fouo y nrn oI osfo rorosonfn cIorfns vonfnjns snbo muy bIon quo on In oIIgro sIunu quo Io cnrncforIzo nnos nfrns fnmbIon rnuIcn oI rosofo, In nuforIunu quo ojorco sobro ofros jovonos y In roIncIon en11e 1ua 1es con Ios mIombros uo Ios gruos nrmnuos. Hn cnmbInuo Ins nrmns or Ins nInbrns oro Ionsn quo Ins rImorns son un ro curso sIomro uIsonIbIo n fnvor uo mnIos o buonos IuonIos Muchns vocos uonuo hny fnnfn uIscoruIn y fnnfn cosn, Ins nrmns fIonon quo oxIsfIr como nrn gnrnnfIznr un oquI fo In sogurIunu uo In gonfo Ins nrmns uo gonfo quo nmo mucho n Ios uomns, nrn quo no so vnynn n uosborunr oro onfoncos n oso hny quo nIImonfnrIo con nufogosfIon comunIfnrIn, orquo sI no, formInn uno con Ins nrmns, con oI ouIo y formInn uno hncIonuo Ins cosns confrn Ins quo osfn Iuchnnuo Iuchnnuo confrn In InjusfIcIn formInn uno hncIonuoso Injusfo 65 . As uos, roconoco hnbor hocho uso uo Ins nrmns a1a 1a e1se 1ese1a1 o como un mocnnIsmo rovonfIvo nnfo osIbIos nfnquos orquo, n osnr uo fouo, Ios enen1us s1en1e ex1s 1en. o founs formns osfo os un rocurso oxfromo on Io quo vor unuornmonfo InsIsfo nnfo Ins comunIunuos os on Ins bonunuos uoI uInIogo y oI frnbnjo soIIunrIo. Auomns, nIgo n su fnvor os quo on oI mouIo fnmbIon so hn Iuo gonornIIznnuo oI vnIor uo osfo fIo uo IIuornzgo hnsfn se 1an 1eauu 1u/es ue 1ans a11eueuu1 ue 1us 11ue1es unun11a11us. A osnr uo su frnyocforIn rocIonfo, sIguo fonIonuo cuonfns 64. IbIu. 65. IbIu. l50 onuIonfos con In jusfIcIn, oro so nIogn n vor on oI sIsfomn cnr coInrIo un mocnnIsmo quo ronImonfo roonun or In rohnbIIIfn cIon y In socInIIzncIon. !no cnmbIn, fouo munuo fIono voIunfnu nrn cnmbInr, Ios oInos cnmbInn, so oIImInnn Ins vongnnzns y fouo oso, oro yo uIgo quo In oor vongnnzn quo oxIsfo confrn Ios hombros os oI sIsfomn cnrcoInrIo y In formn uo uIcfnr Io yos 66 . Ior oso so sumn n Ins uIforonfos rouosfns quo so hnn vonIuo ronIIznnuo on In cIuunu, on oI sonfIuo uo ImuIsnr cnsns uo In jusfIcIn on uonuo son osIbIo ngnr or Ios orroros rosfnnuo un sorvIcIo n In comunIunu o Infogrnnuoso nuovnmonfo n In socIounu. 66. InfrovIsfn OU 0l4. l5l UOU!!SIOIS Ior Io quo rosocfn nI rImor cnso, oI uo In numInIsfrncIon munIcInI, uIrnso quo, on cunnfo InsfnncIn mouInuorn uo In con fIIcfIvIunu urbnnn nqu nnnIIznun, rovoIn no soInmonfo In uobIII unu osfrucfurnI uoI Isfnuo rosocfo uo In gosfIon uo In uomocrn cIn IocnI, sIno fnmbIon In uosroorcIon onfro In roforIcn uo Ios rIncIIos uocInrnfIvos y Ios rosuIfnuos concrofos uo Ins oIfIcns ImIomonfnuns. II rogrnmn uo gobIorno vIsunIIzn In InforvoncIon uo uIchn confIIcfIvIunu uosuo unos rosuuosfos uo gosfIon socInI uomo crnfIcn, oro, como so muosfrn or Io nII uIcho, Ins IImIfncIonos rosuuosfnIos y In roIn oorncIonnIIzncIon uo Ins osfrnfogIns, on vorunu rIvIIogInn un frnfnmIonfo rorosIvo y burocrnfIco, on fnnfo quo In mouIncIon uomocrnfIcn roInmonfo uIchn, quo so fununrn on unn oIfIcn socInI ofocfIvn y on unn InforvoncIon mo uInuorn fonuIonfo n In ncIfIcncIon y n In nogocIncIon con Ios nr mnuos, so quoun soIo on uocInrncIonos, y, mns nun, so Insfrumon fnIIzn como uIscurso y como mocnnIsmo sImboIIco uos n oso quounn rouucIuns founs Ins romosns IncIuIuns on oI rogrnmn uo gobIorno y on oI Inn uo uosnrroIIo cunnuo so Ins confrnsfn con Ins mouIuns nuofnuns ronImonfo y con Ins nsIgnncIonos rosuuosfnIos. As, uos, Io mnImo quo sugIoro In formn como so osfn onfron fnnuo oI robIomn uo In vIoIoncIn y In InsogurIunu on MouoIIn, os quo oI Isfnuo IocnI so conuuco como un Isfnuo uIsorsor uoI confIIcfo, con Io cunI so quIoro sIgnIfIcnr quo no so nsumo un comromIso uo ncfunr nnfo oI como In oxrosIon uo un robIomn uo InfogrncIon y uo jusfIcIn socInI, no obsfnnfo quo on uIchos for mInos so Io uIcfnmIno n In horn uoI uIngnosfIco. Ior consIguIon fo, no os uo oxfrnnnr In bnjn cnncIunu uo frnnsformnr sus Inuo sonbIos mnnIfosfncIonos, cunnuo In oIfIcn quo Io onfronfn osfn sIgnnun or In nmbIguounu. In cunnfo n In mouIncIon socInI, Ins oxorIoncIns nnnIIznuns uojnn frnsIucIr oI noI osIfIvo uo osfns InIcInfIvns romovIuns uosuo In socIounu cIvII on In roconsfruccIon uoI fojIuo socInI, on In InsfnurncIon uo cnnnIos uo comunIcncIon onfro Ios gruos nr mnuos, oI Isfnuo y Ios obInuoros, y on unn cIorfn 1eu1a1n uo In guorrn. Ioro fnmbIon su onormo frngIIIunu on In mouIun on quo so onfronfnn con un robIomn crucInI In rocnrIounu, Incohoron cIn y frngmonfncIon uo Ins oIfIcns socInIos y uo sogurIunu uoI Isfnuo. Inrn muchns uo osfns orgnnIzncIonos, Iuoros o InsfIfucIonos, uosuos uoI /uun uo Ios ncfos y uo In +1111na quo so unn nIgu nos funcIonnrIos ubIIcos, vIonon grnnuos onurIns o IncIuso oI frncnso. Isfo, bnsIcnmonfo, or In fnIfn uo comromIso y noyo ronIos, sobro fouo on oI cnmo uo nIfornnfIvns oconomIcns nrn Ios jovonos y sus comunIunuos. Isfn sIfuncIon corroborn In Iuon uo quo, uofInIfIvnmonfo, oI Isfnuo soIo nfIonuo con ronfIfuu Ins zonns y Ins orsonns quo or su oIIgrosIunu nmonnznn In frnn quIIIunu gonornI. Uunnuo osfos rocosos nsnn uo Ins ncfIvIunuos uo InfogrncIon, sonsIbIIIzncIon y consfruccIon uo rouosfns n In concrocIon uo Ins mIsmns, In sIfuncIon fIonuo n snIrsoIos uo Ins mnnos n sus romoforos. Ior oso muchos uo osfos rocosos frncnsnn nI no fonor oforfns sorIns quo ormIfnn ofocfIvnmonfo n osfos jovonos mojornr sus conuIcIonos uo vIun y sus osIbIIIunuos ronIos uo InfogrncIon socInI nI oco fIomo oI rocurso uo Ins nrmns y In crImInnIIunu nnroco nrn oIIos como unIcn osIbIIIunu uo subsIsfoncIn 6? . 6?. !os ImuIsoros uo vnrIos rocosos uo nz ronIIznuos on ofrns zonns uo In cIuunu, como oI cnso uo In confrorIonfnI o In suroccIuonfnI, hnn oxrosnuo on uIforonfos oorfunIunuos su roocuncIon or In roncfIvncIon uo Ios gruos nrmnuos quo nnfos nrfIcInron uo osfos rocosos sogun sus fosfImonIos, nuovns oforfns nrmnuns como o ofro Inuo, onconfrnmos In vuInornbIIIunu uo osfos ncfos con rosocfo n Ins uocIsIonos y voIunfnu uo Ios cnbocIIIns uo Ios gruos. In muchns ocnsIonos son oIIos, uosuo In cnrcoI, Ios quo unn In oruon uo ronIIznr Ios ncfos o Ios quo Ios romon uoon uIonuo uo Ins cIrcunsfnncIns. Isfo os un fncfor nnronfomonfo oxforno n Ios rocosos oro uofInIfIvo on In uurnbIIIunu quo uo unn fonor. Ior oso, nIgunos uo osfos mouInuoros combInnn su frnbnjo on oI bnrrIo con unn nsIsfoncIn n Ios Iuoros uo Ios com bos quo so oncuonfrnn on In cnrcoI. SI bIon osfo hn unuo rosuIfn uos osIfIvos on In mouIun on quo, on ofocfo, Iogrnn sumnr voIun fnuos on forno n Ios ncfos, so sonnIn uIchn sIfuncIon como ofro uo Ios unfos uo mnyor frngIIIunu. Auomns, no hny Ionn corrosonuoncIn uo osfos rocosos con Ins oIfIcns uo sogurIunu. !os muchnchos con quIonos so ronII znn osfns nccIonos fIonon con frocuoncIn Imorfnnfos uouuns con InsfnncIns juuIcInIos. Ioro, fnnfo Ios muchnchos como Ios mouIn uoros mIsmos, so rosIsfon n vor on In cnrcoI unn orsocfIvn vn IIun uo rosocInIIzncIon o InfogrncIon. o nh quo so romuovnn rouosfns como Ins cnsns uo jusfIcIn comunIfnrIn, o In nogocIn cIon uo onns con Ios Infogrnnfos uo bnnuns quo so InscrIbnn on ncfos uo nz, ronIIznuos conjunfnmonfo con In Asosorn uo Inz y UonvIvoncIn. Aunquo osfos ncfos roorfnn, on In mnyorn uo Ios cnsos, un mojornmIonfo on oI cIImn uo convIvoncIn on Ios bnrrIos, hnn onconfrnuo nIgunns ronccIonos confrnrIns uo Ios mIsmos obIn uoros, quIonos von on osfo unn osIbIIIunu mns uo forfnIocImIon fo uo Ios gruos nrmnuos. Isfn rosIsfoncIn so oxrosn fnmbIon on socforos oIfIcos y on nIgunos funcIonnrIos. oI socfor rIvnuo Ins uo Ios nrnmIIIfnros brInunn n osfos jovonos In osfnbIIIunu oconomIcn quo no so Iogro n frnvos uo Ios ncfos. In In noroccIuonfnI no os fnn ovIuonfo osfn sIfuncIon, oro os unn uo Ins nmonnzns osIbIos n Ios rocosos. l54 so hnbIn consfnnfomonfo como uoI grnn nusonfo, oro fouo oI munuo roconoco quo os nocosnrIo su concurso. Iournmos uocIr, on snfosIs, quo Ins nccIonos ncIfIcnuorns uo osfos ncforos socInIos quounn sonsIbIomonfo rouucIuns, nrfIcu Innuoso, uo mouo InvoIunfnrIo, n In mIsmn IogIcn con In quo In forvIono oI Isfnuo on osfns confIIcfIvIunuos, os uocIr, on formI nos romouInIos, coyunfurnIos y uIsorsoros. Ioro fnmbIon os nocosnrIo uosfncnr oI Inuo osIfIvo uo foun osfn movIIIzncIon socInI, In cunI hn ImouIuo quo oI robIomn uo In confIIcfIvIunu nuquIorn roorcIonos mucho mnyoros nI ro Io fIomo founs osfns nccIonos confrIbuyon n quo oI confIIcfo, quo or s mIsmo uIsgrogn, so convIorfn on Insfrumonfo uo ngIu fInncIon, uInIogo y oncuonfro cIvIIIznuo. Is Inforosnnfo obsorvnr como fnmbIon oI ncfor socInI so hIbrIun on oI sonfIuo uo quo so njusfn uo mouo bnsfnnfo rngmn fIco n Ins conuIcIonos uo un nccIonnr on uonuo mns quo ruuon cIn os nocosnrIn unn cIorfn uosIs uo mImofIsmo y juogo osfrnfogI co nrn no corror rIosgos morfnIos. Uomo bIon Io muosfrn oI uI fImo cnso uo mouIncIon, no so frnfn uo uobIo mornI nI uo un ns conuIonfo subjofIvo nfocfo n In boIIcosIunu, nI uo nnun or oI os fIIo. !ns conuIcIonos quo so uoscrIbon InuIcnn con sufIcIonfo uofnIIo como osfos son fIomos y Iugnros uonuo osn uIfumInn cIon uo fronforns Imono unos couIgos quo, mIrnuos nI mnrgon uoI confoxfo, nrocornn oxnbrufos. l55 U!AT!O UAIT!!O !A IO!TIUA S! !II!ISITATIVIA Y S!S !II!ISITAUIOIS l5? II objofIvo rocIso on osfo cnfuIo os In uoscrIcIon y nnnIIsIs uo nIgunos fonomonos cInvos quo so sIfunn on In Inforfnso onfro In socIounu y In oIfIcn, os uocIr, on oI Iugnr uo frnnsIfo uonuo Io oIfIco so soIIuIfIcn como InsfnncIn formnI uo rorosonfncIon uo Inforosos socInIos y uonuo In socIounu so movIIIzn on os uo unn nrfIcuIncIon uIrIgIun uo su ngoncIn rorosonfnfIvn so rofonuo ovnIunr oI cnrncfor uo In rorosonfncIon oIfIcn, os uocIr, oI mouo como Ios Inforosos socInIos son frnmIfnuos or Ios roro sonfnnfos oIocfos. Auomns, Infonfnmos Inungnr or Ins roroson fncIonos on cunnfo ImngInnrIos y sonfIuos n frnvos uo Ios cunIos Ios ncforos unn cuonfn uo sus rncfIcns, Inforrofnn In oIfIcn y su roIo noI como rorosonfnnfos uo Io socInI. Ambos nsoc fos, rorosonfnfIvIunu y rorosonfncIon, son nborunuos como comononfos consfIfufIvos uo nuosfrn cuIfurn oIfIcn. Inrn uIcho roosIfo homos focnIIznuo, on rImor Iugnr, oI Uoncojo MunIcInI, uonuo In oIfIcn gunrun unn roIncIon mns corcnnn con su funcIon fununmonfnI, osfo os, con In rorosonfn cIon uo Io socInI. AI roIo fIomo In orgnnIzncIon socInI comu nIfnrIn, on cunnfo Infonfn unn coborfurn mns gIobnI uo Ios Inforo sos socInIos y or onuo nsumo uImonsIonos oIfIcns, so convIor fo on un osncIo uo conuonsncIon oIfIcn on uonuo os osIbIo obsorvnr fonuoncIns y ocuIInrIunuos nfInonfos n In cuIfurn oI fIcn. Ambos cnsos son rorosonfnfIvos uo fonuoncIns quo nunfnn on In uIroccIon uo roconfIgurncIonos y ormnnoncIns uo Ins rnc fIcns y cosfumbros oIfIcns rorosonfnn, or ojomInrIunu, Ios mouos como sucouo, so ojorco y so consfruyo In oIfIcn on In cIu unu. l58 I! UOUIJO I MII!! !IVAS !II!ISITAUIOIS Y VIIJOS MOOS I AUUI IO!TIUA II Uoncojo os uofInIuo or In Ioy como unn u1u1a1n au n1n1s11a11+a ue e1e1n uu1a1 cuyns funcIonos fIonon quo vor, onfro ofrns cosns, con In rogInmonfncIon y rosfncIon uo sor vIcIos n cnrgo uoI munIcIIo, In nuocIon uo Innos y rogrnmns uo uosnrroIIo, In nrobncIon uoI rosuuosfo munIcInI, In oIoc cIon uoI orsonoro y uoI confrnIor, In rogInmonfncIon uo usos uoI suoIo y In uoformInncIon uo In osfrucfurn y rosonsnbIIIunu uo Ins uIvorsns uoonuoncIns munIcInIos l . Auomns uo osfn funcIon uo conumInIsfrnuoros uo In munIcInIIunu, oI concojo y sus ouIIos fIonon oI cnrncfor uo rorosonfnnfos uo Io socInI nnfo In numInIs frncIon munIcInI vocoros o InformouInrIos uo uIvorsos Inforosos y voIunfnuos uo In socIounu. TonIonuo on cuonfn osfn uobIo nnfurnIozn uoI concojo nuosfrn InungncIon fIono quo vor nnfo fouo con uos robIomns on rImor Iugnr, on quo sonfIuo son Ios concojnIos 1e1esen1an1es ue 1u su1a1` y on sogunuo Iugnr, como orcIbon In oIfIcn y sus ro Ins rncfIcns como concojnIos` !n rorosonfnfIvIdnd socInI do Ios ConcojnIos II uosconfrnmIonfo uo In oIfIcn, osfo os, oI uobIIIfnmIonfo uoI Iugnr confrnI quo ocunbn como ojo uo In orgnnIzncIon socInI os uno uo Ios rIncInIos InuIcnuoros uo Ins frnnsformncIonos uo Ins socIounuos confomornnons 2 . Ioro sI bIon os cIorfo quo oI uos l. !ogInmonfo Inforno uoI Uoncojo uo MouoIIn. Acuoruo l6, juIIo l3 uo l994. Cncofn OfIcInI. Ano VII, l4l. MouoIIn, juIIo l4 uo l994. 2. !IUHI!, orborf. Ior quo In oIfIcn yn no os Io quo fuo` !ovIsfn Ioro 29. Ioro or UoIombIn. Snnfnfo uo Iogofn, mnyo uo l99l, Igs. l3 y ss. l59 confrnmIonfo uouo Ioorso como uobIIIfnmIonfo on Ios nsos confrnIos o uosnrroIInuos, on AmorIcn !nfInn y on UoIombIn on nrfIcuInr, uIcho uosconfrnmIonfo os cnsI consfIfufIvo uo nuosfrn hIsforIn oIfIcn y obouoco n un uofIcIf uo consoIIuncIon uo unn uomocrncIn fuorfo, nnfos quo n su uobIIIfnmIonfo. Ior suuosfo, Ios cnmbIos on Ins uos uIfImns uocnuns on In rogIon, Ins oIfIcns uo njusfo osfrucfurnI quo buscnn ncomounr In oconomn nI nuovo mouoIo uo morcnuos IIbros y gIobnIIznuos, suonon un uobIIIfn mIonfo nuIcIonnI uo Ios frnuIcIonnImonfo rocnrIos oruonnmIon fos uomocrnfIcos. !nn mnnIfosfncIon uo osfo uosconfrnmIonfo fIono quo vor con oI Iugnr uo Io socInI on In oIfIcn, os uocIr, con In formn on quo In oIfIcn rorosonfn ofocfIvnmonfo o no Io so cInI. !n formn uo IIusfrnr osfn cuosfIon on oI nmbIfo uoI concojo nos sIfun fronfo n In mnnorn como Ios roIos concojnIos onfIonuon y ojorcon su roI on fnnfo rorosonfnnfos oIfIcos uo In cIuunun nn. A quIonos rorosonfnn Ios concojnIos` y como rorosonfnn osfos Inforosos` !OS !II!ISITAOS... !A IO!TICA A!TO!!III!IA Iournmos uIvIuIr on cunfro fIos In comunIunu n In quo Ios concojnIos uonomInnn sus 1e1esen1auus Ios bnrrIos ouInros, Ios socforos mouIos y nIfos, Ios nrfIuos y Ios nmIgos. !II!ISITA! A! IA!!IO, A !OS SICTO!IS IOI!!A!IS !n rosoncIn uo concojnIos uo osfrnfo mouIo y ouInr nroco sor unn uo Ins rIncInIos frnnsformncIonos ocurrIuns on oI con cojo on Ios nnos novonfn 3 . !os rorosonfnnfos uo In oIIfo hnn fo 3. Sobro Ins frnnsformncIonos on In comosIcIon uoI Uoncojo uo MouoIIn on Ins uos uIfImns uocnuns, vonso VIIIogns, !ucoIIy. IrnccIonos y cIIonfoIns. !os nrfIuos oIfIcos on MouoIIn. l9?4l992. UororncIon !ogIon. MouoIIn, l994. InouIfo. l60 nIuo quo comnrfIr oI rocInfo con Iuoros, gonornImonfo uo ox frnccIon ouInr, cuyn cnrrorn oIfIcn os fncIImonfo uoIInonbIo uo sor Iuoros uo orgnnIzncIonos socInIos lcomIfos uoorfIvos, gruos juvonIIos, junfns uo nccIon comunnI nsnron n sor Info grnnfos uo nIgun comIfo uo nrfIuo quo Ios romocIono oIfIcn monfo on osncIos como oI uo Ins Junfns AumInIsfrnuorns !ocn Ios cnsI fouos oIIos, nnfos uo sor concojnIos, fuvIoron su rImorn oxorIoncIn oIocfornI on osfo osncIo. Y, uo nh, cunnuo so uuo uosnrroIInr unn gosfIon oxIfosn, obfuvIoron oI noyo uo sus nr fIuos nrn Innznrso nI Uoncojo. osuo onfoncos ocunn un Iugnr on osfo rocInfo, rocnIcnnuo, como rIncInI vnIor, In oxfrnccIon ouInr y or fnnfo In cnIIunu uo rorosonfnnfos uo Ios bnrrIos ouInros. II fosfImonIo uo un concojnI ns Io InuIcn Tn an/1u 1an/1n 1nu11an1e gue 1a) en es1e 1une)u, ne a1ee a n1, es gue es1 un1u1nauu u1 una se11e ue e1sunas gue sunus ue 1us /a111us... 1u) 1a) un 1uu ue une)a1es gue sunus as1 1uuus 1u1nauus en 1us /a111us, ) uu11anus as1 ue11 gue 11ne1u gue une)a1es sunus 11ue1es ue /a111u 4 . o osfo mouo oI Uoncojo so convIorfo on unn 111/una on uon uo Ins roIvInuIcncIonos y rouosfns uo osfn 1uuau uu1a1 nu quIoron voz n frnvos uo concojnIos quo, or rovonIr uo nII mIs mo, croon cnfnr orfocfnmonfo sus IogIcns y nocosIunuos. Y nII, on sus nees1uaues, os uonuo oncuonfrnn oI soorfo uo su Infn formn oIfIcn y uo su noI socInI, yn quo sun /a111us gue 11e nen 1uuus 1us 1u/1enas a11 es1 e1 u1su1su nu nees11a unu ns, naua u1s11n1u a esu es s1n1un1za1se un esas nees1uaues ue 1a en1e 5 . 4. InfrovIsfn UJ 008. 5. IbIu. l6l Su conuIcIon y corcnnn con Io ouInr os Io quo, on su con cofo, Ios uIforoncIn uo Ios ofros oIfIcos, quIonos, IgunI quo oIIos, ncuuon n Ios socforos ouInros, oro soIo on buscn uo oIocforos. Aunquo cnsI fouos Ios concojnIos so rofIornn n bnrrIos ouInros concrofos como su rIncInI bnso oIocfornI, Ios quo hnn nncIuo y vIvIuo nII so consIuornn sus +e1uaue1us 1e1esen 1an1es. Ofros concojnIos, nunquo so sIonfon vocoros uo Ios Inforosos y roIvInuIcncIonos ouInros, no consIuornn quo nII osfo su bnso oIocfornI. Inrn oIIos, sI bIon Ios mnrcos IognIos y consfIfucIonn Ios uoI ns hnn gonornuo cnmbIos on oI nccIonnr oIfIco, In cuIfurn oIfIcn uo Ios socforos ouInros no so hn mouIfIcnuo. Isfos sIguon vIonuo on In oIfIcn y on Ios oIfIcos un mouIo nrn obfonor bonofIcIos no Imorfn n quo rocIo s1en1e se +enuen a1 ne)u1 us1u1, uIco ofro concojnI, y ngrogn Touo cnnuIunfo quo so rosonfn n Ins oIoccIonos y hnco fouo su frnbnjo on oI socfor ouInr frncnsn... Ios nrfIuos frnuIcIonnIos no hnn nronuIuo unn cosn y os quo osfn gonfo uo osfos bnrrIos, yn su vofo Io fIonon nrn oI morcn uo y Io vonuon Io vonuon or un morcnuo, or unn romo sn uo uosfo Io vonuon or unn bocn Io vonuon or un oquono nuxIIIo 6 . !orosonfnr n Ios socforos ouInros nuquIoro unn uobIo con nofncIon uo un Inuo, cunnuo so hn sIuo Iuor uo un bnrrIo ou Inr, oIIo nroco InuIcnr unn 1e1esen1a1n au1n11a uoI uobIo uosfo quo so orfonoco n oI uo ofro, cunnuo In rorosonfncIon os soInmonfo oIocfornI, gonorn sosochns quo so hnbrn ofrocIuo n cnmbIo uo osfo noyo` quo fIo uo InforcnmbIo InuIcnrn osfn rorosonfncIon` o cunIquIor mouo, on In roforIcn uo unos y ofros concojnIos, In rorosonfncIon uo osfos socforos os nrn 6. InfrovIsfn UJ 005. l62 oIIos fuonfo uo su IogIfImIunu y muosfrn fohncIonfo uo quo, on ofocfo, hny un sonfIuo socInI on su nccIonnr oIfIco. !OS I! MIIO TAMIII ICISITA !II!ISITACI A osnr uo In roomInoncIn uo osfn Imngon ouInr uo In ro rosonfncIon socInI ofros uIscursos InsInunn nuovos roforonfos. In oI uIfImo fIomo nIgunos concojnIos so hnn oncnrgnuo uo uofonuor In Iuon uo In nocosIunu uo unn rorosonfncIon oxIcIfn uo Ios socforos nIfos y mouIos on osfo osconnrIo. So frnfn, sogun oIIos, uo roconocor quo nII, sI bIon hny un mojor nIvoI uo vIun quo on muchos uo Ios bnrrIos ouInros uo In cIuunu, oxIsfon ofro fIo uo robIomns y uomnnuns quo roquIoron nfoncIon gubornn monfnI. Inrn un concojnI, or ojomIo, osfo os Io quo jusfnmonfo suco uo con oI socfor uo II IobInuo, nI cunI rorosonfn. In oI concojo so hn cronuo In Iuon uo quo 11 1u/1auu es una unun1uau gue 111anen1e 11ene 1uuus sus 1u/1enas 1esue11us, gue nu 1e gu1e1e n1nun 11u ue a)uua n1 n1nun 11u ue u1a/u1a1n u1 a11e ue1 nun111u ? . o nh quo nrn fomns como oI uo In rogInmonfncIon uo osfnbIocImIonfos nocfurnos, oI osncIo ubII co o In vnIorIzncIon, quo normnImonfo son Ios nsunfos mns ro bIomnfIcos on osfos socforos, so rocInmo In mIsmn nfoncIon quo so uomnnun nrn nsunfos como ouucncIon, omIoo o snIuu on Ios socforos ouInros 8 . So frnfn onfoncos uo Innfonr cInrnmonfo ofro fIo uo Inforosos y rorosonfncIonos. ?. InfrovIsfn UJ 002. 8. AI IgunI quo oI concojnI, Ios roIos hnbIfnnfos uo II IobInuo hnn rocInmnuo In rosoncIn uo In numInIsfrncIon on su socfor. !Inmn In nfoncIon como oI nrgumonfo rIncInI uo osfn rocInmncIon os In oxIsfoncIn, nII fnmbIon, uo socforos quo so ubIcnn on Ios osfrnfos 2 y 3, os uocIr, quo uouon sor consIuornuos como socforos ouInros. o nuovo so rosonfn Io ouInr como oI nrgumonfo uo mnyor oso nrn jusfIfIcnr In rosoncIn osfnfnI. Vonso Acfn 292, novIombro l6 uo l996. SosIon IsocInI ronIIznun on II IobInuo. l63 Ju ne 1e en1uauu nu1u u1 ese 1auu, ue 11a1a1 ue 1e 1esen1a1 unus 1n1e1eses /1us ue 11 1u/1auu1 ) 1e es1auu 11a/a)anuu 1us 1n1e1eses ue1 se1u1 11+auu 1an/1n... 1eu gue en 1a neu1ua en gue 1u1enus +1nu1a1 a1 se1u1 11 +auu en 1us 1uesus ue nane)u ue 1a 1uuau es1a 1uuau ue un +ue1u u1s11n1u 9 . Isfn roIncIon onfro oI concojo y oI socfor rIvnuo consfIfuyo, on In mIsmn orsocfIvn, ofro mnfIz uo osfo fIo uo rorosonfn cIon. IIIo so nrfIcuIn con In yn moncIonnun corrIonfo quo oxnIfn como mouoIo uo gosfIon ubIIcn In numInIsfrncIon omrosnrInI. osuo osfo unfo uo vIsfn soIo sI on oI rocInfo uoI concojo osfu vIornn rorosonfnuns 1as 1ue1zas +1+as ue1 a1s como Ins uo fIno uno uo Ios concojnIos, osfo os, un une)a1 u1 1us 1nuus 111a1es, un une)a1 u1 1us une11an1es, un une)a1 u1 1us 1en1us ue 1a 1uuu1n l0 , so ourn hnbInr uo unn +e1uaue1a rorosonfncIon socInI y uo In nrfIcuIncIon ronI uo Io ubIIco y Io rIvnuo. o founs mnnorns Io quo nroco consfnfnrso or osfn vn os unn uIvorsIfIcncIon uo In rorosonfncIon socInI uoI concojo. Inrn uojIcnmonfo, nunquo hny unn mnyor nrfIcIncIon uo concojnIos uo orIgon ouInr, so un Io quo nIgunos IInmnn un cnmbIo uo osfrnfo on In bnso oIocfornI uo Ios nrfIuos y, or fnnfo, on In comunIunu uo 1e1esen1auus ll . !II!ISITA! A! IA!TIO II rosnIuo uo un nrfIuo oIfIco os, nrn cnsI fouos Io conco jnIos, unn conuIcIon InuIsonsnbIo nrn ouor nIcnnznr unn curuI 9. InfrovIsfn UJ 002. l0. InfrovIsfn UJ 004. ll. !n concojnI uoscrIbo ns osfo rocoso 1a na)u11a ue +u1us /ue1 u11e1u11u1 es1u+1e1un uu1an1e lo anus en 1us es11a1us 2 ) J. 1ueu, 1u/u un ues1azan1en1u e1e1u1a1... nus us1nus en 1a .n11a ) 1en1anus )a es11a1us J, 4, ) o. InfrovIsfn UJ006. l64 on oI concojo. SIn In mnquInnrIn y Ios rocursos uo quo uIsono un nrfIuo, uIfcIImonfo so ourn nrfIcInr con nIgun oxIfo on oI uobnfo oIocfornI. Is or osfo quo, nuomns uo rorosonfnr n unos oIocforos concrofos, so fIono In rosonsnbIIIunu uo rorosonfnr nI nrfIuo o gruo oIfIco quo Io hnyn rosnIunuo. AfIrmncIonos como Ju nu 1enu 1u)e1u 1nu1+1uua1... )u su) un 1u)e1u ue1 egu1u u1111u l2 , o 11 asun1u es gue ese es un 1esa1uu u1 1e1anen1e ue1 u11e1u11u, nu es una /ase e1e1u1a1 e1suna1... sun +u1us a1 u11e1u11u 11/e1a1 )a1an1111s1a l3 , InuIcnn osfo fIo uo nuscrIcIon nrfIuIsfn uo Ios concojnIos. Ioro, on quo consIsfo osfo rosnIuo` Auomns uo In fInnncIn cIon uo In cnmnnn so frnfn uo ncfIvnr rouos oIfIcns, rovInmon fo consfIfuIuns, on funcIon uoI uobnfo oIocfornI. Sogun In uoscrI cIon ronIIznun or uno uo Ios concojnIos 1n aua /a111u e1 a111uu u1111u 11ene un un11 usua1 nen1e ese un11 es ue un )u/11auu ue1 nun111u, gue 1u +1nu1 un a1gue 1ae nu1us anus es un senu1 gue aa/a1un ue u1ua1 es una e1suna gue 11ene gue +e1 un 1a u1111a, nas uas +ees un 1a unun1uau en1unes unu 11ene en 1us /a111us unas 1an111as gue 1e 1aen unas 1eun1unes ) a111 e1 u1su1su es u1111u se 1a/1a ue1 a111 uu s1 es e1 11/e1a1 u e1 unse1+auu1, se 1n+uan sus an11 uus 1u1us... l4 . A osnr uo quo muchos uo oIIos Innfonn cInrnmonfo oI nnquI IosnmIonfo uo osfn formn uo nccIon oIfIcn y quo, como voromos Iuogo, so onsnynn nuovns osfrnfogIns uo gosfIon y roIncIon con sus 1e1esen1auus, Io cIorfo os quo osfn mnquInnrIn os In quo gnrnnfIzn In mnyorn uo Ins vocos oI nccoso n Ios orgnnIsmos ubIIcos. l2. InfrovIsfn UJ 00l. l3. InfrovIsfn UJ 006. l4. InfrovIsfn UJ 00?. l65 !n orfononcIn nI nrfIuo no osfn conuIcIonnun or nIngun fIo uo nuhosIon IuooIogIcn. Inrn cnsI fouos oIIos Io quo sIgnIfIcn on formInos IuooIogIcos o rogrnmnfIcos sor mIIIfnnfo uoI nrfI uo IIbornI, consorvnuor o uo IzquIorun, os unn roforoncIn cnun voz mns uIfusn l5 . Ioro, nunquo oxIsfn grnn hoforogonoIunu y movIII unu uo Ins osfurns oIfIcns on oI InforIor uoI concojo Io quo s so corrosonuo con In orfononcIn nrfIunrIn os In nrfIcIncIon on In burocrncIn numInIsfrnfIvn uoI munIcIIo. A osfo rosocfo so nnIn un concojnI 1us a111uus en 1a 1uuau ue eue111n sun nun1une1as ana1gu1zauas, a1en1es ue 1ueas, a1en1es ue 111usu11a, a1en1es ue 1u1ana se nue+en en 1un1n ue sus 1n1e 1eses, 1unuanen1a1nen1e /u1u111us ) ue 1a a1111a 1n gue 11enen en 1a aun1n1s11a1n l6 . o osfo mouo, In funcIon uo rorosonfnr nI nrfIuo quoun Ins crIfn on oI mIsmo confoxfo uo nmbIvnIoncIn y uunIIunuos so ncofn su vocorn nunquo no so son oxncfnmonfo oI confonIuo uo Io quo so rorosonfn. Ioro, or sobro fouo, so InsfrumonfnIIzn oI nrfIuo como uIsosIfIvo uo nsconso oIfIco y no so rosonuo IuooIogIcnmonfo or oI. Isfo os Io quo un oI fono gonornI uo In oIfIcn nrfIuIsfn on UoIombIn so nIogn In oIfIcn uo nrfIuo y so ufIIIzn nI nrfIuo, uo mnnorn quo so hnco unn oIfIcn nrfIuIs fn vorgonznnfo o Inconsocuonfo. !A !IVA C!AVI IO!TICA !II!ISITA! AMICOS Isfo vncInmIonfo uoI confonIuo IuooIogIco uo Ios nrfIuos, quo sugIoro unn cInrn uIsoIucIon uo In fIgurn mIsmn uoI nrfIuo uon l5. Uomo ojomIo uo oIIo un concojnI uIco Ju 1eu gue 1a u1111a gue )u 1au es una u1111a ns ue uue1a11+1snu ) ns eua11a gue 1ea1nen1e ue a111uu, a esa1 ue gue e11enezu a1 1u11usu 111e1u11u ^a1una1 1unse1+auu1. InfrovIsfn UJ 004. l6. InfrovIsfn UJ 005. l66 fro uoI osocfro oIfIco, so un uo mnnorn sImuIfnnon con In omorgoncIn uo nuovns rouos oIfIcns rogIuns yn no or crIforIos uo nuhosIon IuooIogIcn sIno or roIncIonos uo nmIsfnu, fIuIuns y movIIos. A osfn fIgurn no soIo rocurron Ios movImIonfos o concojnIos uonomInnuos a11e1na11+us como Ios uo In AIInnzn omocrnfIcn Ml9 AMl9 o In !nIon InfrIofIcn, quIonos uo mnnorn oxIcIfn hnn Infonfnuo convocnr n socforos nmIIos uo In obIncIon, sIno quo fnmbIon Ios oIfIcos Iuoros uo nrfIuos frnuIcIonnIos fuor fos ncuuon n osfn fIgurn como un nuovo mouo uo nccIon y, sobro fouo, uo rorosonfncIon oIfIcn. Sogun In oxrosIon uo un con cojnI, ^usu11us nu 1enenus es11u1u1a u1111a, 1enenus an1 us l? . Isfos Inzos uo nmIsfnu consfIfuyon unn nuovn osfrnfogIn nrn oI nccIonnr oIfIco. VnIo mns fonor uno o uos buonos nmIgos quo uIoz o voInfo mIIIfnnfos uo In vIojn gunruIn. Isfo Ios ormIfo ormonr nuovos nmbIonfos, snIfnr bnrrorns orIgIuns osIbIomon fo bnjo In ofIcn uoI nrfIuo, o Io quo nIgunos IInmnn 1ea1 u1 n1n 1uuauana In cunI, nunquo un oco uIfusn o InfnngIbIo, so corrosonuorn mns con Ios nuovos rumbos uo In oIfIcn con fomornnon. !o quo so frngun ns, on In oInIon uo nIgunos concojnIos, os unn rorosonfncIon oIfIcn uIsgrognun y uosnrfIcuInun sIn ros onsnbIIIunuos y sIn InforIocucIon con Io socInI, fnmbIon uo suyo frngmonfnuo. !n concojnI Inforrofn uo osfo mouo In sIfuncIon .1 nu 1a/e1 ese 1e)1uu 1us une)a1es 11eanus a1 une)u s1n un sen11uu ue e11enen1a a naua aua unu 11ea un su un1u ue +1s1a e1suna1 ) un nun1n ue e1e1u1es gue se +an ue11s e1u gue n1 s1gu1e1a sa/en u1 gu unus l?. InfrovIsfn UJ 004. l6? +an u1 e1 ues1u, u11us +an u1 1a a)uua a1a e1 u1e1u, u11us +an u1 nu s gu, e1u a1 11na1 e1 111e11u gue nue+e a 1a en1e a +u1a1 es ns /1en e1 ue 1a an1s1au )u +u1u u1 n1 an1u. 1n1unes esu 1ae gue 1as e1sunas gue es1n en esas 1ns1an1as sean 1u1a1nen1e 111esunsa/1es, u1gue nu 11enen gue 1esunue11e a nau1e, nu 11enen un1un1su u1111u ue11n1uu... l8 . !n frngmonfncIon uoI fojIuo socInI sIn uuun so rofIojn on In rorosonfncIon oIfIcn y ourn Inforrofnrso como su confrn nrfo. In ofocfo, In rorosonfnfIvIunu uo In oIfIcn so funun on In 1ue11e a1ea1n ue 1as uenanuas 1u+en1en1es ue 1us 1nu1+1 uuus ) ue se1u1es ue 1a +1ua su1a1 nu) u1+e1sa l9 . Isfn ngro gncIon nunfn hncIn In consfruccIon uo Inforosos comunos n foun In socIounu nnfos quo hncIn cunIquIor cohosIon fomornI on for no n Inforosos nrfIcuInros. Uunnuo os osfn In IogIcn quo uomInn, Io quo so confIgurn os unn oIfIcn nuforroforIun, on nuosfro cnso, un concojo quo no formInn rorosonfnnuo mns quo n Ios gruos uo oIocforos quo Io sosfIonon sobro In bnso uo unos Inforosos nr fIcuInros y con unn muy bnjn oxrosIon uo Inforosos coIocfIvos vIncuInuos n In cIuunu y n In socIounu on gonornI. CMO !OS !II!ISITA !IVAS IST!ATICIAS I ITI!MIIACI II fIo uo roIncIon quo Ios concojnIos osfnbIocon con sus ro rosonfnuos ormIfo un mnyor ncorcnmIonfo n osfo noI uo In formouIncIon. !nn voz uoscrIfo n quIon rorosonfnn Ios concojn Ios, In rogunfn sIguIonfo os como Ios rorosonfnn` quo roIn cIonos osfnbIocon con oIIos` l8. InfrovIsfn UJ 006. l9. TO!!AII, AInIn. Quo os In omocrncIn` Ionuo uo UuIfurn IconomIcn, MoxIco l99?, . ?9. l68 I! IIICTO I !A I!IMIACI I !OS A!XI!IOS !IVOS C!IITI!ISMOS II fIo uo roIncIon osfnbIocIun onfro oIfIcos y oIocforos so hn frnnsformnuo, sIn uuun nIgunn, on Ios uIfImos nnos y oIIo fIono mucho quo vor con In oIImInncIon uo Ios nuxIIIos. !os nrfIuos oIfIcos onconfrnron on oI rocoso uo oxnnsIon uo In cIuunu uo Ios nnos sosonfns y sofonfns y, on osfos nuovos obInuoros urbn nos, Ios InmIgrnnfos, un nuovo cnuunI oIocfornI. II mouoIo uo bonofIconcIn quo cnrncforIzo oI ojorcIcIo uo In oIfIcn uurnnfo In rImorn mIfnu uo osfo sIgIo so frnnsformo on un mouoIo cIIon foIIsfn bnsnuo on oI InforcnmbIo uo fnvoros rocIbIr nuxIIIos nrn In uofncIon uo Ios bnrrIos rocIon formnuos, vIncuInr n nIguIon como omIonuo uonfro uo In numInIsfrncIon munIcInI o conco uor unn bocn nrn osfuuInr, fouo n cnmbIo uo vofos. A osnr uo In uosIgunIunu uo osfo InforcnmbIo, Ios oIfIcos so convIrfIoron on InformouInrIos orvorsos or cIorfo onfro In numInIsfrncIon y Ios obInuoros on vohcuIo InuIsonsnbIo nrn nccouor n Ios bonofIcIos uoI Isfnuo y nrn In nrfIcuIncIon uo muchos socforos n In uInnmIcn urbnnn 20 . Isfo mouo uo roIncIon o InforcnmbIo onfro Ios oIfIcos y sus oIocforos so vo nbocnuo n Imorfnnfos frnnsformncIonos uosuos uo quo In nuovn UonsfIfucIon oIImIno Ios nuxIIIos. A nrfIr uo on foncos In formn uo hncor oIfIcn nrn Ios concojnIos cnmbIo. Sogun uno uo oIIos ...1us u1111us )a nu nane)anus /eas, n1 aux111us, n1 ues1us, ese an/1u es 1e11u esa nu es una 11us1n, n1 un enanu, en1unes )u 1ensu gue a nusu11us nus 1u a1u ns u11111 u1gue 1a nue+a ua u1111a es ns un11 20. Sobro oI noI uo Ios nrfIuos on In consfruccIon uoI fojIuo socInI uo In cIuunu, vonso VIIIogns, !ucoIIy. O. UIf. Y nrnnjo CIorIn. MouoIIn on Zonns. Monogrnfns. UororncIon !ogIon. MouoIIn, l992. l69 aua, es ns 111 1ae1 u1111a uanuu unu ueue 11 a 1ea1111 ues1us, u /eas, u aux111us, )a nu 2l . o nh In ImorfnncIn quo so Io oforgn n In UonsfIfucIon uo l99l. Ioro sI yn no hny nuxIIIos nrn ronrfIr, onfoncos quo so ofroco` Irouosfns, roIncIonos, omIoos, bocns, obrns nrn oI bnrrIo... cunIquIor cosn, oro oI oIfIco osfnrn sIomro nnfo In obIIgncIon uo ofrocor nIgo n cnmbIo uoI noyo quo rocIbo osfnrn obIIgnuo n rosonuor, uo nIgun mouo, n unn uomnnun cnun voz mns frngmonfnun. o so hnn oIImInnuo Ins rncfIcns cIIonfoIIsfns oro s so uIvorsIfIcnn Ios mouos y objofos uoI InforcnmbIo. SIguIonuo In IogIcn uoI morcnuo, In oforfn os fnn vnrInun como Ins mIsmns uomnnuns uoI oIocfornuo. So frnfn onfoncos uo fonor mnyor cn ncIunu nrn snfIsfncor In uomnnun uoI ofro. !no uo Ios ouIIos comonfn .1 une)u +1ene 1a en1e a uenanua1 ues1us, a uenan ua1 usas nu) un1e1as ) en1unes 1 /e1 une)a11 1es unue a esu... 1a) +a11us une)a1es gue 11enen 1uues1as nu) a1e1uas ) se u1su1an un ne1auu en 1us /a111us... 1a) u11us une)a1es gue 1uunen usas u1s11n1as, gue /usan ns a1 es11unauu1, /usan 1as asu1a1unes, 1as u1an1za1unes... ) a11 es1 u11u ne1auu 22 . !o quo osfn sucouIonuo os onfoncos In frnnsformncIon uoI nuxIIIo on ofrns mounIIunuos uo InforcnmbIo. !n oIfIcn ormn noco uonfro uoI mIsmo osquomn uo InforcnmbIo oforgnr usas, 1a+u1es n cnmbIo uo vofos oIIo cooxIsfo con ofrns rncfIcns y uIscursos quo roInfIvIznn oI noI uoI oIfIco y sugIoron nuovns InformouIncIonos nos roforImos, on nrfIcuInr, nI noI uo Ins 2l. InfrovIsfn UJ 008 22. InfrovIsfn UJ 006 l?0 orgnnIzncIonos socInIos bnrrInIos, nhorn con un roI cInro uo mo uIncIon socInI y oIfIcn. YO CISTIOO, T! CISTIOAS... !IVAS COJ!CACIOIS IO!TICAS Ues11una1 os uofInIuo on oI uIccIonnrIo uo In Iongun osnnoIn como 1ae1 u111en1as unuuen1es a1 1u1u ue un neu1u u ue un ueseu ua1gu1e1a. Isfn nInbrn, rocIonfomonfo Incororn un nI nrgof uo oIfIcos, Iuoros socInIos y goronfos, so hn convor fIuo on oI nuovo ImornfIvo uo In nccIon ubIIcn. Aronuor n es11una1, convorfIrso on es11unauu1 o consfruIr rouosfns es11una/1es, nroco sor InuIsonsnbIo, osocInImonfo sI so fIono on cuonfn quo so nrfIcIn uo un nmbIonfo uo morcnuo y como foncIn. Tnnfo concojnIos como oIocforos so oncuonfrnn nnfo osfn mIsmn oxIgoncIn. IIImInnuos Ios nuxIIIos, y on oI mnrco uo nuovos osncIos uo nrfIcIncIon cIuununnn, a1enue1 a es11una1 Ins rouosfns y uomnnuns uo Ins comunIunuos nnfo In numInIsfrncIon munIcInI os un nsocfo cInvo on In formn uo hncor oIfIcn, Io cunI Innfon un nuovo roI on In roIncIon concojnI comunIunu so frnfn uo nyu unr n gosfIonnr y uo roIncIonnrso con gonfo quo fIono cnncIunu uo gosfIon. !n concojnI uoscrIbo ns osfn roIncIon 1uanuu en un /a111u 1a en1e ne 1an1ea un 1u/1ena, nu1na1nen1e )u nu 1e u1u gue +ena a 1a u111na s1nu gue )u +u) a11, un una un1s1n ue 1un1una11us. 1n1unes +u) a1 s111u ) 11an11u ) /usu 1a a1111a1n e1u /usu 1a a1111a1n ue 1a en1e nu 1e 1au 1us nanuauus a 1a en1e s1nu gue 1es u1u /uenu, es1u 1u 1aenus en11e us1e ues ) nusu11us 23 . Auomns uo nsumIr un nuovo noI so frnfn fnmbIon uo gonornr nuovns ncfIfuuos on Ins comunIunuos, ncosfumbrnuns como os 23. InfrovIsfn UJ 005. l?l fnn n roIncIonnrso con Ios oIfIcos y funcIonnrIos, no on cunnfo sorvIuoros ubIIcos, sIno como bonofncforos. Is or osfo quo, on nInbrns uo ofro concojnI . 1a en1e 1a) gue nus11a11e u11us esguenas ) e1 ns 1nu11an1e es gue sean e11us 1us gue 1aan 1a es11n ) unu 1es aunana en e11u 24 . In osfo mnrco so InscrIbo oI noI uoI concojnI mouInuor uo In gosfIon, o Io quo nIgunos hnn uonomInnuo, a11nauu1es ue 1u su1a1. II uosconocImIonfo quo In gonfo fIono uo In numInIsfrn cIon munIcInI y In convIccIon uo quo soIo fonIonuo nmIgos nII os osIbIo Iogrnr gosfIonnr nIgunn uomnnun oxIIcn on grnn mo uIun osfo nuovo noI uo Ios concojnIos. Sogun Io oxrosn uno uo oIIos ^u ue/e11a se1, e1u unu 1ae esa neu1a1n, u sea, unu aunana en 11ne1 1ua1, u1gue 1a en1e 1ensa gue es nu) u11111 11ea1 /a 1a aun1n1s11a1n1... en1unes u1e 1enenus gue /usa1 e1 au)u agu1 a1a uue1 11ea1 25 . In ofrns nInbrns, os oI uosconocImIonfo uo In mocnnIcn y funcIonnmIonfo Inforno uo In numInIsfrncIon or nrfo uo Ins comunIunuos Io quo oxIIcn osfn funcIon mouInuorn uoI concojnI quo, or oI confrnrIo, snbo orfocfnmonfo uonuo y como so ncco uo n Ios rocursos uo In munIcInIIunu. o founs formns, on In gosfIon so oncuonfrn un nuovo fIo uo roIncIon uo Ios concojnIos con sus oIocforos. Muchos uo oIIos hnbInn uo In ImorfnncIn uo cnncIfnr n Ios Iuoros y orgnnIzncIo nos quo consfIfuyon In bnso rIncInI uo su oIocfornuo nrn quo nuquIornn mnyoros hnbIIIunuos on osfo sonfIuo, yn quo In mocn nIcn hn cnmbInuo. Ahorn no so frnfn soIo uo eu11 Ins uomnnuns y rouosfns uobon sor rosonfnuns 1n1anen1e n frnvos uo 24. InfrovIsfn UJ 00l. 25. InfrovIsfn UJ 00l. l?2 royocfos royocfos quo, como so hn Innfonuo, oI concojnI nyu unrn n es11una1. Inrn ofros, osfo noyo n In gosfIon uo royocfos no fIono noco snrInmonfo unn roIncIon con Io oIocfornI. SI bIon so roconoco quo hny unn formn rouomInnnfo uo nccIon oIfIcn oIIo no obouoco nI roosIfo uo snfIsfncor n un oIocfornuo osocfIco n1 exe 11en1a, 1as1a a1u1a, es 1a ue gue 1ua1 1e es11unu 1u)e1us a 1a en1e n1a gue a 1a en1e gue nu es n1a uIco uno uo Ios con cojnIos 26 , cuosfIonnnuo oI uosInznmIonfo quo so hn unuo uo Ios nuxIIIos n Ios royocfos, y quo so hnn convorfIuo on unn nuovn formn uo cIIonfoIIsmo. InrnuojIcnmonfo, fnmbIon os on osfo cnmo uo In gosfIon uon uo Ios concojnIos oncuonfrnn un nIvoI mnyor uo comofoncIns, on In mouIun on quo cnun voz so Infroyocfn mns on Ins orsocfIvns y Innos uo Ins orgnnIzncIonos socInIos nuquIrIr osfn cnncIunu. Is uocIr, nronuor n gosfIonnr sIn In nocosIunu uo In mouIncIon uo Ios concojnIos y fonor unn roIncIon mns uIrocfn con oI Isfnuo. IO!TICA A! MI!IO. !A IVISIII!IZACI I !A CI!A AI concojo so IIogn nrn hnbInr n nombro uo, InuoonuIonfo monfo uo In formn como, on ofocfo, osfo so IIovo n cnbo. !oson uor n su oIocfornuo, son quIon son, os unn uo Ins rImorns roocu ncIonos uoI concojnI. Isfo so uobo rofIojnr on Ios uobnfos on Ios quo so nrfIcIn, on Ios royocfos uo ncuoruo quo so roonon y, sobro fouo, on In nrobncIon uoI rosuuosfo munIcInI, quo os Io quo Ios ormIfo mnnIobrnr nrn In gosfIon uo rouosfns oso cfIcns uo sus oIocforos. Ior oso, uIco uno uo Ios concojnIos 1a1a n1 e1 +u1u es un nanua1u gue 1e ua a unu 1a unu n1uau ) unu es1 1e1esen1anuu, nu a 1a unun1uau en ene1a1 a1a es1e e1e1u s1nu gue unu es1 1e1esen1anuu 26. InfrovIsfn UJ 003. l?3 es a sus e1e1u1es ) )u 1e 1e1u un es1ue1zu nu) 1anue en 11a1a1 ue 1eue1 a1 nenus 1as 1ngu1e1uues ue n1s e1e 1u1es 2? . Mnnfonor In rorosonfncIon uo Ios oIocforos ImIIcn onfoncos ngIIIunu on In frnmIfncIon uo sus uomnnuns y osfns, or Io gono rnI, fIonon quo vor con nsunfos unfunIos uoI bnrrIo o uoI gromIo. II concojnI rosonuo ns n unns uomnnuns osocfIcns quo Io ImIuon n oI y n sus oIocforos consfruIr rouosfns uo mnyor nIcnnco nrn oI conjunfo uo In cIuunu. ... 1a en1e auue a es1a 1ns1an1a a +e1 nu su1u1una sus 1u/1enas en1unes ese aunanan1en1u a 1a unu n1uau 1e ue)a a unu nu) uu esa1u a1a 1us 1anues ue/a1es ue 1uuau, ) a1a unu auen11a1se ) es1uu1a1 en /uena 1u1na esus 1enas ) 1ae11e au11es a 1a 1uuau 28 . !n oIfIcn quoun nfrnnun on unn rou uo frnnsnccIonos y no gocIncIonos nI monuuoo uonuo In cIuunu nuncn rosuIfn como sumn uo founs oIIns. Ior suuosfo quo so frnfn uo unn Imngon uo cIuunu frngmonfnun uonuo os cnsI ImosIbIo onsnr on rouos fns quo ImIIquon unn vIsIon gIobnI o InfogrnI uo In mIsmn. Hny quIonos Ionsnn quo os nqu uonuo rosIuo jusfnmonfo uno uo Ios mnyoros rofos uo osfn InsfnncIn oIfIcn y, or fnnfo, uoI quohn cor oIfIco uo Ios concojnIos onsnr on funcIon uo In cIuunu y no uo sus nrcoIns. !no uo Ios ouIIos, nI hncor un bnInnco uo su gosfIon, osocInImonfo on funcIon uo Ins roIncIonos con Ios oIoc foros, hnbIfnnfos uo su bnrrIo, Innfon 1a 1naen s1 an/1a es us1/1e gue unu n1snu 1a an /1e, e1u 1an/1n 1a unun1uau an/1a 1a 1naen... )u )a su) une)a1 ue eue111n ) unu 1a1 ese es un u1nen s1unan1en1u nue+u 1a) gue a1enue1 1a 1u/1en11a ue 2?. InfrovIsfn UJ 002. 28. InfrovIsfn UJ 00l. l?4 1uua una 1uuau... e11us n1snus /sus +e1nus1 1u 1eunu en... 29 . !n uIsyunfIvn onfro sor soInmonfo InformouInrIos uo cIorfos Inforosos uo Ios oIocforos o sor on vorunu rorosonfnnfos uo In cIuununnn nnfo oI gobIorno munIcInI, so convIorfo on unn uo Ins fonsIonos rIncInIos uo osfo osconnrIo. HncIn uonuo so IncIIno In bnInnzn uofInIrn on grnn mouIun In osIbIIIunu uo quo In oI fIcn nII, mns quo un Insfrumonfo nrn In obfoncIon uo bonofIcIos nrfIcuInros, son un cnmIno nrn In consfruccIon uo cIuunu y cIuununnn. !o quo os soguro nuomns os quo In roforoncIn n In cIuunu os un Iugnr comun y, como objofo uo rosunfn roocun cIon o uo InIcInfIvns oIfIcns so mnnfIono y so jusfIfIcn como Insfrumonfo roforIco Io quo osfn roforIcn nombrn, or cIorfo, froIozn con founs Ins IImIfnnfos osfrucfurnIos y cuIfurnIos quo homos uoscrIfo y quo hncon uo osfo osconnrIo un ojomIo fIco uo Ins nmbIguounuos uo nuosfrn oIfIcn. !os concojnIos nnfo oI osojo AI IgunI quo on ofros nmbIfos uo In cIuunu y uosuo ofros ncforos socInIos, on oI consojo oI onuuIo oscIIn onfro unn Imngon uogrn unun uo In oIfIcn y Ios oIfIcos y In roIvInuIcncIon uo unn u11 11a /uena, sInfonIznun con Ios Inforosos ubIIcos uo In cIuunu. !n oxouIcIon uo In nuovn Unrfn UonsfIfucIonnI os sonnInun or cnsI fouos Ios ouIIos como oI hocho mns Imorfnnfo on In vIun oIfIcn uoI ns. Sogun Io oxrosnn, muchns uo sus uIsosIcIonos Infrouujoron cnmbIos Imorfnnfos on oI mouo uo onfonuor y nsu mIr In oIfIcn. !no uo Ios ofocfos fnngIbIos fIono quo vor con oI cnmbIo on In comosIcIon uoI concojo. !os nnos novonfn hnn vIs fo nsnr or osfo rocInfo nuovos rosfros, mns jovonos, rovonIon 29. InfrovIsfn UJ 008. l?5 fos uo socforos mouIos y bnjos o uo movImIonfos uo IzquIorun rocIon Incorornuos n In IognIIunu. !os ofros, Iuoros uo mnquInn rIns oIfIcns frnuIcIonnIos, uobon convIvIr con osfns nuovns go norncIonos. Ioro osfn ronovncIon uo orsonnjos no so frnuuco on formns nuovns uo nccIon oIfIcn. !nIunmonfo fouos nsImIInn Ios vIcIos y Ins frIquInuoIns roIns uoI munuo oIfIco. Inrnuo jIcnmonfo, osfn os unn mIrnun on In quo, cnsI sIn oxcocIon, coIn cIuon fouos Ios concojnIos, uo mouo quo unn nrfo confrnI uo su roforIcn os fomnr uIsfnncIn crfIcn uo In formn frnuIcIonnI uo hncor oIfIcn. AI rosocfo un concojnI uIco ...1u) en e1 1une)u unu ueue ue11 nu 1a) 1e1esen1a 1n ue 1a u11a1gu1a. 1a) unus se1u1es neu1us, e1u una 1esen1a nu) 11n11aua 1a na)u1 unus11n 1u) ue1 1une)u es ue se1u1es uu1a1es ) neu1us... e1 1e1u 1ea1 es gue 1a) nue+as 11u1as, 1a) nue+as a1as, 1a) en1e )u+en, e1u s1uen un 1us n1snus +11us ue 1us +1e)us a1gues 11au11una1es, u1gue sun su 1e1u1a, sun 1u uu1u ue esa +1e)a nagu1na11a 30 . VIojn mnquInnrIn quo gonoro unn formn uo hncor y onfonuor In oIfIcn no soIo on Ios oIfIcos mIsmos, sIno on In obIncIon. In ofrns nInbrns, osncIos y rncfIcns como Ins uoI concojo y Ios concojnIos son oI rofIojo uo unn cuIfurn oIfIcn Imornnfo nquo IIn quo Inforrofn In oIfIcn como un mouIo nrn obfonor bono fIcIos nrfIcuInros y nnun mns. TnI voz or oIIo Ios concojnIos roconocon sor orfnuoros uo unn Imngon socInI quo roIncIonn In oIfIcn con In corrucIon y nI oIfIco con rncfIcns corrufns. In formInos IronIcos un conco jnI hncn osfn rofIoxIon ... e1 ues1es111u ue 1a 1ase u1111a es a/su1u1u a1u1en unen1a/a en es1us u1as gue une1 unu en 1a 1u)a ue +1ua 30. InfrovIsfn UJ 005. l?6 gue 1a/1a s1uu une)a1 ue eue111n nu e1a 1u ne)u1 ) se1 une)a1 ue eue111n, ue +e1uau, nu es 1u ne)u1 u1gue unu 11ene una 1naen, a unu 1u 111uan ese es un u1111u ) ue un u1111u es1n ensanuu gue es un 1au1n 3l . A roforznr osfn Imngon confrIbuyon muchns vocos Ins oscnsns ronIIzncIonos uoI Uoncojo uo MouoIIn. Isfo os, su InofIcncIn y oscnsn IncIuoncIn on Ios nsunfos crucInIos uo In cIuunu. !n nfon cIon n uomnnuns unfunIos uo In obIncIon hn gonornuo oI oIvIuo uo In cIuunu como In uosfInnfnrIn rIncInI uo sus nccIonos. Ioro oI ofro oIomonfo os oI oscnso mnrgon uo mnnIobrn quo, sogun muchos uo Ios concojnIos, fIono ronImonfo oI osconnrIo uoI Uon cojo. ...11 une)u nu es un aun1n1s11auu1 s1nu gue e1 1une)u ueue na1a1 au1as e1u en es1e 11nen gue nusu11us +1+1nus 1us uue1es aun1n1s11a11+us es1n 1unuanen1a1 nen1e en e1 e)eu11+u 1as us1/111uaues nues11as sun us1 /111uaues ue u1a/u1a1n a1a 1a /uena na11a ue 1a aun1n1s11a1n, e1u nu sun us1/111uaues ue ue1s1n 32 . !n buon ojomIo uo oIIo os In IncIuoncIn on nsunfos osocInI monfo robIomnfIcos o Imorfnnfos nrn In cIuunu como oI uo In confIIcfIvIunu urbnnn. !os concojnIos, como Ins orgnnIzncIonos socInIos y Ios obInuoros uo Ios bnrrIos, ovnIunn uo unn formn nrfIcuInr oI Imncfo quo osfo hn fonIuo on su nccIonnr oIfIco. Inrn In mnyorn uo oIIos oI confIIcfo, mnnIfIosfo osocInImonfo on In rosoncIn uo muIfIIos ncforos nrmnuos on Ios bnrrIos, hn go nornuo mnyoros confroIos con rosocfo n su rosoncIn on Ins comunIunuos ^usu11us sa/enus gue en 1a 1uuau ue eue111n ) en nu uus nun111us, a1a uue1 11 a 1ae1 u1111a 1a) gue 3l. InfrovIsfn UJ 002. 32. InfrovIsfn UJ 003. l?? eu11 e1n1su, )us1anen1e a 1us nu1a1us ue 1us /a 111us 33 . Isfo os cInro sI fonomos on cuonfn quo uosuo sus uocInrncIo nos oIfIcns oI rIncInI onomIgo uo uno uo Ios ncforos nrmnuos, Ins mIIIcIns, os oI Isfnuo y sus rorosonfnnfos uo In cInso oIfIcn. Son numorosns Ins oxorIoncIns on osfo sonfIuo, quo vnn uosuo oI nsosInnfo uo oIfIcos hnsfn In rohIbIcIon oxIcIfn uo uosn rroIInr cunIquIor fIo uo ncfIvIunu con oIIos, IncIuIun In ronIIzn cIon uo Ins mIsmns oIoccIonos. Aunquo oI ofocfo mns vIsIbIo uo osfos confroIos nrmnuos uo uo hnbor sIuo In ImosIbIIIunu uo IIognr n nIgunos socforos uo In cIuunu on Ios quo osfos gruos son oI ouor y In nuforIunu ronIos, con oI fIomo Io quo nroco hnbor ocurrIuo os In oxfonsIon uo muIfIIos formns uo frnnsnccIon y nogocIncIon con oIIos. Sogun uno uo Ios ouIIos oxrosn !n cIuunu so osfn ncosfumbrnnuo oIIgrosnmonfo n hn cor In oIfIcn on mouIo uoI confIIcfo onfoncos cunnuo In gonfo Iuo ormIso nrn Ir hncIonuo In cnmnnn, so vuoI von nIInuos Ios gruos nrmnuos.... hncon uo nIgunn mnno rn vonfn uoI uorocho nrn IIognr n unn zonn.... Io ofro uo Io quo yo osfoy convoncIuo os quo ufIIIznn lIos oIfIcos oI confIIcfo on bonofIcIo uo su oIfIcn nrn ovIfnr quo ofros ncforos fongnn rosoncIn on un socfor uoformInnuo... oI confIIcfo so ufIIIzn como horrnmIonfn 34 . II confIIcfo so convIorfo no soIo on mouInfIznuor uo In nccIon socInI sIno fnmbIon uo In nccIon oIfIcn. TnmbIon so vnIorn uo mnnorn osIfIvn In nroxImncIon quo hn hocho oI concojo n uIcho fomn, on cunnfo quo ormIfo vIsIumbrnr nIgunns frnnsformncIo nos Imorfnnfos on oI mouo uo Inforrofnr In confIIcfIvIunu urbn 33. InfrovIsfn UJ 008. 34. InfrovIsfn UJ 003. l?8 nn, ns osfo no so hnyn rofIojnuo uIrocfnmonfo on su nccIonnr. So hnbIn onfoncos uoI frncnso uo In mIrnun oxcIusIvnmonfo rorosI vn uoI nsunfo uo In vIoIoncIn uo consfruIr oIfIcns socInIos Info grnIos nrn oI conjunfo uo In obIncIon, quo ncfuon uo mnnorn rovonfIvn uo In nocosIunu uo InvorfIr In monfnIIunu quo n Io Inrgo uo In hIsforIn uo In cIuunu hn rIvIIogInuo In InvorsIon on grnnuos obrns fsIcns y no on In cnIIunu uo vIun uo In gonfo, on fIn, rouosfns quo Infonfnn nsumIr uo mnnorn mns cInrn In comIo jIunu uoI fomn. Ioro In fnIfn uo comofoncIns numInIsfrnfIvns nrn IncIuIr ronI monfo on osfo nsunfo uojnn In sonsncIon uo quo so ronIIznn uobn fos, uIscusIonos y royocfos uo ncuoruo quo, on uofInIfIvn, no focnn nsocfos fununmonfnIos y mucho monos IncIuon on oI rum bo uo Ins oIfIcns. SI bIon or un Inuo osfo osconnrIo uouo osfnr mouInuo or ncfIfuuos o Inforosos quo ImouIrnn un nnnIIsIs n fonuo uo Ins robIomnfIcns uo In cIuunu, Ins comofoncIns y o sIbIIIunuos uo IncIuoncIn no soIo uoI Uoncojo sIno uo In munIcI nIIunu mIsmn, son bnsfnnfo IImIfnuns on gonornI. Aun ns cnsI fouos Ios concojnIos oxrosnn In vnIorncIon uoI osncIo uoI concojo y su roI como rorosonfnnfo uo Ios Inforosos uo In socIounu. .1u1a gu1en ns e1a es1 ue 1a en1e es e1 une)a1, uIco uno uo oIIos 35 . In ofrns nInbrns, osfo osncIo ro rosonfn In osIbIIIunu uo ncorcnr In numInIsfrncIon n In socIounu n frnvos uo In InformouIncIon uo Ios oIfIcos, o uo In gosfIon uo Ins orgnnIzncIonos socInIos. 1s e1 esena11u ns 1u11u a1a en1enue1se un 1uuas 1as s11ua1unes ue eue111n, es e1 esena11u uesue uunue se ueuen 11an11a1 nu uas ue 1as su1u1unes gue 1a unu n1uau 1e1ana ), su/1e 1uuu, es e1 esena11u uenu111u 35. InfrovIsfn UJ 008. l?9 u1 exe1en1a ) e1 ena1auu ue 11)a1 1as au1as ue u1a n1za1n ue 1a nun11a11uau. Is un osncIo formnImonfo uomocrnfIco y un Iugnr rIvIIogIn uo nrn unr bnfnIIns uomocrnfIznnfos oro, or Io vIsfo hnsfn nqu, os cInro quo oI osfuorzo or frnnsformnr In oIfIcn on In cIuunu, y on oI concojo on nrfIcuInr, onfronfn rofos vorunuorn monfo grnnuos nrn oI fufuro. IvIuonfomonfo, nIgunns frnnsfor mncIonos so InsInunn on oI sonfIuo quo oxIgo unn rncfIcn uomo crnfIcn uo In oIfIcn. o obsfnnfo, In nofn uomInnnfo sIguo sIon uo In nrcoIncIon uo Ios Inforosos quo rorosonfnn y In nusoncIn uo unns rouosfns quo ngIufInon Inforosos comunos. !AS O!CAIZAUIOIS SOUIA!IS !IVAS ITI!MIIAUIOIS IO!TIUAS !n roIncIon uo In obIncIon y Ins orgnnIzncIonos socInIos con oI Isfnuo hn sIuo frocuonfomonfo mouInfIznun or Ios nrfIuos oIfIcos Ios concojnIos son un ojomIo uo oIIo. Hoy os osIbIo vIsIumbrnr cIorfos cnmbIos on Ins orgnnIzncIonos socInIos n frn vos uo Ios cunIos uouo confIgurnrso unn fonuoncIn hncIn unn nuovn InformouIncIon oIfIcn. Ichn fonuoncIn so oxrosn fun unmonfnImonfo on In consfruccIon uo roIncIonos mns uIrocfns con Ins InsfnncIns numInIsfrnfIvns y on In muIfIIIcncIon uo osco nnrIos uo frnnsnccIon y frnmIfncIon uo Inforosos. oscrIbIromos soguIunmonfo nIgunos uo Ios foIcos InuIcnfIvos uo osfn frnnsfor mncIon. !n rorosonfncIon do In rosoncIn osfnfnI !n roIncIon quo Ios hnbIfnnfos y Ins orgnnIzncIonos socInIos fojon con In numInIsfrncIon munIcInI os uno uo Ios nsocfos l80 confrnIos nrn comronuor Ins uInnmIcns uo In vIun urbnnn 36 . In Ios nnos rocIonfos, uno uo Ios cnmbIos mns sIgnIfIcnfIvos on In monfnIIunu y mouo uo gosfIon uo Ins orgnnIzncIonos socInIos fIo no quo vor, jusfnmonfo, con oI fIo uo roIncIon y rorosonfncIon quo hnn osfnbIocIuo con uIvorsns InsfnncIns gubornnmonfnIos. !n Iuon uo In ausen1a ue 1s1auu on cunnfo susfonfo uo Ins roIvInuIcncIonos uo grnn nrfo uo Ins orgnnIzncIonos socInIos, omIozn n sor, rocIonfomonfo, unn nfIrmncIon InsufIcIonfo y nr cInI. In In zonn noroccIuonfnI, or ojomIo, osfo os uno uo Ios rosuIfnuos uoI rouIngnosfIco ronIIznuo como nrfo uoI rocoso uo oInborncIon uoI Inn uo uosnrroIIo zonnI 3? . !nn mIrnun hIsforIcn n In conformncIon uo osfos bnrrIos muos frn nI Isfnuo como uno uo Ios rIncInIos ngonfos urbnnos on In mouIun on quo ImuIso nII Imorfnnfos royocfos uo vIvIonun nrn obroros o royocfos vInIos quo conocfnron osfos socforos, nnronfomonfo nIsInuos, con oI confro uo In cIuunu. Sogun osfo osfuuIo, on osfo rImor orouo Ios hnbIfnnfos conuyuvnron con Ins oIfIcns osfnfnIos, rIncInImonfo n frnvos uo Ios rogrnmns uo nufogosfIon ImuIsnuos or Ins nccIonos comunnIos ns, su roIncIon con oI Isfnuo osfnbn mnrcnun or nccIonos uo cooorn cIon on unos fronfos y uo confronfncIon on ofros, cunnuo Ins uomnnuns uo InvorsIon no ornn snfIsfochns. In Ios ochonfns oI bnInnco os oI uo unn nccIon uofIcIfnrIn uoI Isfnuo on cunnfo nI cubrImIonfo uo uomnnuns on snIuu, ouucn 36. Isfn mIrnun os In quo ormIfo un ncorcnmIonfo nI concofo uo Io ubIIco oI ofro oIomonfo os oI uo Ins roIncIonos osfnbIocIuns or fuorn uo Ins InsfnncIns gubornnmonfnIos lroIncIonos uo vocInunu, con Io cunI so unrn cuonfn uoI nmbIfo uo Io rIvnuo on Ins uInnmIcns urbnnns. Vonso VoInsquoz, InbIo. UIuunu y nrfIcIncIon. !nIvorsIunu uoI VnIIo. SnnfIngo uo UnII, l996. I. 4964. 3?. !n comunn uo hoy, hncIn In zonn uosonun or un royocfo coIocfIvo uo cIuunu. IInn zonnI uo osnrroIIo InrfIcInfIvo. Zonn oroccIuonfnI uo MouoIIn. AufouIngnosfIco cunIIfnfIvo y cnIIfIcnuo. MouoIIn, sofIombro uo l996. I. 22. l8l cIon y frnnsorfo y or oIIo In confronfncIon n oIfIcns osfnfnIos y oI uosnrroIIo uo Iuchns roIvInuIcnfIvns uofInIoron In nnfurnIozn uo osfn roIncIon. o ncuoruo con osfo rocoso nIgunns orgnnIzncIonos socInIos uo In noroccIuonfnI IuonfIfIcnn In rouomInnncIn uo unn ncfIfuu uo nufonomn o InuoonuoncIn. o obsfnnfo, so orcIbo hoy nor furn y unn mnyor uIsonIbIIIunu nrn nrfIcInr on rogrnmns gubornnmonfnIos. oI mIsmo mouo so hnco roforoncIn n unn vn IorncIon osIfIvn uo In rosoncIn uo InsfIfucIonos ubIIcns y rI vnuns, on grnn mouIun como ofocfo uo In cnncIunu uo gosfIon uo sus Iuoros 38 . Irocosos como osfos ormIfon rofunuIznr y rovnIunr In or cocIon uoI Isfnuo on Iugnr uo soguIr uonuncInnuo unn ausen 1a e1 se, so IuonfIfIcnn formns uIforoncInuns uo rosoncIn osfn fnI, Io cunI, uo fouos mouos, no ocuIfn In InoquIunu y Ios uosoquI IIbrIos on In InvorsIon gubornnmonfnI y mns bIon comIojIzn oI nnnIIsIs y Innfon nuovos rofos on cunnfo nI fIo uo roIncIon con oI Isfnuo. !ns vonfnjns do In oIIgrosIdnd !n Iuon uo quo oI Isfnuo ncfun con mnyor ronfIfuu on zonns mnrcnuns or In vIoIoncIn os bnsfnnfo roIfornun on Ins rofIoxIonos uo osfns orgnnIzncIonos y consfIfuyo ofro uo Ios rosuIfnuos nrro jnuos on su bnInnco sobro Ins InforvoncIonos gubornnmonfnIos on Ios bnrrIos ouInros uo In cIuunu. Sogun nIgunos uo osfos Iuoros, cunnuo In numInIsfrncIon uo cIuIo n11a1 hncIn Ios socforos ouInros, so hIzo uo mnnorn nrcInIIznun y frngmonfnun. Irogrnmns como eue111n s1 11ene ^u11e, ImuIsnuo or Junn Comoz Mnrfnoz uurnnfo In rImorn 38. IbIu, . 42. l82 nIcnIun ouInr, y Ins nccIonos uoI gobIorno IocnI y nncIonnI osforIoros n In uocInrnforIn uo ImorgoncIn SocInI ll990, unn buonn cuonfn uo oIIo. UnsI fouos Ios rocursos so uIrIgIoron n In zonn nororIonfnI, como quorIonuo borrnr In cuIn or Ios muchos nnos uo nbnnuono y oxcIusIon n In quo hnbn osfnuo somofIun osfn nrfo uo In cIuunu. Ofrns zonns, como In confrorIonfnI o In noroccIuonfnI, fuoron Ignornuns, no orquo nII no so rosonfnrnn onormos uosoquIIIbrIos socInIos, sIno orquo no nrocnn sor fnn oIIgrosns. SIn ombnrgo, como so uomosfro Iuogo, fnmbIon nII, como on muchns ofrns nrfos uo In cIuunu, so Incubnron fncforos uofonnnfos uo In mIsmn vIoIoncIn. SI on In nororIonfnI fuo oI fonomono uo Ins mIIIcIns oI quo Io gro IInmnr In nfoncIon uoI gobIorno y nun uo socforos rIvnuos, on In noroccIuonfnI hn sIuo rocIonfomonfo oI uo Ins bnnuns. A frnvos uo rogrnmns como oI uo .sesu11a ue 1az ) 1un+1+en1a u 11ua a1a Juuus so hnn cnfnuo rocursos uo In numInIsfrncIon munIcInI no soIo nrn Ios gruos on confIIcfo sIno nrn Ins co munIunuos, Io cunI no uojn uo sor nrnuojIco nrocIorn quo In vIoIoncIn no soIo os unn formn uo vIsIbIIIzncIon socInI sIno un rocurso quo, nnfo oI Isfnuo, ofroco grnnuos vonfnjns. Is uo nnofnr quo on osfn obsorvncIon Ins orgnnIzncIonos socIn Ios coIncIuon no soIo con Ios gruos nrmnuos, nIgunos uo Ios cunIos jusfIfIcnn oI omIoo uo Ins nrmns como oI unIco mocnnIs mo nrn IInmnr In nfoncIon uoI Isfnuo, sIno con In mnnorn como Ios mIsmos rorosonfnnfos uo In cInso oIfIcn, Ios concojnIos, oxIIcnn or quo oI Isfnuo ncfun, nunquo uo mnnorn romouInI, frngmonfnun y fnrun on Ins comunIunuos uonuo In rosoncIn uo Ios gruos nrmnuos Ins hnn hocho vIsIbIos nnfo Ios ojos uo In numInIsfrncIon y or quo so nbnnuonn n ofros socforos quo no ncusnn osfos nIvoIos uo oIIgrosIunu, nunquo sus robIomns y nocosIunuos sonn sImIInros. l83 uovns roIncIonos con oI Isfndo In Ios novonfn In nrobncIon uo unn nuovn Unrfn UonsfIfucIo nnI y on osocInI Ios fomns roforIuos n Ios osncIos uo nrfIcIn cIon cIuununnn y In croncIon uo unn sorIo uo InsfIfucIonos ubIcn uns or fuorn uo In osfrucfurn uo In numInIsfrncIon munIcInI, ro IcInn un mnyor ncorcnmIonfo IsfnuoorgnnIzncIonos socInIos. Isfo rocoso, quo nIgunos foorIcos uonomInnn como uo 1n1u1na 11za1n ue 1a u1111a, osfo os, unn monor uIsfnncIn onfro In o IfIcn y In socIounu 39 , consfIfuyo ofro uo Ios rnsgos Imorfnnfos on In consfruccIon uo nuovns formns uo rorosonfncIon y uo roIncIon. urnnfo mucho fIomo Ios obInuoros hnn IuonfIfIcnuo nI Isfnuo con InsfnncIns como Obrns IubIIcns, osnrroIIo UomunI fnrIo o Imrosns IubIIcns uo MouoIIn. Iournmos uocIr quo hncIn oIIns onfocnn Ios mnyoros osfuorzos on ro uo In consocu cIon uo rocursos lnuomns uoI Uoncojo uo MouoIIn y on uonuo os osIbIo ubIcnr Ins mns Imorfnnfos cIIonfoIns oIfIcns on oI sonfIuo uoI InforcnmbIo uo InvorsIon or vofos. Ioro on oI uIfImo fIomo, sI bIon osfns so consorvnn como InsfnncIns con Ins cun Ios so gosfIonnn nIgunos rocursos, nnrocon ofrns InsfIfucIonos rorosonfnfIvns uo un nuovo fIo uo roIncIonos. os roforImos on nrfIcuInr n orgnnIsmos quo no hncon nrfo uo In osfrucfurn uo In numInIsfrncIon munIcInI, como In Uonsojorn IrosIuoncInI nrn AnfIoquIn, II InsfIfufo MI !o y oI IrImou. o ncuoruo con oI bnInnco ronIIznuo or Ins orgnnIzncIonos, on Ins roIncIonos con osfns InsfIfucIonos so hnn vonIuo frngunn uo on Ios uIfImos fIomos nuovns ncfIfuuos, fnnfo uosuo Ios fun cIonnrIos como uosuo Ins mIsmns orgnnIzncIonos socInIos. !n mounIIunu uo fInnncIncIon uo 1u)e1us sen111a, ImuIsnun on Ios InIcIos uo In Uonsojorn IrosIuoncInI nrn MouoIIn, obIIgo n 39. !IUHI!, orborf. Ior quo In oIfIcn yn no os Io quo fuo` !ovIsfn Ioro 29. Snnfnfo uo Iogofn, Ioro or UoIombIn, l996, . l3. l84 Ins orgnnIzncIonos n mojornr su cnncIunu nrn In oInborncIon uo rouosfns y gosfIon uo rocursos. !o quo so nogocInbn nII, mns quo obrns unfunIos, ornn rouosfns uo uosnrroIIo comunIfnrIo uo mouInno Inzo. !os funcIonnrIos ubIIcos, or su nrfo, fIonon quo roconocor n Ins orgnnIzncIonos socInIos como InforIocuforns vnIIuns on In mouIun on quo Innfonn nuovns mounIIunuos uo mo uIncIon y rorosonfncIon on Ins roIncIonos IsfnuoUomunIunu. SIn ombnrgo, osfn os soIo unn fonuoncIn fnvornbIo quo cooxIs fo con In ormnnoncIn uo unn ncfIfuu nfornnIIsfn y cIIonfoIIsfn on In mnyorn uo funcIonnrIos Ios Iuoros, or su nrfo, sogun oI fosfImonIo uo uno uo oIIos, 1uua+1a 1enenus 1a nen1a11uau ue gue +anus uunue e1 1un1una11u u/11u es a eu11 un 1a+u1, a nenu1a11e gue nus 1aa un 1a+u111u a1a e1 /a111u 40 . o nh quo, nrn osfns orgnnIzncIonos socInIos, hoy son Imor fnnfo fnnfo mojornr In cnncIunu uo gosfIon como consfruIr unn rou uo nmIgos o nurInos oIfIcos quo rosnIuon y a11nen sus rouosfns on In numInIsfrncIon munIcInI. o Ins onnnndns y Ios nuxIIIos n In gosfIon do royocfos !n grnn mnyorn uo osfos bnrrIos fuoron consfruIuos con In nrfIcIncIon ncfIvn uo sus obInuoros, quIonos InvIrfIoron no soIo fIomo y frnbnjo sIno fnmbIon rocursos oconomIcos nrn In ronIIzncIon uo obrns como oI ncuouucfo, oI nIcnnfnrIIInuo, In os cuoIn, In IgIosIn o In nvImonfncIon uo cnIIos 4l . InIIos, fosfIvnIos, rIfns, vonfns uo omnnnuns, fuoron nIgunns uo Ins ncfIvIunuos ofocfununs or Ins orgnnIzncIonos socInIos con oI fIn uo rocoIoc 40. InfrovIsfn con Iuor bnrrInI. Zonn noroccIuonfnI. InfrovIsfn OU 005. 4l. !ns HIsforIns uo bnrrIo oscrIfns or Ios mIsmos obInuoros nrn oI concurso IscrIbn In HIsforIn uo su InrrIo romovIuo or In Socrofnrn uo osnrroIIo UomunIfnrIo, unn buonn cuonfn uo osfo. l85 fnr fonuos nrn In ronIIzncIon uo osfns obrns. !n ofrn fuonfo ornn Ios nuxIIIos oforgnuos or nIgunos oIfIcos o In nsIgnncIon uo rosuuosfos osocfIcos n frnvos uo Ins Socrofnrns uo Obrns IubIIcns o osnrroIIo UomunIfnrIo. In In zonn UonfrorIonfnI, or ojomIo, osfo so Iogrnbn n frnvos uo In InformouIncIon uo Iuoros oIfIcos, quIonos consogunn rocursos n cnmbIo uo vofos on In oocn uo oIoccIonos. OrgnnIzncIonos como Ins Junfns uo AccIon UomunnI fuoron coofnuns on su mnyorn or rouos cIIonfoIIsfns uo Ios nrfIuos frnuIcIonnIos y or osfn vn consIguIoron muchos uo Ios rocursos nocosnrIos nrn In ronIIzncIon uo obrns cuyo cos fo no orn osIbIo cubrIr n frnvos uo Ins ncfIvIunuos comunIfnrIns yn moncIonnuns. In In oroccIuonfnI, on cnmbIo, rouomIno unn ncfIfuu uo rosIon y Iuchn socInI como vn nrn gnrnnfIznr In In vorsIon on In zonn. Ioro on uno y ofro cnso Ins osfrnfogIns uo gosfIon uo rocursos nrn su frnbnjo comunIfnrIo cnmbInron on Ios nnos novonfn, on osocInI uosuos uo nrobnun In nuovn Unrfn UonsfIfucIonnI y frns In oIImInncIon formnI uo Ios nuxIIIos. SI bIon on nIgunos bnrrIos ouInros sIguon vIgonfos roIvInuIcncIonos roInfIvns nI mojornmIonfo fsIco y nI oquInmIonfo urbnno, on gonornI oI fomn uo In Infrnosfrucfurn yn no os movIIIznuor como Io fuo on Ios rImoros nnos uo formncIon uo osfos bnrrIos. Hoy Ios rIncInIos robIomns uo In obIncIon fIonon quo vor con nsunfos como uos omIoo, Ingrosos, snIuu o InsogurIunu, Ios cunIos uoonuon mu cho mns uo In InforvoncIon uoI gobIorno confrnI y or suuosfo uo vnrInbIos mncrooconomIcns, quo uo Ins orgnnIzncIonos socIn Ios, orquo oIIns oco IncIuon on osfos nmbIfos. Ior fnnfo, In nccIon uo osfns orgnnIzncIonos so uIrIgo hncIn nsunfos socIocuIfurnIos, uo convIvoncIn, ouucncIon y uoorfo, y on osfo mnrco so InscrIbo In gosfIon uo rocursos y In roIncIon con oI Isfnuo. In osfo sonfIuo, es11una1 1u)e1us so convIorfo on oI nuovo mouo uo consocucIon uo rocursos con In numInIsfrncIon l86 munIcInI. Isfo roquIoro un ojorcIcIo mnImo uo InnoncIon uo sus rouosfns y cnncIunu uo numInIsfrncIon uo Ios rocursos nsIgnnuos nrn fnI fIn, Io cunI gonorn frnnsformncIonos on sus rncfIcns. Uomo Io oxrosn uno uo osfos Iuoros, an1es se /us a/an 1us 1eu1sus e1a unu nenu1us, a1u111a )a ue a1una nane1a nus 1enenus gue ne1e1 uen11u ue esa u11u1a ue 1u)e 1us 42 . Uonocor In numInIsfrncIon munIcInI, Ins funcIonos y oI rosu uosfo uo cnun unn uo Ins Socrofnrns, oI IInn uo InvorsIonos nrobnuo or oI Uoncojo MunIcInI y hnsfn Ins roforoncIns or sonnIos uo Ios concojnIos, so fornn ns on un rocurso InuIsonsn bIo. So frnfn uo a1enue1 a ana1se e1 u1azn ue esa en1e, a1enue1 a +enue1 e1 1u)e1u, a +enue1 su 1uea, a es11una1 )a en u11e1u 43 . !n cInvo do su gosfIon hncor nnIgos Isfn nuovn formn uo consocucIon uo rocursos roquIoro, uo un Inuo, snbor hncor royocfos, y uo ofro, nronuor n gosfIonnrIos o a11na11us, osfo os, snbor n quIon so rosonfn, cunnuo y, sobro fouo, consfruIr unn rou uo an1us fnvornbIo n Ios mIsmos ro sonfnr oI royocfo n concojnIos uo fuorzns oIfIcns uIforonfos IIonnr Ins bnrrns uoI Uoncojo InvIfnrIos nI bnrrIo, oro sIn com romoforso oIfIcnmonfo con nInguno como orgnnIzncIon, nun quo os ncofnbIo quo orsonns con unn frnuIcIon oIfIcn uofInI un omIoon fnmbIon sus mocnnIsmos como nrfcIos uo unn rou roInmonfo oIfIcn. Sogun uno uo Ios fosfImonIos, os frocuonfo onfro Ins orgnnIzncIonos socInIos osfnbIocor roIncIonos con con cojnIos y Iuoros oIfIcos yn quo, o son uoI bnrrIo o son conocI uos uo nIguno uo Ios mIombros uo In orgnnIzncIon 42. InfrovIsfn OU 005. 43. IbIu. l8? 1n1unes se 1n+11a a +e1 ue gu nane1a nus ueuen u 1a/u1a1 esu s1, nusu11us 1es ue1nus gue nu e11eneenus a n1nun a111uu ) gue e1 1e1u ue gue nus +a)an a u1a /u1a1 nu s1n111a gue nus 1uen1111guenus un e11us n1 gue 1u) u nanana 1es +anus a 1esa1ua1 44 . Is osfn ofrn uo Ins osfurns nuofnuns hoy or Ins orgnnIzn cIonos socInIos In nogncIon uo cunIquIor nuhosIon oIfIcn nrfI uIsfn yn quo, sogun Io oxrosnn, s1 unu )a se 1uen1111a un un a111uu u1111u, ues )a 1u +an a sena1a1 ) en1unes )a +a a ne1na1 1a u1a/u1a1n 45 . Isfn nfIrmncIon so consfIfuyo on un Iugnr comun onfro Iuoros y obInuoros y oxrosn bnsfnnfo bIon oI concofo quo nII so hn consfruIuo uo In oIfIcn In oIfIcn como mouIo nrn consoguIr rocursos, oro sIn nIngunn roforon cIn IuooIogIcn. o osfo mouo, In rou cIIonfoIIsfn uo nurInos oIfIcos so vn frnnsformnnuo on rou uo nmIgos, Io cunI no nsn or unn IuonfI fIcncIon o nuhosIon nrfIunrIn. osuo osfo unfo uo vIsfn ourn hnbInrso uo unn uosoIIfIzncIon uo su gosfIon oro, nrn nIgunos uo oIIos, so frnfn sImIomonfo uo unn osfrnfogIn nocosnrIn nrn consoguIr rocursos y uo In osIbIIIunu uo uomosfrnr y forfnIocor su nufonomn, uosfn n ruobn jusfnmonfo on In roIncIon coyun furnI con uIvorsos ncforos oIfIcos. Sus orsocfIvns son, uos, Ins uo roIncIonnrso con fouo oI munuo sIn oruor su nufonomn, un 1uesu gue nan11ene un n1+e1 ue 1nueenuen1a ) au1unu n1a e1u gue nan11ene 1e1a1unes un 1uuu e1 nunuu 46 . A nIvoI uoI IIuornzgo socInI so vIonon consfruyonuo uIscursos y rncfIcns ncoruos con un nmbIonfo uo morcnuo, no soIo or In 44. !uor bnrrInI. UooruInnuor uo unn orgnnIzncIon uoorfIvn y mIombro uoI Uoncojo MunIcInI uo Juvonfuu. InfrovIsfn OU 002. 45. IbIu. 46. InfrovIsfn con Iuor bnrrInI. Zonn noroccIuonfnI. InfrovIsfn OU 005. l88 Iuon uo +enue1 Ins rouosfns y royocfos sIno orquo osfns so InscrIbon uonfro uo In comofoncIn roIn uoI morcnuo. Ior fnn fo, In cnncIunu y osIbIIIunu uo nccouor n Ios rocursos ubIIcos osfn uofInIun mns or Ins IogIcns roIns uoI morcnuo y monos or In oIfIcn, Io quo oxIgIrn, nnfo fouo, mojornr In cnncIunu uo gosfIon oconomIcn y numInIsfrnfIvn uo Ins orgnnIzncIonos comu nIfnrIns. IoIfIcn buonn y oIfIcn nnIn !n roIncIon uo In oIfIcn con In corrucIon, In monfIrn, oI robo y oI oorfunIsmo os sIn uuun In rImorn Imngon quo so oncuonfrn nI Inungnr or oI sIgnIfIcnuo quo nrn Ios Iuoros socInIos fIono osfn nInbrn. Ioro no soIo oIIos fIonon osfn mIrnun fnmbIon In obIncIon comun y corrIonfo hn consfruIuo unn Imngon nognfIvn uo In oIfIcn. Is or osfo quo, on rImorn InsfnncIn, Ios Iuoros socInIos so rosIsfon n nsocInr su nccIon con unn uImonsIon oI fIcn. Sogun oIIos, cunnuo osfo ocurro so Ioruo oI sonfIuo comu nIfnrIo, so uosnnfurnIIzn oI frnbnjo 1enus 11a1auu s1en1e ue e+11a1 esu, u1gue e1 u1a gue esu sueua as1 gue se11a en 1e11a nane1a se1u11za1nus un 1a en1e en 1a 1u1a unun1uau... esu s1 nus en1e11a 11a unu 1u)e1u unun11a11u 4? . Imoro, fnmoco os osIbIo roscInuIr fofnImonfo uo In oI fIcn. o mnnorn sImuIfnnon so nfIrmn In nocosIunu uo rocurrIr n oIIn como vohcuIo quo osIbIIIfn oI nccoso n cIorfos rocursos. osuo osfo unfo uo vIsfn, fnmbIon In nccIon uo Ins orgnnIzncIo nos quo Iogrnn InvorsIon osfnfnI sIn nocosIunu uo nrfIcInr on Ios nrfIuos oIfIcos y sIn IIovnr n cnbo nIngun fIo uo ncfIvIunu oIocfornI os onfonuIun on uIfImns como unn nccIon oIfIcn. Uon 4?. InfrovIsfn OU 00l. l89 o sIn vofos so consIguon cosns y osfn nroco sor nrn fouos In funcIon mns cInrn con In quo so IuonfIfIcn In nccIon oIfIcn. In consocuoncIn, comIonzn n cIrcuInr unn rovnIorncIon uo Io oIfIco como nIgo quo, nunquo os mnIo, nroco sor un na1 nee sa11u. Ioro In oIfIcn quIzns ourn sor buonn, uoonuIonuo uo como so onfIonun y Ios objofIvos quo orsIgn. Ior ojomIo, sI os unn nccIon oncnmInnun nI /1en ue 1a unun1uau y no nI /ene11 1u a111u1a1, onfoncos so osfnrn hnbInnuo uo In oIfIcn buonn. o ncuoruo con osfn mIrnun nos onconfrnmos con ofrn osIbIII unu uo onfonuor nI oIfIco yn no soIo sorn oI Inuron, oI chnnfn jIsfn, oI corrufo, sIno fnmbIon oI mouInuor onfro Ins comunIun uos y oI Isfnuo nrn nogocInr cIorfns uomnnuns. Sogun Io oxro snbn uno uo osfos Iuoros, so frnfn uo onfonuor nI oIfIco como un neu1auu1 a1a unseu11 usas un e1 1s1auu, a1a /usa1 1eu1sus... )a nu unu e1 gue 1une1e gue 1a1 un uen1e s1nu unu un 1n1e11uu1u1 un e1 1s1auu 48 . osuo osfn orsocfIvn so vnIIun no soIo roIncIonnrso con Ios oIfIcos frnuIcIonnIos, sIno forjnr IIuornzgos comunIfnrIos cnn cos uo ocunr InsfnncIns uo uocIsIon oIfIcn InsfIfucIonnI. A frn vos uo oIIos so buscnrn unn roIncIon uIrocfn onfro Ins comunIun uos y oI Isfnuo, sIn In InformouIncIon uo Ios nrfIuos oIfIcos ^usu11us nu es1anus 1a1enuu un 1uesu u)un1u1a1 en 1us e11uuus e1e1u1a1es, n1 1anuu es1anus uns11u)enuu una 1uues1a uesue a1ue1a, s1nu gue es1anus uns11u)enuu una 1uues1a agu1 n1snu, /usanuu aua u1a gue 1a)a ns a1111a1n ue 1a en1e, gue 1a)a ns unsensu un 1as u1 an1za1unes ) /usanuu gue u)a1 1a neu1a1n se 1aa ue nane1a u11e1a ue 1as unun1uaues un e1 1s1auu, nu un 1a neu1a1n u11e1a ue 1us a111uus u1111us 49 . 48. InfrovIsfn UO! 002. 49. InfrovIsfn OU 00l. l90 In osfo sonfIuo, con oI ImuIso n rouosfns como Ins Junfns AumInIsfrnuorns !ocnIos, oI Uonsojo MunIcInI uo Juvonfuu o oI Uonsojo uo AncInnos Io quo so buscn os quo rorosonfon uIrocfn monfo Ios Inforosos uo Ins comunIunuos, y no Ins osfrucfurns nrfIuIsfns 50 . o obsfnnfo, Ins oxorIoncIns uosnrroIInuns on osfn uIroccIon ovIuoncInn Ins onormos uIsfnncIns quo hny onfro oI frn bnjo comunIfnrIo y su oxrosIon on oI nmbIfo uo In oIfIcn oIoc fornI. !n grnn nrnuojn os quo In IInmnun u1111a /uena no Iogrn consfruIr un cnuunI oIocfornI roIo, quo frnnsformo su oInIon on vofos y or osfn vn Iogro uIsufnr Ios osncIos uo uocIsIon n Ios rorosonfnnfos uo In oIfIcn mnIn. MIrnun ns, quoun uosfn on uuun fnmbIon In rorosonfnfIvIunu uo osfns orgnnIzncIonos con rosocfo n Ins comunIunuos quo uIcon rorosonfnr. II roro sonfnnfo uo unn Junfn AumInIsfrnuorn !ocnI uoscrIbo osfn sIfun cIon uoI sIguIonfo mouo 1n 11n1nus e1e1u1a1es, un 1as unun1uaues, nu 1a) n1nuna 1e1esen1a1n u1gue, u1nus1u as1, un n1en /1u ue 1a Jun1a .un1n1s11auu1a 1ua1 saa gu1n1en1us, se1s1en1us, u1u1en1us u n11 +u1us ) una ununa ue es 1as 11ene un u1en1a1 e1e1u1a1 ue +e1n1e u 11e1n1a n11 +u1us... en1unes u1 es 1a 1e1esen1a1n 1ea1 5l . Is cInro quo osfos Iuoros socInIos osfnn cronnuo un uosInzn mIonfo on cunnfo n Ins formns uo mouIncIon oIfIcn In fonuon cIn os In uo roscInuIr uo Ios nrfIuos oIfIcos y onfnbInr roIncIo nos mns uIrocfns con oI Isfnuo. o osfn formn, nsIsfImos n un fonomono uo nuforrorosonfncIon on oI quo In oIfIcn y In nrfI cIncIon fIonuon n corornfIvIznrso 52 . 50. InfrovIsfn OU 005. 5l. InfrovIsfn OU 00l. 52. VI!SQ!IZ, InbIo. O. UIf, . l86. l9l Su roIncIon con In cIudnd Ior quo nrfIcIn In gonfo` Ior quo so orgnnIzn` Isfn os unn uo Ins rofIoxIonos uo mnyor ImorfnncIn y orfInoncIn nrn com ronuor oI cnrncfor uo Ins orgnnIzncIonos socInIos y su IncIuon cIn on oI nmbIfo oIfIco. o ncuoruo con Io oxrosnuo or nIgu nos uo osfos Iuoros, In gonfo so orgnnIzn y uocIuo nrfIcInr, on Io fununmonfnI, orquo osfo Ios fncIIIfn In soIucIon uo nIgunn nocosIunu nrfIcuInr, In cunI so cIrcunscrIbo gonornImonfo n su onforno InmouInfo, In cunurn o oI bnrrIo 53 . Infoncos, os uIfcII onconfrnr on Ins roIvInuIcncIonos y rouosfns uo osfns orgnnIzn cIonos socInIos nfIsbos uo unn mIrnun mns gIobnI sobro In cIuunu. IIIns, nI IgunI quo Ios nrfIuos oIfIcos, consfruyon como ojo uo su nccIon In nogocIncIon uo nsocfos unfunIos. Inroco sor quo cunnuo In nrfIcIncIon frnscIonuo Ios Inforosos InuIvIuunIos y so onfocn hncIn nsunfos coIocfIvos Ioruo cnncIunu uo convocnfo rIn osfo, sogun Io oxIIcn InbIo VoInsquoz, obouoco n quo uan 1u ns 1us 1nu1+1uuus aa111en 1a us1/111uau ue u/1ene1 a1u a1a s1 a 11a+s ue 1a u1an1za1n, 1an1u ns se 1n1enen1a1 1a us1/111uau ue gue 1us 1nu1es ue a1111a1n se e1e+en 54 . !n consocuoncIn uo Io nnforIor os oI uosuIbujnmIonfo uo In cIu unu como nmbIfo uo Ins roocuncIonos ubIIcns y, sobro fouo, como objofo uoI nccIonnr oIfIco, os uocIr, In rouomInnncIn uo un onsnmIonfo y unn nccIon frngmonfnuns quo formInnn nognn uo In cIuunu. Imoro, on oI uIfImo fIomo uIvorsns oxorIoncIns on Ins zo nns nororIonfnI, confrorIonfnI y noroccIuonfnI unn cuonfn uo unn orsocfIvn zonnI, quo comIonzn rImoro con In consfruccIon uo cooruInnuorns comunnIos con rorosonfncIon uo uIvorsns orgn 53. Isfo fIo uo nrfIcIncIon, cuyo ojo os oI frnmIfo uo Inforosos nrfIcuInros, corrosonuo n Io quo so uonomInn nrfIcIncIon comunIfnrIn In nrfIcIncIon socInI, or oI confrnrIo, osfnrn cIrcunscrIfn n Inforosos mns gonornIos, ubIIcos. IbIu, . ?9. 54. IbIu. l92 nIzncIonos lorgnnIzncIonos uo sogunuo grnuo y, rocIonfomonfo, con oI InIcIo uo uIvorsos rocosos uo oInborncIon uo Innos zonn Ios. !no uo Ios rofos confrnIos uo osfn rouosfn uo InnoncIon os Iogrnr unn mIrnun uo zonn quo frnscIonun, nunquo no obvIo, Ios nsocfos unfunIos n nIvoI bnrrInI. !nn uo Ins ImuIsorns uo osfn rouosfn on In zonn noroccIuonfnI, Innfon 1un 1a a1111a1n en e1 1uesu ue1 1an ue uesa11u11u ensanus 1u)e1a1nus unu un /a111u, unu zuna nu1 u1uen1a1 ) unu 1uuau... es ua1 unu una +1s1n uesue 1a nees1uau ue ensa1nus nu su1anen1e unu /a111u, u uau1a, s1nu ns unu gue sunus a11e ue una 1uuau... 1ae1 a11e ue 1a 1una ue ue1s1unes gue nus un1e1nen a n1+e1 ue 1a zuna ) ue 1a 1uuau 55 . II ofro comononfo Imorfnnfo uo osfn rouosfn os In ro yoccIon oIfIcn y ubIIcn uo Ins orgnnIzncIonos y In cunIIfIcncIon uo sus roIncIonos con oI Isfnuo 1n 1a neu1ua en gue es1anus 1uun1enuu una ne1uuu1u1a ue 1anea1n zuna1, es1anus 11 1anuu una 11nea ue 11a/a)u ue 1anea1n ue 1a 1uuau 56 . SI bIon osfn os unn rouosfn quo nonns comIonzn n uosnrro IInrso, In norfurn uo Ins orgnnIzncIonos socInIos nrn ImuIsnrIn o ImIomonfnrIn nroco osboznr cnmbIos no soIo on cunnfo n su orfII y royoccIon ubIIcn sIno on su formn uo onfonuor y roIn cIonnrso con oI conjunfo uo In cIuunu. o osfo mouo, Ins formns uo rorosonfncIon y roIncIon con oI Isfnuo, nuovns osfrnfogIns uo gosfIon uo rocursos y oI Infonfo or fonor unn royoccIon ubIIcn hncIn oI conjunfo uo In cIuunu, consfIfuyon Ios rIncInIos rnsgos uo In confIgurncIon uo unn nuovn InformouIncIon oIfIcn nIrououor uo Ins orgnnIzncIonos socInIos comunIfnrIns. 55. !uor bnrrInI. ImuIsorn uoI IInn uo osnrroIIo on In zonn noroccIuonfnI, InfrovIsfn OU 00?. 56. IbIu. l93 UOU!!SIOIS Isfn rosonfncIon uo Ins uInnmIcns rocIonfos uo Io oIfIco y Io socInI nos sugIoron, nrn oI cnso uoI Uoncojo, Ins sIguIonfos consIuorncIonos fInnIos !n rImorn, fIono quo vor con oI hocho uo quo so osfn on un orouo uo frnnsformncIon, quo unfn uoI nno l99l y quo so orIon fn on In uIroccIon uo unn mnyor norfurn uo osfos osncIos oI fIcos hncIn socforos mns nmIIos uo In obIncIon. SIn ombnrgo, Io quo fnmbIon uouo obsorvnrso os In bnjn uImonsIon uo osfns frnnsformncIonos, In noufrnIIzncIon uo sus nIcnncos or In Inor cIn uo In oIfIcn frnuIcIonnI y or Ins conuIcIonos hIsforIcns vI gonfos. !n nuovn consfIfucIon nnroco como un Insfrumonfo orIonfn uo hncIn In frnnsformncIon uomocrnfIcn uo In socIounu, y on nr fIcuInr uo In oIfIcn, frns oI ubIIco roconocImIonfo uo Ins grnn uos InoquIunuos y oI mnnojo oxcIuyonfo, cIIonfoIIznuo y nnfIuo mocrnfIco uo Ios osncIos uo uocIsIon oIfIcn. Ioro, y nqu osfn In nrnuojn, osfn norfurn coIncIuo con In nuocIon uo un mouo Io nooIIbornI uo gosfIon quo rIvIIogIn n Ios ngonfos oconomIcos rosocfo uo Ios oIfIcos Io cunI oquIvnIo n unn corrosonuIonfo oruIun uo cnncIunu uo uocIsIon oIfIcn or nrfo uo Ins Insfnn cIns numInIsfrnfIvns uo oIoccIon ouInr. So rouuco onfoncos unn rovnIorncIon uo In oIfIcn on formI nos uo romocIon uo In nrfIcIncIon cIuununnn on Ios osncIos uo uocIsIon oro osfos osncIos so vnn noufrnIIznnuo cnun voz mns nI unfo uo no fonor mnyor IncIuoncIn on Ios rocosos uocI sorIos quo ournn rouucIr frnnsformncIonos osfrucfurnIos. As, uos, frns uocnuns y hnsfn sIgIos uo mnnojo IufocrnfIco y gnmo nnIsfIco uo In oIfIcn on UoIombIn, Ios osncIos oIfIcos co mIonznn n hncorso nsoquIbIos n Ins cInsos mouIns y ouInros, l94 oro jusfo nII uonuo In oIfIcn no fIono mnyor vnIor socInI uo frnnsformncIon y cunnuo yn no nroco sor Io quo fuo. !n sogunun obsorvncIon os In sIguIonfo oI concojo os unn In fnformn oIfIcn uonuo Ios concojnIos uouon romocIonnrso y royocfnrso como oIfIcos uo cnrrorn. o mouo quo, n cnmbIo uo osfos bonofIcIos, oI concojo uosnrroIIn unn rufInn uo cogosfIon munIcInI on In quo, como so vIo cInrnmonfo, so frnfn uo mnnfo nor In crouIbIIIunu y In snfIsfnccIon uo Ios oIocforos n frnvos uo un sInnumoro uo oquonos fnvoros, Ios cunIos, mnI quo bIon, ormIfon In confInuIunu uo uIcho osncIo oIfIco. In forcor Iugnr, os rocIso nnofnr quo In movIIIzncIon socInI quo so gonorn on forno n In rorosonfncIon on oI concojo muosfrn In grnn uosngrogncIon uo Ins uomnnuns cIuununnns y In formn frngmonfnrIn y nrfIcuInrIsfn on quo so fIonuo n rocInmnr uoI concojo nIgo ns como Ins rofrIbucIonos n quo un Iugnr In nrfIcI ncIon. !n oxrosIon cofIuInnn uo fnI fonomono os oI uosfIIo uo gonfos or Ins ofIcInns uo Ios concojnIos, orfnnuo n vocos InuI vIuunImonfo In mns InsoIIfn IIsfn uo ofIforIos, rocInmos, soIIcIfu uos uo nyuun, ofc. o soIo no oxIsfon nrfIcuInuns uomnnuns uo In socIounu cIvII sIno quo fnmoco In oforfn IuooIogIcn uo Ios oI fIcos osfn osfrucfurnun. !o quo Ins uIvorsns fuorzns oIfIcns so IncIInnn n ofrocor n Ios oIocforos son mns bIon Ins romosns uo cIorfns robonuns bIon nrn Ios bnrrIos, bIon nrn socforos gro mInIos. As, un cIrcuIfo uo Inforosos nrfIcuInros vn uofInIonuo Ios comromIsos uo Ios concojnIos, nI fIomo quo In cIuunu no nnroco como rosuIfnuo uo In sumnforIn uo Ins mIsmns. In osfns cIrcunsfnncIns oI uIscurso oIfIco quo ngIufInnrn In voIunfnu cIuununnn on forno n Inforosos comunos n In cIuunu so quoun sIn quIon Io rorosonfo y socInImonfo sIn quIon Io uomnnuo. In cunrfo Iugnr, como bIon uuo obsorvnrso on In uoscrIcIon uo osfo osconnrIo, nII cooxIsfon unn sorIo uo rncfIcns y uIscur l95 sos, muchns vocos confrnuIcforIos onfro s, quo ormIfo n Ios concojnIos mnnIobrnr on un confoxfo mnrcnuo or In frngmonfn cIon y In hIbrIuncIon. As, Ios concojnIos so nuIosfrnn on un cIorfo mnnojo cIIonfoIIsfn, nronuon n uonIgrnr uo In mnIn oIfIcn o Incorornn on sus rncfIcns, osfrnfogIns roIncIonnuns con In nr fIcIncIon cIuununnn y nuovns formns uo gosfIon uo Io socInI y on osfn combInncIon oco orfouoxn rnuIcn on grnn mouIun su osIbIIIunu uo mnnfonorso on un morcnuo on oI quo cnun voz so uIvorsIfIcnn mns Ins uomnnuns uoI oIocfornuo. o ofro Inuo, n osnr uoI uosrosfIgIo uo Ios oIfIcos, Ios con cojnIos sIguon sIonuo, nrn un socfor Imorfnnfo uo In obIncIon, oI unIco cnnnI nrn nccouor n Ios rocursos uoI Isfnuo. In osfo sonfIuo so convIorfon, mns quo on mouInuoros on In consfruccIon uo Io ubIIco, on frnmIfnuoros uo Inforosos nrfIcuInros y on osfo rocoso, quo mnrcn y corroborn oI nIojnmIonfo uo In oIfIcn y sus rorosonfnnfos uoI nmbIfo uoI Inforos ubIIco, rnuIcn nrnuojIcn monfo su ofrn fuonfo uo IogIfImIunu. IInnImonfo, Io quo sorn In funcIon oIfIcn confrnI uoI conco jo sor In vocorn uo In cIuunu nnfo In numInIsfrncIon, nnufrngn on Ins muIfIIos rufInns n Ins quo un Iugnr In obIIgncIon cIIonfoIIsfn quo so confrno con quIonos, n In osfro, uofInon In confInuIunu uo Ios cnrgos uo rorosonfncIon. Muy coyunfurnImonfo oI concojo fomn Ins bnnuorns uo In cIuunu, uoI Inforos uo In cIuunu, y on fnIos ocnsIonos so vo como In oIfIcn uouo sor ngIufInnnfo y uouo ofocfIvnmonfo unr sonfIuo coIocfIvo n Inforosos nrfIcuInros. Ioro fnIos ocnsIonos son mns bIon foIIcos nznros, como oI cnso uo In uocIsIon sobro In rIvnfIzncIon uo Imrosns IubIIcns uo MouoIIn, y no oI objofo orsIsfonfo y roforoncInI uo Ins busquo uns uoI Uoncojo uo MouoIIn. In Io quo rosocfn n In roconfIgurncIon y royoccIon oIfIcns uo In orgnnIzncIon socInI, osfo rocorrIuo nos ormIfo rnfIfIcnr l96 nuosfrn hIofosIs InIcInI on oI sonfIuo uo In confIgurncIon uo unn fonuoncIn roforIun n In consfruccIon uo un nuovo fIo uo mouIn cIon onfro oI Isfnuo y In comunIunu, IIuornuo or Ins orgnnIzn cIonos socInIos comunIfnrIns. Iormns nuovns uo roIncIon con oI Isfnuo y Ios nrfIuos oIfIcos vnn unnuo Iugnr fnmbIon n In frnnsformncIon uo ImngInnrIos oIfIcos quo nhorn rougnnn or unn nogocIncIon uIrocfn uo Ios Inforosos uo Ins comunIunuos on Ios uIvorsos osncIos uo In oIfIcn formnI. Ior osfn vn Ios nrfIuos oIfIcos fIonuon n sor uosInznuos or Ins orgnnIzncIo nos socInIos on su noI frnuIcIonnI uo InformouIncIon, orIonfnuo hncIn In frnmIfncIon uo uomnnuns y rouosfns uo osfns comunI unuos fronfo n In numInIsfrncIon munIcInI. o obsfnnfo, osfos rocosos, quo bIon ournn sugorIr un cn mIno hncIn In uomocrnfIzncIon oIfIcn ronI, so InscrIbon on un confoxfo quo IImIfn y roInfIvIzn sus vorunuoros nIcnncos. Isfns orgnnIzncIonos socInIos, roncIns or mucho fIomo n cunIquIor fIo uo roIncIon con oI Isfnuo, no hnn consfruIuo nun un Iongun jo nuovo quo Ios ormIfn frnnsIfnr or oI cnmIno uo In oIfIcn InsfIfucIonnI sIn cnor on Ins frnmns uo In oIIfIquorn. In oI cnm o oIocfornI, or ojomIo, muchns uo oIIns frncnsnn on oI Infonfo uo hncor unn u1111a /uena y quounn nfrnnuns on Ins mIsmns osfrnfogIns omIonuns or Ios nrfIuos frnuIcIonnIos romosns n cnmbIo uo vofos, rognIos, comofoncIns uosIonIos, ofc. In ofrns nInbrns, oIIns so InscrIbon on In mIsmn IogIcn quo hnsfn nhorn hn uofInIuo In nccIon oIfIcn como un mocnnIsmo uo InforcnmbIo uo bonofIcIos nrfIcuInros. !ns comunIunuos quo rorosonfnn, cunnuo uocIuon noynrIos oIocfornImonfo, osornn uo oIIos Io mIsmo quo uo cunIquIor oIfIco quo Ios sIrvnn nrn gosfIonnr sus Inforosos y rosoIvor sus nocosIunuos nrfIcuInros. As, on osfo nmbIfo, nI IgunI quo on oI cnso uoI concojo, rovnIoco unn rorosonfncIon y unn roIncIon con In cIuunu y In oIfIcn, fnmbIon frngmonfnuns. l9? AIgunns orgnnIzncIonos uo Ins obsorvnuns fIonon cIorfnmonfo muchn IogIfImIunu on sus bnrrIos, oro oIIo no so frnuuco on un noyo oIfIco n sus Iuoros y cunnuo fnI noyo so InsInun, Ins oxocfnfIvns on forno n osos IIuornzgos osfnn nfrnvosnuns or In Iuon frnuIcIonnI uo usnr oI ouor obfonIuo on bonofIcIo uoI bnrrIo o uo Ins orsonns nIIognuns n In orgnnIzncIon. Isfo, quo no os uoI fouo InjusfIfIcnuo, rovoIn In uIfIcuIfnu confrnI uo royoccIon o IfIcn uo Ins orgnnIzncIonos, osfo os, quo In consfruccIon uo bnsos oIfIcns oxIgo In oInborncIon uo Inforosos comunos, ubIIcos, y no soIo In ngIufInncIon uo nrfIcuInros on forno n un objofIvo nrfIcuInr. !n oIfIcn uo corfo rorosonfnfIvo consfIfuyo nrn In orgnnI zncIon socInI unn osocIo uo fonfncIon nnfo In frngmonfncIon uo Ios nrfIuos y Ins oforfns uo In uomocrncIn nrfIcInfIvn. Ioro nI Infonfnr convorfIrso on frnmIfnuoros uIrocfos suoIon oIvIunr In conuIcIon cInvo quo su sosfonIbIIIunu y cohoroncIn uoscnnsn on Ins bnsos socInIos y on In forfnIozn oIfIcn uo Ins mIsmns, In cunI soIo rosuIfn uoI hocho uo quo In socIounu mIsmn so nufo oforguo Io oIfIco os uocIr, quo oInboro, on unn orsocfIvn comun y ubIIcn, Ios sonfIuos uo sus Inforosos y Ins formns ubIIcns uo su frnmIfncIon. A osnr uo oIIo os sIgnIfIcnfIvo oI hocho uo quo, n frnvos uo osfns nuovns InformouIncIonos, so vIsIumbron osIbIIIunuos uo rosIgnIfIcncIon y rouImonsIonnmIonfo uo In oIfIcn on cunnfo formn uo consfruccIon uo Io ubIIco y uo Ios Inforosos gonornIos uo In cIuunu y In cIuununnn, Io cunI no uoonuo oxcIusIvnmonfo uo Ins roIns orgnnIzncIonos oIIo uoonuorn fnmbIon uo In ro In roosfrucfurncIon oIfIcn uo In socIounu y oI Isfnuo y, sobro fouo, uo quo Ios osncIos uo nrfIcIncIon cIuununnn frnscIonunn uo In consuIfn cIuununnn, hncIn unn ronI IncIuoncIn on In cons fruccIon uo oIfIcns ubIIcns quo, ofocfIvnmonfo, oxroson Ios uIforonfos Inforosos uo In socIounu. l98 In snfosIs, fnnfo on oI concojo como on Ins orgnnIzncIonos socInIos Io quo so obsorvn os unn muIfIIIcncIon uo Ios osncIos y mocnnIsmos uo frnmIfncIon uo Ins uomnnuns socInIos, uIvorsI fIcncIon uo Ins formns uo roIncIon onfro ncforos socInIos y oI Isfnuo uo un Inuo, y uo Ios ncforos oIfIcos y In obIncIon uo ofro. In quo mouIun osfns nuovns uInnmIcns uounn nunfnr n rocosos uo roconfIgurncIon uo Io oIfIco, quoun como un Info rrognnfo nbIorfo oro Io quo s ouomos nvonfurnr como nfIrmn cIon os quo osfns nuovns uInnmIcns oxrosnn unos rnsgos cnrnc forsfIcos uo nuosfrns socInbIIIunuos In nogocIncIon y In frnnsnc cIon ormnnonfos como formns uo InforcnmbIo socInI y oIfIco, y In onormo uobIIIunu nrn forjnr un osncIo ubIIco nmIIo, nbIorfo nI uobnfo uomocrnfIco y quo uoun susfonfnr Iuchns fnm bIon uomocrnfIcns or Inforosos coIocfIvos. l99 UIUO UAIT!!O UOI!IUTO, UI!A Y IO!TIUA !OS IMACIA!IOS !!IAOS 20l !ns rorosonfncIonos quo Ios obInuoros urbnnos consfruyon, son ofrn Iozn fununmonfnI uo nuosfrn mIrnun n In confIIcfIvIunu urbnnn y n In cuIfurn oIfIcn on In cIuunu uo MouoIIn. So frnfn on osfo cnfuIo uo Inungnr or Ins formns como Ios obInuoros uo Ios uIforonfos bnrrIos n Ios quo homos hocho moncIon, Infornc funn mouInnfo rncfIcns, uIscursos o InforcnmbIos sImboIIcos, con oI confIIcfo, In cIuunu y In oIfIcn. In osfos ImngInnrIos y uIscursos so Insmnn fnmbIon Ios InuI cnuoros uo In consfruccIon uo In oIfIcn, Io mIsmo quo Ios mo uos sInguInros como so vIvoncInn Ios confIIcfos y so hnbIfn In cIuunu. I! UOI!IUTO 1s1u an1es e1a nu) /uenu, uanuu nu ex1s11an 1us un 1111us, u1gue un 1a 11eaua ue 1us un1111us 11e e1 n1e uu, e1 1e11u1... )a unu nu uu1a sa111 a1ue1a... en1unes se 1ue uananuu nu1u e1 /a111u l . Sogun oI InvosfIgnuor nnIoI Iocnuf, uno uo Ios rnsgos uo In socIounu coIombInnn os In oxIsfoncIn uo unn momorIn sogun In cunI Ins roIncIonos socInIos y oIfIcns hnn osfnuo uosuo sIomro rogIuns or In vIoIoncIn on consocuoncIn so In nsumo como nIgo nnfurnI n In socIounu y or fnnfo In cnncIunu uo sorrosn fronfo n oIIn os cnun voz monor 2 . Iuos bIon, on In InungncIon ronIIznun l. Jovon mIIIcInno. Zonn confrorIonfnI. InfrovIsfn UO! ln. 2. IIUA!T, nnIoI. O. UIf. 202 con hnbIfnnfos uo bnrrIos ubIcnuos on Ins zonns noroccIuonfnI, confrorIonfnI y surorIonfnI uo MouoIIn, In oxIsfoncIn uo osfo Imn gInnrIo os orfocfnmonfo consfnfnbIo. !n +1u1en1a, como normnImonfo so uonomInn nI confIIcfo quo nuquIoro unn uImonsIon ubIIcn y boIIcn, so Incororn cnsI uo mnnorn ormnnonfo n In momorIn y oxorIoncIn urbnnns uo Ios hnbIfnnfos uo In cIuunu, osfnbIocIonuo unn mnrcn quo uofIno Ins fomornIIunuos uo In vIun con mnyor o monor oxncfIfuu y n vocos con vnIorncIonos uIforonfos on cunnfo n su sIgnIfIcncIon, Ios obInuoros consfruyon sus nnrrncIonos y orcocIonos uo In cIuunu on forno n Ins uas ue az u ue ue11a nrn nIgunos fuo In vIoIoncIn nnforIor In mns cruonfn y or fnnfo nhorn so vIvo mojor nrn ofros, or oI confrnrIo, In vIoIoncIn uo nhorn os mns gonornIIznun o IrrncIonnI. Inrn muchos uo Ios fununuoros uo Ios bnrrIos ouInros cons fruIuos on In uocnun uoI sosonfn, InmIgrnnfos rurnIos quo vIvIo ron on cnrno roIn In oxorIoncIn uo In vIoIoncIn oIfIcn uo mouInuos uo sIgIo, n osnr uo Ios osIbIos mnfIcos y vnrIncIonos uoI confIIcfo, onfro osn oocn y In uo nhorn hny un hIIo conuuc for . n1 ne a1ee gue +1u1en1a 1a ex1s11uu nu1a ) s1en 1e... 1a 11ne1a 1ue una +1u1en1a nu) 1u111/1e, nu) n1euusa ) a1u1a 1an/1n 1enenus n1euu, uIco uno uo Ios obInuoros onfrovIsfnuos 3 . Inrn Ios mns jovonos, nquoIIos quo soIo fIonon vngns roforon cIns uoI confIIcfo oIfIco uo Ios cIncuonfns, In vIoIoncIn quo Ios hn focnuo vIvIr uosuo Ios ochonfns hnsfn nhorn fIono fnmbIon muchns formns uo ormnnoncIn y confInuIunu 1n e1 /a111u s1en1e se 1an +1+1uu esus 1uesus ue +1u 1en1a gue sun ns u nenus 1eu11en1es, u sea, 1a) una 3. IobInuor uo In zonn noroccIuonfnI. InfrovIsfn OU 009. 203 /anua, uu1a 1nu u se1s neses ) se aa/a u 1a aa/an ) 1a) un e11uuu ue a1na ue l0 neses u un anu ) uesus +ue1+e ) aa1ee u11a /anua... 4 . Infro Ios hnbIfnnfos mns nnfIguos uoI socfor uo II IobInuo no onconfrnmos un sonfIuo muy cInro nrn Io quo hnn IInmnuo In +1u1en1a ue an1es oro s so IuonfIfIcn oI momonfo on oI quo sogun oIIos so uosnfn In confIIcfIvIunu y uosuo nII so fojo In con fInuIunu hnsfn hoy. So frnfn uoI 11enu ue 1a/1u 1su/a1, cunnuo oI gobIorno Io uocInro In guorrn nI cnrfoI uo MouoIIn y Ios hnbI fnnfos uo osfo socfor suIoron, n frnvos uo Ios nfonfnuos forrorIs fns n ouIfIcIos y osfnbIocImIonfos ubIIcos, quo oIIos fnmbIon hncnn nrfo uo In guorrn. !nn sonorn rocuorun osfn oocn como e1 11enu ns uu1u gue 1e 1en1uu en oo anus ue +1ua gue )u 1enu 5 . Inrn unn jovon quo vIvIo su InfnncIn on mouIo uo osn guorrn, osfn soncIIInmonfo so hn roIongnuo con formns uIsfInfns hnsfn hoy ...1us sa11s a 1a a11e ) es1s aaua ue1 sus1u u1gue +an a ensa1 gue 1u a 11ene 1a1a ) en1unes 1e +an a se ues11a1... a 1uua 1u1a es1s ensanuu gue 1e +an a 1u/a1 e1 a11u... ueue gue )a nu 1a)a /un/as, e1a1uus ) 1uuas esas usas, e1u es 1a n1sna +1u1en1a ) e1 n1snu n1euu, 1a n1sna 1ne111uun/1e, 1a n1sna zuzu/1a... 6 . As, no soIo so fIono In sonsncIon uo quo un un In vIoIoncIn IIogo, sIno quo IIogo nrn quounrso. In Ios uIscursos uo Ios obIn uoros so oncuonfrnn Ios rogIsfros quo unn cuonfn uo Ins oxIIcn cIonos cnusnIos uoI confIIcfo, uo su mIrnun fronfo n Ios ncforos quo hnn InforvonIuo uo mnnorn rofngonIcn on oIIos y uo sus ofocfos on oI onforno InmouInfo y on In cIuunu. 4. !uor bnrrInI. Zonn confrorIonfnI. InfrovIsfn UO! 002. 5. HnbIfnnfo uoI bnrrIo II IobInuo. Zonn surorIonfnI. InfrovIsfn II 003. 6. Jovon hnbIfnnfo uo II IobInuo. Zonn surorIonfnI. InfrovIsfn II 00?. 204 !n drogn dofonnnfo do In confIIcfIvIdnd urbnnn Inrn muchos uo Ios hnbIfnnfos uo bnrrIos ouInros oI consu mo uo urogns, osocInImonfo oI bnzuco y Ins rochos, hn sIuo unn uo Ins rIncInIos cnusns uo Ios confIIcfos quo uosuo Ios nnos ochonfns nzofnn sus bnrrIos. II consumo uo mnrIhunnn, on cnm bIo, no fuo consIuornuo on rIncIIo como un fncfor uo oIIgro nrn In frnnquIIIunu uo Ios bnrrIos. Sogun Io roInfn un obInuor ...11 uen1u ue1 +11usu en 1a ua ue nusu11us e1a e1 ue1 +11usu gue 11a/a)a/a ) gue nu uu1a eu111e 1a1a a nau1e u1gue se ua/a uen1a 1a u11a en1e, en1unes 1en1a gue 11a/a)a1. 1n ese 11enu nusu11us, 1a a11aua ue +11usus, 1eu1anus 1uuus 1us 1uesus gue se a11u)a/an en 1as /asu 1as ue 1as asas, 1us e1/anus en us1a1es ) un esu nus unseu1anus 1a 1a1a a1a 1a na111uana ? . Inrn Ios uo II IobInuo In nocIon uo consumo no os fnn robIo mnfIcn, oro on cnmbIo s Io os In uoI frnfIco y In uoI nnrco frnfIcnnfo, gonornuor, sogun oIIos, uoI cnos y In vIoIoncIn. Inrn Ios rImoros fuo In combInncIon uo In urogn con In o brozn Io quo ncfuo como uofonnnfo uo In confIIcfIvIunu nrn Ios ofros fuo jusfnmonfo Io confrnrIo, os uocIr, In mozcIn uo In urogn con In oxcosIvn rIquozn on mnnos uo gonfo s1n 1ase. 1a +en1a ue +11u 1ue 1u gue uan 1uuu, uIco unn hnbIfnnfo uo un bnrrIo ouInr 8 . IIIn roInfn como, cunnuo so omozo n go nornIIznr oI consumo uo In bnzucn y so cronron oxonuIos nrn su vonfn on nIgunns zonns uoI bnrrIo, robIomns quo nuncn nnfos so hnbnn unuo comonznron n hncor nrfo uoI uInrIo vIvIr. 1es us ue gue eneza1un a +enue1 +11u 1as1a 1us zaa1us se 1us ?. HnbIfnnfo uo In zonn confroorIonfnI. InfrovIsfn UO! 003. 8. Infogrnnfo uo gruo uo mujoros. Zonn confrorIonfnI. InfrovIsfn UO! 006. 205 gu11a/an a una, roInfn 9 , sonnInnuo quo no so frnfn soIo uoI con sumo, sIno uo Io quo osfo gonorn n su nIrououor. Trnfnnuoso uo gonfo obro, gonornImonfo vngos y uosomIon uos sIn cnncIunu oconomIcn nrn mnnfonor oI consumo, robnr n Ios vocInos, nfrncnr Ins fIonuns, Ios busos, Ios cnrros ronrfIuo ros o Ios fnxIs so convIrfIo on oI unIco rocurso osIbIo nrn con soguIr In urogn. SI bIon osfo so hIzo on un comIonzo uo mouo a11esana1, os uocIr, mouInnfo nrmns bInncns, ronfo oI crcuIo so voIvIo mns comIojo e11us unenza1un unu unus 1uus ue )+enes, uesus 1ue1un 111anuu +11u, ) )a uesus ue1 +11u +1 n1e1un 1us 11e11us ) 1as a1nas ) 1uuu esu, roInfn un jovon l0 . o osfo mouo so InIcIo unn Inrgn cnuonn on In quo In urogn orn oI rImor osInbon uo nh sIguIoron robos, nrmns y osforIormonfo gruos quo Infonfnron confroInr un forrIforIo y un morcnuo. Inrn Ios hnbIfnnfos uo II IobInuo In roIncIon uo In urogn con oI confIIcfo fnmbIon os cnusnI, oro uo nuovo n Io quo so nIuuo os n sus ofocfos coInfornIos In oruIun uo vnIoros mornIos y ofIcos, In nmbIcIon uosmouIun y In rovnIoncIn uoI uInoro como rIncI Io rocfor uo In vIun. Sogun uno uo Ios fosfImonIos ...1nuuua/1enen1e es1a su1euau 1a su111uu 1an1u un e1 1ennenu ue1 na1u1111u gue as1 1uuas 1as 1an111as 1an s1uu 1uauas u1 una nue11e u u1gue a un 11)u se 1e 11as1ua1un 1us +a1u1es ) se ne11 u1gue a1u1en sa11 1n+u1u1auu ue a1una nane1a... 1uuus 1enus s1uu 1ua uus u1 es1e 1ennenu ) 1uuus 1enus sen11uu e1 uu1u1 ue 1a nue11e gue 1a ene1auu 1a u1ua ll . !n urogn nnroco on osfo cnso como uosoncnuonnnfo uo unn uoscomosIcIon socInI uo In cunI muy ocos osfuvIoron oxonfos. 9. IbIu. l0. InfrovIsfn UO! ln. ll. InfrovIsfn II 00?. 206 Hoy muchos Ionsnn quo osfos vncuIos Ios hIcIoron oruor n muchos, jovonos y nuuIfos, oI sonfIuo uo su vorunuorn cnfogorn y rocouoncIn. Iorquo no soIo so frnfo uo unn nmbIcIon uosmo uIun uo rIquozn sIno fnmbIon uoI frnsfocnmIonfo uo vnIoros, uo comorfnmIonfos, uo cuIfurns. 1e 1uuas nane1as 1a 1e1en1a gueu ) 1a 1e1en1a 1a 1un en1e unu ue1 n1snu n1+e1 su1ueunn1u ue unu, nu1a 1ase neu1a ) neu1a a11a 1e1un esus +a1u1es ) sun 1us gue as1 es1n aa/anuu un es1u, gue a11en ue1 u1ne 1u, 1a 1en1sa es e1 u1ne1u l2 . o ofro Inuo, como nrfo uo osfn mIsmn cnuonn uo In urogn, onconfrnmos In omorgoncIn uo Io quo so hn IInmnuo 11n1eza su1a1, osfo os, In oIImInncIon uo Ios vIcIosos y uo fouos nquoIIos consIuornuos como orfnuoros uo unn conuucfn uosvInun. 1a nen1a/1enen1e, a1a /1en u a1a na1, 1ue1un aa1e1enuu nue11us u1 a11... unu nu sa/1a gu1n... l3 ns so oxIIcn oI nn cIgunmIonfo uo osfo rImor momonfo uo confIIcfIvIunu con In nnrIcIon uo orsonns o gruos )us111e1us quo uo osn formn Imonnn In frnnquIIIunu on oI bnrrIo. 1n1eza 1a en1e a gue)a1se ue gue es1n 1u/anuu en1un es a1u1en se 1una 1a )us111a u1 su 1u1a nanu en 1unes 1ensan gue 1a en1e gue es na1a es 1a gue 111a +11u... esu se 1ue ex1enu1enuu... ) en1unes unenza1un 1ue a a)us111a1 a 1a n1sna en1e, a a)us111a1 a 1uuus 1us +11usus... l4 . !n IImIozn, Infroyocfnun como uno uo Ios vnIoros y uo Ins rncfIcns confrnIos uo In cuIfurn nnfIoquonn, nuquIoro nrn osfos obInuoros y nrn In cIuunu on gonornI unn nuovn sIgnIfIcncIon y l2. HnbIfnnfo uo II IobInuo. Zonn surorIonfnI. InfrovIsfn II 002. l3. HnbIfnnfo uo un socfor uo InfIuoncIn mIIIcInnn. InfrovIsfn OU 0l2. l4. InfrovIsfn UO! 003. 20? un Iugnr rIvIIogInuo on Ins IogIcns y rorosonfncIonos uo In con fIIcfIvIunu urbnnn. Aunquo or momonfos so orcIbo unn cIorfn comInconcIn con uIchn rncfIcn, on osocInI or sus ofocfos vIsIbIos on In 11angu111uau 1enu1a1 ue1 /a111u, fnmbIon hny quo sonnInr ofrn osfurn quo cuosfIonn sorInmonfo In nsocIncIon uoI consumo uo nIucInogonos con conuucfns uoIIcfIvns. !n Iuor bnrrInI, or ojomIo, rofIrIonuoso n In rncfIcn quo on osfo sonfI uo hnn IIovnuo n cnbo Ios mIIIcInnos, oxrosn 1a1a n1, 1us +11usus nu sun una anenaza... en e1 se1u1 uunue )u +1+u 1a) nu1us nu1a1us gue sun +11usus, e1u nu sun e111usus... )u 1eu gue 1us n1111anus s1 exae1an, su/1e 1uuu u1gue e11us u1en gue 1us +11usus sun un na1 e)en1u... 1a/11a gue +e1 gu es ns na1 e)en 1u, s1 anua1 na1anuu u anua1 1unanuu l5 . o obsfnnfo, In Iuon uo quo oI consumIuor uo nIucInogonos os orfnuor uo conuucfns uoIIcfIvns, y or fnnfo uno uo Ios rIncI nIos gonornuoros uo In vIoIoncIn urbnnn, os bnsfnnfo gonornIIzn un on nuosfrn socIounu. A frnvos uo In crImInnIIzncIon uoI nuIcfo so ocuIfn sIn uuun In comIojIunu uo ncforos y cnusnIos uoI con fIIcfo urbnno sogun osfo, bnsfnrn oIImInnr n Ios vIcIosos nrn omoznr n romor In cnuonn. !n nozcIn oI ofro snfnnIzndo Ofrn uo Ins nocIonos con Ins cunIos so oxIIcn In confIIcfIvIunu urbnnn fIono quo vor con In oruIun uo In homogonoIunu quo susfonfnbn In oxIsfoncIn uo unn comunIunu orIgInnrIn. os rofo rImos n In Iuon sogun In cunI os oI ofro, oI quo IIogn uo nfuorn, oI quo Inuuco oI cnos y or fnnfo os oI gonornuor uoI confIIcfo. In nIgunn mouIun osfo so roIncIonn con Ins urogns on oI sonfIuo uo l5. InfrovIsfn UO! 002. 208 quo sornn orsonns njonns Ins quo Infrouucon osfo na1 n sus bnrrIos. In ofros cnsos so frnfn sImIomonfo uo quo In conuIcIon uo oxfornnIIunu os, uo or s, sosochosn y uIgnn uo uosconfInn zn. A In Imngon uoI rImor momonfo uo fununcIon y consfruccIon uo Ios bnrrIos so oono uo mnnorn fnjnnfo nquoIIn on In cunI Ios u11us IIognn n InvnuIr su osncIo. Isfo fuo Io quo, sogun Ios fos fImonIos, sucouIo on uno uo Ios bnrrIos osfuuInuos cunnuo, oco uosuos uo fununuo, so croo un bnrrIo confIguo n frnvos uo Invn sIon sus nuovos vocInos hnbrnn sIuo Ios orfnuoros uo unn so rIo uo conuucfns quo romIoron con In nrmonn InIcInI .11 eneza1un 1us 1u/1enas en es1us /a111us uesue a11 unenz a 1a/e1 nue11us... enez a uu1111 1u gue 1en1a gue ua1se 1a en1e a 1u/a1 a11aa/an a111 se en11a/an a 1as asas... en1unes 1a en1e gue nu es1a/a ensenaua a gue 1e asa1a esu se enez a u1an1za1 a1a ue1enue1se... ue a11 enez a ene1a1se 1a +1u1en1a l6 . In ofro bnrrIo uo InvnsIon Io quo ocurrIo fuo mns bIon un rocoso uo movIIIunu Infornn rovocnun or In vonfn uo Iofos ronIIznun or nIgunos uo Ios rImoros Invnsoros 11 11ne1 anu se +1+1 nu) /uenu, nu1a 11angu111uau aun uanuu esus 1an1us e1an 1an na1us, unu uu1n1a 11angu11u ues nu 11a1a/an ue 11 a 1u/a11e a unu 1as u gu11as usas gue 1en1a u a1u as1 e1u en1unes 1ue sa11en uu esa 11ne1a en1e gue 1n+au1nus nu1us unane1us 1ue1un sa11enuu, 1/an +enu1enuu e 1/a en11anuu u11u 11u ue en1e l? . In oI socfor uo II IobInuo ocurro nIgo sImIInr. Sus mns nnfI guos obInuoros rocuorunn con nosfnIgIn In oocn on quo Ins l6. InfrovIsfn UO! 003. l?. InfrovIsfn OU 0l2. 209 nnfIguns fIncns uo rocroo, omIonuns or In gonfo mns rIcn uo MouoIIn soIo Ios fInos uo somnnn o on oocns uocombrInns, comonznron n Iofonrso, unnuo nso n In consfruccIon uo nuovos bnrrIos ocunuos or gonfos uo cInso mouIn o or fnmIIIns uo oIIfo quo hnbnn uocIuIuo uojnr oI confro uo In cIuunu. TnmbIon nII, nunquo nIrououor uo nocosIunuos uIsfInfns, so cronron Inzos uo vocInunu quo rIgIoron or muchos nnos In vIun bnrrInI. Isfo os nrn oIIos oso rImor momonfo IuIIco y nrmonIco. II cnos IIogo omoznnuo In uocnun uoI ochonfn, cunnuo Ios mnfIosos, Ios nuovos rIcos uo In cIuunu, uocIuIoron vIvIr on osfo socfor. AuquIrIoron fIorrns, ouIfIcIos, fIncns y cnsns, fouo or cI frns oxorbIfnnfos y uo osfo mouo comrnron fnmbIon oI ffuIo uo nuovos uuonos uo II IobInuo. Infoncos, )a nu 1anus 1us ue 11 1u/1auu s1nu gue )a e1a ue 1uuas a11es gue 1a en1e es1a/a +1 n1enuu, ) 1us na11usus gue 1a/1an un1auu 1u1euaues 1an ues, 1an/1n se gue11an n1ne11za1 uen11u ue 11 1u/1auu l8 . SIn ombnrgo, In oxfrnnozn nnfo osfn mozcIn soIo so un osfo rIormonfo, orquo Io quo hubo on osfos rImoros nnos fuo In comInconcIn cnsI gonornIIznun con Ios bonofIcIos quo roorfnbn osfo nuovo vocInunrIo. Sogun oI roInfo uo unn uo sus nnfIguns hnbIfnnfos ^us +1nus 1uueauus ue 1uua 1ase ue +1nu1us un 1a na11a nu1a en1e es1a/a 1e11z ) nu su1anen1e 1us uue nus ue 1a 11e11a 1an/1n e1 uuenu ue1 a1nan ue nue/1es, e1 gue u1sena/a, e1 ueu1auu1 l9 . Touo osfo gonoro In confnmInncIon In mImofIzncIon uo unos con ofros, In mozcIn. 1ue uanuu se un1an1n 1a n1sna 1ase nues11a, u1 gue uen11u ue 1us 1uus su1a1es s1en1e 1a/1a e1 an/1 l8. InfrovIsfn II 00l. l9. IbIu. 2l0 1usu u e1 gue 1en1a e1 un1a1u un e1 1uu ue 1a/1u 1s u/a1 u e1 gue 1e 1a/1a 1e1u 1us neu1us u e1 gue 1u 1a/1a 1u1e1uu... uen11u ue es1as 1an111as u1zgue /uenas, s1en 1e ue 1un1u aa1e1a e1 11)u gue ue a1una 1u1na se enez a +1nu1a1 un 1a na11a u1 a1u, u1 an/11n u u1 1u gue 1ue1a 20 . Ioro osfos vncuIos no fuoron oxcIusIvnmonfo comorcInIos. A mouIun quo nsnbn oI fIomo comonznron n comnrfIr con oIIos Ins fIosfns, Ios coIogIos, Ios confros comorcInIos, Ios cIubos, nI unfo quo nrn muchos jovonos 1u 1n e1a anua1 un na 11usus. 1u1gue 1a/1a u1e1us en 1us gue 1ua1 es1uu1a/an na 11usus ) en1e nu) /1en ) u1gue 1us na11usus e1an una nuua, es1a1 un na11usus e1a una nuua u1gue e1a an ua1 en Ju)u1a e1a gue e1 na11usu 1e 1ea1a1a 1ua, en1un es nu1as e1auas /1en aungue 1u+1e1an nu1as usas en 1a asa, se 1ue1un a +1+11 un e11us, se asa1un 2l . AI mnfIoso so Io oun IuonfIfIcnr or su mnnorn uo hnbInr, uo vosfIr, or Io quo consumn, or Ios Iugnros quo vIsIfnbn. !o roo cunnfo fuo cunnuo Ios 11)us ue 1ase so comorfnron uo mnnorn IuonfIcn Ju nu s s1 1us 11gu11us 1an/1n 1e1n1na/an ue na 11usus u gu, e1u 1an/1n 1e1n1na/an un 1a n1sna a 111uu ) 1u n1snu... unu gue u1an 1n1a ue na1usus s1n se1 na1usus ) s1n 1ene1 nees1uau se un1a/an una o00 ) e1a unu u1s11aza1se ue s1a11u, unu una. J unus se gueua/an en e1 u1s11az ) u11us s1, se +u1+1an na1us 22 . 20. IbIu. 2l. HnbIfnnfo uo II IobInuo. InfrovIsfn II 005. 22. IbIu. 2ll A frnvos uo osfos vncuIos Ios mnfIosos so fuoron fIIfrnnuo y muchns orsonns /1en sIrvIoron uo vohcuIo nrn obfonor Infor mncIon sobro In gonfo osfn fuo ofrn uo Ins fncofns uoI confIIcfo cunnuo eneza1un 1us nu1a1us ue 1a 1ase ue unu a ue11 gu1n 1en1a uen1as, gu1n 1en1a 1a1a, a gu1n uu1an seues 11a1 23 . Isfo, sumnuo n Ios ofocfos uo In guorrn confrn oI cnrfoI uo Mo uoIIn, uno uo cuyos oIconfros fuo rocIsnmonfo II IobInuo, y n In crImInnIIzncIon uo cunIquIor fIo uo noxo con oI nnrcofrnfIco on Ios nnos rocIonfos, IIovn n muchos uo sus hnbIfnnfos n Infonfnr uoshncor Ios vncuIos. Is ns quo . 1a en1e unu gue )a 1e unenza1un a es1u1/a1 1us na 11usus u1gue uunue 1a/1a na11usus 1a/1a /a1ae1a... en 1unes )a 1uuu nunuu unu gue u1)u a uunue 11ean es a a1na1 11ue1 ) a a1na1 e1 uesu1uen... en1unes gue se gueuen e11us en sus u1su1eas ) +ena 1aanus nusu11us nues11as u1su1eas 1n1unes se enez a 1ae1 esu su 1anen1e en11a/an un a1n, 1us gue e1 uuenu gu1s1e1a en11a1 ) ene1a1nen1e nu en11a/an na11usus... 24 . A osnr uo osfos Infonfos or rocuornr unn cIorfn Inuoon uoncIn y uo quo socInImonfo so ovIuoncInron Ios ofocfos ornIcIo sos uo In uobIo mornI uo unn socIounu quo ubIIcnmonfo rouuIn y crImInnIIzn oI frnfIco uo urogns, oro quo uo mnnorn soforrnun usufrucfun Ins onormos gnnnncIns oconomIcns quo gonorn, n osnr uo oIIo, Ios vncuIos confInunn. !os mnfIosos sIguon sIonuo Ios ofros, Ios quo fIonon uInoro oro no cInso. Ioro osfnn nh, onfro oIIos... yn In mozcIn so hn rouucIuo. Ior fnnfo, nu 1a) nane1a ue ex1u111us 1au1a1nen1e ue 1us s111us gue +us 11e 23. InfrovIsfn II 00l. 24. InfrovIsfn II 005. 2l2 uen1s, ue 1a en1e gue +us 11euen1s, ue 1u nunuu... nu, nu 1a) nane1a, 1ens gue un+1+11 un e11us 25 . !n nusoncIn do nuforIdnd y do unn jusfIcIn ofIcnz SI Ins InsfIfucIonos IognImonfo consfIfuIuns nrn uofonuor y cuIunr n In obIncIon cumIIornn osfo noI Ios confIIcfos urbn nos no hnbrnn nuquIrIuo osfns uImonsIonos. Isfn nfIrmncIon, quo os yn vox ouII on nuosfro ns, os ofro uo Ios foIcos uosuo Ios cunIos Ios obInuoros oxIIcnn y so rorosonfnn Ins uInnmI cns y IogIcns uo In confIIcfIvIunu urbnnn. II mIouo, In InfrnnquIIIunu y In zozobrn so hnn InsfnInuo como sonfImIonfos cofIuInnos on In formn uo vIvIr In cIuunu. Y uo osfo, sogun muchos obInuoros, fnmbIon os rosonsnbIo oI Isfnuo, uosfo quo sI on nIgun sonfIuo so consfnfn su onormo uobIIIunu o InofIcncIn os jusfnmonfo on su noI como rofocfor uo Ios cIu ununnos, n frnvos uo In fuorzn ubIIcn y uo Ios orgnnIsmos juuI cInIos. A roosIfo, un Iuor bnrrInI uocn 1a )us111a ue agu1 es ugu11a, /1en ugu11a se ue)a un 1a1 u1 ua1gu1e1 uese1u11u ue /111e1e. 1u1 esu, 1u) en u1a, 1a 1e) es 1a u1a/1e ue gue nu1a en1e na1e a u11a, u1gue e11a n1sna se ena1a ue ua11e 1azunes a 1a en1e 26 . Uon fouo y osfo mnrcnuo oscofIcIsmo fronfo n In nccIon uo In jusfIcIn, un numoro Imorfnnfo uo hnbIfnnfos uo osfos bnrrIos confInun rocurrIonuo con nIgunn frocuoncIn n Ins InsoccIonos uo oIIcn, n Ins comIsnrns uo fnmIIIn, n ofIcInns uo concIIIncIon, nrn quo Inforvongnn on In soIucIon uo nIgunos confIIcfos. Sogun un funcIonnrIo onfrovIsfnuo, osfo rocurso so ufIIIzn con oI roo 25. InfrovIsfn II 00?. 26. InfrovIsfn UO! 00?. 2l3 sIfo uo oscuunrso on oI rocouImIonfo IognI nrn jusfIfIcnr ofrns nIfornnfIvns Ju 1enu un 1u/1ena un +us, en1unes ne u1u en sa 1uu... +u) a 1a 1nse1n, unu una gue)a ) uesus +u) ) 1e a11u1eu... aua +ez se nues11a gue se es1n uuanuu 1as 1nse1unes, 1as un1sa11as ) 1uuas esas ues11unes, e1u unu u1e 1a en1e gu1e1e u1a1ua1, ) gu1e1e ne)u1a1, e1u s1 +us n11s 1as es1au1s11as ue 1us 1un11u1us, aua u1a 1a) ns 1un11u1us, aua u1a 1a) ns 1u11us, en1un es nu ana11zanus es1as es1au1s11as u un11au1 1n 2? . Ironfo nI noI uo In oIIcn In vIsIon os rouomInnnfomonfo nognfIvn unun su nusoncIn on Ios momonfos on quo mns so roquIo ron sus sorvIcIos. Sogun oI roInfo uo unn sonorn, hnbIfnnfo uo un bnrrIo ouInr 1a u111a u1 agu1 nu nus s11+e a1a naua u1 esu nus u11us n1snus 1u+1nus gue ensa1 en ue1enue1nus, u1gue a 1a u111a 1a 11ananus ) 1a 11ananus ) naua. 1ae ns u nenus un nes es1u+u /a)anuu 1a en1e ue a111/a a1a a e1an lo, a1nauus, a a1aa1nus, /usanuu a gu1n ua11e ) nusu11us 11ananus a 1a u111a ), aa1e1 ^u aa1e1 28 . Ioro osfn Imngon no soIo so rofIoro n su nusoncIn sIno fnmbIon n unn rosoncIn rorosIvn quo so mnnIfIosfn on nIInnnmIonfos, bnfIuns y nccIonos uo uosnIojo uo gonfos quo Invnuon nuovos forronos. TnmbIon so nsocIn con robIomns uo corrucIon so bornos or nrfo uo Ios roIofnrIos uo oxonuIos uo urogn, Ios fnmosos 1ues con Ins bnnuns y oI nogocIo uo Ins nrmns. 2?. IbIu. 28. InfrovIsfn OU 0l?. 2l4 In Ios bnrrIos uonuo hny unn cInrn InfIuoncIn mIIIcInnn sus vocInos uosconfnn rofununmonfo uoI ojorcIfo y In oIIcn, yn no soIo orquo no ncuuon n sus IInmnuos sIno orquo, sogun sus hnbIfnnfos, cunnuo Io hncon ovIuoncInn unn cInrn nrcInIIunu so nInn con Ins bnnuns vocInns 1a1a aa/a1 un 1us n1111anus ) un 1uua 1a en1e gue +1+a en e1 se1u1 1uuus uus, e)111u ) u111a, au)an esa en1e /a 1as /anuas1 ) nuna 1n+es11an ) nuna 1eun 1an naua, s1nu gue 11ean u11enuu us1eues sun 1us na1us ) agu1 1uuu e1 nunuu es n1111anu 29 . o obsfnnfo, nIgunos orcIbon cIorfos cnmbIos, nI monos on In oIIcn, on cunnfo nI fIo uo roIncIon y uo nuforIunu ojorcIun, osocInImonfo con Ios jovonos. Sogun sus roInfos a1u1a 11enen ne)u1es nuua1es nuomns, sI oIIos nfrooIInn n In obIncIon oxIs fo In osIbIIIunu uo uonuncInrIos y uo quo sufrnn nIgun cnsfIgo, cosn quo no ocurro con ofros ncforos nrmnuos, como Ins mIIIcIns or ojomIo, fronfo n Ins cunIos, nnfo unn ngrosIon, nnun so uo uo hncor 30 . Aunquo so consfnfn unn mnyor rosoncIn uo In oIIcn on Ios bnrrIos ouInros, In ofIcncIn uo uIcho confroI os bnsfnnfo oscnsn y oIIo fIono quo vor uo mnnorn uIrocfn con sus uIfIcuIfnuos uo nccoso y mnnojo uoI forrIforIo. TnI y como Io roInfn unn sonorn T111nanen1e s1 1a 1a/1uu 1esen1a ue 1a u111a, e1u unu es1u 11ene 1an1us 11nunes ) 1eu+eus, gue nu 1us unue s1nu una gue se 11 u1 agu1, un u111a asa u1 e1 a11e)n ) nu se ua uen1a gue es1u ex1s1e u1 agu1... en1unes s1 1us u111as en11an u1 agu1, 1us ue 1a /anua es1n 11nuuse u1 a11 a1ue1a... en1unes esu es 1u gue 1es 1a uauu 11u1a 3l . 29. InfrovIsfn UO! 006. 30. InfrovIsfn coIocfIvn n jovonos uo In zonn confrorIonfnI. UO! 009. 3l. InfrovIsfn UO! 003. 2l5 Aunquo so croo quo on Ios socforos quo osoon mnyoros rocur sos oconomIcos In rosoncIn uo Ios orgnnIsmos oIIcInIos ourn sor mns ofIcIonfo, Io quo onconfrnmos on nuosfrn InungnforIn on II IobInuo os quo nII In gonfo sIonfo oxncfnmonfo In mIsmn uos rofoccIon y, or fnnfo, IncrouuIIunu y uosconfInnzn fronfo n Ins nuforIunuos u1 agu1 nu se +e u111a... 1u1 agu1 nu ns 1a) 1a seu11uau 11+aua uIco unn uo sus hnbIfnnfos 32 . !n nusoncIn uo unn nuforIunu ImnrcInI y frnnsnronfo os oI InconfIvo nrn In consfruccIon uo unn monfnIIunu quo cron uIvor sns formns uo rosIsfoncIn n In IognIIunu y n In InsfIfucIonnIIunu, unnuo Iugnr n unn sorIo uo rncfIcns y frnnsnccIonos onfro Io IognI y Io IIognI quo ormIfon onfonuor fnmbIon Ins IogIcns y or cocIonos uo In confIIcfIvIunu urbnnn. In osfn uIroccIon oxIIcn uno uo Ios obInuoros consuIfnuos In nuhosIon uo nIgunos bnrrIos n Ins mIIIcIns. Sogun oI, In gonfo uo osfos socforos so muovo consfnnfomonfo on un nmbIonfo uon uo rImn In IIognIIunu ^u 11enen 1u1euau ue 1a 11e11a nu 11e nen 1ea11zaua su uns11u1n sun 11a/a)auu1es 1n1u1na1es... ua1gu1e1 u11a usa gue se nues11a uen11u ue1 na1u 11ea1 ) gue aa1en1enen1e 1us ue11enua unu gue es /1en 1e1/1ua 33 . Ofrn Iuon sImIInr oxrosn un hnbIfnnfo uo un socfor uo nufo uofonsns, nrn quIon In cInnuosfInIunu y oI osfnr fuorn uo In Iogn IIunu consfIfuyon In vorunuorn nnfurnIozn uo cunIquIor orgnnIzn cIon quo so uIgn uofonsorn uo Ios Inforosos uo In comunIunu. AIuuIonuo n In osIbIIIunu uo IognIIznr sus sIsfomns uo vIgIInncIn, n In Iuz uo rouosfns como oI sIsfomn uo vIgIInncIn comunIfnrIn ImuIsnun ncfunImonfo or In nIcnIun, Innfon 1a s1uu un1u/auu gue 1u 1anues11nu es s1en1e 1u ne 32. InfrovIsfn II 00l. 33. InfrovIsfn UO! 002. 2l6 )u1... 1ea, 1a/1enus en 1a1a /1ana 1u gue )a +1ene a a 11u1na1 1a u111a se uana, u1gue se u11une 1uuu u1 gue uunue se ne1e e1 u/1e1nu, se u11une esu 1u sa/e 1uuu nunuu n1en11as 1a usa es1 nane)aua u1 e1 ue /1u, es1 /1en. 1n1unes a1a gu +anus a uana1 e1 s1s 1ena J4 . o osfn formn, In IIognIIunu so orIgo como un vnIor fununmon fnI quo un cuonfn no uoI IncumIImIonfo uo Ins Ioyos sIno uo unn osoncIn vorunuornmonfo rorosonfnfIvn uo Ios Inforosos ouIn ros. Aun ns In roforoncIn n In IognIIunu, n Ins InsfIfucIonos y n Ins Ioyos so mnnfIono uo mnnorn sImuIfnnon con muIfIIos frnnsnc cIonos y nogocIncIonos con Io IIognI. !n Insocfor onfrovIsfnuo roconoco como on un bnrrIo on oI quo Ins mIIIcIns so hnbnn consfIfuIuo on unn nuforIunu ronI, In InfornccIon con oIIns orn InovIfnbIo y so convorfn muchns vocos on oI rIncInI fncfor uo conccIon nrn oI cumIImIonfo uo nIgu nns uo Ins uIsosIcIonos omnnnuns uosuo In InsoccIon u1as +ees a11e1a/an 1as usas nu un 1nse1n s1nu un n1111as... s1 un 1a 1nse1n nu se un11a 1u gue se 1es u1uena/a, en1unes 1a n1111a u1 1u ene1a1 en11a/a a u111n11 ese un1111u 35 . !nos nnos uosuos consIuorn quo Ins InsoccIonos hnn oruI uo su cnncIunu roguInuorn In oruIun uo funcIonos quo Io or mIfnn snncIonnr uoIIfos roIncIonnuos con In convIvoncIn bnrrInI, n frnvos uo mouIuns como oI cobro uo muIfns o In uofoncIon, convIorfon n osfns InsfnncIns on un osncIo uo rorosonfncIon mornmonfo formnI sIn nIngunn cnncIunu uo IncIuoncIn on Ios confIIcfos, grnnuos o oquonos. 34. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 0l?. 35. Insocfor uo un bnrrIo uo In zonn noroccIuonfnI. InfrovIsfn OU 006. 2l? !n sogurIdnd rIvndn !n uosconfInnzn fronfo n Ins nuforIunuos y In confInun Insogu rIunu y uosrofoccIon gonornron como rosuosfn on cnsI foun In cIuunu In busquoun uo uIforonfos mocnnIsmos uo uofonsn y vIgI InncIn, Io quo hn unuo Iugnr n muIfIIos formns rIvnuns uo sogu rIunu 36 . osuo osfn orsocfIvn, fnI y como Io oxrosn unn uo nuosfrns onfrovIsfnuns, on osfn cIuunu ...1uuus es1anus 11eanuu a ese un1u ue se1 a1an1111a1es u1gue s1 a n1 1a au1u11uau nu ne au)a, nu ne ue11enue, en1unes )u ne 1enu gue ue1en ue1, )u n1sna 3? . SIguIonuo osfn IogIcn, In gonfo ovnIun Ios uIfo ronfos mocnnIsmos consfruIuos nrn onfronfnr In InsogurIunu. In uno uo Ios bnrrIos osfuuInuos, uonuo so hn cronuo un gru o uo nufouofonsn, uno uo sus hnbIfnnfos Innfon .gu1 1u/u una ua en gue s1 unu sa11a a 1a esgu1na e1a un a11au nu uu1an 1as nu)e1es sa111 a 1una1 e1 /us 1en1anu u1gue se 1as 11e+a/an ) 1as +1u1a/an... en1unes esu 1ue 1u1nanuu una nen1a11uau en 1us nu1a1us ue gue nu uu1anus e1n1111 esu 38 . o osfo cnso, nos Inforosn rosnIfnr In nrfIcIncIon uo In mnyo rn uo sus vocInos on Io quo oIIos hnn uonomInnuo +111an1a unun11a11a, cuyo rIncInI ojo os In comunIcncIon onfro In gon fo cunnuo nIgo ocurro y In uofonsn nrmnun on Ios cnsos on quo hny Infonfos or confroInr oI forrIforIo uo nrfo uo ofro gruo nrmnuo. In ofro bnrrIo so cuonfn como 1a seu11uau 1a e)e1e 1a n1sna en1e, ) ns a n1+e1 1e1e1n1u, ns a n1+e1 unu ue es1a1 en un1a1u unus un u11us ) esus gu1nes sun, ue un ue sa11e1un, gu es1n 1a1enuu u1 agu1 39 . 36. A unn concIusIon sImIInr so IIogn on oI osfuuIo uo MIrInn JImono o IsmnoI !oIunn. !ns sombrns nrbIfrnrIns. !A!, Iogofn, l996, .88 y ss. 3?. InfrovIsfn II 002. 38. InfrovIsfn OU 00?. 39. InfrovIsfn UO! 002. 2l8 II ofro sIsfomn, bnsfnnfo uIfunuIuo o ImIomonfnuo or mIII cIns, bnnuns, comnnns uo vIgIInncIn IognIos o sImIomonfo or nrfIcuInros, os oI uo In coInuurn, osfo os, In vIgIInncIn uo Ins cnIIos osocInImonfo uurnnfo In nocho y or In cunI so cobrn. Inrn Ios hnbIfnnfos uo un socfor mIIIcInno, nsouInuo ormnnon fomonfo or bnnuns uo bnrrIos vocInos 1u) en u1a a us1eu nu 1u a11aan n1 a n1nun a11u... 111anen1e esu /1a e1auu11a1 1u 1una1un unu un 11a /a)u, u1gue nu 11enen naua ns gu 1ae1... e11us es1n a1a a111/a ) a1a a/a)u... en es1e nunen1u e11us nu an uan a1nauus... e11us n1snus sun ue u1 agu1, 1uuu e1 nun uu 1us unue, en1unes ue esu ueenue 1a 1a11a ue 1us s/auus ) 1us uun1nus... 40 . Y sI osfo ocurro on Ios bnrrIos ouInros, on un socfor como II IobInuo In vIgIInncIn y In ImIomonfncIon uo osfrIcfns mouIuns uo sogurIunu os Io quo gnrnnfIzn nIgun nIvoI uo frnnquIIIunu. !os uos rocursos mns omIonuos son confrnfnr comnnns uo vIgIInn cIn rIvnun y hncorso n Innos comIofos uo soguros. In cunnfo n Ios sIsfomns uo vIgIInncIn, osfos vnn uosuo oI cIr cuIfo corrnuo uo f.v., nInrmns, vIgIInncIn nrmnun y orros, hnsfn oI osfnbIocImIonfo uo unns osfrIcfns mouIuns uo confroI sobro oI nccoso n Ins vIvIonuns. As, uos, In sogurIunu consfIfuyo, on nInbrns uo un numInIsfrnuor uo roIounu rnz, In rIncInI oxI goncIn uo Ios coroIofnrIos o InquIIInos 1e1a1 u1gue e1 u1u 1e1a11u es1 /1en a1enu1uu ) gue es1 seu1u, es n1 11n1a1 1un1n 4l . !o quo nos Inforosn rosnIfnr on roIncIon con osfos uIsosIfIvos uo vIgIInncIn os oI ofocfo quo fIonon on In vIun cofIuInnn uo In gonfo sogun oI roInfo uo unn jovon 40. InfrovIsfn UO! 003. 4l. Coronfo uo comnnn numInIsfrnuorn uo roIounu rnz. InfrovIsfn II 006. 2l9 1as1a 1a1 un1u 11ea e1 un11u1 gue unu nu ueue eu11 naua a uun1111u u1gue es e111usu... u1gue 1e en1e zan a 1eguea1 en1ezan a ua1se uen1a... 1a) asas gue 1as1a 11enen a+as ue seu11uau, ue11as se1e1as, ue1 1as uu11as u1 s1 asa a1una usa uue1se unu ene 11a1... nu1as ue 1as asas 11enen a1e1as' 42 . II ofro rocurso os oI uo Ins comnnns uo soguros 1us seu1us se +u1+1e1un un a111u1u ue 11ne1a nees1uau, uIco unn uo nuosfrns onfrovIsfnuns, y ngrogn Ju 1eu gue 1us seu1us 1an 1en1uu una 1un1n nu) 1n u11an1e a1a 11ena1 un ugu11u e1 1uesu ue +1u1en1a, u1gue una an1es ue1enu1a 1u gue 1en1a u1gue sa/1a gue 1u 1/a a e1ue1 a1u1a 1e +an a gu11a1 e1 a11u ) una an1es es +ea, +ena 11+ese1u, gu ns nees11a 1u1 gu 1u1gue unu sa/e gue 1a unan1a ue seu1us 1e aa 1uuu... en1unes )u 1eu gue se 1a gu11auu un ugu11u ese n1euu ) )u 1eu gue 1us 1au1unes 1an/1n sa/en esu ) u11n a1... 1u/nunus esu gue esa +1e)a 11ene 1uuu aseu1auu 43 . o ofro Inuo, In uosconfInnzn so hn convorfIuo on ofro mocn nIsmo uo rofoccIon. osconfInnzn uoI quo osfn nI Inuo, uoI quo IIogn, uoI quo Ios InforoIn, ns son uo su roIn 1ase. Ior oso, nrn In gonfo uo II IobInuo, on nrfIcuInr, osfo so hn convorfIuo on un mocnnIsmo confrnI uo suorvIvoncIn. SI so frnfn or ojom Io uo In vonfn uo unn roIounu, In InformncIon orsonnI sobro oI cIIonfo os un roquIsIfo InoIuuIbIo Ju nu ueuu ne1e1 en1e 1a1a... 1enu gue +enue1 a una e1suna gue n1 1an111a sea... 11ene gue se1 sue1unu1uu ae111uu, u11en, a1a1e11s11as ue unu11an1en1u su1a1, ue a1u1u1, ue /u11a, nune1u ue 11)us. 42. InfrovIsfn II 00l. Is uo nnofnr quo In ImInnfncIon uo osfos sIsfomns fuo romovIun or Ios nnrcofrnfIcnnfos quo buscnbnn con oIIo gnrnnfIznr nI mnxImo su roIn rofoccIon y In uo sus fnmIIIns. 43. IbIu. 220 Y In uosconfInnzn so nconfun nun mns cunnuo so frnfn uo In roIn cIon con gonfo uo osfrnfos socInIos mns bnjos. o Ins omIonuns uomosfIcns, or ojomIo, uIco In mIsmn onfrovIsfnun /)a1 unu su1e1a unue +1+en ) sus an1easauus, unu a1a 1u1ee1se u1gue 1a) +ees gue nu1us ue 1us seues11us 1ue1un 1us n1s nus 1u1e1es, 1us n1snus 11a/a)auu1es ue 1as asas 1us gue a sa/an 1us ua1us en1unes unu s1 11ene gue sa/e1 nu) /1en ue gu1n se 1uuea 44 . InrfIcuInrmonfo vIsIbIo on osfo socfor, In uosconfInnzn so vuoI vo un comononfo cnun voz mns gonornIIznuo uo In conuucfn uo fouos Ios cIuununnos y In sogurIunu os In rIncInI uomnnun uo Ios hnbIfnnfos uo MouoIIn. Inrn unr rosuosfn n osfn nocosIunu no soIo so ngnn grnnuos sumns uo uInoro... fnmbIon so hIofocn uo muchns formns In IIborfnu. !n orcocIon do Ios gruos nrnndos !os hnbIfnnfos uo Ios bnrrIos ouInros hnn consfruIuo uosuo su InfornccIon cofIuInnn, unn Imngon uo Ios ncforos uoI confIIcfo boIIco on In quo so combInnn vnIorncIonos y ncfIfuuos confrnuIc forIns mIouo, numIrncIon, confInnzn, rocoIo, ncofncIon y rochn zo. IIIo os InuIcnfIvo uo In sIguIonfo nmbIvnIoncIn no so quIoro osfnr uoI fouo sujofo n Ins conuIcIonos Imuosfns or oIIos, oro fnmoco so osfn uIsuosfo n roscInuIr uo sus sorvIcIos y mu chns vocos no hny ocIon uo oscogor. !n nsombrosn combInncIon uo rncfIcns, onfro uoIIcfIvns y socInIos, ImIuo cnfnIognr Ios gruos nrmnuos sImIomonfo como mnIos o buonos... orquo son fouo n In voz. !n oforfn uo sogurIunu, quo cnun uno uo oIIos hn Incorornuo, oxIIcn on buo nn mouIun Ios nIvoIos uo IogIfImIunu quo fIonon on su socfor uo uomInIo y oI rouuIo on Ios socforos vocInos. Ioro osfn IogIfImI 44. IbIu. 22l unu no InuIcn, uo nIngunn mnnorn, nuhosIon n founs y cnun unn uo sus rncfIcns... !os obInuoros snbon muy bIon quo sus com orfnmIonfos son confrnuIcforIos o quo mIonfrns on su bnrrIo brInunn nIgunn rofoccIon nnuIo snbo Io quo hncon on oI rosfo uo In cIuunu. Isfn os, or ojomIo, In orcocIon fronfo n Ios bnnuns quo vIonon ronIIznnuo funcIonos uo coInuurn sogun uno uo Ios fosfImonIos .n1es e1an 1as a11auas... 1a a11aua ue 1u1anu... ) e1an ue uus u 11es uau1as uesus 1a/1a/an ue 1a /anua a1u1a 1a/1an ue 1us nu1a1us, nu1a1us gue se un1unuen unus sun 1au1unes, u11us sun en1e gue u1uan su 1u1a zuna e1u a1 ue111e gue u1uan su 1u1a zuna nu es gue sean /uenus, u1gue e11us u1uan 1u ue e11us e1u +an ) 1aen 1e1u11as a u11as a11es 45 . Inrn unn sonorn uo unn zonn mIIIcInnn, bnsfnnfo crfIcn con oI cobro uo Imuosfos o oI oxformInIo uo fouos Ios vIcIosos, Ios mIIIcInnos no son mnIos uoI fouo Tnu +e a 1us nu1a1us ) 11enen sus usas /uenas, unu se1es 1unanus gue sun... 1a) unus gue 11a/a)an en 1a 1e u1e1n ue /asu1as ueue se1 una 1u1na ue +111a1... esu es una es11a1e1a ue e11us 1e11u, e1u gu 1aen Ua nan en1e ) 11a/a)an 46 . Ofro oIomonfo quo IInmn ouorosnmonfo In nfoncIon os In movIIIunu uo Ios gruos. II confroI uo unn zonn or nrfo uo un gruo uurn muy oco osfo un cuonfn uo In IogIcn mIsmn uo Ios confIIcfos, cIrcunscrIfn on muchos cnsos nI forcojoo ormnnonfo or gnnnr oI confroI sobro un oquono forrIforIo. Ior osfo, uIco un obInuor, 1a az gue se ua en 1us /a111us es 11ans11u11a, 45. InfrovIsfn OU 006. 46. InfrovIsfn UO! 003. 222 n1en11as se uesu1an1za un 1uu ) se unsu11ua 1anues11na nen1e un nue+u 1uu 4? . nun osfn movIIIunu, unn cInvo uo subsIsfoncIn on mouIo uoI confIIcfo os no confronfnrIos uIrocfnmonfo oro fnmoco InvoIu crnrso uoI fouo. !o quo so ovIuoncIn nqu, nrn muchos, os In nbsoIufn ImosIbIIIunu uo In noufrnIIunu se ueue se1 1na1 1a1 e1u nu neu11a1 uIco un Iuor 48 , nuvIrfIonuo como no so uobo ofnr or nInguno uo Ios bnnuos on confronfncIon, oro fnmo co nognr In nocosnrIn IncIuoncIn uoI confIIcfo on fouos Ios obIn uoros. Ofros hnbIfnnfos uo In zonn confrorIonfnI coIncIuon con osfn osIcIon y In uoscrIbon ns ...1e un nunen1u a u11u se 1u1nan unus aa11unes ) en uus u 11es senanas )a sun u11us 1us gue u1en 11a+e nus +a a u1a/u1a1 a1a 1a e1a11a... agu1 +1enen n1nus ue u1u anus, 1uan 1a ue11a ) +an a u1a/u1a1 1u) un 1a e1aua... en1unes u1 gu 1a su/1e+1+1uu unu 1u1gue 1a es1auu a11, nu ne11uu en esu, s1nu a1ue111a 49 . Ioro In ocIon uo sImnfIznr o no muchns vocos no os voIun fnrIn nrn muchos hnbIfnnfos uo socforos on confIIcfo osfnr on mouIo uoI fuogo os sImIomonfo urnmnfIco. !nns sonorns nos cuonfnn como 111us /1us ue 1a /anua1 +en1an a 1u/a1 u1 a ) en1unes unu 1a n1111a nu es1 ue aue1uu un gue e11us a11aguen u 1u/en u u)an a su1a1, en1unes esa es 1a u1ensa ue e11us en1unes )a uen a na1a1 a 1us e1auus sanus u1zgue a u1enue1 1as n1111as. J a 1as n1111as gu 1es +a a uu1e1 .1 gue 1e uue1e es a unu 50 . 4?. IbIu. 48. InfrovIsfn OU 0l2. 49. InfrovIsfn UO! 003. 50. InfrovIsfn coIocfIvn UO! 006. 223 Ahorn, fronfo n In vnIorncIon uo sus nccIonos, os cInro oI roco nocImIonfo uoI bonofIcIo quo hnn frnuo nI bnrrIo on oI sonfIuo uo quo, n frnvos uoI cuIunuo uo Ins zonns, unos y ofros hnn roor cIonnuo unn roInfIvn frnnquIIIunu y sogurIunu or Io monos hns fn quo ofro gruo quIorn fomnrso oI ouor nII. 1a) /a111us gue es1n 1u1a1nen1e a 1a ue11+a ) es1e e1a unu ue e11us na1a/an uus a111, ua11u a111, u11u a111... gue a11aa1un e1 a11u ue 1a aseusa a111, e1 ue1 1uu1a1e a111... ) ue 1un1u 1ue 1unanuu un 11u u1gue agu1 1an ue)auu ue a11aa1 a 1us 1ax1s1as ) a 1us +e11u1us exenueuu1es ue aseusa, 1an/1n a 1us gue +enuen un111e11a, 1u gue 1ae gue 1a) unus nu1a1us gue es1n u1an1zauus ) gue se 1an unu gue 1esunsa/111zauu ue1 /a111u... en1unes s1 1a se1+1uu 1a u1an1za1n 5l . Isfo roconocImIonfo nI gruo nrmnuo os mucho mnyor cunn uo osfn conformnuo or jovonos quo hnn nsnuo foun su vIun on oI mIsmo bnrrIo y cunnuo, nuomns, su hogomonn no hn sIuo uosfn on cuosfIon or nIngun ofro gruo. In osfns conuIcIonos Iogrnn un nIfo nIvoI uo roconocImIonfo uos so vo on oIIos In unIcn nIfornnfIvn nrn rofogorso uo ofros ngonfos uo vIoIoncIn quo nmonnznn uosuo nfuorn. As, su rIncInI fuonfo uo IogIfImI unu os gnrnnfIznr In sogurIunu, IncIuso n cosfn uo muIfIIos ros frIccIonos y uoI mIouo, uo founs mnnorns rosonfo. Ioro, n mouIun quo on nIgunos socforos In gonfo comIonzn n nsumIr or su roIn cuonfn funcIonos uo vIgIInncIn, oI monoo IIo ojorcIuo or osfos gruos fnmbIon os rochnznuo y uo nIgun mouo so omIozn n roscInuIr uo oIIos. II sIguIonfo fosfImonIo ormIfo IuonfIfIcnr In ovoIucIon uo nIgunos uo osfos rnsgos. 1uanuu 1a n1111a unenz 1ue una au1uue1ensa ) 1a ue 1ensa, an1e 1a 1e) ) an1e 1uuu nunuu, es 1e111na e1u esu 5l. HnbIfnnfos uo bnrrIo on oI quo oornn l6 bnnuns. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 009. 224 se 1a uanauu nu1u u1gue, au)nuuse en esu, en 1as n1111as se 1an 1n11111auu ua1gu1e1 an11uau ue ue11n uen1es, ue u1111us u11u1us a nane)a1 esu... en1unes )a 1a n1111a nu es 1a n1111a 1ea1, unu 1a ue11111a nu es 1a 1ea1 ue11111a ) 1a au1uue1ensa nu es 1a 1ea1 au1uue1en sa )a esu nu es 1u n1snu... 1a 1ea1 n1111a es 1a gue su1e ue1 1anues11n1snu ) +a en 1u ue1 ue/1u. Ju s1 es1u) ue aue1uu un esas n1111as 52 . !os nsocfos uoscrIfos on osfo nnrfnuo unn cuonfn uo Ins muIfIIos formns uo InfornccIon uo Ios hnbIfnnfos con oI confIIc fo. Mns quo unn roIncIon unvocn, Io quo so oncuonfrn os un ro coso sImuIfnnoo uo rofronIImonfncIon mouInnfo In nuocIon uo mocnnIsmos rIvnuos uo sogurIunu y In roIIforncIon uo roforIcns on forno n Ins cnusns, ofocfos y ncforos uIrocfos uoI mIsmo. !A UI!A 1s1a 11e11a, s1n +1u1en1a, 1enu11a u1 a11 uus n11 gu1 n1en1us u 11es n11 n111unes ue 1a/11an1es, +1+1enuu 1uuus en eue111n 1uuu nunuu se +enu11a a +1+11 agu1... u1gue, +a)a us1eu uunue +a)a, eue111n es eue111n 53 . In Ins roIncIonos quo Ios obInuoros urbnnos consfruyon con In cIuunu fnmbIon os osIbIo cnfnr uIvorsns rorosonfncIonos socInIos. Muchns uo oIIns osfnn mnrcnuns or fomornIIunuos quo nos hnbInn uo unn ovoIucIon onfro oI MouoIIn uo nyor y oI uo hoy y unn cuonfn uo un nmIIo osocfro uo vnIorncIonos y or cocIonos sobro osfns frnnsformncIonos. Ior oso, nI Inungnr or Ins formns como so roIncIonnn osfos obInuoros urbnnos con In cIuunu, or oI ofocfo uo Ios confIIcfos on Ins osIbIIIunuos uo uso 52. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 0l?. 53. InfrovIsfn OU Ol8. 225 y uIsfrufo uoI osncIo urbnno, y or Ins frnnsformncIonos on Ios fIos uo vncuIos y roIncIon socInI Infonfnmos unn voz mns hncor vIsIbIo, n frnvos uoI roInfo uo Ios obInuoros, In mnnorn como hoy so vIvo y so Ionsn In cIuunu. !n forrIforIo frngnonfndo !nn uo Ins frnnsformncIonos mns Imorfnnfos uo In cIuunu on Ios uIfImos nnos, ofocfo uoI confIIcfo urbnno, so roIncIonn con In InsfnurncIon uo muIfIIos ouoros bnsnuos on oI confroI forrIfo rInI In IogIcn uo muchos uo Ios ncfunIos confIIcfos gIrn on forno n In ugnn or oI confroI uo un osncIo uoformInnuo y, or fnnfo, or osoor sus rocursos oconomIcos y oI rosnIuo uo sus hnbIfnn fos. Uomo consocuoncIn uo oIIo so Insfnurnn fronforns quo ImI uon In IIbro cIrcuIncIon y IIovnn n Ios hnbIfnnfos n usnr orcIonos cnun voz mns oquonns uo su onforno y uo In cIuunu so rouuco IgunImonfo oI uobIIIfnmIonfo uo In nocIon uo bnrrIo como rofo ronfo uo IuonfIunu forrIforInI 54 . II fosfImonIo uoI Iuor uo unn nufouofonsn, ubIcnun on In zonn noroccIuonfnI, os bnsfnnfo IIusfrnfIvo uo Io quo sIgnIfIcn, on osfos cnsos, oI confroI uo un forrIforIo y Io quo oxIIcn oI Infonfo uo muchos ofros gruos quo Ios rouonn lmIIIcIns, bnnuns, nnfImIII cIns or ana1se osfo osncIo. 1s gue es1e se1u1 es un1u neu1u en11e ua1gu1e1 a11e... en1unes +1ene a se1 e1 en11u ue 1uuu, en1unes 1uuu nun uu nees11a es1e en11u a1a asa1 11/1enen1e... en1unes e1 gue uun1ne es1e se1u1 +1ene a uun1na1 e1 1es1u ue 1as 54. In VIIInfInn or ojomIo oI confroI ojorcIuo or Ins bnnuns rouujo unn frngmonfncIon uoI bnrrIo on Ios socforos uo In Iourn, In oscuoIn, In cnIIIn, In forro, Ins oscnIns y In IIborfnu. Vor Mnrn VIcforIn Znnfn. !nn omn uo jnbon. UororncIon !ogIon, l994. ng. l5 226 zunas... 1s1e es e1 un1u es11a11u u1 agu1 uu11e ue 1uuu es1u es 1u gue es x1u en .n11a 55 . In sIfuncIon confrnrIn so oncuonfrnn Ios hnbIfnnfos uo un bnrrIo uo InfIuoncIn mIIIcInnn, on uonuo oI uomInIo uoI Iugnr osfrnfogIco uo cIrcuIncIon osfn on ouor uo sus vocInos y onomI gos Ins bnnuns. Isfn os In unIcn snIIun quo fIono oI bnrrIo y or fnnfo oI frnnsIfo or nII os InuIsonsnbIo nrn oI uosInznmIonfo hncIn oI confro. o osfn mnnorn, oI confroI uo osfo osncIo os In rIncInI nrmn quo osoon Ios mIombros uo In bnnun on confrn uo Ins mIIIcIns y uo Ios hnbIfnnfos uo osfo socfor 1unu nu 1enenus u11a sa11ua, es1anus es unu en una 11s1n... agu1 es1anus un1e1anen1e ene11auus... 1unue agu1 1u+11anus s1gu1e1a u11u uesen/u1e11an1en1u 1a s11ua1n ue nusu11us se11a u11a, e1u unu u1 a11 /a)anus ) su/1nus... 56 . In ofros cnsos osfn forrIforInIIunu no osfn mnrcnun fnnfo or Ios confIIcfos onfro gruos nrmnuos como or In connofncIon uo cIorfos Iugnros uo ncuoruo con sus usos. Is oI cnso uo nIgunos sIfIos vIncuInuos osocInImonfo con In urogn, oI nIcohoI, In vn gnncIn y unn sorIo uo rncfIcns y orsonns quo no son bIon vIsfns or In obIncIon ue /1en, n Ios quo so un oI nombro uo Uua)a gu11 5? . 1s gue 1us 111us sun 1us gue nu 1aen s1nu u1sa1a1 ) 1u na1 na111uana en 1as a11es, gue es 1u gue nu se ue/e 1ae1 ese 11es esgu1nas se +ue1+e un Uua)agu11 1us s/a 55. InfrovIsfn OU 0l?. 56. InfrovIsfn coIocfIvn UO! 006. 5?. Is bnsfnnfo sIgnIfIcnfIvo oI quo osfos sIfIos sonn uonomInnuos rocIsnmonfo con oI nombro uo CunynquII, bnrrIo uo In cIuunu nsocInuo uosuo hnco mucho fIomo n Io foo, mnI oIIonfo y oIIgroso, oro nuomns, on forno nI cunI so onsnynron muIfIIos formns uo snnonmIonfo nrocIuo nI quo rouIcnn muchos uo osfos gruos nrmnuos on In ncfunIIunu. 22? uu u1 1a nu1e esu sun u1 a11 111auus en 1as a11es un esus 11e11us, )uanuu uauus u )uanuu 1en1s ) 1unanuu na111uana en 1a n11au ue 1a a11e... esu es unu un Uua )agu11 uus 58 . Is uo rosnIfnr quo osfn IuonfIfIcncIon uoI uoforIoro uoI socfor con unn ua)agu111za1n no os oxcIusIvn uo hnbIfnnfos uo Ios bnrrIos ouInros. !nn ImrosIon sImIInr hnn fonIuo Ios hnbIfnn fos uo nIgunos bnrrIos rosIuoncInIos IocnIIznuos on oI confro hIs forIco uo II IobInuo, nfocfnuos or In oxfonsIon uo In IInmnun zonn rosn. In un uobnfo ronIIznuo on oI Uoncojo uo MouoIIn sobro Ios robIomns uo osfo bnrrIo, un obInuor oxrosnbn 1us 1a/11an1es ue1 u/1auu 1es nan11es1anus nues11a 1u1unua ues11us1n, u1gue nu 1an 1e1u n1nuna 1a/u1 ue /ene111u en nues11a unun1uau, ) en an/1u nus 1e nus +1s1u e1)uu1auus u1 e1 a1n uesa1u1auu ue 1as au 1u11uaues a1a 11ena1 11 1u/1auu ue an11nas ) ue /e/eue 1us ue aua1u1en1e, en 1u1na 1a1 gue )a uuenus ue11 gue es1 un1e1anen1e ua)agu111zauu 59 . In ofros cnsos, In consfruccIon uo fronforns osfn nsocInun n uIvorsos rocosos uo sogrogncIon socIoosncInI on Ios bnrrIos. !ns nocIonos uoI a111/a y oI a/a)u, or ojomIo, fIonon frocuon fomonfo connofncIonos uo cInso. !n oxrosIon n1en11as unu +a su/1enuu +a /a)anuu, InuIcn on Ios socforos ouInros rocosos uo nsconso socInI lcunnuo so bnjn un oco mns uo In monfnnn hncIn oI confro o uogrnuncIon y obrozn lcunnuo so oncnrnmnn mns on In monfnnn hncIn In orIforIn 60 . In forno n osfns cnfogo rns so consfruyon fnmbIon uIforonfos forrIforInIIunuos. Is co 58. InfrovIsfn UO! 00l. 59. Uoncojo uo MouoIIn. Acfn 292. MouoIIn. ovIombro l6 uo l996, . 2l. 60. SorIn buono oxIornr mns osfn comnrncIon n sImIo vIsfn ournmos uocIr quo on Ios socforos nIfos uo II IobInuo sucouo oxncfnmonfo Io confrnrIo subIr, vIvIr on Ios suburbIos o fuorn uo In cIuunu, os sInonImo uo osfnfus. 228 mun or ojomIo quo 1us ue a111/a soIo frnnsIfon or unos osn cIos y quo nrn 1us ue a/a)u sonn rosorvnuos Iugnros uo mnyor oxcIusIvIunu. In un bnrrIo uo In zonn confrorIonfnI so hn formn uo, on forno n unn cnIIo, unn curIosn forrIforInIIunu vonmos 1a a11e1a 2J 11ene unas 11un1e1as nu) na1auas ue 1a 2J a1a a/a)u e1a un 1uesu ue u1/an1za1n unsu11ua uu ) ue 1a 2J 1a1a a111/a e1a 1uuu en 1n+as1n... en ese un1u 1a/1a una aegu1a gue auens e1a un ana1 nu) an1u gue nu e1a 111 ue 1uza1, en1unes 1a en1e gue +1+1a en 11na1, gue e1a ue 1a aegu1a a1a a/a)u, an1na /an 1uuus u1 e1 1auu 1zgu1e1uu ) 1us gue e1an ue1 J1ee ue ^u+1en/1e, ue 1a aegu1a 1a1a a111/a, an1na/an u1 e1 1auu ue1e1u. Ja uns11u1ua 1a a11e 1a en1e ue1 11na1 s1 ue an1nanuu u1 e1 1auu 1zgu1e1uu ) 1us ue a111/a u1 e1 1auu ue1e1u es nu) u11111 1ae1 gue 1a en1e an1ne u1 un 1auu ) u1 e1 u11u... en1unes unu gue 1uuu 1u na1u es a1 1auu ue1e1u ) 1uuu 1u /uenu es a1 1auu 1zgu1e1uu 6l . In II IobInuo, or su nrfo, son ofrns Ins IogIcns n frnvos uo Ins cunIos osfns fronforns mnrcnn oI uso socInI uoI osncIo. In muchos Iugnros uo II IobInuo, como oI socfor uo MIrnvnIIo uon uo rosIun InbIo Iscobnr, In cIrcuIncIon osfnbn IIfornImonfo vo unun nrn oI quo sImIomonfo quIsIorn nsnr or nII esu a11 e1a una ue+a, a11 nu se ne11a nau1e, uIco unn jovon rosIuonfo uoI mIsmo bnrrIo 62 . Auomns In mIsmn morfoIogn uoI osncIo, oI fIo uo urbnnIzncIonos corrnuns y In InoxIsfoncIn uo vns quo comunI quon Ios socforos onfro s, hnn gonornuo unn cnnfIunu uo bnrro rns quo ImIuon oI frnnsIfo y In IIbro cIrcuIncIon uo In cIuunu 63 . 6l. InfrovIsfn UO! 002. 62. InfrovIsfn II 005. 63. Is uo nnofnr quo oI fonomono uo rIvnfIzncIon uoI osncIo ubIIco n frnvos uo In consfruccIon uo urbnnIzncIonos corrnuns os cnun voz mns gonornIIznuo, IncIuso on Ios bnrrIos ouInros. Inrn sus mornuoros osfn os unn nIfornnfIvn nrn rofogorso uo In InsogurIunu oro oI ofocfo on cunnfo nI osncIo cIuununno os IgunI on uno y ofro Inuo In rIvnfIzncIon uoI osncIo ubIIco y In guofIfIcncIon uo In cIuunu. 229 Sogun uno uo Ios fosfImonIos, Io quo ImrosIonn n Ios oxfrnnjo ros cunnuo vIsIfnn II IobInuo, nnfos quo su boIIozn y ovIuonfo conforf, os oI hocho uo quo osfo oncorrnuo or vnIIns, cuIunuo or vIgIInnfos y orros y quo on muIfIfuu uo oquonos nvIsos so Ion 1u1euau 11+aua, u111en1e e1111a, e11u /1a+u u nu ase 64 . TnmbIon numonfnron Ios Iugnros consIuornuos como Insogu ros on Ios bnrrIos n Ios sIfIos nIounnos n Ins quobrnuns sIn cnnn IIznr lcnnnuns y cnIIos o nsnuIzos cnronfos uo IIumInncIon noc furnn, so sumnn, on nnos rocIonfos, Ios nIrououoros uo Ins oscuo Ins, nfrIos uo IgIosIns, IocnIos comorcInIos y cnnchns uoorfIvns. IIIo hn hocho quo oI sonfImIonfo uo InsogurIunu so ncrocIonfo onfro oI comun uo Ins gonfos. o osfo mouo, In ImosIbIIIunu uo In IIbro cIrcuIncIon so con vIorfo on un obsfncuIo nrn nrohonuor In cIuunu y on unn uo Ins rIncInIos frnnsformncIonos uo In vIun urbnnn es gue )u 1e ue1uu en n1 ua gue unu sa11a u1 1uuas a11es ) nuna a sa/a naua )a a1u1a nu... s1 unu asa a1 u11u 1auu )a 1u na1an u1gue es ue es1e se1u1 65 . uovns socInbIIIdndos II nnfos y oI nhorn uIvIuon uo mnnorn fnjnnfo Ins orcocIonos quo Ios obInuoros urbnnos fIonon uo Ins roIncIonos socInIos consfruIuns on su onforno mns InmouInfo, oI bnrrIo. Touos rocuorunn con nosfnIgIn oI fIomo uo In fununcIon uoI bnrrIo Ins hIsforIns buonns y mnIns comnrfIuns con sus vocInos Ios noxos uo nmIsfnu, fnmIIInros y nfocfIvos quo Ios unIoron. Ioro uo nquoIIn oocn hnsfn hoy, muchns cosns so frnnsformnron. !os Inzos vocInnIos cnmbInron y on oIIo muchos rocosos hnn InfIuI uo. !n uosconfInnzn, oI mIouo y In InsogurIunu so hnn InsfnInuo 64. InfrovIsfn II 00l. 65. InfrovIsfn OU 0l?. 230 rovocnnuo cnmbIos on In mnnorn uo roIncIonnrso con Ios ofros y con oI osncIo. AIgunos rocnIcnn como no soIo hnn uojnuo uo usnr osncIos or In connofncIon quo osfos nuquIrIoron, sIno quo so rouucon fnmbIon Ins horns on Ins cunIos so uouo osfnr on Ios osncIos ubIIcos uoI bnrrIo IgunImonfo In nocho hn sIuo osfIg mnfIznun y confroInun. S1 us1eu +1ene u1 a uesus ue 1as nue+e u nue+e ) neu1a ue 1a nu1e es u11111 enun11a1 en1e, u en1e a1aua en una esgu1na u en una 11enua )a nu, ) esu e1a 1u ns /un11u gue 1en1a es1u nus 1eun1anus 1uuus ue )+enes en 1a a11e ) ue a11 a111anus 1uuus a 1ea11111us 1as1a 1as asas 66 . !os osncIos uo roIncIon y socInIIzncIon so rouucon y osfo uouo Ioorso uosuo Ios uIforonfos rocosos quo fIonon Iugnr on In cIuunu on Ios uIfImos nnos. Inrn In gonfo uo II IobInuo, or ojomIo, uo nuovo os In omorgoncIn uoI nnrcofrnfIco y oI nnrco frnfIcnnfo Io quo mns oso hn fonIuo on Ins frnnsformncIonos ocurrIuns on cunnfo nI fIo uo roIncIon vocInnI. 1s gue esas us1un/1es, u1 e)en1u ue /a111u, ue 11e+a11e 1a 1u11a a1 +e1nu nue+u, ue 11 a unue11u, ) us1eu gu1n es, /1en+en1uu a1 /a111u, e1., esu se 1un1 uanuu enez a 11ea1 e1 na1u1111u e1u1nus 1uuu un1a1u un 1us +e1nus ue)anus ue sa/e1 gu1n es1a/a +1+1enuu a1 1auu. . gu1n +enu1e1un 1a asa ue a111, gu1n un1 e1 1u1e ue a11 ) nau1e se 11e a 1e1a1una1 un nau1e n1 a 1eun1a11e )a nu se uu1an 1ae1 esas usas 6? . !n roIncIon vocInnI so quIobrn onfoncos or ofocfo uo In uos confInnzn 68 . Auomns, on Ins nuovns formns uo socInbIIIunu urbn 66. InfrovIsfn UO! 003. 6?. InfrovIsfn II 00?. 68. UunIquIor InfornccIon con Ios vocInos uouo uosombocnr on confIIcfos InfororsonnIos or fnnfo, ovIfnr osfo confncfo os consIuornun como unn mouIun rovonfIvn. Vonso MIrInn JImono, O. UIf., 899l 23l nn quo so vnn forjnnuo InfIuyon Ios cnmbIos on oI nIvoI uo vIun uo sus hnbIfnnfos. Inrn Ins gonfos uo Ios bnrrIos ouInros oI rogro so mnforInI, Iouo n frnvos uo un mojornmIonfo sIgnIfIcnfIvo uo oquInmIonfo y sorvIcIos ubIIcos, os unn uo Ins muosfrns fohn cIonfos uo quo so hn nvnnznuo osIfIvnmonfo n frnvos uo oIIo so roInfn unn hIsforIn mnrcnun or Imorfnnfos Iuchns coIocfIvns on ro uo Iogrnr mnyor bIonosfnr Ins nocosIunuos fuoron uos un ojo Imorfnnfo uo unIon onfro sus vocInos. SIn ombnrgo, osfns hnn cnmbInuo y nhorn hncon roforoncIn n nsunfos como oI om Ioo o In ouucncIon, fronfo n Ios cunIos In cnncIunu uo IncIuon cIn uo In Inbor comunIfnrIn os bnsfnnfo rouucIun... )a nu 1ene nus gue 1u1a1 u1 naua /na1e11a11, un1anen1e 1a) gue 1u 1a1 u1 1a en1e 69 , uIco uno uo Ios onfrovIsfnuos. osuo osfn orsocfIvn, In unIon on forno n In consocucIon uo objofIvos co munIfnrIos fnngIbIos uojn uo sor un roforonfo confrnI on forno nI cunI nnuunr roIncIonos vocInnIos. Uon fouo, oI roforonfo uoI bnrrIo sIguo sIonuo Imorfnnfo. o Ins orsonns onfrovIsfnuns cnsI founs oInnn quo su bnrrIo os oI unIco Iugnr uonuo oncuonfrnn sogurIunu y, sobro fouo, roconocI mIonfo uo nh quo nrn In grnn mnyorn, In sImIo Iuon uo vIvIr on ofro bnrrIo os soncIIInmonfo forrorfIcn ...1unue unu se 11 a11 11ene gue nu111, u1gue s1 unu se +a a1a u11as a11es nu 1u unuen, en1unes +a a +1+11 1u n1snu, 1u +an a ues1aza1 ue a11 es1e ue unue +en u1, u1 gu, 1u e1a11an ue u11u /a111u, gu1n sa/e ue gu a1ana se1, en an/1u unu u1 agu1 )a sa/e gue ague1 n1n11u es ue 1u1anu, ue e1anu... ?0 . Aunquo on II IobInuo oI bnrrIo no os fnn uoformInnnfo on In consfruccIon uo sus rouos socInIos, n In horn uo onsnr on nIfor 69. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 009. ?0. InfrovIsfn UO! 003. 232 nnfIvns quo ormIfnn roconsfruIr oI fojIuo socInI osfn nocIon n roco sor bnsfnnfo sIgnIfIcnfIvn on nInbrns uo unn jovon, os quo 1a en1e anua u111nanen1e un anas ue /a111u y nrn oIIo so ovocn In Imngon uo uno uo Ios socforos mns frnuIcIonnIos, uonuo so hnn consorvnuo osncIos y roIncIonos fIcnmonfo bnrrInIos como In fIofn uoI bus, In IgIosIn o In fIonun. In oI uIfImo fIomo muchos jovonos vnn nII y +an es a 1a 11enu11a ue 1a senu1a a une1 1u11a ) a sen1a1se en un 1angue gue 1a) uesue uunue se +e 1uua 1a 1uuau ) a 1ae1 una 1ua1a... )u 1eu gue 1an/1n 1a en1e /usa esu ?l . II oso doI osfIgnn ofrns nnrcns do In cIudnd o soIo oI forrIforIo os mnrcnuo sImboIIcnmonfo fnmbIon Ios gruos socInIos y In gonfo nuquIoron Imronfns n frnvos uo Ins cunIos son nombrnuos or Ios ofros mouInnfo In onuncIncIon uo cnrncforsfIcns sInguInros. Is osfo Io quo so uonomInn osfIgmns. Y, In vorunu son uIchn, MouoIIn osfn IIonn uo oIIos. QuIzns oI ojomIo mns confunuonfo son Io ocurrIuo uosuo fI nnIos uo Ios nnos ochonfn con In comunn nororIonfnI. A nrfIr uoI fonomono uoI nnrcofrnfIco, oI sIcnrInfo y Ins mIIIcIns, osfn zonn so hIzo vIsIbIo nrn oI rosfo uo In cIuunu y uoI ns. Ioco n oco In nInbrn ununa, quo InuIcnbn unn uIvIsIon oIfIconumInIs frnfIvn uo foun In cIuunu, y nu1u11en1e quo orn ofro uo sus unfos cnruInnIos, fuoron uosojnuos uo osfos sIgnIfIcnuos y omoznron n sor uo mnnorn cnsI oxcIusIvn sInonImos uo obrozn, muorfo y vIoIoncIn. As, 1as ununas uojnron uo sor founs Ins zonns uo In cIuunu, y oI nu11e fuo, soncIIInmonfo, Io oor. o osfn mnnorn so nombro uonfro y fuorn uo MouoIIn n unn obIncIon quo no obs fnnfo nuocor muchos robIomns, osfos no Io ornn oxcIusIvos y, or oI confrnrIo, hnbnn InvnuIuo cnun rIncon uo In cIuunu. Ioro ?l. InfrovIsfn II 005. 233 Io mns grnvo os quo uo osfn formn so osfIgmnfIznbn n unn obIn cIon quo, nI osfnbn foun InvoIucrnun on Ios confIIcfos, nI fnIos confIIcfos so rouucnn n muorfo y vIoIoncIn. osuo osfn oocn nrn cunIquIorn uo sus hnbIfnnfos, y osocInImonfo nrn Ios jovo nos, uocIr quo vIvon on oI norfo hn sIuo su mns fnfnI cnrfn uo ro sonfncIon. In osfo sonfIuo, unn sonorn uIco 1u1 gu se1 gue u1 e1 1e1u ue nen1una1 /a111us u u1a1es, ununas ) es1u as1, u1s11n1nan ) sena1an 1an1u a 1us )+enes u1 gu... u1 e1 1e1u ue ue11 +1+1nus en 1a1 /a111u, )a 1a en1e u1e es gue us1eues sun ue 1a1 un/u u1 gu u1 e1 1e1u ue )u ue11 +1+u en /nun/1e ue1 /a111u1, en1unes unu se 11ene gue a+e1unza1 ?2 . o soIo oIIos hnn sIuo osfIgmnfIznuos. !o quo nrrojn osfn Inun gncIon con Ios obInuoros uo osfos fros socforos uo In cIuunu os quo fouos so sIonfon osfIgmnfIznuos, oro fnmbIon, quo soIo n frn vos uoI osfIgmn son cnncos uo nombrnr n Ios ofros. !n cnso ojomInrIznnfo fuo Io sucouIuo on oI socfor uo II IobInuo n nrfIr uo In omorgoncIn socInI uoI nnrcofrnfIcnnfo. Sus hnbIfnnfos, on oI frnnscurso uo In convIvoncIn uInrIn con oIIos, nronuIoron n IuonfIfIcnrIos, n uIforoncInrIos uoI rosfo uo In hu mnnIunu, cosn quo no orn ronImonfo uIfcII es unu s1 1u+1e1an e1 1e11e111u agu1, u1e unn uo nuosfrns onfrovIsfnuns sonnInnuo so In fronfo, y ngrogn Ju nu s s1 es e1 nu111auu, 1a u1uu1a gue uen, 1a us 1u1a ue1 ue1u, 1a +e1u1uau ue1 a11u, e1 eu exa11auu u1 1a uses1n ue /1enes na1e11a1es, e1 11u ue )u)as, e1 11u ue nuna, 1s1a, a111/1s1a, se1e1a11a un anas ue 1a 1a... e1u us1eu u1s11nue una na11usa ) un na11usu a 1a 1eua... 1a1u gue 1a) 11)us ue 11us 1an/1n, na1a ?2. InfrovIsfn coIocfIvn OU 009. 234 11u11us gue 11enen ese 11u ue unu11an1en1u, u1gue 1a un1an1na1n 1a s1uu nu) ene1a1 ?3 . Inrn un nrquIfocfo, Ins mnrcns uoI nnrcofrnfIcnnfo ornn ofrns oI fIo uo consfruccIon quo ronIIznbn y oI fIo uo mnforInIos omIonuos 1a us1en1a1n, 1n1us1+e 1as1a e1 na1 us1u, e1 ue 11u1e, 1ue1un a1a1e11s11as 1an nu1u11as gue unu uu1a ua1se uen1a ue gu 1u1euaues e1an ue1 na1u1111u, u1 1as +e1)as, 1us e11an1en1us gue 11enen a /ase ue exae1a1 1a ueu1a1n, ue une1 na1e11a1es us1usus en 1uuas a11es... ?4 . Touo osfo uofInn oI 111u na11usu y osfn Imngon sIrvIo uo mouoIo nrn ImIfnr cunnuo oI nnrcofrnfIco orn nsumIuo con comInconcIn or osfns cInsos, o bIon nrn uIforoncInrso cunnuo IIogo su snfn nIzncIon. Hoy, uIcon Ios onfrovIsfnuos, Ios mnfIosos hnn nronuI uo oI vnIor uo In uIscrocIon y uo nIgunn mnnorn hnn cnmbInuo sus mounIos, oro oI osfIgmn sIguo nh, sonnInnuoIos, nombrnnuoIos. !os hnbIfnnfos uo ofro bnrrIo so ubIcnn on oI Iugnr confrnrIo, on oI uoI osfIgmnfIznuo. II sonnInmIonfo quo Ios mIombros uo bnnuns y Ins fuorzns oIIcInIos hnn hocho uo osfo como un socfor mIIIcInno hn rovocnuo unn cIorfn comIIcIunu uo In socIounu on gonornI con Ios nfrooIIos y ncosos n Ios quo son somofIuos, no soIo Ios mIIIcInnos, sIno foun In obIncIon y osocInImonfo Ios jovonos. Is fnI oI ofocfo uo osfo osfIgmn quo fInnImonfo fouos formInnn sosochnnuo hnsfn uo s mIsmos. sorn quo uo vorunu fouos somos mIIIcInnos` Isfn nroco sor In rogunfn quo fouos so hncon cunnuo, uo founs formns, nunquo no Io son, son frnfnuos como fnIos. !n mnuro uo uno uo osfos jovonos uoscrIbo ns In sIfuncIon uo sus hIjos 1n es1e nunen1u e1 1u/1ena ns 1a+e gue )u +eu agu1 es 1an1u e1auu gue 1u+u gue ue)a1 e1 u1e1u, 1an1u e1a ?3. InfrovIsfn II 00l. ?4. HnbIfnnfo uo II IobInuo, socIo uo comnnn consfrucforn. InfrovIsfn II 004. 235 uu gue nu ueue 11a/a)a1 sun e1auus gue nu sun n111 1anus gue nu se ne1en un nau1e, e1u gu ns +an a 1ae1 +u1+e1se n1111anus, u1gue ue 1uuas nane1as es 1n en 1a u11a, nu ueuen 11a/a)a1, nu ueuen es1uu1a1 en1unes gu ns se 1es ua, u11n ues es 1u n1snu, se1 n1111anu u nu se11u ?5 . !nn sIfuncIon sImIInr uoscrIbo un hnbIfnnfo uo un socfor uo nufo uofonsns. Sogun su fosfImonIo, Ios jovonos uo nII son cnfnIognuos, uoonuo uo quIon mIro, como IIIos o como mIIIcInnos. Ioro oIIos no son nI Io uno nI Io ofro sImIomonfo son jovonos quo quIoron snIIr nuoInnfo, oro quo, or oI moro hocho uo vIvIr nII, yn son orfnuoros uo un osfIgmn quo Ios cIorrn muchns uorfns. 1su se 1esen1a ns un 1us nu1a1us e1 nu1a1u es1 ana11auu en su asa ) nu ueue sa111 a1a un 11a/a)u, u11111 u 1nus1/1e sa111 a1a e1 es1uu1u, 1a n1sna usa 1u) en u1a e1 nu1a1u es1 1a+auu... )a 1u ue1 u1ne1u 111 se aa/ 1us nu1a1us gue es1a/an un1auus ue esa +a1na )a se aa/a1un 1an/1n. 1e1u gu asa ue 1a )u+en1uu nu se ueue u1ua1 a 11a/a)a1 u1gue es1 u1s 11n1naua, en1unes es1a an11uau ue )+enes se 11enan 1a a/eza ue usas, ue ua1a1as ) sun 1esa 111 ?6 . Sogun ofro jovon, Iuor uo orgnnIzncIonos bnrrInIos, Io quo In gonfo uo ofros bnrrIos y uo In cIuunu on gonornI no onfIonuo os quo S1n1enen1e +1+1nus a11 ) sunus a11e ue 1a +1ua ue1 /a 111u ) nus 1ua un+1+11 un e1 1u/1ena e1u 1a en1e en1eza a ene1a11za1 ) a ue11 gue 1uuus sunus +1u1en1us ) )u nu 1eu gue 1uuus seanus +1u1en1us. ?5. InfrovIsfn coIocfIvn UO! 006. ?6. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 0l?. 236 Is nIrououor uo osfns mnrcns quo so consfruyo unn mIrnun fronfo nI ofro, nI quo sIomro so Io onuIIgnn mnyoros nIvoIos uo oIIgrosIunu o uoscomosIcIon. MIonfrns muchn gonfo uo II Io bInuo sIguo nIImonfnnuo unn Imngon quo conuonn n Ios socforos ouInros como oIIgrosos y rosonsnbIos uo In vIoIoncIn quo vIvo In cIuunu, uosfo quo, sa/enus gue en u11us s111us ue 1a 1uuau ex1s1en unas /anuas gue es1n nu1u11zauas, gue es1n a1nauas, gue ueuen 11ea1 a 1ea1 un1111us ?? , nrn muchos obInuoros uo bnrrIos ouInros Io oor son oIIos, 1us 11us ue 1a 1uuau . n1 ne us1a 1uuu /ue 1a 1uuau1 nenus 1a en1e 11a... esa en1e es nu) 1aua. 1sa en1e 1u ueue n11a1 a unu u1 en1na... esus 11)ueu1as esuen es1us /a111us... )u 1e 1uu u1 a11, u1gue )u 11a/a)a/a 1a1enuu enues1as ) esu 1e 111an a unu 1a ue11a u 1e un1es1an a unu /1en 1eu ) 1u n11an as1... u1 en1na ue1 1un/1u ?8 . !n Inngon do In cIudnd Uomo yn vnrIos osfuuIos Io hnn uomosfrnuo, n osnr uo Ios nIfos nuIcos uo vIoIoncIn y uo quo oIIo nocosnrInmonfo os unn muosfrn uo In rocnrIounu uo In vIun on In cIuunu, nI rogunfnr n In gonfo or In oInIon quo Ios moroco su cIuunu, Io quo sobrosnIo nuovnmonfo son founs sus vIrfuuos ?9 gu11en1e e1 uesen1eu uI con unos gu11en1e 1a 1nseu11uau uIcon ofros aa/en un 1a u1ua, an11en 1a euua1n... cnun uno uo Ios onfrovIsfnuos ??. InfrovIsfn II 002. ?8. InfrovIsfn coIocfIvn. UO! 009. ?9. !nn oncuosfn ronIIznun or oI IInn IsfrnfogIco uo MouoIIn nrrojn rosuIfnuos sImIInros so sonnInn nsunfos uo sogurIunu y convIvoncIn como Ios mns roocunnfos oro osfo no IncIuo on In vnIorncIon nIfnmonfo osIfIvn uo In cIuunu y sus hnbIfnnfos. Vor IInn IsfrnfogIco uo MouoIIn y oI ron MofrooIIfnnn. !osuIfnuos uo Incuosfn UIuununnn. MouoIIn, novIombro uo l996. 23? mnnIfosfo nIgun robIomn, oI cunI, uo founs formns no Io Imoun consIuornr n MouoIIn como In cIuunu mns Imorfnnfo, In mns bonIfn y In mns nmnbIo. Obrns fsIcns como oI Mofro y Ios uonfos vInIos InsfIfucIonos como Ins Imrosns IubIIcns uo MouoIIn y hnsfn Ios nImnconos IxIfo, nrocon rouucIr on In monfnIIunu uo Ios obInuoros urbn nos oI oncnmIonfo uo sus robIomns y oI nfInnznmIonfo uo un osrIfu cvIco quo hnbIn uoI sonfIuo uo orfononcIn n In cIuunu 80 . Ioro, nI fIomo quo osfo ocurro, Ins rncfIcns uo oncorrn mIonfo on oI oquono osncIo y oI uosconocImIonfo quo cnun uno uIjo fonor uo Ios osncIos quo frnscIonuon su onforno mns Inmo uInfo son, uosuo ofrn orsocfIvn, unn nogncIon o uesu1/an1 za1n uo In cIuunu 8l . II fosfImonIo uo unn jovon uo II IobInuo os bnsfnnfo IIusfrnfIvo nI rosocfo rofIrIonuoso n In orcocIon quo fIono uo su roIn gonorncIon, oIIn uIco 1u1 1u gue se ua unu uen1a, nu +an n1 a1 en11u, nu 1u unuen ) 1as ununas 1anuu es 1u gue se +e u1 e1 nu111e1u )u 1eu gue e1 nx1nu un1a1u gue ueue 1ene1 una e1suna ue 11 1u/1auu un 1a ununa es gue 1a n1na gue 1aa e1 aseu u gue a1an1a, +1+a a11 ) gue 1e uen1e, e1u ue a11 a gue unu +ea unu un 1n1e1s ue a11e ue 1as e1sunas u1 unue1 esa u11a a11e ue 1a 1uuau, nu 82 . II mIouo y In InsogurIunu son Ins rnzonos quo muchos oxo non nrn oxIIcnr osfn fnIfn uo roIncIon con ofros socforos uIfo 80. MIfo urIfIcnuor, os In oxrosIon omIonun or InbIo VoInsquoz nrn uofInIr oI rocoso n frnvos uoI cunI no soIo so ovnuo In ronIIunu robIomnfIcn, sIno quo so consfruyo unn Imngon uo In cIuunu boIIn quo ncfun, on ofocfo, como oIomonfo Infogrnuor uo In socIounu. Vor VoInsquoz, InbIo. O. UIf. . 89. 8l. IA!II!O, Josus Mnrfn. InnmIcns urbnnns uo In cuIfurn. In !n cIuunu, osncIo, cuIfurn mouos uo vIun. onrfnmonfo uo AnfrooIogn, AsocIncIon uo AnfrooIogos ogrosnuos, !. uo A. MouoIIn, junIo uo l994. I. 50. 82. InfrovIsfn II 005. 238 ronfos nI Iugnr uonuo so vIvo, so osfuuIn o so frnbnjn y son fnm bIon Ins quo hnn IIovnuo n muchn gonfo n fomnr In uocIsIon uo Irso uo MouoIIn. In ofocfo, on oI uIfImo fIomo so consfnfn In fonuon cIn n un nuovo uosInznmIonfo uo In oIIfo, hncIn In zonn uoI OrIon fo, !Ionogro on nrfIcuInr. So buscn onconfrnr nII In frnnquIIIunu hnco mucho rnfo oruIun. II suono os un1a1 euazus ue 11e 11a uunue se uu1e1an uns11u11 as1 unu 1uuaue1as uunue 1uuus 1u1anus an1us ) uunue uuanus es1a1 /1en ) uunue uuanus uns11u11 unu un 1u1u1u a1nn1u ) anenu 83 . In Ins orcocIonos y on In roIncIon uo Ios hnbIfnnfos con In cIuunu os noforIo oI ofocfo uo In confIIcfIvIunu on cunnfo nI fIo uo socInbIIIunuos y Ios usos uoI osncIo urbnno. II mouo uo on snrIn y hnbIfnrIn so hn frnnsformnuo oro so orcIbon fnmbIon hIIos uo confInuIunu quo ormIfon concIuIr quo, mns nIIn uo un fonomono coyunfurnI y nrfIcuInr, nos onconfrnmos nnfo roco sos quo cnrncforIznn In cIuunu confomornnon on su frngmonfn rIounu, sInguInrIunu y unIvorsnIIunu. !A IO!TIUA . 1us u1111us 1a) gue u1111za11us, nu ue)a1 gue nus u11 11en, gue es 1u gue 1aen e11us un nusu11us 84 . !n Imngon quo Ios obInuoros consfruyon on forno n In oIfI cn coIncIuo bnsfnnfo con Io oxuosfo or Iuoros socInIos, ncfo ros nrmnuos y Ios roIos oIfIcos. In rImor Iugnr, onconfrnmos unn rorosonfncIon uo In oIfI cn roIncIonnun con In corrucIon, In monfIrn y oI robo unu +e gue 1us u1111us en 1ea11uau nu sun naua, uenau1a ) naua ns, nu sun s1nu a1a/1as, uIco unn uo nuosfrns onfrovIsfnuns, 83. InfrovIsfn II 00l. 84. InfrovIsfn UO! 003. 239 sInfofIznnuo con oIIo unn Imngon bnsfnnfo gonornIIznun onfro In gonfo 85 . Ofros rocuorunn con oxncfIfuu oI fIo uo rncfIcn y uo 1a+u1es quo Ios oIfIcos, vInIornn uo uonuo vInIornn, Ios hIcIoron n cnm bIo uo vofos. II robIomn osfn on quo osfns rncfIcns y rouos cIIonfoIIsfns yn no funcIonnn uo In mIsmn mnnorn. !no uo Ios onfrovIsfnuos, roconocIuo Iuor oIfIco uo In zonn, orcIbo ns osfns frnnsformncIonos. 11 1uu n1u sun 1us an1us a 1us gue ueua u1a/u 1a11es... en u11u 11enu uue a)uua1 a nu1us au1es ue 1an111a gue en11a1un a 11a/a)a1, u1 neu1u ue 1a u1111a e1u 1u) nu se ueue un1une1e1 unu un nau1e, u1gue unu a1u1a 1us ues1us nu sun u1111us, s1nu gue sun u1 a11e1a, unu u1e 1a en1e, un+ua1u11a... en1unes a 1a gu 1e u1e unu a 1a en1e gue +u1e u1 1u1anu gue nus +a a u1ua1 esu sun nen111as 86 . A uosocho uo osfos cnmbIos, sI nrn nIgo sIguo sIrvIonuo In oIfIcn os nrn obfonor cosns uo oIIn. Ior oso In Iuon uo quo n Ios oIfIcos hny quo ufIIIznrIos os ofrn uo Ins quo gun In roIncIon uo Ios obInuoros con Ios oIfIcos. !no uo oIIos comonfnbn Ju nu +u1u, e1u en1unes s1 ne 1ua )u s1 +u1u s1 nus 1aen un a1gue11u, ne uns1u l0 lo ) +u) ) +u1u a11 ) aenas )a ne u1an1en esu, u1+1uese ue u1111a. Tnu nu +a a +u1a1 u1gue es1e +a a se1+11 u u1gue agu1 +a a se1+11 unu nu +u1a u1 esu unu +u1a u1 a1un /ene111u e1 90" ue 1a u/1a1n gue +u1a 1u 1ae u1gue +a ananuu a1u, e1u u1 a11nu, nu, nau1e 8? . 85. IbIu. 86. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 009. 8?. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 0l?. 240 Ofrn oInIon os In quo rougnn or rovnIorIznr oI osconnrIo oIfIco n frnvos uo In nrfIcIncIon uo uIforonfos socforos o Info rosos on In numInIsfrncIon ubIIcn. Isfo os Io quo mnnIfIosfnn nIgunns gonfos uo II IobInuo quIonos, confrnrIo n Io quo comun monfo so Ionsn, fnmbIon so hnn sonfIuo ufIIIznuns o Ignornuns or In numInIsfrncIon munIcInI cunnuo so frnfn uo gosfIonnr sus uomnnuns y roIvInuIcncIonos. Sogun cuonfn In romoforn uo un comIfo cvIco Tnu unu 1a/11an1e es un e1u a 1a 1zgu1e1ua, u sea, e11us /usan e1 au)u ue 1us 1a/11an1es ) nusu11us 1enus es1auu en 1uuas 1as 1eun1unes gue gu1e1as, e1u unu 1a/11an1es nu 1enus 1en1uu eu... 1u gue nanua agu1 es e1 a11a1, u sea, 1a a11e eunn1a ) 1u u11u nu 1es 1nu11a. 1us 1a /11an1es ) 1a unun1uau unu unun1uau sunus un e1u a 1a 1zgu1e1ua 88 . o nh quo, sI como nIgunos In onfIonuon, 1a u1111a es e1 a11e ue u/e1na1, na1 u /1en uo Io quo so frnfn os uo noynr n In gonfo uoI mIsmo bnrrIo, uo su roIo gruo, quo rorosonfo sus Inforo sos nrn quo osfo nII o Infonfo nIgo bIon uIfcII hncor unn u1111a /uena, orquo !nn cosn os quo oI uobIo hngn uso uIzquo uo Ios uorochos osfnbIocIuos consfIfucIonnImonfo nrn quo uno uo nuosfro roIo rnngo, uo nuosfrn roIn osfIro vnyn n unn cor orncIon y uoun rorosonfnr n Ios uoI bnrrIo, y ofrn cosn os onsnr quo so osfn vofnnuo or un oIfIco, or un con cojnI o or cunIosquIor oIfIco o oIIfIquoro quo no nc fun... oI oIfIco oIIfIquoro hn oruIuo oI noyo uo Ios bnrrIos 89 . 88. InfrovIsfn II 002. 89. InfrovIsfn coIocfIvn. OU 009. 24l As so onfIonuo In nIfn vnIorncIon on quo son fonIuos Ios oI fIcos quo, nun sIonuo uo nrfIuos frnuIcIonnIos, hnn snIIuo uoI bnrrIo y mnnfIonon confncfos ormnnonfos con Ios quo fuoron sus vocInos. !nos jovonos, or ojomIo, nI roforIrso n un concojnI IIbornI quo vIvIo on su bnrrIo, uIcon Iso 'mnn' os un 'bncnn' os oI unIco quo nnfos uo IIognr n concojnI osfnbn nIIn on oI bnrrIo y IIogo n concojnI y sIguo on oI bnrrIo, o son no Io hn nsnuo como n ofros quo IIognn n un cnrgo y yn, IIsfo fIonon on cuonfn nI uobIo mIonfrns so consIguon Ios vofos y cunnuo Ios Iuon nIgunn cosn, nh yn so nIojnn uoI bnrrIo y nnun uo nnun 90 . So frnfn onfoncos, sogun oI Infogrnnfo uo unn nsocIncIon uo rofosIonnIos uo II IobInuo, uo rocuornr oI sonfIuo uo In nrfI cIncIon oIfIcn cIuununnn. !o quo nsn os quo Vomos In oIfIcn y In confunuImos con In oIIfIquorn y or Io gonornI Io sncnmos oI cuoro yo croo quo on formn oquIvocnun orquo yo croo quo Io quo uobornmos hncor, or oI confrnrIo, sorn ncfunr mns uocIuIunmonfo y mns uo fronfo nrn ouor Iogrnr InforvonIr mns on oI uosnrro IIo uo In cIuunu, uos cnun un In oIfIcn so vn uosncrouI fnnuo mns y vomos quo onfoncos In gonfo Io vn cogIonuo orozn Io sncn oI cuoro, fouos Ios uns InforvIono monos nIgun un fIono quo cnmbInr oso... 9l . Uomo vomos, In Imngon uo Ios obInuoros sobro In oIfIcn no uIsfn mucho uo In oxuosfn or Ins orgnnIzncIonos socInIos y or Ios roIos oIfIcos. Aunquo os mucho mns fuorfo onfro osfos unn vnIorncIon nognfIvn, oI sonfIuo uo ufIIIunu os fnmbIon mns oxIcIfo uo IgunI mouo, so vIsIumbrnn nIgunos cnmbIos uo ncfI fuu quo fIonuon n concouorIo oso n In nrfIcIncIon oIfIcn uo In obIncIon on Ins uocIsIonos crucInIos uo In cIuunu y uoI ns. 90. InfrovIsfn coIocfIvn. UO! 009. 9l. HnbIfnnfo uo II IobInuo, socIo uo comnnn consfrucforn. InfrovIsfn II 004. 242 UOU!!SIOIS !n vIsIon quo In gonfo uo Ios bnrrIos osfuuInuos hn consfruIuo on forno nI confIIcfo, In cIuunu y In oIfIcn, ofroco bnsfnnfos unfos uo oncuonfro onfro Ins roforIcns, rncfIcns y rorosonfn cIonos uo ncforos nrmnuos, ncforos oIfIcos y ncforos socInIos. Asocfos como In IncrouuIIunu on In jusfIcIn osfnfnI y on sus Ins fIfucIonos, In roomInoncIn uo unn mIrnun nognfIvn uo Io oIfIco y Ios oIfIcos, oI nfInnznmIonfo uo forrIforInIIunuos cnun voz mns frngmonfnuns y oI rIvIIogIo oforgnuo nI robIomn uo In sogurI unu y n Ins soIucIonos ubIcnuns nI mnrgon uo In InsfIfucIonnIIunu, son nIgunos uo Ios nsunfos quo, nunquo con mnfIcos uIsfInfos, nnrocon como roforonfos comunos n fouos oIIos. A nuosfro mouo uo vor un rosuIfnuo roIovnnfo uo osfo ncorcn mIonfo os In roInfIvIzncIon uo In Iuon sogun In cunI osfos obInuo ros, comunos y corrIonfos, son consIuornuos como sImIos vcfI mns uo Ios ncforos nrmnuos o uo Ios oIfIcos. !o oxuosfo on Ios uIvorsos cnfuIos ormIfo uomosfrnr quo uno uo Ios ofocfos uo un onforno furbuIonfo como oI uoscrIfo os rocIsnmonfo In Imo sIbIIIunu uo nIIcnr n nuosfrn ronIIunu In formuIn quo sonrn uo mnnorn fnjnnfo n vcfImns y vIcfImnrIos. !os obInuoros uo osfos bnrrIos hncon nrfo uoI mIsmo roco so uo hIbrIuncIon quo cnrncforIzn In cIuunu. o su InfornccIon con oI Isfnuo, Ios oIfIcos y Ios ncforos nrmnuos, so uosronuon unn sorIo uo es11a1e1as ue sue1+1+en1a rogIuns or oI rIncI Io uo no nuhosIon n nInguno uo Ios gruos oro osfo no ImIIcn fnmoco un rochnzo nbsoIufo es1a1 auen11u e1u a1ue1a, u11 11za11us as1 unu e11us nus u1111zan, 1na11a1 e1u nu neu 11a1, son nIgunns uo Ins oxrosIonos quo unn cuonfn uoI fIo uo InfornccIon quo ronIIznn. In roIncIon con oI confIIcfo nrmnuo y sus ncforos, sorn un uosnfuoro uosconocor Ios ofocfos ornIcIosos uo osfn confIIcfIvI 243 unu on In vIun uo Ios hnbIfnnfos uo MouoIIn. Yn homos uoscrIfo oI mIouo, In uosconfInnzn y In InsogurIunu InsfnInuns como formn rouomInnnfo uo vIvIr In cIuunu oIIo sIn consIuornr quo on osfn, como on cnsI founs Ins guorrns, oI mnyor numoro uo muorfos so oncuonfrn rocIsnmonfo onfro In obIncIon cIvII. o obsfnnfo, su roIncIon con Ios ncforos nrmnuos no os In morn nsIvIunu. SI bIon os cIorfo quo on muchos cnsos Ios obInuoros osfnn n morcou uo Ios gruos nrmnuos, fnmbIon Io os quo In ormnnon cIn uo osfos on sus bnrrIos uoonuo uo un cIorfo nIvoI uo IogIfImI unu quo Iogrnn gnnnr onfro sus hnbIfnnfos. II numonfo uo com ofoncIns y uo oforfns uo sogurIunu or nrfo uo Ios ncforos nr mnuos hn gonornuo mnyoros nIvoIos uo vuInornbIIIunu onfro oIIos, uosfo quo, o snfIsfncon Ins nocosIunuos uo In obIncIon o soncIIInmonfo In obIncIon rocurro n ofro gruo quo gnrnnfIco uo mojor mnnorn su rofoccIon. As uos, sIn uojnr uo roconocor quo Ins nrmns son or s mIsmns un fncfor ouoroso uo InfImIuncIon, In obIncIon hn nronuIuo n convIvIr con Ios ncforos nrmnuos y n sncnr vonfnjns uo sus sorvIcIos sIn quo oIIo ImIIquo unn IonIfnu InconuIcIonnI. AIgo sImIInr ocurro con Ios oIfIcos. Uomo so vIo, sI nIguIon uosconfn uo Ins bonunuos uo In oIfIcn os In obIncIon rnsn. Isfos hnbIfnnfos snbon orfocfnmonfo Ins rnzonos or Ins cunIos Ios oIfIcos ncuuon n oIIos on oocn oIocfornI. Ior oso, cunnuo hny nIgun fIo uo orfononcIn nrfIunrIn oIIn rosonuo mns n unn frnuIcIon fnmIIInr o n unos Inzos uo nmIsfnu quo n In convIccIon oIfIcn. !o quo quoun cInro os quo, sI bIon Ios oIfIcos so roIn cIonnn con oIIos bnjo oI crIforIo uo In ufIIIunu, osfo mIsmo crIfo rIo os oI quo mIuo In roIncIon on vn confrnrIn. Uon rosocfo n su roIncIon con In cIuunu so consfnfn un ro coso uo uosforrIforInIIzncIon y roforrIforInIIzncIon quo Innfon nuovos InuIcnuoros uo In formn como hoy so vIvo on In cIuunu y so consfruyo unn cuIfurn urbnnn. !n uosforrIforInIIzncIon nIuuo 244 bnsIcnmonfo nI uobIIIfnmIonfo uoI roforonfo bnrrInI, sIfuncIon osocInImonfo roIovnnfo on II IobInuo y, nunquo con sus mnfI cos, fnmbIon rosonfo on Ios bnrrIos ouInros. SImuIfnnonmon fo, In roforrIforInIIzncIon un cuonfn uo un nfInnznmIonfo uoI forrI forIo on osncIos cnun voz mns rouucIuos nII so uosonvuoIvo In vIun urbnnn consngrnnuoso cnun uno uo osfos Iugnros lIn urbnnI zncIon, In cunurn, oI socfor, como Ios unIcos sIfIos quo roor cIonnn confInnzn, sogurIunu o IuonfIunu. Ambos rocosos nrro jnn como rosuIfnuo In rovnIoncIn uo unn Imngon y un uso frng monfnrIos uo In cIuunu. !Inmn fnmbIon ouorosnmonfo In nfoncIon Ins confInuIunuos onconfrnuns onfro II IobInuo, In confrorIonfnI y In noroccIuon fnI. Infro oIIos cIrcuInn rorosonfncIonos sImIInros sobro oI con fIIcfo, In cIuunu y In oIfIcn y, sobro fouo, IuonfIcns rncfIcns uo frnnsnccIon, nogocIncIon y ncomouo, bIon son rofIIncfIco or roforoncIn n Ios oIIgros o rngmnfIco cunnuo hny bonofIcIo n In vIsfn. o soIo os osfn comunIunu uo rorosonfncIonos sIno fnmbIon In frnmn uo Ios confIIcfos mIsmos, Ins mnnorns como so ngoncInn, so mouInn y so Inforrofnn uosuo uIforonfos nmbIfos, Ios quo ormIfon uosmonfIr cunIquIor rofonsIon uo hncor rnuIcnr Ios noxos cnusnIos onfro vIoIoncIn y subjofIvIunu on uoformInnuos nIchos socInIos, on cIorfns cInsos, on uoformInnuos ngonfos. !o quo homos quorIuo uocumonfnr, no soIo on osfo cnfuIo, os In nuoIo urnmonfo ocnsIonnI quo fIono oI conocfor quo IIgn In vIoIoncIn y In confIIcfIvIunu con su ngoncIn socInI concrofn, Io mIsmo quo In comIojIunu uo Ins robIomnfIcns socInIos y oIfI cns gonornuns. In ofrns nInbrns, In confIIcfIvIunu uIsgrognuorn y uososfrucfurnnfo quo so oxrosn on oI uosconfrnmIonfo uoI ouor coorcIfIvo, y uo Ios mocnnIsmos uo jusfIcIn, ofc., nunquo on nnrIoncIn omouorn In socIounu nI uosconfrnIIznr y IurnIIznr Ios ouoros, on oI fonuo In hnco mns Imofonfo, uos Io quo surgo 245 fronfo n unn confrnIIunu uobIIIfnun no son ncuoruos y consonsos socforInIos, IocnIos y comunIfnrIos, sIno mns bIon Iuchns InfosfI nns, frnfrIcIuns, un ofocfo gonornI uo cnbIos cruznuos quo curIo snmonfo no uobIIIfnn oI ouor uo Ios mns ouorosos nI mojornn Ins conuIcIonos uo Ios mns uobIIos. !n socIounu so fornn ns on vcfImn uo su roIo uosoruon y oI cnmIno monos uIrocfo y Ingnuo uo mns ncochnnzns os oI quo fomnn quIonos croon quo In soIucIon os oIImInnr nI Infruso, nI ngonfo uIsgrognuor. In vorunu, on nrns uo unn mns oquIfnfIvn uIsfrIbucIon socInI uo In cuIn, Io quo Ins uIscIIInns socInIos uouon mosfrnr y uocumonfnr os quo Ins formns mns InuosonbIos uo oxIsfoncIn socInI, como In sogrogncIon, In vIoIoncIn, ofc., no son unn nfoIogn con ngonfos nIsInbIos y oIImInnbIos sIno, nrn confInunr con In nnnIogn mouIcn, unn nIforncIon funcIonnI uo fouo oI orgnnIsmo socInI uo mouo quo soIo unn movIIIzncIon gonornI uo In socIounu ourn consIuornrso unn vn romIsorIn hncIn soIucIonos uosonbIos y osfnbIos. 24? A!I! !OMITZ, !nrIssn. !ouos socInIos, cuIfurn y ouor onsnyos uo nnfrooIogn InfInonmorIcnnn. MoxIco I!AUSO, l994. A!MO, CnbrIoI y Vorbn, SIunoy lcoms.. Tho cIvIc cuIfuro rovI sIfou. Iosfon, l980. ________Tho UIvIc cuIfuro. IoIIfIcnI nffIfuuos nnu uomocrncy In fIvo nnfIons. Iosfon, l965. AI!I!ICISIT, Jncquos. !n cIuunu coIombInnn. SIgIo XIX y sIgIo XX. Snnfnfo uo Iogofn Innco IouInr, l992. A!ACO, !uz CnbrIoIn. Mujor, roIIgIon o InuusfrIn. InbrIcnfo l923 l982. MouoIIn, !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, l99l. A!UHI!A II!A, MnurIcIo. UuIfurn o IuonfIunu obrorn. Snnfnfo uo Iogofn UIII, l993. ________Irofosfn socInI y Isfnuo on oI Ironfo ncIonnI. In !ovIsfn UonfrovorsIn, o. 25, Sogunun Ifnn, Snnfnfo uo Iogofn, l99?. ________!fon nrmnun` oosIcIon oIfIcn y movImIonfos socInIos uurnnfo oI Ironfo ncIonnI. In !ovIsfn UonfrovorsIn, o. l68, So gunun Iocn. Snnfnfo uo Iogofn, l99?. III!IOC!AIA 248 IAII, I. y Hormof, C. IoIfIcn comnrnun. MoxIco Ionuo uo UuIfu rn IconomIcn, l99l. IA!AII!, Coorgo. II uosoruon. !n foorn uoI cnos y Ins cIoncIns socInIos. InrcoIonn CouIsn, l988. IA!II!O, Josus Mnrfn. UomunIcncIon y cIuunu. SonsIbIIIunuos, n rnuIgmns, osconnrIos. In Ionsnr In cIuunu. Snnfnfo uo Iogofn Tor cor Munuo IuIforos, l996. ________InnmIcns !rbnnns uo In UuIfurn. In !n cIuunu cuIfurn, os ncIo y mouos uo vIun. MouoIIn AIcnIun uo MouoIIn, l99?. IIJA!AO, Ann Mnrn. II forfnIocImIonfo soIocfIvo uoI Isfnuo uurnn fo oI Ironfo ncIonnI. In !ovIsfn UonfrovorsIn o. l69. Sogunun Ifnn. Snnfnfo uo Iogofn UIII, ovIombro uo l996. II!IA, Josoxfo. !orosonfncIonos coIocfIvns y royocfo uo mouor nIunu. InrcoIonn Anfhroos, l990. IITAU!!, nro Cnrcn, Mnrfn. UonfrnbnnuIsfns, mnrImboros y mnfIosos. !nn hIsforIn socInI uo In mnfIn. Snnfnfo uo Iogofn Torcor Munuo IuIforos, l994. I!AI!, IIsn. !ns fuorzns nrmnuns. !nn mIrnun cIvII. Snnfnfo uo Iogo fn UIII, l993. ________!n Imngon uoI onomIgo un nuovo ImngInnrIo socInI` In !o vIsfn IsfuuIos IoIfIcos. MouoIIn InsfIfufo uo IsfuuIos IoIfIcos. !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, juIIo uo l995. IO!JA, JoruI. !n nrfIcIncIon oIfIcn y cIuununnn on In uocnun uo Ios ochonfn y rIncIIos uo Ios novonfn. In Irocosos urbnnos con fomornnoos Snnfnfo uo Iogofn IununcIon AIojnnuro AngoI, l995. IOTI!O, InbIo. !n cIuunu coIombInnn. MouoIIn Auforos nnfIoquo nos, VoI. 58, l99l. IOTI!O, Iornnnuo. !n SocIounu uo Snn VIconfo uo InuI uo MouoIIn y oI mnI orfumo uo In oIfIcn. In HIsforIn y SocIounu. o. 2. Mo uoIIn !nIvorsIunu ncIonnI, l996. ________MouoIIn l850l950. HIsforIn urbnnn y juogo uo Inforosos. Mo uoIIn !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, l996. 249 UAMAUHO, Ivnro y Cuzmnn, AIvnro. UoIombIn, cIuunu y vIoIoncIn. Snnfnfo uo Iogofn Ioro ncIonnI or UoIombIn, l990 CA!UA UAU!II, osfor. lcom.. UuIfurn y os oIfIcn. II uobnfo sobro In mouornIunu on AmorIcn !nfInn. MoxIco Uonsojo ncIonnI nrn In UuIfurn y Ins Arfos, l995. CA!UA UAU!II, osfor. UonsumIuoros y cIuununnos. MoxIco, CrI jnIbo, l995. U!I!VO, !uIs MnurIcIo. UIuunu y comIojIunu In mngnIfuu uoI rofo. In Ionsnr In cIuunu. Snnfnfo uo Iogofn Torcor Munuo IuIforos, l996. AH!, !oborf. !n IoIInrqun. InrfIcIncIon y OosIcIon. MnurIu Tocnos, l989. AVIIS, MIko. UIfy of qunrfz` IxcnvnfIng fho fufuro In !os AngoIos. ow York VInfngo Iooks, l992. I!CAO, MnnuoI. UonfInos InbIIos In guorrn cIvII onfro InuIvIuuo y socIounu. ocumonfo, InrcoIonn, l994. ________VIoIoncIn comunIcncIon o InforcnmbIo on MouoIIn. ocu monfo. InrcoIonn InsfIfufo UnfnInn uo AnfrooIogn, l995. IVI!I!X, Coorgos. IfnosIconnnIIsIs comIomonfnrIsfn. Iuonos AIros Amorrorfu, l9?5. IUO, !mborfo. !n nuovn Iunu MouIn. MnurIu, AIInnzn IuIforInI, l9?4. ISUA!ATI, Iornnnuo. UIuununnos ImngInnrIos. MoxIco UoIogIo uo MoxIco, l992 II!IZ UH!IST!III, InbIo. !n sIcoIogn coIocfIvn un fIn uo sIgIo mns fnruo. InrcoIonn Anfhroos, l994. CAI!II!, Oscnr W. UnmbIo socInI y cuIfurn oIfIcn. InrcoIonn CouIsn, l990. CI!A!O, InbIo y VIvIoscns, Iornnnuo lcomIInuoros. Ionsnr !n UIuunu. Snnfnfo uo Iogofn Torcor Munuo IuIforos, l996. CII!TZ, UIIfforu. !n InforrofncIon uo Ins cuIfurns. InrcoIonn CouI sn, l990. 250 CMIZ I!IA, Hornnnuo. Incfo coIocfIvo y gobornnbIIIunu on In cIuunu UoIombInnn. In !ovIsfn Ioro, o. 25, uIcIombro uo l994. COTTHII! y SchIffrIn lcoms. MouIncIon unn frnnsformncIon on In cuIfurn. Iuonos AIros InIuos, l996. HI!!ICHA!S, Hormnnn y WnIfor, MonIkn lIuIforos. Iosmouor nIunu on In orIforIn. Infoquos InfInonmorIcnnos uo In nuovn foorn cuIfurnI. IorIn !nngor VorIng IorIn, l994. IC!IHA!T, !onnIu. II cnmbIo cuIfurnI on Ins socIounuos InuusfrIn Ios nvnnznuns. MnurIu SIgIo XXI, l99l. JA!AMI!!O, Ann Mnrn. MnrgInnIIunu y uoIIncuoncIn on oI MouoIIn rocIonfo. Infro Io ImngInnrIo y Io ronI. In SomInnrIo Acforos !rbn nos y Iroyocfos uo UIuunu. MouoIIn UororncIon !ogIon, l994. JIMIO, MIrInn !oIunn, IsmnoI. !ns sombrns nrbIfrnrIns. Snnfnfo uo Iogofn !nIvorsIunu ncIonnI, l996. !IUHI!, orborf lcom.. UuIfurn oIfIcn y uomocrnfIzncIon. UhI Io UIncso, l98?. ________Ior quo In oIfIcn yn no os Io quo fuo` In !ovIsfn Ioro 29. Snnfnfo uo Iogofn, Ioro or UoIombIn, l996. ________!n oIfIcn uobo y uouo rorosonfnr Io socInI` In os Snn fos, MnrIo lcooru. Quo quoun uo In rorosonfncIon oIfIcn` Argon fInn uovn SocIounu, l992. !IVIST!A!SS, UInuuo. AnfrooIogn osfrucfurnI. Iuonos AIros !nI vorsIfnrIn, l968. !OOO, InfrIcIn. !n vIun uInrIn usos y cosfumbros. In HIsforIn uo AnfIoquIn. Jorgo OrInnuo MoIo, Irocfor. MouoIIn SurnmorIcnnn, l988. !IIZ I !A !OUHI, InbIo. II nnnIIsIs cuIfurnI nIIcnuo n In cIoncIn oIfIcn. MAYO! MO!A, AIborfo. IfIcn y rouucfIvIunu on AnfIoquIn. IromIos ncIonnIos. _______IfIcn, frnbnjo y rouucfIvIunu on AnfIoquIn. Snnfnfo uo Iogo fn, Torcor Munuo, l989. 25l MIISTI!IO I ISA!!O!!O IUOMIUO. UIuunuos y cIuunun nn. !n oIfIcn urbnnn uoI snIfo socInI. Snnfnfo uo Iogofn l995. A!AJO, CIorIn y VIIIn, Mnrfn. Infro !ucos y Sombrns. IsncIo y o IfIcns urbnnns on MouoIIn. UororncIon !ogIon, MouoIIn, l99?. A!AJO, CIorIn. TonuoncIns orgnnIznfIvns on In cIuunu uo MouoIIn. In Uoyunfurn SocInI, o. 5, uIcIombro uo l99l, Snnfnfo uo Iogofn, IouosnrroIIo. ________ MouoIIn on zonns lMonogrnfns. MouoIIn, UororncIon !o gIon, l992. O!TIZ, UnrIos MIguoI. II sIcnrInfo on MouoIIn onfro In vIoIoncIn oI fIcn y oI crImon orgnnIznuo. In !ovIsfn AnnIIsIs IoIfIco o. l4, Io gofn III!I, l990. IA!AUIOS, Mnrco. !rbnnIzncIon, Isfnuo y oIfIcn, nofns roIImInnros nrn In InvosfIgncIon hIsforIcn. In Ionsnr In cIuunu. CIrnIuo InbIo, VIvIoscns Iornnnuo lcomIInuoros. Snnfnfo uo Iogofn Torcor Mun uo IuIforos, l996. ________ Infro In IogIfImIunu y In vIoIoncIn. UoIombIn l8?5l994. Snn fnfo uo Iogofn ormn, l995. IIUA!T, nnIoI. Irosonfo, nsnuo y fufuro uo In vIoIoncIn. In !ovIs fn AnnIIsIs IoIfIco. Iogofn, III!I, !.., o. 30 lIno.Abr./l99?. II!IZ, Iogo, Mojn, Mnrco !nuI. o cnIIos, nrchos, gnIInuns y oscuo Ins. Snnfnfo uo Iogofn UIno, l996. !ATIOII, !uIs. IfIcn, vIoIoncIn y sogurIunu cIuununnn. Incuonfro uo rofIoxIon. WnshIngfon, fobroro uo l996 ncIonos !nIuns. UrImon urbnno y vIoIoncIn. In !n munuo on rocoso uo urbnnIzncIon. In formo munuInI sobro nsonfnmIonfos humnnos l996. Snnfnfo uo Io gofn. Torcor Munuo IuIforos, l996. !IC!I!!O U!!Z, !ossnnn. In In cnIIo ofrn voz. !ns bnnuns IuonfIunu urbnnn y usos uo comunIcncIon. MoxIco ITISO, l995. !IYIS, UnfnIInn. VIun socInI y cofIuInnn on MouoIIn. In HIsforIn uo MouoIIn, VoI II. Jorgo OrInnuo MoIo, Irocfor, MouoIIn, Surnmo rIcnnn, l996. 252 ________Asocfos uo In vIun socInI y cofIuInnn uo MouoIIn. l890l930. Snnfnfo uo Iogofn. !IUO, Joso Mnrn. UrImon y jusfIcIn on AmorIcn !nfInn. MoxIco, SIgIo XXI ouIforos. !OJAS, UnrIos Iuunruo. !n vIoIoncIn IInmnun IImIozn socInI. Snnfnfo uo Iogofn, UIno, l994. !O!, Mnry. !n oIfIcn uo l946 n l958. In HIsforIn uo AnfIoquIn. Jorgo OrInnuo MoIo, Irocfor. MouoIIn, SurnmorIcnnn, l988. SA!AZA!, AIonso y JnrnmIIIo, Ann Mnrn. SubcuIfurns uoI nnrcofrnfI co. Snnfnfo uo Iogofn UIII, l992. SA!AZA!, AIonso. o nncImos n'somIIIn. Iogofn UIno, l990. SA!AZA!, AIonso y UnrvnjnI, !uz IIIy. !n gonosIs uo Ios InvIsIbIos. !o Infos sobro In sogunun fununcIon uo MouoIIn. Snnfnfo uo Iogofn Irogrnmn or In Inz, l996. SA, !ucInno. !n oxrosIon oIfIcn uo Ins orgnnIzncIonos socInIos, unn fonuoncIn uo roconsfruccIon uo Ins rncfIcns oIfIcns. In uo vos movImIonfos oIfIcos. Infro oI sor y oI uosoncnnfo. MouoIIn IIU, l996. SATOS, Ionvonfurn. Townru n ow Uommon Sonso. ow York !oufIougo, l995. _______ Isfnuo orocho y !uchns SocInIos. Snnfnfo uo Iogofn I!SA, l99l. _______ IIurnIIsmo JuruIco, oscnIns y bIfurcncIon. In Uonfoxfo y UonfIIcfo. Snnfnfo uo Iogofn Torcor Munuo IuIforos, l99?. SUHMITT, UnrI. II Uoncofo uo Io IoIfIco. MnurIu AIInnzn IuIforInI, l99l. Socrofnrn uo IIonosfnr SocInI, Inor, UororncIon !ogIon. IngnosfIco SocInI uo MouoIIn. MouoIIn AIcnIun uo MouoIIn, l996. SomInnrIo uo HIsforIn uo Ins monfnIIunuos y roIIgIon on oI MoxIco coIonInI. Infro oI Incor uo ocnr y oI nfnn uo normnr. MoxIco, Jon qun MorfIz, l98?. 253 SIIT, !Ichnru. II uocIIvo uoI hombro ubIIco. InrcoIonn, Iu. Io nnsuIn, l9?8. SI!!AO, InrIquo. Insnyos uo IIIosofn IoIfIcn. MouoIIn IS, l99?. TO!!AII, AInIn. !o rofour uo I'ncfour. Inrs Inynru, l984. . l09. _______ SocIoIogn uo In nccIon. InrcoIonn ArIoI, l969. !!III, Mnrn Torosn. UrIsIs oIfIcn y gobornnbIIIunu on UoIombIn. In uovos movImIonfos oIfIcos onfro oI sor y oI uosoncnnfo. Mo uoIIn InsfIfufo IouInr uo UnncIfncIon, l99?. _______ !n forrIforInIIunu uo Ios confIIcfos y In vIoIoncIn on AnfIoquIn. In CobornncIon uo AnfIoquIn. !onIIunu SocInI. Tomo II, MouoIIn, l990. _______ II mnIosfnr on In rorosonfncIon oIfIcn on In UoIombIn uo hoy. In !ovIsfn IsfuuIos IoIfIcos. MouoIIn InsfIfufo uo IsfuuIos IoIfIcos. !nIvorsIunu uo AnfIoquIn, juIIo uo l995. VI!SQ!IZ, InbIo. UIuunu y InrfIcIncIon SnnfIngo uo UnII, !nIvor sIunu uoI VnIIo, l996. VI!!ICAS, !ucoIIy. IrnccIonos y cIIonfoIns. !os nrfIuos oIfIcos on MouoIIn. MouoIIn UororncIon !ogIon, l994. WIIIII!, Wornor. !n cuosfIon uo In IuonfIunu. !os nIomnnos on Iuron. InrcoIonn AIfn, l98?.
44 Apps Inteligentes para Ejercitar su Cerebro: Apps Gratuitas, Juegos, y Herramientas para iPhone, iPad, Google Play, Kindle Fire, Navegadores de Internet, Windows Phone, & Apple Watch