You are on page 1of 118

LAS CACTACEAS DE GUATEMALA LAS CACTACEAS DE GUATEMALA LAS CACTACEAS DE GUATEMALA LAS CACTACEAS DE GUATEMALA

CARLES JIMNEZ BOX


CHESTE 28 - 4 - 2012
Petn
BELIZE
CHIAPAS
Sierra Madre
1. Localizacin y fisiografa
HONDURAS
EL SALVADOR
Cadena de
volcanes
Llanura aluvial
del Pacfico
Lago de
Atitln
Lago de
Izabal
Valle del
Motagua
TRIBU CACTEAE
Mammillaria albilanata
Mammillaria columbiana
Mammillaria eichlamii
Mammillaria eriacantha subsp. velizii
Mammillaria karwinskiana subsp. collinsii
TRIBU PACHYCEREAE
Acanthocereus tetragonus
Myrtillocactus eichlamii
TRIBU PERESKIEAE
Pereskia lychnidiflora
TRIBU CYLINDROPUNTIEAE
Pereskiopsis kellermannii
TRIBU OPUNTIEAE
Opuntia deamii
Opuntia decumbens
Opuntia (Nopalea) dejecta
2. Especies de Cactaceae en Guatemala
Myrtillocactus eichlamii
Myrtillocactus schenckiii
Pachycereus lepidanthus
Peniocereus chiapensis
Peniocereus hirschtianus
Pilosocereus leucocephalus
Stenocereus eichlamii
Stenocereus pruinosus
Opuntia (Nopalea) dejecta
Opuntia (Nopalea) guatemalensis
Opuntia guatemalensis
Opuntia (Nopalea) lutea
Opuntia pubescens
Opuntia streptacantha
Opuntia tomentosa
TRIBU CEREEAE
Melocactus curvispinus
NOTA: las especies en negrita son endemismos
exclusivos
TRIBU HYLOCEREAE
Disocactus biformis
Disocactus eichlamii
Disocactus macranthus
Disocactus nelsonii
Disocactus quezaltecus
Disocactus speciosus
subsp. cinnabarinus
subsp. speciosus
Epiphyllum crenatum
Pseudorhipsalis ramulosa
Selenicereus chontalensis
Selenicereus grandiflorus
subsp. donkelaarii
subsp. grandiflorus
subsp. hondurensis
Selenicereus testudo
Weberocereus glaber
Especies de Cactaceae en Guatemala (2)
Epiphyllum crenatum
Epiphyllum hookeri subsp. guatemalensis
Epiphyllum oxypetalum
Epiphyllum phyllanthus
Epiphyllum pumilum
Epiphyllum thomasianum
Hylocereus escuintlensis
Hylocereus guatemalensis
Hylocereus minutiflorus
Hylocereus undatus
TRIBU RHIPSALIDEAE
Rhipsalis baccifera
3. El hbitat de las cactceas en Guatemala
4. Las cactceas en Guatemala: la llanura del Pacfico
HYLOCEREUS ESCUINTLENSIS
5 800 m
RHIPSALIS BACCIFERA SUBSP.
BACCIFERA 50 1.100 m
EPIPHYLLUM HOOKERI SUBSP.
GUATEMALENSE 100 800 m
OPUNTIA GUATEMALENSIS
0-800 m
M
A
R
I
O

V

L
I
Z

-
h
t
t
p
:
/
/
b
i
g
u
.
2
6
0
m
b
.
c
o
m
/

5. Las selvas templadas de media altitud (600-1.200 m):
Caf, Maz y Disocactus
Ladera noroeste del volcn Santo Toms
W
W
W
.
C
R
I
S
T
O
A
L
M
E
R
I
A
.
C
O
M
DISOCACTUS BIFORMIS
1.000-1.300 m
W
W
W
.
C
R
I
S
T
O
A
L
M
E
R
I
A
.
C
O
M
OPUNTIA PUBESCENS
500-1.200 m
Cuilco, Huehuetenango, Guatemala, 1.100 m
OPUNTIA DEAMII
800-1.800 m
Finca Estanzuela, S. Jos del Golfo, Guatemala
1.600 m
Sanarate, El Progreso, 800 m
FURCRAEA SAMALANA
600 1650 m
Finca Las Nubes, S. Fco. Zapot itln,
Guatemala 1.100 m
El Palmar, Guatemala 900 m
FURCRAEA GUATEMALENSIS
700 2.300 m
Volcn Pacaya, Guatemala, 1.500 m
Granados El Chol,
Guatemala 600 m
AGAVE SEEMANIANA
400- 2.600 m
San Ildefonso
Ixtahuacn,
Huehuetenango
1.600 m
Forma tortispina
Cuilco, Huehuetenango
1.100 m
Manfreda sp.
El bosque montano hmedo (1.200-2.500 m)
Lago Atitln,
Solol, Guatemala
EPIPHYLLUM CRENATUM
1.500- 2.500 m
Solol, Guatemala
EPIPHYLLUM OXYPETALUM
200- 2.000 m
WWW.CRISTOALMERIA.COM
DISOCACTUS NELSONII
1.300-1.500 m
WWW.CRISTOALMERIA.COM
DISOCACTUS MACRANTHUS
1.500 m
WWW.CRISTOALMERIA.COM
W
W
W
.
C
R
I
S
T
O
A
L
M
E
R
I
A
.
C
O
M
M
A
R
I
O

V

L
I
Z

-
h
t
t
p
:
/
/
b
i
g
u
.
2
6
0
m
b
.
c
o
m
/

DISOCACTUS EICHLAMII
1.500 m
MAMMILLARIA ALBILANATA
SUBSP. OAXACANA y TEGELBERGIANA - 1.000- 2.400 m
Subsp. oaxacana en valle del ro
Samal, 1.880 m (flecha roja)
6. Encinares y pinares (1.300-3.000 m): el lmite de los cactus
Volcn Tajumulco (San Marcos, Guatemala) 3.800 m
DISOCACTUS QUEZALTECUS
1.400-1.800 m
M
A
R
I
O

V

L
I
Z

-
h
t
t
p
:
/
/
b
i
g
u
.
2
6
0
m
b
.
c
o
m
/

DISOCACTUS SPECIOSUS
1.800- 2.700 m
subsp. cinnabarinus
WWW.CRISTOALMERIA.COM
subsp. speciosus
WEBEROCEREUS GLABER
1.500 - 2.000 m
Laguna de Ayarza, Santa Rosa
Laguna de Ayarza,
Santa Rosa, Guatemala
WWW.CRISTOALMERIA.COM
San Lucas Tolimn,
Solol
OPUNTIA STREPTACANTHA
1.600-2.500 m
San Ildefonso Ixtahuacn, Huehuetenengo
1.600 m
OPUNTIA TOMENTOSA
1.500-2.200 m
Forma mexicana
Forma guatemalteca
AGAVE HURTERI (SAMALANA)
1.800-3.300 m
Valle del ro Samal,
Quetzaltenango - 1.880 m
AGAVE TECTA
1.500-2.600 m
Llano del Pinal, Quetzaltenango 2.300 m
FURCRAEA QUICHEENSIS
2.400 3.300 m
Volcn Santa Mara 2.500 m
7. El monte espinoso (100-500 m) y las selvas bajas
caducifolias (600 1.100 m):
rganos y tunas
ACANTHOCEREUS TETRAGONUS
0- 1.200 m
Guastatoya, El Progreso, 600 m
HYLOCEREUS GUATEMALENSIS
10- 1.200 m
Lorette Wolf
MAMMILARIA KARWINSKIANA SUBSP. COLLINSII
100- 500 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
M
A
R
I
O

V

L
I
Z

-
h
t
t
p
:
/
/
b
i
g
u
.
2
6
0
m
b
.
c
o
m
/

MAMMILARIA ERIACANTHA
SUBSP. VELIZII
500-900 m Ipala, Chiquimula 850 m
MELOCACTUS CURVISPINUS (syn. M. maxonii, M. ruestii)
100- 1.500 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
MYRTILLOCACTUS EICHLAMII
200- 500 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
NOPALEA LUTEA
50-1.100 m
NOPALEA DEJECTA
600- 1.200 m
NOPALEA GUATEMALENSIS
50-1.100 m
Proyecto Heloderma
OPUNTIA DECUMBENS
100-1.100 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
OPUNTIA EICHLAMII
250-2.100 m
PACHYCEREUS LEPIDANTHUS
250-400 m
MARIO VLIZ - http://bigu.260mb.com/
Guastatoya, El Progreso, 450 m
PENIOCEREUS HIRSCHTIANUS
50-400 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
PERESKIA LYCHNIDIFLORA
50-900 m
Tillandsia
xerographica
PILOSOCEREUS LEUCOCEPHALUS
50- 1.400 m
Guastatoya, El Progreso, 500 m
Guastatoya, El Progreso, 450 m
STENOCEREUS EICHLAMII
100- 1.300 m
STENOCEREUS PRUINOSUS
50- 1.200 m
Ctenosaura palearis
( Daniel Ariano)
Cuilco, Huehuetenango, Guatemala, 1.100 m
Chiquimula, Guatemala, 500 m
Guastatoya,
El Progreso
Guastatoya, El
Progreso
Santa Rosa de
Lima, Santa
Rosa 1.000 m
Cuilco,
Huehuetenango,
Guatemala,
1.100 m
Guastatoya, El
Progreso 500 m
laevigatus
SELENICEREUS GRANDIFLORUS subsp.
GRANDIFLORUS 0 - 1.300 m
www.suculentas.com
www.suculentas.com
SELENICEREUS CHONTALENSIS
750- 1.500 m
http://www.cactuspro.com/
Jrgen Menzel
Jrgen Menzel
Agua Caliente, Guatemala
800 m
AGAVE PACHYCENTRA
400- 800 m
8. La vertiente del atlntico: Caribe y selva baja (0 500 m)
HYLOCEREUS MINUTIFLORUS
0- 200 m
SELENICEREUS GRANDIFLORUS
SUBSP. HONDURENSIS
Castillo de San Felipe, Izabal, Guatemala 0 m
SUBSP. DONKELAARI
50-300 m
SELENICEREUS TESTUDO 0- 1.100 m
Castillo de San
Felipe, Izabal 0 m
Castillo de San
Felipe, Izabal
WWW.CRISTOALMERIA.COM
EPIPHYLLUM PUMILUM
10- 600 m
W
W
W
.
C
R
I
S
T
O
A
L
M
E
R
I
A
.
C
O
M
www.tubiologia.com
EPIPHYLLUM PHYLLANTHUS
100- 700 m
Lorette Wolf 2012
BIBLOIGRAFA CONSULTADA
Flora of Guatemala. Standley & Steyermark. Fieldiana Botany v. 24,
partes 3 (1952) y 7.2. (1962). Disponible en lnea en :
http://archive.org/search.php?query=flora%20of%20guatemala
The Agaveae of Guatemala. W. Trelease, 1915. Trans. Acad. Sci.
St. Louis 23: 129-152.
Flora Mesoamericana. Missouri Botanical Garden, Universidad Flora Mesoamericana. Missouri Botanical Garden, Universidad
Nacional Autnoma de Mxico, The Natural History Museum of
London. Versin en lnea en: http://www.tropicos.org/Project/FM
Las cactceas de Guatemala. Mario Vliz, 2008. Universidad de
San Carlos de Guatemala
The new Cactus Lexicon. David Hunt, Nigel Taylor, Graham
Charles, 2006.
GRACIAS POR SU ATENCIN!!

You might also like