You are on page 1of 19

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

CAPTULO

19
DEFINICIN:
Sonaquellosquecontienenunaomsproposicionescondependenciasintcticaysemntica,yaquecarecende
sentidocompletoynopuedenexistircomooracionesautnomas,sinoquedependendeotraproposicinprincipal.

Ejemplo:

Elcampesinodijoqueregresaraconlalluvia.

Prop.subordinada

Lasoracionescompuestasporsubordinacinseformancuandounaproposicinsintcticamentedependientese
incluyedentrodelsujetoodelpredicadodelaotra.

Ejemplo:
PROPOSICIN
PRINCIPAL

Todoslosrostros

eraniguales.

PROPOSICIN
SUBORDINADA

quehabaenelmnibus

SUJETO

PREDICADO

Todoslosrostrosquehabaenelmnibuseraniguales.
MD MD N

PROPOSICIN
PRINCIPAL
PROPOSICIN
SUBORDINADA

N atributo

Proposicin

Ensameelvestido

quetecomprasteenelcentrocomercial.

PREDICADO

Ensameelvestidoquetecomprasteenelcentrocomercial.

SISTEMAHELICOIDAL

OD

CompendiodeLetrasVIID

PROPOSICIN
PRINCIPAL

Lengua

Giselaentendielproblema

PROPOSICIN
SUBORDINADA

cuandoAlexseloexplic.

SUJETO

PREDICADO

GiselaentendielproblemacuandoAlexseloexplic.
N
N
OD
CIRC.

PROPOSICIN PRINCIPAL Y PROPOSICIN SUBORDINADA.


PROPOSICIN PRINCIPAL

Contieneelverboprincipal,esdecir,unverboquenodependedeningnotroelemento.
Expresalaideabsicaquetransmitelaoracin.
Ejemplo:
SUJETO

PREDICADO

Todosloschicosestabanfelices.
MD MD

atributo

PROPOSICIN SUBORDI NADA

Contieneunverboconjugadoquedependedealgnelementodelaoracinprincipal.
Expresaunaexplicacinounacircunstanciaquecompletaomodificaatodalaproposicinprincipal.
Essintcticamentedependienteyporlotantonopuedeaparecersola.
Ejemplo:

Todosloschicosqueasistieronalconciertoestabanfelices.
prop.subordinada
prop.principal

LOS ENLACES SUBORDINANTES


Losenlacessubordinantessirvende nexoentreunaproposicinprincipalyunaproposicinquedependede
sta.Enelejemploanterior,elenlacesubordinanteeslaconjuncinque.
Existendosclasesdeenlacessubordinantesqueunenproposiciones:lasconjuncionessubordinantesylosrelativos.

1 0

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

LAS CONJUNCIONES SUBORDINANTES


Lasconjuncionessubordinantessonpalabras cuyanicafuncindentrodelaoracinesladeenlazaruna
proposicinconotra:
proposicin

enlace

proposicin

Ceciliamedijoquesuprimollegahoy.

vLasformasdelasconjuncionessubordinantessonlassiguientes:
FO R MAS
q u e
q u ie n
c u a l
c u yo

EJ EMP LO S
Carlosasegurq u e vendra.
Estudia m ie nt ra s yotrabajo.
Ellacanta co m o nadielohace.
Ira u n q u e noquieras.

FO R MAS
s i
p o rq u e
p a ra q u e

EJ EMP LO S
S iestudias,tirunfars.
Ganp o rq u e entrenmucho.
Sal p a ra q u e tedistraigas.

LOS RELATIVOS
Losrelativossonelementosdeenlacequesecaracterizanpordesempeardosfuncionesalmismotiempo:
Funcionancomoelementosdeenlaceentredosproposiciones
y,alavez,desempeanunafuncindentrodelaproposicinqueintroducen,porejemplo:desujeto,objeto
directo
P

Esehombrevioalamujer. Lamujer tenaunsombrerogris.

(Esehombrevioalamujer)(quetenaunsombrerogris).
S

Oracincompuesta

Enalgunoscasos,losrelativoshacenreferenciaaunapalabramencionadaconanterioridadenlaoracin.Esta
palabraesel antecedente delrelativo:

Loschicosjueganconel perro que muevelacolasinparar.

vLas formasdelosrelativos son:


FO RMAS
q u e
q u ien
cu a l
cu yo

EJ EMP LO S
Elperroq u e ladresmo.
Traigana q u ien encuentren.
Esamujerala c u a l admiroganar.
Ida,cu ya primaestua miga,llam.

SISTEMAHELICOIDAL

FO R MAS
d o n d e
co m o
cu a n d o
cu a n t o

EJ EMP LO S
Comerd o n d e prefieras.
Arrglalo c o m o puedas.
Vencu a n d o quieras.
Logrcu a n t o quiso.

1 1

CompendiodeLetrasVIID
v

Lengua

Lasproposicionessubordinadaspuedenser:
PROPOSICIONESSUBORDINADAS

SUSTANTIVAS

ADJETIVAS

ADVERBIALES

nexos

nexos

nexos

que,quien,cual,etc.

que,quien,cual,cuyo,etc.

puedensersustituidos
porlospronombres.

pueden ser sustituidos


poradjetivos.

puedensersustituidos
poradverbios.

Funcionacomo

Funcionacomo

Funcionacomocircunstancialde:

*Sujeto
*Aposicin

*MD:
a) Especificativas
b) Explicativas

*Lugar
*Tiempo
*Modo
*Comparativas
*Consecutivas
*Condicionales
*Concesivas

*OI
*OD
*Agente
*Predicativo

1. Sealesilassiguientesoracionessoncompuestasporcoordinacinosubordinacin.
________

Zarpelbarcoyyomequedentierra.

________

Loszapatosquemetrajistenomequedan.

________

Lamujerexigiqueserespetaransusderechos.

________

Seesfuerzamucho,peronoprogresa.

________ Sivasavenirteespero.

2. Subrayalaproposicinsubordinadaencadaunadelassiguientesoraciones.
a)Losturistasnosabanqueelmnibusnoparabaah.
b)Elfutbolistaqueselesionhasidoretirado.
c)CuandomenostelosesperesaparecerEmilia.
d)Mehequitadolacasacaporquetenacalor.
e)Cuandopiensoenellarecuerdoaesemuchachoquefui.

1 2

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

) Montaremosbicicletaapenasbajeunpocoelcalor.
f
g)Sloasistirnquienestenganlatarjetaazul.
h)Estaeslacasadondevivimos.

3. Escribelaproposicinprincipalalaquecadaunadelassiguientespodraestarsubordinada.
a)quefirmeselcontrato.
b)elquetemirdereojo.
c) quelollames.
d)sisemeocurrealgo.
e)quienesinvestigarneltema.
) elqueestudie.
f
g)aquienlleguepuntualmente.
h)dondeestnsusllaves.
a. __________________________________________________________________________________
b __________________________________________________________________________________
c. __________________________________________________________________________________
d.__________________________________________________________________________________
e. __________________________________________________________________________________
.
f __________________________________________________________________________________
g. __________________________________________________________________________________
h.__________________________________________________________________________________

4. Incluyeproposicionessubordinadasenelsujetoopredicadodelassiguientesoraciones.
a)Elescritorpublicunlibro.
b)Alejandrotrajoeldisco.
c) Elprogramadetelevisinnomegust.
d)Eltienemuchaenerga.
e)Nocambias.
) Estoycontenta.
f

a. __________________________________________________________________________________
b __________________________________________________________________________________
c. __________________________________________________________________________________
d.__________________________________________________________________________________
e. __________________________________________________________________________________
.
f __________________________________________________________________________________

SISTEMAHELICOIDAL

1 3

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

5 .Incluye en las oraciones de abajo las siguientes proposiciones.

aunque tena muchas pruebas en contra.


cuandomenosseloesperaba.
porqueestabaincompleta.
cuandoestabaenladucha.
deloqueexplicabaeldirector.
quienestenganhechalareserva.
a
)Slopodranentrar______________________________________________________________________________
b)Eltemblorempez______________________________________________________________________________
c)Elabogadorealizunaexcelentedefensa___________________________________________________________
d)Pedronoentendanada__________________________________________________________________________
e)Ganelpremio_________________________________________________________________________________
) Eldirectorrechazlapropuesta____________________________________________________________________
f

6. Completelassiguientesoracionesconunaconjuncinsubordinante.
a)Ellosaseguraron_______________todosaldrabien.
b)Felipetienelamesa_______________Ralcocina.
c)Lenarruncuento_______________seentretuvieran.
d)_______________nosdanpermisoiremosahacercanotajeaCaete.
e)_______________medmiedo,subiraesamontaarusa.
) Ahorrartodoelao_______________quierovisitarHuaraz.
f
g)Ceciliamedijo_______________suprimollegahoy.
h)Esehombrevioalamujer_______________tenaunsombrerogris.

7. Enelsiguientetextosubrayalasoracionessimplesyencierraentreparntesislasoracionescompuestas.
Podemosconcebirunespaciosintiempo,peronountiemposinespacio.Eltiemponecesitadelascosasparaexistir.
Enununiversovacoeltiemponoexiste.Eltiempoesasunacualidaddelser.Lepertenecepordefinicin,perono
podemossepararlo.Nopodemosalmacenareltiempo,nopodemosahorrarloparadespus.Eltiempodesaparece
conformeseusa.
JulioRamnRibeyro(Adaptacin)

8
. Sealelaoracinquenoescompuestasubordinada.
a)Tesuplicoquemedigaslaverdad.
b)Lasfloresquemeregalaronestnsecas.
c)Escribocomomehanenseado.
d)Esoesloquebusco.
e)Quisierasalir,peronopuedo.

1 4

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

9. Marquelaoracincompuestaformadaporelprocesosintcticodesubordinacin.
a)Mequisoganar,peronopudo.
b)Tengodinero,porlotanto,viajaraIca.
c) Sospechoquenodicenlaverdad.
d)Csarllegtarde,oseanoentrar.
e)Ventempranoytelocontartodo.

10.Sealelaalternativaquenoesoracincompuesta.
a)Estudimucho,luegoaprobarelcurso.
b)Esciertoqueellallegtarde.
c) MargotestancuriosacomolodijoMiguel.
d)Ella,laqueentr,esmiamiga.
e)Talvezviajemaanaconustedes.

Pasaatucuadernolassiguientesoracionescompuestas,sealaelverboprincipalyelverbosubordinado.

Luegoencierralaproposicinsubordinadaentrecorchetes.
1) Quienvinoprimeroganelpremio.
2) Juansabequetvendrs.
3) Anadiounlibroaquiencant.
4) Rosaesquiencant.
5) LasuposicindequeJuancantesfalsa.
6) Zeusestorgullosodequetseassuhija.
7) Luisaconfaenquevuelvas.
8) Lamujerquegolpeaasupobreburronoloestimaenlomsmnimo.
9) Elcuadroquerobaronnovaleunasumaexorbitante.
10)Roberto,quienllegayer,estdictandoclase.
11)Elpoyodondetesentasteesunpobrepollo.
12)Todavaestoyesperandoelcebichequemeprometiste.
13)Llegunacartaparaelhombrecuyonietoesunexpertodomadordecucarachas.
14)Meinvitaronalrestaurante,cuyoarteculinariocalmarmiapetito.
15)Encuantomesirvaselpavitoalhorno,leclavargustosolosdientes.
16)Dondenaceelmanantialbesartusdostrridasmejillas.
17)AunquemepidasderodillasmisuculentoemparedadodesalchichadeHuacho,notelodarniportodoeloro
delmundo.
18)Simeprestastuhermosamascota,lamimarconfruicin.
19)MientrasRosauranorespondacomounacucufataaestasingeniosasoraciones,nolamolestar.
20)Mematricularhoy,yaqueeselltimoda.
Ejemplo:
(Apenasvio eltamaodeeseferoza nimal)peguntremendoydestempladoalarido.
Prop.Principal

SISTEMAHELICOIDAL

1 5

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

CAPTULO

20
FUNCIONES DEL SUSTANTIVO
Dentrodelaoracin,existen funcionesprivativasdelsustantivoesdecir,funcionesquesondesempeadasslo
porsustantivosopalabrasequivalentes,comolospronombrespersonales.Estasfuncionesprivativasdelsustantivoson:
funcindencleodelsujeto,deobjetodirecto,deobjetoindirectoydeagente.

Ncleodelsujeto

Lagentegozconelespectculo.
Sujeto

Objetodirecto

Conocimosalosactores.
OD

Objetoindirecto

Lellevaremosfloresalamejorcantante.
OI

Agente

Elpremioserentregadoporeldirector .
Ag

Aveces,lossustantivosdesempeantambinotrasfunciones,comoladecircunstancial,lademodificadordeotro
sustantivoyladepredicativo.
Irconsusprimos .EncontrlaregladeJ ulio .Mipapessuamigo.
C

Pr

stasltimas,son funcionesquelossustantivoscomparten conlosadjetivosyconlosadverbios.

PROPOSICIONES SUBORDINADAS SUSTANTIVAS


Lasproposicionessubordinadassustantivassonaquellasquefuncionancomounsustantivo:
S

ST

Quenosoigan esimportanteNecesitamosquenosoigan.
OD

Reconocimiento. Unaproposicinsubordinadasustantivasereconoceporquepuedesustituirseporunsustantivoo
porunapalabraenfuncinsustantiva,como eso, algo o alguien:

Noscontaron

1 6

quelospreciosbajarnpronto . prop.sustantiva
uncuento.sustantivo
eso.demostrativo
algo.indefinido

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

CLASES DE PROPOSICIONES SUBORDINADAS SUSTANTIVAS


Segnlafuncinquerealizan,lasproposicionessubordinadassustantivasdentrodelaoracinseclasificanenproposiciones:
Quienesvinierongozaronconelespectculo.

Desujeto

Deobjetodirecto

Conocimosalosqueactuaronenlaobra.

Deobjetoindirecto

Lellevaremosfloresaquiencantmejor.

Deagente

Elpremioserentregado porquiennosdirigi.

Lasproposicionessubordinadassustantivaspuedenrealizar,adems,lasfuncionesquelossustantivoscompartencon
losadjetivosyadverbios.
Decircunstancial

Jugaremosvleyconlosqueganenhoyda.

De modif. indirecto Todostenamoslasensacindequealguiennossegua.


desustantivo

Depredicativo

Micuadernoeselqueestrevisandoelprofesor.

Recuerdaquelasproposicionessubordinadassustantivassereconocensustituyndolasporunsustantivooporuna
palabraconfuncinsustantiva.Estapruebatepermitirdistinguirunasubordinadasustantivadeunaadverbialo
adjetiva.
Proposicin
adverbial

Iniciaremoslagrabacin

cuandonosavisen .
maana

Proposicin
adjetiva

Elanimalviounasombra

queloasust.
extraa

Proposicin
sustantiva

Sientoganasde

SISTEMAHELICOIDAL

quesalgaelsol.
eso.
algo.

1 7

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

PROPOSICIN SUBORDINADA SUSTANTIVA

1. Enlassiguientesoraciones,sustituyelaspalabrasesto,eso,aquelloyalgoporunaproposicinsustantiva.

Sumamnosencargesto.
____________________________________________________________________________________

Ellanosestabadiciendoalgo.
____________________________________________________________________________________

Yanospidiesodiezveces!
____________________________________________________________________________________

Soloaustedeslescontaralgo.
____________________________________________________________________________________

Jamslograronconvencermedeaquello.
____________________________________________________________________________________

Podrsexplicarmeesto?
____________________________________________________________________________________

2. Subrayaslolasproposicionessubordinadassustantivasysustityelasporunsustantivoounapalabraenfuncin
sustantiva.

CamilaconfirmqueGonzalollegar.
____________________________________________________________________________________

Finalmenteobservqueellahabacambiado.
____________________________________________________________________________________

Eldiplomaserrecibidoporlosalumnosquesegradan.
____________________________________________________________________________________

Quienteespera,teencontrar.
____________________________________________________________________________________

Colnafirmabaquelatierraeraredonda.
____________________________________________________________________________________

Losqueorganizanelespectculoestnpreocupados.
____________________________________________________________________________________

1 8

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

3. Subrayaencadaoracinlaproposicinsustantivaydiqufuncindesempea.

Esperoquetuhermanahayahechotutrabajo.
Quetodoscomprendieransuposicineramuyimportanteparaella.
Quiencalla,otorga.
Losalumnospreguntaronsilabibliotecaestabaabierta.
Lamentoquetemarchesestanoche.
Elexpedientefuerecibidoporlaquemehaprometidoseguirlostrmites.

4. Construyeoracionescompuestasporsubordinacinendondelassiguientesproposicionesdesempeenlafuncin
desujeto,objetodirectoyobjetoindirecto.

losqueestudiaronmucho.
aquellosqueintentaronescapar.
quienescorranmsrapido.
elquearreglaguitarraviejas
alosqueactuaronenlaobra.

Ejemplo:

Sujeto Losqueestudiaronmuchofueronrecompensados.
O D

Eltutoralabalosqueestudiaronmucho.

OI

Elprofesorlespondrunabuenanotaalosqueestudiaronmucho.

Sujeto ________________________________________________________________________________
O D
OI

_______________________________________________________________________________

Sujeto ________________________________________________________________________________
O D
OI

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

Sujeto ________________________________________________________________________________
O D
OI

________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

5. Construyedosoracionescompuestasporsubordinacin,enlascualeslaproposicinsubordinadadesempeela
funcindeagente.Comoenlaceemplea que y quien.

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

SISTEMAHELICOIDAL

1 9

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

6. Completelaoracincompuestaconelnexoyla
proposicinsubordinadasustantivacorrespondiente.
Marcopiensaquetodossoniguales.
____________________________esmigrandeseo.

Julioso______________________________

Elprometi_____________________________

Elestabacontentode____________________

Lellevaremosflores______________________

Micuadernoes_________________________

7. Sealelaopcinquepresentaoracincompuesta
porsubordinacinsustantiva.
a)Elloshandesealareldesafo
b)Unosestudian,otrospierdeneltiempo.
c)Ellapensquelregresara.
d)Insbailasamba,Ana,vals.
e)EllospagarnelSOAT.

8. EnlaoracincompuestaNuestrodeseoesque
ellaestsanaysalvacontieneunaproposicin
subordinadaenfuncinde:
a)Sujeto
d)O.Directo

b)Atributo
e)O.Indirecto

c)Agente

9. EnelenunciadoDimesiviajarsmaana,la
proposicinsubordinadasustantivaestenfuncin
de:
a)O.Directo
d)Atributo

b)O.Indirecto
e)Circunstancial

c)Agente

10.EnlaoracinFuerecibidoporquieneslos
estimaban,lasubordinadasustantivafunciona
como:
a)O.Directo
c)Atributo
e)sujeto

b)Aposicin
d)Agente

11.Enlaoracinseloprometiaquiennuncavolvera
aver,laproposicinsubordinadacumplefuncin
de:
A)complementoagente
B)atributo
C)objetoindirecto
D)complementodenombre
E)sujeto

2 0

12.Sealelaoracinquenoescompuestasubordinada.
A)Tesuplicoquemedigaslaverdad.
B)Lasfloresquemeregalaronestnsecas.
C)Escribocomomehanenseado.
D)Esoesloquebusco.
E)Quisierasalir,peronopuedo.
13.Sealelaoracincompuestaquepresenta
proposicinsubordinadasustantivaenfuncinde
sujeto.
A)Permitidqueporahoracallesunombre.
B)Fueprecisoquesuprimalacogiese.
C)Hadichoquelollamesahora.
D)lnoesloqueparece.
E)Nocompruncarro,sinovendielsuyo.
14.Marquelaoracincompuestaquecontieneuna
proposicinsubordinadaenfuncindeobjeto
directo:
A)Laspapasestnquequeman.
B)Nocreoquehayaledoeselibro.
C)Esintilqueintentesverla.
D)Quienlloraahorareirdespus.
E)Elnioquetedigoesmoreno.
15.Indiquelaoracincompuestaquecontieneuna
proposicinsubordinadaenfuncinde
complementoagente.
A)Mepreguntaronquinhabavenido.
B)Lobuscoynoloencuentro.
C)Elautoserreparadopormicuado.
D)Fuicastigadoenrgicamenteporquientsabes.
E)EsunapenaqueRobertosufrapormiculpa.
16.Culeslaoracinquecontieneunaproposicin
subordinadasustantivaenfuncindeatributo?
A)Esciertoqueconocemuchodehistoria.
B)Esoesloquetsiemprequisiste.
C)Noimportaquevengastarde.
D)Loqueheganadohasidomuypoco.
E)Meentristecequemientastanto.
17.EnlaoracincompuestaLajoven,laqueespera,
porti,estseguradeti,laproposicinsubordinada
estenfuncinde:
A) Aposicin
B) Sujeto
C)Complementoagente
D) O.directo
E)Atributo

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID
18.EnlasoracionescompuestasNoscuntodurel
martirioydndevivanlosautoresdelcrimenha
sidogranincgnita,lasproposicionessubordinadas
sustantivasestnenfuncinde:
A)o.directoyatributo
B)sujetoyo.indirecto
C)objetoyo.directo
D)o.directoysujeto
E)sujetoyatributo
19.Sealelaoracincompuestaquepresenta
proposicinsubordinadasustantivaenfuncinde
O.Indirecto.
A)Escribomispoemasparalosquesonsensibles.
B)Ellossernquieneshaganeltrabajo.
C)Yaveremosquienselolleva.
D)Estoyconvencidodequelolograr.
E)Joseselquedirigeasuhermanomenor.

SISTEMAHELICOIDAL

Lengua
20.EnlaoracincompuestaCarlos,elqueestjuntoa
lapuerta,fuequienabrimiespritualaluzdel
saber,lasproposicionessubordinadascumplenla
funcinde:
A)Sujetoyo.directo
B)Aposicinyo.indirecto
C)O.indirectoyatributo
D)Aposicinyo.directo
E)Aposicinyatributo
21.Entregamoselpremioaquienobtuvoelmayor
puntaje.
A)N.P+O.D+O.I
B)N.P+O.I+O.D
C)N.P+Atributo+O.I
D)N.P+Atributo+O.D
E)N.P+Agente+O.I

2 1

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

CAPTULO

21
FUNCIONES DEL ADJETIVO
Dentrodelaoracin,eladjetivodesempeahabitualmentelafuncinde modificadordelsustantivo:

ElPerposeeun extensoterritorio.
sust.
adj.

PROPOSICIONES SUBORDINADAS ADJETIVAS


Lasproposicionessubordinadasadjetivassonlasquefuncionancomounadjetivoesdecir,modificandoalsustantivo.

quecambiaranuestropas.

Tomaremosunadecisin
Sustantivo

importantsima.

Reconocimiento.
Unaproposicinsubordinadaadjetivasereconoceporquecumpledoscondiciones:

Puedesersustituidaporunadjetivo.
quetepresentayer
Eseamigo

nuevo

quieresalircontigo.

mo

Poseeantecedente.Elantecedenteeselsustantivomodificado.
Meencanteldiscoquemeregalaste.
antecedente prop.sub.adjetiva

* Ubicacindelasubordinadaadjetivaenlaoracin. Lasproposicionessubordinadasadjetivas,aligualquelas
sustantivas,puedenubicarsetantoenelsujetocomoenelpredicadodelaoracin.

Sub.adjetiva
enelsujeto

sujeto
Perroqueladra,nomuerde.

predicado
Yoguardlospapeles quedejenmicarpeta.

2 2

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

DIFERENCIA ENTRE PROPOSICIONES SUBORDINADAS SUSTANTIVAS Y ADJETIVAS


Tantolasproposicionessubordinadassustantivascomolasadjetivas,puedenirintroducidasporlosrelativos que o
quien.
Paracomprobarsilaproposicinintroducidaporlosrelativos que o quien essustantivaoadjetiva,hayquebuscarel
antecedentedelrelativo:

Sielrelativo notienteantecedente expresoenlaoracin,laproposicines sustantiva:


Laquemsestudiaba ingresalauniversidad.

Prop.sustantiva

Sielrelativo tieneantecedente expresoenlaoracin,laproposicines adjetiva:

Lachica quemsestudiaba ingresalauniversidad.

antecedente prop.adjetiva

CL AS ES
v Proposicinsubordinadaadjetivaexplicativa

A.Vanentrecomasenlaescritura.
B.Sepronuncianconpausadeentonacin
C.SimplementepredicaalgoacercadelaFNquemodificaelquelaFNdesigneoaunconjuntooaunindividuoes
irrelevante.
D.Modificanombresysustantivospropiosnoconstruidoscondeterminanteycomunes.
Ejemplo:

Loscolegios,quetienenescasopresupuesto,preocupanalpas.
M.D.N.S.M.D.prop.subord.adjetiva

Sujeto

Predicado

OracinCompuesta

v Proposicinsubordinadaadjetivaespecificativa

A.Vansincomaenlaescritura.
B.Sepronuncianunidasalantecedente.
C.Designaunsubconjuntodelconjuntoespecificadoporelsustantivoncleo.
D.Nopuedemodificarnombresosustantivospropios.
Ejemplo:

Loscolegios,quetienenescasopresupuesto,preocupanalpas.
M.D.N.S.M.D.prop.subord.adjetiva

Sujeto

Predicado

OracinCompuesta

Estoquieredecir:quedelconjuntodeuniversidadesquetenemosnospreocupansloalgunas:slolasquetienen
escasopresupuesto.

SISTEMAHELICOIDAL

2 3

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

1. Ubicalasproposicionessubordinadasadjetivasysubrayaelsustantivoalquemodifican.Luego,sustituyelas
proposicionesporunadjetivoqueexpreseunsignificadoigualosemejante.
Ejemplo:
Aquel catedrtico (queesprovenientedePiura)nosdiounaconferencia.
Aquelcatedrticopiuranonosdiounaconferencia.
a)Hoyseinaguralaexposicindeunpintorqueesconocidomundialmente.
___________________________________________________________________________________________
b)Estelibrodehistoriapresentauntemaquenohasidodiscutidoantes.
___________________________________________________________________________________________
c) Revisarnuevamentelosproblemasdematemticaquemecostaronunmayoresfuerzo.
___________________________________________________________________________________________
d)Lascomputadorasquetenganmsdediezaossernsustituidas.
___________________________________________________________________________________________
e)Mepreocupoporlaspersonasaquienesquiero.
___________________________________________________________________________________________
) Apuntoenelcuadernolaspalabrascuyosignificadoignoro.
f
___________________________________________________________________________________________
2. Sustituyeeladjetivoqueapareceencadaoracinporunaproposicinadjetivaquetengaunsignificadoequivalente.
Ejemplo:Elcristalesunmaterialfrgil.
Elcristalesunmaterialquesequiebrafcilmente.
a)Probasteunahierbainocua.
_____________________________________________________________________________________
b)Lagasolinaesunlquidoinflamante.
_____________________________________________________________________________________
c)Mediounaopininirrelevante.
_____________________________________________________________________________________
d)Anocheviunapelculaterrorfica.
_____________________________________________________________________________________
e)Hoyunprofesormeenviunacartamanuscrita.
_____________________________________________________________________________________
3. Subrayalaproposicinadjetivaymarcaconunaflechaelsustantivoalquemodificayrodeaconuncrculoel
relativo.
Ejemplo: Elrelojquemeregalaronesdigita l.
a)Eseeselmdicodequientehabl.
b)Carlostieneunamigoconelcualjuegatenis.
c)BuscaraJuan,quienmeayudarconesteproblema.
d)Estaserlacasadondeviviremosparasiempre.
e)Hoyvieneacambiarlaventanaqueserompi.

2 4

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

4. Analizasintcticamentelassiguientesoracionescompuestas.Encierraenunparntesislasproposiciones,luego
subryalas.
Ejemplo:
S

Elgordo(queestjugandoftbol)esmiprimo.
MD N

N atributo

a
)Beatrizviveenunacasaqueestalpiedelro.
b)Lasmanzanasquetrajistesonagridulce.
c)Ayerconocalachicaqueganelconcurso.
d)Nocreoelchismequemehancontado.
e)Misamigosleyeronelmensajequemeenviaste.

5. Enlazalassiguientesproposicionesmediantesrelativos(que,quien,cuando,donde,etc.).Aslasconvertirasen
oracionescompuestasporsubordinacin.
a)AdquiriunhuertoEnelhuertoplantnaranjos.
b)MipuebloestenunvallePorelpasaunro.
c) ComprunalmparaLalmparatienetresbrazos.
d)CortunastablasConlastablashizounestante.
e)EnlaplazahayunrbolElrboltienecienaos.
) MeencontrconmiamigaMiamigaviveenIca.
f
g)FuidevacacionesamipuebloEnesepueblonac.
h)MeregalarondoslapicerosLoslapiceroseranazules.
Ejemplo:
Adquiriunhuertodonde plantnaranjos.

6. Completalassiguientesoracionescon que o quien.Luego,encierraenuncrculolosenlacesquetenganunantecedente


ymarcasteconunaflecha.
a)Podrnveniralakermstodoslosalumnos___________aslodeseen.
b)Tendrquedarexamenescrito___________desaprobeneloral.
c) Sloasistirnalpaseodelaclaselos___________presentenunpermisodesuspadres.
d)Estamossegurosde___________lamayoradelaclaseaprobarelcurso.
e)Delostreslibros___________quemeprestasteslomefaltaleerste.
) ___________consigaunamedallaennombredelcolegioseradmiradotodo.
f

Indica,quclasedeproposicinsubordinadacontienecadaunadeestasoraciones:sustantivaoadjetiva.

SISTEMAHELICOIDAL

2 5

CompendiodeLetrasVIID
7. Lasoracionescompuestassubordinadasadjetivas
tambinsonllamadasproposiciones:
A)Completivas

B) Derelativo

C)Informativas

D) Apositivas

E)Sustantivas
8. Lasoracionescompuestassubordinadasadjetivas
sedividenen:
A) Apositivosysustantivos
B) Completivasyderelativos
C) Explicativayespecificativa
D) Explicativaycompletivas
E) Informativasyespecificativas
9. Enlaoracincompuesta:Losperrosquenoladran
nolesgustanalosalpaqueros.
Hayunaproposicinsubordinada:
A)Sustantivadesujeto
B)Sustantivadecomplemento
C)Sustantivaatributiva
D)Adjetivaespecificativa
E)Adjetivaexplicativa
10.Sealelaoracinquepresentaproposicin
subordinadaadjetiva.
A)Conseguirstantasamigascomotquieras.
B)Canttanbienquelopremiaron.
C)Llegtancambiadaquenolareconoc.
D)Estabadeseosodequeganaranelpartido.
E)TrajeelCDqueteprometayer.
11.Enelenunciadoellosvivenenlaaldeaque
visitamoselaopasado,losubrayadoconstituye
unaproposicinsubordinada:
A)sustantivasujeto
B)adverbialcausal
C)sustantivaobjetodirecto
D)adjetivaespecificativa
E)adverbialmodal
12.Marqueelenunciadoenelquesepresenta
proposicinsubordinadaadjetiva.
A)Cuandoveaslaseal,tocaeltimbre.
B)Antesdequeamanezca,saldremos.
C)Sabesquhoraesenestemomento?
D)Alcnzameellibroqueestforrado.
E)Esfalsoquehayamosprogresadoenelftbol.
13.Marquelaoracincompuestaquecontiene
proposicinsubordinadaadjetivaexplicativa.

2 6

Lengua
A)Lacorbataquemeregalasteesmuyvistosa.
B)Fueronalcinepoquequerandivertirse.
C)Ellapicerorojo,quemeregalaste,loperd.
D)Ellosafirmaronquetescondistelamota.
E)Loatraparoncuandointentabasalirdelpas.
14.Marquelaoracinquepresentaunaproposicin
subordinadaadjetivaespecificativa.
A)Mara,laquetienemuchaspecas,trajodulces.
B)Estajoya,queesmuycara,pesaveintegramos.
C)Losobreros,queestncansados,fueronadormir.
D)Solamenterepasaronlaleccinquelesdist.
E)Cuandoden lasdiezdelanoche,saldremos.
15.Sealelaoracincompuestaquecontiene
proposicinsubordinadaadjetivaexplicativa.
A)Losperrosqueladrannomuerden.
B)Laquellegtardesequedenlapuerta.
C)Saleellucerocuandoamanece.
D)Manuel,quienestabaherido,regres.
E)Lafrutaquecomisteestabaverde.
16.Enlaoracinlosfutbolistaseuropeos,quienesse
conducenconmucharesponsabilidad,obviamente,
sonexcelentesdeportistas,laproposicin
subordinadaes:
A)sustantivadesujeto
B)adjetivaexplicativa
C)sustantivadeobjetodirecto
D)adverbialdemodo
E)adjetivaespecificativa
17.Lasexpresiones:
medita,sufre,llora.
Jos,planeayactay
Quierequevuelvas
Son,respectivamente,oracionescompuestas:
A)Yuxtaposicincopulativailativa
B)Adversativacopulativasubordinada
C)Yuxtaposicinexplicativasubordinada
D)Yuxtaposicincoordinadasubordinada
E)Yuxtaposicinilativacopulativa
18.Quisieracontartequetengoabiertaunaherida
Delaoracin,esciertoque:
1.Essubordinadasustantiva
2.Hay2objetosdirectos
3.Hayunverboenmodosubjuntivo
4.Hayunverboenmodoindicativo
A)1y2 B)1,3y4 C)1,2y4
D)Slo1 E)Todassonciertas.

PASCUALSACOOLIVEROS

CompendiodeLetrasVIID

Lengua

1. Alaoracincompuestasubordinadaadjetiva,tambinselellama:
..............................................................................................................................................................
2. Laoracincompuestasubordinadaadjetivasiemprevaencabezadaporel:
..............................................................................................................................................................
3. Existendosclasesdeoracionescompuestassubordinadasadjetivasqueson:
..........................................................................y................................................................................
4. Laproposicinsubordinadaadjetiva...............................................vaentrecomasenlaescritura.
5. Sonaquellasproposicionessubordinadasadjetivasquesepronuncianunidasalantecedenteyvansincomaenla
escritura.
..............................................................................................................................................................
6. Laproposicinsubordinadaadjetivavaencabezadoporpronombresrelativos:
..............................................................................................................................................................
7. EnelenunciadoLacamisaquemeregalasteesmuyhermosa,laproposicinsubordinadaadjetivamodificaal
sustantivo
..............................................................................................................................................................
8. EnelenunciadoLosperrosqueladrannomuerden,laproposicinsubordinadaadjetivacumplelafuncin
sintcticade:
..............................................................................................................................................................
9. EnelenunciadoElloscompraronlosdulcesqueprobamosayer,laproposicinsubordinadaadjetivacumplela
funcinsintcticade:
..............................................................................................................................................................
10.Enelenunciadomisamigos,quienescantaronayer,ganaronelconcurso,laproposicinsubordinadaadjetiva
cumplelafuncinsintcticade:
..............................................................................................................................................................

SISTEMAHELICOIDAL

2 7

You might also like