You are on page 1of 5

CENTRO UNIVERSITRIO METODISTA DO SUL

Teorias Psicanalticas I - Prof


a
Jane Fischer Barros.
F REUD, ALM DA ALMA
Resenhado por Vanessa Branco Cardoso
Acadica do C!rso de Psico"o#ia
$An%es de &i#!nd Fre!d, o hoe acredi%a'a (!e o (!e di)ia e fa)ia era prod!%o de s!a 'on%ade
conscien%e. Mas o #rande psic*"o#o deons%ro! a e+is%ncia de o!%ra par%e de nossas en%es (!e f!nciona no ais
o,sc!ro se#redo e (!e pode a%- coandar nossas 'idas. Es%a - a his%oria da en%rada de Fre!d n!a re#i.o %.o
esc!ra (!an%o o pr*prio inferno, o inconscien%e h!ano, e de coo e"e o i"!ino!./ 0A,er%!ra do fi"e
Fre!d A"- da A"a1

Es%e fi"e re%ra%o! da %ra2e%*ria do #rande pensador e in'en%or da Psican3"ise,
&i#!nd Fre!d. 4 re"a%o perpassa so,re a fr!s%ra5.o de a%!ar na c"inica -dica e o crescen%e
in%eresse pe"as doen5as en%ais, o aprendi)ado co Charco%, o %ra,a"ho e parceira co
Joseph Bre!er e os conse(6en%es res!"%ados. Fa"areos de concei%os coo ecanisos de
defesa, reca"caen%o, associa5.o "i're, in%erpre%a5.o dos sonhos, a%os fa"hos, cop"e+o de
dipo e as fan%asias.
4 fi"e inicia e Viena, 7889, (!ando Fre!d %ra,a"ha e !a c":nica onde n.o "he -
peri%ido %ra%ar de pacien%es his%-ricos. Fr!s%rado, decide ir a Paris aprender co Charco% so,re as
s!as %-cnicas de criar o! e"iinar sin%oas a%ra'-s da fa"a e pacien%es his%-ricos e es%ado de hipnose.
E"e fica !i%o ipressionado co o (!e ' e decide, e se! re%orno, copar%i"har co se!s co"e#as
apresen%ando ! %ra,a"ho e ! con#resso -dico. 4 2o'e &i#!nd - h!i"hado. En%re se!s
escarnecedores es%3 o se! chefe no hospi%a" onde %ra,a"ha, Dr. Me;ner%.
Ap*s o disc!rso 'e a%- e"e ! -dico (!e confessa "idar co a esa $a#ia ne#ra/. Dr.
Bre!er fa"a (!e n.o es%a'a pron%o para e+p<r a s!a pr3%ica para os o!%ros, por- con'ida
Fre!d a conhecer a ap"ica5.o de s!a %-cnica. U pe(!eno adendo nesse pon%o= essa cena es%3
fo#e his%*ria rea". &e#!ndo o ,i*#rafo 4c%a'e Mannoni, Bre!er e Fre!d 23 se conhecia an%es
des%e ir a%- o >ospi%a" &a"pe%ri?re es%!dar co Charco%. Con%in!ando na %raa
cinea%o#r3fica, Bre!er %orna-se en%or de &i#!nd Fre!d na ap"ica5.o da hipnose, !sando
!a %-cnica diferen%e da aprendida na Fran5a= hipno%i)ado pede-se ao pacien%e (!e fa"e so,re
s!as "e,ran5as.
CENTRO UNIVERSITRIO METODISTA DO SUL
Teorias Psicanalticas I - Prof
a
Jane Fischer Barros.
Fre!d ainda es%3 %ra,a"hando no hospi%a" co Dr. Me;ner%. Epo"#ado co os
res!"%ados (!e ' nos pacien%es de Bre!er, inicia a"#!ns %ra%aen%os. f"a#rado ap"icando as
%-cnicas e %e ! e,a%e co se! s!perior, (!e o ad'er%e (!e coo escorpi@es 'enenosos,
o a%eria" do inconscien%e de'e ser an%ido %rancado no esc!ro. dei%ido do hospi%a".
Bre!er e Fre!d passa a %ra,a"har 2!n%os, es%!dando a hipnose coo -%odo de
acessar o inconscien%e. Perce,e (!e os pacien%es %e !a c!ra parcia" de se!s sin%oas ao
"e,rar de ! fa%o %ra!3%ico. En%.o, coe5a a e"a,orar a %eoria so,re os ecanisos de
defesa (!e reprie "e,ran5as do"orosas de che#ar A conscincia. Fre!d afira (!e e+is%e ! %ipo de
,arreira (!e pro%e#e o conscien%e. a #nese do (!e ser3 chaado de reca"caen%o.
4 2o'e -dico - chaado para a%ender ! 2o'e, fi"ho de ! #enera", (!e a%aco!
se! pai aparen%een%e se o%i'o. Fre!d o hipno%i)a, re'e"ando (!e o rapa) sen%ia *dio do
pai, pois acredi%a'a (!e e"e %inha es%!prado !a 2o'e por anos. Bo desenro"ar do processo,
essa 2o'e re'e"a ser a .e do pacien%e e e"e anifes%a o se! dese2o se+!a" pe"a esa.
&i#!nd Fre!d fica horrori)ado e recoenda (!e in%erne o rapa) e ! anic<io. E"e
passa a sonhar (!e, aarrado ao 2o'e, es%3 e !a ca'erna esc!ra 0e !a a"!s.o c"ara as
pa"a'ras de Me;ner% so,re o con%eCdo inconscien%e1 e (!e %en%a'a che#ar a s!a .e 0A3"ia
Fre!d1. Fica %.o a,a"ado co essa e+perincia on:rica (!e se afas%a da hipnose.
En%re%an%o, Dr. Me;ner%, 23 ori,!ndo, confessa-"he (!e - his%-rico. Pede a e"e (!e n.o
a,andone se! %ra,a"ho. Co esperan5a reno'ada, re%orna a pr3%ica c":nica. For!"a s!a prieira
%eoria associando ne!rose e se+!a"idade, o (!e Bre!er 'eeen%een%e desapro'a, afirando
(!e !i%os de se!s pacien%es n.o poss!e esse paradi#a se+!a". 4 en%or peri%e (!e Fre!d
hipno%i)e Ceci";, (!e a#ora es%3 ce#a. E"a re"a%a (!e -dicos fora a'is3-"a n! ho%e" e (!e
es%a'a hospedada (!e o pai es%a'a or%o e ! hospi%a". Fre!d es%ranha esse fa%o e di) a
Bre!er (!e isso n.o es%3 cer%o. E"e re%oa a "e,ran5a e e"a conse#!e recordar a 'erdadeira
cena da or%e de se! pai, e ! pros%:,!"o. E"a - desper%ada e s!a ce#!eira desaparece.
Por-, n.o %arda a apresen%ar no'os sin%oas. A pacien%e se apai+ona por Joseph Bre!er (!e
decide se afas%ar. E"a, en%.o, coe5a a %er dores de ! par%o ia#in3rio e %e ! $fi"ho de
Bre!er/, personificado e ! ,oneco (!e #anho! do pai (!ando era pe(!ena.
Fa"ece JaDo, Fre!d, pai de &i#!nd. E"e desaia d!ran%e o 'e"*rio n.o conse#!indo
che#ar A por%a do cei%-rio. Desper%a na caa de ! pesade"o (!e e"e es%a'a e ! %re e ref"e%e so,re
o (!e sonho!. Fre!d coe5a a se per#!n%ar so,re o con%eCdo dos sonhos, e se esse si,o"iso
n.o seria "e,ran5as (!e escapa do ecaniso de defesa da repress.o. Par%indo desse
CENTRO UNIVERSITRIO METODISTA DO SUL
Teorias Psicanalticas I - Prof
a
Jane Fischer Barros.
epis*dio, e"a,ora a hip*%ese de (!e !a ne!rose pode iniciar-se na infEncia, co"ocando o inciden%e
%ra!3%ico an%erior ao desper%ar dos ip!"sos se+!ais, indo con%ra s!a prieira %eoria #era" da
ne!rose (!e s* 'ia a se+!a"idade a par%ir da ado"escncia=
$Coo o ins%in%o se+!a" pode ser o o,2e%o da repress.o an%es eso de se! desper%arF 0...1 Mas coo, na
inocncia da infEncia, pode !a e+perincia se+!a" ser %ra!3%icaF 0...1 A e+perincia n.o - repriida na -poca
0infEncia1. &* ais %arde, na ado"escncia, a e*ria desper%a a e+ci%a5.o se+!a" (!e a ora"idade condena. s*
en%.o (!e e"a sen%e 'er#onha e c!"pa e a e*ria %orna-se in%o"er3'e"./ 0Grecho do fi"e Fre!d A"- da
A"a1
&i#!nd Fre!d ass!e o caso de Ceci";. E"a se rec!sa a ser hipno%i)ada por (!e
considera !a %rai5.o a Bre!er. E !a no'a es%ra%-#ia, e"e pede (!e e"a fa"e "i'reen%e,
se cens!rar se!s pensaen%os. o inicio da associa5.o "i're. Fre!d posiciona a s!a cadeira
a%r3s do di'. e (!e a pacien%e es%a'a dei%ada, para (!e e"a fa"e se con%a%o 'is!a". Pr3%ica
(!e fa) par%e a%- ho2e do setting psicana":%ico. A pacien%e con%a !a his%*ria so,re a s!a
infEncia= e"a desaia e !a noi%e ap*s se! pai %-"a dei+ado a#!ardando do "ado de fora de
!a "o2a.
B.o deora (!e Ceci"; apai+one por Fre!d %a,-. E e"e en%.o perce,e (!e esse
sen%ien%o - necess3rio para a pr3%ica %erap!%ica, o (!e e"e denoinar3 de %ransferncia, !
aor necess3rio en%re -dico e pacien%e. E"e afira (!e esse aor - s* epres%ado ao
ana"is%a, 23 (!e per%ence! a o!%ra pessoa, e (!e no andaen%o da %erapia ser3 redirecionado
na%!ra"en%e. E"e %a,- se in%eressa por a%os fa"hos e na in%erpre%a5.o dos sonhos (!e e"e aca,ar3
ado%ando priori%ariaen%e e a,andonando a hipnose. V nos sonhos ! cainho para o inconscien%e,
co a s!a "in#!a#e si,*"ica re'e"ando a 'erdade so,re os sen%ien%os. E nos a%os fa"hos 0aparen%es
coincidncias e des"i)es na fa"a1 os 'erdadeiros dese2os.
Ceci"; con%a so,re ! sonho (!e %e co ! %orre 'ere"ha. Hn%erpre%ando es%e
sonho, Fre!d desco,re o aor de"a pe"o se! pai. Di) a Bre!er (!e a fi+a5.o pode %er nascido
de ! a,!so se+!a". Fre!d se co"oca na si%!a5.o e espec!"a (!e se! pai poderia %er a,!sado da
fi"ha, ir. de Fre!d, e (!e e"e %eria 'is%o o acon%ecien%o e afas%ado para o inconscien%e. 4
-dico reso"'e con'ersar co a s!a .e, se re'e"ar as s!as 'erdadeiras in%en5@es e desco,re s!as
"e,ran5as era na 'erdade fan%asias, criadas pe"o ciCes (!e sen%ia do pai na re"a5.o co a s!a .e.
&e as s!as era "e,ran5as era ia#in3rias as de Ceci"; %a,- poderia ser.
Fre!d perce,e a e+is%ncia, na %enra idade, de ! %riEn#!"o aoroso en%re pai-fi"ho-
.e. Hnicia-se a e"a,ora5.o da %eoria do Cop"e+o de dipo. (!e f!ndaen%a a %eoria
CENTRO UNIVERSITRIO METODISTA DO SUL
Teorias Psicanalticas I - Prof
a
Jane Fischer Barros.
da se+!a"idade infan%i". E"e reso"'e apresen%ar s!a %ese aos se!s co"e#as -dicos, eso co a
desapro'a5.o de Bre!er. Aca,a sendo no'aen%e ridic!"ari)ado.
Rope co se! o en%or, eso es%e ape"ando para a proessa (!e fe) ao pai no "ei%o de
or%e, di)endo (!e os fi"hos precisa %ri"har se! pr*prio cainho. Copreendendo s!as fan%asias e
o ecaniso do reca"caen%o e"e conse#!e fina"en%e ir ao %C!"o do pai.
A prod!5.o cinea%o#r3fica rea"i)o! ! recor%e do in:cio dos es%!dos so,re hipnose e
as prieiras %eorias de &i#!nd Fre!d, coo os ecanisos de defesa, o reca"caen%o, a
in%erpre%a5.o dos sonhos e a%os fa"hos, o cop"e+o de dipo e por fi as fan%asias. Fa"o! fa"ar
so,re a e"a,ora5.o da Prieira G*pica 0Conscien%e, Hnconscien%e e Pr--Conscien%e1 co ais
prof!ndidade e ! dos persona#ens f!ndaen%ais no a"'orecer cien%ifico de Fre!d, (!e foi
F"iess co (!e se correspondia por car%as, rea"i)ando a s!a a!%o-an3"ise. Esse persona#e
foi f!ndido co Bre!er, e especia" nas cenas (!e deons%ra a adira5.o (!e Fre!d %e
pe"o s!cesso profissiona" do es%re e (!e con%a'a se!s sonhos.
4!%ro pon%o in%eressan%e - (!e o fi"e prod!)ido proposi%a"en%e e pre%o e ,ranco
deons%ra !i%a de"icade)a e ao eso %epo - o,sc!ro, coo se ia#ina o inconscien%e.
E"e a,orda co %eas po"icos (!e ainda ho2e, eso e sa"as de a!"a de %!ras de
Psico"o#ia, prod!)e disc!ss@es aca"oradas. A"#!ns o aa, o!%ros o considera !
per'er%ido. Es%es C"%ios, acredi%o (!e, por desconhecien%o de s!a o,ra, 23 (!e soen%e !
#nio coo &i#!nd Fre!d poderia se a'en%!rar for!"ar concei%os (!e s.o a%eporais e (!e
co %an%a cora#e fora defendidos eso %endo %an%os oposi%ores. &!as ideias fora
'isi%adas e re'isi%adas %an%as 'e)es e por %an%os pensadores e apesar disso con%in!ara sendo
"e'adas adian%e no ensino e na pr3%ica profissiona" da Psico"o#ia.
CENTRO UNIVERSITRIO METODISTA DO SUL
Teorias Psicanalticas I - Prof
a
Jane Fischer Barros.
FHC>A GCBHCA
Freud, alm da alma
4ri#e= Es%ados Unidos. Ano= 7IJK L Pre%o e Branco L 7MN in
Dire5.
o
John >!s%on
Ro%eiro Char"es Oa!fann e Po"f#an# Reinhard%. Ba 'erdade o ro%eiro ori#ina" foi prod!)ido por
Jean-Pa!" &ar%re (!e pe"o pedido do dire%or de res!ir e deasia a his%*ria de Fre!d se
re%iro! da prod!5.o e pedi! (!e se! noe n.o fosse credi%ado.
E"enco Mon%#oer; C"if% 0&i#!nd Fre!d1, &!sannah QorD 0Ceci"; Ooer%ner1, Larr; ParDs
0Joseph Bre!er1.
Rnero Draa ,io#r3fico
Hdioa Hn#"s 0Le#endado e por%!#!s ,rasi"eiro1
REFERSBCHA& BHBLH4RRTFHCA&=
MABB4BH, 4c%a'e. Fre!d, !a Bio#rafia H"!s%rada. Rio de Janeiro, Jor#e Uahar
Edi%or, KNNN.

You might also like