You are on page 1of 31

- Nomenclatura Sistemtica [1]: Se usan los numerales griegos (mono-, di, tri-, tetra-, penta-, hexa-, hepta-, ...

) como prefijo del elemento al que se refieren.


El prefijo mono- se omite en el segundo elemento.
Ej.:

CO

Monxido de carbono.

CO2

Dixido de carbono.

N2O

Monxido de dinitrgeno.

Fe2O3 Trixido de dihierro.

S2Cl2

Dicloruro de diazufre.

NaCl

Cloruro de sodio.

- Nomenclatura de Stock. Se expresa el nmero de oxidacin del elemento


ms electropositivo (metal) mediante nmeros romanos entre parntesis.
FeCl2 Cloruro de hierro(II)
FeCl3 Cloruro de hierro(III)
V2O3

xido de vanadio(III)

NiS

Sulfuro de Nquel(II)

- Nomenclatura tradicional. Este es el mtodo ms ambiguo y su uso


nicamente se debe a estar establecido por la costumbre. Se basa en los prefijos
PER- e HIPO- y en los sufijos -ICO y -OSO. Estos afijos indican cual de los
nmeros de oxidacin posibles de un elemento es el que se debe tener en cuenta.
Aqu radica el defecto de este sistema: para un elemento NO hay
unos nmeros de oxidacin nicos y universalmente aceptados. Adems requiere un
esfuerzo memorstico para recordarlos.
La valencia o nmero de oxidacin queda determinada segn el
siguiente esquema:
- Si hay una nica valencia:

-ICO.

- Si hay dos valencias:

-ICO, -OSO.

- Si hay tres valencias:

-ICO,

- Si hay cuatro valencias:

PER-... -ICO,

-OSO,

HIPO-... -OSO.

-ICO, -OSO,

OSO.
Ej.:

Hierro (valencias 2 y 3)

FeO
Fe2O3

xido ferroso.
xido frrico.

HIPO-... -

Bromo (valencias 1,3,5 y 7)

Atencin!

Br2O

xido hipobromoso

Br2O3

xido bromoso

Br2O5

xido brmico

Br2O7

xido perbrmico.

Mercurio (valencias 1 y 2)

HgCl
HgCl2

Cloruro mercurioso
Cloruro mercrico

2.3.- COMPUESTOS BINARIOS DEL HIDRGENO: (Obsrvese que la


posicin del Hidrgeno en la frmula coincide con la indicada al final del prrafo 2.1.)
2.3.1.- HIDRGENO CON NO METALES. Su nombre es distinto si el
compuesto est en forma de gas o disuelto en agua.
Frmula

Nombre sistemtico (gas)

En disolucin acuosa.

HF

Fluoruro de hidrgeno

cido fluorhdrico

HCl

Cloruro de hidrgeno

cido clorhdrico

HBr

Bromuro de hidrgeno

cido bromhdrico

HI

Yoduro de hidrgeno

cido yodhdrico

H2S

Sulfuro de hidrgeno

cido sulfhdrico

H2Se

Seleniuro de hidrgeno

cido selenhdrico

H2Te

Telururo de hidrgeno

cido telurhdrico

2.3.2.- HIDRGENO CON OTROS NO METALES.


Frmula

Nombre sistemtico

Nombre comn (ms usado).

NH3

Hidruro de nitrgeno

Amoniaco

PH3

Hidruro de fsforo

Fosfina

AsH3

Hidruro de arsnico

Arsina

SbH3

Hidruro de antimonio

CH4

--------

SiH4

Hidruro de silicio

BH3

Hidruro de boro

Estibina
Metano
Silano
Borano

2.3.3.- HIDRUROS METLICOS.


El hidrgeno, que aqu acta con valencia -1, se coloca tras el metal, se
nombran como Hidruro de ... y se utiliza alguno de los mtodos expuestos para indicar la
proporcin.
Ej.:

LiH
NiH2

Hidruro de Litio.
Dihidruro de nquel Hidruro de nquel(II) Hidruro

niqueloso.

2.4.- COMPUESTOS BINARIOS DEL OXGENO: (El oxgeno siempre aparece


en segundo lugar en la frmula)
2.4.1.- XIDOS. El Oxgeno acta con valencia -2.

Frmula

Not. Sistemtica

Not. de Stock

Not. vulgar
xido ferroso

FeO

Monxido de hierro

xido de hierro(II)

Fe2O3

Trixido de dihierro

xido de hierro(III)

xido de aluminio

xido de aluminio

Al2O3
aluminio
Na2O

xido de sodio

xido de sodio

xido frrico
xido de

xido de sodio

N2O5
Pentxido de dinitrgeno
xido de nitrgeno(V)
ntrico( actualmente xido en lugar de anhdrido)

Anhdrido

N2O3
xido nitroso

Anhidrido u

Trixido de dinitrgeno

xido de nitrgeno(III)

Cl2O5
xido clrico

Pentxido de dicloro

Cl2O
Monxido de dicloro
xido hipocloroso

xido de cloro(V)

Anhdrido u

xido de cloro(I)

Anhdrido u

2.4.2.- PERXIDOS E HIPERXIDOS.


En los perxidos el Oxgeno acta con valencia -1. En los hiperxidos (o
superxidos) el Oxgeno acta con valencia -1/2.
In perxido = O22-

In hiperxido = O2-

Para distinguir ambos de los xidos debemos fijarnos en que el catin


respete sus posibles valencias.
Ej.:

Li2O2

Perxido de litio. (El Litio no tiene la valencia +2)

MgO2

Perxido de magnesio. (El Magnesio no tiene valencia

ZnO2

Perxido de zinc.

H2O2

Perxido de hidrgeno Agua oxigenada.

+4)

2.5.- COMPUESTOS PSEUDOBINARIOS: HIDRXIDO, CIANURO Y


AMONIO.
Estos iones poliatmicos actan exactamente igual que los formados por un nico
tomo.
In Hidrxido: OH- (A los compuestos con OH- se les llama bases)
Ej.: NaOH

Hidrxido de sodio

Fe(OH)3 Trihidrxido de hierro Hidrxido de hierro(III) Hidrxido


frrico.
In Cianuro: CNEj.:

NaCN

Cianuro de sodio

HCN

Cianuro de hidrgeno cido cianhdrico.

In Amonio: NH4+
Ej.:

NH4Cl
NH4NO3

Cloruro de amonio Cloruro amnico


Nitrato de amonio Nitrato amnico.

1.3. CIDOS.

3.1.- CIDOS. Los cidos, de forma aproximada, son compuestos que en


disolucin acuosa ceden protones. Por esto todos los cidos en su frmula contienen
Hidrgeno con valencia +1. Si nollevan Oxgeno se llaman Hidrcidos y si s que llevan
Oxgeno se llaman Oxocidos.

3.2.- HIDRCIDOS CIDOS BINARIOS.


Los iones -URO en disolucin acuosa se nombran como cido ... -hdrico.(ver
2.3.1. )

3.3.- OXOCIDOS. Los elementos se ordenan siempre as: H X O


3.3.1.- NOMENCLATURA SISTEMTICA. Es la ms sencilla. Los
nombres sistemticos de los oxocidos se forman indicando el nmero de tomos de
Oxgeno a travs del numeral griego di, tri, tetra, penta, etc., seguido del sufijo -OXO, del
nombre del elemento caracterstico acabado en - ATO y del estado de oxidacin de ste
segn el sistema de Stock.
Ej.:

H2SO4

Tetraoxosulfato(VI) de hidrgeno.

H2SO3

Trioxosulfato(IV) de hidrgeno.

HNO3

Trioxonitrato(V) de hidrgeno.

H3PO4

Tetraoxofosfato(V) de hidrgeno.

3.3.2.- NOMENCLATURA Tradicional.

Las terminaciones -OSO, -ICO, HIPO- y PER- se usan del modo explicado
en 2.2 para indicar el nmero de oxidacin del tomo caracterstico.
Ej.:

H2SO4

cido sulfrico.

H2SO3

cido sulfuroso.

HNO3

cido ntrico.

H3PO4

cido fosfrico.

Los prefijos ORTO- y META- indican, respectivamente, mayor y


menor contenido en agua de la molcula, aunque le numero de oxidacin del
elemento central coincida en ambos casos. La asignacin META- se asigna al
oxocido simple. Y el prefijo ORTO- ( 1 molcula ms de agua , ) al polihidratado .

Para los elementos ,B ,Si ,P ,As ,Sb, se suelen poner los prefijos. En el resto e suele
omitir o solo se considera el ORTO- a efectos de nombrar la frmula.

Ej.:

HBO2

cido metabrico.

H3BO3

cido ortobrico simplemente cido brico.

H2SiO3

cido metasilcico

H4SiO4

cido ortosilcico simplemente cido silcico.

HPO3

cido metafosfrico.

H3PO4

cido ortofosfrico simplemente cido fosfrico. (Idem.

As y Sb)
Ejemplos importantes (y menos importantes) de oxocidos con su nombre ms
usual son:
H2CO3

cido carbnico.

HNO2

cido nitroso.

HNO3

cido ntrico.

HPO2
metafosforoso)

cido metafosfnico (anteriormente conocido como

H3PO3

cido ortofosfnico (anteriormente conocido como

H4P2O5

cido difosfnico (anteriormente conocido como

HPO3

cido metafosfrico.

H3PO4

cido (orto)fosfrico.

H4P2O7

cido difosfrico cido pirofosfrico.

H3AsO3

cido arsenioso.

H3AsO4

cido (orto)arsnico.

ortofosforoso)

pirofosforoso)

H2SO4

H2SO3

cido sulfrico y cido sulfuroso.

H2SeO4 y

H2SeO3

cido selnico y

H2TeO4

H2TeO3

cido telrico y cido teluroso.

cido selenioso.

HClO4 , HBrO4 y HIO4

cido perclrico, perbrmico y perydico.

HClO3 , HBrO3 y HIO3

cido clrico,

HClO2 , HBrO2 y HIO2

cido cloroso , bromoso

HClO , HBrO

cido hipocloroso, hipobromoso e hipoyodoso

y HIO

brmico

y
y

ydico.
yodoso.

Tambin existen algunos cidos con metales de transicin:

1.4. SALES.

HMnO4

cido permangnico. H2MnO4

cido mangnico.

HTcO4

cido pertecncico.

H2TcO4

cido tecncico.

HReO4

cido perrnico.

H2ReO4

cido rnico.

H2CrO4

cido crmico.

H2Cr2O7

cido dicrmico.

4.3.- SALES NEUTRAS.


Para formularlas basta reemplazar los hidrgenos del oxocido por un metal. La valencia del
metal se coloca como subndice del grupo (anin) que queda despus de quitar el Hidrgeno. Como
subndice del metal se pone el nmero de hidrgenos sustituidos:
Ej.:

HMnO4 Ca(MnO4)2 ;

H2SO4 Fe2(SO4)3

En la notacin sistemtica (recomendada por la IUPAC) se nombran como el cido pero


cambiando el Hidrgeno por el metal correspondiente.
Ej.:

CaSO4

Tetraoxosulfato(VI) de calcio.

Fe(ClO4)3

Tetraoxoclorato(VII) de hierro(III).

Proviene del Tetraoxoclorato(VII) de hidrgeno cido perclrico.


NaNO3

Trioxonitrato(V) de sodio.

Proviene del Trioxonitrato(V) de hidrgeno cido ntrico.


En la notacin tradicional, que es la usada para los cidos ms comunes, se cambia la
terminacin -OSO por -ITO y la terminacin -ICO por -ATO. Adems se suprime la palabra
cido y detrs se coloca el metal que ha sustituido al Hidrgeno, indicando su valencia con
sufijos.
Ej.:

Cu2CO3

Carbonato cprico.

CuCO3

Carbonato cuproso.

Ambos provienen del cido carbnico: H2CO3.


Ca3(PO4)2

Fosfato de calcio.

Del cido fosfrico: H3PO4

CuNO2

Nitrito cuproso.

Del cido nitroso: HNO2

Fe2SiO4

Silicato ferroso.

Del cido silcico: H4SiO4

NaClO3S

Tioperclorato de sodio.

Del cido tioperclrico: HClO3S

NH4NO3

Nitrato amnico.

Del cido ntrico: HNO3

4.4.- SALES CIDAS. Resultan de la sustitucin parcial de los Hidrgenos. Se nombran


igual que las sales neutras pero anteponiendo el prefijo -HIDROGENO y el numeral griego que
indica el nmero de Hidrgenos no sustituidos.
Ej.:

KHS

Hidrogenosulfuro de potasio.

Del cido sulhdrico: H2S.

NaHCO3

Hidrogenocarbonato de sodio.

Del c. carbnico: H2CO3

LiH2PO4

Dihidrogenofosfato de litio.

Del cido fosfrico: H3PO4

Ni(HSO3)2

Hidrogenosulfito niqueloso.

Del c. sulfuroso: H2SO3

4.5.- SALES DOBLES, TRIPLES, ETC.


Son sales en las que los cationes o los aniones son de varios tipos. En la frmula, los
smbolos de los cationes se ponen en orden alfabtico. En el nombre de la sal los cationes se sitan
en orden alfabtico, que puede ser distinto al de la frmula. Ocurre igual con los aniones.
Ej.:

LiNaCO3

Carbonato de litio-sodio.

KMgF3

Fluoruro de magnesio-potasio.

(Ntese aqu el distinto orden)

Fe2Ni2(SO4)5 Tetraoxosulfato(VI) de hierro(III)-nquel(II).


CsNH4HPO4 Hidrogenofosfato de amonio-cesio. (El orden tambin es distinto)
Co(NO3)(SO4) Nitrato-sulfato cobltico.

Clsica

stock

estequiometrica

Na2O

xido sdico

xido de sodio

Monxido de disodio

Be O

xido berlico

xido de berilio

Monxido de berilio

Mn2O3

xido mangnico

Cu O

xido cprico

Pt O2

xido platnico

xido de platino (IV) Dixido de platino

S O3

xido sulfrico

xido de azufre (VI) Trixido de azufre

N2O5

xido ntrico

xido de nitrgeno (V) Pentaxido de dinitrgeno

xido de manganeso (III)


xido de cobre (II)

Trixido de dimanganeso

Monxido de cobre

I2O

xido hipoyodoso xido de yodo (I) Monxido de diyodo

C O2

xido carbnico xido de carbono (IV) Dixido de carbono

Br2O7

xido perbrmico xido de bromo (VII) Heptaxido de dibromo

K2O2

Perxido potsico Perxido de potasio Dixido de dipotasio

Zn O2 Perxido znquico Perxido de zinc Dixido de zinc


Se O xido hiposelenioso xido de selenio (II) Monxido de selenio
Si O2 xido silcico xido de silicio (IV) Dixido de silicio
Br2O5 xido brmico xido de bromo (V) Pentaxido de dibromo
Hg2O xido mercuroso xido de mercurio (I) Monxido de dimercurio
Li2O xido ltico xido de litio Monxido de litio
Ni2O3 xido niqulico xido de nquel (III) Trixido de dinquel
Ag2O2 Perxido argntico Perxido de plata Dixido de diplata
Ca O2 Perxido clcico Perxido de calcio Dixido de calcio

Co O

xido cobaltoso

xido de cobalto (II)

Monxido de cobalto

I2O5 xido ydico xido de yodo (V) Pentaxido de diyodo


Al2O3 xido alumnico xido de aluminio Trixido de dialuminio
Sn O2 xido estnnico xido de estao (IV) Dixido de estao
Fe2O3 xido frrico xido de hierro (III) Trixido de dihierro
Cr O xido cromoso xido de cromo (II) Monxido de cromo
Fr2O2 Perxido frncico Perxido de francio Dixido de difrancio
Hg O2 Perxido mercrico Perxido de mercurio (II) Dixido de mercurio
Te O xido hipoteluroso xido de teluro (II) Monxido de teluro
Ni O xido niqueloso xido de nquel (II) Monxido de nquel
P2O5 xido fosfrico xido de fsforo (V) Pentaxido de difsforo
Cl2O7 xido perclrico xido de cloro (VII) Heptaxido de dicloro
N2O xido hiponitroso xido de nitrgeno (I) Monxido de dinitrgeno
Mg O xido magnsico xido de magnesio Monxido de magnesio
Rb2O xido rubdico xido de rubidio Monxido de dirrubidio
Na2O2 Perxido sdico Perxido de sodio Dixido de disodio
Be O2 Perxido berlico Perxido de berilio Dixido de berilio
FORMULACIN 19SOLUCIONES: COMBINACIONES BINARIAS DEL HIDRGENO
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Na H Hidruro sdico Hidruro de sodio Monohidruro de sodio
Be H2 Hidruro berlico Hidruro de berilio Dihidruro de berilio
Co H2 Hidruro cobaltoso Hidruro de cobalto (II) Dihidruro de cobalto

Cu H Hidruro cuproso Hidruro de cobre (I) Monohidruro de cobre


Pb H4 Hidruro plmbico Hidruro de plomo (IV) Tetrahidruro de plomo
H2S

cido sulfhdrico

Sulfuro de hidrgeno

N H3 Amoniaco Trihidruro de nitrgeno


H I cido yodhdrico Yoduro de hidrgeno
C H4 Metano Tetrahidruro de carbono
H Br cido bromhdrico Bromuro de hidrgeno
Fr H
H2Se

Hidruro frncico Hidruro de francio


cido selenhdrico

Monohidruro de francio
Seleniuro de hidrgeno

Cs H Hidruro csico Hidruro de cesio Monohidruro de cesio


Ba H2 Hidruro brico Hidruro de bario Dihidruro de bario
Mn H2 Hidruro manganoso Hidruro de manganeso (II) Dihidruro de manganeso
Mn H3 Hidruro mangnico Hidruro de manganeso (III) Trihidruro de manganeso
Ag H Hidruro argntico Hidruro de plata Monohidruro de plata
HF

cido fluorhdrico

Fluoruro de hidrgeno

Ni H2 Hidruro niqueloso Hidruro de nquel (II) Dihidruro de nquel


As H3 Arsina Trihidruro de arsnico
Sb H3 Estibina Trihidruro de antimonio
Li H Hidruro ltico Hidruro de litio Monohidruro de litio
Hg H2 Hidruro mercrico Hidruro de mercurio (II) Dihidruro de mercurio
H2Te cido telurhdrico Telururo de hidrgeno
Pt H2 Hidruro platinoso Hidruro de platino (II) Dihidruro de platino

Mg H2 Hidruro magnsico Hidruro de magnesio Dihidruro de magnesio


Rb H Hidruro rubdico Hidruro de rubidio Monohidruro de rubidio
Ni H3 Hidruro niqulico Hidruro de nquel (III) Trihidruro de nquel
H Cl cido clorhdrico

Cloruro de hidrgeno

P H3 Fosfina Trihidruro de fsforo


Si H4 Silano Tetrahidruro de silicio
Sn H2 Hidruro estannoso Hidruro de estao (II) Dihidruro de estao
H2S cido sulfhdrico Sulfuro de hidrgeno
H2Se cido selenhdrico Seleniuro de hidrgeno
K H Hidruro potsico Hidruro de potasio Monohidruro de potasio
Cu H2 Hidruro cprico Hidruro de cobre (II) Dihidruro de cobre
Pt H4 Hidruro platnico Hidruro de platino (IV) Tetrahiduro de platino
FORMULACIN 20SOLUCIONES: SALES BINARIAS Y VOLTILES
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Na I Yoduro sdico Yoduro de sodio Monoyoduro de sodio
Pt S2 Sulfuro platnico Sulfuro de platino (IV) Disulfuro de platino
Cr2Te3 Telururo crmico Telururo de cromo (III) Tritelururo de dicromo
Be I2 Yoduro berlico Yoduro de berilio Diyoduro de berilio
Ca2C Carburo clcico Carburo de calcio Monocarburo de dicalcio
Cu2 S Sulfuro cuproso Sulfuro de cobre (I) Monosulfuro de dicobre
Pt3P4 Fosfuro platnico Fosfuro de platino (IV) Tetrafosfuro de triplatino
Hg Br2 Bromuro mercrico Bromuro de mercurio (II) Dibromuro de mercurio

Mg F2 Fluoruro magnsico Fluoruro de magnesio Difluoruro de magnesio


K2Te Telururo potsico Telururo de potasio Monotelururo de dipotasio
Co2S3 Sulfuro cobltico Sulfuro de cobalto (III) Trisulfuro de dicobalto
Al Cl3 Cloruro alumnico Cloruro de aluminio Tricloruro de aluminio
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Li H Hidruro ltico Hidruro de litio Monohidruro de litio
Ba H2 Hidruro brico Hidruro de bario Dihidruro de bario
Cr H2 Hidruro cromoso Hidruro de cromo (II) Dihidruro de cromo
Mg O xido magnsico xido de magnesio Monxido de magnesio
Hg2O xido mercuroso xido de mercurio (I) Monxido de dimercurio
Pt O xido platinoso xido de platino (II) Monxido de platino
Cs F Fluoruro csico Fluoruro de cesio Monofluoruro de cesio
Au F3 Fluoruro urico Fluoruro de oro (III) Trifluoruro de oro
Na Cl Cloruro sdico Cloruro de sodio Monocloruro de sodio
Br2O3 xido bromoso xido de bromo (III) Trixido de dibromo
Se O xido hiposelenioso xido de selenio (II) Monxido de selenio
P2O3 xido fosforoso xido de fsforo (III) Trixido de difsforo
Na H Hidruro sdico Hidruro de sodio Monohidruro de sodio
Zn H2 Hidruro znquico Hidruro de zinc Dihidruro de zinc
Mn H3 Hidruro mangnico Hidruro de manganeso (III) Trihidruro de manganeso
Rb2O xido rubdico xido de rubidio Monxido de dirrubidio
Zn O xido znquico xido de zinc Monxido de zinc

Mn2O3 xido mangnico xido de manganeso (III) Trixido de dimanganeso


H2S cido sulfhdrico Sulfuro de hidrgeno
Zn F2 Fluoruro znquico Fluoruro de zinc Difluoruro de zinc
Mn F3 Fluoruro mangnico Fluoruro de manganeso (III) Trifluoruro de manganeso
Ra Cl2 Cloruro rdico Cloruro de radio Dicloruro de radio
I2O xido hipoyodoso xido de yodo (I) Monxido de diyodo
As2O3 xido arsenioso xido de arsnico (III) Trixido de diarsnico
K H Hidruro potsico Hidruro de potasio Monohidruro de potasio
Au H3 Hidruro urico Hidruro de oro (III) Trihidruro de oro
Cs2O xido csico xido de cesio Monxido de dicesio
H Cl cido clorhdrico

Cloruro de hidrgeno

Rb F Fluoruro rubdico Fluoruro de rubidio Monofluoruro de rubidio


S F2 Fluoruro de azufre (II) Difluoruro de azufre
Fe P Fosfuro frrico Fosfuro de hierro (III) Monofosfuro de hierro
I2O7 xido perydico xido de yodo (VII) Heptaxido de diyodo
Sb2O5 xido antimnico xido de antimonio (V) Pentaxido de diantimonio
Li2O2 Perxido ltico Perxido de litio Dixido de dilitio
Fe H3 Hidruro frrico Hidruro de hierro (III) Trihidruro de hierro
FORMULACIN 22SOLUCIONES: COMBINACIONES BINARIAS 2
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Ni2O3 xido niqulico xido de nquel (III) Trixido de dinquel
Ag F Fluoruro argntico Fluoruro de plata (I) Monofluoruro de plata

Sn F2 Fluoruro estannoso Fluoruro de estao (II) Difluoruro de estao


Se O3 xido selnico xido de selenio (VI) Trixido de selenio
Cl2O7 xido perclrico xido de cloro (VII) Heptaxido de dicloro
As2O5 xido arsnico xido de arsnico (V) Pentaxido de diarsnico
Si O2 xido silcico xido de silicio (IV) Dixido de silicio
Cs H Hidruro csico Hidruro de cesio Monohidruro de cesio
Co H3 Hidruro cobltico Hidruro de cobalto (III) Trihidruro de cobalto
Ba O xido brico xido de bario Monxido de bario
Au2O3 xido urico xido de oro (III) Trixido de dioro
H2Te cido telurhdrico Telururo de hidrgeno
Cu F Fluoruro cuproso Fluoruro de cobre (I) Monofluoruro de cobre
Cr F3 Fluoruro crmico Fluoruro de cromo (III) Trifluoruro de cromo
Al2S3 Sulfuro alumnico Sulfuro de aluminio Trisulfuro de dialuminio
Pb S2 Sulfuro plmbico Sulfuro de plomo (IV) Disulfuro de plomo
K2 O2

Perxido potsico

Perxido de potasio

Dixido de dipotasio

C O xido carbonoso xido de carbono (II) Monxido de carbono


Te O2 xido teluroso xido de teluro (IV) Dixido de teluro
Al H3 Hidruro alumnico Hidruro de aluminio Trihidruro de aluminio
Sn H4 Hidruro estnnico Hidruro de estao (IV) Tetrahidruro de estao
Al2O3 xido alumnico xido de aluminio Trixido de dialuminio
Sn O2 xido estnnico xido de estao (IV) Dixido de estao
HF

cido fluorhdrico

Fluoruro de hidrgeno

B F3 Fluoruro brico Fluoruro de boro Trifluoruro de boro


Sr Cl2 Cloruro estrncico Cloruro de estroncio Dicloruro de estroncio
Ni2Se3 Seleniuro niqulico Seleniuro de nquel (III) Triseleniuro de dinquel
Se O2 xido selenioso xido de selenio (IV) Dixido de selenio
C O2 xido carbnico xido de carbono (IV) Dixido de carbono
N H3 Amoniaco Trihidruro de nitrgeno
C H4 Metano Tetrahidruro de carbono
Ba F2 Fluoruro brico Fluoruro de bario Difluoruro de bario
Ag H

Hidruro argntico

Hidruro de plata

Monohidruro de plata

Cu2O xido cuproso xido de cobre (I) Monxido de dicobre


MgBr2

Bromuro magnsico

Bromuro de magnesio

Dibromuro de magnesio

FORMULACIN 23SOLUCIONES: HIDRXIDOS


FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Na OH Hidrxido potsico Hidrxido de potasio Monohidrxido de potasio
Ca(OH)2 Hidrxido clcico Hidrxido de calcio Dihidrxido de calcio
Cu(OH)2 Hidrxido cprico Hidrxido de cobre (II) Dihidrxido de cobre
Co(OH)2 Hidrxido cobaltoso Hidrxido de cobalto (II) Dihidrxido de cobalto
Pb(OH)4 Hidrxido plmbico Hidrxido de plomo (IV) Tetrahidrxido de plomo
Fr OH Hidrxido frncico Hidrxido de francio Monohidrxido de francio
Be(OH )2 Hidrxido berlico Hidrxido de berilio Dihidrxido de berilio
Ag OH Hidrxido argntico Hidrxido de plata Monohidrxido de plata
Zn(OH)2 Hidrxido znquico Hidrxido de zinc Dihidrxido de zinc

Cd(OH)2
Fe(OH)2

Hidrxido cdmico Hidrxido de cadmio Dihidrxido de cadmio


Hidrxido ferroso Hidrxido de hierro (II) Dihidrxido de hierro

Hg(OH)2 Hidrxido mercrico Hidrxido de mercurio (II) Dihidrxido de mercurio


Cu OH Hidrxido cuproso Hidrxido de cobre (I) Monohidrxido de cobre
Au OH Hidrxido auroso Hidrxido de oro (I) Monohidrxido de oro
Ba(OH)2 Hidrxido brico Hidrxido de bario Dihidrxido de bario
Al(OH)3 Hidrxido alumnico

Hidrxido de aluminio Trihidrxido de aluminio

Ni(OH)3 Hidrxido niqulico Hidrxido de nquel (III) Trihidrxido de nquel


Pt(OH)2 Hidrxido platinoso Hidrxido de platino (II) Dihidrxido de platino
Co(OH)3 Hidrxido cobltico Hidrxido de cobalto (III) Trihidrxido de cobalto
Sn(OH)4 Hidrxido estnnico Hidrxido de estao (IV) Tetrahidrxido de estao
K OH Hidrxido potsico Hidrxido de potasio Monohidrxido de potasio
FORMULACIN 24SOLUCIONES: OXOCIDOS
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
H Br O cido hipobromoso

cido oxobrmico (I)

Oxobromato (I) de

hidrgeno
H I O2 cido yodoso
H Cl O3

cido clrico

cido dioxoydico (III)

Dioxoyodato (III) de hidrgeno

cido trioxoclrico (V)

H Mn O4 cido permangnico

Trioxoclorato (V) de hidrgeno

cido tetraoxomangnico (VII) Tetraoxomanganato (VII)

de H
H2Se O2

cido hiposelenioso

H2Te O3

cido teluroso

cido dioxoselnico (II)

cido trioxotelrico (IV)

Dioxoseleniato (II) de H

Trioxotelurato (IV) de H

H3B O3

cido (orto)brico cido trioxobrico

Trioxoborato (III) de hidrgeno

H4Si O4

cido (orto)silcico cido tetraoxosilcico (IV)

Tetraoxosilicato (IV) de H

H3P O2 cido (orto)hipofosforoso cido dioxofosfrico (I)


H B O2

cido metabrico

cido dioxobrico

H Cl O

cido hipocloroso

cido oxoclrico (I)

H Br O2 cido bromoso

Dioxoborato (III) de hidrgeno


Oxoclorato (I) de hidrgeno

cido dioxobrmico (III) Dioxobromato (III) de H

H2 Cr O4 cido crmico cido tetraoxocrmico (VI)


H I O4

Dioxofosfato (I) de hidrgeno

cido perydico

Tetraoxocromato (VI) de H

cido tetraoxoydico (VIII) Tetraoxoyodato (VII) de H

H2 S O2 cido hiposulfuroso
H N O2 cido nitroso

cido dioxosulfrico (II) Dioxosulfato (II) de hidrgeno


cido dioxontrico (III) Dioxonitrato (III) de hidrgeno

H2Cr2O7 cido dicrmico cido tetraoxodicrmico (VI) Tetraoxodicromato (VI) de H


H3As O4 cido arsnico cido tetraoxoarsnico (V) Tetraoxoarseniato (V) de H
H2Si O3

cido metasilcico cido trioxosilcico (IV) Trioxosilicato (IV) de H

H2C O3 cido carbnico cido trioxocarbnico (IV) Trioxocarbonato (IV) de H


H2Te O2 cido hipoteluroso cido dioxotelrico (II) Dioxotelurato (II) de hidrgeno
H2Mn O4 cido mangnico cido tetraoxomangnico (VI) Tetraoxomanganato (VI) de H
H N O3

cido ntrico cido trioxontrico (V) trioxonitrato (V) de hidrgeno

H Br O3 cido brmico cido trioxobrmico (V) Trioxobromato (V) de H


H2S O4 cido sulfrico

cido tetraoxosulfrico (VI) Tetraoxosulfato (VI) de H

H3P O4 cido (orto)fosfrico

cido tetraoxofosfrico (V) Tetraoxofosfato (V) de H

H2Se O3 cido selenioso

cido trioxoselnico (IV) Trioxoseleniato (IV) de H

HIO

cido oxoydico (I) Oxoyodato (I) de hidrgeno

cido hipoyodoso

H Cl O2

cido cloroso cido dioxoclrico (III) Dioxoclorato (III) de hidrgeno

H5P3O10
H2S O3
HNO

cido trifosfrico cido decaoxotrifosfrico (V) Decaoxotrifosfato (V) de H


cido sulfuroso cido trioxosulfrico (IV) Trioxosulfato (IV) de H

cido hiponitroso cido oxontrico (I) Oxonitrato (I) de hidrgeno

H3P O3

cido (orto)fosforoso cido trioxofosfrico (III) Trioxofosfato (III) de H

H Cl O4 cido perclrico
H2C O2

cido tetraoxoclrico (VII) Tetraoxoclorato (VII) de H

cido carbonoso cido dioxocarbnico (II) Dioxocarbonato (IV) de H

FORMULACIN 25SOLUCIONES: OXISALES


FRMULA

TRADICIONAL

Cu (N O3)2

Nitrato cprico

STOCK

Nitrato de cobre (II)

Na Br O4

Perbromato sdico

Perbromato de sodio

Mg S O4

Sulfato magnsico

Sulfato de magnesio

Pb (C O3)2
Al B O3

Bis[trioxonitrato (V)] de cobre


Tetraoxobromato (VII) de sodio
Tetraoxosulfato (VI) de magnesio

Carbonato plmbico Carbonato de plomo (IV) Bis[trioxocarbonato (IV)] de Pb

Borato alumnico

Mg3(P O4)2
Fe S O3

SISTEMTICA

Borato de aluminio

Trioxoborato (III) de aluminio

Fosfato magnsico Fosfato de magnesio Bis[tetraoxofosfato (V)] de triMg

Sulfito ferroso Sulfito de hierro (II) Trioxosulfato (III) de hierro

Au (I O3)3

Yodato urico Yodato de oro (III) Tris[trioxoyodato (V)] de oro

Fe(ClO3)3

Clorato frrico Clorato de hierro (III) Tris[trioxoclorato (V)] de hierro

Ca(NO2)2
CuCO3

Nitrito clcico Nitrito de calcio Bis[dioxonitrato (III)] de calcio


Carbonato cprico Carbonato de cobre (II) Trioxocarbonato (IV) de cobre

Li2S2O7 Disulfato ltico Disulfato de litio Heptaoxodisulfato (VI) de dilitio

Ni (Mn O4)2 Permanganato niqueloso Permanganato de nquel (II) Bis[tetraoxomanganato (VII)] de


Ni
Be (N O2)2 Nitrito berlico Nitrito de berilio Bis[dioxonitrato (III)] de berilio
FORMULACIN 26SOLUCIONES: COMBINACIONES TERNARIAS 1
FRMULA TRADICIONAL

STOCK

Cu OH Hidrxido cuproso

SISTEMTICA

Hidrxido de cobre (I)

Monohidrxido de cobre

Pt (OH)2 Hidrxido platinoso Hidrxido de platino (II) Dihidrxido de platino


Li OH Hidrxido ltico Hidrxido de litio Monohidrxido de litio
Ra (OH)2 Hidrxido rdico Hidrxido de radio Dihidrxido de radio
Mg (OH)2 Hidrxido magnsico Hidrxido de magnesio Dihidrxido de magnesio
Na OH Hidrxido sdico Hidrxido de sodio Monohidrxido de sodio
Co (OH)2 Hidrxido cobaltoso Hidrxido de cobalto (II) Dihidrxido de cobalto
Fe (OH)3 Hidrxido frrico Hidrxido de hierro (III) Trihidrxido de hierro
Ag OH Hidrxido argntico Hidrxido de plata Monohidrxido de plata
Al (OH)3 Hidrxido alumnico Hidrxido de aluminio Trihidrxido de aluminio
Sn (OH)4 Hidrxido estnnico Hidrxido de estao (IV) Tetrahidrxido de estao
H Cl O cido hipocloroso

cido oxoclrico (I)

H2S O4 cido sulfrico

cido tetraoxosulfrico (VI)

H Br O2 cido bromoso

cido dioxobrmico (III)

H3P O4 cido (orto)fosfrico

cido tetraoxofosfrico (V)

Oxoclorato (I) de hidrgeno


Tetraoxosulfato (VI) de H
Dioxobromato (III) de H
Tetraoxofosfato (V) H

H2Cr2O7 cido dicrmico cido heptaoxodicrmico (VI)

Heptaoxodicromato (VI) de H

H Cl O4 cido perclrico

Tetraoxoclorato (VII) H

cido tetraoxoclrico (VII)

H N O3 cido ntrico cido trioxontrico (V) Trioxonitrato (V) de hidrgeno


H2Si O3 cido metasilcico cido trioxosilcico (IV) Trioxosilicato (IV) de H
H Cl O2 cido cloroso cido dioxoclrico (III) Dioxoclorato (III) de hidrgeno
H2Cr O4 cido crmico cido tetraoxocrmico (VI) Tetraoxocromato (VI) de H
H2Mn O3 cido manganoso cido trioxomangnico (IV) Trioxomanganato (IV) de H
H I O3 cido ydico cido trioxoydico (V) Trioxoyodato (V) de hidrgeno
K Cl O Hipoclorito potsico Hipoclorito de potasio Oxoclorato (I) de potasio
Rb Cl O2 Clorito rubdico Clorito de rubidio Dioxoclorato (III) de rubidio
Li2 Te O3 Telurito ltico Telurito de litio Trioxotelurato (IV) de dilitio
Na2S O4 Sulfato sdico Sulfato de sodio Tetraoxosulfato (VI) de disodio
Ca C O3 Carbonato clcico Carbonato de calcio Trioxocarbonato (IV) de calcio
Li2S O3 Sulfito ltico Sulfito de litio Trioxosulfato (IV) de dilitio
Fe P O4 Fosfato frrico Fosfato de hierro (III) Tetraoxofostato (V) de hierro
Na3P O4 Fosfato sdico Fosfato de sodio Tetraoxofostato (V) de trisodio
Al (N O3)3 Nitrato alumnico Nitrato de aluminio Tris[trioxonitrato (V)] de Al
Ni (Cl O4)3 Perclorato niqulico Perclorato de nquel (III) Tris[tetraoxoclorato (VII)] de nquel
Cr (I O3)2 Yodato cromoso Yodato de cromo (II) Bis[trioxoyodato (V)] de cromo
K Mn O4 Permanganato potsico Permanganato de potasio Tetraoxomanganato (VII) de K
FORMULACIN 27SOLUCIONES: COMBINACIONES TERNARIAS 2
FRMULA TRADICIONAL STOCK SISTEMTICA
Pb (OH)4 Hidrxido plmbico Hidrxido de plomo (IV) Tetrahidrxido de plomo
Be (OH)2 Hidrxido berlico Hidrxido de berilio Dihidrxido de berilio

Zn (OH)2 Hidrxido znquico Hidrxido de cinc Dihidrxido de cinc


Pb (OH)2 Hidrxido plumboso Hidrxido de plomo (II) Dihidrxido de plomo
Sn (OH)4 Hidrxido estnnico Hidrxido de estao (IV) Tetrahidrxido de estao
Cd (OH)2 Hidrxido cdmico Hidrxido de cadmio Dihidrxido de cadmio
Pt (OH)2 Hidrxido platinoso Hidrxido de platino (II) Dihidrxido de platino
Hg OH Hidrxido mercuroso Hidrxido de mercurio (I) Monohidrxido de mercurio
Co (OH)3 Hidrxido cobltico Hidrxido de cobalto (III) Trihidrxido de cobalto
Au (OH)3 Hidrxido urico Hidrxido de oro (III) Trihidrxido de oro
Pt (OH)4 Hidrxido platnico Hidrxido de platino (IV) Tetrahidrxido de platino
H Br O2 cido bromoso cido dioxobrmico (III) Dioxobromato (III) de H
H P O2 cido metafosforoso cido dioxofosfrico (III) Dioxofosfato (III) de hidrgeno
H2S O3 cido sulfuroso cido trioxosulfrico (IV) Trioxosulfato (IV) de hidrgeno
H Mn O4 cido permangnico cido tetraoxomangnico (VII) Tetraoxomanganato (VII) de H
H Br O4 cido perbrmico cido tetraoxobrmico (VII) Tetraoxobromato (VII) de H
H2C O3 cido carbnico cido trioxocarbnico (IV) Trioxocarbonato (IV) de H
H I O4 cido perydico cido tetraoxoydico (VII) Tetraoxoyodato (VII) de H
H3P O3 cido (orto)fosforoso cido trioxofosfrico (III) Trioxofosfato (III) de hidrgeno
H3B O3 cido (orto)brico cido trioxobrico (III) Trioxoborato (III) de hidrgeno
H2Mn O4 cido mangnico cido tetraoxomangnico (IV) Tetraoxomanganato (IV) de H
H2Cr2O7 cido dicrmico cido heptaoxodicrmico (VI) Heptaoxodicromato (VI) de H
H N O3 cido ntrico cido trioxontrico (V) Trioxonitrato (V) de hidrgeno
K2Cr2O7 Dicromato potsico Dicromato de potasio Heptaoxodicromato (VII) de diK

Na2S O3 Sulfito sdico Sulfito de sodio Trioxosulfato (IV) de disodio


Al2(S O2)3 Hiposulfito alumnico Hiposulfito de aluminio Tris[dioxosulfato (II)] de diAl
Li2Mn O4 Manganato ltico Manganato de litio Tetraoxomanganato (VI) de diLi
Ca C O3 Carbonato clcico Carbonato de calcio Trioxocarbonato (IV) de calcio
Ag N O3 Nitrato argntico Nitrato de plata Trioxonitrato (V) de plata
Au2Se O3

Selenito auroso

Selenito de oro (II)

Trioxoseleniato (IV) de dioro

Pb (N O2)2 Nitrito plumboso

Nitrito de plomo (II)

Bis[dioxonitrato (III)] de Pb

Au2Cr2O7

Dicromato de oro (II)

Heptaoxodicromato (VI) de dioro

Dicromato auroso

Hg (Mn O4)2 Permanganato mercrico Permanganato de mercurio (II) Bis[tetraoxomanganato (VII)]


de Hg
Na I O4

Peryodato sdico Peryodato de sodio Tetraoxoyodato (VII) de sodio

Co3(P O3)2

Fosfito cobaltoso Fosfito de cobalto (III) Bis[trioxofosfato (III)] de triCo

En el sistema tradicional se utiliza como nombre genrico el nombre del no metal con el sufijo y
prefijo correspondiente a su nmero de valencia y como nombre especifico el nombre del metal,
elemento proporcionado por el hidrxido. Segn el nmero de valencia del no metal en la sal (o del
no metal en el oxcido que da origen a la sal) los sufijos son:
hipo- -oso (para nmeros de valencia 1 y 2) hipo- -ito

-oso (para nmeros de valencia 3 y 4)

-ito

-ico (para nmeros de valencia 5 y 6)

-ato

per- -ico (para el nmero de valencia 7)

per- -ato

En el ejemplo anterior, Ca(ClO3)2, como el cloro trabaja con la valencia +5, el compuesto se
nombra Clorato de calcio. En el sistema Stock se utiliza como nombre genrico el nombre del no
metal con el prefijo correspondiente al nmero de oxgenos presentes por radical en el compuesto
(segn la tabla de prefijos griegos), seguido de la partcula oxo, ms el nombre del no metal con

el sufijo ato. Despus del nombre general se indica la valencia del no metal con nmeros romanos,
y luego como nombre especifico se utiliza el nombre del metal.
Oxcido + Hidrxido Agua + Sal neutra
H3PO4 + 3Na(OH) 3H2O + Na3PO4
Compuesto

Nom. Stock

Nom. tradicional

Na3PO4

fosfato (V) de sodio3

fosfato de sodio u ortofosfato de sodio

CaSO4

sulfato (VI) de calcio3

sulfato de calcio

NaClO4

clorato (VII) de sodio3

perclorato de sodio

Mg(BrO)2

bromato (I) de magnesio3 hipobromito de magnesio

Sales cidas[editar]
Las sales cidas son compuestos cuaternarios que resultan del reemplazo parcial de los
hidrgenos de un cido por tomos metlicos. Los cidos deben presentar dos o ms hidrgenos
en su molcula para formar estas sales. Para nombrarlos en el sistema tradicional se siguen las
reglas de las sales neutras ternarias agregando la palabra cido antes del nombre del metal. Y
para nombrarlos en el sistema Stock y sistemtico se usan las reglas generales para las sales
neutras ternarias, en estos dos sistemas, agregando la palabra hidrgeno antes del nombre del
no metal. Para poder encontrar la valencia del no metal para as poder nombrar correctamente la
sal se puede usar el mtodo utilizado en los compuestos de sales neutras ternarias, teniendo en
cuenta: que el oxgeno trabaja con valencia -2; el hidrgeno trabaja con valencia +1; estos
compuestos siguen la frmula general Metal + Hidrgeno + No Metal + Oxigeno; los elementos con
valencias positivas son el metal, el hidrgeno y los elementos con valencias negativas son el no
metal y el hidrogeno.
cido + Hidrxido Agua + Sal cida
H2SO4 + Na(OH) H2O + NaHSO4
Compuesto

Nom. Stock y sistemtica

Nom. tradicional

NaHSO4

hidrgenosulfato (VI) de sodio3 sulfato cido de sodio3

KHCO3

hidrgenocarbonato de Potasio3 carbonato cid

OXACIDOS
Estos compuestos se generan por la combinacin de xidos cidos (anhdridos) con el agua.
Se obtienen sumando la cantidad de tomos de la izquierda y colocndolos a la derecha de la
flecha, indicando con nmeros en subndice la cantidad total. Luego se simplifican si se puede
obtenindose la frmula final y equilibramos. El orden ms usado es, primero el hidrgeno,
luego el no metal y por ltimo el oxgeno.
Algunos ejemplos:
SO3 + H2O H2 SO4 (Azufre con su mayor valencia,6).
N2O3 + H2O 2 HNO3 (Nitrgeno con su menor valencia,3).
En este caso queda al principio H2N2O4, pero luego de simplificar queda HNO3. Finalmente se
coloca el 2 adelante del oxcido.
Cl2O7 + H2O 2 HClO4 (Cloro con su mayor valencia,7).
Aqu tambin queda H2Cl2O8 y simplificando queda HClO4, posteriormente equilibramos.

N. tradicional

N. Sistemtica

N. Stock

H2 SO4

Acido Sulfrico

Tetraoxosulfato de dihidrgeno Sulfato(VI) de Hidrgeno

HNO3

Acido Ntrico

Trioxonitrato de hidrgeno

Nitrato(V) de Hidrgeno

HClO4

Acido Perclrico

Tetraoxoclorato de hidrgeno

Clorato(VII) de Hidrgeno

La nomenclatura ms usada para los oxcidos es la tradicional. En el caso de la Stock, se


toma la terminacin ato sin diferenciar para todas las valencias. Es una terminacin usada
para sales y quiz por eso mismo pueda haber confusin.
Hay un caso que merece la consideracin.
El fsforo (P), tiene la propiedad de combinarse con una, dos o tres molculas de agua para
generar los oxcidos correspondientes. Se formaran cidos distintos y con nombres
obviamente diferentes. El fsforo tiene dos valencias, 3 y 5.
P2O5 + H2O 2 HPO3 (Acido Metafosfrico).
P2O5 + 2 H2O H4P2O7 (Acido Pirofosfrico).
P2O5 + 3 H2O 2 H3PO4 (Acido Ortofosfrico).
Lo mismo ocurre para la valencia 3, solo le cambiamos la terminacin ico por la oso.

Hidrcidos o Hidruros no metlicos:

Se forman por la combinacin de un no metal con el hidrogeno. Se usa la Nomenclatura


Tradicional para nombrarlos. Si estn en estado puro se los considera hidruros no metlicos y
si estn disueltos en agua, ah se los considera como hidrcidos por mostrar sus propiedades
cidas en solucin acuosa.
La valencia que usan los no metales para formar estos compuestos es la menor. Veamos
algunos ejemplos.
H2 + Cl2 2 HCl
H2 + Br2 2 HBr
H2 + I2 2 HI
H2 + S H2 S

Estado Puro

En Disolucin

HCl

Cloruro de Hidrgeno

cido Clorhdrico

HBr

Bromuro de Hidrgeno

cido Bromhdrico

HI

Yoduro de Hidrgeno

cido Yohdrico

H2 S

Sulfuro de Hidrgeno

cido Sulfhdrico

Vemos que se agrega la terminacin uro caracterstica de esta familia, y la terminacin hdrico
en caso que estn en disolucin acuosa.
Hidruros Metlicos:
Se producen cuando se unen un metal y el hidrgeno. Aqu el hidrgeno cambia su valencia
de +1 a -1. El metal tiene la valencia positiva.
H2 + Ca CaH2

N. tradicional

N. Sistemtica

N. Stock

CaH2

Hidruro de Calcio

Dihidruro de Calcio

Hidruro de Calcio

NaH

Hidruro de Sodio

Hidruro de Sodio

Hidruro de Sodio

PbH4

Hidruro Plmbico

Tetrahidruro de plomo

Hidruro de Plomo (IV)

SALES

Las sales son una familia grande, donde vemos varios tipos de sales. Bsicamente se
generan por la unin de un acido (Hidrcido u Oxcido) y un Hidrxido. Tambin veremos que
segn como se formen tenemos tres tipos de sales. Neutras, cidas y Bsicas.
Sales Neutras:
Las sales neutras se originan en un proceso llamado de neutralizacin. En el cual los grupos
oxhidrilos de los hidrxidos se combinan con los hidrgenos de los cidos generando
molculas de agua. Por otra parte, el catin (metal) del hidrxido se unir al anin (molcula
cargada negativamente) del hidrcido u oxcido, formando finalmente la sal. Veamos un
ejemplo:
H2SO3 + Ca(OH)2 CaSO3 + 2 H2 O
Esta unin la podremos entender mejor si sabemos cmo se disocian los reactivos:
H2SO3 2 H+ + SO3=
Ca(OH)2 Ca++ + 2 OHEl SO3= es el anin del cido, como tiene carga negativa, se unir fcilmente al catin del
hidrxido (Ca++), formando CaSO3. La relacin es en este caso uno a uno por tener la misma
cantidad de carga negativa que de positiva, es decir, se neutralizan mutuamente. Los iones
H+ y OH- formarn las molculas de agua.
Ahora veremos otro ejemplo con un hidrcido y despus pondremos su nomenclatura.
HCl + NaOH NaCl + H2O
HCl H+ + ClNaOH Na+ + OHEl catin sodio y el anin cloruro se unen perfectamente por complementariedad de cargas,
formando la sal. Por otra parte el OH- y el H+ se unen formando agua.
Para las oxisales se usan los sistemas Stock y tradicional y para las sales haloideas o binarias
los tres sistemas, aunque el ms usado es el tradicional.
N. Tradicional

N. Sistemtica

N. Stock

NaCl

Cloruro de Sodio

Cloruro de Sodio

Cloruro de Sodio

KI

Yoduro de Potasio

Yoduro de Potasio

Yoduro de potasio

FeCl3

Cloruro Frrico

Tricloruro Frrico

Cloruro de Hierro (III)

MgBr2

Bromuro de Magnesio

Dibromuro de Magnesio Bromuro de Magnesio

CuI2

Yoduro Cprico

Diyoduro de Cobre

Yoduro de Cobre (II)

En el caso de las Oxisales, en la nomenclatura tradicional, las terminaciones de los oxcidos


que dieron lugar a la sal cambian. Los sufijos oso e ico de los oxcidos cambian por ito y ato

en la sal respectivamente. Por ejemplo en el Perclorato de sodio el oxcido fue el cido


perclrico, cambio ico por ato. En el Sulfito de Calcio, el cido sulfuroso cambio su terminacin
oso por ito en la sal.
N. Tradicional

N. Stock

CaSO3

Sulfito de Calcio

Sulfato(IV) de Calcio

MgSO4

Sulfato de Magnesio

Sulfato(IV) de Magnesio

LiNO3

Nitrato de Litio

Nitrato(V) de Litio

NaClO4

Perclorato de Sodio

Clorato(VII) de Sodio

Au2 (SO4)3

Sulfato urico

Sulfato(VI) de Oro(III)

En la stock se colocan con nmeros romanos las valencias que usan los no metales del
oxcido y los metales de los hidrxidos, cuando es necesario y se usa la terminacin ato sin
distincin de la valencia, si es mayor o menor, para los oxcidos.
Sales cidas:
En este caso el cido, sea oxcido o hidrcido, debe tener por lo menos 2 hidrgenos para dar
lugar a una sal cida. Y uno de ellos queda sin ser neutralizado por un radical oxhidrilo.
H2CO3 + KOH KHCO3 + H2O
En este caso vemos que un H+ del cido se neutraliza con el OH- del hidrxido para formar
una molcula de agua. Pero el otro H+ queda sin neutralizar, permaneciendo como tal en la
sal.
Otro ejemplo:
H2S + NaOH NaHS + H2O

N. Tradicional

N. Stock

KHCO3

Carbonato cido de Potasio Hidrgenocarbonato(IV) de Potasio

NaHS

Sulfuro cido de Sodio

Hidrgenosulfuro de Sodio

Ca(HSO4)2

Sulfato cido de Calcio

Hidrgenosulfato(VI) de Calcio

Sales Bsicas:
En la formacin de sales bsicas debemos saber que el hidrxido debe poseer ms de un
grupo OH-. Es una situacin parecida a la anterior pero ahora son los OH- los que quedan
libres sin combinar.

Ca(OH)2 + HNO3 CaOHNO3 + H2O


Al(OH)3 + HI Al(OH)2I + H2O
Al(OH)3 + 2 HI Al(OH)I2 2 H2O
Observamos que en el caso del aluminio como tiene disponibles a 3 grupos OH-, puede
generar 2 sales bsicas distintas. En estos casos tambin la nomenclatura Tradicional es la
ms usada.
N. Tradicional

N. Stock

CaOHNO3

Nitrato bsico de Calcio

HidroxoNitrato(V) de Calcio

Al(OH)2I

Yoduro dibsico de Aluminio

DihidroxoIoduro de Aluminio

Al(OH)I2

Yoduro bsico de Aluminio

HidroxoIoduro de Aluminio

Sales Mixtas:
Estas sales resultan de la combinacin de cidos con varios hidrgenos y ms de un
hidrxido. El resultado es una Sal con ms de un metal en su composicin.
H2SO4 + KOH + NaOH NaKSO4 + 2 H2O
N. Tradicional

N. Stock

NaKSO4

Sulfato de Sodio y Potasio

Sulfato(VI) de Sodio y Potasio

CaLiPO4

Ortofosfato de Calcio y Litio

Fosfato(V) de Calcio y Litio

NaKCO3

Carbonato de Sodio y Potasio Carbonato(IV) de Sodio y Potasio

Para finalizar veremos cmo podemos saber el nombre de una sal cuando tenemos solamente
su frmula:
KMnO4
Sabemos que una sal se forma por un hidrxido y un cido. En este caso, vemos que el metal
es el potasio. El potasio tiene una sola valencia, por lo tanto el hidrxido ser el Hidrxido de
Potasio, sin sufijos oso ni ico. Con respecto al cido observamos que es un oxcido por el
contenido de oxgeno y no un hidrcido. El Manganeso es un elemento anftero, es decir,
acta como metal y a veces como no metal. Aqu obviamente acta como no metal porque el
Potasio representa al metal en esta sal. El manganeso presenta como no metal 3 valencias, 4,
6 y 7. Hay 3 posibilidades. La correcta es la 7 como veremos.
Mn2O7 + H2O 2 HMnO4 (luego de simplificar nmeros queda esta frmula del oxcido).
Observamos que es la valencia correcta para esta sal porque la cantidad de tomos de
oxgeno coincide perfectamente entre el oxcido y la sal, (HMnO4 y KMnO4).

Si probamos con las otras valencias no obtendremos esa estructura. Sabemos que en la
nomenclatura tradicional la valencia 7 recibe el prefijo de per. Por lo tanto el nombre correcto
es Permanganato de Potasio.
Es comn tambin que en algunos ejercicios se presente la situacin contraria. Nos dan un
nombre y tenemos que determinar su frmula.
Nitrato urico:
El hidrxido est representado por el metal. En este caso es el oro con su mayor valencia por
la terminacin ico. Es el Hidrxido urico. El cido es un oxcido por la terminacin ato. Si
fuera un hidrcido tendra la terminacin uro. Cuando la terminacin es ato, el oxcido termino
en ico. Si fuera ito el oxcido hubiese terminado en oso. Esto significa que el nitrgeno uso su
mayor valencia. La valencia 5.
N2O5 + H2O 2 HNO3
Luego de la simplificacin correspondiente se obtiene HNO3 como frmula del oxcido. Por
ltimo hacemos reaccionar a los reactivos (cido Ntrico e Hidrxido urico).
3 HNO3 + Au(OH)3 Au(NO3)3 + 3 H2O
La frmula finalmente obtenida es: Au(NO3)3
Aqu les dejo otros ejemplos de formulas con su nomenclatura para que comprueben:
LiNO2 = Nitrito de Litio
Au(IO4)3 = Peryodato urico
CuS = Sulfuro Cprico
Fe2S3 = Sulfuro Frrico
MgCl2 = Cloruro de Magnesio
LiHSO4 = Sulfato cido de Litio
Ba3(PO4)2 = Ortofosfato de Bario

You might also like