REPUBLIKA E SHQIPRIS

INSTITUTI I ZHVILLIMIT T ARSIMIT

PROGRAMET PR SHKOLLAT E MESME ARTISTIKE

Dega Muzik dhe Koreografi
(Sistemi 3 dhe 4-vjear)

FUSHA: SHKENCAT E NATYRS

LNDA: ANATOMI DHE FIZIOLOGJI E NJERIUT

PROGRAMI I LNDS
ANATOMI DHE FIZIOLOGJI E NJERIUT
PR KLASN E 11-T

Koordinator: MIMOZA MILO

TIRAN, SHTATOR 2010

Shkenca e biologjis n shkollat e mesme artistike do t studiohet si lnd m vete

me Anatomia dhe fiziologjia e njeriut n klasn e 11-t me 2 or n jav, gjithsej 68 or
msimore.
Anatomia dhe fiziologjia e njeriut, e konceptuar pr shkolln e mesme, do t
thelloj e zgjeroj prvojat e fituara nga nxnsit prmes studimit t biologjis n arsimin
e detyruar, duke zhvilluar m tej t kuptuarit e koncepteve biologjike t planifikuara n
kt program.
Programi i anatomis dhe fiziologjis s njeriut sht organizuar sipas linjave e
nnlinjave t prmbajtjes. Pr do nnlinj shnohen objektivat, t cilat materializojn
njohurit biologjike, aftsit dhe qndrimet q pritet t nxn nxnsit gjat gjith kursit.
Msimdhnia-msimnxnia e anatomis dhe fiziologjis s njeriut sht pjes e
rndsishme e arsimimit trsor biologjik t nxnsve. Ajo do t nxis te nxnsit t
menduarit shkencor, do t ngjall interesin e tyre pr shkencat e jets dhe do ti aftsoj
ata q t vlersojn sjelljet pr nj jet t shndetshme.

1. SYNIMI I LNDS
Programi i lnds s anatomis dhe fiziologjis s njeriut synon:
T gjith nxnsit t kuptojn kompleksitetin e organizmit t njeriut duke prfshir
strukturn, funksionet, organizimin dhe ndrvarsin e aparateve dhe sistemeve ndrmjet
tyre dhe organizmit si i tr me mjedisin. Gjithashtu, dijen dhe prvojat vetjake ti
prdorin pr t menaxhuar nj stil jetsor t shndetshm, si dhe pr t marr vendime t
drejta n lidhje me shndetin e tyre.
2. OBJEKTIVA T PRGJITHSHM
N fund t shkolls s mesme, nxns/i,-ja:

t aftsohet n mbledhjen e informacionit mbi anatomin dhe fiziologjin e

njeriut;
t vlersoj n mnyr kritike informacionin e marr nga burime t ndryshme;
t planifikoj e t zbatoj nj eksperiment t thjesht dhe t interpretoj rezultatet
e tij;
t zotroj konceptet baz t anatomis s njeriut;
t prdor njohurit e fituara n diskutimet n lidhje me natyrn, mjedisin dhe
teknologjin, n procesin e vendimmarrjes si kosumator pr t mbajtur nj
shndet t mir dhe pr t nxitur zhvillimin e qndrueshm;
t fitoj eksperienca q do t ngjallin interesin pr t br zgjedhjen e karriers.

3.

OBJEKTIVA

a) Linja: Studimi i organizmit (anatomia dhe fiziologjia e njeriut)

Prshkrimi i linjs: Prmes ksaj linje, nxnsit fitojn njohuri, aftsi, qndrime
pr lidhjet ndrmjet organizimit t qelizave n inde dhe t organizimit t indeve n
organe, ku struktura dhe funksionet e organeve prcaktojn lidhjet e tyre brenda
sistemeve trupore t nj organizmi, n t cilin homeostaza i lejon atij t realizoj
funksionet baz, duke prdorur faktet, modelet dhe eksperimentet.
Ort e sugjeruara: 68 or
Nnlinjat

Objektiva

Mbrojtja,
mbshtetja dhe
lvizja

N prfundim t klass s 11-t, nxns/i,-ja duhet:

12 or

t shpjegoj sekretin e organizimit t qelizave n inde, organe

dhe sisteme organesh;
t prshkruaj ndrtimin e lkurs si nj organ kompleks, t
prbr nga epiderma, derma dhe hipoderma;
t diskutoj funksionin e lkurs si nj termostat i temperaturs
homeostaza;
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionin e sistemit mbshtets te
njeriu, skeletin (skeleti i njeriut, kolona vertebrale,
artikulacione, brinj, kafka, gjymtyrt);
t shpjegoj ndrtimin e indit kockor, kocks s gjat dhe rritjen
e kockave;
t diskutoj se far sht osteoporoza dhe masat pr
parandalimin e saj;
t shpjegoj ndrtimin e muskujve dhe mekanizmin e
kontraktimit t tyre;
t diskutoj si muskujt dhe sistemi kockor bashkpunojn pr t
mbshtetur trupin e pr t prodhuar lvizje (kockat prodhojn
qelizat e gjakut);
t prshkruaj organet kryesore q ndodhen n brendsi t trupit
t njeriut (n kok, n gjoks dhe n bark);
t diskutoj pr problemet e higjiens s lkurs dhe t sistemit
lvizs;
t analizoj mnyrat e parandalimit t rregullsive dhe plagve
m t zakonshme t organeve t lvizjes;
t prdor fjalor shkencor terminologjik pr interpretimin e
ideve, procedurave dhe prgjithsimeve (si p.sh.: derma,
epiderma, hipoderma, vertebrale, artikulacione, brinj, kafka,
gjymtyrt, homeostaza, indi kockor etj.);
t realizoj hartn e koncepteve pr mbrojtjen, mbshtetjen dhe
lvizjen;
3


T ushqyerit dhe
tretja

12 or

Frymkmbimi,
qarkullimi dhe
ekskretimi

15 or

t zgjidh ushtrime n lidhje me ndrtimin dhe funksionin e

lkurs dhe t sistemit lvizs.
t diskutoj pse njeriu pr t jetuar ka nevoj pr tu ushqyer,
pr nj shumllojshmri substancash (proteina, sheqer, lyra,
vitamina, uj, kripra minerale, glukoz, trigliceride, enzima)
dhe diet t ekuilibruar;
t shpjegoj sigurimin e energjis nprmjet frymmarrjes
qelizore (pa reaksione);
t prshkruaj procesin e metabolizmit n organizm
(anabolizmin dhe katabolizmin);
t analizoj procesin e tretjes nprmjet pjesve prbrse t
sistemit t tretjes n shndrrimin e makromolekulave t
ushqimeve n molekula m t vogla, q mund t prdoren nga
qeliza pr energji, riprtritje e rritje;
t analizoj si ndodh procesi i tretjes nprmjet prpunimit
mekanik dhe kimik;
t relatoj me shkrim dhe me goj mbi rndsin e t ushqyerit
dhe rregullimet q mund t shkaktohen nga mnyra e t
ushqyerit (p.sh.: diabeti, smundjet e zemrs, dhjamosja);
t hartoj nj raport mbi konceptet e t ushqyerit t
shndetshm, duke grumbulluar materiale nga interneti ose nga
buletine shndetsore;
t diskutoj pr problemet e kujdesit pr dhmbt, obezitetin,
anoreksin, bulimin;
t prdor fjalor shkencor terminologjik pr interpretimin e
ideve, procedurave dhe prgjithsimeve (si p.sh.: metabolizm,
katabolizm, anabolizm, prpunimi mekanik dhe kimik, diet
e balancuar, anoreksia, bolimia, obeziteti etj.);
t realizoj hartn e koncepteve pr t ushqyerit dhe tretjen;
t zgjidh ushtrime n lidhje me problemet e tretjes dhe t t
ushqyerit t shndetshm.
t shpjegoj pse kemi nevoj pr oksigjen;
t analizoj ndryshimin midis frymmarrjes qelizore dhe
ajrosjes s mushkrive, si dhe ndrvarsin midis tyre;
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionin e sistemit t
frymkmbimit;
t prshkruaj prbrsit dhe funksionet e gjakut (gjaku, qelizat
e gjakut, rruazat e kuqe, rruazat e bardha, plazma).
t argumentoj pse gjaku quhet ind lidhor;
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionimin e zemrs;
t analizoj punn e zemrs si organ automatik vetnxits.
t shpjegoj si shprndarja e lndve bhet me an t gjakut
(qarkullimi i gjakut me an t dy rrathve);
t skicoj ndrtimin e zemrs dhe t rrathve t qarkullimit t
gjakut;
4

Riprodhimi te
njeriu

14 or

t shpjegoj ndrtimin dhe rolin e enve t gjakut (arteriet,

venat, kapilart);
t diskutoj kuptimin dhe rndsin e dhurimit t gjakut.
t prcaktoj grupet e gjakut, mbshtetur n elemente
prcaktuese t gjakut;
t prshkruaj rolin e sistemit limfatik n mbrojtjen e organizmit
(limfa, reaksione inflamatore, imuniteti, antitrupa);
t diskutoj ndrtimin dhe rolin e sistemit t ekskretimit n
mnjanimin e mbetjeve t metabolizmit. (veshka, nefrone,
ekskretimi, filtrimi, rithithja, sekretimi);
t diskutoj pr problemet e higjiens s sistemit t qarkullimit,
ekskretimit dhe t frymkmbimit;
t hulumtoj ndikimin e prdorimit dhe abuzimit me alkool e
duhan n organet dhe sistemet e organeve t trupit t njeriut, si:
zemr, mushkri, n sistemin kardiovaskular, riprodhues dhe at
imun;
t prdor fjalor shkencor terminologjik pr interpretimin e
ideve, procedurave dhe prgjithsimeve (si p.sh.: faringu,
laringu, trakea, bronket, bronkiola, mushkrit, alveolat,
inspirimi, ekspirimi, sistola, diastola, presioni i gjakut, veshka,
nefrone, ekskretimi, filtrimi, rithithja, sekretimi, limfa,
reaksione inflamatore, imuniteti, antitrupa etj.).
t realizoj hartn e koncepteve pr frymkmbimin,
qarkullimin dhe ekskretimin;
t zgjidh ushtrime n lidhje me frymkmbimin, qarkullimin
dhe ekskretimin.
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionin e sistemit t riprodhimit
te mashkulli;
t shpjegoj ndrtimin dhe funksionin e qelizs seksuale
mashkullore (spermatozoidi = gameta mashkullore).
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionin e sistemit t riprodhimit
te femra;
t shpjegoj ndrtimin dhe funksionin e qelizs seksuale
femrore (veza = gameta femrore);
t analizoj si ndodh ovulacioni dhe cikli menstrual te femra;
t diskutoj pr problemet e pjekuris seksuale dhe t
shtatznis;
t prshkruaj fazat e zhvillimit t zigots, fetusit dhe lindjen e
fmijs.
t argumentoj rndsin e sensibilizimit mbi abortin,
kontraceptivt dhe mbrojtjen e sigurt;
t rendis faktort q prcaktojn nj rrezik t mundshm pr
infektimin me HIV/SIDA, SST dhe t nj shtatznie t
padshirueshme;
t analizoj faktort q ndikojn pr zgjedhjen, prdorimin dhe
5

Sistemi nervor
dhe hormonal

15 or

efektivitetin e kontraceptivve, reduktimin e rrezikut ose

strategji t eliminimit t rrezikut;
t hartoj nj raport mbi problemet e fekondimit in vitro
(pllenimi artificial edhe te njeriu), duke grumbulluar materiale
nga interneti ose nga buletine shndetsore;
t diskutoj shtje q lidhen me orientimin seksual;
t hartoj nj raport n grup, mbshtetur n t dhnat nga
interneti, mbi shtje t shndetit riprodhues dhe seksual te
femrat dhe meshkujt dhe t diskutoj rndsin e edukimit
shndetsor parandalues (p.sh., t brit nga grat e testeve t
gjoksit dhe t mitrs dhe e testikujve nga burrat, pr problemet
tumorale);
t prdor fjalor shkencor terminologjik pr interpretimin e
ideve, procedurave dhe prgjithsimeve (si p.sh.: prostata,
testikula, epididima, deferent, vezore, folikula, mitra, gypi i
Fallopit, trupi i verdh etj.);
t realizoj hartn e koncepteve pr riprodhimin te njeriu.
t zgjidh ushtrime n lidhje me ndrtimin dhe funksionin e
organeve riprodhuese.
t shpjegoj pse koordinimi i puns s qelizave, indeve dhe
organeve pr t kryer funksionet e tyre duhet t jet i garantuar
nga dy sisteme, ai nervor dhe sistemi hormonal, q kapin
stimujt, i analizojn, i prpunojn dhe m pas drgojn
prgjigje t prpikta (sistemi nervor dhe hormonal, neuroni,
hormone, stimuj);
t shpjegoj strukturn dhe funksionin e sistemit nervor
(sistemi nervor qendror e periferik);
t analizoj ndrtimin e qelizs nervore (neuroni prbhet nga
trupi, aksoni dhe dentritet), llojet dhe funksionet e tyre;
t shpjegoj pse impulsi nervor ka veti bioelektrike;
t analizoj komunikimin ndrmjet neuroneve (sinapset);
t prshkruaj ndrtimin e sistemit nervor qendror dhe t trurit
n veanti (truri, talamusi, hipotalamusi, bulbi, palca);
t analizoj ndarjet e detyrave sipas zonave trunore;
t argumentoj rndsin e kores s hemisferave t mdha;
t shpjegoj ndrtimin dhe rolin fiziologjik t palcs kurrizore;
t analizoj rolin e palcs n realizimin e reflekseve;
t analizoj rolin e harkut reflektor n realizimin e lvizjeve t
pavullnetshme;
t prshkruaj ndrtimin e sistemit nervor periferik dhe
funksionin e tij n realizimin e reflekseve t organeve t
brendshme (sistemi nervor autonom, nervat simpatik e
parasimpatik);
t prshkruaj ndrtimin dhe funksionin e organeve t
6

ndjeshmris (lkura, syri, veshi), si dhe rndsin e tyre n

bashkveprimin e njeriut me mjedisin rrethues;
t shpjegoj se hormonet jan substanca kimike aktive q
mbartin informacion dhe prodhohen n gjndrat hormonale;
t prshkruaj llojet dhe funksionimin e gjndrave me
sekrecion t jashtm dhe t brendshm;
t diskutoj pr rolin e sistemit nervor n bashkveprimin e
organeve;
t diskutoj pr rolin e drogs n dmtimin e sistemit nervor;
t prdor fjalor shkencor terminologjik pr interpretimin e
ideve, procedurave dhe prgjithsimeve (si p.sh: neuroni,
hormone, stimuj, sistemi nervor qendror e periferik, gjndra
hormonale, sistemi nervor autonom, nervat simpatik e
parasimpatik, truri, talamusi, hipotalamusi, bulbi, palca etj.);
t realizoj hartn e koncepteve pr sistemin nervor dhe at
hormonal;
t zgjidh ushtrime n lidhje me sistemin nervor dhe hormonal.
t hartoj nj raport n grup, mbshtetur n t dhnat nga
interneti, pr mundsit e korrigjimeve t paaftsive n
ndijime, mungesat m t zakonshme n hormone dhe
mundsit e trajtimit t tyre, si dhe efektet patologjike t
prdorimit t alkoolit dhe t drogave t tjera.

4. KRKESAT E ANATOMIS DHE FIZIOLOGJIS NDAJ LNDVE T

TJERA
Anatomi dhe fiziologji e njeriut
- Molekulat me rndsi biologjike

Kimi
Nxns/i,-ja:
t shpjegoj konceptet: atom, element,
molekul, prbrje kimike, jon, simbol,
formul, barazim kimik, tretsir, formula
strukture, komponime t karbonit, kimi
organike.
t shpjegoj konceptet: makromolekul,
monomer, polimer, monosakarid,
polisakarid, disakarid, izomer, polipetid,
trigliceride, fosfolipide, si dhe grupet:
hidroksil, karboksil, amin dhe fosfat.
t prshkruaj formuln e glukozit,
paraqitjen skematike t nj aminoacidi, t
molekuls s amidonit, t nj zinxhiri
polipeptidik si dhe t nj fosfolipidi.

- Nevoja pr tu ushqyer
- Procesi i tretjes

- Sistemi i frymkmbimit
-Kontrolli
i
ajrosjes
s
mushkrive
- Shprndarja e lndve bhet me
an t gjakut.
- Zemra pomp e dyfisht
- Ekskretimi

Anatomia
njeriut

dhe

fiziologjia

t prshkruaj shprbrjen e lndve

organike n prani dhe n munges t
oksigjenit;
t shpjegoj hidrolizn, pH, emulgimin e
lyrave.
t shpjegoj ekuilibrat kimik, kushtet e
zhvendosjes s ekuilibrit n nj kah; lvizjen
e lndve sipas prqendrimit.

t shpjegoj ligjet e gazeve, prbrjen kimike

t substancave organike dhe vetit e tyre, si:
proteina, karbohidrate, lipide, vitamina etj.
t listoj substanca q ndikojn n
veprimtarin e zemrs, si: nikotina, morfina
kodeina, lipidet, kriprat etj.
t prshkruaj vetit e hemoglobins,
proteinave, amoniakut dhe ures, qarkullimin e
C, N2, H2O, nitratet, fosfatet, karbonatet.

Fizik

- Sistemi i frymkmbimit
- Shprndarja e lndve bhet me
an t gjakut
- Organet e ndjeshmris (syri)

Anatomia
njeriut

dhe

N t gjitha linjat.

fiziologjia

t shpjegoj se trupi i njeriut e prbrsit

e tij jan si objekte fizike, q mund t
maten dhe shndrrohen n rrug t
ngjashme, ashtu si mendon nj fizikan
pr nj trup fizik;
t prshkruaj forcat shtytse dhe ato t
rezistencs.

Arte
-

t prdor n art (vizatim), muzik, piktur

etj. organizmin e njeriut.

5. KRKESA PR ZBATIMIN E PROGRAMIT

Ky program sht nj dokument zyrtar i detyrueshm pr tu zbatuar nga
prdoruesit e tij (msues, autor t teksteve etj.).
N mnyr q programi t zbatohet m s miri n dobi t nxnsve, prdoruesit e
tij duhet t njohin thell programin dhe krkesat e tij.
Zbatimi i programit duhet t bhet duke respektuar parimet e barazis gjinore, etnike,
kulturore, racore, fetare.
8

Objektivat e programit
Objektivat e programit jan pr t gjith nxnsit dhe jan detyrim pr prdoruesit
e programit. Kjo do t thot se q t gjith nxnsve duhet tu jepet mundsia q t nxn
ka prshkruhet tek objektivat. Realizimi i objektivave n tema, kapituj, njsi dhe renditja
e tyre sht zgjedhje e lir e zbatuesit t programit.
Ort msimore
Programi do t zbatohet n 34 jav x 2 or=68 or gjithsej. Ai sht strukturuar n
linja q vijn njra pas tjetrs, por nuk do t thot se msimdhnia duhet zhvilluar n kt
renditje gjat vitit shkollor.
Sasia e orve msimore pr seciln linj sht rekomanduese. Prdoruesit e
programit duhet t respektojn sasin e orve vjetore t lnds, kurse jan t lir t
ndryshojn me 10% (shtes ose paksim) ort e rekomanduara pr seciln linj.
Domethn, msuesi mund t vendos t prparoj m ngadal, kur e v re se
nxnsit e tij hasin vshtirsi t veanta n prmbushjen e objektivave t kapitullit, por
mund t ec m shpejt, kur nxnsit e tij demonstrojn nj prvetsim t knaqshm.
N programin e lnds Anatomi dhe fiziologji e njeriut afrsisht 70% e orve
msimore totale jan pr shtjellimin e njohurive t reja lndore dhe 30% e tyre jan pr
prpunimin e njohurive (gjat vitit dhe n fund t vitit shkollor).
Prpunimi i njohurive
Prpunimi i njohurive prmban:

Prsritjen brenda kapitullit t njohurive-baz t tij (konceptet themelore).

Testimin e njohurive-baz.
Integrimin e njohurive t reja t nj kapitulli me njohurit e kapitujve
paraardhs.
Integrimin e njohurive t reja me njohurit e lndve t tjera (ndonse kto
integrime do t prshkojn zhvillimin e do ore msimore, gjat prpunimit i
duhet kushtuar koh e posame).
Prsritjen vjetore (pavarsisht nga ndarja n linja ose kapituj, lnda duhet
par si e tr).
Testimin vjetor (nuk sht i detyruar).

Veanrisht gjat prpunimit t njohurive duhet ti kushtohet koh e posame kultivimit

t:
Aftsive t prgjithshme, si: e komunikimit, e menaxhimit t informacionit, e
zgjidhjeve problemore, e t menduarit kritik dhe krijues.
Aftsive t posame lndore, si: prdorimit t mikroskopit, zgjidhjes s
ushtrimeve ku realizohet lidhja e njohurive me jetn e prditshme,
vzhgimeve n terren etj.

Formimit t qndrimeve, si qndrim etiko-social dhe puns n grupe t vogla

nxnsish.

Gjat orve t prpunimit t njohurive, nxnsve duhet tu krijohet mundsia t

punojn detyra tematike, projekte kurrikulare, t zgjidhin situata problemore nga jeta etj.
Pjes e prpunimit t njohurive sht rishqyrtimi vjetor, i cili ka pr qllim t
nxjerr n pah dhe t prforcoj konceptet e metodat themelore t ksaj lnde.

6.

VLERSIMI

Vlersimi i nxnsit prshkon gjith procesin msimor dhe shrben pr

prmirsimin e ktij procesi. Vlersimi i nxnsit nuk ka pr qllim t vetm vendosjen e
nots dhe as nuk prfundon me vendosjen e saj.
Vlersimi n lndn e anatomis dhe fiziologjis s njeriut do t fokusohet n
aftsin e zotrimit t koncepteve ky t lnds dhe t aplikimit t ktyre koncepteve.
Vlersimi i aftsive do t vr theksin n sjelljen e nxnsve n nj punim
shkencor, sjelljen n grup dhe aftsin e tyre pr t prdorur burime t ndryshme pr
marrjen e informacionit shkencor si dhe vlersimin n mnyr kritike t ktij
informacioni.
Vlersimi mbshtetet trsisht n objektivat e programit lndor dhe msuesi nuk
ka t drejt t vlersoj nxnsit pr ato objektiva t arritjes q nuk prshkruhen n
program.
Objektiv i vlersimit nuk jan vetm njohurit dhe aftsit, por edhe qndrimet e
nxnsve, si qndrimet etiko-sociale n prgjithsi dhe ato t bashkpunimit me t tjert,
n veanti.
Msuesi zhvillon vet e ndihmon nxnsit dhe s bashku zhvillojn nj larmi
mnyrash vlersimi.
Metodat e vlersimit t prdorura n lndn Anatomi dhe fiziologji e njeriut do
t prfshijn:
teste me shkrim pr t kontrolluar arritjet e nxnsve n lidhje me objektivat e
programit,
monitorimin e puns s nxnsve n grup,
punt eksperimentale, raportet e puns,
projektet, prezantimet e krkimeve.
Vlersimi mund t bhet individual ose n grup, n klas ose jasht saj.
Msues/i,-ja nuk e ka t detyrueshm vlersimin me not t nxnsve n do or
msimore. Si rregull, nxnsit dhe msuesit duhet t bashkbisedojn lirshm si partner
rreth prvetsimit t materialeve msimore t zhvilluara n klas dhe mirkryerjes s
detyrave jasht klase.
Her pas here, msues/i,-ja duhet t vlersoj me not duke ua br t qart
nxnsve, q n fillim, qllimin e vlersimit dhe kriteret e tij.

10

Vlersimi me shkrim shrben pr aftsimin e nxnsve n komunikimin me

shkrim dhe mund t realizohet jo vetm me laps e letr, por edhe n rrug elektronike.
Msues/i,-ja vlerson nxns/in,-en me not pr parashtrimet me shkrim n
provimet periodike me shkrim dhe n prezantimet me shkrim t punimeve t tij, t
zhvilluara vet ose n grup.
Msues/i,-ja planifikon provime periodike me shkrim pr blloqe t gjera orsh
msimore, q prbhen nga nj apo disa kapituj, t cilt i bashkojn objektiva t
ndrlidhur t t nxnit. N prshtatje me qllimin e vlersimit me shkrim, ai/ajo prdor
lloje t ndryshme testesh, q nga minitestet disaminutshe pr nj objektiv t veuar t t
nxnit, tek ato njorshe. Planifikohen teste me alternativa ose zhvillim, detyra tematike,
projekte kurrikulare etj.
Nj form e parashtrimit me shkrim nga nxnsit sht dhe provimi prfundimtar.
Vlersimi do t fokusohet n aftsit e nxnsve n lidhje me t kuptuarit dhe prdorimin
e njohurive lndore.
Portofoli i nxns/it,-es, si nj mundsi vlersimi e vetvlersimi, sht nj
koleksion i punimeve prgjat vitit shkollor pr lndn. Portofoli i nxns/it,-es mund t
prmbaj provime me shkrim, detyra tematike, projekte kurrikulare, fotografi e produkte
t veprimtarive kurrikulare. Przgjedhjet pr portofolin bhen nga nxns/i,-ja, ndrsa
msues/i,-ja rekomandon.
rregullime t diagnostikuara, si: disleksia, vshtirsi t veanta gjuhsore, p.sh., t
nxnsve t ardhur rishtas nga emigracioni, merren parasysh nga msues/i,-ja duke u
mundsuar ktyre nxnsve t vlersohen me mnyra t posame, prjashtuar vlersimin
me shkrim apo me goj.

11