GİRİŞ :

ŞANTİYE VE YAPILAN İŞ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

İŞİN ADI : DEFNE KONUTLARI

YERİ :SELÇUKLU /KONYA

ANA YÜKLENİCİ :SEHA YAPI

KABA İNŞAAT YÜKLENİCİSİ:ÖMER DOĞANCI İNŞ. LTD ŞTİ.

HAZIR BETON : KOMYAPI HAZIR BETON A.Ş.

İnşaatı halen devam etmekte olan DEFNE KONUTLARI, Yazır mahallesi

Öztekin sokakta 26740 m2 toplam arsa alanına sahip 7 blok 392 daireden
oluşan bir toplu konuttur. Sitenin mimari projesi Ali Babaoğlu tarafından,
statik projesi Fatih Oruç tarafından, mekanik projesi Ünal Baysal
tarafından, elektrik projesi de Ahmet Buğa tarafından yapılmıştır.
Tamamlandığında 418 araçlık otopark, her blokta sığınak ve yangın
merdiveni, yürüyüş alanları, çocuk oyun alanları, açık spor alanları ve 24
saat güvenlik ile modern bir yaşam alanı olması düşünülmektedir. 156 m2

1
brüt, 125 m2 net olmak üzere her katta 4 daire ve çift asansör bulunur.
Daireler oturma odası, çocuk odası, ebeveyn odası ve salon olmak üzere
3+1 olarak tasarlanmıştır. Radye temel üzerine inşa edilen her blok,
bodrum+14 normal kat+kapıcı dairesinden oluşmaktadır. Kaba inşaatta
tünel kalıp tekniği, S420a (ST III) çelik donatı ve C25 sınıfı beton
kullanılmıştır. Aplikasyon planı şekildeki gibidir :

2
ÖNSÖZ :

ŞİRKET GENEL MÜDÜRÜ : AHMET BUĞA

GENEL MÜDÜR YARDIMCISI VE PROJE MÜDÜRÜ : HÜDAVERDİ

DURSUN

ŞANTİYE ŞEFİ VE İNŞAAT YÜKSEK MÜHENDİSİ : MEHMET AKALIN

ŞANTİYE ŞEFİ YARDIMCISI VE İNŞAAT MÜHENDİSİ : FATİH MEHMET

AKBAYRAK

MAKİNA MÜHENDİSİ : CÖMERT ARABACI

1978 yılında kurulan SEHA YAPI 1987 yılına kadar inşaat ve

harita mühendislik hizmetlerinin yanında küçük ölçekli yapı
taahhüt hizmetleri vermiştir. 1987-1992 yılları arasındaki orta
ölçekli müteahhitlik hizmetlerinden sonra 1992 yılında İTTİFAK
GRUBU’ na katılmasıyla büyük ve önemli projelerde boy
göstermiştir. Konut, hastane, endüstriyel yapılar, iş ve alışveriş
merkezleri, sosyal tesisler gibi projelerde gösterilen başarılar
sayesinde Konya’da hatırı sayılır üne ve güvene kavuşmuştur.
Henüz inşaatı dahi bitmeden stajımı yaptığım DEFNE KONUTLARI’
nın ilk etabının satılmış olması bunun göstergesidir. Şirketin ana
faaliyet alanı konut sektörü olmakla birlikte şehrin en prestijli
gökdeleni olan KULE PLAZA ’ yı da inşa etmiştir. Şirket genel
merkezi de Kule Plaza 34. katta faaliyetlerini sürdürmektedir.

3
ANA METİN :
1. HAFTA :
Stajın ilk haftası olması dolayısıyla genelde şantiye ortamını
tanıyarak, yapılan işi anlayarak ve teknik personelle tanışarak
geçti. Şantiye yönetimi ve organizasyonu hakkında fikir edindim.
Stajyerler gruplara ayrıldı ve dönüşümlü olarak her hafta bir
personel sorumlu olarak belirlendi. Sorumlu personel eşliğinde
bloklara çıkılıp çeşitli konularda bilgi alındı.

1.GÜN:

İlk olarak stajyerlere iş hakkında bilgi verildi ve şantiye teknik

personeliyle tanışıldı. Bunun akabinde şantiyeyi gezip sahayı
tanıdık. İş güvenliği için uyulması gereken kurallar anlatıldı ve
baretsiz sahaya çıkmamamız konusunda uyarıldık.

D blokta baca yapımı hakkında bilgi aldık. Kombili olarak yapılan

binada her şeye karşı baca delikleri bırakılmış ve şönt baca tekniği
kullanılmıştır. Burada ilk 7 kata kadar 2 baca deliği çıkar,
bunlardan biri ana tahliye bacası iken diğeri o katın dumanını
taşır. Alt kattan gelen baca yaklaşık 1 metreden kapatılarak ana
tahliye bacasına bağlanarak şaşırtma yapılır. Böylece7. kata kadar
bu işlem devam eder. Fakat 7. Kattan sonra ana bacanın
kapasitesi yetmediği için ikinci ana tahliye bacası yapılarak önceki
kapatılır. Böylece baca için hem malzeme hem de yer tasarrufu
yapılmış olur.

2. GÜN:

Tünel kalıpla G blok 7. katın merdiven yapımı izlendi. Çok hızlı bir
şekilde yapılan (2 günde 1 kat) kaba inşaatta merdivenler daha

4
sonra inşa edilmiştir ( fotoğraf 1.1). Kalıplar makara ile yukarı
çekilip yerlerine yerleştirildi ve alttan “teleskopik direk”
denilen ,kolu çevrilerek yükseklik ayarı verilebilen desteklerle
sabitlendi. Terazi ile kalıpların düzgünlüğü sık sık kontrol edildi.
Merdiven sahanlığında tabliyeden dışarı yaklaşık 1 metre açıkta
bırakılan donatı filizlerine bağlanarak Φ12 merdiven donatısı
döşendi ve böylece beton dökümüne hazır hale geldi. Pompanın
kolu balkondan yaklaşık 10 metre içeri uzanarak C25 kalitesindeki
betonu kalıplara döktü. Ertesi gün kalıplar söküldü. Kaba halde
merdiven rıht yüksekliği 16 cm , adım genişliği 25-30 cm ,
genişlik 120 cm ve iki merdiven arası 30 cm olmak üzere
merdiven boşluğu toplamda 270X 240 cm olarak ölçüldü.

Fotoğraf 1.1

5
3. GÜN:

Yalıtım hakkında bilgi alındı ve enerjiyi kazanmak kadar

kaybetmemenin de öneminden yola çıkarak yalıtımın önemi
vurgulandı. Şantiyede ısı, ses ve su yalıtımında farklı madde ve
teknikler kullanılmış. Isı yalıtımı için hafiflik ve kolay işlenebilirlik
özelliklerinde dolayı XPS (extrude poli styrene ) diğer adıyla
strafor kullanılmıştır. Kullanılan yere göre farklı ebat ve dansitede
üretilen strafor alev yürümeyen B1 sınıfı maddeden üretildiği için
yangına karşı da koruma sağlar. Bu şantiyede 25 kg/m3 dansitede
3’lük, 5’lik ve 10’luk olmak üzere farklı kalınlıklarda kullanıldı.
Dışarı bakan balkon ve pencere duvarlarına iç yüzeyde alçının
altına 5’lik strafor, şap betonu ile döşeme arasına 3’lük strafor
( fotoğraf 1.2), bodrum tavanına ve dış cepheye ise 10’luk strafor
kullanıldı. Ayrıca mutfakta ısı köprüsünün oluşmaması için XPS
köşeyi dönerek 0.5 metre daha döşendi ( fotoğraf 1.3 ). Her bir
parça, strafor yapıştırıcısı ile yapıştırıldı ve dübellenerek
vidalandı. E blokta tüm bu işlemleri takip edip kontrollerini
yaptım.

Fotoğraf 1.3
Fotoğraf 1.2

6
4.GÜN

G blokta iç duvarlara normal 13.5’lik tuğla kullanılırken dışarı

bakan balkon duvarlarına ısı yalıtımı için bims kullanımında
bulundum. Bina tünel kalıpla inşa edildiği için bazı iç duvarlarda
taşıyıcı özelliği olmayan bims ve tuğla kullanılmıştır. Bims
birbirine bağlantısız boşluklu sünger görünümlü, silikat esaslı,
birim hacim ağırlığı 400-800 kg/m3 olan volkanik bir mineraldir.
20X20X40 cm ebatlarındaki bims örme işlemi normal tuğla ile
aynıdır. Köşelere ip çekilerek ve şakul atarak düzgünlük sağlandı.
Bims briketten farklı ve tuğlaya nazaran pahalı olduğu için sadece
ısı yalıtımı istenen bölgelere uygulandı.

5.GÜN

Pencere ve balkon prekastlarının yapımı ve montajı hakkında bilgi

alındı. Prekast “önceden yapılmış” anlamına gelir ve genel bir
ifadedir. Tünel kalıpla perde duvar dökülürken üstten 50 cm ye
karşılıklı 2 adet “zopçuk” denilen demir çıkıntı donatıya eklendi.
Prekasta ise 40X60 ebatta bükme sacdan yapılmış “g kutusu”
( fotoğraf 1.4) denilen zopçuğun oturacağı genişlikte demir yuva
donatıya kaynaklandı. Φ6’lık hasırın yanı sıra Φ12’lik donatıyla
güçlendirilen prekastı yerine sabitlemek için “ankraj” denilen
demirler eklendi ve vibratör ile beton döküldü. Beton prizini
aldıktan sonra kule vinç yardımıyla kaldırılıp zopçukların g
kutularına oturmaları sağlandı ( fotoğraf 1.5 ). Prekastı
sabitlemek için daha önceden tabliyeye eklenen ankraj
demirleriyle prekasttaki ankraj demirleri L profil demiriyle
birbirine kaynaklandı. Bunu yaparken manivela yardımıyla prekast
oynatılıp sık sık teraziye alındı (fotoğraf 1.6) .

7
 Fotoğraf 1.4 Fotoğraf 1.5

Fotoğraf 1.6

2. HAFTA :

8
Stajın ikinci haftası genelde ince işleri incelemek ve denetlemekle
geçti. Şantiyede aynı anda ince ve kaba birçok iş yapıldığından
dolayı hepsini mümkün olduğunca görmeye çalıştım. İnce işlerin
belli bir sıraya göre yapılması dikkat çekiciydi. Böylece hem
maliyet azaltılmış hem de biten işler parke, boya vs kirlenmemiş
oluyor.

6. GÜN

İş güvenliğinden dolayı asansör boşluklarının önlerine bariyer

yapıldı. Kapı ve pencere genişlikler ölçüldü. Kaba inşaatta kapı
yüksekliği 218 cm, genişliği ise 100 cm olarak ölçüldü. Asansör
kapılarından biri 140 cm iken biri 160 cm idi. Bunun nedeni ise
engelliler için tekerlekli sandalyenin girebileceği genişliğin
sağlanmak istenmesidir. Burada projenin yapılırken ne kadar ince
ayrıntılara inildiğini gördüm.

7. GÜN

Pencere ve kapı üstlerindeki lento uygulamalarında görev aldım.

Lentolar kapı-pencere üstündeki bims veya tuğla ağırlığını
karşılamak ve zemine iletme görevini yapan betonarme elemandır
(fotoğraf 1.7 ). Yerinde dökülebileceği gibi hazır dökülüp yerine de
taşınabilir. Eksenel yükün azlığından ve düşük maliyetten dolayı
burada 200X5X20 ebatta Φ12 donatılı lento önceden dökülüp
yerine monte edildi.

9
 Fotoğraf 1.7

8. GÜN

E blokta kapı- pencere kör kasalarının ve PVC montajı takip edildi.

Kör kasalar kapı ve pencere kasalarının montajına elverişli demir
aksamdır. Aksi halde tuğla veya bims gibi boşluklu malzemeye
monte edilen kapılar oynar ve istenmeyen durumlara neden olur.
Şirketin daha önceki tecrübelerinden ve daha güvenli olduğundan
dolayı PVC pencere ve balkon kapıları su yalıtımı için dıştan
silikonlandı.

9. GÜN

D blokta tesisat hakkında bilgi alındı. Tesisatta mobil sistem

adında yeni ve çok kullanışlı bir sistem kullanılıyor. Kalorifer ve
şebeke suyu için iki ayrı kolektör mutfak tezgahının altındadır.
Her musluğa sıcak ve soğuk olmak üzere ikişer tane boru döşenip

10
kolektöre bağlanıyor. Her radyatör içinse bir tane boru döşenip
diğer kolektöre bağlanıyor. Kolektör üzerindeki vanalar herhangi
bir arıza durumunda evin tüm suyunun kesilmemesini, sadece
lokal kesintilerle sorunun halledilebilmesini sağlıyor (fotoğraf
1.8 ). Radyatörler için istenilen odanın ısıtılmasını sağladığından
ekonomikliği getiriyor.10 bar basınca dayanıklı borular tabliyeye
değil, şap betonunun içine straforların arasına döşeniyor.

10. GÜN

Alüminyum asma tavan ve alçıpan kontrolü yapıldı. Taşıyıcı

profillerle hazırlanan karolaja oturtulmuş gizli taşıyıcılı alüminyum
plakalardan oluşan asman tavan sistemi demonte olduğundan
arkasındaki tesisatın bakımı kolaydır. Montajı kolay, hafif bir
dekoratif malzeme olması ve alçıpan gibi nemden dolayı
çiçeklenme yapmaması tercih sebebidir. Bunun yanında 20cm‘lik
döşeme tabliyesinden dolayı atık su tesisatını da gizler. Asma
tavan panellerindeki işçilikten kaynaklanan ezik ve çizikleri
belirleyerek yenileriyle değiştirilmesini sağladım. Alçıpan ise
ortası alçı, iki yüzü karton kaplı çeşitli boyutlarda üretilen düzgün
yüzeyli plakadır. Sadece WC ve lavabo tavanında kullanılan

11
alçıpan, çabuk ve kolay montajı ile boyanmaya hazır tavan
yüzeyinin oluşmasını sağlar.

3. HAFTA :

Şantiye stajımın üçüncü haftasında donatılar hakkında çok

önemli bilgiler ve deneyim edindim. Teknik bilgileri şantiye şefi
yardımcısı ve inşaat mühendisi sayın Fatih Akbayrak’tan aldıktan
sonra işçilerle etriye ve çiroz hazırladım. Ayrıca şap betonu
hazırlanmasında ve uygulanmasında bulunmak, bu sırada basit
manometre kullanımını bizzat görmek okulda öğrendiklerimizin
gerçek hayatta nasıl kullanıldığını anlamama sebep oldu.

11. GÜN:

Yakın zamanda inşasına başlanacak B bloğa kolon - kiriş

donatıları, etriye ve çirozların yapımı takip edildi. Etriyeler
kolonun eksenel basınç yükü altında açılıp dağılmaması (şekil
1A ), şişerek patlamaması için kullanılır. Kolonun boyutuna göre
dikdörtgensel olarak yapılır ve bir ucu 135 ˚ içe doğru kıvrılır.
Böylece donatının betonla daha iyi kenetlenmesi sağlanıyor ve
deprem anında oluşacak kesme gerilmelerine karşı önlem alınmış
oluyor. 17 Ağustos depreminden sonra etriyeler daha önem
kazandı. Bunun için Türkiye deprem yönetmeliğinde kolon kiriş
birleşim yerinde “sıklaştırma bölgesi” yapılması zorunlu kılındı.
Böylece her iki uçtan daha sık etriye koyuldu. Temelde etriyeler
arası 10 cm iken katlar yükseldikçe eksenel yükün azalmasından
dolayı bu mesafe 20-25 cm ye kadar çıkar. Düşey donatı olarak
Φ20 seçilmiş ve temelde araları 10 cm iken aynı sebepten dolayı
çatıda 50 cm ye kadar çıkıyor.

12
 Şekil 1.A

12. GÜN :

Statik projede belirlenen boyutlarda kolon etriye ve çiroz

yapımına devam edildi. Çiroz, kolon veya perdenin ortasına
konulan Z veya S şeklinde ve etriye gibi kolonun açılmasını
önleyen demir parçalarıdır ( fotoğraf 1.9 ). Çirozlar statik hesapta
yoktur, etriyelere nazaran kullanımı basittir. Kolonda 8 adet,
perdede 12 adet Φ20 düşey donatı, buna karşılık 10 adet çiroz
olmak üzere 6 adet/m2 kullanıldı. Donatı çelikleri çapları
milimetre cinsinden olmak üzere adlandırılıyor. Örneğin tabliyeye
hasır demiri 6’lık (Φ6), çiroz ve etriye 10’luk(Φ10)kullanılmıştır.
Kullanılan donatı çeliğinin TS 708’de belirtildiği gibi elastisite

13
modülü 2X105 MPa ve karbon eşdeğeri 0.50’yi geçmemelidir. Aksi
halde şekil verme işlemlerinde çelik zarar görür, istenilen
performans elde edilemez.

Fotoğraf 1.9

13.GÜN

Kaba inşaatta tünel kalıp kullanıldığı için kara sıva oldukça kısıtlı
alanda kullanılmıştır. Tünel kalıpla çok düzgün pürüzsüz yüzeyler
elde edildiğinden direkt olarak saten alçı uygulaması yapıldı. Bu
durum ekonomikliğin yanında hızı da beraberinde getirir. Saten
alçı sıva yapıldıktan sonra zımparalanıp yüzeyi düzeltildikten
sonra astar ve boyaya hazır hale geldi. Alçı boyayı emdiği için sıva
üstü boyaya nazaran daha fazla boya harcandığını öğrendim.
Ancak alçı çok daha sağlıklı ve dekoratiftir. Boyanın sağlıklı ve
uzun ömürlü olması için astar önemlidir. Ayrıca astardan sonra
son boya sürülmeyip kapılar, süpürgelikler, elektrik prizleri vs
takılması bekleniyor. Böylece inşaat sırasında ezik çizik gibi
istenmeyen durumların önüne geçilmiş oluyor.

14
14. GÜN

Su tesisatı ve yalıtım işleri biten E blokta şap betonu dökülmesini

gözlemledim ve uygulamada görev aldım. Şap betonu kum,
çimento ve su ile hazırlanan akıcı kıvamlı genellikle düz bir zemin
elde etmek için dökülen tesviye betonudur. Putzmeister marka
şap makinesinin kazanı 30 kürek kum, 1 torba çimento (50 kg) ve
16 kg su karabilir ve 11. kata kadar pompalayabilir. Her kat için
mühendis tarafından merdiven sahanlığına bir kot verildi ve bu
kot, içinde su olan bir boru ile basit manometre mantığıyla diğer
daire ve odalara taşındı. Benim kontrol ettiğim 8. katta 91 cm
işaretlendi. Bu işaret, şap betonu döküldükten sonra döşemeye
kadar olan mesafenin 91 cm olması gerektiği anlamına geliyordu.

15. GÜN :

Gerekli ön hazırlıklardan sonra akıcı kıvamda şap betonu

pompalanmaya başlandı. İşçiler tarafından mastarlanıp
düzeltildikten sonra üzerinde dönen çelik malalar oluşan perdah
(helikopter) makinesiyle ( fotoğraf 2.1 ) sıklaştırılıp düzlendi.
Yüzeyin pürüzsüz ve düzgün olmasına çok dikkat edildi ve sık sık
teraziye alındı. Aksi halde ahşap parke veya seramik döşenirken
istenmeyen durumlar meydana gelir. Altında tümsek veya eğrilik
olan ahşap parke tam oturmaz. Şapın görevini yerine
getirebilmesi için 10-15 cm kalınlığında olması gerekir. Son olarak
dökülen şapın çatlamaması için günde 2 kez sulandı.

15
Fotoğraf 2.1

4. HAFTA :

Stajımın dördüncü haftasında hesaplamalar, bilgi, tecrübe vs işin

asıl mühendislik kısmıyla tanıştım. Metraj çıkarmak, statik proje
detaylarını incelemek ve nivoyu ayarlayıp ölçümler yapmak bana
neyin neden yapıldığı hususunda ışık oldu yol gösterdi.

16. GÜN

Ekskavatör ile planda belirlenen yerde B bloğun temel kazım

işleri başladı. Radyejeneral temel olarak planlanan temel
derinliği 2.75 metre olarak belirlendi. Temelde iş makineleriyle
kaba düzeltme işlemlerinden sonra nivo yardımıyla yaklaşık en
düz haline getirilmeye çalışıldı. Bunun için nivoyu temelde
16
herhangi bir yere yerleştirip su kabarcığını ortaladık. Farklı
noktalara nivo tutup görülen kotları not ettim. 640 m2 inşa
alanında bulunan 18 değerin ortalamasını aldık. Bunun sebebi,
temele donatıların toprakla yani nemle ilişkisinin kesilmesi
(oksitlenmeden dolayı) için atılacak grobetonun ne çok ince ne
çok kalın olmasının istenmesidir. Yapılacak binanın tüm köşelerine
demir çubuklar saplanarak ortalama bulunan kot nivo yardımıyla
çubuklara işaretlendi ve ip çekilerek binanın oturacağı alan
belirlendi. Böylece temele dökülecek grobetonun kalınlığının 3 ila
10 cm arasında olduğunu gördüm. Grobeton donatısız beton
anlamına gelir ve dayanım beklenmez sadece temel donatısının
toprak ile temasından oluşacak oksitlenmeyi önlemek için
uygulanır.

17. GÜN

Hakediş ve metraj çıkarımı hakkında bilgi aldıktan sonra metre ile

C blok bodrum katın tavanındaki 10’luk straforun ve dış cephe
boyasının metrajını çıkardık. Aynı işlemleri mimari proje üzerinde
de hesaplayıp sonuçları karşılaştırdık. Malzeme ve işçilik maliyeti
çıkarmada çok önemli olduğu için metraj çıkarmanın önemini
kavradım. m2 işçilik maliyetinden yola çıkarak hakedişlere ulaştım.
Örneğin 48.44 m2 alçı alanına sahip salon için ortalama 10 kg/m2
alçı kullanıldığından dolayı toplamda 484.4 kg alçı harcanmıştır.

18. GÜN

2 gün önce grobetonu dökülen B bloğun temeli 1 metre derinlikli

kalıplarla kapatıldı (fotoğraf 2.2 ). Grobetonun üzerine ise 2m X
2m kare olacak şekilde Φ16 nervürlü donatı döşenip kesişim
yerleri çelik telle (sargı donatısı) bağlandı ve buraların altına
plastik kıvamdaki betonun yerleşmesini sağlayan paspayı görevini
yapması amacıyla 2 cm kalınlıklı mermer parçası koyuldu.
Bunların üstüne ise 20cm X 20cm ‘lik kareler oluşturacak
şekilde yeniden Φ16 donatı döşendi. Kalıp ucunda demirin ucu 90˚
bükülerek yukarı doğru 70 cm uzun bırakıldı. Tüm sargı
donatılarının beton dökümü sırasında yer değiştirmeyecek şekilde
sıkı bağlandıklarını kontrol ettim.

17
 Fotoğraf 2.2

19. GÜN

Statik projeyi inceledim, teknik detayları mühendisten

öğrendikten sonra işin başında bulundum. Perde yatay kuvvetlere
karşı en büyük direnci gösteren, bir boyutu diğerinin ortalama 7
katı olan ( b/h≥ 7 ) bir yapı elemanıdır. Kolona nazaran çok büyük
rijitliği nedeniyle deprem etkilerinin büyük kısmını taşır,
burulmaları engeller. Projede perde ayrıntısında gördüğüm 8Φ16
16’lık demirden 8 tane döşeneceği, 8Φ16 / 10 ise 16’lık demirden
10 cm arayla 8 tane döşeneceği anlamına geliyor. Hasır çelik ise
soğukta haddelenmiş 6’lık ST I çelik çubukların ağ şeklinde
birbirine kaynaklanmasıyla üretilen geniş yüzeyli yatay ve dikey
betonarme eleman malzemesidir. Kare (150mm X 150mm ) veya
dikdörtgen (150mm X 250mm) gözenekli olarak üretilen hasır
çelik akma sınırı olan (420 N/mm2 ) S420 ile ifade edilir. Kare

18
gözenekli olanlar Q , dikdörtgen gözenekli olanlar ise R ile
gösterilir. Perdenin boyutuna göre dikdörtgen veya kare gözenekli
hasır çelik kullanılır. Projede döşemede görülen 2XQ158/158
ifadesi ise Q tipi hasır çeliğin 2 kat uygulanacağı anlamına gelir.

20. GÜN

B bloğun temeline sehpa demirleri yapımına başlandı. 300 cm

boyunda Φ20 demir eğilerek her iki sehpa arası 80 cm olacak
şekilde yerleştirildi. Sehpa demirlerinin uçları eğilme momentini
karşılamak için zıt yönde eğildi ( şekil 2.A ). Sehpa demirinin
üzerine 2’şer adet Φ20 döşenip sabitlendi.

Şekil 2.A

Kaba inşaatı yakında başlayacak olan B bloğun yakınına kule vinci

yürütmek için 50cm X 50 cm boyutlarında beton dökülüp ray
döşenmesi işlemine başlandı. 48 metre yüksekliğinde çelik
konstrüksiyonu taşıyacağından dolayı düzgün olmasına çok dikkat
edildi.

5. HAFTA :

19
Şantiyede büyük bir iş bölümü vardı. Her şey şantiye hiyerarşisi
içerisinde belli bir düzen ve plan içerisinde yapılıyordu. Örneğin
yakın zamanda yapılacak herhangi bir iş için bir ekip ön hazırlık
yapıyordu. İşçiler ustabaşlarına, ustabaşları taşeron firmaya,
taşeron firma ise SEHA YAPI’ ya karşı sorumlu olduğundan işler
muntazam bir şekilde hiyerarşik düzende akıp gidiyordu. Ancak
işin maddi yönü devamlı hesaptaydı. Ahşap parkeciler ortalığı
toplamadığı, artık malzemeleri kendileri atmadığı için şantiye şefi
sayın Mehmet Akalın tarafından 1000 TL ceza yazıldı.

21. GÜN

B blok temeline donatılar döşendikten sonra elektrik

topraklamasına geçildi. Donatı üzerine temeli 4 eşit parçaya
bölecek şekilde 2 cm genişlikte bakır şerit çekilerek kalıbın
dışında toprağa gömülü 60 cm uzunluğunda bakır çubuğa
bağlandı.

Temelin ortasında tahta kalıptan 60cmX60cm ebadında 1 metre

derinliğinde boşluk oluşturuldu. 2 adet Φ30 tahliye borusu bir ucu
tahliye boşluğunda diğer ucu binanın dışına olacak şekilde
döşenip ankre edildi. Böylece bodrumu su basması durumunda
burada toplanan su borular vasıtasıyla atılabilir.

Statik projede belirlenen yerlere filizler bağlandı. Kolonlara Φ16,

perdelere Φ10 donatı “L” şeklinde eğilerek 1 metresi yukarda
kalacak şekilde temel donatısına sabitlendi. Böylece kolon ve
perdelerin yeri kabaca belirlenmiş oldu.

22. GÜN

Temele beton dökümüne başlandı. Kombassan’ dan temin edilen

C30 dayanımında S4 kıvamındaki betondan 15X15X15
boyutundaki küplere numune alınarak şantiye şefi tarafından
tutanak tutuldu ( fotoğraf 2.3). Tutanaktan maksimun agrega
çapının 22 milimetre, çimento CEM 42,5 (PÇ42,5) ve agrega
tipinin kalker olduğunu öğrendim. Ayrıca tünel kalıpta betonun
yerleşmesini kolaylaştırmak için süper akışkanlaştırıcı katkı
maddesi eklenmiş. Mikserle gelen taze betonun işlenebilirliğinde

20
agrega biçiminin ve maksimum tane boyutunun önemli işlevi
vardır. Betonun kalıpta homojen dağılması ve beton-demir
aderansının sağlanması için agregalar TS706’da belirlenen
özelliklere uygun olmalıdır. Şantiyede hazır beton kullanıldığı için
gerekli tüm kontrol ve deneyler yapılmış olarak geldi. Tutanak
tutulmasıyla sorumluluk hazır beton üreticisine geçmiş oldu.

Beton dökülürken birden tepeleme dökülüp etrafa yayılmadı. Önce

kalıbın kenarlarından başlanıp kalıbın 1/3’ü kadar dolduruldu,
daha sonra ortaya geçildi. En son işçiler betonun üst yüzeyini
mastarla düzeltti( fotoğraf 2.4 ).

Fotoğraf 2.4

21
 Fotoğraf 2.3

23. GÜN

C blokta yangın merdivenine yapılan basınçlandırma boruları

hakkında bilgi aldık. Yangın merdiveninin köşesine 40 cm çaplı
krom-nikel borular ilk 5 ve son 5 kata olmak üzere döşendi.
300mm/ss elektrik motor kuvveti ile saniyede 12000 m3 hava
üfleyebilen motorlar biri çatı kata, diğeri ise bodrum katına
yerleştirildi. Acil durumda devreye giren fanlar vasıtasıyla yangın
merdivenine yüksek basınçlı temiz hava üflenir ve böylece yangın
merdivenine sıçramasına engel olunur.

E blok merdivenlerine ve sahanlığa paçal mermer döşenmesini

izleyerek işlerin kontrolünü yaptım. Burada en alta kota uygun
olarak kara kum atılıp üzerine çimento-su karışımı döküldü. Bunun
üzerine kuru çimento serpiştirilip mermer yerleştirildi. Tokmak ile
vurulup yerleşmesi sağlandı, sık sık teraziye alınarak düzgünlüğü
kontrol edildi. En son derz dolgu yapılarak süngerle birleşim
yerleri kapatıldı.

22
24. GÜN

Kalıp işçileri tarafından filizler kontrol edildi ve bu sırada yapılan

bir yanlış fark edildi. 14 adet düşey Φ16 döşenmesi gereken filiz,
olması gereken yerden yaklaşık 5 cm ileriye döşenmiş. Tünel kalıp
sisteminde kalıplar çok kesin ve düzgün ölçülerde olduğundan
hata kaldırmaz. Demirler fleks ile kesildikten sonra doğru yerlere
matkapla delikler açıldıktan sonra epoksi ile yeni demirler ankre
edildi. İşçilerin kendi kontrolünden sonra belediyeden görevli
kontrolör geldi ve yapılanların projeye uygun olup olmadığını
kontrol etti ve tutanak tuttu.

25. GÜN

B blok temel filizlerinin bağlanmasından sonra aks betonu

dökülmesine geçildi. Aks demiri farklı uzunluklarda 12 cm
genişliğinde “L” şeklinde köşebent demire denir ve perdenin sabit
kalınlıkta olmasını sağlar. Aks betonunun önemini kavrayarak
aks demirlerinin düzgün döşenip döşenmediğini kontrol ettim
( fotoğraf 2.6 ). Aks demirleri filizin her iki yanına döşendi ve
aralarının perde kalınlığı olan 15 cm olması için “kanca” demiriyle
sabitlendi. Mikser ve pompa yardımıyla yaklaşık 8-10 cm
yüksekliğinde aks betonu döküldü. Perdenin sabit kalınlıkta
olması için aks betonu önemlidir ( fotoğraf 2.5) . Bu, kalıp
ortalarında “konik” ve “saplama” demirleriyle sağlanırken
zeminde ise aks betonu ile sağlanır. Aksi halde onlarca kilo
ağırlığındaki tünel kalıp ya az yanaşır kalın perde olur ya da çok
yanaşır ince perde olur.

Kule vinci kaba inşaatı yakında başlayacak olan B bloğa yürütmek

için ray döşenmesine başlandı. Bunun için 50X50 beton dökülüp
üzerine ray demiri ankre edildi. Kule vinç formen yönetiminde
dikkatli ve dengeli bir şekilde B bloğa yürütüldü.

23
Fotoğraf 2.6

24
 Fotoğraf 2.5

6. HAFTA :

Şantiye stajımın son haftası tünel kalıp ağırlıklı geçti. Tünel kalıbı
tanımak ve uygulanışını bizzat yerinde görmek bu sistemin ne
kadar kullanışlı ve hızlı olduğunu anlamamı sağladı. Tünel kalıp
sistemi yeni yaygınlaşan bir sistem olduğu ve stajımı böyle bir
şantiyede yaptığım için uzun vadede mesleki kariyerime çok
faydası olacağını düşünüyorum. Bunun yanında ısı, su ve ses
yalıtımları hakkında uygulama, kalite ve maliyet eksenli ilişkiyi
kavradım.

26. GÜN:

Önceden hazırlanmış perde ve kolon donatısı kule vinç yardımıyla

filizlere giydirildi. Giydirilen donatının statik projede belirlenen

25
şekilde ve yerlerde olduğunu kontrol ettim. Bu sırada perdenin
çapraz çizgilerle gösterildiğini öğrendim. Daha sonra elektrik
tesisatı döşenmesine geçildi. Tünel kalıp sisteminde klasikten
farklı olarak perde dökülmeden donatıların arasından elektrik
tesisatı döşenerek (fotoğraf 2.7) yapıya zarar verilmez ve maliyet
yükseltilmez. Bu yüzden priz ve buatların olduğu yerlere köpük
koyularak betonla dolması engellendi (fotoğraf 2.8) . Yapılacak
hatanın geri dönüşü zor ve masraflı olduğundan çok dikkat edilip
kontrolü iyi yapıldı.

Fotoğraf 2.8

26
 Fotoğraf 2.7

27. GÜN:

Bütün donatılar bir ağ gibi döşendikten sonra tünel kalıplar

herhangi bir yanlışı önlemek için numaralarına göre yerleştirildi.
Yaklaşık 3 mm çelik sacdan imal edilen kalıpların ağırlığı 60-70
kg/m2 dir. Sacın rijitliğinin sağlanması ve beton dökümü sırasında
basınçtan dolayı eğilme olmaması için iç yüzeyinde çelik
profillerden oluşan bir karkas bulunur. Prizini alan betonun
kalıptan kolayca ayrılması için kalıplar yağlandı ve vinç ile yerine
yerleştirildi ( fotoğraf 3.1 ). Kalıp yerleştikten sonra şakül atarak
dikliği kontrol ettim ve saplama demirinin içinden geçeceği
“konik” demirlerini kalıp yüzeyindeki deliklere yerleştirdim
( fotoğraf 2.9 ). Daha sonra yarım tüneller karşılıklı olarak
birleştirildi ve tabliye betonu atıldığında eğilmemesi,
düzgünlüğünü kaybetmemesi için alttan ayarlı çapraz ve ayarlı
dikmelerle yatay düzgünlüğü sağlandı.

27
Fotoğraf 2.9

28
Fotoğraf 3.1

28. GÜN:

Saplama demirlerinin sıkılması ve gerekli tüm kontrollerin

yapılmasından sonra döşeme donatısının hazırlanmasına geçildi.
Statik projedeki 2XQ158/158 ifadesinden dolayı 15 cm kare
gözenekli hasır çelik 2 kat olarak döşendi. Aks köşebent demirleri

29
de yerleştirildikten sonra mikser ve pompa yardımıyla beton
dökümüne başlandı.

Şantiye alanında site içi taban kotunu belirlemek için nivo ile
ölçümler yaptık. Farklı aralıklarla elde edilen mira okumaları not
edilip ortalama bir değer bulunmaya çalışıldı. Çünkü, ne kotu
yükseltip bodrum pencerelerinin kapatılması ne de kazı yapıp
maliyeti yükseltmek istenen bir durumdur. Bunu sağlamak için
birkaç defa nivo taşıma işlemi yaparak ileri-geri okumalar
kaydedilip mümkün olduğunca fazla bölge esas alındı. En son tüm
bloklar için ortak bir tretuvar kotu belirlenecek ve taban tesviye
edilip karo,parke vs kaplaması yapılacak.

29. GÜN:

Stajın bu bölümünde stajyerler 3’erli gruplara ayrıldı ve blok

kontrolü yapıldı. Bu kontrolün amacı bloklardaki tüm eksik ve
hataları saptayarak teknik personele bildirmek ve bunları
gidermektir. Bu kontrolde dairelerdeki çelik ve ahşap kapılar,
parke, kaba sıva, PVC pencere, radyatör, alüminyum asma tavan,
alçı sıva ve boya hataları belirlenip düzenli bir şekilde rapor
hazırlandı ve saha mühendisine verildi. Özelde her daire, genelde
ise tüm şantiye için eksik ve hatalar belirlenmeye çalışıldı.

30. GÜN:

Su yalıtımında kullanılan membranlar hakkında bilgi alındı ve D

blok çatısında uygulaması incelendi. Parapetlerin arkasında çatıyı
gizlemek ve toplanan suyu atmak için yaklaşık 0.5-1 metre boşluk
bırakılan bölge temizlendikten sonra membran pürmüz denilen
ısıtıcıyla ısıtılıp yapıştırıldı. Sızmalar genellikle birleşim
yerlerinden gerçekleştiği için buralar tekrar ısıtılıp mala ile
düzeltildi. Üzerine ise çok sıcak havalarda birleşim yerlerinden
açılmaması için arduvazlı (kumlu) membran benzer şekilde
ısıtılarak yapıştırıldı. Bohçalamadan dolayı membran sadece
yerlere değil 0.5 metre daha duvara (parapete) döşendi ve
membranın kenarları özenle ısıtılıp mala ile düzlendi.

30
SONUÇ :
Şantiye stajım boyunca bir inşaatın işleyişi, nelerin hangi sıraya
göre neden ve nasıl yapıldığı hususunda fikir sahibi oldum. İşin
teknik kısmını sorumlu mühendislerden aldıktan sonra pratiğini
bizzat görmek, yapmak akılda kalıcılığı açısından mükemmeldi.
Okulda gördüğümüz birçok şeyin uygulanışını görmek yapılara
bakışımda büyük farklılıklara yol açtı. Özellikle bileşik mukavemet
hallerine karşı alınan tedbirler, nivo kullanımı ve mira okumaları,
donatı uygulamaları, proje okuma ve özellikle yapı malzemelerini
tanımak eminim mesleki kariyerime büyük katkı sağlayacaktır.
Şantiyede aynı anda birçok iş yapıldığından dolayı pek çok işi
birden gördüm. Ayrıca tünel kalıbın hızlı uygulanabilme
özelliğinden dolayı sistemin tüm aşamalarını müşahede etme
imkanına sahip oldum. Şantiye stajıyla birlikte sadece kaba işlerle
ilgilenmem gerektiği önyargısından kurtuldum. Anladım ki bir
inşaat mühendisi yapıyı temelden müşteriye teslime kadar her
şeyinden sorumludur ve bunun için mesleki donanımının yanında
insani vasıflarının da gelişmiş olması gerekmektedir. Sorumlu
mühendislerin ustabaşlarıyla münasebetlerine, hitap şekillerine
dikkat ettim ve ciddiyet-samimiyet-iş ahlakı arasındaki dengeyi
gördüm. 30 iş günü sonunda şantiyecilik ve mühendislik
anlamında yeterli olmasa da genel bir öngörüm oluştu ancak bu
süreyi maksimun verimle geçirdiğime inanıyorum.

31
32
33
34