Professional Documents
Culture Documents
Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanteras de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en lnea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos aos como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio pblico. El que un libro sea de
dominio pblico significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el perodo legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio pblico en unos pases y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio pblico son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histrico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difcil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras seales en los mrgenes que estn presentes en el volumen original aparecern tambin en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.
Normas de uso
Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio pblico a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio pblico son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones tcnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:
+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseado la Bsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No enve solicitudes automatizadas Por favor, no enve solicitudes automatizadas de ningn tipo al sistema de Google. Si est llevando a
cabo una investigacin sobre traduccin automtica, reconocimiento ptico de caracteres u otros campos para los que resulte til disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio pblico con estos
propsitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribucin La filigrana de Google que ver en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Bsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Mantngase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No d por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio pblico para los usuarios de
los Estados Unidos, lo ser tambin para los usuarios de otros pases. La legislacin sobre derechos de autor vara de un pas a otro, y no
podemos facilitar informacin sobre si est permitido un uso especfico de algn libro. Por favor, no suponga que la aparicin de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infraccin de los derechos de
autor puede ser muy grave.
Acerca de la Bsqueda de libros de Google
El objetivo de Google consiste en organizar informacin procedente de todo el mundo y hacerla accesible y til de forma universal. El programa de
Bsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podr realizar bsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la pgina http://books.google.com
http://books.google.com
DISSERTATIO PRIOR
HISTORICO-CRITICA^
MASTICATIONE
MORTUORUM IN TUMULIS,
QVAM
INCLUTI PHILOSOPHORUM ORDINIS
IN DULTU
IN
ACADEMIA LIPSIENSI
D. XXVII. SEPTEMB. MDCCXXV.
PUBLICO ERUDITORUM EXAMINI
*>
SUBMITTNT
\
P
M.
R.
JE*
SES
MICHAEL
GOSSA-MISN.
ET
RESPONDENS
CHRISTIANUS
GODOFREDUS
CLEEMANNUS,
CHEMNIC. MISN.
PHILOS. ET THEOL. STUDIOS.
L I P S I
UTERIS BREITKOPFIANIS.
CONSPECTUS DISSERT>TIONIS.
I. Potentine occulta: in Natura.
i
3. Non omnia vel Deo vel Diabolo adcribenda, .
g. Rarum Etitbufiafmi Poitici exemplum.
4. Ab ignorantia rei ad rei ncgationem non confequenta.'
5. Mutuns omnium inier fe corponira & fpirituum influxus.
6. 7. Sy inpatbias & Antipathi.is vari* fbecies.
Meflicatio Mortuorum cur in dubium vocata ?
9. Orthodoxia notata. MiraculaDci* iW/;v7f//'J Naturae diftinguenda.
JQ. Pontificioruui fides miraculofa vapirlans.
I j. Mafticatious mortuorum^xw//.
12. Singulare Exemplum exHungaria.
13. Iraclationis ratio.
14. 1 5. 16. 17. Mafticatio Mortuorum o iniraculutn divinum.
18. 19. 20. 2 r. Nec mere Diabolictim prodigium.
22. 33. Damones S. Spiritns intermedii. Quid iis hie tribeendum? GARmannus,
24. Falfae opiniones revelluntur. Mortui num in rnmnlis mandant*
25. Vetera Sarmata. Stridor animarum. HO M ER US. DIOGENES
LAERTIUS. LUCIANUS. SOPHOCLES.
26. Quantum fuperftitiol Subterranei fragores unde?
27. Mtteoron Gotbanum.
1
28- 29. Homimnn imaginatio. Terror. Mortuorum pulfitshi tumuYiu
30. Mortui mim</rortf veftee?
31.33. Judteorum Aiazei carnivor u. Mus Judaicas.
33. Mribamedani. Angelus mortis. Examen fubtcrraneum.
34. Spiritus Burynomus. Spiritus Afuiti. PAUSANIAS notatue.
35. Animalia carnvora. Hyana.
- 30. Striges aviculae fanguifugx.
37. Serpentes carnivori. Ex medulla humana. WOLFG. FRANZIIIS.
38. Mortui Untea fu devorantes.
39. Animantia fubterranea. Mures.
40.41. Srr/wrffin cadaveribushumanis. Caufa mortuorum voracitatis.
42.43. Sexus foemininus. ROHRIUS & PITZSCHMANNUS notait.
Rattones fuperftitiofae. SCHLUSSELBURGIUS. GARMANNUS.
44. Mafticatio mortuorum tempore pefiis.
45.46. Diabolus pefiis caufa. Terror quantum in contagio? RIVINUSHELMONTIUS. GEYERUS.
47. 7 nontimentes. PEST-ENGEL.
48.49. Foetor cadaverum. Num inde peflis ? CORNELIUS A LAPIDE.
50. Mafticatio mortuorum quid ad propinquorum mortem.
51. Conclufin. Promittitur ALTERA DISSERTATIO.
Univerfi
Q.
D.
V.
jr. L
Niverfa Natura occulti potentiis plena eff'
Philofophia quidem Naturalis iipremura
qnafi noftris temporbus perfeclionis gradum
adepta efl videtur, at femper tamen C
quotidie aliquid novi apportat, quod eruditiffimas Philofophorum fubvertit hypothefes. Uli, qui totam Naturam non nifi mechanice operari contendunt, omncs ejusmodi
occultas Naturas vires, &, ut vulgo audiunt,
qualitates tanquam ailes explodunt ineptias,
in Scholis Peripateticorum genitas. Verum,
cum Naturam non nifi a pofleriori intueantur, & omnia ad experimenta
re/tringant, extremis fuis, utdicitur, digitis iftas ne quidem attingunt,
quia fuper omnes poffibilitatis leges ipfis pofitae videntur. Etfanephnoinena ilia, quae noftra aetate in regno Naturae experta acccpimus, it
comparata funt, ut non mirum videatur, fi omnia <5c quidein optima
Philofophorum oracula propterea obmutefcant.
F. IL
Dantur nonnulli ex Philofophorum cohorte, qui omnia ejusmodi
Naturae mirabilia non nifi vel Deo vel Diabolo adfcnbere audent. Verum
quis non talem philofophandi modum in fuperftitiofis nnmeret hariolationibus ? Satis aperte enim illi ignorantiam fuam in cognitione poten
tiarum Natur produnt. Nulli quidero negamus influxom fpirituum in
A
corpora.
DE
MASTICATIONE
MORTUORUM
IN
TUMULI S.
3
cadunt. Tanta iftac autem veritate fundatae funt , ut ad easdem evertendas
vix unquam extiterit bonus Philofophus. Sympathias & Antipathis
nomine vulgo infigniuntur, de quibus magna paffim proftant literarurh
monument. ATHANASIUS IR H ERUS hoc Magnetitmum
Natura nuncupavit, de quo infigne in monuraentis reliquit opus.
Jf. VI.
Exiftentiam fympathias & antipathis in Natura nemo negabit , qui
Magnetis virtutem attradivam unquam expertus eft. Canes intra & extra
domos ululatu fuo infolito inconditoque inftantem aegrorum mortem non
raro prafignificare folent , & quodlibet animal cibum fuum ex folo odo*
ratu fendre, quotidie cernimus. Quem quaefolatet, qualem non harmonia mufica in hominum animis excitet fympathias ipeciem? Quid non
morbis lwereditariis & imaginariis in hac re tribuendum venit ? Quanta
non lunatici & illi , quorum non eft ferre certa animalia e. g. fles &c.
fympathias & antipathis praebent exempla? Etquis plura enarrare valeat,
[uae ad demonftrandam operationum corporum in corpora exiftentiam
ciunt, tcuivis in communi vita fatis obvia funt.
jr. va
Hifce omnino quoque annumerari debent multa alia ejusmodi Na
turae phnomena, quae majoris quidem moment i funt, fed neutiquam
tamen ex mera Magia Diabolica fluunt. Pertinent hue cruentationes cor
porum interfedtorum, virgula divinatrix, fafeinationes per imaginadonem magicam , divinationes animalium , incantamenta , inbmnia divinatoria, Tarantifmus, influxus aftrorum , armarium miguen tum & multa
alia , quorum caufas haud minori cum probabilitate oceultis Naturas
potentiis adfcribere poTumus, quam forfitan transplantationes arborum
& morborum, rabiem caninam , inoculationem variolarum, pnlverem
fympatheticum & id genus alia, de quibus tamen nulla Magias Diabolicas
extat fufpicio. Nos non omnem quidem fpirituum influxumin ejusmodi
occultis Naturae operationibus negare audemus.
Probe enim
cognitum atque perfpeclum eft , quanta cum calliditate & fraudulentia
Diabolus homines per artes magicas decipere foleat ad ampliandum fuum
diabolicum regnum.
Verum cum hujusmodi operationes nonnifi pee
fagas, quibus varia ratione oceultiores Naturae vires manifeftat Diabolus,
excrceat, concludimus inde, fieri hxc omnia etiam pofe fecunduin
merum Natura: ordinem absque fpirituum concurfu.
f. VIII.
Quum exinde igitur fatis pateat , varias dari operationum corporum
in corpora fpecies, conftituemus etiara aliquam, quam vocabimus
MASTICATIONEM MORTUORUM IN TUMULIS.
A a
Duduui
DEMA&TICATIONE
Dudura multa jam de ejusmodi mortuis m tumulis voracibus nobis narravere patres matresque, fed dedecori nobis cue viun fuit, hifcefabels
& ^opeis logis, quarum auditione non nifi aniculae ducantur, fidem
habere. CaufS in promptu fui. Primo nos ejusmodi voraces momios
non propriis oculis vidimus .deiude phenomenon hoc noftris ratiociniis
non comprehendere potuimus, & ultimum denique fuperftitionis accutionem cane pejus oc angue fugimus. Quid igitur minina,, fi omnia,
qu;e in hiftoriarum monumentis paflim occurruut, exempla in dubtOffi
vocavimus?' Datur quideni hominum genus, a Natura ita inftructum,
tu ex fuperftitiofis hariolatiorbus mulcedinem captet. His creditu facillimum eft, quicquid audiant. Attamen quod non rationis line lumine
colluilrare queunt, id fpiritibns ex orco vocatis & Magiae Diabolica:
temere adfcribere non dubitant.
f. IX.
Novimus praterea etam- quosdam , qubusola orthodoxiaEvange.licx Religionis impedimento eft, quo minus iis afTentire queant,quibus
alias afenfum praebere nuli dubitarcnt. Hacrefeoscnim criminationera
tanto cum horrore reformidant , ut quaf Andabatarum more in ecclefiie
doctorum verba jurare hand erivbefcant.
Sed plerumque non habent,
quod timeant. Veritas Scripturae Sacras interdura ex meris praeconceptis
opinionibus violata habetur.
Compertum inter alia hoc habemus in
-dodrim de Magia Naturali. Cum enim antiquiores eccleae Dodores
ex occultarum potentiarum Natur ignoratione omnia Mirabilia Magix
abolieae adferipferint : fubiit pedora nollra opinio, quafi onwiis de
Magia Naturali doebina ad deftruenda Dei miracula faciat. Sed folium
*ft. Miracula divina tanta aim praeeminentia ab aliis Naturae prodigiis
diftinguuntur, ut miremur, quomodo inter fe conndi poffint. DivLfiones aquarum in mari rubro & Jordano fadtae , refufeitationes mortuorum <5c multa alia , quaChriftus, Prophetae & poftoli per digitum Dei
in V. Sc N. T. effecernnt, funt & martettt Naturae myfteria, ad quae enudeanda & imhanda ne totus quidem diabolorum exercitus ex orco voeatuscum omnibus Nigroraanticis fufficeret, etfi conjunclis viribus opezrari ineiperenr.
/. X
Venim quis omnes propterea corporum in corpora operationes,quae
fecunbm Natura orefinem paulo inconfaetiorem fiunt, negaret ? Nil
enimhic veritati divinae derogatur. E re potius Evangdke Religionis
eTe putamus, fi oftendi poteft.in quantum Deus immediato fiio mfluxa
in Naturae prodigiis concurrar. Inter omnes enim conftat, Romanara
tcclefiai de fide nracuioi adbuc iwiltum glorian. Quajido itaque nos
omnia
MORTUORUM
IN
TUMULI S.
omnia Naturae Mirabilia ftatim pro miraculis vel faltem pro effe&ibus
Magke Diabolicae venditemus, nonnc facillime ab iisdenidolis lud c
cirmmduci pofiraus ? Maticationes tnortuorum in. tumulis fine dubio
quoque ceu miracnlum aliquod divinum venerabitur Pontificiorum fides,
& nelcimus quam fortafl dolrinam iisdem corroborare ftudebunt. Quis
nobis igitur vitio vertet, fihafce mafticationes natura H cuidam corporum
kifluxui adfcribere tentemus ? Modus quidem nos Temper latebit, fufficit
tarnen rem exiftentialiter demonftrari po.
i-X
. . .,
ntequam vero mirum hocce Natura prodigium dilucidationibu
nokis qualibuscunque lubjicimus nobis exempla in medium producenda
funt, quibus rei exiftentiam confirmamus. In genere eonferendi hic
fiiot S H W I M M E R U S in Curiofit. Pbilof. Secret. DiflV. . i2.feqq.
HENR. KORNMANNUS deMiracui. Mort. Part. VU. c. 64, GARM N N U S de Mirac. Mort. Lib. I. Tit. III. fru. 117. GEORG. PHIL.
HARSDOERFFERVShi Theatr. Trag. cap. CXV.fr dot. PHIL.
KOHR in Dif de Maflicat. mort. . I. Th. 7. & VO I G T I U S in den
Phyficalifchen Zeit-Vertreiber fr$i6. qui multa de mortuorum mafticatione collegerunt exempla. Singularia vero' exempla videre funt apud
Megalandrum noftrum LU THE RUM inColloqu. commenf. Tit. 24.
fol. 2it. 2tz. it. NDR. MOLLERVM in Annal. Freiberg, p. 254.
CONR. SCHLUSSELBURGIUM in dergrndl. Erklrung des
XCl.Pf. cone. XII. p. ijf. M AR . BOH EMU M von den drey LandPlagen cone. XVII. fol. 169. ADAM. ROETHERUM intention.
Peflil. WENCESL. HAGENECIUM inChron.Boh.P.I.fol.4ip.b.
JUSTINUM ORTOLPH MAROLT in Locmograph. p.^.fqq.
MART. ZEILE RUM in Not. ad Reffet. Hi. Trag. p. 32. HENR.
ROTH I UM in cone, funebr. o. in additamenti von Schmatzenden
Todten. PITZSCHMANNUM in Leichen -Redner P. U. fr 8jf.
IG NAT. H A NI EL EM de Pee in Scbiefelbein. MART. F ABRICI UM inParadox.XoifjiSep.i^. ER AS M. FRANC. inHUifchat
Proteus . 28. p. 260. faq. H E R U L. SA X. . XI. de Plica &c. Hue
etiamfpeclant,qua:Rev. P. GABRIEL RZACZYN SKL inHi/tor.
Natur. Curiqf. Regni Polon. qua: A. 1731. Sandomiria;in4.prodiit, refrt,.
& quidem Trail. XIV. Seil. . ubi de cruentationibus cariaverum agit,
& hac occafione multa fimul profert de mortuis in tumulis adhuc voracibus & vicinos viventes fpeclrorum modo trucidantibus. Poloni fpeciali nomine Upiers & Upierzyca appellant de quibus didus Autor avrhentica producit documenta, Conter Ala Erudit. A. MDCCXXIL
DE
MASTICATIONE
f XII.
Recentiflimum,quod nobis innotuit, & omnium maxime memoratu dignum exemplum , eft illa relatio ex Himgaria , quam ex Novelli
publicis haud ita pridem compertam accepimus. Digna eft, ut verbotenus ex Relat. publ. Upfienfibus a. c. p. joj. feqq. hoc loco inferendam
curemus & quidem in lingua vernacula:
WIEN , vom 31. Juli i. Man ehet in den hiegen Zeitungen oder
fo genannten Diario einen Bericht , Xeelchen der Kayferl. Provifor in dem
Gradisker DifiriSl in Hungarn an die Kayferl. Adminiftrationzu Belgrad
\vegen einer befondern Begebenheit ergehen lajfen , Welcher ohnverndert
und ohne darber zu urtheilen , Xoie er fich gedruckt befindet , folgendet
Inhalti i: Nachdem bereits vor 10. Wochen ein in dem Dorff Kifolova ,
Rahmer-Difiriel , ge/effner Unterthan , Nahmens Peter Plojogovitz , mit
Todte abgegangen, und nach Rtzifcher Manier zur Erden beattet
Xoerden, hatfich in ermeldetem Dorff Kifolovageuert , da innerhalb
g.Tagen p.Perfonen , fo\x>ohl Alte als Junge, nach berandener ^-diger Kranckheit aifo dahin gefiorben , dafs, als fie annech auf dem
"fodt - Bette lebendig lagen , ffentlich ausgefaget , dafs obbemeldeter vor
o. Wochen verorbener Plogojovitz zu ihnen im Schlaff gekommen, fich
auffie geleget und geXvrget , dafsfie nunmehro den Gei aufgeben mfien ;
gleichXvie denn hierber die brigen Unterthanen fehr befiiirtzet , in folchem noch mehr beflrcket Xvurden, da des verorbenen Peter Plogojovitz
Weib, nachdem fie zuvor ausgefagt , dafs ihr Mann zu ihr gekommen ,
und feine Oppanki oder Schuhe begehret , von dem Dorff Kifolova Xveg,und
ch in ein anderes begeben; fintemahl aber bey dergleichen PerJonen (
fie Vampyri nennen) verfchiedene Zeichen , als dcjfen cb'rper unverfye/er,
Haut, Haar, Baart, und Nagel an ihm\oachfend zu fehen feyn mflen,
als habenfich die Unterthanen einhellig refolviret, das Grab des Peter
Plogo/ovitz zu eroffnen, und zu) fehen, ob fich \nrcklich obbemeldete Zei
chen an ihm befinden ; zu \pelchen Ende fie denn fich zu mir hieher verfuget, und mi Andeutung vorerXoehntcn cafusmich fammt demhiefigen
Poppen oder Geilichen erjuchet , der Befichtigung beyzu\oohnen ; und ob
ihnen fchon erfllich folches Failum reprobiret , mit Meldung, dafs ein
folches vorhero an eine lobl. Adminiration unterthnig gehorfam be
richten, und dcrfelben hohe Verfaffung hierber vernehmen me, haben
fiefich doch keines\oeges hierzu bequemen \vollen , fondern vielmehr diefe
kurtze Antwort vonfich gegeben; ich moechte thun tvasieh \oolte, allein
\oofern ich ihnen nicht veratten \orde, auf vorherige Befichtigung und'
rechtliche Erkntnifs mit dem Cb'rper nach ihrem Gebrauch zu verfah
ren, mfien fie Haufs und Guth verlaen, Xveiljis zu Erhaltung einer
gndig
MORTUORUM
IN
TUMULTS.
DE MASTIC AT I N E
nec 2.) in meris Diaboli prodigiis, fed 3.) in occult is natura operationibusfint collocandac
$. XIV.
Miraculnm dicimus effectum illum divinum , qui extra ordinein
6 fnpra omnes caufas naturales per influxum divinae omnipotentiae proiucitur ad confirmandam divinae veritatis aucoritatem. Quaeritur Jiinc,
num etiam ad noftram xtatem miracula fpetent. Simpliciter & ,ia
ienfu latiori fumta nos non neganvus, fed tantum Ariele fie dicta, ut
jam defcripfimus , quae noAris temporibus omnino ceflarunt. Spec tant
enim ad ecclefiam tantummodo plantandam, adeoqne ad difcipulorura
Chrifti aetatem. Hodie itaque non amplius eadem expetare habemus,
cum divinae veritatis aucloritas fatis fuperque nobis confirmata fit. Ro
mana equidem Ecciefia nobiscum non unam eandemque inflat tibiam.
Gloriatur enim adhuc de fuis miraculorum donis. Sed ex Scriptura SL
feimus, eadem non nifi mendacia efle. Quicquid itaque noflra aetate
per extraordinarium Dei influxum i'upra Natura: vires nobis accidere
lblet, effeftus funt Angularis Providentias divinae, quae in latiori duaiaxat fenfu miracula audiunt
$. XV.
Maflcatones mortuorum fi itaque pro miraculis venditare velimus,
vel miracula doclrina vel miracula providenti/t lint , necefie efl. Miracula
dodrinae dudum in ecciefia exfpirafle jam diximus. Verum ponamus,
dari adhuc xiftentiam eorum; omnes tarnen circumAantiae impedi
mento fiant, quo minus faltem mortuorum maflicationes miraculorum
titulo poflint accedere. Quodlibet enim niraculum divinum Ariele fie
dictum .) confirmat veritatis divinae aucoritatem , 2) patratur per Prophetam & ApoAolum aliquem immediate a Deo &. Chriflo mifliim , 5c
3.) convicios de fua veritate & integritate reddit quoflibet id videntes
& audintes. Probatione haud indigemus , cun ex Scriptura S. nobis
harum circumflantiarum neceifitas fatis fuperque innotefeat.
Jf. XVL
Quid nobis gitur de mortuorum maflcatione dicendum erit ? Num
aliqua, quaefo, ex his hic animadvertitur miraculi divini proprietas?
Nos cullam deprehendimus. Deeft veritas divina hic confirmanda.
Defunt Prophetae & Apoftoli per djgitumDei aliquid producentes. Deeft
denique homimim convidio , quam femper divina miracula de fna ve
ritate in cordibus operantur. Cui itaque bono Dcus tale in Natura excitaret miraculum, fi plane nullus extaret fiais? Finis Dei duplex eft,
vel gloria fui nominis, vel falus homimim. Ad gloria-m divini nomi
ne taies mortuorum operationes nihil fciuut. Magis earn impediuut
quam
MORTUORUM IN
TU MULI S.
DE
MASTICATIONE
limos praeftitimus ? Verum enim vero aun notabile Duper illud maftieantis cujusdara defuaH exemplum nobifcum paulo accuratius penfitavcrimus, tria nobis obvenerunt momenta, quae nos merito ad faciendam ex hac fententia difcebnem permoverunt. Obftat enim nobis
l.) quod nullum plantafma hic occurrat, 2.) quod Diabolo nullum jus
y'itx & necis in homines competat , & 3. ) quod circumftantiae nonnifi
eaufas indicent naturales.
XIX.
Primum, quod nobis perluftrandum incumbit, momentum verftur circa externa prodigii hujus phaenomena, quae nullam praeftigiarum
fbeciem prae fe ferunt. De fpeclris enim & diabolicis appariiionibus
iatis cognitum eft, easdem non nifi phantafmata ee. Putamus quidem,
nos revera ahquid videre, & locum fi accedimus nil depiehendimns.
Sic etiam cum auditu comparatum eft in tumuhibus, quos fpeclra iiv
terdum in cellis & culinis excitant, ita, m omnia in mille ruinas corruere videantur, qua? tarnen poftea adhuc in loco fuo prorfus immutata inveniuntur. Non mirum hoc eft. Diabolus tanquam fpiritus purus
in alterius Imaginatione facile ideas figurarum & fenfionum imo etiam
vocum excitare valet, quanquam extra hominem revera nil adfit, quod
in cernendi fenium cadat. Patet hoc ex fis apparitionibus , quae non
nifi uni foli Sunt, etiamfi multi proxime fimul adftantes nil percipiant.
Interdum quidem apparitio quoqne extra hominem accidere folet,
Huando nimirum fpiritus in a're phantafticum ahquod induit corpus.
Verum ita id Temper comparatum eft, ut accedente luce clariori fponte
in nihilum diffluat. Mafticationem mortuorum fi fub examen vocamus, de eadem nil nobis de tali plantafinate conftat. Cutis, capillus,
baiba, ungues dt cetera corporis membra a quolibet manibus attreclari
potuerunt. Neculla quoque ratione Diabolus, vel quisqus file fpiritus
Juerit, qui ex erronea opinione vulgi per ejusmodi cada veris mafticatio
nem tantam in domibus hominum ediderit ftragem , fe fpedtrorum more
rnanifeftum reddidit fis, qui ipfiim in fuis operationibus turbatmn convenerunt, id quod tamen plemmque fieri folet. Legimus quidem in
Hungarica ilia relatione, defunctum Plogojovitium ad homines in fomno
veniife, fe in eorum corpus dedifle, iisdemque gulam ita rnterftrinxifl,
nt morte denique occubuerint ; legimus praeterea , eundem quoque
uxorem fiiam acceffifle & calcearftenta fua ab eadem poftulafle. Verum
quid de hifce circumftantiis fentiendum fit, ulterius declarabimus. Hoc
jam dixifle fufficiat, quod a rei imaginatione ad rei exiftentiam non valeat
confequentia , alias quoque ephiaUes & alii ) not imagiuarii non ni]
ipirkibus attribuendi venkent.
f. XX.
MORTUORUM
IN
TUM U LI S.
JT XX.
Alteram momentum, quod noi impedit, quo minus Diabolo adfcribere poflmus tale prodigium, eft, quod Diabolo nullum jus vitae &
necis in homines competat. Deus fibi foli hoc ceu regale divinum refervavit. Ad fuamenim imaginem cum homines formaverit, nemini jus
aliquod in eorum vitam & mortem conceffit, nifi magiftiatui politico,
vices ejusdem quafi gerenti. Hie folus gladium iuftirias fuper maleficos
ftringere debet. Quis itaque Diabolo, illi de facie Dei detrufo fpiritui, qui
ad acternas condemnatus eft pnas , tantam in homines per Dei filium iq
gratiam redados afignaret potentiam , eosdem pro lubitu enecandi Sc
confervandi ? Extraordinarios interdum quidem Deus ad puniendos homi-,
nes mittit executores judiciorum fuorum, fed Diabolum fibi pro fut
fantttate in tali negotio deligere non confuevit. Legimus quidem de
Jobo aliisque viris fandlis in facris Uteris , eosdem a Diabolo male tracbtosvirgisque & colaphis admodum caefos fuifle. Licentiam haue Diabolu*
quidem non nifi a fummo impetrare potuit Numine , fd ita limitatam accepit, ut in vitae difcrimen iftos vocare prorfus non potuerit. Unde ipfi ergo
tanta poteftas in mortuorum mafticatione ? Dicbi fane horrendum foret,
Diabolum intra ieptem dierum fpatium ad decem homines violenta morte
e vita eripuifle & adhuc plures erepturum ee. Permittit quidem faepe
Dens malo fpiritui, ut apparitionibus fuis quibusdam hominibus ejusmodi horrorem incutiat , ut prae alteratione mortem fubeant. Sed Diabolus
mortis hujus non nifi caula occafionalis eft, non vero caufa efBciens. Hoc
vero in mafticatione mortuorum omnino aflerendum foret, i caufas hujus
Naturae prodigii in Diabolo quaereremus.
jr. XXI.
Tertium , quod nos ab illorum fententia cohibet , qui Diabolo mor
tuorum mafticationem tribuunt, eft, quod omnes circumftantiae non nifi
caufas indicent naturales. Nulli quidem negamus , magos atque fagas, qui
Diabolo a fervitiis funt , rebus non nifi naturalibus , imprimis fecibus t
excrementis uti in artibus fuis diabolicis ad infeftandos homines. Verum
ejusmodi femper cum circumftantiis fieri folet, utquilibet facile in iisdem
Magiam deprehendat diabolicam. Hoc vero in mafticatione mortuorum
obfervare non poflumus. Ibi enim ejusmodi occurrunt phaenomena, quas
contranum palam teftantur. Cadaver Hungaricum nec abnodatum nec
mutilatum, fed integrum ac perfedum in tumulo deprehenditur :
excretiones, e. g. pili, barba, ungues &c. vegetantes confpiciuntur,
& homines, qui mortem pofthc oppetunt, nulla Diabolicae fafeinationis pracferunt indicia.
Caeterum, fi concedamus etiam, lamiis hie
aliquid tribuendum venire, non alias inde tamen oriundas efte credilerim operationes,quam ejusmodi facinationes, quae valetudini quidem
2
&in-
12
DE MASTICA TIONE
& integritati corporis nociva? fiiit , nullo tarnen modo vitae periculum, ut
taceam fubitain mortem caufentur. Accedit, quod Diabolus nullum
quoque hic finem liabeat ad ampliandum fuum regnum. Caufata mor*
non nul a Dei voluntate pependit, c damna corporis, quae quoque
Diabolus interdum intendit , inde non feaita effe legimus.
g. XXII.
Qua? aim ira fint , nullum dubinm eft, quin oirmes hic ceffent caufae
ipernaturales. Ex folis itaque Naturas viribus nobis prodigium hoc explicandum venit. Sed' quasritur nunc quibus ? & qua ratione I1 Dantut
Honnulli ex Philofophorum ordine, qui de exiftentia Dacmomim multa
diTerunt , inter quos facile primum meretur locum celeberrimus R U D IGERUS m Pbyc. Div. Lib. I. . i^. feci. 4. Dillingmint iftos a malis
foiritibus, quos vulgo diabolos dicere folcmus, C definiunt tanquam
fpiritus incompletos corpore elementan veftitos , qui fenfione , memoria
c cognitione qiiidem, fed non intelligentia & reflexione gaudeant. In
mundo fpirituali idem ilos efle aTerunt , quod bruta font in regno animali.
Referont hue omnes iftas apparitiones&fpeclra, quae vulgo tergroiinnigen, Kobolte, Bier-Efel, der Drache &c. nominantur. Ethnici raulta
o im de hifee daemombus fabula ti font, quos vel larvas & umbras , vel lares
& lemures, vel Faunos &c. appellarunt. Spiritus -- eue dixerunt,.
qui non damna infrant nec fpecie terribili appareant. T H E P H R.
PAR A CELSUS, qui de Magia Diabolica admodum fofpeeltis habeiur,
eosdem exprefle nunaipat die gtigen Geirter, quod etiam GEORGIUS
AGRICOLA facit in Lib. de Animantibusfubterr. p. m. 7<f.qjq. ubi
mites vocitat & immitibus feu xaxoi opponit.
. XXIII.
Nos de hifce & taibus Daemonibus nil ftatumus. Ratio & revelatio eosdem- ignorat,
Quicquid vero in montibus , aedibus , nemoribus de
iisdem obfervatur, itis foperque de malitia diabolica teflatur. GARM A NN U S naque in litteratiiGmo foo Tractatu de Mirac. Mort. Lib.
th. . p. 122. de iisdem rcote judicat, ii 1er i bit : nullus crediderim cum
P. THYREO Damonestqui tautum fimt mites: nulles qui tantum funt
trucuknti. Qui nunc mites po truculenti , qui nunc truculenti yofl mites.
Nam nec mitibus fita dcefi bilis, am nocendi pottai vel voluntas. Et
-qui odio in nosfaviunt{quia mille artes norunt) etiam in angelas lacis fe
transformant iS fianmam quandoque fimulant mititatem.
Habet hic
locum vulgi pronunciatum: es i ein Teufel wie der andere.
H Garmannue. Villgus in Hungaria videtur juxta foprafoppeditatamrelationem
Daemonibus ejusmodi intermediis omnino quoque aliquid in mortfera
foo prodigio tribuercCsefereo enim Proviibriiaier alia ingenue declaraffe
legimus,
MORTUORM
IN
TUMLIS.
,4
DEMASTICATIONE
MORTUORUM
IN
TUMULI S.
'S
ferri de hocmeretur JO. RUD. GLAUBERUS inOperibm Miner.
P. II. p. 18. Optime hos ftrepitus tonitruum a'reorum genefi illuftravit
& inter tonitruareputavit THOMAS ITTIGIUS deMont.incend.
Seel. 4. c.z. p. 2fi2./eqq. Ejusmodi fragores & tumultus glacies quoque
petris marinis illifa e. g. in Islandia concitat, quem fonitum pari cum
abfiirditateolim damnatisanimalibustribuitPaganorum fuperftitio, prout teilantur SAXO GRAMMATICUS in Prof, in Hifl.Dan.p.4.
& M AR IN 1ER in der Rei nach Norden . iUB. p. 72.
ff. XXVII.
Idem adhuc efficit fuperilitio in hodiernorum Chriftianorum animis. Ignorant plerumque caufas fubterranei fragoris , quae multiplies
effe poflunt, hinc ftatim fibi perfuadcnt, fe mortuos in tumulis mandere
& pulfare audiviTc. Naturales enim interdum adfuntcaufae, quae rvera
in tumulis efficiunt fonitum, inter quas vel olam retuliTe juvat corruentiam,ut itadicam, farcophagi , quae absque ftridore vix acciderefolet.
Operae pretium erit , in medium hic quoque proferre meteoron illudrut
vocant, Gothanum, quod MICH. BERNH. VALENTIN U S
Dec. 2. Ann. VIII. M. C. obf.74. p. 188. ita receniet: Vefpillo Gothanui tuniuium param in farcophagum put dine confumtum incidit , nihil pra
ter coftas 15 ou continentem. Qyem cum remover vellet , fonitum percepit fibilum i5 flridorem anfermum exafte referentem, mfinmtque ob*fervavit ex offis extremitate fpumam pugni magnitudine erumpentem ,
tanto quidem cum foetore , ut labia naresque comprimere 15 obturare
coaus fuerit ; fubjtit in altero tumuli ngulo , vifurus , quid tandem
inde fit eventurum. Paule po tantum fragorem edidit maa ilia fpumaformis, ac fi quis bombardam manuariam explorit, fuccedente 15 if*
turbinem/urgente fumo quodam caruleo , qui majori , quam /puma ante
dia foetore derem infecit , unde prafentano vita periculo fuijfet obnoxiur,
nifi relelo o tmulo fe domuni contuliet i5 fumtis y nefeio quibut
medicamentis fe refeciJJ'et. Haec Valentinus. Confer ejusd. Diff. epifiol.j.
j>. iji.qq. Ex hocce nunc phaenomeno affatim edocemur, quamplurimas dari pofle caufas naturales , fonitum in tumulis efficientes, quas
nemo fane in rebus praeternaturalibus quaefiverit, nifi fumma qui fuperftitione infedus fit.
ff. XXVIIL
Quantum vero fupertirioni in tali negotio tribuendum venir , tan
tum etiam deeeptae hominum imaginationi adferibendum putamus. Sen
ilis vera quidem nunciare concedimus, at incorrupti atque integri fint,
necei eft. N1 autem eosdem mngis corruptos reddere valet, quam
pavor arque metus, qui teile CICERONE raentem loco movere
iblcnr.
,fi
DEMASTICATIONE
foknt. Multa tum videntiir juxta ac fi revera exiftant, quod tamen non
eP. Terror en im, fi peclora occupavit, cerebrum movet, in vanas
-mentem imagines evocat, multomque inter falium ac verum mediae I ginis fundit. Quid igitur mirum, fi trepidationis plena mulier velalia
1 ujus farinas perona in cmeteriis aliquid fub tumulis pulfare aut ftridere percepent, quod tarnen nil nifi r iShu>v xvrxo-ix fucrit ? Exemp:orum magnus nobis effet apparatus, fi Annales chronicos, quos Mis
il noftra de ftngulis fere Urbibus in infigni copia tulit , perluftrare no
bis vifum fuiflet. Unum alterumve ialtem attulifle juvabit. Harburg!
aliquando in nobilis foemiuae tumulo per aliquot dies pulfus auribus ex
ceptue eft. Referato farcophago in cadavere nee vitas nec motus prasteriti indicia apparuerunt. Tumba iteriun terne commifla , pulfare cada
ver iterum animadvertitnr , eftoditur & referarur fecunda vice farcophagus, & nil, qirad motum aufvitam cadaveris indicarit, repertum.
eft. Refert hxc ex A D E L U N G 1 1 Hi. Harburg, p. zig. I E G L ER U S in HiHorifchen Labyrinth dir Zeit . . p. 42$. it. G A R M A NN US de Mir. Mort. c. L
$, XXIX.
Singulare quoque exemphim de ejusmodi putfante mortuo nobis
narrat GEORG. GOTTLOB PITZSCHM ANNUS in Leichen-Redner p. $%6. Accidit illud an. 17O1. Buntzlavias in Silcfm , & hujus
fertur eTe argumenti. Senex quidam quarta poft obitum die confuetis
ceremoniis fepelitur. Corpore terras mandato a vefpillone in tumulo
percipitur pulfus. Vefpillo id parum curans abit. Accidit, ut pro
confuetudine cauponam frequentet. Ibi erga accumbentes fodales hujus
pulfationis mentionem facit. Admonetur , ut magiftratui hoc indicet ,
quia defunclus vitam forfitan adhuc habere poflit. Vefpillo morem
gerit. Quilibet in dicla opinione confirmatur, ita, ut magiftratus mortuum eftodere jubeat. Verum tumba referata nil animadvertitiw , nifi
quod farcophagi operimentum propter nimiam terrae molemconfradum
fuerit, quodionum hunc effecerat. Ex his igitur apparet, hominum
mentes quam plurimum ab imaginatione decipi. Egregie binc CASS I U S apud PLUTARCH UM in Vita Bruti dixiffe videtur : 'HjusTfOf, i BPOTTE, Xoyes" ws ifxvrx ^o/
oui' pti/xev,
yv (y - ewrTxv xi&rais. Nora, o BRTE,
fententia efl , quod non vere omnia patiamur, aut videamus, fed
lubrica re fenfui e { qu& facile deeipiat.
Vifa animi autem femel
pereepta ita in animis inprimuntur , ut non pofint exftirpari , priusquam
vera & genuina rei cauia ipfis inter oculos pofita fuerit. Statuat i taque
de pulfantibus & mandentibus mortuis quilibet , quiequid velit, nos illos
pjane
M RTUORUM
IN
TUMU L I S.
quam
i8
DE
MASTICATIONE
quam noftrates Judas ex non rede intelledis Rabbinicis fcriptisaffinxerunt. Quicquid enim ad confirmandmn hoc in medium produci potcit,
fumtum eile videtur ex BUXTORFFII Spnagog.Jud. ..
ELIAS G R A M M ATI U S in diclionario Juo Ttfcbbi in voce Chabat ita fcripfifle fertur: opinio eft Rabbinorum, quodpofiea, quam Judxus quifpiam ex hoc mundo difceffit i5 Aumatut e , venient Angelus
mortis fuper fepulchrum fepulti feum eat , eodemque tempore anima
ejusdem revertatur in corpus 15 erigat idipfum, quoique tum ngelus
tjle mortis ferream fumens catenam dimidia ex partefrigidam, dimidia
ex parte calidam, bis corpusfive cadaver percutiat eadem, quodque percuffione qui dan prima peracla, membrorum corporis omnium alia ab aliir
disjcela dilabantur, pereuone vero fecunda ojfa omnia di/pergantur ;
fercujone denique tenia corollarii locofacia corpus tot um in pulverem
ineremque convertatur. Hadenus Elias Grammaticus. Quis vero
exinde putaret, Judacos deferpente Azazcl ftatuere, eundem vcfci mortuorum cadaveribus? Communis interim haec habetur eTe lntentia apud
Scriptores, quos allegaros vide in GARMANNI Tr.de Mirac. Mort.
L. I. Tit. . p. 124. & P H I L. R H R 1 1 Dif.de Mae. Mort. . I. Th. J.
Idem nobis fentiendum quoquc eft de Mure illo Judaico* qui cadavera
niox polt epulturam tam crudeliter morder dichur, ut prae doloribus
lamitare debeant. Nos figmenmm hoc itidemeflearbitramur, etiami
magnus ille Theologus MART. GEYERUS/ Trail, de Luiu
Ebraorum . VI. . 7. p. >oj. ex A N T N I M A R G A R I TA de Judacis exprefis hiiee verbis feripferit: Scifltone veflimentifuper fepukhra
falla magno cum flrepittt i5 voeiferatione e cmeterio dijfugiunt,
ne lethiferum defuneli audiant clamoremy quem terra obrutus , atme a
Mure nares admor/us edere creditor r (S qua audita intra trigefimum
diem mor itidem cogatur animadvertenr.
ff. XXXIIL
Ab his deliriis non mutum diftant Muhamedan, qui ex vana illperftitione perfuafum fibi habent , quod fi per quartem horae partem in
icpulchro cadaver quieverit, novus ei divinitusimmittatur fpiritus, duoque accedant angeli, quorum alterum Nechir alterum Remonchir no
mmant, qui ardentes faces manu vibrent, & fuh forma terribili mortuum de vita anieada examinent: Vitam ejus ubifcelcribuscontaminatam
efe intellexerint, flagris eura ignitis caedant r fin vitam ejus inculpatam
deprehendennf, ipecioi forma angeli eumexornent , verbisque plaeidis
confolenfur. Habefeec PHILIPPUS quid'em LONICERUS in
Cbron. Turc. om. . piajr- Sed reliqui Scriptores circa narratiunculam
banc nonconveniunu SAND YS inltimr. .1~& PHIL. AL
DUS.
MORTUORUM
IN
TUMULIS.
so
DE
MASTICATIONE
MORTUORUM
IN
TUMULI S.
21
22
MASTICATIONE
MORTUORUM
INT U MU L I S.
24
DE
MASTICATIONE
M R T U R U M I N
T U M U L I S.
25
DE MASTICATIONS
lum bomim eiFe Phyficumj largimur, eundem hominum vitas quovis
modo infidiari; adftipulamur etiam iftis* qui terrori multum in conta
gious morbis tribun nt. Veram haec prorius non hue quadrare, nec ad
evertendam noftram hypothefm aliquid facere videntur. Nobis eniin
fub quxftione tantummodo eft, numiabolus, fi mafticationis prodigiumedat, hominibns intendatejusmodi incutere terrorem , al vel
peftis oriatur vel majori contagio faeviat. Ex fupra didis nil relinqnitur, nifi quod hic vel alter interdum tempore peftis propter perceptam
mortuorum mafticationem ita poflt percelli, ut ipfa peftis labe inficiatur. Verum fi quaerimus , nnde hic terror venial, non aliam pofiumus
allegare caufam , quam ipfam fiiperftitionem , quiapavidns homo putaverit, madicationem hanc a Diabolo provenire & ignum multo gravi*
oris adhuc ede peftilentiae. ae fi ignoraflet, animus ipfuvs nulla formidine perrerritus fuiflet. Quis itaque non inde concludat , non tam
Diabolum, quam nofmet ipfos in tali cafu caufam hujus lethiferi eflterroris, cum mentes hic non nifi ex praeconcepta opinione commoveantur?
/. XLVIL
Terrorem ipfum vero quod attinet, eum admodum pauci ex Me
diis & Phyficis inter genuinas peftilenti eaufas numerant. Experientia enim proh dolor! nos fads fuperque edocuit, peftemomninofecum
aliquid vehere, qnod per fe contagiofurh fit. Hoc ex eo vel maxime
liquet, quod eadem eum mercibus, veftibus, buiis, linteis, aliisque
hujusmodi rebus ex una regione in alteram plerumque transferri foleat.
Accedit, quod inter omnes condet, ftragem hanc mortalitatis in illisin
primisregionibus, quae verfus orientem fitae funt, incendio fuo flagrare.
Jam vero regiones iftae a Muhamedanisinhabitantur, qui inter fidei fuae
artculos eum inprimis receperunt, qui agit de neceflitate fati. Maxi
me itaque miratu dignum foret, fi ibidem peftis grafietur, cum gentes
iftae ex hoc principio nil minus quam peftis venena reformident. Teftatur infuper hoc expreflis verbis DRIESCHIUS in der Graft -Bothfihafft nach Conantinopel, ubi L. IV. p. zu meminit , Turcas in media
pefte minimam ejus habere rationem. Ex hoc apparet, quid de illa
quoque hypothefi judicandum fit, quam de pefte fovet perfonatus ifte
JO. SAMUEL CARL VON PEST-ENGEL in votofuo Medico ad oderna ptftis conlia.CauCam enim hic contagii nonnifi ex mundo Ibirituali
petit, ka philofophando : fi anima humana a principio aliquo ex ftipcrioii
angelorum mundo prognato terreatur & per magiam peiietr*bilem aflciatnr, mixtionem fuam naturalem prae metu ac timore miflam faciat,
putredinique inferiori locum rclinquat Sed Autor hifee nil nobis dixifle
videtur verbis.
/. XLVIIL
jf. XLViri.
Alteram , quam adverfaqkproferunt rationem pro adlruenda" ua
hypoihei, quod fcilicetDiabolusperinafiicationem mortuornm peflem
excitare tentet, defumtam effe deprehendimus a venenat miafinatibtts}
quae ex apertis fepulchrorum cryptis exhalant. Perhibent enimDiabolum
in mailicatione mortuorum intendere refbffionem cadaverum , ea qnidem
decaufa, ut ila tetro iio vapore contagiofa lue inficiant aerem. Verum
exempla, quae confirmationis gratia fuppeditant, nil probant. Ita e. g.
FORT. LICETUS quidem in Libr. de annul, antiqtt. c.23. de tribus
vefpillonibus enarrat a fepulchri foctore eosdem fiibito fuffocatos efl.
At quis inde tamen fequi putaret, fieri hoc pleramque Licetus firei
circumftantias , in primis ratione morbi, quo defuncbis interiit , addidiflTet*
genuina forfitan nobis fubitae hujus mortis cauf pateret. Interea obfervaffe nobis fiimciat inde altem non peem coortam efTe. Exemplis equidem confirman, poteft earn ihterdum ex cadavernm foetore omninc*
prognatam efl.
Verum non unius cadaveris, d multomm
veneficas tunc in aere coaluie credimus exhalationes.
/. XLIXV
AMBROSIO itaque PAREO nos non denegabimus fdem, quand
Ubr.X. Chirurg, . ij. refert, aliquanio pene multa interfetformn hominum cadavera in puteum centum ulna/ altum projet!a fuiffc , atque hie
tam fatidum i$ veninatum vaporem fufeitatum eb, ut multa hominnm
miliia per totam geni%enfium provinciam tanquam pee interierint.
-SAR RIPA bene pcopterea de pee . IV. p. ff. annotafle drcitnr
non tain mortHorura quam viventium gratia fepnkhra reperta effe, ad
removendum nempe ftoremexcadaveribus provenientem. Numautem
CORNELIUS A LAPIDE inCommentar. in Amot.c. F.p.320. exiiide
Fecle concuiferit, fiecaufs, cur cadavera Romani combufrerint, &hanc
fuifle cenfuit, ne ftor eorum vivs peftem afflaret , nobis jam non examir
nandum incumbit.
Interim ad quotidianam turo provocare poffiunus
experientiam , quae pliisquam centum nobis in medium producere poteft
exempla , ubi fepulchrorum crypta: fine ullo intertrimenro apertae fiierintHare cum ita Tint , facile liquet , non fatfe vere dici, diabolum per maflbcationem mortuorum intendere , ut oriatur peiUs/. t.
Reibt adhuc quiiitum& Ultimum praejudicium , q\iod nobis in hac
doclrina excutiendum fumfimus. Deprehendimus illud in opinionc, qua
ereditur, mafticationem mortuorum non niii propinquorHm mortem
areeflere. Vulgi inprimis mentem perfafio haec fa&iuavir. Sie prophe* Voerde der Todt die nchen /Inverwandten und freunde nachD
hohlen.
*g
hohlen. Hujus fuperftitionis reum etiam deprehendimns RORNMAN de Mir. Mort. P. 111. c. 64. qui ejusmodi affert rationes, quae alias
peti folent acaufis, cur in pefte & aliis cdhtagiofis morbis unius interdum
mortem totius fequatur famili iuteritus. Verum cum de pete jam nobis
non fermo fit , ed altem de mortuorum maflicatione , quam diclus
KORNMANNUS juxta fupra allegatum & excuflum prajudicium pro
peftis adjunclo habet, iisdem non immorabimur. Videturiftudqnidcm
verifimillimumefle, cumomnino mafticantes mortuos totam interdum
familiamx numero viventium exturbaTe Iegamus. Verum per accidens id
tantummodo falum fuiTe dicimus,prout fuo loco demonftrabitur. Exempla enim. quae afferri folent, non unam tantum domum , fed totos interdum
pagos hac mirabili ftragedeletos fuiffe tettantur. Patet hoc inprimisex
- Hungarica ilia relatione fupra a nobis Jf. 12. recitata.ubi illius loci incolae
aras atque focos voluerunt relinquere,quia verendum putarunt, totum
deifique pagum interiturum eiTe, prout olim jamjam, cum adhuc fub
Turcarumpoteftatefudaverint, facbmi fuifl fciverunt.Et fic eft. Mortuo
rum mafticatio omnino viventium mortem caufatur. At non tam in propinquos contage fua fsevit, qiiam in eos potius, qui cumdefundo paulo
ante ejus obitum maximam habuerunt familiaritatem.
. LI.
Rejeclis quinque hifce circa mortuorum mafticationem praeconceptis
opinionibus, nobis non trifi duo adhuc de hoc Naturae prodigio remanent
phaenomena , quae funt 1 ) vgtantta cadaveris , & 2 ) nociva ejrndem in
vivoi operatio. Haec ex fobriis nunc Natura: principiis pro virium tennitate explicare deberemus.Verum cum paginarum anguftia hoc inpraefentiarum prohibeat, ignofcas quaefo B. L. quod defideriis Tuis obicem hie
pofuerim. Firm'iter Tibi interim perfvafum habeas , me in Dijfertatiotie
altera eaque pofleriori , quae inferibetur : PHILOSOPHICA , brevi exfoluturum eiTe , quaecunque Tibi jam promifero.
Vale & ce
hifce pagellis ita judica, ut ab humanitate Tua
quovis modo fperare jiibeor.
SOLI
DEO
GLORIA.