Professional Documents
Culture Documents
YAPILANDIRILMASINA LKN
6111 SAYILI
KANUN REHBER
CRETSZDR
Bu rehbere elektronik ortamda www.gib.gov.tr internet sayfasndan ulaabilirsiniz.
www.gib.gov.tr
MSYONUMUZ
Toplumsal refahn artrlmasna destek salamak zere yeterli geliri
adalet, tarafszlk, verimlilik ilkeleri erevesinde toplamak,
vergi sisteminin basitletirilmesi ve
uyumun artrlmasna katkda bulunmak
ve mkellefe kaliteli hizmet sunmaktr.
VZYONUMUZ
Her trl ekonomik yap ve aktiviteyi gelitiren, kavrayan;
gvenilir, etkin, effaf, kresel boyutta
nc ve rnek bir idare olmaktr.
TEMEL DEERLERMZ
Gvenilirlik
Adalet
Tarafszlk
Etkinlik (Hz, esneklik ve verimlilik)
Saydamlk
Sorumluluk Bilinci
zm Odakllk
Yetkinlik
Srekli Geliim
Katlmclk
NDEKLER
GR ................................................................................................................... 1
6111 SAYILI KANUNLA GETRLEN MKNLAR NELERDR?........................ 2
VERG DARELERNE HANG BORLAR N BAVURULACAKTIR?......... 2
A. KESNLEM VE HTLAFLI BORLAR, PMANLIKLA BEYAN VE
NCELEME AAMASINDAK LEMLERE LKN AIKLAMALAR.......... 3
1. Hangi vergiler Kanun kapsamnda yaplandrlacaktr?................................
2. Kanun kapsamna giren dier amme alacaklar nelerdir?......................... 3
3. Hangi idari para cezalar Kanun kapsamnda yaplandrlacaktr?............. 3
4. Bavurular nereye ve hangi srede yaplacaktr?...................................... 4
5. Tm borlar iin bavuru zorunlu mudur?................................................. 4
6. Borlar nasl yaplandrlacaktr?................................................................. 4
7. 6111 sayl Kanun dava konusu vergilere ilikin hangi imkanlar
getirmektedir?............................................................................................. 6
8. Defter ve belgeleri incelemede olanlara getirilen imkanlar nelerdir?......... 7
9. Kanun kapsamnda pimanlkla beyanname verilebilir mi?....................... 7
B. MATRAH VE VERG ARTIRIMINDA BULUNULMASINA LKN
AIKLAMALAR............................................................................................... 8
10. Gelir ve kurumlar vergisinde matrah artrm nasl yaplacaktr?............... 8
11. Gelir vergisi mkellefleri iin artrlacak asgari matrah tutarlar
ne kadardr?................................................................................................ 9
12. cret, menkul sermaye irad ile dier kazan ve irat elde eden
mkelleflerin asgari matrahlar ne kadardr?.............................................. 9
13. Basit usul ve gayrimenkul sermaye irad mkelleflerinin baka gelir
unsuru da elde etmeleri halinde asgari matrah tutarlar ne kadardr?....... 9
14. Kurumlar vergisi mkellefleri iin artrlacak asgari matrah
tutarlar ne kadardr?................................................................................. 10
15. Kurumlar vergisi mkellefleri kurum bnyesinde yaptklar tevkifatlar
iin matrah artrmndan nasl yararlanacaklardr?................................... 10
16. Katma deer vergisinde artrm nasl yaplacaktr?................................. 11
17. Artrmda bulunulacak yl iindeki dnemlere ilikin KDV
beyannamelerinin tamamn vermemi, ancak ten fazla
beyanname vermi olanlar bu imkandan nasl yararlanacaktr?............. 11
18. Artrmda bulunulacak yl iindeki dnemlere ilikin olarak hi KDV
beyannamesi vermemi olan veya en fazla iki dnem KDV beyannamesi
vermi olan mkellefler bu imkandan nasl yararlanabilecektir?............. 12
GR
Baz alacaklarn yeniden yaplandrlmasna ilikin 6111 sayl Kanun, 25.02.2011
tarih ve 1. Mkerrer 27857 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle
girmitir.
6111 sayl Kanuna gre, vergi borcu aslna gncelleme orannn (TEFE/FE)
uygulanmas ile hesaplanan borlarn deyen mkelleflerin; gecikme faizi ve
gecikme zamm ile vergi aslna bal olan cezalarnn tamamnn tahsilinden
vazgeilmektedir.
Ayrca, matrah ve vergi artrm uygulamas ile artrm yaplacak yllar iin vergi
incelenmesi ve tarhiyata muhatap olmamak, stok beyan yoluyla kaytlar
dzeltme, Kanun kapsamnda hesaplanan birikmi borlara taksitle ve kredi kart
ile (www.gib.gov.tr internet adresinden) deme kolayl getirilmektedir.
Kanun, 31 Aralk 2010 tarihine kadar beyan edilmesi gereken yllk gelir ve
kurumlar vergisi, katma deer vergisi, zel tketim vergisi, gelir ve kurumlar
vergisi stopaj, damga vergisi gibi beyana dayal tm vergiler ile 31 Aralk 2010
tarihinden nce tahakkuk eden yllk harlar, motorlu tatlar vergisi gibi alacaklar
kapsamaktadr.
Bu rehberde; birikmi borlara getirilen deme kolaylklar, gemi dnemlere
ilikin matrah ve vergi artrmnda bulunan mkelleflere tannan avantajlar,
iletmelerdeki emtia, makine, tehizat ve demirba kaytlarna ilikin dzenlemeler,
bilano usulne gre defter tutan mkellefler iin kasa ve ortaklardan alacaklar
hesabnn dzeltilmesine ilikin dzenlemeler ile ihtilaf aamasndaki alacaklara
getirilen imkanlar hakknda aklamalara yer verilmitir.
Uygulamadan yararlanmak isteyen mkellefler, 1 Seri No.lu Baz Alacaklarn
Yeniden Yaplandrlmas Hakknda 6111 Sayl Kanunun Genel Teblii
ekinde yer alan bildirim, form ya da dilekeleri kullanarak ilgili vergi dairesine
bavurabilecekleri gibi Gelir daresi Bakanlnn resmi internet sitesinde (www.
gib.gov.tr) yer alan internet vergi dairesinden elektronik ortamda pimanlkla
veya kendiliinden verilecek beyannameleri verebilecek, matrah ve vergi artrm
ile stoklara ilikin bavurularn yapabileceklerdir.
Kanun ile ilgili ayrntl aklamalara, Gelir daresi Bakanlnn resmi internet
sitesinden (www.gib.gov.tr) veya Vergi letiim Merkezinin (VMER) 444 0 189
numaral telefon hattndan ulalmas mmkn bulunmaktadr.
zamm alacaklar,
YY Vergi dairelerince takip edilen vergi dndaki dier amme alacaklar,
YY Baz idari para cezas alacaklar
iin bavurulacaktr.
denmedii iin vergi dairelerine takip iin intikal ettirilen renim ve katk
kredisi alacaklar,
YY Devlet Su leri Genel Mdrl tarafndan tespit edilen ve sresinde
CEZALARI
KANUN
KAPSAMINDA
31.12.2010 tarihinden nce (bu tarih dahil) verilen ve 120 TLnin (faiz hari)
zerinde olan;
YY Trafik idari para cezas,
YY Karayolu tama idari para cezas,
YY Otoyol ve kprlerden ihlalli gei idari para cezas,
tahsilinden vazgeilecektir.
rnek: Mkellefin, Kanunun yaymland tarih itibaryla 26.01.2008 vadeli 2.500
TL gelir (stopaj) vergisi ile 2.050,11 TL gecikme zamm olmak zere toplam
4.550,11 TL borcu bulunmaktadr.
Mkellefin, Kanundan yararlanmas halinde denecek tutar ve tahsilinden
vazgeilecek tutar aada gsterilmitir.
Mevcut Bor Tutar
Gecikme Zamm
2.050 TL
Toplam
4.550 TL Toplam
Gecikme Zamm
Gncelleme Tutar
2.500 TL
0 TL
619 TL
3.119 TL
tahsil edilecektir.
Kalan alacak asllar ile alacak aslna bal olmayan vergi cezalarnn kalan ksm
ve alacak aslna bal olarak kesilen vergi cezalarnn tamam ile gecikme faizi ve
gecikme zamm gibi feri alacaklarn tahsilinden vazgeilecektir.
htilaf Dantay veya Blge dare Mahkemesinde ise vergi mahkemesince
verilmi en son karara baklacaktr.
En son karar TERKN karar ise;
YY Alacak asllarnn % 20si,
YY Gecikme faizi ve gecikme zamm yerine gncelleme oran (TEFE/FE) esas
tahsil edilecektir.
En son karar TASDK YA DA TADLEN TASDK karar ise;
YY Tasdik edilen alacak asllarnn tamam,
YY Gecikme faizi ve gecikme zamm yerine gncelleme oran (TEFE/FE) esas
tahsil edilecektir.
Kalan alacak asllar ile alacak aslna bal olmayan vergi cezalarnn kalan ksm
ve alacak aslna bal olarak kesilen vergi cezalarnn tamam ile gecikme faizi ve
gecikme zamm gibi feri alacaklarn tahsilinden vazgeilecektir.
tahsil edilecektir.
YY Kalan alacak asllar ve vergi cezalar ile gecikme faizinin tahsilinden
vazgeilecektir.
tahsil edilecektir.
YY Vergi cezalarnn, pimanlk zammnn ve gecikme faizinin tahsilinden
vazgeilecektir.
% 20 vergi oran;
YY Matrah artrmnda bulunulan yla ait vergiler zamannda beyan edilmi ve
denmi ise ve
YY Bu vergi trleri iin Kanunun birikmi borlara ilikin hkmleri ile ihtilafl
Dier Gelir
Unsurlar Nedeniyle
Beyanname Veren
Mkellefler in (TL)
Sadece
Gayrimenkul
Sermaye rad
Mkellefleri in (TL)
Sadece
Basit Usulde
Vergilendirilen
Mkellefler in (TL)
Bilano Hesabna
Gre Defter Tutan
Mkellefler ile
Serbest Meslek
Erbab in (TL)
Yl
letme Hesabna
Gre Defter Tutan
Mkellefler in (TL)
2006
6.370
9.550
955
1.910
6.370
2007
6.880
10.320
1.032
2.064
6.880
2008
7.480
11.220
1.122
2.244
7.480
2009
8.150
12.230
1.223
2.446
8.150
2006
% 30
19.110
2007
% 25
20.650
2008
% 20
22.440
2009
% 15
24.460
MKELLEFLER
N MATRAH
KURUM BNYESNDE
ARTIRIMINDAN NASIL
10
11
12
zerinden yaplan
bulunulabilecektir.
tevkifatlar
nedeniyle
matrah
ve
vergi
artrmnda
Yl
Beyan
Edilen
cret,
Serbest
Meslek
ve Kira
demeleri
zerinden
Vergi
Artrm
Oranlar
2006
%5
4.775
716,25
1.910
286,50
2007
%4
5.160
774,00
2.064
309,60
2008
%3
5.610
841,50
2.244
336,60
2009
%2
6.115
917,25
2.446
366,90
denecek
Vergi Tutar
(% 15)
Kira Stopaj
Beyan
Edilecek
Asgari
Matrah
denecek
Vergi Tutar
(% 15)
13
ZERNE
Matrah ve vergi artrmnda hesaplanan gelir, kurumlar ve katma deer vergisi ile
gelir ve kurumlar vergisi tevkifat tutarlar pein denebilecei gibi 6, 9, 12 ve 18
eit taksitte denebilecektir.
Bu vergilerin taksitlerinin sresinde denmemesi halinde, denmeyen tutarlar
6183 sayl Kanunun 51 inci maddesine gre belirlenen orann bir kat fazlas
orannda uygulanacak gecikme zammyla birlikte takip ve tahsil edilir.
Matrah ve vergi artrmnda bulunulmas durumunda, matrah ve
vergi artrmnda bulunulan yllar iin gelir, kurumlar ve katma deer
vergisi ynnden vergi incelemesi ve tarhiyat yaplmayacaktr.
14
tehizat ve demirbalarn,
ortaklardan alacaklarn
15
YY Teslimleri genel orana (%18) tabi makine, tehizat ve demirbalar ile emtiann
YY Teslimleri indirimli orana (%1, %8) tabi makine, tehizat ve demirbalar ile
dzenledikleri
31 Mays 2011 tarihi mesai saati bitimine kadar vergi dairelerine beyan etmek
suretiyle kaytlarn dzeltebileceklerdir.
Mkellefler beyan edilen tutarlar zerinden %3 orannda vergi hesaplayacak ve
hesaplanan vergiyi beyanname verme sresi iinde deyeceklerdir.
16
uygulanmayacaktr.
YY Borlular hesaplanan tutarlar taksitle demek isterlerse bavuru srasnda 6,
olarak denecektir.
YY Tercih edilen taksit sresinden daha uzun srede deme yaplamayacaktr.
17
gereken tarih, daha sonraki bir tarih olmasna ramen, ilem annda vergi
dairesine olan borlarnz deme tutarnz kadar sonlanacaktr.
Taksitler Sresinde denmezse Ne Olur?
denecek taksitlerin bir takvim ylnda en fazla 2 tanesini sresinde dememe
veya eksik deme hali, Kanunu ihlal nedeni saylmamtr. Bu durumda dier
taksitlerinizi taksit aylarnzda demeye devam edebilirsiniz.
Sresinde denmeyen veya eksik denen taksit tutarlar ise en ge son taksiti
izleyen ay sonuna kadar denecek ve ge denen sre iin gecikme zamm
orannda bir zamla tahsili gerekecektir.
18
YY Bir takvim ylnda 2den fazla taksitin sresinde denmemesi veya eksik
denmesi
19
E. SORU VE CEVAPLAR
Soru 1: Daha nce taksitlendirilmi borlar iin Kanundan yararlanlabilir
mi?
Bu Kanunun yaymland tarihten nce tecil edilen ve tecil artlarna uygun
denmekte olan alacaklarn kalan taksit tutarlar iin Kanun hkmlerinden
yararlanlabilecektir.
Soru 2: Kanun kapsamna giren idari para cezalar dava konusu yaplm ise
Kanundan yararlanlabilir mi?
Kanun kapsamna giren idari para cezalar ile ilgili ihtilaf varsa bu ihtilaftan
vazgeilerek Kanundan yararlanlabilir.
Soru 3: dari para cezalarndan ihtilafa konu edilmi olanlara ilikin
yararlanma talebi hangi idareye yaplacak?
Kanun kapsamnda yaplandrlacak idari para cezalarnn ihtilafa konu edilmi
olmas durumunda, Kanundan yararlanma talebi, davadan vazgeildiine ilikin
bavuru dilekesi ile birlikte idari para cezasn veren idareye yaplacaktr.
Soru 4: Kanun kapsamna girmeyen para cezalar hangileridir?
Trafik idari para cezas, karayolu tama idari para cezas, otoyol ve kprlerden
ihlalli gei idari para cezas, askerlik para cezas, seim para cezas ve nfus para
cezas dndaki hibir adli ve idari para cezas Kanun kapsamna girmemektedir.
Soru 5: Motorlu tatlar vergisi borcu iin taksit sreleri sona ermeden
tatlarn fenni muayeneleri yaptrlabilir mi?
Kanun kapsamnda denecek olan motorlu tatlar vergisinin ait olduu tatlarn,
Kanun hkmlerinin ihlal edilmemi olmas artyla taksit deme sresi sonuna
kadar fenni muayenelerini yaptrmalarna ve uua elverili belgelerini almalarna
imkan verilecektir.
Ancak, tatn sat ve devri halinde taksitlendirilen borcun tamamnn denmesi
zorunludur. demeler anlamal bankalardan ya da kredi kart ile yaplabilir.
Soru 6: Kanun kapsamnda yaplandrlan alacaklara ilikin Kanunun yaym
tarihinden nce uygulanan hacizler kalkacak m?
Kanun kapsamnda yaplandrlan alacaklara ilikin, daha nce tatbik edilen
hacizler yaplan demeler nispetinde kaldrlacaktr. Ancak, hacizli mal yerine bir
baka mal teminat olarak teklif edilebilir. Bu takdirde ilgili talep yasal hkmlere
gre deerlendirilecektir.
20
21
KDV Toplam satrlarnda yer alan tutarlarn toplamnn 2 kat alnmak suretiyle,
YY 3 dnem iin beyanname verilmise, 3 dnem iin verilen bu beyannamelerin
22
Soru 18: Sorumlu sfatyla beyan edilen katma deer vergisi ile ilgili olarak
artrm imkanndan yararlanlabilecek mi?
2 No.lu KDV Beyannamesi ile sorumlu sfatyla beyan edilen vergiler, satclar
tarafndan yllk hesaplanan KDV toplamna dahil edilmeyecei gibi, alclar
tarafndan da yllk hesaplanan KDV toplamna dahil edilmeyecektir.
Ayrca, 2 No.lu KDV beyannameleri iin artrmdan yararlanlmas mmkn
deildir.
Soru 19: Katma deer vergisi artrmnda bulunan mkellefler hakknda
vergi incelemesi yaplacak m?
Katma deer vergisi artrmnda bulunulan yllarla ilgili olarak mkellefler
hakknda, sonraki dnemlere devreden indirilebilir katma deer vergisi ve ihra
kaydyla teslimlerden veya iade hakk douran ilemlerden doan terkin ve iade
ilemleri ile snrl olmak zere, inceleme ve tarhiyat yaplabilecektir.
te yandan, sonraki dnemlere devreden katma deer vergisi ynnden
yaplan incelemelerde artrm talebinde bulunulan dnemler iin tarhiyat
nerilemeyecektir.
Soru 20: letmede mevcut olduu halde kaytlarda yer almayan emtia,
makine, tehizat ve demirbalarla ilgili olarak beyan edilip denen KDV
indirim konusu yaplabilecek mi?
Kaytlarda yer almayan emtia ile ilgili olarak beyan edilen ve denen KDV, genel
esaslar erevesinde indirim konusu yaplabilecektir.
Ancak, kaytlarda yer almayan makine, tehizat ve demirbalar ile ilgili olarak
beyan edilen ve denen KDVnin indirimi mmkn deildir. Bu tutar, verginin
dendii yln gelir veya kurumlar vergisi matrahlarnn belirlenmesinde gider
olarak dikkate alnabilecektir.
Soru 21: letmede mevcut olduu halde kaytlarda yer almayan mallarn
TV kapsamna da girmesi halinde ne kadar TV denecektir?
letmede mevcut olduu halde kaytlarda yer almayan mallarn TV Kanununa
ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayl listelerde yer alan mallar olmas halinde, bu mallarn
bildirim tarihindeki miktarlar ve emsal bedelleri ile uygulanmakta olan vergi oran,
maktu ve asgari maktu vergi tutarlar dikkate alnarak TV hesaplanacaktr.
Bu ekilde hesaplanan vergi, mkellefin TV ynnden (TV mkellefiyeti
olmayan ithalatlar KDV ynnden) bal bulunduklar vergi dairesine 31 Mays
2011 tarihine kadar bu ilemle ilgili dzenlenecek TV beyannamesi verilmek
suretiyle denecektir.
23
Soru 22: Kaytlarda yer ald halde iletmede mevcut olmayan kasa
mevcudunun beyannda, beyan edilecek tutar nasl tespit edilecektir?
Kurumlar vergisi mkellefleri, 31.12.2010 tarihi itibaryla dzenledikleri
bilanolarnda grlmekle birlikte iletmelerinde fiilen bulunmayan kasa
mevcutlarn beyan edebileceklerdir.
Soru 23: Kaytlarda yer ald halde iletmede mevcut olmayan ortaklardan
alacaklarn beyannda, beyan edilecek tutar nasl tespit edilecektir?
Kurumlar vergisi mkellefleri, 31.12.2010 tarihi itibaryla dzenledikleri
bilanolarnda grlmekle birlikte iletmenin esas faaliyet konusu dndaki
ilemleri dolaysyla (dn verme ve benzer nedenlerle ortaya kan)
ortaklarndan alacakl bulunduu tutarlar ile ortaklara borlu bulunduu tutarlar
arasndaki net alacak tutarlarn beyan edebileceklerdir.
Beyan edilecek ortaklardan net alacak tutarlar, tek dzen hesap plannda yer
alan 131. Ortaklardan Alacaklar ve 231. Ortaklardan Alacaklar toplamndan
331. Ortaklara Borlar ve 431. Ortaklara Borlar toplamnn karlmas
sonucunda kalan net tutar olacaktr.
Soru 24: Kaytlarda yer ald halde iletmede mevcut olmayan kasa
mevcudu ve ortaklardan net alacaklar nedeniyle beyan edilen tutarlar ve
denen vergiler gider yazlabilecek mi?
Kasa mevcudu ve ortaklardan net alacak tutarlarnn beyan nedeniyle beyan
edilen tutarlar ile denen vergiler kurumlar vergisi matrahnn tespitinde kanunen
kabul edilmeyen gider olarak dikkate alnacaktr. Beyan zerine denen vergiler,
gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir.
Soru 25:Gmrk vergisi borcu iin Kanundan yararlanlabilir mi?
Gmrk vergisi borlar Kanun kapsamna girmektedir. Bu borlara ilikin
dzenlemelerden yararlanmak isteyenlerin ilgili gmrk idarelerine bavurmas
gerekir.
Soru 26: Sosyal Gvenlik Kurumu prim borlar iin Kanundan yararlanlabilir
mi?
Sosyal Gvenlik Kurumu prim borlar Kanun kapsamna girmektedir. Bu
alacaklar iin ilgili idareye bavurulmas gerekmektedir.
Soru 27: Emlak vergisi borcu Kanun kapsamnda mdr?
31.12.2010 tarihinden nce tahakkuk etmesi gereken emlak vergisi ve
evre temizlik vergisi Kanun kapsamnda yaplandrlabilecektir. Bu borlarn
yaplandrlmasna ilikin taleplerin ilgili belediyelere yaplmas gerekmektedir.
24
25
26