Ia ciencia s6lo est para producir cosas titiles, esta opinién confunde
Ia ciencia con Ia tecnologia y dio lugar a la “tecnociencia”. Impulsado
por la sociedad de mercado, el progreso cientifico se vuelve relati-
vista, ya no tiene interés en un “conocimiento de verdades’ y s6lo le
interesa generar innovaciones titiles para las empresas y los negocios.
El pensamiento como biisqueda de la verdad desaparece
Por lo tanto, tampoco interesa pensar en el uso que pueda darse a lo
que produce la ciencia. Recordemos que el nazismo aleman utiliz6 los ade-
Iantos cientificos de su época para armar un enorme sistema de torturas y
asesinato, y que los norteamericanos los utilizaron para lanzar dos terribles
bombas atémicas en Japén. Porque en el paradigma tecnocientifico tampoco
interesa una ética, un sentido de lo que esta bien o esté mal, ya que eso no
sirve para producir algo que genere poder o nuevos negocios.
El filésofo Romano Guardini -muy citado por el Papa Francisco
veia que este poder de la tecnociencia tiende a no tener limites, y se
despreocupa por la destruccién que pueda provocar en el mundo,
como si el poder que da la ciencia permitiera estrujar el planeta
hasta que no dé para mas. Recordemos los problemas climaticos,
las miles de especies que se extinguen y muchas otras consecuen-
ias que vienen de la explotaciGn sin freno que hace el ser humano
Ee peo ee tre ea I wel tm
nologicos que nos dan mas y més poder sobre el mundo nos llevan
a creer “que todo incremento del poder constituye sin mas un pro-
greso, un aumento de seguridad, de utilidad, de bienestar, de ener-
ia vital, de plenitud de los valores” (Guarini: 111-112), como si la
realidad, el bien y la verdad brotaran esponténeamente del mismo
poder tecnol6gico y econémico. Pero el hecho es que “el hombre
modermo no esta preparado para utilizar ese poder con acierto”
(112), porque el inmenso crecimiento tecnolégico no estuvo acom-
paftado de un desarrollo del ser humano en responsabilidad, valo-
res, conciencia. De hecho, la técnica tiene una inclinacién a buscar
que nada quede fuera de su férrea légica, y “el hombre que posee
la técnica sabe que, en el fondo, ésta no se dirige ni a la utilidad ni
al bienestar, sino al dominio; el dominio, en el sentido més extremo
de la palabra”. Por eso “intenta controlar tanto los elementos de la
naturaleza como los de la existencia humana” (83-84). Ante seme-
jante estructura quedamos todos desprotegidos, pero nos queda el
pensamiento que busca la verdad para no convertimos en esclavos.
4, Reflexién final
Quien llega a la Universidad, quizas sin darse cuenta, trae una mezcla
compleja de nociones sobre lo que es la ciencia. De alguna manera cada estu:
diante trae consigo una variedad de conceptos sobre el saber cientifico que a
veces estin en oposicidn y se contradicen entre sf. Es cierto que el modelo de
ciencia que se ha impuesto es el modelo positivista, que permitis el avance de
26
ST TT= ll
‘sopoy exed saqueyodurr sepuansasuos auay ugisayord
exdord e] epuanua oun owoo euxi0} p| ‘exaueu euUstN P| aq "ePENSAe [eA}DA|a}
-Ur ugysand eun aquaWTL[Os so our ‘sa}Ue}oduUH seHUANDASLOD BUD LUD v| s>
anb oj epuaqua as anb ua euii0} e] anb 1adouoDal & epnce sou O}S9 OPA],
“(ebz mnypnoy maBuva) ,,oryponuy A ooyped
‘oogugine o8oyip un v our [a ex1a_ anb esSojoapt epeurULi9}p
‘eun ours ‘suodoid as anb oj uozes ef sa ou ‘ose asa ug “eDuAD eid
-oid v| ap oduzea jp uopanxs anb souorsnpuco o souopeunye uO
uejnumpenxe as £ euydiosip ns ap pewtios ojelgo yap pie spur ueA.
‘sooyqUAa_ soungje ‘sauoTseD0 ua,, anb guasue oospuesy edeg [9 “op
~quas asa ug “euayedusoo ns sa ou anbyod “aysrxo ou peyroqy ej anb
apap apand ou ofoj991sd up, ‘oye un anb owssnur of ayea ouPuMY
as un anb 0 ‘Soiq ap epuarsHe P| ueSaqU eorUMb eI o PUPDIpaUt ef
anb apap uapand ou osnumb un 0 o>rpyuy up “opoy auqos xeurdo,
epand epuap ns ap epeyuny eySojopojaur e[ uod aonb sapuayord
uts o1ed “erpnyse onb oj sopuajua exed ajqisod peprpunjoid s0Aeur
2] oo sesuad ap zede> vas coypua! epe anb so ajueyodu o7
eueUNY wpLA v] aLgos “pepapos P| augos ‘opunuL [a argos pepraa ej soyun! 18
-snq ered sepuap spurap se] od rpanburua asrelap A saynuuy] sns ap SayUa_sUOD
ps odusan oust je £ “aiqeyuos euas exSojopoyaur Bun UoD “epuarD vidosd
ns ua OUR eped pepsaa v]Ze9sNg anb UaUAH SODyAUAH S07] ‘sormUDy; seUIa|qord
Fanjosar v oj9s uanbrpap as anb 1apuayaid tu seouan sey xepaidsap sowsapod
ou Aopy “pepyan v| Ours “kong P| fu Pepraa v] UPsALayUT OU apUOP ‘CUISHEy
-pn un e se8nj opuep guia) ofS “Pepuad ns sua) asaied oun epe> apuoP
“,0P0} aTea,, Te ‘sazaqes ap ody ano eqejadsar ou anb ‘coyuaH oyyarwDoUE
9 s9 anb o] ap epexia> X epi eapt eun ap gsed as anb sa euiajqord 1g,
‘soared OwwOd ,[PUOIDEL,, UE} $9 901
as anb 0] opo) ou anb 4 ueyuarede anb of ap sefajduroo spurt uos sesoo sey anb
saoouo2ar sepand anb ered “0}s9 opo} ap eDUa_UOD sow} anb ayUpOdULt $3
“saqemyno & soouNsTy sojUAUEUOPIPUND auaR oaRUIDOUOD ap uNPINpord
po} anb avouosar “opey 0190 104 “pepilajdusoo eysa ze>zege exed SvoTLDy A SOP
-019UL SNS ap souoPEMUNT se] v OPIgap ‘eueUINY e| OPO} argos “pepyfeaL b| 200
-09 ap pou ootun Ja Sa ou anb ‘ope| un sod ‘200u02e1 ag “sISUD UD AOY BIS PLP
-jwapour P| ua opreims epuAP ap oydaouod Ja anb saduoyuD ayUApIAA Sy
-eystanssod & euxapour uppesnsaaut
ap ojepow je euopsono sajepos £ sourumy souswu9Ud} So] op pepifo|diuod e|
anb aquaueep uesanuu sojduiala soys3 gaquared ns prewo} anb sauolspap
se] sepoy spapaid apand ofojgo1sd un owi9>? ,ourargo$ un ap sauo!spap seI
sepo} ap sepuansasuad se] s2|n3]e> apand OBo[9}!Jod un owg-y? ZuODNyNSUI
un uo uap as anb aleztpuaide ap sosooaxd so] pepunas uo spapaud apond
Jopeonpa un oUig.)? {sorrWgUOda SoUALIQUAY SO| OUOJeIOge| UM UD TeIPMsO
apand eystuouosa un owg-y? “sajemyeu seDUaD se] ap eFBojopoyaut v] ap seD
uaa sep se] uo soyyansax tu soprpuardua> 19s uapand ou souwuiny & $9]
-P1os SOUDUINUAY So] ‘o|duIAle 10¢ ‘sopoIPU Sos9 LoD s0o1}dx9 apand as opo} Ou
anb :euraygoad un woo equasjua as “oquarwu1>0UND Jap aoueae ja ua pepranalgo A |
vuapya JOS zemBase eared anb ‘ofapouu aysa Koy anb sa oyunse |
“sapepapsos
sv] ap ojouresap [2 vied seorSojousa} ssuopeoyde sns & sajemyeu seDUDD se|