Kozan

Kozan (Sis), Adana ilinin bir ilesidir. Adana ovasnn Yukar Ova denilen ksmnda dz arazinin tepelik
blgeye getii kesimde kurulmu olup, il merkezine
uzakl 69 km'dir. le kuzeyde Kayseri, Yahyal, Feke,
Saimbeyli; douda Osmaniye, Kadirli; gneyde Ceyhan,
mamolu; Batda Alada ileleriyle evrilmitir. lenin
yzlm 1690 km'dir. Adana'nn (metropoller hari)
iki byk ilesinden birisidir. Trkiye'nin en byk 25.ilesidir. le merkezi, 19 il merkezinden byktr. Ayrca Adana il snrlar iindeki en geni (yzlm olarak) ile durumundadr. Tarih boyunca nemli bir yerleim olan Kozan Kilikya Ermeni Krall'nn bakentliini
yapm olup Osmanl Dnemi ve Cumhuriyet Dnemindeyse 1926'ya kadar vilayetlik (il stats) yapmtr. Ancak 1926'da baz milletvekilleri yznden vilayetlii lavedilmitir. Ayrca vilayetken Fevzi akmak' TBMM'ye
milletvekili olarak gndermitir.

eski bir kantdr ki burada r ve - yani s/z deiiminden dolay *Koan (Kozan) biimini alr. Dier formlar ise; Telet: Koyon/Kyn, Khakas: Kozan/Xozan, Tuva: Kodan/Koygun, Trkmen: Tawan/ Dawuan, Bulgar: Tawan ve Kyan/Kuyan, biimindedir. Kaynak:
An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century
Turkish, syf. 678, Sir GERARD CLAUSON, Oxford,
1972. Ayrca; Eski Uygurcada (VIII. yy.): Koyan/koyun,
aataycada PdC: Koyan, Harezmde: koyan, Codex Cumanicusta: Koyan, Birunide: Tukan, Kagarlda: Tavyigan, Imennik Yl 866 (Bul): Dvansh, Dovshon, Tatar: Kuyan, Taushan ve Karaay-Balkar: Kon, olarak kaytldr. Modern lehelerde ise; Bakurd: kuyan, Nogay:
Koyan, Kazak: Koyan, Krgz: Koyon, Karakalpak: koyan, Altay: koyon / kyn, Leb (Lop/Karluk): koyon /
kyn, Koyb: kozan, Sakha: Kozan, or: Kozan, Hakas:
Hozan, ve baz orta kuzey, orta gney ve kuzey bat lehelerinde koyan vb. biimlerdedir (Hauenschild 2003: 200).
Oniki Hayvanl takvimdeki totemik hayvanlardan birisidir ve Hiung-nu yani Byk Hun imparatorluunu oluturan 24 byk boydan birisi de Kuyan boyudur. (Kaynak: Ethnic History of Usuns, syf.12, Yu.L.Zuev, 1960,)

lenin Kozan Da, Dengin Yoktur Kozan ve Kozan

gibi ok sayda tandk trkleri bulunmaktadr. Ota
TV adnda bir televizyon kanal, Kozan FM, Radyo
Sis adndaiki radyosu bulunmaktadr. 7 adet yerel gazetesi bulunan Kozan, internet haberciliinde ou ilden ileri durumdadr. Eitimd ede olduka iyi olan Kozan'noOkuryazarlkoOran ou ileden yksektir. lede ukurova niversitesi'ne bal yksekokul mevcuttur.
leye 4 yllk faklte kurulmutur. Ekonomide de ykselen g olan Kozan'da Kozan Organize Sanayi Blgesi bulunmaktadr. Trkiye'nin birok yerinde Kozan'dan g
etmi olanlarn kurmu olduu, Kozan adn tayan yerleim yerleride mevcuttur ( Kozanl, Kulu, Kozanl, Soma, Kozan, andr, Kozan, Serik, Haclar, Kayseri vb).

2 Nfus
1893 ylnda Osmanl Devleti tarafndan yaplan
nfus saymna gre Sis (Kozan) kazasnn nfusu
32.507 kiidir. Bunun %56s Mslmanlardan (ounlugu Trk), %43' Gayrimslimlerden (ounlugu
Ermeni) olumaktayd.[3] Kazada 18.338 (Mslman)Trk, 14.026 Ermeni, 56 Katolik ve 87 Protestan
yaamaktayd.[3] Ayn ylda Kozan sancann toplam
nfusu 84.312 idi. Bunlardan 55.269 (%66) mslman
ve 29.043 (%34) gayrimslim idi.[3]

Etimoloji

lenin nfusu 31 Aralk 2011 tarihinde aklanan

ADNKS kesin sonularna gre 127.804'dir. Bunun
78.587'i ile merkezinde, 49.217si ise kasaba ve
kylerde yaamaktadr.

Kozan ad eski Trkede ayn zamanda baz boylarn totemi olan Yaban Tavan (ng. jack Rabbit, Hare) anlamna gelir. Genelikle Ogur Trkesinde ok eskiden kullanlan Ksoran biiminin, Ogur-Ouz deiimiyle yani r ve s/z deiimiyle Kozan eklini almasyla olumutur. Dier Kuzey Trkelerinde ounlukla KyanKuyan-Koyon-Kyn-Kodan-koygun biiminde grlen
bu kelime Trkiyede Orta Anadoluda Gcen-GocenGozan biiminde fakat Yaban Tavan Yavrusu anlamnda kullanlr. Orta adan nce kayd yoktur fakat kesinlikle iki nedenden dolay daha eskidir. 1- baz kuzeydou formlar ok eski bir biimi olan *Koan (Kozan)
eklindedir. 2- *Kuyan kelimesi uvacadaki (Ogur) eski *X/Ksoran biiminin daha yeni bir formunun olduka

Kozann Kentsel Nfus Oran (%): 61,5

Kozann Krsal Nfus Oran (%): 38,5
Kozann Ortalama Hane Halk Bykl: 3,87
Kozan ile merkezi ve kylerin tamam Mslman Trklerden olumaktadr, etnik yapda farkllk yoktur. Ancak az sayda Balkan Gmeni bulunur. lenin bugnk grnmde d savalar srasnda ki d gler etki1

8 AYRICA BAKINIZ

lidir. zellikle Aydn-Ske,Musul-Kerkk ve Bulgaristan ve Makedonya gmenleriyle yerli Halk olan Varsak,Karakeili,Sarkeili Trkleriyle Beraber Blgede ki
Trk nfusunu oluturur.Trklerden ayr olarak Toros
Arap denen Arap rk Toroslarn eteklerinde yaarlar.

Ynetim

le merkezine bal; 103 mahalleden olumaktadr. le

merkezinde 8 mahalle varken 2009'da mahalle says 15'e
kartlmtr. le merkezindeki en byk mahalle olan
Tufanpaa, Kozan'nn nfusu 12.310'dur.

3.1

Belediye bakanlar

Musa ztrk (2014-)

Kazm zgan (2004-2014; 2 dnem)
Mehmet Akgz (1994-2004; 2 Dnem)

milletvekili seilmedii iin ve yeni dneme Geildii

iin bu teklif komisyondan dmtr. En son 23 Kasm
2011 tarihinde Yusuf Halaolu, Mehmet andr, Blent
Belen, Ali Halaman, Necati zensoy MHP grubu olarak
kanun teklifi verdiler. Kanun teklifine gre Alada,
mamolu, Saimbeyli, Tufanbeyli, Feke ileleri Kozan
merkez olmak zere Kozan vilayetine balanacak. uan
TBMM'de MHP ve CHP'nin Kozan'n il olmasna dair
kanun teklieri bulunmaktadr.

5 Kozan'n mahalleleri
Kozan ile merkezinin 2009'a kadar 8 olan mahalle says
2009'da 15'e kartlmtr.
Hem g alan, hem de g veren Kozan'n nfusu her geen gn bymektedir. 2015 yl adrese dayal nfus kayt sistemine gre ehir merkezi nfusu 83.797'dir. Ky
ve beldelerin nfusu 45.445'dir. ehir merkezi, ky ve
beldelerin nfus toplam; 129.242'dir.

Yeni Bykehir yasasna gre toplam 87 ky ve 1 belde Mustafa Azgn (1977-1984 / 1989-1994; 2 Dnem) de mahalle statsne kavutuundan, Kozan'da 15'i merkezde 88'i krsalda olmak zere toplam 103 mahallesi
Ersan Arkan (1984-1989)
olmutur.[20]
A. Kuddusi alatl

6 Cora konum
4

Kozan'n vilayetlik konusu

7 Karde ehirler

Kozan Osmanl Dneminde 1869-1922 Yllar Aras Vilayetlik Yapmtr. Bu Dnemde Adana Eyaleti'ne Bal
5 (Kozan, Cebel-i Bereket, Mersin, il) lden Birisidir.
Cumhuriyet Dneminin Bandada Kozann l Olmas
Kararlastrlms. Bu Karar Kozan Halknda Sevinle
Karlanmtr. Cumhuriyet Dnemindeki Kozan Vilayeti leleri Gnmz Adanadan: Alada, Feke, mamolu,
Saimbeyli, Tufanbeyli. Osmaniyeden: Kadirli Sumbas.
Kayseriden Develi, Yahyal. Kahramanmaratan
Andrn leleridir. 1926da Vilayetlii Elinden Alnmtr. Bir ok Kere Milletvekilleri Tarafndan TBMMye
Kozann l Olmas Adnda Kanun Teklieri Verilmesine
Ramen Sonu Alnamamtr. Gnmzdede Kent
Konseyinin Vilayetlik Hakkmzn adesini stiyoruz
Adnda Bir almas Mevcuttur. Bu almaya Kozan
Belediyesi'de Destek Vermektedir. Eer almalarnn
Sonucu Olumlu Olursa 1926ya Kadar Kendine Bal
Olan uanda Adana l Snrnda Kalan lelerin (Alada, Feke, mamolu, Saimbeyli, Tufanbeyli) Kozana
Balanmas Hedeenmektedir. Dier leleri Kadirli,
Sumbas, Develi, Yahyal ve Andrn ise Baka Vilayete
Bal Olduklar in Kozann l Olmas Durumunda Bile
Kozana Bal Olamayacaklardr. Kozan'n l Olmas
in Kanun Teklifi 25 Ocak 2011 Tarihinde Verilmitir.
Fakat bu kanun teklifi teklifin sahibi olan Mustafa Vural

Kadirli Trkiye

Kozanl, Kulu Trkiye

Beyolu Trkiye

Beypazar Trkiye

Yumurtalk, Adana Trkiye

Memingen Almanya

Ovanaker sve

8 Ayrca baknz
Kozan Baraj
Kozan Belediyespor
Anavarza
Anavarza Kalesi
Hokadem Camii
Kozan Mdafaa-i Hukuku Cemiyeti

3
Kozan katliam

Kozan Baraj (3)

Kozan Sanca

Kilgen ay

smet Atl Stad

Kilgen ay (2)

Kozan Spor Salonu

Kilgen ay (3)

Kozan Organize Sanayi Blgesi

Anavarza Kalesi

Kilikya Ermeni Krall

1268 Kilikya Depremi

10 Kaynaka

Kozanolu
Karabucak Savunmas
Horzum Yaylas

Galeri
Anavarza kalesinden
Anavarza kalesinden
Klikya kenti bat kapsndan Anavarza Kalesi
Klikya kenti bat kapsndan Anavarza Kalesi
1199-1375 tarihleri arasnda Kilikya Ermeni Krall
Kilikya Bakenti Kozan (Sis)
Kozan Katliam/Azkaraca Ky ehitlii
Kozan Kalesinden, Kozan (1)
Kozan Sanca (1907)
Adana-Sivas Karayolu, Durmulu Ky-Kozan
Kozan Kalesi'nden, Kozan (2)
Kozan kalesi girii
Arkan Kona
Atatrk Park
Kozan Genel Grnm
Kozan Genel Grnm (2)
Kozan Genel Grnm (3)
Cier Kebab
Kozan'n sembol Kozan Portakal
Bucak Kalesi
Arkan Kona (2)
Kozan Baraj
Kozan Baraj (2)

[1] Bel. Ba.

[2] 2014 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 10 ubat 2015 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCPo7cS. Eriim
tarihi: 10 ubat 2015.
[3] Karpat, Kemal (1985). Ottoman Population, 18301914: Demographic and Social Characteristics.
University of Wisconsin Press. s. 178-186. ISBN
9780299091606.
http://m.friendfeed-media.com/
1d4fdaf358c69c4c02100b94370454097403f76a.
[4] 1965 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BspNvO6l. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[5] 1970 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmctCP1. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[6] 1975 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BtoHMS5E. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[7] 1980 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan
arivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuF8OdV. Eriim tarihi: 3 Kasm 2012.
[8] 1985 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6Btv72vNc. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[9] 1990 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BtxE3Nk9. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[10] 2000 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6Btz21jJv. Eriim tarihi: 3 Kasm 2012.
[11] 2007 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1ZYJSO. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.

11

[12] 2008 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3NJQHQ. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[13] 2009 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCaJza5. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[14] 2010 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BuEcpfl3. Eriim tarihi: 3 Kasm 2012.
[15] 2011 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 3 Kasm 2012 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGFVZeo. Eriim
tarihi: 3 Kasm 2012.
[16] 2012 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 20 ubat 2013 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxKdmdT. Eriim
tarihi: 8 Mart 2013.
[17] 2013 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 15 ubat 2014 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUVFUCi. Eriim
tarihi: 15 ubat 2014.
[18] 2014 genel nfus saym verileri (html). Trkiye statistik Kurumu. 10 ubat 2015 tarihinde kaynandan arivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCPo7cS. Eriim
tarihi: 10 ubat 2015.
[19] 2015 genel nfus saym verileri (html) (Dorudan bir
kaynak olmayp ilgili veriye ulamak iin sorgulama yaplmaldr). Trkiye statistik Kurumu. https://biruni.tuik.
gov.tr/medas/. Eriim tarihi: 13 Nisan 2016.
[20] http://www.kozan.bel.tr/?/nufus

11

D balantlar

YerelNET
Kozan Kaymakaml
Kozan Belediyesi

DI BALANTILAR

12
12.1

Metin ve grnt kaynaklar, yazarlar ve lisans

Metin

Kozan Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kozan?oldid=17596425 Katkda bulunanlar: Zfr, Pinar, Igunes, Dbl2010, Lighterside,
Dbl2010bot, YurikBot, Absar, ncelemeelemani, FlaBot, Metal Militia, Erdemsenol, Vikiyazar, Tembelejderha, Nosferat, Ddenkel, Erkut,
Atacameo, Euthygenes, Simon Bolivar, Dnya vatanda, Yunus91, Kibele, Serkansporfc, Chaglar, GraphicDesigner, &mNt&, Thijs!bot,
Vito Genovese, Trichnosis~trwiki, Eldarion, VolkovBot, TXiKiBoT, Etrsk, Baki66~trwiki, MaddyRockFan, Gerakibot, Sakhalinio, SieBot, Vikiizer, DeliTalat, AlleborgoBot, Homonihilis, Yegoyan~trwiki, Nerimanolu, Bambi'nin annesi, Takabeg, Yalhi, Cobija, Tamertokgoz, Byilker, WikiDreamer Bot, MelancholieBot, Resssam14, Thoden, Luckas-bot, Mbenoist, Superyetkin, Kudelski, Ptbotgourou,
Gangstar01, Sadrettin, LaaknorBot, Khutuck Bot, Xqbot, The Emirr, Peadar, Rapsar, Kriptocu, Editoria~trwiki, Captain Bradley, Rubinbot, Thuinder, Dinamik-bot, Kumul, Nasif bjk, Smoke Illusion, EmausBot, Kmoksy, YBot, KumulBot, Ozzibay16, Sehlikzade, MerlIwBot,
ZErGoo, Berktug98, ElphiBot, Muratero, Dexbot, Adanablueyunus, Peykbot, Caglarctr, Rgtemze, Addbot, Royal001, Mehsem1962, Esteturin, Bakayna, Teacher0691, Zaitsv, Diyapazon, Rutulec, Dominator1453, Suleymangelebek, By erdo can, Erdembilgili ve Anonim:
150

12.2

Resimler

Dosya:Adana_location_Kozan.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/Adana_location_Kozan.svg Lisans:

CC BY 3.0 Katkda bulunanlar: Ykleyenin kendi almas zgn yazar: The Emirr
Dosya:Boxed_East_arrow.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Boxed_East_arrow.svg Lisans: Public
domain Katkda bulunanlar: DarkEvil. zgn yazar: DarkEvil
Dosya:Compass_rose_pale.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b6/Compass_rose_pale.svg Lisans: CCBY-SA-3.0 Katkda bulunanlar: svg version of Image:Compass-rose-pale.png, made to look similar to Image:Reinel compass rose.svg.
zgn yazar: Fibonacci
Dosya:Flag_of_Germany.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Flag_of_Germany.svg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar: ? zgn yazar: ?
Dosya:Flag_of_Sweden.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Flag_of_Sweden.svg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar: This ag is regulated by Swedish Law, Act 1970:498, which states that in commercial activities, the coats of arms, the
flag or other official insignia of Sweden may not be used in a trademark or other insignia for products or services without proper authorization.
This includes any mark or text referring to the Swedish government which thus can give the commercial mark a sign of official endorsement.
This includes municipal coats of arms which are registered. Carl Wadenstierna http://www.notisum.se/rnp/sls/lag/19700498.HTM] zgn
yazar: Jon Harald Sby and others. All authors are listed in the File versions section below.
Dosya:Flag_of_Turkey.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b4/Flag_of_Turkey.svg Lisans: Public domain
Katkda bulunanlar: Turkish Flag Law (Trk Bayra Kanunu), Law nr. 2893 of 22 September 1983. Text (in Turkish) at the website of
the Turkish Historical Society (Trk Tarih Kurumu) zgn yazar: David Benbennick (original author)
Dosya:Latrans-Turkey_location_Adana.svg
Kaynak:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Latrans-Turkey_
location_Adana.svg Lisans: CC BY 3.0 Katkda bulunanlar: Ykleyenin kendi almas zgn yazar: The Emirr
Dosya:North.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/44/North.svg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar:
DarkEvil. zgn yazar: DarkEvil
Dosya:South.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cd/South.svg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar:
DarkEvil. zgn yazar: DarkEvil
Dosya:West.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f0/West.svg Lisans: Public domain Katkda bulunanlar:
DarkEvil. zgn yazar: DarkEvil

12.3

erik lisans

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0