You are on page 1of 10

Inicio

Acercade

Iniciarsesin

Nmerosanteriores

Enviarartculos

enSciELO

Sitiodelarevista

Inicio>Vol.42,Nm.2(2016)>PrezClaros

INVESTIGACIN

PruebadetuberculinaentrabajadoresdelasaluddeBogot

TuberculintestperformedinhealthstaffofBogota

Escogeidioma
Espaol
Entregar

Usuario/a
Nombrede
usuario/a
Contrasea
Nocerrarsesin

LeidyLicethPrezClaros,IAlbaIdalySnchezMuoz,IOscarAndrsCruzMartnezII
I UniversidadNacional.Bogot,Colombia.
II SecretariaDistritaldeSaluddeBogot.Colombia.

Iniciarsesin

Herramientasdelartculo
Resumen
Imprimaesteartculo

RESUMEN
Introduccin:latuberculosiscontinasiendounimportanteproblemasanitarioaescalamundial,su
persistenciaenlosindicadoresdesaludpblicaseconvierteenunaamenazaparalasaluddelas
personasencargadasdelaasistenciadelospacientesquevivenconlaenfermedad,ascomodela
comunidadengeneral.
Objetivo:describirlosfactoresqueinfluyenenlapositividaddelapruebacutneadetuberculinaen
trabajadoresdelasalud.
Mtodos:estudiodetipocuantitativo,confinesdescriptivosydecortetrasversal.Serealizun
anlisisdecorrespondenciasmltiplesdeunabasededatossuministradaporelorganismocompetente
deesteproblemadesaludyqueregistralaaplicacinde2552pruebascutneasdetuberculinaa

Metadatosdeindexacin
Enveesteartculoporcorreo
electrnico(Iniciesesin)
Enviaruncorreoelectrnicoal
autor/a(Iniciesesin)

Contenidodelarevista
Buscar
mbitodelabsqueda

trabajadoresdelasaluddurantemayoydiciembredel2012enBogot.
Resultados:el65%delaspruebascutneasdetuberculinaseleyeroncomonegativas,el21%
desconocidasyel14%positivas.Lasprofesionesconmayorporcentajedepositividadseencontraron
enelpersonaldeenfermeracon44%,seguidoporelpersonalmdicoconel15%.Lasprofesiones
conlosmenoresporcentajesdepositividad:elpersonaldelaboratorioclnicoconel4,4%,personalde
odontologaconel3%yelpersonaladministrativocon2%.
Conclusiones:lapositividaddelapruebaserelacionadirectamentecontrabajadorescuyalabor
implicacontactodirectoyfrecuenteconelMycobacteriumtuberculosis,agentecausaldela
enfermedad.
Palabrasclave:saludlaboralvigilanciadelasaluddeltrabajadortuberculosis.
ABSTRACT
Introduction:tuberculosisremainsanimportanthealthproblemworldwide,thepersistenceofthis
diseaseinpublichealthindicatorsmakesitathreattothehealthofpeopleinchargeofthecareof
patientslivingwiththedisease,aswellasthecommunityingeneral.
Objective:todescribethefactorsthatinfluencepositivityofthetuberculinskintestinhealthcare
workersduring2012inBogot.
Methods:quantitative,descriptiveandcrosssectionalstudywasconducted.Anmultiple
correspondenceanalysisofadatabasesuppliedbythecompetenthealthbody,whichrecordedthe
performanceof2,552tuberculinskintestsinhealthworkersduringMayandDecember2012inBogot.
Results:sixtyfivepercentoftuberculinskintestswereyieldednegativeresults,21%unknown
responsesand14%positiveones.Asforprofessionswithhighestpercentageofpositivity,nursing
staffwith44%,andthemedicalstaffwith15%werethemainoneswhereasthelowestpositivity
professionswereclinicallabstaffwith4.4%followedbyodontologystaffwith3%andmanagingstaff
with2%.
Conclusions:thepositiveresultsinthetestaredirectlyassociatedtoworkershavingdirectand
frequentcontactwithagentMycobacteriumTuberculosis.
Keywords:OccupationalHealthhealthsurveillanceofworkerstuberculosis.

INTRODUCCIN
Lostrabajadoresdelasaludseencuentranexpuestosadiferentescondicionesdetrabajoquetienenun
impactopositivoonegativosobresusalud,especficamentedentrodelascondicionesdelmedio
ambientefsico,estostrabajadoresseveninmersosendiferentestiposdecontaminantesqumicos,

Todo
Buscar

Examinar

Pornmero
Porautor/a
Porttulo
Porsecciones

Informacin

Paralectores/as
Paraautores/as
Parabibliotecarios/as

Acercadelosautores/as
LeidyLicethPrezClaros
UniversidadNacionaldeColombia
Colombia
Departamentosaluddecolectivos
Enfermera
EspecialistaenSaludOcupacional
EstuidianteMaestraenSaludy
SeguridadenelTrabajo
AlbaIdalySnchezMuoz
UniversidadNacionaldeColombia
Colombia
UniversidadNacionaldeColombia/
BogotD.C,ProfesoraTitular
FacultaddeEnfermerayde
PosgradosenSaludySeguridaden
elTrabajo,Colombia,
albaidalymunoz@gmail.com
OscarAndrsCruzMartnez
SecretariaDistritaldeSaludde
Bogot
Colombia

fsicosybiolgicosconpredominiodeestosltimosdebidoalcontactofrecuenteconprocesos
infecciososypatolgicosduranteeldesarrollodesusactividadeslaborales.
Lafacilidaddetransmisindealgunosmicroorganismosinfecciososrepresentaunaamenaza
contundenteparalostrabajadoresdelasalud,entreestos,seencuentraelMycobacteriumtuberculosis,
agentecausaldelatuberculosis,lacualcontinasiendounimportanteproblemasanitarioaescala
mundial.1Supersistenciaenlosindicadoresdesaludpblicaseconvierteenunaamenazaparala
saluddelaspersonasencargadasdelaasistenciadelospacientesquevivenconlaenfermedad2,3as
comoparalacomunidadengeneral.

SecretariaDistritaldeSaludde
Bogot,Referentedistrital
TuberculosisyLepra,Colombia.
cc.oscar@gmail.com

Notificaciones

Vista
Suscribirse

Losdatosepidemiolgicosparael2013indicanque9,0millonesdepersonasdesarrollarontuberculosis
y1,5millonesmurieronacausadelaenfermedad,360000deloscualeseranVIHpositivos4en
comparacinconlacifraestimadadenuevoscasosenel2012quefuede8,6millones,seencuentraun
aumentosignificativo.Seubicacomolasegundacausademuerteporenfermedadesinfecciosasen
todoelmundodespusdelVIH.Colombiaseubicaenellugarnmero14conunatasadeincidenciade
33casospor100000habitantes,encomparacinconlaincidenciareportadaenelinforme
inmediatamenteanteriorcon34casospor100000habitantes,seapreciaunadisminucinno
importante.
Sibienlasanterioresestimacionespermitenquecadareginopaspuedaconocersusituacinen
relacinconelmundo,evaluar,hacerseguimientoyenalgunoscasosreevaluarlasaccionesquese
dirigenencontradelatuberculosis,esnecesarioquedeigualformaseestablezcaelescenario
epidemiolgicodelaenfermedadespecficamenteenaquellaspoblacionesenlascualeslaposibilidad
decontraerelagentecausalesmayor,comoeselcasodelostrabajaresdelasaludsinembargo,se
apreciaausenciadecifrasacercadelainfeccindetuberculosisenlostrabajadoresdelasaludenla
mayoradepases,comoeselcasodeColombia.
Elobjetivodeesteestudioesdescribirlosfactoresqueinfluyenenlapositividaddelapruebacutnea
detuberculinaentrabajadoresdelasalud.

MTODOS
Elestudioesdetipocuantitativo,confinesdescriptivosydecortetrasversalenlostrabajadoresdela
saluddeBogotduranteel2012.LosdatosfueronsuministradosporelProgramaDistritalde
PrevencinyControldelaTuberculosisdelaSecretaraDistritaldeSaluddeBogot.Labasededatos
registralaaplicacinde2552pruebascutneasdetuberculinaatrabajadoresdelasalud
seleccionadosalazarduranteelperiododetiempocomprendidoentremayoydiciembredel2012enla
ciudaddeBogotdelascualesseseleccionaron2546pruebas,debidoaquelaspruebasenseis

Nuestrosrbitros

Primeroenlaweb

Noticiasdesalud

Ciertosfrmacospueden
inducir...
Lacontaminacindeltrfico
reduce...
Medirlasondascerebrales
para...
Descubrenlahuellagentica
del...
ElAcuerdodeParsentraen
vigoren...

trabajadoresnocontenanlosdatoscompletosyestadsticamentenopermitaneldesarrollodel
presenteestudio.
ElanlisisestadsticoempleadofuerealizadoconelprogramaestadsticoSPAD(Licenciadela
UniversidadNacionaldeColombia).Sehizounanlisisdecorrespondenciasmltiples,tcnica
descriptivaquepermiteanalizarunconjuntodevariables(categricasuordinales)ybrindaunavisin
generalacercadelcomportamientodelasvariables,yenespecialdelasposiblesrelacionesexistentes
entresuscategorasparaelconjuntodedatosconsiderado.5Unadelasprincipalesventajasdeesta
tcnicaeslareduccindimensionaldelosdatosylaconservacindelamayorcantidaddeinformacin
posible.Caberesaltarquecuandosehabladeinformacinenestecaso,nosreferiremosala
variabilidadquelosdatosenconjuntopuedanregistrar.Estareduccintienecomofinlarepresentacin
grficadelosdatosolascategorasdelasvariablesennuevosplanosgeneradosapartirdenuevos
ejesdadosporlamismatcnica,loquefacilitalainterpretacinderesultados.
Dadoelobjetivoplanteadoenelpresenteestudio,sedeterminaquedetodaslasposiblesrelaciones
quesepuedanencontrarenlabasededatos,noscentrremosenaquellasquesepuedanestablecer
entrelavariableresultadodelapruebacutneadetuberculinayelrestodelasvariables.
Conelfindeseleccionarlosnuevosejes,seanalizelhistogramadelosprimeros14valorespropios
luegodelacorreccindeBenzecri,6detalformaquesetomaronlostresprimerosvalorespropios
correspondientesal60%delavarianzatotaldelosdatos,pararesumirlainformacinpresenteen
estos.

RESULTADOS
Elporcentajedepositividaddelapruebacutneadetuberculinapara2546trabajadoresfuede14%,
deesteporcentajeel20%correspondiatrabajadoresdesexomasculinoyelrestoalsexofemenino.
Lasprofesionesconmayorporcentajedepositividadfueronpersonaldeenfermeraconel44%,
seguidoporelpersonalmdicoconel15%lasprofesionesconlosmenoresporcentajesde
positividad,elpersonaldelaboratorioclnicoconel4,4%,deodontologaconel3%yadministrativo
conel2%.
Lafigura1correspondealprimerplanofactorialformadoporelprimerysegundoejereportadoporla
tcnica.Enestagrficasepuedenverlascategorasdentrodedichoplano,comoseobservaall
existenciertasregionesdentrodelmismoendondesepresentaunaacumulacinimportantede
categorasparafacilitarelanlisisseenmarcaron4deestas,enlascualessegnnuestrointersse
debeprestarmsatencin,acontinuacinmostrremosunabrevedescripcindeloencontradoen
estasregiones:

Regin1:seobservaunarelacinentrelaspersonasquetienencomoprofesinycargo,el
laboratorio,conelhechodenoconocerelresultadodelapruebacutneadetuberculina.
Regin2:enesta,seobservaquelaspersonascuyasprofesionessonbacteriologa,
serviciosgeneralesyguardasdeseguridad,serelacionanconlanegatividadenlaprueba
cutneadetuberculina.
Regin3:enestareaseobservaquelanegatividaddelapruebacutneadetuberculina
seasociaaprofesionalesconespecializaciones,odontologaytecnlogosenradiologa.
Regin4:estareginmuestralarelacindelapositividaddelapruebaconlassiguientes
reasdetrabajo:urgencias,vacunacin,salasdeciruga,atencinalusuario,tambincon
elhechodehabertenidocontactoconpacientescontuberculosis.
Lafigura2correspondealsegundoplanofactorialformadoporelprimerytercerejereportadosporla
tcnicaenlacual,aligualqueenelcasodeanterior,seobservanciertasregionesdondeseacumulan
grancantidaddecategoras,porloqueseresaltanenparticularcincoregionesdedichoplano,las
cualessedescribenacontinuacin:
Regin1:enestareaseobservaaligualqueenelrea1delafigura1,larelacinexistenteentrelos
individuosconresultadosdelapruebacutneadetuberculinadesconocidayelhechotenercomo
profesinyreadetrabajo:ellaboratorio.
Regin2:estatambincoincideconladelafigura1,yaqueseobservarelacinentrelanegatividad
delapruebacutneadetuberculinaconprofesionalesespecialistasyconaquellosprofesionalesque
presentabanalgunasenfermedadesinmunosupresoras.
Regin3:aqusepuedeobservarlarelacinexistenteentrelanegatividaddelapruebacutneade
tuberculina,lostrabajadoresdeserviciosgenerales,tratamientoinmunosupresoryelVIH.
Regin4:enestareaestnlamayoradelascategorasdelasvariablesengeneral,sinembargo,se
lograobservarquelossiguientesfactorespresentanasociacinconlapositividadenlapruebacutnea
detuberculina:serestudiantes,trabajarenurgenciasyhabertenidocontactoconpacientescon
tuberculosis
Regin5:seencuentraasociacinentrelaspersonasquedeclararonseradministrativostantoen
profesinocargoylanegatividaddelapruebacutneadetuberculina.

DISCUSIN

Latuberculosisesunproblemalaboralqueafectaengranmedidaalostrabajadoresdelasalud.7Enel
presenteestudioseencontrunporcentajedepositividaddel14%,conmayorporcentajeenlas
trabajadorasdelasaludporqueelsexofemeninoeselpredominanteentrelostrabajadoresdelasalud
participantesenelestudionoobstante,noseidentificarondiferenciasfrentealapositividaddela
pruebaenhombresymujeres.
Elanlisisdecorrespondenciasmltiplesempleadopermitiestablecerunaasociacindirectaentrela
positividaddelapruebaylostrabajadorescuyalaborimplicacontactodirectoyfrecuenteconel
agentecausalMycobacteriumtuberculosis,talescomo:trabajadoresdelasaluddelreadeurgencias,
serestudiantesyhabertenidocontactoprevioconpacientesconlaenfermedad.Deigualforma,un
hallazgoimportantedelpresenteestudiofuelanegatividaddelapruebaylostrabajadorescuya
profesinocargoeraadministrativo,loquepodrasugerirquesepresentporelpocoonulocontacto
conelMycobacteriumtuberculosisencomparacinconreasasistencialescomourgenciasu
hospitalizacin.Estehallazgocoincidicondiferentesestudiosquehanencontradoestarelacin.En
Espaa,Casas8yotrosllevaronacabounanlisisdecohorteprospectivoconlaaplicacindepruebas
cutneasdetuberculinaa614trabajadoresdelasaludduranteunperododeseguimientode20aos,
encuentranquelaincidenciaacumuladaesmayorenlostrabajadoresdelasaludquelaborabanen
reasdealtoriesgo(p=0,004)talescomo:emergencia,neumologa,medicinainterna,microbiologay
serviciosdepatologayunidadesdeVIH,demaneraimportanteenlosmdicosresidentesy
enfermerasysuponequeestehallazgopodraserporqueestossonlosgruposquepasanmstiempo
conlospacientesollevanacaboprocedimientosquepuedengeneraraerosoles.
HsiChu9yotrosenel2014realizanunestudiomedianteelusodebasesdedatosdelSeguroNacional
deTaiwn.Incluyena11811trabajadoresdelasaludy11811sujetosquenolofueran,sin
antecedentesdetuberculosisemparejadosenunarelacin1:1.Laincidenciadetuberculosisesmayor
enlostrabajadoresdelasaludqueentrelosotrostrabajadores(61,08vs.37,81por100000personas
ao)yentrelasdiferentescategoraslaboralesdelostrabajadoresdelasalud,lasenfermerastienen
unriesgomayordedesarrollartuberculosis(hazardratioajustedAHR2,55ICdel95%1,374,72).
Concluyenquelostrabajadoresdelasaludseasociandeformaindependienteconunmayorriesgode
desarrollartuberculosis.
Losresultadosdeunestudiodecasosycontrolesrealizadoenunhospitaldetercernivelen101
trabajadoresdelasaludcontuberculosisactivay101trabajadoressanitariosquenotenanla
enfermedad(controles),seleccionadosalazarentrelos6003sujetosempleadosenlainstalacin
muestraqueelndicedemasacorporal,tenercontactofrecuenteconlospacientesysertrabajadoren
lassalasmdicasolaboratoriosdemicrobiologa,serelacionadeformaindependienteconunmayor
riesgodeadquirirlatuberculosis.10
Enesteestudioseobservqueenlasfiguras1y2,seconcentragrancantidaddecategoras,loque
hacedifcilestablecerrelacionesentreellas,yquepuedesuponerfallosenlaformaenquese

establecilabasededatos,raznporlacualnosepudodeterminarlarelacindelapositividadcon
variablesdegranimportanciacomolacomorbilidadconladiabetes,sinembargo,diferentes
publicacionesafirmanqueladiabetesaumentalasusceptibilidadadesarrollartuberculosisdebidoala
inmunodeficienciaquesepresenta.1113Deigualforma,enotrasenfermedadescomolupus14yel
VIH/sida.15,16
Otrosfactoresasociadosconlaposibilidaddetenertuberculosislatentesonlaedadylapermanencia
enloscentrosdelasalud,esdecir,laantigedadenelcargo.17Adicionalmentelaliteraturacientfica
publicaquelostrabajadoresdelasaludtienenunaincidenciahastade10vecesmsaltaquela
poblacinengeneral.10,18,19Loanteriormenteexpuestodemuestraquelostrabajadoresdelasalud
sonvulnerablesacontraertuberculosisensuslugaresdetrabajo.
Unalimitantedelpresenteestudioseselnmerodepruebascutneasdetuberculinacuyoresultado
fuedesconocido,especficamenteenlostrabajadoresquedeclararoncomoprofesinolugardetrabajo
ellaboratorioclnico,yaqueencontrasteconestudiosanterioressenotificaquelatuberculosislatente
enestapoblacinesdegranimportancia.
Losresultadosdeesteestudioreflejananivellocalunproblemalaboraldendolemundialenelsector
delasalud.ElfactorrelacionadoconlatuberculosislatenteenlostrabajadoresdelasaluddeBogot
enel2012fueelcontactodirectoyfrecuenteconpacientescontuberculosis.Portanto,sehace
necesarioqueenprimerainstanciasereconozcaaestaenfermedadencomounaenfermedadlaboraly
sedirijanaccionesdeseguridadysaludeneltrabajoqueimpactenpositivamentelascondiciones
laboralesdelostrabajadoresdelasalud.
Todoloexpuestoanteriormentenospermiteconcluirquelosresultadosdeprevalenciadelainfeccin
tuberculosalatenteenungrupodetrabajadoresdelasaluddelaciudaddeBogot,demuestranun
aumentoenelriesgodeinfeccintuberculosalatenteenelsectordelasalud,locualesinfluenciado
especialmenteporelcontactofrecuenteconcasosdetuberculosisbaciloscopiapositiva.
Esrecomendablefortalecerlasaccionesdebsquedaactivadecasoscontuberculosisparasu
diagnsticoytratamientooportunoycortaraslacadenadetransmisin.Deigualmanera,es
necesariopriorizarlatuberculosiscomounaenfermedadderelevanteimportanciaenlasalud
ocupacionaldelostrabajadoresdelsectordelasalud,teniendoencuentaqueestossonconsiderados
ungrupopoblacionaldealtoriesgodetransmisinydesarrollodelaenfermedad,enlacualmedian
factoresindividuales,programticos,yespecialmentederivadosdelascondicionesdetrabajo.Eneste
ltimoaspecto,tambinesimportantefortalecerlasaccionesquegenerenmejoramientodeestas
condiciones,enespecialenlaexposicinaagentesbiolgicoscomolatuberculosis,quenosolo
representaunproblemadesaludpblicasinoquetambinafectalacalidadenlaprestacindelos
serviciosdesaludytieneimplicacionesenlasaludlaboraldelostrabajadoresdelsector.Desdelas
diferentesinstanciaspolticas,institucionalesytcnicas,sedebengenerarestrategiasquepermitanla

vigilanciaocupacionaldelatuberculosisenlostrabajadoresdelsector,ydesarrollarestudiosque
permitanampliarlacompresindedichoproblemaeidentifiquenfactoresinvolucradostantoenel
riesgodeexposicintransmisinascomoenelanlisisdecasosconlaenfermedad.

REFERENCIASBIBLIOGRFICAS
1.PeaMC,FargaCV.Eldifcilcaminodelcontrolsanitariodelatuberculosis.RevChilEnfermRespir.
2012[citado2Ener2015]28(4):3118.Disponibleen:http://www.scielo.cl/scielo.php?
script=sci_arttext&pid=S071773482012000400008&lng=eshttp://dx.doi.org/10.4067/S0717
73482012000400008
2.ClaassensMM.Tuberculosisamongcommunitybasedhealthcareresearchers.IntJTubercLungDis.
2010[cited2014Dic10]14(12):157681.Availableat:http://goo.gl/x2F66v
3.FicaCA.Tuberculosisenelpersonaldesalud.RevChilInfectol.2008[citado9Dic2014]25(4):243
55.Disponibleen:http://www.scielo.cl/scielo.php?pid=S071610182009000100005&script=sci_arttext
4.GlobalTuberculosisReport2014.Geneva:WHO2014[cited2014Dic10].Availableat:
http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/137094/1/9789241564809_eng.pdf?ua=1
5.GreenacreMJ.Theoryandapplicationsofcorrespondenceanalysis.NuevaYork:Academicpress
1984.
6.AbdiH,ValentinD.MultipleCorrespondenceAnalysis.2007[cited2014Dic10].Availableat:
https://www.utdallas.edu/~herve/AbdiMCA2007pretty.pdf
7.BorrotoS.RiesgodeocurrenciadelatuberculosisenlostrabajadoresdelHospitalUniversitario
NeumolgicoBenficoJurdicodeLaHabana.RevCubanaMedTrop.201264(1):5560.Disponibleen:
http://scielo.sld.cu/pdf/mtr/v64n1/mtr08112.pdf
8.CasasI,EsteveM,GuerolaR,GarcaO,RoldnJ,MartinezC,etal.Incidenceoftuberculosis
infectionamonghealthcareworkers:Riskfactorsand20yearevolution.RevRespiratoryMed.2013
[cited2015Jan26]107(4):6017.Availableat:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0954611112004611
9.HsiChu.Riskoftuberculosisamonghealthcareworkersinanintermediateburdencountry:A
nationwidepopulationstudy.JInfect.201469(6):52532.
10.AnoopM.RiskfactorsforTBamonghealthcareworkersinSouthIndia:anestedcasecontrol
study.JClinEpidemiol.201266(1):6774.

11.UgarteGilC,MooreDavidAJ.Comorbilidaddetuberculosisydiabetes:Problemaansinresolver.
RevPerMedExpSaludPblica.2014[citado1Dic2014]31(1):13742.Disponibleen:
http://www.scielo.org.pe/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1726
46342014000100020&lng=es&nrm=iso
12.DooleyKE,ChaissonRE.Tuberculosisanddiabetesmellitus:convergenceoftwoepidemics.Lancet
InfectDis.20099(12):73746.
13.RestrepoBI.SchlesingerLS.Impactofdiabetesonthenaturalhistoryoftuberculosis.DiabetesRes
ClinPrac.2014106(2):1919.
14.ArenasMirasM,HidalgoTenorioC,JimenezAlonsoJ.TuberculosisinPatientswithSystemicLupus
Erythematosus:Spain'sSituation.ReumatologaCln.20139(6):36972.
15.CoelhoM.PrevalnciaDaInfecoTuberculosaEmUniversitriosDaUniversidadeEstadualDe
MontesClaros,MinasGerais.RevBrasileiraEducaoMd.[citado2014Dic4]33(4):53541.
Disponvelem:http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S010055022009000400004&script=sci_arttext
16.MacielE.NosocomialMycobacteriumtuberculosistransmissionamonghealthcarestudentsinahigh
incidenceregion,inVitria,StateofEspritoSanto.RevSocBrasMedTrop.2007[cited2014Dic
4]40(4):3979.Availableat:http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0037
86822007000400004
17.RajnishJ.TuberculosisamongHealthCareWorkersinLowandMiddleIncomeCountries:A
SystematicReview.PLoSMedicine.20063(12):494.
18.BausanoI.TuberculosisamongHealthCareWorkers.EmergInfectDis.201117(3):48894.
19.FicaCA.TBenelpersonaldesaluddelServiciodeSaludMetropolitanoSurdeSantiago,Chile.Rev
ChilInfectol.2009[citado12Dic2014]26(1):348.Disponibleen:http://www.scielo.cl/scielo.php?
pid=S071610182009000100005&script=sci_arttext

Recibido:22dejuniode2015.
Aprobado:10dediciembrede2015.

LeidyLicethPrezClaros.UniversidadNacionaldeColombia.Bogot.
Direccinelectrnica:llperezc@unal.edu.co

Enlacesrefback
Nohayningnenlacerefback.

RevistaCubanadeSaludPblica
EditorialCienciasMdicas.CentroNacionaldeInformacindeCienciasMdicas,MinisteriodeSaludPblica.
Calle23No.654e/DyE.PlazadelaRevolucin,LaHabana,CP:10400,Cuba|Telfs.:(537)8383892
Horariodeatencin:lunesaviernes,de8:30a.m.a5:00p.m.

PHPQuickProfiler

Details Metrics

You might also like