Albrecht Drer

Albrecht Drer
Autoportret (1500)
Biografske informacije
Roenje
21. maj 1471.
Nrnberg, Sveto Rimsko Carstvo
Smrt 6. april 1528. (dob: 56)
Nrnberg,
Nacionalnost njemaka
Opus
Polje drvorez, slikanje
Znamenita djela
Vitez, smrt i avo (1513)
Sv. Jeronim u svojoj sobi (1514) Melencolia I (1514)
Drerov nosorog
Autoportret iz 1498. godine, Muzej prado, Madrid
Albreht Direr (nem. Albrecht Drer; Nirnberg, 21. maj 1471. Nirnberg, 6. april 1528) je
nemaki renesansni slikar, grafiar i teoretiar umetnosti. Bio je jedan od najveih majstora
umetnosti u doba humanizma i reformacije.
Uio je crtanje u radionici nirnberkoga slikara Mihaela Volgemuta, gde je boravio 4 godine, a
1495. prvi put je otiao u Italiju i kopirao italijanske majstore. Ujedinio je italijansku ranu
renesansu s ekspresivnim stilom nemakog reformatorskog doba i doao do novih oblika
izraavanja. Posezao je mitologijskim, alegorinim i religioznim temama, ali se bavio i
prirodom. Njegovi akvareli krajolika, studije biljaka i ivotinja svedoci su njegovog dubokog
razumevanja prirode. U radionici svog oca obuen je za zlatara, pa je Direr je do vrhunca razvio
drvorez i bakrorez i svojim grafikama odluujue uticao na popularizovanje reformatora i
humanista. Kao prvi nemaki umjetnik posvetio se teoriji umetnosti i izmeu ostalog napisao
temelje nauke o proporcijama. Nakon povratka u Nirnberg otvario je radionicu i izvodio oltarne
slike i portrete, prve bakroreze i niz drvoreza Apokalipsa i Velika muka. Nakon povratka s
drugog putovanja u Italiju nastali su njegovi najvredniji bakrorezi Vitez, avo i smrt i
Melanholija i Sveti Jeronim u eliji. U poslednjoj fazi naslikao je svoj najbolji Autoportret
i etiri apostola, i pisao traktate o slikarstvu. Njegovo ukupno delo obuhvata 70 slika, 900
crtea, 100 bakroreza i 350 drvoreza.
Sadraj/ [sakrij/]
1
Biografija
2
Delo
2.1
Rana dela
2.2
Vrhunac stvaralatva
2.3
Galerija I
2.4
Pozna dela
3
Direr i raanje tehnike akvarela
4
Najvanija grafika dela
5
Najvanija slikarska dela
6
Galerija II

7
Vidi jo
8
Literatura
9
Vanjske veze
10
Vanjske veze
11
Vanjske veze
Biografija[uredi - | uredi izvor]
Direr je roen 21. maja 1471. u Nirnbergu, u porodici zlatara, koji je u taj nemaki grad doao iz
Maarske sredinom XV veka. U porodici je bilo 18-oro dece, od kojih je budui veliki umetnik
bio drugo.
Kada je imao 15 godina Albreht je poeo da se koluje u radionici velikog nirnberkog umetnika
toga doba Mihaela Volgemuta. Tamo je Direr nauio ne samo slikarski zanat, ve i graviranje na
drvetu i bakru. kolovanje se, po tradiciji, zavrilo putovanjem, 1490. Za etiri godine mladi
Direr je posetio niz gradova u Nemakoj, vajcarskoj i Holandiji, usavravajui svoju tehniku.
Godine 1494. Direr se vratio u Nirnberg, i uskoro oenio. Iste godine putovao je u Italiju, gde se
upoznao sa slikarstvom Mantenje, Polajuola, Lorenca di Kredija i drugih majstora. Naredne
godine, 1495, vratio se u rodni grad i u narednih deset godina storio svoje najznaajnija dela iz
oblasti grafike. Njegov rad u ovom dobu karakterie jak uticaj poznog gotikog slikarstva.
Melanholija I, 1514.
Direr je ponovo posetio Italiju 1505, i ovaj put se pouzdano zna da je posetio Veneciju. Iako je
postigao veliki uspeh u Veneciji, i postao prijatelj mnogih uticajnih umetnika, vrato se u
Nirnberg i tu stvarao. Smatran je za jednog od najznaajnijih slikara svoga vremena.
Razmenjivao je crtee i pisma sa velikim umetnicima, poput Rafaela.
Ponovo je putovao 1520, ovaj put u Holandiju, da bi bio prisutan na krunisanju cara Karla V.
Ovde se zarazio nepoznatom boleu koja ga je muila do kraja ivota. Poslednjih godina ivota
slikao je manje, a vie se bavio teorijskim i naunim radom. Napisao je dela o geometriji,
perspektivi, proporcijama i projektovanju fortifikacija. Umro je 6-og aprila 1528. u Nirnbergu.
Direr je prvi u Evropi sastavio Magini kvadrat
16
3
2
13
5
10
11
8
9
6
7
12
4
15
14
1
prikazan na njegovoj gravuri Melanholija I.
Delo[uredi - | uredi izvor]
Rana dela[uredi - | uredi izvor]
Madona sa detetom ispred luka, 1494.-1497.
Direrova prva dela su bili drvorezi. Izmeu ostalog napravio je ilustracije za Brod ludaka
Sebastijana Branta koji je izaao 1494. godine, koje nisu nale na dobar prijem. Na svom putu za
Italiju napravio je nekoliko manjih slika, npr. Pokajanje svetog Jeronima na kojoj zadivljuje
neobino nebesko ukazanje naslikano u pozadini.
Jo jedna od slika iz ovog perioda je Madona sa detetom ispred luka. Ova ploa je otkrivena u
20. veku u enskom manastiru u Raveni i nikada nije napustila Italiju. Direra su fascinirale u
prvom redu madone ispred zavesa od tkanina ili pejzaa u stilu njemu omiljenog ovanija
Belinija.

Nejasna je hronologija Direrovih pejzaa u akvarelu. Smatra se da su nastali jo pre odlaska u

Italiju. Da li su slike napravljene za vreme puta u Italiju ili po povratku jo uvijek nije utvreno.
U svakom sluaju akvareli koji je doneo sa prvog putovanja u Italiju su najlepi u svome anru.
Niko se pre toga nije akvarelom ophodio tako slobodno i ujedno tako precizno.
Dva prva Direrova autoportreta kombinovanom tehnikom potvruju njegovu vlastitu sliku kao
samopouzdanog mukarca. Na prvom, koji je naslikan verovatno u Strazburu 1493. godine, Direr
kao dvadesetogodinjak dri u ruci bodljikavi cvet koji je simbolino predstavljao njegovu
skoranju svadbu. Bio je napravljen na pergamentu da bi ga poslato u Nirnberg kao poklon za
buduu suprugu Agnes i njenu rodbinu.
U ovaj Direrov period takoe spada vie portreta. Ne smeju se zaboraviti crtei, kao to je
Mladi sa delatom datiran oko 1493. godine, gde prikazuje mladia koji je trebao da bude
ubijen, nagog u kleeem poloaju ispred delata. Delat ga gladi umesto da ga ubije, to su neki
istoriari kasnije protumaili kao znak Direrovih homoseksualnih tendencija.
Vrhunac stvaralatva[uredi - | uredi izvor]
Meu Direrova vrhunska dela spada Autoportret u kouhu iz 1500. godine na kojem autorovo
lice izranja iz nestvarne pozadine sa zagonetnou koja nalikuje na Leonardovu Mona Lizu.
Portret mlade Venecijanke iz 1505., verovatno kurtizane, jako je privlaan. Model je naslikan
izbliza, bez ramena, frizura je predstavljena po venecijanskoj modi iz godina 1500. - 1510..
Njegovi portreti mladih ena i madona iz 1506. godine pokazuju uticaje venecijanske slikarske
kole otkriva jasno srodstvo sa koncepcijama ovani Belinija koje su na Direra ostavile jak
utisak.
Poslednje delo koje je Direr izradio na putovanju u Veneciju je Portret mladoga mukarca iz
1507., na ijoj je zadnjoj strani naslikana runa ena sa kesom novca. Runa ena se tumai kao
alegorija lakomosti i nastala je kao varijacija sline slike oronea iz istog doba.
Na slici Hristos meu uenicima iz 1506. godine Direr je zabeleio: delo od pet dana. Ovaj
bravurozni rezultat je bio planiran unapred pripremljenom serijom studijskih crtea.
Najvelianstvenija slika sa Direrovog drugog puta u Veneciju je monumentalna oltarna slika iz
1506. godine. Nju su naruili nemaki trgovci iz Venecije za svoju crkvu u San Bartolomeu i
verovatno ga je finansiralo bratstvo rozenkranc. U to doba Direr slika ogromna oltarska dela.
Na polju grafike su Nemci i Holanani su bili jako uspeni i u doba kada je u svetu umetnosti
dominirala italijanska renesansa. Direr je lino verovao u koncept da su prava umetnost i sva
pravila o proporciji i geometriji vrsto definisana u prirodi, i da njima ovladava onaj ko moe da
ih naslika. A on ih je naslikao. Direr je bio majstor crtakog mikroskopskog detalja Pred svoj
drugi put u Italiju radio je studije prirodnih motiva . Meu ove slike spada akvarel zeca iz 1502.
na kojoj je verno naslikao dlaku a ije oi odraavaju strah.