ELEKTRK ARK KAYNAI

TEMEL ETM REHBER

(UYGULAMA 1-8)
Y BR KAYNAKI
HEREYDEN NCE

DSPLNL;

MAKNE, TAKIM VE ALETLERN SEVEN,

ONLARI TEMZ VE Y DURUMDA TUTAN;

DZEN OLAN;

DKKATL
VE
KENDSNE RETLM OLAN KAYNAK KURALLARINA EKSKSZ UYMAYA
ZEN GSTEREN KDR.
SENN DE Y BR KAYNAKI OLACAINDAN H PHE YOKTUR!
KAYNAKININ ETM, KALTEL KAYNAIN TEMELDR.
ELLE ELEKTRK ARK KAYNAININ BALICA MALZEMES ELEKTROD'DUR.

ELEKROD:
BR EKRDEK TEL VE
BUNUN STNE KAPLANMI BR RTDEN OLUAN, KAYNAK LEMNN
BALICA MALZEMESDR.
ELEKTROD, KOANINDAN, YAN EKRDEK TELNN IPLAK UCUNDAN PENSEYE
TAKILIR.
PENSE, ELEKTRODU SIKICA KAVRAR VE ELEKTRK AKIMINI ONA LETR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

KAYNAKI, PENSEY KAYNAKI ELDVEN LE TUTAR VE KAYNAI YAPMAK

ZERE ELEKTRODU YNETR.

PENSE BR UCUNDAN ELEKTRODU TUTAR, BR UCUNDAN DA ELEKTRK

KAYNAK KABLOSUNA BALIDIR.

BU KABLONUN BR UCU DA KAYNAK

[OUNLUKLA REDRESRN (-) DMESNE].

REDRESRNE

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

BALIDIR

REDRESRN
BALANIR.

BR

[GENELLKLE

(+)]

DMESNE

TOPRAK

KABLOSU

BU KABLONUN DA BR UCUNDA TOPRAK MENGENES VARDIR.

BU MENGENE, KAYNAK EDLECEK PARASININ YA DA AAIDA GRECEN

KAYNAK MASASININ UYGUN BR YERNE TUTTURULUR (BALANGITA
RETMENN GSTERECE YERE TUTTURURSUN).
DKKAT !
KAYNAKI HBR ZAMAN KABLOLARININ

BYLE YIRTILMASINA

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

VE TOPRAK MENGENESNN DE BYLE KRLENP PASLANMASINA

ZN VERMEZ!
NK:
YIRTILMI KABLO ELEKTRK AKIM KAAI YAPARAK HEM KAYNAIN
KALTESNE ZARAR VERR, HEM DE KAYNAKI VE YAKININDAKLER N
TEHLKE YARATIR.
TOPRAK MENGESNN DE YALI, PASLI, KABLOSU KOPMAK ZERE OLMASI,
BALANTI (TUTTURMA) YERNDE GEREKL OLAN Y TEMASI SALAYAMAZ,
BUNDAN DA KAYNAIN KALTES DER. KALDI K KABLO DA, KAYNAK LEM
SIRASINDA KOPUP AYRILABLR. TOPRAK MENGENESNN PARASINA ( YA DA
KAYNAK MASASINA) SIKICA TUTTURULMASIYLA KAYNAK DEVRES

TAMAMLANMI OLUR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

AMA KAYNAK DEVRESNN TAMAMLANMASIYLA BTM OLMAZ. O DEVREY

UYGUN EKLDE ALITIRACAK BR DE BLGL VE BECERKL KAYNAKIYA
YAN SANA GEREK VARDIR.
TE SENN HANG BLG VE BECERLERE SAHP OLMANIN GEREKT
KONUSUNA GEMEDEN NCE, KAYNAININ EKSKSZ YAPILABLMES N
DAHA NELERN GEREKTN GRELM.
KAYNAKININ OK KUVVETL ARK IIINDAN GZLERN VE SIRAMALARDAN
DA YZN KORUMAK N KAYNAK MASKESNE,

VCUDUNU KORUMAK N DE KAYNAKI NLNE

GEREKSNMES VARDIR.
BUNLARIN DIINDA, KAYNAK LEM SIRASINDA GEREKL OLAN
KAYNAKI EKC

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

TEL FIRA

VE KK PARALARININ KAYNAI N
KAYNAKI MASASI

GEREKLDR.

KAYNAA HAZIRLANMAK
DEMEK:
1- KAYNAK MASASINI TEMZLEMEK;
2- GEREKL ALET, TAKIM VE DONANIMI ALMAK;
3- GEREKL MALZEMEY ( PARASI, ELEKTROD...) ALMAK;
4- KAYNAK MAKNESN (REDRESRN) AYARLAMAK;
5- KAYNAK REDRESRN ALITRMAK,
DEMEKTR.
6- BTTKTEN SONRA REDRESR KAPATILACAKTIR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

1) KAYNAK MASASINI TEMZLEMEK:

N TEL FIRA VE STPN KULLAN.
KAYNAK MASASININ TEMZ OLMASI SANA DAHA Y KAYNAK YAPMAKTA
YARDIMCI OLUR.
2) GEREKLALET,TAKIM VEDONANIMI ALMAK:
KORUYUCU GMLEN GY.
ELK TEL FIRAN, EKCN VE SICAK PARALARINI TUTACAIN KISKACINI
MASANIN STNE KOY.
3) GEREKL MALZEMEY ALMAK:
BALANGI ALIMASI N YUMUAK ELK SAC PARALARINI (AAIDA
SYLENECE GB) HAZIRLA.
BUNUN N GEREKL ELEKTRODU (OVERCORD S) AL.
4) KAYNAK MAKNASINI (REDRESRN) AYARLAMAK:
KAYNAK PENSESNN BALI OLDUU KABLONUN BR UCUNU REDRESRN
(-) ARETNN BULUNDUU DMEYE BALA.
REDRESRNN AKIMINI, ELEKTROD KUTUSU ZERNDE BULUNAN
ETKETTE YAZILI OLDUU GB AYARLA (BUNU MDLK RETMENN
YAPACAK, NASIL YAPTIINA DKKAT ET).
TOPRAK KABLOSUNUN BR UCUNU REDRESRNN (+) DMESNE BALA.
TOPRAK KABLOSUNUN BR UCUNDA TOPRAK MENGENES VARDIR. ONU
RETMENNN GSTERECE GB YA KAYNAK MASASININ, YA DA KAYNAK
EDECEN PARASININ UYGUN BR YANINA TUTTUR.
5) KAYNAK REDRESRN ALITIRMAK:
ELEKTRODU PENSENE TAK.
REDRESRN
ALITIRMADAN
NCE
TOPRAKLANMAMI OLDUUNDAN EMN OL.

KAYNAK

PENSESNN

6) ( BTTKTEN SONRA) REDRESR KAPATILACAK.

REDRESRN ELEKTRK AKIMINI KES.
KABLOLARI KANGALLA VE MAKNENN YANINA BIRAK.
KAYNAK MASASINI VE MAKNEN TEMZLE.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

UYGULAMA 1
ARKI TUTUTURMAK VE DENETLEMEK
( YERDE YATAY POZSYON)
GEREKL MALZEME:
5 mm KALINLIKTA BR PARA YUMUAK ELK SAC.

3,25 mm APINDA OVERCORD S ELEKTRODU.

GEREKL DONANIM:
REDRESR.

KAYNAKI GMLE, ELDVEN VE MASKES

KAYNAKI EKC VE TEL FIRA

1. AAMA - REDRESRN AYARI

1) KUTUP: PENSE KABLOSUNU REDRESRN (-) KUTBUNA BALA (BUNUN ADI DZ
KUTUPTUR).
2) AKIMI 100 LE 140 AMPER ARASINA AYARLA.
2. AAMA - MALZEMEY ALIMA POZSYONUNA GETRMEK
1) ELK SACI KAYNAK MASASININ STNE KOY.
3. AAMA - ARKI TUTUTURMAK
1) PARASINA (ELK SACA) VURMAK:
ELEKTRODU DK TUT; YUKARI AAI VURMA
HAREKET YAP.
SACA ELEKTRODUN UCUYLA
VURUR VURMAZ ONU ABUK GER EK
VE BYLECE ARK ARALIINI OLUTUR.
ELEKTRODUN SACA YAPIMASINI NLE.
2) SRTMEK; ELEKTRODU BELL BR
AIDA TUT VE ELEKTRODUN UCUNU
PARASININ STNE (KBRT AKAR
GB) SRT.
PARASINA SRTER SRTMEZ ELEKTRODU
ABUK YUKARI EK.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

DKKAT: ELEKTROD PARASINA YAPIACAK OLURSA ABUK ONU SAA SOLA

BKEREK KOPART. OLMUYORSA ELEKTRODU PENSEDEN IKART VE PARA
SOUDUKTAN SONRA ONU YAVAA KIR.
4. AAMA - KAYNAK
1) ARK TUTUTUKTAN SONRA, ARK UZUNLUUNU (ARK ARALIINI) BR ELEKTROD API
KADAR TUT VE SACIN KENARINA GEL.
(UNUTMA: ELEKTROD API, ONUN IPLAK EKRDEK TELNN - KOANININ APIDIR.)
2) BR SANYE KADAR BR SRE N ARK UZUNLUUNU K KATINA IKART. BYLECE
PARASINI NCEDEN ISITMI OLACAKSIN. SONRA YNE LK ARK UZUNLUUNA, YAN 3
mm MESAFEYE DN VE ELEKTRODA, EKLDE GRDN GB 5 LE 10O ARASINDA BR
EM VER.

3) KAYNAK BANYOSU, ELEKTROD APININ 1,5 LE 2 KATI GENLNDE

OLACAK GB YAVA YAVA YR VE 80 mm KADAR UZUNLUKTA BR DK
YAP.
4) ARKI SNDRMEK N ELEKTRODU YUKARI EKTN SON NOKTADA BR
UKUR MEYDANA GELR. BU UKURA KRATER DENR.
BU KRATER, DKN KABARIKLII DZEYNE
ELEKTRODU YUKARI EKEREK ARKI SNDRME.

KADAR

DOLDURMADAN

NK: KRATER UKURUNDA AZ MALZEME OLDUUNDAN BURADA ATLAK

BAGSTERR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

 DKN SONUNDA ARKI SNDRMEDEN KRATER DOLDURMAK N, EKLDE

GRDN GB, ELEKTRODUN UCUNU KRATERN ETRAFINDA DOLANDIR; ONU
DOLDURDUKTAN SONRA ELEKTRODU YUKARI EKEREK ARKI SNDR.
DK UZATMAK STYORSAN:
- EK VE TEL FIRANLA KRATERN ZERNDEK CRUFU TEMZLE.
- ELEKTRODUNU, DKN SON NOKTASININ, YAN DOLDURMU VE TEMZLEM
OLDUUN KRATERN 15 mm KADAR TESNDE, BUNDAN NCE GRM
OLDUUN GB TUTUTUR VE KRATERN ZERNE GER DNEREK DK EKMEY
SRDR.
- DKN BTT YERDE YNE KRATER DOLDURMADAN BIRAKMA.

ARKIN DENETM
UYGUN BR LERLEME HIZI VE ARK ARALII
DZGN, GVENLR BR DK VERR.
DK GENL, ELEKTROD APININ
YAKLAIK K KATI OLUR.
UYGULAMA SIRASINDA LERLEME HIZI VE
ARK BOYU GEREKT GB OLMAZSA NE
OLUR?
GRELM BUNLARI:
ARK BOYU FAZLA UZUN TUTULURSA:
NCE, KAYNAK SIRASINDA KABA, DZENSZ
ITIRDILI SES IKAR. OU KEZ ARK,
KAYNAK
YERNDEN
SAPAR.
KAYNAK
SIRAMALARI AIRI LDE OLUR. DKN
YZEY DZENSZ VE DK FAZLA GEN
OLUR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

10

ARK BOYU OK KISA TUTULURSA:

HAFF BR BUHAR DD GB SES IKAR.
ELEKTROD OU KEZ PARASINA YAPIIR.
DK OK DAR VE YKSEK OLUR.

LERLEME HIZI OK YAVA OLURSA:

DK FAZLA GEN OLUR. BYLECE DE
ZAMAN KAYDEDLD GB GERENDEN
FAZLA ELEKTROD SARF EDLM OLUR.
AYRICA PARASINDA ARPILMA ARTAR.

LERLEME OK HIZLI OLURSA:

DK OK DAR OLUR.

***YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE

2.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

BRLKTE,

DKKAT: BURAYA KADAR VERLM OLAN EKLLER TMYLE SA ELLE

ALIAN KAYNAKILAR NDR. SOL ELLE ALIANLAR, PARASININ
(SACIN) KARI TARAFINDAN KAYNAK EDECEKLERDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

11

UYGULAMA 2
YERDE YATA POZSYONDA DK SIRALARI
GEREKL MALZEME ve GEREKL DONANIM
UYGULAMA 1'DEKNN AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
UYGULAMA - 1'DEK GB.
2.
1)
2)
3)

AAMA - KAYNAK
BRNC DK, SACIN KENARINA EK. ELEKTRODU DKE YAKIN TUT.
ELEKTRODU, GER KALAN DKLER N YANA DORU 10 LE 150 KADAR E.
KNC DK EKMEDEN NCE BRNC DKN CRUFUNU TEMZLE.

CRUFUN ZOR KALKMASI HALNDE, PARASINI SUYLA SOUT.

HER DK BR NCEKNN TERS YNNDE EK.
YANYANA K DK, BRBRNN ZERNE 1/3 KADAR BNECEKTR.
DK TIRTILLARI DIINDA KAYNAKLARIN YZEYLER AZ OK DZGN
OLACAKTIR.

PASOLAR, BRBRLER ZERNE NE OK, NE DE AZ BNECEKLERDR. EN UYGUN

OLANI, YAKLAIK 1/3 BNDRMEDR.
AIRI BNDRME, DK FAZLA YKSEK KILAR. YETERSZ BNDRME SE K
DK ARASINDA V EKLNDE BR BOLUK BIRAKIR. BU BOLUA CRUF DA
SIKIABLR.
4) PARANI DK SIRALARIYLA DOLDURANA KADAR KAYNAK LEMN
SRDR.
UNUTMA: HER DK, BR NCESNN TERS YNNDE EKECEKSN.

***YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE

3.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

BRLKTE,

12

UYGULAMA 3
YERDE YATAY POZSYONDA KE KAYNAI BNDRME BRLEMELER
GEREKL MALZEME:
5 mm KALINLIKTA K PARA YUMUAK ELK SAC.
3,25 mm APINDA OVERCORD S ELEKTRODU.
GEREKL DONANIM:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
UYGULAMA 1'LE AYNI.
2. AAMA - MALZEMEY POZSYONA GETRMEK VE PUNTA KAYNAI
1) K YUMUAK ELK SAC PARASINI, BRBRNN ZERNE BNECEK EKLDE,
POZSYONA GETR, YAN EKLDE OLDUU GB BRBRNE GRE DURUMLARINI
BALA.
2) HER K BRLEME YERNN K UCUNA PUNTA KAYNAKLARI AT.
3) YAPTIIN PUNTA KAYNAKLARININ CRUFUNU TEMZLE.

3. AAMA KAYNAK

UTAN GRN

KAYNAKI
TARAFINDAN GRN
ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

13

1) BRLEMEY, UYGULAMA 2'DEK GB KAYNAK

ELEKTRODU, YUKARIDAK EKLDE GRDN GB E.

ET;

AMA

BURADA

ELEKTRODU DKEYDEN 35 LE 40O VE KAYNAK BANYOSU TARAFINA DORU

DA 5 LE 10O E.
BRLEMEY TAMAMEN DOLDURMAK ZERE SREKL LERLE.
DKLER DZGN TIRTIL YZEYL VE DELKSZ OLACAKTIR.

2) PARASINI TERSNE EVR VE BR, YAN ALT KEY, AYNI EKLDE

KAYNAK ET.
*** YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE
4.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

BRLKTE,

BAZI GENEL BLGLER:

1) ELEKTROD APLARI:
ELEKTRODLAR, KAYNAK EDLECEK PARASININ KALINLIINA GRE
KULLANILMAK ZERE 2-2,5-3,25-4-5-6 mm APLARINDA MAL EDLRLER. BUNU
SEMEY DAHA SONRA RENECEKSN.
2) NFUZYET:
KAYNAK ETTTNDE PARASININ
STNDE, MASKE CAMININ ARKASINDAN
GRDN GB, BR ERGME BANYOSU
OLUUR. BU BANYODA HEM ELEKTROD
EKRDEK TELNN, HEM DE PARASININ
ERGM METAL KARIIMI VARDIR. TE BU
BANYONUN

PARASINDA
ND
DERNLE NFUZYET DENR. PRATK
PARASININ "NE LED" DERNLKTR.

ANLAMDA

BU,

KAYNAIN

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

14

NOT: BR METALN ISI ETKSYLE SIVI HALE GELMESNE "ERGME" DENR.

TUZUN SUYA KARIMASI SE "ERME"DR: "TUZ SUDA ERD", "ELK 1500
DERECEDE ERGR." DENR.
NFUZYET OLMAZ YA DA OK AZ OLURSA KAYNAK OLMAMI DEMEKTR.
DK

PARASINA

SADECE

YAPIMITIR.

DERNLEMESNE LEMEMTR. BU YAPIMANIN

HBR DEER YOKTUR. BU NEDENLE GZNN
GRDNE ALDANMA! SADECE YAPIMI BR
DK, EKLDE GRDN GB OLUR. HANG
KOULLARDA NFUZYETN FENA OLDUUNU
AAIDA SYLEYECEZ.
3) YANMA ENTKLER:
AAIDA
GRECEN
KOULLARDA
KAYNAK
DKNN
K
YANINDA
UKURLAR MEYDANA GELR K BUNLARA
YANMA ENTKLER DENR.
BU YANMA ENTKLER KAYNAI
ZAYIFLATIR, MUKAVEMETN AZALTIR.
4) TEMZLK:
KAYNAK LEMNN HER AAMASINDA TEMZLK, KALTEL BR KAYNAK
ELDE ETMENN BALICA KOULLARINDAN BRDR.
PARASINI KAYNAK MASASININ STNE KOYUP KAYNAA BALAMADAN
NCE ONU HER TRL YA, GRES, BOYA, RTUBET (NEM) VE BUNLAR GB TM
YABANCI MADDELERDEN ZENLE TEMZLE!
BUNU YAPMAYACAK OLURSAN BU MADDELER, ERGM KAYNAK
BANYOSUNA KARIIR VE KAYNAIN KALTESN KESNLKLE BOZAR.
BURAYA KADAR RENDKLERNN III ALTINDA, SIK RASTLAYACAIN
KAYNAK HATALARINI YCE BELLEMEN GEREKR. BUNLARDAN KAINACAKSIN.
OK ALAK KAYNAK AKIMI (AMPERAJI):
FAZLA METAL YIILIR.
NFUZYET FENA OLUR.
DK KENARLARI DONUK BR RENK ALIR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

15

FAZLA YKSEK KAYNAK AKIMI (AMPERAJI):

DK KENARLARINDA YANMA ENTKLER MEYDANA GELR K BUNLAR
KAYNAI ZAYIFLATIR.
SAA SOLA OK FAZLA SIRAMALAR OLUR. BUNLAR BLYELER HALNDE
DKN YANLARINDA PARASINA YAPIIR VE KESK VE TEL FIRA LE
TEMZLENMELER GEREKSZ LK YER.
DK GEN VE YASSI OLUR.
FAZLA UZUN ARK BOYU:
DK OK DZENSZ OLUR.
NFUZYET FENA OLUR.
DK (DAHA SICAKKEN) HAVANIN ETKSNDEN KORUYAN CRUF, ONU Y
KAPLAYAMAZ.
FAZLA YKSEK DK EKME (KAYNAK) HIZI:
DK OK DAR, EKL DZENSZ OLUR.
DKTE YETERNCE METAL BULUNMAZ, BU YZDEN MUKAVEMET AZALIR.
NFUZYET FENA OLUR.
FAZLA YAVA DK EKME (KAYNAK) HIZI:
DKE GERENDEN FAZLA METAL YIILIR.
NFUZYET OK FAZLA OLUR.
GEREKSZ ZAMAN KAYBI VE ELEKTROD SRAFI OLUR.
UNUTMA !
HERHANG BR ATLAK YA DA GZENEKL PUNTA KAYNAKLARI ZERNE
KAYNAK YAPMA. KUSURLU PUNTA KAYNAKLARINI, KAYNAKTAN NCE
MUTLAKA KESK YA DA DNER ZIMPARA TAIYLA TEMZLE.
BR SONRAK DK (PASO'YU) EKMEDEN, BUNDAN NCE EKTN
PASONUN CRUFUNU EK VE TEL FIRANLA KALDIR VE NCEK DK
ZENLE TEMZLE.
YUKARIDA SYLEDMZ GB YA VE BR PSLKLERDEN ESER BIRAKMA.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

16

UYGULAMA 4
KT ALIN KAYNAI YERDE YATAY POZSYON
GEREKL MALZEME:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
GEREKL DONANIM:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
UYGULAMA 1'LE AYNI.
2. AAMA - MALZEMENN POZSYONA GETRLMES VE PUNTA
KAYNAKLARININ YAPILMASI
1) SAC PARALARINI YAN YANA KAYNAK MASASININ ZERNE YATIR.
2) 2 mm APINDA BR TEL PARASINI, YAN YANA DURAN SACLARIN BR
UCUNDAN 12 mm KADAR BR MESAFEDE ARAYA SIKITIR.
3) PUNTA KAYNAINI YAP VE TEL HEMEN EK.
4) AYNI YOLU TUTARAK KNC PUNTA KAYNAINI YAP.

3. AAMA - KAYNAK
1) PARALARI, ZERLERNE AIRLIK KOYARAK TESPT ET.
2) BR UTAN BALA. BRLEMENN BTN BOYUNCA DK EK.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

17

 ELEKTRODUNU DK TUT (SAA SOLA MEYL VERME). ELEKTRODU KAYNAK

BANYOSUNA DORU 10O E.
DKN EN AZ SACLARIN YARISINA KADAR NFUZ ETM OLDUUNDAN
EMN OL.
3) PARASININ ALTINI STNE GETR. BRLEMENN ALTININ CRUFUNU
TEMZLE. BRNC DKTE OLDUU GB PASOYU EK.
SON EKTN PASONUN, LK PASONUN KKNE YCE NFUZ ETTNDEN
EMN OL.

*** YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE

5.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

BRLKTE,

18

UYGULAMA 5
YATAY POZSYONDA KE KAYNAI - 3 PASOLU T BRLEMES
GEREKL MALZEME:
6 mm KALINLIKTA 2 PARA YUMUAK ELK SAC.
4 mm APINDA OVERCORD S ELEKTRODU.
GEREKL DONANIM:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
1) KUTUP: PENSE KABLOSUNU REDRESRN (-) KUTBUNA BALA.
2) AKIMI 140 LE 180 AMPER ARASINA AYARLA.
2. AAMA - MALZEMENN POZSYONA GETRLMES VE PUNTA
KAYNAKLARININ YAPILMASI
1) EKLDE GRDN GB BR T BRLEMES YAPACAK GB SACLARINI
POZSYONA GETR.
2) BR TARAFIN K UCUNA BRER KUVVETL PUNTA AT.

3. AAMA - KAYNAK
1) PUNTALARI YAPTIIN TARAFIN BR TARAFINA LK KE KAYNAINI YAP.
ELEKTRODUNU K SACIN AI ORTAYINA GELECEK GB 45O VE KAYNAK
BANYOSU YNNDE 5 LE 10O E.
ELEKTROD APININ YAKLAIK K KATI (8 mm) KADAR GENLKTE BR DK
ELDE EDECEK BR HIZLA LERLE.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

19

2) EKLDE GRDN GB, BR TARAFTAN, BR BU TARAFTAN OLMAK ZERE

PASOLARINI EK. BYLECE ARPILMAYI VE BR YERDE ISI BRKMN EN ALT
DZEYDE TUTMU OLURSUN.

3) PASO (DK) LLERN HEP AYNI TUT.

MD ARTIK SANA RETLM OLANLARI NE LDE ALGILADIINI VE EL
BECERNN NEREYE VARDIINI DENETLEMENN ZAMANI GELD.
BURAYA KADAR YAPMI OLDUUN UYGULAMALARDAN HERHANG DEK
TRDEN KSN TEKRARLA VE ARKI YARIYOLDA KES VE ONU YENDEN
TUTUTURUP DKE DEVAM ETMEY DENE.
SANA RETLM OLANLAR SENDE ALIKANLIK HALNE GELM M?
ARADA KESLM OLARAK YAPTIIN DKN BALANGI, ORTA VE SON
NOKTALARINDA TEHLKEL ZAYIF NOKTALAR VAR MI?
YAPTIIN KAYNAKLAR GEREKT GB SALAM MI?
BU SONUNCU KOULU YLE DENE:
EKLDEK GB BR T PARASI YAP.
KAYNAA KISA TARAFIN BR KENARINDAN BALA. UYGULAMA 5'TEK GB
BR DK EK

DKN AYAK BOYU EN AZ 5, EN OK 6 mm; DK HAFFE DIBKEY

OLACAK.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

20

KE KAYNAI SALAMLIK DENEY

ARKI BR KEZ YARIYOLDA SNDREREK YENDEN TUTUTURMA KABLYETN DENE.

TEHLKEL ZAYIF NOKTA OLUMASINDAN KAINMAK N DKN BA VE SONUNUN
TAM LDE OLUP OLMADIINA BAK.
PARASINI, SICAKKEN, SUYA DALDIRARAK KAYNAIN KIRILMASINI KOLAYLATIR.
KAYNAK EDLM T PARANI, VARSA, BR PRESN ALTINA KOY, YA DA BR KLOLUK BR
EKLE, YASSILINCAYA YA DA KIRILINCAYA KADAR VUR.

YAPMI OLDUUN N KAYNAK STANDARDLARINA UYGUN OLUP OLMADIINI YLE

SAPTAYACAKSIN:
EVRE:
KAYNAK DKNN GRNR YZ YETERNCE DZGN VE DZENL OLACAKTIR.
BNDRME VE YANMA ENT BULUNMAYACAKTIR. DK, HER PARA KALINLIINA
UYGUN BOYUTTA OLACAKTIR.
ERGME:
ELEKTROD METAL (EKRDEK TEL) LE PARASI METAL ARASINDA TAM ERGME,
YAN KAYNAMA VE KAYNAIN KKNE TAM NFUZYET OLACAKTIR.
TOKLUK:
KAYNAKTA GAZ BOLUKLARI, PAS (OKST) YA DA CRUF GRMELER
OLMAYACAKTIR. BU GRMELERE, EN OK 2 mm'Y AMAMAK KOULUYLA ZN
VERLR. BUNA EK OLARAK 6 cm2'LK BR KAYNAK ALANINDA, EN BYK BOYUTU 15
mm'Y AMAYAN 6 GAZ BOLUUNDAN FAZLASI BULUNMAYACAKTIR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

21

 YUKARIDA SYLEND GB KIRDIIN PARASINDA KIRILMA, KAYNAIN

BTN BOYUNCA HER DKN ORTASINDAN OLACAKTIR.
BTN BUNLARI TUTTURANA KADAR UYGULAMALARI TEKRARLA. DAHA NCE DE
ELNDEK BU KTABIN BURAYA KADAR OLAN BLMN BR KEZ DAHA DKKATLE
OKU!

*** YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE

6.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

BRLKTE,

22

UYGULAMA 6
DKEY DZLEM NDE YATAY POZSYONDA P DKLER
DKEY DZLEM NDE YATA OLARAK EKLEN DKLERE KORN KAYNAI DA
DENR. GEM NASINDA (TERSANELERDE) BUNUN ADI BORDA KAYNAI'DIR.
P DK, ELEKTRODA H SALINTI VERMEDEN, KALEMLE ZG ZER GB
EKLEN DKTR.
GEREKL MALZEME:
6 mm KALINLIKTA 1 PARA YUMUAK ELK SAC.
3,25 mm APINDA OVERCORD S ELEKTRODU.
GEREKL DONANIM:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
KUTUP: PENSE KABLOSUNU REDRESRN (-) KUTPUNA BALA. AKIMI 100 LE
140 AMPER ARASINA AYARLA.
2. AAMA - MALZEMENN POZSYONA GETRLMES
SACINI, ALTI BO KALACAK VE OYNAMAYACAK GB, RNEN EKLDEKNE
BENZER BR TERTPLE TESPT ET.

3. AAMA - KAYNAK
1) KAYNAA, SACIN SOL ALT KESNDEN BALA.
ELEKTRODUNU, SACIN YZEYNE 90O'DE TUT, SONRA ONU HAFFE GERYE,
KAYNAK BANYOSUNA DORU E.
KAYNAK HIZINI, DK GENL
AMAYACAK EKLDE AYARLA.

ELEKTROD

APININ

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

KATINI

23

2) SACIN SA KENARINA VARDIINDA ARKI SNDR VE DKN STNDEN

CRUFU TEMZLE.
3) KNC DK (PASOYU), BU KEZ SADAN BALAYIP SOLA DORU GELEREK,
BRNC PASONUN HEMEN STNE EK.
ELEKTRODUNU KANYAK BANYOSUNA GRE AYNI EKLDE TUT.
KNC PASONU BRNCSNN STNE 1/3 DK GENL KADAR BNDR.
4) GER KALAN PASOLAR N AYNI KAYNAK SRECN UYGULA, HER PASONUN
SONUNDA KAYNAK LERLEME YNN DETR.

HER DK EKLDKTEN SONRA CRUFU TEMZLE.

SACIN FAZLA ISINACAK OLURSA ONU SUYA DALDIR. BYLECE KAYNAK
BANYOSUNUN
AAIYA
SARKMASINI
NLEM
VE
CRUFUN
TEMZLENMESN KOLAYLATIRMI OLURSUN.

*** YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE

7.UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

BRLKTE,

24

UYGULAMA 7
YATAY POZSYONDA KT ALIN KAYNAI
GEREKL MALZEME:
5 mm KALINLIKTA 2 PARA YUMUAK ELK SAC.
3,25 mm APINDA OVERCORD S ELEKTRODU.
GEREKL DONANIM:
UYGULAMA 1'LE AYNI.
1. AAMA - REDRESRN AYARI
UYGULAMA 1'LE AYNI.
2. AAMA - MALZEMENN POZSYONA GETRLMES VE PUNTA KAYNAI
1) UYGULAMA 4'TE OLDUU GB 2 mm 'LK TEL ARALAYICI KULLAN.
2) PARASINI, UYGULAMA 4'TE OLDUU GB PUNTALA VE ONU KAYNAK
MASASININ STNDE, UYGULAMA 6'DA OLDUU GB TESPT ET.
3. AAMA KAYNAK
1) BRNC PASOYU EK.
ELEKTRODUNU YATAY DURUMDA TUT VE ONU KAYNAK BANYOSUNA DORU
5 LE 10 o E.
ELEKTRODU BRLEME YERNN NE, YAKLAIK 1/3 SAC KALINLII KADAR
TEREK ARKI KISA TUT.

KAYNAK BANYOSUNU KONTROL ETMEYE VE KK NFUZYETN

SALAMAYA YARDIMCI OLMAK ZERE ELEKTRODUNA, EKLDEK GB
HAFF BR SALINTI VER.
SALINTI HAREKETNN U NOKTALARINDA, KT ALIN BRLEMESN TAM
OLARAK DOLDURMAYA YETECEK KADAR DUR, SONRA YNE SALINTI VER.
SALINTI HAREKETN DAHA Y KONTROL EDEBLMEK N KOL YERNE
BLEN OYNAT.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

25

2) BRNC PASOYU EKTKTEN SONRA PARASINI SUDA SOUT.

3) DKN BTN CRUFUNU TEMZLE.
4) KNC DK BRNCSNN STNE EK.
YANMA ENTKLERN DOLDURMAK N ULARDA BRAZ DUR.

BU DUMALAR SIRASINDA ELEKTRODU SABT TUTMAKTAN VE ARKIN FAZLA

UZAMASINA KAIN.
DKKAT: BRLEECEK K SAC ARASINDAK ARALIK FAZLA (YAN 2 mm 'DEN
BYK) YA DA AZ (2 mm 'DEN KK) OLABLR.
FAZLA BYK BRLEME ARALII:
BU DURUMDA NFUZYETN FAZLA OLMASI ELM ORTAYA IKAR. HAFFE
YUMURTA BMNDE, DARESEL, SAAT AKREBNN TERS YNNDE BR
HAREKET UYGULA. AYNI ELEKTROD POZSYONUNU KULLAN.
FAZLA DAR BRLEME ARALII:

BU DURUMDA KK PASOSUNUN BRLEMEYE TAMAMEN NFUZ ETMESN

SALAMAK N KAYNAK AKIMINI (AMPER) ARTIR.

*** YAPTIIN KAYNAI TETKK ET VE RETMENNLE BRLKTE, 8.

UYGULAMAYA BALAMADAN NCE ONU DEERLENDR.

ELEKTRK ARK KAYNAI, Burhan Ouz, OERLIKON Yayn, 1993

26