You are on page 1of 65

Grao en ADE - Econometra

TEMA 5
O MODELO DE REGRESIN LINEAL XENERALIZADO
(MRLX)
5.1. Hipteses do modelo.
5.2. Estimacin, inferencia e predicin.
5.3. Heterocedasticidad: estrutura, causas, contrastes,
estimacin e predicin.
5.4. Autocorrelacin: estrutura, causas, contrastes,
estimacin e predicin.
Matilde Arranz

Tema 5 , 1

Grao en ADE - Econometra

5.1. Hipteses do modelo.


As hipteses dun MRLX son as mesmas que as dun MRLC excepto porque a
matriz de varianzas-covarianzas das perturbacins non escalar; dicir,
podera incumprirse a hiptese de homocedasticidad e/ou a hiptese de
incorrelacin das perturbacins.
Segundo isto, nun MRLX cmprese:
1.- un modelo uniecuacional e lineal: y
2.- X non estocstica e r(x)

k 1

, ben especificado.

3.- O vector de parmetros, , constante.


4.- As perturbacins son variables aleatorias de esperanza nula:
Matilde Arranz

0
Tema 5 , 2

Grao en ADE - Econometra


5.- A matriz V de varianzas-covarianzas das perturbacins da forma:

V ( )

E 2

, sendo

unha matriz non singular definida positiva e

cadrada de orde T.
Neste modelo, os EMCO son lineais, insesgados e consistentes, pero non son
ptimos; ademais, o suposto de V() non escalar ten outras consecuencias
importantes sobre os estatsticos utilizados no MRLC

Consecuencias de V() non escalar sobre a estimacin MCO no MRLX.


1. Sobre as propiedades dos EMCO:
1.- b lineal en y:

Matilde Arranz

(X'X) 1 X' y

(XX)-1X non estocstica

Tema 5 , 3

Grao en ADE - Econometra

2.- b insesgado de :

(XX) 1 X

Eb

(XX) 1 XE

3.- b non ptimo

V(b)

E(b Eb)(b Eb) E(b )(b ) E(XX) 1 XX(XX)

(XX) 1 XEX(XX)

Polo tanto,

bi2

2 w ii

2 (XX) 1 X X(XX)

(XX)

se

2 x ii

4.- b segue sendo consistente de : plimb=

Matilde Arranz

Tema 5 , 4

Grao en ADE - Econometra


2. Sobre as propiedades de

S 2.

S2 non un estimador insesgado de 2.

ESCE

E M

Etr M

trM 2

ES

ESCE
T k 1

2 trM

2 trM
T k 1

O estimador insesgado de

SCE
trM

Matilde Arranz

EtrM trEM trME

(T

1)

2
2

sera:

ESCE
trM

2 trM
trM

Tema 5 , 5

Grao en ADE - Econometra

3. Sobre as varianzas estimadas dos estimadores MCO.


Se se estiman as varianzas dos estimadores a travs da expresin habitual en
MCO, S2
bi

S2xii , estarase a cometer un dobre sesgo:

1. Porque S2 non un estimador insesgado de 2.


2. Porque (XX)

X X(XX)

(XX)

(w ii

x ii )

se

4. Sobre a inferencia (sobre a estimacin por intervalo ou sobre os


contrastes de hipteses para os parmetros): en sentido estrito os estatsticos
definidos non son vlidos, pois non seguen as distribucins tericas (esperanza
e varianza) que lles tiamos asignado.

5. Sobre a predicin:
y

x ' b non ofrece prognsticos ptimos do valor

extramuestral do regresando.
Matilde Arranz

Tema 5 , 6

Grao en ADE - Econometra

5.2. Os estimadores mnimo-cuadrtico xeneralizados.

Os ELIO de no MRLX son os estimadores MCX ( b ) e son os que


proporcionan estimacins insesgadas das sas varianzas.
Os estimadores de MCX pdense obter:
1) Directamente a travs da expresin:

~
b

(X'V 1 X) 1 X'V 1 y

(X' 1 X) 1 X' 1 y

(X'( 2 ) 1 X) 1 X'( 2 ) 1 y

1 1
1
1
1
( 2 ) (X' X) X' 2 1 y

Matilde Arranz

~
b

(X' 1 X) 1 X' 1 y

Tema 5 , 7

Grao en ADE - Econometra


2) Transformando o MRLX nun MRLC e obtendo os estimadores MCO do
modelo transformado:

b*

(X*'X*) 1 X*'y *

Non son dous mtodos de estimacin diferentes senn das formas


alternativas de obter os estimadores MCX
Xeralmente, para obter os estimadores ELIO dun MRLX, transfrmase o
modelo orixinal (que xeneralizado) nun modelo clsico (cuxa matriz de
varianzas-covarianzas das perturbacins escalar) e estmase este ltimo por
MCO. Os estimadores obtidos son os ELIO e consistentes dos parmetros do
modelo especificado.
Matilde Arranz

Tema 5 , 8

Grao en ADE - Econometra


Modelo orixinal (MRLX):

Modelo transformado (MRLC):


Pdese demostrar:

bMT

X *

E' 2I
*

V(*) = 2I

~
b* (X*'X*) 1 X*' y* b

V(bMT )
SCE*

S *2

Y*

V(b*)

S *2 (X*'X*)

~
V(b )

~
y *' y * b*'X*' y * SC E
~
SCE *
SC E
~
S2
T k 1
T k 1

Ademais, baixo a hiptese de normalidade: *

N(0, 2 I) , poden empregarse

as tcnicas de inferencia utilizadas no MRLNC


Matilde Arranz

H0 : i

'i

ti*

bi* 'i
Sbi*

tT

k 1

Tema 5 , 9

Grao en ADE - Econometra


Respecto da bondade de axuste, non hai un equivalente preciso de R2 no MX.
Propuxronse diferentes alternativas para o clculo de R2 pero dbense tomar
con coidado cando se usan. En xeral, non estn acoutados entre 0 e 1 e non
poden interpretarse como porcentaxe de variabilidade muestral da endxena
explicada pola regresin.

~
R2

Un estatstico para este fin, de uso comn no MRLX, :


Este non o

R2

do modelo transformado

(R 2 *

SCE *
SCT

~
SC E
1
SCT

) , pero o modelo trans-

formado un mero artificio de clculo, non o modelo de interese, polo cal un bo


ou mal axuste dese modelo pode ser indiferente.
Anda que certo que a SCE no MT e no MX coinciden, a SCT non a mesma,
posto que se transformou a variable explicada. Logo:
Matilde Arranz

Tema 5 , 10

Grao en ADE - Econometra

R2*

SCE *
SCT *

(- , 1]
1

~
SC E
SCT

~
R2

non porcentaxe de variabilidade de Y


explicado pola regresin.

s indica mellor axuste canto mis


prximo a 1 sexa o seu valor

SCE
, non
SCT
sempre, como veremos, defnese o valor da SCE da mesma maneira.
No clculo de R2 para o MRLG, a travs da expresin habitual, 1

Anda que no MRLX as perturbacins poden non ter varianza constante para
todo T e non estar incorrelacionadas, no que segue deste tema consideraremos
por separado os dous problemas e, por tanto, analizaremos o caso en que s
existe heterocedasticidad, e o caso en que as perturbacins son
homocedsticas pero autocorrelacionadas.
Matilde Arranz

Tema 5 , 11

Grao en ADE - Econometra

5.3. Heterocedasticidad: estrutura, causas, contrastes, estimacin e


predicin.
5.3.1. Estrutura da heterocedasticidad
No MRLC prtese do suposto de que, a priori, non hai razn para supor un valor
errtico nunha observacin dada; dicir, suponse igual dispersin para todas
elas: hiptese de homocedasticidad.
Convn ademais lembrar que baixo o suposto de E = 0, Ey = X

e Vy V

No caso de heterocedasticidad, non todos os elementos diagonais de V sern


iguais entre si:
escalar
Matilde Arranz

E 2t

2t

V ser cadrada de orde T e simtrica pero non

Tema 5 , 12

Grao en ADE - Econometra

E
V

'

2
1

2
2

2 ... E

... E

1 T
2 T

...........
E

2
T

2
1

0 ... 0
2
2

... 0

........

IT

2
T

A heterocedasticidad pode estar relacionada coa variabilidade dos regresores


e, en xeral, esta variabilidade maior en modelos atemporales.
Supoamos un modelo simple para explicar o consumo persoal en funcin do
ingreso persoal dun grupo de individuos no mesmo momento do tempo:
yi

1 xi

Matilde Arranz

i 1, ... N

Tema 5 , 13

Grao en ADE - Econometra


Intese que a maior ingreso, maior pode ser a variabilidade do consumo.
Y vs. X

dicir, a maior valor de x, maior


variabilidade para y e, por tanto, maior

variabilidade para
A heterocedasticidad menos frecuente en
modelos temporais (especialmente se a mostra
pequena) porque as variables econmicas
X

evolucionan lentamente, e por tanto, a V() non


ter grandes alteracins.

Abonda con que a varianza dunha i sexa diferente das demais para que exista
heterocedasticidad no modelo.
Matilde Arranz

Tema 5 , 14

Grao en ADE - Econometra


Tamn poida que todas as perturbacins tean distinta varianza, por exemplo,
se vara con algunha variable. Neste caso:

0 ... 0
22 ... 0
........
2T

12
V

2
1

Esta matriz pdese escribir, multiplicando por un


escalar, como:

2
1
2

0 ... 0
2
2

... 0

........
2
T

0 ... 0
2
2
2

... 0

0 ... 0
k 2 ... 0

.....
kT

.....
2
T
2

ki
Matilde Arranz

k1

2
i

2
Tema 5 , 15

Grao en ADE - Econometra


Con frecuencia, existen grupos de observacins con varianzas das perturbacins
que son distintas entre si, pero iguais dentro de cada grupo.
Por exemplo, se existen p grupos de observacins de tamao Ti (i=1, 2, ..., p), a
matriz de varianzas-covarianzas pdese escribir:
2
1 T1

'

0
2
2 T2

...

Ti: Tamao muestral do grupo i

... 0

0: Matrices de ceros

.........

ITi : Matrices identidade de orde Ti*Ti

2
p Tp

2
i

: (i=1, 2, ..., p): Var(i)

5.3.2. Causas de heterocedasticidad:


1. Tal como expuxemos, poida que V(i) vare con algn regresor.
Matilde Arranz

Tema 5 , 16

Grao en ADE - Econometra


2. Cando os datos para as observacins individuais axstanse s hipteses do
modelo clsico, pero os datos dispoibles son sumas ou medias deles, existir
heterocedasticidad sempre que a agregacin fgase en submuestras de
diferente tamao
Supoamos que o modelo simple definido para as observacins individuais das
variables x e y axstase s hipteses do modelo clsico: yt

1 xt

Se non dispuxsemos de datos individuais para esas variables, pero si para os


seus totais (consumo ou renda provincial, por exemplo): yi

Ti

t 1

yt

Ti

xi

t 1

xt

entn, poderiamos especificar o modelo como:

yi

Ti
t 1

yt

Matilde Arranz

Ti
t 1

( 0

1 xt

t )

0Ti

Ti
t 1

xt

Ti
t 1

0Ti

1 xi

wi

Tema 5 , 17

Grao en ADE - Econometra


Ti

wi

t 1

Ew

2
i

Ewi

t
E

Ti
t 1

Ti
t 1

E( 1

E( 1

... T )

... T )

(E i j

2
1

0
E

2
2

... E

2
Ti

Ti

t 1

Ti 2

0)

A varianza da perturbacin neste modelo proporcional a un dos seus regresores


(Ti), e salvo que o tamao dos grupos fose igual, haber heterocedasticidad.
Se os datos dispoibles fosen as medias de cada grupo, a varianza da
perturbacin sera inversamente proporcional ao tamao do grupo anda que,
neste caso, Ti non sera un regresor:
Ti

yi

t 1

yt

Ti

Ti

1 xi

wi

wi

t 1

Ti

Os tamaos diferentes causan heterocedasticidad.


Matilde Arranz

Tema 5 , 18

Grao en ADE - Econometra


3. Erros de especificacin do modelo; en particular, podera causar
heterocedasticidad a omisin de regresores relevantes.
Supoamos un modelo clsico que relaciona s variables y, x1 e x2:

yt

1 1t

x2t

e supoamos que o modelo foi incorrectamente especificado omitndose a


variable x2 que est relacionada coa variable includa a travs da expresin:

x2 t

1 x1 t

Neste caso, o modelo especificado sera, yt

yt

1 x1 t

2(

1 x1 t

vt )

vt
0*
t

1* x1t
*
0

t*
*
1

x1t

t*
Matilde Arranz

posto que
*
t

2 vt

t
Tema 5 , 19

Grao en ADE - Econometra


As propiedades da nova perturbacin:

E t*
*2
E t

E(2 vt

E( 2 vt

t )

2Evt

t )2

Ev t

E t

22Evt2
t

(si Ev t

Et

0)

E 2t

Se vt homocedstica, t* tamn o ser, pero se hai heterocedasticidad


na relacin que liga a x1 con x2, tamn a haber neste modelo.
En calquera caso, sempre

*2
t

Et2

Tamn a seleccin inadecuada da forma funcional podera ser causa de


heterocedasticidad.
4. Cando o modelo foi especificado con algn coeficiente aleatorio.
Matilde Arranz

Tema 5 , 20

Grao en ADE - Econometra


5.3.3. Contrastes de homocedasticidad.
Posto que as perturbacins aleatorias son non observables, os mtodos para
detectar a heterocedasticidad basanse nos erros da estimacin MCO do
modelo.
1. Mtodo grfico. sinxelo e recomendable, anda que non sempre
conclunte.
1a) Nos modelos simples debe de representarse a recta de regresin xunto cos
pares de valores das variables (xi, yi): se na nube de puntos, estes estn
crecientemente afastados da recta, probablemente aumente a dispersin das
perturbacins.
Por exemplo, consideramos os valores das variables x e y para as 15
observacins seguintes:
Matilde Arranz

Tema 5 , 21

Grao en ADE - Econometra


Obs

10

11

12

13

14

15

60

65

53

51

45

40

48

53

65

120

75

60

140

180

40

200

250

300

400

500

600

750

1000

1200

1600

2000

2500

3000

3200

3300

Representamos o diagrama de puntos xunto coa recta de regresin (Scatter


With Regression, en EViews)
Y vs. X

Tal como pode observarse, para niveis baixos

160

de x, a dispersin de y pequena, pero esa

120

dispersin aumenta a medida que aumenta x.

200

80

Un grfico como este indicativo dunha posible

40

heterocedasticidad causada polo regresor do

0
0

1000

2000
X

3000

4000

modelo. A varianza de y directamente


proporcional aos valores de x.

Matilde Arranz

Tema 5 , 22

Grao en ADE - Econometra


Con todo, cando na nube de puntos, os valores de y estn cada vez mis
prximos recta, probablemente dimine a dispersin das perturbacins. Por
exemplo, sexan os valores de x e y seguintes:
obs

10

11

12

13

14

15

16

17

50

25

120

240

160

25

180

12

110

44

60

48

52

45

60

28

38

200

250

325

400

550

675

750

1200

1300

1600

1850

2500

2850

3600

4200

5600

6400

Y vs. X
300

Neste caso, para niveis baixos de x, a dispersin

250

de y elevada, pero esa dispersin dimine a

200

medida que aumenta x.

150

Un grfico como este indicativo dunha posible

100

heterocedasticidad causada polo regresor do

50
0
0

2000

4000
X

Matilde Arranz

6000

8000

modelo. A varianza de y inversamente


proporcional aos valores de x.
Tema 5 , 23

Grao en ADE - Econometra


1b) Nos modelos mltiples, se se coece a variable x que, supostamente,
relacinase co problema poden representarse os pares (xi ,| ei | ) e/ou (xi, e2)
Para facer isto, primeiramente debe de estimarse por MCO o modelo lineal que
relaciona s variables (xeneralizado, presumiblemente) e rexistrar o valor dos
erros; despois, representar os valores do regresor presumiblemente causante da
heterocedasticidad e o valor absoluto (ou os cadrados) dos erros.
Por exemplo, supoamos os datos que se mostran para as variables y, x1 e x2, e
supoamos que x1 pode ser a causante do problema.
obs

10

11

12

13

14

15

16

17

250

25

120

240

160

25

160

120

110

44

60

48

52

45

70

28

20

X1

6400

5600

4200

3600

2850

2500

1850

1600

1300

1200

750

675

550

400

325

250

200

X2

1.50

1.75

1.40

1.50

1.85

2.00

1.65

1.85

1.45

1.65

1.95

1.85

2.05

1.95

2.00

1.85

2.12

Primeiro obtense os erros da estimacin MCO do modelo lineal. Considranse


os seus valores absolutos (@ABS(e) en EViews) ou os seus cadrados.
Matilde Arranz

Tema 5 , 24

Grao en ADE - Econometra


Despois represntase o diagrama de pares (x1t e |et|), (Simple Scatter en
EViews).
E A =|E|

120

Pdese observar que aumenta a

100

dispersin dos erros en valor absoluto a


medida que aumentan os valores de x1.

80
60

Parece confirmarse a sospeita de

40

heterocedasticidad causada polo

20

regresor x1.

0
0

2000

4000

6000

8000

X1

1c) frecuente que, a priori, en presenza dun modelo mltiple, non se coeza
unha posible causa da heterocedasticidad. Neste caso, pode arroxar algunha
luz a representacin grfica da serie de erros, ordenndoos segundo a orde
crecente do regresando.
Matilde Arranz

Tema 5 , 25

Grao en ADE - Econometra


2. Contraste estatstico do suposto de homocedasticidad.
A pesar da gran utilidade das representacins grficas, non se debe decidir
sobre o rexeitamento ou non do suposto de homocedasticidad sen realizar o
oportuno contraste estatstico.
Posto que hai mltiples formas de heterocedasticidad, hai mltiples
estatsticos para o contraste. Neste curso, analizaremos un deles, de uso
comn: o contraste de White.
O estatstico de White asinttico e de uso xeral porque non precisa a
especificacin concreta da forma da heterocedasticidad:

H0 : Homocedasticidad

2
i

H1 : Heterocedasticidad
Matilde Arranz

Tema 5 , 26

Grao en ADE - Econometra


Fases para realizar o contraste:
1. Estmase por MCO o modelo especificado e obtense o vector de residuos.
2. Estmase, novamente por MCO, un modelo no cal a variable explicada o
cadrado dos residuos anteriores e os regresores son: a ordenada na orixe, as
variables explicativas do modelo orixinal, os seus cadrados e os seus produtos
cruzados dous a dous (regresin auxiliar).
Se, por exemplo, pretendemos contrastar a homocedasticidad do modelo:

yi

1 x1i

2 x2i

i, primeiramente estimmolo por MCO e logo estimamos

por MCO a regresin auxiliar:

ei2

1 x1i

2 x2i

2
x
3 1i

2
x
4 2i

x1i x2i

vi

1, ..., T

Unha vez estimada, obtense o valor de R 2.


Matilde Arranz

Tema 5 , 27

Grao en ADE - Econometra


3. Calclase o valor do estatstico de proba e comprase co correspondente
valor crtico
No test de White ese estatstico :

T R2

as

2
p 1

p: nmero de regresores da regresin auxiliar


Se as perturbacins fosen homocedsticas, as variables da regresin auxiliar
non deberan de ter poder explicativo sobre os erros, por tanto R2 debera de
tomar un valor pequeno e o estatstico de contraste tamn. Por contra, se o
valor muestral do estatstico alto, debe de rexeitarse o suposto de
homocedasticidad.

Matilde Arranz

Tema 5 , 28

Grao en ADE - Econometra


EViews incorpora 2 versins deste contraste:
1. Inclense na regresin auxiliar os cadrados e os produtos cruzados dos
regresores (cross terms).
2. Non se incorporan os produtos cruzados (no cross terms).
En ambos os casos, o estatstico de contraste TR2
5.3.4. Estimacin dun modelo heterocedstico.
Se nun modelo, que cumpre as demais hipteses do modelo clsico, rexitase a
homocedasticidad, o modelo xa non clsico senn xeneralizado. Os ELIO dos
~
parmetros () deste modelo son os EMCX ( b ) que se obteen a travs de
MCX.
Matilde Arranz

Tema 5 , 29

Grao en ADE - Econometra


A estimacin por MCX realzase, xeralmente, transformando o MRLX nun MRLC
e estimando este ltimo modelo por MCO. A transformacin que debe de
realizarse funcin de cal sexa a matriz de varianzas-covarianzas da
perturbacin (autocorrelacin e/ou heterocedasticidad).
No caso que estamos a considerar (as perturbacins non son homocedsticas
pero estn incorrelacionadas) a transformacin depende tan s da forma da
heterocedasticidad.
Supoamos o caso frecuente en que a varianza da perturbacin proporcional a
un regresor, a unha funcin dun regresor, mesmo a unha funcin de varios
regresores:

2
i

k i . Nesta expresin:

2 unha constante que pode tomar calquera valor positivo.


ki, factor ou causa de que vare
Matilde Arranz

i2,

2
pode ser xi , xi ,

1
, xi , incluso xi * xj ....
xi
Tema 5 , 30

Grao en ADE - Econometra


12

Neste caso,

E'

0 ...

k1

22 ... 0
.......

2T

0 ... 0
k2 ... 0
....
kT

Dividindo a ecuacin do modelo xeneralizado por ki , transfrmase nun novo


modelo que est baixo os supostos clsicos:

yi
ki

yi*

1
ki

0 x0*i

x1i
1
ki

1 x1*i

x2i
2
ki

2 x2*i

...

... i

i*

1
ki
y*

X*

As caractersticas da nova perturbacin son:

E i*

Matilde Arranz

i
ki

Ei
ki

0
Tema 5 , 31

Grao en ADE - Econometra

( i* ) 2

i*

y*

*j

X*

i
ki

i
ki
*

E i2
ki

i2
ki

E i j

j
kj

2 ki
ki

k ik j

(0, 2IT )

Os estimadores MCX obtense estimando por MCO o modelo transformado;


importante observar que, na transformacin do modelo, cambian os valores das
variables pero non os dos parmetros.
Por que dividimos por k i ?.

Matilde Arranz

Tema 5 , 32

Grao en ADE - Econometra


2

Ki o factor de ponderacin das variables do modelo ( i

2 ki ), que

outorga menor peso s observacins que presentan maior variabilidade e maior


peso s de menor variabilidade. dicir, o peso asignado a cada observacin
inversamente proporcional sa varianza; a razn diso que se supoen mis
informativos os valores das variables menos dispersos (menos errticos).
No modelo xeneralizado, o erro da estimacin MCX

~
ei

yi

yi

~
x i' b

yi

~
~' e
~ ; unha suma de cadrados de erros ponderada:
pero a S CE non e
~
S CE

~
e'

1~

O erro no MT :

Matilde Arranz

ei*

~
e
i
ki

, e a SCE *

T
i 1

ei*2

~
SC E

Tema 5 , 33

Grao en ADE - Econometra


5.3.5. Predicin en presenza de heteroscedasticidad.

No MRLX o predictor clsico (y

X' b ) non ptimo. A predicin ptima no

MRLX obtense a travs da expresin:

Matilde Arranz

~
Xb
'

Tema 5 , 34

Grao en ADE - Econometra

5.4. Autocorrelacin: estrutura, causas, contrastes, estimacin e


predicin.
5.4.1. Estrutura da autocorrelacin.
Consideramos agora o caso de perturbacins homocedsticas pero non
incorrelacionadas. Por suposto, se non son incorrelacionadas, tampouco sern
independentes.
A matriz V() ser cadrada de orde T e simtrica pero non escalar:
E
V

2
1

2
2
2

... E
... E

1
2

.......... .
E

Matilde Arranz

2
T

12
2

...

1T

...

2T

.......

IT

Tema 5 , 35

Grao en ADE - Econometra


Tendo en conta que a autocorrelacin supn dependencia lineal entre os valores
actuais e pasados da perturbacin (e, por tanto, da variable explicada), fcil
entender que a incorrelacin incmprase, especialmente, en series temporais de
frecuencia alta: datos diarios, semanais, mensuais, trimestrais
A autocorrelacin mis frecuente en modelos temporais porque mis
probable que os factores omitidos propaguen os seus efectos no tempo que no
espazo. Supoamos un modelo de demanda de alimentos en funcin de renda e
prezos para un pas determinado durante 30 anos. Os gustos da xente, en
relacin co consumo dese ben, non sern radicalmente diferentes dun perodo ao
seguinte, pero si poden ser absolutamente distintos, por exemplo, entre
consumidores de diferentes pases.

Matilde Arranz

Tema 5 , 36

Grao en ADE - Econometra


Por suposto, pode existir autocorrelacin en modelos atemporales. Se se
especifica un modelo de oferta para explicar a producin de cereal, un ano
determinado, en funcin da superficie cultivada e dos prezos en diferentes
provincias, poida que algn factor omitido sexa causa de autocorrelacin; se o
factor omitido , por exemplo, a auga de choiva anual, en provincias limtrofes
podera existir autocorrelacin debida proximidade xeogrfica.
5.4.2. Causas da autocorrelacin.
1. Na realidade econmica e social, con gran xeneralidade, as situacins actuais
dependen de niveis pasados.
2. A existencia de ciclos e/ou tendencias na evolucin da variable explicada.

Matilde Arranz

Tema 5 , 37

Grao en ADE - Econometra


3. Erros de especificacin do modelo; en particular, podera ser causa de
autocorrelacin a omisin de regresores relevantes. Tamn a seleccin dunha
forma funcional incorrecta.
A xustificacin, neste caso de omisin, segue o mesmo desenvolvemento que no
caso da heterocedasticidad. O modelo especificado sera: yt
e, a expresin para a perturbacin:
*
Posto que E t

t )

2Evt

A covarianza entre elas ser:

Cov(

* *
t s

E( 2 vt

E( 2vt

t*

t )( 2 v s

s)

2 vt

E t
*
t

*
s

t s

Logo, se v unha variable autocorrelacionada,


Matilde Arranz

1* x1t

t*

0 (se Ev t
E(

0*

*
t

2
2

E t* )(

Et

*
s

E s* )

Evt vs se E t vs

0)

0 Evt s

* tamn o ser
Tema 5 , 38

Grao en ADE - Econometra


4. Os cambios estruturais provocan erros sistemticos de infra/supra
valoracin de y por perodos, e isto motivo de autocorrelacin positiva dos
residuos en cada subperodo.

O tipo de autocorrelacin mis sinxela corresponde ao suposto de que sexa un


proceso autorregresivo de primeira orde [AR(1)] da forma:
t

t 1

ut

(Eut

0, Eut2

Eutus

s)

A condicin de estabilidade deste proceso require | | 1 ; isto significa que se


as variables omitidas teen efectos durante mis dun perodo, estes son cada
vez menores.

Matilde Arranz

Tema 5 , 39

Grao en ADE - Econometra


Cando se especifica un modelo de regresin lineal e a sa perturbacin
autorregresiva, necesario, para poder identificar a matriz V(), coecer os
valores das varianzas (Et2) e das covarianzas (Ett+s).
Se a perturbacin un proceso AR(1), tal como definmolo, a sa varianza
constante ( homocedstica) e as sas covarianzas non nulas:

t
3

t
E t

ut

t 3

t
E

Matilde Arranz

( t

ut

ut

s 0

sut

ut 1 )

ut

s ut

2 t

ut

ut

ut

...

||

E ut

ut

1
1

2ut

...

sut

s 0

0
Tema 5 , 40

Grao en ADE - Econometra

E 2t

ut

s 0

2
s

E ut

ut

ut

...

(Eut us

2u (1 2

2u

...)

Eut2

2Eut2

4Eut2

...

0)

1
1 2

suma de infinitos termos dunha progresin xeomtrica de razn < 1


2
u

E t t

E 2t

son constantes

E t ( t
2

Matilde Arranz

E(

ut

E ( 2t

1)

sut

2u
kte
2
1

)u t

tut

1)

homocedstica

E 2t

E tut

2
Tema 5 , 41

Grao en ADE - Econometra

E t t

E t ( t

E t t

....
E t t

E(

E( t t
0

sut

tut 2 )

s )u t

E t t

( 2 )

E tut

2 2

|s|2

A matriz de V-C

E12
V

ut 2 )

( E2t

2u

1
1 2

E1 2 ... E1 T

E 22 ... E 2 T
.........
E 2T

Matilde Arranz

E t t

|s| 2 )

2 2 ... T 1 2

2 ... T 2 2
.......... ..........
2
Tema 5 , 42

Grao en ADE - Econometra

1
2

2 ... T

... T 2
.......... .....

Os elementos de son descoecidos,

posto que descoecido.

Nos modelos con autocorrelacin de orde unha pdese obter unha estimacin
consistente de utilizando os erros da estimacin MCO do MRLX.
Se no modelo cmprese que Ex it
estocstica, os erros

et

yt

i, o que ocorre sempre que xi sexa non

X't b son aproximacins consistentes das

perturbacins e permiten estimar consistentemente , , e V.


O esquema AR(1) pode ser facilmente xeneralizado a calquera outro:
AR(p):

Matilde Arranz

1 t

2 t

3 t

... p t

ut
Tema 5 , 43

Grao en ADE - Econometra


Nas aplicacins econmicas ten especial interese, ademais do proceso de
primeira orde, o esquema, frecuente cando se traballa con datos de series
trimestrais, AR(4):

4 t

ut

5.4.3. Contrastes de incorrelacin.


Como no caso da homocedasticidad, son os erros MCO do modelo xeneralizado
os que permiten contrastar a incorrelacin.
1. Mtodo grfico.
Cando non existe autocorrelacin das perturbacins, os erros non deben de
seguir ningunha pauta de comportamento determinado, senn que deben de ser
completamente aleatorios. En caso contrario, os erros non respondern con
total aleatoriedad.
Matilde Arranz

Tema 5 , 44

Grao en ADE - Econometra


1a) Podera ocorrer que a representacin grfica dos erros presentase
movementos ondulares.
Corresponde autocorrelacin positiva ( > 0), a mis

4
3

frecuente cando se traballa con variables econmicas.

2
1

Valores dun determinado signo de t-1 iran seguidos

0
-1
-2
-3
1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

de valores de igual signo de t (o mesmo suceder cos


erros).

Resid u als

1b) Grfico en dentes de serra


20

Corresponde autocorrelacin negativa ( < 0);

10

valores de signo positivo de t-1 iran seguidos de

-10

valores de signo negativo de t e viceversa (o mesmo

-20
-30
80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

suceder cos erros).

Residual

Matilde Arranz

Tema 5 , 45

Grao en ADE - Econometra


1c) A autocorrelacin de orde unha pode detectarse tamn representando os
pares (et, et-1) se se observa unha relacin lineal aproximada entre eles.
E

Se (et, et-1) estn prximos a unha recta de


pendente positiva probable que as perturbacins
sigan un esquema AR(1) con parmetro

E(-1)

>0

Se os pares (et, et-1) estn prximos a unha


recta de pendente negativa posible a
autocorrelacin de orde unha negativa ( < 0)
E (-1)

O mtodo grfico sinxelo e, en ocasins, permite intur facilmente o problema


pero non sempre se pode ver claramente a existencia de autocorrelacin
mediante a simple representacin grfica dos erros.
Matilde Arranz

Tema 5 , 46

Grao en ADE - Econometra

12
10
8
6
2

0
-1
1975

-2
84

86

88

90

Residual

92

94

Actual

96

98

1980

1985

Residual

1990

Actual

1995
Fitted

Fitted

4.0

3.5

1
0

3.0

.2

2.5

.1

2.0
.0

1.5

-.1

-1
-2

1.2

-3

0.8
0.4
0.0
-0.4
-0.8

-.2
1965

1970

1975

Residual

Matilde Arranz

1980
Actual

1985

1990
Fitted

Residual

6
Actual

10

Fitted

Tema 5 , 47

Grao en ADE - Econometra

160

1.0

140

0.8

120
30

100

20

80

10

60

0.6

.10

0.4

.05

0.2

.00

-.05

-10
-20
1996

1998
Residual

2000

2002
Actual

2004

-.10

2006

25

Fitted

50
Residual

75

100
Actual

125

150

175

Fitted

160,000
120,000
30,000

80,000

20,000

40,000

10,000

-40,000

-10,000
-20,000
72

Matilde Arranz

74

76 78 80 82
Residual

84

86

Actual

88

90

92

Fitted

94 96

Tema 5 , 48

Grao en ADE - Econometra


2. Contrastes estatsticos do suposto de incorrelacin.
2a) Contraste de Durbin e Watson
o estatstico comunmente utilizado para analizar a posible autocorrelacin de
primeira orde das perturbacins. Adoita aparecer entre os estatsticos bsicos
da regresin nos programas informticos.
H0 :

Incorrelacin

H1 :

Autocorrelacin de primeira orde


T

Estatstico de proba:

dw

t 2

(e t
T
t 1

t 1

ut

AR(1)

et 1 )2
e t2

Os et son os erros da EMCO do modelo especificado e o valor estimado de


obterase na regresin dos erros:
Matilde Arranz

et

e t

ut
Tema 5 , 49

Grao en ADE - Econometra


T

O seu valor estimado obtense:

2
T
t

etet
2

e t2

O campo de variacin do estatstico dw o intervalo (0, 4)


T

dw

( et

t 2

T
t 2
T
t 1

et 1 )

T
t 1

e
e

2
t
2
t

1
Matilde Arranz

t 2

et2

t 2

et2 1

et2
T

t 2
T
t 1

2
t 1

2
t

T
t 1

et et

t 2
T

t 1

2
t

t 2

et et

et2

2(1
)

Tema 5 , 50

Grao en ADE - Econometra


Se o valor estimado para consistente do coeficiente de autocorrelacin de
primeira orde das perturbacins, o valor obtido para o estatstico de dw ser
consistente de 2(1-); dicir,

se p lim

p lim dw

(-1, 1): a estabilidade do proceso AR(1) require que | |

2(1

Situacins tericas que poden exporse:


Se

Se
Se

forte autocorrelacin de primeira orde positiva

forte autocorrelacin de primeira orde negativa


Incorrelacin das perturbacins;

ut

O valor estimado para pertencer, aproximadamente, ao mesmo intervalo


(-1, 1)
Matilde Arranz

Tema 5 , 51

Grao en ADE - Econometra


As situacins reais deberan corresponder aos seguintes supostos:
*

dw

0 Evidencia contraria incorrelacin e


favorable autocorrelacin positiva de
primeira orde.

*
*

dw

2 Non hai evidencia contraria incorrelacin.

dw

Evidencia contraria incorrelacin e


favorable autocorrelacin negativa
de primeira orde.

Matilde Arranz

Tema 5 , 52

Grao en ADE - Econometra


Para decidir sobre a posible autocorrelacin hai que comparar o valor obtido
para o estatstico de dw co correspondente punto crtico, xeralmente ao nivel
do 5%
A distribucin do estatstico dw depende do tamao muestral e do nmero de
regresores do modelo (T e k+1), o que impide dispor dun nico valor de
referencia xeral.
Savin e White elaboraron unhas tboas, que son as de uso mis comn, que
mostran os valores crticos dL e dU (inferior e superior do intervalo) que
delimitan as diferentes situacins:

Matilde Arranz

Tema 5 , 53

Grao en ADE - Econometra


1.-

dw

dL

2.-

dw

3.-

dU

dw

4.-

dL

dL

dw

dU

Rexitase incorrelacin fronte AR(1) positiva.

Rexitase incorrelacin fronte AR(1) negativa.

4
dU

dw

Non se rexeita a incorrelacin das


perturbacins fronte AR(1).
Intervalos que delimitan zonas de indecisin:

>0
0

dU

dL

o test non conclunte.


=0

?
dL

dU

<0

?
4-dU

4-dL

dL o lmite inferior (low) e dU o superior (up)


Matilde Arranz

Tema 5 , 54

Grao en ADE - Econometra


Algns valores do estatstico dw ( =0.05)
K=1

K=2

dL

dU

0.610

1.400

0.700

1.356

K=3

dL

dU

0.467

1.896

dL

dU

10

K=10

dL

dU

0.879

1.320

0.697

1.641

0.525

2.010

1.077

1.361

0.946

1.543

0.814

1.750

0.111

3.438

1.352

1.489

1.284

1.567

1.214

1.650

0.712

2.363

1.654

1.694

1.634

1.715

1.613

1.736

1.462

1.898

15

30

100

Ex. T=10, k+1=3

>0
0

Matilde Arranz

0.697

=0

?
1.641

2.359

<0
3.303

4
Tema 5 , 55

Grao en ADE - Econometra


O estatstico dw:
* vlido s para detectar AR das perturbacins de primeira orde.
* vlido cando X non estocstica; en modelos autorregresivos s apropiado
para rexeitar a incorrelacin.

* vlido mesmo con tamaos muestrales reducidos.

* Para utilizar como referencia os valores das tboas de Savin e White o


modelo debe de especificarse con constante; se non ten ordenada na orixe
habera que utilizar outros valores.

Matilde Arranz

Tema 5 , 56

Grao en ADE - Econometra


* A amplitude das zonas de indecisin nas que o contraste non conclunte
depende de T e do nmero de regresores. Para un tamao muestral dado, o
intervalo maior canto maior sexa o nmero de explicativas; doutra banda, para
un determinado nmero de explicativas, o intervalo menor canto maior sexa o
tamao muestral (ver tboas, no libro Econometra de D. Gujarati, por exemplo).

2b) Contraste de Breusch e Godfrey.


un contraste asinttico; o seu maior interese estriba en que permite analizar a
posible autocorrelacin de ordes diferentes a unha. Pode, ademais, utilizarse
anda que entre os regresores estea a endxena retardada.

Matilde Arranz

Tema 5 , 57

Grao en ADE - Econometra

H0 : Incorrelacin (1 = 2 = = p = 0)
H1 : Autocorrelacin de orde p [AR(p)]
t

1t

2t

3t

...

pt

ut ut ruido branco

Etapas para realizar este contraste:


1. Estimacin MCO do modelo especificado.
2. Estimacin MCO da regresin auxiliar:

et

x't 1 et

... p et

vt

(regresin dos erros MCO en funcin dos regresores do modelo


e do nmero de retardos dos erros considerado na H1: p)

Matilde Arranz

Tema 5 , 58

Grao en ADE - Econometra


3. Obtencin do estatstico de proba. No test de Breusch e Godfrey este
estatstico :
2

T R2

as

2
p

nmero de retardos dos erros na ecuacin auxiliar

Coeficiente de determinacin na regresin auxiliar.


Nmero de observacins na estimacin do
modelo no que se contrasta a incorrelacin.
4. Se as perturbacins estivesen incorrelacionadas o valor muestral deste
estatstico debera de ser pequeno (porque R2 o sera), menor que o
correspondente punto crtico para o contraste; noutro caso, rexeitarase a
incorrelacin fronte autocorrelacin de orde p.

Matilde Arranz

Tema 5 , 59

Grao en ADE - Econometra


5.4.4. Estimacin dun modelo con autocorrelacin de orde unha.
Xa viramos que a V() cando as perturbacins son autorregresivas de primeira
orde, t

AR (1 ) t
2

t
2 2

...
2

V( )

...

u t , ten a forma,
T 1 2

T 2 2
2

.................

...

T 1

... T 2
..................

Neste modelo, os EMCO de non son ptimos. Os ELIO son os estimadores


MCX que se poden obter:
~
a) directamente b

( X'

X) 1 X'

b) transformando o MRLX nun MRLC e estimando por MCO o modelo


tranformado.
Matilde Arranz

Tema 5 , 60

Grao en ADE - Econometra


O mtodo de estimacin MCX mis usual en caso de autocorrelacin de orde
unha o de Cochrane-Orcutt.
Supoamos un MRLX

yt

1 x1 t

...

k xkt

ut

ut

: rb

Para transformar o modelo multiplcanse todos os elementos da ecuacin de y


en t-1 polo coeficiente de autocorrelacin e isto rstase da ecuacin anterior;
dicir,
Expresin do modelo en t-1:
Multiplcase por :

y t

yt

1 x1, t

1 x1, t

... k xk, t

... k xk, t

Esta ltima expresin rstase da ecuacin de yt:

yt

yt

Matilde Arranz

0 (1 ) 1 ( x1t

x1, t 1 ) ... k ( xkt

xk, t 1 )

t*

Tema 5 , 61

Grao en ADE - Econometra

y t*

0*

1 x1*t

...

*
k xkt

t*

0*

0 (1 )

Este modelo o transformado. A nova perturbacin ten as caractersticas da


perturbacin dun MRLC posto que

*
t

t 1

ut

0 1 ... k do MRX sern os EMCO

Os estimadores con boas propiedades dos

deste modelo transformado e, anda que certo que na transformacin que


fixemos prdese unha observacin, isto non reviste maior importancia se o
tamao muestral grande.
Na expresin escrita do MT:

yt*

yt

yt

xit*

A sa estimacin MCO,
estimados para
Matilde Arranz

xit
t*
y

xit

b0*

b1 x1*t

t*

*
... bk xkt

2,..., T

1,..., k

permtenos obter os valores

0* 1 ... k
Tema 5 , 62

Grao en ADE - Econometra

0*
S~2
b0

0 (1 )

Sb2

*
o

2
T
t

e t2

S~

*
0

b0

etet

~
b0

Sb

S~

(1
) 2
T

0*
1

b1

b0*
1

~
b1

~
b1 ... bk

Sb ... S~
*
1

bk

bk

Sb

*
k

O mtodo de Cochrane-Orcutt aplcase en forma iterativa, repetindo o mtodo


de estimacin descrito para mellorar a estimacin de e dos coeficientes do
modelo. Desenvlvese da seguinte maneira:
1. Estmase por MCO o modelo orixinal e obtense os erros para a estimacin
de :

Matilde Arranz

2
T
t

etet
2

e t2

1
Tema 5 , 63

Grao en ADE - Econometra


2. Con este valor de

yt

yt

transfrmase o modelo xeneralizado especificado:

0 (1 ) 1 ( x1t

x1, t 1 ) ... k ( xkt

xk, t 1 )

3. Estmase por MCO este MT pero, no mtodo iterativo, o proceso non se


detn aqu, senn que contina:
4. Obtense os novos erros desta estimacin e, con eles, un novo valor
estimado do coeficiente de autocorrelacin, co que se realizar unha nova
transformacin do modelo, nova estimacin, novos erros
O proceso detense cando entre dous iteraciones consecutivas hai unha
diferenza moi pequena no valor estimado de : |
(h)

(h 1) |

(sendo tan pequeno como se desexe: 0.0001 en EViews 4.0)


Os valores estimados para os coeficientes na ltima estimacin son os EMCX.
Matilde Arranz

Tema 5 , 64

Grao en ADE - Econometra

(h) como estimacin definitiva de

Considrase

Os resultados da estimacin de Cochrane-Orcutt que mostra EViews a dos


~
~
estimadores b , tamn a de , b0 dicir: b~ 0 , b~1 ... b~k ,

5.4.5. Predicin en presenza de autocorrelacin.


O MT un modelo clsico e, por tanto, poderase obter unha predicin ptima
a travs del coa expresin:

*
y

x ' b *

*
y

Con todo, tamn se pode obter (as das expresins son equivalentes):

~
x ' b

y
Se

T 1

T
y

Se

T
y

Matilde Arranz

e~
x T'

x T'

~
b
1

~
b
s

~
x ' b
~

e
T

x T'

s ( yT

( y
~
b
1

~
x ' 1 b )

( yT

~
x T' b )

~
x T' b )
~
e
T

Tema 5 , 65

You might also like