You are on page 1of 10

Tabel 1.

Kebutuhan Nutrisi untuk Sapi Pedaging Sedang Tumbuh dan


Digemukkan (Per Ekor Per Hari)

Bobot PBB Konsumsi BK Total Protein TDN Ca P (g)


Badan (%) (kg) (gram) (kg) (g)
Minimum
250 0.0 4.4 350 2.3 8 8
0.7 5.8 620 4.0 18 16
0.9 6.2 690 4.5 22 19
1.1 6.0 730 4.7 26 21
1.3 6.0 760 5.2 30 23
300 0.0 4.7 400 2.6 9 9
0.9 8.1 810 5.4 22 19
1.1 7.6 820 5.6 25 22
1.3 7.1 830 6.0 29 23
1.4 7.3 870 6.2 31 25
350 0.0 5.3 460 2.9 10 10
0.9 8.0 800 5.8 20 18
1.1 8.0 830 6.2 230 20
1.3 8.0 870 6.8 260 22
1.4 8.2 900 7.0 280 24
Catatan :
PBB = pertambahan berat badan harian (Average daily gain/ADG)
BK = kerat kering atau Dry mater
TDN = Total Digestible Nutrient
Hijauan pakan ternak mengandung nutrisi 1.900 sd 2.200 kkal/kg
Perhitungan TDN adalah 3.615 kkal ME per kg TDN
Sumber: Feed and feeding, Arthur Cullision,1987

Tabel 2. Kebutuhan Nutrisi Sapi Perah Untuk Produksi Susu 20 kg per hari

Hidup Pokok BB (kg) ME TDN Protein Ca P


(kkal) (kg) (g) (g) (g)
350 10760 2.85 341 14 11
400 11900 3.15 373 15 13
450 12990 3.44 403 17 14
500 14060 3.72 432 18 15
Produksi 1 kg Lemak
Susu (%)
2.5 990 0.26 72 2.4 1.65
3.0 1070 0.282 77 2.5 1.7
3.5 1160 0.34 82 2.6 1.75
4.0 1240 0.326 87 2.7 1.8
Sumber: Cullision,1987

Tabel 3. Kebutuhan Untuk Hidup Pokok dan Produksi Susu

BB (kg) ME (kkal) TDN (kg) Protein (g) Ca P


(g) (g)
350 30560 8.05 1781 62 44
400 33300 8.79 1913 65 47
450 36190 10.24 2043 69 49
500 38860 10.24 2172 72 51
Sumber: Cullision,1987

Tabel 4. Kebutuhan nutrisi ternak ruminansia sapi potong

Bera PBBH BK ME TDN PK C Fos


t (kg) (kg) (Mcal) (kg) (g) a fo
(kg)Jantan
A. Sapi ( r
150 0 3 5,10 1,4 231 6 6
0.25 3.80 6.56 1.8 400 1 9
0,50 4.20 8.02 2.2 474 2
1 1
0,75 4.40 9.55 2.6 589 6
2 0
1
1,00 4.50 10.93 3.0 607 1
2 3
1
200 0 3,70 6.30 1.8 285 76 66
0.25 4.50 8.10 2.2 470 1 9
0,50 5.20 9.90 2.8 554 1 1
0,75 5.40 11.70 3.2 622 6
2 2
1
1,00 5.60 13.51 3.7 690 1
2 5
1
250 0 0 4.40 7.40 2.0 337 79 79
0.25 5.30 9.52 2.6 534 1 1
0,50 6.20 11.64 3.2 623 2
1 0
1
0,75 6.40 13.78 3.8 693 6
2 4
1
1,00 6.60 15.84 4.3 760 1
2 7
1
300 0 0 5.00 8.50 2.4 385 8
1 9
1
0.25 6.00 10.90 3.0 588 0
1 0
1
0,50 7.00 13.40 3.7 679 5
1 1
0,75 7.40 14.80 4.3 753 9
2 4
1
1,00 7.50 18.23 5.0 819 3
2 8
2
350 0 5.70 9.50 2.6 432 8
1 1
0.25 6.80 12.22 3.3 635 2
1 2
1
0,50 7.90 14.94 4.1 731 6
2 4
1
0,75 8.30 17.66 4.8 806 0
2 6
1
1,00 8.50 20.38 5.6 874 5
3 8
2
1,10 8.50 21.47 5.9 899 0
2 1
2
B. Sapi induk 1 3
-3 bulan kebuntingan
300 0 7.40 14,20 3,9 614 18 18
350 ,
0 8.30 16.10 4.4 650 19 19
400 ,
0 9.20 17.80 4.9 671 19 19
,
-3 bulan terakhir kebuntingan
300 0 6.90 12.40 3.4 409 11 11
350 ,
0 7.70 13.90 3.8 444 12 12
400 ,
0 8.50 15.40 4.2 480 14 14
C. Sapi menyusui ,
300 - - 15.20 4.2 686 23 23
350 - - 16.40 4.5 721 24 24
400 17.50 4.8 757 25 25
Bera PBBH BK ME TDN PK C Fos
t (kg) (kg) (Mcal) (kg) (g) a fo
(kg) dara
D. Sapi ( r
Hidup pokok dan pertumbuhan
100 0,00 2, 1, 3,8 93 4 4
0.25 4
2, 1
1, 4,9 206 13 10
0,50 9
3, 3
1, 6,0 262 14 11
0,75 1
3, 7
2, 7,1 319 20 14
1,00 2
3, 0
2, 8,2 375 26 18
150 0,00 3
3, 3
1, 5,3 127 5 5
0.25 3
4, 6
1, 6,8 258 13 11
0,50 0
4, 9
2, 8,3 315 14 12
0,75 2
4, 3
2, 9,8 368 19 15
1,00 4
4, 7
3, 11,3 428 25 18
200 0,00 5
4, 1
1, 6,5 157 6 6
0.25 0
4, 8
2, 8,3 302 10 10
0,50 9
5, 3
2, 10,2 358 14 13
0,75 6
5, 8
3, 12,1 415 19 16
1,00 5
5, 3
3, 13,9 472 23 18
250 0,00 6
4, 8
2, 7,6 185 7 7
0.25 8
5, 1
2, 9,8 340 12 12
0,50 8
6, 7
3, 12,0 395 13 13
0,75 2
6, 3
3, 14,2 451 18 15
1,00 5
6, 9
4, 16,3 507 23 18
300 0,00 6
5, 5
2, 8,8 212 9 9
0.25 5
6, 4
3, 11,2 368 13 13
0,50 7
7, 1
3, 13,8 423 14 14
0,75 1
7, 8
4, 16,3 502 17 15
1,00 4
7, 5
5, 18,8 535 21 18
6
Sumber : Kearl (1982) 2
Tabel 5. Kebutuhan Nutrien Ayam Ras Pedaging Menurut SNI

Nutrien Satuan Kandungan Starter (1-3 Finisher (> 3


mg) mg)
KA % Maks 14 14
PK % Min 19 18
LK % Maks 7 8
SK % Maks 6 6
Abu % Maks 8 8
Ca % Maks 0.9-1.2 0.9-1.2
P total % Min 0.6-1.0 0.6-1.2
P tersedia % Min 0.4 0.4
EM Kkal/kg 2900 2900
Lysine % 1.1 0.9
Methionin % 0.4 0.3
Methionin+Sist % 0.6 0.5
in

Tabel 6. Kebutuhan Nutrien Ayam Petelur Menurut SNI

Nutrien Satua Kandungan Starter Grower Layer


n (0-6mg) (6-20 mg) (> 20 mg)
KA % Maks 14 14 14
PK % Min 18 15 16
LK % Maks 7 7 7
SK % Maks 6.5 7 7
Abu % Maks 8 8 8
Ca % Maks 0.9-1.2 0.9-1.2 3.25-4.25
P total % Min 0.6-1.0 0.6-1.0 0.6-1.0
P tersedia % Min 0.35 0.35 0.32
EM Kkal/k 2700 2600 2650
g
Lysine % 0.9 0.65 0.8
Methionin % 0.4 0.3 0.35
Methionin+Sis % 0.6 0.5 0.6
tin

Tabel 7. Kebutuhan Nutrisi Ayam Kampung

Zat Nutrisi Umur Ayam Bibit


0-8 8-12 12-18 18-70
EM (kkal/kg) 2900 2900 2900 2750 2750
PK (%) 18-19 16-17 12-14 15 15-16
LK (%) 4-5 4-7 4-7 5-7 5-7
SK (%) 4-5 4-5 7-9 7-9 7-9
Ca (%) 0.9 1-1.2 1-1.2 2.75 2.75
P tersedia 0.4 0.35 0.3 0.25 0.3
(%)
Lisin (%) 0.85 0.6 0.45 0.7 0.7
Metionin 0.3 0.25 0.2 0.3 0.3
(%)
Sumber : Zainuddin (2006)

TABEL 8. KEBUTUHAN ZAT MAKANAN UNGGAS PEDAGING DAN PETELUR

Kebutuhan zat pakan


Me
Periode /
Jenis Unggas EM PK LK SK Ca P Lis t
umur
Kkal/
kg % % % % % % %
0.7-
Ayam Pedaging Starter (0-3mg) 2900 22 5-8 3-5 0.9-1.1 0.9 1.1 0.5
0.7-
Ayam Pedaging Finisher (3-6mg) 3100 20 5-8 3-5 0.9-1.1 0.9 1 0.38
0.6-
Ayam Petelur Starter (0-8mg) 2800 19 4-6 4-5 0.9-1.1 0.8 0.85 0.3
0.6-
Ayam Petelur Grower (8-22mg) 2600 16 4-6 5-6 0.9-1.1 0.8 0.6 0.25
0.7-
Ayam Petelur Layer1(22-52mg) 2650 17 4-6 4-6 3.3-3.8 0.9 0.73 0.34
0.7-
Ayam Petelur Layer2(>52mg) 2650 15.5 4-6 4-6 3.5-3.8 0.9 0.6 0.25
0.6-
Ayam Petelur jantan 1 hari-dipotong 2900 19 5-8 4-5 0.9-1.1 0.8 0.85 0.3
Itik (0-2mg) 2900 22 5-8 3-5 0.65 0.4 0.9 0.4
Itik (2-7mg) 3000 16 5-8 3-5 0.6 0.3 0.65 0.3
Itik Layer 2900 15 4-6 4-6 2.75 0.4 0.6 0.27
Itik jantan pedaging Starter (0-3mg) 2800 22 5-8 3-5 0.65 0.4 0.9 0.4
Itik jantan pedaging Finisher (3-7mg) 2900 16 5-8 3-5 0.6 0.3 0.65 0.3
0.7-
Ayam Buras Starter (0-3mg) 2700 18 4-7 3-6 0.9-1.1 0.9 0.6 0.25
0.7-
Ayam Buras Finisher (3-8mg) 2800 15 4-7 3-6 0.9-1.1 0.9 0.6 0.25

Tabel 9. Maksimum Penggunaan Bahan Pakan untuk Unggas

Petelur Pedaging
Nama bahan
Starte Grower Layer Starter Finisher
Jagung r 60 60 70 60 r 70
Sorgum 25 40 40 25 40
Bekatul 10 15 30 10 10
Menir 40 40 40 40 40
Tp. gaplek 8 10 10 8 10
Pollard 5 15 30 15 20
Gandum 10 20 40 10 30
Lemak/minyak 5 6 7 5 7
Tetes 2 2 2 2 2
Tp. daun 5 5 5 5 5
lamtoro
Kapur 5 5 5 5 5
Kulit kerang 2 3 5 1 3
Limbah udang 5 5 8 5 5
Bkl kedele 30 30 40 30 40
Bkl kacang 5 7.5 15 5 7.5
Bkl kelapa 10 15 25 15 15
Bkl biji kapas 5 5 10 2.5 5
Tp. ikan 7 8 10 7 10
Tp. bulu 2 5 5 5 5
Tp. daging 7 7 7 7 7
Tp Bekicot 3 3 3 3 3

Tabel 10. Potensi beberapa Ayam Buras sebagai Ayam Petelur

Umur Jenis Ayam Kampung


Kampu Kedu Kedu Nunuk Pelung
ng Hitam Putih an
Umur Pertama Bertelur 145 134 168 146 163
(hari)
Umur 40% produksi (hari) 167 155 191 166 185
Puncak Produksi (%) 48 58 66 62 52
Produksi hen day (%) 35.9 41.2 44.2 45.0 31.7
Produksi hen house (%) 30.9 36.8 38.5 39.1 27.8
Rata-rata berat telur (g) 40.7 40.9 36.9 40.1 45.9
Sumber : Creswell dan Gunawan (1982)
Tabel 10. Kandungan Nutrisi Bahan Rasum Pakan

PK
No Bahan Pakan BK % SK % LK % TDN %
%
1 Dedak Padi Kasar 87.5 6.0 8.4 9.4 55
2 Dedak Padi Halus 89.6 8.2 8.9 9,1 67
3 Dedak Trigu Kasar 89.3 16.7 9.9 3.5
4 Dedak Trigu Halus 87.4 18.9 6.9 4.7 70
5 Dedak Merah 86.6 9.6 23.1 6.7 -
6 Dedak Kuning 87.4 9.0 33.2 8.8 -
7 Dedak Jagung 84.8 8.5 1.5 9 82
8 Pollar 88.4 17 8.8 5.1 70
9 Whet Brand Pollar 88.2 15.12 6.79 7.10 80.66
10 Tp Jagung Kuning 89.1 10.8 3.1 4.7 59
11 Tp Jagung Empok 88.76 8.40 6.91 9.72 78.96
12 Tp Gaplek 85.2 2.3 2.8 0.2 78
13 Tp Ikan 89.7 49 5.7 4.7 59
14 Tp Trigu 88.2 11.6 1.4 2.8 -
15 Ampas Tahu 26.2 23.7 23.6 10.1 79
16 Ampas Bir 85.8 33.7 19.2 6.1 74
17 Ampas Kecap 63.7 23.5 16 24.2 87
18 Bulgur 90.7 12.9 1.5 1.4 -
19 Bungkil Kelapa 87.9 21.2 13.1 17.3 81
20 Bungkil Kelapa 88.6 16.5 15.6 2.5 70
21 Sawit
Bungkil Kacang 80.6 33.7 11.5 13.8 81
22 Tp Biji Kapuk 91 32.7 16.8 1.7 74
23 Tp Darah 89.2 80.3 5.1 0.8 -
24 Bungkil Kedelai 88.6 41.3 8.6 15 83.2
25 Tetes/Molases 87.5 3.1 - - 70.7
26 Onggok 88.7 1.8 11 1.2 85
27 Ampas Sagu 80.4 1.2 10.8 1 -
28 Bungkil Gaplek 88.6 23.2 33.9 8.6 -
29 Bungkil Arga 87.8 19.7 23.1 11.2
30 Tp Biji Kapas 86 36 12 1.6 -
32 Kulit Buah Kakao 88.9 14.6 33 11.8 47
33 Kecipir 92.7 39 7 17.8 -
Sumber BBPP Batu Malang Jawa Timur

Tabel 11. Komposisi kimia limbah pertanian (%BK)

No Bahan Abu PK Lemak SK BETN


1 Jerami jagung 8,42 4,77 1,06 30,53 55,8
2 Jerami padi 19,97 4,51 1,5821 28,79 2
45,2
3 Jerami kc 18,69 11,06 1,80 29,92 1
38,2
4 tanah kedelai
Jerami 7,56 10,56 2, 36,28 1
42,8
0
Tabel 12. Komposisi kimia rumput-rumputan

Bet Ca P
Nama Bahan BK Abu PK LK SK
a-
A. Rumput-rumputan
1. Rumput Rhodes 25.8 9.54 6.84 1.73 38.2 43.7 0.43 0.24
(Chloris gayana kunt.)
2. Rumput benggala 26.0 10.6 4.9 2.3 39.4 42.8 0.38 0.31
(Panicum maximum
3. jacq)
Rumput gajah 28.0 10.0 4.6 2.1 38.2 45.0 0.12 0.18
(Pennisetum purpereum
4. Rumput signal 27.5 7.07 9.83 2.36 28.9 51.8 0.24 0.18
(Brachiaria decumbens
Staps)
5. Alang-alang ( Imperata 50.0 10.0 5.4 1.0 35.4 48.2 0.13 0.09
silindrica (L) R)
6. Rumput lapang 23.5 14.3 8.82 1.46 32.5 42.8 0.40 0.25
B. Kacang-kacangan
1. Kacang Sentro 24.0 9.43 16.8 4.04 33.2 36.5 1.21 0.38
(Centrosema pubescen
2. Benth)
Kacang Asu 29.4 8.81 15.8 3.24 33.7 38.4 1.16 0.23
(Colopogonium
3. Kacang Stilo 21.4 8.86 15.6 2.09 31.8 41.6 0.7 0.42
(Stylosantes quianensis
4. Sw artz) Kudzu
Rumput 31.0 7.01 7.5 2.23 6.9 36.3 1.88 0.19
(Pueraria phaseoloides
Benth)
5. Kacang Bulu (Glicine 25.0 10.2 19.2 2.9 33.1 34.7 0.77 0.37
weightii)
6. Kaliandra (Caliandra 36.0 5.9 25.0 2.48 19.8 47.2 0.67 0.35
calothyrsus)
7. Gamal (Gliricidia 27.0 9.7 19.1 3.0 18.0 50.2 1.68 0.19
sepuem (Jacq))
8. Lamtoro (Leucaena 25.4 7.6 24.3 3.68 22.1 42.2 1.60 0.22
leucephala de wit)
9. Turi (Sesbania 18.3 10.2 29.2 3.41 17.1 40.1 0.24 0.53
glandifora (L) Poiret

You might also like