ANATOMIJA I FIZIOLOGIJA OVJEKA

1. POJMOVI KOJI SE KORISTE U ANATOMIJI

Pojmovi koji se koriste u Anatomiji su latinskog jezika i to su :

Medialis blize sredini tijela

Lateralis dalje od sredine tijela
Anterior naprijed
Posterior nazad
Superior gore
Inferior dole
Superficialis povrno
Profundus duboko
Internus unutranje
Externus vanjsko
Dexter desno
Sinister lijevo

2. ELIJA

elija je morfoloka i funkcionalna jedinica svih zivih bica sa osobinama

kao visi organ.
elija se sastoji :
- Celiske membrane
- Citoplazme i njenih organela
- Jedra,jezgra ili nukleusa

Da bi celija funkcionisala rasla i zivjela iz okolinske tekucine mora primati

hranjive tvari. Kroz membranu materije mogu proci na tri nacina i to :
- Difuzijom, prolazak kroz pore na membrani celije ili kroz membranski
matrix
- Aktivnim prenosom kroz membranu
- Pinocitozom, celija proguta dio vancelijske tekucine i njen sadrzaj

Postoje dvije vrste celija:

- Polne celije , koje nastaju procesom mejoze, a mejoza je poseban
nacin razmnozavanja zrelih celija
- Somatske celije koje nastaju procesom mitoze, a mitoza je najcesci
nacin diobe celije

3. EPITELNO TKIVO

Tkiva su jednaka ili priblizno jednake celije i njihovi produkti koji izgradjuju
organi.
Razlikujemo :
- Epitelno tkivo
- Misicno tkivo
 - Vezivno tkivo
- Nervno tkivo
Epitelno tkivo je prvo i osnovno tkivo u covjekovom organizmu. Od njega
se razvijaju sva ostala tkiva covjekovom organizmu. Dijeli se na tri grupe:
- Pokrovni epite, pokriva povrsinu tijela
- Zlijezdani epitel, izlucivanje tvari ili hormana zvani sekreti
- Osjetilni epitel, vazan sastavni dio osjetilnih organa

4. POTPORNO TKIVO

Ova tkiva imaju vaznu ulogu u metabolizmu covjeka. Mehanizam je prvo

potporno tkivo nastaje u zametku od 3-4 nedjelje. Razlikujemo:
- Vezivno tkivo, obavija pojedine misice i misicne grupe i spaja ih sa
kostima.
- Hrskavicno tkivo, nalazi se izmedju vezivnog i kostanog tkiva i
pomaze oko savijanja i da se rezati.
- Kostano tkivo, izgradjuje skelet cijelog tijela i stiti organe.

5. MIICNO I NERVNO TKIVO

Misici sluze kao pokretac tijela te kao glavni aparat u organizmu. Misice
dijelimo na :
- Glatke nevoljne
- Poprecno prugasti voljni
- I poprecno prugasti nevoljni ( srcani misic )

Nervni sistem predstavlja cijelokupno nervno tkivo u organizmu.

Rasprostranjeno je po svim organima i tkivima. Nervni sistem dijeli se na :
- CNS koji ini mozak i
- Produzena i kicmena mozdina

6. KOSTI- ULOGA,GRAA I FUNKCIJA?

Osteologija je nauka koja pruava kosti. Uloga kostiju je :

- Glavni oslonac ovjekovog tijela,
- titi unutrasnje organe ( grudni kos, lobanja i karlica )
- Podloga za vezivanje miia
- ine osnovni skelet ovjeka
- Od njihovog razvoja zavisi rast i stas ovjeka
- Stvaraju erirocite.

Kosti se dijele na:

- Duge ili cijevaste kosti. Uglavnom kosti extremiteta. Imaju izgled
cijevi na oba kraja su zadebljana i sredisnji dio oblozen je miicima.
- Kratke kosti. Nalae se na mjestima stalnog gibanja ( kicmeni stub,
saka, stopalo )
- Ploaste kosti ( lobanja, grudni kos, karlica )

Graa kostiju:
 - Kompaktna supstanca, ini da je kost glatka , crsta nalazi se na
povrsini.
- Spuzvasta supstanca, u unutrasnjosti se nalazi, spuzvastog izgleda,
sastevljena od kanalica kroz koje prolaze krvni sudovi i zivci.
7. KOSTI TRUPA ( vertebrae kraljesnici )

Kraljesnici su kratke medjuspojene kosti zajedno cine kicmeni stub. Dijele

se na :
- Vratni kraljesnici ( Vertebre cervikales ) ima ih 7
- Grudni kraljesnici ( vertebre torakike ) ima ih 12
- Slabinski kraljesnici ( vertebre lumbales ) ima ih 5
- Krstacni kraljesnici ( vertebre sakrales ) ima ih 5
- Trticni kralejsnici ( vertebre cokike ) ima ih 4-5

VRATNI KRALJESNICI

Ima ih ukupno 7. Medjusobno se spajaju i cine vratne kraljesnike. Unutar

imaju otvor kroz koje prolaze arterije i vene. Od svih 7 vratnih kraljesnika
najvazniji su prvi i drugi , atlas i axis. Jer je atlas nosioc glave, sluzi da nosi
glavu, a axis sluzi u rotaciji glave, na osnovu njega mozemo rotirati glavu.

GRUDNI KRALJESNICI