Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanteras de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en lnea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos aos como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio pblico. El que un libro sea de
dominio pblico significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el perodo legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio pblico en unos pases y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio pblico son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histrico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difcil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras seales en los mrgenes que estn presentes en el volumen original aparecern tambin en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio pblico a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio pblico son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones tcnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseado la Bsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No enve solicitudes automatizadas Por favor, no enve solicitudes automatizadas de ningn tipo al sistema de Google. Si est llevando a
cabo una investigacin sobre traduccin automtica, reconocimiento ptico de caracteres u otros campos para los que resulte til disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio pblico con estos
propsitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribucin La filigrana de Google que ver en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Bsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Mantngase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No d por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio pblico para los usuarios de
los Estados Unidos, lo ser tambin para los usuarios de otros pases. La legislacin sobre derechos de autor vara de un pas a otro, y no
podemos facilitar informacin sobre si est permitido un uso especfico de algn libro. Por favor, no suponga que la aparicin de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infraccin de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Bsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar informacin procedente de todo el mundo y hacerla accesible y til de forma universal. El programa de
Bsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podr realizar bsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la pgina http://books.google.com
This is a reproduction of a library book that was digitized
by Google as part of an ongoing effort to preserve the
information in books and make it universally accessible.

https://books.google.com
R D E R I I

X I M E N E Z

A%C H I E T I S T I

T O L E T A N I

Hiftoria Arabum.

. fnctyt prologus in Hionam aArabum^.

V AE calamiratum haftenus Hifpaniadifpendia fit

pcrpefla, infupcrioribus, vtlicuit, explicaui. Nunc
( de excidijs Arabum j qua: vtinamfnt poihema,
quibus nihil fuit in Hifpnnijs intenttum, finem
imponerc dignum duxi , ii diuina potentia velit de
carerogladiatorumdiirecationibusatitodire.'quac
iamquingentistrigintaduobusannis& vitra, re-
petito gladio diflecata, ncc filijs eualit vifccrum
feftionem: nuncve videlicet regi bus dtfpcrtita, ab
cis&transfugis adSarracenosintcftini vulncris iuppllcia noneuafit. Ve
rum Diuina dementia miferante, tempore nobilts Aldefonfi, qui prope
Bulche Amiramomininumcum Arabibus campeftri prelio ffugauir, &
Arabum gladius hebetatus,& Gothorum ftrcnuitas reftituta, talionis fe-
mitas aperuit, & ficut principio Chriftianos incolas fub tributi onere
cogerunt, fie modo remmtismunitionibusprmcipibusChriftianis, de-
gunt feraitute folita fub tributo. Eorum itaque fuccefllones, & tempora
volens pofreris con femare, eorum exordium Mahomcri tempore in-
clioaui; qui eorum fcebe fuit conditor &inuentor,deeius origine, predi-
catione, & regno, ex relatione fideli, & eorum feripturis, ad detegendam
gentis illius feuitiam, & verfutiam, fatis breuiter explicaui. Aducrtat au-
temle&oris ftudium, qualitermentitareuelatioverfuti hominis Maho-
meti ex corde finxit virus pefriferum,quo libidinofas animas,quafi nexi-
bus colligauit : utdifcant paruuli fabulis abftinere, & Ada; funiculis
colltga'ri, & trahi vinculiscaritatis.

A Capvt

\
 RODERICr TOLETANI z

Capvt P R. I M V M.

De exordio & origine Mahometi.

N N o Leouegtldi regis Gothorumnono, arafixcentefimaprima,

in villa qua latrib dicitur, prope Mecham, erat homo Ali nomine, ahomei
fiUus tsibdelmutalib, & vxor eins Emina : nomen Patris Emina nafcimr.
Hayab, & matru eius Halima : qua concept ey peperitfiHumL,,
quern vocauit Mahomet. t cum Arabia ey Africa interfidem Ca-
tholicam rjr harefim Arrianam, eyperfidiam ludaicam&ldolok-
triam diuerfisfludijs traheretur : Arabs pradic7us Ali , familiaritate cuiufdam lu-
dai,qui eratgeneaticus, inter/idem Catholicam,ey Iudaomm perfidiamfluftuabat.
Cum mina concepiffet,facla eBfierilitas magna per totam tjfrabiam , adeo vt
pane deficiente, herbis duntaxatfylueBribus veferentur. Cum autem tempuspar-
tusminaaduenijfet , Iudausille , vt eratgeneaticus, captauit confiBentiampla-
netarum, ey horam natiuitatinfantis . CkliauteminfanftamHierufalemiuerat
adorandum, ry rediens inuenitfiliumfuumnatum : eyquicquidiHegeneaticus de
infante perceperat, reuelauit, eypradixit eum in regno ey Lege mirabiliter exal-
tandum. Ali autem apudIatrib poBtempus modicum vitamfiniuit. Cum autem
effet infans annorum quatuor, vt ipfe mentitur venerunt duo Angeli, eyfiderunt
coreius,eyextraxerunt indecoagulumfanguinisdenigrati,quodpoBeaniuislaua-
cro abluerunt,eyponderauerunt cor ems cum decem cordibus gentisfita. Poft cum Gravitas
mille,ey maiorisponderis efl inuentum. ft vnus Angelus dixtt alteri,ficumomni- homed***"
bus Arabibus in truttna poneretur, omnibuspraualeret- cmentiturfe in vifione
Gabriele angelo audiuijfe. Cum autem effet annorum quinque, mater (ita tradtdit
eum auiafuaHalima nutriendunt-j.

Capvt Secvndvm.

Delnftitutionc, & prima oftenfione Mahometi.

AN N feptimomatertarecepiteum,eyfe tranflulit adpropinquos,eypo

pauco's dtes ibi mortua fuit Cmina mater eius , ey f/cepit eum alia multer,
qua Daymen dicebatur,ey tranflulit eum in Mecham.OH'au anno mortuus
eB Abdelmutalibauus eius,& recepit eum Abutalibpatruus eiusin curam: & iBe
tradidit eum pradido geneatico inBruendum, qui inruxit eum in Naturalibus
ientjs, & lege Catholica, r Iudaica perfidia documentis: Vndeeyipfe poflmo-
dum aliquiddefide Catholica, aliquid de Lege veteri in (itafeftafit bdtum vfur-
pauit. Cum autem effet Mahomet annorum tredecim, Abutalib duxtt eum in Flie-
rulem, eo quodtemplum fancJimonia erat ibi. Mahomet autem cum ad annos
adolefcentiaperueniffet , ey '* dcftrina NouiTeflamenti ac Feteris,(y Naturalis
ientia profeciffeti tterum fame (^4rabiam opprimentejpfe ad cuiufdam diuitis
vidua, qua Adeya dicebatur,familiamfe conuertit, ey circa operationes domefli-
casinduftrius eBinuentus: eyea qua vehiculi onere abducebat, reducifnore^j
fibigratiam ey vidua diuitiascumulabat, eyfacius eft in oculis viduagratiofs
adeo, vt eum in filium adaptaret. Cum autem effet annorum viginti quinqus,
duxit
 3 HISTORIA ARABVM..
Mahomet duxitvxorem,qu<e^sibdigadicitur, & demum etiam viduam,qu* eumexhibue-
vxorcs du- rat, juperduxit, (jrprocedente tempore alias cumulauit. Ita quod ocJodecim vxo-
c,t" rum libidine, imo adulterio , fdabatur. Prima autem caujajua otenfionts in-
^Arabiafic euenit. & clefia nobi lis apud Mecbam inundafione fuitpenttus dtff-
pata, in ua erant forma argento, r auro (jr\pretiofis lapidtbusdecorata,cuam S
ntoresMecha cupientes vnanimiter reparare, nauem regtsc^egypti Chrifiiani,qui
*in ^Aethiopia tcclefiam cperat adificare, oneratom ligntsin ArabU littore acce-
perunt, r ex iflts ltgnts deieftam cclefiam repararunt, qua LAlcahaba dicebatur.
Lapis ni- St cum ejfet cclefia conjitmmata, erat lapis niger angulo apponendus, quem etiam
lmete r ^odie Arabes ob reuerentiam fculantur. Cumque maiorespopuli dijjiderent quis
ponitur. conjmmationis lapidem adaptaret , vltimo conuenerunt, z/t qui prtmus tn porta,
que Bayfaba dicebatur,appareret,ille lapidem collocaret. (^4ccidit autem Mahomet
perportamprius cateris aduenire,ejr confenfrunt vtipfeeffet difti lapidis coapta-
tor,& ipfe extendens chlamidem texitpetram, er vocatis adje quatuorde Coraxi-
nts tulerunt lapidem adflruc~turanL-*, & ipfevt cmentarius collocautt, ejr vide-
runt omnes, r miraculum reputarunt. Et cum omnes crederent ejfe Prophetam^,,
inquit, quidam. Cum totfenioresejr "viriprobabilesin veflroConcilto habebantur,
miror quare hunc ad hoc iuuenem omnibuspratulifl, ejr iurans, ejr mterminans,
hicfine dubio nos dierdet. (fcontrario alij refiebant, dicentes a diabolofic locu-
tum. Viri autem feniores & populus reparatam cclefiam iuxta dignitatem pri-
inanb- ornauerunt: ejr tunc <JVLahomettafit ets, t/t femper verjus illam ccle-
Mahomet fiam adorarent . Erat autem z^Lahomet annorum triginta quinqus . PoHb<ec
docete t^tahomet fecit moram^, per quinquennium apud dHecham, , & ibi mul-
mcepit. f ifienfionibui cunuj hts qui erani de generen Coraxi , ejr idol.v, adorabant
Jrequenttus concertabat , %>nu_> Deum tantummodo pradtcans adorandunu_.
Sed quia Uli potential praminebant , eurruj tJHecha in- latrtb fugerc_j
tompulerent.

Capvt Tekttvm.

De prsedicatione crebellioneMahometi.

PO $ T quinque autem annos, cum effet annorum quadraginta, tSHecham_

intrauit, ejr ibi latuitper tres annos, volensfeoendere prophetam, & ibi
mentiturfibi datum ab Angelo librum, qui dicttur ^Alcoranra. t quia ad-
tis fuga, jjc tjMfcht pro tnaiori parte Coraxints idolorum cultoribus tenebatur, ipfi-J
quafihumiliter cedens, in villamfuam latrib declinauit , ejrpoflea refumptts 'viri
bus , intrauit Mecham , ejr eos qui erant degenere Coraxi, r ei reftiterant, vi ejr
potentia captiuauit : (jr quafi imperans dixit eis : Jjtuiddevobisfaciam^* ? lA
it dixerunt, Bene, quia eislargus rcurialis. t ipfe continuo dimifit eos , r
Lei. deinceps humiliterfubfuerunt. Tunc pracepit vt inturribus, vbi conueuerant
campanapuIferi , Sarracenta quifpiam proclamaret :ficut ejr adhuc hodie procla
mat ur cultoribus (cJa t<e. Pracepit etiam vt in menfe Ramadan ieiunarent tri
ginta diebus , ejr alijs triginta diebus, in menfe qui dicitur (^Almoharram, (jr do-
mum, in qua ipfe natusfuerat,fecerunt meruitam> .
CAnno autem Imperatoris Heraclijfeptimo,ejr Sibuti regis Gothorum quinto,
natiuitatisjua quadragefimo dMahomet vidualibus diuitijs inclitatus, & faljo
miraculo lapidis pluribus approbatus, cpitgrandia cogitare, (jrrebellia contra
A 2 Romanorum
 RODERICI TOLETANI *
omum Imperiumpradicares&clanculfitafionibstspopulos concitare, oen-
dens eisqualiterferuitutis amaritudinepremerentur, & exinaniti cenfibus, & tri-
hut,paupertate continua vexarentur , &fila ignauia tenebantur, cum vi nu
merofoent repeliere potentiam Romanorum.

A p V Q_v V .

De Vioria'Mahometi contra Romanos.

CV m q_y e plurhnistaliterfuaffet, acciditquod Heraclius Imperator mit-

teret nuntiospro tributis :dMahomet cumfuis complicibushocpranofcens
eisoccurrit, dr negitis tributisfultus audacia, interfecit &fic aumptis
viribus interdumfurtim , interdumpublic}, prout negotium exigebat, Syrians,
\^rabiam, & tMepotamiam,fraude potius, quam virtute, fuo propoto inclina^
u'tt : (r adeo ciuitates, & oppida imutauit, vt tugoferuitutis abieclo , iam aperte
inciperent rebeare.ijdem diebus Heracliutfomniauit,quodmureseterra nafien*
tesjibi extrema veffium corrodebant : & tunc mfit ampliorem exercitum cum^
Theodorofratrefuo :fid viSIi ab exercitu Mahometi ad Heraclium redierunt, am
pliorem exercitum colleclu.Tunc Heracliusatriso Theodoro vifionem murium
reuelauit, & reslaurata multitudine beIIatorum, Romanorum exercituscumTheo-
doro iuit contra exercitum Mahometi. Sed adeo inualuerat rebeum multitudo,
quodRomana legiones verentes facieMahometiadGabatam oppidum(cefirunt,
rebellion* exercitufitbfequente , vbtpugna & periculo crebefeentefacubuitexer-
itus Romanorum,ejr Theodoro interfeclo,caterirage rgladioperierunt,prter
paucitmos, quifuga & latebris euafrunt,(jr ex tuncfuit iugumjmperij Romano-
rumexcuffum a ceruicibus Sarracenorum .

a ? V T Qjr i a T y m,

Dcfublimatione Mahometi in Regem, &dc Iuflionibu*

mendaciter excogitatis.

ETcontinuo fiperbavicloriaeleuati , Damafiumadeuntnobilimam,&re. Damafcaf

giam Syria ciuitatem , in qua attendentes , quamper eumfuerant adepti Ii- .
bertatem, eum in regem & principem elegerunt,& regni folium concee- Mahom
runt.^uo adepto/verens M.ahomet nede populis/tbifubiecTts,quiChriiants legi- j^ex eltgl
gusfubiacebant, Romano Pontifici obedirent, & reconciliati Imperio adharerent, tur.
legematuit inuenire,qua,quafifuniculis, peccatorum damnandas animai co/liga-
ret, carpitg,fabulis deteandis feducendas animas demulcere. In einsfecundo libro Mahometi
reperitur infcr iptum,quod Mahomet infidebat vni beia,qua dicitur Alborach, & fabula: .
proponebatpedem posteriorem (perpedem anteriorem,eytalibns beijsprophet*
confueuerunt infidere : & intali Mahomet Hierufalem eprofectus, t,utipfe^ Uer H .
in librofuo mentitur , inuenit ibi Abraham iMoyfen & Ieremiam, ejr Prophetas rofol. '
alios
 S HISTORIA ARABVM.
alios, ex antiquis, qui inibi conuenerant ad orandum , (jr obtulerunt dbtahometo
tria vafa, vnum lafte, aliudvino, aliudaquaplenums. t audiuit vocem cltttts
dieentem bac :fi vas aqua acceperis, cum tuopopulo (ubmergerissfivas vim cums
gentetua peribiss vaslac7is, tucumtuo populo dirigeris. Et ipfi accipiensfey-
phum laftis, b ibit ex eo. Tunc Gabriele-Angelus, inquit,ei : T^jtnces dtrectus tu (jr
et?mis qui crediderit Legitua. Et orationefafta , cum ab Hierofblymis receffiffet,
quodviderat difcipulis reuelauit,(jr addiditquafequuntur.Cum vidi, inquit, Abra-
ham,Moyfen, r leremiam,ocult corporis dormiebant,fedcordis oculi vigilabante
(jr vidi quod Abrahamfimilis erat mihi : Moyfes autem erat rubeus atque crius :
Iefus autem Mariafilius, eratflauus capillis, nee longus,necparuus , fed dijpotione,
fabu ^ ftatura me^a coaptatus, (jr videbatur aquaab eius capiteprofiltng, vertonta-
loibea ia ~ men ai]ua m erat t-A'ddtdit et'um in hoc libro : adprimum clum Gabrielme
eoclum. perduxit , (jr me in ist clo benigne t_Angeli receperunt, (jr cum rit ejr gaudio
reexerunt, bene orantes mihiproera (jr iucunda. Vnutfolus inter AngeUscon-
fiebat, qui nec mihi orauitpro/pera , nec+i : cum^quafijfem ab (^Angelo quif-
nam effet , reondit: nunquam rit hic Angelus, nec ridebit, hiceft Angelus cu,
osignis : (jrdixi Angeloi eflhic Angelus, qui Deo dicitur nimis dilectus ? Et Ule
reondit, Angelus hic efliUe. Tunc dixi ei,pracipe,inquit,ut oftendat mihi ignem.
Iubente taque Gabriele, remouittegimenoUa ignis ; & ignis afcendens,t'tmuinc^>
omnia quacunquevideramconcremaret : (jr rogaui Gabrielem, vt ignis iterunts
tegeretur : & ignis rediuit in locum fttum, (jr videbatur, vt Solcum occidit inoc-
cafu: (jr triffis Angelus , vt priusfuerat,texit ignem. Similiter cum intrauic-
lumjmueni hominem venerandum infedefedentems , (jr oflendebantur ei am
omnium mor trum : ejr cumvidebat animas quafibi non placebant , ab ets intuid
tumauertebat, imperanseis : peccatrixanimaab infelici corpore exiuii: (jrcum
oflendebatur et anima , qua placebat , applaudens anima inquiebat : ofelix anima
bono corpore exiuifli : (jr interrogaui Angelum de viro tanta excelkntia, &re-
nerentia, qui/am effet : (jr Angelus dixit mihi, t^fdam effe , qui bonisfuigeneris
congaudebat, maltsfaciem auertebat, (jrpnaspeccantium oflendebat. Vidi itL
eodem caelo, qui carnespingues (jr optimas manducabant, (jr alios qui popofitis
pingttibus deftidts comedebant. Cumqe quafiffem, iflt homines quinam ejfent,
reondit Angelus s primifunt, qui vxoribus legitimis adharunt : a/ij qui legiti-
masnon curantes,faedis commerces vtentes, mulieribusfedederunt. Poea duxit
me Gabrieladfecundum clum,ejr inueni ibi Iefumfilium dHaria, (jr Hyahyam
(quem nos Ioannem dicimusJlium Zacharia, quierantconfobrini. Poftea Gabriel
in ca.'tum tertium meinduxit, ejr inueni hominem, cuiusforma erat vtplena luna,
(jr Gabrieldixit mihi : Htcefilofephfiliuslacob Patriarcha. Poftea duxit me iris
clum quartum,ibi inuenihominem venerandum i ejr Gabriel dixit mihi: Hic eft
t^Aarotts, ejr erat ibi cum eo fdriT, qui clumaendit.. Pofl hc duxit me Gabriel
in quint ton clum , (jr inueni ib'thominemfenem , (jrpulcrum , (jr dixit mihi: hic
efl toaronfiltas ^Abraha. Poflea duxit me infextum clum , (jr inueni ibi homi
nem rubeum, ejr procerttm, (jr dtxit : hic eft iMoyfes. Pofleafecit me aftendertLJ
infeptimum clum , (jr inueni ibi hominem canum, fe^entem in fede parte do-
mus, qui pluribust^Angelis comitabatur , ejr intrant in eafeptuaginta miHitu,
^Angelorum, (jr MIL* redeuntvfque ad dtemiudtcij. t ^Angelus dixit mihi:
hic efl ^.Abraham pater vefler. Poft hoc introduxit me in Paradifum, (jr inueni
ibi puellamformofam , qua multum placuit oculis meis,(jr interrogaui eam, cuia
effet , qua reondit : hic eruor Zaythfilio Hyarith. Etcumdefiendtffemdepara-
dte,nuntiaui hacZaythfilio Hyarith, quide meis confortibus vnus erat. Et in omni'
Jts lts adquos a'endct-am\ interrogabant AngeliGabrielem, (jr ipfi dicebat eis:
(~A s hic
 RODERIC I TOLETANI. ' ft
hic eB dVLahomet. t interrogabant cum gaudio, eff iam mijfus ? & ip inquit :
Iam eft mijfus : &ipfiomnes orabant, vt Dens adderet mihi vitam, tanquamfiatri
fito, &amico. Poquam autemtranfieram feptemclos,Gabrielmepropofitit ante
Deum, & mandatt mihi, vtquoltbet die dicerem quinquaginta orationes. Ego au-
tem conuerts ad dWoyfen amicum meum opttmum, dixiei, qnaliterDeusmiki
mandauerat , vt quolibet die dicerem> quinquaginta orationes, fidtot orationes
graues effent ad dtcendum_j , cum gens conuerfa nouiter nonpoffettantum onus
quotidie tolerare^. Et dLoyjes cornerfus ad Deum obtinuit, vt decem orationes
relaxarentur , & iterum me rogatur, obtinuit alias decem : t fic paulatim_,
defcendens omnes abulit praeter quinque: quicunque quolibet die quinque oratio,
nesfecerit, renumerabitur quafipro quinquaginta^,. dMahomet autem anno ta*
tisfua quadragefimo apud Mechamfiequenttusmorabatur ,& ibidem pr<edicl<t_M
omnia , ejr multa alia ridicula , & nefandafibi dicla Gabriele ^Angelo mentie-
batur, vtpopubsquosadrebeUionemconcitauerat ,Jecla fuamortis funiculis col
ligaret : er vt virusfiiamalitu occultfret, pradicabat omnibus vnumDeum.
CMecba autem tenebatur cultuplurium idolorum> . Cognatio autem Coraxi con-
uenerunt in domum LAbutalib , qui erat patruus cMahometi , conquerentes de-j
eo quod eorum legem , & Deospatrios aboleret : fed quodipfe_ , & ipinfilis ri-
ttbus remanerent s & tant- dMahomet habebat aliquos defuis confanguinets
eonniuentes.

Capvt Sextvm.
#
De difeeptatione cum Coraxinis, & de morte eius.

PR AEDtcTvs autem ^Abutalib conuocauitiMahomet , & alios Coraxi-

nos ,fuper lege, '& idolis querelantes, & dixit ei ^Abutalib : Scce it ha-
bent aliqua aduerfum t^>. CMahomet autem reondit ei , fuine me modi
cumperorare. Tunc e, non eB, inquit , Deus aliusprter vnum : <r recedite ab
idolis, ua hacJenus coluiis. Tunc, manus mantbus collidentes, indignatt animis,
reonderunt: cur Deos noffros vis patria exirpare? &dixerunt : iBe bomo
propoto non cejfabit , fedmaneatintalege , & nos ritus patrios obferuemus,
tunc ab inuicem recefferunt. ^Abutalib autem dixit cMahomet, bona videtur ora
tio, quam dtxtfli Tunc Mahomet : dic, inquit, verbum, quodpradicaui, rconuer-
tere ad legem meam. ^Abutalib autem reondit ei : libenterfacerem,feddiceret
genus noBrurn, quod metutui aut timore mortts , taliaproferebam : necvolo per
dere gratiam propinquorum. Ex tunc Mahomet cpitficlamfuampublicepradi
care, & adrebellionempopulos concitare , & aliguosfeducebat, quia vnum Deum
tantummodopradicabat : ejr mentiens Gabrielem Angelum ad(e miffumt qua de
ceitts populispradicabat, dtclafibi ab Angelo afferebat t rfrequenter in contem
plationem inuifibiliumfe rapifimulans , quafi deffitutus fenfibus , in terram, vt
exanimemproernebat : &ultipopuli loqui cum ngelo affimabant. Demum
autem quafireitutoiritupracepta aLtquaproferebat , quafub Vno compacla ca
pitulo Zohara appellabat , rper tales Zoharas dinguitur Uber eins , qui didtur
x^lcoranuitinquototignominiofas Zoharaspradicauit , qud pudebit dicere, ne-
dumfequi:quas tomen viru diabolico debriati, &ltbidine dulcorati,infelices popu-
lireceperunt,& adhuc infuaperfidiapermanent obinatUnec legem vite & difii-
plinx
 7 HfSTORl A ARABVM.
plina defimnt infeftare.Mahomet itaquefraudibus ejr incurbus efr infami doSfri
na cordagentiumfuapertinaciafolidauit.nnis autem decem expletis,ex quo apud
M ahomet Damafcum regnifufceperatprincipatum, moritur,ejrfepultus ejf in inferno. z/Era
moretur. fixagefimafexta,anno Heraclij XVII,& Suintille regis GothorumFII.

Capvt Sefttmvm.

De Abubacar, & Omar Moabia & eorum praclijtf.

Subjugatur X O R. T V Mahomet, Abubacar eius gener ejr contribulisin regni folio

Perfis. I\ / 1 fubrogatur.Huius tempore Romani Perfidem reliquerunt,quam Abubacar
A JL bel/isindefinentibus occupauit,b/rafexcentemanona,annoHeraclijvi-
gefimo, anno Arabum decimo quarto. Mortuo Abubacar, Omar infolio regni coito-
catur Arabum , ejr decem annis regnauit. Hicfuit rigidus efr in prals va Ide con-
ans : hic obfedit Alexandriam in zALgyfto , r captam conftituitfib tributo , ejr
totamtAZgyptum ditionifua, r feftafubdidit Mahometi : (jrtamdeparttbus
Orlentis, quam departibus Africanis triumphum victori* reportauit. Sea dum^
gyptui. quodam aie orationi inftaret, quodamfo clientulofuit interfecJus. Poft mortem
Omar, Autumanfuccejjtt in regno, ejr regnauit annis duodecim. Hic Libim , Mar
morichim, Pentapolin,Ga^amam,rz/Ethiopiam, quafupratALgyptumplagis
adiacerent,Sarracenorumfita, &fuafubdiait ditioni. Plurimasetiamciuitates
Perfarum, quas Omar non potuit obtinere, obtimit, ejrpofoitfub tributo, demum
fois eft interfecJus. Mortuo Autuman Moabia,qui ejrMaula,fuccejjtt in regno,anno
trigefimo quinto Arabum, ejr regnauit annis viginti quinque. Sedquinque annis,
quia regnum eiusturbatio variauit,contrajuospralia multa gejjit :poft quinquen
niumfuisfedatis, feliciter regnum rexit. Sea aduerfus eum Conftant Augufius,
plufquammille naues aggregans, infelicitertransfretauit. Cumenim bellatorum^
difcriminainchoaffent, Moabiapracedente quodam Abdali nomine,qui in exerci-
tum Arabumprincipatum militia tunc tenebat , ceperunt acriter decertares ,fed
viftus Auguhus,vix cumpaucisper aquor aufugiens, Ufus euafit, & plures defuis
eaptiuitate ejr gladioceciderunt: ejr Moabia, ejr AbdalUnomen, rgloria accre-
uerunt. AbdallaautemvolensvicHoriam ampliare, Tripolim zAgyptivenit, ejr
eam ejr Cidanisfhavitoriafubiugauit : ejr poft defoiattones plurimas,diuerjts
patrisfibiugatis, multisprouihcijs domitis, ejr vafta/is, & cateruis plurimis
Africa *n$ ^rtY'/"'J, -Africam attentauit, cum multis phalangibus bellatorum. Cumque
ex aduerfo Comes Gregorius aduenijfet, vtrimquefuitpralium inchoatum,fedpars
Afrorum morti rfugapenitus derelicJa, infeliciter eft deleta , ejrfic omnis decor
cclefie Africanain Arabes eft tranatus. Abdalla itaqueJpolijs & diuitus incly-
tuS,cumJiscobortibusreuerfs.eftinz/Egyptum. Moabia autem peragebat deci-
mum regni annum,qui cum vidifpn Afrk afibiprofjera fuccefijfe,centum millix
Conftan- bellatorum in obfequium I^itlioo dedit , vtcumets Conltantinopolimfeftina-
tmopolU ret : qui illam adiens parauit obfidionem , r per totum vernum tempus beUisin-
fidtub definentibusinfeftauit : fed quia vrbis magnifice'ntia obfiftebat, ejrfames,&peftis
laborem impugnantium fatigabat , vrbe rea , oppida plurima occuparunt r
adiacentempatriam deuaftarunt , r onuftipradis ejr diuittjs, poft biennium Da
mafcum vrbem regiam redierunt. Poftea autem partes Orientales bellis indefinen-
tibusfuaffe,& dominio (ubiecerunt: ejr expletis viginti quinque annis in regno,
natura debitumfoluit.
Capvt
 RODE RI C TOLETAN

Capvt Octavvm.

De Izitc Maula & Abdelmelic filio eius &vitorijs coruin.

* *
AN N Impej Arabum fexagefimo primo,- Izit natus Moabia obtinit p
trts regnum, > regnauit iucundffme tribus annis. Hicfubdiditfeftafua
vicinasvndique nationes , eoque cuncJis gratijjmus habebatun nunquam
enim,vt moris efl h mum, regalisfafiigijgloriamappetiuit s fed ciuihter cum^,
omnibus conutuebat, <jr expleto regni triennio vitamfiniuit,& reliquit Maulame
filiumfuccefforem^nno imperij Arabumjxagefimofecundo. Hicpaternts moribus
fimilis,cum ad regnifafiigium perueniffet, tertiampartem trtbuti omnibus condo-
namt : qui anno dimidio in regno explet vitamfiniuit. Poft cmus mortem exerci-
Arahum fereper quatuor annos bifariefuerunt diuifi, &. innumerabiles cdes
y^rabibusprouenerunt : alijenim Maldan, alij Abdaliamfiquebantur,fed Maldan
Conftanttno Cafari miUe[olidos auriprobati, & variamfupellectilem annisfingttlis
impendebat, vt ei adintorfieret, autfaitem non impediret : & qua Arabes Roma
nis euicerant,fuitprateritorum temporum captiuttas relaxata. Hoc tempreErui-
ginspraficitur regno Gothorum.Cumque nter Maldan, & AbdaUam longa concer-
tarn incidiffet , tandem ^AbdalLt , quifueratprinceps miluia regisrjMoabia, &
multts diuitjs^uas ab Africa tulerat,abundaret,eiecJo Maldanjolut obtinuitprin-
cipatum : anno imperij Arabumfexagefimofexto : r quatuor annisregnauit. Poft
quos Abdelmelic iuniorisMaulafilius , contra Abdallam Arabum regnum inten
tat, &fauorepatrisadfuccejfionem debitam eleuatur^ _nn imperij uArabum
LXX. regnauit annis XXI- Hic AbdaUam amulumfuum perfequens, apud dWe-
cham Abraha demum, vt ipfiautumant, qua eft inter Archas & Sarram UMefipo-
tamia, interfecit : poflquodfapientijfime bella ciuilia comprejjt. Huius anno quin
to adregnum Gothorum <sgica fublimatur , & iterum eius decimo fexto annoVi- Vitiza
tiza in regnojkbituitur lLgicapatrifuo- Abdelmelic autem confummatis in regno
annis vigtnti ejr vno, vitamfintuit.

Capvt Nonvm,

De Vlm ,

AN N atitem Imperij Arabumnonagefimo primo, Vlitfilius dus adregnum-

i^rabum fublimatur. Huius quinto anno Rodericusfeditiontbus procreatis
regnum Gothorum inuafit . Vlit autemper quatuor annos bellaperagens, im-
periumCkrabummirabiliter dilatauit : eratjnim vir magna prudentia, &in
dijponendts exercitibus valde cautus : cr quiafuturus erat virqafurortsDomini,
in populos Hifpaniapeilentes, diuino auxilioferebaturi vt vicin.ts gentes (uo im
perio fubiugaret. Romaniamquoque, & multasprouincias Romanorum, vaflatione
ajftdua conculcauit. Infulds etiam &fines India domuit,deuafiando ciuitates, pluri-
mas,oppida,& caflellaobfedit , roccupauit. In LybiaanfracJtbus mnem mariti-
mam fiibiugauit , in occiduispartibus regnum Gothorum antiquafoliditatefirma-
tum obtinuit, & afflixit : quod tempore Leouegtldi per annos centumquadragin^
ta pacc conttnuafuit latum. Hicperduccm excrcitus fui Uttuzam HiJ]>amasdo-%
tnuit,
 9 HISTORIA ARABV M.
Sarraceni muit,&regni ahstul'tt dignitatem, er conflituit veffigaliO-, ^Anno Imperij Flit
Hipaniam qmrto,Muza Abennocayr princeps militia Vlit regts,mifitTharic Abenzarca,cum
occupant. exercftu Cttra ijtayg^ qui > Rodericum vltimum regem Gothorwn beUofugautt, &
Primus Sar Hifpaniasfubmganit. Demum <JM.uza veniens in Htaniam ciuitatesplurimas oc-
racenorum cupauit,cr infinitas diuitias congregauit, inter quasmenfam lapideam, coloris vi.
RcxMuza* ridts, immenft mtgnitudinis, adinuenit, qua habebat trecentosfexaginta quinque
pedes, & menfa jepedes exvno lapide erant. c menfa dicitur inuenta in viti.L*
quadam,qua Arabice dicitur t>oVUJJ- Medinat almeyda: Latineaufem_,
interpretattf ciui tas menfae : & erat iuxta montem qui adhuc hodie dicitur, Gi
beI Zuleman , & imminet burgoJnffi Iufli : hanc Tharic cum multis alijs diuitjs
dedit Muza. dbLuzaitaqueTharic,& Mogeit Hiani&s deuaflantibus,ab Hijpa-
nijs reuocantur, pracepto Vlit .Cum oporteret eos ad ediftumprincipafe/linares,
Secundu* / dimifufiltum fuum Abdulatis , principem citra mare, qui apudHifialim^j
\bdula- conttituitfedemfuam, cjffertur vxorem regis Roderici nomme fgtbonemfibi tru*
z"' coniugemalftmpfijfe,&abvxorefuafics,more regumGothorum,fibiimpo(uit dia-
Tertius demas vnde & Arabes CbriHianumputantes, confilio Ayub Aben Haltb, dum iru,
Ajrub. orationeperfilterct, occiderunt. Regnauerat autem tribus annis, & Ayub, quod
erat infeca Mahometiprudentiffimus, in regni foliofubrogarunt , drab is-to did-
iur Calatayubfuijfe adtjicata, & ie curiam Arabum ab Htjpalitranulit, & Cor-
duba injlaurauit.

Capvt Dectmvm.

De morte Muzae & Vlit, 3c regno Zulemce.

, "tt * Vza autem cum Tharic , & Mogeit, ducens fecum infinitampecuniam,
|\ /1 & ex Cbriftianistrigintamila captiuorum,r menfam viridem,&plu-
L rimos lapidespretiofis,peruenit in Syriamadregem,vbiVlit tunc tempo-
ris refidebat. SedThar,qui odium conceperat contra Muzam, prauenit Muzam-
ejrfi regis confibeftuiprafentauit, accufansMuzam eo quodde diuitijs Hianiaplu*
rima occultaret, & modica deferebat. Cumc^ Mu^af regis con(petuiprafentafet,
male receptuscum ignominia eft eieftuspriuatuspotentta & honore. Demum con-
demnatusin mille millibut, & in decies centum mibusfolidorum, & dolore vario
circumfeptus,vitamfiniuit, anno Arabum nonagefimo feptimo. Et quia ^yfyub,de^
quo diximus <cMuzam conjnguinitate aliquaattingebat, Amiramomemfecit eum
Qua rtu regno Hifpania remoueri, &AlaborfiliumAbderramen in regnoHifpaniafubroga-
1 . or- uit : qui duos annos & nouem menfes in regno expleuit.Vlit autem omniaproere_j
gerens, receptiscopijs vniuerfarum gentium, " diuitjs,quasgens mtfera, vomue-
ratHianorum, vitatermino confitmmato, cum regnajfttannisvndecim,vitam_,
Zuicma fintuit. MortuoVlitZulemafrater eiusfucceffit in regno, anno Arabum nonagefimo
Chalifa. octaup, & tribus annis regnauit . Hic mijfo exercitu Arabum, Romaniam grauiter
Pergamus dcuaHauit .Pergamum antiquijjimam &florentijjtmam minoris Afia ciuitatem-j,
incenditur. vltrici incendto concremauit. Mit & labor quem Hifpaniaprafecerat,vt ^ar-
bonenfem Galtam deuafiaret, & citeriorem Htjpaniam, inqua Chrifiiani aliqui re-
bellauerant fubiugaret,qui & pradicfamGalliam-j , r vtramque Hijpaniam, vi
fiaudc-j ,& dedil tone receptans,vec~iigalifubdidit feruituti. Zulemaautemfilios
Cordub cAbdemeitc netotesfuos,filios vrtftilicet,0mareyIzit,fibiadreqnirejmerL*
eaprmr.a focUuit. Inter ac labor Cordubam attetuauit ,& Chriianos ibidem egentes,

. cmunctos
 RODERICI TOLETANI io
emunctos vfque adexinanitionem extrema virtutis, tyrannide coarcllauit. Arabes
mttem qui fuerant prima vaflationt, carceris ergaffulo , & ciIktorum aeritattLJ,
CTfame er inedta macerautt,adeo vt vermesue pediculiin cilies aturirent,dr
qu*s~ticnibuseosafflixit,vtthefaurosabonditos reuelarent. Hoc tempore clipfis Ecllpfis,;
filis ab hora fexta vfque ad boram nonam durantt, erftelU, vt in tenebris appare.
bant. Verum quia Iztt ob tnctimoniam[uafecia ab omnibusamabatur,erfanifft-
mushabebaturmarfiater clus eum in tutelam regni adfciuit : Omar autempradi
tus benignitate nimia, prolijs, quantum poterat, abflinebat. Tant enimdulcedi-
nis fjr patientlyfuit in regno, vt tantus honor ei exhiberetur,er tanta laudispr<e^
conio ejfloreret : quod non olum afuis, fedetiam abexterisra cundis principibus
amaretur. Tanta etiamfanclimonia ei adfiribitur,quanta nunquamvllt ^Arabum
fama veridica rccognouit, qui erprincepspaucorum dierum vitamfiniuit.

Capvt Vndectmvm.

De Izit & Izir, & Obfidione Tolofe, 3c principatu Ambizar.

M a R mortuo Izit regni gubernaculacepit folus; tunc quidam alius Izit t^cha..
nomine,qui degenerefuo erat,er apudPerfas tutelam gerebat,rebetonem fa.
molitus, bella ciuiliaprocurauit* SedIzit mifit quendam Mu^illima nomine
Cum infinito exercitu , vt rebellionis inittriam edomaret , er in campis Babylonicis^
fupraTigrimrebellantium turba dilabiturfuga magna, ejraucloreleriscompre-
henfus venix referuatur. Tunc etiam in occidentis partibus multa tili proera-,
prouenerunt, nam Zama,qui tribus annis ducatumtenuit in Hianjs,proprioylo jZamai
defcripfitvecligalia Hianorum,& quodprius indiuifumab Arabibushabebatur,
ipfe partem reltquit militibus diuidendam^partemfio de mobilibus , & immobi-
tibus ajjignauit, er Galliam Narbonenm diuiflonefimili ordinauit , r Francorum
gentem billisequentibusfiimulauit, & ^rbonob tuitionem patria elecos mi
lites collocauit. Ip autem beHis plurimisTolofamveniens,obfidionisambitucir- Tolofa
cuiuit,er cpit earn varjs m.tchinis impugnare. Gens autem Francorum cum udo- obfidctur,
ne exercitusfuiduce in obfefforum auxiHumfperuenit. Cume^ vterque exercitm
cpiffet acriter dimicare,Franci Zamam ducem t^Arabum cumparte multitudinis
peremerunt :reliqui,obfidionerelic~ta)fefug<epatrocinio commi\erunt,er quieuafe-
rantj^yibderramenfibiprincipem elegerunt, donecprincipaliaiuffa venirent. Per
idem tempus Frodoarius Auxitan* fedisEpifcopus,& Vrbanus Toletana d,Vete
rans Melodiu4e^^ncirtseiuldemToletanadisArchidiaconus,doclrina,pien-
tia,>e, caritate , fide er fanclitate ad confirmandam captiuam Bei &clefiam ciari
habentur. Izit autem mitprafeEtumin Hianias A^amfilium Melich,rpracepit * Azam.
ei,vtciuitates,oppidt,ercael/a,quapervimArabesexpugnauerant,b^ceretJub
tributo , videlicet vt quintam partem omnium prouentuumfifco regio foluerent
annuatim : qua vero (ponte reddiderant,decimum tantum (oberent pro tributo,
CT hi (ir Uli in futs poffefftjnibus liberi rmanerent. life <~A\am pontem Corduba
feciteri, anno Imperj <^Arabum centefimofecundo. <~Azam cum duobus annts er
di,nidio in Hifpanijs prfuiet, & avaffatione Tirafone rediret ,'fuit hfuis pro.
ditionaltter tnterfecfus, (jr Izit Amiramomemprafecit Hifpanu quendam qui di-
cebatur Ambi^a anno regni Arabum centefimo tertio,& quatuor annis er dimidio 7 Ambtzai
prineipatum Hifpanu apte rexit, er gentes Francorum pralia medttandofapius
intentauit,&per direclos Strapas injequendojnfeliciter dccertmt/tihilominus
tamen
 Ii HISTORIA ARABVM.
tamenfurtiuts obreptionibus nornadlas eorum ciuitates, (jroppidaflimulauit, ejrpro
huiufmodi infeflationibus Gallicorumfcilicet , ChriHianis vecttgalia dupltcauit.
Cumqe honorisfaibus in Hianijstriumpharet, foflremo perJe expeditionem
ingeminat contra Francos,ejr incuronem in eos, afumpta audacia,meditatur. Sed
Obitu. cum cpiffet cum exercitu proficijci , propria morte vitamfiniuit : ipfe autem_
^Ambiza in ultimo conftitutus quendam qui Odra dicebatur, confidentpatriaefibi
commia, r princiftemexercitus repedantis propria voluntate ordinauit. Sed
LArabes incontinentt Amiramomeni Ambiz-*- obitum unttarunt , ejr mne .
pariterfuccefifionem : Iz.it amem incontinenti mit eis quendam , qui Iah dice-
batur,& eratlius Zulema,anno regni Arabum centefimofeptimo,&fuit terrtbi-
lispoteftator , ejr regnauit duobus annts ejf dtmtdto , homo is ingenij, crudelis
dominij, tamen iufiitia intendebat, nam Arabesue Catauros, qui respacificas ab-
ulerantCbriftianis,coegit debite refiauraH^j. '

Ca pv t D v o de c" i mvm.

De Regno Hi cam.

HV t V s temporibuslzit quarto regni fui anno completo ,vitamfiniuit , cf

fratremum Hicam nomine infiituitucceforem, tali paito, vtfiliuseius
proprijfeminis,Abulit nomine,fratrifucceideret in honorem. Hicam autem
int<e primordijspoteflatis, anno regni Arabum centemocptimojatismodeflum,
ejr paeicum fe oftendit , ejr regnauit annis viginti & vno. In Romania ejr inpar-
tibus Orientisprofiere multa get , nonprajentialiter , fed per duces terra ejr pe-
lago deflinatos, ejr in Occidentispartibus nilegitpraclarum. Demum tanta cupi-
ditatefuit illeftus , vt de nullo nifi de coectione pecunia cogitaret, adeo vt omnes
reges qui eumpracefferant,pracelleret indiuitjscongregatis i verum quia emun-
cJionisiniuriasnon poterant tolerare, mult prouincU fibifubditavotafaab eins
propofitofereper annos quatuor retraxerunt, rageplurimaubequente , neC di-
ceitm huiufmodipotuit reormare : Prouincu autem eim dominiofbdita,ejr Jefta.
biabometi tnquinata, necefeeflvt propjs nominibut exprimantur, videlicet
RegnaSar- iconia, cuius metropolis tconiums Lyria, cuius metropolis Lyftris,^Alapia cuius
Ubie&a. metropolis ciuitaseiufdemnominiss chaldaa cuius metropolis Babylon defiruftJ-*:
LAyria, cuius metropolis Tfjniue : oJHedea, cuius metropolis Hecbatanis : Hyrca-
riia, cuius metropolis mintiolos : Perfis, cuius metropolis Sufi : Mefopotamia, cuius
metropolis (~Aram,fiue Sarra : Syriafuperior, cuius metropolis Damafius : Celefiy-
ria ,fiue Phoenicia, cuius metropolisTyrus : Syria inferior, cuius metropolis ^Jfn-
tlochia : IucUa,cuius metropolis Hierufalem : ^Aegyptus, cuius metropolis Alexan
dria: ^Arabia maior, cuius metropolis baldac : (^Aethiopia, cuius metropolis Na-
dauer: Africa cuiusmetropolis Carthago : -Hiania cuius metropolis Toletunuj.
Has omnesprouinciasfubiugauitfecia ejr gtadius tJklahometi. LAliquando etiam
Siciliamcuius metropolis Paoormum^j , ejr Calabriam, cuius antiqua ^Metropo
lis Rhegium, ejr partem ^ApulU, r Gal/iamGotbicam,, cuius metropolis ?^ar-
bonO-,,r Vajconias cuius metropolis t^Auxis , r BurdigaliamuapotentUfuhiu-
gauit. - 1
iAnnoitaque regni i^Arabum centemovndecimo, Hicam verofexto,ffcepit
s odoyfa. regnum ^Arabum inHtfianijs o'doyfa Alcayciauforitate,a duce Africano recepta.
2 HiC
 RODERICI TOLETANI ti
Hicfuit vir leuitateplenus, & vacuusgrauitate, prapaucitate autem temporis nil
(lignum memoria legitur peregiffe : i/lo regno repulgo Hifcam ^Amiramomeni
Jemenfil. Abinaz-a ad regtmen Htariu defiinauit, anno regni K_Arabum centefi- 1 Yemen-
mo vndecimo, Hifeam vero fexto. Hic quinque menfibus Hfftniasgttbernauit , poft
quosvttamfiniuit , & miffusfuit alius ^Autuman nomine , hic per quatuor men/is 1 1 Aum-
rexitterram i pofiquem Hifcamfibfiituit, alium nomine Ahaytam filium obeit,
qui veniens in Hianiamfigillum , & auftoritatem principis quam dtfere bat, pa- tam - ^
tenter, &flrenue demonttrauit, &per decem menfes turbidlts terram rextt,r in-
tellexit altquos de ^Arabibus in depofitionem eius colloquio clandestino conjpira-
re_j : vnde ejr eos capiens conjpirationispropofitumflagellis exterfit, & demum iuf
fis ab amulis tranfmarinis quos pnis affltxerat , capitibus detruncauit. Interqus
Zath Sarracenumfanguine nobilem , facundia clarum_, , dtuerfis rebus <jr diui-
tijs opulentum, pna ajflicfum^* ,flagras illufwm , colaphis afum , tnhumamter
flagellauit.

a P V T X I t.

De Zath & Abdalla, & Abderramen, & eius vi&orijs.

ZAt h aut.emmanus eius euadens ad'petit'tonenigentis ,eorum quorums

finguinem effuderat inhumane , Amiramomenife confieftibus prafenta-
uit : ejr cum eo dMLahimen mittitur Sarracenas cum relatione aufforitatis
abfionfi, vt abfque cunctattone aliqua Abderramen, Alhaytam eiefto, adregni re-
gimenfitbleuetur. Sedcum Mahimen Cordubamperuenifiet, Abderramen non po-
tuit inuenire,&flatim ^Mahimen Alhaytam captum carceri mancipauit, nec mo
rafortiterflagellatumjurpiteriudicatum, capite decaluatum ,poft tergamambus
colligatum,catenisferreis alligatum,ab afinoaeportatum,per ciuitatem attractum,
tantis ludibrijs referuatum, iterum carcerah cufiod'umancipauit , & tbi vitamer
finiuiti poH quem regnauit Mahomet ^Abenabdalla duobus menfibus, quibus com- mJct
cn-
pletis Abderramen tnuenitur. abd.illa.
^Anno Imperj Arabum centefimo decimotertio, Hifcam autem nono, Abdcrra- 1 4 AbdeT-
men vir beiliger adpoteflatem eligiturHiJfanorum, (jr regnauitfere tribus annis. ramen.
Cum^ de animofitate , & gloria fuperbiret, vnutex dfrLturis Muni^nomme au-
dienstos temeritate indicium indebite aggrauari, pacem cum Francis tllico procu-
rauit, rebeionem aduerjus Arabespraparauit , & cum effet inpralijs expedi-
tus, mult i eins defiderio paruerunts vnde rfuitflatuspalaij conturbatus , (y non
multisdiebus interpofitis , ^Abderramen expeditionem agttans rebellem injequi-
tur, conturbatus, & in Cerritaniaoppido conclufit obftffun. Hic multorum Cbri
ianorum effuderat fanguinem innocentem , & <-Anambaldum Epifcopum illu-
rem, virum florid* imentutts incendio concranauit, (jrfic Sanctorum fanguine
crapulatus, fiti meruit laborare. Nam quamuts opptdum Cerritania affluentts aqua
abundantia riaretur, Muniz vndique circumclufusfitts ardore prauentus, non in.
c quo aufugeret moriturus, fed vt mdnus euaderetperfequentium,defj>et ataa
animam morti offert,& dum per anfraEtus ruptum conaretur aufugerc, mantesper-
fequentium non (ffugit , nam dum in fciffuris petrarmn latebras quarebat , pra-
cipitio animam exhalauit , ne viuus odtofe prtncipi traderetur. Nuper etiarrL-
udopropofitut Gallicorum huic UWunizfiliamfuam caufafderis in coniugio copu-
lattit, & adfuos h bit us tradtdit inclinandam , obperjcutionem ^Arabum dffe-
rendam
13 HISTORIA ARABVM.
rendam , quafimulcumoppido Cerritaniafuit cafta. Viriautem exercitus caput
<SM.um\fpracipuio tam c/itftm cade fecunda detruncant , r cumfilia Eudonrs
regifuo Uti prafentant. Abderramen autem de rebellium interitu iucundatus,eins
vxorem,cum effetpulcberrimajitmmoRegi trans maria honorifice defiinauit. Tunc
^Abderramen victorUgloriamprofequi non defiBens, cum videret terram fuam
multitudine effe repletam,fretofa diffecans, ejr montanafrocalcans , Rhodanum^
etiam diffulcauit:verum cum Arelatum in multitudineexercitus obfediffetjnferio-
risfortuna Gallicifuntiuuenti , namfugatipericuloJe vouentesfequaci victoria-
fnt frauenti, quorum cadaera vorax Rhodanus occultauit, & terra fufeitiens
reuelauit, & eorum tumult adbuc hodie in^Arelatenficmiterio oHenduntur.

A P V T XIV.

D morte Abderramen , & Fuga uorum, &
Carolo Martello.

ABderrameN autem ttus victoria, tlattispotentia, ratus eB Franco-

rumpatrias deuaJares cumqe amnes Garumna, ejr Dordonu pertranfif-
fet, udonem,de quo diximus, inuenit adpraliumpraparatum, \edinfelict
tate praterita comtatus, infugam dtlabiturfugitiuus , ejrtot tbi de eius exercim
ceciderunt , quod eius numerus omni humana fientU cItatur. Sed cum Dens
concluferitoflijsmare,ejr ei dixeriijhucufque venies,& vndasfuctwmhic confrin-
ges, Abderramen non T>eo,fedfua potentia aflimansprouentre, propofutt inte*
rioremGattiam penetrare, & udonemducemperfequi non defiens, per Petrago-
neatn , & Sanctoniam & Piclauiam ciuitates, oppida & cclefias deuaBando , &
igne continuo confumendo , etiam Turonisciuitatem , Ecclefiam & palada vaBa-
tione^incendiofimilidiruit, 0-confumpfit. udo autemfdequo dtximus,adCon-
fulem Francia; & Germania Carolum , virum belligerum, r rei militaris exper-
tumfugit,infelicitatis Francorum excidiarelaturus. Carolus autem diftus c3iar-
telbis, Germanos r Gepidasfecum dtuens cum Francis qui remanferant, Abderra
menfeobtulit deuaflanti: cumfy perfeptem dies belitsparticularibusfefe impete-
rent, demum difpofitis aciebus generali pralio dimicantes alternis cadtbus (e Ufe-
runtifed gens AuBria membrorumpraeminentia valida , &gens Germana corde
& corpore praflantifma, quafiin iiu oculi manu ferrea , jrpectore arduo ^Ara
bes extinxerunt i r ipfumgladio peremerunt ,fic(nocfe pralium dirimente ad
caBra fita exercitus redierunt : Mane autem diluculo apparente viderunt Germani
t^Arabum tentoria , vt berifuerant ordinata , & putauerunt (-Arabetvellepra-
lium reBaurare, cum exploratoris officio vacuapercepiffent , iuerunt ad[polia,
ejrmanubiadiuidenda , eeverentes neforte Arabes infiratis,veljemtti
indiasprocurarent, Germani, & Franci inpatrias redierunt :
K^/rabes autem, qui euaferant,per compendia^
ad Galam Gothicanu^
reuerfiunt.

; ap V
 RODE RI CI TO LE TA NI

A P V T XV.

De Abdclmelic & Ocha.

AN N L/frahum centemo decimofexto,Hicam Amiramomeni mit quen-

dam LAbdelmelic nomine de nobiligenere , qui dum in Hifpaniam fer- 1 Abdcl-
ueniffet, foft tot clades & pericula, inueniteam opulentta non oblitant-,, mcllc*
T bonis omnibus abundant'em , r quafimalogranatum augualibus delictis efflo-
rentem. Ip autem quatuor annis regnans qui difpenfitor ejfe debuerat , inuentus
eft dijjipator dtfiolus & petulant, & profperitatem patria reputans, inopinamfla
grantis petulantiamalitiam propalauit, & patria iudices blandiendo , proiure-s
iniunas , propace angarias, proregimine nocua cocpit inHiJpania exercerez, vt
rediuiuaplaga anguHiasreparatasmordaci tyranniderenouaret, nec aliquidvtn
lc_j , altqutdflrenuum exerCuit in patria vaflatores- Vnde cum relatione fummi
frincipis accepifft , vt Francoruminjultibus obuiaret , volens iuga Pyrenaa pene
trare , multis fuorum perditis in plants Celtiberia refugus fe recepit : vox enim^,
Chriltianorum quaadaures Domini acendebat, contra tyrannum diuini iudicif
fintentiam impetrauit , moxqe ^Amiramomeni remouetur edicto, &fuccejfor ei
mittitur ^Aucupa,fiue Ocha, anno ^Arabum centemo decimo nono, Hifcam vero, t 6 Aue,
anno decimoquinto , & quinque annisregnauit. Hicpoteflate pracelfa , genealo-m Pa'
gia, & legis fu cuttodta ab omnibustimebatur-,($ Cdbdehnelic qui ante eum p
regnauerat,vinculis atiigauit,iudices prapofitos,quos illeinflituerat,condemna*
mt,fec7ata ceremonias cogebat ^Arabes exafteferuare, & tributa ardua exige-
bat ,fium diuerfis occaonibus augmentauit , r peruerfis Hifpania, dtuerfis
Vttus implicatos, rattbus impotos coegit ab Hifpania exulares neminem nifiPer
iuitiam legispropria condemnauit s expedttionem Francorum cummultituaine
exercitus attentauitideinde adCafarauguSiamclae peruenit,vbi recepit epifto-
las'apartibust-Aicanis , quodtjMauri Hijpaniaei refiflere intentabant , quibus
perlet!is, quanta potuitvelocitate Cordubamremeauit , & in tranfducJiuis pro-
montcrjs fe recepit, ibique naues ab LA9icapraflolatur, quibus receptis in t-Afii-
camtransfretauit, & ajtmptts auxilijs continuo cisfretauit , & contradictoresbi-
farios , & rebelles quos reperit interfecu',ficqe omnia dtjponendo ,fedi propria
inclytus redonatur,qnl poTt paululum perafio quinquennio, infirmitate correptus
^Abdelmelic , quem raptum tenebat, confinfu omnium reflitmt in regni l7 Abdel.
dcmjnflrmitate eins vitaliapenetrante vitamfiniuit,& regnauit elic
fecundo LAbdelmelic,anno ^Arabum centemo
vigefimo quarto , Hifianu
vigefimo.
 HISTORIA ARABVM,

a P V T XVI.

De infolentijs Hifcam, & infelicitate eius, 5c de Belgi,

& morte Abdelmelic.

IG t T V ffifcam iniquitatem, ejr rabiem diu conceptamejr cupiditatis termt

no relaxAto cfit insitos flus debito debacchari,fjrinfolenttusje habere,vnd_j
rgensafubditapoteflati in bellumprofilijt inteflinum,nam ejr illa vallaili-
tudo,vnde Arabia oritur,ejrOccidentalisplaga,r ea quaad meridiem extat zxna,
impietatem iudtcum nonferentes, adinuicem colligati, fuis ceruicibus iugum,
t^Arabum excujferunt fedvt rumor adaures Hifiam peruenit,mit Cultum cu
centum millibtt bel/atorum , quem frafecit exercitui Orient, cum quo veniensin
^Afiicamfe recepit, r definito confilioftatuerunt, vt Maurorumpatrias dtfiur-
jando, ejr gladioferiendo ad Tingitanumpelagusproperarenti fedvt zJMaurorum
rebellio hecpercepit , pannis circumpendentibus duntaxat pudenda obtec~fn,nudi
proliunt montants,nigri fpecie, cri(picrine, albi den/ es, cumqu: adfluuium qui
<JM.afan dicitur aduenijfent, vtroque exercitu ex oppoto collocato, Mauri tetrum
colorem equispulcriortbus venuHantes, ejralbis denttbusfubridendo,aduerfiexer-
citHsmultitudinemdeterrebant. Vnde ejrpars Cultum ejr Arabici equites, (jr equi
t^Acgypij, cumfita ejr afeenfirum internecione (itbito terga vertunt , & dumper
deuta,ejrfietofa curfitant, transfretando abfque retinando , vel reparatione^jvi-
rium , multitudo ilia depejt, in cremi vaitate :fic omnts i/a coHeetio Orienta
ejr Occidentis perfugam duapfa vndtque difpatur, dum duxexercitus,Cultus no
mine, cumfocusterritts iugulatur , r parsvnafugientium perfequent'mmgladio
perimitur , ejr pars alia vagabunda perviam,qua venerat, redire cogitans trucr-
datur, ejrtertia pars quo deuenerit ignoratur. Cxercitusitaquerebellantium habe-
batfuperfeducem Belgi Abenben , ejr tribus annis regnauit, homo magnigenerts,
ejr armis exercitatus. leinHi(panias,prob dolor, cisfretauit,cumque pra'enfiffet
abdelmelic , de quo dixeram , iuitvtportum nauibusimpediret, fedvbi CMauri
Hifpania cognouerunt, Belgi volentes auxiliari contra {^Abdelmelic, adpralium-
conuenerunt, r in trespartes diuifi, vnam mittunt contra Toletum,aliam Cordu-
bam, vt Abdelmelic interficerentin eadem , tertiamadportum dtrigunt Septita-
num , vt reciperent nauigantes, quos Belgi in Htfpaniam deflinabat, velfifortes
de ^Arabibusqui pralio euaferant, inuenirent, in eos acriter deeuirent.Sed Ab
delmelic contrafrocedenspartem am quaToletum per vigint'tfex dics obfederat,
exinftiuogladio dtjfecauit : aliam partemper Almuzabor t .Arabem,licet cum
magna exercitus internecione, enfe beligero reenauit , ejr parsiflaadpartem__
aliamdeclinauit,qmadportamiuerat : tertiam partemfimilicxcidio ditpauit.
Tunc Abdelmelic de tantisfuccefbusgloriofus, epiolari alloquio Belgi monuit,vt
in prifiinam injklam fe reciperet : Belgi autem audiens, indignanter mit Abder-
ramenprincipem militia, vt coerceat obfifientem , qui Cordnbamvcnienspene
trant chutatem, ejr Abdelmelic caftumgrauibus iudtcijs ejrfudibus arundtnunt-
cruciatum,demum gladio interfecit: ejr tanta in Oriente ejr Qtctdcme_
ab vtrijqueprAiafuntperafta , quodvix lingua-*
fufficit narrare^.
SS*
4
A PVT
 RODERICI TOLETANI 16

A P V T X V I I

De Alulith pulchro ScAbulcatar&Thobam;

ANn ^Arabum centemo vigemo quinto Africani & Arabes Concordi- Alulttb
ter confouferunt,vt Alulitb Pulcherflius Izitjobrinus Hyfiamjn einsfolio ChU
locaretur, qui regnauit ann duobus: nec mora Doran rebellia fitademen
omnis Hifpaniaconturbatur. ^nnoprimo <^lulith Abulcatar mtttitur in fifpa- ,g Abul-
niam adiuj/a principalia exequenda, qui veniens extinxit[candala (jrfedauit : & "ur<
(o/lictte commijfampatriam gubernaurt , & omnes fuperbos Hifpani<e,fub fpeci_j
exercituiin Ajricam dcHtnauit. SedHijpani Arabesper Zitl virum gentisfa*
aucloritatepradttum Abulcatar, regnijolio remouerunts cumque congredi volui
fent, Zimal, calatampofiit in occulto , & dum t^dbulcatarfugientemfqueretur
Zima'lem,incidit in calatam, & hi qui cum eo erantfiterant Zimaeli coniuratione
clandeina obligati . Cumque eum inpericulo reliquijfent, viclusJitccubuit, &oc-
eifus, ejrToban qui valida adiutoriaprabuerat Zimaeli, adregnifolium fublima- ^Tobao.
tur Ifle dtuerja pralia attentautt,adqu<tfe &filos infeHciter praparauit,demu
dura internecionefuccubuit cum multitudine occiforum. Csflultth autem defn
elo, omnes hominespatr'ufibrahemfratrem ei$u in <Amiramomeninum,& domt- lbrahem
nu receperunt, anno Arabum centemo vigefimofeptimo . Sed <JMaruan vnusex Challfa.
t^frabibus in fcandalum tfiitatut, dum eum cumpaucts inpalatioreperif[et,gla-
dio interfecitt c rei hunts caufa inteinum ditdiumfitfcitatur, & quinquennio
perdurauit, Azali quodamArabe diffenfiontsfcandabmprocurante. AnnoArabum M anurl
centefimo vigefimo oclauo , iJMaruan fecundo, qui cum Ibrahem regnauerat duo- Cballfa.
bus annis, Thoaba in Hifpanijs prafecit regnans, anno vno ; hicfuit vir belliger, jr
magnigenerts, fed annus vnus vitam eins ejr regnumfiniuit .>up defuncfo ab omni Thoa-
fenatupalatij Arabum Iuceph in Hifpaniammittitur ad regniregimen fublimatus, x t luceph,
t^Anno Arabum centefimo vigefimo nono,feu incipiente trigefimo, dtilaruan vero .
tertio, Iuceph vt fenior, & longauus, ad regimen Hifpaniafublimatur, cut non po
multos dies dinerrebeia Atabesper Htfpaniam molientes plurimos occiderunt.
Je adfuggeftionem refiduipopuli qui mortem euarant defcriptionem publicico-
dicis innouauit, eyquos de Chriffianis vecligalibus deprefferat gladtusvaato-
rum afifit codtce demerentur. licet petulcus tamen follicite rexit regnurru-.
Sexto anno regni ifftus hora prima,fecunda , (jr tertia, omnes Corduba habitantes, ^es foles
tresfiles lucts mirifica confpexerunt , (jr quafipjaentes cum factbus igneis
(jr Smaragdineis pradicebant , ex quorum ortu Angli
demflantes Hifpaniafines ntuDeifame
intolerabtli affecerunt.

AP VT
 17 HISTORIA ARA V M.

Cap vT xviii.

De AbdallaEenallabcci , & Abdcrramen.

Familia tOc tempore anno LArabum centefimo trigefimo quarto Abdal/aBenalla-

Allabeci, I beci Maruan, qui tumultufe, vt diximus, Imperium Arabum occuparat,
Chali - J[ \_ manu valida attentauit : quod Maruan cum prafenfitJumultu venttutm
tumenua- . 1 i rr - - , t- f
dit. ammo mtnoratus, cum thejaurts publtcts e palattojugtens , tretn Lybtam medtta-
Abdalla tur,vt ibipr& repararef.fed Abdalla nihil veritus,niorum tninfu,infede
Cha1' a regiafe collocauit, rfiatimpofl Maruan cum infinito exercituArabum,ejrPerfa-
rumfuumpatruum zali nomine deflinauit,qut Maruan de loco in locum infequeba-
tur. Tot enim mala intulerat Sarracenis, quodnufquam receptaculum tmteniret, r
Nilo traieclo cum ad locum, qui lingua eorum A%umum dicitur,perueniffet,infecu-
tores cum Maruanfe adeo valide iacularunt, vt binosper dies ex vtraque parte
plurimi caderentursejr die teriio Maruan victo, ejr interfecto,infequentes agladio
cejfauerunt. Tunc capita magnatum ad Abdallamdirigunt, quafiXenia pretiofa.,,
de refiduo (poliorum remunerauit bellatores , dignapacepatrU terminos dijpo-
nentes,ejr Mahomet vfqs adh<tc tempora cifinarini,r vltramarini Arabes vnius
Amiramomeni dominio regebantur, ejr qui de Benallabeci progenie defcendebant,
eos qui de ^Abenhumeia defcenderant fede imperij expulerunt , cognationem eo
rum ad necem vbique inuettigantes. Humeia autem, (jr (-Abena/at>eci ex duabus
confiliationibus CMahometiprocejferant i vnde ejr inter domos eorum diu conten-
tioperdurauit. Al dicunt,quod Mahomet non nifivnamfiliam reliquijfet,qu<e Fa-
tima dicebatur, ejrnupfit <AlqAbentalep , quifcriptorfuerat Mahometi, r poft
OMahomet, quartus regnauit, annis quatuor, r di cbus octo, r ab io ejr Fatimcu
dua domusconcertantiumprocejferunt, rpofl MahometAbenallabeci,ci(mariniab
Corduba ^Afiicano Imperio difcefferunt, ejrfidem regni Cordubafiatuerunt : de'tnde parti-
regia Ara- cularibus dominijs excidiapatrauerunt, vfque adtempora Almorauidum , quifibi
bum. Htfpaniasfbiecerunt,ejrfuit Monarchia vnitasreflituta. Sed & Almoades tam-
ab Africa,quam ab HifpanijsAlmorauideseiecerunt,ejrbi regnum totalitertbie-
cerunt, vjque ad tempora regis Fernandi, fub quo Abenfut Almoades ab Htfpanijs
ejfugauit, ejrfere monarchiam obtinuit citra mare. Vnus autem ^Abderramen-
^Abenmeya, qui Abderramen Adahalpofieafuit diftus, clanculo in Hifpaniascif
etauit,&mitquendam de clientnlis,vt voluntates omnium exploraret,r inue-
nit quamplurimosLAbderramen beneplacito inclinatos : quodcum ad Abderramen
notitiam peruenijfet,atim adHtfpantas cisfretauit,ejr continuo Malaca, Afdona,
ejr Hi/palts eins domtnio fe dederuntsr Hijpalimfere de omnibus Hianiapartibus
aduenerunt, eins domtnioondcntes,& inde exercitu congregatoprocefjt contra
Iuceph Alaci , qui Corduba eratpugnaturut , r pra initofugit Iuceph ad prafi-
dium Toletanum, r Abderramen interim Veiam obfedit. Tunc Iucephfurtimin-
greffus efiprafidium Cordubenfi,ejr inde dominas tres tducens in Granata confugio
ferecepit, quem Abderramen infecutus tandem in deditionem eum recepit, ejr cum
^Abderramen Cordubam inde venit ,fid culpa confcius , bi timens, meritam^
adijtfugitiuus : vbifere viginti millibus hominum congregatts, terram ^Abderra
men cpit vattationibus laceffere, r dum incurfibus defeuiret , bellatores de Hia
li, ejr einspartibus venientes continuofugauerunt, ejr ipfi credens Toleti,vtinpra-
II **- fidio liberart, quibusvitamerauerat, ett occifus,r incontinenti Abderramen^
men dominiofe dedermt, r tunc regnoin Hianijs confirmato Amiramomeniflatuit
vocare,
 RODERICI TOLETANI U
vocare,anno Arahum centefimo quadragefimofecundo. Et tuncfecit obfirmartpra-
fidium Cordubenfi, & Hortum nobilem,qui Rzafha LArabice nuncupatur. Tunc
vnus quiGirat Alhadra,(jr aliusqui Beie,<jr multialij contra eum in vnumfaclitij
fitrrexerunt,fedomnes cade,(jr praliofubiugauit, (jr vrbes rebelles dtfpendiofimi-
li coarclauit, ejr multosfufiendio, multos nece, multosgladio eliminauit.
^Anno autem Arabum centefimo quadragefimo nono cpit Cordubenfem Mez- Templum
quitam adificare,vtprarogatiuo opere omnesMezquitasArabumfuperarets regna- ^^""
uit autem annis triginta tribus,ey morturn eft anno Arabum centefimo feptuagefi- tur.
mo primo, & fepultus eftinprofidio Cordubenfi. Reliquit autem vndecimfilios, (jr
nouemfilias. Vnus exfilijs Ifen nomine,fitccejfit in regno. Trater autem eius Zulema, } lfen,
quiapatrefuccefforfuerat inftitutus,proeratprincipatui Toletano . Hic cum audifi
fit, quodeum Pater in/lituerat ftccefforem, contrajratrem exercitum congregauit,
ejrfibi mutuo occurrentes apud caftrum,quodBulche dicitur,acriter dimicarunt; fed
Zulema inferior e inuentus > (jr Ifen vtcloria animofus, Toletum adijt, (jr obfejfam
poftmodicum occupauit. Zulema autem victus,(jrfugitiuus Murciaferecepit anno
Arabum centefimofeptuagefimo quarto . Foff hoc Ifen emit Zulema quicquid in
Hiftanijs pojfidebatpro feptuaginta millibusaureorum, (jr Zulema reliis Htftantjs
maretranfiensiuitinBarbariam : ejr quieuit Ifen ab eo,(jr obtinuit IfenTcletum,(jr
catera loca,qua Zulema confueueratpofiidere. Similiter cum alterofratre^bdalla,
interpofito dijfidio aliquanto, demum concorditer conuenerunt, vt relicits Htfjtanjs
in ^Jifrkamtransfretaret : ejrfic duobusfratribut effugatis, ab eorum feandalo re-
gnum Hiania conquieuit,(jr totam terram iuitia, (jr dileclionepacificeguberna-
uit, (jr afuisplurimum amabatur.

CAPVT XIX-

Dc Aftibus Ifen.

AN N autem At abum centefimofeptuagefimofeptimo, mi/it quendam fuis

qui Abdelmelic dicebatur, cum magno exercitu, vt Chriianorumpatriam
deuaftaret.Hic Narbonam,ejr Girundam,(jr locainterpofita cpit,(jrfubiu-
gauit, (jr totfpoliafecum duxit,vt in quintaparte Ifinfuoprincipi Morabetinorum
quadraginta quinque mtlita peruenirent , ex quibus dMezquitam Corduba, quam
paterfuus tnceperat, conjmmauit. T^jrbonenfes autem ejr cateri Cbriffiani tanto
exterminioferebantur, quodpacfis concordia interieclis, vt Narbona vfque Cor-
dubam, humeris, ejr vehtculis terramferrent,ex qua infuoprofidio Mezquitam_>
adificauit.Conslruxit etiam Mezquitas alias,(jr veteres renouauit. Quicquid au
tem acquit erepot erat , ltberaliter diuidebat : ejritaviriliterreftititchrtftiants,
vt cum quadamvice dtues quiiam proredemptione z^Laurorum , magnamfm-
mam pecunia diuififfet,vixpotuit inueniri quem redemptio liberaret. Et cumfo-
rumaliqu morte propriavitam , aut gladiofiniebat , paternumftipendiumfilio
quantumlibetparuulo,eroqabat,donec atateperfeftus, militia adfcriberetur. Hic
conttuitpontem qui Corduba adhuc exftat :fuerat enim ibipons alius, quifub ifto, Pom Cor-
inferiorfubfiftebat, (jr effin direclumporta maiorts,propeprafidium, quod in lin- dubenfi.
guafua dicitur <^1car : (jr tanta diligentia pontis fabricam procurauit,
quodijfeperfonaliter operantibus ajfittebat, &fabrico ordinem dirigebat.

Cav.
 19 HISTORIA ARABVM.

A P V V XX.

De Prognolico mortis eius.

T A N D e aduocauit quendamin arte Afironomiavalde peritum, ejr qua

fiuit ab eo, quid de regno, vita , vel eius oferthusfit* artis indiciopercepif-
Jet , at Ule licet timidus, minis territus, quaperceperat reuelauit, dieens ei,
fris pra regibus Fortunatus, ejrmanustua opprimet inimicos,fed in regno octo an-
norum numerum non complebis. >uod Rex audiens,diu tacuit,Afironomttm autem
remunerauit. Exinde autem c/pit fe virtuttbus politicis exercere , ejrfe omnibus
beneficum exhibere , ejr paupertbus iuflitiam conferuarcj. Hic Galleciam deuafta-
vit , anno LArabum centefimo feptuagefimo quinto, ejr in reditu obuium habuit
Veremudum. Deinde, vt diximus, 7{jrbonam obtinuit, ejr Gerundam, anno Ara-
bum centefimo feptuagefimo feptimo : & plurima bella exercuit cum rege Gallera
^ildefonfo : ejr cum quadam vice Galleciam introjjfet , anno K^Arabum centefimo
feptuagefimo nono, chriitiani in montants (oca deia feruauerunt,ejrtranfitu occur,
rentes,pluribuscaptis, ex Arabibus, flurimosocciderunt.

P V T XXI.

De morte Ifen, & regno Alhacam.

IS e N autem cum regnaffet amis feptem , menfibus ptem, diebusfeptem-t,

vitamfiniuit, ejr fiHum fuum ^Alhacam nominee, regni Jubfiituitfuccejfo- .
rem, anno K^irabum centefimo feptuagefimo nono, ejr regnauit viginttfix
annis, menfibus decern-*, diebus viginti. Hic fuitfipiens , ejrrenuus inagen-^
dis, ejr vt legis eorum ratio ajferit , Fortunatas, ejr ferorum quinque mitaad
Jicuodiam deputauit : tria milita de apoTtatis Cbriianis, ejr duo millia de_j
eunuchis, quorum aliquifecum ibant, alij prafidtum obferuabant : ejr ipf etiam^
perfonaliter pauperes iudicabat , ejr maleficos inquirebat , vt compefceret delin-
quentes : (jr , quod gentis illius impietas vix admittit , eleemofynas liberaliter
erogabat. Cum autemfiatres Ifen Zulema ejr <~Abdalla,qui kfaciefiatris, vtdixi-
mus , fugerant vitra mare , audijfent Ifen mortuum, ejr ^Alhacamfilium e'tus itLj
regni regimine fbftitutum , conati fnt regna perturbare , ejr fuga infamtam
fefiino reditu palliarem, ejr contra nepotem vela reducia erexerunt , ejrinHia-
. niamcisfietantes, regnum nepotis inuadere prafumpferunt , ejr (^ibda/la , agno-
nne Valentinus, cum barbaris Valentia rebellauit , ejr Zulemanfratrem fuunu*
Tangia accerfiuit , ejr ambo Valentia nepotem fuum , ^Alhacam nomine , bellis
indefinentibus impetebant , demum collatis vexillis ad inuicum dimicarunt , ejr
Zulema-, ibi tnterfeclo, Cdbdalla , fuga opprobrio dereliclus Valentianu* eB
reuerfus.
Hocfuit anno Arahum centefimo ocluagefimo quarto , anno regni LAlhaca m-$
quinto. dManfit autem Abdalla Valentiapralio refranatus, ejr auxilio dettutus :
Nepoti autem per nuntiosfupplicauit , vtficuritatem , ejr viclualia indulgeret ;
2 ^Alhacam
 RODERICI TOLETANI
t^flhacam autem malitUiam oblitus , concefftt eivtValentumoraretur ,& mille
mreosmenfe quolibet,& per annum quinque mi/liafibidabat : Abdalla autemJam
pacificm ,fios ptos mifit Regi, & Rex eos benigne recipiens , eorum vnifirorcnte
fitam matrimonio copulauit, ejrfic terra praltjs conquieutt.

-
C. A I V- T X X I I-.

De rebellione Toletanorum,
'
; . ' -
N N o autem regni ^irabum ccntefimo nonagefimo, regni autem eius de-
cime fptimo, populus Toletanus , confidcnt defortitudine ciuitatts,& mul-
A: . tttdtne incolarum,(jr copiavi6tu.tlium,rebellauit , &ei iura regalia ne-_
gauerunt, quos copia ,otium, (jrficuritfectt dominio aberrare. Rexaute/fi,^
licetfamiliariimulo arctaretur^fuinuttpatienter, crfieltfs [elerefiuduit cal--
Iide vindteure i - vocauit ^mbroz, quem Ofiaprafecerat, & Carauguifa, (jr
erat cartu ,(rfauorabilToletapts: regi autem Alhaam mperexttteratvtilts,
(jrfidelts : Hunc mifit Tolctum.cmeptolt^arijs^qu4taltacontinebant:CumJ
tntfijjtm aliquot qui me negotia procurarent,cr vos in deuotione regia conferua-
rent , intelleXi eos vosftultts opcribusprouocajj, er regia negotia minorata : nunc
autem mitto bis ^4mbro^, qui vcjlr beneplacitis condejcendet : cumfitvefler
am, & contribuid. Jjhtemipficum gaudiorecepenmt,(r adfua confilia ad-
miferunt, & diebusaliquot interiec-ts, promfit eis rebelltonis participem velle_j
effc, r praeter regium frfidium, aliudm ciuitatmediofifacturum, vtibi regts
-firm liaresfecum haberet,nep.offent inPopulum malignari : &atuerum ei locum
in monte, vbt cclefiafanfti Chriftopbori nunc etfita , &pr<ecepit uts , vt domos
rcam prtfdiumfabricarent.dtedt&hnc.tfirr &
4 medio prtfidproftwda 'vor.agwefonant dtlatait , & omfjt.alijspr^

r^u^

. awlHHI i .' 1 . mi'.'n .. - m i . J ji>j 1 1 1 1 1 1 i Iii .. mi mi. il*.

A p. V T X X L Hv

De- Caede Toletanorum.

V N g Rxx^ylhacam mandatt ht* quiiniabernaculorumcaftrisvelci-

mtatibutmorabantur, vtaRege auxilia implorarent^ quia Chrifiianorum
T incurfibusgrauabantur, &perfi velper alios fuccurreret impugnatts. Et>
hacrelatio venit Toletum , r ad cutect.ts ctuitates. Rex autempracepit exerci*.
fut vndique congregari, & mi cum eisfiliwn fitum t^Abderramen, -et/am dc^t>
maiorib'usfemorum, vt adolefeentem qui decimumquartum agebat annum\ in~,-
confijs cuftodirent, Cumque veniffent Toletum , caftrametati. un abOrienten,
(jr continuo venit nuntiat, quod treugamfirmauerat cum Chrifiianis, & demiffo
exercitu, quodredirent. (JimbroT^autemwtfueram'facia cufa percipient, To-
Utamsfuafitquod^bderrAmenintlantifflmefipplic4rent,vreorMmcm
ingrcdtdignarcturiqui tandemprcctbus vix coachts, annuttpostulatts. Ingrtfft.
autcm
 ai HISTORIA ARAB V- M.
autem in <-Ambro^ prafidio voluit. hoitari, vt inueniretur quafi in medio ci-
uitatis, & vt apud eos gratiofior haberetur . Be confilio ^Ambro'z depotioribus
vrbisfecit ad conuiuium imitari , &[elennibus epulis inflauratis, cumveniffent
quifuerant inuitati, eculatores cum enfibus pr/parati ingredientes, hoites ca-
pitibus mutilabant, r retentis capitibus, eqmtaturas per oppofitum hofiium-j
dimittebant , fanguine in voraginefouea eliquato. Cwnqne quiiamvaporem^
fanguinis afcendentemodoratunarium percepiffet, & non ex carnium,velexva-
pore conu inualere ,quauit de his qui introierant , quidnam effet: cjrreonfi
accept , quodin epularumfedibus difiumbebant, adorefanguinisfiimulatus , fa-
. . - cJionis interitumpromulgauit, quiaferefuccubuerant quinque milita occifirunu-,.
Pulus autemdeiecJisanimisconfiernatus^ylhacam , & Abderramenferuituti
capitafubiecerunt,&rebellionis opprobrtum confuone debitafuflulerunt ,& hoc
futt anno Arabum centemo nonagefimo.

. P V Tv XXIV.

Be viorijsAlhacam, & morte eius.

PO s T hac attisfelicibut eleuatus, mit quendam def magnatibus, Lsib-

delcarim nomine^ , cum oexercituCalaguriam. i^ducarim autenu-
cumobfediffet aliquamdiuCalaguriam, ejr etiamvfque admarephalangi-
busemiarjs plttrimavasbet, cumfrad* gloria copioftmittentts in dominium
eitreuerfus, anno. t^Arabumducentefimo, regni Alhacam decimo nono. Poflea an
uo t*4rabum duantefimo etundp ^Arabes defuburbio-Cordubenfimfifimt con-
tra llhacam. dominum rebtUare, quia diuittjs , dt delicys eleuatt, 'wgum-
doming abhorrebant. ^Ihacam autem rebellioni adueniens , turn Abddcarim,
qui flrenuitate militu erat ciarus, per portant qua noua dichur , chimenu*
ingreffw eft Corduben/nt, rebelliumindebitamfttfionem ca\j;& fiien-
diodomuit,drfidautt, & iuxta portant qua pont dicitur,inripaflimins, tra
cemos. f. amplius infurcauh : qui autem potuerunt emdere fuga fubfidiunu*
elegerunt. Rexautem fala,ptefe decreuit rcbus , paruulis, & mulieribus in-
. . dulgendum-j. fic (^Ibacamtrenuus in agendis t e}* rebelles compefcuit vi
bellorum. Dum autem bella cum ispatruis exercera , Chiftiani Barcbinonam
QcquifiueruM , Lsfraes vaifationes, & incendia fmt perpeffi. umque^f
hacam , fedat'tsorum diffidijs , arecuper andas terras quas amiferat,
feparara , mortis Imperio eprauentus , anno lArabunt^
dtuentemafcxjo, fui vigrfmofeptimo , qui
rcliquit nm/kcimfilios^filfi-
auUm^j tAginti &
Vnanti,.
 RODERICI TOLETANI 22

A P V T XX V.

De regno Abderramen , & nauibus

aduemitijs.

POs t ^Alhacamregnauit films eius Abderramen^: quadraginta&vnius ^ -

annorum erat cum regnare cpijfet , & triginta & vno annis regnauiti r ramea.
fenioresCuriafratres (-Abderramen, r confinguineos conuocauit, qui ve
nientes libenter nom regis dominium receperunt . bdalla autem,. qui , vt dixi-
mus,Valentutmorabatur; vt olimfecerat rebellauit : fed'(-Ab derramen continuo
exercitum congregauit , t-Abdalla vero fugam inijt, veritus exeftare , & poB
fugam, pauos dtebusinterpofitts, exjpirauit. Tunc (-Abderramen vxores, &fi-
lios (-Abdallafecit adfeadduci , (jr ets innecejfarijs liberaliter prouideri, rex
tunc apud (-Arabes parentibt/sfilij fuccejferunt : nam anteafiatres, confanguinei,
ve/ propinqui, & etiam de alio generefitccedebant. Et fuit (-Abderramen pluri-
mumfortunatus, vt gentts eius geneatict dogmatisant. Hic Barchinonam nuper
Chriftianis obtentam-$ , per t-Abdelcarimfuum principem fubiugauit, & ter
rt alias , quas Christiani temporefchifmatts occuparant. Ipfe etiam perfepluri-
ma bella gefsit.
(-Anno autem Arabum ducentefimo vigefimo nono , regni autem eius vigefimo
tertio, nuntiatum elf ei quinquaginta quatuor naues , & quinquaginta quatuorga -
leas in Vlixbone littore applicajfe, & Abderramen refcripfit ets, vtprout pojnt
fia cuftodia prouiderent. Sequenti anno plures naues, & maiorpotentia Hijpa*
lenlittori aduenerunt , & diebus tredecim Hijpalim obfederunt , & congrejfus
cum (-Arabibus habuerunt, r pluribusinterfelis, captiuos, & fpolia flurmuu
abduxerunt: inde Gelzirat Cadiz, & Affidonam cumfuis clajfibus adierunt, &
confeftis prslqs,plu>ies cum Arabibus pugnauerunt,& terras eorutn cade, & in
cendio vatauerunt, & pradas multtplices abduxerunt , & iterum Hijpalimfunt
reuerfi,ejr tranfieruntin Gel^tra Captel, & impugnatam tribus diebus eduftisfpo-
lijs incenderunt. Deindeper ortos & vineas & terminos Hijpalis tran(untes,
omnia vatauerunt, Arabes occidentes, & qua^vtilia fecum ferentes, deindcj
mane Halim venientes congreffm cum Arabibus habuerunt, in quo tot de Ara
bibus ceciderunt, quot vixpoffet induslrius numerare, & Arabes ab vtraquefacie
vrbis fugati, vix vita relicJi , ad muri ambitum confugerunt i gentes autem qua
nauigio venerant,per diem, &noflemciuitatem grauiter afflixerunt , &fequen-
ti die adflationem nauium redierunt , cum multitudineJpo Horum , qua fuburbio
fjrburbanis , iuxta votum, quilibetabducebat. Cumque ad Abderramen rumor
huiusperuenijfet, fecit magnum exercitum congregari,quemin auxiliumHifpalen-
fium deinauit, & venientes cum gentibus nauiumpralium commiferunt :fednec
hi, nec Uli vincere potuerunt. Gentes autem in viUa qua Tablata dicitur proper
Hijpalim intrauerunt, r Arabes eos machinis impugnantes aTablata egredicom-
yulerunt, cjr in confliSiu vfque adquadringentosamiferunt. Ipfiautem diebus ali
quot ibi morantes, confinta Hifpalis vaflauerunt, & cumaudijfent quod ^Abder
ramen naues quindecim , (jr exercitum alium in um exterminium deflinaret,
reuerfifunt Vlixbonarn, , & exinde cum alijs qui aduenerant, adproprio^,
remcarunt.

P V T
 23 HISTORIA ARABV M.

A P V XXVI.

De morte Abderramen, & regno Mahomet. .

AN N ^Arabum ducentefimotrigefimo fexto, regni autem fui trigemo,

pracepit fateos Corduba pauimento lapideo folidari , & aquam monta-
nis , flumbeis fifiulis deriuari,& fontes iuxta CMezquitam, &itixttu
prafidittm , & in alijs loas eduftione nobili emanare. Et cum hocfectffet , mortaus
eH\Ab derramen , anno Arahum ducentemo trigemo oftauo , incipiente anno
regni fui trigemofecundo , & reliquit quadraginta quinquefilios , rfilias qua-
dragintaduas.
7.6 M abo- t-nn Arabum ducentemo trigemo oftauo Mahometfilius Abderramen^
met filij Alhacam ccefiit in regno. Eo anno mortuus eft Ranimirusfilint Veremundi
Rex Collecta , jrfilius eius Ordonius (ccefsit in regno, & regnauit annis trigtntL*
Toletani quinque . (-nn Arabum dtuentemo quadragefimo, regni autem CMahometfe-
rebellant, cundo , Toletani contra CMahomet dominium rebellarunt , & Ordonium , qui tru
t^Aurijs , & Gallecia tunc regnabat , in adiutorium vocauerunt, qui mit eisger-
manumfuum cummultitudine Afiurum,c$"Wuarrorum. Tunc d\Uhomet col-
left exercitu iuit Toletum, dr cum propior effet vrbi in alueo,qui Celet dicitur, in -
fidias occultauit, & cum ad ciuitatem propius accefet , peculatores exteriuspor
ti venire cum paucisbeatoribus exiflimarunt. >uod cum chriftiants , & ctui-
bus intimaffent, contra eum volentes congredi, exierunt , & cum pralium inchoaf-
fent y infidta qua latuerant , accurrerunt , &fuccubuerunt , cum Otis complicibus
Ttdetani , & de chriflianis vfqueadofto miUia , Toletani vfque adfeptem millicu
perierunt, (jrfecit Rex <J)ahomet, multa capita detruncart, qua Cordubant^,
admaritima, & in ^ffiicam pro viftrici gloria deflinauit. Sequenti anno Cu-
latrauam,Talaueram, & Curitam multis militibusflabiliuit, vt Toletum , & eius
confinia infeflarenti & tertio anno mit Lshnundargermanum fmmcum exer-
citu copiofo , quicircaToletumrefidens , mefies, &fruftus , & vindemiaspenitus
deuafiauit. Pofi cuius difceffumToletaniTalaueram inuadere prafumpferunt i fed
egrejfus princeps, qui praerat Talauera, venientes congrejfu obuio debellauit, &
plurtbus captis, & interfeftis vfqi adfeptingenta capita occiforumRegi Cordubam
deflinauit. Sequenti anno Rexperfonaliterfiuper Toletumexercitum congregauit,
(jr eam obfidenspontempracipitauit, & multi de ciuibus, quipontem afenderant\
defenfuricumpontis pracipitio corruerunts ex quofuitToletanuspopulus vaider
animo confiernatus. <nn autem feptimo regnt fui cum iterum exercitum con
gregatet , Toletani ncola CMahomet regis potentiam nonferentes ,fe eins
dominio rddiderunt, qui eos benigne recipiens paccm dedit,
anno t^Arabum ducentemo quadragefimo
quinto, anno [eptimo
regni eius.
 RODERICI TOLETANI 24
-

CaPVT XXVII.

De nauibus Normannoram. ,

EO D E m annofixaginta naues Normanniaaduenerunt,ejrGeliirat, Alloa-

dra,& Mezquitas,vndiquededufis (polijs,cade,& incendioconfumpferunt :
deinde in <j4fricamprocejferunt,vbi exterminia grauia exercuerunt,r re-
uerfiin maritimis Hiipania hyemarunt, & in vere adpropria redierunt. Sequenti
anno RexCHahomet contra Nauarros exercitum adunauit , & circa Pamptlonam
mefies, vindemias deuaftauit :ejr obtinnit tria caHra,in quorum vnoinuenit mi
litem qui Fortunius dicebatur, quem captum Cordubamfecum duxit, & elapfis vi- Fortunius
ginti s[a donna reffituit, cum multis muneribus liberatum, & vixit hic Fr- ionx]3*
tunms centum viginti fex annis. Sequenti annofiliumum Almundir cum exerci-
tu contra Alauam deHinauit,quiChrtftianos crudeliter debel/auit,r multa eorum
capita Cordubam deportaut Sequenti anno Emerita rebeUauit, cui adueniensfe
atdefirui arcum pontis,& cutes deditionife offerentes, milites cumJlijs,r vxori-
busobtulerunt , vt obfides Cordubam ducerentur : quod Rex annuensfccit defirui
muros vrbis : prater prafidium, quod [uisbeUatoribus muejliuit.

CAPVT XXVIII.
;
De rebcllione Toletanorum, & morte Mahomet,
& regno Almu nd 1 r.

AN N o ^Arabum ducentefimo quinquagefimoJptimo, regni eius decimo no

no,ToletaniiterwnrebeUarunt,& quendam,qui dMahomet Abenlop dice-
batur, fperfe regem ftatuerunt,& rex Mahometfilius Abderramen duxit
exercitumfuper eos :fedipfianimis minoratife mandatis eius , datis obdibus, ob-
tulerunt. >upd Rex acceptanspracepit obfides Corduba cufiodiri , &hic fecundo
accepit obfides Toletanis. t^Anno ducentefimofxagefimofexto, pracepit Rex na
uesfieri Corduba,Hifiali,& in alijs locis vbi lignorum matertes abundat. Audierat
enim ejfe in Gallecia ciuitates, & oppida, pagos, r villas, qua nullo murorum ambi-
tuclaudebantur:& nauigio inHaurato prafecit eis quendam,quiAbdelhamit dtce-
haturs fedfractis nauibus in contraria tempeffat , naues ejr homines totaliter
perierunt, Abdelhamit cum paucijfimis vix euafit. Lsfnno ducentefimo fexagefimo
feptimo,fuit terra motus in tota Hifiania generalis, & cum rex CMahomet federet
in Mezquita Corduba,ejr oraretffulmen cecidit iuxta eum, & duos homines inter-
fecititonitrua,corufcationes, (jr lampades turbatumpopulum deterrebant. ^Anno
autem Arabum ducentefimofeptuagefimo tertio mortuus eftMahomet, anno atatis
fua [exagefimo,regni autem trigefimo quinto, qui regnumfum habuerat,&prouide
gubernauit. Et dum quadam dieper regale viridarium deambularet , miles qui .
fiamde afiantibus dixit ei,htampulchrum viridarium,quampulchra dtes.. quam
dulcefaculum,fimortis fententia non veniret.Tunc Rex inquit, erras in verbo,quia
fimors non effet,ego nullatenus hic regnarem.Reliquit autem triginta quatuorfilios,
& viginti filias. 60 mortuo anno Ara bum quofupra , filius eius t-Almundir apud 1 7 Aimua-
i^ilhamam degebat3qua Almeria balnea nuncupatur,& audit0patrts dcceffu Cor- dir.
dubam
 *5 HISTORIAARABVM.
dubamfefiinauit , & mox eum ad'regni folium fiblimarunt, ann atAtis ( qua-
dragefimo tertio. "Et cum effet liberdis inprincipio regni fui, Cordubenfibus decu
mas relaxauit :fedimmemores beneficij, contra- eum continuo rebellarunti ipfe au-
tem Agens exercitum contra eos, vitamfiniuit, cum regnaffetfere duobus annis, rc-
liquitfexfilios, &feptemfilias.

A T XXIX.

De regno Abdallac.

ANn L^rAbumducente/?mopgefino<fuinto,exffcttusgermA/mmL*
fuum ^Abdallamfiatri mortuofbrogAuit, qui nua gloria inclitatus, ab
mnibus, etiam Cordubenfibus, cB receptos, &fiatremfuumCordubaho-
norificefepeliuh,regnauit autem viginti quinque Annis,diebus quindecim. Sequen-
XtbtUi*. ti ann contra eum Homar Habenhazon vnus de principibusrebellauit, & cum
eo, contra regem gentes plurimafrrexerunt.Stepa, & Vlixbona , ejr Alia multeu
afirafimiliterrebeUarmt Rex autem fuper eum exercittm congregauit. Homar
autem eafacilitate, qua rebellauerat, incltnauit, & Rex ^ibdallapetenti ventam
cencejfit. Hifial autem quafimilitertebelArAtin fe bellis ciuilibus concitatisfij
mutuofangutnc cruentarunt ,&quifuperioresineffufione fanguinisfunt inuenti,
regis ^AbdalU dominio fedederunt , ry ficin Hifiali totaledominium eftadeptos
Homar autem Habenhazon profacilitate venu eleuatus, iterum rebellauit , *
Gienniumveniensfrafid') principem interfecit , r procedens peroppida, &ca-
ea,eiufdemofficij principesfaclionefimilideco/tuit.trexAbdaladeofuit eum
varijsincurfibusincutus,quodcoac~tos fuit, etfi non animo,fitte faitem ad'Chri-
iani nominisgrattamfe transferre, & Baptifinum (ufcipere, &fidem Catholicam
profiteri. Rex autem (*Abdallapracepit Loxaprafidium obfirmari, r cum magnis,
efr minoribm aquo iudicio iufiitiam exhibere ; apudCordubam vitamfiniuit anno
atatisfuA fptuagefimo fecundo,regni autem vigefimo quinto. Sepultus eftautem-
inprofidio Cordubenfi, &filios vndeeim, & tredecimfilias reliquit.

f T XXX.

De regno Abderramcn,&Alhacan.

MOrtto K^ibdalla netos eius Abderramenfilius dMahometfilif Ah-

xf Abder
ranea. dalUfcceJJtt in regno, r nonficcejjtt aliquisfliorum, quodinprateri-
fis non inuenitur. Vigintitrium annorum, & quinque menfinm erat cum
regnare ccepiffet, anno Arabumtrecentefimo : Crqutnquaginta annis regnauit, *
fecit mutato nominefe vocari ,JJ1 ,&U Almunacer Ledinellae, quod in-
terpretatur defenforlegisDei,^/7//? communs nomine appellari jjj*^
Amiramomeni, quod Kexcredcnum interpretatur. Hicfuit Rexpotens, ejr
honoratus, rgentesfitas iuftitia, & iudiciogubernauiti& quia diffnfio erat mer
domum Abhenhumeye, (jrdomum Abellabeci, qui nepotesfuerant tMahometi,vix
erat locus quem Schtiatanonvexarent. Ipfi autem quojdampace, quofdamterro-
ribus reconcilians, vtpacifie v'mrent procurarmt, (jr quofdamrtoc/ies bellis, &
D incurbm
 RODEMCI TOLETANI 26
incurbusficafflixit , vtfederent folitarii,(jt tacerent.: &per viginti annorurnL-*
fiattum a bellis , (jr exercitibus non ceauit , donec totam terram tbfuo dominio
complanauit, (jr omnes ei vnammiterjubfuerunt. Hicpracepit adificari caruno
prope Cordubam, quod hodie adhuc exfiatt ejr nauigiofeptam veniens, obtinmt ci*
uitatem,(jr defitisineaprincipemabiliuit . Poea Cordubenfem tSVLezquitam,r
mutas alias adornauit,ejr opera regalia dilatauit. dM-ortuus e autem anno atatis
fuafeptuagefimo quarto , regmvero quinquagefimo, anno ^Arabumtrecentefimo
qmnquagefimo. Alhacamfiliuspradicli Abderramenpatrijuofuccejjit in regno,& J0Alh
tmpofterunteinometL* aJJl ylxJH Almuztacarbille , quod interpretatur de- caa,
fendens fe cum Deo, &regnauit annisfexdecim, (jr duobus menfibus. Hie inue-
nit terram patrefuo pacific e complanatam, quam ejr ipfepaterno moderamines
conferuauitl nec necejfehabuit bellis, vetexercitibus exerceri. Mortuus e autem
anno atatisjuaxagefimo quarto, regniautem decimofexto.

Capvt xxxt.

De Ifen , & de eius Alhagib Almanzor, 6c

Abdelmclfc.
ANn o Arabum frecenteftmo ft,x.agefimofexto Ifenfilius AlbacaPatrifitd jt 1
Jueceffit in regno t decem annorum erat; r ocio menfium cum regnare c*
fijfet, ejr regnauitprima vice annis triginta tribus,ejr menfibus quatuor, &
impofuitfibi nomen Almuhayatbille , quod interpretamur nitens cum Deo,^*
cum effetpuer,datus efieifuisprincipibuscoadiutor,virrenuus,ejr indufiriusat-
quepruaens quiUMahomet ibne Abenhamir proprio nomine dicebatur : ex nunc
autem diclusfuit _?1 Alhagib, quodinterpretatur Vict-rcx.Poea autem
quodfemper inpralijsfuit victor yeA\ Almanzorfuit appellatus,quoddefen-
for interpretatur, & licet multipro hacpotentia laboraffent,ipfe connfu omnium,
omnibus eff prdatus, (jrfic adfetotiusregntnegotiarecollegit,vtrex Ijentantum
regali nominepramineret, ejr nomen Ifen in moneta, ejrpannis, (jr epigrammatic
bus, ejr epitaphijsponebatur : ejrfiebat oratiofuper eum, & experspotenta ageba-
tur, (j-quaficlaufitsinprofidio Cordubenfi, quidnamfieret ignoraban nec acceffim
alieuius permittebant , nifiquod tantum omnibus dicebatur, iffa pracepit vobis
Jfen, ejr talibus internunti credebatur > ejrcum Almanzor cum exercitu recede-
hat-,cuIiodes regis custodia deputattfic eius exitum obferuabant,vt cum ad regale
viridarium equitaret, nullus effet eius auribus appropinquans,nec aufus cum cla
more. aliefno propulfare ejrfic vxoris contubernios interceptus , reputabatfibipro
regis dominiofatisfaclum. t duratdt Almanzor huius regiminis proteffasannis
vigintifx, (jr imito annorumfacto quinquagefies , & bis exercitum Cbriiano-
rumfinibusfaperduxit, (jr eos mqltis afflictionibus coarclauit t (jrfuisadeofuit ca
rta, quodfape voluerunt ei concedere regni thronum : fedipfe nunquam voluit Ifen
priuare. Et cum quadam vice CaBea terminos deuatffet, ejr hyemali inffantia
proponeret remeare, Cbrtstianiinmontium tranfitu refiterunt, quos afperitas
tuium adiuuabats & ipfe intelligens tranfitumprtpeditum , inplanifie cafira^,
fixit, (jr cum bobusprada, aratra inffaurait,femina terra mandans. Interim au
tem tot incurbus, (jrtotcadibusChriffianorum Patrias deuaffauit , vt cogerent
hosithusJpplicare , (jr impeditum tranfitum expedire, vt t^flmanzor exercitm
pertranfiret, (jr etiampro agricultura, (jrmine prttum obtulerunt; quod't^fl-
a
27 HISTORIA ARABVM.
mantornon necejfitate, fed pietatis dementia acceptauit, ejrc Cordubam eflre-
uerfus. Catera qus m Chrifiianorumnibus perpetrauit,tperius in Hiftoria Go-
thica dijferui diligenter,ftb rubricate infolentijs Veremudi,ejr Vtftorijs LAlman-
zori. Fuit autemfaftus lhagib, anno Arabumtrecente/imofexagefimofepttmo,
ejr prafuit anntsvigtntifex, {Mortuuseflautem anno Arabumtrecentefimonona-
ge/imo tertio,pralationis fita vigemofexto, cutfucceffit anno quo fupra,filiw eius
(^Abdelmelic, cognominatus Almodofar, ejrfix annis, ejrocio menfibmtenuit regi-
minis principatum,ficuttenuerat Fater eius, ejr annofequenticumfitper Legionem
exercitum congregajfet, Chrifiianis turpiter effitgatus, turpiter eft reuerfts, nec
adiecit vitra inuadere Chriftianos, fedregni negotia militer dirigebat : mortutu
eftautem anno Arabum quadringentemo, ejrjuiregiminis feptimo. Huicfuccefiii
ater eius Abderramen,qui derijorie Sanciolus dicebatur : hicpefjimus,ejrperuer-
Jus,fornicationibus r ebrietatibus inebat,ejr Ifen regno expeliere nitebatur,
mortem minitans nifieum regni in/litueretfuccejforem , qui metuit, ejr annuitpo-
fluknti. Cum autem Abderramen quatuor menfibus ejr dimidiopfuiffet , eum ob
utm nequitiam peremerunt. Hucufque Ifen regnauerat anms triginta tribus.

. CAPVT XXXII.

De interim's diifidijsfupcrrcgiininc principals.

IG 1 T V R iAbderramen,vt dixtmusjnterfeo, cdeperuntvbique contra Ifen

rebelliaprocurare primus aiitemfuit quidam , qui Mahomet ^Almahadi dice
batur, ejr Cordubacum duodecim complicibus infirrexit , ejr fumptis armts
prafidium occupauit, ejr Ifen captum in domo cuiufdam fui complicis occultauit , ejr
eum mortuum omnibuspublicauit, ejr quendam Chrifiianum Ifenfimilli mum inter-
feci(, quem mortuumfenioribus, ejr alijs demonslrauit , ejr deceptifimilitudine,cre-
diderunt,ejrflatim honore regiofepelierunt. dHahomet autem Almahadi iniurio-
fe contrapopulumfegerebat, ejreorum vxores ludtbrijsprouocabat, ejr quia circa-.
Ifen taliterfe habuerat, eum odijfejr perfequiincperunt, ejrpropter alia qua fitb-
ditis inferebat,vnde rfiditiones vndiquefuerunt orta. Surrexit quidam qui Ifen
t^4rax dicebatur, ejr cum Almahadi quadam die cumfuoexercitu Cordubam in-
grederetur,illiqui erant in ciuitate cumpradicto Ifen Arax coniurarunt,ejr multos
defautoribus Almahadi occiderunt , ejr ianuas prope prafidium combujferunt.
Sequenti die contra Almahadi egrejfifimt ciuitatem, ejr cum aliquamdiu conflixif
fent, obtinuit (^lmahadi , ejr multos ex eis cepit, ejr aliquos interfecit , ejr depro-
ditione reputans,Ifen ejr multos alios capitalifententia condemnauit. Tmc quidam
de Barbaria nepotem Ifen,quiZuleman dicebatur, fuperfeprincipem leuauerunt,ejr
extra Cordubam peragrabant : verum qudampars eorum de Barbaria nififuntfi-
hiprofcere cMaruhan confibrinum Zulema, r dederunt ei equum,ejr enfem,vt
Zuleman interceret ,flatim conituerent eum regem. Quod cum Zuleman per
quempiam percepiffet,illos barbarosfecit decapitari,r confobrinum fuum CMarw
han invinculis detinerii ejr treugam cum Sancio filio comitis Garcia1,
Ferdinandi, CafielU comite obfirmauit. Foflmodunu^
pecunia magna data eum contra Almahadi
inadiutorium euocauit.

D a nr.*


RODERICI TOLETAN1 28

CAPVT XXXIII.

De aducntu Comitis Sanci j in auxilium Zu lema?, & de viftoria

habita contra Almahadi.

CO m e s autem Sandtet cum magno exercituveniens, fa'useff Zulemain

adiutorium. lylmahadt autem cum audijfet Zuleman cum Comite Saneto
aduenire,de Medina-Calym,ejralijs loctsquospotuit,conuocauit.rafautem
t^Alhagib Almahadiquidam,qui Alhameri vocabatur : qui autem erantin ciuitate
contra venientem exercitum egredipropotere,vtfaciliorem exitum vipararent,
fcjfata incircuiturepleuerunt , quamuu (^Almahadi ne hocfacerent , prohiberet.
Cumefc extra vrbem veniente exercitu conuenijfent, Zuleman obtinuit, inffantes
former ejr viriliter exercitu Comitis Sanctjjr cafafuerunt exfarte Almahadi vfi
que ad triginta fex millia Sarracenorum , cr Chriffianifuburbium inuadentes, ab-
duclisfpolijs^& interfeclisplurimis, ejrpluribuscaptiuatts cotera vaBauerunt. Et
cum vidijfet iAlhagib Alhameri tantum excidiumfuapartis , vocatisquide Me-
dtna-Calym aduenerant , in eadem Medina cumfuga comnibusfe recepit. (Alma
hadi autemfugit adprafidium ciuitatts Zuleman,cum Chriianorum exercitu,vr-
bem exterius obfidente. TuncAlmahadi eduxit .fen regem, quem olim mortuumfi.
mulauerat,ejr oenditeum, omnibus manifeejuadens,vt eumin regem reeiperent
potius quam Zuleman : fed'tantusterror inuaraf audientes, quodnullafuao po-
terat demuleere. Et Almahadi iam deerans abfionditfi indomo cuiufdam LAra-
his,qui zMhomet Toletanus dicebatur,ejr inde cum eodem LArabe Toletumfugtt.
Zuleman autem ingreffus eCordubam violenter, ejrprafidvtmoccupauit,(jr iru, 1 9 Zule-
regali folio fe locauit,&menfibusfeptemregnauit. Hoc bellumfuit apud'^Arabes man
nominatum,(jr dteitur vicloria de Cantiche.Zuleman autem de Cordubenfibus non
confidens , egrejfus eficiuitatem, (fr in vicinis locts morabatur cum exercitu chru
iano. Cum^ quadam diefeniores Corduba ad regem exiuiffent,Comes Sancius di
xit ets : >uomodo hue extis ? tritt enimfignaultitia in exitupratendits, vnum
quiatimtat, eo quodinprimo congrejfucumpluresejfetis , tergadediis : fecundo
quia fecuritate non habita accejfits: tertio quia in Deumgrauiterpeccais cum-
vxoresveslras,&filios,ejr homines legis vera,quosgladto cepimusjtnferuos eme-
re voluits.t miratifunt vniuerfifuper verbisprudentia Comitts. Cum^Zuleman
verbis & numeribus ciuium animos complanajjet , ejr in ciuitate tuttus rederet,
quidam barbarustafit ei vt permitteret eos occidere Chriffianos,neforte vt ei ad-
hafirant,alij regi adharerent,& ei cederent inpericulum<&iacluram:prafertim
cumpradis ^Arabum bcutletes, decaterofimilia affuefcerent. Cm Zuleman: liL*
Jecuritate meafidei aauenerunt, ejr ideo nunquam hocfacinusperpetrabo i
CT timens Zuleman ne etsfieretquicquam malt, datismuncribut,
licemiam tribuitredeunt : at illi cum multis
diuits reuerfifuntitL*
CaeUx..
 HISTORIA ARABVM.

CAPVT XXXIV.

Quod Almahadi dcuicit Zulcman.

PA V t s autem diebus interpofitis,Alhagib Alhameripluresex pluribm

partibus congregauit, (jr etiam Chrifiianos, ejr duos magnatesquorum vnus
^Armengandus , alter dtctus Veremudus; (jr veniens ad Almahadi qui tunc
temporisToletidegebat , ejrprocurato exercitu ampliore,contra Cordubamprocefi
firunt.JO>uodcumZulema innotuiJfetCordubenfes(ofcitamt,vt cum eo occurrerent
venienti,fedipfifaclionisfoltu non obtitije caufisfrtuolis excurunt. Barbart au .
temRegt dtxerunt, Pro Cordubenbus nonformides,quia nos tibi vfque ad mortem
renue aJHemus. Tunc Zuleman de eorum promiione confifus, occurrit Almaha
di contrario venienti, ejrprocedensfixit tentorta in loco qui Accauatal bacar no-
minatur, qui difiat Corduba decem leucis,ejr antequam CAlmahadt exercitusre-
fediffet in eum barbari irraperunt,(jr ex eismulta milita occiderunt,adeo quodfie- '
cubuiffe Almahadi exercitus videretur , fedrefimptis viribus , pralium reaura-
runt, ejr initanttbus chriianisfitccubuitpars Zuleman , ejr Zuleman cedens hoi-
lmfugit ad Azafram,in quafuerat aUquamdiu aemoratus, ejrfumpta fuppedeclili
quapotutt aortari Cttanam abijtfugitiuus. Cordubenfes autem Azafiam commu-
nittr inuaferunt, (jr eos qui non fugerant , peremerunt; ejr cotera rapuerunt, ejr ci-
uitatem,a" quicquid barbarorumfiterat, occuparunt,& <JMezquita maiori lam-
fadesaureasj& coronas,tjr catenas;ejr omnia alia ornamenta, vees,(jr libros, qua
wnniaBarbari demiferant, abduxerunt; ejr hoc bellum apud Arabesadhuchodie e
famofim,aftum anno ^Arabum quadringentefimo quarto : tjr fertur t^lmabadi in
exercitu habuiffe triginta millia Sarracenorum, (jr nouem milita Chrislianorum,ejr
inde Cordubam veniens in regem ab omnibus ei receptus,ejr Ifen qui Rexfuerat ei
etiam obediuit. Et quia Alhagib Alhamerifelicttatcm huiusproeurar.at,fo officia
reHttutus omnia dtonebat, ^Almahadi autemfilo nomineprafidebat.

CAPVT XXXV.

De proditione Eunuchorum, & morte Almahadi.

ET cum in regem fuiffetffceptus, recepit mtnttos Arabum, ejr Eunuchorum,

qui eiusfierentJt ve/let offenfeeprateritas indulgere, ejr audita relatione hi-
larior es~t ejfeclus,ejr datismuneribus,& fetitione admiffa, dimifit eos. >
poltpaucos diesCordubam venientes,cperunt turbare ncolas ciuitatis.erat autem
cum eo Raymundus quidam, Comes ex Chriffianis , non tile quifuit Pater Impera
toris, qui notansfeandala, (jr quodRexfitus barbaris, & unuchis ctutum pecunias
auferebat, ejr quia erga ciues infolentiusfe habebat,prafirt'tmcum a quopiam audi-
utffet, quodficut Cordubenfes barbaros exinxiffent ,fic conaretur Chriffimosejr
Comitcm demoliri, (jr rege accepta licentia, quia iampada initacompleuijft, li
centiates rege, adpropriafeliciter esl reuerfus. Rex autem incpitfoffatis cir-
cumdare ciuitatem,paclo cum ciuibus interpofito, vt ipfi tertiampartem ciuitatis,
ciues refidmm confummarentInterim autem barbari,qui cadefuperfiites reman-
ferunt,ciuitates r vilias vndique infefiabant, adeo quodpluresfuerunt habitato-
ribus deituta Arabesmem eymuchi,qui Citana venerant confilium inierune,
 RODERICI TOLETANI 30
Vt lAlmahadi interferent, ejr reffituerent [fin, olim regemsejr hocconfilium Al-
hgtb K^flhameri communicarunt . In die autem Pafcha eorum^miferunt quendayn
unuchum,Hambar nomine,ejr cum eo alios eunuchos, qui'r egaleprafidumoccupa-
runt,(jr captumAhnahadi tenuerunt : ejr educenteslfen,olimregem,in regalifilio
locauerunt,& ei LAlmahadi captumprafentarunt : ejr dixit ei Tu esproditor Dei
ejr met, quia Sarracenos interfici procurai, ejr bona eorurn amittifectiti, ejr trodi-
tionesfiepiusiteraffit ejrfecit eumper^lgua^lumatimdecapitari, ejr referuat
capite, mandauit corpus muro in plateampracipitarU ejr eunuchi, ejr alqjruttra-
tim dilacerantes , etiam in corpus exanime lanceas defigebant : caput autemfecit
per totam ciuttatem in lancea deportari quoderatiucundumfere omnibus intueri,
eo quodeius tnturias recolebant : ejr pott triduum quidamfupplicarunt, vt infeliz
(orpusfepeliretur,quo obtento inMefquita angulo eitfepultus. Caput autem mfit
Ifen Zulemn , qui Citana morabatur, erans quodeo vio eieret in vafellum. Fi-
liusautem Almahadi,quiobeydaa dtcebatur,erat Toleti,& Toletanisplurimum
amabatur, ca Zulemn caput receptum mtt,cum mille morabetinis, quodrTile
um inJfrLezquitafepelierunt.

CAPVT XXXVI.

Qupdlfcn fecundo regnauit, & de infoientijs barbaroruiii.

AL m a h a D r mortuo Ifn obtinuitregnumfutan, ejrfecit Alhagib Alba- 3 if

merijtcutfuerat ante, tempore\^lhamadi, ejr regnum pacifiefiabilwt,
ejr mtlitesper Oppida, pagos ejr villasatuit, vt introitus hoffium obfirua-
tent, ejr ciuibusvt efient attenti cum clamorem inuadentiumperaudirent, ejr equi-
tabat per ciuitatem : cum omnibus erat cartes , eo quod vice alia regnifui, adeum^
accefius hominumnon patebat, ejr quia erat regaltgenere habens ortum : iffe au
temficfe omnibus exhibebat, vtei obedirent,(jr ab omnibus amaretur. tcumper
prafidium deambularet, infpiebat loca regalium tumulorum , ejr cum vid:fiet t
mulos Patrts , (jrautji , vidittumuluminquofepultttsfuerat,iUefibifimillimm
Chriianus, de quofitpertusfecimus mentionem, (jr ait , Ego hic eligoppulturam.
Barbari autem de qutbus diximus non definebant confinia Corduba infeitarc->,
Ecigamj&Carmonam,& Bethis ejrfocij ncolas deuaaretnec Cordubenfes milites;
vitra vilam,quAfecunda, dicitur, ejr alia loca,in qutbusexcubantium militiafubfi-
ebant, progredtprafitmebant ejrfie barbari infifiebant,quodmulta loca habita-
toribus caruerunt, ejr relicla profurts barbari occupabant, ejr vix altqut viclua-
lia in ciuitatem inferebant : vndefuitin vrbe grauts caretia fubfecuta,propter
quam ciues apudIfen dominum infiiterunt, vt egrediens contra eos bello dcceret,
quorum incurjus damnofa patientia tolerabat : at ipfe Cordubenfium inconfian-
tiamiam expertusJngebat fe internuntijs detineri , per quoserauit eos fuo do
minio inclinari,ejrfic eos blandsfermonibusilludebat.Pojlh^c duo unuchivene-
runtadeum, (jr hifuerant cum Zuleman,jr dixeruntregi Ifen: Scias quod tili de^t
genere tuo Zuleman, & barbari nuntiarunt,vt Cordubam aduenirent,quia eispro-
curantibus obtinerent, (jr Zuleman iterato regni dignitasperueniret. t continuo
Atamoribuspropulfitisciuium multitudinem conuocauit,creosquideAbenhumeye
<3ahomett maior nepoltsfucceffione procefferant , fecit cap, ejrvinculiscolli-
gari,(r bona eorum aciuibus oceupari : ejr die quifibifuerat afiignatus,barbari ve-
ncrunt,pro quorum aduentuinter ciues magna mrbatiofuit or/a, ejr Rexarm vu
riliter
31 HISTORIA ARABVM.
^teraccingens,cumciuibusconntientibus inidipm,egrejs einoccitrm,
vfjpte ad locum in quo barbari conderunt , fed regis aduentu territi abfefferunt.
Rexautem milites mit expeditos, quieorumveigiaobruarent , fed nec con-
quipotuerunt : barbari enim bello profugi incurfibusinftiterunt,nec a cadibus,&
tncendijscejfauermti Rex autemeculatores?& infidiasinpatrianibusflabiliuit.

CAPVT XXXVII.

De confoederatione inter Ifen, & Comitem

Sancium datis caftrjs.

HI s itaque ordhatis Rex egrefis est ciuitatem, expeditionis effigie in-

fignitusfipojfet deaduerfarijsaliquidinuenire : omnesautem in eo belli in-
flantiammirabantur, quem olim viderantprafidiointerclutm, nihilomi-
nus tarnenfere quotidie barbaris nuntios deftinabat,& donaplurimapromutebat,
fifito dominio obedient SedipfiZuleman eius aduerfariofaeratipetebantpacta*
grauia ejr inepta, propter quod elegitpericulumpotius, quam petita. Zulernan au-
tem depaftiontbus tam dejperans,ad Sannum Comitem ex Caftella nuntios deflina-
uit,ondenspecuniam, er honorem,fi eum vellet contra Cordubam adiuuare : qui
reonfionis oraculum elongauit, donec Ifen petitionem Zuleman innuaret ,ad-
dens (efe in Ifen auxiIium libentius aduenturum , fipari remuneration reiceret
adiutorem: ita vtfex CafteIIa quaAlmanzor quondam abftulerat,reftitueretChri-.
ianis. Et cum Ifenpetitionem Comitisfris confiliarijs intimaffet ,fuitpetitiogra
ms vi: fed quia diriminis inftantia perurgebat, vifum fuit casiella cedere, e
quodnouiteracquifita,r minus vtilitatis quam oneriscumferrent,&Rex Ifenpe*
tuioui Comitis acquieuit, &pracepit caellaprotinusfibi dari.

CAPVT XXXVIII.

De rebcllioneToletanorum, & difeurfione Barbarorum.

INt ere a Toletaniium^Almahadi,quiObeydalla dicebatur,regemfuper

fe leuauerunti quodcum adlfen notitiamperuenenijfet , mit \^ilgua^ilum^
fuum, vtToletanostamdiuobfideret, & impugnaret, donecbiredderentciui-
tatem : qui veniens tamdiu eos cadtbus,& impugnationibus infeauit,donec aper-
tis ianuiseum cum exercitu adprafidium admijerunt , & occupata penitus ciuita-
tate, Obeydalla regem cepit, quem regi Ifen Corduba- viuum mit , & Ifen capites
muttlatumfecit influmenpracipitari. Interim autem barbari Cordubam vndtque
infeflabanti erat autem Corduba magna careftia , adeovtfummapants trigintO-,
aureis venderetur : inualuerat etiamgrauis peflis , ex qua plurimi moriebantur :
vnde qui poterant admontium ardua confugiebant.t-Albagib autem qui Huade_j
t^Alhame dicebatur, epiftolari mintio Zuleman & barbaris intimauit, adeos
iturum cum omnibus qua habebat : fedhoc non latuit Ifn regem,qui miffis apparu
toribusfecit eumfibiprantari, & vifis epiflolis quas receperat a Zuleman , iufifit
eum decapitan , & caput eius vndique circumferri, vt qui inproditionis armaria
proditionis iacula occultarat}ciusiudiciumfieret omnibus manifeum.Cum autem
barbari

\
 RODERICI TOLETANI 3
Barban terramcultoribusdenudaent aqua penuriaintrinJecos,(jre^infecos of-
primebat,vnde ejr Barbari, relicta Corduba, Hialim adierunt,envias omnes va*
cuas viatoribus,& tncolts inuenerunt : & intrantes loca arborum, quod Axarafdi-
citur, apudeos, vafiationes, ejr incendia exercebant : demum Hialim obfederunt.
Tunc Rex Ifenmtt Zabor iuflitiarium , qui apud eos dicitur, Jj^JI Alguazilus,
fjrquendam alium Hambar nomine, cum bcIlatoribus quosfotuit congregare, vtfi-
nes Hialts tuerentur. Ettunc Rex cum Barbaris,in aduentu iflorum,relifta Hia
li, in partesalias migrauerunt, & Calatrauam impetu inndentes ibi vtftualia in-
ucnerunt,&inde cadibus & incurbus,& rapinis loca adiacentia infeabant.

Cap vT x x x i x.

Qupd Zuleman Cordubam acquiluit , & de fuga

Ifen in Africam.

PO s T hac Zulemanvocauit dMundir , quipraerat Caferaugua,dr alium

qui praerat Medina\yflpharagel, qua nunc dicitur GuadalJafara,fr Bar
bari quospoterant vndiq; inuitabant,vtZulemanfierent infiuccurfium,& ta-
patio adZuleman omnes Concorditer comenerunt,vt ciuibus habita remanerent:
&fimul venientes contra Cordubam properarunt, & carametatifunt intra Aza-
jra,& Cordubam obderunt,0- ciuesmonuit,vteitraderent ciuitatem,qui acquiefi-
cere noluerunt: ripfivrbem vndique impugnarunt. Barbari autemfioata humo
ejrlapidibus complanabant , & ibi ex vtraque parteplurimi ceciderunt , & tamen
nihilommus impleuerunt. Etficpartem vrbis qua Xarquia dicitur, inuaferunt,fid
etiamciues protinus erumpentes , Barbaras repulerunt , &exeisplurtmosoccide-
runt. Et tterum ex alijspartibus impugnantes ,quodam homine abortacunda ta
maproditionaliter refierante , ingret funt Barbari ciuitatem , omnesflationes
vendentium,(fr domos plurimas combufferunt, &fine numero occiderunt, &pre-
tiofa qualibetrapuerunt,&qui gladium euaferunt ,fieinXarquia poflgladiumre-
ceperunt, rpertriduum injefiati demum Zuleman dominio fe dederunt. Tunc ob-
tenta vndique ciuitate,Zulemanprafidium eB adeptus> barbari autem domos vr-
bis ad libitum diuifierunt. Ciues autem Ifen extra Cordubam dducentes abire li-
kere permifierunt, & illefiugiensin Africam transfretauit.

A P V T X L.

De regno Zuleman, & diffidtjsinteftinis.

ZV t E m a m autem regno Potitus, fixit Corduba thronumfuwn, & regna- .

uit hac vice annts tribus, ey menfibus tribus, & manfit Corduba in delicijs,
& honore, vfque addiem interfeftionts. Cordubenfes autem in miferia, pe
nuria dr arumna. Barbari a Zuleman concorditerpoflularunt,vt daret e villas <jr
0ppida,quahareditateperpetua potderenti& cum efifientfexcognationesquasip
iL**iM Alcauelas dicunt,dedit vnicuique certa locaperpetuopojdenda. Eunuch:
autem qui Ifen con\ueuerant adharere^, dolebant quia Zuleman profitera fiuccede-
bant,&ideo vnujquifquevbtpotuit rebeUauit: erat autem potentior inter eos qui-
dam quiHayran^lhemaridiccbatur , &hicfiugerat fiacic Zulcman-, qaando
Cordubam
33 HISTORIAi ARABV M.

Cordubam occupaut , ejr dumfugeretfuit barbarlisgrauiter vulneratus, ejrpro

mortuo dereliftus, fedquidamfmts eum in domofua clanculo occultauit , donec ple-
nam obtinuit fanitatem . 1* autem unuchi qui euaferant obtinuerunt OrtoLam
quam venienti Hayran illico tradiderunt,rinde cpit loca Zulema,proutpoterat,
infeflare, r congregatifunt adeum plurimi bellatores, cum quibus barbarplu-
rima obtinebat, ejr venit ad eum quidam ab limaria, qui Abenhamit dicebatur,
ejrfe ei reddidit invafallum, cum magna multitudine pugnatorum : erat enim^
quidam ^flanomine, qui contra {^Abenhamit rebellabat , inprafidio ^Almaria,
Venerunt itaque Alhayran,r Abenhamitpariter ^Almariam,& Hayran obtinuit
ctuttatem, vigintt autem diebus cum machinis prafidium impugnantes, quamuis
fortijjtmum, expugnarunt, ejr t-Afla cumfilijsfuis in maris voragine proiecerunts
ejrfelicitate huiufmodiprocedente, expultt Hayran Barbaros Giennw,Beatica,ejr
ckrxona. Hayran autem diligebat Ifen , & quicquid acqutrebat , eius nomine ac-
quirebat, r pro eoorationemqua pro regibusfilet fieri ,faciebat , ejr intendebat
eum Zuleman iniurjs vindicare. Illi autem qui ab Ifen receperant villas; (r cm
tates Hayran pro viribus adiuuabant.

A F V T XII.

De regno Aly, & morte Zuleman.

ER a t quidam diftusely Abenhamitapud Septam , quem Ifenprapofue-

rat ciuitatii & huic Hayran, nuntiauit vt CMalacham adueniret , r "vt ibi
Rexfieret , procuraret': qui ventens tJMalacham, bene receptas, continuo
Rexeflfaftus. Hayran autem Granatenfes ejr LMurcienfes, ejr vtUarum incolas
aliarum, vt venirent , ejr <~Aly Abenhamit regi^Malacha obedirentnuntiauit :
t^4ly vt venirent, quafide negotijs traftaturi : qui & venit, ejr confilio habito difi
cefferunt. Congregatifuntfubditi &fautores, vt contra Cordubam dimicarent, &
Hayran conuenit cum confil.jstjlturcia (jrGranata,vtflatuto die omnes Concorditer
conuenirentir Haly ex Malacha,Hayran ex Almaria, Gidfeia ex Granata,ejr con*
cilia ex fJAurcia, ejr locis alijsincampeftribus Corduba conuenerunt i ejr egreJj*
funt ad eos Zuleman cum Barbar, ejr cateri ncola ciuitatti, ejr compefiri pralio
inchoato vifti funt Cordubenfes , ejr captum^flguazilum LAdub nomine decolla*
runt, ejr de Barbarplut imos occiderunt. Zuleman autem cum Patre ejrfratre^j,
^Aly regts coneftuiprafentarunt : Algua^ilus (aus, quiproditicnaliter eum cepe-
rat, duxit eum. Rex autem Aly improperans eiproditionis culpam,eumcumPatre,
fjr Fratre,neanu propria interfecit.&at tamen Pater Zulema homo innocens beni
gnus,r eius anima non venerat in confiliumfiliorum,ejrideo diciturperditusfine_j
citius Haly autem timebatjilfen viueret regnopriuari, r ideo Zuleman-
culpa, interfecit, quia dixerat Ifen viuum,alij'ettanu*
quifciebant, Ifen viuere,diceres
formidabant.
 RODERICI TOLETANI 34

Cap vT xltt.

De rcbellione Hayran, & Morte Aly.

HI $ igituritafaclis vocauit adfeomnes , (jreos qui Zuleman adhrant
dumviuebat,e^hi(jralijeiobedierunt,&fie habuit um regnum. Hay
ran autem verem ne Aly vellet in eum aliquidmachinan/euerfits e^Al-
mariam,& Ecigam, & Granatam. Pomodicum autem,quta LAly nonferuauerat
paila quadam, Hayran indignatusfcripfit dMundirfilio Hyahye domino Cafarau-
gua, vt ambo contraCordubamaduenirent (jr\_yily kregnifolio remouerent : ejr
apud L^4ccium,qua nunc Guadix dicitur,conuenerunt,&inde Cordubam adierunt.
Barbari autem in occurfitm eorum Cordubam exierunt, fedinpraltoceciderunt,ejr
pluresex fuisgladioperierunt. Seddiffenfione inter Hayran crMundirfilium Hya
hye accidente , ab inukem difcejferunt : Hayran autem qafiuitin genere Aben-
humeye dignus regno poet qutjfiam reperiri, & inuenit quendam qui derra
men <~Almortada dieebatur,cuius manjo erat Giennijs hic bonus, patiens, & quie
tus ab omnibus amabatur : hunc Hayran cogitauit ad regni faigium ublimar-j.
guodeum ad <-Aly notitiamperueniffet, de caro in carum, de loco in locum
Hayran fequebatur , mala irrogansfibi &fuis : Hayran vt Abderramenpraficeret
laborabat, & Hayran dum effet Giennif nuntiatum eft, quodSilfeia de quofupriL.
fecimusmentionem, iuerat contra cara, qua Hayran detinebat, & continuo Hay
ran infequensprocedentemfecit tranfitumper Guadix Silfeya cumfito exercitu
obuiauit, er pugna commijfa , Hayran exercitusfuit viclus,& multi ex eis temu
lenta ignauia perierunt. Cumque de Hayran quidcciderat , nefeiretur, & <-1-
maria ciuitas turbareturgntcauit eisfe effe in Canilibus Carouaa, & domum
in qua latuerat nominauit. Tunc Uli eum inantiime vocauerunt , & Ulis diebus
quatuor Hayranfautoribus, in confliclibus malecett: quod <-Alyfaclus hilarior
cum audijfet,falces & alia vaationis vafa,fieripracipiens iuit Giennium^j, anno
i^irabum quadringentefimo otauo s & cum iam vexilla , & tuba , & cateri ap
paratus exiffent extra vrbetn-* , ipfe intrauit balneum , quod in prafidio habeba-
tur, & intrarunt cum eo aliqui Eunuchi, qui eum in balneo occiderunt , (jr con
tinuo recefferunt.

Capvt XLII I.

De regno Alcazim.

CVm q_v E exercitusforts exeEtans mora difpendium caufaretur , aliqui
adprafidium redierunt, &cum eum quarerent , in balneo mortuum inue-
nerunt , capiteconquaffato. "Tunc Concilium emitatis prafidium obferua-
runt,donec veniret Germanus eius Alcazim nomine,qui Hiali morabatur,quem in ? 4 Alca-
regem illico eleuarunt:deinterfecloribus Eunuchis non nifiduos pueros inuenerunt, ztm.
quosprotinas occiderunt. Regnauit autem <~>4lcazimprima vice annis tribus, men-
fibus quatuor, diebus vigintifex. Hayran autem femperinflabat, vt ^lmortad.t-,
promoueret, & mit nuntium UMundirprincipi Cafaraugua,& mit Citanam-j,
Valentiam , & Bertufim vt venirent, & ^Abderramen ^Almortada obedirent,
qui
 IS HISTORIA ARABVM.
. quicommunitcrconcefferunt: rjr venientes Giennium, in regem pariter Promoue-
runt, vinientes em occiderunt quotquot de Barbara inuenerunt : CrGiennio
proficientes Murciam adierunt, quam Rexflatim acquifiuit, ejr introiuit. Videns
quodfibiproera fuc cede bant , cepit Concilia cwitatum diligere ejrfouere, ejr eos
qui cum receperant hrare : ab flayran autem, ejr Mundir oculos auertebat,nec
ex corde recipiebat, necvt confiteuerat honorabat: ejr cum quadam die caufa fi
dendi ad eius palatiumaccciffent , fecit eis introtum denegari , ejr diu exterius
execJare, qui merito indignati adinuicem loquebantur , Merito patimur, quiiL
tantofludio, vtRexfieret, procurauimus : ejr ex tunc odium conceperunt. Rexau-
tem Abderramen coHeco exercitu iuit Granatam,(jr in monte,qui Secuitar dieitur,
fixit caftra, qui diFat [ex leucis Granata:&cumGranAtamappropinqua(fet,in
ter viros exercitus di(fenfiofuit orta , ejr vt dicitur , Hayran r Mundir cum Gra
nat* domino hoctraarunt, propter iniuriamfibifafam. Cumque Granatan/L-
^Abderramen exercitus impugnaret, qui interius erant , extra congredi attenta-
runf, ejr quia diffenfio exteriorum animos diuidebat ,fibifuga, aduerfarjs4/ic~o-
riacaufim dedtt, ejrfuit tbi Abderramen ^Mortada interfecJus, ejrfic ingratitu-
dinis peonas luit : ejr Granatenfes pradacopia occupata, cumcapitibus occciforum,
Cam regi Cordubapretiofa don tria tranfmiferunt. t hac viSforia Caz tm recu-
perauit de his qua perdiderat, plures villas. Tunc Cazim Hialim eftprofeclus,&
Jlatim ibi in regem ctt eleuatuS.
9

Cap TT xi.iv.

De regno Hyahyc.

t : S~^\ Ohdvbenses autem nepotem Cazim F/yahye nomine in regembli-

%* I marmtt,annoArabumquadringentefimo duodecimo:Hyabye autem blandie-
V^/ baturomnibus,rfe munificum oflendebat. Exinde autem iuit Malacam vbi
j $ teta,fuerat dominus, ejr morator : ejr dum effetibi, Cazim pernoclauit ad Hialim , ejr
Cordubam veniensin regem iterum efl receptus,ejrfecunda vice regnauit,menfibut
feptem,diebmtribus, anno ^Arabumquadringentefimo decimo tertio. Verum quia
Sarbari dtreptionibus, (jr rapints ejr iuiurjs quiefcere ignorabat/Srationes ven.
dentium euertebant,ciues conqueri non ceffbant,fednecpoterant to1erareejr qua-
dam die dum ad orationem confieret, in Mezquita, infonuit vox clamoris, ejr ci
mes muro, r turribus occupatis, cum Barbaris vfquead nodem congredi non cef
firunt: ejr cum e'tuesprafidiuminuafiffent, Cazimfugiens, in vrbisangulocunt-
Barbar fe recepit, vbi diebus aliquot refliterunt , donec ciues vniuerfaliter con
currentes, ejr plus mori, quam viuere iam optantes, infultu acerrimo eos loco re-
fugij abegerunt, & eos obinatis animis tnquentes , Pro magna parte c<ed_j,
ejr interitu exflinxerunt. Cazim autemfuga prodigus,filijs(uis, qui erant Hifpali,
intimauit , vt prapararent Barbaris mille quingentas domos , de meliortbus ciui-
tatu. Cumque Cazim Hialim aduenijfet , ciuitatis ei ianuas ferauerunt, propter
domosquas iufferatprparart tfilij autem eine ad eum cum paucis complie ihm exie
runt : Cazim autem inde recedens, huc ejriUucferebatur incertus , donec cepit
cum f/yahyefilius Fratris ti, & in caflro quod\Anax dicitur compediuit. Viri
40 Mabo- autem Hialts rogauerunt quendam iudicem dHahometfilium Habeth vt vrbi,(jr
met' populo prafideret , ejr Ulelicet tnuitus , eorum paruit voluntati, timens neforte;
vrbi periculum immineref. Cordubens autemfecerunt regem quendam^, qui
E 2 abderramen
 RODERI.CI TOLETANI ?
i^ibderramendicebatur,Germanum Mahometfilij Abdeliaber, qui olimregnane- 4 1 Abder-
ratapudeos, (jr hic, quia erat degenere <-Abenbumey_j, & prioriatui reitui ramea.
cupiebant :fed quia ante eut in regent elegerant Zulanan limortada, nec ta
rnen res peruenerat ad ejfcfum , infuaproditione Abderramen pepercit feniori-
b, qutconfenjerant in Zulemamfdfecuritatis pra/litapooblitus, fniores ce-
fit, (jr carceri mancipauit. Et cum duesfaclum buiufmodi percepiffent, carcerem
adierunt.&Jeniores effracftsotijs eduxerunt , (jrindead prajidium afcenderunt
(jr ianuas conegerunt, ducentesfecum quendam, qui dicebatur Mahomet, (jr pra-
fidiumperferutantes , inuenerunt Abderramen infurno balnet latitantem, refer
tum continuo occiderunt,(jr inquadam domofuburbij fpelierunt,(jrhtctantunu*
uno menfe, (jr cUebusfeptemdectm regnauit.

, Capvtxlv.

De regno Mahomcr, & Hyahye, & corum diffidjs,

& de Idriz.

HOc extinfto regnauit Mahomet vnoanno menfibut quatuor , diebus in- 4 Mabo
gintiduobus, anno ^Arabum quadr'wgentefimo decimoquarto, & cunt-* met'
regni confiniaperagraret,fama infinuit apudfitos, quodpecunias, (jr mar
garitas, erpretio/s lapidesfecumferret, &vthocauferrentmortis poculo domi
num occiderunt. tcum mortem eiusCordubenfesaudiuiffent, fyahye Alyfiliunu u \
regi mortuo fubrogarunt, ejr regnauit Hyahye menfibus tribus , diebus viginti, r 4* * *
tuit Malacam, vbi quondamfuerat commorator : viri Malacafe protinus eireddi-
derunt. <^4buz autem Granata dominus Hyram , & Mu^eit defiorummaioribut
Cordubamdeinauit , (jrcumeorumaduentumviriCorduba pranouijfent , de his
qui in urbe remanfer ant, vfque admille Barbaros occiderunt , ejr "venientesprin
cipes admiferunt,& Alguazilus,(jrfcriptor,ejrfamilia fyahye prorfus Malacam^
confugerunt,&breut termtno uixincepto, Hizmaelfilius Habeth Hyahyam inter-
fectt, & caput eius Ifen, qui erat Hiali, deinauit. Cum autem audiffet Idriz/a-
ter t-Aly, de quo diximus, qui Septa domtnabatur, atris internum, (jr regni mu
tationem, Malachamcisetauit, (fobtento pradio regemflatuitfe vocaris (jr ibi
venit ad eum Habriz, qui Granata domtnabatur, ejr Idri^ vt regi, & Principi 44 \if\t,
obedtuit, (jrfumptafecum multitudine armatorum, iuit Carmonam,(jr inde Hia-
lim, vt eos Idriz dominio inclinaret, (jr in t-Alcala iuxta Hialim refuUnmt,
fequenti dieTrianum , quaefiquafifuburbium Hialis, combufferunt &
in caHro prafidij uiri Hialis Chirographum obediemia
confcrtpferunt , quo Idriz tn dominum^
receperunt, eodem modo fe ei
fubdidit Almaria-.,

"f
 1

37 HISTORIA ARABVM.

Capvt xtvi.

De SchiTmatibus, & diffldijs citra

marc.

NV N ad hioriam Cordub* reuertamuri Cum Tram, (jr dWogeitocct-

fis Barbarts Cordubamintrauijfent , zeltu incidtt inter eos, ejr vterques
ab alio mortem metuens proveniri, amboCordubamexierunt, ejr ab inui-
cem difcefferunt. Cordubenfis autem quidam, qui Ifen dicebatur, non Ule quems
quondam,adculmen regiminis eleuarunt, (jrregnauit Corduba ann duobus , die-
quatuor : in Frontaria autem annis duobus, menfibusfeptem, diebus octo. Cor-
dubenfes autem eum procaufa huiujmodi remouerunt. Habebat ^Ihagib quiplus
domino potens erat, ejr hic er'ga dues crudelij/tmefehabebat,& cum effet vilis ge
nere, vilitatem in potentia oendebat, eo quodconditions non immemor tn omni-
bus/xcedebat , (jrcumnemineconcordabat, ejr falfisaccufitiontbustmmeritosof-
fendebat , ejr bona ciuium Barbarts erogabat vnde (jr dues ^Ihagib occidcrunt,
(jr regem regnifolio expulerunt. htidam autem Hymeya nomine, affumptoje-
cum iuuenum comitatu , prafidium efi ingreffus, ejrvtfe regemfacerent, pcflula-
bat, ejr dixerunt ei : viaes quod ciuitas iamturbatur , ejr quodteinterficientfor-
midamtis: at Ule re(pondit, Mihihodie obeditf, (jr me in crafiinointerficite, Ecce_>
quanta efl ambitio dominandi. Ciues autem Ifen , ejr ifii fub interminatione peri-
Culiprtceperunt, vtpr<efidium relinquentesfe reciperent quocunque vellent, ejr ci-
tusad inuicem cordixerunt , vtnemo degenere 'Abenhumeye Ccrduba remane,
reti Ifen auttm valedicensfilijs (jr amicis, iuit adauoddam caftrum, quodtn mon-
tarns Corduba eratfitum: Cordubenses vero carum pcft mcdicum temporis ob-
derunt , r IJencaptumcuodU tradiderunt : fedindefubiugalt vehiculo noc
fugiens, Zuiemxn Abenhut regem Cafraugufia in auxilium fuipericuli praelegit,
quifufeipiens liberaliter, ejr benigne, dedit ei carum quod dicttur <~zuhela, i
quo degit,quoadvixit.

Capvt X L V i i.

De regno Almorauidum in Hifpania, & de

morte Abcnhabeth.

ET ill diebus nonfuit Rex in Hiania de genere ^benhumeye ,d vnuf-

Confuo quifque in loco cui praerat , rebellabat : Cordubenfes autem cum regema
Regni Hi
fpanici. aliumnon haberent, Monetae, pannorum, ejrgramatum literas fub ifen no
mine confcribebant ,&hicfinis regni Cordubas quiafere infingulis locts quipotuit
dominium vfitrpauit, donec Monarcha ^Africo, qui erat ex AlmorauidisomnisL
occupauit. Cordubainfiirrexit Alguazilus, nomine Iahuarfilius <JMahomet,pofl
Iihuar. eumfilias eiut Mahomet : Hiali infrrexit iudex quidam qui Lsfbulcaz im dice-
AbulT batur, " obijtanno Arabum quadringentefimo trigemo tertioi poeumfilim eius
aim. Habeth, Cr obtjt anno Arabum quadringentefimo (exagefimo primo : pohunc
Habeth. gffff tjUahomet Abcnhabeth, hicobtinuit Cordubam, r alia locaplurima- r
 RODERICI TOLETANI 3t
tis profiere rexit terram . Posfea t^Almorauidi qui funt ex Barbaris de Lutinia*., AboriuU
huic dominium abulerunt , cum in dominio durajfet amis triginta tribusi ejr Jf.HHpa-
hocfuit anno t-Arabum quadringentefimo ocluagejimo quarto. rat autem Rex p1^ oecu*
t_Almorautdum lucephfilius Tejfephin, cr hic pradtclumUMahomettamdiu ca- luccphPrl-
ptum tenuit, donec in vinculis vitamfiniuit. Htc Mahomet <~Abenhabeth ^Alde-
fonfiregis, qui Toletum ceperat,anno <~Arabum quadringentefimo feptuagefimofe- Hltp. Rex.
ptimo , timore turbatns, contra eum luceph t^sibentejpfin in auxilium vocauit,fed
veniens ipfumprimitas captiuauit,deinde in campo Zalla quaprope Badalloz cum
tAldefonfo regeacriter dimicauit: quodpraliumhic omittimas, quiainhiorio-
Cothica eff defiriptunt-*.

Capvt xlvtit.

De Monarchia luceph citra marc , 6c

vltra mare.

IV e f autem AbenteJJphin , adeptusvi&oriam, in AJncamereuerte,

tjyquia intellexit FUndalos Arabesmultisdiffenjfontbutminoratos,affumpt&*
maiori multitud;ne ctsjretauit , <- totam terram Vandalia occupant , eyfuit
Monarchavbramarinns, & cifmartnus, rdurauitfibihuiupnoditJMonarcbicu
annu quinquaginta quinque^; , ab anno ^Arabum quadringentefimo ocluagefima
quarto, vfque ad quingentefimumtrigefimum nonum annum , quando per Almo
hadesdominiumperdtderunt , vt fuperius in hifloria Gothica elt expreffum Hie
rex luceph terram, & populos cufiodiuit , (r omnibusiuHitiam conferuabat eos
quiinparticularibus prafidijsrebellarunt , tamdiu infeffauit , donecfio dominio
Jbiugauit.Hyakye autem dtclus ^Alcadirbtlle poquam Toletum peraiderat iuit '
Valentiam, qua adfuum dominumpertinebat, & annis octo vixtt ibtdem , (r in*
terfecit eum iudex quidim , qui LAbeiaphat dicebatur. Poea cepit eam Roderi-
cusDidacicampiator,er eo mortuo eam ^Almorauides occuparunt : Cafaraugufia
autem Infurrexit difundirfilius Hyahye,er pofieumfiliuseius HyahyaAlmunda-
far: demum tota terra illa conterminaChri/lianis, fe reddidit Zulemanfilto Ha-
mat qui Abenhut dicebatur. Hic Zulemanfuerat ^Alcaydus dMundirfilius a-
hye, de quo diximus. Po Zulemanfilius etus Hamat uccejfit: po eum filiuseius
juceph : po eumfilius eius Hamat cognomine Almu^taim : pofi eum filiuseius
t_Abdelmelic : poff eum filius eius Hamat , cognomine Almutaz it t hic amifit Ce-
Caraugust"am , ejr cenfinia qua habebat , & Almorauides omnia occuparunt , ejr in
loas alifs alij rebelltunt, quos omnes Almorauidesfubiecerunt. Infurrexit ur
qutdam Abderramen Abentaxet, & ternit eam donee venientes almoraui
des eiecerunt : Infurrexit AlmariaiMohen^Abdalla: quatuordecimannorunu*
erat cum infurrexit, ejr totam terram perdidit, prater ^Almariam, fedejr eum_
^Almorauides obfederunt : ejr infurrexit Granau ^Abdalla , fedeam pofi modi,
cum temporis ^Almorauides occuparunt , r ita dicitur quodeamvltimo acqui-
fierunt. ,
Poff hoc luceph t^benteffephin reuerfus eff in ziaroqquos , quam Sarbari AU
morau/des in vrbem regiam dilatauerant,ejr ibi atuerant caput regni. Iflo mor-
tuo Aly filius eius fuccejfit in regno , &futt inuentus debilis & ignauus , nec regni 1
confinta defendebat : poit eum regnauitfiliusetus TeffephiiLfVilis animo, ejr
virtute, pto.
39 HISTORIA ARABVM.
virtute, (jr plus iniurjs quamdefenfione Patr infiHebat , & quia viderunt
reqabus acfibus alienum, in eum vbilibet infergebant , & vbique, & quib et re-
beabant,ejrguerrisindefinentibus infeabant,&fere perdidtt totum regnum^,
& hocfuit anno Arabum quingentefimo trigefimo nono: & regnum Vandalit qutn-
quaginta tribus annispoffederant citra marcj . rat autem tnter Vandalos ct[ma
rinos virprudentia praditus, liberales , renuus , & benignus, qui dWahomet
^Abenzahat , & Rex lupus foitea fuitdicfus: hic obtinuit regnum Valentia , ejr
UMurcia, (jr qu<t ad eaconfinia pertinebant. Lorcam, Vaffam,cr Guadtx& Iool.
plurima, circa a. Christianietiam plurima,occupabant, donec venientes
{^Almoddes ab Africa, & Vandalia, Almorauidesexirparunt.
Sedquia de Aduentueorum in hioria Gothicu
fuimusprofecuti, hic nolutrtns
iterareis.

F I 'N I S.

lo. \ le -J o&oooo 3
i

"