NSAN VE TOPLUM BLMLER

ARATIRMALARI DERGS
Cilt: 4, Say: 1, 2015
Sayfa: 121-133

Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

mer Faruk Gler
Ar, Gr, Ar brahim een , Fen-Edebiyat Fakltesi
ofarukguler07@gmail.com

z
XV. yzyln sonu ile XVI. yzyln banda yaam olduunu dndmz Muhlis, Cem
Sultan adna bir mersiye kaleme almtr. Muhlisnin yazm olduu mersiyeden Cem Sultan
ile bir alakas olabileceini dnmekteyiz. Bu alaka, Muhlisnin Cem Sultann himayesi
altnda olan irlerden biri olmas mnasebetiyle olabilecei gibi, Cem Sultandan az da olsa bir
iyilik grmesi eklinde de olabilir. Bunlarn dnda Cem Sultann yannda olmasa da onu
seven bir ir de olabilir. Her ne sebeple olursa olsun, Muhlis bu mersiyesi ile Cem Sultana
olan sevgisini yanstm, ona olan vef borcunu demek istemitir.

Muhlisnin bu mersiyesi, XV. yzyln ilk byk iri saylan eyhnin Germiyan Bei iin
yazd mersiye ile benzerlik gstermektedir. Bu benzerlik, Muhlisnin eyhden esinlenerek
bu mersiyeyi yazd dncesini aklmza getirmitir. Bu dorultuda, makalemizde Cem
Sultan mersiyesi yannda, iki mersiye arasndaki benzerliklere de rneklerle yer verilmitir.

Anahtar Kelimeler: Cem Sultan, Muhlis, eyh, Mersiye, iir, ir.

Muhliss An Elegiac Poetry For Cem Sultan

Abstract
We think that Muhlis lived between XV-XVI. century. He wrote an elegiac poetry about Cem
Sultan. We can understand that he was a relation with Cem Sultan by means of this elegiac
poetry. It is a relation Cem Sultan could protect him. In addition he might take favour from
Cem Sultan. Even though hi didnt live next to Cem Sultan, he could be a poem liking Cem
Sultan. Under any circumstances Muhlis, demonsrated that he was really inter Cem Sultan
with the elegiac poetry and he wanted to repay the loyalty debt to Cem Sultan.

The poetry of Muhlis, resembles a poetry which eyh being the firs great poem in XV. century
wrote for Germiyan Bey. This resembling springs to mind that Muhlis wrote the poetry taking
insprition from eyh. In this direction the article includes the similarity between two poetry as
well as the elegiac poetry of Cem Sultan.

Keywords: Cem Sultan, Muhlis, eyh, Elegiac Poetry, Poetry, Poem.

 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

Muhlisnin Hayat

Yazmza konu olan Cem Sultan Mersiyesinin iri Muhlis, 15. yzyln
ikinci yars ile 16. yzyln banda yaam olmaldr. Hayat hakknda bilgi
edinmek iin mracaat ettiimiz kaynaklarda farkl yzyllarda yaam
Muhlis mahlasl alt irden sz edilmesi, mersiyenin iri Muhlisnin bu
alt irden hangisi olduu hakknda karar vermemizi gletiren bir
nedendir. Ancak, kaynaklarda Muhlis mahlasyla kaytl irlerin nemli
ksmnn, 17. ve 18. yzyllarda yaam olmas 1, 15. yzyln sonlarnde
veft eden Cem Sultan iin mersiye yazmalar ihtimlini imknsz klan bir
sebeptir. Bu irler ierisinde, 15. yzyl sonlar ile 16. yzyl balarnda
yaayan ve ehzde Bayezdin hocas Cafer Efendinin olu olan
Muhlisnin, Cem Sultn Mersiyesinin iri olmas ihtiml dhilindedir.
Hatt, ... 27 Ocak 1495te Romadan ayrlan Cem, Castel Capuana denilen yerde
29 Cemziyelevvel 900 (25 ubat 1495) tarihinde ld. 2 cmlesinde belirtildii
zere, 1495 yl balarnda len Cem Sultana, bu yllarda hayatta olan
Muhlisnin bir mersiye yazmas ihtimli yksektir denilebilir.

Bir eserde ehzade Sultan Bayezidin hocas Cafer Efendinin oludur.

ehzadenin muhlis dostu olduu iin bu mahlas ald. Babasnn lmnden sonra
uzlete ekilip elebi ulufesi ile yetinip Kbede oturdu. 3 cmlelerinde ksaca
tantlan Muhlis hakknda, 16. yzyl biyografi yazar Hasan elebi unlar
syler: Shib-krn- zamn merhm Sultn Sleymn Hnu ol. Sad ehd-
i kte-i t-i Tahmas- and olan Cafer Efendin oldur. Kend da ehen-h-
mezbru muhibb mulisi olman Mulis itiyr itmidr. Babas lem-i
ubya rilet itdkde ihtiyr- ge-i uzlet sr- mam- kanat idp yevm
yigirmi ae ile edid metib-i menbdan ferat itmidr.4 Metinden
anladmz kadaryla hem Kanun Sultan Sleymann, baz iirlerinde

1 Muhlis mahlasl dier irler: 1. (.1027/1618) stanbulda dodu. Asl ad Hzr elebidir.
Mekkeyi ziyareti srasnda ld. Dneminin tannm airlerindendir. 2. Muhlis:
(.1099/1687) Asl ad Mehmettir. Sar Ali Paann oludur. Deftardar Bey sanyla tannd.
renim grd. Divan hacelii zmresine katld. ki kez yenieri efendisi ve Haseki Sultan
Kethudas oldu. Daha sonra 1086/ 1675-76 ylnda defterdar oldu. Vezaret ile kubbe vezirliine
atand. Dneminin tannm bilginlerindendir.; Muhlis: (.1144/ 1731-32) stanbulda dodu.
Asl ad Ahmettir. Tevfik-zde Mehmet Efendiden mlzm oldu. Ktiplik yapt. Daha sonra
Rumelide kadlklarda bulundu; Muhlis: Asl ad Emir Giysdur.; Muhlis: eyhulislam-zade
sanyla tannd.
2 DA; TDV Yay., C 7, stanbul 1993, s. 284.
3 pekten, Haluk v.d.; Tezkirelere Gre Divan Edebiyat simler Szl, Kltr ve Turizm
Bakanl Yay., Ankara 1986, s. 296-297.
4 Knal-zde Hasan elebi: Tezkiret-uara, Eletirmeli baskya haz.: Dr. brahim Kutluk,
C.2, 2.bsk., TTK Yay., Ankara. 1989, s. 884.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[122]
 mer Faruk GLER

Muhlis (Gelibolulu Alye gre Muhlis5) mahlasn kullanan en byk olu

hem de ehzde Byezdin hocas ehd Cafer elebinin oludur .
ehzdeye kar ...dostluu, samimilii ve hali iten, gnlden olan 6 Cafer
elebinin olu Muhlis, babas lnce makamlarn eziyet, sknt ve
yorgunluklar nedeniyle devlet memuriyetinden ayrlp yalnzlk kesine
ekilmi, aza kanaat edip gnlk 20 ake maala geinmeye rz olmutur.

Cem Sultan Mersiyesi

Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi, Cem Sultann lm zerine duyulan

zntnn bir tezahrdr. Ayn zamanda Sultan Cemi sevenlerin
duygularna da tercman niteliindedir. Muhlisnin, srgnde len
ehzde Cem iin bu denli ili bir mersiye yazmas; irin, Cem Sultann
Karaman vlilii dneminde Cem Sultandan yardm ve ihsan grd ya
da onun evresindeki irlerden biri olduu eklinde yorumlanabilir. Her ne
kadar, kaynaklarda Cem irleri arasnda zikredilmese de, Muhlis
kaynaklara ve tezkirelere eitli nedenlerle girememi bir Cem iri olabilir.
yle ki; mersiyeden anlald kadaryla, irin Ceme kar derin ve
samm bir sevgi besledii, lm zerine ok zld, bu mersiyeyi
yazarak hem zntsn gidermee alt, hem de salnda
yardmlarn grd ehzdeye vef borcunu demek istedii
dnlebilir.

Mersiye, on ikier beyitlik be bent eklinde yazlmtr. Mersiyenin ilk bendi

imi, ikinci bendi da, nc bendi idi, drdnc bendi an ve beinci
bendi ola rediflidir. ir, mahlasn beinci bentte zikretmitir

Makalenin konusu olan Cem Sultan Mersiyesi, Muhlisnin edebiyat dnyas

evrelerinde tannmasna ve iirlerinin bilinmesine vesile olacaktr. Hatt,
irin bir mecmuada tesdf ettiimiz 11 iiri ile birlikte bulunabilecek
baka iirleri bir araya getirilerek irin varsa- dvn tertip edilebilir.
Dvn yoksa da iirlerinin ou veya tamam bir kitap hline getirilip
inceleme ile birlikte okuyucunun istifdesine sunulabilir.

Terkb-i bend nazm ekliyle yazlan be bentlik Cem Sultan Mersiyesinin,

eyhnin XV. yzyl balarnda yazd Mersiye-i bni Germiyan ile

5 Knhl-Ahbrn Tezkire Ksm; Haz.: Dr. Mustafa sen, Atatrk Kltr, Dil ve Tarih Yksek
Kurumu, Atatrk Kltr Merkezi Yay., Ankara 1994, s. 188.
6 Ferit Develliolu; Osmanlca-Trke Ansiklopedik Lgat, Aydn Ktb., 21. Bs., Ankara 2004, s.
673.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[123]
 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

benzerlikler arz ettii tespit edilmitir. XV. yzyln ilk byk dvn iri
saylan eyh, bu mersiyeyi;

Mr-i yegne h- muzaffer huceste-fl

Yakb Be ki adna k arab acem (eyh Div., K: 10/21)

beytinden anlalaca zere Germiyn Beyi Yakb iin yazmtr.

Mersiyede, salnda himye, yardm ve desteklerini grd Yakb Beye
kar duyduu derin sevgi, sayg ve minnet borcunu dile getiren ir, bu
mersiye ile Yakb Beye olan vef borcunu da demek istemitir.

Muhlisnin Cem Sultan mersiyesi ile eyhnin Germiyanolu Yakb Bey

iin yazd mersiye arasnda benzerlikler vardr. Bu benzerlik iki iirin
nazm biiminin ayn oluu, bend saysnn eitlii, bendlerin konu ve redifi
ile vasta beyitlerinin benzerliinde kendini gsterir. Terkb-i bend nazm
ekliyle ve mefl, filt, mefl, filn vezninde kaleme alnan her iki
mersiye de be bentden ibrettir. Her iki mersiyenin birinci, nc ve
beinci bendlerinin temas ve redifi ayndr. Ayrca, bendleri biribirine
balayan vsta beyitlerinin redifi de eyvh, h, amn, yazk7 manalarna
gelen Farsa dir szcdr.

Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesinin eyhnin Germiyanolu Yakb Bey iin

yazd Mersiye-i bn-i Germiyan balkl mersiyesi ile olan benzerlii, Muhlisnin
mersiyeyi yazarken eyhnin iirinden etkilenmi olabilecei izlenimi vermektedir.
Muhlisden yaklak bir asr nce yaayan ve bir asr kadar nce mersiyesini yazan
eyhnin, XV. yzyln ilk byk iri olmas, daha sonra eser veren dvn irlerini
etkilemesi ihtimlini ykseltir. Biz de bu ihtimli gz nnde bulundurduumuz
Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesini, eyhnin Mersiye-i bni Germiyan balkl
mersiyesi ile mukyese yaparak tantmann doru olacan dndk.

ki mersiyenin karlatrlmas sonucu, aralarnda belirgin ekilde

benzerlikler bulunduu grlr. Bu benzerliklerden ilki, her iki mersiyenin
bir eyi msibet, fet ve bel sonucu renmei ileyen imi redifidir. Redif
her ne kadar renilen gemi zamandan sz eder gibi grnse de, aslnda
her iki iirde de bir ey, durum ya da hususun, gereinin ne olduunun
fark edilmesi ya da kavranmas ilenir. Gerek durum ya da husus
aktarlrken de o zamana kadar bilinen ya da yaanan durum ve hususun
gerei yanstmadna atfta bulunur. Bir bakma, gerek durum ya da
hususun kavran nostaljik bir hzn ve hayflanma ile birlikte sunulur. Bu
nedenle, bazen gemiteki yanl veya hayl durum ve husus,

7 Ferit Develliolu; a.g.e., s. 214.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[124]
 mer Faruk GLER

Ol eh an ki lufu-y-ile pr af-y-dk
imden ger dir iimiz h u v-y-imi (ey)

beytinin ilk msranda olduu gibi grlen gemi zaman eki ile aktarlr.

eyh Mersiye-i bni Germiyann ilk bendinde memdhunun hayattayken

nasl biri olduunu ilemeye alr ve iyilikleri, cmertlikleri gibi
zelliklerinden bahseder. Bendin, yukarda sunulan dokuzuncu beytinin ilk
msranda Germiyanolu Yakb Beyin cmertlii vurgulanr. Lufu-y-ile pr
af-y-dk ifdesiyle onun ihsan, ba ve armaanlarna atfta bulunulur.
Beytin ikinci msranda ise ltuf ve ba shibi hn lmnn verdii
hzn ilenir. lmnden nce irlere cmerte hediyeler vermi, onlar
koruyup kollam olan hn lm nedeniyle eyh, o tarihten sonra iinin
zor olduunu belirtir.

eyh Mersiye-i bni Germiyann ilk bendine,

Ya Rab dehr-i dn nicesi b-vef-y-imi

Mekkr u hle-ger sitem pr cef-y-imi

eklindeki ilk beytinde grlecei zere imi redifi ile balar. Beyitte dnya
alak, hileci ve cef ektirici olarak nitelenir.

Muhlis de mersiyesinin ilk bendine,

aru elinde utd avs-i u imi

O diy hem atdu sehm-i bel imi

beyti ile balar. O da ilk beyitte felein grnen yzn yay andran
gkkuana benzetir. Oysa, bu yaydan atlan hep bel oklardr. (Bu
yaydan, doru, drst, kilikli, yiit ve yardmsever olanlara hep bela oku
atlr). Bu beyitle, ir felein gerek ac yzn, ardndan alad Cem
Sultann lm ile rendiini m eder. Cem Sultann lmnden felei
sorumlu tutar. kinci beyitte ise, eyh gibi dnynn vefsz oluunu iler.
Tze gelin gibi grnp insan aldatan dnyann, aslnda ii gc hle olan
vefsz bir kocakar olduunu belirtir:

Bir prezen durur brinr nev-arsvr

Aldanma dehr-i dna san b-vef imi (Muli)

Mersiyelerin ilk bendlerinin ilk beyitlerindeki benzerlik dier beyiterde de

grlr. Bylece, bendin tamamnda felek ve dnynn vefsz, acmasz,
gvenilmez, alak ve aa olduu ne kan ve ilenen konular olur.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[125]
 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

eyhnin Mersiye-i bni Germiyann nc bendi ile Muhlisnin Cem Sultan

Mersiyesinin drdnc bendi de benzer konular iler. Her iki bendin redifi
de nerede, hani? anlamna gelen kan soru kelimesidir. Bahsi geen kan
redifli bentlerin temas, rediften de anlalabilecei zere, mersiye yazlan
kiilere zlemdir.

Mersiye-i bni Germiyann nc bendi ile Cem Sultan Mersiyesinin

drdnc bendinin ilk iki beyitleri u ekildedir:

Serd oldu memleket melik-i Germiyn an

r ile old ehr ii h- cihn an

Devet er gzlerinin nru andadr

kbl izz bat tenine revn an (ey)

Ol burc- urbet ateri Suln Cem an

Ol bezm-i zveri Suln Cem an

Glme alma gl gibi ey lle eyle ar

anlu yaua sar Suln Cem an (Muli)

Gerek bu beyitler, gerekse onlar izleyen dier beyitlerde memduhun

yokluu ile bu yokluun verdii hzn ilenir. Bylelikle bendlerin tamam
iki memdhun (Yakb Bey ve Cem Sultan) yokluklarna ve bu yokluklarn
verdii hzne tahsis edilir. Yaarken bir anda yok olup hirete gen Cem
Sultan ve Yakb Bein yokluklarn kan sorusu ile sorgulayan irler, bu
soru ile ayn zamanda dnyann gelip geiciliine gnderme yaparak geici
bir dnya iin mal-mlk sevdasyla yaamann da boluunu belirtmek
isterler.

Bentler arasndaki benzerlii aadaki beyitlerde de grmek mmkndr:

nm m u nimeti b-minnet eyleyen

Sm zeri nir lan ryegn an (ey)

Bezm itse smi k gibi eyleyp nir

B-ymet eyleyen zeri Suln Cem an (Muli)

Mersiyelerin beinci ve son bentlerine baktmzda; iki bendin rediflerinin

yine ayn ekilde ortak olduunu grrz. Bu bentler ola redifi ile yazlm,
bylece mersiyelerin dua ksmlarna geilmitir. Bu ksmlar, genellikle
dnyada iyi hal ve hareketleri ile tannp gnllerde taht kuran
memdhlarn, br dnyada da iyilerle bir arada bulunmalar, Hz.
Muhammed afaatine nil olup cennet-mekn olmalar dileklerine tahsis
edilir.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[126]
 mer Faruk GLER

Her iki mersiyenin ola redifli beinci ve son bendlerinin,

Y Rab zne rava-i cennet mam ola

Runa Muaf nefesinden selm ola (ey)

Y Rab mekn b- behit-i bern ola

R ir- lufu iinde an ola (Muli)

eklindeki ilk beyitleri ifde ve anlam bakmndan neredeyse birebir rtr

vaziyettedir. Her ikisi de dua bendine Allaha bir nid ve yakar ile
balarlar. kisinde de memdhlarn meknlarnn cennet olmas dilek ve
temennisine yer verilir.

Ayn bendlerin ikinci beyitleri ise u ekildedir:

Firdevs iinde ns ola erva- udsne

Ramet naarlar ana akdan mdm ola (ey)

abri riy- cennet-i Firdevs olup mdm

Anda muibi dn gn r- n ola (Muli)

rnek olarak vermi olduumuz ikinci beyitlerde de gzle grlr

benzerlikler mevcuttur. Her iki beyitte geen ortak szckler ile olduka
yakn olan anlamlar iki bend arasndaki benzerlii kuvvetlendirir.

ki mersiye arasnda nemli benzerliklerden biri de vasta beyitleri

rediflerinin ayn olmasdr.

Suln- Germin- Germiyn ureb devleti dir

h- cihniyn fuar nimeti dir (ey)

Cn virdi derd-i urbet ile h Cem dir

opraa ddi menba- luf u kerem dir (Muli)

eklindeki vsta beyitlerinde grlecei zere, eyvh, h, amn, yazk8

manalarna gelen dir szc, kaybedilen deerli insann arkasndan
ekilen znt ve hayflanmay da arpc ve anlaml bir ekilde ifde eder.

Sonu olarak; Muhlisnin Cem Sultan mersiyesini, eyhnin Yakb Bein

Mersiyesinden etkilenerek yazd yolundaki dncemiz kuvvetli delillere
dayanr. Yukarda verilen iir rnekleri bu dnceyi kuvvetlendiren
delillerdir. Yazmz, Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesini edebiyat
dnyasna tantmay amalamaktadr. Ancak, yazmzn Muhlis hakknda

8 Ferit Develliolu; a.g.e., s. 214.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[127]
 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

daha kapsaml almalara kap amas da muhtemel bir husustur.

Dileimiz, bu makalenin Muhlis hakknda daha kapsaml almalar
yaplmasn salamas ve irin btn iirlerinin bilim dnyasnda
tannmasna vesile olmasdr. Bu dilek nda Muhlisnin Cem Sultan
Mersiyesinin tamamn sunmann yararl olaca dncesindeyiz.

Veleh Meriye 9

Mefl Filt Mefl Filn

Muri - - + / - + - + / + - - + / - + -

I
1 aru elinde utd avs-i u imi
O diy hem atdu sehm-i bel imi

2 Dil virme bu sery- srr- zamne kim

lsa naar fens ser--ser fen imi

3 S-i dehr elinden ay alma key an

undu cm- mey diy zehr-i cef imi

4 Ram emn yo kimi beslerse yine yer

Bu efi-i zamn ne aceb ejdeh imi

5 Nz namine igen aldanma lem

Mande derd minet ayn- an imi

6 Cy- imet itmedi n bunda enbiy

Bes sen bt davsin itmek a imi

7 aa-i af idi bu mr-i nzenn

ll bes olmaman b-af imi

8 Bir prezen durur brinr nev-arsvr

Aldanma dehr-i dna san b-vef imi

9 Say eyle bunda umma ab-y fendan it

Bu cbbe-i vcd o kim b-be-y-imi

10 Ol eh an ki syesi deydi her ula

9 almaya kaynaklk eden eser, Milli Ktphane 06 ML YZ A 3810 3810 numaral iir
mecmuasdr. Mersiye; Mecmuann 119b sayfasnda kaytldr. Ayrntl bilgi iin bkz.
GLER, mer Faruk, Mill Ktphane 06 ML YZ A 3810 Numaral iir Mecmuasnn
Mecmualarn Sistematik Tasnifi Projesine (Mestap) Gre Tasnifi, Yksek Lisans Tezi, Kocaeli,
2015.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[128]
 mer Faruk GLER

h olur idi bilmedk ol od hm imi

11 k-i siyha ddi n ol genc-i cd h

anlar dkerse ddelermz rev imi

12 Cn virdi derd-i urbet ile h Cem dir

opraa ddi menba- luf u kerem dir

II
1 Ala ki alar anu in ins cn dai
Dutar azsn anu iki cihn da

2 anlar dker bu derd ile m seer afa

Geydi kebd rasn smn da

3 Bu pr-i ar dne dne eyledi naar

H grmedi anu gibi bir nev-cevn da

4 alarla dgdi snesini meh bu derd ile

Gzler yan dkp yrr b- revn da

5 Ey abr ebr-ve nice aladu ol mehi

olmd nr ile zemn [] zamn da

6 Gz kr midr ki anu in anlar alamaz

Diller bu amda ald bulmaz emn da

7 Kim ald lle gibi ki bu oda yanmaya

Pejmrde old yand gl-i glsitn da

8 Gsterd ey felek yine fi'l-l gizled

Gstermed gzmze andan nin da

9 Atup ecel on kemn- adan h

Bkd bu amla addmi itme kemn da

10 Ben yresiz ki ol meh in eyleyem az

Kim grmedm anu gibi bir mihribn da

11 Ssen dp bu mtem ile aner-i ama

Syler lisn- l ile bun ayn dai

12 Ol nev-cevn in dil cn alad dir

em-i sitre her gice an alad dir

III

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[129]
 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

1 Ol eh an ki burc- sadetde mh idi

Ol Cem an ki zver-i meh bezm-gh idi

2 Ol eh an ki bbna her gn benm gibi

Sren yzin der idi ki adlet-penh idi

3 Ol eh an ki her kimi alatsa rzgr

Ol gl gibi gler yzi zr-vh idi

4 Ol eh an ki dav-i adl ecvete

T ile dest-i cdna dil kerh idi

5 Ol eh an ki t ile Mirr-i vat idi

Ol meh an ki gn gibi encm-siph idi

6 V frat ne yirdedr ol h- meh-cebn

Kim yzi em-i mahar-i nr- ilh idi

7 ayf ki nd ol gher-i drc-i marifet

Beslerdi bar- devlet an sl mh idi

8 Dil-aste ald ullar derd fir ile

a ki sn-i ulk ile pdih idi

9 Derd a-i mevte irp eyledi mam

Ol kim brc- evc-i marifde h idi

10 Bd- azn- mevt irip der opraa

Ol lle alat ki glistn- ch idi

11 Ol el an ki Fti-i ebvb- cd idi

Ol p an ki ehler in bse-gh idi

12 Olmaz beyn mubet-i Suln Cem dir

Yazar iken dp oda yand alem dir

IV
1 Ol burc- urbet ateri Suln Cem an
Ol bezm-i zveri Suln Cem an

2 Glme alma gl gibi ey lle eyle ar

anlu yaua sar Suln Cem an

3 Var ey benefe sen de giye cbbe-i siyh

opraa al bu micmeri Suln Cem an

4 Bezm itse smi k gibi eyleyp nir

B-ymet eyleyen zeri Suln Cem an

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[130]
 mer Faruk GLER

5 Luf [u] vefda cd [u] se v keml ile

utmaa heft-kiveri Suln Cem an

6 Glzr- marifetde bugn andelb-vr

Sylemege azelleri Suln Cem an

7 Say eyleyp ziyret-i Beyt'l-arm iden

an- arem kebteri Suln Cem an

8 Kffr- minet ire v derd ile cn viren

Ol bar-i cd cevheri Suln Cem an

9 Terk eyle b gl gibi ey ssen lben

Elden bra bu aneri Suln Cem an

10 Glzr- mri bd- fen ile k olan

Almadn gl-i teri Suln Cem an

11 Her andelb-i dil bu am ile ar olup

Sylerdi bun dilleri Suln Cem an

12 Ey glen-i cihnda arr itmeyen dir

Bu mevt-i ngehn mr itmeyen dir

V
1 Y Rab mekn b- behit-i bern ola
R ir- lufu iinde an ola

2 abri riy- cennet-i firdevs olup mdm

Anda muibi dn gn r- n ola

3 Nr- tecelliyt- cemle ar olup

Her dem ef-i mmet ile hem-nin ola

4 Genc-i girn-bah idi em-i lafi n

Y Rab trb- ramet ire defn ola

5 Nr- kermetle mezarn eyle zeyn

Her kim naar iderse gmn yan ola

6 Ol yirde yatdunca ud mr-i b-mr

h- cihna vire ki lem emn ola

7 Adlin nim- leme n eyled sebeb

Y Rab zamn mddet-i are arn ola

8 Ryt- rifatini ser-efrz idp ud

Her anda olsa millete nuret mun ola

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[131]
 Muhlisnin Cem Sultan Mersiyesi

9 n dest-gr-i al- cihn-fern imi

Her demde dest-gr-i cihn-fern ola

10 Falu ile yedgi emert- cinn olup

Lufula dyim idgi m-i mun ola

11 Ey Muli lince du l revnna

Meriyye ise o [bu] beyti hemn ola

12 Ey mh- bedre ki seb eyleyen dir

b- ayt ala arb eyleyen dir

Kaynaka

Aynur, Hatice, Cem airleri, lmi Aratrmalar, S.9, s.33-43, stanbul, 2000.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi

Journal of the Human and Social Sciences Researches ISSN: 2147-1185
[itobiad]

[132]
 mer Faruk GLER

pekten, Haluk v.d.; Tezkirelere Gre Divan Edebiyat simler Szl, Kltr
ve Turizm Bakanl Yay., Ankara 1986, s. 296-297.
Develliolu, Ferit; Osmanlca-Trke Ansiklopedik Lgat, Aydn Ktb., 21. Bs.,
Ankara 2004.
DA; TDV Yay., C 7, stanbul 1993.
Dilin, Cem, Yeni Tarama Szl, TDK Yaynlar, Ankara, 2013.
Enver, Hasen, Ferheng-i Feorde-i Suhen, ntirt- lm, 2 Cilt, Tahran, 1390.
Horata, Osman, Cem airleri, Trk Edebiyat Tarihi, KTB Yaynlar, C.2,
s.91-96, Ankara, 2007.
sen, Mustafa, Cem airleri, telerden Bir Ses, Divan Edebiyat ve
Balkanlarda Trk Edebiyat zerine Makaleler, Aka Yaynlar, Ankara,
1997.
Kurnaz, Cemal eltik, Halil, Divan iiri ekil Bilgisi, Kurgan Edebiyat
Yaynlar, Ankara, 2013.
Knhl-Ahbrn Tezkire Ksm; Haz.: Dr. Mustafa sen, Atatrk Kltr, Dil ve
Tarih Yksek Kurumu, Atatrk Kltr Merkezi Yay., Ankara 1994.
Knal-zde Hasan elebi: Tezkiret-uara, Eletirmeli Baskya haz.: Dr.
brahim Kutluk, C.2, 2.bsk., TTK Yay., Ankara. 1989.
Okur Meri, Mnevver, Cem Sultan, Hayat, Esareti, Edeb Kiilii, Eserleri,
iirleri, ahsi Yayn, stanbul, 2006.
Parlatr, smail, Osmanl Trkesi Szl, Yarg Yaynevi, Ankara, 2009.
Redhouse, Sir James W., Turkish and English Lexicon, ar Yaynlar,
stanbul, 2006.
Stengass, F. J., A Comprehensive Persian-English Dictionary, ar Yaynlar,
stanbul, 2005.
emseddin Sm, Kms- Trk, ar Yaynlar, stanbul, 1978.
eyh, Dvn: sen, Mustafa- Kurnaz, Cemal, eyh Dvn, Aka Yaynlar,
Ankara, 1990.

nsan ve Toplum Bilimleri Aratrmalar Dergisi Cilt: 4, Say: 1

Journal of the Human and Social Sciences Researches Volume: 4, Issue: 1
[itobiad-e-issn: 2147-1185] 2015

[133]