ECOLIVE:Training

fortheProductionofOrganicOliveOil
2015-1-TR01-KA202-022526

Modl:YerelzeytineitleriSicilya,talya

Hazrlayan:SVIMED

NDEKLER

TONDAIBLEA 2
BIANCOLILLA 3
MORESCA 5
NOCELLARADELBELICE 7
NOCELLARAETNEA 8
OGLIAROLAMESSINESE 10

FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
TONDAIBLEA

Corafi ve tarihsel bilgi: Tonda Iblea Sicilyann gney-dou ve orta ksmlarnda Ragusa,
Syracuse, Catania ve Enna ehirlerinde yetitirilmektedir. eit, sofralk olarak ta
tketildiigibieldeedilenmkemmelniteliktekizeytinyailetannmaktadr.
Yetitirilme ve doal yaylma alan: eidin orijini, Sicilyann gneydousunda yer alan
Ragusa (Chiaramonte Gulfi), Syracuse (Buccheri, Ferla, Palazzolo Acreide) ve Catania
(Caltagirone,GrammicheleveVizzini)dr.
Aavemeyveninmorfolojikzellkleri:
Sicilyadayetitirilenselekteeitlerveyaekotip:CetralaeTonda
Organoleptik ve duyusal zellikleri: Elde edilen ekstra szma zeytinya, orta younlukta
meyve aromasna sahiptir, yeil domates ve hafif ac badem ve domates yapra kokusu
daeliketmektedir,yakcveacmskarakterlidir.
Corafi iaret zellikleri: "Monti Iblei" ve "Monte Etna" olarak ekstra szma
zeytinyalarcorafiiaretesahiptir.
Yerel kullanm alanlar: Zeytinya, baklagil orbalarnda, tahllarda ve krmz etle
kullanlr.

2
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
Tanmlama: Tonda Iblea, Ragusa blgesinde Chiaramonte Gulfi, Giarratana, Comiso,
Acate ve Ragusa ile Modicaya snr olan daha st ksmlarda bulunur. Yerel bir ekotip
olup Iblei dalar dndaki dier alanlarda bulunmaz. eit ad, yuvarlak meyve eklini
artrsa da meyveler eliptik ekillidir. Aac kuvvetli ve sarkk geliir. iekleri kendine
ksrdr. Tozlayc eitler Nocellara etnea, Biancolilla ve Morescadr. Tam olgun meyve
mor(meneke)renkliolup,meyveap3.5cm,ortalamaarlise12gaular.
ekirdek/et oran mkemmel olup yeil ve siyah sofralk tketime ve ya elde
edilmesineuygundur.
eit, yksek ya kalitesi ile tannmaktadr. Ya
zellii, elma aromasna sahip yakc zellikte youn
meyve aromas olan zeytinyalar kategorisinde
deerlendirilir. "Tonda Iblea", tek eitten sklan
talyan zeytinyalar arasnda en iyiler arasndadr.
eidin en nemli organoleptik zellii, yksek
rakmlardan elde edilen zeytinyalar iin tipik olan
yeil domates kokusuna sahip olmasdr. Rengi
youn ve belirgin yakc zellii ile ilikili olarak koyu
yeildir. Koku ve tat zellikleri arasnda mkemmel
bir denge bulunmaktadr. eit, dier Iblei yresinin
tipikrnleriilebirliktecorafiiaretliMontIbleizeytinyanndaeldeedildiieittir.

3
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
BIANCOLILLA

Corafi ve tarihsel bilgi: "Biancolilla", ismi ile anlan ok sayda ekotip bulunmaktadr.
Bunlarn en nemli ortak zellii, meyvede renklenme balamadan nce hzl bir renk
kaybnn ortaya kp meyvenin beyaz renge dnmesi ve tam olgunluk aamasnda ise
morumsu bir rengin belirginlemesidir. Sicilyann orta-bat blgelerinde Biancolilla
Caltabellotta (veya ounlukla Buscionetto) olarak bilinirken orta-dou blgelerinde ise
sadeceBiancolillaolarakisimlendirilir.
Yetitirilmevedoalyaylalan:HemenhemenSicilyannbtnndeyaylgsterir.
Aavemeyveninmorfolojikzellikleri:
Sicilyadaselekteedilenveyetitirilenekotipler:Biancuzza,Janculidda
Organoleptik ve duyusal zellikleri: Elde edilen szma zeytinya, belirgin meyvemsi
aromas ve ksmen badem, bazen de enginar, imen-yeil yaprak ve domates etkisi olan
hafifvetatlmszelliesahiptir.
Corafi iareti olan szma zeytinyalar: "Monte Etna", "Valle del Belice", "Val di
Mazara"ve"MontiIblei"dir.
Yereldekullanmalanlar:Zeytinya,beyazet,balkvesalatalardakullanlr.
Tanmlama: Bu eit, farkl (6 kadar) genotipleri barndran ve olgunlamaya doru
meyve rengi koyu yeilden ok ak yeile dnen ve sonrasnda krmzms mor rengi
alan bir poplasyon niteliindedir.
eide, Sicilyann batsnda ve
gneydousunda yer alan birok
zeytinlikte rastlanabilir. Aalar orta
kuvvette ve dallar sarkma
eilimindedir. Verimin yksek olduu
yllarda esnek dallar meyve yk

4
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
altnda yere kadar eilir. Bu eit, Nocellara del Belice, Giarraffa ve Ogliarola messinese
eitleri tarafndan tozlanr. iekler salkm eklindedir. Meyveleri orta iriliktedir ve
meyve sap olduka sk olup hasat ncesi dkm grlmez. eit, orta dnemde
olgunlar, yksek verimlidir, genlik ksrl dnemi ksadr ve belirgin biimde soua
dayankldr.

5
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
MORESCA

Corafi ve tarihsel bilgi: Moresca eidi orta ve dou Sicilyada yaygn bir eittir ve
Mont Iblei corafi iaretli ya asndan kabul edilen snrlar iinde yer alr. Ya eldesi
yanndakurutuziindesiyahsofralktketimiinilenmektedir.
Yetitirilme ve doal yayl alan: eidin orijini gneydou Sicilyadr. Catania,
Siracusa,Ragusa,EnnaveCaltanissettaehirlerindeiseyetitiriciliiyaplmaktadr.
Sicilyadaselekteedilenveyetitirilenekotipler:Biancuzza,Janculidda
Organoleptik ve duyusal zellikleri: Elde edilen szma zeytinya, meyvemsi kokuya
sahip youn bir yadr, tipik badem ve bazen de hafif olgun ve yeil elma ve
imen-yaprakkokusuverenac-tatlveyakczelliktedir.
Corafi iaretli rnler: "Monte Etna" ve "Monti Iblei" corafi iaretli zeytinyalarnn
eldeedilmesindekullanlr.
Yerelde kullanm alanlar: Tipik olarak krmz et, beyaz balk ve orbalarn zerine
piirilmedenhamolarakuygulanr.

6
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
Tanmlama: Moresca eidi Sicilyann Ragusa, Enna ve Catania illerinde yaygn olarak
yetitirilir. Ragusada en geni yaylm alan Modica olup Ispica, Pozzallo, Scicli, Comiso
veVittoriadadayetitirilmektedir.Ragusasnrlariindekidieralanlardadabulunur.
Moresca eidi erken olgunlar, ortadan iriye deien irilikte meyvelere sahiptir.
Meyvenin tutunma gc orta kuvvettedir bu nedenle hasat ncesi dnemde zeytin
sinei veya dier etkilerle erken dklmeler grlebilir. Olgunlukta meyveler mkemmel
birsiyahrenkalr.
eit kendine ksr olup meyve tutumu iin Biancolilla, Tonda Iblea ve Nocellara
etneann tozlayc eit olarak kullanlmas gerekir. Aalar kuvvetli geliir. Ya verimi
orta-dk olup, zeytinya orta dzeyde oleik asit ieriine sahiptir. Elde edilen
zeytinya, hafif meyvemsi aromas ve tatl tad ile bilinir. Dier bir zellii ise
tketildikten sonra azda zeytinliin denizden yksekliine bal olarak az veya ok
enginartadbrakmasdr.

7
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
NOCELLARADELBELICE

Corafi ve tarihsel bilgi: Nocellara del Belice, bat Sicilyada zellikle Trapanide yaygn
en nemli eitlerden biridir. Bu eit, bat Sicilyada zeytinya retiminde ve sofralk
amal corafi iarete temel tekil eder. Sicilyada sofralk amal corafi iaret alan tek
eittir.
Yetitirilme ve doal yayl alan: Trapani ve Agrigentoda yetitirilmektedir. Belice
vadisindeiseanaeittir.
Sicilyadaselekteedilenveyetitirilmekteolanekotipler:Nuciddara
Organoleptik ve duyusal zellikler: Elde edilen szma zeytinya, tipik enginarn elik
ettii youn meyvemsi kokuya sahiptir. Bazen yeil domates ve ala badem, ender
olarak devedikeni ve domates yapra kokusu aa kar. Aclk ve yakc zellii n
plandadr.
Corafiiaretlirnler:"ValledelBelice"ve"ValdiMazara"ekstraszmazeytinya
Yerelde kullanm alan: Ya tipik olarak krmz et, beyaz etli balklar ve orbalarda
dorudaneklenir.
Tanmlama: eit, Nocellara del Belice ismiyle sofralk eit olarak tannmaktadr.
smini yuvarlak ekli ve orijini olan Belice Vadisinden almaktadr. Aalar orta
ykseklikte veya alak boylu geliir ancak geni ta tekil etme eilimindedir. iekleri
kendine ksrdr, tozlayclar ise Biancolilla, Giarraffa ve Messina's Ogliaroladr. Sulanan
ve her yl budanan koullarda periyodisite eilimi dktr. Ya elde etmek zere
Nocellarann uygun hasat zaman, Biancolilla ve Cerasuola eitlerinden 2-3 hafta daha
getir. eit dierlerine oranla kuraa daha hassastr. Yapraklarnn tyl buna karlk
meyve eti kalnlnn fazla olmas nedeni ile hcrelerin turgor durumunu korumas
olduka g olmaktadr. ri ve yuvarlak meyveli (ortalama 7 g), yksek et/ekirdek
orannasahipolupyaverimi%12-18arasndadr.

8
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
NOCELLARA
ETNEA

Corafi ve tarihsel bilgi: Nocellara Etnea, orta-dou Sicilyada zellikle Etna yanarda
eteklerinde ve Ragusa blgesinde yaygndr. Dorudan sofralk tketim ve ya elde
etmekzerekullanlr.
Yetitirilme ve doal yaylma alan: Orijini Etna ve Patern, Adrano ve Biancavilla
yreleridir. Syracuse (Avola, Sortino ve Melilli) ve Ragusada % 70 orannda bulunur ve
sklkla"Verdese"olarakisimlendirilir.
Sicilyada selekte edilen ve yetitirilen ekotipler: Nuciddara, Verdese, Parturnisa,
Marmorina
Organoleptik ve duyusal zellikler: Elde edilen szma zeytinya, orta younlukta
meyvemsi kokuya sahip olup devedikeni veya enginar, bazen de yeil domates,
otsu-yaprak,alabademaromasgzlenmektehafifyakcolaraktanmlanmaktadr.
Corafi iaretli rnler: "Monte Etna" ve "Monti Iblei" corafi iaretine sahip ekstra
szmazeytinyalar.
Yerelde kullanm alanlar: Krmz et, beyaz balk ve orbalara aroma katmak zere
piirilmedenhamolarakilaveedilir.
Tanmlama: Orta ve dou Sicilyadaki zeytinliklerde youn biimde yer alr. En yksek
younlua Cataniada ular. Ragusada yerel olarak meyvelerinin ok uzun sre yeil
renk aamasnda kalmas nedeni ile "Virdisi" olarak da isimlendirilir. Nocellara Etnea
eidinin yetitii blgeler ile yakndaki alanlarda yaplan karlatrmal almalar, her
iki ekotip arasnda byk benzerliklerin olduunu ortaya koymutur. Baz aratrclar
her ikisinin ayn eit olduunu belirtmektedir. Bu eit, Ragusada zellikle Ispica,
PozzalloveModicayrelerindeyetitirilmektedir.
Eliptik ekilli, meyveleri 5 cm uzunluk, 2.5 cm ap ve 10 g arla kadar irileebilir.
Yksek et/ekirdek oranna sahiptir. ekirdek

9
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
dzgn ekilli olup gevrek yapdaki meyve etinden kolayca ayrlr. Bu zellikleri nedeni
ile Nocella Etnea ounlukla yeil sofralk tketime ynelik olarak ilenmektedir.
Kendine verimli olan eit, orijin yrelerinde olduka yksek verim verir; bu blgelerde
daha az miktarda Moresca ve Tondo Iblea eidi aalarna da rastlanr. Meyve
olgunlama dnemi olduka getir; ya verimi orta ile dk seviye (13-15%) arasnda
deiir. Elde edilen zeytinya orta younlukta meyvemsi, hafif yakc ve enginar, yeil
domates ve badem karm olan lezzetli bir aromaya sahiptir. Ya rengi mat zmrt
yeili olup fenolik madde ieriinin zenginliine bal olarak bu rengini uzun sre korur.
MonteEtnacorafiiaretinintemelibueittir.

10
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
OGLIAROLAMESSINESE

Corafi ve tarihsel bilgi: Ogliarola Messinese, Sicilyada en yaygn yetitirilen eittir

ancak zellikle Palermo ve Messina illerinin ky eridinde yetitirilmektedir. Zeytinya
skmyanndakuruzeytineldeetmekzeredekullanlr.
Yetitirilme ve doal yaylma alan: eidin doal yaylma alan, Messinann yon
denizi kysdr. Sicilyann tmnde yayl gsterir ve zellikle Messinann Capo
d'Orlando, Santagatese ve Palermonun Termini Imerese ve Cefalu blgelerinde
yaygndr.
Sicilyada seilmi eitler ve yetitirilen ekotipler: Passulunara, Castriciana,
Calamignara
Organoleptik ve duyusal zellikler: Elde edilen szma zeytinya, youn meyve kokusu
tamakta ayrca hafif enginar, domates veya otsu ve ac badem kokularnn hissedildii
yakczelliktedir.
Corafi iaret zellikleri: "Valle del Belice", "Monte Etna", "Valdemone", "Val di
Mazara"corafiiaretlirnler.
Yerelde kullanm alanlar: Tipik olarak krmz et, beyaz balk ve orbalarda piirilmeden
hamolarakkulanlr.
Tanmlama: Sicilya zeytin yetitiriciliini temsil eden en yaygn eittir. Bu eide hem
kyblgelerizeytinliklerindehemdemarjinalalanlardarastlanabilir.
Aac orta gelime gsterir, gen srgnleri ise sarkktr. Biancolilla, Giaraffa ve
Santagatese eitleri ile birlikte bulunduunda yeterli verim verir. Meyveleri orta-byk,
et/ekirdek oran yksektir (6-7). Zeytinya
eldesi yannda sofralk olarak ta tketilir. Ya
verimi % 20 dolayndadr ve yksek oleik asit
(%78) ve polifenol (>250 ppm) ieriine
sahiptir.

11
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.
 12
FundedbytheErasmus+ProgramoftheEuropeanUnion.However,EuropeanCommissionandTurkishNationalAgency
cannotbeheldresponsibleforanyusewhichmaybemadeoftheinformationcontainedtherein.