Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanteras de una biblioteca, hasta que Google ha decidido
escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en lnea libros de todo el mundo.
Ha sobrevivido tantos aos como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio pblico. El que un libro sea de
dominio pblico significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el perodo legal de estos derechos ya ha expirado. Es
posible que una misma obra sea de dominio pblico en unos pases y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio pblico son nuestras
puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histrico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difcil de descubrir.
Todas las anotaciones, marcas y otras seales en los mrgenes que estn presentes en el volumen original aparecern tambin en este archivo como
testimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio pblico a fin de hacerlos accesibles
a todo el mundo. Los libros de dominio pblico son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un
trabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros
con fines comerciales, y hemos incluido restricciones tcnicas sobre las solicitudes automatizadas.
Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseado la Bsqueda de libros de Google para el uso de particulares;
como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.
+ No enve solicitudes automatizadas Por favor, no enve solicitudes automatizadas de ningn tipo al sistema de Google. Si est llevando a
cabo una investigacin sobre traduccin automtica, reconocimiento ptico de caracteres u otros campos para los que resulte til disfrutar
de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio pblico con estos
propsitos y seguro que podremos ayudarle.
+ Conserve la atribucin La filigrana de Google que ver en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto
y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Bsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.
+ Mantngase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de
que todo lo que hace es legal. No d por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio pblico para los usuarios de
los Estados Unidos, lo ser tambin para los usuarios de otros pases. La legislacin sobre derechos de autor vara de un pas a otro, y no
podemos facilitar informacin sobre si est permitido un uso especfico de algn libro. Por favor, no suponga que la aparicin de un libro en
nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infraccin de los derechos de
autor puede ser muy grave.

Acerca de la Bsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar informacin procedente de todo el mundo y hacerla accesible y til de forma universal. El programa de
Bsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas
audiencias. Podr realizar bsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la pgina http://books.google.com
 |-|-|-
|-|-|-|-
-|-|-|-----
|-
--

|-|-|-*
--
----|-
|-|-|-~
|-
|-|-u
* v|-
|-||
|-|-

|-|-|-
*|-|-|-|-|-
|-
|-|-|-
-
|-- |-
,|-
|--
|--,|- |-
-|-|-
|--|-|-|- |-
|-*\|-|-

|-|-|- |-
)|-* |-
|-
-
|-|-
|-|- ||-|-

|- *
|- |-|-
|-|-|-|-
\|-|-|-|-
- -
|-|-|-. --'.' .
|-|-
----
|-|-|-
|-
-
|- |-|-
-|-|-
|-|---|- *
|-|-
|-|-|- i -|-
|-|-|-
|
.|-|-----^ \+ ' , -
.*|-|-
|-||-/|- *
-|-* -
|-
|-|-
|-~\,|-|-|-
|--|------
-|-
|--
|-|-|-|-
|-|-
-
!|-|-{|-
|-|-|--,*
|-|-
---- -|-|-|-~~
|-
|-|-|-
|-|-
|-
|-|-
~|-|-
|-
|-----|-
-v-
 -

--

-
-

-
-

-

-
- i
-

-
-
-

|
-

- -! w

-
-
-

|
-- --
-

- v
-
*

| v,

-
".
-

- -

-
. *..
- . Sea" jest G.: -

VALENTINI ERY= /

THRAE I L INDAVIENSIS, DE
Elocutone libr tres,
VNVS, defiguratis incifis,membris, conuer.
fionibus, circumdustionibus, & fpiritus
oratorij produtionibus.
ALTER , de exornationibus uerborum, &
fententiarum.
TERTIVS, de duabus dicendi formis , ele.
gantia,& dignitate,earumque ufu:i T e m,
detribus dicendi generibs, eorumqu
uitijs contrarijs.

CONFECTI Ex Qy AR To AD
C, Heremnium, Cicerne;g9- y
Hermogene.

Cm Gratia, 9-;iii
| Ceareo,
. ARGENT oRATi
xcudebat Iofias Rihelius, Ahho
- M. D. L. X Wii,
 - -- - - - - -. . . -- ------
|-
|-
~~~~
|---
|-

|---------
sy

|-
-

|-|-
|-

|-
- -
|-
|-
|-
|-
|-
-|-
|-
|-
* -*

-* a
|-- L??
-*
|- --
!|-
|-|-
|-|-
* :
~---
|-

--
-
_-
|-----
|-
|-
 V A L E N T IN V S
ERYTH RAE VS LIND AV IE Nz
| fis, hontjiifiumis, fludiofi&imisq;adolefentu
bu, VVOLF GANGO, o IOAN NI
; ADOLPH O SALZMANN is,culin,
| bacenfibus Varifcis,fratribus germanis,
S. P. D.

N T E Q_v A M
eos libros, quos ex
indice =
,
clarifsimi,atque or
natisimi uiri, D.
| OAN. STVR
>|
== MII, Argentinene
fis Scholae noftrae Retoris, communisq;
Praeceptoris, in tria M. T. Ciceronis ora
tionum uolumina, prop cfeci, emttam:
patiar.Salzmni fratres, hos tres, qui funt
de oratoria elocutione,fuperiore menfeSe
ptembri, uetro praecipuerogatu,ame,con
cinnati,fi minusliteratorum hominicom
mendatione, ueftro tamen nomine, prius
diuulgar. Nam eos peratis, alquid ue
ftris, qu, hoc tempore,ingrefsi eftis, ftu
-
2

Y -
 R .

dijs afferre poffe adiumenti, Quod, fi affe*

cutus fuero:gaudebo, me n fruftra iftam
inftituif fcriptionem. Equidem nihil ali
udhic fpetaui: qum, ut ad decem illos,
Sturmianarum obferuationum, atque an .
notationum praecipuorum locorum doa
dtrinae dicendi,libros, quos breui, Deo iu
uante,edemus, uiam quandam uobis, ue
ftrique ordinis ftudiofis iuuenibus quafi
fternerem,adtumque patefacer.Habebis
tis enim in illo myrothecio,quendam uelu
tithefaurum,eumue diuit,accopiofum,
eloquentiae Tullian exemplor: quae, in
fcribendo,uos conuenietimitari. Quan
quam exiftimo etiam lucis aliquid acceffu
rum effe quarto ad Herenni,de cuius diffi
cultate plerique cqueruntur,libro.In quo
author ille, quicunque eft, praecipuas clo
cutionis rhetorica: partes compledti uo
luit. Nam tametfi nihil de fententijs,qug
funt inuentionis,praecipit : tamen multo
maximam partem modorum,ac rationum
eas tratandi,qu %o(ot,& %aa oliavoi.
as appellantur,perfequitur.Verborum eti
am propriorum , & translatorum genera.
non praetermiit. Nec praeterijt ovvdive,
quam compofitionem Grci nominant,
- Neque
 -
-------------------------------

PR AE F A T I O.

Neque folum definit nA membrum, ar^

tculum,n","a,& continuation,guvkesav,
& wigoJoe:fed eaipfa fuis quoque exemplis
illuftrat. Iam uerexornationes uerbor
accuratius explicat: qum uel ipfe Cicero,
in fuis oratorijs libris: uel reliqui fophiftae,
dicendiue magiftri. Quanquam autem
neque de numero , neque de claufulis,feu
aeeipv4a5,& xwawa&osor, tradit: tamen ut
fententiar, fic rerum iftar ibdem exem
pla nobis pulcherrima fuppeditat, Sedue=
ftrae induftriae eft,animaduertere,atque no
tare:quibus pedibus, in principio mbro.
rum,aut comprehenfion ufus fit: quibus
in medio,quibus in exitu, atque termina
tione, quam claufulam Hermogenes nun
cupauit. Ego uer6indicare tantum uolui
inciforum,membrorum, conuerfion, cir
cumdutionum, & oratoriar produtio.
num, qu r dicuntur, in hoc fcri
ptore,uarietatem. Itaque inueni, & ant.
' notauifuis locis ea,qu inquifiui. Ex qui
bus perfpicuum eft; Herennianum rhetor
nullius generis exempla praeterijffe : qu
non modoper e coniderari debent:edin
his etiam fpetare oportet, prim aliquo
rum,automnium mixtur, atque contem
a iij
 ---

PRAE FATI O.

peratio:deinde adiunctio,feu continuatio.

His enim rebus,mater faftidij, & fatietatis
fimilitudo uitari folet.Acquanquam noua
ratione Herennianusille dicendi magifter
elocutionuideturefepartitus, in elegan
tiam, & dignitatem, tanquam duas, easq;
primas orationis formas: tamen non ab
horret ifta diuifio ab Ariftotelis,Hermoge
nis, & Ciceronis praeceptis, atque dotri=
na. Eft enim,apud Graecos,is,alia oxws,
alianenooagafiva: alia item iol ty&, qu
nominatur ovax,alia qug dicitur xgivaa.
Sed quemadmodum orationis amplitudi
n inferiora quaedam attributa funtgene
ra:ic dignitati complures ubiecit Heren=
nijdoctor:cuufmo dfunt,fermons uenue
ftas,lepos,atq; feftiuitas,grauitas, acrimo^
nia,eu uehementia,pulchritudo,breuitas,
copia,& fimiles:quae adhibentur ad exor
nandam,&adaugendam orationem. In fi
militudine meminit quatuor figurarnm,
5 ", , ,
cgyas. Omnis enim fimilitudo fumitur
aut ornandi,aut probandi, aut apertius di
cendi, aut ante oculos ponendi negotij
caufa. Ergo diuerfarum ille dicendi forma
rum meminit:ueruntamen, non ut Hermo
gens,
 PR AE F A T I O.

genes, Aritides, & Demetrius Graeci: ne:

que, ut Cicero,in Parttionibus fus orato
rijs communia illa fimplicium,coniuntos
rumq; uerborum quafi lumina particula
vtim explicat. Ac Hermogenes non folum
dilucido generi fermonis,uel eleganti uer
ba fubijcit: fedinter alia etiam ornamenta
uerborum,atque fententiarum: quae do
. &tor C. Herennij dignitati uidetur, utpro
pria, affignare . Veruntamen quae in
hoc fcriptore defiderantur: ea cum exa
lijs fumi debent, tum ex ipfo Hermoge
ne: qui ita de feptem orationum formis ac
curatfcripfit:ut nihil perfetius,in hoc ge
nere,extareuideatur. Acutifsimum iftum
rhetorem,in Latinum fermonelegantifsi
m, atque ornatifsim D. Ioanne Stur.
mo, conuerfum, eiufdemq;
*t$xyoAoyitxiy, quae iufti commentarijinftar
ee poterunt, illutratum, breuilibra
rius,id quod omnes artificij Demoftheni,
ci, & Tullianac eloquentiae tudioi expe
tunt, diuulgabit. Sed quoni omnesidlix,
cadunt in tres charateres,quas figuras no
minamus: uoluimus etiam illas fuperioris
bus adijcere. Has enim non folum dicendi
artis magiftri explicant:fed Grammatico
a iii;
 PRAE FATIO.

fum etiam uulgus,utSeruius,&Donatus,

in fuis commentarijs explicationum Vir=
gilijmeminerunt. QuidPlutarchus, in ui*,
ta Homer: an non illa genera definit, &n
Potaillo fummo, omn potari tanqu
parente,arq: caturigine animaduera, ane
notat, ubjetis exemplis? Cicero ead in
dicat in tertio de Oratore:fed copiof,ple
neque exponit, & pertratat in Oratore
perfeto, quemad M. Brutummifit. Ac
tametfi Tullius quatuoraliaproponit, la^
tinum,planum,ornatum, &aptum: item,
in partitionibus oratorijs, dilucidum, brea
ue,probabile,lluftre, & fuaue: tamen ifta
enumeratio non pugnat cum hac triparti
ta, Audiuiftisenim fpenumero, inferioo
res has effe illorum gener formas. Itaque
Longinusille rhetor Graecus Robortel
lo nuper editus, qu fcribit weg. %%&
Ays, eu de ublimi, ummoque genere
dicendi:ea ad zr\afaaa &Jpp, hoc eft, figur
grauem, quam & grandem uoct, conftat
effe referenda. Iam, qug apud Demetrium
illum Phalereum leguntur &7i\oi xaga|=
, Javc: for
ma tenuis, magnifica, concinna,& grauis:
eodem omnino referri debent. Ariftotc.
/
les
1

PRAEFAtio.
telis etiam illagenera,in tertioad Theode
ten, , ,
, , g, ,quorfum
pertineant: nemini potefteffe obfcurum.
Quod uer infcripfi librum primum, qui
cpofitionis eft , fic enim aw&tinip rpse
Herennijmagiter interpretatur, defigura
tis incifis,membris,ac cprehenfionibus;
id non me fatum quifpiam putet: qud
hc fola exempla fint luminibus uerbor,
fententiarumue diftinta, atque ornata:
fed ut oftenderem, hc de induftria effe
oratorijs exornationibus conformata, at
que compofita, declamatorio,atque fophie
ftico more,ad imitationem Ifocratis: & ut
ftudiofi artis rhetoricae eadem ornamenta
in circumfcriptionibus Demofthefis, ac
Ciceronis obferuarent: quarum exempla
illuftria, atq; feleta duo priores Sturmia
niillius indicis libri ipfis fuppeditabunt.
Neque uerofolum cadunt in iftum uerbo.
rum,rerum que ueluti orbem, atque anfra
&tum oxjgata. Atas,** Jiavoias: fed etiam
quicquid eft,quodoratione poteftcompre
hendi,& explicari:omne genus,inqu en
tentiarum, uerborum, atque numerorum.
De quibus omnibus artificiofiffime fcri
V
 p R AE F AT I O.
bit,n uo illo prgclarisimo libro deperio
dis D.Sturmius:quemlibr,breui noftris
%,, , fa.
uente Chrifto,illuftratum edemus.In quo
rumaut nomine alioifta zgowawolsiaara,
agogaata pwroeun apparere conueniat,
Vvolfgange, 3 Ioan.Adolphe: qua ub ue
ftro: credo ego erit nemo:qui pofsit ambi=
gere. Etenimuos adhclabor,interalias
meas fcriptiones, fufcipiend mihi princi
pes,atq; authores extitiftis Veftra caufa hi
libri nobis ccinnati funt. Quare eos ad
uos mitto:uofj; hac epiftola,qu certeffe
cupio meg ergauosbeneuolentig fign,c
pellareuolui:os: n tam hortar: quam
laudare: qudd in hoc pulcherrimo bonar
artium, difciplinarumq; ftadio,conftanter
pergitis:utinftitut curfum, cum tempore
Ficiatis. Rei uos,& tubernalis ufter
Bafilius Steinhuferus Ambergfis prftan
tfimiuiri Ionis Steinhuferifuperioris Pa
latinatus confiliarij filius, adiungitis diffe
rendi rationi dicendi dotrin:quibus arti
bus inftrutos effe oportet eos:qu1Iuris ci
uilis f&ientiae fetotostradidert.Ac uideo
ncuoscos progreus in his tudijsfecie:
ut magno c frutuIurifperitos audire pof
fitis.Pergitcigitur,Salzmni fratres,porrd
proe
t

|
PR AE F A T I o.
progredi:utaliquando ueftrae familiae, ue
ftrae patriae, ueftro illuftrfsimo princip
Georgio Friderico Marchioni Branden
burgen emolumto, atq, ornamento ee
pofsitis. Habuiftis patrem P A NC RATI
V M,uirum pietate,fapienta,uirtute,meri=
tis,dicendi facultate, ac dignitate clarifsi
mum:quem quoniam non folum princeps
Georgius Fridericus, & ante hunc Alber*
tus ille bellator Marchio, fummo loco ha*
buit:uerum etiam fui ciues unic uenerati
funt:regte atq; pie eius obitum lugent unie
uerfi.Hunc enim uir grauifsim fuiffe fcr
bit M. Hartungus Tifcherus diaconus Cu
rienfis:omniq; laude dignifsim:cum pro=
pter ingeni,atq; induftri:tum propter
fum,atq;experientiplurimornegotior:
qui rebus deploratis remedi inuenire, fic
impendtibus periculis, fumma fua prud
tia,folebatoccurrere:alter quafiNeftorova
?pdua fui princpis.Huusgituructigris
infiftite,hunc imitamini:huius mortui uos
luntatimatris Ann matronhonetii
m,Hedlerinorlaudatifs.famili,uotis &
(pei,& fratrueftror.pietate, atq; erudis
tione ornatis.uiror,Pancratij,& Vincen
tij,expectationi refp6dete:utin magnauer
ftri patris munera, ut Poetaait, crefcatis,
Ben ualete3 Non Feb, 1567,
 |-
| |-|-

||-
|-|-
|-|-
|-
|*
|-
|-

|-|-|-
||-|-|-
|-4*
|-|-|-
|-
|-
~^|-|--
-
|-|-|-
|-
|-
|-
|-
|-
|-|-----
-
|-
u.
|-|-
-
|-
|-
|-|-
|-
|-|-
|-|-
|-

|-|-|-|-
|
|-

|-
|-
|-|-|-|-
}|-
-
r.
|-\

|--|-
-~
|-|-
~
- -
~
|-|-
* |-|-|-
-|-
|-- - -|-
|-
----__-__-__-------
-------- |---------
_ -_ ----- ----|-----
---|----------- -- ~~~~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~--~------
 ---
---------------------------

----- - - ----
 VALENTINI ERYa
tbri liber primus,
DE FigvRatis, IN CISIS,

f I.

$] ne,aut quicunq;tand fcriptoref

illorum librorum,Articulus dicitur. Nam quod
in corpore hum4no,estm4nus:id,in oratione,con
tinuatio eft: & quod digitus,in manu:hoc mem
brumuocatur,inuerborcomplexione:&quod,
indigito,fntarticuli:hocfunt, in compofitione
oratoria, quaenominauimus incifa. Ac dicitur
Articulus, r ?%:cumfingula uerba, interual
lis diffinguuntur,ceforatione:ei;tum figuraa
tum incfum ' ,.
rw. Spetantur autem incif;nflmintra com*
prehtnfiones:fed etiam cxtracircuitus,
- A
 ---

z IN CIS A"
I. ARTICVLI,inambitu um&Ag
- unius membri.
| Azropavrinr. Acrimonia,uoce,uultu,aduerfarios pere
terruifti,

Item,
Inimicos,inuidia,niurijs, potentia, per
fidia fuftulfti. * .

Confrmanturetilaaari,at; ornamento
verbor, quod Grammatici aovolerop nomint,
Cicerofine coniuntionibus,Hermogencs tn*,
vo noapatineuocat. Sunt enim minutiarti
|
culi:quifingulis uerbis abfoluuntur.
I I. Item in circuitu duorum membrorum.
Eporoas fu* Cum igiturhaec omnia faceres,diceres,
c r xxrac, adminiftrarcs : utrum animos fociorum
, ab Repub, remouebas, &alienabas, an
nonxiaa et interrogationis. Habetitacom
prehenfio,finis a,feuf}iritus ora
torij fimilitudinem. Qgalis ille Demoftheniseft,
.
Poft enumera= o , ina,
tion iniuriaa ola, ,
g 7,
, zrotv avrg gy,; 8; Verum haec cum face. -

eggarruq. ret:iniuriam faciebat:& focdus frangebat,

uloe
 FIG VR AT A. 3
uiolabatque pacem, nec ne? & utrm ali
quem oportebat exiftere de Grcis: qui
iftaprohiberet,ac ficri non finerct, ncc ne?
Sed qud exemplum illud Hercnnianum ha
betpropofitionem,& reditum: hoc non habet ex
fe,aut defuapropriaui,atque natura, w? avr,
utperiodus,o periodo imile compoitionisgea
mus:fedhabet aliunde,hoc e$,ab illa ipf conuer
f,rotunda,acueluti contorta dtcendi figura. Id
quodinfra, fislocis, offendemus huiufmodicxa
emplis.
1 II. In ambitutrimembriawuaroypxtug.
- Hunc dico, Iudices, rubrum, breuem, Efi&#o - -

incuruum, canum,fubcrifpum,caefium: .
- v - -
f?X*
/
Cui ane,magna et in mento, cicatrix: ... --
- - - , ,
Si quo modo poteft uobis,in memori,
redire.
Membrafnthic zgoguva e,couva a, or
rtatwa^}auta continuata: ut prtmum colon ex
cipiat alterum, i vzrogvior: quod in mediopo
fitum fuperioris estavologis, o infequentis 2
woolottorgtaor,quod membrum ^goa&ka,e
illiproximo antecedentiadiumium. - *-

iiII. In quadrimembriperiodo.
Non dico, teab ocijspecuniasaccepi preferito, per
fe: ." ,
 4 INCISA

Non fum in eo occupatus: -

Quod ciuitates,regna, domos omni,
depeculatus es: * -

Furta,rapinas omnes tuas omitto.

Occultata eft hic reuerfio. fed eam indicant '
particule &aoolotiu$,Non,non, qu uim habent
. ertium
aa eft fecundo alligatum: quartum, ita cft feium
ium, ut periodofparatm omnino effe uidea
tur. Veruntamenseloa latente illi cohaertt.
mwevaarroa's Cumigiturincifa propripartesfintmembro
effv4ter:utex rum, quibu$cum comparantur: illa etiam mem
firituorato- braintcircumduta,etectu: contateanon
rio,periodum repririm membro,quodfitextraperiodum"/td
fam effe ap- incolg*u*g*h;, quod propteruerborum
arc4t. conciionem,etinflexum :ideoqueteres, rotun
dum, atque uolubile.Propritamen ref}icitmem
bum,non comprehenfionem. Studiofuer dicen
, dirationis
"' oberuent, & annotentinffa, queco
- - -

? ,
$ la intercia,e rotundaint,
dis,&periodici,uerum noninffiritibus
etiam olumin pertoe
ora
toriji.

Incfa,extra contnuationem,
eu periodum.
I. . In Ratiocinatione.'
Quopa&or 3. T ' .
Quid
 FIGVRTA. " ";
Quiditar 3.
Quosiftos - 3.
Quid poftea? 3.
Curr' ,
Quare** z.
Quid? i.
Mnm. 3.
Quidigitureiparcis 7. ,
Minutiimum igiturincifum e$ aovoows ,
or:proximum alvarxastop, reliquafunt wee
,, ,
,,, quibuspro=
ducunturuque ad magnitudinem minuti mem
bri,Exquibu hovegerdafacilperipicipottfi.

Cap. II.
DE MEMBRIS FIGWRATIS.

sil E M B R V M O R A TI O
| ||nis nAop appellatur Grecis,
| hoceft,resbreuiter abfoluta fine
) totius fententiae demonratione,
guaefidenu,allo membro orationis,excipitur,fi
guratumetniaog exornatione,quamhicauthor
Membrum neminat. Hoc modo:
Etinmico proderas;
A i
 6 MEMBRA

Id eft unum, quodappcllatur membrii: quod .

, uefit ,
coniuntione copulante, pendet ab infequenti.
Nam hoc cxcipiatur,w7* 2aeooloye,ab altero 0=
portet.
Et amicum ldebas:
Vfus membrorumalius cft %gaatiyinis,per
tincns ad cxornandam orationcm : alius aw6i.
rns qui et compoitionis oratorie. Itaq, con
fidertur nAxpartimpcrfe: cwm extra circum=
dutionem fententias abfoluunt, aut cxornant:
partim in continuatione:cuiu$funtpartcs prcis
pude.
EXTR A periodum,membra eandem exor
mationem fficiunt: quam diximus rhetorhunc
membrum uocare: eaq;ex duobus membris flis
conflare poteft,utulla, nat avAAoufft,copul&a
tl0hc.

Grauise figu Etnimico proderas:

rr, ula Et amicum ldebas.
, Appellaturhoc genus dinoacy:4uodicnoace
dicitur. Cadit enim in ornamentum,quod com*
parillc nuncupat.Concinniuscfflum c,ea ex
ornatione,quam nominant , fimi=
liter definens. Sed extribus que conftat: ea com=
modiima,&abfolutiima cft exornatio: ut hoc
, ,, tl.
* Et
 FIGWR AT A.
Etinimico proderas: Rufa 9
Eramicum ldebas:

Et tibi ipfi non confulebas: .

Swauitatem habet maiorem propter cvayros

aip.Nam imfperioribus membrisparia paribus,
contrariacontrarijs funt reddita: que ousons,
vva7rAow},apud Ariftotele$t prima. Concinnitu z.Toruujp.
dinem auget qualitatis diuerfitas,
viae. Duo entm priora membra nxrparinfnt:
poftremum gigwriw p.Exornaturalia figura, rj
,
- Item,
hic .
NecReipublicae confuluifti: , ,
Necamicis profuift: ,
Necinimicis reftitifti: .
-

Et , iononov, contraria cum tague

fuperiore membrorum collocatione. Ornatur ,;,,,g.
hocgenus & alijs quafiluminibu* ucrborum,&

fententiarum.

Verborum
- 14t,
1. Repetitione implici, am izrawa pop
Contrariain hiset exornatio,r duAvtov, 7A ... -- " - - -

Vobisitudattribuendum et:
A itj ** ,
 8 ME MBR. A

$*4487 *** Vobis gratiahabenda:

eri charat Vobis res ifta erithonori.
, Habetifudexemplumiwanagaw. Extrema
enim membrapariafunt: tertium,feuintermt
dum impar,&brculu%.
j, Conundia,.
IMembrum zr* Tuin forum prodire , tu lucem confpi
eo lude, vxo- cere, tu in hominum confpetum uenire
*y*ri , nr conaris:audes uerbum facerer audes quc
. quam ab iftis petere:'audes fupplicium de
- precari? Quid eft quod poffis defendere?
,quaur quid eft, quod audeas poftulare: quid eft,
-

! get grinistad quod tibi putes concedi oportere:' Non

ucrario. , _
iufiurandum reliquiftirnon amicosprodi
diti e non parenti manus intuliti e non
denque in omni dedecore uolutatus ese
tia, , ,' ,
acria,cum acte
, . Conuerfint,.
* : * , .
* Poenos populus Romanus iuftitia uicit:
f$<**? *ai*4 Armis icit:
$4%**** Liberalitate uicit,
Etfi in grauita Item,
te quoque pof- , .
/*f"? CLalius homonouuserar.
plicari. Inge.
 FIGWR AT A. 9 -

Mngeniofus erat: Ezrtianrum.

Eonis uiris,&ftudiofis amicus erat: Idcm TVP
Ergo, in ciuitate, primus erat. roeider Apaol.

III. Exclamatione, &compellatione,#wpw

,
Bonorum infidiatores, latrocnio, ui=
tam innocentifsimicuiufquepetiftis. z8. Sunt tamenis
, , membra zrtero,
Tantamne, ex iniquitate iudiciorum, olut, utdue
ueftriscalumniisafumitisfacultatem:28, continuate
, riodi
Membra fntparia:ed. uideantur.

Grausfigur etornamentum.
II II. Ratiocinatione, .
Quid'ueneficijdamnatam, quid puta
bant - - ,
Impudicam quoque necffario. Atte * * W ~
! ?I0 TX %0!yy.
-

muati e$t figur generis: qutamcn pcr reliqua

etiam commeat.

V, Similiterdefinente, ztagogotza, wr G e$ figu

, r, propi. t
.Scd
, , ' ,
A v sos xaparili
9,
 io ME M BR

, .
j. *TurpiTER auDES faCERE: 8.
visfemtentie. NequiTERftuDES diCERE. 8.
tcm,, ,
Mixtum gran= ViuIS inuidiOSE: 7.
de, cum ornato LoquerIS odiOSE. 7.T
to genc Rrfi ,,
Y, AudacTER territAS: 6.
Efez bicutfi, HumilTER placAs 6.
pra fubtilis ha
raterin ditin
Subiccione,
vI, zroaa vaca, varoxla, que
Grcedicitur, Ciceroneperciicta
-
-

tionc ucrbor tio appellatur: cuiuspartesfunt, &z avtw

l - v { ". l y, -

pofita. ,,tt , ,
,
Subtilitatis mcthoduseft:fedad caetera quoq;
genera, nonnumquam utile ornamentum.
Membratim. Qugro igitur,unde ifte tam pecuniofus
fit factus: -

./ Amplum patrimonium relitum eft: 1.

%, .
Apaptais pr . patris bonaunierunt. Awne/zas
tin, thir .. - - a.

rationis. * Hreditasaliqua obuenit:' 2. Egzway.

Non poteft dici: Awawtuas.
Sed etiam ncceffarijs omnibus exh
rcdatus eft,
- Pr
 FIGVRATA. 11

Prmium aliquod,exlite,autiu
dicio coepit:' * 3. Ep&rwair.
N modo non id fecit: fed etiam Ant^.
infuperipfe, grandi fponfione,3ui Al.uin8us.
dtus eft. aus,fequitur ariposa, con=
cluio.
Ergo,fi,iftis rationibus, locuple, Tvw- ola^rjfet.
tatus non eft(ficut omnes uidetis:) -

aut ifti domi nafcitur aurum:autun

de non eftlicitum,pecunias accepit.

Aifcenturin exemplof?quenti, con= Iamattolliturad gra

uerfiones,cum membris, uitatem propterinfeta
Saepe,iudices,animaduerti: mula tionem aduerfarij.
tos,aliqua ex honefta re, (quam ne IIeo/- rauJa
inimici quidem criminari pofsint.) rrwagaoAj.
fibi praefidium petere:quorum nihil Propofitto finx%A&.
poteftaduerfarius facere. -

Nam utrum ad patris eius uirtu- Ratio&prima*i&

tem confugietr als,cum afarawrizt,
At eum uos iurati capite damna
ftis, Membratmlla:fequunturperiodi
duc,unui membri.
An ad fuam reuertetur antiqu Altera &ww**a*.
uitam,alicubi honefte tractatam?
At hic quid,ante oculos ueftros, Awtidias.
quomodo uixerit,fcitis omncs, - f

An . . ."
 12. MEMBRA

Tertium ^ An cognatos fuos enumerabit:

a. quibus uos conueniat commoueri?
Aiu^A-,fequitur membrum.
Eius & av= At hi quidem nulli funt.
, Amicos proferet:' Membrum $zrw*
* Quartazrevoir. J#par, hocet,uoaaaTtnv: annectitur
- huic minutis membris rwAoywsodor.
, At nemo et: qui ibi non putet
turpe:iftius amicum nominari.

Sequitur exemplum, in quoperiodi,

Eiufdemeft cum fupe- membra,& incif commifctur,
rioregenere,adgrauita gCredo inimicum, quem nocent
tem fcilicet accommo= putabas,iniudicium adduxifti? Pea
datum. riodum tnfquiturincifum,cymcmbr.
. Non. Namindemnatum necati,
Al.-}: Cdo. Rurfus conucrfio.
^**jg*** **^**, Leges, quid facereprohibent,
ex differentibus. ueritus es;

- -
Scquiturmembrum.
Altera atois, cum* At nefcriptas quidem iudicafti?
xoe, minori. Iterum periodi.
Tertia gtuar. Cum ipfete ueterisamiciti com
monefaceret, commotus es?
Eiu$ Affair.
At nihil minus: fed etiam ftudior
fius occidifti.
Quarta ******** Quid,cum tibi pucri ad pedesuo
, - lutaren
 FIGWR AT A. 13:
lutarentur,mifricordiamotusese
At eorum patrem,crudelifsime,fepultu Arrifior.
ra quoquerohibuifti, ,
Acrimonia&grauitas,huius exornationis,
qua exaggeratur indignitai, contemperata tft
vapoaouora, fimilitudine uerborum, fata cax
Aa,alternatim,Gragnominatione, demendisli
teris, apxugva.
Adduxifti:*
Necafti.
Veritus es?
Iudicafti.
Commotus es:
Occdifti.
Motus es?
Prohbut.
Commotus es:
Motus es, Subtilitatis et
- propter breui=
: III. tatem,ornat
... . s a - tamen, inde, r
VII, Gradatione,waawu.
,"
Imperium Grci fuit apud Athenien ,, .
fes: , petit.
Athenienfium potitifuntSpartiatae: .
Spartiatas uperaure Thebani: mutaticaiu,
Thg
 14. MEM BRA
Thebanos Macedonesuicerunt:
Qui (Macedones) ad imperium Grae
ciae , breui tempore adiunxerunt Afiam,
bello fubatam.

VIII. Difiuntione,ztof&%;st.
Grauitatis,c Suntenim nAa awroteAi,perf{ta,abf{; ngo.
fubtilitate, , . -

Poftfingulam Nihil Numantinisuires corporis auxi

bra, interpira=liata-funt: 17. - - -

tioni locushuc Nihil Carthaginenfibus fcientia rci mi

datur. litaris adiumento fuit: 24.
Nihil Corinthijs erudita calliditas prae
fidijtulit: 2o.
Nihil Fregellanis morum, & fermonis
focietas opitulata eft. 22.
Caduntinhoc exempl,zava pea crowo.
vvula,interpretatio, uel ateriktus t At.
Sunt enim izooluvagvra:auxiliart,effe adiumen
to,ferre praefidium,& opitulari.
Kgjaaoip habet illud;propter unumfbietii,
w & quatuorattributa, ut Dialclici loquuntur.
- Aprimo enim mcmbro relique omnes pendcnt
ententie. Itaq; quamuistardius it:tamenmunits
oratorilicet interfpirare,quam imfperiore,pro=;
... " pteradiunctionem, agfugio.
Prohue
 - FIG VR ATA. 1;
-
*

Pronuntiatum coniunum,ab altera parte.

Numantiam de
Conformatur leuit: 14.
lia^, diffos Popu- | Carthagin fu-

lutione,2 baotors lus Ro Rulii z mrtvaarea/h,

atr?, fimiliter manus) Corinthii difie
definte: in- cit: 6.
terpretatione,ip Fregellas euer
wv,et4dium tt. 6.
*tione*****^ Primum membrum re;,
* 899 dedvet: reliquaminutiora,
"8" uciu ,
perata eft alijs -

exornationibus. Hiccrinfperioriexem,
plounamquanquerem, cers
towerbo concludiuidemus.

IX. Conduplicatione, $wawaJ/zi\&za.

Nunc etiamaudes,inhorum confpe& r;,
uenireproditor patrir iA.
Proditor,inquam,patriae,uenire audes,
in horum confpe&umr
.
X. Interpretatione, pwv&. Fft grauitaa'
Rempublicam radicitus euertifti: u. ti;:eij reliquis
, . etiam inferuit
Ciui- generibus.
 16 MEMBRA
r. Ciuitatem funditus deiecifti. 11.
Item,
: Patrem nefari uerberafti:
, Parenti manus celerate intuli
, fti. ,

Hic grauitasprioris diti, renouatur, |

interpretationeuerborum.
. rrmionc, ,
Medij e$ generis. ,
Permiio. Vos,me, quo pacto uobis uide
tur,utamini, atque abutamini, lice
bit:
Impun,in me,quicquid libet,fta
tuite,dicite: -

Promiio. 'Atque obtemperabo.

. Dubitatione, , "
- 64, addubitatione.
Eftgrauitatis illud ex= Tuiftud aufus es dicere , homo
emplum,quanquam et omnium mortalium:
temperatiefiguremul= Quaero, quonam te, digno morie
tumaffrtadumenti. bus tuis,appellem nomine.
Summiieft generis. x III. Expeditione, ovazrpataao
: - , ' ",
"
F
**
F1 GV R. A T.A. 1

,
. -
Neceffe eft(cum cfter,iftum,no, Iprove.
trum fundum fuie)otendas: ,
Te aut uacuum poffedife : Aw6a e@,r*Aeia,perfeta,
in5,9, plenaq; ditributio.
Aut ufu tuum feciff:
Aut emiffe:

Aut hreditate tibi ueniffe.

Hatenus periodicum zttvraw,mi

nutis membris: fquitur c m
, -

Vacuum, cum ego adeem,poe ,remotioreli

idere non potuiti: quarum partium,
Tu, m ufu feciffe, etiam nunc n
potes. -

Emptio nulla profertur:

Haereditate tibi,me uiuo, mea pecu
nia,unire non potuit.
, cuit,
nouarini, membro minuto con
n.
Relinquitur ergo: ut me, ui, de Conclufio,&aunius,
meo fundo,deieceris, quein enumeratione
XIIII. Diffoiutione, laxto, $. eftpretermija.
,
 w 13 ME M BRA
intermedij e$ generis Gere morparenti: z. IIaeave
dicendi,/ententiis:/um fi,,
mtautcm, proprr , , '
1-erborum diftintion, JagoAiv.
inquactacumen, or Pare cognatis: 5.
fubtilita4. Obfequere amicis: z.
Obtempera legibus. 7.
, ,
Subtilitatis & acrimo
mia Item,
, in Defcende in integram defenfio
a,ut illa, Vos itb nem: 12. A =
intrauferte Erc. tring; ,/, ,
* .
Noli quicquam recufare: 8.
* Da feruosin quationem;
Stude uerum inuenire: 8.

Grauitatis, c9 medio= XV.Compari, acuAg, vaog.

critatis. , In prlio mortem pater oppete

bat:diffrentibus
-tia i contraria contraris,dfren
reddita,membrisfimili
tercadentibus.
Domi filius nuptias compara
bat: 12.
- - - Hec omnia graues cafus admini
- ftrabant, z.
- XV.
I-
-
-
-
vr
---

FI G VR AT A. 19
*
XVI. Licentia,rappvoix,peraimu
lationem,noAnixo:quae non tndi
- - get mitigationis:propterea quod
umitaturlicentiam,& fa fpon
te,ead animum auditorisaccom
modat. * . "

Nimium, Quirites, animis eftis Grauitatis cf. .*

fimplicibus,& manfuetis: , "
Nimium creditis unicuique: , ,
Exitimatis, unumquenq; eniti: g wvvarinr. .
Vt perficiat,qu nobis pollici- . ..
tus fit: * ...:

** Erratis,& fruftra, falfa fpe, iam .

diu detinem1ni:
-}<Stultitia uetra eft. Sunt qui putant legen
- dum fimplicitas. >
Ratio periodo bimembri. ''''',

. Quia, quod eratin ueftra pote-

ftats: , 's -

Ab alijs petere,quamipfi fumere T3 ver&agaria.-,2

maluiftis. . electio,
*.

. . .
videinfra,inperiodistrium membro= - oo , if
rum,in licentia,, = ... **

r, , ***

Et quoddam genuslicentie, indicen= contemperate graui

do, quod atutiore ratione comparatur: tatis,

 2 M EMBRA

cum itaobiurgamuseos,quiaudiunt: quomodo

ipie cupunt obiurgart. Etigitur ('pa-wavri
,non dprop",
&7 .

T avraro, KVIII. Frequentatione,eu conglobatione,

7
.. -
,,,
t w \ , / M. 1 f

, ".

Propofitio 753A&,totius.
Indignationcm A quo tandem abeftifte uitior
habetpropofi= Concluio interpoita.
tam,ayawa wrw Quid eft,Iudices:cur uelitis eum libera,
cio,i; imao rer Membrorumduorumperiodus.
g, Enumeratio.
***??&%*v Suae pudiciti proditor eft:T3ola Avrov.
ng. Infidatoralenae:
Cupidus,ntemperans,petulans,fuper
us: ' . -

~~~~ Impius,n parentes: ,

Ingratus,in amicos: ioltus
.
Alin cogna- Infeftus, 4: cognatis:
S. In uperiores,contumax:
In acquos,& pares,faftidiofus:
Alternatim Ininferiores,crudelis:
muliafequen= Denique
 FIGvRATA. 2E

* Denique in omnes, intolerabilis. tans, und comt=

plexione deuin
XVIII. Significatione, upaza. cit.

Nol,Saturnine, nimipopuli frequen Subtilitatiset

tia fretus ee: haec cxornatio.
Stultitiam nofce: -

Inulti iacent Gracchi.

Dicunturtfla,nx ,per fimilitudin:
quaefit aparin:quumaliquarefimiliallata,ni
hilampltus dicimus:fed,exea,fignificamus, qui
entiamus, -

, xIx Breuitate,euvroule,pxvaoyis,45
, .ta, ",
attenuatifigure generiseft. '.

ILemnum,prteriens,cpit:
Inde Tharfi prfidium reliquit:
Poft urbem,in Bithinia,fuftulit:
Inde pulfus,in Hellefpontum,ftatim po
ttur Abydo.
Item,
Tum proficifcturin Afiam:
IDeinde exul,&hoftis eft di&us:
Poftimperator,&poftrem fa&us eft
conul. -

Pertinentitadyopyrr, uclocem, mobi

lem; orationem,propter avwrxx 7r djias -

 21 MEMBRA

... . . xy& aAAaya*,id eft,crebras,& breuiteradhi

* bita3 uerborum commutationcs.

XX, Modouerbi,ut ,Intclic=

* itone. i.

Grauitatiseft Ab uno pluraintelliguntur,fic:

modificatio, Poeno fuit Hifpanus auxilio: At&Av.

,67 .
Fuit immanis ille tranfalpinus:
In Italia quoque non nemo togatus fen
it.
Nam in hispluresHifpani,& Galli,&togati
intelliguntur. .

Caput IIII. ,,
Incifim,&membratimfa&a
Fcfiiuitatis per orato,
fe efi:fd hic e - - -

8">Pr I. Complexione, euf.iga. 3.

ter - - - -

, old- EvaAAag.alternatin.
74. .." Qui funt,qui fdera fperuperuntc
,in/tat, j Carthaginenfes.
&* urgct pluri Qui funt, qui crudelebellum, in Italia
bus argumen, geferunt -

t fillogjino
conulinto. - Carthaginenfas.
| | Qui
.

s
 NC SIM, 2 M E MB RATIM. 23
*Qui funt,qui Italiam deformauerunt?
Carthaginenfes.
Qui funt,
r ` qui poftulant fibi ignofci?
Carthaginenfes.
Videte ergo, quid conueniat eos impe^ concludit
trare,

Concurrunt igitur in hac exornatione z/. xxigatis at

A,repetitio:&wgqp,conuerfio:ex quibus dua neuveixr,;p&Jv
bus conformationibus uerborum compoita et vvrv,g a wo
evar\on.Quamquam,in hoc exemplo,admifcen nvesxi wara?
turSubictio, ,, = ,
,,, -

gi, ,quod fit di,

werfis uerbis, & nzra: r aotwjotoe, quod fit
eiufdem uerbirepetitione,/i t vavr6rwr.
I I. Ratiocinatione, ovAAoytoaj.
Qudn urszdm nehoc obferabt: Tic Arai rus
Minime. Quid ita:' Quia,&c. . t9 xiaa.
III. Imaglnatuome,&ixxzi. , ,
Ite quotidie, per forum medium, tan- propter a@o-
quam iubatus draco ferpit:dentibus adun ,
cis,afpetu rabido , fpirituuenenato: cire
cumfpetans huc,&illuc:fi quem reperiat:
cui aliquid mali faucibusafflarc,quem ore
attingere, dentibus infccare, linguaafper
gcrepofsit. -
- 24 FAcTA oRATio' ,
Attentati gen vituperationis caua etumpta, utin odium
ris:etfipropter adducat aduerfarium,
zrdergrauita *
tem habct. III. Notatione,ztoiix, ,
Hicmom diues, vel,qu & &wozuaeioais dicipotcft.
fed offentator Ifte,iudices,quife dici diuitem, putat ef
pecuniofus dc- fe praeclar, primum nunc uidcte, quo uul
fcribitur, dae tu nosintueatur. -

Aji, k93ai8za, Pol circuitumaovnoAoe, fequituroliuoag,

, Nonne uobis uidetur dicere: darem, fi
cmunicatio, mihi molefti non effetis?
Itcrum bimembris conuerfio.
Cuim uero finiftrament fubleuat: exis
ftimat,fe,gemm nitore, & auri plen do
re,afpetus omnium perftringere.
Et alia periodus,
Cum puerum refpicit hunc un: quem
ego noui:uos non arbitrornouie:alio ape
pellat nomine;deindealio,atque alio.
Item alte.
- Heus tu,inquit, ueni, Sannio: nequidi
ftibarbari perturbent: ut ignoti, qui audi
unt,unum putent eligi de multis. Ei dicit
in aur:ut aut domi le&uli fternantur: aut
ab auunculo rogetur Aethiops:qui ad bal
neas ueniat:autafturconi locus,ante ofti
fuum detur:aut aliquod fragile falfae cho
ragium
 INCISIM, 7 MEMBRATIM, 25
ragium glori comparetur.
-:
Sequuntur membra & incif. -

Deinde exclamat,ut omnes audiant:ui. Mamtinr,**

deto,ut diligenter enumeretur,fi poteft,an olla Aoyins fla
te notem. Puer,qui iam bene hominis na dicuntur.
turam nouit,tu illo plures mittas oportet,
inquit: fi hodie uis tranfhumerari.Age,in
quit, duc tecum (Libanium) Libanum, & Narratio fuaui
Sofiam.Sane. Deinde cafu ueniunt hofpi- tatem Ba.t,
tes homini; (quos) qui iftum(fit)fplendid propter ridicu
dum (inuitaucrat) peregrinaretur recepe~ la. ctobam na
runt. Exeare,homo herclefanconturba turam glorofi
tur: fed tamen uitio natur non recedit, homini: poiit
Bene,inquit, facitis, cum uenitis, fed reti ante deuis. p.
us feciffetis:fi ad me domum ret abijffe. taque eo yav=
tis. Id feciffemus,inquiunt illi: fi domum ,;|. 3, x,,.
nouiffemus. Atiftud quidem facile fuit, , pro=
undelibetinuenire. Verum ite mecum: fe- pter lta=
quuntur illi:fcrmo interea huius confumi .,.
tur omnis in ofttatione. Qurit, in agris. B.;.
cuiumodi frumenta int:negat,e, quiauil
lincen fint, accedere poe:necdifica
re etiam nunc audere: tametfi in Tufcula
no quidem coepi infanire: &in ijfdem fun
damentis dificare. Dum hc loquitur:ue
nit in des quafdam: in quibus fodaliti
erat,eodem die,futurum:qudifte, pro noti
- B v
 26 f AcT A oRATio.
tia domini dium,ingreditur,cum hofpiti
, ,
bus. Hic,inquit,habito: perfpicit argent,
&tatorinfolens, quod erat expofitum: uifit triclinium ftra^
motis fisgra= tum:*probat. Accedit feruulus; dicit ho
phic depingi= mini clar,dominum iam uenturum, fiue
tu".
lit exire. Itne, inquit: Eamus hofpites,fra
-}:Al. probant teruenit Salerno:ego
' ex illi obuiam perg:
Al.ad decimam huc uos,* decima,uenitote. Hofpites difce
dunt. Ifte fe raptim domum fuam conijcit.
Illi,decima,quoiufferat,ueniunt, qugrunt,
reperiunt,domus, cuia fit. In diuerforium
derifi conferunt fefe, Videnthominem po
tera die:narrt,expotulant,accuant.Ait
ifte, eos fimilitudine loci deceptos, angi
portu toto deerraff : contra ualetudinem
fuam , fe ad multam no&tem, expetaffe.
Samnioni puero negotium dederat: utua
fa,ueftimenta,pueros corrogaret.Seruulus
non inurbanus, atis trenu, & continu
comparat: ifte hofpites domum deducit,
Ait, fe des maximas,cuidam amico ad nu
ptias accmodaffe. Nunciatinterea puer,
argent repeti(pertimuerat enim,qui com
modarat)Apagite,inquit, des commoda
ui,familiam dedi,argentum quoque uult?
Concludit ^tametfi hofpites habeo:tamen utaturlicct:
&eduis, ut c nos Samijs dclctabimur, Quid ego,quae
. deinde
 INCISO R. MEMB. 22
deinde efficiat, narrem r' Eiufmodi
eft hominis natura: ut qu fingulis
diebus efficiat, gloria,atque oftenta
tione: eauix,annuo ermone,enarra
repofim.

IIII. Sermocinatione, olxAoyoug, Tenuis efi dicendi figu

genus orationis mixtum cx olimy re, contemperatfr=
, . ma illu$lri.
Cum militibus urbs redundaret: .
& omnes timore opprefsi,domi con Fatum.
tinerentur: uenitfte cum fago gla Habitus,
dio fuccintus,tenens iaculum. - v

Hatenus circuitus: fequuntur mem

bra,Grincia.
Quinque adolefctes hominem, Decriptio
Comitati{$.perone. v.

fimli ornatu fubfequuntur: rrum

pit in des fubito:deinde magnauo
ce,Vbi etite beatus,inquit,aedium Faum.
dominus:' quin mihi praefto fuit*
quid tacetis. Hic alijomnes ftupidi Dita.
timore obmutuerunt.Vxor illius in Ellentl.
felicifsm,c maximo fletu,adiftus
pedesabiecit fefe: parce, inquit, & Aliafala,decriptione
per ea,qu tibi dulcifsima funt,in ui illufiri,gr . -
ta, miferere noftri: noli extinguere . . J.

-cxtintos, Fer
{mnz
 28 MIXTVR A
Dlapcr, manfuet fortun: nos quoque fui.
deprecationem,G ob= mus beati:nofce teeffe homin. Atil
tetationem,prohibitio le,quin illum mihi datis:ac uos auri
,Q" ition. bus meis opplorare definitis ? non
. abibit.Illi nunciaturinterea,uenie
iftum:& clamore maximo mortem
minari. Quod fimul, ut audiuit:
AlGorgo. heus,inquit,*Gorgia, pediffequa
pueror, abfconde pueros,defende:
, ' fac utincolumes ad ado!efcentiam
perducas. Vix hc dixerat,cum e&
, mutuatrc,
ifte praefto,fedes, inquit, audax?
poniones, r interro ce
non uox mea tibi uitam ademit:'ex
gationes in hac h4ia ple meas inimcitias: & iracundam
, ,
tuam fatura tuo fanguine. Ille,c
,occmd= magtio fpiritu,metueb, inquit, ne
gnaeditarefonfio. plane uictus effem: nunc uideo, mee
cum,in iudicio,contendere non uis;
ub uperar turpismumet:upera
re pulcherrimum:interficere meuis:
occidas equidem:fed ui&tus,non pe
Datunicuique ermo ribo.Atille,in extremo uitac tempo
mes addignitatem ac re,etiam fententiof loqueris:neque
commodatos,iaaaz ei,quem uides dominari, us fupplie
i 0: ini carer Tum mulier, imd quidem 1fte
cem refirondenti, rogat, & upplicat:fed tu, quo,ce
moueare:& tuperdeos, inquit, hc
amplexa^
 1NCIS, er MEMBR: 29 -
mplexare:dominus eft:uicit hc te:
uince nunc tu animum.Cur non de- Ad grauitatemfinis
finis inquit,uxor, loqui:qu me di- pertimet.
gna non funt tace, 3% quae curanda
funt,cura:tu ceffas mihi uitam, tibi
omne bene uiuendi fpem,mea mor=
te,eripere e Ifte mulierem repulit ab Ta gzraeva,confe
felamentantemilli, neco quidinci quentia,
pienti dicere, quod dign uidelicet
illius uirtute effet,gladium,in latere Exitustragicu$,&**
defixit. , in bcato ac,
dium, aliarumq; pof
V. Demonstratione,euEuidentia, eionum domino.
,a ,
4, - **

,
Grauiseftuerbis,fntentijs,& ipfoor
flamento, ipaetiamnarratiograultatem
habet in defcriptioneperfone.
Quod fimul atqe Gracchus pro Periodismembra, &
{pexit: flu&uare populum,uerent, his incifa intexun
neipfe, autoritate fenatus, commo-tur,
tus,a ententa defiteretiubetaduo
cari concionem.
Ifteinterea fcelere, & malis cogi
tationibus redunds,euolat extem=
plo Iouis, & fudans, oculis ardenti,
- bus,
 36 : M 1xTvR.A
bus,ereto capillo,contorta toga,cum plu
ribus alijs,ire celerius coepit,
Illi praeco faciebat audientiam: hic fub
fellium quodd,calce premens dextra , pe^
dem defringit: & alios hoc idem iubet fa*
CEIC, -

, ` Cum Gracchus Deos inciperet precari:

curfim ifti impetum faciunt: ex alijs alij
partibus conuolant:atque populo unus,
fuge,nquit,Tyberi,fugeinon uides: repi
ce,inquam. - ."

Deinde uaga multitudo,fubito timore

perterrita,fugere coepit. -

Al. fpumans At ifteffpumam ex ore reijciens, anhe

exorecelus.
lans ex nfimo pectore, crudeltatem, con
torquet brachium: & dubitanti Graccho,
quid effet,neque tamen locum,in quo con
ftiterat,relinquenti, percutittempus. Ille
nullam uocem edens, infita uirtute, conci*
dit tacitus. . . -

: Ifte, uiri fortifsimi miferando fanguine

afperfus,quafi facinus prclarifsimum fe*
ciet, circumpectans, & hilare celeratan
gratulantibus manum porrigens, in tem^
plum Iouis contulit fefe,

.
 r

- INcIsoR PERIoD. 31

Caput V.
Incifa, & periodiwaxx2# 3=
uoiaos, alternatm con
tnuata.
I. In Ratiocinatione,eaeft huiufmo* .
. di,in mediogenere.
Maiores noftri,fi quunius pec ,
cati mulierem damnabant: fimplici maiorum iudicum.
iudicio, multorum maleficior con
uitam putabant.
Quo pato?
, in
Quoniam, quam impudicam iu
terrogatio caue.
dicrant:eam ueneficij quoq; dam
natam exiftimabant. r,,fubic,
Quid ita? ito iudicijoratoriji
Quia neceffe eft, eam, qu fuum caue.
corpus addixerit turpisimg cupidi
tati,timere permultos,
Quos iftos:'.
Virum,parent,cgteros:ad quos , ntera
uidet fui dedecoris infamiam perti. rogatto deperfonisfr
nere: midabilibus.
Quid poftea? , ina
Quostantoperetimeat: eos, ne terrogatio conequen
ceffe eft,ut quoquo modo pofsit,ue tis.
- ..
--

neficio petat.. . .

Curr
 32 MIX TVR. A
Curr
, inuc . Quia nulla poteft honeftaratio
ligatio caue. retinere eam: quam magnitudo pec
, cati facttimid, intemperantia aur
,refpon/io ge= dacem:natura muliebris inconfide
neralis,autententioa. fatan.

9 Quidrueneficij damnatam,quid
= putabant:'Impudicam quoque ne
72/;'. ceffario.
Quare?
,n= Quia nulla facilius, ad id malefi*
quiito caue. cium caufa,qum turpis amor,&in
, temperans libido,cmouere potuit.
, Cum cuius animus mulieris eet
corruptus: eius corpus caftum effe,
non putrint.
Quid,in uiris? idem nehoc
n,deperonis. oberuabantz'
Minm. *

, Qudta *

zrofee,fubictiore= Quia uiros ad unumquodq; ma^

ponionis generalis leficium, fingul cupiditates impel
per inditributis uppo lunt: mulieres, ad omnia maleficia,
[itam rationem. cupiditas una ducit.
Item, aliud exemplum.
.
Propofitio. Ben,maiores noftri, hoc compa
'rauerunt;ut neminem regem,quem
*- armis
|
 ------

iN CS. ET PERIOD. 33
armis coepiffent,uita priuarent.
f Quid ita:'
Quia, quam nobis fortuna facultatem Ratio.
dediffet: iniquum erat, in eorum fupplicio
confumere:quos eadem fortuna paulo an
te,in amplifsimo ftatu collocrat. Quid? Propofitio;
qu6d exercitum contraduxit: defino me
miniffe..
Qudta.
Quiauiri fortis et: qui deui toria con Eius explan4*
tendant:eos hotes putare: qui uictiunt: tio.
eos homines iudicare,ut pofsit bellum for
titudo minuere:pacem humanitas augere.
At ille fi ulcifier,num idem feciff&trgouo III.Propofi.
. . tio. ` `
Non profeto tam fapiens fuiffet. Explanatio.
Quid igitur ei parcis:' 1 Iii, Propofia
Quia talem ftultitiam contemnere,nori tio,
imitari confueui. Ratto.
In huiufmodi fermocinatinibus,& collo
quijs, pen quotidianis,in quibus e$t ayraaa&,
interrogationis, &refponfionis, ouaxoyiw, uti.
mur breuibu4 membri; :ficut in Comacdiji, c
Tragoedijsfericonfucuit. *

v,
 34. M E M B R A, ET

Caput VI. - - *A *
Membra, & periodi, ,
conundtar.
Infbieione,qu adprimam perfnamre
frtur.
Nam,quid me facere conueniret:
* Cum, a tanta multitudine Gallor, cir.
",/ta cumfederer" - -

tus qualitatis An dimcarem'

et,eu duux.o- At,cum,parua manu,prodiremus:
, Locum quoque inimicifsimum habe
per bamus.
. Sederem in caftris:' - -

At neque fubfidi, quod expe&arem,

habebamus:
Neque erat , quo uitam produceremus
Caftra relinquereme -

At obidebamur.
Vitam militum negligereme
At eos uidebaraccepie,ea cditione:
Vt,quoad poffem,incolumes patrig,&
parentibus conferuarem.
Hoftium conditionem repudiareme
Atfalus antiquior eft militum,qum
impedimentorum. ' -

ome
 PE RIOD I. 35
Concinnitatem habetexornatio hec,fimilitu
dineuerborum.Sedattenuatieft perfe,generis.

Caput VII.
Deadiundtione periodorum.
Evri dlavcaff,in Distributione.
Qui ueftrum,Iudices,nomen fenatus di Grauitatisfnt
ligit: -
ifta,propter
Hune odert neceffe eft. ol,

Huicbimembri,aopx*f6jjcitur.
Petulantifsim enim,femperifte,oppu
gnauitfenatumi.
Sequiturhuic annexa rvwA&. \

Quiequeftrem locum fplendidiimium

cupitee,in ciuitate: -

Is oportet,iftum maximas pcenas dedit

fe,uelit: -

Neifte,fua turpitudne, ordini honefti

fimo,macul,atque dedecori fit.
Et continenteralia.huiusgeneris.
Qui parentes habetis:
Oftenditeiftius fupplcio:
Vobis hmines impios non placere.
- Item altera.
Quibusliberi funt;

 36 AD IVNCTIO
Statuite exemplum:
Quant pn,in ciuitate,fint homini,
hus huiufmodi comparat.
Item,
= Senatus officium eft:
Confilio ciuitatem iuuare:
, Magiftratus officium eft:
o = Opera, & diligentia confequi Senatus
w. uoluntatem: -

Populiet officium:res optimas, &hoe

mines idoneos maxime,fuis fententijs clie
gere,& Probare.
Item,
Accuftoris officium eft:
Inferre crmna:
Defenoris, diluere, & propulare.
Teftis eft,dicere, qu fcierit, autaudie
rit: r - -

Quaefitoris eft, unumquemque horum

in officio uo continere.
diungiturb ,
Quare,L.Cafsi, fi, n caufa,tetem,pr
terquam,quod fciat,autaudierit,argumen
tari & conietura profequ patieris: baci
TAevt,Iocratico more affvtata.
Ius accufatoris,ciure teftimonij, com*
mixto ordine mifebis: -

fata. *
- Tetis
--

PERIOD ORVM,

^Teftis improbi cupiditatem confirma

}bis:
fReum duplicem defenfionem parabis. FortIN re.

Exemplapluraleor paim in his librisob

feruetperiodorum adiuntionis.

Caput VIII.
De perodo,uel de Conti
nuatone.

ER I O D VM AVTHOR.

ad Herennium,appellat Continua,
W tincm, Grec' o=
S , ,=
. Eft autem Continuatio, denf,& continens
frequentatio uerborum,cum abolutione fenten
tiarunt. Spetari autem in ea debent, m4teria &
frma. Materiafunt uerba & fententiae, Aas,
agaliavotx:fiue conclufioni aftrit fint:fiue ab
hac liberae. Forma confiftitcum in membrorum
numero:tum in configuratione,fcu xvaariga?,
- j
 38 DE MATE RIA

MATERIA periodi
(Sententia,c) rvatus,ns
, tentiof.

Contis Ctrario, c A:44,

nuatio ri ai rineg | Nomi | ex contraris
hc lite= , httur confecta.
mur c
modii
mtri= Cclufione, ,
pertit ni, argumen
th, , tum conclw
- . #
In futentia,lnox9 stanenox9, nad zr=
9'.

5 , Ei non multipotetobee fortuna: 12.

]G. Qui fibi firmius in uirtute, qum in ca
fu,prfidium collocauit. 22.

Apta et commutationi,pertraductionem par

tum:t exagorazafiatnvals, r can
tr.
Item,
Difficile et,primuirtutes reuereri: 14.
Qui femper fecunda fortuna fit ufus.iz,
rop
 v . 39
PropeftigwA&.
Item,
ILibereftis exiftimandus: 9.
Qui nulli turpitudini feruit. io.

izinzA- ingnwA-: contrata mcmbra

habens: ut Agceuoaoi Hippocratis.
Item,
Optimauiuend ratio etelgenda: 14.
Eam iucundam confuetudo reddet. 11.

item illa r&w,minutioribus membris,e

, .
Egensacqueftis: 3.
Qui non fatis habet: 6.
Etis, cui nihil atis potetee. 12.

Eft izoon AjraanpwA-. Nam poftremum

membrum , compofitione unum e$ fa
um ex duobu$,nat* &wotouiae. Pro,Etis qu
et egens : cuinihilatis ee potet. Etq, dlips
4593.

Atque haefntentidicuntur &wAa i.fimpli

cr",, :q nullam
habent rationem fubietam.Ncq; uerimprobari
debent:propterea quodhabet breuis expofitio,fi
rationismullukindiget, magnam dclctationem.

 4 DE MATERIA
,' ,
,
Sedillud quoqueprobandum e$ genusfen
tentie:Quod confirmaturubtedlionerationis, is
:hoc modo:
- ,
Propofitio, Omnes ben uiuendi rationes,in uirtu- .
- te,funt collcand.

Huic anne&titur agoo*!e , circuitus duorum

- mcmbrorum. -

Rationis ubie Propterea quod fola uirtus, in fua pote

ho. tate et:
Omnia,prter eam,fubietafunt fortu
nae dominationi.
,, 9.
* AinoA9, cuiubictaet continenter, terex
". -

Qui fortunisalicuius inducti, amiciti

eius fecuti funt: 2z.
Hi, fimulac fortuna dilapf eft,deuolt
omnes. 16.
.
ne&rdit, eiuf- . Cum enim recefsiteares; 9,
que propofi- s,adequatio Suntenim duoprioramembraza
tio,etrcdditio, eleottwa zvgoA,contrat.
y Quae
w
,- - pERIODORVM. 4t
Quae fuit confuetudinis caufa: Asiker, eiufa.
Nihil upereft: 5. Ezrd'Er. demq;&pro* ,
Quare poffintinamicitia retineri. 14. pofitio,& rede
Alagoas, Produitto. " ditio,

Sententiqu duplicitcreffruntur.
Sincratione, ,
yshocmodo:
. -

Errant,qui in properis rebus, omnes

impetus fortun,fe putant fugiffe.
,' ,Contentione,
' Sapienter cogitant:
Qui,temporibus fecundis,cafus aduer
, fos reformidant.

Cum ratione,' y&,hoc pato:

AiutoAci due continuata.
Qui adolefcentium peccatis ignofci pu
tant oportere,falluntur. 22. - -

Propterea quod aetas illa*non eftim- Eramus tollit,

pedimento bonis ftudijs. Non.

,
Athi fapienterfaciunt: 9. vyox,ordo= Duepropofi
enati. c v toner," duae
* v.
 42 DE MATE RI A
cmuerfiones. Quiadolefcentes maxim caftigant: iz.
ordo inueruVt quibus uirtutibus omn uitam tue
ripofsint: 16. -

y.
Bas,in tatematurisima uelint compa
rare. 17.
AtagoAivuwA9 , dilatatio parium meme
brorum,

Perodufusn ajri6rg,Contra
ro,qua: dicunturarixu.gvaq,
.
, Nam, fi quis fpei non multum colloc
ritin cafu: - -

Quid eft,quod ei magnopere cafus ob*

effe pofsitr
a, , '
, ,
Rationcm enim abfoluit,atque concludit.
Item, AinwAct .
.
Nam qui fuis rationibus inimicus fue
rit emper: 18.
Eum quomodo alienis rebus amicum
fore fperes 18.
itcm,.
Nam quem in amicitia,perfidiofum co^
gnoueris; 7. - Eum
 P E RIO D ORVM. 43
Eum quare putes inimicitias, cum fide,
habere poffer zo.
Et,
Qu pruatus ntolerabil fuperbia fue,
rit: 17.
Eum commodum, & cognofctem fui,
uidere,in poteftate, quis fperet:' 23.
Et, -

Qui, in ermonibus, & conuentu amico

rum, uerum non dixerit:
Numquid, eum in concionibus, credas
mendacio temperaturumr
Item,c,
A maiori admi
Quos,ex collibus,deiecimus: f!!!
Cum ijs, in campo, metuimus dimica
re;
,
Qui,cum plures erant,paucis nobis ex
aequari non poterant:
Hi, poftquam pauciores funt, metuer
mus,ne fint fuperiorese -

Confrmataefunt omnes, rjnxt' igtnoip%

,9, o,
basaiga Itaquefacilepount transformari,4t=
zzza,traietionepartium.
Talesuntille,ex Contentione, a ridiza. 1.

t=
 *4. DE, MATERIA
verborum ex , ,
ornationisfunt Habet affentatio iucunda principia; 14, :
ta. Eadem exitus amarifsimos affert. 12.
Prop= Itch,
.
In otio tumultuaris: 9. -

In tumultuoluses otious. 1, -

Et, --,
nwAG, In refrigidifsima cales: 9.
In feruentisima, friges, 8.
item,
'Tacito,cum opus eft,clamas: Ivw
cum duabus fequentibus.
Cum loqui conuenit, obmutefcis,
Et,
Ades,abcffe uis: 6, Contra& extspa.
nA xta&#, Siades:abe|Juis:Sinabci:rcucr.
tic5.
Abes.reuerti cupis. 7.
- Item,
In pace,bellum quaeritas: 8.
In bello,pacem deideras. 9.
Et,
, In concione,de uirtute loqueris: 12.
In prlio, perignauiam, tub fonitum
perferre non potes. zo. -

,ddiumion,,
fa.
Ini.
 - -
-------- -

PERIODORVM. 45
nmicis te placabil, amicis in
exorabilem (narawi,reflexio)prebes.
Etuerborum exormatto, Herenniano
authore tefie,
Infententiar exoritationibus, huiuf.
modi fnt &yttetani,conuerfiones.
Vos huius incmodis lugetis:io
Ifte, reipublic calamitate,lta*
tur. 15.
Item,
Vosuetris fortunis diffiditis:1o.
Iftefolus fuis edmagis cfidit. 1;.

Vfus Conuerionum, n con= Optime funt he con

clution,qua - ion
gixadcuntur. To Ezr/Xtw",* vs
-- - - - - . ,
, ,nl
X- -pe

utrinque munitarationibus cxxaf,

.
Quodfi,in eos, plurimum fortu- ne&ra argrogare,
napoteft: 13. -

Qui fuas rationes omnes in ca

fum contulerunt: 16.
Non funt omnia committenda Aar/oao.
fortun: 12.
Ne magnam nimis in nos habeat ,
dominationem, 16, . Item, - ---
 46 PERIO DI

Item,iocausxys,breuirepetitione, & cohclu=

ione. -

\Poteftate,&re Quod fi Danais daterat oraculum:13.

folutione Non poe capi Troiam,ine Philote
linw est: in t agittis. 16.
quod &refol H autem aliud nihil fecerunt,nifi Ale*
uipoteft. Sed xandrum perculerunt. zo.
particulae, Si Hunc extinguere, id nimirum, capi fuit
me,& Nifi, o= Troiam. 15.
fendunt = Eftenim concluio, quebreuiargumentatio.
ne,exijs qu ditafnt,autfata,cficitid, quod
nw,ideoq;up neceari conequatur.
4 =
,
Cap. IX.
Forma periodorum.
MovnAoi, que uno membro abfol=
tllll1tl{r.

I. In articulo,hoce$t, naaxti,ante nau=

.
Grauitatis. Acrimonia,uoce,uultu,aduerfariosper
terruiti.
Et,
Inimicos,inuidia,iniurijs,potentia,per
fidia, utuliti,
- - In
 vNivs MEMBRI. 4
II. In Exclamatione, per compellationem,
, ,
Tui clarisimi nepotes, fuo fanguine,
abluerunt inimicorum crudelitatem.
III. In Ratiocinatione, c r zvxAoytzu,#
,' ,
.
Maiores noftri , fi quem unius peccati Temperata
muler damnabant,fimplici udicio: mul, forme.
torum maleficiorum conuit putabant;'
CQuo pator' &c. -

Sequitur .
Quidita:'Quia neceffe eft,eam,quae fu
corpus addixerit turpifsimae cupiditati, ti ,
mere permultos.
Item,
Quare:' Quia nulla facilius, ad id male
ficium,caufa,qum turpis amor,&intem
perans libido (nxaw)commouere potuit.
Annetitur huic periodo, circuitus bimembris.
Cum, cuius animus mulieris effet corru
ptus,eius corpus caftum effe non putrint.
Et,
Quid- quod exercitum contraduxit,de
fino meminif ' .
Item,
At ille,fiuiciffet,numidem feciffet?N
profe*
 48 PE RIOD

profe&o tam fapiens fuiffet. na?if&r*

, ,
Quid igitur ei parcis:'
Quia talemftultitiam contemnere,non
imitari,confueui.

iIIi. In gotowjrg, fimiliter cadente.

egentem uirtutis,
Homin laudas
Uabundantfelicitatis.
Etperiodus bec,' fta, uerbi
laudas fedtum eetornamtum ris wyzge?":
conuerfionis. Adiuntione igitur, vin
a,uti dcbuit. Obferuthic quoquestudiofi
rationis dicendi,&yrunaav/.v conuerfioncm p0
fe &fimplicem effe, iaovw. Sunt enim in
exemplopropofito, binabinis,hoc eft.pariap4
ribus contraria,diffrentiaq; rcddita.
V, In , ,agnom"
matione,pereiufdcm literprodution
,.hoc modo,
Hunc auium dulcedo ducit ad auium

Transfirendisliteris,na iz#wig&
acado pertranultationemliterarum.
Videte,Iudiccs,utrmhomini NAVO,
- - - afi
 --

VNIVS MEM BRI. 49

anVA No, credere malitis.
Fit & inuerfionc,xyarta**) et. 5 a
Roma tibi fubito motibus ibitamor. %*.
Roma,Amor.
Tb, Ibt.
Motibus,Subito.
Totus enimuerfus e$t &yanyuz fu;, retroa
gradus, --

in hoc annominatio eft ntipuum,occultata, mag,,,.,

'Non enim habettam propinquam in ucrbisfimi- ,
litudinem:o tamen diimilianon unt. ,
Quid ueniam, qui firn,quare ueniam, -

quem infimulem,cui profim,quid poftul,

breui cognofcetis. /

Suntenim htc,.
Quid,qui, quem,cui,quid. -

t ,
Sm,profim.nfimulem potulem.
Et t3 aur,&yaA\a, idem, refumptione.
Veniam,ueniam. v

Nam hic eft in quibuflam uerbis quaedam fi.

militudo,non tam affctanda: quam illaefuperio=
res: fed tamen adhibendanonnunquam.
Cafuum commutatione,iuxta zioAzfotoe,
4 5,

Alexander Macedo,fummolabore,ani,
D
 5o R D
nimum ad uirtutes,apueritia c*** auit.
Aexandri uirtutes, per orbem t*****
cum laude,& gloria,uulgata" funt
Alexandrum omnes maxim me*
runt,plurimumque dilexerunt.
Alexandro,iuira datalongioreffet 9
ceanum Macedonum gloria tran fuolafiet.
' var; bicunum nomen,tn commutatio*
cafuum,uolutatumet,nt aoavkv^**
, pluranomina,caibus cmutatis, faci"
nominationem, hocmodo:
, 'Tiberium Gracchum rempub. admini
,
ftrantem,indignaprohibuit nex,diutiu* rt
ea commorari. -

perio= Caio Graccho fimiliter occifio obl

do bimembri, et. - -

fiz
Qu uirum,reipub. amantifsimum
bitd de ciuitate eripuit. -

Saturninum,fide captum,malorum per

fidia,perfcelus,uita priuauit.
,' 'Tuus,6Drufe,fanguis, domefticos P*^
, rietes,& uultum parentis aperfit.
, -

, sulpitio,cui,paulo ante, omnia con$

debant:eum breui pacio, non modo ui
re,fed etiam fepelire prohibuerunt.
VI, In,
 F I G V R. A TAE. 51

VI. In ubtechone, vioaari.

diudicc,9la, ja.
Ad fuam reuertetur antiquam uitam,a- .
licubi honeft tratatamr
At hic quid,ante oculos ueftros, quo- A,,|A.,.
modo uixerit, fcitis omnes. Fadta eft ma
breuma, /imili,
oa,adiettone noaaatin,aum abfolutionefemten
ti.
Item,, , dircta,
ad aduerfrium oratione.
*Credo,inimicum,quem nocentempu Ai.c.do
tabas,in iudicium adduxifti? Sequiturincia -

fum,& membrum.
Non. Nam indemnatum necafti. Sequia
tur periodus altera.
Leges,quae ij facere prohibent, ueritus
es :' Iterum membrum.
At ne fcriptas quid* iudicafti. Sequun Al. curafti.
tur periodi. .
Cum ipf te, ueterisamiciti commone
faceret,commotus esr
At nihil minus:fed etiam ftudiofius oc
Et Gr:ruri6 .
cidt.
Quid, cum tibi pueri ad pedes uoluta
rentur, mifericordia motus es:'
- D i


52. R D
At eorum patrem,crudelifsim fpultu,
ra quoque prohibuifti.
. VII. In Gradationegnwr.
T8:2ogie" Africano induftria uirtutern,uirrus glo
h5 , riam,gloria aemulos comparauit: ,
adiumtion,a, ,,
, -

VIII. In setzgj, Definitione.

T$ }Xvxap Maieftas reipublic eft, in qua contine.
njipor. tur dignitas,& amplitudo ciuitatis.
Item,
Iniuri funt,qugaut pulfatione corpus,
aut conuitio aures, autalia turpitudine
utam cuiufpiam uiolant,
tcm, ce,e.
, etita diligentia,ed auaritia.
e, Scquiturdin.
oeeaoialaga. Ideo qud diligentia eft accurata con- .
T/x. feruatio fuorum: -

Auaritiainurofa appetitio alienorum..

Item,
' Non eftifta fortitudo,fed temeritas:
, -

Propterea qu6d fortitudo eft contem

ptio laboris,& periculi: cum ratione utili
tatis, S&compenatione commodorum:
. Teme
 FIGVR AT AE. 53
Temeritas et, cum inconideratalabo
rum perpefsione,gladiatoria periculorum
fufceptio.
Particule aiv,goliateuca,pretermittun=
tur apud Latinos.

Xput X.
Ix. In Coniuntione, e rjav/riget, quam
alij uoct. 5 =
Form dignitas autmorbo deflorefcit,
aut tuetuftate. ".

Hic interpofitione, , uerbi,&fpe

rioresorationispartes comprehendumtur, crin.
feriores.
X. In Adiumilome;wpogswiftfa.
go ,
Deflorefcit form dignitas,autmorbo,
aut uetuftate.
. -

Aut morbo,autuetuftate,form digni

tas deflorefcit.

xI, In Conduplicatione, affaouri\ea, * i,

,
Tumultus C, Gracchi,tumultus,dome , ,
L iij
 54 R D ,
fticos, & intetinos comparat.
YII. In dubitatione, la vegea.

Obfuiteo tempore,Confulum, fue tul

titiam,fue malitiam dicere oportet, fiueu
trunque.

XIII. In precifione,aixonawi, uel aaroo

,
Mihi tecum concertatio non eft. -

Hacienus esorona Aja fequitur zn, A9 con

uerfio. -

ho Ideo,qud
Scil. !?!!!It's
lti =
populus
fort
Cere:ne Cui
Rom.
arrogans
-
me, nolo
uidear:te di.
autem
-

noribus affecit.
J * ; ina di
1pe ignominia dignum putauit. -

XIIII. In Diminutiont, c TArrrrr qua -

rem magnam,modeftiae caufa, uerbis exte

#!/4!?!t!3.

Propofitio. Vtrum igitur auaritiae caufa, autegefta

tis, accefsitad maleficume
Haenus periodus ieotiae duarum rerum:
fequitur uncifum, cuiadiungitur circuitus trium
membrorun jojuoA-,4; %xs.un Subletione,zo
,per , XPntiet,
.
Auaritiser
, At largifsimus fuit,in amicos: 11.
contrario. - Quod
 FIG VR AT AE, 55

CQuod fignum liberalitatis eft: 1o. Con

acr/io,.
Qu contraria auaritiae eft. 11.
Rurfus incifm,fcqucnte conucrfione fim
plici. Alterum Aja.
Egetatis? **,
At huic quidem pater, nolo nimium di= ,
cere, NON TE N VISSIM VM patrimo, contrario.
nium reliquit: Azroatzrmas, praecifio.
Hic uitauit,ne magnum, aut maximum dice
yetr.

XV. In imagine, queando, o eiua di

Cittir.
Haecfumitur, $w&iv&vsnx,laudis cauf.
Ibat in prlium,corpore tauriualidifsi 5 s.
,
mi,impetu leonis acerrimi fimilis.
Vitupcrationis, y&ya e/?,ille:
In inuidiam adducit,eis @46vop.
Ifte qui diuitias fuas ia&at, ficut gallus Aa6ntiu*,
Phrygia,autariolus quipiam,depreus, g leurinx.
& oneratus auro,clamat,& delirat. Ti.
In contemptionem, uya'taw.
Ifte,qui, tanquam cochleaabfcondens,
retentat fefetacitus,quo fit tutus,comedi
rur,cum domo fua,&aufertur.

XVI. Infignificatione, vwoovaa&aa,c)=

,
D iiij
 56 R D
Kaff ,perexuperation: cum plu;
diium eft: qumpatiturucrtas, augen
deffpicionis caufa.
Sic: -

Hic te tanto patrimonio,tam citd,teft,

qua fibipetatignem, non reliquit.
Itchm,
Profpice tu,qui plurimum cernis.
a ,Diium
eft dc co;qui multas hereditates adijt
, ,' 34&vvas,perambiguum. Cum
filicetterbum potestindia:pl.:fntentia
accipi:fcd accipitur in campartcm:quam uult is,
qui dixit,

- Item, -

fnt Quiefcetu, cuius pater,cubito,f: emune

, gere olebat.
Hoc Salfimentarijfilio diium ef, japca
tar dur84%av,Significatione,per confequenti:
quaefit,cumrcs,qu fequunturaliam remi, dicum
turtzguibus totares relinquitur in upicione.
2 - Item, -

, Qui ifta forma,& gtate nuper alieng do

- * mui,nolo plura dicere. -

Dltufunt It , ' o ,
rabfincm,quc quoque duci,
tur Siscum incipimus aliquid dicere,praecidimus,
r*xeos quod iam diximus,/atis rclinquiturfi
fonis, -

,
---

|
F I G W R A T AE. 57

Cap. XI
XVII. Cadunt zo ali exornationes,in
circuiti, .

, ronominatio.
At non African nepotesiftiumodifue
runt: pro Gracchis.

V . , ztah aayi,Denomi=
' matio,uel immutatio.
N tam citd Sariffae Grcia potiti funt,
Id cst,Maccdomes,
- Item,
Nec tam facile,ex Italia,armatura tran
alpina depulfa eft. Pro Gallis.
In quibus ab inftrumento,dominus eft
denominatus,
Sic id quodfit,ab eo quifacit.
Mars iftud te facere neceffarid cogit. *

Id eft,bcllo illud fcifi.

XIX. Ywsp&AW,Superlatio.
Cum Comparatione,aimilitudine.
Corpore, niueum candorem, afpetu, T yAapve
igneumardorem aequebatur. .
Apreftantia. Adiumlio,
Cuius ore fermo melle dulcior proflue- gayijvgis.
bat. D v
 58 PE RIO D I giovnwAot

XX. Etwenoloxi,Intellectio.
- - a Departe totum intelligitur.
- - - - - -

Tis apdrator. Nonillae te nuptiales tibi eius matri

monijcommonebar?
Nam hic omnisfantimonianuptiarum, uno
fignotibiarum,intclligitur.
Apluribus unum.
Atrox calamitas petoramoerore pul
fabat.
Itaque anhelans, eximis pulmonibus,
prae cura, piritus ducebatur.
Hic unumpetus, & unus pulmo untelligitur.
,, ranslatio.
1. Erafyr frena,reiante oculosponende
- .
5 , Hic Italiam tumultus expergefecit, tere
6wg8;xagacnt= rore Hubito.
. 2. tna, breuitatis caufa.
Recens aduentus exercitus,fubito ciui.
tatem extinxit.

3. favo\oyiarvena,obfcnitatisuitande
caufa.
Cuius mater quotidianis nuptiis dele.
<tatur. -

4.
 FI GVR A T AE. 59
4. Aigiosorvina,augendi cauf,
Nullius moeror, & calamitas iftius ex
plereinimicitias,& nefariam aturare cruz
delitatem potuit.
5. Mastorvsu,minuendi caufa. a

Magno,fe prdicat,auxilio fuiffe. Duearaa

Quia paullum,in rebus dificillimis,a- *"***
fpirauit.
6. Koogtceos xev,ornandicaufa.
Aliquando Reipublic rationes, quae
malitia nocentum exaruerant, uirtute op
timatum,reuirefcent. -

XXI. megippaois, Circuitio.

Scipions prouidentia, Carthagins o.
pes fregit.
Pro Scipione,& Carthagine,ornandi caufa.
. ,ran/grc.
Peruerfione, awagropi.
Hoc uobis deos immortales arbitror de
diffe,uirtute pro ueftra.
ranfiction,, .
Inftabilis 1n iftum plurimum fortuna
ualuit,
Item,
Omnes inuidiof eripuit tibi bene ui,
uendi cafus,facultates,
CAP.
 PERIO DI BI="
. _XII.
nepobol 36coxol, duorum membros
rum ambitusfigurat.
Exornantur,
. , tradutione.
.
5 a Qui nihil habet, inv ITA, iucundius
28, VITA: 1.4.
Is,cum uirtute, VITAM non poteftco
lere, 13.
/t , ' apta r astagagiaa,uel
, propter , '
,
Yapca),Subietione.
Aterat INIMI cvs.Membrumfeparati
circuitu fequiturcompreheniobumembris.
u.
f,' Ergo INI MICVM ficulcifci uoluit: 13.
, * Vt ipf fibi reperiretur INIMICVS?14.
t ,propter,
,cli, zoox"/ubietionem.
Item,
5 . DIV IT IAS fine DIVl TV M effe:
Coniugata per Tu uero uirtutem praefer D I VITI IS.
comparatios , ohortatio, Et xn? G>.
. - .*
Item,
* x
 MEMBRES FIGVRATAE. 61
Item,
Cur eam rem tam ftudiof CvRAS: 11. Avt/ggo} zr*
Quae multas tibi dabit c VR AS: 9. pyxzix, r& ab
E6va/a xttn cftpcriodus, ratione fbleta tigaaas. aa&s
propofitioni,quae igativa eftconfirmata. ,
Item,
A MARI iucundum et: 7. KnAor,*ango
Si curetur,nequid infit. 8. AMAR I, 11. n. Aig.
Et,
V E N M ad uos: 5.
) Si mihi fenatus det VENIAM. 1o. J,
,
. ,clamatione, a ,
gavatv.percompellationem, & ciwoggo
.
Tenunc alloquor,Aphricane: 9. 5 5 ,
Cuius mortui quoque nomen fplendo ag.,;,
ri,ac decori eftciuitati. zi. &xnna)Aor.
Huicubijcit ,
Tui clarifsm nepotes, fuo fangune,
abluerunt inimicorum crudelitatem.
II I. IIae,gotiae,interrogatione.
Cum igitur hc omnia faceres,diceres,
adminiftrares: * * *

Vtrum animos fociorum ab republica

remouebas, & alienabas,annone
IIII,
 61 PERIODI B1.
. , , ratio=
cinatione. -

Ts e&sxapa. Quo pator Cfim haenus:fequiturcom

. prehenfio,n6 , .
Quoniam,quam impudiciudicrant;
Eam ueneficijquoque damnatam exi
ftmabant.
Habet ,propter ,
y .
Item,
^ Quos iftos? uirum,parentem,caeteros;
Scil.neceffe e, Ad quos uidet fui dedecoris infamiami
am timerc. pertinere. -

Quid poftea? Quos tantopere timeat:

Eos,neceffe eft, ut quoquo modopof.
fitueneficiopetat, *

Item poll propoitionisexplanationem -

whequiturper ag&alp,duorum membror

ta comprehenfio.
Cum,cuius animus mulieris effet corru
ptus: 15. -

Eius corpus caft effe,non putrint. 12.

Et continenter, Quid? in uiris: udem ne
hoc oberuabant: Minim. Quidita; -

AMembra dila- Quia uiros, ad unumquodue malefi

tata. cium, fingul cupiditates impellunt: ; 25 .
Mulieres ad omnia maleficia, cupiditas
una ducit. 21,
I{
 MEMBRES. FIGvRATAE. 63
Item,
Ben maiores noftri hoc comparaue. og%.
runt: 13. .
Vt neminem regem, quem armis coepif
fent,uita priuarent. 17. Quid ita:'
Et,
Vt pofsitbellum fortitudo minuere: 13. p n
Pacem humanitas augere: 9. . Ax.
.

Eft ngun, conflans contrarijs,& diff

rentibus. paria enim paribus,ternaternisreddita
funt.
V. Ioon&Ag, Compari.
. Illi fortuna dedit felicitatem: 12.
Huicndutria uirtutem comparauit. 13.
Vitatum eft tonxta Awxrov, & ornatus
captatus,diffrentium rerum conflitione. Acut
ctiam et , ,

VI. Ououo7j%,Simuliter cadente.

Cuius omnis,in pecunia,fpes eft: 11. Via oaoiaenrow,wa:
4 ft
ius, a fapientia,eft animus remotus. 1
,
Inmedio, , *.Cuiu4,Elw3, -

im Pecunia,& Sapientia. In fine, nat r ra

A-, exitus fntcafretofimiles, AnimVS,Re
thot VS.
VII,
 64 PERIOD ,
Item, -

V. , ,
,Similitcrdefinente.
Turpiter audes facere: . 3aoiapiitog.
Acv. GraWilde Nequter tudes dcere. S. v=
tis eft. .
IIxecucives etiam hic cft in mcdio, cy r$gis
cw,in Audcs,Studes. Suntr hic &aeoderinae 4?
eta prtermija : utperiodus non cije uideatur,
propterolia:Avtcv.pcrwa*zeparticularum,Et,
ct,A',Cum,tum,uel,Nonfolum,fcd ctiam.
Subtilitatis 0- VIII. , oind=
mediocritatis. tione,perattenuationem,accomplexincm eluf
dcmlitere,, .
Hic qui. f. magnificiatat, atque often
Al, uenijt, ut tat,-Kuenit A

te:
fiat , *
,qua Antequam Romam uenit.
ftum e$t zr= 2. Excontrarto,n r cayris. Nambicin
Pafyeagax. altero membro eft contraiio.
Hic, quos homines alea uincit:
Eos ferro ftatim uincit yr/gpepi,
3. Brcuitate cufcm litera,avgvAii, hoc
modo.
liud Hic tametfi uidetur honoris cupidus;
, Tamen non tantum Curiam diligit,
quantum Curiam. -

4 Adddis litcris,,hoc ,
- - - Hic
 BIME MBRE S FIG VRATAE. 63
Hic fibi pofTet temperare:
Nifi amori mallet obtemperare.

5. Demendisliteris, nr thonArlp, fic:

Silenones, tanquam leones,uitaffet:
Vitaefe traddffet, oguoiotaavtop.

6. Transferendis literis, nae* vw?4,

,quattransformatio
mivwvw,& aszaszis,tranfieio, genera=
libus nominibus,dicitur.
Nolo ee laudator:
Neuidearadulator.
7. Commutandis,"t , ,
,,,
, ,
Deligere oportet:
Quem uelis diligere, t

8. Addendisliterior commutandis, ngo 3#s

, ,o, -

Demus operam,Quirites:
Neomnino patresccripti circumferi
pti putentur. - -

Hic addite literaefunt CIR, o una mutatd,

O, in V. Minus igitur accedit haec ammominati
adfimilitudincm,qum illefperiores.
- - -
 66 P E R I O D I B la
5 '. 9. Plurium nominum cafibus commutatis.
Vude tot ex= Caio Graccho fimiliter occfio oblata
empl huius et,
Sulpitio, cui paul ante omnia conce
/ debant: I

Top upra in Eum,breui fpacio,n modo uiuere, fcd

pc= etiam fepelire prohibuerunt.
riodo.

Caput XIII.
IX. YwooXij, Subietione. !

.
T }
Prmium aliquod, ex lite, aut iudicio,
cpite Membratimbactenus equitur conur
fio.
- ,
Non modo non id fecit:

Al. uitus.
ed etiam infuper ipfe, grandi fponfio
ne,Tuinctus et.
Item,
Ancognatos fuos enumerabt: 11. Io.
.
Quibus uos conueniatcommoueric ut.
- Sequitur membrum.
At hi quidem nulli funt.
- Item, -

5 . Cumipfete, ueterisamiciti , commoe,

- nefaceret,
 M E M B R S FIGVR AT AE. 67
nefaceret, commotus es Eft aovnoA9:
barc.
At nihil minus,fed etiam ftudiofius oc
ciditi.

Exeodem etiam genere, ut adnoftram quoq;

peronam referamus fubieionem,fic fit,ajrono
:/uperiores enim n, ' = ,,
9, conformatefunt , HaC et al /i .,
,
Nam, quid me facere conueniret: 1.,
Cum, tanta multitudine Gallorum, ,
circumfederer
* Hairnuscircuitu4:fquiturmembrum wa
,
An dimicarem* Iterum ambitus, 2. Eidln.
At,cum parua manu, tum prodiremus: A,,,aa.
Locum quoque inimicifsimum habe
bamus. -

Rurfs membrum fbieaconuerfione.

Sederem n catris?
At neque fubfidi, quod expetarem, *

habebamus: -

Ncque erat, quo uitam produceremus. 3. Eg&rugis.

Caftrarelinquerem: T5 #xr5, ga Aour.
gxxpanige. -
4..
At oblidcbamur, - * .
-
 63 PERIODI B e
V. . Vitam militum negligerem?
, At eos uidebar accepiffe, ea conditione:
Vt,quo ad poffem,incolumes patrig,&
parentibus conferuarem.
V. . Hoftium conditionem repudiarem?
ag&igras, nae? At falus antiquior eft militum,qum im
vaan liv. pedimentorum.
Confequitur hac fubietione: ut exom
nibus oftendi uideatur,nihil potius,qum
quodfatum eft,faciendum fuiffe.
X. Opg, Definitionegeminata, olgztr
venta,caufa difcriminationis.
. dco quGd, diligentia eftaccurata con
Ezrizva Yur. feruatio fuorum: -

Auaritia,iniuriofaappetitio alienorum.
XI. Mera&&a,Tranfitione.
vgvas. In patriam,cuiufmodi fuerit, habetis: ;
Ezrayyixv Nunc in parentes,qualis extiterit,confi
g#r. derate. -

Item,
. Meainiftum beneficia cognofcitis:
, Nunc quomodoifte mihi gratiam retu
, lerit,accipite. -

XII mepaxla,Preteritionetanquamo~
cupatione. -

Et
 MEMBREs fiGvRATAE. 69
Etillud prtereo: ,
Qudreimilitaristeinfrequentemtra fu inextrem
didift: protrata.print
Et continenter,aci G. - t
Deinde, qu6diniuriarumftisfeciftiLa *?;
beon:
Nihilad rem pertinere puto. Katapevv.
, , .
dditur .
Horum nihil dico:
Reuertor ad illud:
De quo iudicium eft.

XIII. Yaroaiga,uel dltaiga,Diiunctione.

Formae dignitas aut morbo deflorefcit. T&yxapvg#
Aut uetuftate extinguitur. ,
Hic enimutrumqueccrto concludituruerbo.
. , g,
,Commutatione,
Effe oportet,ut uiuas: Exquadrimembri Tg;&v;,.
cfstaei inquam o transfrmaripotet. Eft4; wi says.
apta commutationi.
Non uiuere, utedas, Iow.
Item,
S poma loquens pitura eft:
Pitura tacitumpoma debet effe.
~ * : - E ij
 P E RIO DI ,IB v
, fureciprocatio ifta confiatex
contrarijs.
XV. Eztrrpori, Permiione.
T%, Quoniam,omnibus ereptis, folum mi.
hiuperet animus,& corpus:
Haec ipfa, quae mihi,de multis, folareli- '
dafunt,uobis,8% ueftra condono potefta
ti MngnAG.
Vos me, quo pacto uobisuidetur, utaz
mini,atque abutaminilicebit: -

Impun in me,quicquidlibet, ftatuite,

dicite:
Atque obtemperabo. Mcmbratim haec
dicta unt per diolutionem.

. XIIII.
XVI. Auxwoajaseaa3, Diftributione.
I. Pars de Senatorio ordine.
, Qui ueftrum,Iudices, nomen Senatus
diligit:
9o, 'Hunc oderit,neceffe eft. ag.
. Sequituraovw a&toXoytnii.
Petulantifsim enim femper ifte oppu
s, , gnauit Senatum.
Qui equeftrem locum fplendidiffimum
.
cupit
 r

M E M B RES FIGVRATAE. 7
* * ,
cupitee in ciuitate: zo.
-
Ta?r;
Is oportct,iftum maximas poenas dedif *. indignatio
fe uelit. 16. m enim

Huic e$ agog}e,adiuntum membrum ve- ^oytj?*>no*.

esselingsfinitum:utuovnoxo
dcatur. '
conuerio effeui iudicum.
uet;fruitam;
Hos
Ne ifte,fua turpitudine, ordini honeftif, itaque tratosfa
fimo,macul,atque dedecori fit. ccre conatur.
Itaquepropterhanc adietionem,pro trimem
bricircuitu haberi poterit. Annctitur huicalia
.
Tertia ad plebeium ordincm ffetare uidce
tur. -

Quiparentes habetis: 7. Ioozniais,pri

mo colo contractiore.
Oftenditeiftus fupplcio: 11.
Vobis,homines impios,non placere. u.

Quibusliberi funt: 6. Iwozniakraw

mwAG. Membra minuta.
Statuite exemplum: 7.
Quant pn in ciuitate,fint homini
hus huiufmodi comparat.
Membrum ualde procerum,%ouvotiv.
Item, adhuc , T; 5, -

Teftis eft,dicere, qufcierit, aut audies

11t:

E iij
 * -

z PERIO DI BI,
$cil. Accuato.
rem, Defenfo Quaefitoris eft, unumquenque horum,
rem, & teftem. in officio fuo continere.
5af5.
T?a xc xa xa XVII. ,que,
, ' figogozxv, liberamoratoris uocem ha
9, bet,c quandam 24aav. Author Licen
. tiam uocat.Traturautem haec acrimo
ad mtafatis afer.
ditur,zorargo Miramini,Quirites: z, Ipraaaaaa
, vuvA-minuta membro.
/ Qudd ab omnibusueftrae rationes de- -

, ftrantur: 15, .
Qu6d caufam ueftram nemo fufcipi.
at: 11.
Qud fenemoueftri defenforem profi
teatur 15.
Sequuntur quadrimembrem,conuerfiones
.

, ,
prehenioaperta,o nuda,o a zapauburg.ni
enimlenituralbertafententijs,que aixrezadi
ufttur.
Id tribuite uetr culp:
Kna Guitatus Atque definiteiftud mirari.
deindutria ne Quid eftenim: K .
molliaturapc Quare non omnes iftam rem fugere,ac
rit8, uitare debeante xxolvo revr. ; :

. Recore


| AMEMBRES FIGVRATAE. 7;
* - Recordamini, quos habueritis defenfo,
res: %,quod
Studia eorum uobis ante oculos propo conflatimpe
nite. randi modo.
Deinde, exitus omnium confiderate.
Membratim haenus:fequitur circuitus
.
'Tum uobis ueniat in mentem:
: (Vt uer dicam)negligentiaueftra,fiue xyovottv},
ignauiapotius,illos omnes,ante oculosue geAxs, no&
t tros,trucidatos ee: ,
Inimicos eor, ueftris fuffragijs, in am- interic&tione,
plifsimum locum perueniffe. & correttone.
Erratumhicponit ad extremum.
Etautem quoddam genus Licentiequodatu
tiore ratione comparatur:cumid quodcimus,fa
cil omnes, quosobiurgamus,audituros, dicimus
nostimcrc,quomodo accipiant:fedtamen uerita
te commoueri: ut nihilofecius dicamus. Habetigi
tur 4 gazrei&y, zrxgauv6iav. non enim eft &zt uex,figurata
:/ed . ermogenc, aentatio.
/ortbit cam haber ,
, , permitigation,
qu lenitaccrbitatem,dubitatione, ut,
Mihicum ifto,iudices,fuit amicitia:
E v
 74 PERIOD I BIs
Sedifta tamen amicitia(tametfi uereor,
**'
*^*^4** quomodo accepturifitis,tamen dicam)mt
priuaftis.
, Sequitur reprehenfionis nataonovj, per
,
Quid ita:'
Cfim hatenus,fequitur conuerfio.
Quia,ut uobis effem probatus:
T3 ver ageri- Eum,quiuos oppugnabat, inimicum,
*aw, clcctio. quam amicum habere malui.
XVIII. Yroyppi,Decriptione, nt" ein
oixw, imagine.
Nam fi itum impunitum dimieritis:
In uosmetipfos, mihi credite, feram,&
truculentam beftiam, iudices, immiferitis.
,
XIX. Awpiza, Diuifione.
Twv i%vrwr&. Duae res funt,quae poffunthomines, ad.
turpe compendium commouere:
Inopia,atque auaritia. M*got.
xaouis in di Teauarum,in fraterna diuiione, cogno.
ufione,pcr c- uimus:
iugata. Inopem,atque egent nunc uidemus.
Concluditur contractiore periodo.
Qui potes igitur oftendere: Ia.
Caufam malcficijnon fuiffr
XX
 AM E MBRES FIGVRATAE. 7;
: : XX. Ersf=&ya.oria, Expolitione. 78 tler,. -

Tres Continuataeperiodi. mtgemerts.

Nullum tantum eftpericulum: llud t ,
Quod fapiens, profalute patriae, uitan e,idcm
, dum arbitretur. dicere.
Cum augeturn columitas perpetua cie
utatis:
Qui bonis erit rationibus prditus:
Profeto null uitae difcrirhen,fibi, pro
fortunis Reipublic, fugiendum putabt.
Et erit, in ea fententia,femper:
t Vt,pro patria, tudioe in quanuisma
gnam decendat uitae dmicationem.
Hiceadem res, ,dicitur,expoliendo.E
enim uerbis commutat author. Id quod tum fit:
, cumremfemelditam,iterum,autfepius alijs ucr
bis,que idemualtant;proferimus,nat Brigorv,
perucrba izo^wau$vr, idem declarantua.
Aliud cmplum, , po
litionis,quanon eandcm remdicimus, ut -

fupra,fd de cadem re,pluribus commu* i. ,pro

tationibus, . pofitio, quar
. impliciterpro
Sapiens nullum,pro republica,pericul nunciat, awos
uitabit. ,
. - .. i
Idco,quddfaepe fit:Taiov xagantip,
Vt, zij&zir,cafr
o, aw
 6 PERIODI BI.

II. Rationemfbijcit, vt,qum, prorepub. perireno

k, luerit:

Neceffario, cum repub.pereat.

.
payinarraanovi. Nam Et quoniam funt omnia commo.
III. Sententiam dupli^ da, patriaaccepta:
cem fine rationibus,& Nullum incommodum, propa^ :
cum rationibus pro= tria, graue putandum eft.
ciat. - "Gr.
1, ' . Ergo , qui fugiunt id pericu
lum: -

2. . Quod,pro republica, fubeund

eft:
Stult faciunt.
u,.
Rationem, iar^yoP, Nam neque effugere incommo
feparatim ponit,"7 da poffunt:
xwelek", Et ingrati, in ciuitatem,reperiun
tu.

Eiufdemgeneris. -

IIII. Affirtcontrari. At,qui patri pericula, fuo peri

- culo,expetunt:
Hifapientesputandifunt.
Et continenteralia, agodala, adium
lione. -

Cum & eum,quem debent, ho

norem reipublicreddunt:
Et .
F----

MeM BRES FIGVRATAE. zz.

Et, pro multis, perire malunt,qum c
, multis,
na.
Etenim uehementer eftiniquum: Aliudcontra
Vitam,quam, natura,acceptam, pro- rium,
pter patriam,conferuaueris:
Natur,qum cogat,reddere:
Patriae,quuim roget,non dare.
AntoAGrowrunawww.pertermaternis contras
riacontrarijsrelata.
Et,qum poffis, cum fumma uirtute,&
honore,pro patriainterire: -Traiatiocon
Malle per dedecus, &ignauiamuiuere trariorum, per
Iterum AiiwAG- ganpno A. contentionem.
Et,quum, pro amicis,&parentibus,& In duobusprio
cteris neceffarijs, adirepericulum uelis: ribusctrarijs,
Pro republica, in qua, & hoc,& illud cft ^goawa '
fantiffimum nomen patriae continetur, wayvwaiv,8yra
nollein dicrimen uenire. aaaos, umuerfio
Alia . ordinis.
Itaque uti contemnendus eft: v. Affert fimie
Qui,in nauigando,e,quam nauim,uult le,aoiooip.
incolumem:
Ita uituperandus:
Qui,in reipub. dicrimine,uae plus, qu
communi faluti,confulit. -

Anga
 78 PERI O DI BI,
- ".
fpovaaroloar. Naue enim frata,multi incolumes cua
Mjxpfm, ferunt: *

ptatx fimili,al Ex naufragio patriae, faluus memo por

lufione. teftenatare. -

. -

VI. Affert ex- Quod mihi ben uidetur Decius intcl

emplum,zrga lexffe:
a, Qui fe deuouiffe dicitur: -

mpnetour. Et,pro legionibus,in hoftes mififfem& .

En4e3s. dos. -

- ",,minutis membri$.
Vndeamifituit; a. Concef'to. "
, H.

Taraxa##,# At non perdidit. M. Cpenfatio.

, . 3.
, Re enim uilifsima,& parua, maximam
- redemit.
(. Due bimembres, omiis particulis segr:
- :t , oratio fa cije
- uideatur.
- Dedituitam: , , "
, ,' k. -

cxpolitio. Accepit patriam:

Amilitanimam:
Y
Potitus eft gloria. -

MorinoA,ctiam Aaarga, illuftris, quadam,

u,cl.
Quac


M E M BREs F1 GvRATAE. z9
Qu cum fumma laude, prodita, uetu
ftate quotidie magis enitefcit.
,
Qu6d fi,pro republica,debere accedere VII. Affert C3
ad periculum , & ratione demonftratum cluioncm,cum
eft,&exemplis comprobatum: repetitione rea
Ii fapientes funt exiftimandi: rum expolitio
Qui nullum,pro flute patri, pericul netractatari.
uitant. - -

Ergo huiufmodi uehemcnter ornata poterit

ee expolitie: que confiabit exfrequentibus ex
ormationibus uerborum,& fntentiarum. Hoc
modo igiturfeptcm partubus tratabitur.

Caput XV.
. ,,,
ermocinatione. - -

Nam quid putamus illos dituros: 5/ .

Si hoc iudicaueritisc
Sequitur membrum.
Nonne hac omnes utentur oratione?
Deindefubijcereoportelfermonem,
XXI. , Conformatione.
.
, Quod fi nunc hc urbs inuitifsimauo ia mutam,atq;
Cem em 1ttat; - /
-
imanimatamr
Non,hoc pacto,loquaturr
transfrtur. l
 8o PER I O DI B=
,67 ,
Ego illa plurimis trophaeis ornata tri
umphis ditatacertifsimis,clarifsimislocu
pletata uictorijs:
Nunc,ueftris fditionibus, 6ciues, ue*
xOrr

Eiufdemgeneris.

A maiori,wa= Quam dolis malitiofaCarthago, uit?

. bus probata Numantia, difciplinis crud*
ta Corinthus,labefatare non potuit.
, Eampatiemini, abhomunculis deterr
. mis(teterrimis)proteri,atque conculcari*
Egruaus xerAuaguu,perindignationem,
Item,
, Quod, fi nunc Lucius ille Brutus reui

qua excitantur uicat: 14.

mortui,tanqu Ethic,ante pedes ueftros,adfit: 1o. Ia**
.
dbinftris.
Non hac utetur oratione:' io.
Trium membrorum, quam infequunturtrt;
dliu Ao, cxccntrario,eucontentione, cu'ti
445V8%,

Ego reges eieci:

Vos tyrannos introducitis.
2.

Egolibertatem,qug non erat,peperi,13s

Vos partam feruare non uultis. 9.
- Bgos
 ME MBR E S FIGVRA ,
3 t

Ego,capitis mei periculo, patriam libe

V. raui. 18.
Vos liberi,finepericulo, effe non cura,
t; tis, 16.
XXII, Bpayvroa, Breuitate.
Modo conful,quondam tribunus:
Is deindeprimus erat ciuitatis.
5 5, 5 ,celeris, inci od.
fe orationis,propter ztvwar, n&oti aaxiy&#= Quondam.
aAAay&v. Breuitatem hanc adiuuat Deinde, -

5",Q,

. 2X I .
xxIII, Caduntoralie exornationes,que
dicuntur apwot,imperiodos,ut Modiuer
borum.
,ominatio.
Poftquamifte,in rempublicam,fecitim
petum:
, -

Fragor ciuitatis inprimis eftauditus.

Hic, fignificanderei cau/a, faum e$ uera
bum.
XXIIII. Avrovoavi, Promominatio.
Videte nunc, Iudices; --- w

 82. PERIOD I B Is

Quemadmodum mePlagiofippus ifte

tratarit.
Pro,aduerfarius,
V. , ,Denomina,
tlo.
Counto, * Armis Italianon poteftuinc:
""?**** Nec Graecia difciplins.
Hic ab eo quod continet, id quod continetur
notatum eft,pro Graecis,& Italis, quos continet
Grecia, 29 Italia.
- XXV I. Ywep8oA\,Supcrlatio.
5 s = Separatim fmpta.
*jg,utillud. Qudd fi concordiam retinebimus in ci
= uitate:
. Imperij magnitudin,folis ortu, atque
occafu,metiemur.
Cum Comparatione, pretantia.
Tantus eratin armis fplendor: zrgare
d'/5.

Vt folis fulgor obfcurior uideretur.

xxvii. , Intellcio.
Ifta funtgrauis Detoto,parsintelligitur.
t4tis. Oftentas mihi diuitias: is.
Etlocupletes copias iatas,
Ideft,uefitum,aut ornatumfumptuofm.
xxVIII. AAAyoa,Permutatio.
Nam,
 M E MBRES FIGVR AT AE. 83 -

Nam, cum canes fungantur officijs fu

porum: -

Cui nam praeidio pecuaria credemuse

Perfimilitudimemfimitur,cumaeragopau
ma,autplures,fequenterponuntur, fimplicira
ttone dute. -

Item,
Quidaithic rex, atqe Agamemnon
nofter:fiue,ut crudelis eft, potius Atreus. ,
Argumento utitur,perfimulitudinem,

. 2VII
oi, trium membror
conuerfiones,
Ornamentaharumfnt:
. , ,tradu,

, o,
ut eft apud Fabium. -

Eum tu H OMINEM appellas: 9. Grauitatiseft.'

Qui,fi fuiffet HO M O: z. * , -

' Nunquam tam crudeliter uit HO M I.

NIS petijfet. 15. Avto G aanpnwxG.
Item, prepoitadunday j,
. -

DI VITIAS ine DI VITV M ee:

F i
 84. p E R I O D I TR fa

Temperate fi. Tu uer viRTut prferD Iv iTIIS.

gurefunt. ' SequiturTgwA-, fubietionerationis.
Traduito in Nam fi uoles D I VITI AS, cum V I Rs
uerbis duobu$. TvTE , comparare: *
Vix fatisidoneae tibi uidebuntur DIVI
T f AE :
Qu VIRTVTIS pediequ fint.
. " per ,clama
tio.pcrcompellationem.
.
Grauitatis O perfidiof Fregellae, qum facil f<e-
funt. lere ueftro contabuftis: 23.
Vt cuius nitor urbis,Italiam nuper illu
trauit: 17. -

Eius nunc uix fundamentor reliqui

maneant. 16.
I I I. &IIevais, Interrogatio.
Vtrm aliquem exhortari oportuit: 1}.
Fin ritus Qui ifta prohiberet: z.
"'''!3*. Ac fierinon fineret,an none io.
risfecdi apud
Hermog. . , , ratioc
matio.
Quidita?
Mcdiocritatis. d Qgia,quam nobis fortuna facultatem
ediffet: 15.
k - Iniquum,
 'ME MBRES FIGVRATAE. 8,
Iniquum erat,in eorum fupplicio confu
mere: 17. .
Quos ead fortuna, pauld ante in am
plsimo tatu collocrat. 22.
V. T baotzkorov,Similiter cadens.
IDiligentiA comparat diuitias:
NegligentiA corrumpit animum:
Et tamen, cum ita uiuit, N E M INE M,
prae fe,ducit HO M I N E M. -

Diuerfin hoc exemplo eft uerborfimilium d

collocatio.Induobus prioribus mbris , eft3aoth. uerfa.
ziotop, DiligenTIA,NegligenTIA:inpoiremo,
cadunt eod modo,NemiNEM, & HomiNEM.
Concinnitat auget r buotorAvrop, in uerborii
exitufimili,Viuit,Ducit.Confiderantur enim hic
mmembror & conuerfion mod ambitus,fed
etiam fingulorum,in his,uerborum. Breuitatis
caufa,prtermittuntur particule,tum cyaytuv*
aatuj, quamquam, uelfimilis:tumate yin*;
au,& oli,qu Latinis plerunque negliguntur.
Itaqueprimafronte, membratim facta eje uide
turoratio: cum,inreceffu,cuiuis appareat, ip
eepropter ,
Ettamem. E$t enim contrahone,&praecifione
<rwa, ex bimembri,effusuerborii,fcntcm*
tiarum% circuitu$.
F iij
 86 PERIOD I TRL
VI. Yzr88oxw, Subiio.
oftmulta, , ,
vas,fequituromnium conclufio.
Ergo, fi, iftis rationibus, locupletatus
, =
non cft(ficut omnes uidetis) 24.
. Aut ifti domi nafcitur aurum: 1o.
* Aut, unde non eftlicitum, pecuniasac
@4 it. 15,
, Item,
. Spe,Iudices,animaduerti: 1o.
Mcmbrum com , Mi,3, , aliqua exhoneftare, quam ne
tracium. inimici quidem criminari pofsint,fibi pr
Produ ?** fidium petere: 33. -

************** Quorum nihil poteft aduerfarius face,

. 14.
, -- :--- -

T54oways. Eft &vio &,cuius %iaa cftillud:

-

Sequitur xwriizu wAins.

"TFi; , Nam,utrum ad patris cius uirtut con
fugiet: &c.
Et in eodem loco.
' Amicos proferet:' Membrum par minuto
carmini Lyrico:fequitur zro8oAw,trumembri con
uerfione,etiam minutis, $agouwis, contraiisq;
membris. . At
t --

ME MB, FIGVRATAE. 87
At nemo eft: 4. Ergo(r, infiarA ,/ku or
donij uerfus. bem conficitavrJoais,
Qui ibi non putetturpe: 8. uio qu aliam habctra
A , Ginctisproxina. dozio, quas cfficiunt il
Iftius amicum nominari. 1o. l , Q , ,
Iftius. Itaquefaculpo=
vii. ofG, Definitio. tet commutari. *

Propterea qudd fortitudo eftc ,pof,

temptio laboris,& periculi: */0?\0y.
Cum ratione utilitatis, & com
penatione commodorum:
Temeritas eft, cum inconfidera
taaborum perpefsione, gladiator
riapericulorum fufceptio.
Tertiummcmbrumfatum eft exduo ,
bus, nxr' cAw, quodfi diffoluatur;
crit.
,
V. , , Corre
rectio.
Qud fiifte fuos hofpites rogaf,
fet: 12. -

Imo innuiet modo: 8. Igout Commtatio uerbi.

Ajs,contratis membris.
Hoc facile perfici poet. 9.
Item,
O'uirtutis comes inuda: 1o. Iv
wAGr, exclamatione, of coniumtiome, grafigure.
~
-
, . F ij
 88 PER I O DI TRI,

Quae bonos infequeris plerunque: io.

Atque adeo infe&taris, 9.
. , , prett,
ritio,quam RhetorHcrennianus occup4
tlohem uocat.
At*pazq. Nam, depueritia quidem tua, quam tu
eft grauitatis, omniintemperantiaddixifti,dicerem;28,
crilludexem= &tivaa, protralio.
plum. Sihoc tempus idoneum putarem: ii.
Td ng &- Evsoa^, contratio.
479, Nunc confultd relinquo. z.
Hic, exprimitur: eautem in ajraros
dvel 75aielou.pretermittitur. vnapropofi
tio,dupliciredditione: raptacomuerfio raw
,
Item,
Subtilitatiseft. Horum nihil dico: 6. maceuorao, /; ,
nutiimis membris oiovwgaloisuelut breui
mi apud lyricosuerficuli.
Reuertor ad illud: 6.
De quo iudicium eft. z.

X. AvadlinNoois, Conduplicatio.
Commotus non es: IooanAaa,intermedio
Grauitatis efi, membroproduto:reliquising/luci.
Cum tibi mater pedes ample&eretur;
Come
 MEMBRES FIGvRATAE. 89
Commotus non es: AvaAwyur r mrs
.
t , .
XI. Avtta*ra&oAj, Commutatio.
Eare pomata non facio: 11. IaooniA# Subtilitati,
Atpop.
Quia cuiufmodiuolo,non poffum: 11.
Cuiufmodi poffum, nolo. 8.
XII, Awwalwnois, Preciio.
Mihitecum concertatio non et Hacie- Grauitatis et.
musmembrum zrtewohnfio:fequiturambitus.
Ideo,qud populus Romanus me, &ro
<roaia,nolo dicere: & a6tos incifi, locorefe
tepartis, que tacit, o, intel,
ligitur. ,
Ne cui arrogans uidear:
Te autem fpe, ignominia, dignum
putauit,
Me.)fcil.honore affecit, autfimile quiddam
ubauditur. -

Caput XVIII.
XIII, AvrthagoA?,Distributio, betyn,
Accufatoris officium eft: Avus G. ,

Inferre crimina: 5 ,
F ,
 90 PERIoD I TRI
Defenoris, diluere, & propulare.
Fata eft haec ex quadrimembri, nat t r
. Pro,Defenforis autem eft off
cium. t , ,,
r niega:commutatio membri, in incium.
XIIII. IIafijuoiv,Licentia.
55, Nam quid fuit,Iudices: 7. Membrum
. breut$imum.
' Quare,in fententijs ferendis, dubitaue
tis: 16. Explicatiora.
T. Autitum homnem nefarum amplaz
ueritis: 16.

- Sequunturmembra,abfque reditu.
Evgrace,inflat N apertisime resert crimini datg; 14
interrogando. j, .
repetitio acri* Non omnes h teftibus cprobat: 11.
moni e$t. ' Non contra,tenuiter, & nugatorire,
fponfum 16.
Rurfus trium membrorum circuitus.
Hic uos ueritieftis: iooantxis,contra&io*
ribus membris. -

Si, primo ctu, condemnaffetis: vo.

Necrudeles exifteremn. 1o. -

Huic annc&htur ,
Duplex propo Dum eam uitaftis uituperation13. ia*
ito, o reddi enrmembrisrectis, -

tio, no s Quae
 MEMBRES FIGVRATAE. 91
Qu longe uobis erat abfurura: 12. , =
Eam inueniftis: 6. noaaatiwje , ##/rg/o X* /tdc
, , ",
Vtitimidi,atqueignaui putaremini.14. ..
, Sequituraliatotidem membrorum.
o, ,
aperta,non teta,ed nudareprehenioapera.
Maximas & priuatas, &publicas cala^ Avtdo.
mitates accepifts: 2o.
Cum etiam maiores impendre uidean zNatir,
tur: 15. - -
minatto.
Sedetis,& oftamin: 9. Yyor, abignas
Luce,no tem,nocte luc expectatis; 12. uia.
Rurfus membratim ifta dicuntur.
Aliquid quotidie acerbi, atque incom uerborum, r
modi nuntiatur:
Et eum,cuius opera nobis hc accidt, ,
uos remoramini diutius, & alitis;'
Ac reipublic perniciem retinetis, quo
Grauitatisfunt
ad potetis,in ciutate' ifta.
Quoniam eiufmodi zraffwoix nimium uide=
turafperitatishabcre, mitigatione, 4 gazwe,
, (corrctionc,mitigat=
ne,o quafi lenitione.)quadam, lenictur. Nam
continu aliquid huiufmodi licebitinferre,nefit
. Vtquodcritcommo=
tum licemtia:id laudemitigetur. ::

Hic ego uirtutem ueftram quro:

- . Sapien
 9. PERFoD1
Sapientiam defidero:
Veterem confuetudinem requiro.
Membratimfata eft oratio reuu$A&.Omiis
enim particulis,non mod,fed etiam, autfimilia
bus,olta ai refacta etoratiooluta, non conuera
fa. Exornatur preterea wofa, difiunctione,
,/imilitardefinente,
T Afet", interpretatione.
V. ,,,
Aoyia, Diminutio,euoratio uerecunda,
' .
Aauwp&rwpart. Nam hoc.pro meo iure,Iudices,dico:12.
ou4ga,fedha Iaozniassaangnwa@.
ct Me,labore,& induftria,curaffe : 1z.
inios, riasos Vt diciplinam militarem non in potre
x\war, mistenerem. 17. -

Sidixiffet,ut OPTIME tenerem,tamctfiue

ra dixiffet,tamen arrogans uifuseffet,propteria,
&tantiam,navxwziv. Nunc & ad inuidtam uitana
dam, coradlaudem comparandam , fatis diium
et Et , , adbcncuo,
lentiam,o commendationem dicentis compara
tWm,
-- .I
,V
X
Similitudo
.
734**etiam Neque equusindomitus, quamuis na
X*?*ri** turaben compofitus fit, idoneus poteft
et. ee,ad easutilitates,&aptus,
Q *
 AE MBRES FIGVRATAE. 9;
Qu defideranturab equo:
Neque homo indotus, quamuis fitine
geniofus,ad uirtutem poteft peruenire. Id enim perf}i.
Permegationcm,www'aar.wow,fumitur,pro cuum cftdepri
bandi caua, risaireos, a rodegeorgrena. Hoc mo imilitudi
enim probabiliusfalum cfl:quodmagis eftueri- nisucrbo, Ne
/imile. .
Non poeuirtutem ine doctrina come
parari.
Quoniam nec equus quid indomitus
positidoneus ee. Ditum fimile
sumiturettamapertius dicendi caufa,perbre eftperbreuitae
tatrm, ,, cm. n anth"
In amicitia gerenda, ficut in certamine utim caeteris re
currendi,non ita conuenit exerceri: bus, res are
Vt quo adnecef fit,peruenire poffis: parata e$t:fcd
Sed ut produdtius,ftudio,& uiribus,u1 utrque res
trafacile procurras. iuni.e.,&r come
Namhocfimile e$,ut apertiusintelligatur: fifepronuntia
Mala ratione facere eum, qui reprehen- tefunt. Esttem
dat eos:qui,uerbi caufa,poftmortem ami- peratigeneris.
ci,liberos eius cuftodit. Propterea qudd,
in curore, tantuelocitatis eeoporteat: Propertius,
ut efferatur ufquead finem: In amico tan- vetus aor
tm beneuolentiafiudium:utultra,qum mallnoith
amicus fentirepofsit,procurrat, ami itia- beremodum.
ftudio,

- XVII, -
 94 PERIoDI oy ADRI
XVII. Ilapa Jay,exemplum.
Quod mihi ben uidetur Dccius intel
lexiffe:
Qui fe deuouiffe dicitur:
Et, prolegionibus, in hotes mifime
dios.

XVIII. xvarieaoaa., Concluio. .

Subtilitatis, ^ Quod fi,pro repub. debere accedere ad
periculum, & ratione demonftratum cft,
& exemplo comprobatum:
Ii fapientes fntexiftimandi: -

Qui nullum,pro flute patriae, periculti

uitant. - - -

. e,ffiho,a
,
Hunc dico,Iudices,rubrum,breuem,in^
curuum,canum,fubcrifpum,caefium:
Cuifanmagna eft;in mento, cicatrix:
Si quo modo poteft,uobis,in memori,
redire.

Caput XIX.
,qua (intquatu"
or membrorum circuitus.
Confrmanturey-hecircumcriptiones.
. , ,conutrfinc.
Nam
 M E M BRES FIGVRATAE. 95
Nam, cum itos, utabfoluantte, Ro, "? ,
gas: 11. "
Vtpeierent Rogas: 6. -
Vt exiftimation negligant, Rogas: 13. Gr.auisnt fi
Vt leges populi Romani tu libidini garae.
largiantur: ROgas. zi. ft,,
.

II. va7r\onii,7ovra,complexione.
Quem fenatus DAmnrit: 7. -
.
Qpopulus Romanus DAmnrit: io. ^*?.
- - - -3' ucl ollavoai.
-

Quem omnium exiftimatio DAmn. -

rit: 13. % A

Eum uos,fenttijsueftris,abfoluetiseg. ^**^** li

! ,,oe, t ,
perior.

. ,ratiocinatione,
Cure Hatenus incium eparatum coma
plexione uerborum : fequitur circuitusiaoonixi,
, , -

Quia nulla potefthonefta ratio retine, ,

fe eam: 18, J$,

Quam magnitudo peccati facit timi,

dam: 13.
nteme
 96 PERIoDI ovADRI
Qytetoviloaia, Intemperanta audacem:
Natura muliebris in conideratam, 3
IIII KA/;*a/nwrj, Gradatione.
Tates X=' Non eni hoc,& non SVASI: S.
rie. Neque SvASI, & non ipfe ftatim FA*
CERE COEPI: 15.
NequeFACERE COEPI,&n PER
FE CI: 12.
Neque PERFECI,& non probaui.i9.
Nonetinhisapertusreditus eitameninal
tero membro,propterparticulam diuerfam Ita;
tardiorefi:cum reliqua primo colopcndcanto*
mnia. crgo .
V. Ewavapdcei,Correiione.
Ezrtolpvene Nam poftquam iftiuicerunt: 8, Ario&
ltzrA. , .
Atque adeo uiti funt: 8.
5, Eam quomodo uitoriam appellem:*
Qug oribusplus calamitatis,qum
boni, dederit;- 17.
VI. mapanefla,prteritione.
Due propote Ndic,teab fdjs pecuniasaccepiite
tiones, & due Non fumin eo occupatus:
reflexiones c= Qu6d ciuitates, regna, domos, omni
t!!!!/4t, depeculatus es:
Furta,rapinas omnes tuas omitto:
VII.
 'MEMBRE s FIGvRATAE. 97
v . , Commutatione.
Quae de illo dicuntur: 7. Iaoonexis mi. Duepropofi
hutioribus cfmembris,tavrrwr, iteratio, tiones,&rduae
neuerborum,&9 ./t l, " reuerionescb
,, -
aAAa: colloca
Dici non pount: 5. t.

Qu dici poffunt: 5.
Non dicuntur. 4.
- Item, -

Quia ftultus es: 5. II*elaxgolottvta,

,
Ea re taces: 5.
Non tamen,quia taces: z. -

Eareftultuses: 6. Eftfimilispropepe
omnia fperiori.
VIII. Atavta%og, uel
nj,Ditributione.
Senatus officium eft: 8. AvioG*,io oousAs ,
,67 ,,
Confilio ciuitatem iuuare: 11,
Magiftratus officium eft: 9.
Opera,& diligentia,cfequifenatusuo
iuntatem. 19.
Huius,w'griova*},additur conclufiobia
membris abfoluta, utproperiodicohaberipoit.
Scdparaturprriori,non con
- - *- G
 -

93 PERIoDI ovADRI.
mationcfententi: uerum compofitione. E$$
&nna'a G.
g. Populi officium eft:
. Res optimas,& hominesidoneos maxi
m,fuis fententijs eligere,& probare.
Omnia hc funt mom tam ouxgarin, qum
begin.
Item, goaayopaize, neoaporice, Ouafito
ris compellationegraui.
, Quare,L. Cafsi,fi,in caufa,teftem,prae
vAG- retagwge terquam quod fciat,aut audierit,argumen
yx. tari, & conietura profequipatieris:
Ius accufatoris,c iure teftimonij,com
, mifcebis:
arwv r&ta Ag, Teftis improbi cupiditatem confirma
, bis:
d , Reo duplicem defenfionem parabis.
- Eft appellatio,uelasta gazarifla tpayi,*
vevdetin?,? wauzagin, liber cmonefaciens
Oglefitoremfa officiji Quanquamlenijta peri
tatem, , ' ". ration
genus concinnitatis, Tiszaw"exr, nonnihilha
ct , .
. ,, ',
iw:Aytn ducava, Diuifione.
Propofitio. Cur ego nunc tibi obijcio quicquamr
- ir
 MEMBRES FIGVRATAE. 99
Hatenus mcmbrumperiodicum:fequituram
bitus,quatuor minutis membris,tanquam incifis:
ut dina A9 eje uideatur.
Siprobus es, 4. , ".
quafiminuttuerfus Adoniipares.
Non meruiti: 5.
Sin improbus: 4. .
-kNum commoueris" 5, .,
Item, Al.Non. -

Quid ego nunc,' demeisproprijs meri S*ti**graui*

ts,prdicem? tati$.

harnulfimplexc5clufiofquiturciwxor. -

Si meminitis, obtundam: Contraria,

Sin obliti eftis:
Cum re nihil egerim: A maiori.
Quid eft , quod uerbis proficere po
fim ,

X. Ezrepyaoiz, Expolitione.
Quis eftr tenui cogitatione prditus: Grauitatis cff.
Cuius animus tantis anguftijs inuidi
continetur: -

Qui non hunc hominem ftudiofifsim Membra oblom .

laudet,& fapientifsimum iudicet: ga,ingrauit4~_
Qui pro falute patriae, proincolumita- te.
te ciuitatis,pro reipub.fortunis, quamuis
magnum, atque atroxpcriculum ftudiof
ubeatr G j
 ---- - -

1 PERIODI Oy ADRI=
Sequitur circuitus duorum membrorum.
Equidem hunc hominem, magis cupio
fatis laudare, qum poffim: -

Idmque,hoc certo cio,uobisomnibus

ufu uenire.
Hac expolitione eadem res dicitur commuta=
tienc,, , ua nuerbis,aut
pronuntiando fit,fdtratando.Traijcit enimfen,
tentiamadExufcttationem. Cum or noscmoti
dicere uidemur:& auditoris animum commoue^
mus. Grecitrationemitamnominantipyazi
,
, oo: moucnicm, aftam,
c animo quafipreditam.
XI. ,Similitudine.
- .
Propofitiones. Non enim, quemadmod, n palftra,
explicate, re- qui taedas*ardentes accipit,celerioreftin
ueriones Coh curil continuo:
trafae, Qum ille,qui tradit:
Al..candentes. .
vide chilades Ita melior imperator nouus, quiaccipit
r4fi. Cur ex:
citum;
bilampa
P* Qum ille,qui decedit.
. rao.

, ,prriodouh
- - - -

**** membripcradiuniionem.
. --- -- " - -- --------- Pro
-
 MEMBRES FIGvRATAE. to:
Proptereaquod defatigatus+curfor,in Al.curfu.
tegro facem,hicperitus imperatorimperi
to exercitum tradit. Avri%z.
Hic,fubietaratione,mon$trataeftdiimilitu
do, .
Sumiturautem iflafimilitudoper ctrarium,
ornandi cauf, r&%vena. Nam eirei, quam
probatremaliam negateljefimilem. Etenimai=
zoarin, g &azaevagra,negans,c rtfutans.
Detrahohuius ornatus.
Hoc,finefimili,fatisplan, cperfbicu, c
probabiliter dici potuit,hocmodo:
Dicitur, minus bonos imperatores
melioribus exercitum accipere folere.
Sed ornandi cauf,fimilefumptum eft:ut ora
tionidignita* comparetur. -

- Item,
IacausMr.
Vt hirundines, actiuo tempore,praeft6 Due propota
funt: 14. tiones,o due
Frigorepulfae, recedunt: 8. Membrum conucrfiones
contralum. -

pofi=
Itafalfi amici,fereno uitae tempore,prg
ftofunt: 18. te ex contra
Simulatgue hyem fortunae uiderint, rijsrcbus,
deuolant omnes. 18.
- - - \\ -

In fimilib$ igiturobftrure oportct diligen

- G iij
- -
 1oz P E RIO DI P L V RIVM
nae???! ter:ut cum remafcramufimilem, cuiusreicau
f***e*pre fa,fimilitudinem attulerimusuerba quoqueadfi
ceptum rhetori militudinem habeamus accommodat.vi,in pro
/73, pofito exemplo,ex cademfimilitudine, perguera.
qopa'u,translationem,uerbafmptafnt.
Itch?,
Itaque uti contemnendus eft:
Qui,in nauigando,fe,qum nauim,ma
uultncolumem:
Ita uituperandus:
Qui, in reip.dicrimine, ua plus,qum
communi faluti confulit,

Caput XX.
negoza, compreheniones pluriff,
qum quatuor membrorum.
I. Longiores circumfcriptiones, que arte
euoelna zeypapa&dicunturexornarie
tiam folent, Conuerfione, arisreop.
rpgravi, uov, Ex quo tempore, concordia de ciuitatc
. ublata eft:
= Libertas fublata eft:
pua xe, c , Fides fublataeft: Poft explicatum mem
propterea $pa- brum fequunturcontrata,atque minuta.
M,tard,eg in Amicitia ublata et:
fiftas,pcrtinens Refpublica fublataeft.
adgrauitatem. - II, R4
 ME M B, FIGWRATAE. , 103
ii. Ratiocinatione,&tioAoyiae,* ov^^oy.av%
Quid ita:'
Quia uiri fortis eft: z. Membra breuii Subtilis figure
ma,quafi , e. '
Qui de uictoria contendant: 9. 1 ,
Boshotes putare: z. oactoriarwo duepropoi
..,et . iion",
Quiuictiunt: 4. fioncs.
Eos homines iudicare. 9.
Adiungituriwtaw&Je,periodusbimembris.
yt poffitbllum fortitudo minuere: 13. 43 &* uoiv;.
. -

Pacem humanitas augere. 9. a

w.

. ,,
zop, n, 3uoitor. Similiter definente,
& cadente, mixtim,atque coniuntum. 5 ,
w

, lipGr.
Perditiimaratioet: 9. nerr. ,
AmOREM petERE: 6. .ic
& cauerba, qucafus habent,ad cafu,fimiles,
erea que non habent,adfimiles exitus ucniunt,
PudOREM fugERE: 6. yevic,d
DiLiGERE forMAM. 6, ji.
G li
 to4 PERIODI PLVRIVM
NE GLI GE RE faMAM. 6.
Eftper omniapar, demptoprimo colo, quod
Si ita dixiet, e$t cvtxzaxaov : cm cterafintxoxxa&.
pcrditiimum Et quanquam uidturbc omnia effe ditamem.
eft:fiffent om= bratim,fine circuitu:tamen orbem quafiuerbor
miapria, zrgrzzus fcit aovnola@: que attributi, in pro=
pofitione,uim habet:utreliquamembra, rei fub
ieieloco funtpofita, id;coniune. Eftenim
ifte Grammaticus,& Dialcticus ordo: Amorem
petere,&c.eft ratio perditiima. Sicut in illo:
Adde,qud ingenuas, didiciffe fideliter
Difere f Emoartes
rmo, res necfinit efe feros.
tos reddit mo* sic enim Greciloguuntur: rigadv naiva
re.
arw. Hoc eft, dotrina ingenuarum artium, ;i
, , ,
Grauitatiseft
Infcitia enim homines feros,& audaces efficit.
-
|
propter moti, IIII, Kaiaau;*iwi^oni,Gradatione.
, , ,
Nam quae reliqua fpes libertatis ma
w ... net: 12. . r lc,
T^ **^ ^^^- niturexorntonibusconcinnis,nullalaude.
. Si illis,& quodlibet,LICET: 9, Azt^
,
II-Avzird Tee. EtquodLI cET, Poss vNT: 6.
Etquod Poss vNT,AV DE NT 6.
Et quod AV DE NT, FACIVNT:z,
- E
 MEMB. FiGvRATAE. io;
Et quod FACIVNT, uobis moleftum =
non et; 12. .

Concurrunthic ,
, crgo , ,
, , multiplex,
iterataq; repetitio uerbi, in principiofequentis
membri, quod prcedensterminaucrat, relatio,
conuerfio,ideoq;complexio, cum intcrrogatione
afpera,coarguendicauf. E$tautem, utfperius
proximum, tardius.Ex primo enim mcmbro,re
liquaeomnesfntentideriuantur. Praeterea vta
vov ejt. Nam fecundum membrum cveaoi AAa
A,reliquis impareft:illauer paria. Ila eioa e
mimfunt,primum,& ultimum: caetera interme
dia etiam,exceptofecundo,}nt, Aa. Ipf ctiam
gradatio,ttipropter&gaxwnwAaw.breuiamem=
bra,& breues in eaparticularumreditus,celerem
facit orationcm (yogyv yog) quo tardior ille
curfus infringitur: tamen adpulchrum etiam di=
cendigenus pertinet. Aptum eft atagaatia
443, traietione propofitionis, & rcucrfionis;
ideo;citum, ac uclox.

n
V. ,' xpeditio= t/imm
ne,ed cius parteprima, queeft Enume, charateris,
ratio.
Neceffeeft,cum conftet,iftum,noftrum Propofitio.
'v
 vo6 PERIOD i PLVRIVM
fundum fuiffe,oftendas: Primum membrum
produum c|tincifione uerborum,r interpofi
tionealterius coli:reliqua contrata,& nouaatt*
*Coftcinnitatembbnt xicognee#, zrayo
- - 4489t.
Enumeratio Te autuacuumpoffediffe: 9.
plenper * Aut ufuruum feiffe: 8.
fev#iv. Aut emiffe: $wgols.
Authreditate tibi ueniffe.

Grauis. V I. ,,precifione,
Artav?3^* Tuiftud nunc audes dicer: 9.
*** primum, Qui nuper alienae domui: io.?rapaci<-
duaxi,crimi-
flatt0116.
wnois,peraewotoaiaw,rcfetion, uclabf&ifion.
Non aufim dicere: 6.
Deinde ovv* Ne,cum,te digna,dixero: 8.
*Commenda Me,indignum quippia dixiffe,uidear.13,
tione.

Grauis Erine
VII. Krayfp,#zroyp, Decriptione.
quentia figure
Qudd fi iftum,Iudices,ueftris fententijs
funt. , liberaueritis:
"****** Statim ficut cauea leo miffus,auta1i
""" quateterrimabellua,oluta excatenis,uo
diore circum= litabit:
dtione

Etuagabiturin foro:
Acuens dentes .gmultos, in cuiufque
?. fortunas: -

Alinultos, In
 A E MBR. FiGvRATAE. ioz
In-amicos,atque inimicos,notos,atque ,=
ignotos incurfans: e,
Aliorum famam depeculans: .
Aliorum caput oppugnans:
Aliorum domum, acomnem familiam
perfringens: -

Rempublicam funditus labefatans.

. Hatentis rerum confequentium,perfbicua,&
dilucida,cumgrauitate,expoitio,agoayptvois,
g,, ,
vixw. Sequitur comclufio,ast oleivvtor: mem
bratim fata oratione.
Quare eijciteeum de ciuitate: AuxAvrog, ,
. .
Liberate omnes formidine:
Vobisque ipis conulite.
Ratio territatione, in Nige, periodo bimem
briaangca:A.
Nam fi ituminmpunitum dimieritis:
In uofmetipfos, mihi credite,feram,&
trticulentam beftiam, iudices,immiferitis.
napovoaa.
,ola,
,
Item,in , xtozos,Commifera
tione,procerioribusmembris.
* Nam
 ios spiRiTvs oRATORII
*

Aanrnde de Nam,fi de hoc, Iudices,grauem fentena :

- -

monratio 4* tiam tuleritis:

cr.
Vno iudicio, fimul multos iugulaueri
tis: -

Grandis natuparens, cuius fpes fene^

&tutis omnis, in huius adolefcentia pofita
eft,quare uelit, in uita manere,n habebit:
Produtiolibe- Filijparui, priuati patris auxilio,ludia
rorii , adiata- brio, & defpe&ui paternis inimicis erunt
yoAoyfaw, coma oppofiti.
miferationem Tota domus, huius indigna concidet
mouendam. calamitate: s -

Atiifimici ftatim, fnguinolta palma,

crudelifsima uitoria potiti,infultabunt in
horum miferias:
Superbi re fimul, & uerbis,inuehentur.
Genushoc circumdutionis ualde c$ uicini;
voaat,im cum hocmixtum eft,

*.
. XXI
T aevuata,Spiritus oratorii proa
- -
- -

du&iones figurat.
cruisdicaudi I. Defriptionee?tivaervaaza,***
eneris est. ,
8, .
Nam neminem ueftrum fugit,Quirites:
Capta urbe,qu miferi cfcquifolet.

r- - - -

R oDv cT.F1GvRATA. 1o9

Taeyapa,membratim. -

Arma,qui contra tulerint, ftatim crude

lfsmetrucidantur: *
Cteri,quipoffunt,per aetat, & uires,
!aborem ferre,rapiuntur in feruitutem:
Qui non pount,uita priuantur:
Vno denique,atque eod tempore, do^ mp3 gagarwg
mus hoftilflagratncendo: ,
Et quos natura,aut uoluntas, neceffitu
dine,autbeneuolentia coniunxerit, diftra
huntur:
ILiberi,partimgremijs parentum,diri
piuntur: -

Partm,in finu,ugulantur:
Partim,antepedes conftuprantur:
Nemo, iudices eft, qui poffit fatis rem Ezra&vvaa.
confequi uerbis: ,
Nec referre oratione,magnitudinem ca
lamitats.
Hic res confequentes comprehenfe uni,
uerfe,perfpicuabreuiter comprehendunturora^
tione.
Sunt& alia qudam infperioribus,exempla
diperfa:quebicnoluimu: colligere nefepiurid
repetendo,o uelutiinculcando, moletiimuslea
ivri, Itafibijciemusalia.
- - II, Fr.=
 11o S PIR ITV S ORAT
9mnium enim partii, 1 I. Frequentationc,ey , 3aa.x.,.,.
feulocorum, rvnipa , ,
, habct congloba ,9 irtna,quodfit, in E

tionem. Esti; r a Je pilogis accuftorum plerumque,

, in quibi
locumhabent, utin illo:
Ambitus lmax@.
,
yegevtin, Nolite igitur, nolite, Iudices,ea
Exemplum e$t goya, qu dixi,feparatim fpeare:fedom
gunv. Haec enim cxor- nia colligite,& conferte,in unum.
matg. iggonieurali Haenus conuerfio:fquitur fpiritus
caufecftitutione/cm oratorius,
er f
per ferest
necellaria.
Si & commodum,ad iftum, exil
v
- - -

I.Probabile, wadawv, ,. -

* - Iius morte,ueniebat:
4 . * , , - - -

A uita Et uita hominis eft turpifima:

A j 0.
-
Animus auarifsimus: -- - -

Rurfuita, Fortunaffamiliares attenuatifi

Al.familiaris rei. ma. - -

II. Collatio avr&#r. Et res ifta, nemini bono, prter

gl. iftum,fuit: - *- a- w

Nequealius quifqu,aequ com

mod, nequeiste cmodioribus a=
lijs rationibus,facere potuit:
III. Argumentum,e,, Neque prgteritii quicquam eftab
b. fitis, que di= ifto:quod opus fuit ad maleficium:
untur, Neque
 PRopvcT. F1Gv R. iii "
Neque fatum, quod opus non IIII. Signum, &nbs,
fuerit: loco,occaione,tempo
Et cum locus idoneus maxim re fpacio,fpe occultan
qufitus: - di perficiendi; Nam
'Tum occafio aggrediendi com- wse/yxrinjeztgiu , is
moda: , author fignum uocat.
. Hermogenicum infe,
Tempus adeundi opportunifsi- quentibus, funtta &a*
Innuin: , ,
Spacium conficiendi longifsim
fumptum eft: Iterum argumentum,
Non fine maxima occultandi, & tempore praeterito, in.
perficiendi maleficijfpe: - tanti, o conequenti,
Et prterea, antequam occifus qu funt ta $y$aspa,
homo is eft,ifte uifus eft, in eo loco, ^goaxii,*#w,
in quo eft occifio fata,folus:
Paul poft,in ipfo loco maleficij, IIII. Confecutio r2;w.
uox illius, qui occidebatur, audita gavra,fignis, queno
et: cente olent conequi.
Deinde poft occifionem , iftum, ,
multanocte, domum redijffe con^ drxv9,
v. Approbatio, aiv,
ftat: - - tetibus,
Poftera die titubanter, & incon que/ttonibus,o rumo
ftanter de occifione illius locutum: ;., que dicunturaae
Hc partim teftimonijs, partim ,, 7
quftionibus, & argumtis omnia 44&. -

comprobantur:
- Et
 112 SpIRITVS ORAT O R II
Etrumore populi, quem exargumentis
natum,neceff eft eff uerum:
Veftrum,Iudices eft, his un in locum
collats, certam fummere fcientam, non fue
fpicionem maleficij.
Rurfs periodus,fcdtrium mcmbrorum.
Nam unum aliquid,autalterum potc$ini$i
cafucecidijJe fufbiciof: utomniaunterfe, apriz
mo,ad poftremum conueniantmalcficia: neceffe
eft, cafumompoffeficri.
III, Expolitione, ,
Prcurrit periodus.
aas yapas Sapiens, qui omnia, reipublicae cauf,
. fufcipienda pericula putabit.
Spe ipfe fecum loquitur.
Sequiturprodutiofbiritus.
Eamdemremdi . Non mihi foli,fed eti, atque aded mula
cit commutan- td potius,natus fum patriae:
do,& tratam. Vita,quae fato debetur,faluti patri po
do. tfsmum foluatur: -

Aluit haec me tut,atque honeft.

Perduxit ufque ad hanctatem:
Munijt meas rationes,bonis legibus,o^
ptimis moribus,fantifsimis difciplinis:
Quid efi,quod,me,ftisciperfoluipof
fitr
 PRoDvc T. FIGVRATAE. ii;
Rurusperiodus.
* Quia haec loquitur fecum fapiens:
Spe ego,in periculis reipublicae,null
ipfe periculum fugi.
Ergo anteceduntfepe,& confequunturambi *

tusfritum oratorium. . .
: Expolitio haec fata c$ttcmutatione,quecon
-
c
ficiturtraando.Sententiam enim traijcttadfer- ?*
mocinationem, dlacytac.
III I. Similitudine, .
Sumiturante oculospondinegotijcaua,per np dautoj
ollationcm,, ,
, ,
v Vticitharoedus, cum prodieritoptim Et medij ges
ueftitus: palla inaurata indutus: cum chla nerisdictndi,
mide purpurea, coloribus urisintexta:&
ci corona aurea, magnis fulgentibus gem
mis illuminata:citharam tenens exornatif
fimam,auro,& ebore diftintam:ipfe pr
terea,forma,& fpecie fit,& ftatura appofi
ta ad dignittem: fi,cum magnam populo
commouerit his rebus expetationem, rez
pent,filentio facto,uocem emittatacerbif
fimam, cturpifsimo corporis motu: quo
melius ornatus fit:&magis fuerit expeta
tus: ed magis derifus,&contemptus,eijci;
tur.
 114.
Aw3Jeaur, eadem auvora.
ne&rzar,& 2. Ita,fi quis,in excelfo loco,&in magnis,
wolcaty nom ac locupletibus copijs collocatus,fortunae
funt hic aetero- munersus, & naturae commodis omni
2in2,fed bus abundabit: fiuirtutis, & artium, quae |
zanz. Spiritus uirtutis magiftrae funt,egebit: qud magis,
enimoratorius, caeteris rebus, erit copiofus,&illuftris, &
mulla u v= expetatus:eouehementus derius,&con
,exfe,habct temptus, ex omni conuentu bonorum cij*
propofition, cietur.
& reuerfion. Ditum autcm cper collation,vapx
Sicubi tamen proptcrea qud,propofita fimilitudine, paria
habet: habetae fnt omnia relata. Hoc fimile cxornationeutria
liundc,uthic. ufque rei,& altcrius infcituartificij,alteriusful
titia, fimili ratione collata.fubaffclu omnium,
rem fbiecit.

 1;
D E D VAB VS

H E R E N N I A N Is
D ICE N D I FORM IS, E LE GANTIA,
& Dignitate,hoc eft, de oratione fimplici,
& figurata, uel de genere eloquend fua
fponte fufo,& de conuerfo, atq; mu
tato, ,
,,
,

LIBER VNVS,

, ,
2. ,
3. IIae2},

JEodem Erythro Lindauienfi

CAuthore.

--- -

- --

--

* --

. -

-
".
**

- --- -- ---

-->
-

- -

***

-
 -- - 11 - -

D E D v AB vs D1
cendi forms,quaia, 3 Ays
nominantur.
. I.
(|VIBVS IN GENERiBvs.
|elocutioueraridebcat, poteadi.
Z 'iurifmus. Nunc quasres dcbe
2SG at habereelocutio cmodao per,
fecta, quemaximadmodum oratoriaccommo
data e$t, uideamus.
DIVISIO.
* Latinitatem,feupu
ritatem,qu na&ay-*
(Eleganti, tus Gracdicitur. *
, -

Hec diiru Explana Verbis, que di

Ergo @pa;- buitur in tion, ei
cunturA#ar.
eis,feuelo= nwtav.
cutio perfe Eacpa=
&ta, duas in< raturdua
Compoitione,
feresbabe busrebus:
re debet; quam ovv&wv
uocatHermoge
.

Dignitatem, dinovalov, noa lrura,at

,, o
"- o, .
x * , H ij }

3.
 ti D D v AB VS

DE ELE GANTIA, EIVs O VE

partibus. -

Elegantia eft,quaefcit, utunumquodq;pur,

Crapert dici uideatur.
Hecigitur diftribuitur
th!
^

Lattitltatem, Explanationem
. a,
V. LV
Y/~
propri t
dicere
N
) H
Pure, na 6as, Aperte,avnee
. vr.

DE LAT INITATE,

1. opG.Definitio.
Latinita, e$t, qufermonem purum confera'
tiat,ab omniuitio remotum.
. , fubico contrario,feu de u"
tijs,in ermone.
Barbarifnus. Quicquid .

Vitiainfermone,ai. non eft Latinum.

,
y&, quo minus is La` Soloecifnus. Quod non
tinusfit, duo pot eft confequcns:illude
ee: nim "
\ -1 - citur
 -----

picEND t FoR MIS. 119.

III. Aroeroaoi,definitionespartium.
barbarifnuseft,cum uerbum aliquod uitiof
effertur.
Soloecifmuseft,c uerbisplurimis confequens.
uerbum uperiori non accommodatur.
IIII. Hec,quaratione, uitarepoimus:in
arte Grammatica,dilucid dicemus.

Cap. II.
DE EXPLANATIONE.

I. Definitio.
Explanatio est,queredditapcrtam,& diluc
lam orationem,
II. Diuifio.
Ea comparatur duabus
rebus
r ^- -w

Verbis fittone,
, ,
Vfitatis, Proprij,
igigor. diots,
H iiij
 -----
-

1zo DE DVABVS ' *

III. Aroeroabr,explicatio partium,
Vfitata,cio66ra, uerba funt: queuerfantarin
ermone,o conuetudine quotidiana.
Propria, ne,que ciusreiurbafuntautf
fepount:de qualoquemur. -

DE COM Positio NE.

I. Definitio. -

Compoitio, ,, et uerborum

contructio; que factomnespartesorationis es

qualiter perpolitas. - -

II. Prcepta. f

Ea conferuabitur, -

1. Stfigiemus crebras uocalium concurfiones,

.. . . ,
*%****** queuafiam,atque hiantemorationemriunt,
um con i, ,, thocci:
*literar Baccaanea amoenisim gimpendebt.
concurfa P 2. Et,fiuitabimu, ciufde litere NIMIAM
t. aiduitatem quoduitium rapitologuocant: cui
" , .
".
, liftie
. O' Tite,tute,Tati,tibitanta tyrannetu
ty -

Et hic,eiufdem Potae. . . .

r.,,,. Quicquam, quifquam,cuiquam,quod

conueniat,neget.
Reftr
 DICENDI FORMIS.: 121

. Referbuceiufdemllab crebram,in eodem

membro,iterattonem, feu waxAxAaw.
O fortunatam natam, me confule,Ro
mam. -

3. Et,fi eiufdem uerbiaiduitatNIMIAM

figiemus,que dicitur ,
Ea e$t huiufmodi.
Nam cuius rationis ratio non extat:
Ei rationi ratio non eftfidem habere.
4. Etfinon utemurco NTINE NTER,
fimiliter cadtibus uerbis, que buciwora dicum.
tur. * . . . . - - - - *

Hocmodo,
Flentes,plorantes,lachrymantes, obte,
ftantes.
5. Et,fiuerborum tranfietionem,$wg&rop,
nta ayxveip,uitabimus: nifiqueeritccinna,
iwzeahs, hA: de quapotea. , -

Inhoc uitio Caeciliuse$taiduus:ut hoceft,in

priore libro. -

" Has res, ad te, fcriptas, Luci,mifimus,

El. - , . .;

6. Item fgere oportetlongam uerborum con

tinuationem:que& auditoris aures,&fpiritum,
oratorisledit. Aristotelieft tipoguvu #s, Lye
ricis potis wao.
 zzz DE ExoRNATIoNIB.
Hisuiti,in compoitione uitatis, reliquumo,
peris confmendum eft in Dignitatc.

De Dignitate, "
,
Caput III.
1. Definitio.
Dignitas,ha;ortweia, e$t,queredditorna
tamorationem,uarietate ditinguens. Itaqueab
dljs,ut Cicerone,& M. Fabioquintiliano,ore
#4tu$, waa&,nominatur.

II. Partitio.
Hecasionefaaa duiditurin 25aa,
eu exornationem
^
r- - - v

Verhorum,rr Sententiarum,
, - tirolavoiar.

III. Aloeuaabs,horumgenerum definitio.

, VERborum exornatio eft, que ipfiusfcrmo
his inignitacontincturperpolitione,
SENtcntiarumexornatioeft,que non inur
bis fidinipfisrebus, quandam habetdignitatem.
- IIII.
.
 , VERBORVM, 123
IIII. Enumeratio,&generafingulorum.
Ab Hcrenmiamo authore, ormamenta
habentur
- /\l
r - V

Verborum,%= Sententiarum xc
4 . 35. ",
19.

( Repctitio,, ,
|
Conutrfio,, .
Complexio,,,.
raduio,, , .
Contentio,,, 3.

clamatio, , ' ,
.
Interrogatio,,, ,
Ratiocinatio, , , a
olo, ,
. Schtentia,,,
Contrarium, , ,
.
". . . embrum,, ,,
rticulus,, , ' ,
,.
Continuatio,, ,
. . Compar,, .:
l Similiterc4dens,3aoi6zjvtog.
. .. . Simis
 mz4 DE ExoRNATioNiBys
r Similiter definens,&aoiortvrov.
nnominatio, ,,
Subictio,, ,
Gradatio,,
sgop. f

efinitio,e,olice,,
ran/itio,.
Corrctio,,,,
Occupatio, agozrapataalus. -

Difiunlio,zrfufts.
Coniumio,, o.
diutio, ,
Conduplicatio, , ,
nterpretatio,, ,
.
Commulatio, , I,
erm,,
Dubilatio,,,,
xpeditio, ,,
, ,
Diolutio,dlia Avrcp.
recifio,, , .
.

U Conclufio,,
Hisfubijcit decemexornationesuerbori que
Tewounominantur.utunt,
Nominatio, vogarowolia, -

PronQe
 ----------- - er

vER . 125
Pronominatio,&Jtovogaoia.
Drnominatio,.
Circuitio,,,
Verborum ranrc,.
modificato=< Superlatio,wipfox.
rum , | Intelltio,,
. . Abufio,naraxenr.
Translatio,astapoea.
Permutatio, abwyca.

sENTENTIARVM ExoRNATio.
nes,h funt,eodem authore,no
* * * ucm & decem.
[ Diffributio,dawoai,aeloar.
| Licentia, wappwoia.
iminutio,r, ,
- De/criptio,m, ,
Sententiar | Diuifio, /anaaa,&/aavaa.
...,
or.
Frequentatio,awaeoloads.
politi, .
- Commoratio,,,.
Contentio,,,
,.
Similitudo,3aoiwor, no&ztapa8oAi.
- Exemplum, wafaelayea, - -

-. - * - Imago,
 126 DE EX ORNATION 18.
mago,a, a,dn.
Effictio,,
! otatio,, ,
Sententiarii, i Sermocinatio, ola Aoyioas,& ola\oy.
) Conformatio, ,
veias, Significatio,, ,

rcuitas, ,,",
,
Demonjiratio,,,
,

v. Singulorumchematum,definitionth
quorum ctiam partitiones, diffinitione,
tratationes,& ufus,

Caput IIII.
1, Repctitio,: Alexander
Sophiflanominat.
- I. Definitio.
Repetitioeft,cum continenter, ab uno;4*1*
eodem uerbo,inrebus fimilibus,& diuerfis,pri*
3.
cipiafumuntur.
2. Vus.
Hcexormatio.cummultimuemultitish****
tumgrauitatis,Gacrimonieplurimum. Eig
turillarum dicendiformari propria: que di
tur
 V ER BORVM. 127
turab Hermogene, naaawr, , ,
crreaxtus. Qgare uidentur effe adhibenda,&
ddexormandam, rad augendam oration, nes
, .
3. Exempla.
Exempla reperieslib.1.cap. z.
. Conucr/io, , ,
Fop.
1. Definitio.
Conuerfioeft,perquam non,utant,primum
repetimusuerbum:fedadpoftremum continens
terreuertimur. -

2. Exempla.
Reperies,lib. 1. cap.2.19.cr zo.
. Complexio, , .
1. Definitio. . . .

Complexto et, queutramque complectitur

exornationem,& hanc,& quam anteacxpofi
mus:;it&repetatur idemprimum uerbifepius:
y crebr ad udem poftremum reuertamwr.
- 2. Exempla.
Cuerelib. 1. cap. 4. c9 19.
II II. Tradutio, ztapy&y$.
- I. Definitio.
Tradutio c$,qu fcit,ut cum idem uerbum
- crebrius
 in DE co NFoR MATI ONI B.
crcbrusponatur non modnon offendatanimi
fd etiam concinniorcm orationem reddat.
2. Diuifio.
Ex eodcm genere,eft exornationis: cumidem
aerbum modo poniturinhac, modo inalterare:
nominaturq; Rutilio du@og.
3. vfsfperiorum quatuorgenerum.
In his exornationibu$, non uerborum inopia
fii;utadidcm ucrbum redeaturfepius:fedintffe
quedam, naAG,* $zrigaae qu f
cilius auribusdijudicari,qumuerbis demonfiras
ripotcft.
4. Exemplatraduttonis.
Primigeneris,lib.1.cap. 12 o 17.
W. Contentio, ,,d
-

" 1. Definitio. - -

Ergo %iaas contentio eft,cum,ex contrarijs rcbus, oratio

, conficitur. -

2. Vtu. -

Hocgenereidiinguemusorationem:gor
nati,&graues poterimus effe, r n^et,& *i*
9a , -

3. Exempla.
" Libroprimo,pag 42. . -

, V I, Interrosi


VE R B o RVM. 129
V. nterrogatio, ,,
67%',
1. V.
Interrogationom omnisgrauis eft, neque con
cinna:fedhec, que, cumenumeratafuntea,que
obfuntcaufe aduerfriorum, confirmatfperio
' rcm orationem.
2. Exempla.
Lib. 1. cap. 12 o 17. pag. 61.
VII. Exclamatio, $upvvoig, n7' &vogpo*
gv, izpoga vgovzv,perconuerionem,
pellationem.
1. Definitio.
Exclamatio et, que conficit ignificationem
doloris, autindignationis alicuius, perhominis,
aut urbis, autloci, aut rci cuiufpiam, compella=
tionem . Hanc ris o(/xvoix, qutdam effe uolunt:
cum in totiusorationis fententia comprehenda.
tur, non in eius aliquottantum uerbis.
2. Diuifio.
(, .
Omnis exclama
- mumcappcllo.
-

tio,uelej . perfidiofa
Fregell. -

 13o CON F O RM AT IO NES
3. Vus.
, 4 , ,iloco u
xv, ayavanta- temur, & rar:& cum rei magnitudo poflula
, = "uidcb;tur: ad quam uolemus, undignationcm,
5 . - animum auditorisadducemus. Eft lgur r5 ca
, , ,
4. Excmpla.
Lib. I. cap.2. 9.tz.cr z.
E$%iaa Aa. VIII. Ratiocinatio, ?i*ans ,
voias. ,
1. Definitio.
Ratiocinatio eft,per quam nos ipfi,nobisra
tionempofcimu::quare quid#: dicaniu3: c cre=
br nomet nobispetimus uniucuiuque pro
poitionisexplanationem.
2. Vf caf, ,
.
nie" e- Hecexornatio adfermonem uchementer ac
tiam dicithr. commodata efi: 9-animumauditoris retinet at
tentum:tum uenuftatefermonis,twm rationum ex
peiatione.
3. Exempla.
Libro 1. cap.1.4.5.9.12.
. Schtentia, ,,
rgo eft I. Definitio. . .
lavoixsa&iaa. Sententia, eftoratio, fumpta deuita: .dut
-
 VER B O RV M. 131

quidfit,aut quid effe oportcatinuita,breuitero.

fiendit
2. V,, ,
Sumplcxfententia,breui$q;expofitio,firatio,
mis mullius indiget:magnam habet deletationem.
,4,in fidefacien

da,o probando.
Coniunte,que confirmanturfubiectioneraa
tionis,pertint adprobabiledicendigenus. Idcm
deijsentiendum et:que dupliciterefferunturi
meratione,ex contrarijs,& cum ratione, nat
,

3. , preceptum
oratorium.
Sententias interponiraro conuenit: utreiao
res,non uiuendt praeceptores effe uidcamur. Cum
ita interponentur: multum affrent ornamenti.
Nam necee et,eamanimo comprobettacitusau Merapcea, rije
,
ditor: cum ad caufm uideat accommodari rem
rtam,( )uita, '
noribusfumptam. ,
4. Exempla.
Libro1. cap. 8.
. Contrarium, , r,
, veias,
l, Dicriminatio.
 132 conform ATIONES
Contrarium idem fer eft,quod contentio.Dif
ferunttamen:qudctentio, ucleftyvogoAoyan:
uel cft *},uel gwA/tevrtwi. Habct enim ple*
runqueautententiam:autuituperation,uel ine
ationcm. itaque efiaiwraansv. Contrarium
autcm t , c: im
magnam habens in concludendo. Talia cv
aaja laudat Cicero, in Topicis.
2. Drfinitio. -

Ctrariumeft,quodexrcbus diuerfisduabus,
alterambreuitero facil confirmat.
3. Prceptum.
Hcgenus exormationis breuibui,c ctinu4a
tis ucrbis perflum effe dcbct.
4. Vfus.
.Commodum e$tauditu:cum propter breuem,
co-abfolutam conclufionem: tumucruchcmcn=
ter id,quod opuseftoratori,comprobat contraria
re:& exeo,quod dubium non ei,cu cciaapuagi
, , o
r,expedit illud, quoddubium eft: ut aut dilui
nonpoit:autmult difficilim poit. quod `
, , dic
tir,
5. Exempla.
Libro 1 cap. 8.
-

- ... .
--
w
 : VERB oRvM. . . 133

Cap * V e -

. cinbrum, in, ,
, A

1. Definitio.
Membrum orationisfiguratum,appellatur res
breuiterabfoluta fine totuusfententue demonira
tionc:quae denu alioorationis mbro excipitur,
2. Eliw magnitudo, .
Ex duobus membrisfolis, haec exornatio po
tet contaresed commodiima, crabolutiima
e$t:quae cxtribus conftat. *
3. Excmpla.
| Libroprimo,cap. 2.3.4.& 6. z

XII. Articulus,fu incifumfiguratum, r

' ,,
1. Definitio.
Articulusdicitur,cumfingulauerbainterual
lis diffinguuntur, cf oratione. Hic igiturre
quirunturtria:
, ,/ingulauer
ba. - l

| Acrimonia, uoce, uultu aduer

vtunt farios perterruiti.Veni,ui
d, uici.
, interilalla,
H oliano!is, incifio, dvevapovvdza
, i -
 134 confo RMATIONES
2.-Alauelois,dicriminatio.
Interhuiusgeneris,& illiusfuperioris uehe*
menti, hoc intereft:qud tllud tardius,& rarus

uenit:hoccrcbrius,& celeriusperuenit.Itaque in
vouaox,adden illogenere,exremotionebrachij, or contortione
di$ literis. dextre,gladius ad corpus affrri,un hoc aut,cre
bro c cclericorpu4 uulnere, cfauciari uidetur.
- ,nguit lutarchus,, ,
, non/o
lum fitceleritatis/edetiamfignificationis animi
motus gratua.
3. Exempla.
Libroi cap, i. 4.cr.
XIII. Continuatio, articote.
1. Definitio.
Continuatio e$t denfa, & continensfrequen
tatio uerborum,cum abolutioneententiarii Ha
"igitura , ,
', 4tpertinctadg, quc
, , orbem, cir
cumdutioncmq;fententie, atque argumenti, 0-
ur, pertios
nem adhucpendentisfcntentie
2. Vfus o materia.
Eautemurcommodiimtripertit:inenten
ttain contrario, un concluione, vndefunt nata
ta
 vie RB or v M. 135

ifta uocabult, widtool Gr ,

, , ,
3. Appendix,de ufi, o materia.
In histribttsgencribus,ad ctinuationis uim,
ade frequentatio eft neceffaria: ut infirma facul
tas oratoris uideatur:nfi fententium, o contra=
rium,& conclufionem,frequentibus effratuere
bis, S E D & alis quoque nonnunquam non a
lienum eft,tametfincccffe non e$t, eloquires ali
:
quas, per huiufmodi continuationes.
4. Exempla.
Figuratarum continuationum exemplorum
aceruum, atq;cumulum fuppeditat tibiliber pri.
mus,cap. 8.9-io.iliz 13.14.15 16.17.18, 19 zo.
21. - -

. Compar, e, i.
1. Definitio.
. Comparappcllatur, quod habet in fe nA,
membra orationis, de quibus ante diximus: qu
conflamtexpari FE RE numero Jyllabarum.
; 2. IIapTs^zig, ob:cruatio.
hocnenumeratione noftrafiet(nam id qui.
dem puerileeft)fedtantm affertuus, exerci=
tatiofacultatis:ut,animi quodam femfu,parmem
brum fuperiorirefrrepofilmus.
I iiij
 _

138 conform ATIones

3. Concluio, -

In hocigiturgenere, fepefieri potcft:utnon

T37 \i4- rp planparfit numerusllabarum: & tamen effe
avxxa8p,i uideaturfiuna,autetiam alterafyllaba,ct alter
eredas com- breuius:aut,ficum in alteroplures funt: in altero
penftur longior,autlongiores:plenior, qutpleniores l
sirur, Ap= lab erunt:utlongitudo,autplenitudo har,mul
ry . tutudtnem alterius ajuaturo exequet.

4. Exempla.
Libro 1, cap. 3. c 12.
- -- - - e r

'*?*****,*

xv. Similitcr
-
cadens,&r.
1. Definitio
*.
Similiter cadens exornatio dicitur: cum in ea.
dem contructioneuerborum,duo, autplurant
uba:quefimiliterijfdem cafibuscffruntur,
2. Exempla,& in his,ieyaoia,tratatio.
Libro 1 cap. 9, 12 cr 17.
XVI, Similiterdefinens, .
1. Definitio.
Similiter definens eft, cum tametfi cafusnon
infuntinuerbis: tamemfimilesexitusfunt.
2. "
 VER BOR.W. M. i37
2. xvyyvelanxioit.cognatio, cruushoe
rum duorum generum.
Hec duogenera,quorum alterum in exitus,a!
terum in cafusfimilitudineuerfatur,interfe uchs
menter conueniunt,

l
3. ui$is, mixtio eorum.
Eteare,quihisbenutuntur,plernqueeafi
nul collocant:in ijfdempartibus orationis, lib. 1.
. 2.pag9..4.pag48.2.pag,63,
4. Exempla.
Libroprimo cap. 12.crzo.
XVII. Annominatio, zapovouaci,
,, , ,
,, -

1. Definitio. -

. Annominatioet,cumadidemuerbum,er id
momen acceditur commutatione uocum,ueladdie
tione unius litere,autfyllab,autllabarum:aut
adres diimilcs fimilia uerba 4ccommodantur,
- ! v
 Greci vara 136 conFor MATIONES
nonti
2. Partitto. -

mant uerb de
indu/iriapaul , Attenuations, ac cplexione uniw
immutatum, litcre,, avpt#ci.Wae*
ddaliud fignifi nijt,venit. r -

Ex contrario,uad govvaia', l
candam: quod
plerun4fi: fa rIag, duerfrum eft coniugationum;
ct, ut,vincit, uinco, & Vitcit 4
fit; llt | 14th/cto,
.
Productioneeiuflitere, iar,
;21v*oAjutaui,priore breui,
n literar bre & Auium, prima long4.
ui cmentatio Breuitatciudlitere, augcAi c
ne, autprodu .ruain dilgit,prolotofn4forf
&ione,aut c Curi,pro amafia,uel4nitc.
traniectione,
Allt aliquo 'hu mpooovouaoiw. Addeudisliteris,ow,!!!,
iumodi gene Temperare,obtemperare.
F,
demendisliterit,evywri.
leones. Lenome,

Transferdi literu,aradza,
, ,
, , "
," : ,,Ladaio?"
. dulator.
Commutandis, ' ,7%"
, , ut Deligere,
diligere. wagayeaaaa.tw
k Mocantaligui.
 vERBoRvM. 139
^Vnum obfcurum,& latens huiu
modi. Qgid ueniam, qui fim,
quare ueni,quem infimulem,
cuiprofim,quem pofulem,bre
1
ui cognofcetis. Nam hc eft,in
quibufdam uerbis, qudam fi.
rNon habt tam militudo, non tam afftanda,
propinquam.im qum illefuperiores:fed tam
uerbis,fimilitu, adhibendamonnunqu. Habet
, dinem: zor tam , ,,
multis, disimiles non , .
etuarijs fnt. Quibus de Alterum apertii, per ayrava caa
3'attoht= generibus eft , . , Drmu:
bus cono operam, Quirites, ne omnino
ficitur. < patres confcripticircumfcripti
Sunte puttur.Haec accedit magis ad
nim an fimilitudinem,qumfuperior:
i fedminus, qum ille fuperio
tiones: res proptereaqudnonfolum
quae additae, edunotempore dem
\-
ptequoquelitereant.
fVnius,ut,Alexander, Alexandri,
Alexandro, Alexandr. Vari
Veranturin zro hic unumnomen in commuta
, cafu tione cauum,nata nafou,uo.
cmutationeno lutatum eft,& arau/a poex.
,at Plurium, que dicunturaroAvvv.
aa ut, Tyberium Gracch,C.
Graccho, Saturninii, Tuus,
." Drue,Sulpitio.
 146 CONFORMATIONES
3. Exempla.
Qureupralibi, cap. 9. & 12.
4. Vus triumgenerumproximarum
xormationim.

Haec triagcncra proxima cxornationum,quo

rum unum,infimilitcrcadentibus;alterum, infi
mulitcrdcfinentibus uerbis, tcrtium in annomina
tionibuspofitum eft,pcrrarfumenda fnt, cum
inucritate (avzos,eri) dicemus: propterc4
qud nonhecreperiripoe uidentur:fineelabo=
ratione,& confumptione opere.Eiufnodi autem
, fludia ad delcationem,quam adueritatem uidem
turaccommodatiora.Quarefideso grauitas,or
feucritas oratoria minuitur his exornationibus,
frequenter collocatis:& non mod tollitur autho
ritas dicendi: fcd offnditurquoque, in eiufmodi
oratione,auditor.propterea,quod eftin hislepos,
& fftiuitas,ww-,* wwaa,non dignita*,
meque pulchritudo, Jar, , ,
agrur.Quare,quaefumtampla, &pulchra, diu
placcrepount:quelpida,or concinna:cit
tietate afficiunt auriumfenfumfaflidiofiimum.
Quomodo igitur, fi crebr his generibus utea
murpueriliuidebimurelocutionedelestariitafi
rarhas interferemusexormationes:er,incau
tota,uari dipergemus:cmodluminibusdiffin
&tis,illu$trabimus orationem.
.
---

VE R B o RVM. 141 -

, VI.
v. Subici, ,
,. Percumtatio.
1. Definitio. 2. Etrrie Zaw
subic&tio eft, cum intcrrogamus aduerfarios, **
dicipofit.Deiefbijtimustd,qodoportetdi% .
aut quaerimus ipfi,quidabillis,aut quidctranos ropterzidas -

ci,autnon poteft:aut hobis adiumcnto fturum *

fit:autoffuturumillis, contrario. Habet, utdia
logu,&ratiocinatio o-as Ayr,mutu48,al
termas4interrogationes.
- 2. Partitio.
-

Interrogamut) Ab ipfis.
r&rnois, | aduerfarios, j Quid
qt44 > pot
-- - Qurimus dici, -

Prte5 - U ipfi, aut \_Contr4M0r.

eius -

funt, < - - Oportet.

. ( Dlci
, , Non poteft.
, r- -

tans: qu &wpazw\ Adiumento nobis ftur

dicitur: quafbijci- it.
\ mus id,quod aut obfiturumillis, ctraa
- O,

| 3, Partis
 142 CONFORMATIONES
4. Partitio,&gencra huius.
Tertiam.

- viraq warnivie
Alienam, habet.
Secundam,nat
.

Noftram, cum quad avaaXaiva, confultatione,

prterwzw.
4. Vi. -

Huiufmodifubie&iones confequuntur idcnti,

dem:utex omnibus offendi uideatur:nihilpotiu$,
qum quodftum fit, facicndumfiffe.
5. Exempla,
Libro pruuo,cap. 2.6, 9, 13. 17.
. Grtdatio, , ,
,
1. Definitio,
Gradatio eft,in qua, non ante ad confqucns
ucrbumdefccnditur: qum ad fuperius confcn
fm eft.
2. Vus.
Habet,infe,quendam leprem fuperioris cu
iufque crebrarepctitio uerbi:quepropriacfthu*
lll$ eXOrfatt OM/S.

3. Exempla,quotgeneribus cpofitionis fr
itturgradatio, ofitndunt.
 VERB O`R v M. #43
Libro primo cap.12.9.o 19.
xX. Definitto, ewws, Rufiniano apcev
or,6 ,
1. . -

Definitioet,quae rei alicuius p%prias ample

turpotetates, breuiterer abolute.
2. Diuifiofeugenera definitionum.
| -

(, #
Caret
diftributione.
,
ine ratione <
cum de rei n
ambigitur no
ni: mine.Eaq;uel | Di$tributionem habet,perdifiun
oratoria
! definitio , (' Aegin, nega,
uel et ', awa.- | tione.
yo, que etratio oneva gran pro=
ne approbata, poitione rei
quodtumfit,c | tantc,narr 7lv | 4$ale,affirma
efl tione.
,
controuerum. | mposawodzet, in op9, defi.
UTratur ditributis up, nitio.
poita ratio, per
con. ,
traria, definito | p, altera
Jits, definitio.
 44 confor MATIONEs
3. , -

Aquacunqueredefinitioremouetur: ab cd
0- momen rei tollitur.
4. Vfi. u

Hecigiurmodaputaturexornatio: 4
omnemreicuiufpiam utm,& poteflatcm,ita dilu,
cidproponit,& breuiter explicat:utneque plu
ribu uerbis oportuiffe diciuideatur:nequelud*
dius potuije diciputetur.
5. Exempla.
Libro 1, cap. 9 c9 13 o 17.
xxi. Tranitio, xvazewolfHermo
genl.
1. Definitio. -

Tranitiouocatur,quecum otendit breui

. quoddictumfit:proponit itembreuiquid cont
quatur.
2. Partes eius.
(Repetitio eius,quod ditum eft.
Sunt duae: e

Propofitiocorum.dequibus diccft
dum .

3. Vus.
proficithecaliquant exornatio ad;
Nam c quiddixerit,commonet: c/ ad reliquk
comparatauditorem,
- - - 4. Excm*
 VER B ORV M, $45
4. Exempla.
: Libroprimo,cap. 13.
. Corrciio, , , .
1. Definitio.
Correio eft,quae tollitid,quod diumeft:&
pro co, id quod magisidoneum uidetur,reponit.
2. Vus.
Commouetur, hoc gemere,animus auditeris.
Res enim communiuerbo elata, tantummodo di
&ta uidetur:ea;po$ipfius oratoriscorretionem,
magisidoneafit,promunciatione,
3. Cau/aillius, a.
Non igiturftiuseffet,dicetaliquis,ab initio, Pertinet igitur
prfertim cum fcribas,adoptimum, &ele&ii- ad deletuera
mumuerbum deuenire: Et,cumnon etatius. Si borum.
commutatio ucrbi,id erit demon$ratura:eiufmo Vnum tempus,
diremeffe:ut,cum eam communiuerbo appell, quo dog%zet
ris,leuiusdixie uidearis:cumadele&iiusuerbum tis Aios, uti
accedas:infigniorem rem facia*. Qudficonti- poffmt,
nuducnies,adiduerbuminecrci,necuerbigra ---

tiaanimadueraeet.
4: Particule,o uocabula, quibusfit
corretto.
Im, atque ade,&c.

 146 ExoRNATIONES
5. Exempla.
Libro primo, cap. 17. & 19
. xxII 1. Occupatio,feu preteritio, araps
- - - , .
1. Definitio. -

Occupatio e$,cum dtcimus,nospraeterire aut

********* non fcire, aut nolle dicere, id quodtunc maxim
,/i dici.
mulationis. I= 2. Vus,o caue preteritionis.
f4J*******
.
Hec utilis exornatio
pertincat,alij: fi:fiautrem,quam,non
oftendere,occult admonuijepro
deft:autfi longum eft,aut ignobile,autplani:aut
Sexfempora... nonpoteftfieri:autfacilepotefireprehendi:utu:
quibus utcndii tiliusfit,occultfciffefufficinem: qum huiu
occupatione. modi intcndiffeorationem, quaeredrguatur.
3. Exempla.
Libro primo,cap.13.o-17.

| Cap. VII.
Et copie. XXIIII. Difiunio,Yarv, ,
* 1. Definitio. - -

Difiun&ioeft,cum eorum, de quibusdicimu;,

aututrunque,autunumquod4,certo concluditur
uerbo.
2.Vus,
 VERB. SIMPLICiv M. 147
2. V, .
Adfetiuitatem,as rnAAG, difiunfhoeft
appoita. Quarerarius ea utcmur, ne atietatem
artat.
3. Exempla. i . .
Libroprimo,cap. 3. cv13. ', ,, ,
, r

: V. Coniunflio,, : Diffrt fvyaa

; . voe,quod Grammaticiaszvyaae uoct, Grammatici
& T *ar r auv5,utfequentem exorna= ab hoc Orato=
tionem za. rio: qudibidi
- 1. Definitio. . . . uerfagenera,
---

(!
`Comitintioe$t, cum interpofitione uerbi,& uel numeri, uel
fperiores orationispartcs comprehenduntur, et perona, hicca
inferiores. . . . . ." * , demponuntur.

2. Vus. |

s Adbreuitatem coniuntio efiappofita, Qua

refeptus adhibendaeft.
3. Exempla.
Libro primo, cap.1o.
XXVI. Adiumtio, wgooswiftvfw.
1. Definitio.
Adiuntio eft,cum uerbum, quo res compre- ,
henditur,non interponimu;:fedautprimum, aut
poftremum collocamus.

 148 conform ATIONES
2. Diuifio.
Primii. ,"

in hac exer Nomi= 1 4a.
matione,uer
bum collo-

P Gr
C//tt16 llt ci;
(Poir- A o

. ,"
,
3. Vftw.
Etiamadiuniadireuitatem appofita*
4. Exempla.
Libroprimo,cap, io.pag.
xxvii. conduplicatio, grawaihi^*.
, ."fitine
interudio. Meme,quem querith,""
1. Definitio.
Conduplicatioeft,cumratione amplificaf*
nis,autcommiferationis,eiu{dcmunius,4utplu
rium uerborum itcratio.

2. D
 vv. 149
2. Diif.
fvnius in principio,interiefiis uno,aut
duobus uerbis. ut, Tumultus, C.
Gracchi,tumultus,&c. Hanc vate
vw$ip quidamuocant.
Condue
plicatio (kwAw,circulo.C.
igitur fmottt$ fof* $:
eft uer3 cum tibi mater
borum pedes amplexa=
iteratio, Plurium, er noe retur:nonescoe
vel minaturawa motus?
,
Plutarcho, < ,"
": w spee; reuerfio
* fitq;aut me.ut,Nunc eti
. . audesin horum
* conbeium uco
mire, proditor
patrie : prodi
toriimquam pa
triae, uenire4u.
desinhori; con

fetum ?
3. #yxzia, #%#uartzu, tratatio, c
confirmatiotius.
K ij
 *;o ExoRNATIONES
(Azpawrin,enunciandiut,Tu
. s ..}
multus C. Graccht,tumultus
, dometicos, r intetinos com
. . . . . parat. -

...| , '

Fitigur& - -- -
|>
-
aio,intcrrogandi. id quod in
dictdao excmplaproxima.
Diuerfo, utim proximo explo,
#

-( cafu,*. a. | Eodem,utin duobtisfiipcriori.

bus. . . . .
t , -

4. vfus, i
*"E$t in amplificatione, Mavoxoy/x,&commif
ration, , , vchcmcnter
enim auditorem commouct eiufcm uerbi redin
tegratio:& uulnus maiusefficit,in contrariacau
fe:1u4fialiquodtclumfepius.pcrueniatin cand
partem corporis. ;
* * * *' 5. Exempla.
I. Suntlibro primo pofita,cap. 3. 1o.& 17.&
hicrepetita. . ** **
.
Fgit 4m- ' xxviii. Inrpretatio,#aws,avrwrv
plitudinis,pro 4,727).
-

pteruerbor f . Definitio. .:
t. Interpretatio e,quae non iterns idem redin
tegratuerbum:did commutat, quodpofit ct,
alio uerbo, quod id:mualcat. -
 -

VERB ORVM. . 151

2. Vus.
Neceff e$t eius,qui audit, animum commoue
ri:cm grauitaspriorisditi,renouatur,interpre
tatione uerborum. ... "

3. Exempla.
Libro primo, cap. 3.pag.is. f

XXIX,Commutatio, ,=
, -

1. Definitio.
Commutatio e$, cum du fententiae, inter fe
difcrepantcs,cxtranfictione, ita effruntur:ut
priore pofleriorcontraria prioriproficifcatur.
2. Vf. --

Nonpotei dici:quin commodfiat:cm con

trariae fententiae translatione,uerba quoque con
467 tahtur, . . .
3. Exempla.
Libro primo,cap. 13.17.o 19. pag.

. VIII... . . " i

xxx. Permiio, . - - -->

1. Definitio. * -

Permiio eft,cum olcndimus, in dicendomos : *

aliquam remtotamtradcre,& concedere alicu- .Eten,
iu$ uoluntati. tentiae. -

K iiij
 1t EXORNATIONES
2. Vfus.
Hocgenus, tamctfi alis quoquennunquam
tratandum eft:tamcn ad mifericordiam commo
gendamuchementiim e$t accommodatum.
3. Exempla.
libroprimo,cap.3.13.pag. 16.
XXXI. Dubitatio, tarputr.
1. Definitio.
Dubitatio eft,cum qurereuideturoratorius
trum deduobuspotius,autquiddepluribus potif
fimum dicat.
2. Diuifio.
Duobus.
`Qgerit igitur,
uerumpotius di
c4t, aut de Pluribur.

3. Exempla.
Libroprimo,cap. 3.1o. pag.16.&;4.
. xpeditio, ,
, ,
Etigiturrie .
," 1. Definitio.
ciationis non Expeditio el,cumrationibuscompluribusee
inuentioni. humerae
 WERBORVM 153

numeratis,quibus aliquaresautfieri,autnonfie.
ripotuerit, ceteretollunturunarelinquitur,qui
nosintendimu.

2. Partitio.

Intentio, neraoisuniusrationis,qui
nos intendimus. "

Enumeratio, a&wa%an- (fieri.

our, rationum complu=
Prtt5
rium:quibusaliquares
expedi potuerit,u!
- tionis , < Nfieri.
perte Reftatio,autremotio, aujazntv, a.
fnt, ,' qua Caetarae
rationestolluntur, perawaigiap,&
4gatp. --

Concluio, ovaw pasa, per dieu, s

narpaoir.quaunaratio, qu nos
L intendimus,rcligquitur.
,
3. Vfi, ,
Hec exornatioplurimm iuuabitcomiestura
les argumentationes.Scd non erit* tanquam in Al.tam.
plerifque:ut cum uelimus,capoimusuti. Nam

 54 Exo RNATIoNEs
facere idnon poterimus: mifinobis ipf negotij
natura dabitfacultatem. -

4. Excmpla, - *.. . ."

Libroprimo,cap.3.o zo. . ... .

XXXIII.. Djolutio,. "

Rutilio. . . . . . .
1. Definitio. :

Diffolutio eft,quae coniuntionibusrorum

mediofblatis,partibus f`paratktffrtur.
- - - - - -- -- > f ; -

Hoegenus gacrimoniam,epshirtah"
cruchementfimum ficiadowroga",br"
tatem accommodatum. . .. . .

| Libroprimo,cap, 3.pag ...,

:* ---: -

xxxviii. Praecifio,ucl reticentia,

e effe dicunt ,, ",
fntentie. *. t. Definitio. "...t
* Praecifio eft,cum diis quibufam, reliquu*
quod captum eft dici, relinquitur in audicnii*"
iudicio.

2. Generauerborum,quibusfit. .
Nolo diccre. Et, Non aufim dicere. . .
*
.
.- . . .*
. . .. .- . * -- - -
3. Par
- - - -

-
- - -
. * : * ~ * * . .. . . .
-

* al

 verborv M. w;
. . . . . . , 3. Partitio. . . . .
{Propofitione.
Rationeinclinata,&praecif,
Partibus confiat per , ,
fer quatuor: Y z iv. -

| Ipfapraecifionc, qufit certi;

uerbis. -

Ratione praecifiomifubieta,
4. Vfus. * ,

Hicatrociorfittactafufpicio, qum diferta

planatio, , -

5. Exempla. -- " - -

* Libroprimo, cap.i.& 17. * *

V. Conclufio, ,
,, ...
1. Definitio.
Concluioet,quebreui argumtatione exijs, Et rie l:
.
quaeditafunt, autfata, conficit id quodncceffa
rid conequatur. . . - . . .
- 2. Exemplum. ;
Libro primo,cap.8 o 18.
De modificationibus uer
borum. '
Caput IX. . . '
, Reflant etiam deccm cxornationes uerbo
- rum:
 156 MOD F

rum:44sidcirconomuagdiperimus:edih,
perioribu8f parauimus: quodommts,inuno ge
merepofitefiint.

Definitio,c proprietai Troporum.

Namearumomniumhocproprium e$t: uta$
ufitata uerborum poteflatereccdatur: atqueina
lamrationem,cum quadamucnutate,oratio con
~*y feratur.
1. Nominatio, ovoparotoia.
1. Definitio.
Nominatio eft,quemos admonet,utcuireino
men autnonfit, autftis idoneum nonfit: eam
nomet, idoneo uerbonominemus.
2. Diuifio,fine,&ufu.
Imitationis, . Sunt eniw
uerbarerum usuara.
ut <
[arvena.
ificationis,iavesos, osaaw

3. Exempla,
Imitationis, hocmodo:
vt maiores appcllarunt,imitationefoni,
Budcrc.
Vagi
 vert B. SIMPLIciv M. 17.
Vagire,
Mugire.
Murmurare.
Significanderei caufa.
Pragor ciuitatis eftinprimis auditus,Li
| broprimo cap. 16pag.81.
|

II. Pronominatio,Aytovoaaoiae.
1. Definitio.
Pronominatiocft,queficuticognomine,?ww
vfa?,quodam extraneo,demonftratid, quodfuo
nomineappellaripoet.
2. Vfiserdiufio.
hocpato,nominornatpoterimus,&inlau ,
dando,& in laedendo,autim corpore, aut inani pro,
mo,autin extrameis rebus dicere:ficutipronom,
quodpro certonominecollocamus: ut, Illeego,
&c.Arma urumue cano.tdeft.Ego virgilia
wde AcmacerebusgeftiscarmineHeroico,fcribo.
3. Exempla.
Libroprimo,cap. 16.pag8x.

III. Denominatio, Merwvaa,w&AAay#.

1. Definitio.
Denominatio eft,quaepropinquis,& finitis
mis
 158 M O D I WERB O'RW M.
misrcbus, trahitorationem: quapoit intiligi
res,quenon fitfuo uocabulo appcllata.
2. Partitio.
Ab inuento. .
Ab inuentore,uclcontr,quodufitatius fic
res enim pro frugibus, Bacchuspro uu*%
ld confidiur: Geponitursenonitareciprocar!
ptemmodis: lens enim eft awt/gpoph.
4kb, Ab inftrumento Dominum.
Idquodfitab eo,quifacit.
| St quodfacit,abeo,quodfit. . .
Abeo quod continet, id quodcontinetur.
Ab eo quod continetur,id quod continet.
3. Exempla.
. . . . 16, lib. 1.
--, " M O DI primi, . --

vt,fiquis de Tarpeioquens,eum capio'*

inet.
Secundi.
vt,fiquis prolibero,uinum procercrof*
gem appellet.
Tertij.
vt,fiquis Macednesappellirit,Sarji:
Gallos Tranfalpinam armaturam.
Quarti.
Vt,fi quis Martcm,probello ponat. . .
- Qginti.
 SIMPLICIVM. . 1:9
Quinti.
Vt,cum defidiofam artem dicemus: quia defi.
diofosfacit:&frigus pigrum: quiapigros efficit.
Hanc Tpoaw Grammaticiata Aw*//w appellant.
*
* Sext. - -

|
Vt,fi quis Italiam,uclGraeciam, pro ipfis Itae
lis,aut Grcis,ponat. '
- Septimi,
Vt,fi quis aurum,uelargentum, aut ebur, pro
diuitijsponat. ld e$t, totum, &r3ztse ,pro
parte,aytizzreelixoaiwg, qu f}ccies iam cffum , a *, * -s
telleiionis.

Cup. X.
II II. Intelletio,xwenoloyi.
1. Definitio.
Intelletio est,cum restota, parua departe,co
gnofcitur,autdetoto pars.
2.Partitio primatotius, c partis, que pars
Gfgnumeepotet:ueruntamennrei
abfentis. Tibiae enim non funt abfentium
nuptiarum,fedpraefentium, mbolum:
unde nupiales appellantur.
Toto, pars.
Ergo uel intelli=
giturde
Parte, totum.
3. Exem
 16o MoDI SIMPLICIVM
3. Exempla.
Libicap.3.11 or 16.
Primigeneris.
Vt,fiquisprouetitu,autornatuumptuoo,
diuitias,& locupletescopiasdicat.
Secundi.
signumponia vt,fi quis nuptialestibus,ideft,fignum unii,
tur avrenolox filicettibiarumpro omnifintimonianuptiari
ms prorefi- collocetinoratione Quidamuocantastwvvaar.
gnata,monawa
m, 4. Alteradiuiio,etnumeri,
Abunoplura.
Intelliguntur
praeterea,ucl
Apluribusumum.

5. Exempla horummodorum,
Abunoplures intelliguntur,fic: :

Pno fuitHifpanus auxilio, pro Pni,

c Hi|bani.
Item,
Non nemo togatus enit:idest, aliquisto
gatu$,pro, aliquitogati.
Apluribus unum,hoc modo.
Calamitas petorapulfabat, ide$pe
-

VERB oR.v M,
--- Et,
Exfmfs pulmonibus fpiritum ducebat,
ro,pulmone. -

6.Vus. - -

Diminutus numerus, $un),ffiuitatisefl: ad

autu4,? zrAu4avrinos,grauitatis.
V. u/io, ,
. . Definitio.
Abufio eft, qu uerbo fimili, & propinqu,
pro certo, o proprio,abutitur.
- 2. Exempla,
Vires hominis BR B V E S funt.
Statura PAR VA. . Hic infolentius,
Eo ainupoxoyi quadam, ,
adres aliorum ordinum transferuntur.
In homine,confilium LQ NGVM.
Orato M A GNA.
Sermo PAvcvs. - -

Nam facile eftintellcu : finitima uerbarer

diimilium, ratione abufionis effe tradua,fcili,
cet,non tam ornatus,quam neceittis caufa,
V . Translatio, Metapog.
1. Definitio.
-

16. M OD[ CON=

transfertur,exaliare:quod propterfimilitudin,
rei utdeture transferri.
2. Diuiio, fine, ueluu.
1. Rei, ante oculos,ponendae, feu gwrraiotvr,
intcntionis, fiue cxgyeiav vna.
2. rcultatis, ,
Eautimur,dut < 3. Obcnutatis uttande,ris veuvoxoyiwe.
4. ugendi, .
5. Mintzendt,7ie "4otor.
| 6. Ornand, rcnou lturG.

3. Exempla.
Libro primo,cap. 11.
4. Prceptum.
Translationem pudentem,dicunteffeoporte
! re:ut cum ratione,in confimilem rcm tranfeat:ne,
finedcleu,tcmcrg cupiduideaturin diimi
lem rem tranfcurre.
VII. Permutatio, AAAwyo.
1. Definitio.
Permutatio,e$t oratio,aliuduerbis, aliudfert.
tentia demon$trans.
z. Pars
* *
*-
 IvNcT. veRBorv M. 16,
2. Partitio.

similitudinem,cum translationes una,

autplures frequenterponuntur
fimpliciratione duia.

Argumentum,cum perfona,aut lo
co,autrealiqua fimilitudo,augdi,
Ea autminuendi cauf, ducitur. Vt,fi
ditur in quis Drufum,ucl Gracchum,Numi
tres par' toremq; obfoletum dicat.
te:

Contrarium. Vt,fiquishominem pro.

dtgam,c luxuriofm illudens, ei
',
!,
pazuagoaka, parcum ordiligent
L appellet.
Autigitur perfimilitudinem , aoivon,, per
translationem, nrzeede,umitur: autperar
2mentum tractatur,nata areeigaoip:autex con
trario, ducttur.
3. V/i ,
Impeftremo,& primogencre, argumentopo.
terimu$ uti:

Perfimilitudinem,fic:
Quidait hic rex,atq; Agamemnon no
ftcr;fiue,ut crudelis eft,potius Atreusr
-
L
-
 164 M O DI CON=

Ex contrario, avvipparins.
Si quem impium , qui patruerberauerit, Ae
meam uocemus:intemperantem,&adulterii,Hip
politum nominemus.
4. Exempla.
Vide caput dccimumfxtum, fbfinemlib. 1.

. X I.
VIII. Superlatio. Yasa.
1. Definitio.
Superlatio, eftoratiofperansueritatem,alia
cuiusaugendi,minuendiue caufa.
2. Partitio.

Separatim, awa&s.
Hec/umitur Similitudine,&wziruol
Vel
".

Cum compara.
tione,
cyneuciv,id.
que aut - -

Pretantia,aarie exr,
- ,
3. Exempla.
Libroprimo,cap. 11.&w 16.
, IX. Cirs
>

--
2.

Iv No T. vER E oRvM, 16;

IX Circuitio, regigaois.
.# 1. Definitio. -

# Circuitio eft oratio,remfimpliccm,affumpta,

circumcribens,clocutione. -

2. Exempla.
#! Scipionis prouidentia,pro, Scipio.
Carthaginis opes,pro,Carthaginem.
3. Vus.
hic ornandi quaedam ratio habetur.
X. Tranfgreio, .

- 1. Definitio.
fi
Trangreioe, queuerborumperturbatora
dinem,
2. Partitio.
Perutrfione, waypcj.
- Ordo uerbor
" perturbatur,
Tranfictione,ze6ge.
3. Exempla.
Libro primo,cap. ii.
4.V , -->

Huiufmoditranfictio, que rem non rcddit

obfcuram, nat ,multum proderit ad
continuationes: de quibusante dium eft.
/
 6 EXORNATIONES
5. Preceptum metodinp.
In quibus (continuationibus) oportct uerba,
fcutfitpotis,in quendam extruere numerum;
utperffiistim et perpolitiimpostint eeabo
tuteso a re dicituripulag,non G,
Concluio,per tranitionem.
Heefuntfere que dicendauidebantur, deuer
borum exornationibus: nuncres ipf monct: ut
deinceps
l,
adfententiarum cxornationes tranu

Caput XII.
De Exornationibus fententiardm,
A A -

quaca appel=
lantur.
De quibus ornamentis,& luminibusquai
orationis,primaeft
1. Ditributio, atavou;,?,
?.4eloa.
2. Definitio.
Diftributio eft, cum in pluresres,autper
*4*shgotia certa quedam diftribuuntur.
2.Par
 SENTE NT IA RV M. 7
2. Partitio.

Simpliciicr, aaas.
Tratt
t!!* !!t Comparat, , ,
, definitione, =
ga. tn qua ft .

3. Exempla.
Reperiunturlibro primo cap 6.14 18 19.
4.V/i.
Ef hec exornatio copioa. Comprehendite=
nimbreui,multa:ofuum cuiquetribucni,ofic
feparatores diuiditplures.
. Licentia, ,"
.
1. Definitio.
Licentiae$ , cum apud eos,quos aut uereri,
autmctuere debemus,tamen aliquid,pro iure no
firo,dicimus:qudeos minim offendat:autquos
hi diligunt:cum,in aliquoerrato,uerreprehendi
poeuideantur Etigttur Kje*, uela;40019 #
nr $wttavelogratiotratandiententt4*err
prebenionem.
L iiii
 168 Exo RNATIONEs
2. Materia,& fecundum illam,
prima diuiio.
(Vereri.
Aliorum, ut eo. Eftq; talis ora,
- rum, quos de-S tio afpera, Tpa
Omni* waffu- | bemu$ aut Dilige- xa. -

ofaueratur in *r, J
perfonis,uel
Amicorum,feu eorum, quos orator diligit.E.
iufmodi licentia habet apo/p&rwra, uche
mentiam,eu acrimoniam.
3. Caufa impellensoratorem.
^ Aliquod illorum erratum, zr\waavaa,va
, ,

4. Proprium eius officium. -

Apud hos liber aliqutd,profuoiure diccrc:

uel eos reprehendere.
5. Finis. -

Ab iracundiu, o molefia remouere liberam

t/ocem,quodfitmitigatione.
. ***zar buiu* methodiaPaxa , v
,a/bcre, o adau,
fu???ert.

Id tribuite uetr culp.

Tum
-

sENTE NT IAR v M. 169

Tum ueniat uobis, in mentem, ut uer
dicam,(libera oratoris estuox)negligentia ue
ftra,fiue ignauia potius,hoc,uel illud fat
ee.
Item,
Dum eamiuitaftis uituperationem:eam
inueniftis: uttimidi, atque ignaui putare^
mni.
Sedetis,& ocitamini.lucenotem,no-Finiset, aber
&te,lucem expetatis. rato deterrcrc.
Eum, cuius opera nobis haec accidunt,
remoramini diutius,& alitis: ac Reipub.
pernitiem retinetis,quoad poteftis,in ciui
tat.

7. Secunda diuifio.
Nimiuidctur habere acrimoniae,
, .
Ea multis mitigationibus, que
, dt=
Licentie in | cuntur;lentendaet, vt quode
dicendo, ge ratcommotum licentia, tsv
mus quod , : dlaude,
dam eft, zra4v9, mitigetur. ut altera res
quod, ab iracundia, 29 moleliaremo
| utat: altcra res aberrato deter
a reat.Haec h6inii dicitur.
L, V
 17o EXORNATIONES
b (Ita, ut ipfifcupiunt obiur
Aftutiore ratio garu.
ne cparatur,
iq,
vw nominata J Sic,utid quod fcimtu* fci
bacc , l omnes audituros, die
Idq; duplex. camus, nos tumere quo=
Cum aut ob= modo accipiant: edta
uurgamus cos, men ueritate commoue
Licenticin di
quiaudiunt, ri:utnihilofectus dica
cendo genus ,
quoddam c$t,
Nullam babct mitigationem, qu #zrituuor
ab Hermogene,awaana:AvzG, lxx, g
azraeagigurG, id est,aperta, non occulta,
utilla proxima,quaefitpcraimulationem
neowoaz.w, nuda, & abfqueijs pronun
tiataententijs, queleniunt.zoeiravaat
vwv,** Atavsov cvotg. Hcad inferio=
rem perfonam fuperiore , qu poteflate,
& authoritate plurumum poteft, proficifci
tur. Hoc genus pretermittit author Heren=
mianus. Nam exfuperioribus, fublata lau
de,& aimulatione,fcilpotcft intelligi.
8. @gcar, dicendifrmuleprimi
generis, -

Contie
 SENTE NTIA RV M. 1r

Continu,ovvexas,licebitaliquidhuiufmodi,
,infrre.
Hc ego uirtutem ueftram quro : fapi
entiam defidero: ueterem confuetudinem
requro.
Alterius,eiufquefrmprioris, quod4 Anth.
eux, blandimentahabet, E7 propeetucanev
. -

Nimium,Quirites, animis eftis fimplici

bus, & manuetis : nimium creditis uni
cuique,&c.
Poferioris, per mgeartpyagiav,pre=
munitionem. -

Tametfi uereor,quomodo accepturi fi

tis, &c.
9. Tratatio, hipyaoix.
(Acrimonia, rpay%tur, qufi
nimium fieritafbera:miti.
Ergo hec exor | gabiturlaude.
natto, cui licen
tianom est,dus Aimulatione , mgoavouioe:
pliciratione,at- | que non indigetmitigatio
66lg,traabi= nis. propterea quod imita
tir: turlicentiam: o fuafon
tead animum auditoris, fe
accommodat.
1O EXenje
 172 EXORNATIONES
4. Exempla.
Libro primo.cap. 3.14.cy18.
11, V/u4, c TroucTza, commonitione,
libera. -

Haecres,icutinamicitia,itaindicendoiloco
fit,maxim facit,ut&illiquiaudient, culpaabe
fint:& nos,quidtcumus, amici, & ucritatis cije
uideamur.
Abfit igitur AoiJegiae, conuitium.

Caput XIII.
, Diminutio, ,|.
1. Definitio.
Diminutio,gainews.ct,cialiquidein no
bis,aut ijs,quos defendimus,autnatura, autfrtu
na,autindu[triadicemusegregium:guodne,qu4
i ignificeturarrogans otentatio,diminuitur,or
attenuatur oratione. Eft 2iua no, ng i rt
*t0, -
 -------------------------------------------

SENT'EN'f'I R V M. . 173
2. Diuifio.
TPatronioratoris,t ajaroxo
,
erfo, *

nis, Rei,quem isdefndit,

. -

Diuidi= * +:

fl{}" tdel,natur. *

Rebus,que funi.) Txfrtuna.

in oratore, aut
reo, egregi, ] EF4,indutria, F
dilt ,

3. Officium eius.
Diminuere,& attenuare oratione id, quodis
mobis,autnoftris eftegrcgium,eximium,&fin
gularc,' .
4. Finis,& ufs. ' -

vtuitemusarrogantem otentationem, vit

uidiam:Crut laudem comparem6.
5. Orationishuiusgenus,feu @gvas. .
Non in potremisteneo,id ft,optime.Sed
qui ita dicit, is arrogans ui detur. . -

N tenuifsimum patrimonium filiore

liquit,pro,magnum,autmaximum.
6, Pree f
 174. EXORNATIONES

6. Preceptum.
Hoc igitur immoflris,aut eorum, quos defende
mus, egregijs commodis proferendis, oberuabi=
mus. Nam eufnodi res,& inuidiam contrahunt,
inuita, orodium, in oratione:fi inconfiderat
trales.Quare,qucmadmodum, in uiucndi ratio.
ne fugituranutdia:ic in dicendo conilio, uitatur
odium.
7. Exempla.
Libroprimo,capio.cv 18,
. Dcriptio, ,,
- . . confi=
tutioreiante oculos,uelrerum confqucm
tium enumeratio.
* * 1. Definitio.
Defcriptio ,nominatur, qurer
confequentium continetperfpicuam,& dulucid,
cumgrauitate.expoitionem.
2. Materia.
Suntresconfequentes,ta' wowiva, av
.

3. Forma.
Etexpoitio neste, urzrefzwperrer
futurarum denunciationem, agoay pavoe, era
go,
--- 4. Fi=
 SENTENTIAR v M, 17;
4. Ftmis.
Perfpicua, oapr.
[$ ; .
Vtfit < Grauis, , a,
yans,accommodata, ad indignatio
n, uclmifericordi commoucnd.
5. Vfus.
Hoc genere exornationis, uel indignatio, uel
mifericordia potcft cmoueri:cum res confequen
tescomprehenfeuniuerfe.perfpicua,breulterexe
primuntur,oratione. Itaque iaAoyw fer e$t.
6. Exempla.
Libroprimo,cap. 14. 2o.or 21.
V. Diuifio,oliigeois oliawaaatin, x ovo.
3t9ran.
1. Definitio.
Diuifio est, querem femouensre, utranque
abfluit,ratione fubieta.
2. Officium eius.
Remfemouere re: o utranque aboluere,
/ubictarationc, ,
3. Partitio,&gencra illius.
1. rn. ,inter .
mentoformatur rogand.
Diuifio | uel

hc
4

iandi,

 176 Exo RNATIONES -

b (Propofitio, Aiigu.
Ratio vwodkrunif.
egatio, .
nk, quefit
complexid
. Propofitio altera, r
,
Diuifio < . | Ratioillius
haec .
eu abolu
tio,, '
2.A6y9,argum- ".

tandi figuris ^

\- e$t,aut

[Propofitio, '
. e,
n),que c ,

tatratioci
natione, l Affumptio ^6oAw,
peraeue-< #ertir.
rationem
partium. | Conclufio,queple=
- UEiusmem. runque conforma
brafnt tur interrogatio=
~ ,

4. Atnevoir,inter ditributionem, r
hanc diuifioncm.
interhancdiuifionem,crilam,que departis
bus
 sENTENTIAR v M. 1*>
bus orationis tcrtiae,fecundum narration,hoc
interct. Illa ( , ) d
uidit,perenumerattonem,Tj nt^ thetgi gt
, autper , ", pofit
nem, &z a6: quibus de rcbus, in tota ora=
tione,difputatioftura fit:hc f flatim cxplicat:
& breui,duabus,aut pluribus part busfbijciens
rationes,exornatorationem,
5. Exempla.
Libro primo,cap.14. & 19.
VI, FRE Q y ENTATIO, Yvadeouse
, , -
, .
1. Definitio.
Frequentatio,pairls,edgevoir www.ft.cii
res,intota cauf, difpcrfe, coguntur unum in lo.
cum: quo grauior, aut acrior, atque crimimofior
it oratio,
2. Materia illius.
Sunt rcs,feu argumenta,atq; ntpaa,im tota
cauf difberf,
3. Officium eiufdem.
ha*res in locum cogere, ant@axau$,
M
 *3 EX ORNATIONES
4. Finis.

vt oratio fit $u-

Grauior,in
da.
mifericordia com
, Acrior,atq; criminofior,in in
l flammandonudice,radi
ram exucitando.
- 2. Partitto.

(EwAoyine Cum,in peroratione, acca

ftor conglobat, atque comdcnfat
omnia crimina:ad cmouendos ita
udiccs,ut punire uelint.Finem igi
turpropofitum habet motii, iram ,
fcilicet iudicum. -

Frequ, | mugwtinfo.Cm, pot cfirmationem,

tationis | omnia argumcnta,in ngj, uelae
genus euiay.congregantur,crace
aliud cft | cumulantur,faciend fidei gratia.
Eiufmodi fequentatio plurimum
conieturalibus caufis opitulatur:
cumupiciones, quae eparatim di
te,minutae,&infirm erant, umi;
in locum coal, rem uidturper
C fpicuamfacere,nonffpiciofam.
6. Exempla,
Libro primo, cap.3.& 21.
7. Vus.
Vehemens eft haec exornatio, & in coniei
ral
 *

sENTE NTIAR y M. z9
raliconfitutionecaufe,firmfemper nectfria:
& tm caeterisgeneribu$ caufrum,& in omini ora
tione,adhibcndanonnunquam.
VII. E X POL IT I O,Ezrgspyavia,
1. Definitio.
- ' Expolitio eft cum in eodemloco manemus;et
aliud,atquc aliud diccre uidemur. - -

2. Diuifio.
Verbis, Aga,
Eandem plan dici- -

musr,quod eft,t3 | Promunciando, $aronga a.

a d |
ciitoratores, non Sermocinae
eodem modo feu ] Tratando,pya | tionem.
- , Snicnti
- - g:fed cmutate. | traijciemus ad | Exufciatio
Ea du- | Cmutant autem. .

pliciter J i Resetimpliciter pronuncianda,

fit: fi Decademre, we |2. Ratio potetfubijci.
di | . - Sine rationibus.
autem de cade 13. Duplex pro.
je ` nziaridebet
:
-

. ., } ribus utemur Y fcntcntia, uel Cumrationibus.

. ] commutationi .* . f

. . . . . [.. bus. Nam || contrarium.

... ]'+ Affrendum Simile. . -

- et Exemplum. . .
\5. Conclufioncm inferre oportct.


wSo E XORN A TIO NE $

Eadem igitur res histribus, in dicendo, com

mutabiturrebus:uerbis pronunciando, e tra
hndo. Idkdupliciterfermocinatione, exu
citatione. Acuchementerpoteritornata ce ex
politto:que confiabitexfrequentibus uerborum,
:&fntcntiarum exornationibus.Hocigiturmo
doquinque,autfeptem partibustraciabitur
3. A/oe/o absfuperiorum. -

verbis commutabimus:cumrefemeldita, ite

rumautfepulsaljsucrbis,queidemualeant,ea
demres proferetur.
auerbadicuntur, ,
,. ucnonportinct
5 , ,fit e=
- inimper taurfita, que potarum propriac#
,
Coniunguntur, compofitio
--
-

-: * ne, quando eadem uoce,

er fenfcomponuntur:
ad, id enim efi ovynxa.
,cl t.
E$ autem, ut l ' l '* '' '
, | ordine adiunguntur, ete
uftathio,in I= quuntur:quod eft ztap
liad.ol.annotez - - mxi. ut apud Comi
mus,TrfAA" : .
, 4dh=
-
4
- .. ...
- -

t:
 sententiARVM. S.
- a - ntur,
do,in oratione - . ut =
: uerba idem fi- Diuerfa, nonfi- | Jogyi, or zi,
guificantia,aut | gnificatione, | /j.
eduoce, o
/ , -

fimilitudine, Adiunguntur or
uel - dinc,.
,
,
---

Sedhucpertinetpropri, ipauvearw,
*sinterpretatio illa,dequa fupra dizimus:nomi
natur expolitiouerborum, rvagiwiwife.
yxaia:quam etiam uocant,nillamfen
***.*-* , , , ,
tentiarum,quaefequitur, commoratio.Queuer
fptem partium est, 7iisaltavoiav %ga habetur, - - -

umethodus,atqucratio traandi fententias.

- * t - -

: Alterum genus commutationis.

Pronunciando commutabimus: itum iner
mone,tum in acrimonia , tum in alio genere uo
cis,atquegeftus,eadem uerbis commutando,pro=
nunciatione quoque uehementiu* immutabimus.
Hoc neque commodiimfcribtpoteft,mequepa
rmetapertum. Quarenon eget exempli.
M ij
 .

182. EXOR NATIONES

**, Tertiumgenus.
Hoc tratando conficitur: fifntentiamtraijs
ciamus aut ad fermocinatuonem,aut ad exufcit4s
tionem. -

Sermocinatio,hxAoyioaos cft,in quacomftitui

turalicuius peronae oratto accommodata ad dis
** gnitatem. -

- Exu/citatio, zrx6ozroa,cft,cum c nos coma

*** motidicere uidemur:& auditoris animum coma
O!!.

4. Excmpl4.
Libroprimo,cap.14. 19 & 21.
3. Vus,
Inhisigiturgeneribus expolitio uerftur. Ac
nonmod,cum caufam dicimus,adiuuat,& exor
"#y natorationem:fedmultmags,peream exerce.
cjt, mur adelocutionisfacultatem. Quare conue
miet,extra caufm,in exercendo,rationes adhibe,
re expolitionis: in diccndo uti,cum exornabumu4
argumentationem.
: t

VII I. C O M M O RT I O, Ezraov, ca
.
- 1. Definitio.
Commoratio cft,cum in loco firmiimo, quo
tota cauf continetur,mancturdutus,& eodem
[epiusreditur. /

, Vfi,
 sENTENTI ARV M, 183
2.Vf. -

hacuti maximconuenit:&ridcftoratori; b0
mimaximproprium. Non enim datur auditori
pote$tas,animum dere firmiima dimouendi.
; 3. Exempla.
Huic exemplum fatis idoneum fubijcinonpo
teft. Propterea quod,hic locus,non eft tota cau*
ffeparatus:fict membrum aliquod: fedtumqu
fnguis proffs cft,pcr totum corpu$ oration.
. V.
Ix. CoNTENTIO, Avri%zts.
1. Definitio.
contentioet perquam contrariaretruntur.
2 Dicriminatio.
Interduo contentiouumgenera,alterum quo
rum efi uerborum, alterumfentemflarum,hocum^
terefi:qud illud ex vERBIS celeriter/cilicet
omiioneubiecti,cradiunctione eu T#mne
vs xiuari,relatis confiat: hicfententiectrarie,
excomparatione, wrinagacai, retraituro"
portet.
3. Exempla.
Eaq?,in ucrbor cxornationibus,eiufmodi.
M iiij
 184. EXORNATIONES
crs)|
c prl=
:*
LE M
mi generis. Aci te pr
=
-

[s EX O RA |
-

bes.
tvov, TV AMIC IS BILE MJ
In fententiarum,huiufmodi.
1. 2. 3.
(Vos huius INcoMM o D Is l v
Par, 1.
Gets.
Z 3 4.
-

Eodcm
ubic-
co, con
i Ifte Reipub. calamitate L AETA.
T V R.

tentio Et,
1. 2. 3.
| Vos uetris,
Impar, < 1. 2. }- diffiditis.
3.
Ifte folus fuisJ nis Ued magis con
fidt.

Primum exemplum adaducrfrumfolttper

tinet:alterum ad auditores etiam refrtur. illud
# hoc, ,
.i.cap. 1. ,exlaude,non uera,9 u.
' tuperatione,quaeuera cft,conflat. Ex utraque au
temparte,rei intelligitur indignitas.
X. Si

*
 ---------- 1
-

sENTENTIAR v M. 18;
X. SIMIL IT VID O, aovorus,
1. Definitio.
* Similitudo, e oratio,traducsadrem quam.
piam,aliquid,exre difpartfimile.
2. Diuifio,excaufis,de quibusfumitur,
& tractatio.
(Ornandi, T fContrari,
.
Probandi,
Negation,
Eafumi Apertius di Et dici, ,
t1ty Callz cendi: .
>tur
[,l Breuitatem,
/,
Ante ocle

los ponen Collation,

di: ,
U J

Fines illius igiturfnt,ornatus,&noag: fi

",": erfplcuitas,: llufira
tio, ,
3. Excmpla habes,libroprimo,cap. 18, 19.
2.
4. ,
Infimilibus,obfcruare oportet diligentcr: ut,
* , M, v :
 186 Exo R N A TioN Es
cumrem afframus fimilem,cuius reifimilitudia
nem attulcrimus,uerba quoque ad fimilitudinem
habeamusaccommodata. Exemplum utde libro
fuperiore cap isipag9x. Item, cap.19.pag oo.
5. ,,additamentum,
.
Sedumucntio fimilium facilis erit: fiquis fibi
omnesres,unde fumuntur,frequenterpoteritan=
te oculosponere:,exhis,aliquam uenar fimi
litudinem:que autornare,autdocereautapertio
rem remfacere,aut ponere ante oculos poit.
6. , ruatio.
Alis nonfimi N enim restotatoti reineceffe cft, fimilisfit:
lia,fedeadcm fcd ad ipfum,ad quod conferctur, fimilitudinem
jent. habeat,oportet.
7. YA, materia, a quaducitur fimilitudo.
Animate, ia-luxo.
Inanimat, \vyot.
| Mutac, d'Aoyot,
| Loqucntes,Agyuuxi.
Natura, J Ferac,6veta ucci.
-

1, Cohis
funt`) Terretres,wiyaot.
Manfuete, gsi.
parate Coelefles, iwapavotot.
aritmar,,
Sntre; Offi65 rtific,
ue! . 4 , ,
,7
 seNTENTIARvM. sz

(Vfitate,anyol.

[. Tixi,
Inufitate, garoa.

Cap. XVI.
' XI. EXE M PL V M,IIapa/eiyaa.
* 1. Definitio.
-
Exemplum, eft alicuius fati, autdi&ti praete
riticum certi authorisnomine propoitio.
2. Partitio.exuu, cratratatione.
I

1. ^
Ornatiorem,na'AAuop.Cum nullius rei, nifi
dignitatis,cauafumitur, percontrari,
| .
(Rem fa= Apertior, oarpov, Cumid quod it
cit fcurius,magis dilucidum reddit,perbrea
uitatem,gaxru7. -

Probabiliorcm,,,
Sumitur Cum magis uerifimilemreddit, per ncgatio
ijde de nem, azpazar,autalium qucndum mo
caufis: . dum.
quibus
fimilitu Antcoculosponit,
do. &yaa agoneiatvov wor. Cum exprimut omnia
| perpicu:utres ditapropmanutentaripoit.Id.
q fitpeper collationem, , ,
o, f

3. Exem=
 188 EXORNATIONES
3. Exempla.
Vniufcuiufque generis fingula fubicciffemus
exempla:mifiexemplum,quodgenus effet,in ex
Lib,1. cap. 18. politione demontraemus:o cauasumendi,in
fimilitudine,apcruiffemus.Qgarenoluimus neq;
plura, quminusintclligeretur, nequere intelle
i plura confcribere.
XII. IMAGO, Einaoix.
1. Definitio.
Imago.<ln&g,cffirm cumfrma, cum qu
damimtltudine,cellatio.
2. Partitio,& finesillius.
(Laudis, ,.
Odium.
Hec fumitur vituperationis,
Gtt/4,flitt! 55 9
Ny8 ve=S
Inuidiam,
, n:ut adducat
* . uelin Contemptionem,
*

3. Excmpla.
Libro primo,cap. 4.o io.
XIII. EFFICTIO, Iprwwoyfpi,
,
1. Definitio.
Effiio efi,cum cxprimitur,& effingituruer
bis,
 seNTENTIARVM. 189
bis,corporiscuiuiham frma:quo adatisfit ad
intelligendum.
2. Vus.
Habethecexornatio cum utilitatem,fiquem
uelisofiendere:tumuenuftatemfibreuiter, er du
lucidft eft.
3. Exempla.
Libro primo,cap.18.

Cup. XVII.
XII I. NOT AT IO,Azvoawwarts,
, ,
1, Definitio.
Notatio eft,cum alicuiusnatura certis defcris
biturfignis:queficutinote qued , naturefunt
attributa. . -

- 2. Vus.
Huiufnodi notationes,qu defcribunt, quid
conentaneumituniucuiuuemature,uchemen
terhabent magnam deletationem.Eft igitur tis
, ,dentiac,6y[d=
uttatis. -

3. Eius officium.
Efttotammaturam cuiufpiam ponere ante oa
culos,go o ,du
Gloriofi: lmudi: -

Timis
 19o Exo RNAT 1 o NEs
Timudi: Auari:
Ambitiofi: Am4toris;
Luxuriofi: Furis:
Quadruplatoris. - -

Denique cuiufisfludium protrahi potcft i,

medium,tal notatione.
4. Exemplum.
Libroprimo, cap. 4.
XV. SERMO CINA ,,
, --
- - -

1. Definitio.
Sermocinatio est, cum alicui perona ermo
* *
tribuitur:& is exponitur,cum *ratione dignita,
-

tl3. - -

2. Eius proprium officium.

Dareunicuiquefermones,addignitatem, ac=
commodatos, Id quod oportet,in hoc gcnere ob
fruare. -

3. Diuifio.
Suntitemermocinationes conequentes hoc
genus.
4. Exempla,
Libro primo, cap. 4. & 15.
XVI. CoNFoR MATI o, ngoovww
,ei, -

1. De
 $ENTENTIARVM, . 191
, 1. Definitio.
Confirmatio efi,qum aliqua, quae non adcf.
perfona,confingitur qufiadfituut qumresnu
ta,4ut infrmis fiteloquens,crfrmatafreto
ratio attribuitur , ad dignitatem accommodata,
'! aut atio quaedam.
2, Materia, &finis.
Perona,quenonadet,
adfit, -

j. Estres confor.
manda, magv
uta,
*xtuteloquens
*ru,ut Re, fiat.
- | Informis, aparta:
utfiatfrmata.
3. Officium ctus. .
Eireiorationemattribuere,addignitatemac.
commodatam,autaionem quandam.
- 4. Partitio.
Propofitione, mr axator.
Conftat duabus
partibus preci- ] Subietione orationis,&mag.-
pu: ,
5. Vus. -

Haec confirmatio,licctin pluresrcsmutas,at

queinanimatas,transferatur:proficittamenplu
rimum,in amplificationispartibus,& cmifera
tione. 6. Exempla,
Libroprimo,cap.15,
* XVII,


192 Exo RNATIONES

Eft ergon3n xv 11. siGNiFicATio.Eagavit.
tentiarumtan- 1. Definitio.
tiexormatio, significatioe, queplusin fupicione reli
fed ctiam uere quit,qumpofitum cft in oratione.
borum. -

(Exuperationcm, zepoxp.
| mbiguum,.
Eatper & Conequentlam, anox;'uan.
b/fincm, ,
Sumilitudinem,aoiwaiy.

3. Atceladsgenerumfingulorum,
Exuperatio,zreg8oa, et, cumplus dit ei:
qumpatitur ueritas, augendefifpicioni*****
Ambiguum,%aovvaix,c$,cum ucrbum poteft
indua: plursuefententiasaccipifed accipituri,
eam partem: quam uultis,qui dixit.Huc refru,
tur . mbigua quemadmodi,
uitandafunt: que obturantorationem
confqucnda:quaeconficiunt huiufmodifignifica
tionem. Ea repericnturfacil:finouerimu*%
animaduerterimus,uerborum ancipites, auf"
tiplices potejiates. -

Confequentia,anoA&6nais cff,cumrc$. /
quuntur aliquamrcm, dicuntur: cx quibus told
resrelinquiturinupicione.
Abfcifio, &aoziwwas, cft,fi cum itici?"
...

Ag
 -

S E N T E N TIA RV M.' 193

aliquiddicere,precidimus:zrex eo, quodiam di
ximus,ftis relinquiturfufpicionis.
Similitudo, 3aolvas,cft, cum aliqua re fimili
allata,nihil amplius dicimus:fed exca fignifica
mus,quidentiamus.
4.Vus.
Hec exornatio plurimum fetiuitatis habet:in
terdum & dignitatis. Sinit enim,quiddamtacito
oratore, ipfum auditoremffpicari.
5. Excmpla.
Libro primo,cap.3.& io. -

Caput XVIII.
xVIII. BREVITAS,Apayvarga, Bea
, trcurfio.
1. Definitio,
Breuitas,etres,ipfistantummodo uerbis ne
ceffarijs expedita.
- 2. Vus.
Habetpaucis comprehenfbreuitas, multarii
rerum expeditionem. Quare adhibcndafepe cst;
quum autres non egentlonge orationis:auttem
pus non finitcommorari.
3. Exempla.
Libro primo,cap.3.15.
 194 Exor NAT, SENT.
xIx. D E M o NS T RATI O, Ezri/aa
trc,,
1. Definitio.
Demonftratio cft,cum ita uerbis res exprimie
tur:utgerinegotium,&res anteoculos ee uidea
tur.
2. Partitio.
nte, .
Comprehende
mu8,qu.ef& < Pof,era#z z#&y.
Crt

Idfieripote- Inipare, weet zo agayaa.

rit: fi
- --- Cequentibus, quefuntz
Non recedemus ,
rcb
Circumfltibu,guefunt rp
,
3. Vus.
s Hec exornatio,in amplificanda,crcommife
randare.plurimprodeft:orinhuiufmodi narra
tionibus.Statuit enim totamrem,&propponit
ahteoculos,ztapgrva.
4. Exemplum.
Libro primo, cap. 4.
'Finishuius Ewrroais.
 Distinct. Exor NAT. 9;
s Caput XIX.
1Diftin&io exornationum, fata di

cendi forms digntat fubectis.

(iculiD.
- dum. >Attribuitur his fer.
Quinque funt | Breue. 10. ---

huic Dignitati
figuratefubieti$ Probabile. Hucmoratperti, ,
orationis gene= het.
?"a : Amplitudo.
% | Illuftre. Huic J Grauitas.
ubjciuntury Acrimonia.
-

~Ornatus.
Suaue, ab authore Herniano,
appellaturlepos,fijiiuitas,
or uenuftak.
2x HMATA,Dilucidigeneris,capi,
finitio, o.
, Tranitio,asra8xoir. 's
Defcriptio, wcyap,
Similitudo, 3aoivoig.
Exemplum, zag Mayaa. $
RE V1S, ,
Defin itio, beloads.
iio, ,
N ij
 196 ExoRNATIONvM
diunio,, ,
Djolutio,ou,
rcuitas,,
Significatio, #4a:oir. .
Aliquetranslationes, attapegairtrtr.
SE R M O NIS, %%aata Aoyoad.
Ratiocinatio,&tuote tvaaior.
Subtetio, zixu^lis.
Sermocinatio, dtxAoytoar. - -

PROBABI LIS orationis, %aar

,
Contrarium,, ,
Similitudo, .
cmplum, ,
Diulfi, , ,
Frequentatio, .
Expolitioententiarum,w#pyaca.
Cmmoratio, ,
Subiectuo, izrofoai.
pcditto , ,
Conclu/io, ,
5 5,
Metaphor, quibus obfcnitatis uitande cauf,
titlur.

Multepermutationes,euwycau.
- Licen=
 -
---------------- --

DISTINCTIO. : 197

Licentiaxae fura, que a apaavw,c9 xers

z habet.
Diminutio, Auttus.
ILLVSTRIS, riecpyr.
ranslatio, .
e/criptio,.
similitudo, . /

cmplum, ,
mago, ,
Efficio, ,
4Conformatio, , ,
otat, ,,
44httn.
Demonstratio, inolefis ,
AM PLITVD IN IS, rsatyes, s
* yy&. Coptofeenim oratio- ,
nisfunt: .
bifium&to, wiis. * -

Interpretatto, ganvea.
Expolitiouerborum, ***gyxixritA#tot, c
ententiarum,7ie l:voie. a
Commoratio, , ..

Circuitio, aree ppacor.

Dutributio, luxwoa.
Grauitatis, Ja .
Repetitio,vava pega, --" -

N ij
 189 DISTINCTIO

Contentio, .
Schchtld, ,
ript, ,
Intelletio,avvenoloyi,adauti numeri,feu
5.

Acrimomie,&r uchementiat,rr
.
Repctitio, ,
Diolutio, dia:Avrov.
rticulus, ,
cmbrum,,o .
.cchtia, .
ORNATVS.& Dignitatis, r naxxat,
. .
Contnio, ,
Contentioententiarum, awaidair wriztapao
.

Sententia, yv.
Similitudo, &poiwar.
Exemplum,wg&Jay.
Omnes modi uerborum, oi wor.
Significatio, apaois.
` Huc pertincnt ,
- Adindignatuonemmouendam.
Exclamatio, <vuots.
Conduplicatio, .
-
** * * * - Ad
 ---
---

ExoRNATIONVM. 199.
Admifericordiam,
Permiio, ,
Adutrunque.
#
Translatio, Tpoztrr.
Superlatio,wee&A.
Defriptio, ,
Demonstratio,zridlefts.
Contrarla etaefoois.
Huius funtmetaphor nonnulle.
F Est i vi TAT 1s, r uenutatis, i
gr.
Repetitio, izrawagopa.
Conuerfio, ,
Complexio, avazoni.
Traductio, ,
Difiuntio,zrfvu.
ompar, . * * * * * * **

Cadens, ,
$imiliter *

Definens,.
Gradatio, wuganorp.
commutatio, wrtra,
Ratiocinatio, &tioAoyix. *

ran/grc, .
significatio, apazis.
inteliciodiminutinumtri, rirui
. . . N iij
 zoo Exor NATIonvm
Adhasfrmas dicendi,omnes com
muniterfaciunt.
Continuatio, , o
.
Correcho, zravp=
" , -

Pretcritio, wae&= V Sunt tamen breuitatis,&

. fbtilitatispropri.
Precifio, &wozt,
.

ubitatio,. anc effe

fcribit Hermogenes,ut vaga Aa*}.
Haeccauf eft,cur Herennijdolor,nulli certe
figur orationis,hasexornationes annumerrit.
ANAKE AAA xrx exornationum, que,
fntzirastor.
n^forarin, utfchemata awaAw?ijin, repeti,
tionum.
Repetitio. Conuerio.
Complexio. . . Tradutio.
Conduplicatio. Gradatio,
Commutatio. -

Pars alterarcdundat:etfiadornatum,propri
peciare uldeantur.
Interpretatio.
Adornatumfimpliciterpertinet.
- - ote
 DISTINCTIO. 208,
contentio,o. -

Tirauwdietosfunt.
Articulus.
In his cft ola
Diolutio. .

Membrum.Hic eftearundem copularum plerun

q .
Continuatio.

Diiunctio, Et r5ziAtovxou#,adiectionis.
Coniumto,
Sunt tircvdeias,detr4iionis,
Adiumlio.
Eijevaaa xiaatariraj.wrfunt, ideft,
- numerofa. -
Compar. -

Cadens.
Similiter -

Definens. --->
Yvone tine xjuaeeft,ideft,pertinens a
pronunciationem, .. . . . .
Exclamatio. -
Contatautem reliquasexormationes,guarbe
tor ille fuperioribus annumerauit, effe duavoiar
3, tfunt, - -- - - - y
/
atiocinatio. Permiio.
:
- N. *. v - ---


29* ExOR NA TI O N V M |
Subiettio. Sententia. ;

Expeditio. , Dubitatio quaedam.

Definitio. Contrarium.
Corre&io,non tamen omnis.
Tranitio. Prteritio.
Precifio quaedam. Conclufio.
Ergonoscumententiarum ornamentis has.
coniungimus.

Caput XX.
DIST INCTIO Schematum rr Javoiae.
H. roaeuiulocorum inuentionis.
Loci.
, V S.
Sententia. Definitio.
2. PART IV M. . . .
Ditributio. - -

3. NOTATI o NIS.
Corretio. Interpretatio. Expolitiouerbori.
4. c AvsAR v M.
ratiocinatio. s

5. CONTRARI orvM.
Contrariam. Contentio.
J . 6. CoNivNCT oRvM.
Decriptio. . Effitio. Demontratio.
7. SIMILIV M. , -

similitudo. Significatio quedam.

Exem
\
 * DISTINCTIO. 203
Exemplum. Imago.
8, CO M PAR A T O R V M.
Ditributionisalterum genus.
T AKT 1 KA, & partium orationis.
. , , propo,
mentes rem, or concludentes.
Tranitio. Prteritio.
Prciio. Concluio.
. III. Auwyna?,narrationi apta.
1.
Breuita;. Decriptio.
Notatio. Scrmocinatio. Demon$tratio.
IIII. Karaonevagina, que funtargumentas
tiones qudam.
Expeditio. Subietio.
Diuifio. Frequentatio.
Expolitio. . Commoratio. :

Significatio. .
, , V. Hhna:funt, moratigeneris.
Permiio. Dubitatio. -

Diminutio. *

VI. Yaroneutina!,adpromunciationem,aio=;
nem4; accommodata. -

Sermocinatio, Confrmatio.
V. d ola pertinent, hoc,
eft;"ituperationem,orlaudim. -

Licenti. Alij
 2o4 ExoRNATIONVM
Alijhaec ornamenta,dicendttribus generibu*
diftinguunt.
Grauigeneri ubiiciunt:
Commorationcm. Interpretationem `
Expolitionem. Decriptionem.
Confrmationem. Demontration
Distributionem. Frequentationem,
Sermocinationcm. Contentionem. Quan
Similitudinem. Exclamationem. | qu ex
Interrogationem. Subic&ionem. bis na
Gradationem. Permiion.cm. nulle,
Diffolutionem. Diimulationem >perreli
-
cumamarore. | quaett
Repetitionem uerborum,que conten= | genera
tioncm aliquam,& clamorem re. | comme*
quirit. 4hf
Diolutionem. Circuitionem.
Addita adnomen,w%ta.

MEDIOCRI figurattribuunt omnia, in

quibus plurimum e$t fuauitatis, utfnt:
similiter definentia.
Eodcmpatu cadentia,
Iteratio. Conuerio.
verborum < Complexio. Circulus.
repetitio,at Traduatio. Conduplicatio.
Committatio, Gradatio.
Cofir
 DISTINCTIO, zo;
Contrarium. Contentio.
Compar. Membrum.
Continuatto, Adumlio.
Coniumho. Diolutio.
Annominatio. Sententia.
Stmulttudo. Imago.
Ratiocimatio. Subictto.
Tranitio. Occupatio.
Prciio. Corretto.
Permiio. Interpretatio.
* ATTENV ATogenerihec
agtunt.
Preciionem. Reticentiam.
Praeteritionem. Significationem.
Diminuttohem. Breuitatem.
Definitionem. Dfunttonem.
Coniuntionem. Adunctionm.
PermiSionem. Tranitionem.
Subtectionem. Ratiocinationem.
Distributionem. Fitionem leuium perf
4rl. -

Dubitationem. Defcriptionem breuii*

Mam,

. I.
hERMO GE NIS diffinio,iuxta
idlas T5 Ays.

 rc DISTINCTIO
,
,

I. Kadar,93ainevvrays,purttatis per
bicuitatis. Item,apsai, ziyAvna, ex =
77et. -

1. YiAj aphynor,nudabreui$q; narratio,atq;

expofitio.Apuyvaatuns ya eeizayeledl, ordi
nem enim rerum in narrandofequi, puri eft fer
monis: cum principium fitre nuda: nihilq; ac=
cerfitur fris. Hic ctiamnaturalis, um dicendo te
nendus ordo eft:ut que primum funtgefta,prim
exponantur:& qu fecundo,fecundum,caeteraj;
eodemmodo.Hucillud taJinjppertinet,in refiis
tando: ,
id e$t,propofituones aduerfrias, ponerc ante ea
rum reftationes. -

II.xxiaaraolavolas osava, juefuntoratio

nis cum dignitategrauis. -

2. ', 5,
apayciosasy%weva, querem ajeucrat exorna
tio,abfque dubitatione fatanegotij, caufex,
pofitione. Sic enimfcire uidetur rem orator,&
loquicum authoritate,nihiladdubitans.
I3.T3aAAwy etnip,quodpofite$t, in alludem
do ad aliorum fcripta: fiillafuntidonea,adno
trum intitutum. :

4. , , ,
-,
 EXORN TNv M. zo
. /t enim hoc ornaa
mentum,infignificatione tacita:cmmyfieria ue
lutiquedam, c theologica, fententij grauibus
indicamus. -

. ,Afperitatis.
5. , ,rca
prehenio aperta,o nuda.
Contraria exornatio eft ovurMon,ieiaays
, ,
II II. lp, Acrimoniae.
ctiam ,
ea,nonteta/cd clara,nudaq;,abfque implicatio
me eorum, quae lcniuntuehementi, reprehenfio.
V. Aaaa, Splendoris.
6. , : quod
fimplicinarrationeprofertfententias. Quo offen
diturorator , ' , ,
,
2c.Narrationeenim ctinente,ninterci/agui
utitur:is cum fiducia & dignitate uidetur dicere.
7. , . q
gorprobabiliaprobabilius promunciat.
V I. Eadem anaxiafnt:queaoo/g,*
.
VII. IIeet6oAuna,
8. o ,
*g*y*rw, Immutatiorerum ordinis. , -

- - 9.


408 DISTINCTIO

9. gpriorum interpofi
tio,feu .
. ,adiuntiloprior.
ii. Alia ayagyopi, qua propofitionibus ratio^
nes,, , harumq; , ant
plificationes priore collocanturloco,hoc e$t, an
tepropofitiones. --

12. Eviuovi,commoratio, in ijs rcbus, in qui

bu4 aduerfriofupcriores fmus, & plurimum
poffumus. Quanquam hoc ornamentum magis
t Ja, quefit ,
v III. Tagg,Denfitatis,& copiae, eadem
funtgeneratratandifententias,que Cir
cumdutionis. -

1x. Tie izraAefas, #na:AAss, accurate ord=

tionis,atque pulchre. -

Oratio wseuixaxjs,& ntnooauaiu,nonhabct

propriafchematafentcntiarum.
x. roeya, Mobilisorationis,uelocis, & come
citate funt r5 ragrtu5 rzr, inclfioni.
12. ,,tio
nesueloces,& breues.
14. Avttizarreponfonesfimiliterbreuesor
ueloces. - -

,.concurfioconc
V, ` `
 ---------------------------------

ExoRNAtionvM. zoj
hi$,& compenfationis, quaedicitur etiam &yr
ylv..
16. Azrogeo,declinatio,nunc ad aduerfriii,
mumcad iudices,nunc adaliquemalium,contineni
ter,vvys facia. Hanc etiamuocat
Hermogenes. - --

17. AwaAAayii. Cum multas res cmmemorat

reuerai$ qui dicit,& fingulis celeritertranfilit,
digreditur, . denim
incifionem nonnullam indicat. vtendum igitur
biczuazNonair, uerborum copulationibui,
tranfitioheadresalia,, ,
, ,
XI. Tistws,fimpliitatis.
18. T ,
eaccum apertafferturfententitenuis, ladov
iua,ueletiam aliquarecondita. Ergo huius fra
mae habeturaipynotrliai,expofitio corum,qu
in refunt minutiima. Deprimitur enim oratio:
cum adminutiora delabitur: & in his ipfis;dius
tius,qum caufapoftulat,commoratur.
Hucpertinent:
A$ol&Afiy,cm,nemine cogente,neque
interrogante, quando opus effe nonuideturali.
quiddicimus, vt eft omnisfubitarerum explicae
io,uelquafieximproufo, adaliquidrtfpomfio
Q
 2:2) DISTINCTIO

. , &#rrr*, acut.eq
rattonis. Item, , r,
uenu.e,orletaefrmae.
19. Quodcumque ormamentum non e$t vt
ewsvowajvop,reconditas exponens rcs: ut occult4
fitfignificatio:fedaz N5v, zaweigrve, razrev*
vowvx exponunturfimpliciter, & orationcre^
mija.Namfententie altioresplanius, eo commu
nilshieproferendefunt:humiles,er abiedieita
pronunciandae: ut wcrbis altiores eJe uideantur.
quae dicuntur a $ $arzioAis &aixa, recondite
quidem,fed apertpofitae,ideft,cum cxpofitione,
& explicatione.utfunt fales, ioci, & allufiones,
quhabent occultam fignificationem.
XIII. Tie izrietuzias, gr os modete,
quae,moratq;orationis.
2o. T3a4iovtfj, quum orator ultr oflendit
ede uoiure cedere, utlcume utilgo adequat,
& annumerat. Ergo huiusfigureft A&i]oois,
imminutio.c ultrfua cmoda extenuat orator,
21. Evdoiras, dubitatio: cum quecontraaduer
farium habet acria, canon dicit uehementer(hoc
nim ct) itague il
ludfiat: uel dubitatione, uelgeneraliuerbo.
22. naeaay!ay,praeteritio. cum ultrprt
rit, que dicerepo/etim aduerfirium, autetia"
pro
 EXOR NATION V M. 211

| profe.Ergo non omnis zag&aa* phuiiw eft pro

* pria:fed ea que res commemorat, i) soa ra
ng&yaata, Adprobandum etiam mir conducit.
quae autcm praetcrittores non commemorat: ea
propter affumptionem ret infinitae,etiam oratio.
nembabetexaggeratam, ntel&Anv:nontant
probabilem, moratam.
. , , -

- - lx Adys Orationisuere, zo quodam

modo affecte,o quai animate.
23. 9,quodornamenti
non praedicit, effe aliquim nobis animimot: ut,
, , ,, a
Ator, & psy,iram,dolorem,mifericordiam,& vfaja, Agg,
metum, Item, ,/i
Ewroptationem. t quafi tnciz :
, rt. dere dicendo,
* eawazop, #4a.ea, admirationem. in animi moti;
24. . oportet.
* verxveis narraya&oivrxg%avov. Haec exornatio -

' utitur ref}onfionibus contra obietiones aduerf&

riorum,abfque propofitione.
25, ,
&ya yo :quodornamentum abfq; pro
pofitione, o continuatione, nouum quafifacit
principium,& ad caput orationem rcuocat.

 -----------------------

212. DISTINCTIO

26. 8 conuiti
abfque praefignificatione.
Huius igiturfigur eft ayanoAwffiv ryj^*
ys waxtww. Quenim ficdicithon conferua!
rjmentorum, queinuerbipoitantor
ncm:fedquafidcuiare tadeclinat,propter animi
motum, Debctig"
uideriorator,obiter,cr quafi exprerupto, com
moueri, G-loqui, rkg ,
i.
xv. Tisgs;trag.,Grauitatis,in obiurgat
do pofita,ovedgma, que exprobratisn
habent beneficiorum praeftitorum. .
zz. maps zcomparatioodioa. cumote
dimus cos, qui nunquam,aut paruisrebus bene
meritifintdRcpub, aut quimal deeafintmeri
ti,premu confcutos effe:nos uer optimdet4
meritos nullis affici. - -

28. ao, , ed
| Nummoratia tradiata.Cumoratorfuafponte defuoiureced":
liquidtumba- autconceditaduerario, utuperior fit:autip,
bitoratiopa orationisfigura,contrariaflatuit,autde aut de
rum grauitatis, aduerfrio,idq; uerbis,&rcbus contrarij;
, d= 29. , diimulatio. Cum quis diimu
ridum,crexile ltloquitur defe prefertim adiudice: orati":
illudiffimap- fiexa,ionadaducrfarium:efficitj na****
parebit. ta
 ExoRNATIONvM. 213 -
*angenAaprgrapuram crilluftrem grauitat, ,
3. ,interrogatiopoft .
dubitationemicum adillam interrogationem res
confffas,z2 342A)&gtvae, tamquam ctrouerfw:
adiungimus. - -

31. % saoAoy&gtvr:quum du
bitanter affirmamus de rebus confis.Talis e$t
iwneats cdotgtn. * *

3z. Ezrireizir, cum udicatorator,altguidnc- :

ceariumee,quoduclit indicare non ee necea
rtit?. - -

XVI. Tie devrur9 pavo avus, su sous,

Graultatis, quetaliscum eje uldcatur,
. -

Nulla habet fententiarum ornamenta pro.

pria. * -- ; : . . . .. .
xvii. Tia#Jou3zuaioijuaavi;, &eur ' z

- ' d 4
-
***Azs
cm
*
guencJ: uidcturgrauis, perung
tamen reucrafittalis.
- *... - . rtinet r c
:
-

, , 4"
Nechuieprculariafuntattributa vtitraugurai u
: temententi zsexrsse asuche ref}onfio acu~
menteroraimh.ld, , ,
in exordijscaufarum,improponenda,& diuidem rium,etdicitur
do,&inaljs omnibuspartibus. frtum or ,
tionem aliquam nudam,&fimpliccm,&pai* g.,;g,4g.
zmowiro ipetalise|Juideriuuli:cmtamcn.
, , O iij
 214. DISTINCTIO -

omnino contrariam teneatfacultatem,& ctra.

rium diccndo efficiat. vbifepe opu* eft impetu,
figura alta, atque ampla, , =

ydei:uthabcataliapaa,* &aa,altum quid,et

graue.
XV III. Tis pauvouivus 'avis, $ubous,que
grauisee uldetur,cum non fit.
33. olo, ool,
conuitium,aut reprehenfio aduerfarij, temerfa
ta,ante confirmationcm, autubi omninonon eft
.

. .
Sequuntur a fiuataxtos,etiam di
ftin&acrationum formis.
I. Kadapa',pura, t detai,implicia, or is
zxi,orationis modc$.
1. H , diretauerborum confecutio. Eft
lam .
2. #Awgaois,quefitdiolutismembris. Et
enim deflexio contunuatione uerborum,& fcn
tentiarum. Itcm,repetitio reilonginquo,&
prumo q.principto.E$t & hc dignitatis,et fblcm
doris.
II. Eaevi,perfpicua.
3. ' ,rborum orh"
Mntwit,


EX OR NATIONVM, 21;

mentum, quod definitum cft rcrum copulatione.

4. & Meiazis,partitio,ueldfcriminatio, que
fit particulis.
. 5. ,
,.Cum orator quai e
ipfm interrogans,flatimrefbondct, modica in
terpirationefa. -

6. " Ezvyxn lie,uerborum,G ententiarum

reuocationes,poft cAio, intcrtclionem alio
rum uerborum,& rerum longiorcm:is reditus fe
quoque dicitur.
III. ,grauia, cum dignitate.
ucpertimento.
2. Eziheais, appofitum oratoris iudicium: -

quodfitaeucrando,non dubitando, ,
.
8. , w
w5AyovrG. Cum aliquid eor,
quedicenturadfamr:#rtntentiam, c fuo
grubuit iudicio orator. - -

ii 11. Tpay, afpera.

. r3 *gogarinor,quod imperandumodo com
ficitur.
. ' Atywriuir,quodinterro
gando reprehendit,Zo coargult. -

V. Egodiga, acria. -

. ' ,quodha appellatio

nemaduatjarij.. ]
------

26 DISTINCTIO

12. , g , interrq
gatio perone inferioris,quepro appellatione ha
betur, &aogpopw riv iyx:& uimhabet coarguen=
di. Lociihabct in ijs rebus,quibus contradici non
potest,feu que nonrecipiuntow}tfpuav.
13. T /antinv, dlgis,peroneindicatio.
VI. Aaaa?a, i adifplendida,cfpeciofa,
Hucetiamaw 14. *A"***"* negatio.
rtspartinet, 3; T****************qucunque dife
olut proponunturzo non coniuncta unt:mo
dlongaintmembra. Diolutaitigituruerbo
rum continuatio. Sedprolixus fit orationis cura
fus,o inlocum producatur:utantefinem n con
fijlat. Diccndi enim genus illuftre non magis ad
res exponendas facit, quam adamplificandas:&r
qualitatem earum oflendcndam.
VII. Angagina,orationis quafi uigentis,
Sunt omnia Aaa ^a?,& olg.
, ,
doaygerarque fato intera
gallo, ponuntur: &r nouafententiarum exordia.
16. dio,: quae conti
uenterpomunturpreterexpeciationem factain
terpofitione. --

 EXORNATIONVM. 2z
,,
Awogreopai,declinationesperfonarum,
, , :reprchen
fionis ornamentum interrogatione infrmatum.
V. , t
, ,
?". #Awadana.enumeratio.
18. T iotnbv ravry,quod illiefifimile: ut r3ae
.
19. T! , oratori
eleito, c quafafilm4tio.
2
To nab var6egr,uerba quaefignifict con
ditionem, ast ageroa$, prcipufieaconditio
ponaturfeparantibusparticulis,aver d. *

21 _ IIxaytaoads,inflexiocafusreii,aljsfa:a
cafibus. - --
* -
22, p, 5,incur
fofa taperfententiarum continuationem, #wi=
,
23. ,/ubicio alteriusuoc o=
aunis,longioribus membris.
z4. Mtetau,diftintio rerum,qufitparticu
lis,pofilongius interuallum, da gan5#xoval
,
.
25. Tnartator, dar,negatio,o afirma=
ti9.
 218 D I S T I N C T" O

26. , copulatio
pernegationem.
27. conuerfio.
28. , , interic,ant
fntentiam abfolutam, longior. Breues enim yoe
yv A6yov efficiunt. Sequi autem debet vwogpc,
redutus declinatione ad inchoatam fntcntiam
quod ue,
IX. Meg,plenaeorationis.
Sunt omnia a se Awtuna, frcquenter pofita,
uelnaz areaEcAdv, interpofitione,ueluat gap=
,continuatione,cl ,impli
cattone.

X., Tu&\ss,orationis uenufl,

Principijs, acagwtop.
29 7.
wir,imilitudo Extremisparti,
uerbor,infan bus,
tentiarum
".
In his occultandis,
Oratores utuntlir

,quafit\
,-- - /\ -

Alanke,tnciione, a,im
& proptertain, mutattone.

terpofitione. 3o. Com=

 ExoRNATIoNvM. 219 /

3o. Compar Hermogenesmembra comparia,

waetovra nAnominat.
retcrra, , Repcti,
tio,quefingulis membrisfit Itcmazypc@,con
uerfio.
31. * Eztawaypopy, Itcratiouerbi, quafinis
membri,alteriu, colifit principium.
32. Tonasuantorn, Gradatio, que etzrasov
.
33 , ,
xxy: contentionesrerum, que fiuntparticulis,
proptermembraparia.
34. T#wparar,tranfbofitio,fiab/queinter
poitionefiat,feu wapsvtoeted traiectaone,vate
za.
35. Taxxwongszt,noueconfecutiones uerboe
rum:ut/unt,,,,6rcetcri
oiapud tas.
36.
eas: exduabusnegationibusfatae affirmationes.
37. To 7roA],Mutatio ciufdem uerbi ca
fatmembratimpronuncittur.
- . %, . rimum
orationis incife,quetalis eenuidetur.
38. oi \aytaouoi, Nominum cafus inflexi.
Item,T3nar zvgpopw,quae eft figura rotun
da,atq; ctorta.Et r,ncifimfit,
, Dcinde
 azo Distinctio
Deinde orationis,quemomrerum incifionem
habet,tametfi concfeproferriuideatur.
Td n6 aroggopo, redituspostfatam deli
neationemuerborum,funatataense.fedcabre
uiseffe debet.
, ' , continua
tio breuium membrorum.
cinda, /int ,'
, , -

39. ,articulus incifis

conftus. -

4. ' , inci/a finguli;

fatauerbis. **,

41 , ,
crebre, breuitcradhibiteuerborum commut4,
tiones,
42, ' s ,
Jsee%orri:piitione#breuiter faie, idei,c
breui conuerione.
Tnor'nawagpal nowaarin,repetitio in
cifisfalta. - - - - -

' , conueriofa
&aincifim. ". . .

43. ' ,
pulationesuerborbreues,eutneAvaivdlet
Towazzuotor, gradatioibreues, inea, int"
parti
 EXOR NATIONVM. ?

particularum reditus,& breuiamembra,feu Aga

.
xii, ravna,fuauitatis.orffiuitatis.
1. Eadem qupuritatis,& fimplicitatis.
2. Que pulchritudinis,& orationis uenu$t,
, t/unt,

neuzse. Y
,
oaoiottvra. ] Vide dehis GeorgijTrape
, zuntijrhetoricoslibros.
,
,

,
44. Suauitatem etiam habent,& twoiwu*
Tovcyxyg zragazmona, ueruit applicationes,
in oratione fluta: quibu$ fic utendum eft,utunii
quaicorpus cum reliquaorationeee uidcatur:
non autem ab alia oratione ponantur, nolagaa
osos,exinteruallo;utleges, ovaos, c9.
za,decretafeorfim recitantur, incaufis frenfi
bus.Nequeuer hocgenus eedebet awapaaide
:fedplerunq; ufrparicum agoollegva, uel
gauJ/opza,corretione. Nominaturhecratio
wAAwos,quafiagglutinatio: cum integriuerfs
apte
 111 DISTINCTIO

apte cum mo$traoratione connc&itur. IIapydiae

emimtum dicitur:cum aliquidumhismutatur,tol
lendo,addendo,trajciendo. -

X ofa,acuta, que cum premeditationoften

dunt:tum fubtilitatem declarant ingeni.
45. magowouazia,annominatio,quafiatim tffi
cit,quod uolumus. In qua poftcaquam nomine
umusui,autuerbo proprio, in conecutionere
liquorum, eadem inre, in quamon eft proprium,
timur. ,
,' , gw, '
5 . -

It,cumuertotranslato(pozri rivi)umusui,
n uehcmcnter auftcro neq;duro:in confecutione
tamuerbor,affrimustranslat durius:nontaa
menutonawpovtffe uideatur,propter ipfm confe
cutioncm, J . lic
pertinetng boiTvTx#stor, uerborum fimi
litudo, vap. acrimoniam enimefficit. ut,
guiva, uaa.Amcntium,non amantium.

. , , , ,
, uenuftefigure:'
queindicendo oblectationemafert ,
Huiu; dicendi frmefchematafunt, quibus
|n,
 ------------------------------
---

ExORNATIONVM. zz;
fententias adequamus ornamtisuenuflatis. 3ratv
c "
, .
. ,

Eadem que pura,crfimplicia.

. , ' o ,
orationis quodammodo afft,&inam
bitu accufatorio.
Aj 2woggog,declinationes adaduerfrios,
' ,dcclimationcs
iae interrogationibus, cum alijs decaufis: tum
quia momentuehementius.
: Toolantinv, demontratio,
Holtzzuzuedubitatio.
46. ,rcticentia.
:

, oratoria iudicia,
perdubitationem adicta,quanquam ri agrsa
ri magis conueniunt,

wv,Corretio amplificandicauf affumpta.
47, G ", diffin
tiodifloluta,autnonabfoluta difiunito:queca
demfer eft cum iudicatione oratoria.
XI | I, T;
 214 DISTINCTIO
XIII. Tietuz Gr.
Nullahabetgrauitarifia obiurgatrix propria
ornamentauerborum. Oratoriatamem iudicia,
perdubitationem adieia, ninwas cdolay
nox,magis conueniuntobiurgationi.
. ola, ".
G), ,,
, -

Item, avgpopi,uolubilis, & contorta figurat

quepropriahuius charaieriset exornatio.
v. , a'
%,
,, ,
V. r.
KxA,pulchra.
Auwagunai,uigentia.
,grauia,cum quadam dignitate.
.
 - 2i;
cATALo Gvs ORNA.
mentorum,qu a uatr di
cuntur ex III. de
- Oratorc.

Caput XXIII.
",

NTER co N F o RM As
tionem uerborum , & fententiarii
hocintcreft:guoducrborumtolli
:: turifiuerba mutris fententiarum
permanet: quibufcunqueuerbis utiuclis,
In perpetua igitur oratione, cum & coniuh
&homiklcnitatem, & numerorum rationem tenue
rimus: tum eft quafiluminibus, diftinguenda, &
frequentanda omnis oratio,fentcntiarum & uer*
borum.
.
1. Commoratto una in re, riacvi.
2. illu$tris explanatio,rerumq;,quafigeran
turfubapeiumpenfubuciio,cappea,zotia
,9, -

3. Preciio, wafaetwweis.
4. Plusadinteligendum,qum dixerh fignifi
catio, , -

. Dinfie conciabrcuit,Apax"Aayla,iia
P
-
 226 DISTINCTIO
, - - -

6. xtchuatio,,uc .
7. Illujio, ,""
,, (.
8. bre no longadigrc,, =
9. Reditus adr aptus,& ccinnus,iz, &vo/.
io. Propofitto quidfis diiurus,natgazis.
11. Ab co quod eft dit,fciuntio, aera $xor
12. Rcditusadpropofitum, vwoggogii.
13. tcrat, . . . .

14. Rationisaptaconclufio,zvaaiparaa.
15. Veritatis fperlatio, augcndi, minucndij;
cau/, ,
16. Tratectuo,zrpdegir.
17. Rogatto,,
18. Huicfinitima quafipercuntatio, wvoux.
19. Expoitio ententie u, a phymals, Wag
. -

zo. Alia dicentis,acfignificantis, diimulatio,

eipwv,qu efi pcrtucunda: cum in oratione,n
contentione,ed ermone trattatur.
. Dubitat, ,,,
22, Dtributio, ,,
Ante (
23. Correctio, Sadixe, C*/%.

, ris
Poliqua J | .
24. Reietio, &aos, cum aliquid f ipf
reijcit orator.
 +

C I C E R O NIS. 217

25. Prmunitio ad id,quod aggrediare, 7o#a

wipyaoix,nesnaraenev. (.
26. Reictionalium,
zz. Communicatio, wanoivoois:quae eft,quafi
cum jsipfis,apud quosdicas,delibcratio.
28. ' Morum, ac uitae imitatio, aclim perfonis,
uelfine illis:magnum quoddam ormamentum ora
onis, & aptum ad anumos conciliandos uel ma^
xim,fepe autem etiam ad commouendos , #46/
,. - . . **
.

29. Perfonarumfita indutio, ,

n dlooaroix,uelgraufimum lumen dugend.
3o, De/orpt,",,
31. Erroristnduto,ztoza&vwziz,aspatpww#. s
32. In hilaritatem impulho,,
33. Anteoccupatio, agws his,neonra" kus,
czatrnous, . . .

34. Similitudo, baoorr.)

>\ge duo maxime
35. Exempl, zapdayaa. j mouent.
36. Digetio, Zia rafts, narrayagir alarvarea.
w, a. -

37. 1nterplat, ,
3S. Contentio , f. -
39. Rctcent,, , *-

4-o. Commendatio, vigazis. \

41. Vox quaedam libera, atq; etiam effreiatior,

3hdioauja, , j
 - -

243 DISTINCTIO -

42. racundia, ,
43. biurgatio,,
44. romi,.
45. Diprecatio, Jzir.
46. Obccratio,oluois. -

49. Dcclinatio brcuis propofito,&wovpoei,

nonutuperiorilla digreio. -

48. Purgatio, ,
49. conciliat , .
3o. Lafio,, -

51. Optatio,aiyi.
5z. Excratio,ga,ap.
His fer luminibus illufirant orationemfen*
tentie, orationis autem ipfius,tanquam armori,
et,ueladuum, -

Comminatio, ,,.
Quafipetitio,agazis. . uel ad uenuflatem,
ipfatraiatio,yazia. *

x ,
1. Geminatio borum habetintera
dum uim,lepremalis. -

2. Paulm immutatum uerbum, atq; deflex,

,
3. Eiudem uerbicrebra primorepetitio,
,
- - 4. Eiufdem
 ciCERONIS, 229

4. Eiufdem uerbiim extremum conuerfia,&j.

wigeop. Estenim in eademuerbuimpetus,ate
que concurfio. - - '

5. diuntio, ,,
&. Progreio, agoga guate, incrementum fort
intelligit. -

z. Eiufdem uerbi crebriuspofiti quaedam di.

/tin,,
8. Reuocatio uerbi,way&Aw*}ur.
9. Similiter definens,3aolottvrog.
1o. Similitercadens,].
11. Pariaparibusrelata,wra.euga.
12. Quefntinterfefimilia,waporoaawla.
13. Gradationaiuaft. -

14. Conucrfio,. -

15. Verborum concinnatranfgreffio,vwja*

.

16. Contrarium,,,
17. Diffolutum,ouvrov.
18. Declinatio,wAiois,
19. Reprehcnfio,aeraolae.
. clamat,,,
21. mminutlo, .
zz. Qgodim multis cafibusponitur, ]
. -

23. Quod defingulisrebus propofitis dutii,

refrturadfingula,wawzic,
- P ij
 230 D IST INCT IO

24. Adpropoitum fubietaratio, artoxoyi.

25. In ditributisuppoitaratio, noowwoloar,
26. rmi, ,.
47. Rurfm alia dubitatio, cdleiacur.
28. Improufam.quiddam,angco Minwoo.
29. Dinumeratio, Jagdanels.
3O. Alta correttio,ou,.
31. Difputatio,a tuoAo, ,
32. Continuatum,voavav/eto.
33. Interruptum, ,articuli.
34. Imago, ein&v,eiuzzia. -

35, Sibprtfbonfio, ,
jo,ulg rominat.
36. mmutatio,,
37. Difiwh&io, ?r#uir. (lis.
38. Ordo, rafiscrareoa,quefit particu
39. Relatio,vyaa.
4o. Digreio, wyaois Hermogeni, que et
perfbicuitati3,29fblendoris.
41. Circumcriptio, atpezoir.
Hc enim fmtfer, atquehorumfimilia,ue!
plura ee pount:quefententijs orationem, uere
borumq; confirmationibusilluminent,
Haec CraJus,inquit Cotta,finedefinitionibus,
& fimc cxcmplis effudit, -

DE HIS, IDE M CICE RO, IN. O.

RA TO RE perfeio,ad Brutum.
,

i
 CICER NI S. . 231

. IIII
t Etreliqua ex collocatione uerborum, quaef
muntur quafi lumina,magnum affrunt ornatum -

orationi. Eadratio eft horii: quaefnt orationis

lumina,& quodammodo tnfignia.Cum aut ucrba ,
Duplicturiterturi,aaxx,ia,izvz.r. ;.
2. Breuiter commutata ponuntur, ztapovog.
,, cl,
3. Ab eodem uerbo ducitur fpius oratio,w
wapofa. - -

4. Aut in idem conijcitur,ayriggoei.

* 5. Autin utrunque,ovannon. -

6. Aut adiungitur idemuteratii,iwava Aw*!/r.

z Auttdem,ad extremum refertur, nn AG.
8. ' Aut contincntcr unum uerbum , nomim ea=
demententiaponitur, araoni, wrigaos, wapa
ygAa.
9. Aut cum fimiliteruclcadunt uerba, aot,
7uclde/inunt,.
1o. Aut multis modis contrarijs rclata contra
ria,, -

ii. Aut cum, gradatim furfmuerfus,rcditur,

.
12. Aut,cum,demptis ciun&ionibus,diffolut
pluradicuntur,z,ucl comtr.quod uoca=
tur.
} ' 13. Aut cum aliquidpraetcreuntes,curidfaciae
mus,dimus, lus.
: P itij
 43? DISTINCTIO

14. Aut cum corrigimusnofmetipfos, quafirs

rthcndente",. -

15. Autficft aliqua exclamatio, uel admiratio.

nis,ucl conqtionis, ,,
.
16. Autcum eiufdcmnominis cafusfepius cs
mutantur,,

,fententiarum or
namenta,uel conformationes.
Non utitur noe Sic igitur dicet ille,quem expetimus: ut,
minibus autex 1. Verfctfepe,multismodis,eandem,& unam
emplis:fedtan- rem:& hercat, in eadem, commorcturq; fentens
tummodo no= tid, #x"ovi. -

tatlocos. 2. Sepe etiam ut extenuetaliquid, gevat.

3. Sepeut irrideat,eipova.
4. Vt declinet propoito, deflectatq; entene
tiam, nazis, ztopnazis.
5. Vtproponat. quidditurusit, xxrgze.
6. vt cum tranfegerit,iam aliquid definiat, &
,
7. Vte ipereuocet,wooliofquiduocant.
8. Vt quod dixit,iteret,&ztava Aw^}us.
9. Vt argwmcntum ratione concludat,ovux
fazaa.
to. Vtinterrogidourgeatie&rvoir cigarini.
vi. Vt rurfus quafiadintcrrogatafibi ipfi rc
fandc4t, rg. - -

2, V
 CICERONIS. 233
wz. , vt contrac dicat, accipi, & fentire uelit,
eigavvea,ine irriione aduerarijcilicet,utilla u
perior: fd quadam tantum diimulatione.
13. Vt addubitet,quidpotius,aut quomododi.
,,,
14. Vt diuidatinpartes,*e***s.

15. Vtaliquidrelinquato negligat,rapdate

// uidetur intclligi.
16. Vtantepremuniat, ago4parara.
17. Vt in eo ipfo,in quoreprehcndatur, culp
in aduerfarium conferat,&vtinatwyo&a.
18. Vtepe cum ijs,quiaudtunt, nonnunquam
etiam c aduer/ario quafideliberet, avaneiroze.
19. Vthominum fermones, morcsj; defcribat,
,
zo. vt mutaquedameloquentiainducatre
77,

21. Vtabeo,quod agitur,aucrtatanimum,&wo

990?.
zz. Vtepein hilaritatem,riamueconutriat,
,
23. Vtante occupet,4uodputetopponi, agon
,
24. Vt comparetimilitudines, adioor, was
,
25. Vtutatur exemplis, zrae&oleiyaa.
26. Vtaliudalijtribuens,difpertiat, oliavoai.
27, vt interpellator interpellatu coerccat,
P V
 *y4 DIS TINCTI o ci C.
, , ".
28. vt aliquid rettcere fe dicat, &zoa/&wwzit.
19. Vt dencict,quid caueat, iuzt\*is,dixAj.
3o. Vt liberius quidaudcat,7 appuoiae.
31. Vtiracaturetiam,ayavnjugir.
32. Vtoburgetaliquando,zrziawzr.
33. Vt deprecetur, d'voir.
34, Vt/upplicct,,cl,
35. Vtmcdcatur, , ,
.
36. vtpropofito declinetaliquantulum,&r
9, .
37. Vt optet,aix,
38. Vt execretur,ap, g, "tp.
39. Vtfiat ijs,apud quos decet,fmiliaris;zovot.
nvote quidam nominant.
4o. Atq;alis ett dicendi quaiulrtutesqua
tur,breuitatfires petct,,,
41. Saepe etiamrem dicdo fubijcet oculis, vwo
**ZUCo2"

42. Spefupra feret,qu fieripoit,vzrsg8oA%.

43. Significatio fepeerit mator, qum oratio,
.
44. Sepchilaritas, cft,
45. Sepeuite,naturarumq, imitatio: cinvain
telliguntaliqui :fed proprinihileftaliud, qun
, /

Hoc in genere,nam quai oluamuidemus, om

his cluctatoportt,cloquentiemagnitudo,
 235

D E TRIBVS GENE

R IB VS D ICE ND I az Acoous, E X
*
quarto libro ad C. Heren
nium,liber,

Item,

De ufu Eleganti,dignitatis, &

cterorum,qu his libris
contincntur.

Addita e$t Graecorum omnium in histribus

libris,intcrprctatio.

Valentinus Erythraeus.
 236
~THEON sopHisTA, IN svis
Rhetoricis progymnafmatis, c
,

, , ,
: ",
:
,
,o I ,' ,
goJa.
. ddi,
In laudationibus, &uituperationibus,
principia non funt negligendat Ioci uer6
communis illa eft confideratio: ut pars
reliquocorporeauula, amputatague ee
uideatur: imo pars orationis alicuius iam
habitae : & tanquam conclufio : amplia
tudinem, magnitudinemuemaiorem har
bens, fs, quae n confirmatione prius fuea
ruhtexpofita.Ergo locum communem fic
exordiri oportet.utcum fuperioribus con
textaee uideatur orato,
DE
: .Sr{ f
\/
", -

D E |R IIB V S ID I=
CE N DI G E NE R IBV S#aaIAwar,

explanatiofuccinta,ex quarto ad
C. Heremnium libro.

Caput I.
pra ACTE NV S O STEND Ia
mus,quasresfemperhabere opor
}| teat oratori elocution: deinceps
diccmus,quibusingcncribus,cad
femperuerfri debcat.
QyoT SINT GENERA
dicendi.
Suntigiturtriagenera, Mu Txye, que nos
* figuras , Graeci xapawtigas appcllant: in quibu4
omnis orationomuitiofaconfmitur, Vham Gr4
vem(a&lp)alteram Mediocrem(aaop,)tertiam
Attenuatam, (ixpg)uocamus.Teisxapakfier
, ,
, .lutar
businuita Homeri.
ID E GR AVI GE N B R. B D [e
condi, .
- I. Qgid
 233 ID B GR AV I GEe
* I. Quidfit. * #

Grauis figura efi,que confiat ex uerborgraa

uium magna,& ornata conrutione.T3&vp
, ,

.
I I. Exquibuspartibusconficiatur.
A$is, uerba.
Partes eius prae < Evvotx,& voijaara,fententi.
cipuaefnt: xy&aarra,Exornationes.
Plutarchus addut nataauevi,artificiofam uer
borum,&fententiarum compofitionem , atque
iructuram:ex quo xaatioaos,eu conformatio
eorumdem exiftit. ' -

Ingrauiigitur confumeturoratio figura:

i si que cuiufq;rcipo. Propria sufea.
- tert ornatifumauer
- | bar:periruiuead l.< Translata, reqpage
- namquamq; r ,
| modabuntur ,

:- - . *

Himodi: Y z. sigrauesen-
(Amplificatione, cv ridiar
.
tentiae eligen. -

| tur: quac tra= j Commiferatione,c T*A*

4 antur un ,
-
 -

NF RE T, IC END I. 239
a . (vcrborum.
|3. Si exornationes,que
grauitatem habebiit;
s

.
l adhubcbuntur,
Sentcntiarum,
-

* -->

III. Exemplum.
In hoc generefigur, erit hoc exemplum. Eft locus coma
E$t alinaviny,iudicialc.Habet enim accuftio munis, quem
mem certe perfome. Caufgrauis c.obijciture- Theon uocat
nim reo maximum crimen,proditiopatrie. sed rver, &^
, , in hac iw^eyiniparte, exaggeratur maleficium; yev a'grinde
ut infiammet iudiccs, adfuppliciumfimcndum
de hocpatrieproditore. Ergofeuitiamhabet agyear9,e
propofitam: e$q; wapovvtun): ut reum fuis en.
.. tentiiscondemnent, orex ciuttate cijciant, Itaq; 79,xara ago=
incidunt bic Sen- .cmpli
, fimile apud il

lum extat.
-
-

 #40 foE GRAVI G Ea

1, Eyvelat Av TOR.

sententiefnt tu$ Nam quis

pertincntes adamplificandi; et ueftrum.
fclu3,proditioncm patri,e- - :*
us, poenae. Ergo Iudces: 1,
w$ eft, contra proditorem ftis idone
patrie. Parsetcpilogi decla osit,
mationisaccuatorle,exlo= in eii
...
eis indignationis, vir dav, Poena exco
, estos. Iratos enim fcitiudi= gitare : qui
ci sian prodere ho
. --

tibus patri
contentio, ulcomparatio, cogitrit?
Quod male
Coniugatorum compofi . -

tio.funtcntm ggo:xa.:pro= lefici , Cum

dere patriamhofibis, er hoc feelere
fetlu. comparar?
-

Latet iudicum
hic argumentum
quod huic
ileficio d
&, tefimo- male HCIO CH1

ijqu illiipfiatrocii- gnum fup^

mum hoc maleficium iudi- plcum poe
cent. ergofcucriim illud t -

dbenthindirc. tet inuen

Amplia ri -

- 14
 NE R E DI CEND. 24i.

2. , 3. u.
Amplificationis, rs zra, Ipozivaus.
paosos nega* xuov,feu pro Incipit ab am
pofitto confirmata igvrioa bitu trium mem
&yaytipjr, interrogatio= brorum, qu agi;
me,cui contradici npote$t. nwrzy&colos no
minatur. Habet
Ywgazis gwawagog, autem in reditu
propoitione, cui
Circuitio, arsepague, altera reuerfio
x6yGraya' vgar@-, td eft, fubijcitur.Eft au
contra perducilem. tem hec dispnguv.
rlagovcaazia. -

Expolitto,uel interpreta
tio,uel commoratio, in ead Sequuntur mem*
fententia, & tn cadem exor bra duo, extra cir
matione, interrogationisui, cuitum, per o*
. delicet:que non tamurgen vak,
di,quam admirandicaufa ad
hibetur. Eft enim cgatun,
. Schemata
preterca fnt, #zwxpoga
,
, ct,percguch
tiam. Si cnim nemo iudtcum " -

ftis dignum fppliciumpo .

tet inuenire:profei fum
mum.cluset,patrieprodi Q.
tl,
-
 242 DE GRAVI GE=
- verbagrauiafimplicia,maleficium, celus.fed
Gra*&**? Baciliogauius:item illa auv&vvae, idem fignifi
Pid,Pr9P*** antia pna&fupplicum:hoc autem illo eff
* 7 . quia fignificantius, etiam plenit* c$t.
his ordo,quo coniunla etiamgrauitatcm habent, ut ,
4""** &** additaadnomcn. Satisidoncapazna,& dignum
\ bus,
ra fitadprogre
graulo, fuppli -

fio. 1, Eyyotaf. V R.

fi : In ijs, qui
abitiohts a,4
cxcmplomatorum. quod viola
-

1I

nec ipfi huic facinoriiillum genuam:g'?^

fingiarem, utalijsmal fi-tremfamlis
conftu praf.
tur , rw

comparattone pcccatorum, fent:pulfafit

qui locus indignationis sit aliquem: aut
nomus.Ducitur autem a mi- poftrem 6 ne
nore admatus. r ovyneuv=
, , confiant caffent: , 3

&waguuioa,feu inductione ima fu ppl

rhetorica. . Ip3ra?is igitur cia maiores
etnumeroa,propterzrsei8o noftr con
aie,gueeizeszaila, -

aumptionepartium.

umperunt.
Huic
 NERE picENDI. 24,
upplicium: que igo Juvau5vrafunt. Locution
frmule quojuegraues fntpnam ftis idone
in aliquem excogitare:altcui maleficio dignfup
plictum umuenire. Item,prodcre hoftib* patriam
cogitare: &,maleficum aliquod cum hoc fcclcre
rare.

2. , 3. u,
, 9 : Comparatio
Aaaap, impreclarofao. nis pars prima c
v, prehenditurava,
, - , fpiritu oraa
, , orio conctato,
* Nam a potre.
oaoiorvtop uitatum ma fententia reli=
de induftria, nata asta, &, qu omnes pen .
&74*, dent. Incipitaut
. a flagitijs, definic
Isefigpazir. mampartes in reliquis facino
ponit pro toto. Pauctoribus ribus.
enim uerb fic dicerepotuif
fet. In ceteris facunorofis,
maxima fupplicia confim= Q, j
perunt. -

R#ra
 444. ' DE GRAvi GE.
/ gona Huic trucu
. am cum
ltiffmo, ac
proditione patrie uperio= - -

ra crimina confert, hoc e$t, nefario faci,

unum cum pluribus. *

verborum grauium magna hice copia. Vio

lare ingenuam:matremfamiliis constuprare. In
. quibus eft zt6aagis, incrementum: grauius enim .
Ctraria izrav, hoc illo e$: idcmq;fnantius,&plcnius. Incipit
uza, c#w igiturfimplici, tranfitadiuntum uerbum:Ita
fugis. f42

1. Eyyciaw. AV THOR.

Ergot atvzofai, nori, fingula

componit cum co,quod non -

modo fatum non e$t: fcd rem poenam

quod etiam fieri npotit, non relique^
, runt Atque
1 . . . in alijs dmale.
am fic
n),or ecunduslocusamplific]S, a in
ficationis. Oflendit enim gulos, autad
rem, de qua agitur, non ad
paucos, fedad omnesper- paucos, exa
tincrc. , leno peccaa
, to , nuria
pere
 NE RE DICENDI. 245
Rurus ignificatio. er
goacutiimfcclus cft.quo
magisuindicandum,

necare plus e$,qum pulfre: & hoc illud antece

dit.Augent & addita adnomen orationcm;trucu
lentiimum,acnefriumfacinus. Antcafimplici,
tcrdixit,hocmaleficium, hocfcclus. -

a - z

2, . 3, .
, - Periodus eft
s, #zsarven, n v- ^ovntoaS, ex duo
: commoratur enim buscfetamem
in interrogatione, augendi bris,aptaaijxarotii
cauf, & admirandi. (7t,

Alia &aegazis, propter '* ' &

, c, | Adiungitur
ius trazis habet a&ivzio, huic alia unius
extenuationcm cius, quod membri conuer
cuiu, . . . . fio,'o,
- -- - - - ij - *
>> r v - -->

.
 246 DE GRAVI G E*

, cnt, Huius
nte exis,&wzw: conclufio -

habct amplificationem re fceleris, qu1 -

bus,quas facinusfubfuoam funt affines,

butucompletitur. uno conilio,
- uniueris ci^
uibus,atrocif
fimas calami
tates machi.
nafltUl.

supra bisufu efiloquendifrmuli: fatisido

neampoenamexcogitare:item.digium upplici
!

1. i%. AV THOR. -

! ferosan
ridecimo ris lo= tn] CS: o crude
: per , 4 * -

, lescogitati9*
qconfqui folent, ex- nes: dereli*
ponimusacriter,criminofe, tos ab hue
or
geridiligenter:utagires,
negotium uideatur, &re-

m2n1tatC IIOe
h
ruff! Illie
 NER E DICE ND 1. 2.47
Rurfusalia wownwAG..
", cuus
agazio,diminu- *,*x*w*, reucrfio,cft
tionc,Arrruta,pro in propoitionis diale,
focijo authorcs. ctic attributo. Eftigi
tur ava*}us trium uni
unimembrium conuer
fionum. -

inuenire:&in aliquo maximafupplicia infume

re.Hicautem,fingularemfacinoripnam rcli^
guere,

2. . . 3. ,
Expvnas agrauaginj, Sequiturmem^,
. . . . . *

s&ztaffwtuw,exclamatio in bratim fata ora^

dignantis. ,c
vaviis **: * *
& in hac ipfa iwajaous,in . . .

crementum, z9 argov. it S -

tradutio. - ,
 248 DE GRAVI G E.

rum conequentium enume mines.Quid

ration, . ue
facies Reipub.nunc effet:fi agere au
hotibus patria finiet tra- unt:aut cogi
dita.
- , .
tare potue
runt Quo
.
Diftributio totius male- patohoftes,
ficij,fententia numerofa.o reuulfis ma
tenditenim,daviza, reid= 19rum
trocitatem,proprijs uerbis, i fep -

chris, deie
turfuntzreel8oxina,* ngoa tis moeni
, | bus,ouantes,
irruerent in
/ cu
verbahiegrauifimafint,primmpropter
iridera ferianimi: inquoettranslatio belluist
crudeles cogitationes ubiergarlur. vtautem
recauta pertinentaduarific fapte, homi
mesah humanitate dereliti.Deinde propterordi
nem,orprogreionem, rafic,orzrpa*:4uafit
inaiguals, incrementum: ubicy contrariumet
inuerbis, Incipitenim parte animo, e adra
- - ** cultatcm,
 NERE DI CENDI. . 249
, Exclamationis in inter. Poft membra
rogationem,transfrmatio, periodus diu.\@
/t, initum , ,
fuffigurationis.
, , Rurfus .
feu demftratto, quaponun AG dilatata inci
tur ob oculos ta' Aa6ega fis interpofitis.
#zrgtv, incommoda, qu
proditam patriam comitam
tur. Locu4 iawadigip&"
eft.

nstolgew,

cultatem feu cogitationtranfitamox totumfuba

iungit:fed . Repugnt enim interfe,
homo,humanitas,&animi,cogitationumq; feri
tas,rcrudelitas. Reliquauerba,perduellionum
effrenatam audaciam demon$trant:idq;4awaarg.
, : cradmirationem, ut
ab eo,quodfierinonpote$t, & per rieoe a6rsa
gor.Primum enim eft,cogitare,fcilicetprodereho
QL V
 - - ---

---
- - -
* .

; DE GRAvi GE
fibus patriam:alterum illudipfum agere. Scdil.
u, cogitationes rerconfequcntium offendit eos
debuffe deterrere. Sedgudnwavrna&ra nie
hileftcrunt.ualdemiraturorator. Oberuanda.
hic geraoA numeridcbct.Cum enim ab uno ex
orfus C.
1. E, AV THOR.

ciuitatem: Quo
modo,Deum fpo
liatis templs,opti
raszerzirra matibus trucida
niezreiz: ts,alijsarreptisin
:i ruu matr
###bus famlis,&n
perfuffiguratiou genus, ubhoti
a lem libdn ub
ietis, urbsacere
bfimo concidat
ncendo confla
aquais,cfilium, grata:Quife non
putt,id quoduo
luerint,adexitum
pere
 *
\

NE R E DI CEND I. 251

orfusfitorationem:eam mox adplures,quifccle.

ris huius affincsfunt,traducit Sed in eodem nume
ro tamen definitnnAgfententiarum. Iam uer6
quantam illahabent oleivwaiv ? rcuulfmaiorum
fepulchra:mniadeiea ? Poticum tem illud,-
Oiante5$

2. . 3. .
, perc-
Aaybe, immutationem. deois,piritu orato
, ris producto.
numeroum,et ,
diftributio,& ouajfuac.
mapa.dagoxx,fatauer
borum propriorum diftin
ione,, -

Avagps uperioris or
dinis. - -

c ,
%#tar. commora
turemim um exormatione in
. terrogationis. oft
Eyol s,pro, confla- a& aetoo(,apta
gretacerbiimo incendio, era apica, per
& concidat. traiectionem par
Ezttgvwaa, acclamatio tium.
,
 252. DE GR AV I GE=

Maximam, in fignificando,uim habent ifte

pga zoasAuna,militarcsloqudifrma,ouan
testrruere holes inproditam ciuitatem: quodam
tecedenset.ficutillaproxima,confcquentiafunt:
polaritempla:optimatestrucidaritalios incrui
t!4tr?!

1. Eyvoiaj. .
perduxie:
nfi antii
m patri
. miferandum
{celerat ude
. , rint cnere

#### bs confequi,
gionis,, Iudices,indi?
gntatem re:
** ,- fed negligen
nten- tus id fero:
tiaration confirmanslat- quia me non
; indigeis. We
fterenm uos
reuideatur.
ani
 NERE DiceNDi. ;
tutem arripi:matresfamilis, ringenuashof it
libidini fbijci: urbem conflagratam concidcrc:
conflagrari incendio acerbiimo. Hic ai\to
, augent.

2. , 3. u.
,
. . -, ,
, '
, .. --

, ua
uenitadummum:euigni
ficatio, pervvvndioxv,
Conclufio, quaabrum, . , -

pitorationem. neexplice
Occupatio, eu a
,, ",
, genu, "".
dicendi eft,pro eo quod di
cimus , Aequo animofro, Membraduo, ex
, tra CircuituInn,

Adpropofitumfiibiesta
ratio, ,
Ctrartum, cavzvous. Concludit pe
Animus aliquorum reipub. riodo triummem
amantiimu$:& aliqucm brorum,
omnis
 254 DE GRAVI GEe
vehemens & illa ^paior efi: qu fummper*
tinaciimorum hominum undicat conatum: uelle
aliquidadexitum perducere. item,patrie utdere
cinerem: quod cft long miferrimum. Ezi4ita,
rei,
, . A V T H OR.

animus amantifsi
mus reipublic,
facile edocer: ute~
um, qufortunas
omnium uoluerit
Transfrt giv prodere, prcip
ad extremum adv tem perturbetis
*,adafim ex caciuitate: qu
inflammans wage= .
, Iudi= ifte 3. fpurciffimo
-

ces,adueriareum. rum hominu do

minatu nefario,
uoluerit obruere.
xhis igituruerborumpondera,o momenta
potertaeftimari:quae nimirumfonantia,grauia,
plena, interpropria, et translatafint:que iuncta
quam uimhabcant:qualiafint addita ad nom:cu
iufmoditranslata,noua, integra, contra&ia,qiie
pcrc=
-
 NERE picENDt. . x 24;
rei exaggerant indignitatem , orfaftiatrocitat
exrepugnantibusfantiima patria,omiferan
. duseiuflem cunis: quem quiuidere cupit,fcelerae
tus cft:fcclcratioris,quiutuideat,patriam cogi
tat hoftibusprodere.

2. . 3. u,
omniumfrtum44uelle pro -

dere. Alterum mem

Yw69raaig,in Eum,Qgi. brum eft circum
dutum ,
xpodlpa ide, utrinque insu8oA5 : & una
emim fuae fententi di&tio, a/w/oais.
munita e$t motu ir, w Alteraazr/ooir.
g8, . ft
nz"-vor. Eijcite
Altera zrgagts, in Ed, iftum ex hac ciui
Qgam, tate. E enim uos
amatis:hic autem
Grauis translatio. illam & fortunas
'omnium prodere
uoluit.

'peregrina, aliunde; acpcrfita:que denique fr.

mule locutionum atroces:ut ifiefiimt : aliquem
frtunas omnium uelle prodere:& aliqucmfuam
ciuitatemuelle0bruere dominatu nfarto,homie
numfpurcifumorum.Vbior epitheta,o zps
wnwealtrum xaggerantorationem. Plus
 ' 256 DE GRAvi GE
Plutarchus huius generis excmplum ex Ho'
mcroproponut; cz Ody. E.
,, :
Neptunus V.
g, ""
lyem tempt= ,
flatequatit. ,adf.
Id eft,
Sicfatus,collegitnubcs,& commouitpontii,
Manibus trudentcm capiens:omnes autcm conci
tauitprocellas
Omniumuentorum:nubibus autem operuit
Terr imule:7 ponti:ruitaut coelonox, &c.
Hunc locum, &'e 7r\zaati, imitatur Vir=
gilius,in defcriptionetcmpeftatis
lib.1. Aenetd.
Infblimi ergofigura oratio confumetur:fi,
quae dignitatem habent,fntentiae deligtur.Iftiuf
modifuntamplificationis, Er commierationis:
fimiliterquecunfuntdeDeo,derer natura,de
uitahominum, de uirtute,aut uitio, de maximis
rebus.gestis,de amplitudinemaiorum, deliberali.
busfludijs, & aliegeneris eiufdem.verba infi
tata,&prifca huic grauiorifigur conueniunt.
Affluit enimfimul cum uerbis,uetu$tatis quaedam
dignitas,atque magnitudo: qu orationem attol
lit.Vrumrarius collocandauntine autobcur
reddant
 NER E Dice ND1. 257

reddant orationem: autprparationem fignifi

cent:aut ostcntationis ffpicionem apud audito,
res affrant. Sunt autem qudam itauetufla:ut
mom fint tamen ab uf oratoris omnino remota:
quibu$ crcbrius, dum magnitudini rerum conue
niant,utilicebit, vtfunt,tcmpeftas,proles,fobo
, les nuncupari,opinar,c imiliatquibus loco po
'fitis,grandior,& antiquior effe uidetur oratio.
Exemplum grandiloqutgenerise? oratioci
ceronis pro C. Rabirio perduellionis reo : ubi in
omnigenere orationisexarfit: c pros. Rofio
locus communis,deupplicioparricidarum.

De medocr, uelintermedioge
nere dicend.
. II.
1. Quid fit.

NIcdiocrisfigura e$,que cftat exhumiliore,

neq;tamen exinfima,&peruulgatiima uerbor
dignitate. ,,
1%, , .

DE SOCIAL I.B E L LO. - - -

Exemplum iftudetiam e$ingenereiudiciali.

ed non o, :
R


258 DE MEDIOCR I GE, .

, Socia, ciuita
tes,nonfponte.populo Romanobelium intuliffe:
fed&LiuioDrufo,& alijs Romanis principibus
- CO;C/

r I. Exemplum.
1. , A V T H O R.

Et dig0 modo = Quib us c

i vota: qu exurgit ali=
b ellum ee
quantm oratio, Eftenim T. gei:
, , 1iL18 ludo
propteraeevelu 75 , ces, uidctis.
affumptionem totiusadpar Cum, {o cijs
tem pronobis pugnare, g ___.
imprium conferiare. A, qui pro no^
ditermodum,uelcaufasad bs pugnare,
.15. #idon, fnt. &im perium
/: , corum
tus,atque indu$tria. 11O1tru III IlO ^

faa contraria, bellum bifc, fimul

cumocgeie:Crocios urtute,etin
pro uobis anteapugnae,ct -

imperiumuirtute,& indus
firiadefendie.'
Artiindignitate.
 , NER E DI CE ND 1. 259
talat, ft, per .
cerunt/edabaljsimpulfe,atquecou,

* , 3. u,
... Tranitio, craeuera.
#o,locointerrogationis. M6.
t

- Membrumbre,
-

Subiecho qua *gumenr uiffimum, ofow#ng,

rtete, er pro Mrextra compre
prio,ideft,ab officio illor, henfionem.
* -
-

Contentio, . definitio r. mem

eucircuitio A4,9 a 7 ori bro enim com
&****:4d *t9 T5 Ay* matico adiun gia
Qgid/ocij? tur conuerfio uz
: nius membri lon
. . gius , circundua
ti '
 2&o DE MED1ocR1 GE
. , A V TH O R.

, duftria con
". Qudincredibi= *

lefit, exrepugnantium lo= feruare foliti

CO, - - unt.H cum
Grauesuntorille n- f8 opes fu
tentie,fednonfummae illius as,8. gopiam
grauitatis, fedmediocritar

tis,proptercaufurum inue necefiror

figationem: qu genus die norunt: tum
gendircmifius facit, ad- uer nihilo,
fm enim fti ipforum in I.
Rultitiam Korum transfrt. *********3 P***
Ergo illa/ *on*} &= pter prop l e
e : qui tatem, &
&4auzae, uel enumeratio
grauitatis Elt; - Omlnum
-
-

f&~

%ns, expofitiononomni-
f}O 144
rum focicta"
, kdte tem, quid n
6n, aliquantulum cir- omnibus re
-
-

undut.
- ' bus populus
Romanus

Mediocresententiefunt, que communf

dem ac omniumufum, excedereuidentur: ""
t!!!l
 *

NERE D 1c END1. .. 261, - v.

2. . u
faro, nterieto
ne, et traiectione
uerborum.
,, Sequiturduor
ex contentionererumdiffe membror pro
rentium, confiiione c dtor circuia
frariorum. tus, dlypeuv9, &
, :

Melaar, diftintio.
- ra,explicata, atq:
ooe produta, duor
Boxin, caufeinteriestio,cir membrorum n=
cumdue orationisfigur, terictione.

famen affrumttantumponderisorationi:quarte
tum illefuperiores. Huicfigur idoneauerba
funt,neque omnino abufabhorrentia,neq;quo
tidiand. . . R. tij
 zz DE MED I o CR I GEa
1. ot. AV THOR.

- poet, cire&gti
::mare
mentattorik6, zru6oo potert. Hi
- .*

Asmei perf- cdeliberaft, no

fe clarefnt,acno- bifcum bcllum ge
:::::::::*
ir, , rere: quo qu

reserat: quafreti,
* Ratiowydew- bellum fufeipere
conarenttir - cum
5, . 8 v -

*s : quod ntutum, mult maximam

& ficrinon potue- fociorum part,
ptt. in officio, manere
intelligerent;cum
Aezieres,remo ibi non multitu
tiofacultatum feu dinemd militum,
cauar, 3 , -> d

guiano Lo non doneos"

eus est rr dvvae peratores, non pc
we. cuniam publicam
|
pract ee uide
rt:n deniq; ull
ren)
/


NERE D1c END1. 23

* , e ,
u/dpri:
]. .

Egrnowadremouenda TinoxS,perio
falfm caufm, quod illud dus breuioribus
2waior,nonfafponte,atq; mcmbris. .*

confiultfecerint.fedab alijs *

impulji.Remouetigitura
, tinperfi= _* .

ciendi.
Airtoacyix, o Aoytgavi. xubtate ww-uuae
|fi omnesfocii deficient:au zax*,ajrrarayaeA,
dere & hi frtae potuif, cparatione plu.
fent.Sedmult maxima fo= rium, cunopera
ciorum pars adhuc infide fonar genere, &
manet. Qgis igitur crede= diftributione,
retbocperfe, non ab alijs hoc eft , duplici
impulfosfie auos? rhetorica indus
. " 5tione, ad vira
.. .
, . *.

profacultatibus enimponit '

Multitudincm militum, ido
meos imperatores,pecuni
publicam, & omnem rem,
qu ad bellum adminilram
dum pcrtinet.
 264 DE MEDIOCRI GE=
f. , AV THOR.

rem:qu res
pertinet ad
bellum admi
confirmatio, ieyazia, niftrandum.
per comparationem v)= Si cum finiti
neuoio, minori ad ma
ius.Sicum uicinis bellumge mis, de fin
rerent definibus paratiores bus belli ge
uenirt: fonteidfacerepu
tartur: Mult certinftru= rerent : i to,

ores unire cosoporte, tu certam,

bat, contra populum Rom. n uno rac
ifbonte belli
fionte belligerarii uideri
uideri . ,
lo poitpu

ellent." Ass

tarent : tam
} omnibus in
- rebus inftru
. fententia &o res, 3C 3.
etmagnaJednonmaxima. ratores uen
*Motus enim magnosn ha- rent, nedum
bet:/edtantum
dentie quamdamfenilis pru illud impert
fignifica-
10mchi. um orbis ter

rae,cu mpe*.
- ro
 RE Dicendi. - e;
2. , 3. u,
, in ,
,
5 o,

nagovogaoi, g T n6 -

varvv. Incomparatione Ambitus triti

fingula fingulis conferun- membrorum.
tur: quorum alterum exte
muatur,alterum augetur.

i
*

urfi, ,
in quo ft
or, crcu o, ,
tio. eaa,deignatione
- reiuniuere, craa
waetsga,enume=
ratione, in a&/vva$

R. v
 266 p i
. yo. v.
rio omnes gtes,
reges, nationes,
partim ui,partim
uoluntate coene
runt,cum autar
mis,aut liberalita
te, populo Ro
mano fuperati ef
, fent,adfe transfer
**eeyer'e re ttulis uiribus
gnawaginaus owwow= ~

g.conarentur.Qu
mentationis, que retalquis:Qui d:

**
e
H#rjat) Fregellani non
' fua fponte, conati
funt: E quidem.
Refi.tatsbeuen mnus t facil
*:::
mis, *
locusetrie in conarcturquoil.
.

faoews, l, quemadmod
- defcift, uidebt.
* Nam
. 'NERE Dicendi. * z&
2e. 3. ,
' -

,
. -

, N.

- Ywowetoadr,diminua -

tio. . - -

, r

nprazar, propofitio. Cfim & mem

Yw, w&rag, bratiminter pir
eorum que obijci poffent tum oratori,
propofitio, z refutatio: &cueronem,
que avios habet grauit4
ti$. Subietionesemim,&-ad
tercationesfubtilitatisfunt.
-

* *

", Circuitus duo,

*7aatdar9. Nonfi Lati rum membror.
nifuafponte, defcerunt In quo ualdersx
populo Romano idcirco pun, aduerfari
idfecerunt Fregellani. His rum , t
enim res malfcceit. Re- fu cauf pro fit
fllit 1gitur ifiud argumen~ mamentot.
tum ab exemplofimili, c , . . . ;
diimileee otendit.
* -


268 DE MEDI o CRI GE>

. . - .
Sententie ifte fxapzu'.e. Nam ct im
lationem habent: funtj; al- ;; ->

tiores.Iufurgitenim oratio, perit,

per comparationem,o per ni ufcu up
aifiinionem rerum diffe- rei, de rebus
rentium. Et ut fperiores
Juasartuicrunt: its he 311te geftis,

/unt , exm pla pe

:::::::ogo
: funt : ij per
placida. mprudenta
am facil del
ducuntur n
fraudem. At
' ij, qui fciunt,
quid alijs ac<
ciderit:facil
ex aliorum
, , euentibus,fu
oniifio Argmiiiatiniis rationibus
nwadatin),ed awatcheva- poffunt pro
sran,Vehemens
& "f" uidere.Nul
tamen pro='_, ,

ptar - ------
Jam
 * NERE DICENDL 269
2. . 3. u.
s arriftor,contentio,uel II gw/- Jiwx
, .
s acxoyin. Ideo.
que grauitatem
' habet, non illam
Japtwta,fed quae
eft dignitatis, &
nomina
tur. cuius eti eft
e, appofi,
- tum dicentis iudi
Arrn/ser, conclufio cium.
huiuscontemtionis. : Alia eiufdem
- generis. -

Concluig, nr fxz
rie, ieaureiay, in eodemr Sequituraor
membro,oreli igrvols.cr wxgr.
ubietio: item iwawpap,
' . ,
 xo DE MEDiocRi GE=
1. . .
# la igitur re indu
O -

" ti,nullape freti,

poitionisgeneralis. -

t arma fuftulert:
Qus hoc credatt
tantamamentiam
quenquam tenuif
fe:ut imperiti poe
puli Romaniten
tareauderet: nule
''': . . fiscopijs fretus?
Ergo aliquid fu^
iffe neceffe eft. *
Qdaliud, nfi
id,quod dico,po?
tefteffe:
 ' NERE DicENDI.* a?
2. , 3, ,

,/ , Trium mem
Verba hic funtgrauia, brorum compre
9r, henfio peragu,
Ff"armtdioares vein fine.,

Ctnuantr
Concluio. du peroduni
subietiouere caue. membres. `.
ab aljsconcitatosfiiffe.

ExemplumHomericum,initio
Odlyov. X.
, ,
? ,
,, '
gool, "9,
 -2, DE MEDIO CRI GE=
d cft, ,
sed ipfe exutuseftpannisprudcns Vlyes:
infiluitautem magnolimuihabens arcum, et
pharetram, -- " -

sagittisplenam:celeres ucr effudit agittas,

Eius antepedesprocis inquit.&c.,
,
Huictemperate figure attribuitur character
is, quem , floridum dicendigenus appele (
lat plutarchus, n&AA* xog,** x*e4%v7? *ip*
, ,.Habetenimfior""
tarpulchritudinem, o gratiampoitaminoble
&uidoauditore,atque leiore.
-*. Exemplum Ciceronianum. ,
Fuit ornandus,in Manilianalege,Pom
peius: temperata oratione,ornandi copi
perecutus et Cicero. -

Deattenuata figura,izor
,
, Caput III.
c 1. Definitio r$vaa#s Ay*, orationis r
miffe,que sziehabet.
Attenuatafiguraetique demiaet,uq
ufiutiimam' puri cofifctudinem fermen*

 NERE D IcENDt. %>;

, o.
Cuius & dicendi materia extliseft:& tenuis, gra
cilisq; oratio. Nam ad infimum, & quotidianum
fermonem demiffum eft.Ergo compfitudebct cf.
feoratio uerbuspuris,& elctis.
- II. Partes.

(Evvoia,fententi, ngayatov ,
| rerum paruarum.
Sunt J As,uerbanaetty,fntufitatif,
/ima purifrmonti,/?dtnfimi, c
| quotidiani. Etigitur ris uadagi
7wzS, Gtasir, puritatis,r
fimplicitatis,
 274 DE TE Nvi sv M M 13
III. Huitts attenuati figurgcneris
- illud crit cxcmplum.
1, E. V R.
leuium rerum narratio, Nam , ut
taq;fimplex.
Res infime,& commu- fort he n * | * *

nisima unt: perona obcu balneas ue2

,m. nit : coepit,
Introduciturhieurra: quiadolecentem in.
crpat:acuiustruispulatum, queritar A
dolcfcemsinitionihil repondet poita confideras
tttrluhg
. . V R.

/ poftquam perfu
fus eft, defricar.
* Deinde, ubi ui
Idefi Solium E= fum, utn alueum
rat uas excauatus:
uellapis dquarium, defcenderet,
de CCCC

m ibi ifte, de tranf

bilicum ufque fel uerfo , heus,in
uantes flabant. quit,adolefs,pu

eri tui modd me

pul
 y E ORA TIo NE. 4>;
". , 3. ,

Incipit duo
r. rum membrorti
A&utun?, Simplexigi, circuitu. Verba
turnarrato, a phyuous les uerbis quai co
X), o apeaus, caret grati agmentare negli
diortbus - cy mediocribus git.
cxornationibus.
turum fe effe dicit verbaitafuntfinitima quotie
diano ermon: uthumiliora eeuxulla eeui
deantur:Balnea,uentre,perfundi,perfricari,inal
ueum decendere.

,, Sequitur tri
' ' ' membrorum la
- ': xior continuatio:
Huius generisfntinter habet wse/wrgow
rogationes, refponfioncs,al quandam, rei fci
tercationes,fubiestiones,ra- lcet inopinat
tiocinationes,zo fermocina euentum.
tiones. . . S i .

,
 276 DE TENVI SVM MIS
1. /, A V TH OR.

pulaucrut:atisfa
Hic,
tummih iratoatis qui id tatis, ab
itadponam. ignoto,prter c
uetudin, appel
Eent!3.
latus eet, erubu
it. Ifte clarius ea
dem, &alia dcea
re cpit.Hic, uix
tandem,incluit,fi
scil.utr&uolutrint, ne me cfderare,
o potuerinttepuk T uer ifte coe
are. Non negatine- .:... I

ifta:quae facil cui

us rubores eijcee
e**
T}/
*a****, lans
repoft.
S. 3
Ita accr:
petu
#venae.Criminatur ce , atq} .
nim, uelconuitiatur ut Ile adolarium
aduerfario, ex loco quidem idoneus,
adiunctor,feu pere p *

::::" t mihi uidetur:

Jona- ed
 sA Qy E oRATIoNE 277 * ---

2. ,
3. ,
Mianous.
Altera 84owoj, & c. ft ,
aratio humilis. -

iftc circuitus.

, poft ,
o,
Reponiobreuis. Rurfus duae
compre
heniones.

Huic adiungie
tur divAG.
a

Miuvots inconuitio, il
Tumidum 29 minim lo
quacem, petulantem, &ra TnwAG com
cremeiewvins appellat, id prehenfio.
e$t, nimium lucenter dic4c,
crferocem.

*.
 278 DE TENVI SVM MIS !
1. Eyyoloj. AV THOR
fnarum attribute, ed penes fcenam,
hoc cft , conuilum. R, 3., ; -

Quod non tn fro, &, n eiumodi lo

iicis, 'exercitus fis;
ratfu celebri, o Conturbatus eft
hono r, f adolecs. Nec m
tusit:ed in cena, - *

* &fimilibus locis,in rum Cui, ctiam

termimos, utle$ nunc pdagogi l
hominer. tes ad auriculas
*Al. exercitatus, -

- uerarentur,mpe
Rurfus euentu$. T. ....
Ratiofibiei, rito eumodi con -

cirmatio,qua utorum. Vb c
redit dire nm te uidifiet,
priore: qu uitupc- h
3.i.,, B j,,Itcurram , exhau^
la quandam lauda- fto rubore, qui f
tionem adoleentis, putaret nihil habe
durccundia, - r e

re,quod de exifti,
matione perde
ret:ut omnia, Gne
fam, detrimto,
facere poflet?
 sAqyE oRATioNE. 279.
2., 3. ,
EAAaws.breultatis caufa.

Membrum &^ ^
incium extraam

ewheir. btum.

Artoxoyia. Qgia adhuc Movwxov ad

Jub pedagogoeratduoin iungitconuerio
ftituebatur: crcuius iurgia nem.
adhucauribus illiu$ infoma
re uidebantur.

E$tigitur perfonarum ,
kulum, nullius authorita- outdoo, wala.
tishumilis quedam compa compofitio , n
34t,0. qua non etreddi
tum,fed omiffum
id, quod confecu
tio flagitabat.
*.
*

28o DE TENVITATE,

Infimeigiturfigurefententiefintiquefic c
muniorcs effeuidcntur;utquiuisremfimilem,aut.
tandem facil unuenire poffe putetur. Hutufmodi
funt,quenthlbabcrcuidenturfbtilioris, oral,
tioris fenfus. Huicgeneriuerba accommodantur
trita, communia:dhabitodeleiu, Dcbente
nimaliquantulum communiSimo,& peruulga
tiimo ufrcccdcre . Nam & in hac dignitatcm*
obttncbumus.

Homerus,Iliad. ?T.
"5 ,
f , o i.
, Pi ,
'' k,
Idei, -

Sicfatus fum filium,porreis manibus,petijtils

luftris Hetor: -

g&yt $us Statim autem pueradfinum bcn cinte nutricis

v, * avr*= Inclinatus eft,clamans,patrisdilctiafpetumree
Ai,restenues et fugiens, -

txiles, Tinntens4, es, o conum equinis fetis birfutum,

. -

Huiusgeneris eft oratio Ciceronis,pro

A. Cccinna, & alie.
Igiturgcncrafigurarum,cx ipfis exemplisine
telligi
 VITI A E L O CVTION IS. 2S1
telligipoterunt. Erit enim &attenuata uerbori;
confiruiio qudam. Et item alia,in grauitate, ,
altapofitain mediocritate. Omne autcmgenus o
rationis,&graue,& mediocre,& attenuatum,
dignitateafficiunt exornationcs: de quibu$fpra Vusexormatio
locutiumu::guairared ponentur, diffintam, ,
ficuti coloribus,fi crebre collocabuntur: oblitam Modus earuma
reddentorationem, dem.
,mixturatrium
horum generum.
sedfiguram,indicendo.commutarioportet; Non igiturao
utgrauemmediocris, mediocrem excipiat atte ,
nuata. Deinde identidem commutentur:utfacil modi, & uniu4
fatietas uarietate uitetur. Atque in hisgeneribus forme dcbete
omnis elocutiouerfartdebet. feoratio;fedex
nib
Vita elocutionis, temperata, r
uaria, izays,
Caput IIII.
l, Krawlis preceptum , y,
Eft autem cauendum,ne,dumhaec genera con
feiemur:infinitima, &propinquaitiaconue
1/lh!t!4.

II. VIT IV Mgrauitatis,&9 eius

defcriptio,%aotaiga.
Nam grauifigur,qulaudanda e$,propin
S V
 282 VITIA

rurgida, er "" fies,quereuid-biturappellari,fisuflar

inflata fanoninabitur. Nam ut corporis oiar,bonam
habitudinem tumorimitaturfpc:itagrauis ora
tiofepe imperitisuideturca, que turget, Cr in
flata eft. -

i 11. Partes,eaedcmq;illiu$notae.
Nouis,& inolentibus.
cum aliquiddi= | Prifcis, obolctis.
cituruerbis, Duriteraliunde translatis.
t
, raiori
Grauioribus, re
quam respoftu
A

IIII. Exem
 elocvtroNis. 283
IIII. Exemplum, t&u# zsg8oAiv
isles. hoc modo.

". . VoR. 2. . 3. ,
tr.

w

*
Nam qui verbpri- Et Tntse
'
go ioni feum, proho= f

, iiidi,perduellioni libus. ,
gnationis ad bus uenditat Translatio
*fis prodi patriam:noni dura,o
torem. .
zrieqpwgu,
poeti
Ratio.

.

fats fuppli C4,ttta AAwyoa
saaga, cij dederit: i eneeuidea
y,29- tntcm prceps, in tur pro mart.
petiuus orna Neptunias, Sic depultus,
tus pertint- pro depulfus
que dd dep ultus
e. . Huic alia
Aiw,o *v rit, lacunas, adiungit eiuf
.
Cclufi Poentet g.
Ocll/10
dem
; translationes, qu eft&ri.
. -l. -

4.
. "" ftii : qui
*

, Sunt
montes bel . igitur iftae c
li fabricatus arriroe uerfionesme
* , -

et: campos diocres, non

grandes: mie
fuftulit pa- nus turgidae,
t - cs. i &ampullo,
- .
 484. vit iv M MEDIO
Inhocgenus, cum pleriq; declinaent:& ab -

eo,quprofechfunt,aberrauerunt:gfpeciegra
uittisfllntur:nec profpicerepojJuntorationis
tnforti. -

Ewala, magnarumrerum, fedfilfe,

autfi fnt resprop mulle,ucllcues.
Aas,ucrbanoua,prifca,duriteralium
Turget de translata, grauiora, quam res
igitur potulat.vtuntuenditare perduel
ortt0, lio,depultu,Neptunle lacunae,ubi
fi funt raweiweis estinepta o fordida,
montes belli, campipacis. -

zirens, compoitio mobiliore due

rior.vt,Non atisupplicijdederit
v v-vvv fiprceps,in Neptu
niasdepultuserutlacun4f,
Vitiummediocritatis,
. V.
. ,.
ogi,inmediocregenusorationisprofhfunt:
fperuenire enon potuerunt: errantesperueni
ufitadconfine geniis, eiusgencris: quod appella
mu Fluudns.orDijolutum,xsxwgir29,4%*
Jialsajvop. E quod finemcruis, & ** t
-
-

-
R S. 285
tuathuc;er illuc:necpotest confirmare: nec uia
rtlitere expedire. Caret guturreia connexione
partium,confirmationis & conclufionis, &re
&taufurpatione inciforum,membrorum,& com,
prehenfionum.
1 I. E$t ergo,
Aoi vderoe, non compoitum.
amarautvoe , non rationibus, argumentifiem
nitum, autfirmum.
Aovarearoe, iaiovaadyrou,non concluum.

III. Exemplum. ~

Idethuiumodi.
I. Eyyoiazz. . 2. , 3. u,
Sententiaebo Socij TO Efttri mem
ne quidemfunt, q.; .; bror ambi
" ftri,bel fUS,

pertinentes ad ligerareno .
confltationem, bifcii uel
or faium, ed ff,

imprudens 29 te
merarium.
lent, profe
t ratioc
113.
 286 V I T IV M M E2
1. yotaz. AV THOR. Y

Non proponituirilitcr. riati effnt,> e

* - -

Sententiacft , tiam atqueez

s* ucl
iiijj
poteft,
ti: quidp9f
ft facere. S
uel -
tjt. -

Sententia, qunon com- C uidem fua

firmat, tdquod propofit, fponte face,
uiriliter. rent: & non
habert hnc
adiutorcs
multos , &
malos home
Necfehicmafcul,expe nes,& auda
sit. Vtentm
probatio: infirmafiit
fictotus
- i$le fer. ccs.Solente
cs.Solent e% -

monullaratione concluis. nm du cogi

tare, Ot?? 3:

qu magna
negotia uo
luntagcre.
Non pote$huiufmodifermo tcnere attcntum
auditorem, Diffluit enim totu$: neque quicquam
compre
 DIOCR ITATIS. 28
2. . 3. u,
/cutratio, ,

4.
Clauula non
Ad bie#4 ben cadit: nec f
Adreolmf
rat, , Hc o/li/ttw^
eft: fd difflut
praecipue'in redi
tu:etiamfi osav
fitaivvavous,pro
pter epitrit prie
mum.

*
Rurfirs a!iato
erinetoifferin, loco ip tidem membro
fius conclufionis. rum.

Similis c prie
ma nata;Aw;is,
.

comprehendens,perfefisuerbisamplettitur.Ni.
mium etiam uerbis ufitatis,adfmmiffumaccedit
genus dicendi:uthumiquafirepereuideatur.Nul
lumenimfermuerbumhice#grauc,nullum om
winouerburn translatum. .
. . . , vITIVM
 *S9 V I TI V M

Vitium attenuat figur.

. VI.
Vrbanitas,dica - . ,
citas, falcs, cr quinonpount,in illa facetiima uerborum!
ioci funt tiis atenuation, commodeucrfari:ucniunt adard
. & exangue genus orationis : quod non altenum
Arid humirez
eft Exilenominari:
pens, finefc=
coine ornatu. 11. Exemplum.
Cuiufmodi eft hoc,
E0. A V T H O R. z. , 3. ,
Sunt abueia Membras
me, puerilesni
Nam iftcad -

Friuola tm fata eft

,cn= balneas accef. cft hc hc oratio.
uenientes mos
ribus.
it: ad hic pot #43Ao, * Sed membra
ea dixit: hic tu. y, g funt nimis
us eruus me aiauais. prop
uulgaria &
- pueri^
pulault.Pot, la.

ea dixit hic illi,

confiderabo.
Adbalncataccefit.frmulaarida, Cr depref.
f.verbafuntravar.bumlia, or ableta :ine=
ta lam ibi poea dixit:C7pot.
Pertt
* * * * *
 HvMILITATIS. 289
ertinenthucj, 7, Sd ad inflati
& AfifA*xix,deminutulis,fuolisq;rcbus fub. etiam pcrtinet
tiles difputationes,argutaq; nugamta qutenim genus, exmu
de rebus tenuibus difceptant, cyfriuola traant, /ca elephanti,
dcuntur, argutari,fubtiliter;diffe= &.
rere, ab Ariftophanc 7,
dicuntur. -

1. . Av. 2. , 3. u.
Potille con Hece nuga Scop funt
uitium fecit: '"4 narratio, hic prorfus
- & omnino - diffolut.
& magis, maj}i.
giq; pren hefiguri.
tibus multis,
clamaut.

Friuolus hic quidem iam, & illiberaliseftfera

mo.Non enim adeptus eftid,quod habet attenua*
tafigura,purisuerbis,co electis,compoitam ora
tloncrt,

Atque haec uoluifuperioribus, ex quarto ad

Herennium,adijcere,de duabus dicendifirmis,E
legantia,& dignitate, item detribusperpetuisge
heribus. De quibusomnibusalibi copiofius, Deo
.
 zoo - DE v sv DvARvM
iuuante,differetur. Interim hortorfidiofos ado"
lefcentes: ut haec coniungantcum pfis Herennta
mispraceptis,&ijs commentarijs,quos Micalus
Toxites, xfiholissturmianis confecit.
DE VSV DV R VM FI
gurarum dicdi hc et,quomo
do praeceptade Elegantia,& d
gnita
1. E LE GANTI A. A V TH OR,

\ Erfi, nego
atl/1lt
Hic
Explahatlo

ft(r 1"}, "tiis famlia,

eure, er perte, atq; ribus, imp
dilucide.jaj diri, uix faz
Sermo enim uerbis pr9 tis*otiftu
purus
feruaturcon=
ab prijs,
tatis. & ult- do -

mniuitio Conciliat fibi

remotu, beneuolentiam, v
gaca, commenda
, xr:ane Autor w tonsignor *
, , tutis,iutitiae, ofji
. , , c, ndu/tr '
- . Genus di= vip. findij.guare fi
cendi est une nearrogantia lat
termedium, dat.
 FoRMARv M DICE ND1 291
gnitate,& reliquis dicdi formu
lis dignitati fubietis, obferuari,
& annotari debeant, ( poffint,
in lectione bonor fcriptorum.
Cup. VII.
Exemplum eftopraefatio Rhetoris Herennia .
ni,infos quatuor libros,
* . . ... "

\
2. D IG NITAS, \3. CoMPOSiTio,
. .

imprasais, orzagouoAv= Incipitaperio

ya. Fateturcnim f impedi do quatuor mem
ri,& deterreri cribendo brorum, qua et
dcarte dicendi, 9. guo
, hiam compoitio
1. Familiaria negotia. eft uerbor cona
Dignitas et, que reddit tructio, aequalie
ormatam orationem,uarie
tate diffinguens, ngoai-ka,
'- -
,oatione, o inteller
tione, per immutationem
}}
 29. DE v.sv Dv ARVM
1. E L E GAN Av T H oR. 2. D I G NI, 3. CO Me
dio up pe- , :. pofitio.
- .2
Latini- Expla^ ditarepof tium, & otium, ter perpo
t$, natio. fumus: & in his zapovo lita:idcire
d pfum, . CO tanl

Ser - ' Vere quod da- w

autorc
O ba riuncav, orato= eruat,
purus pro= turotj,l riu aftimatio, et primum
ab prl4 bentus,n elestio. fugiendo
omni , Phifofoa z. caufa no- crebras
uitto t= Avrtn,philofo=uocaliti
reinfo ta, ts pha cfu- phiefludium. concur
ttl S. mere con- Ipco pavnos fiones:
Vi= .
tki
ueuimus: * "**
Avreacaycos ftam, at

at!- talT1&n tua , guehian

tch1 nOS, C.He xa#.opponitc tem ora"
renn, uo- "" compenan tionem
1 A. do, caufis impe- reddunt:
untas :' dilibugano deindeui
mouit::fut rey, impellent, tando e

, _ , , _- warantw,elt uoluh^ ter n1^

dicdi, CO tu, C. Herennij, miam ag
fcribere- eupetitio. fidutat.
l, f
begran,
 foRMARv m D ICENDI, 293

Locus beneuolentieet,a ua perona,ueluo

officiopofponit ocili
tatis;*xrvva,quadere enimfcripturus fit,ex.
pontt. -

Notandeunthic,rmeloqudi.Aliquemne
gotijsfamiliaribus impediri.Aiiqufludibotium
fuppcditare. Item,Dare alicuiotium, Etillud ip=
fum confumereinphilofophia, Studiofemegotiii
aliquod tipere. Item.Fugarclaborem, alt.
uius caufanollefcribere. Item illa contraria a
liquem impcdirire aliqua:&alicuius uoluntate
aliquem commoueri,ut dere aliquaconferibat.
, elle
tl4.
GAN Av Thor. 2. DiGNI
td.

itio.
Z - } Ne aut
Lati= Expla- - : Sequitur
mitas. matio. tua ' Cauta ambitus unie

- noluiffe, , a us membri,
infer= Verba al1T fugiffe caufisduabus traiectione
mone, pro- labor falfis, uolun uerbi ex duo
qum- pria nos labore tatis recufan. bus confe.
fnt: putares.Et di, cyfigela ctus.
r;
e ftudio, boris.
,
Adiungitur
huic Aeiutw
fit, rei ushoc ne
duo 1467', gotium fu = pwavw, ut infk
fce quens,
T ij
>
 294 DE vsv D vARv M
poffunt ba fcepm : na, caufa, qu
ee: unt, d ratiocinationem
Bar- aute- O ao cant
barp fent : on fine szamovrt"
mui, de qua caufa,uelle , a,
ciS9- loqui.
mur: cognofce
S
. iudicioipfius
Herenni).
Aiduits
eiufdem fyl
mus, crno= f Rheto* lab,
minan= ric, intel. , Rurfus
ligeba- p duor mn
- Eeyaoia, per brorum c |
mus. Non $winelowperfus uerfio,vg
enim par !! iudiciumfub a 5
habet. in teium. Aliacau 47@,
> faadhortans,ao, rei cmen
fe, fr utus, yink,rei commo- datione,
copia di dita.
CEIl a

Locus riscvolar, aperona Herenniff, laude,

& Tiis ngcooxis,attentionis : rei commcndatioe
me,feu artis dicendi utilitate.
Synonyma.Ratio dicendi,rhctorica.
Copia dicendi.Commoditas orationis.
Phraes.velle cognotererhetoricam.Copian
dicendi non parumfruum infebabcre:fire
gubernetur. | -
 FoR M ARV M DicENDI. , 295
1.E LE GAN A V THOR. 2. D IGNI= 3. COMPO
tla
cend , & , t4 , frio
/ -N -

Lati= Expla- cmod

Turg war. In compo,
nitas. natio. tasoratio eaxAA*, intcr- fitione dein
ns: fi re, pretatio. de fugit eiu
Bar= tur - . T ua:6zte dem uerbi ni
bari , ta intelli Ay. mi afidui.
mus get1a > & - tat111,

eft, e, definita Eadcm iwi

cum vita. 3. gov\ in eodcm s
146r~ t4 moder 1 membrofata.
-

bum funt. tione ani- -

ali, miguber Concluio, Kuwagaolr,

quod 5
- - 1162tull . u , poltxAn
141tt0te ua conciliatfi- xy,reditus
/ Quas ob qbt beneuolentt, fit adaovonde
fer, reS, illa, .Greco= ,
tur, Ul Gr rum cn!r?? Sophi Nec utitur
q . - rum, ut Herr ctinenter,
c icripto magor, notat edper l
res,inanis criminando ar- guaa,inter,
.mait =oD ,mullau fimi
-- ~

arrogtg
gatig r3":
cultatis eft, dum liter cadenti >

caufa , fi. oftenditfttant bus, & defi-,

b auma necearia tradi= ntibus uer
fert re ttirli.f. bis.
2 , 4.

lqumus. T iiij
 296 pE vsv Dv ARvM
Coniugata fnt,ars,& Graeci fcriptores.
Contraria,Aumere aliquid:&,aliquidrelin
ttere.

Diffrentia.Conquirerequenihil attinent: et
fumcre,queadrationem diccndi pertinere uidem
tlir,

In aumendo promicua notatur copia, con

quifita arroganter,abfque dclclu:infumendo de
lctus habcturrerum tantum meceartarum.

1.E LE GAN AV THOR. 2. DIGNI-3. COMPOa

tit t4$. itto.
Nam illi, Comparatio,
Latu Expla .
nitas, natio, n Prt A le, principio
multa fcit, , '
Solae* Ea, fe uideren. nat dao, explicato: eft.
cumus,
eft, que
uer= tur, a con Ao.
nis etEuusfi,
odtii, que duguavu.
cum antur quifi uerut: cr uiuudua. Tranfietio
uera in fer qu nihil nem uerbor
bis = - - igitur uitat,
plu= ne,&r attinebt, quae non eft
ribu, con- utars diffi mIesorazrdo= concinna,
con fue ciliorco, as.
e= tudi= -

quens ne gnitu pu
r= q. {3^
 foRMARVM DICENDI. 297
*am tidi+ taretur.
Jupe- 4. AvrawJooi* Iterum ag
riori Greci Nosau- , ti ,
non oiw46- tm, a, habet, beneuo
4CCom= a qu 22 uz lentiam, 4
moda- , 0?.
ir,. , deban
Cice= gara tur ad fa

ro u0~ folent tionem

**
non
P* dicendi
lare. -

n/= pertine
, re, fum
:!' Elgin
pimus. , g
, Non es : ump/
, nm, fpe runt, crfum= wagaftoxis.
tawa pimus.
, - qugftus,
allglo- ,
ria com ,
moti,ue7 fufceptae
-
Fafcri
e
. .#24,1n1muS
ptionis
ad fcri
bdum, T v
 298 DE v sv DvARvM
Arrogtntiefunt,fibiaumere aliquid: uideri
uclicfe non parum fcire.
Gloria commotum uenire adfcribendum.
Auaritiae. Spe qu$tus uenire aliquem adfcri
bendum. utagiuarg&og&facicbant.
officij. Aliqucmfaindujirta amiciuolunta
timorem gerere. :

Av THOR. 2. DfGNP 3. COM

t. poitto.
quemadmod t Veracauf, Fugit er
* 6ms, 4% go long
fed,ut, va,generali uerborum
induftria no nientia continua
ftra,tu mor tion,quae
. - 2.
gerat uolunta. Mees &audito
* , ' i ris aures
ti. Nunc,ne ni ego, dige- & fpirit
mum lga fu- lione.Att oratoris
III at UIT oratio, tionislocus laedit.
dicere i e$t, nx6* . Altera du*
de re. Cl1CC1 C 1112 . orum m,
cipiemus.Sed, Promittit brorum
fi te un illud enim f iam comple
dere ee di xio.
monuerimus: &iurum. Tertiaaet
artem,fine affi- ztwAG lty=
dutate dicen Y, f
d commomiz la fuperi
t 9 Or.
 FORMARV M DICENDI. 299
di, n mul tio way
tum iuua, *

*"**
dens.
re,ut intel, r,
ligas, hanc - 4.Vits
rationem ***caufis itaque in com
adiuuanti pofitione uita
prgceptioz bus. tis, reliquum o
n1s, accom peris confumit
modari ad in dignitate.
exercitato
11CITT opor
tere.

Ars difficilis cognitu putatur.

Aliquid pertinere ad rationem dicendi.
Art,fineafsiduitate dicendi,nmultiiiuuare.
Rationem praeceptionis,ad cxercitationem ac
commodarteportere. -

I N T E R P R E T A TIO
uerborum Grcorum.
CAP. I. LIB, I.

' .)rticulofato/i
gulis uerbis. -

Azroavrins.) Pronunciando,fine interroga

tione. Egw=
 3oo INTERPRETATIO
, )Interrogan,
do,in ambutu accufatorio.
, ,.) Interro
gatio,querefelli,nonpote$t: quq;inflandi cau
fa efifaa.
aroypapini.) Qgadefcribitur corporis
alicuiusfirma.
a,a,a. }Id ,
adiunctione fatta in principio,medio o fine.
npagase.)Adiuntionefatu infine.
.) Copulatione,per
negationem. -

vwogvel..) Continuatione, que fit particulis

wroforinis, mutuoibirepondentibus.
Metagg.)Diffimtione,qu fit particulis.
oad", .) compofitio,qfb
ritusoratorijhabetimilitudinem.
.) Comm0.
nitio,0beruationis caua ubietta.
Engelov.)Ideii,minutcarmenlyricum.Ezr?
Jujp.) Qgodfbeciem habet minimi carminis, a
pud lyricos:ut cft Adonium.
C AP VT II.

xar' a*wooloyjv.) Exceptione, qua primum

membrum,ab infequentiexcipitur.TnwAo/,iv^
angnwAov.Compartrium membrorum,
quorum
 vERBoRvM GRAE c. 361
quorum po$tremum eft caeterisprocerius,duabus
adminimum fyllabis. -

,.Copulatio,plurib
facta conlunctionibus,ijsq; copulanttbus.
u avari\oni.)Compofitio,atque com
mexio contrariorum. De quaz.Top.Ariftoteles.
Avoaotooxuaova.) Diuerfaconfrmatio mcm
brorum in qualitate.
KaTapatina.)Aientia,affirmantia.
.) egans.
,, .)
Coarguens aduerfrium,eundemq; reprehends.
idquod e$t acris,uehementisq; dicendifrme.
T5 a 'e# 7rNaoaar9.) Figure grauis, eu
grandiloqut ublimis4;generis.
, .)Fiducia orato
ris plendidefigure,eademq; moratigeneris.
ou.)Dijolutum.
IooouAeav.)Genus efteius exornationis, que
compar dicitur:ueruntamen min omnib mcm
bris,fed in aliquibus duntaxat. :

Atzfnaouaoaj)Duplicatione, zogeminatio
!. - --

,,' .) Cir
cumduum adiuntione,&intcrrogatione pro
nunciatum. -
ouoionxraA%\ois.) Similiter definentibus.
T;
v,
 302 . INTER PRETATIO
5 ,"5, a, ,
g9.)Intermedij,feu floridi generis dicendi,inge
nere demonstratiuo,feu inexornatione,gg lauda
ttone. Ivsvaatcades oxd5.) Quai piritus o
ratorijproductio,fedtarda , o infifiens. Ezrie
glantin.)Exornans, commendansj perfonam.
xxoivozavi.) In morchorde, autfunicult ex
tenf,atque produta. ,
nov.) Supenfiofententie, percontuntionem,
uel ftvyaa. IIapogot.). Verborum in
exitu fimulium terminatione. Kx6 avrje, r
asxapanai (9.)Perfe, temperataefigure.
, .) Similes
uerborum utrobique exitus.
Nulla ai releas,nullangazas.)Id cfi,membro
rum copulatio,autfufpcnfio.
mza.) Percuntatio.
,obictio. ,.)R
futatio,occurrens obtcctionioppoita,aduerarie
ententie obiectionc,cu oppoitione. EgTu=
cus yewins.)Interrogatiogeneralis. Eicun.)
quafidicat,fpecialis,quaepartis efi unius.
.) Remot. ue, )
Refponfio refellcnsobic&tionem ullam. Alaj
fa.) Dfiunctione, qufitparticulis. Avrta
paca.)Comparatione. H n66As) Reiunie
werfe, Aiiaaa.) Sumptio,pars, mcmbrum.
* . ,
*

VE R B o Rw M GRA E c. 3e3
Awarmrud) occurrens obitoni , eamq;
refutaus revols.)Interrogatio. Yarooxyx,
rin) Subiectorefitans. '.)
Subiectaratione, Aaa.)Refponfione, quafi
refitatione.
CA P. III.

, .) Concinnum,69:
intermedium genus, Tiv prmr- ajaa.)
Grauisfigure ornamentum. .)
Irampreeferens interrogatio,euzrauziu.
Aranxroots.)Renouatto eiudemfententie,di
uerfis, idem tamen fignificantibus uerbis conti
nenterfasta. dcm guod,
, .) Grauij8imtlludet:
quia uehementiimum. c.)
Concluione,cum enumerationeplena, remotio.
te ceterarum partium,& uniusadextremum po
itione,uelconclufione, qufit affirmando.
narrain^oo.) Quinque membris conflans.
c, .) Compofitio fita mem
bris. A&noaaarinj.) Principium incifisab
folutum. Ilapaverinde,&c.) Cohortationcm
habens, & prop per omniapur, copiofumuer
bis idem declarantibus, corumq; proprietate di.
fiinium. -

-i.
 304 INTERPRETTIo
, ) Imperandi modi
uerba,in conieura. Anxwinde.) Iudiciale^
renje. Iza nixa, i As.) Numeroblubarun
comparia mcmbra,per omnia. no^aniw.)Adi;
lationem. egpazrtvtine.)Ademerendum tam*
quam obfequio quodam,fauorcm, amorem% di
feum. Aaraw6gro.)Nfime mtig4tigh
fucorreone: quamitigature, lenituralper"
ta:. Kaxxnevtinv,& ne)Adulatorium,
amabilium morum fignificationcm dicentis b4*
. )froduu./ref:
xione. Avauepaxwww.)Praecipuorum locori,
eu capitum enumerationcm, crrepetitionem
Ayavanjiair.)Indignatio.
eus.) Amplificatio peroratoria,comprehenione
accuatoria. Evapoxao.) Celeriter multas
respercurrente,breuil expoitione.
CAP. IIII.
.)ornamentum perpio
cueorationiseipum interrogare fibipid
de exiguofa&io interuallo,refpondere.'* ^**^*
izrava papa duplex repetitio. Taurir)B
variuieiititatemuertrunt, id cst, eiufdem uerbi
repetitionem. Ts atzo7979) Tenultatisgra
citatis,attenuat figurae. Martiu8s.)Per tmi=
tationem, orfermocinationem. "9
S4
 VER BORVM GRAE c. 305

| Suauitatem, Alaensvie)Illuftrationem,feu ee
videntiam. Ex diwyiae,& .) ar
ratione,69 imitatione. Oftawpo, afutunv.)
Fatu acuta oratione,amplificante. Ta ^goota
ki.) Continentia cum pfo negotio. IIsesarea)
Exitu$ inopumatus.
CAP. V.

" e
eis.)Alia,demaiorum iudicio,qu$tio. YafiAw
"karatioxylni,5yeo pin rink.) Subiettiorefbon,
fionis,caufam reddens,nempe impellentem. A
*aas la Aoyau)Alternepartesininterrogan
do,crrepondendo, apteermonibus,eu dialo
gis, quiunta'aowayo.
CAP. VI."

.) Suiipfiusdaf
fiofua comparatione. An aoxayng yu )
Statusiuridicialis. Avriyaag.)Comparation,
uelcompenationem.
C.A.P. VII,

Ent lapsgvr raadlagoAh.) Rebus

diferentibusfata dilinto, zvanparu)
Concludens rationem. . -

- - - y-
 306 INTER PRETATIo
* C.A. P. VII I.
neeuv.)Circumduttonem. rto a
a) Confrmutione, que fitornamentis uerbo
rum,atqucfcntentiarum. IIeaowtina.) Prop
adaequata. Ewyapvaatttj.) Rationem com
prehendcns, atque circumducens. vraentmi,
* Zvr:pagits.)Circumducens, concludens;.
Evvauetring.)Argumtofa, ctansratione,er
concluione. 75 nzes7zzv.) Interrogatio
nfigura. =
vog.)Prepotcro ordine per immutationem pare
ticularum,referendi c demonstrandi, xacer
5, 5 . , ,
A.)Reprehendentes,& criminantes aduer
arios. Xafogrn.)Apta commutattoni perde
Cl|jationcm. .) Adietio
nem inclfiud membrifincm.
** CA P. IX.

Kaazuv.)Flexum,feu reflexionem,quam fic

Demetrius Phalereus nominat, ead dicitur avyage
nukir. K7zrotozjv)Perabcyionem,uel
amputationem. T5yAxpvp3 dss.) Concinne
figure. ', .)Initio,.
fine oaeiaeia.)Similiterincipientia maa
31xagr &ni.) Mutatio cafusre&tt,in obli
quum, qui eftaccufandi. Aotinj.) Dandi cafu.
ILupatiatini) Iterum accufandi,
- 8
| VERB OR V M GRAE C. zo>
,' v.) vocandi,per conucrfonem,
uel appellationem certae perfnae. KvrvtNoui.)
Intcrpofi:ione, & declinatione, ab tnchoata en
tentia. Tixv5xagan ripg ) Attenuatefigu
re. Apaciesais r oefaevg.) remotio definutt.
oezaeielagatunoi)Definitionesdijinguen
tes. .) nterpo/it.
aa.)Primapars,aut fumptio. Tsaias Ays.)
Intermediefigur orationis. Yentinaa.) vitu
perantes. T alrjo.) Verbum, quod duarum
etrerum nota. noxenaov.) verb quodanci
pites,& multiplices habctpotcftates.
CA P. X I. | -

Tekwaziraior) Modificationes, uelmodi

fingulorum uerborum.

cAP. xii. ,
T; ,uel.) Com,
mutatiomt. ropy.) Orationis uelocis.
Artigazis.)Eiufdcmtanquam uerbidiuer inre
petitione poteftas. Masga.) Finisperiodi cur
torprincipio. Titaafuov.)Explicatum produ.
ium, dilatatum. Kata zia ysvinyv.) cafugi
grendi. .) Particule,que pro=
pterneceffari confecution, redditiue dicuntur,
- - -- - - -- V * ij &
 308 INTER PRETATIO
Exxa-ltp.)Pretermiionem, omiionem. Ezrt=
cvvaxoloi) Contra&hone, que Grammaticis efi
, . mapa)gaz*a.) Annomi
natuo , per uocum commutationem. ut, uentt,
ucmijt. nipag.wAa. Huc illud Timonis diium
quod " habet pertinet : ty ou'
, d.

CA. P. XIII.

airong&vtG*.) Adfam pcrfonam relatum.

.)ccu/antes. r.)lter
cattonc. .)Defndens. ,
war.) Dilorum repetitio brewis in tranitione.
dem quod . ,
gic.)Promiio deinceps diccndor. Idem it,
.
>cAP. xi III.
, .)
criminatio,ut inodium aduerfrium trahat, ab
eius ftis. Eztxoytug.)Moreperorationis.
.)Diriminatio, prrdefini
tiones Teaxa 3 gta:)Aferefgure Sp
,")oris/Culing
daciam, & libertatem. A?a&y.)Licentiam,liber
tutem audaciam.ubinon eft metus. Ipoewiae^*
a,".) Prtcafigat"
s
 vERBORv M GRAec. 3o9
ne,uelantequam dixerit,corretione,per dubita.
tionem. Ktxonevw.) Ratio, uel,probatio.
Tyneuzis,iudiciumfuumpraepofitum. Endiois.)
pofit. a.)Subic,
'tum dicentis iudictum,compenftione. T7r
.)Ratio, .)em
bris partbus.breuitate,incifis. Enigwviae.)Ace
clamatione.
C A P. XV. *
Enarrms)Indufhone. ,
xzov #AAyr.) Crebras, 29 breuiteradhibitas
uerborum commutationes. EAAelrs ricola
@ceu.&acs.)Omiflorefirendiparticule,
CAP. XVI,

.) Corriio amplifics
C . xvii.
Avio@stampnoA.) Imparium membror,
infine dilatata, productionemembri, neotet.
j, .) qu cohortationem ha
bet per comparationem. Evavroaarin.)Ad
uerfatiua. useugino.) Diftingucntcs. Age
uareggaaauvo.) Ditionisgenus conuerfum,at.
que contortum. Kar6 w6ec.) Ornamento
quod conditionem habet, wArns.)Membra
v ij -
 gro INTERPRETAT Io
tim.x7eoyyvxrara.) Rotunditatem. Kaz
orsacagg.)per inertionem,ut Trapezuntius con
uertit:que e$t mcmbrtunius, aut etiam plurium
interpofitio,intercifo mcmbro:eadem quae narra
armony,quefit in medio,pofi Janow,fctionem.
Haec femper rcdutum habcredebet, qu ztogpo.'
vdicitur. Meraols.) Quedam re propo
fita,auerfiofata exclamationis, aut doloris cau
fa,uelalterusanimicuiudammotus. Atypng
vu.) D/inffd membrahabcns.
*eda.)Conucrfione partitionis. Meraztot
cei.)Commutattoni. . ) Duorum
, membrorum adaequatio,tertio tmpare. Av&Aw
lus 75 zgzs iznox G.) Reumptio primi mem
brt compar. ti|,
ni))Interrogatio coarguens, zo tram preefers.
II&sous.)Adictio adfinem. Kr r awzr=
atvog.) Per id quod, cum filentio fitpraetcrmif
fum:tamen perfe intelligipotet. Karxxx=
, ,.) Coherentr,
continenter, Scd , ,
e gans) Alternatim,orfeorfim, uclfeiuntim.
nataAAaAzas,eficob.erentia , que opponitur
cyaAAaja,& iaraAAa , permutationi , qu fit
mutatisutcibus, que cr ara aerlus dictur.
.)Reprehenfio,a/,
mitigationc,fcu corretione, quae magaavfix , &r
g, dicitur, ,

 VER BORVM GRAE C, 3
rus are readize. Splendor exfiducia bona cau,
e. .)oratlenitan
roAoya cmemorationem defufcienta. Que
perfe 0: inudioeji. .. .... W.. A. s..
CAP V T XVI I.
.) Propofitio periodiuno
bro abfoluta. ic .) Redi=
tus fue couerfiotrium membrorum. Mseo
.)Diftributione. . .) Infinite quetio
nis,atque propofiti. ogoiovjooix.)Similis exi
tus cafuum. Atagarina) Diffinguentia, oe.
.)Definicntia. .)Con
fquentium abfrdorum. Bpa/v7?.)Tar
dior. Avraadozas) Similitudinis conclufio,
quam redditionem, accommodationcm,& ada.
ptationem uocant. -
*
-

. . CAP. XIX.
TapAe.)Quadrimembris.
xaa.)Nouem yllabarum. EFaxvAae)Sex
fyllabarum. yuata ansvov.) Ratione munitum.
.)Crcbra eiufdcm uerbi
tam in exitu,quam in principio mcmbrorum rc*
pctitio. Ilcxiu,A.)Pluri membrorum, Iigo>
,, .) Prad
,fcuprefignificatio, atq; dcnunciatio eorum,
qu euenturafunt,conditione quadam.
racews.) Cum amplificationegraui, in exaggerah
da indignitate. v uij

31, INTERPRETAT I o
naecfuvrinjrafiy.) Animum alicuita exafpe -
rans,irritansq; aduindicandumoratio. Angg=
ola.) Amplificans, rindignatio=
nem iudicum moucns exormatio.

AP, ..
'r} na? %A&.)Resuniuerfa,uel totum. Ta* c
.)Partcs, .) bocu
pofitio. ) ccla,
matioindignabunda. ngogayegevttu.)Vetans,
prohibens, IIee/gatinwziyp.) Qu circuma
ftantijs,attributionibsuercrum,atque negotiori;
fit, probationem. Ta'aa'axi, & rss.)
Comprehenfio, uelcomplexio omnium, qu in
negotiogeftafunt ufqueadfinem, inde ufqueab
initio repetita,& cxpofita. Hy%atwa.)Antece
dentia, uclprecurrentianegotijgeftion,Ta: m33
heonisophific, )
, Continentia, & coniunta cum ipfa negotijge.
ftione, , Ewasma)Confequentia,eaguenega=
tiumipfumfuntconfccuta, mg rtekv9.)
Probatio tnartificialis, Quintiliano. Epyaoiae
' la^oyinj)Tratatio pcrfcrmonem. wva
aveva rin)Compoitione, queftproductione
[piritus diccntis,
IN
.
 'vERBoRvM GRAE c. 31;
" IN LIBRVM SECVN.
dumtranslato.
IN TI TV LO.
oe,,a...)
liberrcspropofitas definit, o partitur, cumins
dicatione exemplorum.
CAP, I.
agnvexv.) Dilucidumgenus oratiqnis. E,
, , o.)
Ornatum. MsyaAo7waxy)Magnificentiam.
Exwgwtioavog.) Figuratam orationem, hoc eft,
luminibusuerborum,atquefntcntiarum dijin
tim, -

CAP. II, *
,.) iatum ora
tionis, uel hiulcam coagmentationem, continua
tionemq;uocalium. Tawtawoa3r.) Aiduam
repetitionem confonantisT, in principio ucrbo=
rum. Kazzranavadr.) AftduitasliterC. co
gnate Q - Eigouva Ais.) Oratiofufa, cr tra,
cta,eupendens. Avx6oA)) Dilatio, upenio
fententie.Fuerunt autem awaoA& apud Dythya
rambicospotas prolufiones quedam, que ante
legitimum carminisfonumfieriflebant:non dii
milesijs,que utfcribit Quintilianus, ante fauo=
v v

!
 314. INTER PRETATIo
ris emerendi gratua canebant: quam legitimum
carmeninchoarent & zgociauxnuncupabant :
quare,perfimilitudin, ^gooiaixprincipia, in o
rationibus, rhctoribus appellantur, Contraria
igitur eratantifirophis. Hae namque certuerfuit
numero continentur:illeincerto, o pen infini,
to feruntur.Similis igitur awaoueterum com
pofitiofit,ut Herodoti Thurij, & altorum: quo
rum oratio , mulla periodi habuta ratione,c ex |
currebat:qutuleratimpetus. t

CA P. IIII. , -

,ola,, .)
Venuftas,grauitas, acrimonia , & aferitas.
2xiA , c
nv.) Ornamentum accommodatum ad perturs
bandos,commoucndosq;animos, adiram, indi.
gnationcm, autfimilem motum. Atans*},
ituals.)Inquiitio,zo inuetigatio cauarum. Ae
yoads.)Sermonisfpeciem prfeferens. npoai
atunds,) Ad audiendum attente accommodatus.
.)Concinna,cchuft.
, .)
Translatio propoiti,eu quejiionistnfinite ad
controueram caufm. ,
.) Contentiocomparation,67'
concluione aboluta. - Anaraantv9.)Nullara
- [0
 VERBORVM GRAE c. 31;
ttone, uelargumento munita. 'Avacutorw
, ,
zg.) Non controuerum, edconfeum,o pro
babiliusco, quod e$t in qufiionc,hoc cst,dubi,
ideoq; probabile,rop , - ,

CAP. V. ,

, .) ul,
titudo,& numcrus yllabarum. Tijgamp
2gv aang#.)Longitudine,eulongotempore.
C A P. VI. i * * : *

.) radutio,
permutatioq; uerborum infine, o principio die
uerfrum membrorum.
C A P. VIII.

, ,
.)conclufiocenu
meratione,&remotione,uclnegationc confe&ta.
CAP. X V.

u c.)Compofitiocontra=
riorum. 2. opic. .) Sim
plici contans, nuda4; accuatione. Kara tla .
go.) Cum comparatio
me perfonarum coniunlum.
- CAP.

/
 316 inter PRETATIO
C, V.

o )
rcm efficitilluftriorem,&euidentiorem.
IN LIBRVM TERTIVM;
focorum Grcorum conuerio
nes,inLatinum fermonem,
CAP. I.
7

a,, ,
va armaouvra,orc.) Tres funtorationum gene=
ra,atque modi, quaefigur nominantur: quarum
unum ubercm uocamus,fcundumgracilem,ter
tium mediocrem.Donatus,in Virgilij Maronis ui
ta,filumaopco,ualidum interprelatur. Gellius
vrwe, tilus lib.z.cap. 13. Et in carmine,& infoluta oratio=
{ublimis, uz me,generdicdi,inquit,probabiliafunttria:que
Grec uocant:nomiffaq; eis fcert:
her,dicendi
genus um. . . -p3o.joypso,uzoo. Nos, quemprimum pofui
mum, &gr z mus,ubcrem uocamus:fecundum gracilem: tertii;
de. Et 'e, mediocrem. vberidignitas, atque amplitudo in=
*
-

,
z

,, s, )Dealtitudinfub
vu, ubertat, limitate#, indicendo,Longinus Rhetor. T4#9
5 , =
plenitudin, w
= abundan , -
tiam fignifi xaviergas)Grandisfigura estin quanonf"
RC,
- lum,
 vE R.Borv M GRAe C. 317
tumuerborum, foed?tiamfententiaram firuura
magnam imfe uim habet. Twoe,& Ayop a
gwtuwg.)Locum communem , & orationcm am
plificantemrem confeam,nempepeccati,autfce
lerisnefarij, inproditorempatrie. Kepaaaa
Tingayguarnie gareos)Lociconflitutionisme=
gotialis. Taduniaar@ awayyeAix, eeleris
expoitione.Theon. Ta vynewasv.)Ea que
cum re propofita cferuntur,funtminora. Avra.
zrologists agonag's.) Applicatioreipropoite, v,

adres externas comparahdi caufaa!jumptas, ra?

^gogfptwaenominanturin indutione. Ipfaau
tem respropofita r#wietegewgiquodex fupe
rioribusquafitnferatur. Vrillorum fitzggoga,
huius autem , conclufio. En tiynvote
wg voao&rp.) Ex legumlatorum iudicio. Awa
, )b cucn,
tu,& ijs,qu fcinus illud confequuntur. Ea
gig.)vehementior,& admouendum effi=
cacior. ,'
ra,)Additaadnomen,intendendi feu amplifican
di caua,per contrariorum compoitionem. Aie
fzie ris Aftor)Amplificatioinumouerbopoi
ta. IIagaavx tiszrawaas.) Mitigatiolicen
tie afperitatis. Hny, g aivoin?) Moruma
mabilium habensfignificationem, o ad concili
andam beneuolentiam diresta, Ewtydva ris
agazw,
--
 318 INTER PRETATIO
go, .)Interpofitionecom
pellationis,& adun&tione fubfincm. dlg
ivlia)Acrisfigura, En t ngate,nx n t t
.)Aprincipto,&fine,aut,utloquuntur Gram
matici,fronte,crtergo.
C P. I.

mzov % urg&,&c.Intermedium autem,'

ac temperat dicendigenus eft: quod interutrum^
queiflorum duorum eft untertc6lum: quorum alte
rumfummius,alterum fblimiuseft. Katayo
, .) In accuando, cr pero
rando u/itatum. , ,
sinp.) Cuius ufus e$t in defndendo, & confir
mando. Xraiois xyridern.) Contitutio quali
tatis affumptiu perremotionem. Ay- czyr
, G) .)ratiopro
no uerbo pofita, ad orationis amplitudinem.
Adwira-owTiri%vTurg.)Aderigendam, ex
tollendamq; aliquantulum fermonis humilitat:
ne varia,fupina, abie&aq; uideatureffe oratio.
T noivv,in iwaywy.) Complexio breuis eorum,
queinduci poterant.paucisfaauerbis.
CA P. III.
Avtoip.)Remi$tonem. Atzilv.)Tenue,ub=
tile,macilentum. Atwns, tenuitas, gracilitas,
|ubtilitar,attenuatio, w

 vE RBo Rv M GR Aec. 319
,c.) Grcile filum
f orationis,temue,fubtile. Gel. lib.7. 1%p6vws.)
Gracilits.. *
)ttchuata, enim
attenuo. - -

CAP. IIII.

,cl, ")
Tumor immodicus orationis. De quo uidelibrii,
quem deuitijs orationis, ante aliquot annos edi=
dimus. Knoajv, G \vYzzwr.) Vitioam
imitation,& frigidum genus dicendi. A
yoein.) Diiaperallegoriam feuperinuerfion.
A.) Antiqua uerbi deflexione.Sunttam
agyvioaoi, in coniuntis etiam uerbis: ut fnt,lu,
dere ludum,frerefrorem, audax aufumfcinus
facere,&c. Taweivwas.) Defrmitati proxi
mumeft humilitatis ultium: Juod taweiwwaivuo
cant : qu4 rei magnitudo,ueldignitas
ut,faxeaeftuerruca, in fmmo montis uertice.
Quintilianus ubiuerrucam pro colle dixit Cato.
authore Gellio. -

/ -- -
CAP. V.

noArrun*.) Pertinentes ad reipubliceftatum,

c gubernationem. xauv xaaravatc.) Grauis
claufula. Kar&avfis.)Idem quod claufula,perio
di terminatio,
CAP.
 310 INTER PRETATIO
C A P. VII.

T3aoAornooavr.) Quodfpeciemhabetfolae
cimi. navongevr.) Nouauerborum confecu'
tio. Trapczuntiusinnouationem nominat. II
r, )Propofitio, cocc,
Ta nwAvzina aiTix.) Caueprohibentes, eu
impedientes )ppel
latio dedicatoria,uel nuncupatoria. w
o, .)In difiributisppofita
ratio,per inuerionem,ueldecuationem. Aar
sacra fctorveita) Defiexio continuatione
uerborum,&fententiarum, non cnimdicit. Ete
nim,uelham,grc.augendicau. Tanigae
xixv, 2o6gor.) Caufamfinalem,infinit. v.
sada t agyaat@.) Commendationerei.
AtxyoAtp&.) Dijintione caufrum.
IND E X C A P ITV M
libri primi.
1. Defiguratisincifis.
In Articulo in ambitu,&rextraambitum.
ii. Demembrisfiguratis, extra periodum,
& demembratimfata oratione,eadq;
conformata, -

Repetitione. .
Exclamatione. Conuerione.
Ratiocinatione. W.

Subte
 INDEX.
Subictione.
111 I. Caput adhuc demembratim ftaora
tioneeademd, exornata,
Gradatione. Difiunchone.
Conduplicatione. Interpretatione,
Permisione. Dubitatione.
Expeditione. Diolutione.
Compari. Ltcmtld.
Frequentatione. Significatione.
Breultate. .

Modo uerbi, ut intclletione.

1 III. De incifim,& mcmbratimfata ora
tione. -

In complexione, cVaxxaf.
Ratiocinatione. Imagine.
Notatione. Sermocinatione.
Demontratione. -

V. Inc, periodio, ,
* continuat.
-- In Ratiocinatione. . . .
-

V 1. Membra,& periodi,caaAa coniunta,

In ubiectione.
v II. De adiuntione periodorum.
In ditributione.
VIII, Depcriodo,uelde continuatione.
:
 *. .

Sententia omnis,&prcipu
Demateria il- .
li:is,ut e$t contrarium,o contentio.
UConcluio.
IX. Deformaperiodorum,quumitur nu
mero membrorum.
Periodiacvnoxo!,queuno membro abfoluuh
tur,c conf0rmantur,
Artculo. Exclamatione.
Ratiocinatione. Similiter cadente.
Annominatione. Subictione.
Gradatione. Definitione.
x. Caput. Coniuntione. Adiuntione.
Conduplicatione. Dubitatione.
Prciione. Diminutione.
Imagine. Significatione.
XI. VE R B I modo,utpromomiuatione.
Superlatione. Intellettone.
Translatione. Circuittone.
Tran/greione/?uperuerfione, tranf
teitone.
xi 1. negooloro(iuo Aou,duorum membrorum
ambitus figurati.
Traductione. Exclamatione.
Interrogatione. Ratiocinatione.
Compari. Similitercadcnte.
similietrdeinente. Annominatione.
XIII, subiectione. Definitione.
Tran


IND EX.

Tranitione. Prteritione, uel

Occupatione.
Difiunhone. Cmutatione. Permitone.
XIII I. Di$tributione. Liccntia.
Defcriptione. Diufione. Expolitione.
XV. Sermocinatione. Confrmatione.
Brcuitt.
XVI. Verbi modo, ut Nominatione.
Pronominatione. Denominatione.
Superlatione. Intellettone.
Permutatione.
V. ,trium membro
tconuerfionesfigurate,
Traductione. Exclamatione.
Interrogatione. Ratiocimatione.
Simuliter cadente. Subiectuone.
Definitione. Correctione.
Praeteritione. Conduplicatione.
Commutatione. Preciione.
XV III. Diftributione. Licentia.
Diminutione. Similitudine.
Exemplo. Concluione.
Effictione.
. , quefnt qu,
tuor membrorum,figurat.
Conuerione. Complexione.
Ratiocinatione. Gradatione.
Correctione, Prterittone.
ij
 IND EX.
Commutatione. Ditributione.
Duifione. Expolutione.
Similitudine.
xx. IIieuo/in, comprehenfioncsplurium,
qum quatuor membrorum,figurat.
Conuerione. Ratiocinatione,
Stmiliter defincnte. Gradatione.
Expeditione. Preciione.
Decriptione.
xx I. Ta zvsiaata,fpiritus oratorijprodi;
iionesfigurate.
Decriptione. Frequentatione.
Expolittone. Simulitudinc.

INDEX CAPITV M
- libri fecundi.
I. De duabus dicendifrmis, ex quibus reli
qua demanantgenera.
De Elegtia,eiusq;partibus,Latinitate,& de
iI. Explanatione. De compofitione.
III. De dignitate,uel oratione figurata.
IIII. De exornationibus uerbor, utfnt,
Repetitio. Conuerio.
Complexio. Tradutio.
Contentio. Exclamatio.
Interrogatio. Ratiocinatio,
'Sententia. io. Contrarium,
V. Mrt?=
 INDEX. .

. Membrum. Articulus.
Continuatio. Compar.
Similiter cadens.
Annominatio.
Simultterdefinems. V

VI. Subieto, Gradatio.

zo. Definitio. Tranitio.
Correctio. Occupatio.
VII. Diiunctio. Coniunctio.
' Adiuntio. Conduplicatio.
Interpretatio. tatio,
VlII. 3o. Permiio. Dubitatio.
, Expeditio. Diolutio.
Precifio. Concluio.
IX. Demodificationibus uerborum.
De Nominatione. Pronominatione.
Denominattone.
X. Intellectione. Abufione.
Translatione. Permutatione.
XI. Superlatione. Circuitione.
Trangreione.
XII. De exornationibusententiarum, que
%igara duweiasappellantur. utant,
Dftributio. Licentia.
XIII Diminutio. Decriptio.
Diuifio. Frequentatio.
XIIII. Expolitio. Commoratio.
XV. Contentto. Similitudo.
XVI. Exemplum, imago. Effiio,
X iij
 IND EX, -

<-- ?
>VI I. Notatio. Sermocinatio.
Conformatio. Significatio.
XVIII. Breuitas. Demonstratio.
XIX. Difincho Exornationum, faladi.
cendifrmis dignitatifubietis.
Dilucidi. -

BreuiS. Morati. -
xx#uara 3 Probabilis. Ampli
generis | Illuftris. Acris.
Graui5. Suauis.
Ornati. Sermonis.

crnationum r,67'
aliaearumdiftintio.
* xx. Diftintlofchematum tirdia voar.
,
Sunt cnimalia < ,4,
,4, t=
,,
Aliadiftintio,fata tribus dicendi generibus.
XXI. Hermogenisdiftintio, iuxtaiJarti;
Ays. Suntenimalia,
Kadaga. Einevi. zeav. Teakz. zgodp.
. , . ,
. . . . .
Bapx. Aava,
XXII. s,eodem modo di
finia. XXlIl,
 INDEX.
XXIII. Catalogus ornamentorum, ex.ter
tio de Oratore Ciceronis.
XXIII I. Deijfdem, ex eiufdem Oratore
perfe&tv, ad M. Brutum.

INDEX CAPITVM
librtert,
I. De tribus generibus dicendi: & primum de
grauifigura.
11. De mediocri,ueltperatogenere orationis.
III. Deattcnuatafigura,
IIII. Vitia elocutionis,acprimum deuitiof
grauitate:que turgida,orinflatadicitur.
V. De Vitio Mediocritatis.
VI. DeVitio Attenuat figur.
VII. De ufu duarumfirmarum dicendi: quo
modoobferuande,ornotdaefint,inelos
quentum authorumfcriptis. Exemplum
efi prfatio primi libri Rhetoricorii ad
Herenmium.,
E INIS.
 ----
----
*-
---- ---- ----
_ *-