Professional Documents
Culture Documents
THUYT MINH
TI NCKH CP TRNG
TI
LI M U .................................................................................................................6
2.1. K thut giu tin trn bit c trng s thp LSB (Least Significant Bit).............20
2.2. K thut giu tin nh xm trn tn hiu audio (LSB nng cao)........................... 23
KT LUN ...................................................................................................................44
LI M U
Giu thng tin (Hiding information) l k thut giu thng tin quan trng vo
i tng d liu s m khng lm nh hng trc gic n cht lng ban u ca d
liu s. D liu s dng che giu tin c th l nh s (image), m thanh s (audio),
phim hoc on clip (video)... Giu tin c hai mc ch chnh:
6
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Tri qua nhiu thi k bin ng ca x hi loi ngi, ngy nay khi m k
thut s bng n, con ngi cng s ho lnh vc giu tin phc v cho cuc sng
hin i. Trong [3] ngi ta thng k s pht trin mnh m ca cc cng c giu
tin trong giai on 1992 n 2007.
7
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Hnh 1.1. K thut giu tin cng b trong giai on 1992 2007[3]
V nguyn l, giu tin trong d liu video, d liu m thanh hay trong d liu
nh s khng khc g nhiu. Giu tin trong nh d thc hin hn, giu c nhiu
thng tin hn, v nh l i tng c s dng kh ph bin trn Internet hin nay,
nn k thut giu tin trong nh chim t l nhiu nht trong cc loi d liu a phng
tin (hnh 1.2).
Giu tin trong audio da vo h thng thnh gic ca con ngi nn thng kh
hn trong cc d liu s khc do h thng thnh gic ca con ngi kh nhy cm vi
cc nhiu, tuy nhin audio cng l loi d liu c s dng kh ph bin trn internet
hin nay v vy n vn c quan tm v nghin cu rng ri th 2 theo [3] a ra
(hnh 1.2) cho nhiu mc ch khc nhau: bo v bn quyn, chng sao chp, xuyn
tc ni dung...
8
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
1.2. Phn loi cc k thut giu tin
C nhiu cch tin hnh phn loi cc phng php giu thng tin thng qua
cc tiu ch khc nhau, nh theo phng tin cha tin, cc phng php tc ng ln
cc k thut cc phng tin cha tin, hay phn loi da theo cc ng dng c th...
9
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
1.2.1.2. Giu tin trong audio
Giu thng tin trong audio mang nhng c im ring, khc vi giu thng tin
trong cc i tng a phng tin khc. Mt trong nhng yu cu c bn ca giu tin
l m bo tnh cht n ca thng tin c giu ng thi khng lm nh hng n
cht lng ca d liu gc. m bo yu cu ny, k thut giu thng tin trong nh
ph thuc vo h thng th gic ca con ngi - HVS (Human Vision System) cn k
thut giu thng tin trong audio li ph thuc vo h thng thnh gic HAS (Human
Auditory System). V mt vn kh khn y l h thng thnh gic ca con ngi
nghe c cc tn hiu cc gii tn rng v cng sut ln nn gy kh d i vi
cc phng php giu tin trong audio. Nhng tht may l HAS li km trong vic pht
hin s khc bit cc di tn v cng sut iu ny c ngha l cc m thanh to, cao tn
c th che giu c cc m thanh nh thp mt cch d dng. Cc m hnh phn tch
tm l ch ra im yu trn v thng tin ny s gip ch cho vic chn cc audio
thch hp cho vic giu tin. Vn kh khn th hai i vi giu thng tin trong audio
l knh truyn tin. Knh truyn hay bng thng chm s nh hng n cht lng
thng tin sau khi giu. V d nhng mt on java applet vo mt on audio (16
bit, 44.100 Hz) c chiu di bnh thng th cc phng php ni chung cng cn t
nht l 20 bit/s. Giu thng tin trong audio i hi yu cu rt cao v tnh ng b v
tnh an ton ca thng tin. Cc phng php giu thng tin trong audio u li dng
im yu trong h thng thnh gic ca con ngi.
Cng ging nh giu thng tin trong nh hay trong audio, giu tin trong video
cng c quan tm v c pht trin mnh m cho nhiu ng dng nh iu khin
truy cp thng tin, nhn thc thng tin v bo v bn quyn tc gi. Ta c th ly mt
v d l cc h thng chng trnh tr tin xem theo on vi cc video clip (pay per
view application). Cc k thut giu tin trong video cng c pht trin mnh m v
cng theo hai khuynh hng l thu vn s v giu tin mt. Nhng phn gii thiu ny
ch quan tm ti cc k thut giu tin trong video. Mt phng php giu tin trong
10
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
video c a ra bi Cox l phng php phn b u. tng c bn ca phng
php l phn phi thng tin giu dn tri theo tn s ca d liu cha gc. Nhiu nh
nghin cu dng nhng hm cosin ring v cc h s truyn sng ring giu tin.
Trong cc thut ton khi ngun th thng cc k thut cho php giu cc nh vo
trong video nhng thi gian gn y cc k thut cho php giu c m thanh v hnh
nh vo video. Nh phng php ca Swanson s dng phng php giu theo
khi, phng php ny giu c hai bit vo khi 8*8. Hay gn y nht l phng
php ca Mukherjee l k thut giu audio vo video s dng cu trc li a chiu...
Thc hin vic thay th cc phn t khng quan trng ca phng tin cha
bng cc d liu ca thng ip cn chuyn i. V thay th vo cc phn t khng
quan trng ca phng tin cha nn d nh la c cm nhn ca con ngi.
Phng php thay th c nhiu cch thc hin nh: thay th cc bit t quan trng, thay
th trong min tn s, cc k thut tri ph, thng k.
11
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
1.2.2.3. Phng php to cc phng tin cha
12
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
cu Khng cn quan tm ti bn ca D liu nhng cn phi mnh
phng tin cha m bo trc cc phng php nn
Khng th quan st c vic giu d liu
thng tin D liu nhng c th nhn thy hay
Khng kim tra c nu khng c khng nhn thy
kho thch hp Khng kim tra c nu khng c
kho thch hp.
Che giu thng tin ni chung c rt nhiu ng dng tu theo tng hon cnh c
th. Giu thng tin b mt gp phn thc hin tng hnh cc phin lin lc, mt b
sung l tng cho cng tc bo mt thng tin. Di y l mt s ng dng ang c
trin khai trn th gii:
13
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Giu vn tay hay dn nhn (fingerprinting and labeling)
iu khin sao chp (copy control)
Truyn thng tin mt (steganography)
14
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Trch mu
Ta bit, sng m l mt lot cc dao ng ca vt cht trong mi trng
truyn m. Vo mi mt thi im nht nh, vt cht c mt bin nht nh.
Tng tng nh trong dao ng ca con lc ng h. Mi lc con lc c mt
lch no so vi v tr cn bng chnh gia.
Khi mun a m thanh vo m ha trn my tnh, th ta cn phi xc nh
bin dao ng ca sng m vo cc thi im khc nhau. Vic gi l trch/ly
mu. Trong mt giy pht ra m thanh, ngi ta trch ly mt s mu bin m
a vo d liu. Con s y gi l tn s trch mu (Sample rate). Th d, ta m
phn thuc tnh ca mt tp tin m thanh v thy Sample rate = 44.1 kHz (44100
Hz) ngha l trong mt giy trch mu 44100 ln. Mt iu d nhn thy l tn s
trch mu cng cao th m thanh c m ha cng chnh xc.
15
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Hnh 1.5 minh ha vic trch mu. ng mu xanh l th sng m. Mi
khung (lt ct) mu xm l mt mu m thanh. Cc chm l cc gi tr (bin dao
ng) s c trch ly.
Chiu su bit
Mt yu t khc cng tc ng ti chnh xc ca vic trch mu m thanh.
l chiu su bit, trn bng thuc tnh tp tin WAV ghi l Audio sample size,
thng l 8 hoc 16 bits. Ta bit, 8 bits l 1 byte, lu c 256 gi tr (t 0 ti 255).
Cn 16 bits l 2 bytes tc 1 word, lu c 65536 gi tr (t -32768 ti 32767). S bit
cng ln th m thanh ly mu cng chnh xc. Ging nh thang im 100 s chm
ng (chi tit) hn thang im 10 vy.
FORMAT chunk
16
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
DATA chuck
17
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
Hnh 1.6. S tng qut giu tin v tch tin trong audio
Trong :
- Audio content: l d liu m thanh s u vo ban u dng bao thng
tin
- Watermark Data: l d liu quan trng cn giu trong cc d liu m thanh
- Watermark Embedder: b chng trnh giu tin
- Watermarked Audio: l d liu m thanh s giu tin
- Watermark Detector: b chng trnh tch thng tin giu trong audio
Watermark Data em giu c th l mt on vn bn, mt nh logo, mt on
m ID nh danh no lin quan n bn d liu s che giu n hoc c th li l
mt on m thanh s ngn no ... trong trng hp mun s dng d liu m
thanh s giu tin mt ta c th giu mt vn bn mt (vi trang giy n vi chc
trang giu) trao i mt vi i tc ng minh m khng mun i tc th ba can
thip vo.
18
Thuyt minh ti NCKH Chng I. TNG QUAN
dng cc k thut m ha nh RSA, Elgama, AES hoc DES... Cng c th s dng
phng php m ha n gin l chuyn thng tin giu sang chui bit nh phn, sau
s dng php ton XOR ca chui bit thng ip vi chui kha.
MSE =
y:
xi biu th gi tr tn hiu gc
yi biu th gi tr tn hiu b bin i
N l di ca tn hiu m thanh.
PSNR, n v: deciben (dB), thng c s dng trong x l tn hiu s:
PSNR = 10*log10 ( )
19
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
2.1. K thut giu tin trn bit c trng s thp LSB (Least Significant Bit)
Phng php giu tin trn bit c trng s thp hay cn gi l phng php m
ha LSB (Least Significant Bit) l phng php nhng bit thng tin vo cc bit c
trng s thp ca d liu audio.
Gi s mt tn hiu A = 218 ng vi gi tr 8 bit nh hnh 2.1, khi bit bn
tri nht (c gi tr 1) c gi l bit c trng s ln nht MSB (Most significant bit),
v bit bn phi nht (c gi tr l 0) c gi l bit c trng s thp nht LSB (Least
significant bit).
MSB 1 1 0 1 1 0 1 0 LSB
20
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
1 1 0 1 1 0 1 1
Hnh 2.2. Gi tr 8 bit ca tn hiu B=219 sau khi giu bit 1 vo LSB ca A
1 1 0 1 1 0 1 0
Hnh 2.3. Gi tr 8 bit ca tn hiu C=219 sau khi giu bit 0 vo LSB ca A
21
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Thut ton giu tin v tch tin trn k bit LSB ca tn hiu thi gian thc (tn
hiu c s) trnh by chi tit di y.
Cc bc thc hin:
Cc bc thc hin:
22
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Bc 1: c audio vo S, da vo tn s ly mu v cc thng s lin
quan n cu trc lu tr ca tp audio ta c vector gi tr ca tn hiu
mu lu vo mng mt chiu thc hin tch tin.
Bc 2: Cho bit gi tr k (s bit LSB giu tin).
Bc 3: Tch ra di bit L giu trn ba tn hiu u tin hoc cui
cng ca tn hiu audio.
Bc 4: Thc hin tch k bit LSB ca L/k tn hiu giu tin ghp li
thnh chui bit, ta c chui bit giu.
Bc 5: Chuyn i chui bit tch v dng ban u ta c thng
ip cn tch.
Thng ip ban u cn giu c th l vn bn, d liu nh hoc l mt on
audio no . Trong hnh 2.4 l mt minh ha cho trng hp s bit LSB ca tin hiu
audio dng giu tin ng vi k=8.
2.2. K thut giu tin nh xm trn tn hiu audio (LSB nng cao)
23
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
u vo: Audio gc A c di tn hiu L, nh xm cn giu I.
Cc bc thc hin:
u ra: nh giu I.
Cc bc thc hin:
24
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Bc 4: Da vo s hng v s ct ca nh ta c th khi phc li c
nh ban u giu vo trong audio.
K thut giu tin v tch tin nh giu trn audio c th minh ha theo hnh 2.5.
sau y.
Theo nhn nh ca nhm nghin cu chng ti th vi thut ton LSB nng
cao ny ca Pradeep Kumar Singh v cng s chng ta c th giu cc im nh xm
vo cc tn hiu audio nhng ch lm thay i n 3 bit LSB ca tn hiu. Tuy nhin
ph thuc vo nh cn giu v tn hiu audio c di khc nhau m khng phi nh
no cng c th giu vo trong audio.
25
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Nh chng ta bit thng tin vn bn l dng thng tin c ni dung ton vn
bn k t v s n thun, trong ni dung khng cha cc thng tin bng biu hay
hoc... vi nhng thng tin ny khi lu tr trong my tnh chng ta c th lu trong
cc tp text ca NotePad (*.txt) hoc WordPad (*.rtf). Mi k t lu trong tp ng vi
mt m ASCII c gi tr l 1 byte (gi tr t 0 n 255) nhng ch c 128 k t u l
hay dng, cn li l cc k t m rng. Cc k t c m t 0 n 31 gi l cc k t
iu khin, khng in ra c, c dng iu khin cc thit b ngoi vi, chng hn
k t c m l 7 dng to mt ting ku bip, k t c m l 13 dng chuyn con
tr mn hnh xung u dng dido truyn thng tin mt di dng vn bn
c bit vn bn ting Anh ta ch cn s dng cc k t t 32 n 127 l c th biu
din ni dung cn trao i.
Qu trnh tch tin c thc hin bng cch kim tra 4 bit LSB ca tng tn
hiu audio, nu s bit 1 ca 4 bit ny l l th tch ra 7 bit MSB c k t giu,
ngc li nu s bit 1 l chn th b qua v thc hin kim tra tip cc tn hiu tip
theo.
Hnh 2.6 di y minh ha phng php giu k t N v O trong tn hiu
audio bng cch so khp 7 bit MSB v iu chnh 4 bit LSB khi giu vo tn hiu.
26
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Chui bit ca cc k t vn bn
Tn hiu audio gc K t N K t O
Hnh 2.6. Minh ha k thut giu vn bn da vo7 bit MSB v 4 bit LSB ca tn hiu audio
Chui bit ca cc k t vn bn
Bn tn hiu audio gc K t N K t O
28
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
K thut thy vn s trn min bin i l phng php thay v giu trc tip
trn cc tn hiu min thi gian thc th cc tn hiu s c bin i sang min tn s
sau mi chn thng tin cn giu vo. Tng qut ca phng php c th m t qua
s trong hnh 2.8.
Hnh 2.8. S tng qut giu tin v tch tin trn min tn s [9]
29
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
a) b)
Hnh 2.9. Bin i tn s Fourier ca tn hiu c s v tn hiu thng ip
Tip theo chng ta thc hin lc s dng b lc thng thp LPF n 18kHz cho
tn hiu c s, s loi b trn 4kHz (kt qu nh hnh 2.10 a). S dng b lc thng
gii BPF cho tn hiu thng ip vi gii lc t 300Hz n 3.3 kHz (kt qu nh hnh
2.10b).
a) b)
30
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Qu trnh tch tin c thc hin ngc li, s dng lc thng gii BPF cho tn
hiu mang tin tch ra gii thng ca tin hiu thng ip gp trong tin hiu c
s. Kt qu sau b lc BPF s c iu chnh s dng b cos(wt) bng php cosine
ta c tn hiu sau iu chnh, tn hiu ny s c s dng b lc thng thp LPF
c tn hiu thng ip giu, kt qu hnh 2.12.
Thut ton giu tin v tch tin trn min bin i nh trnh by sau y.
Cc bc thc hin:
31
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
mu, bin i Fourier cho tin hiu vo (khng bin i 3 tn hiu audio
cui cng giu di thng ip)
Cc bc thc hin:
32
Thuyt minh ti NCKH Chng II. K THUT GIU TIN TRONG M THANH
Bc 4: iu chnh tn hiu s dng b cos(wt) bng php cosine ta
c tn hiu sau iu chnh, tn hiu ny s c s dng b lc thng
thp LPF ta c tn hiu thng ip giu.
Bc 5: Kt hp vi di tn hiu L giu ta c audio thng ip.
Thut ton trong k thun ny ph hp vi phng php thy vn s dng
giu mt on audio vo audio c s mc ch bo v bn quyn s i vi d liu m
thanh.
33
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
3.1.1. Mi trng ci t
Chng trnh giu tin trong audio c thc hin trn mi trng Matlap phin
bn 2008b. Mi trng ny h tr nhiu tnh nng lin quan n c v lu d liu
audio v vy gip gim thiu vic x l vo ra i vi cc tp audio.
34
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
+ K thut giu tin mt tp tin bt k: Cho php giu thng tin t mt tp bt
k lu trong my tnh.
Hnh 3.2. Giao din chnh vi module chc nng giu tin mt (Stegangraphy)
Hnh 3.3. Giao din chnh vi module chc nng Thy vn s (Watermarking)
35
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
Di y l giao din giu tin vn bn v tch tin trn LSB ca tn hiu audio.
Hnh 3.5. Giao din tch tin vn bn giu trn LSB ca Audio
36
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
Di y l giao din thy vn v tch thy vn trn LSB ca tn hiu audio
Hnh 3.7. Giao din tch thy vn mt nh nh phn trn LSB ca Audio
37
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
Hnh 3.8. Giao din thy vn mt audio trn tn hiu bin i ca Audio gc
Hnh 3.9. Giao din tch thy vn l mt audio trn tn hiu bin i ca Audio
38
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
Hnh 3.10. Giao din tnh thay i nhiu PSNR ca audio gc v audio giu tin
3.2. Th nghim
1 7
6
x 10
4 7
5
5
4 4
3 3
2
2
1
1
0
0 2 4 6 8 10 12 14
0
5 0 1 2 3 4 5 6 7 8
x 10
5
x 10
39
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
4
x 10
2 7
6 7
x 10
4
6
5
5
4
4
3
3
2
2
1
1 0
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4
5
x 10
0
0 0.5 1 1.5 2 2.5
6
x 10
3
x 10 4
5 x 10
7
4.5
6
4 5
3.5 4
3 3
2
2.5
1
2
0
1.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5
0 2 4 6 8 10 12 14 16 x 10
6
5
x 10
4
x 10
4 7
6
x 10
4
7
5 5
4 4
3 3
2
2
1
1
0
0 2 4 6 8 10 12 14 16
0
4 0 1 2 3 4 5 6
x 10
6
x 10
4
x 10 4
5
7 x 10
7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
0
0 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 6
6 x 10
x 10
Tin hnh th nghim giu tin cho tp d liu tn hiu m thanh (gm 10
tp), cho tng trng hp sau nh gi cht lng ca tn hiu m thanh sau khi
giu tin bng PSNR ta c cc kt qu cho tng trng hp nh sau:
+ Trng hp 1: giu nh nh phn (c kch c 337 x 336 pixel ng vi 113 232
bit, hnh 3.11) trong tp audio s dng k thut giu LSB (trnh by trong mc 2.1),
cho php thay i 4 bit LSB ta c bng kt qu 3.2.
40
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
Bng 3.2. Kt qu nh gi PSNR cht lng ca audio sau khi giu nh nh phn
1 73.3162 dB 79.0625 dB
2 75.4257 dB 77.6028 dB
3 70.9296 dB 79.4459 dB
4 63.4935 dB 78.3756 dB
5 76.4811 dB 78.9611 dB
1 35.5063 dB 26.0642 dB
2 29.7468 dB 27.1257 dB
3 36.8012 dB 28.356 dB
4 30.768 dB 25.6758 dB
41
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
5 27.1032 dB 25.3917 dB
1 80.0608 dB 81.3532 dB
2 79.6676 dB 84.0324 dB
3 78.4592 dB 82.0447 dB
4 81.6744 dB 86.4382 dB
5 77.3498 dB 88.5673 dB
1 85.6798 dB 91.4732 dB
2 89.6473 dB 90.0247 dB
3 83.4591 dB 92.0687 dB
4 84.673 dB 91.4382 dB
5 87.3452 dB 93.8745 dB
3.3. Nhn xt v nh gi
42
Thuyt minh ti NCKH Chng III. CI T, TH NGHIM V NH GI
+ K thut giu tin trn min bin i tn s Fourier c PSNR thp nht (bng
3.3) (l trng hp thay i nhiu gi tr ban u ca tn hiu audio gc), so vi cc k
thut giu khc n gy ra nhiu tn hiu gc nhiu nht nhng cht lng vn c th
chp nhn c vi cc khn gi khng qu kh tnh. Tuy nhin theo nhm tc gi
xut k thut ny cho rng y l phng php c th gi thy vn giu bn vng
trc mt s tn cng v x tn hiu. Do nhm nghin cu cha c nhiu thi gian xy
dng mt s php bin i tn hiu nh lc, gim hoc lm trn nhiu... nn cha th
khng nh c y l cc k thut thy vn bn vng.
+ K thut giu vn bn trn LSB kt hp vi 7 bit MSB ca nhm tc gi
xut lm thay i rt t gi tr ca tn hiu gc nn gi tri ca PSNR rt cao (bng 3.5)
(ngha l t nhiu so vi gi tr ban u)
+ K thut giu nh cp xm v nh nh phn (bng 3.2 v 3.4) c gi tr PSNR
bng nhau v hai k thut ny v c bn thay i s bit LSB ca tn hiu gc nh nhau.
Cha nghin cu v th nghim c trn m thanh ging ni (bn tin, thi
s,... k truyn) c th nh gi nh hng ca thng tin giu n cht lng m
thanh.
Cc phng php nh gi mi ch da trn tnh gi tr nhiu PSNR ca tn
hiu, cha nh gi c da vo h thng thnh gic ca ngi nghe (thnh gi) thc
s c s nhn nhn v h thng giu tin mt cch trc quan v a dng.
43
Thuyt minh ti NCKH KT LUN
KT LUN
K thut giu thng tin trong m thanh s l mt trong nhng hng nghin
cu chnh ca phng php giu thng tin hin nay v t c nhng kt qu kh
quan. ti nghin cu khoa hc ny tm hiu v trnh by li mt s k thut giu
tin in hnh theo hai hng giu tin chnh l:
+ Giu thng tin trn min d liu thi gian thc: ch trng n mt s k thut
giu tin trn cc bit LSB hoc kt hp gia cc bit MSB v LSB ca tn hiu m thanh.
Vi k thut giu tin ny chng ta c th p dng giu vn bn, nh nh phn, nh
cp xm hoc mt on m thanh vo tn hiu m thanh.
+ Giu thng tin trn min bin i: tm hiu phng php giu tin trn min
bin i Fourier c th p dng giu mt on m thanh vo mt on m thanh
khc.
T cc k thut tm hiu trn v trong qu trnh ci t th nghim tc gi ca
ti nghin cu ny xut mt phng php giu vn bn trn tn hiu m thanh
bng cch kt hp gia mt s bit MSB v LSB vi cc chui bit ca k t vn bn.
Vi k thut giu tin ny chng ta ch cn thay i mt n hai bit LSB ca tn hiu
m thanh v vn m bo cht lng tn hiu audio ban u.
Do hn ch v thi gian nn trong ti ny cha nghin cu c phng
php ci tin giu tin trn min bin i ca d liu audio. c bit cha nh gi
c bn vng ca cc k thut giu tin khi b mt s tn cng lm nh hng n
tn hiu ca audio mang thng tin. Cc k thut giu tin ch yu th nghim trn tn
hiu audio nh dng tp *.wav, cha thc hin trn cc tp m thanh nn nh dng
mp3, mp4, mpeg...
Tuy nhin bo co ca nghin cu c th coi lm ti liu cho sinh vin chuyn
ngnh CNTT, v tng hp v trnh by nhng khi nim c bn nht v giu tin
trong tn hiu audio lm nn tng mi cho cc nghin cu sau ny v an ton thng tin
trong d liu a phng tin.
Hng nghin cu tip theo ca ti s nghin cu phng php giu tin bn
vng trn tn hiu audio v trn dng m thanh nn: mp3, mp4,...
44
Thuyt minh ti NCKH TI LIU THAM KHO
45