Professional Documents
Culture Documents
Dahil alam niyang galit na ang kanyang ina ay di na umimik si Pinang. Umalis siya upang hanapin
ang sandok na hinahanap. Kinagabihan, wala si Pinang sa bahay. Nabahala si Aling Rosa. Tinatawag
niya ang anak ngunit walang sumasagot. Napilitan siyang bumangon at naghanda ng pagkain.
Pagkaraan ng ilang araw ay magaling-galing na si Aling Rosa. Hinanap niya si Pinang. Tinanong
niya ang mga kapitbahay kung nakita nila ang kanyang anak. Ngunit naglahong parang bula si
Pinang. Hindi na nakita ni Aling Rosa si Pinang.
Isang araw, may nakitang halaman si Aling Rosa sa kanyang bakuran. Hindi niya alam kung anong
uri ang halamang iyon. Inalagaan niyang mabuti hanggang sa ito'y magbunga. Laking pagkamangha
ni Aling Rosa ng makita ang anyo ng bunga nito. Ito'y hugis-
ulo ng tao at napapalibutan ng mata.
1|Page
Alamat Ng Kalabasa
Matalino ang anak kaya nagsikap si Aling Disyang para matustusan ang anak. Si Kuwala
naman ay higit na pinagbuti ang pag-aaral.
Tag-ulan noon nang isang hapon ay umuwi si Kuwala na mataas na mataas ang lagnat.
Inirireklamo niya ang mahirap na paglunok. Nagsuka rin siya nang nagsuka. Palibhasa ay
walang pera, hindi agad nadala ni Aling Disyang sa doktor ang anak. Nang masuri ito ng
doktor ay malala na ang kondisyon.
Hindi matanggap ni Aling Disyang ang sinapit ni Kuwala. Upang maibsan ang lungkot ay
inubos niya ang panahon sa pag-aasikaso ng mga tanim na gulay.
May kakaibang halamang tumubo at nagbunga sa pataniman ni Aling Disyang. Bilog ang
bunga noon na kulay dilaw ang loob. Natuklasan ng mga kumain ng gulay na may
bitamina itong nagpapalinaw ng mata.
May isang nagtanong kung saan galing ang halamang iyon. Ang sabi ng tinanong ay kina
Kuwalang basa nang basa. Nagpasalin-salin iyon sa maraming mga bibig hanggang
kalaunan ay naging kalabasa.
2|Page
Alamat Ng Ampalaya
Si Kalabasa na may
kakaibang tamis, si
Kamatis na may asim at
malasutlang kutis, si Luya
na may anghang, si
Labanos na sobra ang
kaputian, si Talong na
may lilang balat, luntiang
pisngi ni Mustasa, si
Singkamas na may
kakaibang lutong na
taglay, si Sibuyas na ma
manipis na balat, at si Patola na may gaspang na kaakit-akit.
Subalit may isang gulay na umusbong na kakaiba ang anyo, siya si Ampalaya na may
maputlang maputlang kulay, at ang kanyang lasang taglay ay di maipaliwanag.
Araw araw, walang ginawa si Ampalaya kung hindi ikumpara ang kanyan itsura at lasa sa
kapwa niya gulay, at dahil dito ay nagbalak siya ng masama sa kapwa niyang mga gulay.
Nang sumapit ang gabi kinuha ni Ampalaya ang lahat ng magagandang katangian ng mga
gulay at kanyang isinuot.
Tuwang tuwa si Ampalaya dahil ang dating gulay na hindi pinapansin ngayon ay
pinagkakaguluhan. Ngunit walang lihim na hidi nabubunyag nagtipon tipon ang mga
gulay na kanyang ninakawan.
Napagkasunduan nilang sundan ang gulay na may gandang kakaiba, at laking gulat nila
ng makita nilang hinuhubad nito isa-isa ang mga katangian na kanilang taglay, nanlaki
ang kanilang mga mata ng tumambad sa kanila si Ampalaya.
Nagalit ang mga gulay at kanilang iniharap si Ampalaya sa diwata ng lupain, isinumbong
nila ang ginawang pagnanakaw ni Ampalya. Dahil dito nagalit ang diwata at lahat ng
magagandang katangian na kinuha sa mga kapwa niya gulay.
Laking tuwa ni Ampalaya dahil inisip niya na iyon lamang pala ang kabayaran sa ginawa
niyang kasalanan. Ngunit makalipas ang ilang sandali ay nag iba ang kanyang anyo.
Ang balat niya ay kumulubot dahil ang kinis at gaspang na taglay ni upo at kamatis ay
nag-away sa loob ng kanyang katawan maging ang mga ibat-ibang lasa ng gulay ay
naghatid ng di magandang panlasa sa kanya at pait ang idinulot nito, at ang kanyang
kulay ay naging madilim.
3|Page
Alamat Ng Anay
Lumaki si Ranay na ang trabaho ay kumain at ang libangan ay kumain parin. Payat na
payat na ang ama't ina niya para matustusan ang kanyang pangangailangan. Si Ranay
naman ay lalong nagkakagana sa pagkain. Kahit ano ay masarap sa panlasa niya.
Kanin, tinapay, ulam, prutas, karne, minatamis at kung anu-ano pa. Minsan, maging ang
kakainin na lang ng mga magulang ay si Ranay pa ang kakain.
Dumating ang hindi inaasahan ni Ranay. Magkasabay na namatay sa isang aksidente ang
ama at ina.
Dahil ang alam lang ay kumain, hindi alam ni Ranay kung paano ma-buhay na siya ang
kikilos at magta-trabaho. Hindi nagtagal ay namayat siya at namatay.
Naalala nila si Ranay. Marahil anila ay ito si Ranay. Tinawag nilang ranay ang insekto na
katagalan ay naging anay.
4|Page
Alamat Ng Antipolo
Hanggang isang araw, umakyat na nga sa bundok ang mga Kastila. Nakarating sila sa
lugar na kung saan nagkakatipon-tipon ang mga nagdarasal. Sa pagtataka ng lahat ay
biglang nagningning ang punong TIPOLO. Kaginsa-ginsa ay lumitaw ang Birheng
Concepcion sa itaas ng puno. Palibhasa'y mga relihiyoso ang mga dayuhang ito, sila ay
nahintakutan at nagsisi.
"Sa bundok. Itanong ninyo kung saan ang Tipolo at ituturo nila sa inyo." ang kanilang
sagot.
5|Page
Alamat Ng Aso
Minsa ay sumama ang pakiramdam ni Lito. Kaunting lakad lang ay hilung-hilo na siya.
Pinigilan siya ng ina sa pagdalaw sa libingan ni Masong. Ilang araw siyang ganoon.
Sa buong panahon ng pagkakasakit ay may isang maliit na hayop na umuwi kina Lito.
Lagi iyong itinataboy ng ina ngunit balik nang balik sa tapat ng silid ng binatilyo na tila
nagbabantay sa kanya.
Nang mabawi ang lakas ay ang puntod ni Masong ang unang pinuntahan ni Lito. Doon ay
nakita niya ang hayop na araw-araw na itinataboy ng ina. Nakatayo iyon sa tapat ng
puntod at kawag nang kawag ang buntot.
Hindi na humiwalay ang hayop hanggang sa pag-uwi niya. Natu-tulog ito sa paanan niya
at pag-gising niya sa umaga ay sasalubungin siya ng kahol at kawag sa buntot nito. Dahil
sa hayop ay nalimot ni Lito ang lungkot ng pagkamatay ni Masong.
Pinangalanan niyang Masong ang hayop pero nang lumaon ay naging aso ang tawag dito.
6|Page
Alamat Ng Balang
Bagama't may panahon pa ring sumasalakay an mga balang sa iba't ibang dako, ito ay
nagpapaalala lamang sa tao na dapat bigyan ng halaga at pasalamatan ang lahat ng kabutihan at
biyayang ipinagkaloob ng Panginoong Diyos. Huwag sanang kalilimutan ninuman na ang tao'y
hindi dapat maging makamkam at makasarili.
7|Page
Alamat Ng Batuktok O Woodpecker
Lihim na nakadama ng tuwa ang matanda nang marating ang isang bahayan kung saan
maaamoy sa hangin ang mabangong samyo ng tinapay na ibinebeyk. Lumapit siya sa
bahay na pinanggagalingan ng mabangong amoy ng tinapay at humingi mula sa babaing
may-ari.
Ang babae ay gumagawa ng tinapay para ipagbili. Maraming nagpapagawa rito ng araw
na iyon kaya marami ng luto nang dumating ang matanda. Subalit nanghinayang ang
babae na ipamigay ang mga naluto na dahil masyadong malalaki ang mga iyon.
Pinaghintay ng babae ang matanda. Aniya ay ipagbibeyk niya ito ng bago. Ang ginawa
ng babae ay nagmasa ng mas maliit na arina para sa apostol. Nang mabeyk ang minasa ay
lumabas pa ring malaki iyon. Muling nagmasa ang babae ng mas maliit saka iyon iniluto.
Muling nanghinayang ang babae dahil ang tingin niya ay malaki parin iyon para
ipamigay. Ilang beses pang nag-masa at nagbeyk ang babae pero muli at muli niyang
itinatabi para magluto ng mas maliit pa.
Nasabi tuloy ng matanda ang ganito, "Labis-labis na mga biyaya ang ipinagkaloob sa iyo
pero ubod ka pa rin ng damot. Mula ngayon, paghihirapan mong mabuti ang lahat lalo na
ang iyong kakainin."
Hindi nagtagal ang apostol ay umalis para maghanap ng mabuting loob na magbibigay sa
kanya ng makakain.
Sa takot ng babae na maging ibon ay lumipad ito patungong gubat. Doon ay hindi na ito
tumigil sa pag-tuktok sa mga kahoy para makakuha ng makakain. Ang ibong iyon ay ang
batuktok o woodpecker.
8|Page
Alamat Ng Buto Ng Kasoy
"Sanay makalaya ako dito sa aking madilim na kinalalagyan!" Dasal ng buto ng kasoy.
Nagpatuloy ang kasayahan sa labas at patuloy din ang dasal ng buto ng kasoy. Sa mga
oras na iyon ay may isang engkantada na naakit sa ingay ng kasayahan. Naganyak siyang
makisaya sa mga hayop. Sa gitna ng pagdiriwang ay may naulinigan ang engkantadata,
isang tinig ng naghihirap at humihingi ng tulong. Nagsalita ag engkanada. "Sino kaya
iyon, kawawa naman siya." Naririnig siya ng buto ng kasoy. "Oh, makapangyarihang
engkantada! Para mo nang habag, ilabas mo ako dito!" Sagot ng buto.
Naawa ang engkantada. Sa isang kumas niya ay biglang lumabas ang buto ng kasoy.
Tuwang-tuwa ang buto sa kagandahan ng paligid. "Butihing diwata, nais ko sanang
manatili dito sa labas. Ayoko nang bumalik sa madlim na pinanggalingan ko," pakiusap
ng buto ng kasoy sa engkantada.
Sa pagsungit na ito ng panahon ay natakot ang buto ng kasoy. Muli siyang tumawag sa
engkantada. Oh, maawaing diwata. Pakinggan mo ako. Ibalik po ninyo ako sa aking silid.
Basang-basa na ako at giniginaw na. Nakkatakot pala dito sa labas! Pagmamakaawa ng
buto ng kasoy.
Subalit anumang dasal ang gawin niya ay walang kasagutang nangyari dahil sa wala sa
kapaligiran ang engkantada. Nang tumigil na ang unos ay muling nagpakita ang
engkantada. Nakita niya ang buto na nakabaluktot at halos hindi na magawang magsalita.
Nagsalita ang engkantada. "Ito'y isang aral sa iyo. Ang lahat ng bagay ay may dapat na
kalalagyan. Ito ay kailangan mong tanggapin dahil sa ito ang ipinagkaloob sa iyo ng
Diyos! Pagkasabi nito ay naglaho na ang engkantada. Magmula noon ang buto ng kasoy
ay nasa labas na ng prutas.
9|Page
Alamat Ng Buwitre
Si Aling Juana ang tagalaba ng pamilya. May anak itong laging isinasama sa paglalaba.
Ito si Karing. Halos magkasing-edad sila ni Bereti kaya madaling nagkalapit ang mga
loob. Ani Karing ay naiinggit ito kay Bereti dahil nakukuha ang lahat ng gusto. Ang sabi
naman ni Bereti ay naiinggit kay Karing dahil marami itong bagay na nararanasan na
hindi niya nararanasan.
Mula noon ay laging magkasama ang dalawa. Mabait ang pamilya ni Aling Juana kaya
panatag ang loob ng ama't ina ni Bereti.
Nalaman ni Bereti na madalas sumala sa oras sina Karing. Kapag walang makain ay
naghuhukay ng mga gabi, tugi o anumang halamang ugat sina Karing para maipantawid-
gutom. Nagkakasya rin ang pamilya na mamulot ng mga tirang pagkain na maaari pang
pakinabangan.
Hindi maunawaan ni Bereti ngunit eksayted siya sa buhay nina Karing. Nakikihukay siya
ng mga halamang ugat at namumulot ng tirang pagkain. Nakikisalo siya sa pamilya at
totoong nasisiyahan siya.
Galit ng galit ang ama ni Bereti nang may nakapagsabi na namu-mulot at kumakain ng
tirang pagkain ang anak. Hinanap nito si Bereti noon din. Gulat na gulat ang ama nang
makita si Bereti kasama ng ilan pang mga bata na hila ang isang kamama-tay na
kambing. Ani Bereti ay kinagat ng malaking aso ang kambing kaya namatay. Aniya pa ay
kakarnehin nila ang kambing para kainin.
Nagpuyos sa galit ang ama. Kinagalitan si Bereti at pinauwi ngunit ayaw sumunod ng
bata.
"Kung ang gusto mo ay kumain ng mga tira at karne ng mga namatay na hayop, sige,
magpakabusog ka. At para mas maging masaya ka, habang buhay sanang ganyan na lang
ang kainin mo!" wika ng ama. Kinabukasan ay nawala si Bereti. Sa halip, isang ibong
kahawig ng agila ang nakitang kumakain ng isang patay na baka. Ayon sa marami ay si
Bereti ang ibong iyon na isinumpa ng ama. Tinawag silang Bereti ang ibon pero dahil
hindi pa gaanong marunong bumigkas ang isang bata ay bwitre kung tawagin ito. Mula
noon ay tinawag ng bwitre ang ibon.
10 | P a g e
Ipinasa NI:
IPINASA KAY:
NORAVIHILDA c. APUAN
Guro
11 | P a g e
12 | P a g e