You are on page 1of 16

PRGJEGJESIT DHE SJELLJA N

AKSIDENTE, GJENDJA FIZIKE-PSIQIKE E


DREJTUESIT TE MJETIT

Pyetesori 581 deri 612


pyetesori 1

PERGJEGJESIA CIVILE

Duke qarkulluar me nj automjet mund ti nnshtrohemi prgjegjsive si pasoj e sjelljes


son n drejtimin e automjetit; kto mund t jen t tre tipeve : civile, penale dhe administrative.
Prgjegjsia civile qendron n detyrimin pr t dmshprblyer dmet e shkaktuara personave,
sendeve dhe kafshve (edhe nse bhet fjal pr dm me vler t vogl.), pra e detyron prgjegjsin,
ose k n emr t tij (siprmarrje sigurimi), pr dmshprblimin (me pages n lek) e dmit q i
sht shkaktuar t dmtuarit; Kjo prgjegjsi rndon mbi drejtuesin ose pronarin e automjetit (nuk
rndon mbi pronarin nse ai provon q automjeti sht prdorur kundr vullnetit t tij, si psh. n rast
vjedhjeje); sht e pavarur nga dy prgjegjsit e tjera (penale dhe administrative).
Pyetesori 581 Prgjegjsia civile e lidhur me aksidentet rrugore :
pergjigje sakte 1. qendron n detyrimin pr t dmshprblyer dmet e shkaktuara si personave
ashtu edhe sendeve
2. rndon mbi pronarin dhe drejtuesin e automjetit
3. dtyron prgjegjsin t dmshprblej dmet e shkaktuara t dmtuarit
4. sht e pavarur nga prgjegjsia penale dhe prgjegjsia administrative
5. bazohet n parimin sipas t cilit do dm duhet t dmshprblehet

pergjigje gabim 1. prjashtohet n rast vdekjeje t t dmtuarit


2. kufizohet me dmshpblimin vetm t sendeve
3. prjashtohet pr dme me vler t vogl
4. rndohet nga mosmbulimi i sigururacionit
5. rndon mbi siprmarrjen siguruese edhe pr dme m t mdha se maksimalet

N NJ AKSIDENT KUSH SHT CIVILISHT I DETYRUAR Q T DMSHPRBLEJ


DMET

Mund t bihet dakort me t dmtuarin rreth sasis s dmshprblimit (n fakt mund t


vendos t paguaj drejtprdrejt, pa ndrhyrjen e siprmarrjes siguruese), dhe n kt rast sht e
pershtatshme q t ti drejtohen nj konsulenti t fatkeqsive rrugore (ekspert n kete fush) per t
prcaktuar saktsisht shumn e dmit t shkaktuar; nuk sht i detyruar t krkoj ndrhyrjen e
organeve t policis n rast se nuk ka dme n njerz; mund t riparoj automjetin e vet. Nuk i
nnshtrohet pagess s nj sanksioni administrativ (bhesh subjekt i sanksioneve administrative n
rast thyerje rregullash t kodit rrugor); Nuk mund t shkarkohesh nga do forme e prgjegjsis
penale duke paguar shumn e dmit (duke paguar kt shum shkarkohesh vetm nga prgjegjsia
civile)
Pyetesori 582 Ai qe sht civilisht i detyruar q t dmshprblej dmet nga nj aksident rrugor :
pergjigje sakte 1. shkarkohet nga prgjegjsia, duke i paguar shumn t dmtuarit
2. mund t bie dakort me t dmturin rreth vlers s dmit
3. nuk sht i detyruar q t krkoj ndrhyrjen e organeve t policis, nse nuk ka
pasur dme n njerz
4. mund t riparoj automjetin e tij
5. mund t ndihmohet nga nje specialist n fushn e aksidnteve rrugore

pergjigje gabim 1. mundet, n alternativ, t krkoj pezullimin e lejes s drejtimit


2. duhet detyrimisht t krkoj ndrhyrjen e nj siprmarrje siguruese
pyetesori 2

3. duhet detyrimisht t krkoj ndrhyrjen e organeve t policis


4. shkarkohet nga do lloj forme prgjegjsie penale duke paguar shumn e dmit
5. sht subjekt, sidoqoft, i pagess s nj sanksioni administrativ

PRGJEGJSIA PENALE

Pergjegjesia penale qendron n detyrimin pr tu prgjigjur pr sjelljen si person. Lind sa


her dhunohet kodi penal dhe disa nene t kodit rrugor; sa her provokohet vdekja si pasoj e
veprs penale t nj personi ose plagosje e rnd (nuk lind pr dmet e pavullnetshme vetm ndaj
sendeve ose nse ngjarja nuk konsiderohet vepr penale ose nse i referohet shkakut t forcs
madhore, si psh. plasja e nje gome te mbajtur n kushte t mira) dhe rndon vetm mbi drejtuesin e
automjetit, pra mbi at q ka kryer ngjarjen dhe jo mbi pronarin. Prgjegjsia penale nuk ka asgj t
prbashkt me at civile ose administrative. Tre format e pergjegjesise , civile , administrative dhe
penale jane te pavarura nga njera tjetra. Pergjegjesia penale nuk zhduket kur paguhen demet ose kur
siguracioni paguan per demet.
Pyetesori 583 Prgjegjsia penale e lidhur me aksidentin rrugore lind :
pergjigje sakte 1. ather kur shkaktohen dmtime t rnda tek njerzit
2. n rast vrasjeje me qellim
3. atehr kur dhunohen normat e parashikuara nga Kodi Penal

pergjigje gabim 1. ather kur provokon dmtime t cilsdo vler


2. n do rast kur dhunoher Kodi Rrugor
3. kur automjeti shkatrrohet plotsisht
4. n do rast dmtimi personash ose sendesh
5. n ngarkim t pronarit t automjetit n rast se drejtuesi i tij mbetet i paidentifikuar

Pergjegjesia penale qendron n detyrimin pr tu prgjigjur pr sjelljen si person................


Pyetesori 584 Prgjegjsia penale e lidhur me aksidentin rrugor prjashtohet :
pergjigje sakte 1. kur ka dme t pavullnetshme vetm n sende
2. kur fakti nuk konsiderohet nj vepr penale
3. kur aksidenti rrugor shkaktohet nga forca madhore

pergjigje gabim 1. kur i sht dhn ndihm e shpejt viktims


2. sa her q sht dmshprblyer dmi material
3. ather kur ndrhyn siprmarrja siguruese duke paguar n mnyr t
prshtatshme demin
pyetesori 3

PERGJEGJESIA PENALE DHE CIVILE

Nse, n nj aksident rrugor kemi t dy prgjegjsit (penale dhe civile), i nnshtrohemi


ndshkimeve t parashikuara nga Kodi penal e jemi t detyruar pr shprblimin e dmit (vetm pr
at civile), ndr te tjera i nnshtohemi ndalimit parandalues ne rast largimi nga vendngjarja ose mos
kryerje t ndihms s shpejt. Duke qn penalisht dhe civilisht prgjegjs n nj aksident, mund
t procedohet me rivleresimin, pezullimin ose anullimin e lejes s drejtimit; por sht e gabuar t
thuhet q detyrimisht i nnshtrohesh ktyre masave. T qnit prgjegjs rrjedh nga shkelje e jona jo
vetm e Kodit penal por ndoshta edhe e Kodit rrugor. N kto raste do ti nnshtrohemi edhe
sanksioneve t parashikuara nga Kodi rrugor (me detyrimin pr t paguar masn administrative, pra
gjobn)
Pyetesori 585 Personi penalisht dhe civilisht prgjegjs n nje aksident rrugor :
pergjigje sakte 1. i nnshtrohet ndshkimeve t parashikuara nga Kodi Penal
2. detyrohet t shprblej edhe dmet materiale
3. kur ka shkelur norma t Kodit rrugor, i nnshtrohet edhe sanksioneve prkatse
4. mund t marre si denim edhe pezullimin e lejes s drejtimit
5. mund edhe ti anullohet lejedrejtimi
6. mund ti behet rivleresim i lejedrejtimit

pergjigje gabim 1. mund t zgjedh pagimin e nj sanksioni n lek


2. nnshtrohet gjithnj ndalimit nga policia
3. nuk mund t vazhdoj t drejtoj automjete t t njjts kategori, por vetm t kategorive
m t ulta
4. sht n do rast subjekt i anullimit t lejes s drejtimit
5. nuk i nnshtrohet sanksioneve t Kodit Rrugor
6. duhet n do rast t paguaj menjher gjobn

N RAST AKSIDENTI RRUGOR DREJTUESI I AUTOMJETIT DUHET

T nxjerr t gjith elementt e nevojshm pr rindrtimin e modaliteteve t aksidentit


(vendin, datn, dmet, etj.), duke evituar q t modifikohen gjurmt (pozicioni i sakt i
automjeteve); t thrras policin dhe dhe ndihmn mjeksore nse ka t plagosur rnd; t marr
shnim gjeneralitetet e drejtuesit tjetr dhe t dhnat e patnts, automjetit dhe sigurimit. Pr
komunikimin e siprmarrjes siguruese s vet, sht e kshillueshme q t prdoret formulari i
konstatimit miqsor (q plotsohet duke specifikuar gjeneralitet e drejtuesve t automjeteve, t
dhnat e tyre, dmet e psuara, etj.). Plotsimi korrekt i formularit, i firmosur nga t dy drejtuesit,
ka pr qllim t prshpejtoj shprblimin e dmit nga ana e shoqrive siguruese dhe bn t mundur
evitimin e gjetjes s dshmitarve.
Pyetesori 586 N rast aksidenti rrugor, drejtuesi i mjetit :
pergjigje sakte 1. nse ka t plagosur, sht e nevojshme q t kerkoje ndrhyrjen e policis
rrugore pr konstatimet q duhen kryer
2. duhet t mbaj shnim gjeneralitet e drejtuesit tjetr dhe t dhnat e patents,
automjetit dhe sigurimit
3. duhet t nxjerr t gjith elementt e dobishm pr rindrtimin e dinamiks s
sakt t aksidentit
4. duhet t evitoj q t ndodh modifikimi i gjurmve, n rast se duhet rindrtuar
dinamika e aksidentit
5. pr denoncimin tek shoqria siguruese mund t prdor formularin e konstatimit
miqsor
pyetesori 4

pergjigje gabim 1. nse ka t plagosur n do rast duhet t thrras ndihmn e shpejt


2. nse sht n faj duhet t marr gjeneralitet e drejtuesit tjetr, nse ka t drejt
nuk sht e nevojshme
3. mjafton q t kujtohet pr pozicionin e sakt t automjeteve pas prplasjes
4. nse ndrhyn autoriteti policor, duhet vetm t ngule kembe qe te shkruhet
versioni i tij pr aksidentin
5. nse ka dme vetm n sende, duhet vetm t marr numrin e targs s mjetit

PAS NJ AKSIDENTI RRUGOR DUHET

Nse ka t plagosur, duhet vendosur automjeti t paktn prgjat ans s djatht t


karrexhats ose, n mnyr t preferuar t zhvendoset jasht karrexhats, t vihet trekndshi i
posam i automjetit t ndaluar, n rastet e parashikuara nga Kodi Rrugor (vetm jasht qendrave t
banuara, n kthesa, gunga, etj.) dhe, duke mos mundur t zhvendoset automjeti, duhet t bj t
mundur vazhdimin e qarkullimit deri n mbrritjen e policis dhe ndihms rrugore. sht ndr t
tjera e nevojshme q ti sinjalizohet rreziku automjeteve q vijn (mbi t gjitha nse bllokimi sht
n kthes) me xheste duarsh q kan qllim t pengojn kalimin n zonn e rrezikshme, veanrisht
nse kan mbetur si pengesa n karrexhiat pjes t automjeteve t aksidentuara, nse verifikohet
rnia e substancave t rrshqiteshme ose pr t mbrojtur nj t plagosur q nuk mund t levizet.
Pyetesori 587 Pas nj aksidenti rrugor duhet :
pergjigje sakte 1. t vihet sinjali i posam i mjetit t ndaluar, si n rastet e parashikuara nga Kodi
Rrugor
2. mjeti t largohet sa m shpejt aty ku sht e mundur, duke e zhvendosur jasht
karrexhats
3. t vendoset automjeti, nse sht e mundur, t paktn prgjat ans s djatht
t karrexhats
4. duke mos mundur t zhvendose automjetin, t bj orientoje sa mundet
qarkullimin e mjeteve tjera deri n mbrritjen e organeve t policis
5. ne pamundesi per te zhvendosur mjetin, drejtuesi i tij t thrras ndihmn rrugore
dhe t qendroje n pritje n vendin e ngjarjes

pergjigje gabim 1. t vendoset "trekndshi rrezikut" n ann e mbrapme t automjetit, prpara se


t largohet
2. t mbulohet mjeti me nj mbules plastike
3. vetm nse eshte nate, t vendoset trekndshi n afrsi t automjetit
4. t vendoset menjher automjeti mbi trotuar
5. n do rast, t paraqessh denoncimin n Komisariatin e Policis m t afrt
6. t sinjalizohet automjeti i ndaluar me "trekndsh" edhe n qendrat e banuara
pyetesori 5

Pas nje aksidenti rrugor duhet...........


Pyetesori 588 N rast aksidenti, i duhet sinjalizuar rreziku mjeteve q vijn :
pergjigje sakte 1. jasht qendrave t banuara me sinjalin e posam t automjetit t ndaluar, nse
bllokohet karrexhata
2. sidoqoft, edhe me sinjale duarsh q kan qllim t pengojn kalimin n zonn
e rrezikshme
3. nse verifikohet rnia e substancave t rrshkitshme mbi karrexhat
4. menjher n rast bllokimi t karrexhats, veanrisht nse ka ndodhur n
kthes
5. pr t mbrojtur nj t plagosur q nuk mund t levizet nga rruga
6. ather kur mbeten e si pengesa n karrexhat pjes t automjeteve t
aksidentuara

pergjigje gabim 1. vetm n rast se trafiku sht i bllokuar pr shkak t aksidentit


2. vetm n rast se aksidenti ka ndodhur n rrug interurbane pa ndriim
3. kurr, nse aksidenti ka ndodhur n nj qendr t banuar t ndriuar
4. duke i rn pajisjes t sinjalizimit zanor me bori me intervale t rregullta
5. natn, duke ndezur nj zjarr n afrsi t automjetit t aksidentuar

PR T GJETUR DSHMITART E PRANISHM N AKSIDENTIN RRUGOR

T mbahen shnim gjeneralitetet e deshmitarve t pranishm n aksident (edhe n rast se bhet


fjal pr persona q transportoheshin), duke i pyetur ata nse jan t gatshm t dshmojn (nuk
mund t detyrohen) nse sht e mundur t ln nj deklarat t shkruar nga ata e firmosur. Nse t
dy drejtuesit e prfshir prdorin konstatimet miqsore, gjetja e dshmitarve nuk sht e
domosdoshme.
Pyetesori 589 Gjetja e dshmitarve n rast aksidenti rrugor :
pergjigje sakte 1. nuk sht e nevojshme nse prdorin formularin e konstatimin miqsor
2. mund t bhet me nj deklarat t shkruar nga ana e t pranishmve
3. sht e dobishme edhe nse bhet fjal pr pasagjer t transportuar
4. bhet duke pyetur personat e pranishm gjat prplasjes, nse jan t gatshm
t dshmojn

pergjigje gabim 1. sht e dobishme vetm nse sigurimit t njrit prej drejtuesve i ka kaluar afati i
vlefshmris
2. sht e nevoshme vetm n rast aksidentesh me t plagosur
3. nuk sht e nevojshme nse mendon q ke t drejt
4. nuk duhet nse prgjegjsia e aksidentit sht e drejtuesit tjetr
5. sht e nevojshme vetm nse mendon t thrrassh n gjykim paln tjetr
6. duhet vetm nse drejtuesi i mjetit tjetr sht n mnyr t qart nj person pak
i besueshm
pyetesori 6

PER TE CILESUAR PERSONAT DHE MJETET E PERFSHIRA NE NJE AKSIDENT

Nese me shume mjete dhe drejtues jane perfshire ne nje aksident eshte e nevojshme te
kontrollohen dokumentet e te gjitha mjeteve dhe drejtuesve te perfshire ne aksident, duke
kontrolluar: lejen e qarkullimit, per te vertetuar ne emer te kujt eshte automjeti; lejedrejtimin, duke
vertetuar ne kete menyure edhe identitetin e drejtuesit; ertifikaten e sigurimit, duke i marre shenim
te dhenat; targen dhe llojin e automjetit, nese ky nuk ndalet. eshte e dobishme te kujtohet qe nuk
duhet mbajtur kurre ne vendngjarje nje person qe ndoshta ne ate moment ka nevoje per kurim (per
te shmangur qe te akuzohet per mosdhenie te ndihmes se shpejte dhe sekuestrim personi), nderkohe
qe eshte e mjaftueshme te dihet identiteti i tij
Pyetesori 590 Per te percaktuar personat ose/edhe automjetet e perfshire ne nje aksident rrugor :
pergjigje sakte 1. duhet te kontrollohet leja e qarkullimit per tu siguruar ne pronesi te kujt eshte
mjeti
2. duhet te kontrollohet lejedrejtimi per tu siguruar edhe per identitetin e drejtuesit te
mjetit
3. duhet te kontrollohet certifikata e sigurimit dhe te merren te dhenat
4. duhet te kontrollohen dokumentet e te gjithe drejtuesve te mjeteve qe jane
perfshire ne aksident
5. duhet shenuar targa dhe tipi i mjetit, nese ky nuk ndalon ne vendngjarje

pergjigje gabim 1. eshte e mjaftueshme te kerkohen gjeneralitetet e drejtuesit te mjetit


2. per te identifikuar drejtuesin e mjetit mjafton ti japim kartviziten tone
3. per te identifikuar mjetin duhet te kontrollojme gjithmone numrin e shasise
4. duhet ta mbajme gjithmone ,edhe forcerisht personin pergjegjes derisa te vijen
autoritetet policore
5. eshte e mjaftueshme ta besh te leshoje nje deklarate se si ka ndodhur ngjarja

Kush shfaq shenja lodhje ne drejtimin e mjetit duhet : te ule shpejtesine (jo ta shtoje , apo
te nxitoje) te zhvendoset pergjate krahut te djathte te karrexhates per te mbrritur ne vendpushimin e
pare dhe per te ndaluar e pushuar; nese eshte e nevojshme mund te ndaloje edhe ne korsine e
emergjences per te pushuar,
Pyetesori 591 Drejtuesi i mjetit i cili shfaq shenja lodhje duhet :
pergjigje sakte 1. te arrije ne vendpushimin me te afert dhe te pushoje
2. te ule shpejtesine dhe te qendroje ne vendpushimin e pare qe ti shfaqet.
3. nese eshte e nevojshme mund te perdore per pushim edhe korsine e
emergjences
pergjigje gabim 1. duhet te nxitoje e te shtoje shpejtesine qe te mberrije sa me shpejt ne
destinacionin per ku eshte nisur
2. ti qendroje sa me afer automjetit qe ka perpara
3. te fike dritat e kruskotit
pyetesori 7

DHENIA E NDIHMES SE PARE

Ndihma e pare Te ndihmosh nje te demtuar ne rruge eshte nje detyre e percaktuar
nga kodi penal qe denon mosdhenien (e ndihmes), por edhe nje sjellje qe tregon detyrim moral.
Qellimi i ndihmes se pare eshte keshtu te kryhen veprime te thjeshta dhe te menjehershme per
mbijetesen, duke ndihmuar e shoqeruar te demtuarin ne pritje te ndihmes mjekesore. Pervec kesaj
eshte e rendesishme te shmanget qe i demtuari te pesoje lendime dhe te ndalohen te kryhen
nderhyrje te gabuara nga persona te tjere. Per kete qellim duhet sinjalizuar per aksidentin, te thirret
ndihma e kualifikuar, duke asistuar dhe mbrojtur viktimen sa me mire te jete e mundur, pa marre
inisiativa qe jane ne kompetencen mjekesore (si psh.: ti japesh ilace, ti ndryshosh pozicion ose ta
zhvendosesh pa qene e nevojshme).
Pyetesori 592 Te ndihmosh nje te demtuar ne rruge :
pergjigje sakte 1. eshte e detyrueshme edhe si detyre morale
2. eshte e detyrueshme sepse kodi penal denon mosdhenien e ndihmes
3. eshte e detyrueshme sepse keshtu mund te kufizohen efektet negative te
aksidentit
pergjigje gabim 1. nuk eshte e detyrueshme
2. eshte e detyrueshme vetem nese gjykohet aksident i rende
3. nuk eshte i detyrueshem per te evituar perfshirjen
4. eshte i detyrueshem vetem per mjeket dhe personelin sanitar

Ndihma e pare.......
Pyetesori 593 Ne rast aksidenti ai qe jep ndihmen, duhet :
pergjigje sakte 1. te vleresoje situaten me qellim qe te mbroje te demtuarin nga rreziqe te tjera
2. te asistoje te demtuarin sa me mire te mundet,pa ndermarre inisiativa te
kompetences mjekesore
3. te sinjalizoje sa me mire zonen e aksidentit
4. te kryeje veprime te ndihmes sipas mundesive dhe njohjeve te veta
pergjigje gabim 1. te largohet nga vendi i aksidentit
2. te distancohet dhe te prese ndihme pa bere asgje
3. te identifikoje te demtuarin
4. ti jape medikamente dhe pa pasur kompetencen e duhur

Ndihma e pare......
Pyetesori 594 Qellimi i ndihmes se pare eshte :
pergjigje sakte 1. te marre masa te thjeshta dhe te shpejta per mbijetesen
2. te asistoje te demtuarin,sa me mire te jete e mundur,ne pritje te ndihmes
mjekesore
3. te evitoje,me sa ka mundesi,qe i demtuari te lendohet perseri
4. te evitoje qe te kryhen nderhyrje te gabuara
pergjigje gabim 1. te vendose te demtuarin ne pozicion me komod
2. te informohemi nga viktima per rrethanat e aksidentit per tja referuar
autoriteteve kompetente
3. te largoje ne cdo rast te demtuarin nga vendi i aksidentit
4. te pengoje cdo nderhyrje per te favorizuar punen e policise
pyetesori 8

Plagosjet (me hemoragji). Te bllokohet plaga menjehere dhe te shtrengohet me material


mundesisht steril ose te paster per te bllokuar rrjedhjen e gjakut dhe te thirret ndihma e shpejte nese
eshte rast me hemoragji; te lahet plaga me uje vetem nese eshte pis (per te evituar nje infeksion te
mundshem); te evitohen manipulime me plagen; te mos levizen trupa te huaj te mundshem
(xham,ashkel etj.) te futura ne plage sepse nxjerrja e tyre mund te keqesoje sasine e hemoragjise,
por duke pasur kujdes qe te mos futen me thelle ne plage gjate fashimit; te vendoset i plagosuri ne
pozicion ulur ose shtrire per te parandaluar konseguencat e nje shoku te mundshem.
Pyetesori 595 Nese viktima e nje aksidenti rrugor paraqet nje plage me gjak duhet :
pergjigje sakte 1. te mbulohet plaga me material te paster dhe te shtrengohet, per te bllokuar
rrjedhjen e gjakut
2. te lahet plaga me uje nese eshte pis me dhe
3. te mos levizen trupa te huaj te mundshem te pranishem
4. te bllokohet rrjedhja e gjakut me garze sterile ose cope te paster
pergjigje gabim 1. te nxirren menjehere trupa te huaj prezente ne plage, pastaj te mbulohet
2. ti jepet per te pire uje ose caj nese eshte pa ndjenja
3. te mos mbulohet plaga per te lehtesuar koagulimin spontan te gjakut
4. te manipulohet plaga ne menyre qe te zvogelohet dalja e gjakut

Plagosjet (me hemoragji).....


Pyetesori 596 Ne rast te nje hemoragjie te jashtme duhet :
pergjigje sakte 1. te bllokohet dhe te lidhet plaga dhe te thirret menjehere ndihma
2. te lidhet menjehere plaga , me material te paster mundesisht
3. te ndalohet rrjedhja e gjakut
4. te mbahet i demtuari ne pozicion ulur ose shtrire
pergjigje gabim 1. te mbulohet plaga
2. te mbulohet plaga dhe te besh qe te ece i demtuari per te evituat shfaqjen e
gjendjes se shokut
3. te ndalohet absolutisht qe i demtuari te pije uje

Trup i huaj ne nje sy. Nese i demtuari ka nje trup te huaj ne nje sy (xham,ashkel etj) duhet :
te ndalohet qe i demtuari te preke syrin e plagosur dhe te mos e masazhoje per te evituar demtime
me te renda ; te fashohet syri pa e nxjerre trupin e huaj (duke bere kujdes qe te mos futet me thelle)
dhe te behet e mundur nderhyrja e nje specialisti (okulist).
Pyetesori 597 Nese i demtuari ka nje trup te huaj ne nje sy duhet :
pergjigje sakte 1. te lidhet syri pa e nxjerre trupin e huaj
2. te ndalohet qe i demtuari te preke syrin e plagosur,per te evituar demtime me
te renda
3. te lidhet syri dhe te ndalohet qe te preket deri ne nderhyrjen e nje specialisti
pergjigje gabim 1. te behet perpjekje per te nxjerre trupin e huaj per te evituarinfeksionet
2. ti ndalohet te demtuarit te mbylle syrin per te evituar demtime te tjera
3. te masazhohet ngadale syri per te favorizuar lotimin
4. absolutisht te mos lidhet syri
pyetesori 9

Gjendja e shokut. Gjendja e shokut (shume e ngjashme me humbjen e ndjenjave) eshte e


shkaktuar nga nje renie e presionit te gjakut qe krijon nje zvogelim te fluksit te gjakut me deme te
renda per trurin dhe zemren. Mund te jete shkaktuar nga: emocionet, humbje e forte e gjakut
(hemoragji), trauma te renda, dhimbje fizike (fraktura). Gjendja e shokut manifestohet permes
simptomave te meposhtme: gjendje e tensionuar, lekure e zbehte, djerse te ftohta, te dridhura, rrahje
te zemres te dobeta (te veshtira per tu perceptuar) por frekuente. I demtuari ne gjendje shoku duhet
te shtrihet ne toke, duke i vene nje mbulese poshte trupit per te evituar humbjen e nxehtesise dhe
duke i mbajtur kembet e ngritura (rreth 20-30cm) nga trupi, per te favorizuar fluksin e gjakut ne
zemer dhe tru.
Pyetesori 598 Shenjat e fillimit te gjendjes se shokut jane :
pergjigje sakte 1. lekure me ngjyre shume te zbehte e te ftohte
2. djerse te ftohta ne balle dhe gjendje e tensionuar
3. te dridhura,lekure shume e zbehte dhe djerse te ftohta ne balle
4. zbehtesi,djerse te ftohta,gjendje e tensionuar,rrahje te zemres te dobeta por
frekuente
pergjigje gabim 1. shfaqja e levizjeve te pakoordinuara te gjymtyreve
2. thenia e frazave dhe fjaleve pa kuptim
3. shfaqja e njollave mbi lekure
4. shfaqja e ngjyres se kuqe te lekures qe tregon rritje te temperatures

Gjendja e shokut .......


Pyetesori 599 Kur i demtuari paraqet gjendje shoku duhet :
pergjigje sakte 1. te shtrihet ne toke,te mbulohet dhe te mbahen te ngritura gjymtyret e poshtme
2. te mbulohet sa me mire te jete e mundur
3. te shtrihet me gjymtyret e poshtme te ngritura nga trupi
pergjigje gabim 1. te ngrihet per te ecur qe te riaktivizohet qarkullimi i gjakut
2. te vendoset ne pozicion ulur
3. te goditet me kujdes ne fytyre dhe gjymtyre per te riaktivizuar qarkullimin e
gjakut
4. ti jepen sasi te vogla pije alkoolike

Gjendja pa ndjenja (te fiketit) Nje i plagosur ne gjendje inkoshiente nuk reagon ndaj
stimujve te thjeshte (nje e pickuar,nje goditje); nuk eshte ne gjendje ti pergjigjet nje pyetjeje; nuk
eshte ne gjendje te beje levizje. Prandaj duhet nderhyre per tu kujdesur per te demtuarin qe eshte i
paafte te kujdeset per veten, duke pare gjendjen e tij deri ne mberritjen e ambulances. Te verifikohet
ne merr fryme duke i vene doren ne pjesen e poshtme anesore te toraksit ose mbi bark: nese nuk
merr fryme ti pastrohet hunda dhe goja nga pengesa te mundshme (gjak psh) nese merr fryme vete
te vendoset ne pozicionin anesor te sigurise.
Pyetesori 600 Nese viktima e nje aksidenti rrugor eshte pa ndjenja duhet :
pergjigje sakte 1. te shihet nese merr fryme duke i vene doren ne pjesen anesore te poshtme te
toraksit,ose mbi bark
2. nese merr fryme vete, te vendoset ne pozicionin anesor te sigurise
3. nese nuk merr fryme,ti lirohet goja dhe hunda nga pengesa te mundshme
4. te kujdesesh per gjendjen e tij deri ne mberritjen e ambulances
pergjigje gabim 1. te besh te ece e te flase te demtuarin per ta mbajtur zgjuar
pyetesori 10

2. te imobilizosh komplet trupin


3. te fashosh dhe te imobilizosh koken
4. te pyetet nese ka dhimbje ne koke

Traume ne kafazin e kraharorit


Mund te sjelle fraktura te brinjeve ose te kafazit te kraharorit te renduara nga demtime te
mundshme te mushkerive. I demtuari merr fryme me shume veshtiresi , prandaj duhet: te perpiqemi
per ti lehtesuar frymemarrjen duke e vendosur subjektin gjysem-ulur; te mos i jepet per te pire e per
te ngrene, dhe te ruhet me kujdes deri ne mberritjen e ndihmes se specializuar. Ne rast te nje plage
te dukshme dhe te thelle te shtypet menjehere me nje cope te paster pa e prekur plagen.
Pyetesori 601 Ne rast se i demtuari, koshient, ka nje traume ne kafazin e kraharorit duhet :
pergjigje sakte 1. ti lehtesohet frymemarrja duke e vendosur subjektin gjysem-ulur
2. ne rast te plages se dukshme dhe te thelle,te shtypet menjehere me nje cope
te paster
3. te ruhet me kujdes deri ne mberritjen e ndihmes
pergjigje gabim 1. ta ndihmosh te beje frymemarrje te thella
2. te vendoset subjekti ne pozicion shtrire
3. ne rast plage te thelle,te pastrohet,dizinfektohet dhe te mjekohet plaga
4. te vendoset i demtuari ne pozicion drejt per te kufizuar daljen e gjakut

Fraktura ne gjymtyre (kembe dhe krahe)


Fraktura (thyerja e nje kocke) evidentohet nga dhimbje shume te forta dhe me levizjen me te
vogel te gjymtyres. Per kete,ai qe ndihmon duhet :ta mbaje te palevizshme me mjete te rastit
(bastun,cader,shall etj.) frakturen ne pozicionin ne te cilen gjendet per te evituar si dhimbjet e
forta,qe mund te cojne ne gjendje shoku,si dhe demtimet e mundshme te nervave dhe eneve te
gjakut. Ne rast te fraktures se dukshme,ne rastin kur kocka del nga lekura,nuk duhet shtyre kocka ne
tentative per ta rifutur,por para se te imobilizohet gjymtyra,duhet mbuluar plaga e kocka me
material steril ose nje cope te paster per te evituar infeksionet.
Pyetesori 602 Ne rast se i demtuari paraqet nje ose me shume fraktura ne gjymtyre,duhet :
pergjigje sakte 1. te mos levizet gjymtyra e frakturuar para se te jete imobilizuar
2. te imobilizohet me mjete te rastit gjymtyra e frakturuar pa vazhduar me
manovra te tjera
3. te mbulohen plaget e mundshme ne lidhje me frakturat me material te paster
4. pasi te imobilizohet gjymtyra,te merren nese eshte e nevojshme,masat anti
shok
pergjigje gabim 1. te perpiqesh te rregullosh frakturen per te pakesuar dhimbjet
2. te nxitet i demtuari te levize gjymtyren e frakturuar per te vleresuar demtimet
3. ne rast te fraktures me dalje kocke,te perpiqesh ta fusesh perseri
4. ti jepet te plagosurit nje pije superalkoolike
pyetesori 11

Djegia
Ndihma qe i duhet dhene nje te demtuari qe paraqet nje djegie eshte :te ftohet pjesa e lekures
se djegur me uje te ftohte,te mos dizinfektohet dhe te mos aplikohen pomada ose alkool mbi pjeset e
djegura,por te mbulohet me kujdes me material te mundshem steril ; ne rastin kur veshjet e viktimes
kane marre flake,duhen shuar menjehere flaket duke perdorur batanije etj.dhe te evitohet qe te hiqen
copa nga veshjet qe mund te jene ngjitur ne lekuren e djegur.
Pyetesori 603 Ne rast se si pasoje e nje aksidenti rrugor , ka pasur zjarr dhe viktima paraqet
djegie, duhet :
pergjigje sakte 1. te shuhen flaket me batanije ose materiale te tjera te ngjashme
2. te mos hiqem mbetje te mundshme te veshjeve te ngjitura ne pjeset e djegura
3. nese djegia i perket gjymtyreve,te futen ne uje te ftohte per te lehtesuar
dhimbjen ,nese eshte e mundur
4. nese djegiet perfshijne trupin,te mbulohen me material te mundshem steril
pergjigje gabim 1. nese ka akoma mbetje te flakeve,te pritet qe te shuhen pastaj te nderhyet
2. te hiqen gjithe mbetutinat e veshjeve te djegura ne pjeset e demtuara
3. te dizinfektohen djegiet me alkool

Gjendja e shokut.
Gjendja e shokut (shume e ngjashme me humbjen e ndjenjave) eshte e shkaktuar nga nje renie e
presionit te gjakut qe krijon nje zvogelim te fluksit te gjakut me deme te renda per trurin dhe
zemren. Mund te jete shkaktuar nga: emocionet, humbje e forte e gjakut (hemoragji), trauma te
renda, dhimbje fizike (fraktura). Gjendja e shokut manifestohet permes simptomave te meposhtme:
gjendje e tensionuar, lekure e zbehte, djerse te ftohta, te dridhura, rrahje te zemres te dobeta (te
veshtira per tu perceptuar) por frekuente. I demtuari ne gjendje shoku duhet te shtrihet ne toke, duke
i vene nje mbulese poshte trupit per te evituar humbjen e nxehtesise dhe duke i mbajtur kembet e
ngritura (rreth 20-30cm) nga trupi, per te favorizuar fluksin e gjakut ne zemer dhe tru.
Pyetesori 604 Gjendja e shokut :
pergjigje sakte 1. mund te shkaktohet nga nje dhimbje e forte
2. mund te shkaktohet nga nje emocion i forte
3. mund te shkaktohet nga nje humbje gjaku e madhe
4. mund te shkaktohet nga nje traume e forte
pergjigje gabim 1. ne rastet e emocioneve te forta, nuk shfaqet kurre
2. ne raste traumash, nuk shkaktohet kurre
3. nuk shoqeron humbjet e medha te gjakut
4. rrezik te madh per shendetin, nuk paraqet
pyetesori 12

Kush ka shenja te lodhjes duhet :


Te ule shpejtesine dhe te zhvendoset ne krahun e djathte per te arritur ne vendin e pare te
qendrimit dhe te pushoje; kur eshte e domosdoshme, te ndaloje dhe ne korsine per qendrimin e
emergjences.
Pyetesori 605 Drejtuesi i mjetit qe ka shenja te lodhjes duhet :
pergjigje sakte 1. te arrije ne vendin me te afert te qendrimit dhe te pushoje
2. te ule shpejtesine dhe te mbaje krahun e djathte per te arritur vendin e pare te
qendrimit
3. kur eshte e domosdoshme te ndaloje dhe ne korsine per qendrimin e
emergjences
pergjigje gabim 1. te mbaje nje shpejtesi te larte per te ruajtur vemendjen dhe te arrije shpejt ne
destinacion
2. te ndjeke nga afer mjetin qe ka perpara , qe te mos humbe drejtimin
3. te shuaje dritat e kroskotit dhe te ndeze dritat e kabines

Perdorimi i alkoolit dhe drejtimi i mjetit ne gjendje te dehur :


Perdorimi i alkoolit ndikon ne drejtimin e mjetit duke e bere me pak te sigurte sepse mund te
coje ne vetsiguri te pajustifikueshme dhe pakujdesi (mungese e kuptimit te rrezikut); pervec kesaj
mund te shkaktoje gjume, ndryshon aftesite e perqendrimit dhe te vemendjes; i ben me pak te
shpejta reflekset; sjell rrezik te madh per qarkullimin dhe keshtu perben shkelje te rende te normave
te qarkullimit ne rruge,i denueshem me gjobe ose pezullim te lejes se drejtimit , por edhe me ndalim
te personit; mund te verifikohet me ane te testit te alkoolit (etilometer) te cilit eshte e detyrueshme ti
nenshtrohesh.
Pyetesori 606 Perdorimi i alkoolit nga drejtuesi i mjetit ndikon ne drejtimin e mjetit per shkak se :
pergjigje sakte 1. mund te coje ne eufori dhe pakujdesi dhe e ben me pak te sigurt drejtimin
2. i ben me te ngadalte reflekset e drejtuesit te mjetit
3. mund te shkaktoje gjendjen e gjumit tek drejtuesi mjetit
4. ndryshon aftesite e perqendrimit dhe te vemendjes ne drejtimin e mjetit
5. e ul nivelin e perqendrimit ne drejtimin e mjetit

pergjigje gabim 1. e ben me te sigurt sepse, largon lodhjen e drejtuesit te mjetit


2. rrit aftesine e perqendrimit dhe e leheteson drejtimin e mjetit
3. te ben me vigjilent dhe te kujdesshem
4. e ben me te kendshme dhe me pak te merzitshme udhetimin
5. permireson aftesine pamore dhe shpejtesine e reagimit te drejtuesit
pyetesori 13

Nese jane duke u ndjekur kura me medikamente me veprim qetesues:


Duhet te shihen kunderveprimet e mundshme ne drejtimin e mjetit (te lexohet fleta shpjeguese
qe shoqeron medikamentin). Nese nuk ekzistojne kunderveprime, mund te drejtohet mjeti, edhe
duke vazhduar mjekimin, perderisa gjendja patologjike (semundja) nuk komprometon aftesite ne
drejtim dhe kushtet fizike jane te pershtatshme.
Pyetesori 607 Nese drejtuesi i mjetit kurohet me medikamente me veprim qetesues :
pergjigje sakte 1. mund te drejtoje mjetin perderisa perdorimi i tyre nuk ndikon ne gjendjen fizike
e psiqike te drejtuesit te mjetit
2. mund te drejtoje derisa gjendja patologjike nuk komprometon aftesite ne drejtim
3. duhen pare kunder ndikimet e ilaceve ne drejtimin e mjetit
4. dhe semundja per te cilen behet kura pengon drejtimin e mjetit, ndalohet te
drejtohet mjeti
pergjigje gabim 1. ndalohet te drejtohet ne cdo rast
2. ndalohet te drejtohet mjeti, naten
3. mund te drejtohet nese nderpritet perkohesisht marrja e mjekimit
4. mund te drejtohet gjithmone mjeti pa problem

Drejtimi nen influencen e substancave narkotike :


Eshte i ndaluar drejtimi i mjetit ne kushte te ndryshimit fizik e psiqik si rrjedhoje e perdorimit
te substancave narkotike qe ndryshojne reflekset, koordinimin e levizjeve dhe te perceptimit
(shikimi,degjimi etj). Perdorimi i substancave te tilla, pervec kesaj, mund te shkaktoje gjume ose
eufori. Kush ka bere perdorim te rregullt te drogave (edhe te lehta) mund te vazhdoje te ruaje cdo
kategori te lejedrejtimit vetem nese demostron qe ka ndaluar se perdoruri droga. Per kete qellim
duhet ti nenshtrohet verifikimeve prane komisionit mjekesor lokal , qe duhet te siguroje qe subjekti
nuk eshte me i varur nga drogat.
Pyetesori 608 Ai qe ka perdorur rregullisht droga (substanca narkotike) :
pergjigje sakte 1. mund te gezoje te drejten e lejedrejtimit vetem nese paraqet nje dokument
zyrtar se nuk perdor me te tilla
2. mund te drejtoje mjet nese komisioni mjekesor lokal ka verifikuar qe nuk eshte
me perdorues i drogave
3. nese nga verifikimet rezulton akoma perdorues, nuk mund te drejtoje mjet
4. mund te vazhdoje te ruaje cdo kategori te lejedrejtimit nese ka ndaluar
perdorimin e tyre
pergjigje gabim 1. mund te drejtoje vetem mjete me cilindrate te vogel
2. mund te drejtoje, edhe pse eshte akoma perdorues, mjafton te mos jete
shoqerisht e rrezikshem
3. e humb pergjithmone te drejten per lejedrejtimi
4. mund te ruaje lejedrejtimin vetem nese perdor droga te lehta

Mungesa e sensit (kuptimit) te rrezikut gjate drejtimit te mjetit mund te shkaktohet nga :
1. abuzimi me alkoolin (dhe jo nga pijet jo alkolike dhe kafeja);
2. perdorimi i substancave narkotike;
3. perdorimi i ilaceve qetesues ose i atyre per gjume.
Pyetesori 609 Shperqendrimi dhe moskuptimi i rrezikut mund te shkaktohet nga :
pergjigje sakte 1. abuzimi me alkoolin
2. perdorimi i substancave narkotike
3. perdorimi i ilaceve qetesues te gjumit
4. perdorimi i medikamenteve (ilaceve) qetesues
pergjigje gabim 1. abuzimi me qumesht dhe kafe
2. abuzimi me kafe
3. ushqimi i tepert
4. abuzimi me pije joalkolike
pyetesori 14

Ilacet per shqetesimet nga makina (kunder te perzierit, marrjemendsh) mund ti japin
drejtuesit te mjetit pergjumje dhe ulje te vemendjes, si dhe, reduktim te reflekseve dhe zgjatje te
kohes se reagimeve (pervec zhdukjes se ndjesise te te perzierit verifikohen efekte anesore qe nuk
perputhen me drejtimin).
Pyetesori 610 Ilacet per shqetesimet nga makina mund ti shkaktojne drejtuesit te mjetit :
pergjigje sakte 1. ulje te vemendjes
2. pergjumje
3. reduktim (ulje) te reflekseve
4. zgjatje te kohes se reagimit
pergjigje gabim 1. asnje efekt
2. vetem zhdukjen e ndjesise te te perzierit dhe asgje tjeter
3. nje efekt eksitues per ndalimin e ndjesise te te perzierit
4. permiresim te gjithe aftesive psiqike

Drejtimi nen influencen e substancave narkotike :


Eshte i ndaluar drejtimi i mjetit ne kushte te ndryshimit fizik e psiqik si rrjedhoje e perdorimit
te substancave narkotike qe ndryshojne reflekset, koordinimin e levizjeve dhe te perceptimit
(shikimi,degjimi etj). Perdorimi i substancave te tilla, pervec kesaj, mund te shkaktoje gjume ose
eufori. Kush ka bere perdorim te rregullt te drogave (edhe te lehta) mund te vazhdoje te ruaje cdo
kategori te lejedrejtimit vetem nese demostron qe ka ndaluar se perdoruri droga. Per kete qellim
duhet ti nenshtrohet verifikimeve prane komisionit mjekesor lokal , qe duhet te siguroje qe subjekti
nuk eshte me i varur nga drogat.
Pyetesori 611 Perdorimi i substancave narkotike influencon ne drejtim te mjetit sepse :
pergjigje sakte 1. ndryshon perceptimin (degjim,shikim ,reflekse)
2. mund te shkaktoje pergjumje ose eksitim
3. ndryshon reflekset dhe koordinimin e levizjeve
pergjigje gabim 1. permireson veprimin kunder lodhjes
2. permireson autokontrollin
3. permireson aftesine degjimore dhe shikimin

Perdorimi i alkoolit dhe drejtimi i mjetit ne gjendje te dehur :


Perdorimi i alkoolit ndikon ne drejtimin e mjetit duke e bere me pak te sigurte sepse mund te
coje ne vetsiguri te pajustifikueshme dhe pakujdesi (mungese e kuptimit te rrezikut); pervec kesaj
mund te shkaktoje gjume, ndryshon aftesite e perqendrimit dhe te vemendjes; i ben me pak te
shpejta reflekset; sjell rrezik te madh per qarkullimin dhe keshtu perben shkelje te rende te normave
te qarkullimit ne rruge, i denueshem me gjobe ose pezullim te lejes se drejtimit , por edhe me
ndalim te personit; mund te verifikohet me ane te testit te alkoolit (etilometer) te cilit eshte e
detyrueshme ti nenshtrohesh.
Pyetesori 612 Drejtimi ne gjendje te dehur :
pergjigje sakte 1. perben rrezik te madh per qarkullimin
pyetesori 15

2. eshte i denueshem me arrest, gjobe ose pezullim te lejes se drejtimit


3. perben nje shkelje te rende te Kodit Rrugor
4. mund te verifikohet me testin e alkoolit te cilit eshte e detyrueshme ti
nenshtrohesh
pergjigje gabim 1. eshte i ndaluar vetem ne fund jave
2. eshte i lejuar ne mungese te pasagjereve ne mjet
3. eshte i ndaluar vetem ne autostrada
4. eshte i lejuar vetem nese qarkullon me shpejtesi te ulet

You might also like