You are on page 1of 60

speciaal

BEWAAR-
NUMMER

Big Data
& Analytics
IncassoMonitor Portefeuilles Benchmark Data Quality Dashboards Peter Jansen

Portefeuille A

Rendement afs. Uitbetaald afs. Afgesloten dossiers Rendement Min afs. Rendement Ger afs. % Teruggehaald

28,03% 7.860.928 27.140.436 43,45% 20,34% 2,38%

% Uitbetaald Uitbetaald lopend Lopende dossiers % Lopend Min > 2 mnd % Lopend Exe > 15 mnd % Geind/Ger kosten

17,26% 7.044.317 59.722.040 7,06% 68,63% 18,73%

% Dossiers stil % Dossiers wacht reactie % Achterstalige reg. % Nagekomen reg. % Dossiers per. bet. % Dossiers SHV/Failliet

13,95% 0,75% 1,34% 24,43% 12,04% 4,76%

Portefeuille B

Rendement afs. Uitbetaald afs. Afgesloten dossiers Rendement Min afs. Rendement Ger afs. % Teruggehaald

36,13% 6.504.223 18.001.293 12,59% 20,59% 1,22%

Monitor, benchmark en analyseer


uw incassopartners.
De IncassoMonitor van Assensia verbetert direct uw incassorendement. U krijgt online 24/7 inzicht
in de prestaties, de voortgang en de kwaliteit van uw incassopartners. Daardoor kunt u objectief
benchmarken en heeft u de mogelijkheid om bij te sturen op KPIs.

Deze bedrijfsapplicatie beschikt over de meest gebruikte Assensia is op het gebied van reporting, dashboarding
en doeltreffendste KPIs uit de incassobranche. en analytics marktleider binnen de incassobranche.
KPIs en normen zijn direct beschikbaar Onze klanten in deze branche, uw incassopartners,
Gegevens worden vergelijkbaar gemaakt en de bedienen meer dan zeventig procent van de markt.
bedrijfsapplicatie bevat overzichtelijke dashboards.
De IncassoMonitor is onder meer waardevol voor
Met de IncassoMonitor kunt u incassopartners objectief creditmanagers die hun rendement op uitstaande
monitoren en benchmarken. KPIs zijn direct beschikbaar. vorderingen willen verhogen en risicos - die het
Doordat gegevens automatisch ingelezen en gekoppeld uitbesteden van incasso met zich meebrengt -
worden, heeft u direct inzicht. willen verlagen.

Het is niet altijd wenselijk dat incassopartners onze dossiers standaard behandelen.
De gekozen aanpak moet aansluiten bij wat wij belangrijk vinden, zoals een balans tussen de gemaakte
kosten en het rendement. Hierop willen we proactief en direct kunnen bijsturen.

Kijk ook op www.incassomonitor.nl


Assensia BI Solutions BV | Zielhorsterweg 81 | 3813 ZX Amersfoort | Telefoon: +31 (0)33 820 02 72 | E-mail: sales@assensia.com
inhoud 3

Operationele Data Analyse 4. Voorwoord


11. Datamining volgens Diana 8. Big Data & Analytics:
Horsmeier (Menzis) Whats in it for you?
Nederland staat bekend om het zorgstelsel. 10. Power BI als
Maar de kosten per hoofd van de bevolking kwaliteitsimpuls aan Excel
blijven stijgen, onder meer door steeds betere
en duurdere zorg. Onjuiste declaraties door 14. Beter plannen met Big Data!
zorgverleners benvloeden ook de betaalbaar-
heid van de zorg. Door middel van datamining 20. Is het bedrijfsleven klaar
wil Menzis daar verandering in brengen. voor de selfie BI-scientist?
22. Data-obesitas: less is more?

43. De kracht van data-analyse


Management Informatie
48. Nieuwe realiteit vraagt om
16. Dezs Rcz: Sturen bij nieuw ecosysteem
Ritual Cosmetics
51. De ver van mijn bed show
Dezs Rcz is Director Control & Analytics bij
Ritual Cosmetics. De van origine Nederlandse re- 52. Tips om te beginnen met Big
tailer heeft laatste jaren in Europa en daarbuiten Data & Analytics
veel nieuwe winkels geopend. De toekomstvisie
is omni-channel. De beschikbaarheid van data 54. Toolselectie
speelt daarin een centrale rol. Geen one size fits all
oplossing

Analyse Experts & Dienstverleners


38. David de Jong (Achmea) over 24. Agium
de mogelijkheden van big data
26. CxO Cockpit
Inzicht verkrijgen. Betere voorspellingen ma-
ken. En zo het aantal schades voor haar klan- 28. DAS
ten, de maatschappij en de organisatie zelf
verkleinen. Achmea heeft hiertoe een aantal 30. TriFinance
jaren geleden een big-datateam opgezet. Wat
is er nodig om het maximale uit de aanwezige 32. Curvature
data te halen?
34. IBM

36. Crystalloids-Assensia

Network Intelligence
45. Network intelligence door kruis-
bestuiving bij Mediq Apotheken
Ketendenken is nog erg jong in de farmacie.
Lange tijd draaide het vooral om de apotheker,
zijn winkel en de klant. Inmiddels draait alles
om het verbeteren van zorg en het verlagen
van kosten (operational excellence).

FM MAGAZINE
4
voorwoord
Big Data & Analytics

Onbegrensde
mogelijkheden - maar
waar te beginnen?

E
en thema relevanter en actueler dan het bepalen van prioriteit in de procesvolgorde,
Big Data & Analytics valt nauwe- capaciteitsplanning, enzovoorts. Bij al dit soort
lijks te bedenken voor deze speciale zaken heb je profijt van inzicht in de feitelijke
uitgave van FM Magazine. Organisa- situatie, iets dat verder gaat dan het fingerspit-
ties - van groot tot klein - zitten op zengefhl van een afdeling.
een goudmijn aan data. De meesten weten
dit en willen die data maar al te graag omzet- Inzichten in data-verbanden uit management-
ten in inzichten die bijdragen aan slimmere informatie en analyse kunnen weer worden
beslissingen en een betere performance. Velen gebruikt voor het aansturen en monitoren van
worstelen echter nog vaak met de vraag hoe werkprocessen. Online retailers gebruiken deze
ze dat kunnen doen. techniek bijvoorbeeld om klanten, op basis van
slimme wiskundige modellen, te verleiden tot
Het doel van deze special is finance profes- een aankoop. Stel je eens voor dat er op basis
sionals - die zonder twijfel een grote rol te van een netwerk van proces-sensoren een ope-
vervullen hebben in de uitdaging om optimaal ratie helemaal gemonitord - en waar nodig on-
te profiteren van big data & analytics - con- derbouwd met feiten - bijgestuurd kan worden.
crete handvatten mee te geven om meer uit Veel analyse experts in traditionele organisaties
hun data te halen. Zo nemen we aan de hand benaderen de operationele laag puur vanuit het
van interviews ook een kijkje in de keuken bij oogpunt van dataleverantie. Het is echter bij uit-
verschillende bedrijven die momenteel al grote stek de laag die op data gerund en gemonitord
stappen zetten op dit gebied. Wat valt er van kan worden. Daar liggen grote kansen.
hen te leren?
2. MANAGEMENTINFORMATIE
We hebben deze special ingedeeld volgens de Bij managementinformatie is een duidelijke
toepassingsgebieden van data analyse, van trend zichtbaar die steeds meer richting self
groot naar klein. Eerst de operationele beslis- service gaat. Mensen in organisaties gaan veel
informatie, gevolgd door de managementin- meer zelf aan de slag met de beschikbare data
formatie en dan de analyse. Daarnaast beste- en moeten keuzes maken. Dat houdt in dat ze
den we aandacht aan network intelligence: zelf dwarsdoorsnedes kunnen bedenken en
hoe data ingezet kan worden om de hele ke- bepaalde variabelen tegen elkaar kunnen uit-
ten waar een organisatie deel van uitmaakt zetten om zo tot eigen analyses te komen. De
te verbeteren. voorbereiding van de databron is hierbij het
grootste werk. Wanneer die is goedgekeurd,
1. OPERATIONELE DATA ANALYSE kunnen ze zelf de bewerkingen uitvoeren waar-
Bij operationele beslisondersteuning denken mee ze de inzichten genereren die voor hen
de meeste mensen al snel in termen van grote het bruikbaarst zijn. Dit kan dus naast de stan-
strategische beslissingen, zoals waar de nieuwe daard KPIs die ze al volgen.
fabriek neergezet moet worden. Maar data ana-
lyse kan voor allerlei doeleinden worden inge- Financials die een rol vervullen als business
zet, zowel op grote als kleine schaal. Denk aan partner kunnen hierin helpen door bijvoor-
het automatiseren van de juiste werkstromen, beeld al een vooranalyse te doen om de trends

FM MAGAZINE
5

te duiden. De uitdaging daarbij is om een goede medicijngebruik en het optimaliseren van be-
mix te vinden tussen bottom-up en top-down. handelmethoden door de keten heen. Dan heb
KPIs ontstaan vaak door een top-down bena- je een heel mooi voorbeeld van network intel-
dering: je bedenkt wat je wilt weten en zorgt ligence. Vanuit hun overkoepelende perspectief
dat deze indicatoren volgens de juiste definities zien ze bijvoorbeeld dat er bij het ene zieken-
en kwaliteitseisen periodiek worden gerap- huis veel minder terugval is dan bij het andere.
porteerd. Bij een bottom-up benadering ga je Wat doen ze daar anders? En hoe kunnen ze
vanuit de data denken: wat hebben we en wat als keten de kans op genezing verbeteren zodat
kunnen we daarmee? En je kunt dan dus be- het proces als geheel weer goedkoper wordt?
sluiten om minder strak voor te selecteren en Voor finance is dit een erg interessant gebied,
meer data mee te geven de organisatie in. Iets want als je weet wat de klanten van jouw klan-
wat wel de nodige druk op de datawarehousing ten en leveranciers beweegt, kun je effectiever
architectuur kan zetten. opereren in je markten.

Hiermee stel je echter de mensen wel in staat BEGINNEN


meer onderzoek te doen naar de wat-vraag. Er is nog veel te doen voordat de meeste onder- Marco de Jong en
Gebruikers zien aan hun dashboard dat er be- nemingen in staat zijn echt te profiteren van data zijn onlosma-
paalde trends zijn of dat bepaalde KPIs goed of big data en analytics. Het gros van de organisa- kelijk met elkaar
slecht scoren. Door de interactieve mogelijkhe- ties is al blij dat ze op een goede manier kun- verbonden. Als
den in de tools te benutten, kunnen ze nu zelf nen rapporteren en analyseren. Voor financials accountant bij EY, en
verder zoeken naar de samenhang. zijn er nogal wat beperkingen in het doen van daarna als SAP con-
vrij onderzoek. Wanneer je wilt dat alles voor sultant en adviseur
3. ANALYSE 100 procent klopt, kom je in de analyse-laag risk management
Bij analyse werkt het in tegenstelling tot ma- nog niet aan je trekken. Voor financials ligt, bij EY, heeft hij de
nagementinformatie 100% bottom-up. Je data denk ik, de grootste uitdaging in het andersom waarde van data
vormt het uitgangspunt en dan gaat het om leren denken. altijd onschatbaar
zowel gestructureerde als ongestructureerde geacht. Tot het in
data en koppelingen met externe data. Hier staat Wat ik wil overdragen is dat Big Data heel erg 2012 niet langer uit
de waarom-vraag centraal. Dus niet: wat is de wordt gedreven vanuit Business Intelligence, kon blijven! Hij be-
trend? maar: waarom is er eigenlijk een trend? de toepassing van allerlei tools en de einde- gon single handedly
Wat zijn de drivers achter de trend en hoe kun- loze combinaties die gemaakt kunnen wor- Data To Insight bin-
nen we die objectiveren en hanteerbaar maken? den. Maar ik denk dat het belangrijk is de vier nen het Consultancy
toepassingsgebieden als kader helder uiteen bureau Trifinance,
Dit is ook een echte onderzoeksfase: de volledi- te zetten. Veel bedrijven moeten nog aan het een high end data
ge waarom-vraag is vaak nog niet bekend. Door experiment beginnen, iets waarbij ze mogelijk science team dat
gericht te werken met onderzoeksvragen, kun over hun koudwatervrees heen moeten stap- voor diverse grootte
je de analyse beheersbaar houden. Je kunt dan pen. Als financial kun je hier al pionierend het opdrachtgevers
vragen beetpakken als: Hoe goed werkt mijn in- voortouw in nemen. waarde uit data weet
koopproces? Hoe zit het met de effectiviteit en te halen. En vanaf
inzet van onze medewerkers? Waarom lopen de Het gaat om een keuze; of je laat toe dat bedrij- heden is het dan
kosten de laatste maanden op? Door combina- ven die het fundamenteel anders doen - zoals zover: een droom,
ties te maken, andere invalshoeken te gebruiken Amazon, Google, Facebook en Twitter - bran- een passie, een
visie! 2015! Marco
en creatief naar de data te kijken, kunnen ver- ches gaan overnemen. Of je zorgt dat je zelf
start samen met Jan
rassende relaties naar voren komen. Ook dan veel breder dit soort technieken gaat inzetten,
de Roos Experi-
zijn het de inzichten op basis van feitelijke gege- dus ook accepteren dat data een gentegreerd
ence Data. Samen
vens die de beslissingen sturen. onderdeel wordt van je overlevingsstrategie.
waarde creren.
Het is een uitdaging, maar n die we allemaal
Door middel van
4. NETWORK INTELLIGENCE (INZICHT IN DE KETEN) aan kunnen gaan.
inspireren, creren
Het laatste subthema is network intelligence
en realiseren bren-
en draait om de inzet van data om de eigen We danken alle betrokkenen en experts voor het
gen zij klanten van
plek in de keten te begrijpen. Hoe kunnen orga- delen van hun verhalen. We zijn zelf heel trots
data naar het land
nisaties vanuit hun gezichtspunt, samen met op het eindresultaat en hopen dat het jullie weet van de onbegrensde
ketenpartners die totale keten optimaliseren? te inspireren, en ook - we kunnen niet ontkennen mogelijkheden.
Neem nou een zorgverzekeraar. Zij hebben als dat er urgency is om te beginnen - tot actie weet
financier een duidelijke rol in de zorg-keten. aan te zetten. n
Andere spelers daarin zijn onder andere zie-
kenhuizen, apotheken, medisch specialisten en Gasthoofdredacteur
huisartsen. Stel dat ze zouden kijken naar het Marco de Jong, Experience Data

FM MAGAZINE
6

Portret van een


Master in Finance
Masters in Finance geeft u graag meer inzicht in het projectresultaat van haar mensen, het
portret van Steven is de tweede in rij. Maak kennis met Steven, Master in Finance

Door scherpe controles heb ik we dat beter anders konden budget- de waarde te bieden. Dus initiatief
het dervingspercentage helpen teren en kosten door moesten belas- tonen, meedenken en gevraagd en
terugdringen van 5% naar 2%. ten richting andere afdelingen. Niet ongevraagd advies geven.
Sinds februari 2015 werkt Steven Son- zozeer om euros van de ene balans
neveld als controller bij een bekend naar de andere balans louter en al-
internationaal entertainmentbedrijf. leen te verschuiven en zo het eigen Capaciteitsprobleem verholpen
Hij is daar verantwoordelijk voor de straatje schoon te vegen. Wel om de Weer een andere opdrachtgever
maandafsluiting en rapportage en financile pijn daar te leggen waar kampte met capaciteitsproblemen.
stelt de geconsolideerde maandcijfers deze ook veroorzaakt wordt. Ook hier Als n van de werknemers zou
op van de landen waar het bedrijf had ik het doel om bewustwording uitvallen, liep de continuteit van
opereert. Het is belangrijk dat je snel en besturing van deze kostenpost te het bedrijf gevaar. Bovendien werd
een gevoel bij de cijfers krijgt: klop- bewerkstelligen. Daar kwam mijn de aanwezige kennis niet gedeeld. Ik
pen ze wel of niet? Maak kennis met kennis goed van pas: wat mag je wel heb toen alle medewerkers bij elkaar
Steven, Master in Finance. en wat mag je niet doorbelasten? geroepen, mijn idee gepresenteerd en
Vragen waar de organisatie eigenlijk iedereen om input gevraagd. Vervol-
geen tijd voor had en daar ook niet gens heb ik een stappenplan gemaakt
De vinger op de zere plek leggen de noodzaak van inzag. Uiteindelijk met werkbeschrijving en screenshots
Het is belangrijk dat je snel een heb ik door discipline aan te brengen en dat gedeeld met iedereen. Uit-
gevoel bij de cijfers krijgt: klop- in het proces de gaten in het budget komst: men was op de hoogte van el-
pen ze wel of niet? Zo niet, dan ga kunnen dichten. Dat heeft enorm veel kaars werkzaamheden en kon elkaar
je onderzoeken waar er mogelijke opgeleverd. Het kan dus heilzaam zijn vervangen bij ziekte of afwezigheid.
knelpunten zitten. Je signaleert dat, om iemand van buiten met een frisse Capaciteitsprobleem opgelost.
maakt een analyse en draagt een blik naar binnen te halen!
oplossing aan. Zo was ik in een eer-
dere opdracht verantwoordelijk voor Meer feedback vanuit MT nodig
de interne controle van de organisa- Initiatief tonen Het mooie van mijn MBA-studie is:
tie. Het ziekteverzuim was hoog en Voor een andere opdrachtgever de kennis die ik heb opgedaan neem
schommelde al jarenlang rond de heb ik zelf een Excel-tool voor de ik mee naar mijn opdrachtgevers.
5% 6%. Door goed de procedures te maandafsluiting gemaakt. Daardoor Mijn afstudeerrichting was project-
volgen, scherpe controles uit te voe- was de maandafsluiting anderhalve en programmamanagement. Ik kwam
ren en de omgeving mee te nemen dag eerder klaar dan voorheen en erachter dat projecten binnen organi-
in het belang van financieel toezicht was er tijd over voor analyse en saties vaak niet op tijd klaar zijn, over
hierop, heb ik dat terug weten te voor het eventueel doorvoeren van het budget heen gaan, te veel geld
brengen tot 2%; een historisch laag- correcties. Ik zag dat het proces kosten of andere problemen kennen.
terecord. Dat was echt een kwestie moeizaam verliep en hebt toen met Een van de conclusies was: er wordt
van de vinger op de zere plek. de opdrachtgever gesproken en vanuit MT of directie vaak te weinig
gevraagd of ik dat mocht optima- feedback gegeven. Voor projectma-
liseren. Daar stond hij positief te- nagement is het cruciaal om vooraf
Gaten in het budget dichten genover en vervolgens ben ik aan de de scope, kwaliteit, budget, bemen-
Bij een opdrachtgever werden bepaal- slag gegaan, eerst met een try-out sing en het te verwachten resultaat
de kosten onterecht gebudgetteerd. versie die ik vervolgens heb bijge- vast te stellen. Dat klinkt als een open
Dat was historisch zo gegroeid. Ik schaafd. Die tijdwinst is mooi, maar deur, maar op dat punt valt bij organi-
heb dat benoemd en aangegeven dat even belangrijk is het om toegevoeg- saties nog veel te verbeteren!

FM MAGAZINE
7

BIOGRAFIE
Steven is een finance
consultant met
een brede ervaring
in de planning &
controlcyclus. Zijn
achtergrond: HEAO
Bedrijfseconomie met
een post-HBO Be-
drijfskunde en MBA-
studie. Opvallend is
zijn werkervaring bij
Amerikaanse bedrij-
ven waar hij kennis
heeft opgedaan van
US GAAP/Dutch
GAAP en onder druk
en intercontinentale
tijdverschillen heeft
leren werken. Hij
ziet zichzelf als een
analytisch ingestelde
teamspeler met af-
finiteit voor cijfers en
mensen. Discipline
en uithoudingsver-
mogen zijn goed
ontwikkeld: Steven
houdt van tennis,
hardlopen, fietsen
en fitness. Hij is
getrouwd en heeft sa-
men met zijn vrouw
drie kinderen. Zijn
ambitie: invulling
geven aan financieel
leiderschap middels
het zelf bekleden van
een leidinggevende
positie of een uitstap
naar de business-
strategie.

Maak kennis met Masters in Finance


Wij streven ernaar om het beste en meest transparante financile detacherings- en interimbureau
van Nederland te zijn. De meeste interimposities vullen wij met eigen Masters in Finance in. We zijn
in staat om zeer snel vaak binnen 24 uur een geschikte kandidaat voor te dragen. U krijgt altijd de
juiste interim-finance professional voor een eerlijke prijs. Transparantie is n van onze merkbelof-
ten en dit vindt u onder andere terug in ons open calculatiemodel. Nieuwsgiering hiernaar of naar
het profiel van n van mijn collegas? Kijk op: www.mif.nl

FM MAGAZINE
8
big data & analytics

Big Data & Analytics:


Whats in it for you?
Big data en analytics, je hoort en leest er zoveel over dat ze bijna zijn gedegradeerd tot
buzzwords. Waarom staan deze begrippen zo in de belangstelling en worden ze de laatste tijd
door een brede variteit aan branches, organisaties en functiegroepen gebruikt? Hoe kun je er
als organisatie mee aan de slag zodat data optimaal wordt benut en wat kun je er als financieel
professional zelf eigenlijk mee? DOOR EDWIN VAN UNEN

De belangstelling voor big data en de te kunnen anticiperen op toekomstige er nieuwe self service analytics-toe-
behoefte aan analytics voor dit soort gebeurtenissen. Dit is een wezenlijk passingen waarmee je als financieel
data wordt onder meer ingegeven door verschil met de situatie waarin mana- professional, zonder hulp van de IT-af-
(maatschappelijke) trends waarvan ik gers genoegen namen met rapportages deling, zelf data kunt onderzoeken en
er enkele zal bespreken. Ten eerste is over hoe de situatie gisteren was. nieuwe verbanden kunt ontdekken. Big
er een sterke behoefte aan real-time data kan daarbij op een interactieve
inzicht. Ik zie in de praktijk dat niet Een andere trend is personalisatie. De en visuele manier tot op detailniveau
alleen IT-managers, maar ook marke- klant laat op verschillende plaatsen worden onderzocht. Deze mogelijk-
ting-, operationeel- en zeker ook finan- bewust of onbewust data achter en heden gaan vele malen verder dan
cieel managers steeds meer beseffen verwacht onder meer op basis hiervan de statische spreadsheets waarmee
dat de kwaliteit van hun werk afhan- ook beter te worden bediend. Analytics doorgaans wordt gewerkt. De mogelijk-
kelijk is van de kwaliteit van hun data maakt dit mogelijk, maar hier zie je heden om met analytics inzichten en
en de mogelijkheid daar snel inzetbare ook dat de schoen wringt omdat pri- daarmee waarde te halen uit die big
inzichten uit te halen. Er bestaat een vacy en security in het geding kunnen data zijn er volop. Dit verklaart ook de
sterke behoefte om real-time analytics komen. Het is als organisatie cruciaal sense of urgency die je bemerkt bij
op big (klant)data los te laten om di- transparant te zijn in hoe je de data organisaties: We moeten er iets mee.
rect een passende aanbieding te kun- gebruikt, de klant hierover te informe-
nen doen zoals bij online kredietverle- ren en hem hierover de controle te ge- STRUIKELBLOK
ning of next best offers. Als controller ven. Daarmee win je echt vertrouwen. Je hebt analytics dus nodig om waarde
zou je dan willen weten welke financi- uit big data te halen. Het grootste strui-
le impact zon werkwijze heeft op de ZELF DATA ONDERZOEKEN kelblok om hiermee aan de slag te
organisatie. Ook technologische ontwikkelingen, gaan is echter dat veel organisaties niet
zoals in-memory en parallel proces- weten waar ze moeten beginnen. Er
Daarnaast wil het management snel- sing, bieden mogelijkheden om meer wordt al heel lang gesproken over data
ler diepere inzichten om met betere te doen met de beschikbare data. De als een asset of data als het nieuwe
(stuur)informatie direct in te kunnen hardware is goedkoper geworden en goud, maar in de praktijk gaat men op
spelen op ontwikkelingen in de markt. slimme software zorgt ervoor dat we een heel ongestructureerde manier met
Door analytics toe te passen op big grote hoeveelheden data in heel korte data om, waardoor die asset nooit ten
data kan de financieel manager nauw- tijd kunnen verwerken. Met event gelde wordt gemaakt. Ik hoor bijvoor-
keuriger en sneller inzicht verkrijgen, stream processing zelfs nog voordat beeld mensen binnen organisaties zeg-
scenarios vergelijken en risicos in deze wordt opgeslagen, om bijvoor- gen: Nu moet ik social media gaan uit-
schatten. Het verhoogt het voorspel- beeld financile transacties direct op lezen, terwijl er intern vaak al zoveel
lend vermogen bij besluitvorming om fraude te controleren. Daarnaast zijn data beschikbaar is die nog niet eens
wordt gebruikt. En hoe gaan we al die
bronnen koppelen zodat we bedrijfs-
BIG DATA brede inzichten krijgen?
De meningen zijn verdeeld over wat big data nou precies is. Gartner definieert
big data vanuit de drie Vs Volume, Velocity en Variety. Het gaat dus om de hoe- EERSTE STAP
veelheid data, de snelheid waarmee de data verwerkt kan worden en de diversi- Een eerste stap is te bepalen wat het
teit van de data. Met dit laatste wordt bedoeld dat de data naast gestructureerde volwassenheidsniveau van jouw or-
bronnen ook uit allerlei ongestructureerde bronnen zoals internet en social me- ganisatie is op het gebied van data en
dia kan komen, inclusief tekst, spraak en beeldmateriaal. analytics. Zet vervolgens op een rijtje
welke data beschikbaar is en welke

FM MAGAZINE
9

data wordt gebruikt in de bedrijfspro- CASE: DIRECTPAY VERBETERT INCASSORESULTATEN EN RISICOMANAGEMENT


cessen. Bepaal welke informatievoor- MET ANALYTICS
ziening je structureel zou willen in- DirectPay richt zich op het efficint beheren en innen van vorderingen op
richten en welke mogelijkheden je wilt debiteuren. De onderneming beschikt over een enorme hoeveelheid gege-
hebben voor ad-hoc analyses die kun- vens met betrekking tot betalingsgedrag, maar kon deze tot op heden onvol-
nen ondersteunen bij eenmalige inves- doende effectief inzetten. Onze cijfers zijn gebaseerd op een groot aantal
teringsbeslissingen of afwegingen bij debiteuren en je kunt die gegevens op veel manieren bekijken. Omdat weinig
reorganisaties. Maak ook iemand ver- mensen trends kunnen lezen van een Excel-spreadsheet, hadden we soft-
antwoordelijk voor de data. Een goede ware nodig om de beschikbare informatie te analyseren en vervolgens uitge-
datastrategie vormt de basis om succes breide voorspellingen te kunnen doen, vertelt Colin Nugteren, Chief Analy-
te behalen met big data en analytics. tics Officer bij DirectPay.
Het denkkader volgens het Datakwa-
drantenmodel van data-expert Ronald We bedienen met onze analytics en rapportages drie groepen mensen. Ope-
Damhof kan hierbij helpen (dit model rationele mensen bij ons eigen bedrijf, die vooral informatie willen hebben
staat onder meer toegelicht in de publi- over onze eigen productie, de kansrijke en kansarme dossiers en de resulta-
catie Future Bright - A Driven Reality. ten per klant. Onze klantmanagers die onze klanten kunnen vertellen wat
de status is van hun debiteuren, wat de kwaliteit is van een portefeuille, of
zij wel de juiste debiteuren hebben en wat de relevante trends zijn. De derde
ANALYTICS VERSUS BUSINESS groep betreft het management. Bij hen gaat het om gegevens met betrekking
INTELLIGENCE tot betaalgedrag, omzet, risicos en scores van portefeuilles. Sinds kort zijn
Waarin verschilt analytics nu van we ook in staat om gevonden optimalisatiemogelijkheden snel en flexibel te
business intelligence (BI)? In feite realiseren. Bijvoorbeeld bij het bepalen van de prioriteit en succeskans bij de
is analytics op data gebaseerde on- behandeling van vorderingen en het benvloeden van het betaalgedrag met
dersteuning van de besluitvorming. gerichte communicatie.
BI toont wat er gebeurd is op basis
van historische gegevens die gepre- Door het toepassen van analytics op onze data hebben we onze eigen inschat-
senteerd worden in vooraf bepaal- tingen, de realisaties ten aanzien van de risicos en het terugbetaalpotentieel
de rapporten. Waar BI inzicht geeft van vorderingen flink verbeterd. Veel acties zijn inmiddels geautomatiseerd,
in het verleden, focust analytics maar de ingewikkelde dossiers blijven mensenwerk. Wij zijn namelijk altijd op
zich op de toekomst. Analytics ver- zoek naar de balans tussen automatisering en een persoonlijke benadering.
telt wat er kan gaan gebeuren door Volgens Nugteren was het benutten van data een topprioriteit. Het helpt ons
op basis van de dagelijks verande- onze inspanningen te optimaliseren en risicos beter te beheersen dan onze
rende datastroom met wat als- concurrenten. Dit scheelt enorm in tijd, efficintie en uiteindelijk in de resul-
scenarios inschattingen te maken taten en tevredenheid van onze klanten.
en risicos en trends te voorspellen.

professionals zoals een data scientist. samenwerken om tot een krachtig


Dit is iemand die de business begrijpt geheel te komen. Want buzzwords of
n in staat is dit te vertalen naar ge- niet; de organisaties die big data ana-
avanceerde analytische modellen zo- lytics het slimst weten in te zetten,
dat de financieel manager zijn advies- realiseren een voorsprong die lastig
functie richting management optimaal zal zijn in te lopen. n
kan invullen.

DENK GROOT, START KLEIN


Zoals je merkt is het geen kwestie
van grote slagen snel thuis als het
gaat om big data en analytics. Daar-
om is het raadzaam groot te denken,
AMBITIES maar klein te starten. Vraag jezelf
Verder is belangrijk de vraag te stellen eerst eens af wat je zou willen be-
welke ambitie de organisatie nastreeft reiken? Kosten verlagen, je klanten
met analytics. Waar er met Business In- beter bedienen, processen stroomlij-
telligence vooral achteruit wordt geke- nen? Of wellicht alledrie? Bepaal dan
ken, kijkt analytics vooruit om te anti- waar je staat met je datastrategie en
ciperen op toekomstige gebeurtenissen. het volwassenheidsniveau van je or-
Onderstaand model kan helpen om te ganisatie op het gebied van analytics.
bekijken welke groei hierin mogelijk is. Kijk vervolgens naar de organisatie
Voor het optimaal inzetten van Ad- van het geheel om tot een optimale
vanced Analytics is het aan te bevelen structuur te komen. De kern is dat Edwin van Unen is Senior Business Solution Con-
samen te werken met gespecialiseerde business, het management en IT sultant bij SAS

FM MAGAZINE
10
column

Power BI als dat ook na langere tijd nog bruikbaar


en begrijpelijk is, moeten deze vijf on-
derdelen goed onderscheiden worden.
In Excel is dit met een flinke dosis

kwaliteitsimpuls
discipline nog wel te doen. Maar met
Power BI wordt het een stuk gemak-
kelijker om een goede structuur aan te
brengen in je model.

aan Excel De belangrijkste onderdelen van Power


BI in dit verband zijn Power Query en
Power Pivot. Power Query gebruik je
om gegevens in te laden, maar ook om
transformaties op die gegevens uit te
De kracht van Excel is tegelijk de zwakte: flexibiliteit. Deze flexibiliteit voeren om tot een geschikte gegevens-
zorgt ervoor dat het gebruik van Excel gemakkelijk kan ontsporen tabel te komen. Power Pivot vormt het
hart van Power BI, hierin maak je na-
en leiden tot grote aantallen ondoorgrondelijke Excel-modellen. melijk het analysemodel. De uitvoer
Onderdelen van Microsoft Power BI kunnen helpen om meer structuur van een model in Power Pivot kan van
alles zijn, van tabellen en grafieken in
aan te brengen in zowel Excel-modellen als het gebruik daarvan. Excel, via interactieve dashboards in
Power View tot driedimensionale geo-
grafische presentaties in Power Map.
Je kunt hele applicaties bouwen in Allereerst moeten er natuurlijk ge-
Excel, maar in het algemeen wordt gevens in Excel worden ingevoerd. Een goede structuur met Power BI ont-
Excel vooral gebruikt voor het ana- Dit gebeurt vaak handmatig of door staat doordat elke tool alleen gebruikt
lyseren van gegevens en rapporteren het inlezen van externe databestan- wordt voor een specifiek onderdeel van
daarover. Dat analyseren kun je ruim den. Deze gegevens zijn in de meeste de totale oplossing. Bijvoorbeeld, Po-
interpreteren: ook een simpele aggre- gevallen niet direct geschikt om te wer Query creert wel gegevenstabel-
gatie is in feite al een analyse die een analyseren. Daarom moet er eerst len, maar voert geen berekeningen uit
bepaald inzicht kan verschaffen. In voorbereidend werk gedaan worden, over die gegevens. En Power Pivot voegt
de praktijk zijn Excel-modellen echter zoals het op elkaar laten aansluiten wel berekeningen toe, maar je kunt in
een stuk complexer. van gegevens uit verschillende bron- Power Pivot geen gegevens aanpassen.
nen, het veranderen van datatypes of Dit betekent dat het altijd mogelijk is
Ik onderscheid vijf generieke onder- het verrijken van gegevens. om precies te achterhalen hoe een be-
delen van een Excel-oplossing, weer- paald resultaat tot stand is gekomen.
gegeven in onderstaande afbeelding. Als er nette datasets zijn gevormd, kan
er worden nagedacht over de berekenin- Met Power BI kun je betere Excel-mo-
gen die over de gegevens worden uitge- dellen maken. Uiteraard is alleen een
voerd. Gegevens worden geaggregeerd, tool niet de oplossing, daarom is het
INVOER worden met elkaar vergeleken, of er verstandig om goede begeleiding te
worden extrapolaties gedaan om ver- zoeken, een training te doen en te rade
wachtingen voor de toekomst op te stel- te gaan bij anderen die hier ervaring
len. Die berekeningen, samen ook wel mee hebben. n
het analysemodel genoemd, is waar het
VOORBEREIDEN echt om gaat. De uitvoer van de resulta-
ten in de vorm van bijvoorbeeld draai-
tabellen of grafieken is een eenvoudig
uitvloeisel van het analysemodel.

BEREKENINGEN Een laatste stap, waar vaak nauwelijks


over nagedacht wordt, is het delen
van het model met anderen binnen of
buiten de organisatie. Dit valt strikt
genomen buiten Excel, maar is wel
UITVOER de plek waar het mis gaat. Als dit niet
goed ingeregeld wordt, bestaan binnen
de kortste keren meerdere versies van
het Excel-model die allemaal net even
anders zijn.
DELEN Michiel Rozema, Principal Business Analytics
Om een goed Excel-model te maken Consultant bij Rubicon

FM MAGAZINE
operationele data analyse 11

Datamining volgens Diana Horsmeier (Menzis)

Fraudebestrijding in het
declaratieproces
Nederland staat bekend om het zorgstelsel. Maar de kosten per hoofd van de bevolking blijven
stijgen, onder meer door steeds betere en duurdere zorg. Onjuiste declaraties door zorgverleners
benvloeden ook de betaalbaarheid van de zorg. Door middel van datamining wil Menzis daar
verandering in brengen. De zorgverzekeraar wil meer inzicht en meer preventief controleren.
INTERVIEW: MARCO DE JONG | TEKST: SUZANNE WIJERS

dit programma. We wilden het zorgkostenbe-


heersingsproces versterken met de inzet van
datamining. Daartoe waren we op zoek naar
een dataminingmodel waarmee je het hele
declaratiebehandelproces objectiveert en het
patroonoverzicht centraliseert. De technieken
zijn er. Als verzekeraar zijn we maatschappe-
lijk verplicht om die effectief in te zetten. Ook
de toezichthouder verwacht dat van ons. Maar
meer nog: we wilden zelf graag de controleke-
ten versterken met datamining.

Die keten begint bij het ontvangen van een


declaratie, waarbij de verzekeraar de primaire
formele controles uitvoert. Daarna volgt uitbe-
taling. Pas na uitbetaling voer je de materile
fraude- en doelmatigheidsdetectie en triage-
management uit. Met de toepassing van da-
tamining willen we ook de beheersing van de
zorgkosten meer proactief insteken. Oftewel,
de controle op de uitbetaling wordt vaker naar
voren gehaald. Een verschuiving van reactief
naar proactief.

J
DUBIEUZE DECLARATIES
aarlijks heeft zorgverzekeraar Menzis te Dat zorgdeclaraties een heikel punt vormen in
maken met een stroom van 5,5 miljard de sector, blijkt wel uit de aandacht die de Ne-
euro aan declaraties van ruim twee mil- derlandse Zorgautoriteit (NZa) eraan besteedt.
joen verzekerden. Daarmee behoort de Eind vorig jaar publiceerde de waakhond een
verzekeraar tot de top 4 in Nederland. rapport op basis van onderzoek naar opvallen-
Enkele jaren geleden is de organisatie ge- de declaraties die afwijken van het gemiddel-
start met het inrichten van een dataminingpro- de. Onregelmatigheden hoeven overigens niet
gramma om de beheersing van de zorgkosten per se op fraude te duiden. Een hoog aantal
te versterken. Diana Horsmeier, van huis uit declaraties van een bepaald type behandeling
actuaris en bij Menzis werkzaam als business kan komen doordat de betreffende zorgverle-
programmamanager Big Data en portfolioma- ner in die behandeling is gespecialiseerd. Het
nager BI, stond aan de wieg van de uitrol van kan ook op ondoelmatigheid duiden. Heeft de

FM MAGAZINE
12
operationele data analyse
Het is natuurlijk
niet zo dat je het
dataminingframework
neerzet en dat alles met
n druk op de knop up
and running is

zorgverlener wel het meest effectieve behan-


delpad gekozen? En dan is er natuurlijk nog
onrechtmatigheid, oftewel het al dan niet met
opzet upcoden van behandelpaden om zo een
hoger bedrag te kunnen declareren.

DE TECHNIEK
Voor de invoering van het nieuwe datami-
ningmodel is drie jaar uitgetrokken; in 2017
moet het voor alle zorgsoorten zoals fysio-
therapie en medisch specialistische zorg wor-
den toegepast. Het is natuurlijk niet zo dat je
het dataminingframework neerzet en dat al-
les met n klap op de knop up and running
FOTOGRAFIE: GEERT SNOEIJER
is. Met welk platform ga je berhaupt wer-

FM MAGAZINE
13

ken? Hoe ga je de centralisatie en standaardi- model hebben we nieuwe algoritmes nodig.


satie van het proces rond datamining aanpak- Je wilt de verwachte kosten van zorgverle-
ken? Hoe kom je tot de borging van het beleid ners in kaart brengen. Dat doen we op basis
en de wijze van uitvoering van de analyse van van geautomatiseerde regels en voorspellende
big data? Wat komt daar allemaal bij kijken? modellen. Maar dat gaan we meer en meer
En welke training verzorgen we voor onze men- ook exploratief doen; op zoek naar unknown
sen? Dat zijn allemaal vragen die dan spelen. unknowns. Daarvoor werken we onder meer in
partnership met externen voor het opstellen
Allereerst heeft Menzis gewerkt met een pilot van de benodigde algoritmes. De uitkomsten
met FICO. Dat werkte prima, maar we wilden van het SAS-model op basis van de algoritmes
liever niet met een out-house platform werken. worden geanalyseerd door de financile busi-
Op basis van analistenrapporten en een vendor ness-analisten van de afdeling materile con-
screening zijn we uiteindelijk met SAS gaan trole. Hierin wordt samengewerkt met de afde-
werken. Doordat het platform over meerdere ling Zorginkoop. De IT-analisten en architecten
modules beschikt, kun je op verschillende ma- zien erop toe dat de opgestelde algoritmes op
nieren met de data aan de slag, krijg je meer juiste wijze in de IT ingevoerd worden.
inzicht en uiteindelijk betere patronen. Dat is
hier wel erg prettig aan, zegt de actuaris in GEDROOMDE UITKOMST
Horsmeier. Qua tijdsplanning voor de invoering van het
Op korte termijn krijgt de organisatie nieuwe SAS Fraud Framework staat de organisatie
tooling van SAS en worden de eerste analyse- thans aan de start. Wanneer Horsmeier durft
modellen gebruikt. Met de nieuwe tooling wor- te spreken van een succesvolle business-case?
den de uitkomsten heel overzichtelijk op het De gedroomde uitkomst is natuurlijk dat onze
scherm getoond. Dat maakt het voor ons mak- data en financile stromen op een geborgen,
kelijker om de resultaten te communiceren. geautomatiseerde en integere wijze door het
bedrijf gaan. Dat er een goede koppeling is met
DE MENSEN de financile structuur zodat we gezamenlijk
Horsmeier benadrukt dat niet alleen de keuze met de zorgverlener altijd tot een goede uit-
van het platform van belang is, maar ook de komst kunnen komen. De rol van de unknown
teamsamenstelling en het creren van draag- unknowns gaat daarin een steeds grotere rol
vlak. Samen met het platform vormen de spelen. We gaan steeds meer verschillende
mensen immers de succesfactor. Het is dus modellen aan elkaar koppelen en meerdere
essentieel dat zij de veranderingen dragen. Ge- databronnen toevoegen om zo onze data te
duld is key; het is immers niet iets wat er mor- verrijken. Door bijvoorbeeld informatie uit on-
gen staat. Het is een nieuwe tak van sport die gestructureerde data in onder andere behan-
de nodige aandacht vraagt, ook aan de mens- delnotities en websites te halen. Door regels te
kant. Uiteindelijk is het iets wat verschillende automatiseren. Door abnormale patronen in de
lagen in de organisatie zal raken en wat steeds data te identificeren. En door gebeurtenissen
meer de business gaat raken. Dan mag je er uit het verleden te vertalen naar de toekomst.
ook de nodige tijd en energie in steken. Uiteindelijk willen we immers onze forecasting
versterken en de foutmarge, de delta, verkleinen
Horsmeier onderscheidt grofweg twee type in onze zorgkostenbeheersing en de doelmatig-
groepen in het team dat verantwoordelijk is heid van de zorgkosten vergroten.
voor datamining: de IT-analyse- en de busi-
nesskant. Voor de IT-analyses zijn onder meer Maar dat is een langdurig traject, erkent ook
architecten, analisten en het BI Competence Horsmeier. Het zijn iteratieve processen. De
Center verantwoordelijk. Het belang van da- exploraties brengen bepaalde afwijkingen aan
tamining neemt hand over hand toe en krijgt het licht, die ons in staat stellen rules te defini-
steeds meer een centrale rol. Voor de opslag, ren. Op basis daarvan kunnen we declaraties
techniek en randvoorwaarden is het van groot in toenemende mate vooraf goed- dan wel af-
belang dat je daarvoor een passende archi- keuren. Met de patronen op basis van de algo-
tectuur neerzet. Daar zijn logischerwijs onze ritmen in het SAS Fraud Framework kunnen
architecten verantwoordelijk voor. Dat moet we ook gezamenlijk met de zorgverleners
zodanig gebeuren dat het platform goede di- de doelmatigheid van de zorgkosten vergroten.
mensies heeft en later ook elders in de organi- Maar dat gaat in kleine stappen. Wil je tot ver-
satie gebruikt kan worden. andering komen, is een lange adem nodig. n
De IT-analisten fungeren als schakel tussen
IT en de business. Ze zijn bijvoorbeeld verant-
woordelijk voor de koppeling en kwaliteitsbe-
waking van de data. Maar zorgen ook voor een
vertaalslag naar de business. Voor het maken Diana Horsmeier werkte op persoonlijke titel mee aan dit
van goede financile analyses in het nieuwe interview en niet vanuit Menzis.

FM MAGAZINE
14
operationele data analyse

Beter plannen
met Big Data!
Big data is hot: er wordt veel over gepraat, velen claimen er verstand van te hebben. De
toepassingsmogelijkheden en toegevoegde waarde voor bedrijven lijken oneindig. Software-vendors
grijpen de gelegenheid aan om hernieuwd verbeterde Business Intelligence oplossingen te verkopen.
Oude wijn in nieuwe zakken? Of kan Big Data daadwerkelijk helpen om de effectiviteit en efficintie
van bedrijfsplanning te verbeteren? DOOR JOOST RONGEN & IEKE LE BLANC

GROEIENDE PRODUCT PORTFOLIO, wachten dat het nog zeker vijf tot favoriete eerste en tweede kleur en
GROEIENDE COMPLEXITEIT. tien jaar duurt voordat daadwerke- om gegevens over te nemen uit het
Onze 21e eeuw wordt steeds vaker lijk productiviteitsverbeteringen op Facebook profiel. Onder de deelne-
het tijdperk van individualisering ge- grote schaal zichtbaar zullen zijn. Dat mers wordt een nieuw te introduceren
noemd. Het huidige productaanbod betekent echter niet dat we daar op smartphone in de voorkeurskleur ver-
van bedrijven sluit hier naadloos bij moeten wachten. Twee concrete ca- loot. De marketing afdeling kan pre-
aan; was de keuze in de jaren 80-90 ses geven goed zicht op hoe ook nu al cies specificeren hoe de doelgroep er-
nog beperkt, sinds de jaren 00 is de Big Data succesvol wordt ingezet in uit ziet met profielen als 70% is man,
productdiversiteit exponentieel ge- planningsprocessen. woonachtig in de steden, bovenmodaal
groeid. Daarnaast zijn consumenten inkomen, interesse in gadgets, . Om
door de opkomst van sociale media CASE 1 DESIGN & KLEUREN alleen de juiste demografie voor het
veel mondiger geworden en eisen ze VOORSPELLEN onderzoek te werven, werd gekozen
continue goede service. Een slechte Design en kleuren worden steeds voor de targetting in Facebook adverti-
recensie op websites als Yelp, Iens of vaker gebruikt om producten te dif- sing. Hierdoor ontstond een betrouw-
TripAdvisor voor een restaurant, kan ferentiren. Zo ook, bij een fabrikant bare panel dataset van potentiele ko-
het einde betekenen. van smartphones. Naast zwart en wit, pers en hun kleurenvoorkeuren.
Voor veel bedrijven is dit een enorme kwamen er kleuren als blauw, rood
uitdaging: de kostendruk blijft, eisen en geel bij. Late-stage customization De uitkomst: consumenten willen
aan service stijgen, terwijl complexi- door gebruik te maken van verwissel- eigenlijk meer kleuren kopen, maar
teit is toegenomen. Gelukkig maakt bare covers, zoals in de jaren 00 bij de worden beperkt door beschikbaarheid
de technologie het steeds meer mo- Nokia 3310, bleek niet realiseerbaar. in de verkoopkanalen. Kleuren werden
gelijk om hiermee om te gaan en be- Het zogenaamde unibody design, simpelweg niet opgenomen in het as-
drijfsplanning op basis van relevante zorgt voor een premium-look & feel; sortiment om incourante voorraden te
drivers en data te sturen en te ver- en staat niet toe dat er met verwissel- voorkomen; ten onrechte en ook jam-
beteren. Bewust en onbewust gene- bare covers wordt gewerkt. De uitda- mer omdat gebruikers van gekleurde
reren we veel data door sensoren om ging voor deze fabrikant is dan ook om toestellen tevredener zijn en meer
ons heen die verbonden zijn met het een juiste inschatting van een toekom- data benutten en dus omzet genere-
internet (the internet of things) en stige kleurenmix te maken. ren. Consumentenpanels zijn niets
door ons actief gebruik van sociale nieuws. Al jaren worden deze door
media. Deze data wordt populair Big Historische data is er genoeg, bij- marketeers gebruikt om nieuwe pro-
Data genoemd en zou door bedrijven voorbeeld uit de eerste activatie van ducten te testen. Er is echter wel iets
gebruikt kunnen worden om gedetail- een smartphone. Kleuren zijn echter unieks aan hand. Sociale media maakt
leerd inzicht te krijgen in voorkeuren, nieuw en historische data maakt het het eenvoudiger, beter te richten op de
gedragingen en trends in de wereld om alleen mogelijk om het verleden te ex- juiste doelgroep en breder bruikbaar.
hen heen. trapoleren, met weinig kleur. De echte
Big Data is een ware hype, waarvan consumentenvoorkeur bleek te ach- CASE 2 BUSINESS PLANNING OP BA-
de praktische toepasbaarheid en toe- terhalen door een slimme Facebook SIS VAN EXTERNE DRIVERS
gevoegde waarde in bedrijfsprocessen campagne op te zetten. Hiertoe is een Veel organisaties hebben moeite om
zich nog moet bewijzen. Gerenom- app gebouwd binnen Facebook waarin een goede planning van hun afzet en
meerde instituten zoals Gartner ver- deelnemers wordt gevraagd naar de omzet op de middellange termijn te

FM MAGAZINE
15

maken. De korte termijn is vaak al WHAT COLOUR ARE YOU?


een uitdaging, maar kan nog worden
afgeleid van de status van bijvoor- Help us find the new colour for the upcomming
beeld een orderportefeuille en de ver- Lumia. Click on the labels to mark the two
kopen van de laatste maanden. Op colors you prefer. Fill in your credentials and
langere termijn zijn het vaak externe submit for the change to win the very first one
factoren die het bedrijfsresultaat flink on the market!
kunnen benvloeden. In dat geval is
het niet voldoende om alleen eigen Select two colors by clicking on the labels.
(interne) data als referentie voor plan-
ning te gebruiken.
Steeds vaker proberen organisaties
deze externe factoren (drivers) in kaart
te brengen en mee te nemen als input
voor hun interne planning en besluit-
vorming. De opkomst van Big Data
biedt daarbij nieuwe mogelijkheden.
Statistische (regressie) modellen kun-
nen externe databronnen meenemen
om toekomstige vraag naar producten
te voorspellen. Voorwaarde daarbij is
echter wel dat er een sterke, consis-
tentie correlatie is tussen deze externe
drivers en de afzet van producten.
Daarnaast moeten de externe data be-
trouwbaar en altijd ruim van te voren
beschikbaar zijn. De kunst is om in de
hooiberg van Big Data de juiste lea- organisaties de mogelijkheid om pro- clusie is snel getrokken; daarom
ding externe drivers te identificeren. actief inzicht te krijgen in kansen en is het gebruik van experts op het
Geavanceerde analyse technieken, zo- risicos in de markt en hier tijdig op in gebied van statistiek aan te raden.
als datamining, kunnen helpen om de te spelen en winstgevendheid te ver-
relevante relaties tussen data elemen- hogen. Ook op het terrein van werk- Ook zonder Big Data kan bedrijfsvoe-
ten te vinden. kapitaalbeheersing en het voorkomen ring en planning vaak al worden ver-
Er zijn al diverse voorbeelden bekend van incourante voorraad is een signifi- beterd. Gewoon, door meer en effec-
van organisaties die succesvol hun cante verbetering te verwachten. tiever gebruik te maken van de Little
planning en besluitvorming hebben Data die al beschikbaar is. Data be-
verbeterd door structureel gebruik te ALLEEN WAARDE IN BIG DATA? trouwbaarheid en de juiste kennis en
maken van externe data. Een produ- Het gebruik van social media en grote expertise, zijn ook dan essentieel. n
cent van isolatiemateriaal, bijvoor- data sets zal voor veel organisaties in
beeld, heeft op basis van statistisch on- de komende jaren interessante moge-
derzoek vastgesteld dat de vraag naar lijkheden gaan bieden. Big Data is ech-
zijn producten sterk gecorreleerd is ter geen doel op zich. Er zijn tenminste Joost Rongen is Lead Senior Consultant bij EyeOn
met de afgifte van bouwvergunningen drie voorwaarden om het gebruik er- consultancy en trainer Effectief Forecasten bij Alex
en de algemene prijsontwikkeling in de van tot een succes te maken: van Groningen.
markt vijf kwartalen eerder. Sindsdien
gebruikt hij deze publieke kengetallen 1. Doelgericht inzetten. Alleen als de Ieke le Blanc is Senior Consultant bij EyeOn con-
actief om afzet en omzet om middel- conventionele methoden en data- sultancy en specialist op het terrein van demand
lange termijn te voorspellen. bronnen niet meer voldoen, kan een forecasting en supply chain planning.
uitstapje naar Big Data lonend zijn.
DE POTENTIE VAN BIG DATA 2. Weet welke data je gebruikt. Niet
Hoe Big Data kan worden ingezet om alle data is betrouwbaar. Zeker in TRAINING EFFECTIEF FORECASTEN
de kwaliteit en effectiviteit van het het geval van internet is ook een Zoekt u naar manieren om in onze-
planningsproces te verbeteren, laten toets op juistheid, compleetheid en kere tijden budgetten en forecasting
beide voorbeelden zien. De voordelen waarheid van databronnen relevant. sneller, lichter en betrouwbaarder te
voor de organisatie zijn tastbaar: Een 3. Juiste kennis en expertise. Statistie- maken? Na de tweedaagse cursus
hogere plan betrouwbaarheid leidt ken kunnen misleidend zijn. Zelfs Effectief Forecasten verbetert u di-
tot een betere financile forecast met in random gegenereerde data kun- rect uw planningsprocessen. Meld u
minder verrassingen en last minute nen ogenschijnlijke correlaties wor- direct aan via alexvangroningen.nl
correctieve acties. Daarnaast biedt het den gevonden. Een verkeerde con-

FM MAGAZINE
16
management informatie

Dezs Rcz, Director Control & Analytics bij Ritual Cosmetics

Onderbuikgevoel niet
elimineren, maar wel
voeden met kennis
Dezs Rcz is Director Control & Analytics bij Ritual Cosmetics. De van origine Nederlandse retailer heeft
laatste jaren in Europa en daarbuiten veel nieuwe winkels geopend. De toekomstvisie is omni-channel. De
beschikbaarheid van data speelt daarin een centrale rol. INTERVIEW: MARCO DE JONG | TEKST: KOOS PLEGT

R
cz begon zijn carrire bij gres Controlling 2015 de special achie- heeft volop de steun van CFO Maartje
TNT. In 2010 maakte hij de vement award voor Business Informa- Bouvy. Zij is trots op wat het BI-team
overstap naar Rituals. De tion. De jury prees de resultaatgerichte heeft neergezet. Dat is belangrijk. Wij
focus op snelle expansie is aanpak en toonde zich onder de in- delen samen de visie dat motivatie, in-
er altijd al geweest, in ieder druk van het aanwezige enthousiasme spiratie en vertrouwen leiden tot empo-
geval sinds ik binnen kwam, begint en pragmatisme. Hij (Rcz, red.) stelt werment. Dit leidt tot meer en snellere
Rcz. In 2020 wilde Rituals 1000 win- smart doelen en gaat ervoor. Een ver- innovatie en een hogere productiviteit.
kels en 1000 shop-in-shops hebben. ademing in de wereld van corporates, Deze visie past bij een bedrijf als Ritu-
Deze strategie is onlangs bijgesteld. aldus de het juryrapport. als. Ook hier kunnen we nog stappen
Gezien de ontwikkelingen in de retail De afdeling van Rcz bestaat uit een maken. We groeien zo hard; op alle
zijn we nu bezig een nieuw business- team van vijf business navigators en is fronten is nog genoeg te doen.
model te ontwikkelen, waarbij omni- verantwoordelijk voor het leveren van
channel centraal staat. Hierbij draait management information en decision
het meer dan ooit om klantervaring support. Door slim gebruik te maken
en merkbeleving. We hebben daarom van IT, creerde hij met zijn team een
onze strategie herijkt rondom een BI-wereld met daarin ruimte voor vol- Een risico voor
gebalanceerde portfolio van fysieke
winkels, online, wholesale en travel.
ledig geautomatiseerde rapportages, da- realtime BI is dat het
gelijkse updates en managementinfor-
We zijn nu sterk in Europa en zijn matie (QlikView) en een mobiele sales datamodel veel te
hard op weg om van Rituals een we-
reldmerk te bouwen.
in your pocket-app (RoamBI) voor near
real-time informatie. Deze app zorgt
zwaar wordt
ervoor dat alle KPIs van iedere win-
BESCHIKBAARHEID VAN INFORMATIE kel altijd beschikbaar zijn en ieder uur
De control & analytics afdeling binnen wordt gepdatet. We zijn op dit moment
Rituals is eindverantwoordelijk voor een bedrijf breed BI-programma aan het De grootste valkuil bij uitvoeren van
de ontwikkeling van business intelli- uitrollen: marketing promoties, supply een BI-project is volgens Rcz dat het
gence (BI), dat van essentieel belang is chain, wholesales en human resources. als een IT-project wordt gezien, terwijl
voor omni-channel. De omni-channel het vanuit de business gedragen moet
strategie zal een enorme impact heb- Het BI-project geldt inmiddels als worden. Om een brede acceptatie te
ben op de manier hoe systemen zullen blauwdruk in de organisatie. Vr 2010 krijgen liet hij alles aan het MT zien.
gaan communiceren om (real-time) werd in het bedrijf vooral gestuurd op Draagvlak van het managementteam
data en informatie beschikbaar te krij- onderbuikgevoel. Het management is cruciaal om te zorgen dat men de
gen. Business intelligence zal hierin vond dat we daar geen wereldmerk op toolset gaat gebruiken. De analistenrol
een centrale rol gaan spelen. Rcz en kunnen bouwen en daar hebben ze he- gaat uiteindelijk naar de eindgebrui-
zijn team wonnen tijdens het Jaarcon- lemaal gelijk in, vindt Rcz. Zijn team ker, dat moeten wij inmasseren. Een

FM MAGAZINE
17

FM MAGAZINE
18
management informatie
risico voor bijvoorbeeld realtime BI is leeft aan de rand van het oerwoud en
dat het datamodel veel te zwaar wordt. komt daar constant in contact met
Je moet dus eerst heel goed weten waar andere dieren en culturen. In het mid-
je naar op zoek bent en dan pas gaan den van het oerwoud leven de settlers.
ontwerpen. Daarvoor moet je het busi- Wat je nooit moet doen is een nieuw
ness model heel goed begrijpen. idee onbeschermd bij de settlers in-
troduceren, want die maken het met-
een af. Dat is de groep die zegt eerst
zien, dan geloven. Je moet het dus
eerst met de pioneers en early adap-
Big Data gebruiken ters bewijzen, die dichter bij de rand
is als het zoeken van het oerwoud leven. Met hen zorg
je voor draagvlak waarmee je de rest
naar een speld in kan overtuigen; land and expand. Deze
een hooiberg, terwijl metafoor geldt overigens ook voor be-
drijven onderling. Neem de technolo-
er steeds meer hooi giesector in Silicon Valley. Doordat zij
onderling met elkaar verbonden zijn Dezso Racz krijgt Special Achievement
bijkomt en kennis delen, is exponentiele inno- Award voor Business Information van
vatie op gang gekomen. Lennard Bloch van Oracle

Het integreren van allerlei tools waar chain strategie hierop aangepast. Van-
ZOEKEN NAAR SPELD IN HOOIBERG medewerkers dagelijks gebruik van uit control & analytics zorgen wij voor
De kern van het BI-project bij Rituals is maken, zoals BOX (cloud storage) en state-of-the-art BI om dit in de nabije
het systematisch vergaren en omzet- Asana (taakmanagementsysteem) is toekomst te realiseren.
ten van gestructureerde data naar in- een enorm voordeel bij het bouwen
formatie die de besluitvorming onder- van een BI-platform. Naast QlikView Omni-channel zien wij als visie die
steunt. Het zit echter in de aard van de hebben we een reporting generator een superieure klantervaring kan bie-
analist om verder naar mogelijkheden aangeschaft, waarmee we volledig den. Dat sluit aan op Rituals filosofie:
te zoeken. Big data, dat veel meer een geautomatiseerd rapportages op BOX Its our passion to transform your
extern karakter heeft, is waar retai- kunnen zetten. Door deze route weer everyday routines into more meaning-
lers in de toekomst veel waarde kun- te koppelen aan onze mobile app heb- ful rituals Je koopt bij ons niet een
nen ontsluiten. Dit brengt echter wel ben we een tool waarmee medewer- product, maar een moment voor je-
een uitdaging met zich mee. Big data kers real-time kunnen interfacen. Het zelf, een beleving. Neem bijvoorbeeld
gebruiken is als het zoeken naar een is heel intutief in gebruik; je kunt ons ons nieuwe ritueel voor mannen;
speld in een hooiberg, terwijl er steeds gewoon als in een kaartenbak door de de Urban Samurai. Dat vertelt het
meer hooi bijkomt. Je moet weten wat winkelresultaten scrollen. Het mooie verhaal van de moderne krijger. Big
je doet voordat je gaat spitten. is dat je er ook mee kunt communice- data zal meer inzicht geven hoe onze
ren. Bij de resultaten van pakweg onze mannelijke fans dit ritueel ervaren.
De zoektocht naar het vinden van winkel in Almere zie je meteen wie Dit leidt tot innovatie en verbetering
de speld moet altijd samen met de daar verantwoordelijk is, met alle con- van de klantbeleving.
business worden ondernomen, vindt tactinformatie. Kortom, altijd toegang
Rcz. De business is vaak gekaderd tot mobile BI, overal toegang tot je Ondanks de opkomst van online
door de beschikbare informatie, ter- rapporten in de cloud en op je iPhone shopping, zullen fysieke winkels be-
wijl de huidige technologie veel meer real-time BI via onze app. Het project langrijk blijven. Bij omni-channel
mogelijkheden biedt. Onze taak is om is daardoor veel meer geweest dan al- draait het erom dat de klant centraal
dat proces te managen. Wij hanteren leen het integreren van BI-tools waar komt te staan, waardoor de scheiding
hiervoor de scrum-methode. Dit zorgt het hele bedrijf gebruik van maakt. tussen online en offline vervaagt. De
voor snel resultaat en tastbare suc- Het is een blauwdruk geweest voor winkel zal er altijd zijn voor de fysie-
cessen. Zo krijg je betrokkenheid bij een andere manier van werken. Het is ke beleving van het merk Rituals. Ons
het project en krijg je de organisatie mooi daar aan bij te dragen. shop-personeel is heel servicegericht.
mee. Kritiek is er altijd; het is dus be- Zij weten vrijwel direct wat de klant
ter om deze feedback zo snel mogelijk VAN WINKEL NAAR KLANT wil. In principe heb je daar big data
te ontvangen zodat je kan bijsturen. De big data-uitdaging wordt het ver- niet voor nodig. Big data gaat ons wel
Dit noemen wij fail faster en hier- zamelen van ongestructureerde data helpen om deze klant altijd persoon-
mee creer je buy-in en kun je bou- en daarbinnen patronen herkennen lijk te kunnen blijven benaderen. Wij
wen aan succes. over klantgedrag. We willen de voor- willen de klant het merk laten bele-
keuren van de klant kennen en dat ven en niet een kanaal met een merk.
RED MONKEY MANAGEMENT kunnen matchen met peers middels Elk onderdeel van de klantervaring
Rcz haalt het Red Monkey Innovation diagnostic & predictive analytics. De moet consistent en complementair
Management verhaal van TEDx-spre- stip op de horizon is omni-channel. zijn, zodat je de klant op reis neemt.
ker Jeff Staes aan. De Red Monkey We hebben onze IT, CRM en supply Op een avontuur. n

FM MAGAZINE
PERFECT INZICHT IN SAP

alexvangroningen.nl

VOOR FINANCIALS
SAPTWEEDAAGSE TRAINING VOOR FINANCIALS

11 en 12 november 2015, Den Bosch

De training SAP voor Financials geeft u als financial een geweldig inzicht in SAP. In de
training ontdekt u tal van slimme handige trucs en shortcuts om snel door te dringen
tot de kern van de zaak. Met de opgedane kennis presenteert u rapportages waarmee
u en uw bedrijf kunnen scoren.

14 PE UREN
A S S O C I AT I O N

Burgemeester Haspelslaan 63 1181 NB Amstelveen Tel 020 6390008 Fax 020 6391025 info@alexvangroningen.nl alexvangroningen.nl
alexvangroningen.nl
20
management informatie

Is het bedrijfsleven
klaar voor de
selfie BI-scientist?
In de maatschappij is een aantal opvallende trends waarneembaar die ook kunnen worden
door vertaald naar het domein van Business Intelligence (BI); toepassingen van bestaande
devices veranderen, de focus op zelf doen en het delen van eigen inzichten en/of meningen lijkt
gemeengoed geworden. Wat betekent dit voor het BI-domein? Is bijvoorbeeld het einde van het
datawarehouse in zicht? DOOR RAMOND LEENDERS

DE MULTIFUNCTIONELE SELFIE staat op afstand te bedienen, de par- eigenhandig een eerste diagnose ge-
MAATSCHAPPIJ keermeter bij te vullen, een rekening steld. De afspraak bij de dokter is ter
In het Nokia-tijdperk was het spel- te betalen, de voorverwarming van de bevestiging of juist voor discussie. De
letje Snake vaak de enige vorm van auto te activeren, als boarding pass ontwikkelingen worden deels ook ge-
vertier op de telefoon, momenteel is voor je vlucht en je sportprestaties op stimuleerd door patinten op afstand
het aanbod spelletjes-apps voor je te nemen. te meten en/of zelf te laten registreren.
smartphone ongekend in aantal. De
mobiele telefoon is verworden tot een Voorheen ging je naar de dokter om Het ultieme voorbeeld is de selfie-stick.
multifunctioneel apparaat waarbij bel- te horen welke diagnose werd gesteld Waarom zou je berhaupt iemand
len bijzaak is geworden. Naast bellen, aan de hand van je klachten. Nu wordt anders willen vragen om een foto van
spelletjes en sms-en wordt deze nu zelf thuis via Google-zoekopdrachten jou te maken met die prachtige achter-
gebruikt om bijvoorbeeld de thermo- een aantal websites geraadpleegd en grond? Zelf doen dus.

De stap van de ene trend om alles zelf


te doen naar de andere om te pas en
te onpas meningen te delen, is niet zo
groot. Voorheen kwam de eigen me-
ning over de outfit van de Nederlandse
Songfestival-artiest op het moment
van optreden niet verder dan de eigen
huiskamer. Nu is het een trending to-
pic op Twitter en gaan bewerkte fotos
viral op diverse (social) media.

BI-PLATFORM VOOR DE DATA SCIENTIST


Jarenlang is gewerkt aan de opzet en
finetuning van het BI-platform; ont-
sluiten van de bronsystemen in het
bedrijf, formuleren en aanpassen van
KPI-definities en verbetering van weer-
gaven in dashboards en rapportages.
De ontwikkelingen zoals geschetst in
de maatschappij zijn ook zichtbaar in
het BI-domein.

Meer en meer flexibiliteit is vereist ten


aanzien van het datawarehouse. Het

FM MAGAZINE
21

lijkt zelfs door alle aandacht voor self discipline in de organisatie. Structurele tekent dat analyses waarschijnlijk naar
service BI en analytics dat het datawa- KPI-rapportages en dashboards moe- real-time moeten groeien om adequaat
rehouse zijn langste tijd heeft gehad. De ten worden gebruikt om doelstellin- te kunnen reageren. En tot slot nog de
BI-tooling is namelijk ook verder door- gen en risicos te managen die vooraf betrouwbaarheid (veracity) van de data.
ontwikkeld en biedt de business users zijn gesteld en gedentificeerd. Het Voor het meten van leverbetrouwbaar-
verregaande mogelijkheden om zelf advies is om de KPIs (en KRIs) vooraf heid als performance indicator telt elk
analyses uit te voeren en/of rapportages overzichtelijk in kaart te brengen en record even zwaar mee voor een pre-
en dashboards te ontwikkelen. Enerzijds te relateren aan de doelstellingen en/ cieze score, nauwkeurig tot 1 decimaal.
een goede ontwikkeling want tot voor of risicos. Mede om wildgroei te voor- Bij het meten van sentimenten of analy-
kort was IT nog vaak in de lead, terwijl komen, maar ook de eenduidigheid ses voor het verkrijgen van een indicatie
het domein business intelligence wordt in rapportage te waarborgen. Aan de is dit niet het geval. Nog steeds blijft de
genoemd. IT-intelligence is een andere hand van (self service BI-)analyses kwaliteit van data wel een succesfactor.
tak van sport. kunnen nieuwe inzichten worden ver- En daarmee dus de betrouwbaarheid.
kregen en eventueel doelstellingen en/
Betekent dit nu het einde van het of risicos worden aangepast, hetgeen WAARDE
datawarehouse? Vooralsnog niet is dan mogelijk leidt tot een nieuwe KPI Met de enorme groei aan data en de
de verwachting. Immers met de mo- die via de structurele rapportages of bijbehorende uitdagingen, wordt ook
biele telefoon wordt ook nog steeds dashboards wordt opgenomen. de waarde een factor om rekening
gebeld. Weliswaar minder dan voor- mee te houden. De waarde is enerzijds
heen, maar toch. Het datawarehouse WAARHEID afhankelijk van de relevantie van de
groeit parallel aan de smartphone Het risico zit, ondanks de business ex- informatie en anderzijds de benodigde
waarschijnlijk uit tot een BI-platform pertise en BI-competenties, in het rap- tijd die nodig is om de informatie te
met enerzijds de mogelijkheid om porteren van onjuistheden. Rapportages interpreteren, de consumptietijd.
structurele KPI-rapportages en dash- van KPIs uit analyses zijn niet door Wiskundig is dit als volgt:
boards te ontsluiten en anderzijds een uitvoering testtraject gegaan. Het
self service BI te ondersteunen. gaat echter ook om de indicatie van een Waarde van informatie = relevantie /
De investering in het neerzetten bepaalde score, dus uitvoerig testen is consumptietijd
van de datastructuren in een niet zinvol. De snelheid waarmee een
datawarehouse is daarmee nog antwoord moet worden gegeven gaat De consumptietijd van de informatie
steeds waardevol. Ook voor de nabije anders verloren. Daarmee is ook de brug neemt toe als de visualisatie van de data
toekomst. De ondersteuning van self te slaan naar de laatste trend; volume niet optimaal is (bekijk de aanwijzingen
service BI vereist wel een additionele van data. Even terug naar de meningen van Stephen Few). Maar ook als de data
datastructuur waarbij de focus over de outfit van de artiest. Wat is de niet geaggregeerd of bewerkt is en alle
ligt op het beschikbaar maken van hierbij nu de exacte waarheid? Die is er details moeten worden doorgespit.
gedetailleerde dataverzamelingen niet. Het betreft in dit geval meningen
zodat de business users en/of data van kijkers en uit al die meningen is wel SELFIE BI-SCIENTIST
scientists aan de slag kunnen met een sentiment af te leiden. Geen exacte Kortom, de ontwikkelingen in het
analyses. Het meeste werk zit dan score maar een indicatie. BI-domein zijn door onder meer de
wel nog steeds in het aanbieden van exponentiele groei van nieuwe bron-
kwalitatief goede datastructuren. Met betrekking tot het laatste spreken nen nog voldoende uitdagend. En het
we van Big Data. Meer en meer zullen einde van het datawarehouse lijkt nog
Het zal duidelijk zijn dat volledige af- externe gegevens moeten worden niet in zicht. Deze architectuur zal
hankelijkheid van self service BI bin- ontsloten via het BI-platform om eerder uitgroeien tot een breder BI-
nen een organisatie niet wenselijk is. te kunnen anticiperen in de markt. platform waarin andere toepassingen
Voor KPIs die structureel en frequent Overigens is een definitie van Big worden ondersteund, waaronder de
gerapporteerd moeten worden, is het Data niet voorhanden, vandaar dat de selfie BI-scientist.
efficinter om een datastructuur met kenmerken worden beschreven: Volume,
toepassing van business rules te ontwik- Variety, Veracity & Velocity. En dat zijn De groei in data leidt ook tot een groei
kelen. Waarbij bovendien eigenaarschap ook precies de uitdagingen waarmee in het aantal analyses en hierbij wordt
van deze KPI in de organisatie is belegd moet worden gehandeld. Het volume de rol van de data scientist alsmaar be-
om te voorkomen dat de eenduidigheid neemt alsmaar toe, de databronnen langrijker om snel en pro-actief te kun-
verloren gaat. Self service BI is daarmee groeien exponentieel. Niet alleen door nen handelen als organisatie. En aange-
met name gericht om adequaat, flexibel social media, maar juist ook doordat zien niet iedereen een goede dokter is,
en snel te kunnen analyseren. producten en diensten data genereren zal de achtergrond van deze expert-rol
die kan worden gebruikt. bepalend zijn voor het succes.
Het meer zelf willen analyseren is wel
degelijk een goede ontwikkeling. De Het aantal bronnen (variety) neemt ook Bent u klaar voor het faciliteren van de
business users kunnen uiteindelijk nog alsmaar toe als gevolg daarvan. selfie BI-scientist? n
het beste ontwikkelingen in de markt Nieuwe producten, nieuwe apps gene-
interpreteren en analyseren met de reren weer data die mogelijk bruikbaar
combinatie van business expertise en is voor analyses. De snelheid (velocity) Ramond Leenders is als BI thought leader verbon-
BI-competenties. Het vraagt wel om waarmee de data wordt gegenereerd, be- den aan Ctac

FM MAGAZINE
22
column

Data-obesitas:
less is more?
H
et jachtseizoen is geopend: bedrij- binding. Wat ook de juridische grond is voor de
ven, nutsbedrijven, semipublieke gegevensverwerking, het doel van die verwer-
dienstverleners en overheden zijn king moet duidelijk zijn en de verwerking moet
massaal in de ban van de jacht nodig zijn voor dat doel. Anders is sprake van
op vette data (big data, cool onnodige verwerking van persoonsgegevens en
data). Hoe meer hoe beter? Of vragen we ons dat is gewoon verboden.
binnen vijf jaar af hoe we in godsnaam van al
die data afkomen? Data opslaan kost exper- Doelbinding slaat aldus drie vliegen in n
tise, energie, beveiliging en huur of koop van klap: het perkt de mateloze verwerkingsdrift
opslagruimte. in, het maakt de zaken weer overzichtelijk
voor de eindgebruiker en het stelt degene
Als het internet of things, dat allerlei appara- die het doel bepaalt, en dus het verdienmo-
ten en spullen op onzichtbare wijze met elkaar del of overheidsbeleid, verantwoordelijk voor
laat communiceren, doorzet, zal de hoeveel- de verwerking. De komende Verordening
heid gedragsgegevens van producten, personen Gegevensbescherming zal, als die er komt,
en toestanden binnen zeer korte tijd exponen- dit grondbeginsel van verantwoordelijke en
tieel toenemen. De vraag wordt dan niet hoe narekenbare gegevensverwerking eindelijk
we nog meer data kunnen maken, opslaan, lin- afdwingbaar maken.
ken en vermarkten, maar precies omgekeerd.
Wie het voor elkaar krijgt om slim te selecteren Wie zich er niet aan houden kunnen een
en geen oplossingen in data zoekt die in de maximale boete van 5 procent van hun we-
harde werkelijkheid sneller en beter kunnen, reldomzet tegemoet zien. Dat betekent dat
die heeft een competitief voordeel. gegevensbescherming een zakelijk belang
wordt en eindelijk steun zal krijgen vanuit de
Big data analytics biedt soms fantastische top van ondernemingen. Dat zal niet zonder
mogelijkheden. Maar blind verzamelen en slag of stoot gaan en de soep zal niet zo heet
overhaaste inzet van die analytics zullen eer- gegeten worden als die wordt opgediend, maar
der verlies en gevaar opleveren dan winst. het zal wel een verdere uitverkoop van grond-
Een van die gevaren is het aantasten van al- rechten voorkomen, de
lerlei grondrechten: privacy, maar vooral ook datagekte indammen
non-discriminatie en de onschuldpresumptie. en nieuwe betekenis
Gedragsgegevens van consumenten worden geven aan het aloude
massaal ingezet om hun toekomstig gedrag te inzicht less is more. n
voorspellen en te benvloeden.

Ook overheden hebben ontdekt hoe ze hun


burgers op basis van gedragsgegevens in
kaart kunnen brengen en bij de les kunnen
houden. Daarbij lijkt het consentmodel voor
het delen van persoonsgegevens volkomen
uit de tijd. Mensen zijn zich niet bewust van
de gedragsgegevens die ze volautomatisch Mireille Hildebrandt, hoogleraar Smart Environments, Data Pro-
delen en kunnen al helemaal niet meer voor- tection and the Rule of Law Institute of Computing and Information
zien wat daaruit wordt afgeleid en hoe dat Sciences (iCIS) aan de Radboud Universiteit Nijmegen
hun leven gaat benvloeden.
Deze column verscheen eerder in Computable en bouwt voort
Het wordt tijd dat we de cowboys in big data- op de bevindingen uit het nieuwe boek van Hildebrandt. Daarin
land gaan temmen, en hen tegelijk helpen de ontvouwt zij de contouren van de onlife wereld waarin wij al
wilde galop van rondrazende datakuddes te grotendeels wonen en werken, waar het onderscheid tussen
stuiten. Het grondbeginsel van gegevensbe- online en offline steeds kunstmatiger wordt.
scherming is dan ook niet consent maar doel- Zie: http://www.elgaronline.com/view/9781849808767.xml

FM MAGAZINE
Experts & Dienstverleners
Over het belang van Big Data & Analytics en de juiste tooling
24
experts & dienstverleners
Pascal Walk (Agium EPM) liseerd in Oracle en OneStream. SAP,
Oracle en IBM bieden alle drie zeer

TCO te vaak
complete pakketten aan, met een rijk
scala van mogelijkheden en uitgekris-
talliseerde functionaliteiten. Maar
niet elk bedrijf heeft de volledige EPM-

onderbelicht bij
functionaliteit nodig die zij bieden. De
complexiteit van je processen is een
belangrijke factor voor de keuze van
het pakket. Een ander punt is dat som-

keuze
mige EPM-pakketten niet volledig gen-
tegreerd zijn, maar met verschillende
software componenten uit verschil-
lende databases hun informatie halen.
Je zit dus met een lappendeken van ge-

EPM-software
koppelde software en databases.

Het voordeel van nieuwere EPM-tools,


zoals OneStream XF, is dat ze van
scratch af ontwikkeld zijn vanuit de
EPM problematiek, en niet ontstaan
Welk EPM-pakket kunt u het beste kunt aanschaffen? Een keuze zijn uit de overname van andere be-
voor Oracle, SAP of IBM ligt voor de hand. Maar is niet altijd aan drijven. Het resultaat is volgens Walk
een werkelijk volledig gentegreerde
te raden, zegt Pascal Walk, partner bij adviesbureau Agium EPM. oplossing met alle gewenste functi-
Maak in elk geval een weloverwogen keuze. En let goed op de onaliteit die vergelijkbaar is met de
traditionele grote drie. Het stelt de
Total Cost of Ownership. DOOR JAN BLETZ financial in staat om data te verza-
melen, te consolideren, analyseren,
plannen en rapporteren en dekt zo

W
het hele financile proces af. De voor-
elk bedrijf wil het functionaliteit aan te bieden - functio- delen zijn evident: n database, n
niet? Beter inzicht naliteit die vaak afkomstig is van aan- applicatie, n licentie, wat de nood-
in financile resulta- gekochte Business Information-suites. zaak tot datareconciliatie en afstem-
ten, betere financile De bekendste voorbeelden zijn SAP en ming verkleint of zelfs elimineert met
plannings- en rappor- Oracle, die in hun pakketten manage- behoud van alle functionaliteit.
tageprocessen en betere oplossingen mentinformatietools hebben inge-
voor de financile governance en risk- bouwd die afkomstig zijn van BI-site-
& compliancevraagstukken. Het zijn leveranciers zoals Business Objects en
voorwaarden om tot betere financile Outlooksoft (beide overgenomen door
prestaties te komen - en welk bedrijf SAP), Hyperion Solutions (gekocht door
wil er nu niet beter presteren? Dus Oracle). SAP en Oracle hebben gezel-
schaft menig bedrijf Enterprise Perfor- schap gekregen van IBM, dat mede via
mance Management (EPM)-software overnames van Ascential, Cognos, Ilog
aan, om te komen tot standaardisatie, en SPSS een vooraanstaande positie in
compliance en efficiency van budget- deze markt heeft verworven.
terings-, forecast- en consolidatiepro- Naast deze grote drie partijen met hun
cessen en om meer inzicht te krijgen bedrijfsbrede pakketten, zijn er talrijke
in het eigen financile reilen en zeilen. specialistische leveranciers actief, die
Sneller, nauwkeuriger, informatiever en zich richten op enkele EPM-componen-
transparanter dan wanneer ze gebruik- ten. Wil je als bedrijf die functionali-
maken van Excel of een eigen gemaakt teit uitbreiden, moet je waarschijnlijk
legacy systeem - en meestal ook goed- bij een op een ander terrein gespecia-
koper, want het onderhoud van deze liseerde aanbieder aankloppen, en zo
zelfgebouwde tools is vaak erg specia- een best of breed-suite samenstellen.
listisch en een hele opgave.
Er zijn pakketten van aanbieders INTEGRATIE
met een achtergrond in Enterprise Een keuze voor een van de drie grote
Resource Planning (ERP). Zij hebben aanbieders ligt misschien voor de
hun succes op het gebied van deze hand, maar is toch niet altijd aan te
transactiesystemen uitgebreid door raden, zegt Pascal Walk, partner bij
volledige performancemanagement adviesbureau Agium EPM, gespecia-

FM MAGAZINE
25

Een complicerende factor is ook dat er Als bedrijven een TCO berekening proberen
een trend ontstaat dat EPM-software
via de cloud wordt aangeboden en de te maken, dan kijken ze vaak niet verder
software dus niet meer wordt gekocht
maar gehuurd. Oracle heeft deze weg
dan twee tot drie jaar vooruit
al duidelijk ingeslagen. Alhoewel deze
ontwikkeling nog in de kinderschoenen
staat, kan dit resulteren in het aanbie-
den van meer generieke oplossingen
vergeleken met de huidige tailor made Total Cost of Ownership zou moeten alle kosten over een periode van zeven
on premises oplossingen. Dit is een kijken als je een zuivere kostprijsbe- tot tien jaar. Vaak worden licentiekos-
voordeel voor minder grote bedrijven. rekening wilt maken en tot een goede ten van aangeschafte software dan niet
Kant-en-klare, out-of-the-box cloud- business case wilt komen. Je moet dan goed over de hele levensduur verdeeld:
oplossingen van de Big Three komen niet alleen naar die initile kosten de investeringen in die software worden
voor veel meer bedrijven binnen bereik. kijken, maar ook naar de kosten van dan veel te snel afgeschreven, zodat de
De toekomst zal dit moeten bewijzen onderhoud en support en de kosten business case ongunstiger wordt voorge-
en het is een ontwikkeling die moge- die upgrades met zich meebrengen - of spiegeld dan deze in werkelijkheid is.
lijk tot veranderingen in de EPM-markt het nu gaat om nieuwe releases van de
kan resulteren. Het is een interessante software of om applicatie-aanpassin- Die vertekening in de TCO is minder
ontwikkeling die wij als implementa- gen om tegemoet te komen aan de ver- groot wanneer de software uit de cloud
tie partner nauwlettend zullen volgen, anderde eisen van het afnemende be- wordt betrokken, aangezien er dan kan
stelt Walk. Wat de precieze impact zal drijf. Je moet dus kijken naar de totale worden gerekend met een vast bedrag
zijn op de TCO is nog onduidelijk en kosten van de gehele life-cycle van per jaar ten laste van de resultatenre-
sterk afhankelijk van de aangeboden de gekozen EPM-tool. Een belangrijk kening. Alhoewel: het is goed denkbaar
oplossing, maar dat er schaalvoordelen voordeel dat volledig gentegreerde op- dat het bedrijf in de loop van de tijd
behaald kunnen worden is evident. lossingen zoals OneStream hebben, is vanwege organische groei, expansie
volgens Walk een lagere TCO doordat door fusies en overnames of door een
Grotere organisaties hebben daaren- deze terugkerende kosten lager zijn. andere transitie andere eisen gaat stel-
tegen vaak eigen eisen, die moeilijker len aan de EPM-software. Dus ook dan
met standaardapplicaties zijn op te Daarmee is de lijst van kosten nog verandert de Total Cost of Ownership,
lossen. Natuurlijk kunnen ook zij ge- niet compleet. Bij lokaal genstalleerde cloud of geen cloud - en die verande-
bruik maken van cloud hosting, maar systemen betaalt u ook voor IT-staf, ringen in de kosten zouden eigenlijk
zijn dan wel vaak duurder uit omdat ze meer dan wanneer je software in de bij het opstellen van de business case
aanvullend maatwerk nodig hebben. cloud staat. En dan zijn er ook nog moeten worden ingecalculeerd.
kosten van hardware, het netwerk en
DOORDACHTE KEUZE andere infrastructurele kosten. Zeker Je kunt je afvragen of een goede busi-
Welk EPM-pakket u het beste kunt aan- de grote pakketten stellen nogal wat ness case, waarin niet alleen rekening
schaffen is al met al moeilijk te zeggen. eisen aan de hardware van een bedrijf, wordt gehouden met de kwaliteit van
Maak in elk geval een weloverwogen aldus Walk. Als je je software vanuit de leverancier en de software maar
keuze, zegt Walk. Met andere woor- de cloud betrekt, vervallen veel van ook de werkelijke TCO in kaart wordt
den: kies uw leverancier zorgvuldig uit: de directe kosten voor hardware en gebracht, niet vrijwel altijd zal leiden
is het een betrouwbaar en deskundig infrastructuur. Maar een deel van die tot een keuze voor EPM-software in de
bedrijf, dat de komende jaren onder- kosten zullen de software leveran- cloud. Van MKB tot grote organisatie,
houd en support kan bieden? Dat is ciers ook gaan doorberekenen aan hun zeker wanneer het om standaardtoe-
een onmiskenbaar voordeel van de Big klanten. De hostingkosten worden on- passingen gaat. Ga maar na. Soft- en
Three. Maar ook: beoordeel de pakket- derdeel van je licentie-prijs in plaats hardware worden gedeeld over meer-
ten goed op kwaliteit en prijs. Dat lijkt van kosten voor afschrijvingen en sa- dere klanten. En er hoeft minder be-
wellicht voor zich te spreken, maar in lariskosten. Allemaal zaken waarmee heer plaats te vinden, omdat er nu
de praktijk blijkt dat de keuze toch lang rekening dient te worden gehouden bij met standaardsoftware wordt gewerkt
niet altijd even doordacht plaatsvindt. een goede TCO-berekening. en er niet meer allerlei verouderde IT-
De meest gemaakte fout? Dat bedrij- omgevingen van klanten in stand hoe-
ven voor hun financile business case VERTEKEND BEELD ven te worden gehouden. Lagere TCO?
alleen kijken naar de initile kosten: Goed inzicht in de Total Cost of Ow- Kies voor de cloud, zou je zeggen.
focus leggen op aanschaf van licenties nership (TCO) is verder alleen mogelijk
en zich verkijken op de werkelijke prijs wanneer de kosten gedurende hele Zo ver wil Walk nog net niet gaan.
van de software, constateert Walk. Ter- levensduur van de software in ogen- Maar je mag aannemen dat de cloud
wijl dat juist een doorslaggevend on- schouw worden genomen. Ook dat ge- wel steeds aantrekkelijker wordt, ze-
derscheidend criterium kan zijn. beurt vaak niet. Als bedrijven een TCO ker als de functionaliteit van de EPM-
Veel bedrijven kijken bij de aanschaf berekening proberen te maken, dan pakketten op afstand toeneemt. De
van software uitsluitend naar de kos- kijken ze vaak niet verder dan twee tot schaalvoordelen kunnen enorm zijn
ten van aanschaf (licenties) en van drie jaar vooruit. Een business case zou en de Total Cost of Ownership een
implementatie. Terwijl je naar de echter gebaseerd moeten worden op fractie van wat ze vroeger was. n

FM MAGAZINE
26
experts & dienstverleners
Q2 Gentegreerde Verslaglegging

Verbreed uw horizon en
haal het maximale uit
uw bedrijfsinformatie!
Een van de grote mysteries in Finance-land is waarom we nog steeds genoegen nemen met
een volledig op financile cijfers gebaseerde rapportage, ondanks de exponentiele groei van de
beschikbare informatie en gerelateerde technologien. Alles begint natuurlijk met de financile
cijfers, maar dit is geenszins voldoende om de basisdoelstellingen van rapportages te realiseren:
Optimale besluitvorming en verantwoording. DOOR HUGO EHRNREICH

S
terker nog, door uitsluitend woording, zijn van beperkte waarde Het concept van de Gentegreerde
te focussen op cijfers wordt voor managementbesluitvorming. Er Verslaglegging of Integrated Repor-
het bijna onmogelijk om de wordt vaak een vergelijking gemaakt ting (IR), vormt daar een nuttige toe-
kwaliteit van de verslaglegging met een automobilist die alleen in de voeging, gedreven door organisaties
te garanderen. Die kwaliteit achteruitkijkspiegel kijkt. Weinig be- als de International Integrated Re-
definiren we aan de hand van een drijven benutten het potentieel van porting Council (IIRC), Sustainability
vereenvoudigde vergelijking: Q = D x I niet-financile data om te komen tot Accounting Standards Board (SASB)
x S. Hierbij is de kwaliteit van verslag- betere stuurinformatie met grotere en Global Reporting Initiative (GRI).
legging Q gelijk aan het product van vooruitziende, voorspellende waarde.
de Data D (Juistheid, Eenduidigheid Ten opzichte van BSC ontbreekt het
en Traceerbaarheid) de Interpretatie Dit concept werd in 1992 al verwoord IR aan conceptuele eenvoud en een
I (Consistentie, Structuur en Onder- door Kaplan en Norton in hun artikel in eenduidige standaard en met een
bouwing) en de Snelheid S (Cyclustijd). de Harvard Business Review met hun
Veel bedrijven slagen er niet in deze introductie van de Balanced Scorecard
vergelijking te optimaliseren en het (BSC). Het belang van de financile data
maximale uit de bedrijfsinformatie te was voor hen evident, maar ze pleitten
halen, door drie vormen van disbalans: vanuit een strategisch management-
perspectief voor evenwichtigere rappor-
Disbalans tussen Historische en tages waarin het financieel perspectief
Voorspellende data ( D ) wordt gecompleteerd met drie perspec-
Disbalans tussen Kwalitatieve en tieven die cruciaal zijn voor het berei-
Kwantitatieve informatie ( I ) ken van de bedrijfsresultaten: Klant,
Gefragmenteerde, niet gentegreer- Interne Processen en Ontwikkeling.
de processen. ( S )
De kracht van deze theorie is het in-
Alleen door deze drie elementen weer tutieve conceptuele raamwerk. BSC
in evenwicht te brengen kunnen de legt de lat wel heel hoog voor de stra-
doelstellingen van financile verslag- tegische integratie en de bedrijfsbre-
legging volledig worden behaald. de uitrol. Die is voor veel organisaties
te complex of te intensief. Daarnaast
MATERIAL MULTISOURCE benadert de BSC theorie het concept
De balans tussen Historische en Voor- van rapportage uit een puur ma-
spellende Data ( D ) nagement strategisch perspectief en
De eerste disbalans is een te dominan- besteedt het weinig aandacht aan de
te focus op historische financile data. vraag hoe dit aansluit op de bestaan-
Deze lag indicatoren, hoewel cruciaal de boekhoudkundige regelgeving en
voor het leggen van formele verant- rapportageprocessen.

FM MAGAZINE
27

aanpak die meer heeft van de we- 4. Maak gebruik van gespecialiseerde Commentaren moeten met dezelfde
reld van accounting en wetgeving financile rapportageoplossingen met aandacht, daadkracht, rigoureuze pro-
dan van strategie worden op IR ge- sterke MultiSource capaciteiten in plaats cessen en kwaliteitscontrole behan-
baseerde modellen al snel te com- van generieke Business Intelligence (BI) deld worden als de cijfers, om tot een
plex. De focus op duurzaamheid en oplossingen. Behoud de effectiviteit van objectief beeld van de werkelijkheid
niet-financile stakeholders gaat de centrale financile rapportage en en optimale beslissingen te kunnen
bedrijven vaak ook snel te ver. BSC is breid deze uit. Systemen als CXO-Cock- komen. Wij noemen dit Q2 Exponen-
meer gericht op de optimalisatie van pit integreren naadloos in uw bestaan- tial Insight, wat staat voor de volledige
het financile resultaat en de aan- de financile verslagleggingsprocessen samensmelting van kwantitatieve data
deelhouderswaarde en is daardoor en onderliggende, eventueel meervoudi- en kwalitatieve commentaren, binnen
herkenbaarder en vertrouwder. Toch ge, bronsystemen zoals Oracle Hyperion, een optimaal gentegreerd financieel
is IR een goede stap naar een even- SAP BPC en Tagetik, zonder deze aan te verslagleggingsproces, tot een eendui-
wichtige verslaglegging doordat het passen of te verstoren. dige beeld van de waarheid (en niet al-
de vertaalslag maakt naar de wereld leen de cijfers).
van formele verslaglegging en wet- Q2 EXPONENTIEEL INZICHT
en regelgeving. De balans tussen Kwalitatieve en Q2 GENTEGREERDE VERSLAGLEGGING
Kwantitatieve Informatie ( I ) Een gebalanceerd en gentegreerd
IR herinnert ons ook met het cen- De tweede disbalans ligt in het mense- proces ( S )
trale concept van Materialiteit waar lijk vermogen om de cijfers te interpre- Door de verschuivende verantwoorde-
de K in KPI voor staat. Naar hoeveel teren. Bij het automatiseren, centrali- lijkheden van Finance, van boekhou-
key performance indicators kijkt uw seren en controleren van de processen der naar business partner en adviseur,
organisatie? BSC stelt maximaal 20, voor de financile verslaglegging, wor- wordt het nog belangrijker dat Finance
maar vaak zien wij dat dit er hon- den kosten nog moeite gespaard. Maar haar focus verlegt van het rapporteren
derden zijn. IR daagt ons expliciet uit de kwalitatieve informatie zoals het van historische data naar het interpre-
om de verslaglegging te concentreren commentaar wordt nog altijd beheerd teren van sturende en voorspellende
op indicatoren die er werkelijk toe met versnipperde, handmatige, ineffi- managementinformatie. Dus een tran-
doen, ofwel materieel zijn. Zoals het cinte processen op basis van e-mails, sitie van uitsluitend financile verslag-
IIRC het definieert: Gentegreerde documenten en persoonlijke krabbels legging naar volledige Q2 Gentegreerde
Verslaglegging moet bondige infor- die aan maar weinig beheersing of Verslaglegging door het combineren
matie bieden die materieel is voor de richtlijnen onderhevig zijn. Toch zijn van financile en niet-financile data
beoordeling van het vermogen van de ze onlosmakelijk verbonden met de als basis voor juiste beslissingen en
organisatie om op korte n lange ter- kwantitatieve data en juist bepalend verantwoording. Finance bevindt zich
mijn waarde te creren. voor de correct interpretatie, het ma- in de juiste positie om deze transitie te
ken van onderbouwde beslissingen en maken en haar kennis en ervaring met
Een pragmatische benadering com- de verantwoording. Financile verslag- beheersing en verslagleggingsprocessen
bineert het beste van beide theorien legging wordt ook vaak nog uitgevoerd toe te passen op een breder informatie-
in n concept, dat wij Material Mul- met generieke BI tools of Excel toepas- domein. Bestaande, snel te implemen-
tiSource hebben gedoopt: singen, die weinig aandacht geven aan teren rapportage- en communicatie-
het commentaar bij de cijfers. platformen zoals CXO-Cockpit bieden
1. Neem de BSC als intutief raamwerk de middelen om concreet tot Q2 Gen-
om te komen tot een eerst beperkte Een onbetwiste en algemeen gedra- tegreerde Verslaglegging te komen.
set KPIs die binnen en buiten de eigen gen versie van de cijfers voorkomt de
organisatie breed gedragen worden. discussie die veel tijd- en energiever- Om met de woorden van Bruce Lee te
spilling veroorzaakt en een dekmantel spreken: Kennis is niet voldoende, we
2. Verreik de eerste set KPIs met ma- vormt voor verantwoordelijkheidsont- moeten toepassen. Willen is niet voldoen-
teriele indicatoren die voortvloeien uit vluchting: Is dit wel de juiste data? de, we moeten doen. Dus geen smoesjes
wet- en regelgeving en bijvoorbeeld Maar zelfs met eenduidige data blijft meer: Verbreed uw horizon en haal het
duurzaamheids- en stakeholderricht- het risico van foutieve interpretatie maximale uit uw bedrijfsinformatie!
lijnen die gelden voor uw organisatie, van de cijfers en dus suboptimale be-
regio of bedrijfstak. slissingen, op de loer liggen; er blijven
vele interpretaties mogelijk voor iedere
3. Zoek naar synergie en uniformiteit. trend of dataset. Het blijft voor ma- Hugo Ehrnreich is CEO bij CXO-Cockpit. Met een MSc
Een in perfectie gentegreerd rapport nagers ook verleidelijk interpretaties Economics van de London School of Economics, een
is een utopie, maar overeenkomsten aan te nemen die voor hun carrire MBA van INSEAD, zet Hugo samen met het team van
binnen de processen en doelstellin- wenselijk zijn. Dit fenomeen is helaas CXO-Cockpit zijn brede internationale bedrijfservaring
gen van financile n niet-financile nog sterker bij achterblijvende be- in om de effectiviteit en impact van finance teams te
rapportages geven wel mogelijkheden drijfsresultaten, als snelle en accurate optimaliseren met financieel-intelligente rapportage,
voor het delen van bijvoorbeeld de analyses en beslissingen juist cruciaal analyse en communicatie software voor Enterprise
processen voor periodieke afsluitingen, zijn. Hoewel dit soort manipulatie van Performance Management (EPM) systemen zoals Or
de overkoepelende strategische visie kwalitatieve verklaringen zeldzaam is, cle Hyperion, SAP BPC/BW, Tagetik, TM1 etc.
en commentaren, de weergave van is de potentiele schade voor de organi-
rapporten etc. satie onevenredig groot. CXO-Cockpit 2015

FM MAGAZINE
28
experts & dienstverleners
Slim inzetten data voor beter creditmanagement

Verschillende
betalingstrajecten voor
verschillende klanten
Grote organisaties kunnen veel meer sturen op het behoud van klanten door een brug te slaan
tussen de voorkant van het bedrijf, waar alles is gericht op het binnenhalen van de klant, en het
debiteurenbeheer. Terwijl marketing en sales veel tijd en geld besteden om de klant goed te leren
kennen, ontbreekt bij de afdeling creditmanagement deze kennis vaak, zodat iedere klant, goed of
slecht, dezelfde behandeling krijgt. Door een betere kennis van debiteuren kan maatwerk worden
geboden, waardoor het betaalgedrag verbetert en klanten worden behouden. Een gesprek met
Charles Staats, lid van de directie van DAS, en Paul Nugteren, directeur DAS Incasso Rotterdam.

INTELLIGENTE SYSTEMEN sprake meer van een custom made niet, en ik denk dat er op het gebied
Paul Nugteren, vooral gespecialiseerd proces. De factuur is een contactmo- van creditmanagement nog heel veel
in creditmanagement voor grote or- ment met de klant, maar veel facturen stappen kunnen worden gemaakt door
ganisaties met veel klanten, zoals zijn erg onduidelijk of ingewikkeld. Er slim gebruik te maken van klantdata.
energiemaatschappijen, uitgevers en wordt verzuimd de klant het gevoel te
verzekeringsmaatschappijen, ziet dat geven dat hij klant is. Internetbedrij- KOPPELING FRONT OFFICE EN
traditionele bedrijven grote moeite ven doen dit wel. DEBITEURENBEHEER
hebben om de data waarover ze be- Door een koppeling te maken tus-
schikken in n systeem te verzame- sen de voorkant van de onderneming
len en te gebruiken. Nieuwe inter- en het debiteurenbeheer valt volgens
netbedrijven zijn volgens hem al een Nugteren winst te behalen. Het geld
aantal stappen verder en weten pre- Op het gebied van dat nodig is voor goed credit manage-
cies wat ze willen weten van de klant
en wat ze met die kennis gaan doen.
creditmanagement ment kunnen bedrijven halen uit het
marketingbudget. Dat blijkt vaak las-
Ze verzamelen niet alleen financile kunnen nog heel tig te zijn. Werk dat wordt gedaan op
data, maar ook data van gedrag. Als
voorbeeld noemt hij Apple, dat recht-
veel stappen worden de debiteurenafdeling, wordt niet als
marketing of sales gezien, maar als be-
streeks gegevens van de klant verza- gemaakt door slim perking van de financile risicos. Maar
melt. Daar stellen ze de klant vragen, wanneer een debiteurenafdeling als
maar ze vertellen erbij waarom ze het gebruik te maken een soort service klanten op een posi-
vragen en opslaan en wat daarvan
het voordeel voor de klant is. Hiermee
van klantdata tieve manier nabelt of aanschrijft, dan
blijkt in de praktijk van energiemaat-
houden ze zich volledig aan de regels schappijen of verzekeringsmaatschap-
rondom privacy, de klant geeft immers pijen dat ze niet hoeven af te sluiten of
toestemming. De jongere generatie, Staats vraagt zich af waarom het voor te royeren. De klant blijft en dat is ook
of klanten die vaak met internet in iemand die al heel lang klant is en al- investeren in marketing.
aanraking komen, hebben hier geen tijd netjes betaalt, niet mogelijk is om
moeite mee. bij een energiebedrijf iets langer de Bij een verzekeringsmaatschappij die
tijd te krijgen om te betalen. Er zou- Nugteren adviseerde waren er aan-
Op het moment dat je debiteur bent, den volgens hem voor verschillende vankelijk twijfels en werd er gezegd:
worden de data beperkt tot financile soorten klanten verschillende trajec- Klanten die niet betalen zijn we liever
data, zegt Charles Staats. Er is geen ten moeten zijn. Dat gebeurt volstrekt kwijt. Nugteren: Toen zijn we gaan

FM MAGAZINE
29

rekening betalen. De betalingsmorali- het financile risico. Dat is niet erg sexy.
teit is bij hen niet veel anders dan bij Maar bedrijven zouden het debiteuren-
iemand met een modaal inkomen. Als proces moeten insteken op klantbehoud.
je ze aan de voorkant al een andere Dan gaat het om verhoging van de omzet
behandeling geeft, omdat ze een lager en is het opeens wel sexy.
inkomen hebben, kun je wel eens heel
goede klanten verliezen. Staats: Er wordt gekeken naar de DSO.
Hoeveel van onze omzet is 30, 60 of
Het is voor veel bedrijven een moei- 90 dagen oud? Het zijn geen klanten
lijke puzzel om uit alle data de juiste meer, maar financile cijfers. Niemand
informatie te halen. Vaak hebben ze die zich afvraagt hoe je uit de groep
alleen kennis van hun eigen proces die 60 dagen oud is, de klantwaarde
Paul Nugteren, directeur DAS Incasso vestiging en is het te kostbaar om alle consu- kunt verhogen. Doe je dat wel, dan be-
Rotterdam mentgegevens te verzamelen. Bij DAS denk je aan de voorkant al hoe je met
hebben we deze kennis wel, omdat een factuur omgaat. Je moet je klant
het ons vak is, aldus Staats. Wij kun- als klant blijven zien en vanuit je ser-
nen zien wat die klant nog meer bij viceorganisatie meer ondernemen om
meten hoe lang iemand klant bleef, jou doet en hoe lang hij al klant is. rekeningen betaald te krijgen. Hier kun
nadat wij hem op de rails hadden We kijken hoe zijn betaalgedrag is en je ook je klantwaardeverhogende acti-
gekregen als klant. Het bleek dat 96 of er in het verleden problemen zijn viteiten in onderbrengen. De kennis en
procent gewoon binnenboord bleef. De geweest. Uiteraard altijd conform de ervaring die je hier op doet, kun je aan
verzekeringsmaatschappij incasseerde privacyregelgeving en de wensen van de voorkant weer gebruiken.
niet alleen de achterstallige betaling, de klant. De geanalyseerde informatie
maar kon ook voor het komende jaar kun je vertalen naar risico en toekom- Veel bedrijven zijn de afgelopen tijd
op omzet rekenen. Grote business- stig gedrag. Belangrijk is ook dat je bezig geweest hun ICT-systemen aan
to-consumer-organisaties moeten contact legt met de klant om zo snel elkaar te koppelen om big data mo-
volgens Staats op een andere manier mogelijk boven water te krijgen wat gelijk te maken, maar Nugteren ziet
gaan kijken naar hun omgang met de de betalingsmoraliteit is. Het kan heel in de praktijk nog vaak het probleem
klant. Debiteurenbeheer gaat niet al- goed zijn dat iemand tijdelijk krap bij dat er een klantendatabase is en een
leen om financile risicobeheersing, kas zit, maar erg gedreven is om ach- database voor debiteuren. Telefoon-
maar net zo goed om klantbehoud. terstanden in te lopen. Uiteindelijk nummers of e-mailadressen zitten
Een belangrijk deel van de consumen- betaalt 98 procent de rekening, waar- vaak wel in de klantendatabase, maar
ten die een rekening niet betalen en bij van 48 procent binnen de betalings- niet in de financile database. Als de
ons belanden, komt hier vanwege non- termijn. Ook die 98 procent wordt, mindset bij deze organisaties niet
chalant gedrag. Als je mensen die ja- hoewel ze hun rekening betalen, nog verandert, blijft deze schutting naar
renlang klant zijn geweest en een keer steeds behandeld als debiteur, ter- zijn idee bestaan. Organisaties laten
een foutje maken, meteen een strenge wijl je ze ook als klant kunt benade- hiermee volgens hem enorme bedra-
brief stuurt, gaan ze weg. De wereld is ren. In het debiteurenbeheer zitten gen liggen. Als je de twee procent die
veranderd, mensen shoppen veel ge- contactmomenten met de klant die nooit betaald wordt, loslaat op de Ne-
makkelijker. We denken dat onze klan- servicegerichter kunnen worden uit- derlandse economie, praat je over een
ten een enorme merkbeleving bij ons gevoerd door bijvoorbeeld in te zetten enorm bedrag. Iedere onderneming
hebben, maar dat is niet zo. Volgens op cross-selling. Bol.com en Cool Blue kan berekenen wat het betekent als je
Nugteren moeten organisaties direct zijn daar heel goed in. DSO wordt verkort. n
actie ondernemen als klanten niet be-
talen en niet drie maanden afwachten,
waardoor het probleem alleen maar
groter wordt.
Er wordt gekeken
MAATWERK FINANCILE INFORMATIE
Alles draait om het leveren van maat-
naar de DSO. Het
werk en zorgen dat je in een vroeg zijn geen klanten
stadium weet wie je klanten zijn.
Daar is meer voor nodig dan pure fi-
meer, maar
nancile informatie. Als je niemand financile cijfers
wilt hebben met een uitkering, kun
je meteen een paar honderdduizend
klanten schrappen, aldus Nugteren.
Dat kun je vanuit maatschappelijk Tot nu toe is het volgens Nugteren zo dat
oogpunt niet doen, maar zo verlies je marketing en sales het meest te vertellen
ook potentile klanten. Je moet accep- hebben in de boardroom. Die gaan over
teren dat je klanten hebt die minder groei en omzet, terwijl creditmanage-
solide zijn, maar die wel gewoon hun ment de nadruk legt op het beperken van Charles Staats, directielid DAS

FM MAGAZINE
30
experts & dienstverleners
Succes in data analyse trajecten

Bedrijven slaan
belangrijkste fase
vaak over
Big, Smart, Small, Good, Usable, en zelfs Dark data: allemaal buzzwords die ons de laatste jaren om
de oren vlogen. Het lijkt wel alsof iedereen onmiddellijk aan de slag moet met de in de diepste kerkers
verborgen data en hier met zekerheid ongelooflijke voordelen uit zal halen. De realiteit? Die ligt toch
nt iets anders. DOOR TOON BORR

Zoals altijd gaat men bij falen op zoek naar die VIJF FASES VAN BIG DATA VOORTGANG
ene reden die als boosdoener kan worden aan- In fase 1 zien we organisaties die nog ge-
geduid. Logisch, maar laat ons eerst een stap bruik maken van de standaard rapportage
terugzetten en kijken naar hoe we de wereld en veelal handmatig de zin van de onzin
van data analyse kunnen opdelen en daarmee proberen te scheiden.
transparanter maken.
In fase 2 stelt men zich vragen waarom bepaal-
Het boek Competing on Analytics geeft een de voorvallen hebben plaatsgevonden. Er wordt
goede basis waarop we verschillende organisa- geprobeerd inzichten te creren op basis van
ties kunnen verdelen in vijf groepen. Deze groe- het verleden en de beschikbare data.
pen zijn gebaseerd op de fase waarin ze zich be-
vinden met betrekking tot het gebruik van data. De overstap naar fase 3 is een grote stap. Er
wordt op dat moment namelijk overgestapt
van wat kan het verleden mij vertellen naar
wat kan het heden mij vertellen. Live rappor-
FASE 5: Analytical competitors tage vervangt de traditionele financile rappor-
FASE 4: Analytical companies ten en het geheel wint aan dynamiek.
FASE 3: Analytic aspirations FASE 5 De een na laatste fase (4) gaat nog n stap
FASE 2: Localized analytics verder en gebruikt heden en verleden om een
FASE 1: Analytically impaired voorspelling te maken van de toekomst. Dit
FASE 4
FASE 0: Bedrock zorgt ervoor dat ook budgettering en risico
analyses een veel accurater middel worden.
FASE 3
De laatste fase is de ultieme droom: een orga-
FASE 2 nisatie die gestuurd wordt door de data die de
verschillende systemen produceren en rappor-
ten die op strategisch niveau de voorsprong op
FASE 1
de competitie waarborgen. Men kan dan als het
ware zeggen dat data deelneemt aan de strate-
FASE 0 gische meetings in de boardroom en er zelfs de
hoofdrol speelt.

Gebaseerd op: Het huidige wereldwijde landschap laat een


Competing on Analytics: The New Science of Winning duidelijk beeld zien: het merendeel van de or-
Door Thomas H. Davenport, Jeanne G. Harris, 2007 ganisaties zit momenteel in fase 2.

FM MAGAZINE
31

Slechts vijf procent kun je terug vinden in fase ter op de bovenste verdieping die alleen leeft
5. En de organisaties in de vijfde fase zijn in de door de verbleking van de zon. En als er nu iets
meeste gevallen vergroeid met data sinds de is dat echt aandacht nodig heeft in deze compe-
oprichting. Google, Amazon en Facebook zijn titieve wereld van data analyse is het wel Data
hier slechts enkele voorbeelden maar scheppen Governance. Fase 0 hoort voor organisaties de
wel een kader. aanzet te zijn tot een Data Governance 2.0, waar
de waarom vraag duidelijk de aspiratie laat
Er zijn de laatste jaren heel wat organisaties zien naar een data gedreven organisatie.
gestart met trajecten om een stap vooruit te
zetten. Ze dromen allemaal van die zo begeer- Het opzetten van een Data Governance pro-
de fase 5 alsof het de gouden medaille op de gramma en de bijhorende data kwaliteitspro-
olympische spelen is of een garantie op succes. jecten is naar mijn ervaring een broodnodige
keuze om daarna optimaal gebruik te kunnen
Vele organisaties starten dan ook vol goede maken van de mogelijkheden die de generatie
moed met een sprong van de ene naar de an- van big data tools te bieden heeft.
dere fase. Soms zelfs vol overmoed en met
bijhorende enorme budgetten. De yes we can Toch zie je dat vele bedrijven deze fase,
uitspraak lijkt dan ook een way of life te wor- waarschijnlijk onbewust, overslaan. En dat
den in de wereld van data analyse. Spijtig ge- is vreemd. Iedereen spreekt nadrukkelijk de
noeg bleef succes bij velen uit. Langzaam maar wens uit voor duidelijke en correcte rapporte-
zeker komen er dus signalen uit de markt die ring. Maar in de praktijk is er weinig aandacht
de kracht van big data in twijfel trekken. Uit- voor de start van elk data gedreven project: de
spraken als is dit niet alleen een marketing kwaliteit van de data.
term? winnen langzamerhand aan terrein.
De oprechte vraagt stelt zich dan: Wat als we
En dat beeld is fout, deels ingegeven door de fase 0 blijven ontkennen? Zeker als we al den-
onderkenning van wat ik fase 0 noem. ken dat we in fase 1 of 2 zitten. Wel, dan blij-
ven wij steeds geconfronteerd worden met de
FASE 0: DE CRUCIALE FASE DIE STEEDS MAAR oude, maar toch nog steeds zeer toepasselijke
WORDT VERGETEN uitspraak: Garbage In, Garbage Out. n
Het is opmerkelijk dat vele organisaties bij de
overgang tussen de verschillende fases elke
keer op hetzelfde probleem lijken te stoten: de
kwaliteit van de beschikbare data.

Fase 0 gaat over de basis (het meest belangrijke


van alles!) en dat is de data en de kwaliteit er-
van. Goede data zorgt voor de nodige fundering
van ieder project. En goed duidt op meerdere
vereisten. Niet alleen relevant maar ook volle-
dig, accuraat, betrouwbaar en consistent. Bij de
meerderheid van de data projecten blijkt uit de
praktijk dat de kwaliteit van de gebruikte data Toon Borr, Maarten van Leeuwen,
gebrekkig is. En dan druk ik mij nog zwak uit. Business Unit Leader Data to Insight Business Unit Leader Data to Insight
E: toon.borre@trifinance.be E: maarten.vanleeuwen@trifinance.nl
In 15 jaar tijd is er bijna geen enkel project ge-
weest waarbij ik niet in het eindrapport moest
opnemen dat de kwaliteit van de gebruikte
data een risico inhield. Van grootbank tot retail,
data verzamelen blijkt nog steeds een eenma-
lig iets te zijn in plaats van een constant proces
met review momenten. Zonder regelmatige re-
visie neemt de vervuiling langzaam toe tot de TriFinance is met 600 professionals actief vanuit zeven kantoren in Bel-
data zijn uiteindelijke doel van sturingsinfor- gi, Nederland en Duitsland. Onze dienstverlening binnen de financile
matie verliest. Net als dat het eerste vuile bord functie bestaat uit adviesverlening, Project Implementatie, tijdelijke on-
in een studentenhuis het andere lijkt aan te dersteuning, vaste aanwerving en Interim Management. Business Unit
trekken, zo zorgt elke vorm van vervuiling in de Data to Insight is expert op het gebied van Advanced Analytics. Met een
data voor een sneeuwbaleffect. mix van datawetenschap & consultancy worden waardevolle inzichten
gecreerd, ongeacht branche of grootte van uw organisatie.
AAN DE SLAG MET DATA GOVERNANCE
Je hoort weinig organisaties praten over Data www.trifinance.nl/datatoinsight
Governance in de praktijk. Het lijkt wel een pos-

FM MAGAZINE
32
experts & dienstverleners
Curvature doorbreekt traditionele upgrade-cyclus voor netwerkapparatuur

IT-uitgaven zijn gebaseerd


op een model waarop het
nodige valt af te dingen
De five year myth voor netwerkapparatuur is een hardnekkige. Zelfs jaren na de end of life-datum
die fabrikanten voorschrijven, blijft hardware fit for purpose. Toch blijven bedrijven nog steeds een
investeringscyclus van drie tot vijf jaar aanhouden. Deze benadering staat daarom steeds vaker
ter discussie, zeker nu CIOs en CFOs de digitale transitie van hun organisatie moeten bekostigen.
DOOR KOOS PLEGT

Curvature is s werelds grootste onaf- Volgens onderzoeksbureau Forrester schafmoment end of sale is, heeft dit
hankelijke leverancier van netwerk- heeft 80 procent van de bedrijven die een ingrijpend effect op de dynamiek
apparatuur en services. Met bijna uitgaven doen voor netwerkappara- van hun IT-kosten. Een jaar na de
drie decennia aan ervaring, meer dan tuur, geen alternatief voor de support end of sale brengt de fabrikant geen
10.000 klanten wereldwijd en zeshon- van hun Original Equipment Manu- nieuwe software-updates meer uit en
derd medewerkers biedt het bedrijf facturer (OEM). Zij schrijven hun ap- nadert al snel de end of support en
een alternatief voor de dienstverle- paratuur keurig af in drie tot vijf jaar. daarmee ook de end of life. Al die tijd
ning van fabrikanten van netwerk- Van de fabrikant zullen zij niet horen blijft het contract hetzelfde. Er zit veel
apparatuur. Juist in deze tijd, waarin dat het anders kan. Vijftig procent van verspilling in deze cyclus. De laatste
IT-transformatie zo belangrijk is, de omzet van fabrikanten is afkom- paar jaar van een OEM-contract betaal
staat de traditionele benadering van stig uit deze upgrade-cyclus. Het gaat je bijvoorbeeld voor software-updates
IT-spend ter discussie. Analisten van om tientallen miljarden euros omzet die je niet meer krijgt. En wanneer de
IDC, Forrester en Gartner zien dat be- uit hardware en support. Fabrikan- end of support nadert, is het aanschaf-
drijven hun uitgaven heroverwegen. ten zijn extreem succesvol geweest fen van nieuwe hardware voor veel
IT-uitgaven zijn traditioneel gebaseerd in het creren van een marktplaats. klanten de enige manier om verzekerd
op een model dat weinig onderhande- Hun strategie is om nieuwe appara- te blijven van ondersteuning.
lingsruimte biedt en dat men vaak ook tuur te verkopen en zij bundelen hun
niet verder onderzoekt, vertelt Glenn hardware-verkopen met standaard De boodschap van de Amerikaan Fas-
Fassett, General Manager Internatio- servicecontracten. Het gevolg is dat je sett, sinds 2002 afwisselend woon-
nal van Curvature. Ik doel dan op de als klant investeert in een oplossing achtig in Europa en Zuidoost-Azi en
five year myth, waardoor bedrijven uit- die na drie tot vijf jaar al niet meer on- verantwoordelijk voor Curvatures
gaan van een upgrade-cyclus van drie dersteund wordt door de fabrikant. activiteiten buiten Noord-Amerika, is
tot vijf jaar voor hun netwerkappara- helder: Dont throw away whats wor-
tuur. Terwijl de functionele levensduur VERSPILLING IN CYCLUS king. Je zou apparatuur alleen moeten
daarvan veel langer is, in ieder geval Voor een organisatie die hardware vervangen wanneer deze niet meer
zeven tot tien jaar. aanschaft die een jaar na het aan- rendabel is, vindt hij. Zijn boodschap
is vooral gericht aan CFOs en CIOs,
die zoeken naar het verminderen van
CAPEX ten gunste van OPEX. Zij moe-
IT-uitgaven zijn traditioneel gebaseerd op ten actie ondernemen om hun busi-
ness zo te positioneren dat deze de
een model dat weinig onderhandelings- vruchten kan plukken van het digitale
ruimte biedt en dat men vaak ook niet transformatieproces dat momenteel
overal plaatsvindt. Zij zoeken naar
verder onderzoekt meer kostenefficiency, om niet achter-

FM MAGAZINE
33

op te raken en te kunnen investeren in cent op hun onderhoudskosten, terwijl Organisaties kunnen


nieuwe mogelijkheden, zoals big data. zij de levensduur van hun hardware
verdubbelen. We hebben het over tien- 50 tot 90 procent be-
NIEUWE BENADERING
Juist in het veranderende landschap
tallen miljoenen euros die vrijkomen
voor grotere bedrijven. Vooral CFOs
sparen op hun on-
waarin bedrijven nu opereren komt spelen een belangrijke rol in de om- derhoudskosten, ter-
Curvature in het spel als enabler. Wij slag die organisaties maken door het
helpen CFOs en CTOs met het vorm- loslaten van traditionele spend-cycli wijl zij de levensduur
geven van een nieuwe benadering om
hun netwerkomgeving te onderhou-
in IT-kosten. Zij zijn steeds vaker ac-
tief betrokken bij beslissingen over
van hun hardware
den, zodat zij hun middelen kunnen de digitale business van hun bedrijf. verdubbelen
repositioneren. Het is belangrijker Juist doordat zij moeten opereren in
dan ooit om tegelijkertijd innovatief een voor hen vreemde omgeving is het
en kostenefficint te zijn, stelt Fassett. voor hen logisch om vragen te stellen
Wanneer je alleen je apparatuur ver- en uitgaven ter discussie te stellen. UITSTELLEN VAN INVESTERINGEN
vangt omdat de OEM zegt dat dit moet, In het licht van digital business trans-
ben je niet aan het optimaliseren. INFRASTRUCTUUR EN EXPERTISE formation is het misschien nog wel
En dat terwijl het herpositioneren of Een van de grootste zorgen van klanten het allerbelangrijkst voor organisaties
uitstellen van onnodige CapEx op dit bij de overgang van servicecontracten om hun netwerk niet als een enkele,
moment juist een van de belangrijkste naar Curvature is dat deze soepel ver- uniforme entiteit te beschouwen. Er
businesstrends is. loopt, aldus Fassett. Wij werken met is behoefte om extra te investeren in
een hybride aanpak. Klanten vragen datacentermogelijkheden en veilig-
Bedrijven moeten zich bewust zijn dat ons hoe zij contracten met Curvature heidsmaatregelen. Maar veel netwerk-
er een andere manier is dan de stan- kunnen combineren met nog lopende apparatuur, vaak wel 60 tot 65 procent
daard-benadering van IT-uitgaven. servicecontracten met bijvoorbeeld bij grote organisaties, staat niet in het
Hier ligt een rol voor ons; wij helpen Cisco. In ons NetSure-portaal kunnen datacenter. Dit is het deel van het net-
bedrijven anders te kijken naar hun zij hun producten en contracten up- werk dat gebruikt wordt voor dagelijk-
gedrag, op basis van gedegen onder- loaden. Met een druk op de knop zien se werkzaamheden van een groot deel
zoek. Met ons NetSure-programma zij welke apparatuur onder ons beheer van de organisatie, zoals printen en
besparen organisaties 50 tot 90 pro- valt en welke onder lopende contracten mailen. Dit deel van het netwerk be-
bij fabrikanten. Met name grote klan- hoeft geen extra investeringen, maar
ten hebben daarnaast behoefte aan een moet wel fit for purpose zijn.
leverancier die een wereldwijde onder-
houdspartner kan zijn. Wij investeren De end of life policy van fabrikanten
al twintig jaar in onze infrastructuur van netwerkapparatuur staat ter dis-
en logistieke expertise. Met meer dan cussie. Een groot deel van OEM-omzet
vijfhonderd voorraadlocaties kunnen is gebaseerd op deze strategie. Een ver-
wij binnen twee tot vier uur of voor de andering hierin valt op dit moment nog
volgende werkdag onderdelen vervan- niet te verwachten, gezien het financi-
gen, afhankelijk van de vraag. Wij leve- le verlies dat zij dan zullen ervaren.
ren een single point of contact, waarbij Maar zij vallen daardoor wel in hun
het ons niet uitmaakt waar een klant eigen zwaard. Trends als Software De-
gevestigd is. fined Networking (SDN), waarin hard-
ware en software ontkoppeld worden,
Het beschikken over een capabele in- zetten bedrijven aan tot nadenken en
frastructuur is een extra eis die klanten dat leidt tot het doorprikken van de
stellen aan een leverancier als Curva- vijfjarenmythe. SDN wordt nu nog erg
ture. Wij hebben onze eigen techni- gehypet, maar binnen drie tot vier jaar
sche staf, verspreid over de wereld, met zal deze nieuwe technologie tot was-
mensen die Cisco, Juniper- of HP-, Dell- dom komen. Een bedrijf dat een grote
en Arista-gecertificeerd zijn. Belangrijk netwerkupgrade overweegt zal zich
om te weten is dat wij al onze reserve- daarom afvragen of het nu wel het juis-
onderdelen in het onderhoudsprogram- te moment is om een grote investering
ma testen. OEMs leveren deze onderde- in hardware te doen, met SDN aan de
len boxed af. Wij hebben genvesteerd horizon. De CTO zal dit vraagstuk prag-
in testfaciliteiten en procedures van matisch willen benaderen en ook voor
wereldklasse en testen onderdelen over CFOs is het verlengen van de levens-
een korte tijdsperiode op de maximale duur van apparatuur interessant met
capaciteit. Door deze burn-in periode het oog op toekomstige mogelijkhe-
faalt slechts 0,5 procent van onze pro- den. En ding is zeker: als zij alleen het
ducten, wat vijf keer beter is dan splin- advies vragen van de OEMs, zullen zij
ternieuwe onderdelen. nooit het hele verhaal horen. n

FM MAGAZINE
34
experts & dienstverleners

Finance professionals
worden met Big Data
tools meer strategen
In de markt zijn in de afgelopen jaren grote ontwikkelingen doorgemaakt op het gebied van Big
Data. Het onderwerp staat inmiddels op de agendas van de CEOs en CFOs van ieder bedrijf.
Maar we staan nog steeds aan het begin van de ontwikkelingen op het gebied van Big Data.
Zelfs met de enorme voorspellende kracht waar wij bij IBM over beschikken kunnen wij het
einde van deze ontwikkeling niet zien, zegt Frans Bentlage, Vice President Big Data and Digital
Transformation IBM Benelux. DOOR TIM JANSEN

INTEGRATIE OP DATAGEBIED VAN DATA CRUNCHING NAAR BIG


De gesprekken die IBM met financials DATA TOOLING
voert zijn vaak gericht op vraagstuk- In de optiek van IBM is Big Data de
ken als budgetting, planning en fore- grootste transformatie die de wereld
casting. Veel van deze partijen werken en economie doormaakt. Big Data is
nog met Excel. Daar vallen nog grote dan ook het speerpunt in de strategie
stappen te zetten. Dankzij het gebruik van het technologiebedrijf. In de af-
van Big Data-tools kun je gestruc- gelopen vijf jaar investeerde IBM 20
tureerde en ongestructureerde data miljard euro in het samenstellen van
snel ombouwen in nuttige inzichten een portfolio van producten en advies-
over de ontwikkeling van het bedrijf, diensten op het gebied van Big Data.
zegt Bentlage. Bovendien kan met Big Data is de nieuwe natuurlijke grond-
Data niet alleen de financile forecas- stof. Iedereen gaat aan de slag met Big
ting geoptimaliseerd worden, maar Data. In de huidige tijd is sprake van
bijvoorbeeld ook de personeelsplan- een ware data-explosie. Denk aan tele-
ning of het voorraadbeheer. Nu zijn foons, onderling verbonden apparaten
HR, sales en operational supply chain en de vele sensoren die in apparaten
nog vaak organisaties op zichzelf. Door zijn verwerkt. Deze data heeft een
deze eilanden op datagebied te inte- enorm waardepotentieel. De vraag is
greren komt er enorm veel informatie hoe je deze waarde ontsluit en omzet
beschikbaar om betere beslissingen te in relevante acties voor een bedrijf of
nemen, legt Bentlage uit. je persoonlijk leven, zegt Bentlage.

Zo had de finance analyst bij een Een belangrijke stap in het ontsluiten
klant in de energiemarkt ooit de winst- van deze data zit volgens Bentlage in
gevendheid per klant berekend. Tege- het gebruiken van de juiste tools. We
lijkertijd had de marketingafdeling on- zien een verschuiving van het tijdro-
derzocht welke klanten een overstap vende data crunching, waarbij data-
naar een andere provider overwegen. sets uit systemen worden gehaald en
Misschien blijkt uit het samenbren- geanalyseerd, naar Big Data tooling
gen van deze informatie dat een deel waarbij gehandeld wordt op een grote
van de potentile overstappers ver- set aan beschikbare actuele gegevens.
lieslatende klanten zijn. Dankzij deze Op deze manier krijg je snellere en
informatie kun je als bedrijf je richten kwalitatief betere inzichten, aldus
op het behouden van de winstgevende Bentlage. Met tooling krijg je onder-
klanten, vult Robert Everts van het steuning voor je bedrijfsmodellen en
Analytics Team van IBM aan. het maken van bedrijfsbeslissingen.

FM MAGAZINE
35

De cyclus van het implementeren


SAMENWERKINGEN
van beslissingen wordt korter en beter. Veel bedrijfsresultaten worden bijvoor-
Beslissingen worden minder op basis beeld benvloed door de weersomstan-
digheden en (klant)sentiment. IBM
van gut feeling genomen werkt dan ook samen met The Weather
Company en Twitter. Met het analyse-
ren van tweets en de weersomstandig-
heden kan klantgedrag beter ingeschat
worden. Zo helpt IBM een retailorgani-
satie met 84 winkels die aan de hand
van weersvoorspellingen hun orderin-
take en personeelsbezettingen wil op-
timaliseren. Aan de hand van het ana-
ANDERE ROL FINANCIALS in termen van winst? Wat is het risico lyseren van social media posts kan het
De toenemende importantie van Big dat iemand overstapt? Dit voorbeeld klantgedrag beter ingeschat worden.
Data sluit volgens Bentlage aan bij klinkt simpel, maar er zit veel Big
de ontwikkeling dat CFOs niet louter Data onder, houdt Bentlage voor. De Bentlage erkent dat de uitkomsten
meer financile mensen zijn, maar callcentermedewerker hoeft de onder- die uit een data-analyse rollen hypo-
zich hebben ontwikkeld tot een ge- liggende mechanismen en patronen theses zijn. Maar het zijn wel hypo-
sprekspartner voor de gehele orga- in klantgedrag niet te kunnen door- theses op allerlei inzichten. Veel meer
nisatie. Dankzij Big Data kunnen fi- gronden om tot actie over te gaan. Op inzichten dan het menselijk brein zou
nancials op steeds kortere termijn de deze manier kun je het weglopen van kunnen verwerken. Je kunt scenarios
business bijsturen. Financials zitten klanten met tientallen procenten te- simuleren met tooling en op feiten ge-
steeds dichter bij bedrijfsbeslissin- rugbrengen, terwijl je ook op basis van baseerde beslissingen maken. Laat ik
gen, niet alleen meer bij de financile klantprofiel suggesties voor meerver- het verschil tussen mens en computer
jaarplanning of langetermijnplan- koop kunt doen. Zo verhoog je de om- verder kracht bijzetten. We hebben
ning, schetst Bentlage. Bij IBM worden zet, terwijl het servicelevel toeneemt, de cloudtoepassing Watson Analytics.
op wekelijkse basis analyses gemaakt betoogt Bentlage. Deze toepassing is ooit begonnen in de
van de verschillende units. Zo zien we medische wereld, maar kent inmiddels
direct of we wel of niet op target zit- MOBIELE DEVICES 6000 applicaties. Deze geven met de
ten en waarop we kunnen bijsturen. Een andere ontwikkeling die Bentlage snelheid van het licht antwoord op de
De cyclus van het implementeren van waarneemt is de verschuiving van vraag die jij stelt. Watson kan 200 mil-
beslissingen wordt korter en beter. Be- pc naar mobiele devices. IBM werkt joen paginas per seconde doorspitten.
slissingen worden minder op basis van samen met Apple aan apps die ana- Zo hoef je voor analytische vragen als:
gut feeling genomen. lytics op een toegankelijke manier bij welke klant is het meest verkocht
beschikbaar stellen aan professionals geen formules en data meer in te voe-
Zodra je de juiste modellen en tooling in allerlei rollen, waaronder de Trus- ren, terwijl het antwoord sneller wordt
en een coherent beeld van de voorspel- ted Advice App. Via deze applicatie gegeven, zegt Bentlage.
lende variabelen hebt kun je real time kunnen bijvoorbeeld investerings-
de ontwikkelde planning monitoren en adviseurs of persoonlijk financieel Desalniettemin voorziet de IBM-man
optimaliseren. Zo kun je beter sturen planners altijd en overal relevante nog een lange reis voor veel organisa-
op kosten en marges, maar ook verlies- informatie met betrekking tot hun ties. Als IBM willen we een stip op de
posten sneller ontdekken, zegt Bent- portfolio invoeren. Op basis van deze horizon zetten op het gebied van de mo-
lage. De hard- en softwareproducten informatie krijgen zij direct suggesties gelijkheden van Big Data, maar veran-
van IBM zijn er dan ook op gericht om die zij met hun klanten kunnen delen. deringen zullen nooit gemakkelijk zijn.
zoveel mogelijk real time te opereren. Veel bedrijven denken dat de overstap
Big Data stelt financials in staat om Bentlage voorziet hierna een ontwik- naar Big Data ingewikkeld is. Wij willen
minder tijd aan handwerk te besteden keling richting cognitieve computing die drempel zo laag mogelijk maken. n
en meer als strateeg te opereren. waarmee computers via spraakher-
kenning communiceren met de gebrui-
Bovendien kunnen zij met Big Data an- ker. Nu moet je vaak nog data invoe-
dere delen van de organisatie in staat ren op een formulier via een (mobiele) Heeft u interesse? Upload uw
stellen om klanten beter te bedienen. device. De volgende stap is dat je een huidige Excel planningsmodel op
Stel je een callcentermedewerker voor vraag kunt stellen op een niveau dat onze site en ervaar de ongekende
die direct actiepunten voorgeschoteld je direct inzicht geeft. Bijvoorbeeld: mogelijkheden op het gebied van
krijgt op basis van onderliggende in- welke acties moet ik ondernemen mijn financial-, hr-, sales operation - en
formatie. Hoe tevreden is de klant op resultaten dit kwartaal met 10 procent supplychain planning.
basis van eerdere gesprekken? Is de te laten stijgen? De computer stelt dan
beller al lang klant? Betaalt de klant vervolgvragen en uiteindelijk rollen Voor meer informatie bezoek
altijd op tijd? Zijn familieleden ook hier enkele acties uit waarmee de re- www.analyticszone.com
klant? Wat is de impact van de klant sultaten verbeterd kunnen worden.

FM MAGAZINE
36
experts & dienstverleners
Predictive Analytics & Credit Management

Presenteer de CFO een


keer niet de rekening!
Predictive Analytics genereert inzichten waarmee klantgedrag kan worden voorspeld. Marketing
& Sales passen deze inzichten toe om verkoop te stimuleren en de klantwaarde te verhogen. De
customer journey eindigt echter niet na verkoop en levering. Bij een aankoop hoort ook een betaling
en voor de inning daarvan is Credit Management verantwoordelijk. Predictive Analytics maakt een
kruisbestuiving mogelijk tussen Marketing, Sales en Credit Management, want de klantinzichten
die Marketing & Sales genereren kunnen ook worden benut in het credit management proces.
Uiteindelijk eindigt de customer journey pas als de klant naar tevredenheid gebruik heeft gemaakt
van de aankoop en de rekening betaald heeft.

PREDICTIVE ANALYTICS EN MARKETING hebben aangeschaft worden immers


& SALES (ook) debiteuren. En om er voor te zor-
Grote organisaties maken al veelvuldig gen dat ze daadwerkelijk betalen voor
gebruik van Predictive Analytics bin- hun aankopen, is het van belang om
nen Marketing & Sales. Het voorspel- te weten hoe het beste ingespeeld kan
len en optimaliseren van klantgedrag worden op hun betalingsgedrag. Omge-
en klantwaarde is daar common prac- keerd geldt hetzelfde: Marketing & Sales
tice. De consument wordt namelijk kunnen profiteren van klantkennis over
steeds kritischer en is niet meer ge- betalingsgedrag van debiteuren zodat ze
diend van ongewenste communicatie. de communicatie tijdens het aankoop-
Door middel van Predictive Analytics proces al kunnen aanpassen. Een kruis-
worden klantprofielen bepaald die spe- bestuiving tussen Marketing & Sales en
cifieke informatie bevatten over hun Credit Management ligt hiermee dan
wensen. Deze worden vervolgens inge- ook zeer voor de hand.
zet voor zowel inbound als outbound
communicatie. Voorspellende model- CREDIT MANAGEMENT EN SCORES
len bepalen bijvoorbeeld de meest ef- De meest toegepaste en tevens meest
fectieve boodschap voor een specifieke eenvoudige vorm van Predictive Ana-
doelgroep en de tone of voice in een lytics ten behoeve van Credit Manage-
outbound marketing campagne. Op ment is de externe score. Deze score
inbound kanalen, zoals het call center, geeft de kredietwaardigheid en/of de
stimuleren modellen, die realtime een waarschijnlijkheid op een succesvolle
next-best offer berekenen tijdens het betaling door de debiteur aan. Deze
gesprek, de cross, deep- en upsell mo- score wordt berekend door een externe
gelijkheden. Servicegesprekken veran- partij aan de hand van algemene data reeds aanwezige, eigen financile data
deren dan in verkoopgesprekken. zoals betalingsgedrag (primair in door- over bijvoorbeeld historisch betalings-
looptijd), omvang van huidige schul- gedrag van debiteuren; eventueel ver-
De zorgvuldig opgebouwde competen- den, verschillende soorten en historie rijkt met extern ingekochte algemene
ties, analyse ervaringen en verrijkte van kredieten en recente opvragingen data zodat een zo goed mogelijk profiel
klantdata, of beter gezegd de middels van de kredietstatus. Als deze data ook van de debiteur kan worden gecreerd
Predictive Analytics verkregen inzichten in de eigen systemen terug te vinden om het betalingsgedrag te voorspellen
in klanten die binnen Marketing & Sales zijn, is deze externe score relatief duur. en te kunnen benvloeden. Deze interne
al veelvuldig worden benut, zijn voor scores kunnen veel beter gericht wor-
Credit Management ook zeer interes- Veel interessanter is dan ook om Pre- den op een specifieke stap in het credit
sant. Klanten die producten of diensten dictive Analytics toe te passen op de management proces. Daardoor zullen

FM MAGAZINE
37

deze scores een hogere voorspellende het deurwaardertraject - moet de van het debiteurenrisico en het verbe-
waarde hebben dan de externe score. wens zijn te willen weten wat het ef- teren van de cashflow.
fect is op het betalingsgedrag van de
Deze voorspellende waarde kan nog debiteur. Daarmee wordt bijvoorbeeld Crystalloids is het toonaangevende
verder worden verbeterd wanneer achterhaald welke middelen meer of adviesbureau voor de Predictive Enter-
de financile data over de debiteu- minder effect hebben. Verdwijnt de prise. Crystalloids helpt haar klanten
ren verrijkt wordt met het klantbeeld envelop met acceptgiro ongeopend op bij het voorspellen en optimaliseren
dat ontwikkeld is tijdens Marketing de fruitschaal of werkt een e-mail met van klantgedrag en klantwaarde.
& Sales. Zij hebben al vanaf het eer- iDeal link juist stimulerend en voor
ste contact kennis vastgelegd over de welke segmenten dan? Ogenschijn- Door onze samenwerking kunnen
(potentile) klant, over onder andere lijk open deuren, maar de effecten we onze klanten beter helpen bij het
zijn of haar klikgedrag, zoekgedrag en van de communicatie met de debiteur opzetten van een 360-graden klant-
productbezit aangevuld met betaal- moeten gemeten worden om de meest beeld en het toepassen van Predictive
voorkeuren en historisch betalingsge- optimale acties uit te voeren om het Analytics voor Credit Management
drag. Door het ontwikkelen van een gedrag van de debiteur te benvloeden waarmee we gezamenlijk het debiteu-
360-graden klantbeeld en deze actief om zo snel mogelijk de vordering te renrisico voor onze klanten significant
in te zetten bij Credit Management betalen met een zo prettig mogelijke kunnen verlagen. n
kunnen zeer gedetailleerde scores klantbeleving. Next Best Action zal
worden toegepast op bijna alle stap- hierdoor het credit management pro-
pen in het credit management proces ces verbeteren en helpt daardoor bij CRYSTALLOIDS
met als uiteindelijke doel het debiteu- het verder optimaliseren van de Cus- Crystalloids is het toonaangevende
renrisico te verkleinen en de voorspel- tomer Journey. Welke stappen komen adviesbureau op het gebied van de
baarheid van de cashflow te verhogen. allemaal voor in de reis van inspiratie Predictive Enterprise. Op basis van
Een score bijvoorbeeld om vast te stel- opdoen en bestellen naar daadwer- de beschikbare interne en externe
len op welke wijze het beste contact kelijk kopen EN betalen? Sterker nog, databronnen worden geavanceerde
kan worden gezocht met een debiteur. spelen betaalmogelijkheden al een rol analyses uitgevoerd en modellen
Stuur bijvoorbeeld geen brieven naar in het besluit om echt tot aanschaf gebouwd om voorspellingen te doen
een debiteur die alleen maar via een over te gaan? Zo komen de belangen over de toekomst. Hiermee wordt
smartphone communiceert, maar van de CFO en de CMO wel erg dicht Big Data omgezet in Big Insight.
biedt gelijk een betaallink aan. bij elkaar. De n zijn centen, de an- Deze inzichten worden vervolgens
der zijn cross-, deep- en upsells. gentegreerd in de onderliggende
CREDIT MANAGEMENT EN systemen waardoor op zowel de
CUSTOMER JOURNEY EEN KEER NIET DE REKENING inbound als outbound kanalen en
Predictive Analytics kan ook ingezet De grote vraag rijst waarom organi- zelfs real-time klanten op een pas-
worden om de Next Best Action vast saties nog bepaalde klantsegmenten sende wijze worden benaderd. Het
te stellen binnen credit management. actief werven terwijl op voorhand goed uiteindelijke doel is het verbeteren
In het credit management proces zijn te voorspellen is dat sommige van deze van de relatie met de klant waar-
namelijk diverse fasen en paden te klantsegmenten een onverantwoord door het rendement wordt verhoogd
onderscheiden die gevolgd kunnen hoog debiteurenrisico met zich mee- en risicos worden beperkt.
worden. In de fase van debiteurenbe- brengen? Moet de CFO een keer NIET www.crystalloids.com
heer gaat het om het herinneren, aan- deze rekening gepresenteerd krijgen?
manen en pr-notificeren van een mo-
gelijk incassoproces. Bij de minnelijke De vraag stellen is deze beantwoor- ASSENSIA
fase, naast het aanmanen en somme- den. Door het optimaal integreren van Assensia is specialist op het gebied
ren, gaat het om het al dan niet opvol- de reeds beschikbare klantdata uit van Reporting, Dashboarding en
gen van klachten of, minder specifiek, Marketing & Sales met de beschikbare Predictive Analytics voor Credit Ma-
verzoeken om extra informatie, uitstel financile data over debiteuren ont- nagement. Assensia ontwikkelt op-
van betaling of aanvraag voor een be- staat een 360-graden klantbeeld. Met lossingen, zoals de IncassoMonitor,
talingsregeling. Tot slot de soms onver- het toepassen van Predictive Analytics die bijdragen aan het verlagen van
mijdelijke en kostbare inzet van het op dit klantbeeld, is het debiteurenri- het debiteurenrisico en het verbete-
gerechtelijke incassotraject met dag- sico significant te reduceren. Vandaar ren van de cashflow. Hiervoor heeft
vaardingen, vonnissen en het tenuit- dat Assensia en Crystalloids de han- Assensia ervaren data-experts in
voerleggen daarvan. Ook hierbij speelt den in n hebben geslagen om de huis met veel Credit Management
niet alleen de keuze voor de stap in het werelden van Marketing & Sales en ervaring welke zich met name rich-
proces een belangrijke rol, maar ook van Credit Management nog dichter ten op incassobureaus, gerechts-
met wie die stap wordt gezet: minne- bij elkaar te brengen. deurwaarderskantoren en debiteu-
lijke incasso uitbesteden of zelf doen; renbeheer-afdelingen van (zorg-)
welke deurwaarder wordt ingeschakeld Assensia is specialist op het gebied verzekeraars, (semi-)overheidsin-
of loopt alles via de advocaat? van Reporting, Dashboarding en stellingen, financile instellingen,
Predictive Analytics voor Credit Ma- retail-organisaties en energiemaat-
Bij ieder van deze stappen - van de nagement. Assensia ontwikkelt oplos- schappijen. www.assensia.com
initile factuur tot aan uiteindelijk singen die bijdragen aan het verlagen

FM MAGAZINE
38
analyse

David de Jong (Achmea) over de mogelijkheden


van big data

Datamining staat
in onze sector
echt nog in de
kinderschoenen
Inzicht verkrijgen. Betere voorspellingen maken. En zo het aantal schades
voor haar klanten, de maatschappij en de organisatie zelf verkleinen.
Achmea heeft hiertoe een aantal jaren geleden een big-datateam opgezet.
Wat is er nodig om het maximale uit de aanwezige data te halen? Veel
data is al beschikbaar. Nu is het zaak die te combineren, te onderzoeken
en te vertalen naar inzichten waar we de klant en onszelf echt mee kunnen
helpen. INTERVIEW: MARCO DE JONG | TEKST: SUZANNE WIJERS

FOTOGRAFIE: GEERT SNOEIER

FM MAGAZINE
39

FM MAGAZINE
40
analyse
Welke relatie hebben het bezit van huisdieren Als ik nu lingen. Heel simpel gezegd zetten we dan de
en aansprakelijkheidsclaims met elkaar? Is er meerdere sets data waarvan we veronderstel-
een verband tussen de hoeveelheid straatver- een afdeling len dat ze aan elkaar gelieerd zijn, tegenover
lichting en het aantal ongelukken? Achmea
timmert hard aan de weg om te onderzoeken
Finance zou elkaar. Maar we gaan ook exploratief te werk
door allerlei data van externe bronnen toe te
welke factoren van invloed zijn op schade om opzetten, voegen. Zo ontdek je ook correlaties waarvan
zo het aantal schades te beperken. Voor de je het bestaan niet wist of kon weten. De Jong
klant, maar natuurlijk ook om de schadelast zou ik daar doelt op data van onder meer het RIVD, KNMI
voor de verzekeraar n voor de maatschap-
pij te beperken. Daartoe is een aantal jaren
minder en Basisregistraties Adressen en Gebouwen
(BAG). Door data aan elkaar te koppelen, ont-
geleden een big-datateam opgezet. David de business staan bijzondere inzichten. Bijvoorbeeld dat bij
Jong is als Hoofd Strategie en Ontwikkeling
binnen de afdeling Schade en Inkomen verant-
controllers regen op bepaalde afritten meer ongelukken
plaatsvinden dan op andere afritten. En dan is
woordelijk voor dit team. Eerder werkte hij als neerzetten het zaak om daar iets aan te doen. Door derge-
business analist en als manager Finance bij de lijke analyses kunnen we het onderhoudsbud-
organisatie. Door de jaren heen heeft hij een en meer get van de overheid effectiever inzetten. Want
verschuiving waargenomen in de behoefte aan
bepaalde functies en taken. Als ik nu een afde-
data-analis- ik vind oprecht dat het onze maatschappelijke
taak is om schades zoveel mogelijk te voor-
ling Finance zou opzetten, zou ik daar minder ten of data komen. Verkeersongevallen, waterschades, de
business controllers neerzetten en meer data- infrastructuur: ik zie dat allemaal als onze ver-
analisten of data scientists. De data-analist is scientists antwoordelijkheid. We gebruiken datamining
steeds meer in staat taken van een business
controller uit te voeren n hij is er meer bedre-
ven in om slim met data om te gaan.
Als verantwoordelijke voor business control
voerde De Jong zelf ook analyses uit, maar die
waren met name gebaseerd op interne bron-
nen. Dat combineerden we dan wel met wat
externe data, maar dat kwam niet in de buurt
bij de hoeveelheid data en inzichten waarover
we nu beschikken. Met de informatie die we nu
kunnen ontsluiten, zijn we in staat om op een
totaal ander niveau te analyseren. Dat vind ik
echt de taak van business control. Dat zouden
ze zich echt meer moeten toe-eigenen.

STEEKPROEVEN
Zoveel mogelijk informatie boven tafel krijgen.
Zoveel mogelijk verbanden ontdekken. Om uit-
eindelijk met die inzichten de schades te verla-
gen. Bijvoorbeeld door het gedrag van mensen
die meer dan gemiddeld een claim indienen,
beter te doorgronden. De doelstellingen zijn
ambitieus. De toepassingen van big-datatech-
nieken en mogelijkheden zijn verstrekkend.
Neem bijvoorbeeld Risk & Compliance. Daar
werken we tegenwoordig anders; niet meer
op basis van steekproeven. Steekproeven zijn
eigenlijk een achterhaald begrip geworden nu
we alle data hebben. Maar om bijvoorbeeld het
claimgedrag van mensen te doorzien en uitein-
delijk ook te voorspellen, moet je soms op zoek
naar relaties waarvan nog niet bekend was
dat ze bestonden. De mogelijkheden die we
nu hebben om bijvoorbeeld alle tekstvelden te
kunnen analyseren, voegt een belangrijke laag
toe aan de inzichten.

PREVENTIEVE FUNCTIE
De analyses komen op verschillende manieren
tot stand. Uiteraard werken we onder meer hy-
pothesegedreven: op basis van vooronderstel-

FM MAGAZINE
41

dus ook om preventieve maatregelen te nemen


en zo het aantal schades te verlagen.
Het exploratieve onderzoek moet ook leiden
tot voorspellende waarden. Want als er perso-
nen zijn gedetecteerd die meer dan gemiddeld
schade melden, wil je als organisatie weten of
je hen beter kan helpen. En indien het neigt
naar frauduleus gedrag, onderzoek je welk ge-
drag hen typeert zodat je in de toekomst dit
gedrag kunt voorkomen of anders gaat pricen.

Om de efficintie en doelmatigheid van het


acceptatieproces te vergroten, maakt het big-
datateam gebruik van process mining. Im-
mers, niet alle handelingen zijn altijd nodig;
sommige stappen in het proces kunnen wel-
licht overgeslagen worden. Maar wat is daar-
voor nodig? Met process mining komen bo-
vendien ook fouten in het proces boven tafel.
Op zich is dit niks nieuws; dat we het nu veel
beter kunnen detecteren wel.

Process mining, datamining en visualisaties


vormen dus de kern van het big-datateam.
Voor die technieken maakt de nieuwe afde-
ling gebruik van onder meer SAP HANA, open
source software als R voor het modelleren,
SAS voor fraudedetectie en Synerscope voor
visualisaties. Een mooie set aan tooling. Maar en niet met de verzamelde data doen en aan-
we houden altijd onze ogen open voor nieuwe toonbaar kunnen maken dat jij er ook beter
tools om op de hoogte te blijven van nieuwe van wordt.
technieken die ons kunnen helpen de grote
hoeveelheid data inzichtelijk te maken. KENNISVERRIJKING
Het team uit het datalab dat met de tooling
MATURATIEPROCES Organisa- moet werken, bestaat volgens De Jong idealiter
Ondanks de oneindige hoeveelheid mogelijk-
heden die datamining biedt, onderkent De
ties moeten uit mensen met technische skills die snappen
hoe ze het maximale uit de techniek kunnen
Jong ook een mogelijk maatschappelijk nadeel duidelijk halen. Daarnaast zijn er mensen nodig voor de
van de datatoepassingen die nu wereldwijd datapreparatie; die weten hoe ze met de data
worden toegepast: digital predestination. laten zien om moeten gaan en hoe ze die data moeten
Want hoewel de analyses zich voor een aan-
zienlijk deel richten op generieke verbanden,
wat ze interpreteren. En dan heb je natuurlijk nog
mensen nodig met wat ik dan noem business
is het uiteraard ook mogelijk om dat op indivi- met de consulting skills. Het liefst heb je al die kwa-
dueel niveau te doen. Zover is het nu wellicht liteiten in n persoon, maar dat is helaas een
nog niet overal, maar De Jong voorziet wel verzamelde zeldzaamheid. Hoe dan ook heb je alle drie
mogelijke problemen met mensen die ooit een
keer te laat hebben betaald. Dat soort gege-
data doen deze kwaliteiten nodig in het team.

vens kunnen mensen hun hele leven achter- en aantoon- Om de kennis in de organisatie te borgen en
volgen. Ze krijgen een rood vlaggetje dat nooit up-to-date te houden, is de Achmea Analytical
meer uit gaat. Maar, zo erkent hij ook, dit baar kunnen Academy in het leven geroepen. Aan deze aca-
soort doemscenarios zijn inherent aan nieu- maken dat demie kunnen medewerkers bootcamps van
we ontwikkelingen. Het wordt nu allemaal zes weken volgen tot volwaardige leergangen
nog te simpel gemaakt. Uiteindelijk biedt juist jij er ook van drie jaar. Zo willen we analytisch vakman-
de breedte van de inzichten de benodigde nu-
ance. Datamining staat in onze sector echt
beter van schap binnen Achmea vergroten. We maken
gebruik van echte data en modellen uit onze
nog in de kinderschoenen. Naarmate het meer wordt organisatie, waardoor het direct toepasbaar is.
gemeengoed wordt, verandert het gedrag van Daarnaast trekken we ook vaak jonge honden
mensen ook. Ik verwacht dat we steeds meer van partners aan voor een bepaalde periode, in
een maatschappij krijgen waarbij mensen al- het kader van informatieuitwisseling. Laat een
leen nog informatie over zichzelf willen delen talent van bijvoorbeeld een kleine datadienst-
indien daar iets tegenover staat. En organi- verlener een half jaar bij ons werken. Daar pro-
saties moeten duidelijk laten zien wat ze wel fiteren we allemaal van. n

FM MAGAZINE
MEER KENNIS
GROTER NETWERK
SNELLERE CARRIRE

WORD LID VAN DE FM CLUB EN PROFITEER VAN ALLE PRIVILEGES:

Ontmoet vakgenoten en laat u inspireren tijdens netwerkborrels van de FM Club


Bezoek FM Club Masterclasses over actuele financile onderwerpen (met PE Certificering)
Ontvang FM Magazine, ht magazine voor de moderne finance professional
Verzeker u van deelname aan de belangrijkste jaarcongressen voor financials
Bezoek interessante bedrijven

Meld u vandaag nog aan via FMClub.nl


analyse 43

De kracht van data-analyse

Wat je niet weet, had je


wel kunnen weten
Data-analyse, big data, analytics, data-mining, predictive analysis zo maar wat begrippen waar
het internet nu van ontploft. Wat houdt het in en wat kan het voor financials betekenen? Gaat het
jouw organisatie echt helpen om beter te worden? Hoe dan wel (of niet)? Dit artikel gaat in op basale
principes van data-analyse en leidt tot de hamvraag die je jezelf moet stellen. DOOR STEPHEN VAN DEN BERG

DE WERELD VERANDERT data in samenhang te bestuderen, on-


Business wordt meer en meer digitaal. der meer de financile data met data
De digitale revolutie is een digitale evo- uit verschillende bedrijfsdomeinen. Dit
lutie geworden die constant vernieuwt. heeft te maken met de positie en rol
Trend watchers voor business & IT als van de financile functie in een orga-
Forrester en Gartner spelen daar han- nisatie. Deze is klassiek gericht op het
dig op in en hebben de digital business monitoren van en rapporteren over de
als trend omarmd. Een trend die niets financile prestatie aan de hand van
meer en minder duidt dan een ver- KPIs. Dit is dan ook veelal de basisver-
schuiving naar bedrijfsmodellen waar- wachting die bij financials wordt neer-
in informatie centraal staat. Dit is voor gelegd. Zorg dat je goede rapportages
veel primaire processen wellicht nieuw. hebt, cijfers die kloppen en dat inzich-
Voor de financile processen daaren- telijk is hoe we er voor staan met onze
tegen niet. Sterker nog, lange tijd is de doelstellingen op de KPIs. Verwach-
financile bedrijfsvoering de bakermat tingen die in lijn zijn met klassieke
voor Business Intelligence (BI) geweest. BI. Verwachtingen die (nog) geen recht
In veel organisaties is dat nog steeds zo doen aan het moderne BI.
en zie je mede daarom dat de BI een-
heid aan de financieel manager of di- KLASSIEKE EN MODERNE BI
recteur rapporteert. Klassieke BI houdt zich bezig met het
beschrijven van de huidige situatie: mo-
Wat is er dan veranderd? De verande- nitoren op KPIs (monitoring) en rappor-
ring is dat de digitalisering buiten het teren over het verleden (reporting). Mo-
financile domein sneller is gegaan derne BI richt zich op analytics: Waarom
dan daarbinnen. En dat er steeds meer gebeurt er wat (analysis) en wat kan er
behoefte ontstaat om verschillende gaan gebeuren (prediction)? Klassieke BI is het fundament. Door data vast te
leggen en op een logische en gewenste
wijze te presenteren in een rapportage,
score card of dashboard komt veel zeer
zinvolle informatie beschikbaar om te
kunnen sturen en besluiten te kunnen
nemen. Sneller en met hogere kwaliteit.
Echter, in een wereld die steeds sneller
en wendbaarder wordt volstaat dit niet.
Dan is analyse nodig waarin je nieuwe
dingen ontdekt in bestaande data en
leert van het verleden, zowel om ver-
beteringen door te voeren als om toe-
komstgericht te kunnen handelen.

FM MAGAZINE
44
analyse
ANALYSE analyses ons voordeel te doen? Wat wil Zet een aantal pilots op en laat wat
Rapportages, dashboards en score- ik weten wat ik nu nog niet weet? Welke partijen zien hoe ze jou verder kunnen
cards zijn gemeengoed. Wil je meer voordelen biedt dat? Met een concrete brengen. Maar ook hier zul je eerst zelf
met je data, dan zul je de data moe- vraag kunnen afwegingen over het ge- de kaders moeten hebben uitgezet.
ten gaan analyseren door te spelen bruik van analytics onderzocht en on-
met dimensies, de data die waarde derbouwd worden. En weet je ook wat SLOTWOORD
geven aan de feiten die je wilt weten. je tegen vendors moet zeggen over wat Ik ben er van overtuigd dat iedere or-
Dit kan aan de hand van een gerichte je wilt. ganisatie zijn voordeel kan doen met
vraag, waarin je op zoek gaat naar een analytics. Zeker daar waar business
specifiek antwoord: datamining. Door STAPPENPLAN VOOR ANALYTICS en finance elkaar raken is veel winst
gericht op zoek te gaan naar oorzaak- Een klassiek stappenplan gaat uit te behalen. Organisaties die analytics
gevolg verbanden om bepaalde ge- van de hamvraag: kan / wil / moet ik links laten liggen zullen daar op ter-
beurtenissen te kunnen verklaren of meer met mijn financile data? Is het mijn op terugkomen, als het dan nog
om toekomstig gedrag te voorspellen: antwoord ja, dan zul je moeten be- niet te laat is n
trend analyse en prediction. Of door noemen wat je wilt. Bepaal waar je nu
data te onderzoeken op onverwachte staat en wat je nodig hebt om binnen
verbanden of andere opvallende za- jouw ambitie de perfectie te bereiken
ken: data discovery. De analyse kan (of een stap daarnaartoe). Vervolgens
worden gedaan met behulp van spe- zul je moeten bepalen wat de kosten
cifieke tools en vereist vaak specifieke en de baten zijn. Wat heb je nodig en
kennis en vaardigheden van de gebrui- wat levert het op? Pas dan kun je een
ker, een data analist of een data sci- stap naar experts binnen of buiten je
entist. De mogelijkheden voor analyse eigen organisatie maken en gaan wer-
zijn eindeloos. Vooral bij forecasting ken aan de invulling. Ben je minder
en het afwegen van portfoliokeuzes gehinderd door kostoverwegingen, dan
kan een analyse het verschil maken is er ruimte om te experimenteren.
tussen een goede keuze en een gok. Of
bij processen waarbij grote hoeveelhe-
den data snel doorzocht moeten wor-
den op trends, zoals bij fraudedetectie. PERFECTION GAME
Dit speelt voor de financile functies Een hulpmiddel hierbij is gent op
zelf, als voor functies waarbij finance de Perfection Game. Vraag jezelf
de business ondersteunt. af welk rapportcijfer je nu aan de
financile functie geeft. Geef aan
DE HAMVRAAG welke goede dingen bijdragen aan
Vaak staren mensen zich blind op wat er dit cijfer. Is het lager dan een 10?
technisch mogelijk is, niet in de laatste Stel jezelf dan de vraag wat er nodig Stephen van den Berg is trainer, coach, consultant
plaats gehinderd door vendors die allen is om er een 10 van te maken. Dit en delivery manager bij inspearit / cibit academy.
het ei van Columbus aanbieden. Maar werkt helemaal goed als je het met Hij is tevens gastdocent bij Alex van Groningen in de
wat heb je aan een sportauto zonder een groep doet. De concrete vragen training BI for financials. Stephen is een brede ma-
rijbewijs, of een sportauto die in de file komen dan vanzelf bovendrijven nagement consultant die onder meer adviseert over
staat? Inderdaad: helemaal niets. Eerst vanuit een besef van wat er nu al IT strategie, agile werken, business intelligence en
moet je jezelf de hamvraag stellen: Wat aan goede zaken is, en waar de requirements engineering. Binnen de cibit academy
is er in mijn organisatie nodig vanuit de ruimte voor verbetering ligt. is hij eindverantwoordelijk voor de opleidingen op
financile functie? Volstaat reporting, het gebied van BI.
of zien we kansen door met behulp van

FEITEN EN DIMENSIES ONTDEK DE POWER VAN BI IN 1 DAG


De data die je helpen om inzich-
ten te verkrijgen of besluiten te Bent u betrokken bij informatievoorzie-
nemen zijn feiten. Bijvoorbeeld ning voor strategische besluitvorming?
EBITDA, omzet of aantal klanten. Speelt u een actieve rol in Business In-
Deze feiten krijgen waarde door telligence (BI) en Analytics projecten?
dimensies. De omzet over het jaar Volg dan de training BI voor Financials.
2014 voor de productlijn babyvoe- Analyseer uw bedrijfsinformatie en
ding in de Regio Oost. Door met vergroot direct de toegevoegde waarde
dimensies te gaan analyseren kun van Finance aan de Business.
je verbanden ontdekken, trends
benoemen en voorspellingen doen Ga naar alexvangroningen.nl voor
voor de toekomst. meer informatie en inschrijven.

FM MAGAZINE
network intelligence 45

Network intelligence door kruisbestuiving bij Mediq Apotheken

Werken aan de apotheek


van de toekomst
Ketendenken is nog erg jong in de farmacie. Lange tijd draaide het vooral om de apotheker, zijn
winkel en de klant. Inmiddels draait alles om het verbeteren van zorg en het verlagen van kosten
(operational excellence). Bij Mediq Apotheken zoekt men doorlopend naar verbeteringen in de
keten, die steeds meer een datagedreven karakter hebben. INTERVIEW: MARCO DE JONG | TEKST: KOOS PLEGT

D
e farmacie heeft turbulente jaren
achter de rug. Lange tijd ging het
goed, maar door veranderingen in
de markt vanaf 2008 waren veel
bedrijven in deze sector plotseling
niet meer kostendekkend. In n jaar tijd gin-
gen veel bedrijven naar nul of zelfs naar ver-
lies. Dat heeft iedereen in de keten wel aan het
denken gezet, zegt Wim Boer, Manager Finan-
cial Shared Services bij Mediq Apotheken. In-
gegeven door veranderingen in de markt, onder
meer het preferentiebeleid van verzekeraars,
werden we gedwongen een andere richting in
te slaan.

Mediq Apotheken, dat geneesmiddelen levert


via apotheken, instellingen en direct aan huis,
ging als reactie op de veranderingen in de
markt integraal naar (keten)processen kijken
en maakte verschillende optimalisatieslagen.
Veel verbeteringen hebben een datagedreven
karakter, waarbij ook de IT-functie nauw wordt
betrokken. In een datawarehouse wordt data
bijeengebracht, met als doel analyse en contro-
le. Die laatste functie is minstens zo belangrijk
als de eerste, zegt Ton Spaapen, manager ICT.
Je moet data ook controleren op afwijkingen,
bijna real-time. Als iemand bijvoorbeeld per
ongeluk duizend doosjes bestelt in plaats van
duizend tabletten, moet je dit signaleren nog
voordat de vrachtwagen met leveringen gaat
Ton Spaapen & Wim Boer
rijden. Zo voorkom je onnodige kosten.

FM MAGAZINE
46
network intelligence
GENTEGREERDE FARMACEUTISCHE ZORG BOTTOM-UP INNOVEREN
Behalve het beter inrichten van bestaande pro- Op allerlei manieren zoekt Mediq Apotheken
cessen startte Mediq Apotheken ook nieuwe naar innovatieve (datagedreven) oplossingen
diensten, zoals het interventieprogramma die waarde toevoegen aan de keten. Het is een
Gentegreerde Farmaceutische Zorg. Network van de eerste organisaties in Nederland die
Intelligence, oftewel het samen met keten- gebruik maakt van de IBM-oplossing Watson,
partners de totale keten optimaliseren, speelt een zelflerend systeem dat vragen kan inter-
hierin een belangrijke rol. Het zorgprogramma preteren en daar betrouwbare antwoorden
stimuleert optimaal medicijngebruik, waarmee op geeft. Het apotheekbedrijf gebruikt het als
kan worden voorkomen dat patinten in het interne Google voor het doorzoeken van mil-
ziekenhuis belanden. Het programma maakt joenen bestanden, waaronder alle informatie
analyses op basis van persoonskenmerken en over medicijnen zoals bijsluiters, declaratie-
medicijngebruik. Dat doen wij gedepersonali- formulieren en procedures. We zijn een infor-
seerd in verband met de privacy. Onze apothe- matiegevoelig bedrijf met grote informatie-
kers maken rekenmodules op basis van empiri- stromen, zegt Spaapen. En zijn telkens op
sche gegevens en wij bouwen een set van rules zoek naar de juiste antwoorden, bijvoorbeeld
rondom een bepaalde interventie. over een actuele medische procedure. Met
Tot nu toe heeft Mediq Apotheken meer dan drie Watson kunnen we ervoor zorgen dat het ef-
miljoen medicijn gebruikende patinten door de ficint gebeurt en voorkomen we dat het wiel
eigen database gehaald, waarna de informatie te- steeds opnieuw moet worden uitgevonden. De
rug wordt gekoppeld naar apotheker en huisarts. Watson-applicatie geeft relevante antwoorden,
Bijna 1 miljoen patinten hebben op basis van dit laat bron- en versiebeheer van interne en ex-
programma n of meerdere interventievoorstel- terne documenten zien en je kunt filteren bin-
len gehad. Ton Spaapen: Deze hebben mogelijk nen de taxonomie van de vragensteller.
geleid tot het voorkomen van veel ziekenhuis-
opnames. Daarmee is kostbare tweedelijns zorg Het Watson-project is maar een voorbeeld van
voorkomen. Het GFZ programma wordt ge- de innovatiedrang die er bij Mediq Apotheken
steund door zorgverzekeraars. Ons zorgprogram- bij het streven naar operational excellence is
ma wordt continu getoetst aan de meest actuele ontstaan. Het klinkt misschien heel raar, maar
inzichten en de interventies die daaruit voortko- Watson noem ik een tentenkamp in onze aan-
men laten wij beoordelen door een onafhanke- pak van vernieuwing. Om op zoek te gaan naar
lijke wetenschappelijke raad. approval vanuit de rest van de organisatie - het
kasteel - richten we buiten het kasteel een ten-
tenkampje in waar we met een paar mensen
gaan experimenteren om te bewijzen dat iets
werkt. Het is een voorbeeld van bottom-up in-
noveren, want juist vanaf de werkvloer komen
vaak de beste ideen. De ideen-buzz vanuit de
eigen organisatie moet je niet doodslaan. Essen-
tieel is dat je ruimte creert waar mensen allerlei
dingen kunnen ontwikkelen zonder dat zij bang
hoeven zijn om fouten te maken en zonder dat
daarvoor allerlei formaliteiten nodig zijn.

COLLECTIEVE INNOVATIEDRANG
De innovatiedrive binnen Mediq Apotheken is
niet zomaar ontstaan. Mensen met allerlei ach-
tergronden werden binnengehaald vanwege hun
Essentieel is dat je expertise in andere sectoren. Zo kwam Boer uit
ruimte creert waar de retailwereld (o.a. Laurus) en was Spaapen on-
dernemer met een adviesbedrijf voor innovatie-
mensen allerlei dingen trajecten. Hier zit ik in een IT-rol en ben ik vooral
afhankelijk van de innovatiedrive van anderen,
kunnen ontwikkelen zegt Spaapen. Wim komt uit een branche die al
zonder dat zij bang veel verder was met operational excellence dan
de farmacie. Boer ziet dat Mediq Apotheken de
hoeven zijn om fouten achterstand in Network Intelligence en andere
datagedreven vernieuwingen op andere branches
te maken en zonder snel inloopt. We liepen achter op de retailwereld,
dat daarvoor allerlei maar vooral de laatste jaren is het heel hard ge-
gaan. Kruisbestuiving geeft misschien wel het
formaliteiten nodig zijn beste weer wat hier gebeurt. Het belangrijkste is

FM MAGAZINE
47

We liepen achter op krijgen verschillende doosjes medicijnen, afhan-


kelijk van de verzekeraar waar ze bij zijn aange-
de retailwereld, maar sloten. Daardoor moet de apotheker allerlei voor-
raden aanhouden. Wanneer je dat beter afstemt,
vooral de laatste jaren kunnen voorraden omlaag. Maar dan moet je de
is het heel hard gegaan. hele sector gaan harmoniseren.

Het belangrijkste is toch APOTHEEK VAN DE TOEKOMST


Spaapen noemt nog een paar voorbeelden waar
wel een soort collectief een tentenkamp uitgroeide tot een zeer waarde-
bewustzijn dat het volle optimalisatieslag. Een webportal die de the-
rapietrouw van de patint ondersteunt. Daaraan
anders moet ziet de apotheker wat de patint bestelt en wan-
neer. Mensen die te snel bestellen, raken f medi-
cijnen kwijt f gebruiken te veel. En mensen die
te laat bestellen, gebruiken te weinig. We spreken
in deze gevallen van onder- en overgebruik en
daarop kunnen interventies worden uitgevoerd.

toch wel een soort collectief bewustzijn dat het Op allerlei manieren is Mediq Apotheken be-
anders moet. We beseffen dat we als grote orga- zig met de apotheek van de toekomst. Vroeger
nisatie een radertje in het geheel zijn. Wij hebben was de apotheker een ondernemer met een
te maken met huisartsen, ziekenhuizen, verze- winkel, maar de apothekersfunctie komt steeds
keraars, et cetera. We zijn afhankelijk van veel meer in het teken te staan van zorg en minder
partijen. op het managen van de winkel. Bij Mediq Apo-
Die afhankelijkheid komt bijvoorbeeld naar vo- theken dromen we ervan om alle voor zorg re-
ren in de overdrachtsdossiers voor patinten. Als levante en benodigde data op een toegankelijke
iemand patint bij ons is, gebeurt het vaak dat hij wijze beschikbaar te maken. De meeste tools
door de ziekenhuisapotheek op andere medicatie hebben we al maar het kan nog mooier en nog
wordt gezet. Je zou de processen zo op elkaar af intutiever. Door slim gebruik te maken van big
kunnen stemmen dat dit niet nodig is. Een an- data is zo veel mogelijk. Dit is nog maar het
der voorbeeld is het preferentiebeleid. Patinten topje van de ijsberg. n

FM MAGAZINE
48
network intelligence

Nieuwe realiteit vraagt


om nieuw ecosysteem
We leven in een tijd waarin grenzen tussen organisaties vervagen. Een tijd waarin delen
gelijk staat aan vermenigvuldigen. Een tijd waarin open source het nieuwe alternatief is voor
een patentaanvraag. En een tijd waarin de inzet van Big Data geweldige nieuwe vormen van
toegevoegde waarde biedt. Dat vraagt om andere vormen van samenwerken en organiseren tussen
(keten)partners. Wat we nodig hebben is een ecosysteem met waarborgen voor verantwoord gebruik
van data (analyse) en prikkels voor kwaliteit en innovatie. Zodat partijen heel eenvoudig kunnen
inpluggen. DOOR SANDER KLOUS EN NART WIELAARD

Het goede nieuws: Big Data gaat steeds dere partij(en) en dus eigenlijk het wiel lijkheden zien voor een app die de files
meer van tekentafel naar praktische opnieuw uitvinden ten aanzien van beter voorspelt op basis van locatie-
toepassing. Voorbeelden van toepas- onder meer de technologie om data data in combinatie met meteorologi-
singen zijn er te over: We kunnen be- en inzichten te delen, de te gebruiken sche data, een ander zal zich richten
ter inzicht krijgen in klantgedrag en analysesoftware en algoritmen, de op modellen om op basis van data te
dat gedrag ook voorspellen, we kunnen waarborgen voor persoonlijke privacy komen tot beter onderbouwde inves-
onderhoudsbehoeften van installaties en de afspraken over de condities voor teringsbeslissingen. De deelnemers
of autos voorspellen en we kunnen het gebruik van de data. Het gevolg is aan het ecosysteem bieden de data
radicaal persoonlijk maatwerk in de dat er nogal eens ongevallen plaats- die daarvoor nodig zijn aan en stellen
medische zorg realiseren. Steeds meer vinden doordat n of meer van deze de voorwaarden aan het gebruik er-
organisaties zien het potentieel en zet- aspecten niet goed geregeld zijn. Or- van. Hierbij zijn verschillende vormen
ten hoog in op het ontdekken van de ganisaties zijn niet altijd transparant mogelijk, varirend van ongelimiteerd
mogelijkheden van Big Data. over wat ze met data doen, nemen de kosteloos gebruik tot en met betaalde
privacy van de burger niet serieus of abonnementsstructuren of een beper-
Het slechte nieuws: Dat levert soms maken gebruik van slecht doordachte king tot geanonimiseerde data.
behoorlijk wat hoofdbrekens op, onder toepassingen voor data-analyse. Dat
meer omdat de echte waarde van Big heeft niet alleen de nodige reputatie- Zodra zon ecosysteem vorm krijgt
Data vaak zit in de combinatie van (in- schade tot gevolg maar zet helaas ook ontstaan er ook prikkels om het
zichten uit) databronnen en analyses met enige regelmaat een rem op de steeds beter te maken. Het prik-
van binnen en buiten de organisatie. ontwikkeling van Big Data. kelt immers de innovatie: als zowel
Denk bijvoorbeeld aan de sprong voor- idee als uitvoering goed is, dan zal
waarts die er gemaakt kan worden in ECOSYSTEEM de gemeenschap de toepassing om-
het verbeteren van medische diagno- Dat moet anders kunnen, zeker nu de armen. Is dat niet het geval, dan zal
ses en behandelingen. Die sprong is al- informatiemaatschappij volwassen de toepassing vanzelf een stille dood
leen maar mogelijk als we inzichten in lijkt te worden. In de ideale wereld sterven. Het effect: Nuttige of leuke
data (geanonimiseerd) uit verschillen- zou er een ecosysteem moeten zijn applicaties komen vanzelf boven
de bronnen combineren. Uitzonderin- waarin organisaties (gecontroleerd) drijven en andere verdwijnen naar de
gen daargelaten bestaan er nog geen data of inzichten uit die data met achtergrond. Een reviewmodel waar-
goed werkbare afspraken over hoe we elkaar kunnen delen. Een ecosysteem bij gebruikers ratings en recensies ge-
inzichten uit die bronnen op een ver- waarin verschillende opties bestaan ven om hun ervaringen te delen kan
antwoorde, gecontroleerde en snelle over de voorwaarden en de wijze daarbij helpen. Het mechanisme van
manier bij elkaar kunnen brengen. waarop data wordt gedeeld. In die ide- de wisdom of the crowds scheidt het
ale omgeving krijgt iedereen boven- kaf van het koren.
Het gevolg is dat partijen steeds op- dien de ruimte om toepassingen te
nieuw een gelegenheidscoalitie moe- bouwen met behulp van beschikbare COMMUNITY
ten smeden met een (of meerdere) an- data. De een zal bijvoorbeeld moge- Dat mechanisme kan niet alleen van-

FM MAGAZINE
49

uit de gebruikers een rol spelen, maar


ook vanuit de community van ontwik- WIJ ZIJN BIG DATA
kelaars. Data-analyse is immers veel Alles is meetbaar, van onze hartslag
meer dan number crunching door tijdens een rondje joggen tot de loop-
krachtige computers. Het succes ervan patronen in winkels. Door die data te
staat of valt met data-scientists die gebruiken, kunnen we indrukwek-
met verstand van zaken toepassingen kende analyses maken om bijvoor-
bouwen en daarmee voorkomen dat er beeld filevorming te voorkomen, epi-
onzinnige verbanden worden gelegd. demien voortijdig te onderdrukken
Immers, zoals de Amerikanen tref- en medicijnen op maat aan te bieden.
fend zeggen: A fool with a tool is still a Zo ontstaat een nieuwe samenleving,
fool. De moeilijkheid zit bij data-ana- waarin technologie en maatschappij
lyse vooral in het onbevooroordeeld met elkaar zijn verweven. Toch is er
kunnen begrijpen of interpreteren van ook veel weerstand. Mensen zijn bang
de resultaten. Juist daarom is het zo dat hun privacy in het geding is en
belangrijk dat data-scientists elkaars willen een slot op hun gegevens. San-
werk in het ecosysteem gaan beoorde- der Klous en Nart Wielaard zetten Big
len en (onderdelen ervan) gebruiken. Data opnieuw op de kaart. Ze laten
Organisaties kunnen zich zelfs gaan zien dat het onvermijdelijk is dat data
specialiseren op het beoordelen van de een steeds grotere rol gaan spelen in
kwaliteit van analyses en daarmee een de maatschappij en dat dat geen be-
belangrijke bijdrage leveren aan ver- dreiging hoeft te vormen. Als we een
antwoord hergebruik. Zo kan een toe- goede basis leggen voor een verant-
passing voor voorspellend onderhoud woorde toepassing van data-analyse,
bij autos wellicht worden hergebruikt ligt er een toekomst vol kansen voor
in andere sectoren, omdat algoritmes ons open.
gelijksoortig zijn. En een toepassing die
bij de ene energiemaatschappij goed
werkt voor het monitoren en contro- steeds meer in platforms afspeelt. noemde ecosysteem al biedt. Op de
leren van de facturering van het ver- Denk hierbij bijvoorbeeld aan de website algorithmia.com wordt een
bruik, zal wellicht ook bruikbaar zijn haast eindeloze hoeveelheid nieuwe open marktplaats gebouwd voor algo-
voor een andere energiemaatschappij, business modellen die in de deeleco- ritmen. En ook de strategie van Tesla
waardoor de kosten van ontwikkeling nomie ontstaan, varirend van de topman Elon Musk is veelzeggend. Hij
kunnen worden verdeeld over meer- bekende bedrijven Uber en AirBnB tot kondigde in een blog aan dat Tesla
dere afnemers. Zon ecosysteem zorgt kleinere initiatieven als Peerby een niet langer patenten op technologie
dus dat populaire en kwalitatief goede Nederlandse startup die het mogelijk voor elektrische autos te vuur en te
toepassingen komen bovendrijven en maakt dat mensen in elkaars buurt zwaard gaat beschermen maar ieder-
in andere domeinen omarmd. spullen als boormachines of fietsdra- een vrijelijk onder bepaalde voor-
gers lenen in plaats van kopen. Stuk waarden toestaat de patenten te ge-
Kortom, we hebben dus een nieuw voor stuk gaan deze initiatieven uit bruiken. Musk begrijpt als geen ander
fundament nodig om (keten)partners van een nieuwe netwerksamenleving zeker gezien zijn eerdere ervaringen
veel intensiever en gemakkelijker te waar technologie en sociale media bij het opzetten van het platform van
laten samenwerken. Wat we nodig nieuwe mogelijkheden voor commu- PayPal dat hij in het huidige econo-
hebben is een ecosysteem waarin par- nicatie en samenwerking bieden. Die mische tijdperk eerst moet zorgen dat
tijen overheden, bedrijven, program- ontwikkeling speelt in veel breder ver- er een omvangrijk en goed werkend
meurs, data scientists, belangengroe- band. Als we de goederenlogistiek in platform ontstaat voordat er sprake
pen, juristen, gebruikers eenvoudig Nederland bijvoorbeeld beter willen kan zijn van een serieuze en lucratie-
kunnen samenwerken aan goede Big organiseren op basis van data-analy- ve business. Zijn eerste zorg is dus dat
Data toepassingen. Een ecosysteem se, zullen we een ecosysteem nodig er een goed platform komt waaraan
waarin de partijen die data bezitten hebben waarin havenbedrijven, lucht- iedereen een bijdrage kan leveren.
varirend van telecombedrijven, havens en logistieke partners aanslui- Alleen dan kan de gewenste schaal-
banken, overheden tot internetbedrij- ten en (inzichten uit) data delen. grootte ontstaan. Stuk voor stuk zijn
ven op een verantwoorde manier het signalen dat het ecosysteem er-
tot inzichten kunnen komen en die OPEN PLATFORM aan komt en dat organisaties daarin
inzichten ook op de juiste manier be- Zon ecosysteem is voor een deel nog op andere manieren met elkaar sa-
schikbaar kunnen stellen. een wensdroom. Toch is het bepaald menwerken dan ze nu gewend zijn. n
De ontwikkeling van dit ecosysteem geen ondenkbaar scenario en op di-
is niet alleen nodig en/of onvermij- verse terreinen wordt er op dit mo-
delijk? omdat Big Data een steeds ment aan gewerkt. KPMG investeert
grotere rol speelt in de samenleving, in KAVE, een open source platform Sander Klous en Nart Wielaard zijn auteurs van de
maar ook omdat ondernemen zich dat een aantal elementen van het ge- bestseller Wij zijn Big Data

FM MAGAZINE
PERSOONLIJKE & PROFESSIONELE
GROEI VOOR CONTROLLERS
WORD OOK LID VAN HET CONTROLLERS NETWERK EN PROFITEER VAN ALLE PRIVILEGES:

Bouw een band op met vakgenoten


Deel ervaringen in een vertrouwde omgeving
Word effectiever in uw werk en voeg meer waarde toe
Bespaar op adviezen van consultants
Behaal 18 PE Uren

Meld u vandaag nog aan via Controlling.nl*

AGENDA

16 september 2015 september 2015 12 november 2015


Corporate Growth Summit Q3 Peer Groups Jaarcongres Finance Transformation

november 2015 13 januari 2016 21 april 2016


Q4 Peer Groups Controllers Netwerk Nieuwjaarsborrel Jaarcongres Controlling

*Het Controllers Netwerk is voorbehouden aan Business Controllers, Financial Controllers, Corporate Controllers
en Directors Control van top 500 ondernemingen. Na aanmelding volgt een intake gesprek.
column 51

De ver van mijn


bed show
KRO presentator Han van der Meer probeerde in de jaren 70 het thema ontwikkelingssamenwerking
dichter bij de mensen thuis te brengen met zijn televisie programma De ver van mijn bed show.
Onderwerpen van ver weg werden zo heel concreet door de verhalen van de mensen in de studio.

In een andere tijd en in een ander tempo en met het onder-


werp Big Data voel ik me de laatste tijd net zoals Han. Big
Data is namelijk niet ver weg meer, maar we brengen het
onderwerp dichtbij de mensen. Dichterbij dan dat je denkt.

We zijn de fase voorbij waarin we elkaar op seminars grote


verhalen vertellen hoe grote Amerikaanse bedrijven met
grote hoeveelheden aan data grote dingen doen. Dat we veel
data verzamelen is waar, maar de data bij onze klanten is
vooral heel divers. Veel organisaties hebben geen weet van
wat je daar allemaal mee kunt doen.

Er bestaat echter nog geen standaard Big Data, de brug tus-


sen de techniek en de toepassing is het op maat gesneden
idee. Veel ideen uit onze praktijk hebben te maken met het
combineren van data. Data die niet zoals vroeger altijd netjes
in een gestructureerde vorm aangeleverd hoeft te worden,
maar die in allerlei vormen en formaten overal vandaan kan
komen. Zowel van binnen- als van buiten de organisatie.

Ons data-laboratorium is al aardig gevuld met allerlei leuke Tijdens deze projecten denk ik dan vaak aan het spelletje
ideen. Als je praat over marketing intelligence en klanten, Wie is het? van vroeger, waarbij je door het stellen van
is in veel van de gevallen de rode draad als volgt: Als je weet gerichte vragen de juiste persoon moest vinden. Is het een
wie op wie lijkt (1) en als je daardoor je klant beter begrijpt man? Heeft hij een bril? Heeft hij een snor? Het is niet Bill
(2), kun je hem of haar daarna beter bedienen (3). of Alfred, maar het is die Han van de Ver van mijn bed
show! Het antwoord is dichterbij dan je denkt. n
Vervang het woord klant door bijvoorbeeld een dossier, een
patint, een bezoeker, een product of een dienst en je zult
zien dat veel van de ideen uit de praktijk van vandaag gro-
te raakvlakken hebben met jouw eigen omgeving.

Sommige van onze klanten willen efficinter gaan werken,


anderen proberen hun klanten op maat te bedienen. Maar
ook het proberen te begrijpen waarom de ene promotie of
campagne succesvol is, behoren tot een categorie van vra-
gen die we vandaag met behulp van data aan het beant-
woorden zijn.

Het antwoord op al deze vragen is niet te achterhalen met n Leander van Dongen (42) is directeur van Aorta Business Intelligence uit Waalwijk
simpele druk op de knop. Het is vaak een kwestie van de juiste en gepassioneerd over het toepassen van Big Data toepassingen bij de klanten
vragen stellen om het goede antwoord te kunnen vinden. van Aorta. Zijn blogs zijn gebaseerd op verhalen en ervaringen uit de praktijk.

FM MAGAZINE
52
checklist

10 tips om te beginnen
met Big Data & Analytics
Iedereen heeft de boodschap inmiddels begrepen; data biedt bedrijven fantastische mogelijkheden.
Maar welke stappen moet je zetten om de vruchten ervan te kunnen plukken? Hoe moet je beginnen?
En welke valkuilen moet je vooral vermijden? DOOR MARCO DE JONG

1. BEGIN! brengt, krijg je opeens een hele andere kijk


Als je erover blijft nadenken, begint iemand op de kosten en omzet van die klant.
anders er wel mee. Ik zou zeggen: begint eer ge
bezint in plaats van andersom. We hebben er In die veelheid van gezichtspunten liggen mo-
genoeg over nagedacht, laten we nu eens wat gelijkheden. Alleen al door data te integreren
gaan doen. Niet in het wilde weg, zonder enig en in context te bekijken, krijg je gegarandeerd
plan, maar wel gewoon theorie om gaan zetten verrassende nieuwe inzichten. Waar bedrijven
naar praktijk. nu typisch naar kijken is de top 10 klanten die
het meeste en minste bijdragen aan de omzet.
2. HOUD HET KLEIN Daar trekken ze dan een streep tussen. Dat is
Droom gerust groot, maar zet kleine stappen. een zeer beperkte toepassing van de beschik-
Accepteer dat 10 procent beter ook beter is. Als bare data. Door de context te schetsen kun je
je eerst gaat nadenken over hoe je 100 procent wellicht acties bedenken waarmee je die on-
beter kunt worden, heb je over twee jaar nog derste 10 kunt enthousiasmeren iets meer te
niks bereikt. Er zijn geweldige nieuwe mogelijk- doen. Of er alsnog afscheid van nemen, maar
heden, maar je kunt niet van 0 naar 100. Ga op dan weloverwogen.
kleine schaal eens proberen om wat beschei-
den verbeteringen met data te realiseren. Richt 4. HOUD EEN OPEN BLIK
je op zichtbare en meetbare (tussen)resultaten. Bijna iedereen begint een rapportage-fase met
de vraag: Wat wil je weten? Alleen, als we goed
Financials kunnen hier goed bij helpen, want zouden zijn in het bepalen van wat we willen
dat zijn nu juist professionals met een overkoe- weten, hadden we deze discussie niet gehad. Dat
pelend beeld, analytische vaardigheden n een gaat bij voorbaat al fout. De echt interessante
onafhankelijke positie binnen de organisatie. Dat inzichten bedenk je niet van tevoren, die worden
zijn drie belangrijke aspecten die van waarde opeens duidelijk uit de verzamelde informatie.
kunnen zijn bij het benutten van big data binnen
organisaties. Financials moeten dan wel bereid Iedereen lijkt bang voor een wereld waarin
zijn de control-kant los te laten en de neiging on- niets meer veilig is en iedereen gaat laten zien
derdrukken om alles 100 procent perfect te wil- wat ze allemaal te weten kunnen komen. Dat
len hebben voor ze ergens aan beginnen. angstbeeld lijkt me onterecht, want je bent er
toch zelf bij? Je kunt toch bijsturen? Je moet
3. DENK HOLISTISCH nieuwsgierig zijn bij dit soort trajecten, anders
De grootste winst van de nieuwe mogelijk- moet je er berhaupt niet aan beginnen.
heden van big data is dat je alles aan elkaar
kunt verbinden; silos, systemen, producten, 5. WERK ITERATIEF
klanten, enzovoorts. Binnen de telecom heb- Durf fouten te maken, zorg alleen dat je snel van
ben ze bijvoorbeeld het cost-to-serve-concept je fouten leert. Kies dus voor flexibiliteit, zowel
gentroduceerd. Daarmee kunnen zij vanuit in mensen als in tooling. Alhoewel deze tip mis-
de daadwerkelijke operatie kijken wat voor schien het simpelst klinkt is ie in de praktijk het
touch points ze met de klant hebben; hoe lastigst vorm te geven. Bestaande structuren
vaak hij belt met de klantenservice; wat zijn binnen organisaties, rondom projecten, budget-
betaalgedrag is; hoe hij zijn abonnement ge- ten, IT-aankopen, etc. werken in de praktijk recht
bruikt; hoe hij is binnengekomen; hoe lang tegen dit principe in. Een research en develop-
hij klant is; waar hij woont en werkt; welke ment cultuur binnen de organisatie, maar op zijn
telefoon hij gebruikt; et cetera. Wanneer je minst binnen het team dat met Big Data aan de
de data van al die invalshoeken bij elkaar slag gaat is noodzakelijk.

FM MAGAZINE
53

6. AUTOMATISEER vragen zij zitten en wat voor oplossingen zij ge-


Door meer context in je analyses mee te ne- vonden hebben. Doe inspiratie op bij andere or-
men, ben je in staat veel beter het verhaal ganisaties en wees creatief. Mogelijk bestaat er
achter de cijfers te vertellen. Door analyses op een kant-en-klare oplossing. Je hoeft niet alles
basis van wiskundige modellen en algoritmes zelf te ontdekken. Wees niet alleen maar bang
geautomatiseerd tot stand te laten komen, dat anderen er met je idee vandoor willen,
hoeft dat niet zo veel tijd te kosten als vroeger. maar deel inzichten en probeer juist als onder-
Dit biedt financials de kans om hun analyti- deel van het netwerk te groeien. Met co-creatie
sche vaardigheden beter in te zetten. Als je dan en symbiose kun je een heel eind komen.
vervolgens op basis van die inzichten operati-
onele zaken beter kunt inregelen, blijft er veel 10. NEEM DE TIJD OM INZICHTEN TE ABSORBEREN
meer tijd over om je informatiehuishouding Wanneer je in de onderzoekende fase genoeg
goed op poten te zetten. te weten bent gekomen kun je ook even stop-
pen. Er is niks zo vervelend als allerlei nieuwe
7. KIES DE JUISTE TOOLS inzichten hebben, maar niks kunnen aanpas-
Als je een tijdje aan het pionieren bent ge- sen. Een voorbeeld hoorde ik laatst van een
weest, heb je een beter beeld van wat je voor bedrijf gespecialiseerd in winkelvloerexecutie.
jouw organisatie nodig hebt. Wees je ervan Zij leveren onder andere stellingen voor speci-
bewust dat wanneer je kiest voor een speci- fieke producten aan supermarkten. Dit bedrijf
fieke software-oplossing je voor een aantal had een analyse gedaan waarmee ze veel beter
mogelijkheden kiest en andere mogelijkheden inzicht hadden gekregen in het assortiment
juist uitsluit. Je kunt bijvoorbeeld een onder- dat ze bij verschillende supermarkten zouden
scheid maken tussen exploratieve analyses en moeten voeren om de omzet te optimaliseren.
concluderende analyses. Voor dat eerste type Toen kwamen ze erachter dat ze dat logistiek
analyse wil je een datamining oplossing heb- niet konden waarmaken.
ben waarmee je iedere vraag die je ter plekke
bedenkt, kunt beantwoorden. Liefst op een vi- Dit is een typisch voorbeeld van een analyse-
suele manier en in een bepaalde context. Als je traject dat door analisten alleen is gedaan. Voeg
concluderende analyses wilt, heb je juist een altijd iemand van logistiek en/of operatie aan het
statistisch onderbouwende tool nodig. Denk er team toe, om de consequenties van de nieuwe
dus heel goed over na wat je wel en wat je niet inzichten in te kunnen schatten. Hier zie je dat
wilt, en schaf dan pas een tool aan. agility ook een belangrijke rol speelt bij analyse-
trajecten. Je moet je organisatie wel aan kunnen
8. KIES DE JUISTE MENSEN passen op basis van de ontdekkingen die je doet
Verzamel talent om je heen. Vind de mensen en wanneer je iets al honderd jaar op dezelfde
die over de kennis en kunde beschikken om manier doet is dat vaak niet eenvoudig. Daar
je verder te helpen. Kijk goed wat je al in huis moet je bij zulke trajecten heel goed over na-
hebt en onderzoek wat je nog mist. Wees niet denken. Stel dat je alles te weten kunt komen,
bang om met mensen samen te werken die wat kun je dan aanpassen en hoe snel? Je hoort
heel anders kijken en denken. Al die verschil- vaak dat real-time analytics nodig is, maar bij de
lende gezichtspunten helpen juist bij het sa- meeste bedrijven is dat niet zo. Die hebben moei-
menstellen van data en bij het bedenken van te zich binnen een jaar aan te passen, laat staan
mogelijke invalshoeken voor de analyses. in een dag of sneller. n

9. KIJK NIET ALLEEN NAAR BINNEN


Staar je niet blind op je eigen organisatie, kijk
ook eens verder. Vraag aan anderen met welke Marco de Jong is oprichter van Experience Data

FM MAGAZINE
54
big data & analytics
Toolselectie

Geen one size


fits all oplossing
Niet zozeer big data, maar mixed data blijkt bij veel projecten de uitdaging te zijn. Hoe combineer
je succesvol data uit verschillende bronnen om te komen tot verbluffende nieuwe inzichten? Nieuwe
technologie maakt dit mogelijk. DOOR MARCO DE JONG

In het volgende stadium ga je kijken


hoe de data eruit ziet. Dit is een stap
die niet tot de verbeelding spreekt
en vaak wordt overgeslagen. Het is
de zure appel waar bij ieder startend
big data project doorheen gebeten
moet worden. Zonder dat je al een
specifiek doel hebt ga je kijken wat
je allemaal hebt. Hoe vaak komt
klantnummer voor in deze data en
is dat elke keer dezelfde? Of hebben
we vijf definities van klantnummer?
Hoe goed zijn alle velden gevuld?
Hoe makkelijk zijn verschillende
bronnen te koppelen? En wat is de
kwaliteit van de verschillende da-
tabronnen? Nu ken je de data. Dit
is een reality check: Je kunt wel van
alles willen, maar heb je daarvoor de
juiste data beschikbaar?

Figuur 1 - Van data naar waarde Het product van het tweede stadium is Linked Data Door de
data te koppelen en verbanden te leggen is de data al meer
Voor de keuze van de juiste tooling is het allereerst van be- waard geworden.
lang antwoord te hebben op de vraag: Hoe kom je van data
als grondstof naar waarde? Om succesvol waarde te creren Vervolgens ga je het doel vaststellen op basis van de context
met Big Data & Analytics doorloopt data drie opeenvolgende en de overview die je nu van de data hebt. Met welk doel ga je
stadia. Dit is in bovenstaande figuur gellustreerd. nu met die data aan de slag, dus welke analyse wil je doen? Is
dat informeren, optimaliseren of heb je een onderzoeksvraag?
Het begint links bij ruwe data die uit verschillende bron-
nen afkomstig is: intern, extern. Het is gestructureerd of Uit de analysefase komen sowieso een groot aantal inzichten
ongestructureerd en je hebt te maken met de drie Vs van en antwoorden op business vragen. Daarna volgt de laatste
Big Data: Velocity (snelheid), Volume (hoeveelheid) en Va- stap waarin je de data om gaat zetten in waarde. Hoe kom
riety (variteit). je van data naar waarde? Door er dataproducten van te
Hoe kom je van data naar waarde? Welke data heb je al? maken. Er zijn vier dataproducten op te leveren:
Denk niet alleen aan interne data, maar ook aan externe
data. Probeer niet alleen aan gestructureerde data te den- 1. Solution
ken (bijvoorbeeld ERP-data), maar ook aan ongestruc- Combinatie van kennis, inzichten en techniek voor een bepaald
tureerde data (bijvoorbeeld tekst). Wees je bewust van toepassingsgebied (bijvoorbeeld procurement monitoring)
welke data je nodig hebt, en denk na over de data van
klanten, partners en toeleveranciers. Iedereen heeft een 2. Action
stuk van de puzzel en hoe meer stukjes je hebt hoe beter Kant en klare actielijsten op basis van modellen (bijvoorbeeld
je kunt puzzelen. concrete acties t.b.v. sales optimalisatie)

FM MAGAZINE
55

3. Improvement
Inzichten in effectiviteit en efficiency van de organisatie, in-
clusief interpretatie (via context) die direct om te zetten zijn in
verbeteringen (bijvoorbeeld proces improvement)

4. Intelligence
Bundeling van inzichten en antwoorden die de collectieve in-
telligentie binnen een organisatie naar een hoger plan brengen
(bijvoorbeeld dashboards)

Voor iedere organisatie zal de waarde anders zijn, maar ik


denk dat deze vierdeling een concreet handvat biedt om die
waarde in een business case uit te werken.

TOOLSELECTIE
Hoe kom je van zon abstract model tot een keuze voor too-
ling? Is er een tool of platform dat je in alle stadia onder-
steunt? Het opdelen in stadia helpt je omdat elk van deze
stappen verschillende implicaties heeft op het gebied van
tools en het type mensen dat je nodig hebt om het uit te voe-
ren. We zullen niet te veel in detail treden, maar vonden het
wel belangrijk om in ieder geval opslag en bewerking van data
en analyse tools apart te behandelen. De reden is dat de keu-
zes die je in opslag maakt (eerste twee stadia) bepalend is voor
de waarde die je via analyses uit de data kunt halen.
Figuur 3 - Magic Quadrant for Business Intelligence and
Voor verschillende doeleinden heb je verschillende tooling Analytics Platforms
beschikbaar. Zie voor inspiratie de Magic Quadrant figuren
van Gartner voor Data Warehouse en Data Management op- Er zijn grofweg twee toolvragen te beantwoorden: hoe sla je
lossingen (figuur 2), en oplossingen voor Business Intelligence data op en hoe analyseer je? Als je je data niet adequaat op-
and Analytics (figuur 3). Daarbij moet opgemerkt worden dat slaat is het onmogelijk om vervolgens bepaalde verbanden
er geen one size fits all oplossing bestaat. Ieder doel heeft een te leggen. Dat is dus een onderdeel dat niet vergeten mag
tool, en het is dus cruciaal om met dat doel te beginnen. worden. En als je geen krachtige analysetool hebt dat past
bij de vragen die je wilt stellen en de manier waarop je wilt
werken kun je prachtig opgeslagen data hebben, maar doe
je er niks mee.

Van data naar waarde is een proces vergelijkbaar met een


bedrijfsproces. Nieuwe tools en technieken maken het mo-
gelijk dit proces iteratief aan te pakken. Ik ben ervan over-
tuigd dat het meerdere malen doorlopen van dit proces om
uit te proberen wat werkt binnen uw organisatie de beste
garantie is voor uiteindelijk succes. Een R&D aanpak is be-
wezen effectief binnen Big Data & Analytics en biedt heel
veel kansen om tot de juiste keuze voor zowel mensen als
tools te komen. Wees hierbij bewust van de zure appel van
het tweede stadium en sla dit niet over, want zoals altijd
komt na het zuur het zoet van de nieuwe inzichten en prak-
tisch toepasbare waarde uit data. n

Figuur 2 - Magic Quadrant for Data Warehouse and Data Manage-


ment Solutions for Analytics Marco de Jong is oprichter van Experience Data

FM MAGAZINE
56
vacatures
aandeelhouder) het beste uit zichzelf en onze producten kunnen halen. Con-
creet betekent dit dat je verantwoordelijk bent voor het ophoesten van allerlei
cijfers, maar ook dat je het verhaal achter deze cijfers begrijpt n kunt over-
brengen aan anderen.
Zie: Finance.nl/vacature/137556/

Investment Operations Analyst


In deze rubriek treft u een overzicht aan van recente Mars Nederland B.V. in Veghel
A job at Mars is never just a job. Its an adventure. You can develop your ideas
vacatures die geplaatst zijn op Finance.nl, d vacaturesite and create new successes. In fact, in a culture thats all about freedom, perso-
voor finance professionals. Wilt u ook vacatures plaatsen nal responsibility and entrepreneurship and with brands active in 180 coun-
op Finance.nl en de bijbehorende uitingen op het web tries and sales of $33 billion you can make it mean more no matter where
en in print? Surf dan naar Finance.nl of neem contact you join us. This position entails a substantial number of individual duties and
op met Product Manager Rienke Vingerling (rvingerling@ assignments, which requires a solid understanding of the investment structure
of the Plans and our stakeholder objectives. Investments is your passion; you
alexvangroningen.nl / 06-46352657).
have a Masters degree or equivalent work experience, preferably have worked
for a number of years in banking or retirement funds, and can handle specific
annual investment reporting for all plans to Mars Inc. You combine strong ana-
Financial accountant lytical skills with a high level of accuracy and attention to detail. We expect you
Voor een klant van Brainfish in Rotterdam
to have strong MS Excel skills, be fluent in English and preferably also have
Our client is the leading provider of marine services to offshore terminals and
knowledge of Dutch. This is a full-time position.
minerals export. For the Regional Finance Department Africa & RESA (Russia,
Zie: Finance.nl/vacature/137537/
Europe, South-east Asia and Australia) they are looking for a driven financial
accountant. The Accountant is responsible for managing the financial day to
day administration of several entities. He or she performs timely monthly clo- Controleleider
sing procedures, and provides timely and accurate management information Baker Tilly Berk in Velsen-Zuid
and analysis on actuals, budgets and forecasts. The activities will be performed Baker Tilly Berk is een ambitieuze organisatie die hard aan de weg timmert. Wij
at the Rotterdam office, The Netherlands zijn de ondernemer naast de ondernemer. Als controleleider bij Baker Tilly Berk
Zie: Finance.nl/vacature/137589/ in Velsen ben je altijd betrokken bij je klanten en je spreekt ze vaak persoonlijk.
Als controleleider begeleidt en coach je de assistent accountants. Ook verricht
je in samenwerking met je manager uitdagende werkzaamheden:
Business Controller je adviseert klanten over uiteenlopende aspecten van de bedrijfsvoering
Voor een klant van Kasparov in Utrecht
je zorgt voor de planning van jouw klanten en team
Our client is an international organization with an office in the region of
je controleert jaarrekeningen, tussentijdse rapportages en allerhande
Utrecht. A dynamic company with more than a few thousand employees global-
verantwoordingen
ly. Within this challenging position as a Business Controller you are responsible
je stelt rapportages op ten behoeve van klanten naar aanleiding van uitge-
for optimizing personnel costs to achieve the company goals. Your main task
voerde controles
and responsibilities are:
je geeft leiding aan (gevorderd) assistenten op jouw teams
Managing a team of 3 employees;
in je contacten met klanten signaleer je behoeften en trends, waar je snel en
Analyzing, planning and forecasting personnel expenditures;
adequaat op in weet te spelen.
Identify and pursue improvements to optimize personnel costs
Zie: Finance.nl/vacature/137518/
Participate in several internal projects;
Discuss results with the finance organization and the business;
Initiate process improvements. Financial Analyst
Zie: Finance.nl/vacature/137581 Wilmar Europe in Rotterdam
Wilmar Europe is a Dutch branch of Wilmar International Limited. Wilmar is
Asias leading agribusiness group and is the largest processor and merchandi-
Finance Manager ser of palm and lauric oils. Wilmar Europe became the first venture in Europe,
ScopeFinance in Rosmalen
located at the heart of the Port of Rotterdam. For our Finance department we
Onze opdrachtgever, in de directe omgeving van Rosmalen, is een vooruit-
are looking for a fulltime hands-on and proactive Financial Analyst. In this job
strevend, innovatief, dynamisch en groeiende organisatie, actief in de bouw/
you will assist the Management of Wilmar Europe in their decision making pro-
installatie branche. Er werken ongeveer 200 medewerkers bij dit mooie bedrijf.
cess by supplying various financial and non-financial analysis, forecasting and
Vanwege interne doorgroei zijn wij voor hen op zoek naar een nieuwe Finance
budgeting as well as financial modelling. The function formally reports to the
Manager. In deze rol heb je de dagelijkse leiding over en ben je verantwoorde-
Senior Financial Accountant.
lijk voor de gehele financile- projectadministratie. Je rapporteert rechtstreeks
Zie: Finance.nl/vacature/137502/
aan de Financieel Directeur.
Zie: Finance.nl/vacature/137560/
Assistant Audit & Assurance
Mazars in Rotterdam
Assistent Controller Bezig met afstuderen en per september op zoek naar een starterspositie? Dan
Zoover en Weeronline.nl in Zeist
is deze functie, waarbij je werkzaam zult zijn op n van onze 10 kantoren in
In deze groeifunctie ga je een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren
Nederland, wat voor jou! In deze functie houd je je met name bezig met de
van onze afdelingsmissie: We willen de controle hebben over alle financile
controle van jaarrekeningposten en controleren van processen binnen organi-
stromen binnen onze organisatie, zodat onze klanten (ofwel collegas en onze
saties. Als lid van het controleteam bespreek jij jouw bevindingen met collegas

FM MAGAZINE
57

en direct contact met klanten hoort bij het dagelijkse werkproces. Je komt bij
verschillende bedrijven en kunt je hierdoor zeer breed en veelzijdig ontwik-
kelen. De theoretische kennis die je daarnaast opdoet in de vervolgstudie tot
OP ZOEK NAAR
registeraccountant, kun je direct toepassen in de praktijk.
Zie: Finance.nl/vacature/137485/
EEN NIEUWE UITDAGING?
Finance.nl is d vacaturesite voor financials. Wekelijks
Business Controller worden honderden nieuwe vacatures geplaatst. Vele
Jij & Zij Finance in Amsterdam interessante werkgevers wachten op uw reactie, zoals Akzo
Voor een goede relatie van ons in Amsterdam zijn we op zoek naar een erva- Nobel, Heineken, Unilever, E.ON, ASML en vele toprecruiters.
ren business controller. De organisatie is continu in beweging en dit bied veel
mogelijkheden voor ontwikkeling. Dit vraagt ook aanpassingsvermogen en de n Vind uw nieuwe baan op Finance.nl
flexibiliteit mee te kunnen veren met de organisatie.
n Plaats uw CV in de CV Databank
Je bent als business controller verantwoordelijk voor meerdere bedrijfsonder-
n Maak een Search Agent aan
delen en bent betrokken bij verschillende projecten;
n Meld u aan voor de Finance.nl Banen Special
Je bent de financile sparringpartner voor collegas, management, directie,
n Meld u aan voor de FM.nl Nieuwsbrief
daarnaast ben je ook aanspreekpunt voor de business;
n Meld u aan voor FM Club en ontvang FM Magazine
Je levert tevens een belangrijke bijdrage aan het beleid door het analyseren
van trends en ontwikkelingen;
Je bent volledig verantwoordelijk voor het risicomanagement; TIP: Word dagelijks op de hoogte gehouden van
Je genereert managementinformatie en analyses. Je analyseert, gevraagd en nieuwe vacatures binnen uw interessegebied.
ongevraagd, de financile prestaties, stelt rapportages hierover samen, be-
spreekt deze en verstrekt adviezen. Maak een Search Agent aan.
Zie: Finance.nl/vacature/137476/

testimonials
Conclusion Financile Professionals: Er Proud People, Solide businesspartner die
wordt echt pro actief met me meegedacht ons meehelpt ondernemen
Voor de werving van financials en de brandig van ons Vijf jaar geleden is Proud People gestart. Op dat moment zijn we op zoek ge-
werkgeversmerk werken wij graag samen met Finance.nl. gaan naar een solide businesspartner die ons helpt om de best beschikbare
Niet alleen heeft het een groot bereik op diverse social financials te vinden voor de vacatures die ons zijn toevertrouwd door onze
media en heeft Finance.nl n van de grootste netwer- opdrachtgevers. Gedurende de afgelopen jaren heeft Finance.nl deze ver-
ken onder financile toppers, maar ook is het bijzonder wachting meer dan waargemaakt. Vanwege het grote netwerk en de enthou-
prettig met ze schakelen. Er wordt echt pro actief met siaste, proactieve en meedenkende contactpersonen. Daarnaast hebben ze
me meegedacht als het gaat om de invulling van onze goed nagedacht over hun propositie: met hun diverse producten kun je altijd
wervingsbehoefte en branding vraagstukken binnen deze maatwerk maken voor iedere unieke situatie. Finance.nl is daarmee voor ons
niche doelgroep. Ook in kennisdeling is Finance.nl een goede partner. Ik zie uit naar een waardevolle partner om onze sterke groei te blijven realiseren.
een duurzame samenwerking en kan Finance.nl warm aanbevelen.
Marc Schram, directeur Proud People
Marinda Visser, Recruitmentmanager Conclusion Financile Professional Over Proud People. Proud People is expert in de
Over Conclusion Financile Professionals. Conclusion Financile Professi- bemiddeling van financials om trots op te zijn, zo-
onals voorziet in specifieke kennis en lost capaciteitsvraagstukken op bin- wel vast als tijdelijk. We pakken dit op onderschei-
nen de financile en bancaire tak. Al ruim 10 jaar detacheren wij financile dende wijze aan: fris, enthousiast en gedreven.
professionals en voeren wij projecten uit. Op proudpeople.nl ontdek je hoe onze toegevoegde
waarde jou of jouw organisatie helpt doelen realiseren.

OP ZOEK NAAR FINANCE PROFESSIONALS?


Finance.nl is d vacaturesite voor financials. n Benader gericht kandidaten via Target TIP: De topwergevers positie heeft
Staat u op het punt om uw financile afde- Mailings een bruto bereik van meer dan
ling uit te breiden? Zoekt u nieuw financieel n Adverteer in de Finance.nl Banen Special 150.000 financials. Plaats snel uw
talent? Neem dan snel contact met ons op n Bespaar tijd met Assisted Search
om de mogelijkheden te bespreken.*
vacature op Finance.nl.
n Sta bovenaan op veelbezochte
landingspaginas *Wilt u meer weten? Neem dan contact op
n Plaats uw vacature op Finance.nl n Bereik duizenden finance professionals met Rienke Vingerling via 06-46352657 of
n Blader door de CV Databank via de FD bijlage: Finance Carrire Special rvingerling@alexvangroningen.nl

FM MAGAZINE
58
colofon

Financieel Management (FM) is de informa- Marketing: Paul van Beckum leiding van artikelen over te nemen op (eigen)
tiebron voor financieel managers en control- (pvanbeckum@alexvangroningen.nl) websites, mits met bronvermelding.
lers van middelgrote bedrijven. Het multime- Tel: 020 5788919
diale platform bestaat uit een webportal en Wet Bescherming Persoonsgegevens
online discussiefora, een tijdschrift en diverse Karin Buskermolen De abonneegegevens zijn opgenomen in een
events. Het multimediale portfolio van FM is (kbuskermolen@alexvangroningen.nl) database van Alex van Groningen B.V. Deze is
optimaal ingericht om finance professionals Tel: 020 5788903 aangemeld bij het College Bescherming
te bereiken met praktijk, visie en trends. FM Persoonsgegevens. Wij gebruiken deze gege-
Magazine verschijnt jaarlijks in de vorm van Sales & Traffic: Tim Bosman vens om u op de hoogte te houden van aan-
4 specials. (tbosman@alexvangroningen.nl) biedingen. Indien u hier bezwaar tegen heeft,
Tel: 020 5788909. maakt u dit kenbaar door bericht te zenden
Redactie: Burgemeester Haspelslaan 63 naar info@alexvangroningen.nl.
1181 NB, Amstelveen Bent u leverancier en wilt u een adverten-
E-mail: redactie@alexvangroningen.nl tie, advertorial of gastbijdrage plaatsen in Aanlevering van artikelen
Website: FM.nl FM Magazine? Neem dan contact op met Inzending van een artikel naar de redactie
Tim Bosman. ter publicatie houdt tevens in dat de auteur
Hoofdredacteur: akkoord gaat met de volgende voorwaarden
Jeppe Kleyngeld Lidmaatschappen: FM Magazine is onderdeel voor plaatsing:
(jkleyngeld@alexvangroningen.nl) van een lidmaatschap van de FM Club. De FM
Tel: 06 50602289 Club is ht platform waar ambitieuze finan- de auteur heeft het volledige auteursrecht
cieel managers en zzp-ers in finance elkaar op het werk;
Gasthoofdredacteur ontmoeten. Word nu lid en ontmoet vakgeno- het artikel is niet eerder, in welke taal dan
Marco de Jong ten tijdens exclusieve masterclasses, netwerk- ook, gepubliceerd;
(marcodejong@experiencedata.nl) borrels en topcongressen, bezoek interessante met publicatie wordt geen geheimhou-
Tel: 06 34385852 bedrijven en ontvang vier keer per jaar FM Ma- dingsplicht geschonden;
gazine. Meld u aan via FMClub.nl. de auteur verleent de uitgever het ge-
Aan deze editie werkten mee: bruiksrecht op het artikel om dit in al haar
Stephen van den Berg, Ieke le Blanc, Jan Drukker: Bal Media media te (her)publiceren in print, online of
Bletz, Wim Boer, Leander van Dongen, Vormgeving: Cor Lesterhuis (Alex van Gro- in welke vorm dan ook;
Mireille Hildebrandt, Diana Horsmeier, ningen), Anouk Bommer de auteur zal niet zonder schriftelijk toe-
David de Jong, Sander Klous, Ramond Fotografie: Geert Snoeier en Eric Fecken stemming van de uitgever het artikel el-
Leenders, Francien Malecki, Koos Plegt, ders publiceren;
Dezs Rcz, Joost Rongen, Michiel Rozema, Alex van Groningen B.V. de uitgever behoudt zich te allen tijde
Ton Spaapen, Edwin van Unen, Rienke Zonder schriftelijke toestemming van de uit- bij aangeleverde artikelen het recht voor
Vingerling, Nart Wielaard, Suzanne Wijers gever is het niet toegestaan om integraal ar- deze te kunnen inkorten, koppen en de
tikelen over te nemen, te (doen) publiceren of vorm te kunnen wijzigen en artikelen in
Uitgever: Alex van Groningen B.V. anderszins openbaar te maken of te verveel- een voor de betreffende publicatie door
Burgemeester Haspelslaan 63, voudigen in welke vorm dan ook. Nota bene: de uitgever geschikt geachte context te
1181 NB Amstelveen geen toestemming is nodig om de titel en in- kunnen plaatsen.

FM MAGAZINE
ONMISBARE OPLEIDINGEN VOOR AMBITIEUZE FINANCIALS

PERMANENTE EDUCATIE alexvangroningen.nl

BEOORDEELD ALS BE
FINANCI L E OP LE ID ER
STE

ervaringen)
Bron: Springest.nl (12
0+
8,4
Wilt u op de hoogte blijven van de
ontwikkelingen in uw vakgebied?
Vindt u het cruciaal dat uw kennis
en vaardigheden op peil zijn?

Vergroot nu uw kennis met


opleidingen van topniveau. Schrijf
vandaag nog in en verzeker u van

BEL VOOR MEER INFORMATIE 020 6390008 een plaats via alexvangroningen.nl
OF GA NAAR ALEXVANGRONINGEN.NL/PE

September 2015 Bijeenkomst Investering PE Uren Programma


2, 3 en 4 september Summer Course voor Accountants 2.475 20 3 dagen
9 en 10 september Excel 2010 voor financieel managers 1.595 14 2 dagen
9, 10 en 11 september Onderhandelen 2.395 25 3 dagen
10, 17, 24 september, 1 en 8 oktober Controller in een Week 4.295 35 5 dagen
14 september, 12 en 13 oktober Overtuigend Presenteren 2.495 21 3 dagen
Start 15 september Project Control 3.100 35 9 dagen
Start 23 september Certified Business Controller 9.500 60 16 dagen
24 september Actualiteiten Loonheffing 695 5 1 dag
29 en 30 september Effectief Forecasten 1.895 14 2 dagen
Oktober 2015
6 en 7 oktober Enterprise Risk Management 1.895 14 2 dagen
8 oktober Credit Manager in n Dag 595 7 1 dag
15 oktober US GAAP Essentials 995 7 1 dag
29 oktober Succesvolle Strategierealisatie 895 7 1 dag
29 oktober, 5, 12, 19 en 26 november De nieuwe CFO, Strategisch Financieel Management 3.995 35 5 dagen
November 2015
4 november Effectieve Liquiditeitsprognoses met Excel 895 7 1 dag
5 november Betere M&A Deals 895 7 1 dag
5 en 6 november De Controller als Business Partner 1.895 14 2 dagen
5 en 19 november Project Support 995 14 2 dagen
5, 12, 19, 26 november en 3 december Risicomanagement 2.995 35 5 dagen
6 november Fiscaal Conflictmanagement 795 5 1 dag
9, 10, 11 en 27 november Effectief Leiderschap voor financieel managers 2.995 36 4 dagen
10 november Business Case schrijven 895 7 1 dag
11 november BTW Actualiteiten 795 5 1 dag
11 november Investeringsanalyses met Excel 895 7 1 dag
11 en 12 november SAP voor Financials 1.695 14 2 dagen
11 en 18 november Strategisch Werkkapitaal Management 1.895 14 2 dagen
11, 12 en 13 november Benvloeden en Adviseren 2.295 21 3 dagen
11, 12 en 13 november Financile Analyse 2.295 19 3 dagen
11, 18 en 25 november Vastgoedrekenen 2.795 19 3 dagen
12 november Turnaround Management 895 7 1 dag
12, 19, 26 november, 3 en 10 december Public Controller in een Week 3.995 35 5 dagen

Bovenstaand overzicht betreft een selectie. Voor het complete overzicht gaat u naar alexvangroningen.nl/pe. Alle programma's worden ook incompany aangeboden.

BEL VOOR MEER INFORMATIE 020 6390008 OF GA NAAR ALEXVANGRONINGEN.NL/PE

A S S O C I AT I O N

Burgemeester Haspelslaan 63 1181 NB Amstelveen Tel 020 6390008 Fax 020 6391025 info@alexvangroningen.nl alexvangroningen.nl

You might also like