Sa Butas Ng Karayom

Si Rizal At Ang Pambansang Kalayaan

Ang Mundo Sa Paningin Ng Isang
March 23, 2008 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez

921 Votes

(Maikling kuwento iniantolohiya sa SUBVERSO ng Alliance of Concerned Teachers o

ACT)

KAGABI, matapos ang halos kalahating araw na pakikipagpulong, pakikipagtawaran at

pakikipagsigawan sa mga opisyales ng unyon sa pabrikang iyon ng tabakong pag-aari ng
pamilya Riego de Dios, nagmumurang umuwi ang kanyang amo, hindi nagdaan sa
paborito nitong mamahaling otel sa tabing dagat ni sa pangmayamang kapihan sa
Malate upang maghanap ng babaing makakapiling nito sa loob ng ilang oras o sa buong
magdamag. Kahit sitenta anyos na, binata pa rin ito, malakas pa rin at matikas ngunit
waring takot mag-asawa, kaya parang nasisiyahan na at hindi nagsasawa sa saglit na
pakikipagrelasyon sa kung sinu-sinong babae na, kalimitan, pinakamatagal na ang isang
linggong pakikipagkalantarian.

Ikinatuwa niya ang pag-uwi agad nito sapagkat tiyak niyang hindi siya pipiliting magtrabaho, di gaya kung
nagbubumabad ito hanggang madaling-araw sa mga lugar na palipasan ng oras at aliw at pasyalan ng mga
babaing mababango, makikinis, husto sa tindig at sukat, at waring mahihiyang lapitan ni kausapin ng karaniwang
mga lalaki lamang na kukulu-kulo ang tiyan at walang maipagyayabang na kayamanan at kapangyarihan. Kung
maaari nga lamang, ayaw na niyang paglingkuran ang kanyang amo sapagkat mahaba-haba na ring panahon ang
kanyang ipinagtrabaho anumang oras nitong magustuhan, araw man o gabi, katanghalian man o madaling-araw,
o kahit dapat na muna siyang magpahinga para manumbalik ang sigla niyat lakas na matagal nang hinuhuthot at
kinakatas.

Pagpasok na pagpasok ng kanyang amo sa maluwang, alpomprado at naiilawan ng aranyang mula pa sa Paris
na salas ng mansiyong iyon sa Forbes Park, agad nitong tinawag ang pandak, mataba at kikimbul-kimbol na
katulong na si Bebang na dose anyos pa lamang yata nang magsimulang maglingkod sa mga Riego de Dios nang
ang amo niyang si Miguelito kilala ngayon sa daigdig ng negosyo bilang Don Miguel na ay kinse anyos
naman. Nagpakuha ito ng isang kopita, malamig na tubig at isang boteng Dom Perignon, tatlong ulit na mabilis na
lumagok, at biglang nagtungayaw nang mabungaran sa napakalaking telebisyon ang panggabing balita tungkol sa
naganap na demonstrasyon sa Mendiola ng libu-libong mga manggagawang idinadaing ang kahirapan ng buhay
at miserable nilang kalagayan kaya humihingi ng dagdag na sahod na P125 bawat araw.

Punyeta! Mga bwisit! Umalingawngaw ang mataginting na tinig ni Don Miguel sa kabuuan ng salas, naglagos
hanggang sa kusina, kaya nagmamadaling bumalik ang katulong na si Bebang, nilalamulamukot ang puting
uniporme sa bandang tiyan at waring bariles na mabubuwal.

Bakit po?

Tonta! Di kita tinatawag, halos sairin nito ang lamang alak ng kopita. Ano pa ang gusto nila? Mabuti nga, may
trabaho pa sila.

Sino pong sila? parang naguguluhang tanong ng namumutlang si Bebang.

Letse di kita kinakausap. Muli nitong sinalinan ng Dom Perignon ang kopita at parang walang anumang
tinungga.

Napangalahati ng kanyang amo ang lamang alak ng bote, at bigla siyang kinabahan nang magtungo ito sa banyo,
matagal na naligo, nagsabon nang husto at, pagkatapos, kinuha ang paboritong pabangong Bulgari, winisikan ang
leeg, maging ang dibdib at umuusling tiyan. Naisip niyang baka siya piliting magtrabaho, gaya noong di na mabilang
na araw at gabi na para siyang minerong paulit-ulit na palulusungin at paaahunin sa makipot, madilim, malalim at
maalingasaw na lugar na iyon na ikinaiigting ng mga ugat ng kanyang leeg, ikinapupula ng kanyang ulo sa galit,
 Sa Butas Ng Karayom

Si Rizal At Ang Pambansang Kalayaan

Ang Mundo Sa Paningin Ng Isang
March 23, 2008 by plumaatpapel ni Rogelio L. Ordonez

921 Votes

(Maikling kuwento iniantolohiya sa SUBVERSO ng Alliance of Concerned Teachers o

ACT)

KAGABI, matapos ang halos kalahating araw na pakikipagpulong, pakikipagtawaran at

pakikipagsigawan sa mga opisyales ng unyon sa pabrikang iyon ng tabakong pag-aari ng
pamilya Riego de Dios, nagmumurang umuwi ang kanyang amo, hindi nagdaan sa
paborito nitong mamahaling otel sa tabing dagat ni sa pangmayamang kapihan sa
Malate upang maghanap ng babaing makakapiling nito sa loob ng ilang oras o sa buong
magdamag. Kahit sitenta anyos na, binata pa rin ito, malakas pa rin at matikas ngunit
waring takot mag-asawa, kaya parang nasisiyahan na at hindi nagsasawa sa saglit na
pakikipagrelasyon sa kung sinu-sinong babae na, kalimitan, pinakamatagal na ang isang
linggong pakikipagkalantarian.

Ikinatuwa niya ang pag-uwi agad nito sapagkat tiyak niyang hindi siya pipiliting magtrabaho, di gaya kung
nagbubumabad ito hanggang madaling-araw sa mga lugar na palipasan ng oras at aliw at pasyalan ng mga
babaing mababango, makikinis, husto sa tindig at sukat, at waring mahihiyang lapitan ni kausapin ng karaniwang
mga lalaki lamang na kukulu-kulo ang tiyan at walang maipagyayabang na kayamanan at kapangyarihan. Kung
maaari nga lamang, ayaw na niyang paglingkuran ang kanyang amo sapagkat mahaba-haba na ring panahon ang
kanyang ipinagtrabaho anumang oras nitong magustuhan, araw man o gabi, katanghalian man o madaling-araw,
o kahit dapat na muna siyang magpahinga para manumbalik ang sigla niyat lakas na matagal nang hinuhuthot at
kinakatas.

Pagpasok na pagpasok ng kanyang amo sa maluwang, alpomprado at naiilawan ng aranyang mula pa sa Paris
na salas ng mansiyong iyon sa Forbes Park, agad nitong tinawag ang pandak, mataba at kikimbul-kimbol na
katulong na si Bebang na dose anyos pa lamang yata nang magsimulang maglingkod sa mga Riego de Dios nang
ang amo niyang si Miguelito kilala ngayon sa daigdig ng negosyo bilang Don Miguel na ay kinse anyos
naman. Nagpakuha ito ng isang kopita, malamig na tubig at isang boteng Dom Perignon, tatlong ulit na mabilis na
lumagok, at biglang nagtungayaw nang mabungaran sa napakalaking telebisyon ang panggabing balita tungkol sa
naganap na demonstrasyon sa Mendiola ng libu-libong mga manggagawang idinadaing ang kahirapan ng buhay
at miserable nilang kalagayan kaya humihingi ng dagdag na sahod na P125 bawat araw.

Punyeta! Mga bwisit! Umalingawngaw ang mataginting na tinig ni Don Miguel sa kabuuan ng salas, naglagos
hanggang sa kusina, kaya nagmamadaling bumalik ang katulong na si Bebang, nilalamulamukot ang puting
uniporme sa bandang tiyan at waring bariles na mabubuwal.

Bakit po?

Tonta! Di kita tinatawag, halos sairin nito ang lamang alak ng kopita. Ano pa ang gusto nila? Mabuti nga, may
trabaho pa sila.

Sino pong sila? parang naguguluhang tanong ng namumutlang si Bebang.

Letse di kita kinakausap. Muli nitong sinalinan ng Dom Perignon ang kopita at parang walang anumang
tinungga.

Napangalahati ng kanyang amo ang lamang alak ng bote, at bigla siyang kinabahan nang magtungo ito sa banyo,
matagal na naligo, nagsabon nang husto at, pagkatapos, kinuha ang paboritong pabangong Bulgari, winisikan ang
leeg, maging ang dibdib at umuusling tiyan. Naisip niyang baka siya piliting magtrabaho, gaya noong di na mabilang
na araw at gabi na para siyang minerong paulit-ulit na palulusungin at paaahunin sa makipot, madilim, malalim at
maalingasaw na lugar na iyon na ikinaiigting ng mga ugat ng kanyang leeg, ikinapupula ng kanyang ulo sa galit,
Ang Mundo Sa Paningin Ng Isang
Plumat at Papel ni Rogelio L. Ordonez

Nakaa-antig na may halong pagkalungkot ang nadama habang paulit ulit na inaamin
sa sarili ang pagkahumaling sa kakaibang tema na tinataglay ng maikling kwento. Ang
pagkatao ng mga tauhan sa kwento ay talagang malapit na maiuugnay sa tunay na
buhay, maging ang mga aksyon at animo kasaysayang ikinwento sa loob ng kwento ay
sobrang maiuugnay din. Sa aking paningin naging mahusay ang pagbuo ng maikling
kwentong ito, Ang Mundo sa Paningin ng Isang, mula kay Don Segismundo at sa
sabihin nating natatangi nyang katangian, sa kaniyang pinanggalingang lugar na
Europa, sa kaniyang anak na si Miguel na mayroon ring mga hindi magandang
kagustuhan at pananaw sa buhay. Hanggang kay Bebang na tila isang alipin na hindi
na nakapapahinga man lang sa trabahong hindi pangkaraniwan, o karaniwan na ng ba
ngayon? , masasabing tugmang tuma sa tunay na buhay ang mga karakter, maging
ang mga gawain, ang pananaw sa buhay, ang estadong ginagalawan, ang abnormal
na komunidad na pinagsisiksikan.

Hindi maikakaila ang malinaw na paglitaw ng lahat ng layuning ng pagsulat na para

sakin ay sumobra na sa kahusayan. Magsimula sa pagpapabatid, mahusay na
nailarawan ni Ginoong Rogelio ang estado ng buhay ng kasulukuyang panahon sa ating
bansa, sa pamamagitan ng konting pagmumura, tamang pag.. at malimit na paghayag
ng pang aalipin sa tulong ng prostitusyon, malinaw na naipabatid ng manunulat ang
kasulukuyang mga pangyayari na magbubukas ng mga mata ng mga mambabasa sa
mga bagay na hindi nila alam na ngayoy umiiral na pala sa bansa. Hindi ni napalampas
ni Ginoong Rogelio ang koneksyon ng mga kastila sa mga Pilipino, kung saan, tatlong
beses na mas mataas ang waring pagkilalasa kanila sa sariling bansa kaysa mga
nasasakupan nito. Sa kwento naihayag ang pag usap nila ni Padre Ramon Labrador
kung saan sinambit nitong Gamitin mo ang iyong pagka-Kastila
, at doon lamang ay nakuha na ni Don Segismundo ang nais na daang ektarya ng lupa.

Totoong nakapabatid ang manunulat ng maraming katotohanan sa kwento, hindi siya

nabigong ipabatid ang mga ito sa pamamagitan ng malikhain niyang mga salita at
konsepto. Masasabing kakaiba ang pagkamalikhain na matatagpuan sa maikling
kwentong ito, binigyang atensyon ang pang aalipin sa kababaihan o sex slave kung
sa ingles, totoong maging ako ay nadampian ng masidhing pakiramdam at masasabi
kong naging malikhain nga ang manunulat nito. Nakakatuwa at nakakamangha lamang
sapagkat sa kwentong ito hindi naging karaniwan ang pagkamalikhain ng manunulat,
sa pamamagitan ng mga salitang trabaho, suka, at urong sulong bumenta ito sa mga
kalalakihan. Naging malikhain ang manunulat sa lahat ng aspeto para sa akin, sa mga
tauhan naging toto siya, sa konsepto naging malikhain pero totoo parin siya, sa mga
wikaing punyeta, letse, putang ina naging masining pero may dampi ng katapangan
ang kanyang naipairal.

Sa pamamagitan ng mga nabanggit sa itaas, hindi maikakailang naging mahusay ang

pagkakabuo ni Ginoong Rogelio sa maikling kwento, kung kaya para sa akin naging
sobrang mahikayat ito, sa wika, sa koneksyon ng mga karakter sa mambabasa, at sa
mismong konsepto naging sobrang mahikayat ang manunulat at misong ang maikling
kwento sa mambabasa hindi lamang na basahin ang buong kwento ngunit isalin ang
paggawang ito sa tunay na buhay. Matagumpay na nahikayat akong imulat ang aking
dalawang malalaking mata sa konsepto ng prostistusyon, sa pangaalipin sa kababaihan,
malinaw na nahikayat akong tigilan ang pagturing sa mgadayuhan na mas mataas pa
sa akin bagkus ay kilalanin sila na kapantay ng estado ng buhay ng sarili ko. Nahikayat
akong sumuporta sa mga organisasyong pumoprotekta sa mga kababaihan, sa
pagiwas sa pang aaliping nakagawian.
Sa kabuoan naging matagumpay si Ginoong Rogelio Ordonez sa pag abot sa lahat ng
layunin ng pagsulat, mariing nakapabatid, mahusay na nakapang hikayat at makulay at
mainit na naging malikhain. Ngunit mayroon pang natitirang layunin. Naging mula sa
masa, para sa masa ng aba ang kwento?

Malinaw na mababasa na ang karakter sa kwento na si Bebang ay Pilipino, isang alipin,

malinaw na ang amo niya ay dayuhan, taglay ni Bebang ang karakter ng masa kung
saan kumakapit sa patalim upang mabuhay at sa pakiwari koy pareho tayong may alam
na ang pang aaliping nakapaloob sa kwento ay para rin sa mga alipin, para rin sa mga
Pilipino. Ang mga katagang matatagpuan sa pinaka huling bahagi ang magiging
patunay na ito ay para sa masa, ang Malaya na ba ako? Kailan lalaya ang mga kauri
ko?.

Sa kabuoan, nakaa-antig na may halong pagkalungkot ang nadama ko, habang paulit
ulit na inaamin sa sarili ang pagkahumaling sa kakaibang tema na tinataglay ng maikling
kwentong ito. (Image below is copied from Google)