You are on page 1of 3

Kopshtet e varura te Babilonise

Koha: 605-562 BC
Lokacioni: Babiloni, Irak
Ai ndertoi te ashtequajturat kopshtet e varura sepse gruaja e tij e cila ishte rritur ne zonat e
Media deshironte nje peisazh malor.(Josephus, shek. I pas eres sone)

Pemet madheshtore dhe ujevarat e barokut te varura mbi harqet e gershetuara, mrekullite e
pejsazhit malor Iranian transportuar te fushat e zymta te Mesopotamise Kopshtet e varura te
Babilonise kombinojne mjeshterine e larte teknike me enderren romantike. Keto kopshte jane
nje monument, jo per bukuri por per dashuri- nje dashuri madheshtore ndertuar nga nje
mbret per te kenaqur te dashuren e tij te permalluar per vendlindje.

Historiani i pare qe ka permendur kopshtet e Babilonise ne nje shkrim rreth 270 vite para
Krishtit ka qene Berossus, nje prift babilonas.Ai konstaton se Nebuchadnezzar (605-562 p. e. s)
ka ndertuar nje pallat te ri per 15 dite, me hajate apo terrasa te nga guri te cilat I ngjasojne nje
peisazhi malor. Keto kopshte , thote Berossus, jane krijuar per hir te mbretereshes.

Nuk ka asgje te papranueshme ne kete sepse lidhjet ne ate kohe jane bere me se shpeshti ne
dasmat mbreterore dhe eshte me se e pritshme qe edhe mbreti ne fjale eshte martuar me nje
princeshe iraniane.Nje nga te dhenat e vete mbretit , te njohura nga Berossusi, e pershkruajne
pallatin e ri si vijon: kishe lartesine sa nje mal, i perbere pjeserisht nga guri, dhe gjoja i
perfunduar plotesisht ne 15 dite. Nuk ka ndonje permendje te nje parku edhe pse pallatet
thuhet te kene pasur nje te tille.

M e vone shpjegimet greke shtojne edhe shume me shume detaje. Nje nga to thote se kopshtet
ishin 120 m2 dhe rreth 25m te larta, lartesia e mureve te qytetit.

Ato ishin te formes terrasore sikur nje teater, ne mes te te cilave kishte ndertesa te vogla. Baza
ka qendruar ne mure, secili rreth 7 metra te gjere dhe 3 m larg njeri tjetrit, te cilet kane
mbeshtetur traret prej guri. Dheu i kopshtit ka qene i shtrire me se larti dhe uji per ujitje te
drunjeve eshte siguruar nga makinat e fshehura nga lumi matane.

Nje e dhene e dyte flet per 20 mure mbeshtetese.E treta thote se kopshtet jane shtrire ne
qemere nga tullat dhe bitumen.
Por ku ishin ato?
Per arsye te pershkrimeve kontradiktore, ca njerez edhe kane pasur dyshime se a kane
ekzistuar ndonjehere keto kopshte. Ne nderkohe asnje nga karakteristikat arkitektonike nuk I
permendin , perveq trungjeve te pashkaterrueshme. Vizitoret grek mund te kene pare nje
lartesi prej druri duke u ngritur mbi pallat, dhe ne legjitimisht kerkojme per mbetjet e tyre ne
mesin e rrenojave moderne. Fatkeqesisht pallatet e Babilonise jane shkaterruar pergjate mijera
viteve nga njerezit te etur per te refuzuar tullat e pjekura magjepsese. Normalisht themelet
vetem kane rezistuar. Studiuesit e hershem kane kerkuar per kopshtet ne Pallatin e larte veror;
perafersisht eshte 180 m2 , dhe inkorporuan puset e perpunuara, por vendi ishte I
papershtatshem per terrasa dhe peme. Nje arkeolog pozicionoi kopshtet siper disa kupolave
prej tullave qe I kishte gjetur ne Pallatin Jugor; prape ka ca puse tjera por kupolat jane bodrumi
I nje zone administrative, qe mendohet te kete qene nje burg.
dokush qe shikon nje baze te cerekut te pallatit, sidoqofte, do te verej qe pjesa Jugore dhe
pjesa Veriore e Pallatit jane te rrethuar ne veri dhe perendim, afer Eufratit, nga strukturat e
shquara te trashesive. donjera nga to mund te kete inkorporuar kopshtet terracore dhe
ndoshta shumica kane inkorporuar, por me e rendesishmja eshte fortifikimi perendimor.Ky
rrethim , rreth 190 x 80 m (623 x 262 ft) ne madhesi, kane mure te jashtme 20 m (65 ft) te gjera,
krijuar nga tullat e parapergatitura ne sere. Ne fundin verior ka pasur dhoma dhe nga fundi
jugor nje katror me nje lloj te shkalleve ne qosh. Ne kete structure unike mund te krijohej nje
kopsht katror, perafersisht me dimensioned e kerkuara, me shtepi verore dhe nje mal terracor
artificial.

Kopshtet e varura t Semiramids kan ekzistuar n Babiloni. I ka ndrtuar Mbretresha


Semiramida rreth vitit 1900 para ers son n form shkallsh. Kjo mbretresh, e cila me
talentin e vet prej sundimtareje ia ka kaluar bashkshortit, mbretit asiras Nanus, sipas
legjends, ka qen vajza e perndeshs Derceto dhe e nj asirasi t ri. Nga Babilonia,
kryeqendr e re e Asiris, ka ndrtuar njrin ndr qytetet m t bukura n t cilin, pos
kopshteve t varura, sipas legjends, ka ekzistuar edhe Kulla e Babilonis e lart 90 metra.

Shkrimtart e vjetr prshkruajn nj sr kopshtesh fantastik t ndrtuar n qytetin e lasht


t Babilonis, n Irakun e sotm. Nuk sht e qart se ku jan ndrtuar kto kopshte, por disa
shkrimtar u impresionuan aq shum nga kto kopshte, saq i cilsuan si "mrekulli e bots".
Rreth shekullit 250 Filo o Bizantit shkroi se kto kopshte t varur u prbnin nga bim t
kultivuara n nj lartsi mbi nivelin e toks dhe se rrnjt e ktyre bimve jan t futura n nj
tarrac t siprme dhe jo nn tok. Deri tani arkeologt q kan grrmuar Babilonin nuk kan
qen n gjendje t lokalizojn mbetjet e ktij kopshti. Kjo shtron pyetjen nse kan ekzistuar
me t vrtet kto kopshte.N vitin 2013, Stephanie Dalley, nj studiues n Universitetin e
Oksfordit, propozoi n librin e tij se kto kopshte ndodheshin n qytetin Asirian t Ninvevehit.
Gjat dekadave t fundit, Babiloni dhe Ninevehi kan psuar dmtime nga luftrat dhe
grabitjet, dhe duket se ky mister nuk do t zgjidhet kurr.

You might also like