You are on page 1of 14

Sayfa 1

GR
AKUSTK ASTAR
MZK UZAKLIK N
VERSYON 1.2
Sayfa 2
1
GR
N PLANLAMA KILAVUZU
YEN NAAT VE YENLEME
Binlerce mzik eitimcisi, mimar ve yneticinin kulland,
Wenger'in orijinal Planlama Klavuzlar, temel tesise
etkili mzik eitimi ve performans alanlar iin standartlar.
Planlarnzda yeni bir inaat projesi olmasa bile, bu klavuzlar
yine de dzenin sorunlarn anlamak iin gl bir temel oluturuyor,
akustik, depolama ve tehizat.
Wenger,
Amerikan Mimarlar Odas
Srekli Eitim Sistemi
kaytl bir AIA / CES salayc olarak.
Wenger'i arayn ve bu klavuzlar kiisel ktphanenizin bir paras haline getirin.
lkokul ve biri Ortaokul mzik alanlar iin bir tane var.
ETM VE PERFORMANS KILAVUZU DENEYMZE VE GRNZE
DAYALI
Wenger Corporation'da, mzik eitimi alan ve karlatnz ihtiyalara zmler
reten 60 yl akn deneyime sahibiz. alanlarda,
mzik eitimi ve performans tesisleri, akustik, depolama ve ekipman alannda
sektrn nde gelen uzmanlarndan bazlarna sahibiz. iin
bir dizi kaynak klavuzu oluturduk, tm deneyimimizi bir araya getirdik ve sonra
gerek uzmanlara - mzik eitmenlerine dantk. 6000'den fazla sonra
anketler, yzlerce rportaj ve saha ziyaretleri srasnda, dikkatimizi eitimcilerin
her gn karlatklar konulara ve sorunlara odakladk.
Wenger rehberlerimizde kapsadmz konular ortak aba - bilgimiz, girdi ve
yazlarmzn nde gelen akustisyenlerinin birleimi,
mimarlar ve tesis planlamaclar ve tabii ki, bireysel mzik eitimcilerinin yaratc
zmleri. Bu konularda pek ok varyasyon var
nk Kuzey Amerika'da okullar var. Her tesis ve her durum benzersiz olsa da,
Wenger rehberleri aadakiler iin bir balang noktas salayacaktr:
Sahip olduunuz sorularn ounu ve tesisinizde karlatnz sorunlar ele
alyor. Gncellenmi srmler zerinde her zaman alyoruz ve
mzik eitmenleri ve rettikleri ve gerekletirdikleri alanlar iin Wenger
klavuzlarnn gncel bir listesi iin bkz. sayfa 14.
Sayfa 3
NDEKLER
2
AKUSTK ASTAR
Mzik dinleyerek reneceksiniz. Etkili olmak iin, prova odalar, uygulama
odalar ve performans alanlar,
mzikal sesi destekler. O zaman en yaygn sorulardan bir srpriz deil
duyuyoruz ve grdmz en sinir bozucu problemler akustikle alakal.
Bu nedenle, bu Akustik Astar' bir araya getirdik. Basit terimlerle aklyoruz
mzik alanlarn etkileyen temel akustik kavramlar. Umudumuz u ki
mzik eitimcileri, mzisyenler, okul yneticileri, hatta mimarlar ve
planclar bu bilgiyi ne olduklarn daha iyi anlamak iin kullanabilir ve
deil, kendi mzik alanlarnda iitme. Ve, birok kiiyi daha iyi anlayarak
Akustik ortamlar etkileyen deikenler, size yardmc olabileceimizi dnyoruz
doru tehis ve eninde sonunda daha iyi zmler.
Buradaki amacmz iin, nihai, teknik bir teknik
ses ve akustik yapm yntemleri fizii hakknda kaynak
zaten yaplm ve en iyi eserlerin ou bibliyografyamzda listelenmitir
ve 14. sayfada nerilen okumalar. Bunun yerine, size yardmc olmay istiyoruz.
mzik eitimini etkileyen akustik kavramlarn temel hat bilgisi
performans alanlar.
BU WENGER YAYINLAMA NCELEMYOR

BY PROFESR M. DAVID EGAN .


Hon. AIA, akustik konusunda danmanlk yapyor ve College of Professor
Emeritus
Mimarlk, Clemson niversitesi. Egan'n balca danmandr.
Gney Carolina Anderson'da akustik 35 yl akn bir sredir. Mezunu
Lafayette College (BS) ve MIT (MS), Profesr Eagan da retmenlik yapmtr:
Tulane niversitesi, Georgia Teknoloji Enstits, Kuzey Carolina niversitesi
Charlotte ve Washington niversitesi'nde. Kavramlar'n yazardr.
Mimari Akustik, Isl Konfor Kavramlar, Yap Kavramlar
Yangn Gvenlii ve Mimari Aydnlatmada Kavramlar (iki bask). Ek olarak
danmanlk, retim ve yazm konularnda Profesr Egan, Akustik
Amerika Topluluu, Ulusal Akustik Danmanlar Konseyi yesi,
ve Bir niversite Okullar Birlii (ACSA)
Saygdeer Profesr.
BU AKUSTK ASTARINDA AYRILAN
DER WENGER'E ORTAK KILAVUZ OLARAK
ETM VE PERFORMANS KILAVUZU
Ortaokul Mzik Olanaklar in Planlama Rehberi
Mzik Tesisleri in Planlama Kurallar
lkretim Planlama Rehberi
Akustik Astar
Akustik Problemler ve Prova ve Uygulama Alanlar in zmler
Performans Alanlar iin Planlama Klavuzu
NEML DNLEME ........................................... 3
SES NESL .................................... 3
SIKIMA VE DAYANIKLILIK .......................... 4
MZK SESNN ARALII ......................... 5
HRACAT ............................................ 5
SESL YANSITMA VE DAYANIM ...
ZL RENK VE HARMONK SERS ................ 6
Kbik Hacim ......................................... 7
MZK KONUMU VE EVRES ................. 7
ODA EKL ........................................... 8
SES ZOLASYONU ...................................... 9
GL ...
YENLEME ....................................... 11
PARLAKLIK .......................................... 12
SICAKLIK ................................................ 12
EK AKUSTK ARTLAR ......................... 13
BBLYOGRAFYA ........................................ 14
LAVE KAYNAKLAR ................................ 14
AKUSTK DANIMANIN BULLANMASI
VE PROFESYONELLER .................................. 14
Ek WENGER
ETM VE PERFORMANS KILAVUZU ............... 14
Sayfa 4
AKUSTK ASTAR
3

NEML DNLEME
Konsept:
Mzisyenler mzikalin aka ve tamamen dinlenmesine ve eletirilmesine ihtiya
duyarlar.
geni bir yelpazede, ince deiiklikler de dahil olmak zere, ses
dinamikler (yksek sesli mzik) ve frekanslar (yksekten alak ses telleri).
Uygunluk:
Kritik dinlemeyi desteklemek iin bir mzik alan
ayn zamanda zgrce dengeli bir akustik evre
dikkat datc grlt. Konumann aksine, mzikal seste kompleks bulunur
tonlama, ton rengi, frekans, artiklasyon ve ritim unsurlar.
Bir mzisyen bunlar duyabilmeli ve ayrt edebilmelidir.
ince varyasyonlar.

SES NESL
Konsept:
Ses, havadan hareket eden titreimlerle kaynandan kresel dalgalar halinde
yayar. Ses yaklak olarak havada dolayor
Emilimini veya iletilmesini engelleyen bir deere gelene kadar milisaniyeye
(saniyenin 1000'i saniyelik, ksaltlm ms) veya 1130 ft / sn'ye kadar 1 ayak.
Uygunluk:
Uzaklk sesleri yanstlmadan nce hareket etmeli ve arpt yzeyler veya
engeller bir odann mzik akustiini etkiliyor.
nsan kula ve beynin ilem hzlar iin snrlar vardr, nk mzisyen
duvarlardan yansyan sesleri daha iyi duyabilir ve
Tavanlar hafif bir gecikme ile kulaa dner. Bu, yeterli kbik hacimli odalarn daha
iyi bir evre yaratmasnn nedenlerinden biridir
mzik iin.
20 ms
20 ms
20'
ses dner
40 ms'de
Flt (250Hz'den yksek frekanslarda ses yayar
azdan ve ilk ak yan delikten)
st vie
w
Fltin 250 Hz'de ses yaylm.
Ses duvara yansr.

Sayfa 5
GR
TEMEL AKUSTK KAVRAMLARI
4

FREKANS VE DAYANIKLILIK
Konsept:
Duyduumuz "basamak" n llebilir zellii olan frekans, bir sesin Hertz
cinsinden llen saniyedeki dngleri (Hz) ifade eder. rnein,
Tuning pitch "A" saniyede 440 evrimde ses dalgalar retir. Okyanustaki dalgalar
asndan bunu dnebilirsiniz - frekans
bir defada okyanusa bakarken grebildiiniz dalgalarn says olsun. Ve okyanus
dalgalar gibi, ses dalgalar tarafndan llebilir
tepeden tepeye kadar olan fiziksel uzunluk. Bu dalga boylarndan bazlarnn ne
kadar byk olduunu anlamak nemlidir - "C"
dle C "yaklak sekiz ayaklk bir dalga boyu retir.
Uygunluk:
Byk okyanus dalgalar daha fazla su tar ve daha kk dalgalara gre daha
uzun dalga boylarna sahiptir. nk byk dalgalar kklerden etkilenmez
direkler veya kntl kayalar gibi engeller, onlar durdurmak iin yksek kat
bloklara ihtiya duyulmaktadr. Benzer ekilde, dk ses frekanslar daha fazla
hareket eder
hava ve yksek frekanslardan daha uzun dalga boylarna sahiptir. Bu daha uzun
dalga boylar da kk engeller tarafndan etkilenmez. Dndn gibi
odanzn, etkilemeye altnz sesi dalga boyunu grselletirmek
nemlidir. Reflektrlerin boyutu ve kullanlan absorpsiyon tr
odanzdaki ses dalga boylarna gre uyarlanmaldr. Byk, enerjik ses dalgalarn
deitirmek iin eit derecede byk tedavilere ihtiyacnz olacaktr.
Mzikal sahalar ve bunlara karlk gelen dalga boylar ve frekans.
Frekans ve Dalgaboyu.

Sayfa 6
AKUSTK ASTAR
5

ABSORPSYON
Konsept:
Emilim, ses geldiinde oluan ses enerjisinin azalmasdr
yzey malzemeleri ile temas. Beton gibi kat, kat yzeyler ou yanstr
Ses enerjisi odaya geri dner ve az emilim salar. Ses enerjisi
kaln lifli yzeylere vurmak materyali gemeye alacaktr ve
ses enerjisi gzenekler boyunca akt iin aslnda srtnme ile enerjiyi
kaybeder. Bu
emici materyalin fiziksel doasn anlamak iin kritik
gzeneklilik ve kalnlk olarak emme seviyesini ve frekanslar belirler
etkiledi. rnein, daha dk frekanslar daha uzun bir dalga boyuna sahiptir ve
daha fazla enerji. Sonu olarak, byk emici malzemeler gerektirirler
yzey alanlar. Mzikal sesin emilmesi, sesin emilmesinden daha zordur.
nk mzik daha geni bir frekans aralnda retilir.
Uygunluk:
Az emici veya absorpiyonlu olmayan odalar ar yksek olabilir, bu da
duymak. Bu odalar ayn zamanda kritik dinleme iin gerek dengeli bir ses
salamaz.
ou durumda zayf absorpsiyon akustik anormalliklere neden olur, rnein flutter
Yank, ses enerjisi geri alndnda ortaya kan uzun sreli vzltdr
Paralel, ses yanstan yzeyler arasnda.
Etkisiz ses emiliminin kullanlmas, en yaygn hatalarn bazlarna yol aar
mevcut odalarda gryoruz. rnein, ykseklii, ince, 1 "emici veya
Hal dorudan duvarlara veya zemine uygulanmtr. Onlar olabilir
konuma emilimi iin etkili veya "daha sessiz" bir alann ilk izlenimini vermek,
bu zmler, yksek frekanslar ve harmonik tonlamalar ortadan kaldrarak
orta ve dk mzikal frekanslar etkilenmez. Sonuta ses karan bir oda var.
ses tonlarn bozar ve kritik dinleme iin zayf bir ortamdr.
Etkili bir kritik dinleme ortam yaratmak iin ses emilimi
dzgn yerletirilmi difzyonla birlikte kullanlr.

MZK SESNN ARALII


Konsept:
Tarih boyunca, mzik sanat tm aral inceledi
insan kulann duyabilecei sesler. Mzik, frekanslar,
20Hz'den dk, dinamik aralkta 20.000Hz'ye kadar olan alanlarda
25dB'nin (desibel'ten) 100dB'nin altna.
Uygunluk:
Mzik alanlar, desteklemek zere tasarlanmal ve deerlendirilmelidir.
mzikal sesin geni dinamik aral. Tipik dersin aksine
nispeten dar aral desteklemek iin tasarlanm odalar
konuma, mzik odalar zel dnceler gerektirir ve
benzersiz tedaviler.
Dalga boyu izelgesi.

Sayfa 7
TEMEL AKUSTK KAVRAMLARI
6

TON RENK VE HARMONK SERS


Konsept:
Tm mzik aletleri, ana sesten veya temel tondan oluan karmak sesler ve daha
zayf,
saf sesler veya tonlar. Temel bir ton ve tonlar harmonik seriler olarak
adlandrlr. Say ve daha byk veya
temel bir tonun stnde sesli olan harmoniklerin daha az belirgin olmas, bir
enstrman ton rengi oluturur. Ne kadar ok kapsamlysa
bir enstrman harmonik serisi, daha zengin ve daha parlak ton. rnein, bir obua
karmak bir harmonik seriye sahiptir;
bir flt.
Uygunluk:
Bir mzik alanna yerletirildiinde, ok eitli frekanslar eit bir ekilde absorbe
etmek iin ok ince olan emici malzemeler "eritten uzaklatrlabilir"
bir enstrman tonunun st harmonikleri, sesi deitirilmi ve daha az renkli
brakyor.

YANITLAYICI VE DFZ EDEN SES


Konsept:
Yansma ve difzyon kavramlar, emilim ile ters den baz ynleriyle el ele
gidiyor. Ses yansmas yanstr
sert, youn bir yzeye vurur ve tpk bir el feneri gibi bir ayna parlamas gibi
insidans asnda yanstlr. Dalm, ekil
bir yzeyin dalmasna ve ynlendirilmesine, bylece aynadaki n yanstlm
bir topa parlad gibi alann dier blmlerinde duyulmasna neden olur.
Uygunluk:
yi bir mzik dinleme ortamnn, geni bir yaylm olmas gerekir; bylece, tm ses
odann her yerinde net bir ekilde duyulabilir. Bu izin verir
tm gruptan tm paralarn duyulmas iin bir grup iindeki bireysel
mzisyenler. zleyici yeleri iin de ayn derecede nemlidir. rnein,
tarihi tiyatrolardaki abartl plasterwork ve ssleme dzensiz alar ve erileri olan
akustik olarak yanstc yzeyler,
hangi difzyonu arttrr.
Harmonik serisi,
veya potansiyel ar tonlar
retilen
temel ton c-65Hz.
Says ve nemi
kiilik tonlar
ortak aralar

Sayfa 8
AKUSTK ASTAR
7

MZK KONUSU VE EVRE


Konsept:
Durum, mzisyenlerin pozitifliini tanmlamak iin kulland genel bir terimdir
Bir mekann akustik zellikleri. Bir oda, "iyi bir varl" olduunda,
duvarn ve tavanlarn zerindeki ses yansmalar
Mzisyenlerin kulaklar yaklak 30 milisaniye zaman aralnda.
Zarflama, zelliklerini tanmlamak iin kullanlan benzer bir terimdir.
daha byk oditoryumlar ve yanal yansmalarn bulunduu performans alanlar
yan ve arka duvarlardan kulaklarna yaklak 80 geri dnlr
Milisaniye sonra. Sanatlar ve izleyici iin
hem yeler hem de zarflar dalm olma duygusudur ya da
evreleyen mzik. Varlk ve zarf olamaz
nemli oda bykl ve kbik hacim olmadan elde edilmitir.
Uygunluk:
Mzisyenler seslerini "odada darda" duyunca,
fade, tonlama ve dierleriyle iletiimde daha iyi odaklanma
bir topluluktaki mzisyenler. Varl ve zarf olan odalar
sadece daha fazla destekleyici ve daha mzikal olabilir hissediyorum.

KRESEL SES
Konsept:
Kbik hacim, bir alann taban alan (kare ayak) ile tavan ykseklii (feet)
arpmdr. rnein, bir 44 'X 58' prova alan ve
20 'tavan yksekliinin kbik hacmi 51.040 kbik ayak olur (44' X 58 'X 20' =
51.040 kbik feet).
Uygunluk:
Bir mzik alannn hacmi, iyi ya da kt yaadnz akustiin temelidir. Yeterli
kbik hacim dalmaya yardmc olur
duvar, zemin ve tavan zerindeki ses yansmalarn biraz geciktirmek iin yeterince
byk bir alan salyor. Bu gecikme insanln
kulak ve zihin sesi ilemek. Sonu, mzikal sesin tm yelpazesini doru bir ekilde
duyup eletiren bir yetenektir.
deal prova odas bykl grup trne ve boyutuna baldr ancak mzisyenlere
hareket etmeleri iin yeterli alana sahip olmalar gerekir
rettikleri ses iin yeterli alet ve kp hacim almaktadr.
KK HACM NASIL EN YKSELTR?
THUMB KURAL
SONU
ODA
SINIF BOYUTU
TAVAN YKSEKL
TPK ZEMN ALANI
ODA KRESEL Hacim
Koro Provas
60-80 renci
16-20 feet
1.800 sq. Ft.
28.800 - 36.000 cu. ft.
Bant / Orkestra Provas 60-75 renci
18-22 ayak
2,500 sq. Ft.
45.000 - 55.000 cu. ft.
Plan grnm
Ksmi Blm
Kbik Hacim = Uzunluk x Genilik x Ykseklik
Koro mzisyenleri sese dalmlar. Karlkl destekleyen dnceler
iitme sreci 30 - 80 milisaniyenin ksa bir gecikmesinden sonra gelmelidir.

Sayfa 9
TEMEL AKUSTK KAVRAMLARI
8

ODA EKL
Konsept:
Ses sert yzeyleri yanstyorsa, bu yzeylerin as veya ekli yansmalarn eklini
ve nihayetinde duyulan eyi etkiler.
Sonu olarak, belirli geometrik oda ekilleri istenmeyen akustik olaylarla
sonulanr.
Uygunluk:
Odanzn ekli odadaki sesin zerinde byk bir etkiye sahiptir. lenmemi paralel
duvarlar arpnt yanklarna neden olabilir.
"Akustik" grnebilen tasarmlar sklkla sorun yaratmaktadr. rnein kavisli
kavisli tavan ve duvarlar, sesi akustik
"scak noktalar" ararken mzisyenleri dier alanlarda ok fazla duyamyor. Kp
ekilli odalar (uzunluk, genilik ve tavan ykseklii eittir)
arasndaki duraan dalga denilen bir olguya, daha dk frekanslar arasndaki
abartl matematiksel korelasyona neden olabilir
odann boyutlar ve frekans dalga boyu. (4. sayfadaki tabloya baknz)
Ses kayna
Duraan dalga
Paralel duvarlar
arpkla neden olmak
Kubbeli tavan
ses odaklar
Scak nokta
Plan grnm
Kesit Grnm
Odak Noktas
Ses
Kaynak
Plan Grnm (dairesel ekil)
Kesit Grnm (kp eklindeki oda)
Yansma as
Geli as

Sayfa 10
AKUSTK ASTAR
9

Ses zolasyonu
Konsept:
Ses yaltm, bir odann yapm unsurlarnn (zemin, duvarlar, tavan), odada bulunan
sesin ne kadar iyi olmasna baldr
ve dardan yaratlan sesi odaya nfuz etmesini engelleyin. Ses yaltm, szdran
hava sesi ile engellenmitir.
Yapsndaki tm aklklar - kap, pencere, elektrik hatt, havalandrma akl ve
bina inaat elemanlarndaki boluklar.
Ses yaltm, zemin veya duvar gibi fiziksel bir yap boyunca veya bu odadan geen
ses titreimleri ile de tehlikeye dlr.
Uygunluk:
Basite sylemek gerekirse, zayf ses yaltm kritik dinleme imknn zorlatryor
ya da imkansz klyor rnein, uygulama odalar genellikle kullanlamaz, nk
hem ieriye hem de dar szdryorlar. Yaknlardaki bir spor salonundan gelen
grlt, mzik provasn bozabilir veya mzik provalar yaknlarda bozulabilir
snflar veya ofisler. Gymnasiumlardan gelen grlty, mekanik olarak ieren,
yksek performansl, ses yaltml yap elemanlar kullann
ekipman odas ve benzerleri.
Havadan gelen ses, bir alandan dierine szyor.
Asma Ses Emici Tavan
Ses iletildi
havai fiek
Ses havalandrma deliinden iletilir ve
kap ve ereve arasndaki aklklar
Titreimli mekanik
ekipman
Yukardaki zeminden yaylan ses
Dorudan ses iletildi
duvar boyunca
darbe
ses
Etki Sesi
zeminden yaylan
Eksik Duvar (duvar ve tepe yaps arasnda alma)
Yapsal ses sadece duvarlardan gemekle kalmaz ayn zamanda
kat ve tavan arasnda yatay hareket eder.

Sayfa 11
TEMEL AKUSTK KAVRAMLARI
10

YKSEK SES
Konsept:
Ses basnc seviyesi desibel cinsinden (dB) ses yksekliinin bir lsdr. Mzik
performans iin oditoryallerde daha yksek sesli notalar olmal
rahat ve zayf pasajlar yeterince duyulabilir. Ses ykseklii, oda ykseklik-genilik
oranna (H / W), oturma emiliminden etkilenir
ve oturanlar ve oda hacmi.
Uygunluk:
Mzikal topluluklar son derece yksek, ounlukla 100 dB'den fazla olabilir. Bu
yksek ses basncna srekli maruz kalma,
rahatszlk, ksa sreli iitme kayb veya iitme kayb. Bir gn retmenlik
yaptktan veya mzik dinledikten sonra kulaklarnzda bir zil alyor
kulaklarnn gergin olduunu iaretleyin. Zil gnden gneye kalc olarak devam
ediyorsa, muhtemelen ok yksek bir evrede bulunuyorsunuzdur.
itme Sal zerine Bir Not:
ou zaman, ok yksek sesle prova odalar yapmaya arlyoruz. Endieler
listesine yksek sesle odada yer verilmesi,
eitimcilerin ve rencilerin salklarn duyurmak. OSHA standartlarna gre
90dB, bir i yerinde kabul edilebilir maksimum ses seviyesidir
iitme korumas olmadan. Bamsz bir alma *, band prova salonlarndaki
grlt seviyelerinin genellikle snrn 7-12 dB olduu bildirildi. alma
bunun mzik eiticileri zerindeki etkisini incelemeye devam etti. Elde edilen
bulgular, iteki yllar ile
grltye bal iitme kayb. Mesaj aktr - bant odalar tehlikeli derecede yksek
sesle alabilir ve nlemler alnabilir
Ar yksek sesle odalar ele almak.
Robert A. Cutietta'nn aratrmas, Arizona niversitesi Mzik Eitimi
Koordinatr ve meslektalar.
Mzik Eitiminde Aratrma Dergisi 1994. Cilt 42, Say 4, Sayfalar 318-330.

Sayfa 12
11
AKUSTK ASTAR

yanklanma
Konsept:
Yanklanma, kapal bir alanda sesin varln srdrmesidir.
Yanklanma, mziin niteliini ve kalitesini etkiler. Bu
saniyede llen, ses retildii andan itibaren
iitilemezlik noktasna kadar bozulur. Yanklanma,
i mekan yzeyleri ve bir odann bykl ve insanlarn ve koltuklarn emilmeleri
ve dier mobilyalar. rnein, kafeteryalar ve spor salonlar sklkla
ar yanklanyor nk sert yzeyler sese izin verir
enerjisini kaybetmeden nce birok kez birikip yanstn.
Uygunluk:
Ar yanklanma bir topluluu doru bir ekilde nleyebilir
iitme tanm ve ayrnts. Eklemlenme ve zamanlama amurlu hale gelir
ve netlik kaybolur.
Zaman (ms)
Erken Yansmalar (<80 ms)
Ge Yansmalar (80 ila 300 ms)
Az nceki yansmalar
Yansmalarn says zamanla artar!
Yansma (> 300 ms)
Ses seviyesi (dB)
Sert, ses yanstan yzeyler ve byk kbik hacim yaratn
ar yanklanma.
Dorudan ses*
Oditoryumda ses bozulmas. Yanklanma, sesin 60 dB kadar bozulmas
gereken zamandr.
* Sahneden gelen sese dinleyiciye ulamak iin gereken sre.

Page 13
12
TEMEL AKUSTK KAVRAMLARI

PARLAKLIK
Konsept:
Parlaklk, daha yksek mzik frekanslarnn (> 2000 Hz) alglanan yksekliini
aklar. Bir oda parlak olduunda, bu frekanslar
daha dk frekanslarla dengelenir ve ar tepki vermez. Oditoryumlarda parlaklk
elde etmek iin, i yzeylerin ar olmas nemlidir
ve muazzam.
Uygunluk:
Parlak bir akustik ortam, mzisyenlerin saldrlar ve bltenleri net bir ekilde
duymasn salar ve tm topluluklarn doru bir ekilde yrtmesine yardmc olur
karmak ritmik pasajlar. Daha yksek frekanslar destekleyen "parlak" bir ortam,
cihazn tam ton rengini veya sesin
duyulacak. Akustik olarak ses ykseklii iin bir alan tedavi ederken parlakl
korumak belirli akustik malzemeleri tam olarak yerletirilmesini gerektirir
oda boyunca.

SICAKLIK
Konsept:
Byk oditoryolarda scaklk, orta frekans frekansnn yksekliine bas
frekanslarnn (<250 Hz) nispi ses yksekliini tanmlar.
Aratrmaclar uzun sre bas orann (BR) scaklk lm olarak
kullanmlardr. BR dk frekanslarda yanklanma yanklanma ile blnr
orta frekanslarda. BR, 1.0'dan byk olmaldr. Konser Salonu Aratrma Grubu
(CHRG) tarafndan yaplan son aratrma, tavan yksekliinin
oditoryumda bas gc kritik unsuru.
Uygunluk:
Yansyan ve yaymak iin uzun ses dalgalar byk ktle ve salamlk gerektiren
geni yzey gerektirir. Sahnede byk akustik kabuklar, iin
rnein, scaklk duygusunu arttrmaya yardmc olur. Genel olarak, difzyon
tavanl oditoryumlar daha zayf bas olma eilimindedir, ancak oditoryumlar
Aamal reflektrler daha gl bir basa sahiptir.
Kat masif yap ve asl ses yanstclar dk frekanslar,
bir scaklk duygusu yaratmak.
Askya alnd
Reflektrler
Ortalama
Tavan
Ykseklik

Sayfa 14
AKUSTK ASTAR
13
EK AKUSTK ARTLAR
Aktif Akustik:
Elektronik mimari veya "sanal akustik" olarak da adlandrlr. Elektronik cihazlar
(mikrofonlar, hoparlrler, dijital sinyal
ilemciler) bir alann doal akustiini gelitirmek iin kullanlr. Etkili aktif akustik
de doru odaya bal
Pasif akustik ile tedavi.
Echoes:
Yanklar, kaynaktan gelen dorudan ses duyulduktan sonra yzeylerin sesi
dinleyiciye yanstt zaman retilir.
rnein, sahnedeki boynuz blmleri, bir oditoryumun arka duvarnda rahatsz
edici bir yank yaratabilir. Her ne kadar emiciler ve
difzrler bu yanky dzeltmeye yardmc olabilir, difzrler genellikle tercih
edilir, nk daha fazla ses enerjisi korunacaktr.
Flutter:
Parlak, ses yanstan yzeyler arasnda bir ses kayna bulunduu zaman alkant
yanklar oluur. Etkisi uzun sren bir uultu sesi.
rnein, muamele edilmemi bir odadaki bir davuldan atlan bir jant, belirgin bir
arpnt yanks retecektir.
Maskeleme:
Maskeleme, istenmeyen bir sesin, bir mzisyenin benzer ya da daha yksek sahann
mzikal seslerini aktnda veya maskelediinde ortaya kar.
rnein, bir hava tedarik kanalndan gelen havann klot grlts, mzikal sesi
maskeleyebilir.
NC:
Grlt Kriterleri: Arka plan grlt seviyesini lmek iin tek bir say. NC ne
kadar dkse, alan sessizleir.
Pasif Akustik:
Bu terim, bir mzikal alan yaratmak iin mimari (elektronik olmayan) tasarm ve
akustik yzey ilemlerinin kullanmna atfta bulunmaktadr.
ncelikle emici ve dalma zelliklerine, geometrik duvar ve tavan ekli ve akustik
Duvarlar ve tavanlar zerindeki paneller pasif akustie rnektir.
Yansma:
Sert bir yzeye ses yansmas, bir aynann nn yansmasyla mukayese
edilebilir. Akustik kabuklar gibi yanstc olmayan yzeyler
ve bir proscenium aamasndaki genel masraflar, rnein, ses enerjisi izleyiciye
ulamadan tketilebilir veya emilebilir.
Ses letim Yolu:
Hava borusu: Hava yoluyla iletilen, bir bariyere vuran ve dier taraftan yeniden
gnderilen ses.
STC:
Ses letim Snf: Bir inaat eleman tarafndan salanan ses yaltm miktarn
tanmlamak iin tek sayl derecelendirme sistemi
(rnein duvar, kap, pencere). Genellikle STC derecelendirmesi, konumay izole
etmek iin bir yapm kabiliyetini en iyi temsil eder. STC numaras arttka,
laboratuvarda llen, inaat eleman tarafndan ses yaltm daha byk.
Yap / Yollardan:
Ses kaynayla dorudan temas yoluyla iletilen ses, rnein bir oda rdeine veya
bir
zemine temas eden zemin piyanosu.
NIC:
Grlt zolasyon Snf: STC'ye benzer, ancak bir oday evreleyen bir yapnn
tm paralarn hesaba katar.
NIC ne kadar yksek olursa, odalar arasndaki ses yaltm da o kadar yksek olur.
NRC:
Grlty Azaltma Katsays: Ortalama absorpsiyon miktarn aklayan tek say
(mkemmel absorpsiyon yzdesi olarak llr)
oktav band frekanslarnda 250Hz, 500Hz, 1kHz ve 2kHz'de. Konuma aral iin
kullanldnda iyi bir absorpsiyon tahmini salar,
ancak mzik uygulamalar iin kullanldnda snrl bir deere sahiptir nk
176Hz'in altndaki ve 2825Hz'in zerindeki frekanslar yoksayar.

You might also like