ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΣΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Μεθοδολογία, παρατηρήσεις, ασκήσεις, εφαρμογές και προβλήματα.

Γενικές παρατηρήσεις για τα ποσοστά:

α) οι μαθητές της α΄ Γυμνασίου, σε αρκετά μεγάλο ποσοστό, μεταφέρουν από το Δημοτικό
ένα φόβο για τα ποσοστά, τα θεωρούν δύσκολα και δεν έχουν κατανοήσει τη σημασία
τους και τη χρησιμότητά τους,
β) το σχολικό βιβλίο πιστεύω ότι είναι ανεπαρκές στο αντίστοιχο κεφάλαιο,
γ) μετά το πέρας της α΄ Γυμνασίου τα ποσοστά δεν διδάσκονται πλέον και ταυτόχρονα
χρειάζονται αρκετά όχι μόνο στα Μαθηματικά αλλά και στη Φυσική, τη Χημεία κλπ.
δ) Τα ποσοστά είναι απαραίτητα στη καθημερινή ζωή και κυρίως στις οικονομικές
συναλλαγές (φόροι, λογαριασμοί, τράπεζες, καταθέσεις, δάνεια κλπ).
ε) για την αποτελεσματική διδασκαλία των ποσοστών χρειάζεται μια μεθοδική, βήμα προς
βήμα προσέγγιση.

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα (στόχοι): Οι μαθητές μετά την ολοκλήρωση

της διδασκαλίας των ποσοστών πρέπει:
1. Να γνωρίζουν την έννοια του ποσοστού καθώς και τη χρησιμότητα του στην
καθημερινή ζωή.
2. Να κατανοήσουν ότι τα ποσοστά αποτελούν συγκεκριμένη κατηγορία κλασμάτων
με παρανομαστή το 100 ή 1000.
3. Να κατανοήσουν ότι κάθε ποσοστό μπορεί να γραφεί σαν κλάσμα ή σαν δεκαδικός
και αντίστροφα και να μετατρέπουν ένα κλάσμα ή ένα δεκαδικό αριθμό σε
ποσοστό και αντίστροφα. (σύνδεση του ποσοστού με τα κλάσματα και τους
δεκαδικούς αριθμούς).
4. Να υπολογίζουν το ποσοστό ενός αριθμού που αποτελεί την ακεραία μονάδα,
δηλαδή να γνωρίζουν το όλον και να βρίσκουν ένα μέρος. Επίσης αν γνωρίζουν ένα
μέρος, να βρίσκουν το όλον και τέλος αν είναι γνωστό ένα μέρος και το όλον να
υπολογίζουν το ποσοστό. (βλέπε μεθοδολογία I).
5. Να λύνουν προβλήματα τα οποία αναφέρονται σε αρχική τιμή, τελική τιμή και
ποσοστό μεταβολής, όπου δίνονται τα δύο ποσά και ζητείται το τρίτο. (βλέπε
μεθοδολογία II).
6. Να λύνουν προβλήματα με ποσοστά που αντιστοιχούν σε διάφορες καταστάσεις
της καθημερινής ζωή όπως ζητήματα με ΦΠΑ, ζημιές, καταθέσεις, δάνεια,
λογαριασμοί ΔΕΗ, ΟΤΕ, κινητής τηλεφωνίας κλπ.

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 1

Η έννοια του ποσοστού.

 Αρκετές φορές ακούμε ή διαβάζουμε εκφράσεις όπως:

 Το κόμμα Α πήρε στις εκλογές ποσοστό 24%.
 Ο μισθός του Γιάννη μειώθηκε κατά 10%.
 Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, πάνω από
40% του πληθυσμού είχε το 2014 εισόδημα κάτω από το όριο φτώχειας.
 Το προϊόν Β είχε έκπτωση 30%.
 Το επιτόκιο των καταθέσεων είναι 2,5%.
 Πήρε δάνειο με επιτόκιο 5%.
Προσπάθησε να εξηγήσεις τι εννοούμε κάθε φορά με αυτές τις εκφράσεις.

Κάθε ποσοστό α % (α τοις εκατό) ή α ‰ (α τοις χιλίοις) παριστάνει ένα κλάσμα με

𝜶 𝜶
παρανομαστή το 100 ή το 1000 αντίστοιχα, δηλαδή α % = 𝟏𝟎𝟎 και α ‰ = 𝟏𝟎𝟎𝟎 .
28 125 1 10
Παραδείγματα: 28% = 100, 125‰ = 1000 , 1% = 100, 10% = 100

Επίσης, είναι γνωστό ότι κάθε κλάσμα παριστάνει ένα δεκαδικό αριθμό.
7
Παράδειγμα: 50 = 7:50 = 0,14. Οπότε και κάθε ποσοστό μπορεί να γραφεί ως δεκαδικός.

Άρα αν μας δώσουν ένα από

τα τρία, δηλαδή ποσοστό ή κλάσμα
κλάσμα ή δεκαδικό αριθμό
πρέπει εμείς να μπορούμε να
το μετατρέψουμε στα άλλα
δύο.

ποσοστό δεκαδικός

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 2

Για παράδειγμα ισχύει:
7/25
7
= 7:25 = 0,28 = 28%,
25

επίσης, 28% 0,28

10
10% = = 0,1
100
25
25% = = 0,25
100
50
50% = = 0,50
100
75
75% = = 0,75
100

Ασκήσεις για λύση

1. Συμπλήρωσε τις επόμενες προτάσεις, ακολουθώντας το παράδειγμα της πρότασης (α):

α) Το 57% των μαθητών του γυμνασίου διδάσκεται Γερμανικά, δηλαδή για κάθε 100
μαθητές γυμνασίου, οι 57 διδάσκονται Γερμανικά.
β) Το 71% της επιφάνειας της γης είναι θάλασσα, δηλαδή …………… .
γ) Ο αέρας αποτελείται κατά 21% από οξυγόνο, δηλαδή ………………
δ) Στις Πανελλήνιες εξετάσεις για τα ΑΕΙ επιτυγχάνει περίπου το 60% των υποψηφίων,
δηλαδή ………………… .
ε) Το 40% των μαθητών του γυμνασίου έχει προτίμηση στο βόλεϊ, δηλαδή …………………
στ) Η σημερινή μέγιστη θερμοκρασία της πόλης μας είναι κατά 12% μικρότερη από την
αντίστοιχη χθεσινή, δηλαδή ………………

2. Να μετατρέψετε στον παρακάτω πίνακα τα ποσοστά % σε ποσοστά ‰ και αντίστροφα.

Ποσοστό % 15 37.2 120 4.36
Ποσοστό ‰ 52 250 87.2

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 3

3. Γράψε με μορφή ποσοστού (%) καθένα από τα παρακάτω κλάσματα:
1 3 2 1 3 3 7 1 8 4 7 1 14
α) , , , , , , β) , , , , ,
2 4 5 10 20 25 50 4 10 25 20 25 50
327 125 70 507 200 318 546
γ) , , , δ) , ,
1000 500 400 800 3640 2500 2000

4. Να τραπούν σε ανάγωγα κλάσματα τα ποσοστά:

α) 3%, 5%, 16%, 86%
β) 3,6%, 13,5%, 25,8%, 72,1%
γ) 119%, 300%, 170%, 136,8%

5. Να συμπληρωθούν οι παρακάτω ισότητες: (ποσοστό – κλάσμα – δεκαδικός)

15% = ___ = ……… και 7,5% = ___ = ………
1 3
Επίσης: = ……… = ………% και = ___ = ………%
4 5

6. Να συμπληρωθεί ο πίνακας:
2 3
κλάσμα
5 20
ποσοστό 36% 2,5%

δεκαδικός 0,375 0,6

7. Να βρείτε ποιο ποσοστό του σχήματος είναι γραμμοσκιασμένο σε καθεμιά από τις
παρακάτω περιπτώσεις:

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 4

 Εφαρμογές ποσοστών (1ο μέρος)
Μεθοδολογία I

1. Για να βρω ένα ποσοστό ενός αριθμού, πολλαπλασιάζω το ποσοστό με τον αριθμό.
Παράδειγμα: Να βρεθεί το 20% του 1200.
Προτεινόμενη λύση: Έστω x ο ζητούμενος αριθμός τότε:
20
x = 20% ∙1200 ή x = ∙ 1200 ή x = 0,2 ∙ 1200 Άρα x = 240
100
Δηλαδή το 20% του 1200 είναι 240.

2. Αν μας ζητάνε ποιο ποσοστό ενός ποσού (Β) είναι ένα ποσό (Α), τότε διαιρώ το Α με το Β
και γράφω το αποτέλεσμα ως ποσοστό.
Παράδειγμα: Ποιο ποσοστό των 17 μαθητών είναι οι 8 μαθητές;
Προτεινόμενη λύση: Έστω x το ζητούμενο ποσοστό τότε:
8
x ∙ 17 = 8 άρα x = ή x = 8 : 17 οπότε x ≈ 0,47 ή x ≈ 47%.
17
Άρα οι 7 μαθητές είναι το 47% περίπου των 18 μαθητών.

3. Εύρεση αριθμού του οποίο ξέρουμε το ποσοστό.

Παράδειγμα: Ποιου αριθμού το 25% είναι 4700;
Προτεινόμενη λύση: Έστω x ο ζητούμενος αριθμός, τότε:
25
∙ x = 4700 άρα 0,25 ∙ x = 4700 άρα x = 4700 : 0,25 οπότε x = 18800.
100
Δηλαδή το 25% του 18800 είναι 4700.

Παρατήρηση: όλες σχεδόν οι ασκήσεις που αναφέρονται στα ποσοστά, μπορούν να

λυθούν και με άλλους τρόπους όπως με ανάλογα ποσά (πίνακα αναλόγων ποσών),
αναγωγή στη μονάδα κλπ.

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 5

Ασκήσεις για λύση I

1. Ένα Δημοτικό Σχολείο έχει 250 μαθητές. Η Α΄ τάξη έχει 80 μαθητές. Να βρείτε τι
ποσοστό του σχολείου είναι η Α’ τάξη.

2. Ένα Γυμνάσιο έχει 160 μαθητές και η Α’ τάξη αποτελεί το 30% των μαθητών του
σχολείου. Να βρείτε πόσους μαθητές έχει η Α΄ τάξη.

3. Η Α΄ τάξη ενός Λυκείου έχει 80 μαθητές οι οποίοι αποτελούν το 40% των μαθητών του
σχολείου. Να βρείτε πόσους μαθητές έχει συνολικά το Λύκειο.

3. Σ' ένα προϊόν αξίας 400 € έγινε έκπτωση 80 €. Να βρείτε το ποσοστό της έκπτωσης.

4. Σ’ ένα παντελόνι που κόστιζε 45 € έγινε έκπτωση 25%. Ποια η τιμή του μετά την
έκπτωση;

5. Η τιμή ενός Η/Υ πριν την έκπτωση είναι 400€ και έγινε έκπτωση 15%. Ποια είναι η
τιμή πώλησης;

6. Η τιμή πώλησης ενός tablet πριν την έκπτωση είναι 300€. Η έκπτωση είναι 45€. Να
βρεθεί το ποσοστό της έκπτωσης και η τελική τιμή.

7. Σε μια τάξη με 50 μαθητές είχαμε τα παρακάτω αποτελέσματα σε ένα διαγώνισμα:

«μέτρια» 8 μαθητές, «καλά» 12 μαθητές, «πολύ καλά» 25 μαθητές και «άριστα» οι
υπόλοιποι μαθητές. Να βρεθούν τα αντίστοιχα ποσοστά για κάθε περίπτωση.

8. Να συμπληρωθούν τα κενά:
Το ποσοστό φτώχειας της Γερμανίας αυξήθηκε από το 15% το 2012 στο 15,5% το 2013. Τα
ποσοστά αυτά "μεταφραζόμενα" σε αριθμούς "λένε" τα εξής:
- Συνολικός πληθυσμός Γερμανίας: 80 εκατ. κάτοικοι.
- Κάτω από το όριο της φτώχειας το 2012: ……………. εκατ. άνθρωποι.
- Κάτω από το όριο της φτώχειας το 2013: …………… εκατομμύρια.
Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 6
9. Στους πέντε πρώτους αγώνες μπάσκετ για το πρωτάθλημα της Α1 κατηγορίας οι ποιο
εύστοχοι παίκτες στα δίποντα είχαν τις παρακάτω επιδώσεις. Να βρείτε το ποσοστό
ευστοχίας κάθε παίκτη.

παίκτης Δίποντα/σουτ Ποσοστό ευστοχίας

Λ. Παπαδόπουλος 59/100
Λ. Ντέντι 56/98
Γ. Πρίντεζης 53/76
Ν. Παππάς 47/92 47/92
Ο. Κόλεμαν 42/69

10. Στο 26,6% διαμορφώθηκε η ανεργία στη χώρα μας στο τρίμηνο Απριλίου - Ιουνίου
2014, έναντι 27,8% στο τρίμηνο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2014 σύμφωνα με στοιχεία που
ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Ζητείται:
α) μειώθηκε ή αυξήθηκε η ανεργία και πόσο % ;
β) αν ο ενεργός πληθυσμός της χώρας μας ήταν αυτήν την περίοδο 4.800.000 άνθρωποι,
να βρείτε πόσοι από αυτούς ήταν άνεργοι και πόσοι απασχολούμενοι σε κάθε τρίμηνο.

11. Στον παρακάτω πίνακα βλέπουμε τον πληθυσμό της Ελλάδας ανά περιφέρεια
σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Να βρείτε το ποσοστό του πληθυσμού κάθε
περιφέρειας (χρησιμοποιήστε κομπιουτεράκι). Τι παρατηρείτε;

Ποσοστό
Περιφέρεια Πληθυσμός 2011
πληθυσμού

Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 608.182 5,62%

Κεντρικής Μακεδονίας 1.880.058

Δυτικής Μακεδονίας 283.689

Ηπείρου 336.856

Θεσσαλίας 732.762

Ιονίων Νήσων 207.855

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 7

 Ποσοστό
Περιφέρεια Πληθυσμός 2011
πληθυσμού

Δυτικής Ελλάδας 679.796

Στερεάς Ελλάδας 547.390

Αττικής 3.827.624

Πελοποννήσου 577.903

Βορείου Αιγαίου 199.231

Νοτίου Αιγαίου 308.975

Κρήτης 623.065

Άγιο Όρος (αυτοδιοίκητο) 1.811

Σύνολο επικράτειας 10.815.197 100 %

12. Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος όπου στην επιφάνειά της
κυριαρχεί το υγρό στοιχείο. Το νερό καλύπτει το 71% της γήινης επιφάνειας από το οποίο
97% είναι θαλάσσιο νερό και 3% γλυκό νερό. Πόσο % της γήινης επιφάνειας είναι το
θαλάσσιο νερό και πόσο % το γλυκό νερό;

13. Στις εξετάσεις Ιουνίου εξετάζεται συνήθως σε κάθε μάθημα το 60% των σελίδων που
έχουν διδαχθεί. Να βρείτε πόσες σελίδες θα εξεταστούν σε ένα μάθημα Α όπου
διδάχθηκαν 80 σελίδες και σε ένα μάθημα Β όπου διδάχθηκαν 160 σελίδες.

14. Στο ψωμί το 75% του βάρους του είναι αλεύρι. Να βρείτε : α) για 200 κιλά ψωμί πόσο
αλεύρι χρειάζεται; β) με 50 κιλά αλεύρι πόσα κιλά ψωμί μπορούμε να φτιάξουμε;

15. Μια γαλακτοβιομηχανία παρασκευάζει γάλα με 4% λιπαρά. Να βρείτε: α) Σε 400 gr

γάλα πόσα gr λιπαρών ουσιών περιέχονται; β) Σε πόσα kg γάλα περιέχονται 2 kg λιπαρών
ουσιών;

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 8

16. Οι μαθητές του σχολείου μας ρωτήθηκαν για το αγαπημένο τους είδος ταινιών. Αν όλα
τα παιδιά είναι 300, γράψε δίπλα από το ποσοστό τον αριθμό των παιδιών που αγαπούν
το κάθε είδος ταινίας.

Είδος ταινίας Ποσοστό Αρ. παιδιών

Κωμωδία 45%
Περιπέτεια 25%
Αστυνομικά 8%
Μυστηρίου 7%
Τρόμου 15%
Σύνολο 100%

17. Οι προτιμήσεις των μαθητών του σχολείου μας για τα ομαδικά αθλήματα φαίνονται
στον παρακάτω πίνακα. Να βρείτε τα ποσοστά των μαθητών για κάθε είδος αθλήματος.

άθλημα Ποσοστό Αρ. παιδιών

Βόλεϊ 120
μπάσκετ 25
Ποδόσφαιρο 75
Κάτι άλλο 80
Σύνολο

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 9

 Εφαρμογές ποσοστών (2ο μέρος)

Μεθοδολογία II

Στις περισσότερες εφαρμογές ποσοστών μας δίνουν δύο απ΄ τα παρακάτω ποσά και μας
ζητάνε το τρίτο. Τα ποσά αυτά είναι:
1ο ΑΡΧΙΚΗ ΤΙΜΗ (δηλαδή η τιμή πριν από την αύξηση ή την μείωση)

2ο ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΥΞΗΣΗΣ (ή μείωσης)

3ο ΤΕΛΙΚΗ ΤΙΜΗ (δηλαδή η τιμή μετά την αύξηση ή την μείωση).

ΑΡΧΙΚΗ
ΤΙΜΗ

προβλήματα
με ποσοστά

ΤΕΛΙΚΗ ΠΟΣΟΣΤΟ
ΤΙΜΗ ΑΥΞΗΣΗΣ

Όταν η τιμή κάποιοι προϊόντος αυξάνεται ή μειώνεται τότε η αύξηση ή η μείωση μπορεί
να γραφεί ως ποσοστό.

Παράδειγμα 1: (Ζητείται το ποσοστό αύξησης ή μείωσης)

Η τιμή της βενζίνης ήταν 1,5 €/lit και μετά από μία αύξηση έγινε 1,62 €/lit. Να βρεθεί το
ποσοστό αύξησης.
Προτεινόμενη λύση: Η αύξηση είναι (αρχική τιμή – τελική τιμή) 1,62 – 1,5 = 0,12 €/lit
Άρα το ποσοστό της αύξησης είναι (αύξηση προς αρχική τιμή):
0,12 12 4 8
= = = = 8%
1,5 150 50 100

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 10

Παράδειγμα 2: (Ζητείται η τελική τιμή)
Ο κύριος Γιώργος πληρώνει ενοίκιο 360 €. Ο ιδιοκτήτης όμως του ζητάει για τον επόμενο
χρόνο αύξηση 5%. Πόσο ενοίκιο θα πληρώσει τον επόμενο χρόνο ο κύριος Γιώργος;
Προτεινόμενη λύση: 5% ∙ 360 = 18 €, δηλαδή η αύξηση είναι 18 € ,
άρα το νέο ενοίκιο θα είναι (παλαιό ενοίκιο + αύξηση) 360 + 18 = 378 €

Παράδειγμα 3: (Ζητείται η αρχική τιμή)

Η κυβέρνηση αποφάσισε (λόγω της κρίσης) να κάνει μείωση στους μισθούς των
εκπαιδευτικών. Η μείωση αυτή είναι 20% στον αρχικό τους μισθό. Αν ο μισθός που
παίρνει τώρα κάποιος καθηγητής είναι 960 € πόσο ήταν ο μισθός του πριν τη μείωση ;
Προτεινόμενη λύση: Αν χ € ήταν ο μισθός πριν την μείωση τότε χ ̶ 20% ∙ χ = 960 ή
80% ∙ χ = 960 ή 0,8 ∙ χ = 960 άρα χ = 960 : 0,8 ή χ = 1200 €

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 1: Το ποσοστό αύξησης ή μείωσης αντιστοιχεί στην αρχική τιμή. Έτσι, αν

για παράδειγμα σ΄ ένα προϊόν αυξάνεται η τιμή του λόγω Φ.Π.Α. κατά 23%, για να βρω
πόσα € είναι η αύξηση πρέπει να βρω το 23% της αρχικής τιμής και όχι της τελικής τιμής.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ 2: Αν το ποσοστό της αύξησης είναι γενικά α% (της αρχικής τιμής) τότε είναι
λογικό να πούμε ότι η αρχική τιμή αντιστοιχεί στο 100% και η τελική τιμή στο (100+α)%
της αρχικής τιμής. Έτσι αν ένα προϊόν είχε αρχική τιμή 50 € και έγινε αύξηση κατά 6% τότε
6
η τελική τιμή θα είναι 50 + 100 ∙ 50 = 50 + 3 = 53 €

Οπότε, το 50 είναι το 100 % της αρχικής τιμής,

το 3 είναι το 6 % της αρχικής τιμής,
το 53 είναι το (100+6) % = 106 % της αρχικής τιμής.

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 11

Ασκήσεις για λύση II

1. Ο Πέτρος παίρνει μισθό 1250 € το μήνα. Από τον επόμενο μήνα θα του γίνει
αύξηση και θα παίρνει 1400 € . Πόσο στα % είναι η αύξηση που θα γίνει στον
Πέτρο;

2. Ο πληθυσμός μιας κωμόπολης ήταν 5.000 κάτοικοι και έγινε 4500. Πόσο % μειώθηκε ο
πληθυσμός;

3. Να βρείτε τι ποσοστό αποτελεί:

α) η μεταβολή της τιμής ενός προϊόντος από τα 12€ στα 15€,
β) αύξηση ενός πληθυσμού από 5.000 κατοίκους στις 8.000 κατοίκους,
γ) μείωση ενός μισθού από 1600 € στα 1200€.

4. Η τιμή πώλησης ενός κινητού πριν την έκπτωση είναι 200€ και μετά την έκπτωση
160€. Να βρεθεί η έκπτωση και το ποσοστό έκπτωσης.

5. Η τιμή ενός αντικειμένου μετά την έκπτωση είναι 80€ και η έκπτωση είναι 15%
Να βρεθεί η αρχική τιμή.

6. Αν το ποσοστό έκπτωσης είναι 15% και η έκπτωση 45€, να βρεθεί η αρχική τιμή
και η τελική τιμή.

7. Το ύψος ενός μαθητή την πρώτη εβδομάδα καθενός από τα παρακάτω έτη , φαίνεται
στον πίνακα:
Έτος 2012 2013 2014
Ύψος cm 140 150 154

Να βρεθεί πόσο % μεταβλήθηκε το ύψος του:

α) στο χρονικό διάστημα 2012-2013
β) στο χρονικό διάστημα 2013-2014
γ) στο χρονικό διάστημα 2012-2014

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 12

8. Ένα τετράγωνο έχει πλευρά 5cm. Αν τριπλασιάσουμε την πλευρά του, να βρείτε :
α) Πόσο % μεταβάλλεται η πλευρά του.
β) Πόσο ήταν αρχικά το εμβαδόν του και πόσο έγινε στη συνέχεια.
γ) Πόσο % μεταβάλλεται το εμβαδόν του.

9. Ο μισθός του κυρίου Κώστα είναι 1000€ και κάθε χρόνο αυξάνεται 1,5%. Ποιος θα είναι
ο μισθός του σε 2 χρόνια και ποιος ήταν ο μισθός του πριν ένα χρόνιο;

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 13

 Εφαρμογές ποσοστών (3ο μέρος),
στις οικονομικές συναλλαγές

Λυμένες ασκήσεις
1. Η αξία ενός προϊόντος είναι 50 € και ο συντελεστής ΦΠΑ είναι 23%. Ποια είναι η τιμή
πώλησης του προϊόντος;
Προτεινόμενη λύση
23% ∙ 50 = 11,5 € (φόρος)
Αρχική τιμή (χωρίς ΦΠΑ) + φόρος = τιμή πώλησης
οπότε η τιμή πώλησης θα είναι 50 + 11,5 = 61,5 €

2. Καταθέτει ο Παναγιώτης 8.000 € στην τράπεζα με επιτόκιο 3%.Τι ποσό θα πάρει σε δύο
χρόνια, αν γίνεται ανατοκισμός κάθε χρόνο;
Προτεινόμενη λύση
3% ∙ 8000 = 240 € είναι ο τόκος του 1 ου έτους
8000 + 240 = 8240 είναι το κεφάλαιο του 1ου έτους
3% ∙ 8240 = 247,2 € είναι ο τόκος του 2ου έτους
8240 + 247,2 = 8487,2 € είναι το κεφάλαιο στο τέλος του 2ου έτους.

3. Τα βασικά τέλη διμήνου του λογαριασμού του ΟΤΕ είναι 22 € και η χρέωση για κάθε
μονάδα είναι 0,07 €. Να βρεις πόσο θα πληρώσει ένας συνδρομητής αν έχει
κάνει 1500 μονάδες συνομιλίας και επί του συνόλου υπολογίζεται και 23% ΦΠΑ
Προτεινόμενη λύση
Πάγιο 22 € .
Κόστος κλήσεων : 1500 ∙ 0,07 = 105 €
Συνολικό κόστος προ ΦΠΑ : 105 + 22 = 127 €
ΦΠΑ : 23% ∙ 127 = 29,21 €
Άρα σύνολο λογαριασμού : 127 + 29,21 = 156,21 €

4. Ένας έμπορος αγόρασε διάφορα προϊόντα συνολικής αξίας 50000 € . Πλήρωσε τοις
μετρητής το 40% και τα υπόλοιπα με συναλλαγματικές σε 4 μηνιαίες δόσεις με τόκο 1%
το μήνα . Να υπολογίσεις:

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 14

(α) Το ποσό της κάθε δόσης και το συνολικό ποσό της επιβάρυνσης από τους τόκους που
θα πληρώσει
(β) Το ποσοστό της επιβάρυνσης αυτής επί της αρχικής αξίας των προϊόντων

Προτεινόμενη λύση
Αξία εμπορευμάτων 50000 €
40
Ποσό μετρητών : ∙ 50000 = 20000 €
100

Υπόλοιπο : 50000 -20000 = 30000

(α) Ποσό δόσης χωρίς τους τόκους 30000 : 4 = 7500€

Τόκος πρώτης δόσης 1% ∙ 7500 = 75€
1η δόση 7500 + 75 = 7575 €
Επειδή η δεύτερη δόση θα καταβληθεί μετά από δύο μήνες ο τόκος αυτής είναι
2∙75 = 150€
Συνεπώς η δεύτερη δόση είναι 7500 + 150 = 7650€
Ομοίως έχουμε
3η δόση 7500 + 225 = 7725 €
4η δόση ; 7500 + 300 = 7800€
Σύνολο τόκων 75 + 150 + 225 + 300 = 750 €

750
(β) Ποσοστό των τόκων επί της αρχικής αξίας των εμπορευμάτων = 0, 015 Δηλαδή
50000

η επιβάρυνση είναι 1,5% της αρχικής αξίας.

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 15

Ασκήσεις για λύση III

1. Η αξία ενός προϊόντος είναι 120 € και ο συντελεστής ΦΠΑ είναι 23%. Ποια είναι η τιμή
πώλησης του προϊόντος;

2. Για ένα είδος με συντελεστή ΦΠΑ 23% πληρώνουμε 29,75€. Ποια είναι η αξία αυτού
του είδους χωρίς ΦΠΑ;

3. Για είδη αξίας 420,17€ πληρώσαμε μαζί με το ΦΠΑ 500€. Να υπολογιστεί ο συντελεστής
ΦΠΑ.

4. Καταθέσαμε ένα ποσό 12000 €, σε ένα λογαριασμό ταμιευτηρίου, με επιτόκιο 3% το

χρόνο. (α) Ποιος θα είναι ο τόκος στο τέλος του πρώτου έτους; (β) Ποιος θα είναι ο τόκος
στο τέλος του δεύτερου έτους, αν ο τόκος του πρώτου έτους κεφαλαιοποιηθεί;

5. Τι ποσό πρέπει να καταθέσουμε στην τράπεζα, για να πάρουμε στο τέλος του έτους
5.000 €, αν το επιτόκιο είναι 2%;

6. Να συμπληρωθεί ο πίνακας. Τι παρατηρείτε;

Κεφάλαιο
Επιτόκιο % περίοδος Τόκος € Νέο κεφάλαιο €
(κατάθεση) €
2000 4% 1 έτος
20000 4% 1 έτος
2000 2% 1 έτος
20000 2% 1 έτος

7. Ο Κυριάκος κατέθεσε στην τράπεζα ένα ποσό με επιτόκιο 5%. Αν μετά από ένα χρόνο
πήρε συνολικά 2500 €, πόσα χρήματα είχε καταθέσει αρχικά;

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 16

8. Τα τέλη διμήνου για τον λογαριασμό της ΔΕΗ είναι 40€ και η χρέωση για κάθε
κιλοβατώρα είναι 0,05€. Να βρείτε τι θα πληρώσει μια οικογένεια, αν έχει καταναλώσει
1.200 κιλοβατώρες και στο σύνολο προστίθεται και ΦΠΑ 23%;

9. Ο υδραυλικός κ. Τάκης, είχε έσοδα σε ένα τρίμηνο 4.580€. Πόσο ΦΠΑ (23%) πρέπει να
αποδώσει στην εφορεία;

10. Ένας έμπορος αγόρασε διάφορα προϊόντα συνολικής αξίας 60.000 € . Πλήρωσε τοις
μετρητής το 50% και τα υπόλοιπα με συναλλαγματικές σε 5 μηνιαίες δόσεις με τόκο 1%
το μήνα . Να υπολογίσεις:
(α) Το ποσό της κάθε δόσης και το συνολικό ποσό της επιβάρυνσης από τους τόκους που
θα πληρώσει
(β) Το ποσοστό της επιβάρυνσης αυτής επί της αρχικής αξίας των προϊόντων

11. Ο Γιάννης αγόρασε ένα πρόγραμμα κινητής τηλεφωνίας με πάγιο 20 € το μήνα,

δωρεάν κλήσεις ομιλίας προς όλα τα δίκτυα 200', δωρεάν πλοήγηση στο Internet 50 MB
και όλα αυτά χωρίς ΦΠΑ (23 %). Επίσης η Χρέωση Ομιλίας και video-κλήσεων μετά την
κατανάλωση της δωρεάν χρήσης είναι 0,0070 €/δευτ και η Χρέωση μετά την κατανάλωση
των δωρεάν MB είναι 0,10 €/MB.
Να βρείτε πόσα € θα πληρώσει συνολικά ο Γιάννης για ένα μήνα εάν οι κλήσεις του είναι
350’ και η πλοήγηση στο Internet 120 MB.

Ισίδωρος Γλαβάς http://blogs.sch.gr/isiglavas/ Σελίδα 17