သတင္းထတ္္ ျ္န္ခ်က္

၂၀၁၇နုႏွစ္္။ ေအဘာခ်က္တုဘာ
တ ၃၁ရခ်က္ မျခ်က္ ၁၀ျဘာရီမွ ထတ္္ ျ္ ပရျ္္။

“ င
ြ ့သ
္ စ္စ ၂၀၁၈ အစီရင္နစ
ံ ဘာခ်ကတ အဘား္ ဖ့္ေ ဘာင္ရခ်က
ြ မ ္ ဖ္္ စ္္ျ းီ အခ်ကဲ္ တ္သဖ့္
ျယ္ ယ္လဖ္း မတ
တ ခ်က္ယ္လဘာ္ ျ့္လဘာမဖ္္ စ္”

္မျ္မဘာ့စီး ဘာြ းေရးခ်ကးက႑ တဘာဝျ္ယူမႈရွတေရး အေထခ်က္အခ်ကူ္ ဳဘာျ(MCRB) သဖ္ ္မျ္မဘာ့စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္းမ္ဘား်ား၏
ြင့္လင္း္မင္သဘာမႈခ်ကတ ေလ့လဘာသဖ့္ ြင့သ
္ စ္စအစီရင္နံစဘာအတြခ်က္ သေတသျလ င
္ ျ္းမ္ဘားခ်ကတ ္မျ္မဘာ့စးီ ြဘားေရး
အတတင္ င္နံ လ င
္ ျ္းတစ္န္ စ္သဖ့္ Yever တြဲ ခ်က္၍ယေျ႕တြင္ စတင္ လ ္ေ ဘာင္မဖ္္ စ္သဖ္္။

၂၀၁၈ င
ြ ့သ
္ စ္စအစီရင္နံစဘာတြင္ စီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္း်ား၏းေလ့လ့၊ စီး ြဘားေရး လ ္ငျ္း်ား၏ စီမအ
ံ ္န္ မ
္ ႈလ့၊
ေရရွဖ္တဖ္တံ့နင္
တ ္ျမဲေရးအတြခ်က္ စီမံနျ္႔နြဲ္နင္းလ့၊ ခ်က္သယ
ြ ္ေ ဘာင္ရခ်က
ြ ္္နင္းုႏွင့္ အစီရင္နံ္နင္းစေသဘာ အေၾခ်ကဘာင္း
အရဘာ ငပးန ပဝင္မဖ္္ စ္သဖ္္။ ၄င္းစံသတ္မတ
ွ ္န္ခ်က္မ္ဘားသဖ္ မေလးရွဘားလ့၊ ထတင္းလ့၊ တလစ္ တင္လ့၊အင္္ျီ
တ းရွဘားုႏွင့္
စင္ခ်ကဘာ စ
ူ ေသဘာ ျတင္ငမ
ံ ္ဘားတြင္အသံး္ ေျသဖ့္ ASEAN Corporate Governance အမွတ္ေ းစဖ္း မ္ဥ္းမ္ဘားုႏွင့္
လဖ္းေခ်ကဘာင္းလ့၊ ျတင္ငတ
ံ ခ်ကဘာစံန္တျ္မ္ဘားုႏွင့္လဖ္းေခ်ကဘာင္း ခ်ကတခ်က္ဖသ
ီ ဖ္္။

အမွတ္ေ းမဖ့္ ခ်ကမၸဏီမွဘာ ၂၀၀ဝျ္းခ်က္င္ရွတ္ျ ီး

 ရျ္ခ်ကျ္စေတဘာ့အတ န
္ ္တျ္းစဘာရင္းဝင္ ခ်ကမၸဏီမ္ဘားလ့၊
 အမ္ဘား တင္ ္မျ္မဘာခ်ကမၸဏီမ္ဘားလ့၊
 အနြျ္ေ းေ ဘာင္ေသဘာ လြမး္ မတးမႈရသ
ွတ ဖ့္ ခ်ကမၸဏီမ္ဘားုႏွင့္
 အထခ်က္ ပအမ္တးအစဘားမ္ဘားတြင္ မ ပဝင္ေသဘာ္လဖ္း ုႏၵအေလ္ဘာခ်က္ အမွတ္ေ းမႈနယ
ံ လ
ူ တေသဘာ အလတ္
စဘားုႏွင့္ အႀခ်ကီးစဘားခ်ကမၸဏီမ္ဘား ပဝင္မဖ္ ္ စ္သဖ္္။

ရျ္ခ်ကျ္္ျမတ ႕တြင္ ္ လ ္သဖ့္ အနမ္းအျဘားတြငM ီ တမျ္ခ်က “ ေမးနြျ္း၃းန ပတဲ့ ဝု္

္ CRB္ပရတခ်က္တဘာ ဗစ္ခ်ကု ္္
တ
အခ်ကဲ္ တ္စစ္ေ းမႈေတြ သံးုႏွစ္လ ္္ျ ီးတဲ့အနပမွဘာ MCRB ခ်က ျဖ္းလမ္းေတြခ်ကတ အဘား္ ဖ့္ေ ဘာင္ရြခ်က္ ႔တ း္ံ တ္
လတခ်က္ ပတယ္္။ အမွတ္စဘာရင္းမွဘာ ၁၀မွတအ
္ ္ ဖ့္ျီး ပးရတဲရ
့ တဲ့ ခ်ကမၸဏီေတြရဲ႕ အ င့္ လ့၊အမွတ္ခ်ကတ တ္မင့္ေစန္င္လတ႔
ပ္။” ဟေ္ ဘာသဖ္္။
 ခ်က္လခ်က္္ျ းီ “္ပေၾခ်ကဘာင့္မတ႔ လ ္ငျ္းေတြရ႔ဲ သတင္းအန္ခ်က္အလခ်က္ေတြခ်ကတ အခ်ကဲ္ တ္ ႔ျ
တ ယ္ ယ္ခ်ကတ ASEAN
Corporate Governance Scorecard ျဲ႔ တမတခ်ကတခ်က္ဖီေအဘာင္ န္ဲ႔ထြင္နဲ့ ပတယ္္။ စီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္းရဲ႔ စီမံအ ္န္ မ
္ ႈ
ခ်ကတ ထတ ္ းခ်က
ံ ဦးစဘားေ းေ ဘာင္ရခ်က
ြ ္ရမယ့္ အမ္ဘား င္
တ ခ်ကမၸဏီေတြ ပဝင္ျတင္ ႔တ ျယ္ ယ္ခ်က္ယ္္ ျ္႔ေအဘာင္
ေ ဘာင္ရခ်က
ြ ္နဲ့တယ္္။ ္မျ္မဘာ့စးီတ ြဘားေရးအတတင္ င္နံ လ ္ငျ္းတစ္န္ စ္တဲ့ Yeverျဲ႔ တြဲ ခ်က္္ျ းီ ခ်ကမၸဏီ၂၀၀
ေလဘာခ်က္ထတ ပဝင္မယ့္ တ္ ဖ့္စံတဲ့ ြင့လ
္ င္း္မင္သဘာမႈ အစီရင္နစ
ံ ဘာ လ ္ရမွဘာခ်ကတလဖ္း ဝမ္းသဘာ ပတယ္္။” ဟ
သဖ္
တ ္။

Yeverတြဲ ခ်က္ထေ
ူ ထဘာင္သုႏ
ူ ွင့္ အ ္န္ မ
္ ႈ္ပရတခ်က္တဘာ္ စ္သဖ့္ Nicolas Delangeခ်က “စီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္းရဲ႔
စီမံနျ္႔နြဲမႈျဲ႔ မဟဘာဗ္်ဴဟဘာခ်က္တဲ့ အစီရင္နမ
ံ ႈ တဘာခ်က
တ စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္းအတြခ်က္ ပဝင္ တ္သခ်က္သူ
(stakeholders)ေတြျ႔ဲ ယံၾခ်ကဖ္မတ
ႈ ဖ္ေ ဘာခ်က္ရဘာမွဘာ အခ်ကူအဖီေ းျတင္တဲ့ အေရး ပတဲ့ အန္ခ်က္ုႏွစ္န္ခ်က္ ပ္။
စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္းရဲ႔ အမူအခ်က္င့္ ျဲ႔ တ္သခ်က္ရင္ ္ီအန္ခ်က္ေတြခ်က ခ်ကမၻဘာျဲ႔တစ္ဝျ္းမွဘာ ႔္ျြံ တ းေ ပေ ပခ်က္ေျတဘာ ပ္။
္ပေ မယ့္ ္မျ္မဘာခ်ကမၸဏီေတြခ်က ုယ္လလ
တ ေ
္ ျလဲ္။” ဟ ေမးနြျ္းထတ္နသ
ဲ့ ဖ္္။

ခ်က္လခ်က္၍ “၂၀၁၈ ြင့သ

္ စ္စစီမန
ံ ္ခ်က္ အစီရင္နံစဘာခ်က အန္ခ်က္အလခ်က္ေတြေ းရင္းလ့၊္မျ္မဘာျတင္ငံခ်က အေလ့အ
ခ်က္င့္ ေခ်ကဘာင္းေတြခ်ကတ ေ ဘာ္ထတ္ရင္းျဲ႔ ္ီအေ္ ခ်ကတေ းမွဘာ ပ္။ ေျဘာခ်က္္ျ းီ စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္းခ်က ေနပင္းေ ဘာင္ေတြျဲ႔
္မျ္မဘာအစတးရအဘာဏဘာ တင္ေတြခ်ကလဖ္
တ း အႀခ်ကံ္ န္ခ်က္ေတြ အခ်က္ဥ္းန္ ္္ျ ီး ေ းသြဘားမွဘာ ပ္။” ဟ ေ္ ဘာသဖ္္။

သေတသျ္ ရဘာတြင္ အခ်ကဲ္ တ္မဖ့္ခ်ကမၸဏီမ္ဘားထံ ေ္ ဘာင္းလဲ္နင္းုႏွင့္ တ္သခ်က္္ျ းီ လဖ္းေခ်ကဘာင္း လ့၊သေတသျ

ုႏွင့္ တ္သခ်က္္ျ ီးလဖ္းေခ်ကဘာင္း အေၾခ်ကဘာင္းၾခ်ကဘားစဘာေ း ႔္တ နင္းလ့၊ Yever ခ်က အခ်ကဲ္ တ္္ျ းီ သဖ့္အနပ ခ်ကမၸဏီမ္ဘားထံ
ထ ္မံ ခ်က္သယ
ြ ္္ျ းီ ခ်ကျဦးရလ္္မ္ဘားခ်ကတ ေ း ႔္တ နင္းလ့၊ ခ်ကမၸဏီမ္ဘားထံမွ မွတ္န္ခ်က္မ္ဘားေတဘာင္းနံ္နင္းလ့၊ အန္ခ်က္အ
လခ်က္ ္ ဖ့္စြခ်က္နြင့္္ ္နင္း တတ႔ ပဝင္မဖ္ ္ စ္သဖ္္။ အစီရင္နံစဘာခ်ကတမူ ၂၀၁၈ မတ္လခ်ကျ္တင
ြ ္ ထတ္္ ျ္မဖ္
္ စ္သဖ္္။

ေျဘာခ်က္နသ
ံ မတင္း

 ၁္။ ္မျ္မဘာ့ခ်ကမၸဏီ ၀ု္ တ္္မ္ဘား်ား၏ ြင့လ

္ င္း္မင္သဘာမႈခ်ကတ ေလ့လဘာသဖ့္ ြင့သ
္ စ္စ စီမံန္ခ်က္ (TiME)/
Pwint Thit Sa သဖ္ ၂၀၁၄နုႏွစ္တြင္စတင္န့္ျဲ းီ ုႏတင္ငတ
ံ ခ်ကဘာ င
ြ ့လ
္ င္း္မင္သဘာမႈအ ႔ြဲ (Transparency
International) ်ား၏ စီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္းမ္ဘား ်ား၏ ြင့လ
္ င္း္မင္သဘာမႈ အစီရင္နံ္နင္း ေလ့လဘာမႈ ေ ပတြင္
အေ္နနံထဘား္နင္း္ စ္သဖ္္။ အစီရင္နံစဘာ်ား၏ ရဖ္ရယ
ြ ္န္ခ်က္မွဘာ ္မျ္မဘာစီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္းမ္ဘားအဘား
ြင့္လင္း္မင္သဘာမႈ မတ
တ ရွလ
တ ဘာေစရျ္အတြခ်က္ တတခ်က္တျ
ြ ္း အဘားေ းရျ္ ္ စ္သဖ္္။ အစီရင္နံစဘာခ်ကတ
၂၀၁၄လ့၊၂၀၁းုႏွင့္ ၂၀၁၆တတ႔တြင္ ထတ္္ ျ္န္ျ့ဲ ီး ျဖ္းလမ္းမ္ဘားခ်ကတ အသစ္္ ္ င္ရျ္ အဘားထတ္ေျသဖ့္
 ၂၀၁၇တြင္ အစီရင္နံစဘာထတ္္ ျ္မႈ ရ ္ျဘားထဘားနဲ့သဖ္္။ http://www.myanmar-
responsiblebusiness.org/pwint-thit-sa/report.html
 ၂္။ ၂၀၁၆အစီရင္နံစဘာသဖ္ ္မျ္မဘာခ်ကမၸဏီႀခ်ကီး အန ၁၀၀ ်ား၏ ဝု္ တ္္မ္ဘားခ်ကတ ုႏႈတင္းယွဥ္ေလ့လဘာ္ျ ီး
၎တတ႕်ား၏ စီမအ
ံ ္န္ ္မႈ င္
တ း ုႏွင့္ စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္း အေလ့အခ်က္င့္မ္ဘား အထူးသ္ င့္ အဂတတလခ်က္
တ စဘား မႈ
တတခ်က္ ္ခ်က္ေရးလ့၊ အ ြဲ႕အစဖ္း တင္ရဘာ ြင့လ
္ င္း္မင္သဘာမႈလ့၊ လူ႕အနြင့အ
္ ေရးလ့၊ ခ်က္ျ္းမဘာေရးလ့၊ လံ္ျနံ စတတ္န္ရမႈ
ုႏွင့္ သုဘာဝ တ္ဝျ္းခ်က္င္(HSE) ုႏွင့္ တ္သခ်က္၍ ေ္ ဘာ တန္ခ်က္မ္ဘားအေ ပ ၾခ်ကဖ့္၍
အမွတ္ေ း္နင္း ္ လ ္ ပသဖ္္။ သတ႕ေသဘာ္ အစီရင္နံစဘာသဖ္ ခ်ကမၸဏီမ္ဘား ထတ္္ ျ္သဖ့္ သတင္းအန္ခ်က္
အလခ်က္မ္ဘား အေ ပတြငမ
္ ူတဖ္၍ အမွတေ
္ း္နင္း္ စ္သးဖ္္။ ၎တတ႕်ား၏လခ်က္ေတြ႕ လ ္ေ ဘာင္န္ခ်က္မ္ဘား
အဘား ေလ့လဘာ ျ္းစစ္္နင္းမဟတ္ေ ္။
 ၃္။ အခ်ကဲ္ တ္ အမွတ္ေ းမဖ့္ ခ်ကမၸဏီစဘာရင္းုႏွင့္ ေမးနြျ္းမ္ဘားခ်ကတ MCRB ဝု္ တ္္၌
ျတဝင္ုဘာလတြင္ ေ ဘာ္္ ေ း ပမဖ္္။
 ၄္။ ္မျ္မဘာ့စီး ဘာြ းေရးခ်ကးက႑ တဘာဝျ္ယူမႈရေ
ွတ ရး အေထဘာခ်က္အခ်ကူ္ ဳဘာျ (MCRB) ခ်ကတ
ယူေခ်ကအေ္နစတခ်က္ Institute for Human Rights and Business (IHRB) ုႏွင့္ ္တျ္းမတ္ုႏတင္ငအ
ံ ေ္နစတခ်က္
Danish Institute for Human Rights (DIHR) တတ႕်ား၏ ူးေ ပင္းေ ဘာင္ရခ်က
ြ မ ္ ႈ္ င့္ ယူေခ်က လ့၊ ္တျ္းမတ္
လ့၊ ေျဘာ္ေဝး လ့၊ ြဇ္ဇဘာလျ္ လ့၊ ျယ္သဘာလျ္ ုႏွင့္ အတင္ယဘာလျ္တတ႕်ား၏ အေထဘာခ်က္အ ံ့္ င့္ ြဲ႕စဖ္းခ်ကဘာ
ရျ္ခ်ကျ္္ျမတ ႕တြင္ အေ္နစတခ်က္ ြင့လ
္ ွစထ
္ ဘား ပသဖ္္။ ၂၀၁၃ နုႏွစ္တြင္ ြဲ႕စဖ္းတဖ္ေထဘာင္န့္ျဲ ီး
ေ္သတြငး္ လတအ ္န္ခ်က္ ုႏွင့္ ုႏင
တ င
္ တ
ံ ခ်ကဘာစံန္တျစ
္ ဖ
ံ ျ
စ း္ မ္ဘား ုႏွင့္ အဖီ ္မျ္မဘာုႏတင္ငံတြငး္ တဘာဝျ္ယူမႈရေ
ွတ သဘာ
စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္း ုႏွင့္ သခ်က္ တင္သဖ့္ အသတ ဖဘာ လ့၊ စြမ္းရဖ္ ုႏွင့္ စခ်ကဘားဝတင္းမ္ဘား ျ္တီးရျ္ အတြခ်က္
ထတေရဘာခ်က္ ္ျ ီး တရဘားဝင္္ စ္ေသဘာ လမ္းေၾခ်ကဘာင္း (Platform) တစ္န အ္ စ္ အေထဘာခ်က္အခ်ကူ ္ စ္ေစရျ္
္ စ္သဖ္္။ သတ႕မွသဘာလွ္င္ တဘာဝျ္ယူမရ
ႈ ွတေသဘာ စီး ြဘားေရးလ ္ငျ္း အေလ့အခ်က္င့္မ္ဘား မ
တ တ ္ စ္ေ ပလဘာမဖ္
္ စ္သဖ္္။ MCRB သဖ္ စီး ြဘားေရးလ င
္ ျ္းမ္ဘား လ့၊ အရ ္ုခ်က္လ႕ူ အ ြဲ႕အစဖ္း ုႏွင့္ အစတးရ တတ႕ုႏွင့္
အတူတခ်ကြလ ္ေ ဘာင္ေျသဖ့္ ုခ်က္မလတခ်က္သဖ့္ လမ္းေၾခ်ကဘာင္းေ ပ တြင္
ရ ္တဖ္ ပသဖ္္။ (www.mcrb.org.mm)
 း္။ Yever သဖ္ ေရရွဖတ
္ ဖ္တံ့နတင္္ျမေ
ဲ ရးခ်ကတ ္မွင့တ
္ င္ရျ္ုႏွင့္ တဘာဝျ္ယူမႈရေ
ွတ သဘာ စီး ြဘားေရးလ ္
ငျ္းအေလ့အခ်က္င့္မ္ဘား ေ ပေ ပခ်က္လဘာေစရျ္ ရွငး္ လင္းသဖ့္ ရဖ္ရြယ္န္ခ်က္မ္ဘားထဘားရွတသဖ့္ ္မျ္မဘာ့စးီ
ြဘားေရး အတတင္ င္နံ လ ္ငျ္းတစ္န္ စ္သဖ္္။
For more information, please contact:

Phyu Phyu Zin, Information and Communication Officer, MCRB

09799667713 or phyuphyu.zin@myanmar-responsiblebusiness.org

Nicolas Delange

nicolas@yever.org