Professional Documents
Culture Documents
CSR
ေကာ္ပိုရိတ္ လူမႈ႕ေရးပိုင္းဆုိင္ရာ တာဝန္ယူမႈ Corporate Social Responsibility ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး
(CSR) ဆုိသည့္ အသံုးအႏႈန္းကို မတူညီေသာရႈေထာင့္မ်ားမွ နားလည္ေနၾကျခင္း အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)သည္ ယူေကအေျခအစုိက္
ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ MCRB သည္ ပံုမွန္အားျဖင့္ ထုိအသံုးအႏႈန္း အသံုးျပဳျခင္းကုိ IHRB ႏွင့္ ဒိန္းမတ္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ DIHR
ႀကိဳးစား၍ ေရွာင္ၾကဥ္ပါသည္။ အာရွတဝန္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ CSR
တုိ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္
ကို မ်ားေသာအားျဖင့္ အဓိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ မဆက္ဆုိင္သည့္
ပရဟိတအလုပ္တစ္ခုအေနျဖင့္သာ နားလည္ခဲ့ၾကသည္။ ဥေရာပသမၼဂ (အီးယူ) ရန္ကုန္အေျခစုိက္ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ၿပီး ယူေက၊ ဒိန္းမတ္၊
အေနျဖင့္ကေတာ့ CSR ကို အက်ယ္တျပန္႕အားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုသည္မွာ ေနာ္ေ၀၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ နယ္သာလန္ႏွင့္ အိုင္ယာလန္ တုိ႔က
“လူမႈ႕အသိုက္အဝန္းအေပၚ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအတြက္
ရန္ပုံေငြမ်ား ေထာက္ပံ့ေပးထားသည္။
တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ” ပာု ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
√√ ဥပေဒကို ေလးစားလုိက္နာျခင္း
ေဝၿဖိဳးျမင့္ တာ၀န္ခံ-ေဒသဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရး
√√ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလုိက္နာျခင္း waiphyo.myint@myanmar-responsiblebusiness.org
√√ အဂတိလုိက္စားမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္
ကတိက၀တ္ျပဳလုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ လက္ဖက္ရည္ဖုိး (သို႔) ေအာင္ေက်ာ္စိုး
လာဘ္မေပးျခင္း တာဝန္ခံ - တြင္းထြက္သယံဇာ စီမံကိန္း
√√ အခြန္မ်ားကုိ ေက်ပြန္စြာေပးေဆာင္ျခင္း aung.kyaw.soe@myanmar-responsiblebusiness.org
√√ မိမိ၀န္ထမ္းမ်ားကို ေလးစားျခင္း
√√ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုေလးစားျခင္း အဂၤါ မခူရွီဗာ စီမံကိန္း မန္ေနဂ်ာ
မန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူအျပဳဌာန
√√ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တာ၀န္ယူမႈရွိစြာ ဆက္ဆံျခင္း inga.makusheva@myanmar-responsiblebusiness.org
(MCRB)
√√ မိမိ၏ ေဖာက္သည္မ်ားကုိ တာ၀န္ယူမႈရွိစြာဆက္ဆံျခင္း
√√ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိျခင္း ျဖဴျဖဴဇင္ အရာရွိ-စီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး အမွတ္ (၁၅)၊ ရွမ္းရိပ္သာလမ္း၊ စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕။
√√ သက္ဆိုင္သူမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ျခင္း Phyuphyu.zin@myanmar-responsiblebusiness.org ဖုန္း/ဖက္စ္ - + ၉၅ ၁ ၅၁ဝဝ၆၉
ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ (TIME) ဆက္သြယ္ဆက္ဆံေရး အစီအစဥ္မ်ား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား
ပြင့္သစ္စ စီမံခ်က္ (Transparency in Myanmar Enterprises- က႑အလုိက္ ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (SWIA)
TiME) သည္ အဂတိလုိက္စားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး၊ အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ SWIA သည္ ေကာင္းစြာအေျခခုိင္ၿပီးျဖစ္သည့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္
ပြင့္လင္းျမင္ သာမႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ဆုိင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (EIA) ႏွင့္ လူမႈဘ၀
လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရမႈႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (SIA) ႏွင့္အတူ လူ႔အခြင့္အေရး
ျမန္မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို တုိးျမင့္ေအာင္ ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မွုမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (HRIA) တုိ႔၏
တုိက္တြန္းအားေပးရန္ ရည္ရြယ္သည္။ စီမံခ်က္အရ ၄င္းတုိ႔ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အေပၚ အေျခခံထားသကဲ့သုိ႔ EIA/SIA ၏ စနစ္တက်
ထုတ္ျပန္ထားသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ပုံနည္း အဆင့္ဆင့္တုိ႔ကို အေျခခံေသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ
နိုင္ငံတကာဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမွုအဖြဲ႕အစည္း ၏ “ေ သက္ေရာက္မႈမ်ား အား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္းေပၚတြင္လည္း အေျခခံထားကာ
ကာ္ပိုရိတ္လုပ္ငန္းပိုင္းဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမွုအပိုင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ ေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား လူ႔အခြင့္အေရးရႈေထာင့္မွ
အစီရင္ခံျခင္း” အေပၚတြင္ အေျခခံကာ မူေဘာင္ တစ္ခု အသုံးျပဳကာ ေလ့လာသည္။
ကုမၸဏီမ်ားအား အမွတ္ေပးျခင္းျဖစ္သည္။ စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအဆင့္မ်ား
ကုမၸဏီမ်ား၏ တရား၀င္၀ဘ္ဆုိဒ္ သုိ႔မဟုတ္ အြန္လိုင္းလူမႈကြန္ရက္ မွစတင္၍ သီးျခားစီမံကိန္း တစ္ခုခ်င္းစီအေပၚ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ ဆုိးက်ဳိး
စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား သက္ေရာက္မႈမ်ားအား နားလည္သေဘာေပါက္ရန္ သို႕မွသာ ဟန္႔တားရန္၊
မည္မွ်ထုတ္ျပန္ထားသည္ ကို သိရွိရန္ ျမန္မာထိပ္တန္းကုမၸဏီ ေလွ်ာ့ခ် ရန္အတြက္ လက္ရွိရွိႏွင့္ၿပီးေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား
၁၀၀ ခန္႔အား ၂၀၁၆ တြင္ စီမံခ်က္က ေလ့လာခဲ့သည္။ ယခု ေလ့လာဆန္းစစ္ ျခင္းဆုိင္ရာ နည္းလမ္းမ်ားကို အသုံးျပဳသည္။ SWIA
သုေတသနအတြက္ ကုမၸဏီမ်ား ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ အဓိကအားျဖင့္ MCRB ၏ အဓိက ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား သည္ စီမံကိန္းတစ္ခု ခ်င္းစီအလုိက္ ေလ့လာျခင္းအစား က႑တစ္ခုလုံးတြင္
ျပည္တြင္းအခြန္မ်ားဦးစီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ၀င္ေငြ - တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အသိပညာ ဖြံ႕ၿဖဳိးရန္ ျပည္တြင္း သုိ႔မ ဟုတ္ ျပည္ပစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈရွိလာႏုိ
ခြန္ အမ်ားဆုံးေပးေဆာင္ေသာ ထိပ္ဆုံးကုမၸဏီ ၁၀၀ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်ပါ၀င္သည့္ နည္းလမ္းတစ္ရပ္ျဖင့္ MCRB က ႀကဳိးပမ္းလွ်က္ရွိသည္။ င္ေသာ အလား အလာမ်ားအေပၚ ပုိမုိက်ယ္ျပန္႔ၿပီး အနာဂတ္ကိုေရွး႐ႈေသာ
ႏွင့္ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္း ခြန္ အမ်ားဆုံးေပးေဆာင္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးက႑ ဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ လုိအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာသုံး သပ္မႈနည္းစနစ္အား ရႈျမင္ေဖာ္ထုတ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ထိပ္ဆုံးကုမၸဏီ ၁၀၀ စာရင္းမ်ားမွလုပ္ငန္း ပမာဏႀကီးမားေသာ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္ရသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအတြက္ ဘုံနားလည္မႈတစ္ရပ္ကုိ မိမိတုိ႔က SWIA တစ္ခုစီတုိင္းသည္ အထူးသျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္ကေန
ျပည္တြင္းကုမၸဏီမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ထားသည္။ ယင္း တည္ေဆာက္ သြားလုိသည္။ MCRB အေနျဖင့္ စီးပြားေရးက႑၊ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းႏွင့္ စီးပြားေရးက႑တစ္ခုမွ ပတ္ဝန္းက်င္လူမႈအသိုင္းအဝန္း အေပၚ
စာရင္းႏွစ္ခုထဲတြင္ မပါ၀င္ေသာ လုပ္ငန္းပမာဏႀကီးမားသည့္ အစိုးရတုိ႔ၾကား ေဆြးေႏြးပြဲစကား၀ုိင္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားအတြက္ အခင္းအက်င္း တစ္ခုကို
အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ရႈျခင္းျဖစ္သည္။ ၎တုိ႕သည္
ေထာက္ပံ့ေပးလုိပါသည္။
ျပည္တြင္း ထိပ္တန္းကုမၸဏီမ်ားကိုလည္း အမ်ားျပည္သူရရွိႏုိင္သည့္ စာတမ္းမ်ားျဖစ္သည္။ အျခားေသာ စီမံ ကိန္းအဆင့္
- ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တာ၀န္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အေလ့အထမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္
ထပ္မံေပါင္းထည့္ထားသည္။ MCRB ၏ ကနဦး အေျချပဳသက္ေရာက္မႈေလ့လာဆန္းစစ္ ျခင္းမ်ား ႏွင့္ မတူဘဲ ထုိအရာသည္
၄င္းတုိ႔၏ သက္ဆုိင္ရာ အခန္းက႑မ်ားႏွင့္ တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္
သုေတသနၿပီးေနာက္ ယင္းတုိ႔၏ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားတြင္ MCRB က ကုမၸဏီမ်ားမွ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္ လူအေယာက္စီ သက္ေရာက္မႈ
စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား တည္ေဆာက္ေရးကုိ မိမိတုိ႔က အကူအညီမ်ားေပးလွ်က္ရွိသည္။ သဘာ၀
ေတြ႕ရွိခဲ့သည္ မ်ားကို ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈဘ၀သက္ေရာက္မႈ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ား (ESIA) ႏွင့္ တာဝန္ယူမႈ ရွိေသာ ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း ကို သတင္းေပးရန္ အတြက္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။
ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သတင္း အခ်က္ အလက္မ်ား ပုိမုိထုတ္ျပန္ရန္ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္သည့္ အျပဳအမူ (Responsible Business Conduct) အတြက္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား MCRB က ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႕က႑ (၂၀၁၄)၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း
ယင္းတုိ႔အား တုိက္တြန္းခဲ့ကာ အကယ္၍ ဆက္စပ္သက္ဆိုင္သည့္ ကဲ့သုိ႔ မူ၀ါဒႏွင့္စည္းၾကပ္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ မူ၀ါဒ ပုိင္းဆုိင္ရာ စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္မႈတြင္လည္း မိမိတုိ႔က က႑ (၂၀၁၅)၊ ICT က႑ (၂၀၁၅) ႏွင့္ သတၱဳတြင္း က႑ (၂၀၁၆)
မူ၀ါဒမ်ားကို က်င့္သုံးမႈမရွိေသးလွ်င္ က်င့္သုံးရန္လည္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိသည္။ မ်ားကို သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (SWIA)
တုိက္တြန္းခဲ့သည္။ ယင္းတုိ႔၏ ၀ဘ္ဆုိဒ္မ်ားကို ေနာက္ဆုံးအႀကိမ္ - ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အခင္းအက်င္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳ သုေတသနမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္း က႑မ်ားသည္ ျမန္မာ့စီး
ေလ့လာၾကည့္ရႈခဲ့ၿပီးေနာက္ ရလဒ္ဇယားကုိ စက္တင္ဘာလ တြင္ ပ္ႏွံသူမ်ားကုိလည္း ကနဦး(အခမဲ့)အႀကံေပးမႈ မ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။ ႏုိင္ငံျခားႏွင့္ ျမန္ ပြားေရးဖြံ႕ၿဖဳိးမႈအတြက္ ယင္းတုိ႔၏ ဆက္ႏႊယ္ပတ္ သက္မႈ၊ ယင္းတုိ႔၏
ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ဤအစီရင္ခံစာသည္ MCRB မွ ထုတ္ျပန္သည့္ မာ့စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ဆီေလ်ာ္အပ္စပ္ရာ ျပည္တြင္းရွိ သက္ဆုိင္သူမ်ား၊ ကနဦးလုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္လာႏုိင္ဖြယ္ရွိေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ ယင္းတုိ႔ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာၿပီး
တတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ပြင့္သစ္စ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္ပါသည္။ မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေပးျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္သလုိ ၄င္းတုိ႔၏ နားလည္မႈ ပုိမုိ နက္ရႈိင္းေစရန္ ၄င္းတုိ႔အား
အျခားက႑မ်ားႏွင့္လည္း အျပန္အလွန္ သက္ ေရာက္မည့္က႑မ်ား အေပၚ
အေထာက္အကူေပးႏုိင္မည့္ ကၽြမ္းက်င္ေသာ ၀န္ ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ႏုိင္ရန္လည္း
ယင္းအစီအရင္ခံစာကို ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ၀ဘ္ဆုိဒ္တြင္ ရယူႏုိင္ပါသည္။ မူတည္၍ ေရြးခ်ယ္ျပဳလုပ္ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းအစီရင္ခံစာ အားလံုးကို
အႀကံျပဳေပးလွ်က္ရွိသည္။
MCRB website တြင္ ရယူႏိုင္ပါသည္။
ေဒသႏၱရ လုပ္ငန္းမ်ား (အဓိကအားျဖင့္ အေသးစားႏွင့္အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္း မ်ား-SMEs)
တာဝန္ယူမႈ ရွိေသာ စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္သည့္ အျပဳအမူ (Responsible Business Conduct) ကုိ
ပိုမုိနားလည္လာေစရန္ႏွင့္ ယင္းတုိ႔ႏွင့္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ ရြက္ရန္ ရန္ကုန္တြင္သာမက နယ္ၿမဳိ႕နယ္မ်ားသို႔ပါ
ျဖန္႔က်က္မည့္ ကြန္ ရက္တစ္ခု ထူေထာင္ရန္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္မည့္ သေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ကို
Myanmar Business Coalition on Aid (MBCA) ႏွင့္ MCRB တုိ႔က ဇန္န၀ါရီ ၂၀၁၄ တြင္
သေဘာတူခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသေဘာတူညီခ်က္သည္ တာ၀န္ယူမႈ ရွိေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအတြက္
ေဒသႏၱရအဆင့္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ညြန္႔ ေပါင္းအဖြဲ႕မ်ား တည္ေဆာက္ေရးသုိ႔ ဦးတည္သြားလိမ့္မည္ဟု
မိမိတုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ ထားသည္။