Professional Documents
Culture Documents
✔ Solutions et Barèmes
Solution 1
1. On cherche une solution de l’équation sous la forme d’une série entière donnée par
∞
y= ∑ an x n 1 point
n =0
On a donc
∞ ∞
y0 = ∑ nan x n 1
1 point et y00 = ∑ n (n 1) a n x n 2
1 point
n =1 n =2
Posons :
E ( x ) = x2 y00 + 4xy0 + 2y
On a alors
∞ ∞ ∞
E ( x ) = x2 ∑ n (n 1) a n x n 2 + 4x ∑ nan x n 1 + 2 ∑ an x n
n =0 n =1 n =0
∞ ∞ ∞
= ∑ n (n 1) an x n + 4 ∑ nan x n + 2 ∑ an x n
n =0 n =1 n =0
∞ ∞ ∞
= ∑ n (n 1) an x n + 4 ∑ nan x n + 2 ∑ an x n puisque nan = 0 si n = 0
n =0 n =0 n =0
∞
= ∑ (n (n 1) + 4n + 2) an x n 7 points
n =0
d’où l’on déduit :
∞ ∞
E (x) = ∑ an n2 + 3n + 2 x n = ∑ a n ( n + 2) ( n + 1) x n 2 points
n =0 n =0
Sem. I Le Cnam-Liban
Partiel 2013-2014 2/6 MVA101
Remarque
on a : n (n 1) + 4n + 2 = n2 + 3n + 2 = (n + 2) (n + 1)
∞ ∞ xn
Comme E ( x ) = e x ,alors ∑ ( n + 2) ( n + 1) a n x n = ∑
n =0 n =0 n!
ce qui donne
1 1
an = = 2 points
(n + 2) (n + 1) n! ( n + 2) !
On obtient alors
∞
xn
y (x) = ∑ 5 points
n =0 ( n + 2 ) !
a n +1 ( n + 2) ! 1
2. lim = lim = lim = 0 donc R = +∞ 5 points
n!∞ an n ! ∞ ( n + 3) ! n!∞ n + 3
Cette série est de rayon infini ce qui justifie les calculs précédents.
3. si x est non nul,
∞ ∞
1 x n +2 1 xn
y (x) =
x2 ∑ ( n + 2) ! = x 2 ∑ n!
5 points
n =0 n =2
on sait que
∞ ∞ ∞
xn xn xn
ex = ∑ = 1+x+ ∑ =) ∑ = ex 1 x 1 point
n=0 n! n=2 n! n =2 n!
1 x ex 1 x 1
alors : y ( x ) = 2 (e 1 x ) si x 6= 0 et lim =
x x !0 x2 2
soit finalement : 8 x
< e
> 1 x
si x 6= 0
y (x) = x2 5 points
>
: 1
si x = 0
2
Sem. I Le Cnam-Liban
Partiel 2013-2014 3/6 MVA101
Solution 2
0 1
3 1 1
1. A = @ 4 1 2 A 5 points
2 1 0
3 1
2. On a det ( A) = 0 et det = 1 6= 0 donc rang ( A) = 2
4 1
ce qui implique dim (Im f ) = 2 et dim (ker f ) = 1
N ker f
si v = ( a, b, c)82 ker f alors f (v) = (0, 0, 0)
< 3a b + c = 0
c’est-à-dire : 4a b + 2c = 0 ce qui donne b = 2a et c = a 2 points
:
b 2a = 0
( a, b, c) = ( a, 2a, a) = a (1, 2, 1) alors f(1, 2, 1)g est une base de ker f 1 point
ker f = ( a, b, c) 2 R3 b = 2a et c = a
Im f = ( X, Y, Z ) 2 R3 Z = 2X + Y
Sem. I Le Cnam-Liban
Partiel 2013-2014 4/6 MVA101
Autre méthode :
0 1 0 1 0 1
3 1 1
On a f (e1 ) = @ 4 A , f (e2 ) = @ 1 A et f (e3 ) = @ 2 A
2 1 0
0 1 0 1 0 1
3 1 2
remarquons que f (e1 ) f (e3 ) = @ 4 A @ 2 A = @ 2 A = 2 f (e2 )
2 0 2
on a donc f (e1 ) = 2 f (e2 ) + f (e3 )
f ( a, b, c) = a f (e1 ) + b f (e2 ) + c f (e3 ) = 2a f (e2 ) + a f (e3 ) + b f (e2 ) + c f (e3 )
= ( 2a + b) f (e2 ) + ( a + c) f (e3 )
f (e2 ) et f (e3 ) sont linéairement indépendants alors f f (e2 ) , f (e3 )g est une base de Im f
3. Polynôme caractéristique de A :
3 λ 1 1
P (λ) = j A λI j = 4 1 λ 2
2 1 λ
Sem. I Le Cnam-Liban
Partiel 2013-2014 5/6 MVA101
0
1 0 1
1 0
=α 0 @ 0 A +β 0@
1 A
2 1
0 1 0 1
1 0
On obtient V2 = @ 0 A et V3 = @ 1 A 2 points
2 1
Autrement
β0 γ0
Si on utilise 2α0 = β0 γ0 () α0 = on trouve :
2
0 1 1 0 1 1
B C B C
V1 = @ 21 Aet V3 = @ 02 A
0 1
Alternativement pour β0 = 2α0 + γ0 on aura
0 1 0 1
1 0
V2 = @ 2 A et V3 = @ 1 A
0 1
0 1 0 1 0 1
3 1 1 3 1 1 3 1 1
4. A2 = @ 4 1 2 A @ 4 1 2 A=@ 4 1 2 A = A 5 points
2 1 0 2 1 0 2 1 0
+∞ +∞ +∞ n
An tn An tn t
5. exp ( At) = ∑ n!
= I+ ∑
n!
= I+A ∑
n!
= I + A et 1 5 points
n =0 n =1 n =1
0 1 0 1
1 0 0 3 1 1
= @ 0 1 0 A+@ 4 1 2 A et 1 2 points
0 0 1 2 1 0
0 1
3et 2 1 et et 1
exp ( At) = @ 4et 4 2 et 2et 2 A 3 points
2 2et et 1 1
ϕ0 (t) = Aϕ (t)
0 1
x (t)
où ϕ (t) = @ y (t) A
z (t)
Sem. I Le Cnam-Liban
Partiel 2013-2014 6/6 MVA101
0 1
k1 3et 2 k2 et 1 + k3 et 1
= @ k3 2et 2 + k1 4et 4 k2 et 2 A 3 points
k3 k1 2e t 2 + k2 e t 1
8
< x (t) = 2k1 + k2 k3 + (3k1 k2 + k3 ) et
y (t) = 4k1 + 2k2 2k3 + (4k1 k2 + 2k3 ) et 4 points
:
z (t) = 2k1 k2 + k3 + ( 2k1 + k2 ) et
x (t) = C1 + C2 et
y (t) = 2C1 + C3 et 3 points
z (t) = C1 + (C3 2C2 ) et
Sem. I Le Cnam-Liban