Seminarski i zavšni radovi se pišu na računaru po sledećim

pravilima:

1. Obim rada

• Seminarski radovi: od 12 do 15 strana;

• Završni rad - najmanje od 30 - 50 strana, ne računajući sadržaj, priloge (ako ih ima) i spisak
literature.

2. Oblik teksta

• Format: strana A4 (standardne dimenzije 210 x 297mm);

• Font: Times New Roman - 12;
• Margine: 2,5 cm (gore/dole, levo/desno);
• Prored: 1,5 lines; tekst je obično do 30 redova na jednoj strani i oko 65 znakova u jednom redu,
računajući i beline između. Tako otkucana strana sadrži oko 2.000 karaktera (slovnih oznaka);
• Poravnanje: obostrano (Justify)

3. Numerisanje strana

Korice i naslovna strana se ne označavaju. Strane na kojima su predgovor (ako postoji) i sadržaj
rada numerišu se rimskim brojevima (I, II, III,...). Sve ostale strane označavamo hronološkim
redom (numeracija počinje od prve strane uvoda), arapskim brojevima (1,2,3,...), obično u
donjem desnom uglu.

4. Formulisanje teksta po pasusima (odeljak, paragraf)

Obično su u upotrebi dva načina međusobnog odvajanja pasusa prilikom pisanja, radi bolje
preglednosti:
Prvi sistem, gde se pasus oblikuje na taj način što se prvi red uvlači udesno (od ivice leve
margine) za 5-6 slovnih mesta. Broj uvučenih slovnih mesta trebalo bi da bude jednak broju
uvučenih slovnih mesta u podnaslovu. Naredni pasus piše se u sledećem redu (ne pravi se
razmak), sa uvučenim prvim redom. (slika 1)

Drugi sistem, gde se pasusi pišu bez uvlačenja prvog reda (naslovi i podnaslovi se, takođe, ne
uvlače), pa se zbog toga sledeći pasus piše nakon razmaka od jednog reda. (slika 2)

Još neka, najčešće korišćena pravila kojih se treba pridržavati prilikom pisanja rada na računaru:

• iza svake reči treba da bude jedan razmak;

• iza svakog znaka interpunkcije (tačka, zapeta, crtica, tačka i zapeta, dve tačke, upitnik,
uzvičnik) stavlja se jedan razmak;
• znakovi interpunkcije, znak za procenat i sl. pišu se zajedno sa rečju ili brojem iza kojeg dolaze,
tj. bez razmaka - posle tih znakova u rečenici stavlja se jedan razmak;
• merne skraćenice i skraćenice za oznaku valute odvojene su jednim razmakom od broja koji im
prethodi i razmakom od reči koja im sledi;
• navodnici na početku navoda i otvorena zagrada pišu se zajedno sa rečju ispred koje se nalaze -
bez razmaka, takođe, i navodnici na kraju navoda i zatvorena zagrada pišu se zajedno sa rečju iza
koje se nalaze - bez razmaka;
• ako iza neke reči dolazi tekst u zagradi, između te reči i početka zagrade stavlja se jedan
razmak;
• skraćenice u tekstu se pišu u maloj zagradi nakon navođenja njihovog punog značenja, a onda
se u daljem tekstu koristi samo skraćenica; Primer: ''Odnosi s javnošću (PR) su komunikacijska
aktivnost... PR predstavlja funkciju upravljanja...''
• ako se datum piše samo arapskim brojevima iza svakog broja se piše tačka i ostavlja jedan
razmak; Primer: 26. 11. 1993.
• za naglašavanje pojedinih delova teksta, preporučuje se korišćenje italic slova.

Citiranje

Uobičajeno je da student tokom pripreme i samog pisanja stručnih radova, koristi ili preuzima
određene stavove, misli, rezultate, hipoteze, konstatacije ili tvrdnje drugih autora, ali se mora
naznačiti da te ideje ili informacije nisu njegove. To se postiže citiranjem, a tačno navođenje
osnovnog izvora odakle je tekst preuzet naziva se bibliografska referenca. Uvek treba citirati iz
originalnog izvora, a ako on nije dostupan, može se izuzetno preuzeti citat iz drugog izvora, i
onda je to potrebno navesti u formi - citirano u: ..., ili preuzeto od: ... Citirati treba u originalnom
obliku, u navodnicima, ili se samo navedu autorove izjave, bez navodnika (ako parafraziramo
tekst). Nakon citiranja, podatke o izvoru stavljamo u fusnote, navođenjem tačne bibliografske
reference i obavezno na kraju pišemo broj strane odakle smo citirali autora. (slika 3)

Pored citiranja tekst možemo i parafrazirati (to se često čini prilkom pisanja stručnih radova).
Parafraziranje je prepričavanje, opisivanje nekog iskaza ili teksta svojima rečima i stilom. (slika
4)
Citati, takođe, mogu biti uključeni i u rečenicu. (slika 5)

Fusnote

Fusnote (beleške, napomene) upućuju čitaoca na sva dodatna objašnjenja osnovnog teksta ili
sadrže referencu za deo teksta koji se citira ili parafrazira. Fusnote se pišu na dnu strane, sitnijim
slovima (veličina fonta 10) i označene su indeksom, neposredno iza teksta na koji se odnosi, kao
superscript (uzdignuti sitni broj). Kod fusnota ovi brojevi su obično pisani hronološkim redom od
početka do kraja rada. U programu računara postoji opcija koja automatski ažurira redosled
napisanih fusnota. Prema Pravopisu, ako fusnota objašnjava neku pojedinost u rečenici, fusnota
se stavlja iza te reči, a ispred znaka za kraj rečenice, ako je ta reč na kraju. Ako, pak, objašnjava
celokupan sadržaj rečenice, onda se piše iza znaka za kraj rečenice.

Podaci u fusnotama se navode na sličan način kao što navodimo bibliografske podatke u
Literaturi na kraju rada.Ovde je jedina razlika u tome što se pored osnovnih bibliografskih
podataka o citiranom ili parafraziranom delu teksta, u fusnotama, na kraju navoda, piše i broj
strane na kojoj se nalazi citat ili navedena činjenica. Ako se bibliografski podaci često ponavljaju,
nije potrebno pisati stalno sve podatke o delu, već se daju skraćeni prikazi, kao što su:

• op. cit. (lat. opus citatum - u citiranom delu)

Ova skraćenica se koristi u fusnoti za delo koje je ranije citirano u radu, tako što se navodi
prezime i početno slovo imena autora, a zatim se upisuje broj strane. (slika 6)

• ibid. (lat. ibidem - na istom mestu; u istom delu)

Ova skraćenica se koristi u fusnoti, kada se više citata iz istog izvora pojavljuje na istoj strani.
(slika 7)