Professional Documents
Culture Documents
Thế giới công nghệ không thể thiếu những cuộc chiến. Nhưng không phải cuộc chiến
nào cũng "một mất một còn" như cuộc chiến giữa Blu-ray và HD DVD, đôi khi cũng
không nhất thiết phải có thắng thua...
Tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn và tầm phủ sóng xa hơn, các nhà nghiên cứu luôn cố
gắng đưa ra những công nghệ không dây mới nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của
người dùng di động. Nhưng ngành CNTT và viễn thông có những giải pháp khác nhau
cho vấn đề này, điều này tạo nên sự phân chia giữa WiMax và LTE. WiMax (Worldwide
Interoperability for Microwave Access) là nỗ lực của ngành CNTT lấn sân lĩnh vực viễn
thông và LTE (Long Term Evolution) là đòn phản công của ngành viễn thông, đây là hai
ứng viên chính cho mạng không dây thế hệ mới, hứa hẹn tạo nên thế giới không dây băng
rộng tốc độ cao phủ khắp mọi nơi.
WiMax
Cách đây 4 năm, chuẩn WiMax đầu tiên – 802.16-2004 đã được IEEE chấp nhận (để có
thêm thông tin, tham khảo bài “Chuẩn Wimax, USB không dây và UWB: Kiến tạo một
thế giới di động toàn diện” - ID: A0501_92). Không giống các chuẩn không dây khác,
WiMax cho phép truyền dữ liệu trên nhiều dải tần, có thể tránh “đụng độ” với những ứng
dụng không dây khác. WiMax cho tốc độ cao một phần nhờ kỹ thuật OFDM (Orthogonal
Frequency Division Multiplexing) cho phép tăng băng thông bằng cách chia tách các kênh
băng rộng thành nhiều kênh băng hẹp, mỗi kênh dùng tần số khác nhau để truyền đồng
thời các gói dữ liệu.
Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng Mobile WiMax sẽ nhanh chóng trở nên phổ biến vì
không cần cơ sở hạ tầng tốn kém như các hệ thống dùng dây và cung cấp đủ băng thông
cho các dịch vụ thoại, dữ liệu và các dịch vụ đa phương tiện như truyền hình độ nét cao
(HDTV). Theo một nghiên cứu hồi tháng 4/2008, tổ chức WiMAX Forum dự báo trong 5
năm tới số lượng người dùng Mobile WiMax trên toàn cầu có thể đạt gần 100 triệu. Gần
đây nhiều hãng đã bắt đầu đưa ra sản phẩm di động được WiMax Forum chứng nhận tuân
theo chuẩn IEEE và có thể làm việc với nhau. Các nhà khai thác mạng tại nhiều quốc gia,
đặc biệt là khu vực châu Á – Thái Bình Dương, đang hoặc có kế hoạch triển khai WiMax
(tại Việt Nam cũng có 4 nhà khai thác viễn thông đã được cấp phép triển khai).
Tuy nhiên, thế giới công nghệ thay đổi nhanh. Mới vừa nổi lên như một ứng viên nặng ký
thách thức công nghệ di động 3G nhưng chưa kịp xác lập chỗ đứng trên thị trường thì
WiMax đã phải đối mặt với một thách thức đáng gờm: LTE.
LTE
Đường lên từ thiết bị đầu cuối đến trạm thu phát có sự khác nhau giữa 2 công nghệ.
WiMax dùng OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access – một biến thể
của OFDM), còn LTE dùng kỹ thuật SC-FDMA (Single Carrier - Frequency Division
Multiple Access). Về lý thuyết, SC-FDMA được thiết kế làm việc hiệu quả hơn và các
thiết bị đầu cuối tiêu thụ năng lượng thấp hơn OFDMA.
LTE còn có ưu thế hơn WiMax vì được thiết kế tương thích với cả phương thức TDD
(Time Division Duplex) và FDD (Frequency Division Duplex). Ngược lại, WiMax hiện
chỉ tương thích với TDD (theo một báo cáo được công bố đầu năm nay, WiMax Forum
đang làm việc với một phiên bản Mobile WiMax tích hợp FDD). TDD truyền dữ liệu lên
và xuống thông qua 1 kênh tần số (dùng phương thức phân chia thời gian), còn FDD cho
phép truyền dữ liệu lên và xuống thông qua 2 kênh tần số riêng biệt. Điều này có nghĩa
LTE có nhiều phổ tần sử dụng hơn WiMax. Tuy nhiên, sự khác biệt công nghệ không có ý
nghĩa quyết định trong cuộc chiến giữa WiMax và TLE.
Hiện tại WiMax có lợi thế đi trước LTE: mạng WiMax đã được triển khai và thiết bị
WiMax cũng đã có mặt trên thị trường, còn LTE thì sớm nhất cũng phải đến năm 2010
người dùng mới được trải nghiệm. Tuy nhiên LTE vẫn có lợi thế quan trọng so với
WiMax. LTE được hiệp hội các nhà khai thác GSM (GSM Association) chấp nhận là công
nghệ băng rộng di động tương lai của hệ di động hiện đang thống trị thị trường di động
toàn cầu với khoảng 2,5 tỉ thuê bao (theo Informa Telecoms & Media) và trong 3 năm tới
có thể chiếm thị phần đến 89% (theo Gartner) – những con số “trong mơ” đối với WiMax.
Hơn nữa, LTE cho phép tận dụng dụng hạ tầng GSM có sẵn (tuy vẫn cần đầu tư thêm thiết
bị) trong khi WiMax phải xây dựng từ đầu.
TThời thế đổi thay, nhận thấy lợi thế của LTE, một số nhà khai thác mạng đã cân nhắc lại
việc triển khai WiMax và đã có nhà khai thác quyết định từ bỏ con đường WiMax để
chuyển sang LTE, đáng kể trong số đó có hai tên tuổi lớn nhất tại Mỹ là AT&T và Verizon
Wireless. Theo một khảo sát do RCR Wireless News và Yankee Group thực hiện gần đây,
có đến 56% nhà khai thác di động chọn LTE, chỉ có 30% đi theo 802.16e. Khảo sát cho
thấy các nhà khai thác di động ở Bắc Mỹ và Tây Âu nghiên về LTE, trong khi các nước
mới phát triển (đặc biệt là ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương) thì ủng hộ WiMax.
Nhiều hãng sản xuất thiết bị đi nước đôi, một mặt tuyên bố vẫn ủng hộ WiMax, mặt khác
lại dốc tiền đầu tư cho LTE. Ngay như Intel, đầu tàu hậu thuẫn WiMax, cũng “đổi giọng”.
Cả Siavash M. Alamouti, giám đốc kỹ thuật Wireless Mobile Group và Sean Maloney,
giám đốc tiếp thị của Intel, trong các phát biểu gần đây đều cho rằng WiMax có thể “hoà
hợp” với LTE.
Trong cuộc đua 4G, WiMax và LTE hiện là hai công nghệ sáng giá nhất. Liệu hai công
nghệ này có thể cùng tồn tại độc lập hay sẽ sát nhập thành một chuẩn chung? Hiệu năng
của WiMax và LTE tương đương nhau, do vậy việc quyết định hiện nay phụ thuộc vào
yếu tố sẵn sàng và khả năng thâm nhập thị trường.