You are on page 1of 9
CCXCVII Quand’io mi volgo indietro a mirar gli anni ch’anno fuggendo i miei penseri sparsi, et spento ‘I foco ove agghiacciando io arsi, et finito il riposo pien daffanni, rorta la fe’ degli amorosi inganni, et sol due parti d’ogni mio ben farsi, Funa nel cielo et Paltra in terra starsi, et perduto il guadagno de’ miei damni, iscuoto, et trovomi si nudo, ch’i’ porto invidia ad ogni extrema son tal cordoglio et paura 6 di me stesso. O mia stella, o Fortuna, o Pato, o Morte, © per me sempre dolce giorno et crudo, come m’avete in basso stato messo! [862] ul 4 CCXCVII Cuando me paro a contemplar los aftos, y veo mis pensamientos esparcidos, yel fuego en que ardi helandome apagado, y acabada la paz de mis afanes, rota la fe de engafios amorosos, dividido en dos partes mi bien todo, una en el cielo y otra aqui en la tierra, y perdido el provecho de mis males, en mi vuelvo, y me encuentro tan desnudo que envidia siento por cualquier destino: tanto dolor y miedo de mf tengo. {Oh mi estrella, ob Fortuna, oh Mucite, oh Halo, oh siempre para mi dulce crue! dia, cémo en tan bajo estado me habéis puesto! (863] uw 14 “6861 “Ape, pa ‘o4aUoIgUDD. “BIEN OY 119_UOK mnsuy ‘plpeyy ‘sounsog oqoorr op at 2OXXIIL" Soneto, Aiin bien no fui salido de la cuna, ni de l'ama la leche uve dexado, cuando el amor me tuvo condenado a.ser de los que siguen su fortuna, Diome luego miserias d’una en una 5 por hazerme costumbre en su cuidado, después en mi d'un golpe ha descargado cuanto mal hay debaxo de la luna En dolor fui criado y fui nacido, dando d'un triste paso en otro amargo, 10 tanto que, si hay paso, es de la muerte 0 co gon que siempre has padecido!, dime: tan fuerte mal, zcomo es tan largo? Y mal tan largo —di—, scorn es tan fuerte? Texto de Bi, fol. 19 (erréneo), Ot20s textos; 2.21; K; R. Ms MG, fo. 28 Comipirese este soneto con el inicio de aquel otro de Francisco dle Figneroa: “Apenas fui de mi ninez salido / que Amor se apoderd del alma mia, /en cuya grave, injista titania / las horas de mi bien ppocas han silo." En Chiistopher Mavrer, Obra.» vida de Francisco de Figueroa, Madrid, Isto. 1983, Navarrete (1997:106) dice de este poema que “Boseén desarrolla Je modo hiperbolieo el soneto It cle Petraiea: Per fare una legpiadra sua vendetta 8 debawa de fa una, Todo to que hay en el mundo sublunar esta expuesta a los Caprichos de Fortuna, Ver C. $. Lewis, La tmagen del undo, Barcelona, Bosch, 1980, pigs. 81-82. ¥ recnérdese el verso del soneto de Giovsnni Pico della Mirandola: “Cosa ferma non é sot tola Luna, 124 xxx" SoNETO El alto cielo —que'n suis movimientos por diversas figuras discurriendo, en nuestro sentir flaco’st4 influyendo diversos y contrarios sentimientos; yuna vez mueve blandos pensamientos, 5 otra vez asperezas va encendiendo, Y €8 su Uso traernos rebolviendo, agora con pesar y ora contentos—, fixo'st4 en mi, sin nunca hazer mudanga de planeta ni sino en mi sentido, 10 clavado en mis tormentos todavia. De ver otro hemisperio no é’speranga yasi donde una vez m'anochecido, alli me’stoy, sin esperar el dia xxxvet SoNETO Solo y pensoso en paramos desiertos mis pasos doy, cuidosos y cansados, y entrambos ojos traigo levantados aver no vea alguien mis desconciertos. ‘Texto de BI, fol. 19 (err6neo). Otros textos: E2...E21- K: R Navarrete (1997:106) afiema que en ese soneto la “imagineris astologica es paralela a la del (exer soneto de Petrarea [Era il ginena ‘hal sols scolorarol 1-2 Boscén tefiere [a influencia astrol6gica en la vida del hombre. 11 todavia: siempre, fexto de £7, fol. 19v. (ert6neo). Otros textos: F2.F21; K; R 1-4 ver el soneto 35 de Petrarca y su primer cuarteto: “Solo € pensosn j pid desesti campi / vo messurando a passi tardi e lent, 125, “6661 “BApareD, IPRA “RLOARTQ SOLeD Op UgIOIpa ‘spJaydiuoa sv.ig;C “upOSOg UENS Mis tormentos alli vienen tan ciertos, 5 y van mis sentimientos tan cargados, que aun los campos me suelen ser pesados porque toclos no’stan secos y muertos. Si oyo balar acaso algtin ganado, y la boz del pastor da en mis oidos, 10 alli se me rebuelve mi cuidado; y queda espantados mis sentido: 2como ha sido no haver desesperado después de tantos lantos doloridos? xxv" SONETO Quise amaros, seftora, de mi grado, con blandos sentimientos, blandamente, Y entonces yo jamas senti acidente con el cual no quedase mejorado. Dest’amor no's havéis vos contentado 5 porque salir le vistes mansamente, sino que, por mostraros mas valiente, mi blanda voluntad havéis forcado, Aborrecié’s el manso vasallage ¥ quesistes usar de tirania, 10 vuestro reino’stragando con vltrage. © ali occhi porto per fuggire inteati / ove vestigio uman Varena stamp Estos “deseiti carmpt” recuerdan los “deserta loca” de Propercio, Blegias. XVIII, 1. ¥ la arena sin “stampe" recuerda al mismo Proper cio, Hegias, XVII, 28, y a Tibulo, Poemas, TY, 13, v. 10: "qua nll hhumana sit via trta pede, * Texto de #7; fol. 19¥. (erénco), Otros textos: B2...E21; Ki R 126 Dafiastes malamente la fe mia Y asi os quise quebrar el omenage, ¥, siagora pudiese, lo haria XXXVI SoNETO Como suele en el aire la cometa, Oalgtin otro sefial nuevo'spantarnos, Y tanto su temor haze avisarnos, que'ntonces cada uno es gran propheta, asi, muestra de bien clara 0 secreta, sia mi ya mis sentidos queréis darnos, no podemos sino mucho alterarnos: tan nucvo'sta en el bien nuestro planeta. No sufre mi dolor ningin estado de ningén bien si no es muy poco a poco: 10 @otta arte pienso ser siempre nganado, Nunca creo el plazer, aunque le toco; ysitan mala vez m’he asegurado, temo que me tern todos por loco. XXXVI" Sonero Querelléme de vos, sefora, cuando de vuestras artes fui tan inorante que me'ngafiava en ver vuestro semblante, wuestro ser por el gesto imaginando. “Texto de F1, fol 20 (erréne0). Otros textos: E2 E21; K: R * Texto de BY, fol. 20 (erv6neo). Otros textos: £2..F21: KR. 127 er wun 10 € pasado, squé aprovecha inventar sobre mi nuevos tormentos? Natura en ti perdi6 sus movimnientos; 5 elalma yaa los pies del dolor s'echa; tiene por bien, en regla tan estrecha, a tantos casos, tantos suftimientos, ‘Amor, fortuna y muerte, ques presente, me Hevan a la fin por sus jormadas, 0 y ami cuenta devria ser llegado. Yo, cuando acaso afloxa el acidente, si buelvo el rostro y miro las pisadas, tiemblo de ver por donde m’an pasado. xur SONETO Yo cuento ya los pasos que voy dando y veo bien las tierras que traspaso. Sé lo que pierdo en dar un solo paso; quiero siempre parar y siempre ando, CCXCVM, 1-2. “Quinaio i volgo indieto a mia lt an / enn Togeed viet pensien spare? que contin en Quevedo, “Cuando invite se es ae el Sal 1X eh Oba pe completa, ed, de José Manuel Blecus, Barcelona, Planeta, A ceeektticne de Ayers “Cando me paro#coitempae qMador en ta pig 190 te lv olnas que del aragonés publics Blecua en Madi, Raps Calpe (Clnicon Castellanon 1), 1974 ‘Camoenstaniiew se hian evo de esa tation ya veri un onsite coment, “Qua os thos emprego no pasado” ¥ He fran fray Lut. Poesia comple ed de Guillermo Sere, Mackie ‘Fegran, 1990, pag, 197 "Cuando ine pare a contemplar at vida / ch es os eon penaiento, * Yexto de #1, fol 21 (erréneo}, Otros textos: E2621; K: R. Ms 1, fol, 485 J fol. 51 130 Traigo este cuerpo, que por fuerca mando, 5 ycon la carga dél voy tan a paso, yen poca tierra tanto dolor paso, 4que’s cuanto ando andarme reparando. Xo qué haré, que me parti, cuitado? Mal bolvera quien tanto mal 4 hecho; 10 yasi es agora mal cuanto yo hago. Ando conmigo en todo tan penado que'n mi de nada quedo satisfecho sino de ver que no me satisfago. xu SONETO Ponme en la vida mas brava, importuna, do pida a Dios mil vezes la mortaja; “Teno de BY, fo. 21v. eurineo), Otros textos: E2221: KR Ms: for 4955 fl Tene como fuente este soneto el CXLV de Petra “Porm ove "sole oecie i frie Verba / 0 dove vince tu i fiacco ela neve; / pont ov'e Hl cata sup emprato e lee. pono {vB ch cel rende 0 chi cel serba,? pon in unl fortuna od. Sspattn /al dolce sere sereno, al fosco greve; / pons is okt, ald hingo ed al breve, la matura etate od Pacers; / pon i Geo od in terra od un abs, / tn allo poggio in Valle inna c pals, ‘iveo spito of aot miembe affiso,? pons con fama Dsctra 6 con ste 7 aro cuel fl, vero como son Vio, canting i 0, Odes 1,20, “pone me pigris obi nulla campis. (17) pone sun cures aio propia (e209, pata mismo tépico, Hemera: “Liewtme puede bien la suerte wf el senemplad ceren | fego ardiente de Pabrvada Lif 9 eo senie/ cast pexpetasombra | noche ia. eh rman de Heres fe, Presi catellana original completa ed. de cistchal Cuevas, Mas Si, CaecraCheteas hispanics 2199, 1985, pig. 395 Bara los vy 15-14 ver as “Redoilas Ge Babel eSiao”v. 220 de Coens: "endre presents los os / por quien muero tan contemto= 131 SONETO I Cuando me paro a contemplar mi 'stado y a ver los pasos por do m’han trafdo, hallo, segin por do anduve perdido, que a mayor mal pudiera haber llegado; 5 mas cuando del camino *st6 olvidado, a tanto mal no sé por do he venido; sé que me acabo, y més he yo sentido ver acabar comigo mi cuidado. Yo acabaré, que me entregué sin arte 10a quien sabré perderme y acabarme si quisiere, y atin sabré querello; que pues mi voluntad puede mataime, Ih suya, que no es tanto de mi parte, padiendo, jqué hard sino hacelle? La fechs de composicin de este soneto parece bastante dificil de precisa; peto por su vinculaci6n con las técnicas de la poesta de cancionero (asf el segundo cuatteto y los teretos emplean un gocve léxico pars jugar con él gracias a diver- sa figuras retéricas), hay una tendoncia a situarlo entre lo afios 1526 y 1532 La teflexinestoica de los seis primeros versos utiliza Ta imagen del caminante «que conternpla la senda recorrida, mientras a reteraci conceptsta de los ocho Sltimes abords el tema de la muerte como el nico modo de aplacar el suf Del cuatteto inicial se han sefalado numerosos anslogos, desde Phatarco a Dante; pero Gescila, evencialmente, combina la misiealidad de Petearca y el contenida de Ovidio, Fl verso primera go7é de extraordinaria fortuna en Iz del Siglo de Oro, “* ‘Cuando me detengo 2 sompior palabra frcuene ence Is compos bar misiteacibn (sa) yer por don- cones smatorn de los poeta de ca de de) mean sda mis pasos elise nner, y propia de lexi sito jto deh rales, giamente poor, toy eoneeptal. tongues gran mayors detetimonios 8 in atin nga, lel hooe- uri: “uel. La ain de tr del inte ala len veo todavia ora cent a slo x M Entigndae ‘que no est de mi lo enncierta com evtade, seguramente 3 partir de un error paleogeifico produ ido por Ia abreviatura de hu (3) 6: ‘estoy’. Ain no se habia ge neralizado la fasi6n de Ta forma etimo- \égica soy la partiula y (

You might also like