MATEMATIKA - VI RAZRED

NORMALNE PRAVE.

Denicija: Prave piq mežusobno su normalne ili upravne, u oznaci p ⊥ q, ako se sjeku
pod pravim uglom. Svake dvije mežusobno normalne prave obrazuju £etiri prava ugla.

Prava n se naziva normala iz ta£ke A na pravu p. Ta£ka presjeka pravih p i n se naziva

podnoºje normale n na pravu p.
Podnoºje N normale n iz ta£ke A na pravu p jeste ta£ka prave p koja je najbliºa ta£ki A.
Rastojanje ta£ke A od prave p jeste duºina duºi AN .

Zadatak 1: Nacrtaj tri proizvoljne prave i ta£ku M u ravni. Odredi rastojanje ta£ke M od
datih pravih.

Zadatak 2: Nacrtaj proizvoljan trougao ABC i ta£ku M. Odredi rastojanje ta£ke M od

stranice AC datog trougla.

UPOREDNI I UNAKRSNI UGLOVI

Denicija: Susjedni i suplementni uglovi αiβ su uporedni.

Denicija: Ugao jednak svom uporednom uglu je prav ugao.

Denicija: Par nesusjednih uglova odreženih presjekom dveju pravih su unakrsni uglovi.

Dvije prave koje se sijeku odrežuju dva para unakrsnih uglova.

Unakrsni uglovi αiβ suplementni istom uglu γ jednaki su mežu sobom.
Uporedni uglovi su uvijek konveksni, a takože i unakrsni.

1
Zadatak 3: Na slici uglovi:
a) α i β su susjedni i
b) α i γ su
c) β i γ su i

Zadatak 4: Odredi mjere nepoznatih uglova sa slike:

a) b)

Zadatak 5: Odredi mjere uglova sa slike ako je:

a) β = 130◦ b) α + γ = 86◦
c) β + γ + δ = 300◦ d) β = 4α

UGLOVI SA PARALELNIM I NORMALNIM KRACIMA

Denicija: Dva konveksna ugla sa paralelnim kracima su jednaki ili suplementni.

Dvije paralelne prave presje£ene tre¢om pravom (transverzalom) odrežuju £etiri para uglova
sa paralelnim kracima.(slika ispod lijevo)
Istim slovima (npr. α i α1 ) ozna£eni su takozvani saglasni uglovi.
Parovi saglasnih uglova su jednaki (npr. α = α1 , β = β1 , γ = γ1 , δ = δ1 ).

Denicija: Uglovi α1 i γ, β1 i δ, γ1 i α, δ1 i β su parovi tzv. naizmeni£nih uglova.

Naizmeni£ni uglovi su jednaki.

Denicija: Uglovi α1 i β, β1 i γ, γ1 i β, δ1 i α su tzv. suprotni uglovi.

Parovi suprotnih uglova su suplementni.

Denicija: Dva konveksna ugla sa normalnim kracima (slika ispod desno) jednaki su ili

2
su suplementni.

Zadatak 6: Da li su prave aib na slikama 1), 2) i 3) paralelne?

1) 2) 3)

Zadatak 7: Dat je ugao α £ija je mjera 35◦ 260 . Koveksan ugao β ima krake paralelne sa
kracima ugla α. Odredi mjeru ugla β, ako je on: a) tup b) o²tar.

Zadatak 8: Uglovi αiβ su uglovi sa paralelnim kracima pri £emu je mjera ugla α = 75◦ .
◦ ◦ ◦
Tada mjera ugla β moºe biti: a) β = 75 b) β = 105 c) β = 90
(Zaokruºi ta£an odgovor)

Zadatak 9: Izra£unaj uglove sa normalnim kracima ako je jedan za 65◦ ve¢i od drugog.

Zadatak 10: Od dva ugla sa paralelnim kracima jedan je sedam puta ve¢i od drugog.
Odredi njihove mjere.

Zadatak 11: Na slici je a k b. Odredi mjere nepoznatih uglova:

by Seid Kr²i¢