You are on page 1of 11

HINDI

(Second Language)

(Three hours)

Answers to this Paper must be written on the paper provided separately.

You will not be allowed 10 write during the first J5 minutes.

This time is 10 be spent in reading the question paper.

The time given at the head of this Paper is the time allowed for writing the answers.

This paper comprises two Sections : Section A and Section B.

Attempt all the questions from Section A.

Attempt any four questions from Section B, answering at least one question each from the

two books you have studied and any two other questions.

The intended marks for questions or parIS of queslionsare given in hrackets { J.

SECTION A (40 Marks)


Attempt all questions
Question 1
Write a short composition in Hindi of approximately 250 words on anyone of the
following topics :- [15]
P!J:1FARct\1 ~ 1) ~ M ~ ~ 1f{ ~ 1) ~ 250 ~ 1) ~ ~
~: -
(i) 'q{)q'flJ{ eFT mcrn ffiq;-~ ~ -crf iRfi ~ I' ~ '4t Q{)4CflI( ~ cqu ~

.tr vfr;n ~ I 00 ~ ~ ~ ~ m · ~ ~t
(ii) "~ ffi 1) 31l i;mf)l4 ~<Jlfl4I' (Boarding Schools) eFT ~ ~ 3lT ~ ~ I
311~mlq ~<Jlfl4I' eFt mm '* ~ 1) 'Wf I3q~")IITI\11 iT ~ ~ 7" - ~ ~
'* f4'lllfl~' eFT 31"t;01~£()' ~ ~ *m 1) ~ ~ GRfl:nrf "G' ~ 31lq9QCfl\'t1
1f{ 3ltA ~ ~ I

(iii) ~ 1:fftm cF M ~ \rffiCf * ~ 'fIT fcffifn ~ quf~ ~, vmT 3fftT<f;


1:fFtcm: <fi ~-~ ~~ 134~d qI
(iv) ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ 1f ~ ~ ~ TIlI1 m- '3RI(f; ~
3fl1rfi ~ "G' ~ it ~;m ~ I'

.
This Paper consists of 11 printed pages and 1 blank page.
TIS 051 Turn over
© Copyright reserved.
(v) ~ ~ ~ ~ <tiT uwr ~ ~ in: m
eFt 3TTUTt ~ ~ 1:ffttrq ~
~ q;)-{ ffi.cf, -qc:~ &~ ~ ~, ~ ~ q ~ ~ ~ ~ -«
~I

Question 2
Write a letter in Hindi in approximately 120 words on anyone of the topics given
below : - [7]
P,4"1R1R9d -q -« ~ ~ ~ tf{ ~ -q WT'l1lT 120 ~ -q "q?f ~ :­

(i) arrcr m ~oal('1~ ~ ~ ~ ~' cF ~m ~ I ~ ~ cF 3FOJfu 3{Tq


-rnm cf;. ~ G('1" <tiT ~ ~ ~ ~ ~ ma
\jffll ¥'f\ ~ ~ ~ \1fT'fT ~
6' I
~I
m ~oal('1£1 * ~f.l 1 11't114(1l'f:l11''tII~f ~ <tiT ~ ~ fq~tfd ~ trn"

(ii) ~ 11M ~ vc:nm mr ~ ~~I('1~ ~ -rnm ~ ~ ~1 (IIVI ~ ~


lfP-arftn: (deaf and dumb) ~~I('1t1 ~ ~oa,f!;flil' ~ ~f?I~dl *r ~ I ~ qof~
~ ~ ~ ~ <tiT ~
~ 3ltt ~. f* ~ ~ ~ r4'f\('1j l l
"q?f mm
cF m cRrr cqqEi I ( ~ ~ q ~ ijEiltidl ~ ~ ~ 1JCfi1\ ~ ~
~~l

TIS 051 2

Question 3

Read the passag~ given below and answer in Hindi the questions that follow,
using your own words as far as possibJe : ­

Pi '"'1 R1R9d lTWffi 9iT ~ -« ~ -am m ~ ~ 1l1!; ~ if; ~ ~ ~

~ I ~~'qq ~ m ~ ~ ~ ~:-

~ 3ffif m~ qr I tfe:ft T.!t:T.!t:ld ~ ~ rft? ~ 3TT\ \iff ~ q I TJTq ~

~ fBIrIT 3f!R ~ m ~ tf{ ~ ~ I 'IT'fr ~ ~ 1Bfm mm tri't


<fiT me.- ~, ~ -:qn: ~ ~ ~ 1:fffi" \ifJT(1" tf{ tT ~ 3f1Lffi ~ iIlld il'1(1 m
wft lOW-OW *t iIIld iftd ~ -'fI@ 6ffif m tf{ \iff ~I m -« t(Cfl q,'T "31I
~ ~ R1T \it ~I ~ ~ ffJft-l/~ ~ ~ ~ tT m ~I ~ m ·
~ ~ ~I ~ ~ ~ 11~ ~I ~ -sfuf <tiT, ~ ~ 3lh ~ ~ ~
, m~ ~ I ~ ~ ~ ~CT m~ tm ~ \"

~ Gffif ~ ~ m ~ ~ 1Mm Cfi-& ~ ~-"~ ~ m~


~ fcll ~ ~ ~ ~ CflT{ rrtl Cfl{ ~I ~ ~ tT IIlfcl:oQllfft am: ~ ~ I
qQ ~-~ Q6ctClI..f'f 9iT ~ ~ W ~ I ~ ~1!iPlif\ ~ q;r ~ ~ \ ~ m~
-« ~ "( fop CW" 1ft -&)m m ~ ~ I"

GT11 1BnIT q,'T GfTO ~~ arn-tT 11ffi ctm ~ ~ ? CW" ~ m <tiT iI'fi
~ m I ~ ~ ~-"itu ~CT mlffitt ,.H4Rt CflT 3fCttIT{ ~I ~ un- ~ ~ ~,
~ mG tR: ffirr ~I itm rrrrm ~ arrr1, "l1I-1T m qio" ~ e «"<:I~ <fiT cmr mI"
~ ctr amr ~~ -+.tr~ ro ~ ttr WI ~ ~ ~ ~CT ml ~
m 3T11'l ~t if; Gfft ~ ~ ffi <m I

\if\if ~ ro .:r ~ ~ ~ ~ ~ m ~ ~ GflIT TT ~ ~ -+.tr~


I ffi
;r ~ 1:nq ~ 'if\m- "itu ~CT rrr 1J'ucf-m 1fTl.1Cf1 ~ I ~ ~-m ~ 31R ~ tT
~tH:4 fB -m ~~JiI'1 I" W ~ if){ CW" VThT ~ ~ I ~ n ifR \if\if ~ tW fiR "tf\

TIS 051 3 Turn over


~ ~c~ wff, ~ ~ ~ lfuT CfiT ~ ~ ~ wr, lftf Y!~ \l\fi ~
'~ 1f{ I ~ Bft ~ tr affi;r \l&-"~ trU 1fT WI ~ I W1 ffi-m ~ ~rrr, ~
q,'o f<MAl lf~ ~ I" er.n ~ ~ ,tLIT1 ~ ~ m (1lfT I ~ lfur 1fffiT S;311 ~
\ffil ~ ~ lflIT I ~ 311f;:ft lTI eFt ~ tLIT1 91ft ~I

~. h 6fIG ~ CfiT m f«cmf ~ I ~ Bft ~ ~ If'f ~ ~, "ffi ~


~ ~cr 311 m ~I ~ tifffi ~ tt "Ufr ~ f<li ~ ~CT ~ ~ m ElJR

~ Gfih: ~ lllll 1/1

~ ~ Bft CfiT W "J!R ~ ~ * ~ CfiT 1:fTO Cfi«fT $311 ~ I ~


~ ~ ~ BIT ~ ~ "h<fr, ~ it~ * Cfio ~ ~{("qij) CfiT emf ~ I ~ \fi 111
ctT m ~ ~ 3Wt ~ llllli

a;Q 3MT ~ ~ lflIT ~ ~ ~qr Bfi CfiT iter \fi ~ ~U{ ~ 311 ~ I
~ m ~ ~ tfim-ffiGT 3fR ~ ~ <fiT ~ -m tIT I ~ ~ ~~ Bfi
~ cpm, "~, l«ft mr ~cr ~ I" ~ ~ m 1ffiT 311 ~ t 3llRT liT cFI ~
QCfl lflIT 3th" alrnr, "lTI man -q ~ ti91 ~ "{ I liT ~ lFIl fctHrr, ~ \fi m

, lTI ~ ftR ~ 1:ffrfi q1T ti91 J d I {Cf1 { 3fCfit fij-{ ' ~ -n.cr ~ 3l'tt m CflT am- "ift1
1l9T I

~ ~ ~ tr 3Wfillf ~ ~ ml ~ F ~ ~ h ~ ~ tifffi
~~ "Ufr ~ t Cffl" ~ 1ffiT 3fTCtl{ ~, "~ CftIT m ? l«ft ~ tru ~ I"

(iv) ~qr Bfr ~ it,~ -il 3Ttfofr lTI * m~ ~ c'lqt\l{ ~, ~ ~ (ft;ff fBnn
'"CfIl cFm WTT ? [2]

TIS 051 4

Question 4

Answer the following according to the instructions given : ­

[1]

[1]

[1]

[1]

[1 ]

(a) ~ * ~ ~ m ~, [1]

['fTn«rr1 ~ 'fIT m ~ I]

(b) ~ m~ Gffif m II ~ ~ <fit I [1]

[{(CliF<hd oF fm!: ~ ~ 'fIT m ~ ~ ~ ~ I~: ~ I]

(c) ~~ ~ 3ltA fu&r <liT ~ ~I [1]

[~~']

TIS 051 s .Turo over


SECTION B (40 Marks)

Attempt four questions from this Section.


You must answer at least one question from each of the two books you
have studied and any two other questions.

ijl~f4 mm:-~ Cfit?Ir:ttti


(Sahitya Sagar-Short Stories)
Question 5
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
P\4=1R:!Rcid -srom ~ ~ 3iR ~ ~ ~ m' if; \nf{ ~ ~ ~:­
~ ~ ~ ~ ~ I ~iH(1lt;c:: ~ l1it GfG-f ~ \rqyffi'-\ft ~ ~ I ~,
"~ ~ W 3TT1T ~ ~, ~ ~ m~ ~ "{ I
['~ ~~ ~-~]
(Bade Ghar Ki Beti--Premchand1
(i) ~ ~ ~ q:lIT ~ ~ tiT ? ~ ~ ~ Cfl{ m ?ft ? [2]
(ii) ~.~ ~ ~ ~ qm "ijfR'fT ~ ? [2]
(iii) ~ ~ i;11(1~tH t) 3lIT it;ft1:fmq m ~ CfI'o m ~ CftIT ~ ~ q ? [3]
(iv) ~ ~ ~ 'li1 im1 \JI11Cf\( ~ m <fiT ~ ~ ? ~~ art:R ft«n
~ ~ em ? [3)
Question 6
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
P\4=1R:!f@\1 mrm tFt ~ am- ~ ~ ~
m' if; \nf{ ~ ~ ~:­
"-ncr cpT .~ ~ 'li1 ~ 'iffiT I ~tftqc ~ ffirf ~ \ifTTf qq lt9 fi'ru I
~ tFt \if(if lffiiT or ~ m ~ tffil 'TffiT fcF ~ if; ~ ~ ~ ffi ll9T ~'"
I

[~ <liT trr 4U1T m]


[Jamun Ka Ped-Krisbna Cbanderl
(i) lffiiT -i ~ ~ CftTT ~ irr q:lIT ? [2]
(ii) ~ ¢ 3lh: ~ CffiCtf. or CftTT Clii?T ? CftTT ~ ~ <fiT ~ Git ~ 3llGlft
~ Wl1~ ?ft ? [2)
(iii) lffiiT ~ ~ ~ ~ ? lfrt ~ q (I ~ ~ GfTij WiCfl\ ~ <ftIT Gfffir ? [3]

(iv) ~ ~ 3Rf ~ CftTT '§;3lT m ? h ~ ~ CfTffi ~ SOl6\~ift1 iraT ~ ~ ? [3]

TI8 051 .6

Question 7
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow :­
~S:1~~d ~ q;l ~ 3lh- ~ ~ ~ 1JV1l efi ~ ~ ~ ~ :­
""CR, 11if. f{;, fffir ~ ~ W1R 31CflfJ"t Itt ~ ftl1t 3ltt ~ q;l lffuft <fiT ~
~ "CJ9T 1 Wfr-~ -it ~ ~ ~ ~ 3lh: ~ tIif Wti 3TT ~ ~ W q
~ ~ ~ <'fitt"
(¥HHQiI CliT jH<¥l1< - 14~lqIH]

[Mabayagya Ka Puraskar - Yashpal]


(i) 3FflfJ"llC{ ~ tI7flf ~ 3TT 1JlIT qr ~ ~ ~ 3IT'l ~ ~ ~ Gm ~
~ ? [2]
(ii) 3ftT11 ~ tflfQ" ~
~ 1ffil \ifRT "CJ9T ?
m * ~ m; ~ CfqT ~ ~ ? w ~ * ~ ~
[2]
(iii) m; ~ mrf ~ ~ mmrn fc):im qr ? Cfm ~ ~ ~ 1W1mf trT ? (OPlifllCfl (
~I [3]
(iv) ~ tf\T ~ ~ I [3]

ttlfgfC'f flUI( - ~ 'm1T


(Sahitya Saga r~Poems)
Question 8
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
PI S:1 ff1Rc!d l:RIl'w q,l ~ afR ~ ~ ~ lWff ~ 'fflt ~ ~ ~ : ­
"~ ~ "TT ~ ~, ~ ~ tnr I

lftrit, 1ift, ~ ~, eM ~ 3frT II

cnn ~ WT, ifCIft ~ ~ lITt I

~ GICllln<, M ~ q;l ~ I I

~ 'fl'rfhrt 'filii <Ill' wn m ~ * Gff6T I I

~ ~ rr ~} ~ ~ ~ ~ II

rts~qT PIi1tf( Cfif4<IQ)


(Kundaliya-Giridhar Kavi Rai)
(i) W ~ ~ ~ \3Q41Pldl ~ If{ ~ ? ~ ;) m ~ ~ <tiT ~
00 <fiT ~ ~ t ? [2]
(ii) ~ m V"liR ~ ~~ m 1FflR Cfl«fr ~ ? [2]
(iii) ffitr ~ ~ ~ ~qi!9 ~ ~ fffift ~ 3lh- ~ 1FflR ? [3]
(iv) ~ ~ ~ rnsCfi( ~ -R;) ~ ifRf ~ Cfit W ~ ? 3ltA ~ ~
~ ~ '!is~tli ~ <fiT ~ ~ ~ I [3]

7 Tum over
27

Question 9
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
PI 101 R1R9d ~ <til" ~ 3ih" ~ -M ~ l.Wil ifi ~. ~ 1l ~ :­
'~ ~ ~ crm; ~ q;~ ~ tR ~ ~,

3ih: WfC -M q;) m ~ ~ ~ ~ ~I

uU, 3li't ~ ~ ~ ~ ~, -4 ~ trr I

~~m~WT,

~ ~:~ ~ 3llR ~ ~ ~ ~1TT I"·

l~~4CfiI""d ~-'Pt(IHJ')
[Bbiksbuk-Suryakantb Tripatbi-'Nirala']
(i) M <IT ~ ~ ~ ~ CftIT ~ ~ ~ ~ , ? [21
(ii) w ~ ~ ~ m ~. ~ <Frf 'qfq \WFf ~ ~ ? [2]
(iii) <Frf ~~ qfr llGG ~ Si11~hl wf 11ft ~ ? ~ ~ CflT '3GI6(OI ~
~ ffi ~ ~ ? [3]
(iv) mwr ~ CflT ~ 'qfq ~I [3)

Question 10
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
PlI"1R1Rotd 1RIfvT cpl ~ 3ih: m ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ :­
t~~~~~

~-~ ~ tt-m ­
~ -em -qt ~-~ ~

~ 3TVfiID tt -m

1f\ m
f.1mrr <flIT ~ ?

~ W CflT rw:r ~ I

~ ~ Cllp:f ~I"

. [TffiiT 6'rrU 'CfiTlf t - III <:('41, H ~ ~]


[Chalna Bamara -Kaam Hai - Shiv MangaJ Singh 'Suman']
(i) Cflfcf of If-J,1Slf ~ ~. ~ ~ ~ CftIT ~ g- om ~ ? [2)
(ii) ~ ~ 31'j)('l I( ~ cpr ~ ~ ~ ? ~ ~I [2]
(iii) ~ -q' ~-~ 3ft\" 3TmT-Pi (I~I I ~ lJfd ~ cnn ~~~ mrn
~?~~3ih:f1mTIcfi~~~~~~l~ffi~~
~ ? tlSiiHICfl( ~ I [3]
(iv) ' ~ .~ * lffuP1 ~ ~ ~ ~ q;) <flIT ~ ~ ~ 7 [3]

TI8 OS1 8

rt<fr (lfCfl ~iS4ql .31UClIH

(Naya Raasta-Susbma Agarwal)


Question 11

Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­

.. ~ 1f{ ~ @1T ~ WTT I llT ~ m -qm to ~, ~-~ Cffi' ~


m fcfq ~ ~ @ ~ 3lh ~ 3iflm ~ 31l\ tT ~ TIff I

(i) . -m 31fmf Cfft mtfi m ~ <flIT ~ -ufr ~ ? [2]

(il) ~ m ~ ? R ~ 6ffif 'fiT <tilt fm9T ? [2]

(iii) ~~ cfi G1it ~ #T ~ 3fflrn ~ <flIT 'NIT ? [3]

(iv) llT ~ \R ~ ~ ~ Cf\lfr tftIT 3R'mft ~ ? [3]

Que.«ion 12

Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­

PI ~1 f'&tf{q\'f 3lCffitUT ~ ~ a1h: ~ -;:fR ~ nril cfi ~ ~ ~ ~ :-


.

'~ tT afOT ~ ~ mqrf 3lT ~ 3TR wft ~ ~ mq ~ ~, art


~ ~ ffi" ~ ~ ~ ~ m mI <fl:IT ~ ~ ? ;;ftfRm ~~ '"
(i) ~ m ~ ? ~ Slfl"1dl 'fiT ifif{Uf <flIT ~ ? [2]

(ii) ~I trcf~ <fiT m ~ ~ ~ l11n ~ ? ~ ~ ~ ~I [2]

(iii) ~ cfi m 'R ~ ~ q;) til ilqi ( ~ UT \ifRft ~ ? ~ ~ "3<mft Cf)Gf

~ ~ ~ ~ mcft ~ ? fI~ii1lqi( ~ I [3]

(iv) ~ Jqrtllfl <fiT ~ ~ ~ I [3]

TIS 051 9 Turn over


Question 13

Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow :­

PiS:1f?1f@d ~ q,1 ~ am- ,~ ~ ~ ~ <fl ~ ~ ~ ~ :­


I~ wr it ~ ~ fell ~ m<fi ~ 5fTG tr GfCRf 1ft ~ ~1 ~ ~
1Jmr$T ;:ffiT ~ 0) ~ ~ ~ ~ 3ih- ~ ~ if<: ctT ~ 3fT m WI
GfCRf ;:ffiT ~ ~ ~ ~ ana ~ I"

(i) \3 q1<ffl Cllq;=f ~. ~ 3lCffi\ tf{ "i:fi1n tIT ? [2]

(ii) ~ t.R eFT ~. ~ ern 11m W? ~ ~ ~ ~ I [2]

(iii) \3q~<ffl Cllq;=f ~ ~


if 3Tflrn <fl ~ ~ ~ ? i$ W m<fi -a ~ ~
. . ;:ffiT ~ ? wftlffi ~ ~ weft ~ VffiTq ~ mt1 'fm ~ ~ tIT ? [3]

(iv) ~ ~ lTtA"I cpff4 qf'tclIU' ~ ~ m -tmt-~ ~ ~ 1f{ ~ ~


Rh'1\~(fI~ tf{ m ~ ~I [3]
. " .
((CfiICh! ~

(Ekanki Sanchay)
Question 14
Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
f1 401 f?I~1{1 ~ q,1 ~ 3lIT .~ ~ ~ 1JV11 ~ \ftf{ ~ ~
~:-
"Cllm ~ ~ ~ it ~. Cllm fcli ~ ~'fCfll()' eFT GTmIT -a ~ m~!
m"lTRfi mcwr, wf 3ih: ~ CfiT W ~ tfJT ;::r ifi«fT 3ih- -4 ffi ~t « .,
Rl£§stft
~' .
1

~ am: \lTCAT-~ ~1
(Sanskar Aur Bhavna-Vishnu Prabhakar]
(i) CfCfflT ~., ~ ? 'J.:ffi CflCf4' i$ . ~ ~ m~ ? [2]
(ii) \i("<fll(f eFT GTffiIT m ~ ~ ~' ~ ~ ~ ~ ~ w? m
~ ~ ~? [2]
(iii) ti~ Cfft lITffiff ~ CfiITllT q<fffi <fl1 ~ -~ <fiR> 11 ~l(1' CfiT ~'1T ~
~? [3]

(iv) ~ ~ IDU l!>Cfif~Cfil ( ~ 'fm ~ ~ W- ? [3]

TIS 051 10

Question 15

Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow :­
W1ff1~ld 3l1:l(1{01 cpT ~~ 3IT"{ m ~ ~ lJv"~' "* \jffi" ~ -q
ff1Rcl~ :­
"~ '( ~ ! ~ mfil \ifR(ff '( I ~ ~ ffi, ~ ~ ~ m
lftlT '(, ~ tr'4T U1T fmR-~ m1Tt ~, ~ <fi(f'q t g 1llIT ~, itt fJle:tlt?l
~ ~ ~ I ~ ~ GT ~ ! ctm ~ ~ ~ ~ m ~ ~ WilT
~ tIT?"

~ <tr ~ ~-~ ~ amcm-r]


..
\
(Mababbarat Ki Ek Sanjb-Bbarat Bbusban Agarwal)
(i) CfcffiT <Ft~ ~ ? ~ ctm ~ qr ? [2]
(ii) Cfi:ffiT ~ ~ ~ ~ m1llIT m ? ctm ~ CfffilCf ~ ~ qr ? [2]
(iii) smm m ~ ? smm <fit m ~ ~ WilT ~ ~ tIT ? w ·tfi~ Cf\l 3JTCJ
~ ~ ~ g ? [3J
(iv) q<ffiT -ii \lfT ~ fGtrr tIT ~ ~ ctm m ? <flIT ~ m ~ ~ ~
m"fICfiT ? "fqfiC ~I [3]
Question 16

Read the extract given below and answer in Hindi the questions that follow : ­
f)J~'1R:!f@d *1(1(01 CfiT ~ am: ~ ~ ~ ~ "* ~ ~ ~ ~ :­
1'3lf\if ~ ~-trr ~ am; ~~ ~ lPf ~ viCfiT ~ tft t ~ ~-ii ~Cf(
em qif vrR -a 'it'fi ~ ~ I "# ~ tIT ~ ~ ~ \1I"ffi 3Th- ~ 3l'R lilti 1(4<"1'
-e- Cfl1-{ CfiTU5 "{T.f ~ 1"

[ifl4<:1'1 - "if. (I"i't'il( crm]


[Deepdan - Dr. Ram Kumar Verma]
(i) \3Y1Cffi Cfi~ ~ CfcffiT ~~ ~ ? ~ ~ ~ ~ 1 . [2]

(ii) rrrq--T1T <fiT ~ ~ 3lR ~ ~ ~ fcl;lrr m ? [2]

(iii) ~ m ~ ? ~ ~ ~ ~ ~ ~-~ ~ I [3]


(iv) 'G~q<;I"1J ~ ~ ~ ~ tlle(Cfl(11 ~ (ftIT ~ cfi mu:n:r -e- ~CfliCf!"ICflI{
-ii ctm fuen <fi ~ ? [3]

TIS 051 11

You might also like