PORTMAT NG HOMEREADING IV.

PAGSUSURING PANGLINGWISTIKA

Unang Markahan- Sanaysay

MATATALINHAGA KAHULUGAN
#1. Ang Kabataan: Gabay ni Lolo at Lola ni Lamberto M. Gabriel

I. PAMAGAT:Ang Kabataan: Gabay ni Lolo at Lola HAPLOS Hawakan ng marahan

II. MAIKLING IMPORMASYON TUNGKOL SA AWTOR:
Si Lamberto M. Gabriel ay nagtrabaho bilang Nagtrabaho sya
bilang Supervising education program specialist sa Edukasyong sekundarya. Naging IKABAHALA Ipag-alala
propesor ng wika at panitikang Pilipino, tagasuring-aklat. Isang kwentista,
mamamahayag at sya'y Pambansang premyadong makata at mananalaysay. ANGKIN Taglay
III. URI NG AKDA: Isa itong SANAYSAY na nagpapahayag ng kuro-kuro o opinyon ng may
akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari.
TONO: Nababakas sa sanaysay na binasa na seryoso ang tono ng akda sa paglalahad PAGPAPAKASAKIT Pagpapakahirap
at may pagkapanlulumo ang akda dahil sa mga pagbabago na kanyang inilahad sa
istorya.
INALAGATA Iniisip
ESTILO: Sa paglalahad ng awtor ng sanaysay ay gumamit sya ng matatalinhagang
salita na kung saan kung hindi uunawaing mabuti ay maguguluhan ka talaga, ngunit
may iilang parte naman na naging payak ang ginamit na papanalita. PAGKAPIGTAL Pagkatapos

MAPAPALA Matatamo

TALUNTUNIN Sundin, Pagtalima

VI. PAGSUSURING PAMPANITIKAN

HALAGANG PANGKATAUHAN

Tumanaw ng utang na Tungkulin ng apo na Dapat na mahalin at Gamitin ang kakayahan Gamitin ang mga pangaral
loob sa mga magulang alagaan ang lolo at pahalagahan ang kapwa upang gabayan ang ating mula sa lolo at lola bilang
at lolo’t lola lola pati magulang upang malugod ang Diyos mga lola at lola sa gabay sa pang-araw-araw.
kanilang pagtanda
#2.Mapalad ka, Pilipinas ang bayan mo. Ni Leonardo T. Buluran V. PAGSUSURING PANGNILALAMAN

I. PAMAGAT NG AKDA: Mapalad ka, Pilipinas ang bayan mo.

II. AWTOR ( MAIKLING IMPORMASYON): Si Leonardo Buluran ay maituturing na
beteranong komiks/prose writer Sa Counterpoint Publication ay marami siyang KARANASAN SA AKDA
sinulat na mga prosang mini novelette particularly sa Hiyas kung saan horror ang
May pagkakataong pinapagalitan sya ng
tema ng kanyang mga sinusulat. Si Mr. Buluran ay dating ring alagad ng batas.
kanyang lolo at lola, ngunit minsan naman ay
III. URI NG AKDA: Isa itong SANAYSAY na nagpapahayag ng kuro-kuro o opinyon ng may
nilalambing sya at ipinagmamalaki ng mga ito. AKTWAL NA
akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari.
Namulat sya sa mga taong pagkatapos
KINABIBILANGANG GENRE: Nasa pormang TULUYAN (Prose sa english) na nakasulat KARANASAN
yumaman at magkaroon ng kapangyarihan ay
ng patalata
nakalimutan at pinabayaan na ang kanilang
TONO: Seryoso ang tono ng may akda at mababatid ang panghihikayat nito sa Minsa’y nasesermonan
mga lola at lolo.
mambabasa. tayo ng ating mga lola at
HIMIG: Ang sanaysay ay mababakasan ng panghihinayang, ito ay nagnanais na lolo natin upang
maglahad ng kaganapan sa ating bansa at maghikayat sa mga mambabasang pangaralan ngunit sympre mahal naman tayo
mamulat sa realidad nila. Sa pagtanda ng ilan sa ating mga apo,
WIKA AT ESTILO: Ang paglalahad ng sanaysay ay masyadong malalim lalo't gumamit nakakalimutan na ang tungkuling alagaan ang
ang may akda ng metaporikal na salita at paglalarawan. magulang ng ating mga magulang.
IV. PAGSUSURING PANGLINGWISTIKA

KARANASAN

NARINIG NASAKSIHAN

Mga apo na Kung susunod sa Mga apo na May mga taong

pinapadala sa utos ng Diyos na para sa kanila’y natulong, nagmamahal
home for the mahalin ang kapwa pabigat na ang at naglilingkod sa
aged ang lolo at ay malugod lolo at lola nila kapwa para tumalima
lola nila para don napatutuluyin sa
sa utos ng Diyos
ipaalaga kaharian Niya
May mga apong
Di naisip ng mga
nakalimot na sa
apo na iyon na
lola at lolo nila
maaring matulad
dahil lang sa
sila sa kanilang
yaman.
mga lolo at lola sa
pagtanda nila
MATALINHAGANG PAHAYAG KAHULUGAN

MAGAGALUGAD Makalap VI. PAGSUSURING PANGNILALAMAN

NILALAMAN NG AKDA NAGANAP SA KASALUKUYAN

BANTO Dumihan

NASAGKAAN Pigilan

KAPARIWARAAN Kapayabaan Nilason ng mgadalubhasaangdagat Nagtatapon ang mga barko mula sa pabrika
ng kemikal sa dagat

DUNGGOT Dulo

Sa pagunlad ay may kaasawang polusyon Sa pagdami ng mga buildings at mga

KAPAPANUTO Ikakatuto
kotse ay pagunti ng mga puno.

UMIIRAL Paraan ng pagasal

Ipinipilit pa ring linisin ng pamahalaan ang Kalinisan ang isa sa mga plataporma ng
KANDILI Alagaan
kapaligiran bagong pangulo

NABABALINO Nababahala

Huwag kalbuhin ang gubat sapagkat Tuwing may ulan, nararanasan ng Pinas ang
proteksyon sa baha ang mga puno matataas na baha.

V. PAGSUSURING PAMPANITIKAN

Maswerte pa rin ang bansa sapagkat di Hindi naman nakakaranas ng malalaking

nakakaranas ng digmaang sibil terorismo at payapa ang bansa
 MATATALINHAGA KAHULUGAN

#3.Ang Bagong Pilipina ni Maricar C. Evangelista MASINDAK Matakot

I. PAMAGAT NG AKDA: Ang Bagong Pilipina
II. AWTOR ( MAIKLING IMPORMASYON) NAGSIMPAN Nagtipid

Maricar C. Evangelista – isinulat nya ito upang mamulat ang kasalukuyang tao ukol sa dapat na
pagiging huwaran ng isang babae at para tularan ito ng iba. HUWARAN Katangi-tangi

III. URI NG AKDA: Isa itong SANAYSAY na nagpapahayag ng kuro-kuro o opinyon ng may
akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari. AKMA Wasto

MASAKLAP Malagim
KINABIBILANGANG GENRE: Nasa pormang TULUYAN (Prose sa english) na nakasulat
ng patalata PAGKAKAWANGGAWA Pagkukusa
TONO: Bagama't seryoso ang tono ay parang nakikipagusap naman ang may akda sa
mambabasa sapagkat kung paano nya ilarawan ang huwarang babae ay may V. PAGSUSURING PANGNILALAMAN
pagmamalaki at tila nagpapaliwanag.
HIMIG: Nababakasan ng pagmamalaki at pagkamangha ang may akda habang
inilalahad ang sanaysay.
BISA NG AKDA SA LIPUNAN
WIKA AT ESTILO: Payak na salita lang ang karamihan sa mga salitang ginamit sa PAMAGAT
sanaysay kung kaya't madali itong naintindihan. Nakikitaan din ng pagkukumpara sa Ang akda ay nagsisilbing modelo sa
noon at ngayon na katangian ng babae.
Ang Bagong Pilipina lahat ng kasalukuyang babae tungo sa
IV. PAGSUSURING PANGLINGWISTIKA pagiging huwaran nila.

May kakayahang mamahala na

parang ehekutibo

Marunong kumilos sa bahay PANTULONG NA KAISIPAN PANGUNAHING KAISIPAN

HUWARANG
BABAE Ang mga Gawain ng tao upang Napakayaman ng Pilipinas sa likas
May paagkakawanggawa at mas umunlad ay may kasabay na na yaman at magagandang
hindi natamad sa gawain pagkasira ng kalikasan na hindi tanawin, napakapalad ng mga
pansin ng tao. Ngunit maswerte Pilipino ngunit dahil sa
pa rin ang mga Pinoy dahil may kapabayaan ay sinisira nila ito.
May tiwala sa kanyang asawa.
mas malala pa sa nararanasan
nila.
 VI. PAGSUSURING PAMAPANITIKAN #4. Pag-ibig ng mga dakilang tao ni. Bienvenido A. Ramos

Ang mga huwarang babae ay may

busilak na puso I. PAMAGAT NG AKDA: Pag-ibig ng mga dakilang tao
II. AWTOR ( MAIKLING IMPORMASYON) : Bienvenido Ramos- unang kinilala bilang
makata at manunulat sa Filipino at Ingles. Sumulat rin sya sa noong siya'y nasa
Kailangan ng lipunan Ang mga huwarang
second year high school samga magasing "Liwayway", "Ilang-Ilang" at "Bulaklak"at
ng huwarang babae babae ay may
iba pa
kakayahang magturo ng
III. URI NG AKDA: Isa itong SANAYSAY na nagpapahayag ng kuro-kuro o opinyon ng may
kagandahang asal.
akda tungkol sa isang suliranin o pangyayari.
PINAKAMAHALAGANG KINABIBILANGANG GENRE: Nasa pormang TULUYAN (Prose sa english) na nakasulat
ng patalata
TONO: Ang sanaysay ay hindi gaanong seryoso o parang nakikipagkwentuhan lamang
Ang huwarang babae ay sa mambabasa at naging magaan ang paglalahad nya ng sanaysay.
KONSEPTO MULA SA
Ang mga huwarang may pananampalataya, HIMIG: Mababakas sa sanaysayna natutuwa ang may akda dahil sa mga inalalahad
babae ay magandang may dangaal, nyang impormasyon ukol sa pag-ibig.
modelo sa kanyang maapagkakatiwalaan at WIKA AT ESTILO: Ang may akda ay gumamit ng mga makatotohanang pangyayari at
anak. NILALAMAN NG A may pagkukusa. mga isyu na noon na may kaugnayan sa pag-ibig.
IV. PAGSUSURING PANGLINGWISTIKA

AKDA
Ang mga huwarang babae ay
naipagmamalaki ng kanilang mga
Ang mga katangi-tanging asawa.
babae ay para lang sa mga
katangi-tanging lalaki.
Ang huwarang babae ay may
kakayahang magpaunlad ng sarili.
V.PAGSUSURING PANGNILALAMAN

URI NG PAG-IBIG KAHULUGAN KAHALAGAHAN

PLATONIC LOVE Pag-ibig na walang seks o laman Nasusukat ang tiwala at respeto
sa isa’t isa sapagkat walang
malisya.

ROMANTIKONG PAG-IBIG Pag-ibig na may malalim na Mas nabibigyang diin ang

damdamin at pagpapahalaga. damdaming emosyonal at
spiritwal.

PAG-IBIG PARA SA BAYAN Pagmamahal ng mamamayan sa Napoprotektahan at

Inang Bayan. naipagmamalaki ang sariling
bansa.

PAG-IBIG NA MAKALANGIT Pagmamahal ni Hesus sa atin at Naililigtas tayo sa mga kasalanan

tayo sa Kanya. at napoprotektahan sa masama.

Pagpapasaya ng taong
Pagsasakripisyo mahal mo

Pati na rin ang

Handang gawin ang KAHULUGAN NG pagpapatawad
lahat ng makakaya.
PAG-IBIG
Pagbibigay halaga at
pinapriyoridad.
Hindi nasusukat
Paglalaan ng oras,
Hindi humuhusga at di tumitingin pagmamahal at sipag.
sa panlabas na anyo.
VI.PAGSUSURING PAMPANITIKAN

DULOT NG PAG-IBIG

Kasiyahan o Pagbabago Paagkabuo Pagkabaliw

Kasiraan ng Asal o Pagkasira o Nagpatino

PATUNAY: PATUNAY PATUNAY PATUNAY

Nararamdaman May mga May mga May mga taong

ng tao ang nagbabago sa pamilyang handing gawin
pagmamahal at magandang nasisira dahil sa ang lahat para sa
pagpapahalaga paaraan at may taong mahaal nila,
deborsyon.
mula sa kapwa ibang napariwara kesyo iwan ang
kaya’t sumasaya. dahil sa pag ibig. bisyo, droga atbp.