ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ 03/6/2015

ΠΕΡ. Δ/ΝΣΗ Π.Δ.Ε. ΚΕΝΤΡ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2014-2015

Δ/ΝΣΗ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΝ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤ. ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΑΙΟΥ-ΙΟΥΝΙΟΥ
1ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝ. ΛΥΚΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
«ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ» ΤΑΞΗ…Γ’…ΤΜΗΜΑ……………………….

ΘΕΜΑΤΑ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΩΝ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ’ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ : Κλαίρη Αχιλλέως, Σταύρος Παπαδόπουλος

ΘΕΜΑ Α
Στις ερωτήσεις 1 - 4 να γράψετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που
αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α1. Το πλάτος Α μιας φθίνουσας ταλάντωσης μεταβάλλεται με το χρόνο t σύμφωνα με τη σχέση A= A ο e-Λt ,
όπου Aο το αρχικό πλάτος και Λ μια θετική σταθερά. Τότε :
α. ο λόγος δύο διαδοχικών μέγιστων απομακρύνσεων προς την ίδια κατεύθυνση μειώνεται με το χρόνο.
β. το πλάτος της ταλάντωσης είναι σταθερό σε σχέση με το χρόνο.
γ. η αντιτιθέμενη δύναμη είναι ανάλογη της απομάκρυνσης από τη θέση ισορροπίας.
δ. το μέτρο της αντιτιθέμενης δύναμης μεγιστοποιείται όταν το σώμα διέρχεται από τη θέση ισορροπίας του.

Α2. Ένα σύστημα με ιδιοσυχνότητα 10Hz εκτελεί εξαναγκασμένη ταλάντωση µε συχνότητα 50Hz. Αν
ελαττώσουμε την περίοδο του διεγέρτη, τότε το πλάτος της ταλάντωσης θα :
α. παραμείνει σταθερό
β. αυξηθεί
γ. ελαττωθεί
δ. αρχικά θα αυξηθεί και στη συνέχεια θα ελαττωθεί

Α3. Σε ένα ρολόι η ροπή αδράνειας του λεπτοδείκτη και του ωροδείκτη είναι ίσες. Η σχέση της στροφορμής
του λεπτοδείκτη Lλ και της στροφορμής του ωροδείκτη Lω είναι:
α. Lλ = Lω
β. Lλ = 12 Lω
γ. Lλ = 60 Lω
δ. Lλ = Lω /12

Α4. Ένα σώμα Α, που εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση, σε κάποια θέση απομάκρυνσης x συγκρούεται
μετωπικά και ελαστικά με άλλο ακίνητο σώμα Β ίσης μάζας, με αποτέλεσμα η ενέργεια της ταλάντωσης του Α
να μηδενισθεί. Η θέση x που έγινε η κρούση είναι η:
α. x=0
β. x=+A
γ. x=-Α
δ. x=±A/2

Α5. Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθμό της ερώτησης και το γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση.
Δίπλα από το γράμμα να γράψετε Σ εάν η πρόταση είναι σωστή και Λ εάν η πρόταση είναι λάθος.

α. Το φαινόμενο της ολικής εσωτερικής ανάκλασης μπορεί να συμβεί μόνο όταν το φως μεταβαίνει από το
μέσο (α) στο μέσο (β) για τα οποία ισχύει nα>nβ.
β. Σε ένα κύκλωμα LC η απόλυτη τιμή του ρυθμού μεταβολής της έντασης του ρεύματος γίνεται μέγιστη όταν
το φορτίο του πυκνωτή είναι μέγιστο.
γ. Τα ηχητικά κύματα είναι εγκάρσια και διαδίδονται σε όλα τα ελαστικά μέσα.
δ. Σφαίρα αφήνεται από την κορυφή κεκλιμένου επιπέδου και κυλάει χωρίς να ολισθαίνει. Η ροπή της τριβής
επιταχύνει στροφικά τη σφαίρα.
ε. Το φαινόμενο Doppler εμφανίζεται στα μηχανικά αλλά όχι στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα.

Μονάδες 25
ΘΕΜΑ Β

Β1. Το διάγραμμα 1 παριστάνει το στιγμιότυπο ενός εγκάρσιου αρμονικού κύματος μια δεδομένη χρονική
στιγμή t, ενώ το διάγραμμα 2 παριστάνει την απομάκρυνση από τη θέση ισορροπίας του, σε συνάρτηση µε
το χρόνο, ενός δεδομένου σημείου Α του ελαστικού μέσου, στο οποίο διαδίδεται το παραπάνω κύμα.

Τη χρονική στιγμή t, που αντιστοιχεί το παραπάνω στιγμιότυπο, η πηγή και το υλικό σημείο Α περνούν από
τη θέση ισορροπίας τους με :

Α. Να σημειώσετε τη σωστή απάντηση :

α. αρνητική ταχύτητα β. αντίθετες ταχύτητες γ. θετική ταχύτητα

Μονάδες 3

Β. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Μονάδες 9

Β2. Το σώμα Σ του σχήματος εκτελεί ταυτόχρονα δύο απλές αρμονικές

ταλαντώσεις ίδιας διεύθυνσης, γύρω από το ίδιο σημείο, με περιόδους
Τ1 και Τ2, με αποτέλεσμα η κίνησή του να παρουσιάζει διακροτήματα.

Α. Ο χρόνος μεταξύ δύο διαδοχικών μηδενισμών του πλάτους της

ταλάντωσης που θα εκτελέσει το σώμα είναι ίσος με:

α. (T1.T2)/|T1-T2| β. (T1+T2)/2 γ. |T1-T2|

Μονάδες 3
Β. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ (Μονάδες 12+13)

Η σφήνα μάζας Μ=9kg είναι ελεύθερη να κινηθεί στο λείο M

οριζόντιο επίπεδο. Το σώμα μάζας m=1kg εκσφενδονίζεται υο

οριζόντια με ταχύτητα υο=1m/s και συγκρούεται ελαστικά με m

την σφήνα. Αν μετά τη σύγκρουση το σώμα μάζας m
ανακλάται κατακόρυφα, να βρεθούν:

Α. Η ταχύτητα της σφήνας μετά την κρούση

Β. Το πιο ψηλό σημείο που θα φτάσει το σώμα μάζας m

Δίνεται : g=10 m/s²

ΘΕΜΑ Δ (Μονάδες 10+15)

H τροχαλία του σχήματος έχει μάζα Μ = 3 kg, ακτίνα R = 0,2 m, είναι

συμπαγής και ομογενής και φέρει ομόκεντρη κυκλική προεξοχή ακτίνας
r = ½∙R. Στην περιφέρεια της τροχαλίας και στην κυκλική προεξοχή
έχουμε τυλίξει νήματα όπως στο σχήμα (πολλές φορές ώστε να μην
ολισθαίνουν), και στα άκρα τους έχουμε στερεώσει ομογενή συμπαγή
ράβδο μάζας m = 4 kg που το μήκος της είναι ℓ = R + r.

Α. Η τροχαλία συγκρατείται αρχικά ακίνητη με την επίδραση δύναμης

μέτρου F, εφαπτόμενης στην περιφέρειά της, ώστε η ράβδος να
ισορροπεί σε οριζόντια θέση.

Να υπολογίσετε το μέτρο και τη φορά αυτής της δύναμης.

Β. Κάποια στιγμή αφήνουμε την τροχαλία ελεύθερη να κινηθεί.

Τη στιγμή αυτή να βρεθούν οι γωνιακές επιταχύνσεις a και a’, της ράβδου και της τροχαλίας αντίστοιχα,
καθώς και η επιτάχυνση α του κέντρου μάζας της ράβδου.

(Δίνονται: I (ράβδου) = 1/12∙m∙ℓ² Ι (τροχαλίας) = ½∙Μ∙R² g = 10 m/s²)

Κ Α Λ Η Ε Π Ι Τ Υ Χ Ι Α !!

Ο Διευθυντής Οι Εισηγητές

Στ. Φριλίγκος Κ. Αχιλλέως Στ. Παπαδόπουλος