Professional Documents
Culture Documents
Bürostatik Mühendislik İnşaat San. ve Ticaret Ltd Şti, Fatih Yeşilselvi ve Orhan İlkay
Ergüneş tarafından 2006 yılında kurulmuştur. Kurucular 1998 yılından itibaren proje
mühendisi olarak görev yapmaktadır. Bu süre zarfında betonarme ve çelik
konstrüksiyon birçok projede görev yapmışlardır. Bürostatik Mühendislik akademik
bilginin yanı sıra geçmiş nitelikli projelerden kazanılan deneyim ile sağlamlık ve
ekonomiklik kavramlarını aynı anda başarıyla hayata geçirebilmektedir. Gerek çelik
gerekse betonarme statik projelerde öncelikle uygulanabilirliği göz önünde
bulundurarak çizimlerde program çıktıları yerine, bire bir mühendis ve/veya teknik
ressamların her detayı oluşturmasını prensip olarak kabul etmiştir. Bu şekilde
hazırlanan tüm teknik resimler, proje sorumlusu tarafından da kontrol edilerek olası
hatalar minimize edilmektedir. Böylelikle uygulanması imkansız veya oldukça zor
detaylar ile sahanın vakit kaybının önüne geçilmekte ve yapım süreci
hızlandırılmaktadır. Şirket projelendirilecek yapıların mimari projelerine, zemin
durumuna, bölgenin depremselliğine ve işverenin isteklerine bağlı olarak en uygun
taşıyıcı sistemin belirlenmesi için maliyet, imalat süresi, imalat zorluğu gibi konuları da
göz önüne alarak karşılaştırmalı fizibilite çalışmaları hazırlamaktadır. Bünyesindeki 4
inşaat yüksek mühendisi, 1 inşaat mühendisi ve 8 inşaat teknikeri ile projelendirmenin
yanında danışmanlık hizmetleri ve mesleki kontrollük hizmetleri de vermektedir. Zira
gerek yurt içi gerek yurt dışından birçok projeyi başarıyla sonuçlandırmıştır.
1
ANA METİN :
1.HAFTA :
1. GÜN :
2. GÜN :
3. GÜN :
4.GÜN :
SAP2000 menülerini İnş. Yük. Müh Ceyhun Güdül‟ den öğrendikten sonra
örnek projeye başladım. Yapımı daha önce tamamlanan “Bestkale Cıvata
Fabrikası” çelik konstrüksiyonuna ait dataları SAP2000 programına girmeye
başladım. Programı çalıştırınca ilk iş olarak sağ alt köşede bulunan birim
kutucuğunu “ton-metre olarak değiştirdim çünkü program default olarak
ülkemizde pek kullanılmayan “kip-inch” birimini seçmiştir. Projenin tümünü
etkileyecek olan bu işlem basit ama çok önemlidir. Bunun yanında program üç
boyutlu tanımlama ve atama işlemlerini kolaylaştırmak için çift ekranlı olarak
yazılmıştır. Yani yapının farklı boyutlardaki görünümleri yan yana
gösterilmektedir. Araç çubuğundaki ikonlarından çalışılmak
istenilen boyutlardan ikisi seçilerek muhtemel yanlışların önüne geçilir.
2
5.GÜN :
Öncelikle yapıya ait uygun bir sistem modeli (3D Frames) seçildi. Burada hem x
hem de y yönünde açıklık sayısı (number of bays), kat sayısı (number of stories),
kat yüksekliği (story height) ve heriki yöndeki açıklığın genişliği ( bay width)
değerleri AUTOCAD verilerine göre girilerek çerçeve sistem oluşturuldu. Simetrik
olmayan farklı açıklık, genişlik veya yüksekliğe sahip yapılar için fareye sağ
tıklanarak “edit grid data” ve “modify” tıklanarak gerekli düzenlemeler
yapılarakta akslar belirlenebilir. Ancak burada “ordinate” değil, “spacing” radyo
tuşunun seçili olması gerekir, aksi halde program verileri koordinat olarak
algılar.
6. GÜN :
2.HAFTA :
7. GÜN :
3
pencerede profilin boyutları hazır tablolardan okunarak yazıldı. Ayrıca ülkemizde
EURO profil kullanıldığı için “İMPORT NEW PROPERTY” tıklanarak ve
“EURO.PRO” seçilerek boyutlar hazır olarak çağırılabilir. Bundan sonraki işlem
ise yapıya etkimesi öngörülen yüklerin tanımlanmasıdır. Bunun için yine
“DEFİNE” komutuyla yükler önce “LOAD CASES” kısmına tanıtılır. Bu çelik
yapıya “DEAD” ölü yükü, “MODAL” deprem yükü, “S” kar yükü, x ve y
yönündeki rüzgar yükü olarak da “WX ve WY” yükleri girildi. Miktarları ise
G=50 kg/m2 , W=80 kg/m2 ve S= 75 kg/m2 şeklindeydi. Daha sonra bu yüklerin
aynı anda yapıya etkime ihtimallerine binaen “DEFİNE LOAD
COMBİNATİONS “ADD NEW COMBO” komutuyla aşağıdaki
kombinasyonlari girdim :
G+S
G+S WX / 2
G+S WY / 2
G WX + S / 2
G WY + S / 2
8. GÜN :
Ana kiriş
Tali kirişler
= 125.62 (kg / m)
4
TS498‟de belirtildiği gibi her yönde alınan rüzgar yükü için yapının arka
tarafında yarı kuvvette emme etkisi oluştuğu gözönüne alındı.
9. GÜN :
10. GÜN :
Tali kirişlerin ana kirişlere mafsallı teşkili için serbeslik (RELEASE) verilmesi
gerekmektedir. Moment alması istenmeyen yerler yani çatıda ve yanlardaki 5 inç‟
lik çapraz borular seçilip “ASSİGN FRAME RELEASES /PARTİAL
11. GÜN :
5
altında yüklendiğini gösterir. Örneğin sarı renk ise taşıma kapasitesinin %70 ile
%90 „ı arasında çalıştığını gösterir. İstenen şey ise tüm çubukların mavi ve
turuncu renk aralığında kalmalarıdır.
12. GÜN :
Analiz ve tasarım işlemlerinden sonra yapı hangi yükler altında nasıl deforme
olur öğrenmek için “SHOW DEFORMED SHAPE” tıklanarak açılan
pencereden isteğe göre yük / kombinasyon seçilir. Böylece aşırı deforme olan
noktalar görülüp önlem alınabilir. Ayrıca istenilen noktaların mesnet
reaksiyonları, kesme ve moment diyagramları da “SHOW FORCES” ile
görülür.
3.HAFTA :
13. GÜN :
14. GÜN :
6
belirttiğim gibi ETABS, yükseklik ve kot bilgilerinin ayrı ayrı girilebilmesinden
dolayı betonarme yapılarda tercih edilir.
15. GÜN :
16.GÜN :
Fareye sağ tıklayarak “EDİT STORY DATA” ile açılan pencerede temel kotu
ve kat yükseklikleri düzenlenebilmektedir. ETABS‟ın en beligin farkı budur.
Autocad çizimlerinden okuyarak temel kotunu (base elevation) -5.5 yazdığımda
kat yüksekliklerinden dolayı kat kotları otomatik olarak değişti. “DEFİNE”
komutuyla malzeme tanımladım. Taşıyıcı sistem betonarme olmasına karşın giriş
kattaki asma kata I200 ve I140 profil kullanıldı.
17. GÜN :
18. GÜN :
7
4. HAFTA :
19. GÜN :
20. GÜN :
Bir yanlış fark edildi. Kirişlere saplanması gereken döşemelerden ötürü ETABS
programı döşemelerin saplandığı hacmi (dolayısıyla ağırlığı) 2 kere
hesaplayacaktır. Halbuki biz farklı çalışıyorlarmış gibi kirişin üzerine birde
döşeme plağı girdik. Bu durum binanın ölü ağırlığının daha fazla çıkmasına sebep
olurdu. Böylece deprem hesabında taban kesme kuvveti Vt = W * A(T) / Ra (T1)
formülünden daha fazla çıkardı. Örnek verecek olursak bu durumu K25/55
kirişini ve 16 cm kalınlıklı D16 döşemesini ele alıp şöyle düzettim :
16 cm
= 0.71
55-16 =39
25 cm
8
Bu işlemi diğer bütün kirişlere de uyguladıktan sonra bulduğum katsayıları kirişi
seçip “MODİFİERS SET MODİFİERS MASS ve WEİGHT kısmına
yazdım. Böylece program o hacmin girdiğim oranını esas alarak ağırlığı hesapladı.
Ayrıca kolon ve kirişlere “COVER to REBAR CENTER” ile paspayını hem
“TOP” hem de “BOTTOM” kısmına 0.03 m =3 cm olarak yazdım.
21. GÜN :
22. GÜN :
9
23. GÜN :
24. GÜN :
10
Burada binanın x_yönündeki modal titreşimine kütlenin maksimum %55.08‟inin
katıldığını gördüm ve buna karşılık gelen periyodu Tx= 0.599 saniye olarak not
ettim. Benzer şekilde y_yönündeki titreşime kütlenin maksimum %63.47‟sinin
katılımına karşılık gelen periyodu da Ty= 0.643 saniye olarak not ettim.
5. HAFTA :
Stajımın son haftasında deprem hesabına devam ederek taban kesme kuvvetini
hesapladım. Kesme kuvveti ve moment diyagramlarını kontrol ettim ve zemin
raporu inceledim.
25. GÜN:
26. GÜN :
11
1.4G+1.6Q+1.6S G+Q EY1 0.3F
G+Q 0.3F E G+Q EY2 0.3F
G+Q 0.3E F G+Q FX1 0.3E
0.9G E 0.3F G+Q FX2 0.3E
0.9G EY1 0.3F 0.9G EY2 0.3F
0.9G FX1 0.3E 0.9G FX2 0.3E
27. GÜN :
12
28. GÜN :
29.GÜN :
Önce analiz sonra tasarım yaptırdıktan sonra kolon vera kirişe fare ile tıklayıp
“SUMMARY” seçildiğinde ne kadar eğilme donatısı, kesme donatısı ve burulma
donatısı gerektiği görülebilir. Bunun yanında girilen yük kombinasyonları altında
13
30. GÜN :
14
SONUÇ :
Büro stajım boyunca bir inşaat projesinin işleyişi, nelerin hangi sıraya
göre neden ve nasıl yapıldığı hususunda fikir sahibi oldum. İşin teknik
kısmını İnş. Yük Müh. Ceyhun Güdül’den öğrendikten sonra pratiğini
bizzat yapmak akılda kalıcılığı açısından mükemmeldi. Okulda
gördüğümüz pek çok hesabın uygulanışını görmek yapılara bakışımda
büyük değişikliklere sebep oldu. Derste saatlerce yaptığımız hesapları
bilgisayar programının çok hızlı ve daha ayrıntılı çözdüğünü görmek
ilginçti. Ancak bu programlar yardımcı olması ve fikir vermesi için
kullanılmaktadır,iş yine inşaat mühendisinde bitmektedir. Kullanılan
ETABS, SAP2000 ve SAFE gibi sonlu elemanlar metoduyla statik hesap
yapabilen bilgisayar programları inşaat mühendisine çok fayda
sağlamakla beraber büro stajımda çok kez şahit olduğum şey
programa verinin doğru şekilde girildiği ve yorumlandığıydı.
”Mühendislik Önsezisi” olarak tanımlanabilecek bu olay çok sağlam
statik-mukavemet ve malzeme bilgisinin yanında en önemlisi
“deneyim” gerektirir. Büro stajımla birlikte yapmış olmak için hesap
yapmamayı, işin mimari ve ekonomik tarafının da önemli olduğunu
gördüm. İnşaat işi disiplinler arası bir iştir. Bunun için sık sık başta
işveren olmak üzere mimar ile kurulan diyaloglara dikkat ettim.
Şirkette ciddiyet, samimiyet ve iş ahlakı arasındaki dengeyi gördüm.
Nihayetinde 30 iş günü sonunda projecilik ve mühendislik anlamında
yeterli olmasa da genel bir öngörüm oluştu. Ancak bu süreyi
maksimum verimle geçirdiğime inanıyorum.
15